TOS สาขาศลยศาสตรชองปาก ตารางท 1 เกณฑมาตรฐานวชาชพและ Supporting Competencies สาขาศลยศาสตรชองปาก

เกณฑมาตรฐานวชาชพ TDC Supporting Competencies5 ตระหนกถงขอจำ�กด และระดบสมรรถนะ

ของตน รวมทงพจ�รณ�สงตอผปวยอย�งเหม�ะสม

1. ส�ม�รถอธบ�ย และอภปร�ยถงคว�มจำ�เปนของก�รรกษ�โรคท�งศลยกรรมชองป�กและใบหน� ส�ม�รถสงตอผปวยไปรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม

9 สบคน ประเมน และวเคร�ะหขอมลจ�กแหลงต�งๆ อย�งมวจ�รณญ�ณ และนำ�ไปประยกตในก�รดแลผปวยอย�งเหม�ะสม

1. ส�ม�รถสบคน ประเมน และวเคร�ะหขอมลท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน� จ�กแหลงส�รสนเทศ ต�งๆได

2. ส�ม�รถประมวลขอมลท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน� จ�กแหลงส�รสนเทศม�ประยกตในก�รดแลผปวยไดอย�งเหม�ะสม

12

มคว�มรและส�ม�รถประยกตคว�มรวทย�ศ�สตรก�รแพทยพนฐ�น (Basic medical science) และวทย�ศ�สตรพนฐ�นท�งคลนก (Basic clinical science) และง�นวจยท�งทนต กรรม หรอท�งทนตส�ธ�รณสข เพอก�รประกอบวช�ชพ ทนตกรรม ไดอย�งถกตองต�ม

1. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเจรญเตบโต ลกษณะท�งก�ยวภ�คและจลก�ยวภ�คของเนอเยอออน-แขง ฟน กระดกข�กรรไกรและใบหน� รวมถงคว�มผดปกตได (12.1)

2. ส�ม�รถอธบ�ยระบบประส�ทของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.2)

3. ส�ม�รถอธบ�ยสรรวทย�ของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.3)

1

หลกวช�ก�ร 4. ส�ม�รถอธบ�ยภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน ตลอดจนก�รแพรกระจ�ยของเชอโรคไปสบรเวณใบหน�หรออวยวะต�งๆของร�งก�ยได (12.4)5. ส�ม�รถอธบ�ยผลของก�รบ�ดเจบของอวยวะในชองป�ก

กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอได (12.5)6. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเกดถงนำ� เนองอก มะเรง ของอวยวะใน

ชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน�ได (12.6)7. ส�ม�รถอธบ�ยเภสชวทย� ก�รนำ�ไปใช ก�รบรห�รจดก�รย�

ก�รแพย� และผลข�งเคยงของย�ทใชบอยในก�รรกษ�โรคของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.7)

8. ส�ม�รถเชอมโยงคว�มรพนฐ�นม�ประยกตใชกบผปวยในก�รตรวจ วนจฉยโรค ว�งแผน ก�รรกษ�โรค ก�รรกษ�โรค ตลอดจนก�รดแลผปวยหลงก�รรกษ�ท�งศลยกรรมได (12.8)

13

ตรวจผปวยในสถ�นก�รณต�งๆ อย�งเหม�ะสมกบปญห�ของผปวย โดยใชเครองมอพนฐ�น ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร ก�รตรวจท�งภ�พถ�ยรงส และก�รตรวจอน ๆ โดยคำ�นงถงคว�มคมค�และคว�ม

1. ส�ม�รถเลอกและใชเครองมอในก�รตรวจ บอกวธก�รตรวจ และทำ�ก�รตรวจผปวยศลยศ�สตรทงในและนอกชองป�กไดอย�งเหม�ะสม รวมถงวดสญญ�ณชพได (13.1)

2. ส�ม�รถเลอกเทคนคก�รถ�ยภ�พท�งรงสทเกยวของไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.2)

2

เหม�ะสม 3. ส�ม�รถเลอกใชวธก�รตรวจท�งพย�ธวทย� ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�รและก�รตรวจ อน ๆ เพมเตมไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.3)

14

ประเมนสภ�วะผปวยทงท�งก�รแพทยและท�งทนตกรรมเพอประกอบก�รวนจฉยโรคและบนทกเวชระเบยนไดอย�งถกตองในแนวท�งม�ตรฐ�นส�กล

1. ส�ม�รถระบและซกถ�มอ�ก�รนำ� ส�เหตของอ�ก�รนำ� ประวตของคว�มเจบปวยของผปวยศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (14.1)

2. ซกประวตท�งก�รแพทย และท�งทนตกรรม ใหไดประวตก�รใชย�ก�รแพย� หรอ โรคท�งระบบในอดตและปจจบนทเกยวของโรคหรอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ของผปวย (14.2)

3. ส�ม�รถบนทกขอมลก�รซกประวตและก�รตรวจผปวยไดอย�งถกตองครบถวนและเปนระบบ (14.3)

15

บนทกเวชระเบยนของผปวยไดอย�งถกตอง เปนระบบ และตอเนอง โดยอ�ศยแนวท�งม�ตรฐ�นส�กล

1. ส�ม�รถบนทกก�รใหก�รรกษ�และผลของก�รรกษ�ผปวยศลยศ�สตรชองป�ก และใบหน� ไดอย�งถกตอง ครบถวนและเปนระบบในเวชระเบยนของผปวยต�มแนวท�งม�ตรฐ�นส�กล

16

แปลผลจ�กขอมลประวต ผลก�รตรวจผปวย ผลก�รตรวจท�งพย�ธวทย� และหองปฏบตก�ร ผลก�รตรวจภ�พรงส และก�รตรวจอน ๆ ไดอย�งถกตอง

1. ส�ม�รถแปลผลก�รตรวจ ภ�พถ�ยรงส ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร และก�รตรวจอนๆทจำ�เปนในก�รวนจฉยโรคท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (16)

3

17

วนจฉยเบองตนและวนจฉยแยกโรคท�งทนตกรรม เพอนำ�ม�ตงสมมตฐ�นวเคร�ะหเพอก�รวนจฉยโรคได

1. ส�ม�รถนำ�ขอมลจ�กก�รตรวจท�งคลนกและก�รตรวจเพมเตมอนๆม�ประมวลเพอก�รวนจฉยแยกโรคท�งทนตกรรมได (17.1)

2. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน�ทพบบอยไดอย�งถกตอง (17.2)

3. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยแยกโรคเบองตนของโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน� ศรษะและลำ�คอทมคว�มซบซอนได (17.3)

18

ระบส�เหตและปจจยเสยงททำ�ใหเกดโรค และระบปจจยทมผลกระทบตอก�รรกษ�และปองกนโรค

1. ส�ม�รถระบส�เหต ปจจยเสยงของโรคในชองป�กทพบบอยท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.1)

2. ส�ม�รถอธบ�ยถงผลกระทบจ�กปจจยเสยงและ/หรอพฤตกรรมของผปวยตอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.2)

19

ว�งแผนก�รรกษ�ท�งทนตกรรมลำ�ดบขนตอนก�รรกษ� ท�งเลอกของวธก�รรกษ� และก�รพย�กรณโรค ไดอย�งเหม�ะสมกบปญห�ของผปวย รวมถงก�รปรบแผนก�รรกษ�ท�งทนตกรรมอนเนองม�จ�กปญห�ท�งก�รแพทยของผปวยรวมทงขอจำ�กด

1. ส�ม�รถใหก�รพย�กรณโรคทตองรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กได (19.1)

2. ส�ม�รถว�งแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กในผปวยทมโรค ท�งระบบได (19.2)

3. ส�ม�รถประเมนสภ�วะผปวยทมโรคท�งระบบ ทไดรบรงสรกษ� หรอ เคมบำ�บด กอนใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (19.3)

4

อน โดยใชก�รดแลผปวยแบบองครวม (Holistic approach) และก�รมสวนรวมของผปวยแตละร�ยอย�งเหม�ะสม

4. ส�ม�รถอธบ�ยลำ�ดบขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.4 )5. ส�ม�รถว�งแผนก�รใหย�และส�รเคมในง�นศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.5)6. ส�ม�รถสอส�รกบผปวยเกยวกบแผนก�รรกษ�ท�ง

ศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.6) 7. ส�ม�รถใหท�งเลอกของแผนก�รรกษ�ต�มคว�มจำ�เปนและ

เหม�ะสม โดยส�ม�รถอธบ�ยถงขอด ขอเสยของก�รรกษ�แตละแบบ (19.7)

20

ปรกษ�ผประกอบวช�ชพท�งก�รแพทยกรณพบคว�มผดปกต หรอมปญห�ท�งก�รแพทยทเกยวของ หรอสงตอผปวยไปรบก�รรกษ�ตอไดอย�งเหม�ะสม

1. ส�ม�รถประเมนผปวยทมโรคท�งระบบ และคว�มผดปกตของกระดกข�กรรไกรและใบหน� ไปยงแพทย เพอขอคว�มเหน คำ�แนะนำ�หรอสงตอเพอก�รรกษ�ไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (20.1)

2. ส�ม�รถเขยนใบสงตอผปวยไดอย�งถกตอง (20.2)21

ตระหนกถงคว�มสำ�คญ และจดก�รก�รปองกนก�รตดเชอ ก�รแพรกระจ�ยเชอตลอดจนอนตร�ยจ�กก�รประกอบวช�ชพทอ�จจะเกดขนในก�รรกษ�ท�งทนตกรรมได

1. ส�ม�รถปองกนก�รปนเป อนและก�รแพรกระจ�ยเชอตลอดจนอนตร�ยจ�กก�รประกอบวช�ชพทอ�จจะเกดขนในก�รรกษ�ท�งทนตกรรมและศลยกรรมได (21.1)

2. ส�ม�รถเลอกใชย�ต�นจลชพและส�รเคมในก�รควบคมก�รแพรกระจ�ยเชอจ�กก�รปฏบตง�นท�งทนตกรรม และ

5

ศลยกรรมได (21.2)22

ตระหนกและจดก�รเบองตนตอภ�วะฉกเฉนท�งก�รแพทยทอ�จเกดขนในผปวยทนตกรรม ไดอย�งเหม�ะสม

1. ประเมนระดบภ�วะฉกเฉนท�งก�รแพทยในผปวยได (22.1)2. ส�ม�รถใหก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมภ�วะฉกเฉนได

อย�งถกตอง เหม�ะสม และสงตอผปวย (22.2)3. ส�ม�รถจดก�รภ�วะฉกเฉนไดอย�งเหม�ะสม (22.3)

23

กชพเบองตนได 1. ประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวยได (23.1)2. ตดตอประส�นง�นกบหนวยกชพต�มเครอข�ยทสงกด (23.2)3. ปฏบตก�รกชพเบองตนแกผปวย (23.3)

24

จดก�รภ�วะแทรกซอนท�งทนตกรรม เชน อ�ก�รเจบปวดเฉยบพลน ภ�วะเลอดออก ก�รบ�ดเจบและก�รตดเชอของอวยวะชองป�กได

1. ส�ม�รถระบส�เหต ใหก�รวนจฉย และบำ�บดรกษ�ผปวยทมภ�วะแทรกซอนจ�กก�รบำ�บดรกษ�ท�งศลยกรรมไดอย�งเหม�ะสม (24.1)

2. ส�ม�รถจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน prolonged paresthesia เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอ ของอวยวะในชองป�กได (24.2)

3. ส�ม�รถเลอกและใชย�และ/หรอส�รเคมในก�รชวยจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอของอวยวะในชองป�กได (24.3)

2 จดก�รตอภ�วะคว�มเจบปวดและคว�ม 1. ประเมนคว�มเจบปวดและคว�มวตกกงวลของผปวยได 6

5 วตกกงวลของผปวยไดอย�งเหม�ะสม (25.1)2. ส�ม�รถจดก�รคว�มวตกกงวลและคว�มเจบปวดของผปวยไดอย�งเหม�ะสม (25.2)3. ส�ม�รถใชย�รวมกบวธก�รอนเพอควบคมภ�วะคว�มเจบปวด

และคว�มวตกกงวลของผปวยได (25.3)26

เลอกและใชย�และย�ช� ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� รวมทงจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงไดอย�งถกตองเหม�ะสม

1. ส�ม�รถเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และเหม�ะสมกบก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (26.1)

2. ส�ม�รถตดสนใจไดว�มคว�มจำ�เปนในก�รใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ไดอย�งมเหตผล (26.2)

3. ส�ม�รถเลอกใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (26.3)

4. ส�ม�รถบรห�รย�ต�มชนดและขน�ดย� ในก�รรกษ�ผปวยทนตกรรมไดอย�งถกตอง (26.4)

5. ส�ม�รถจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงทเกดขนจ�กก�รใชย�แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม รวมทงสงตอผปวยต�มคว�มจำ�เปน (26.5)

27

ใหก�รรกษ�ท�งศลยกรรมชองป�กไดใน 1. ส�ม�รถถอนฟนได (27.1)7

ระดบทเหม�ะสม 2. ส�ม�รถผ�ฟนกร�มซท 3 คด (27.2)3. ส�ม�รถถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�ก

(27.3)4. ส�ม�รถรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟน (27.4)5. ส�ม�รถจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขน

ระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (27.5)28

ตระหนกและจดก�รใหผปวยทมปญห�ท�งศลยกรรมชองป�ก และแมกซลโลเฟเชยลใหไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม

1. ตระหนกและจดก�รเบองตนในผปวยทมปญห�ท�งศลยกรรมชองป�ก และแมกซลโลเฟเชยล 1.1 ทตองไดรบก�รถอนฟนหรอผ�ตดฟนคดอย�งย�ก

1.2 ทมก�รบ�ดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน กระดกข�กรรไกร และเนอเยอออน บรเวณชองป�กและใบหน�

1.3 ทมก�รตดเชอส�เหตจ�กฟนทลกล�มเข�ชองพงผด (28.1)2. ตระหนกและจดก�รเบองตนในก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอน

รนแรงทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (28.2)

3. ตระหนกและจดก�รเบองตนผปวยทมคว�มผดปกตของเยอเมอกในชองป�กและรอยโรคในกระดกข�กรรไกร (28.3)

8

32

ตระหนกถงผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโต และพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ กระดกใบหน� และข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน

1. ส�ม�รถประเมนผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน (32.1)

2. ส�ม�รถอภปร�ยขอบงช และขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยกรรมในผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟนได (32.2)

3. สงตอผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟนใหไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม (32.3)

35

บรณะภ�วะสนเหงอกทมฟนห�ยไปบ�งสวน หรอทงหมด ดวยก�รใสฟนเทยมทงชนดตดแนนหรอถอดได ไดในระดบทเหม�ะสม

1. ส�ม�รถว�งแผนรวมกบง�นทนตกรรมประดษฐในก�รเตรยมชองป�กเพอใสฟนเทยมโดยวธท�งศลยกรรม (35.1)

36

แนะนำ�ผปวยทตองก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยมใหไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม

1. ใหคำ�ปรกษ�หรอแนะนำ�เบองตนทเกยวของกบฟนเทยมชนดยดตดกบร�กเทยมแบบต�งๆได (36.1)

2. ส�ม�รถอธบ�ยขอบงชและขนตอนของก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยมได (36.2)3. สงตอผปวยทตองไดรบก�รบรณะดวยทนตกรรมร�กเทยมได (36.3)

9

37

จดก�รท�งทนตกรรมใหแกผปวยทมคว�มจำ�เปนตองไดรบก�รดแลในระบบโรงพย�บ�ลได

1. ใหก�รดแลผปวยท�งทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน (37.1)2. ใหก�รดแลผปวยในทไดรบก�รสงตวม�เพอขอคำ�ปรกษ�หรอ

ก�รรกษ�ท�งทนตกรรมจ�กแพทย (37.2)38

ตดต�ม ประเมนผลก�รรกษ� ต�มแนวปฏบตของก�รรกษ�แตละชนด

1. ส�ม�รถประเมนผลก�รรกษ� และก�รห�ยของแผลได (38.1)2. ส�ม�รถตดต�มผลก�รรกษ� ปองกนก�รกลบเปนซำ� (38.2)3. จดก�รใหผปวยทมก�รกลบเปนซำ�ไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม (38.3)

10

ตารางท 2 TOS สาขาศลยศาสตรชองปากศลยศาสตรชองปาก

Health promotion & Prevention

Mechanism of diseases

Data gathering & Diagnosis

Pt. management & treatment

Procedures Total

Recall/Comprehension 5 ขอ

Application 10 ขอ

Problem solving

0 5 15 17 101 2 56 3540

Recall/Co

mprehensio

Application

Problem

solving

Recall/

Comprehensi

Application

Problem solving

Recall/

Comprehensi

Application

Problem

solving

Recall/Co

mprehensio

Application

Problem

solving

Recall/Co

mprehensio

Application

Problem solving

11

25 ขอ n on on n n

- - - 1 2 2 3 4 810 - 2 810 1 2 23

ตารางท 3 การกระจายขอสอบสาขาศลยศาสตรชองปากตามหวขอ Task ตาม Learning objectives ตามเกณฑมาตรฐานวชาชพ (จำานวน 35 ขอ)

Health promotion & Prevention -

Health promotion & Prevention 0

Supporting Competencies Must Know

Health promotion & Prevention

0

12

Recall/Comprehension -5

- -

Application -10

- -

Problem solving -25

- -

Mechanism of diseases

Supporting Competencies Must Know

13

5Recall/Comprehension 1

1. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเจรญเตบโต ลกษณะท�งก�ยวภ�คและจลก�ยวภ�คของเนอเยอออน-แขง ฟน กระดกข�กรรไกรและใบหน� รวมถงคว�มผดปกตได (12.1)

2. ส�ม�รถอธบ�ยระบบประส�ทของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.2)

3. ส�ม�รถอธบ�ยสรรวทย�ของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.3)

4. ส�ม�รถอธบ�ยเภสชวทย� ก�รนำ�ไปใช ก�รบรห�รจดก�รย� ก�รแพย� และผลข�งเคยงของ

1. ก�รเจรญเตบโต ลกษณะท�งก�ยวภ�คและจลก�ยวภ�คของเนอเยอออน-แขง ฟน กระดกข�กรรไกรและใบหน� รวมถงคว�มผดปกต

1.1 Developmental of head and neck regions

- Jaws development, cleft lip and palate

1.2 Anatomy of oral and maxillofacial and neck

- Facial bones and muscle attachments

- Fascial spaces of head & neck 2. ระบบประส�ทของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ - Cranial nerves

(esp.Trigeminal,. Facial)3. ส�ม�รถอธบ�ยสรรวทย�ของบรเวณอวยวะในชอง

ป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ - Function of masticatory muscles

14

ย�ทใชบอยในก�รรกษ�โรคของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.7)

5. ส�ม�รถเชอมโยงคว�มรพนฐ�นม�ประยกตใชกบผปวยในก�รตรวจ วนจฉยโรค ว�งแผน ก�รรกษ�โรค ก�รรกษ�โรค ตลอดจนก�รดแลผปวยหลงก�รรกษ�ท�งศลยกรรมได (12.8)

6. ส�ม�รถปองกนก�รปนเป อนและก�รแพรกระจ�ยเชอตลอดจนอนตร�ยจ�กก�รประกอบวช�ชพทอ�จจะเกดขนในก�รรกษ�ท�งทนตกรรมและศลยกรรมได (21.1)

7. ส�ม�รถเลอกใชย�ต�นจลชพและส�รเคมในก�รควบคมก�รแพรกระจ�ยเชอจ�กก�รปฏบตง�นท�งทนตกรรม และศลยกรรมได (21.2)

- Mechanism of nerve conduction4. เภสชวทย� ก�รนำ�ไปใช ก�รบรห�รจดก�รย� ก�รแพย� และผลข�งเคยงของ ย�ทใชบอยในก�รรกษ�โรคของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและ ใบหน� ศรษะและลำ�คอ - Principle of antibiotics therapy : Penicillin, Amoxicillin, Roxithromycin, Clindamycin, Metronidazole

- Analgesic drugs : Acetaminophen, NSAID, COX2 inhibitor

- Local anesthetic agent : Articaine, Mepivacaine, Lidocaine, Benzocaine

5. ก�รเลอกใชย�ต�นจลชพและส�รเคมในก�รควบคมก�รแพรกระจ�ยเชอจ�ก ก�รปฏบตง�นท�งทนตกรรม และศลยกรรม (Infection control)

15

- Concept of universal or standard precaution - Sterilization and Disinfection of instruments, equipment and dental unit - Management of sharp injuries

Application 2

1. ส�ม�รถอธบ�ยภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน ตลอดจนก�รแพรกระจ�ยของเชอโรคไปสบรเวณใบหน�หรออวยวะต�งๆของร�งก�ยได (12.4)2. ส�ม�รถอธบ�ยผลของก�รบ�ดเจบของอวยวะ

ในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอได (12.5)

3. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเกดถงนำ� เนองอก มะเรง ของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน�ได (12.6)

4. ส�ม�รถเชอมโยงคว�มรพนฐ�นม�ประยกตใชกบผปวยในก�รตรวจ วนจฉยโรค ว�งแผน ก�ร

1. ภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน - Spread of infection from tooth to fascial spaces

2. ภ�วะก�รผลของก�รบ�ดเจบของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน�ศรษะและลำ�คอ - Body response to trauma3. ก�รเกดถงนำ� เนองอก มะเรง ของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกร และใบหน� - Pathogenesis of common cyst, tumors and cancers

16

รกษ�โรค ก�รรกษ�โรค ตลอดจนก�รดแลผปวยหลงก�รรกษ�ท�งศลยกรรมได (12.8)

5. ส�ม�รถระบส�เหต ปจจยเสยงของโรคในชองป�กทพบบอยท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.1)

56. ส�ม�รถอธบ�ยถงผลกระทบจ�กปจจยเสยงและ/หรอพฤตกรรมของผปวยตอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.2)

4. ส�เหต ปจจยเสยงของโรคในชองป�กทพบบอยท�งศลยศ�สตรชองป�กและ ใบหน� 4.1 Effects of Local irritation เชน ฟนหรอฟนเทยมคม 4.2 พฤตกรรมทมผลตอก�รเกดโรคหรอภยนตร�ยทเกดขนในชองป�ก และใบหน�ได เชน กนหม�ก สบบหร ดมเครองดมแอลกอฮอล

Problem solving 2

1. ส�ม�รถอธบ�ยภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน ตลอดจนก�รแพรกระจ�ยของเชอโรคไปสบรเวณใบหน�หรออวยวะต�งๆของร�งก�ยได (12.4)2.. ส�ม�รถประเมนผลก�รรกษ� และก�รห�ยของแผลได (38.1)3. ส�ม�รถตดต�มผลก�รรกษ� ปองกนก�รกลบ

1. ภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน - Spread of infection from tooth to fascial spaces

2. Mechanism of wound healing: Soft and hard tissues

-Disturbance of wound healing-Recurrence of common benign tumors and cysts : Ameloblastoma,

17

เปนซำ� (38.2) Keratocystic odontogenic tumor and mucocele

Data gathering & Diagnosis

1517

Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehension 3

1. ส�ม�รถระบและซกถ�มอ�ก�รนำ� ส�เหตของอ�ก�รนำ� ประวตของคว�มเจบปวยของผปวยศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (14.1)

2. ซกประวตท�งก�รแพทย และท�งทนตกรรม ใหไดประวตก�รใชย�ก�รแพย� หรอ โรคท�งระบบในอดตและปจจบนทเกยวของโรคหรอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ของผปวย (14.2)

1. ก�รซกประวต ทวไปของผปวยศลยศ�สตรชองป�กและใบหน� - History taking e.g. Chief complaint, present illness,2. ก�รซกประวตท�งก�รแพทย และท�งทนตกรรม เชน Drug allergy, medication, hospitalization, systemic diseases, past dental treatment, etc.

18

3. ส�ม�รถบนทกขอมลก�รซกประวตและก�รตรวจผปวยไดอย�งถกตองครบถวนและเปนระบบ (14.3)

4. ส�ม�รถเขยนใบสงตอผปวยไดอย�งถกตอง (20.2)

3. บนทกขอมลก�รซกประวตและก�รตรวจผปวยไดอย�งถกตองครบถวนและเปนระบบ- Charting design or WHO hard and soft tissue charting, Dental charting

4. เขยนใบสงตอผปวยไดอย�งถกตอง - Writing of consultation and refer forms

Application 4

1. ส�ม�รถเลอกและใชเครองมอในก�รตรวจ บอกวธก�รตรวจ และทำ�ก�รตรวจผปวยศลยศ�สตรทงในและนอกชองป�กไดอย�งเหม�ะสม รวมถงวดสญญ�ณชพได (13.1)

2. ส�ม�รถเลอกเทคนคก�รถ�ยภ�พท�งรงสทเกยวของไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.2)

3. ส�ม�รถเลอกใชวธก�รตรวจท�งพย�ธวทย�

1. ก�รเลอกและใชเครองมอในก�รตรวจ วธก�รตรวจ และทำ�ก�รตรวจผปวยศลยศ�สตรทงในและนอกชองป�กไดอย�งเหม�ะสม รวมถงวดสญญ�ณชพได- Basic examination method ( inspection, palpation, percussion, auscultation )

- Head & Neck examination- Oral examination- Vital signs measurement

2. ก�รเลอกเทคนคก�รถ�ยภ�พท�งรงสและก�รแปลผล- Intra oral: Periapical, Topograph,

19

ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�รและก�รตรวจอนๆ เพมเตมไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.3)

Cross section view- Extra oral: Skull series, Panoramic, Water’s, Towne view, Sialogram

3. วธก�รตรวจท�งพย�ธวทย� ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�รและก�รตรวจอนๆ3.1 ก�รตรวจท�งพย�ธวทย� Biopsy, Fine needle biopsy, Aspiration,

Cytology examination3.2 ก�รตรวจเลอด เชน Blood, examination Complete blood count, Blood chemistry, Liver function test, PT, PTTCoagulogram.3.3 ก�รตรวจจลชวะ เชน Urine, Sputum, Gram stain, KOH preparation, Culture and sensitivity tests3.4 ก�รตรวจตอมนำ�ล�ย เชน ก�รไหลของนำ�ล�ย ก�รอดตนของทอ ตอมนำ�ล�ย

20

3.5 ก�รตรวจและประเมนภ�วะคว�มเจบปวด Sensory disturbance บรเวณชองป�กและใบหน� เชน Pin point test, Light touch, 2 points discrimination, Hot-cold test, Visual analog scale

3.6 ก�รตรวจอนๆ เชน 2 points discrimination, Hot-cold test Urine, Sputum

Problem solving 810

1. ส�ม�รถประเมนผปวยทมโรคท�งระบบ และคว�มผดปกตของกระดกข�กรรไกรและใบหน� สงไปยงแพทย เพอขอคว�มเหน คำ�แนะนำ�หรอสงตอเพอก�รรกษ�ไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (20.1)

1. Physical evaluation of systemic diseases:

1.1 ประเมนจ�กประวตผปวย-Gastro-intestinal disease-Genito-urinary Disease-Neurologic disorder-Behavioral and Psychiatric disorder-Organ transplantation-Prosthetic implants

1.2 ประเมนจ�กประวตและ/หรอก�รตรวจผปวย และ/หรอวดสญญ�ณชพ

-Cardiovascular disease-Cerebrovascular disease-Endocrine and metabolism disease

21

2. ส�ม�รถประเมนผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน (32.1)

3. ส�ม�รถประเมนสภ�วะผปวยทมโรคท�งระบบ ทไดรบรงสรกษ� หรอ เคมบำ�บด กอนใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (19.3)

4. ประเมนคว�มเจบปวดและคว�มวตกกงวลของ

-Hematologic disorder-Respiratory disease-Autoimmune disease-Infectious disease-Pregnancy and Breast feeding

2. ก�รประเมนผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน- Normal of growth and development

of jaws- Abnormal or disturbance of growth

and development of jaws- Classification of occlusion,

Malocclusions and jaw deformities1. 3. ก�รประเมนสภ�วะผปวยทมโรคท�งระบบ ทไดรบ

รงสรกษ� หรอ เคม2. บำ�บด กอนใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม

-Mechanism of chemotherapy and radiotherapy\

-Effect of chemotherapy and radiotherapy to oral cavity ( Mucosa, tooth, bone, salivary glands )

22

ผปวยได (25.1)

5. ส�ม�รถแปลผลก�รตรวจ ภ�พถ�ยรงส ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร และก�รตรวจอนๆทจำ�เปนในก�รวนจฉยโรคท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได ( 16 )

6. ส�ม�รถนำ�ขอมลจ�กก�รตรวจท�งคลนกและก�รตรวจเพมเตมอนๆม�ประมวลเพอก�รวนจฉยแยกโรคท�งทนตกรรมได (17.1)

-Osteoradionecrosis4. ก�รประเมนคว�มเจบปวดและคว�มวตกกงวลของผปวย

-Trigeminal nerve examination e.g. Pin point test, Light touch, Visual analog scale

5. ก�รแปลผลก�รตรวจ ภ�พถ�ยรงส ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร และก�รตรวจอนๆ

5.1 ก�รแปลผลถ�ยภ�พท�งรงส-Intra oral: Periapical, Topograph, Cross section view

-Extra oral: Skull series, Panoramic, Water’s, Towne view, Sialogram

5.2 ก�รตรวจท�งพย�ธวทย� เชน Biopsy, Fine needle biopsy, Aspiration, Cytology examination,5.3 ก�รตรวจเลอด เชน Blood, examination Complete blood count, Blood chemistry, Liver function test, PT, PTTCoagulogram.

23

7. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน�ทพบบอยไดอย�งถกตอง (17.2)

8. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยแยกโรคเบองตนของโรค

5.4 ก�รตรวจจลชวะ เชน Urine, Sputum, Gram stain, KOH preparation,

Culture and sensitivity tests5.5 ก�รตรวจตอมนำ�ล�ย เชน ก�รไหลของนำ�ล�ย ก�รอดตนของทอตอม

นำ�ล�ย5.6 ก�รตรวจและประเมนภ�วะ Sensory disturbance บรเวณชองป�กและใบหน� เชน Pin point test, Light touch, 2 points discrimination, Hot-cold test, Visual analog scale

5.67 ก�รตรวจอนๆ เชน 2 points discrimination, Hot-cold test Urine, Sputum

6. ก�รวนจฉยโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน�ทพบบอย

-Common cyst and tumor e.g. Radicular cyst, Dentigerous cyst,

24

ของอวยวะในชองป�ก และใบหน� ศรษะและลำ�คอทมคว�มซบซอนได (17.3)

9. ส�ม�รถใหก�รพย�กรณโรคทตองรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�เพอก�รว�งแผนก�รรกษ�ทไมยงย�กได (19.1)

Odontogenic keratocyst, Ameloblastoma, Fibroma, Odontoma

- Dentoalveolar infection e.g. Periodontal abscess, Vestibular abscess

- Dentoalveolar injuries e.g. Tooth and root fracture, Alveolar bone

fracture, TMJ dislocation-Common salivary gland diseases e.g. Mucocele, Mixed tumor, Sialolith

7. วนจฉยแยกโรคเบองตนของโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน� ศรษะและลำ�คอทมคว�มซบซอน

-Tumor and cancer-Fascial space infection-Osteomyelitis-Maxillofacial fracture-Diseases of maxillary sinus from dental origin and non-dental origin

-Salivary gland diseases-Myofacial pain and Odontogenic pain

8. ก�รพย�กรณโรคทตองรกษ�ท�งศลยศ�สตรชอง

25

ป�กและใบหน�เพอก�รว�งแผนก�รรกษ�ทไมยงย�ก-Common cysts e.g. Radicular cyst, Dentigerous cyst, Odontogenic keratocystKeratocystic odontogenic tumor

-Common tumors e.g. Ameloblastoma, Fibroma, Odontoma

-Dento-alveolar infection-Dento-alveolar injuries-Impaction and tooth extractions

Pt.management &

treatment 1012

Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehenion 0-

- -

26

Application 2

1. ส�ม�รถอภปร�ยขอบงช และขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยกรรมในผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟนได (32.2)

2. ส�ม�รถอธบ�ยขอบงชและขนตอนของก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยมได (36.2)

3. ใหคำ�ปรกษ�หรอแนะนำ�เบองตนทเกยวของกบฟนปลอมชนดยดตดกบร�กเทยมแบบต�งๆได (36.1)

4. ใหก�รดแลผปวยท�งทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน (37.1)

1. ขอบงช และขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยกรรมในผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน

- Indication and contraindication of orthognathic surgery

-Treatment plan of orthognathic surgery

2. ขอบงชและขนตอนของก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยม

-Indication and contraindication of implants placements or rehabilitations

-Steps of implant and prosthesis placement

-Treatment planning3. ก�รใหคำ�ปรกษ�หรอแนะนำ�เบองตนทเกยวของ

กบฟนปลอมชนดยดตดกบร�กเทยมแบบต�งๆ-Osseointegration, Shape, Size and surface of implants

-Single tooth, Bridge, Removable, l partial denture, Full denture

27

5. ใหก�รดแลผปวยในทไดรบก�รสงตวม�เพอขอคำ�ปรกษ�หรอก�รรกษ�ท�งทนตกรรมจ�กแพทย (37.2)

6. สงตอผปวยทตองไดรบก�รบรณะดวยทนตกรรมร�กเทยมได (36.3)7. จดก�รใหผปวยทมก�รกลบเปนซำ�ไดรบก�ร

รกษ�ทเหม�ะสม (38.3)

4. ก�รดแลผปวยท�งทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน

-Hospital dentistry : Admission, Charting and orders, Ward round, Operation room procedure, discharge

-Common laboratory investigation : Chest film, CBC, UA, Blood chemistry, Liver function test

-Writing of referral and consultation forms

5. ก�รดแลผปวยในทไดรบก�รสงตวม�เพอขอคำ�ปรกษ�หรอก�รรกษ�ท�ง ทนตกรรมจ�กแพทย6.ก�รจดก�รใหผปวยทมก�รกลบเปนซำ�ไดรบก�ร

รกษ�ทเหม�ะสม-Writing of referral and consultation forms

Problem solving 810

1. ส�ม�รถว�งแผนรวมกบง�นทนตกรรมประดษฐในก�รเตรยมชองป�กเพอใสฟนเทยมโดยวธท�งศลยกรรม (35.1)

1. ก�รว�งแผนรวมกบง�นทนตกรรมประดษฐในก�รเตรยมชองป�กเพอใสฟน เทยมโดยวธท�งศลยกรรม

28

2. ส�ม�รถว�งแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กในผปวยทมโรคท�งระบบได (19.2)

3. ส�ม�รถอธบ�ยลำ�ดบขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.4 )

-Pre-prosthetic surgery2. ก�รว�งแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กใน ผปวยทมโรคท�งระบบ Patho-physiology of systemic

diseases and dental treatment correlation:

-Cardiovascular disease-Cerebrovascular disease-Endocrine and metabolism disease-Hematologic disorder-Respiratory disease-Autoimmune disease-Infectious disease-Gastro-intestinal disease-Genito-urinary Disease-Neurologic disorder-Behavioral and Psychiatric disorder-Pregnancy and Breast feeding-Organ transplantation-Prosthetic implants

7. 3. ขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�

29

4. ส�ม�รถว�งแผนก�รใหย�และส�รเคมในง�นศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.5)

5. ส�ม�รถสอส�รกบผปวยเกยวกบแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.6)

6. ส�ม�รถใหท�งเลอกของแผนก�รรกษ�ต�มคว�มจำ�เปนและเหม�ะสม โดยส�ม�รถอธบ�ยถงขอด ขอเสยของก�รรกษ�แตละแบบ (19.7)

7. ส�ม�รถเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และเหม�ะสมกบก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (26.1)

-Pre-operation care-Operation-Post-operation care-Complication of operation

4. ก�รว�งแผนก�รใหย�และส�รเคมในง�นศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�

-Indication and contraindication of drugs

-Pharmacokinetic of drugs-Drug interaction-Drug administration-Status or underlying diseases of patients

5.ก�รสอส�รกบผปวยเกยวกบแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและ ใบหน�

-Communication skill6. ท�งเลอกของแผนก�รรกษ�ต�มคว�มจำ�เปนและเหม�ะสม โดยส�ม�รถ อธบ�ยถงขอด ขอเสยของก�รรกษ�แตละแบบ

-Risk or complication of surgical treatment

30

8. ส�ม�รถตดสนใจไดว�มคว�มจำ�เปนในก�รใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ไดอย�งมเหตผล (26.2)

9. ส�ม�รถเลอกใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (26.3)

-Cost effective and benefit of treatment

7. ก�รเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และ เหม�ะสมกบก�รรกษ�ท�งทนตกรรม

-Indication and contraindication of local anesthetic agents

-Types of local anesthetic agents-Pharmacology of local anesthetic agents -

-Dose, Dosage form, Drugs administration

-Side effect and complication of local anesthetic agents

-anesthetic techniques : Inferior alveolar, lingual, buccal, greater palatine, posterior superior alveolar, incisive, mental, infra-orbital nerve block, Local infiltration

8. ก�รตดสนใจไดว�มคว�มจำ�เปนในก�รใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนต กรรม ไดอย�งมเหตผล

-Indication and contraindication of drugs

31

10. ส�ม�รถบรห�รย�ต�มชนดและขน�ดย� ในก�รรกษ�ผปวยทนตกรรมไดอย�งถกตอง (26.4)

11. ส�ม�รถจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงทเกดขนจ�กก�รใชย�แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม รวมทงสงตอผปวยต�มคว�มจำ�เปน (26.5)

12. ส�ม�รถถอนฟนได (27.1)

-Pharmacokinetic of drugs-Drug interaction-Drug administration-Status or underlying diseases of patients

-Cost effective and benefit of treatment

9. ก�รเลอกใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม

-Plaque and caries control agents-Anti-inflammation drugs-Analgesic drugs :1. Non opioid analgesics : Acetaminophen, NSATDs,COX2 inhibitors2. Opioid analgesics : Morphine, Cdeine

-Hemostasis agents-Local anesthesia-Anxiolytic drugs-Antibiotics :- 1. Beta lactam : Penicillins,

32

13. ส�ม�รถผ�ฟนกร�มซท 3 คด (27.2)

14. ส�ม�รถถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�ก (27.3)

15. ส�ม�รถรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟน (27.4)

16. ส�ม�รถจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตด

Cephalosporins- 2. Macrolides and Ketolides- 3. Tetracyclines and Glycylcyclines

- 4. Fluoroquinolones and Quinolones

- 5. Aminoglycosides- 6. Lincosamides- 7. Miscellanous-Antihistamine and anti-allergic drugs

-Drugs for medical emergency10.ก�รบรห�รย�ต�มชนดและขน�ดย� ในก�รรกษ�ผปวยทนตกรรมไดอย�ง

ถกตอง-Dose-Dosage form-Route of administration-Interval of administration

11. ก�รจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงทเกดขนจ�กก�รใชย�แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม

- Indication and contraindication-Side effects

33

ฟนคดได (27.5)

17. ตระหนกและจดก�รเบองตนในผปวยทมปญห�ท�งศลยกรรมชอง ป�ก และแมกซลโลเฟเชยล 17.1 ทตองไดรบก�รถอนฟนหรอผ�ตดฟนคดอย�งย�ก

17.2 ทมก�รบ�ดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน กระดกข�กรรไกร และเนอเยอออน บรเวณชองป�กและใบหน�

-Adverse reaction-Drug interaction-Drug allergy

12. ก�รถอนฟนอย�งง�ยได ( 27.1 )-Indication and contraindication of tooth extraction

-Armamentarium for tooth extraction-Extraction techniques-Post-extraction care

13. ก�รผ�ฟนกร�มคดซท3 อย�งง�ย ( 27.2 )-Etiology and classification of impacted tooth

-Indication and contraindication of surgical removal of impacted tooth

-Armamentarium for surgical removal of impacted tooth

-Surgical techniques for removal of impacted tooth

-Post- surgical removal of impacted tooth care

14. ก�รถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�กอย�งง�ย ( 27.3 )

-Indication and contraindication of 34

17.3 ทมก�รตดเชอส�เหตจ�กฟนทลกล�มเข�ชองพงผด (28.1)

18. ตระหนกและจดก�รเบองตนในก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนรนแรงทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (28.2)

surgical removal of root or fracture root

-Armamentarium for surgical removal of root

-Surgical techniques for removal of root or fracture root

-Post-operative surgical removal of roots care

15. ก�รรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟนอย�งง�ย ( 27.4 )

-Antibiotic therapy-Intra oral incision and drain

16. ก�รจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลง

ก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได ( 27.5 )-Stop bleeding of soft and hard tissue

-Treatment of dry socket-Surgical technique of root removalSimple surgical removal of root

-Management of oroantral 35

19. ตระหนกและจดก�รเบองตนผปวยทมคว�มผดปกตของเยอเมอกในชองป�กและรอยโรคในกระดกข�กรรไกร (28.3)

20. ส�ม�รถระบส�เหต ใหก�รวนจฉย และบำ�บดรกษ�ผปวยทมภ�วะแทรกซอนจ�กก�รบำ�บดรกษ�ท�งศลยกรรมไดอย�งเหม�ะสม (24.1)

communication ( < 3 มลลเมตร )-Treatment of dentoalveolar infection

-Treatment of alveolar fracture-Treatment of soft tissue injuries-Treatment of nerve injuries

17. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยทตองไดรบก�รถอนฟนหรอผ�ตดฟนคด อย�งย�ก (ฟนหรอฟนคดนอกเหนอจ�กทระบไวในขอ 27)

18. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมก�รบ�ดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน

กระดกข�กรรไกร และเนอเยอออนบรเวณชองป�กและใบหน�

-Initial management e.g. First aid, Stop bleeding, Soft tissue care, Temporary immobilization:

-Tooth injury ; complicated and un complicated crown and/or root fracture

-Periodontal injury; concussion, 36

21. ส�ม�รถจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน prolonged paresthesia เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอ ของอวยวะในชองป�กได (24.2)

22. ส�ม�รถเลอกและใชย�และ/หรอส�รเคมในก�รชวยจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอของอวยวะในชองป�กได (24.3)

23. ส�ม�รถจดก�รคว�มวตกกงวลและคว�มเจบปวดของผปวยไดอย�งเหม�ะสม (25.2)

subluxation, luxation, ,extrusion and avulsion

-Alveolar bone injury-Mandible and maxilla fracture

19. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยตดเชอทมส�เหตจ�กฟนทลกล�มเข�ชอง

พงผด-Initial management of fascial space infection e.g. Antibiotic, Analgesic, Nutrition supplement

20. ก�รจดก�รเบองตนในก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนรนแรงทเกดขนระหว�ง หรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได

Initial management or symptomatic treatment :

-ร�กฟนหกและอยใกลอวยวะสำ�คญ ไดแก โพรงอ�ก�ศแมกซลล� เสนประส�ท inferior alveolar

-ภ�วะเลอดออกจ�กเนอเยอออนและกระดกทไมส�ม�รถห�มเลอดไดดวยวธก�รเฉพ�ะท

37

24. ส�ม�รถใชย�รวมกบวธก�รอนเพอควบคมภ�วะคว�มเจบปวด และคว�มวตกกงวลของผปวยได (25.3)

-มรทะลระหว�งโพรงอ�ก�ศแมกซลล�และชองป�ก > 3 มลลเมตร และหรอภ�วะทมอ�ก�รอกเสบของโพรงอ�ก�ศแมกซลล� ภ�ยหลงก�รถอนฟน

-ก�รตดเชอทลกล�มไปยง fascial space ภ�ยหลงก�รทำ�ศลยกรรมชองป�ก

-เครองมอหกและตกค�งอยภ�ยในเนอเยอออนและกระดก

-ฟนหรอสวนของฟนไดเคลอนตวจ�กเบ�ฟนเข�ไปในบรเวณใกลเคยง เชน fascial space , maxillary sinus , inferior alveolar canal เปนตน

-มกระดกข�กรรไกรหก เชน บรเวณ tuberosity, angle of mandible เปนตน

-Air emphysema

21. ก�รจดก�รเบองตนผปวยทมคว�มผดปกตของเยอเมอกในชองป�กและ รอยโรคในกระดกข�

38

กรรไกร-Symptyomatic treatment-Oral hygiene care

22. ระบส�เหต ใหก�รวนจฉย และบำ�บดรกษ�ผปวยทมภ�วะแทรกซอนจ�กก�รบำ�บดรกษ�ท�งศลยกรรม-Bleeding : Hemostasis and coagulation

-Severe or acute pain : Trigeminal nerve and neuro-physiology of pain

-Postoperative infection : Fascial spaces and spread of odontogenic infection,

-Trauma of soft or hard tissue : Body response to trauma

-Nerve injuries : Trigeminal nerve and Facial nrve

23. ก�รจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอ

ของอวยวะในชองป�ก-Methods of bleeding control e.g. Pressure pack, Cauterization,

39

Hemostasis agents-Analgesic drugs-Intra-oral incision and drain-Use of antibiotics therapy

24. ก�รเลอกและใชย�และ/หรอส�รเคมในก�รชวยจดก�รภ�วะเจบปวด เฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอของอวยวะในชองป�ก

-Hemostasis agents e.g. Gel foam, Surgicel, Fibrin glue ect.

-Analgesic drugs e.g. : Acetaminophen, NSAID, COX2 inhibitor

-Antibiotics e.g. : Penicillin, Amoxicillin, Roxithromycin, Clindamycin, Metronidazole

25. ก�รจดก�รคว�มวตกกงวลและคว�มเจบปวดของผปวย

-Methods of pain and stress reduction :Non pharmacological methodPharmacological method

40

-Indication and contraindication of premedication, conscious sedation and general anesthesia

-Sedative agents and anesthetic agents or Drugs e.g. : Nitrous oxide, Diazepam, Midazolam, Flumazenil, Halotane, Fentanyl etc.

-Pre-operative cares-Premedication, conscious sedation and anesthetic techniques

-Recovery care26. ก�รใชย�รวมกบวธก�รอนเพอควบคมภ�วะคว�ม

เจบปวด และคว�มวตก กงวลของผปวย

-Oral premedication e.g. : Diazepam, Midazolam

-Oral sedation e.g. : Chloralhydrate, Diazepam, Midazolam-

41

Procedures 56

Supporting Competencies Must Know

Recall/Comprehension 1

1. ประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวยได (23.1)

2. ตดตอประส�นง�นกบหนวยกชพต�มเครอข�ยทสงกด (23.2)

3. ปฏบตก�รกชพเบองตนแกผปวย (23.3)

1. ก�รประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวย-Clinical signs and symptoms-Vital signs measurement

2. ก�รตดตอประส�นง�นกบหนวยกชพต�มเครอข�ยทสงกด

-Consultation and Referral system-Writing of consultation and refer forms

3. ก�รปฏบตก�รกชพเบองตนแกผปวย-Basic knowledge of emergency kit e.g. Drugs, Instruments and Equipment

-Basic life supportApplication 2

1.ประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวยได (22.1)

1. ก�รประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวย-Clinical signs and symptoms e.g. : Syncope, Hyperventilation syndrome, Respiratory arrest, Shortness of breath, Air way obstruction, Cardiac arrest, Cardiac pain, Hypertension crisis,

42

2. ส�ม�รถใหก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมภ�วะฉกเฉนไดอย�งถกตอง เหม�ะสม และสงตอผปวย (22.2)

Hypoglycemia, Seizure, Drug allergy- Anaphylaxis

-Vital signs measurement2. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมภ�วะฉกเฉน และสง

ตอผปวย-Respiratory arrest, Shortness of breath, Cardiac arrest, Cardiac pain, Hypertension crisis, Seizure, Drug allergy- Anaphylaxis

-Consultation and Referral systemProblem solving 23

1. ส�ม�รถจดก�รภ�วะฉกเฉนไดอย�งเหม�ะสม (22.3)

2. ส�ม�รถเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และ เหม�ะสมกบก�รใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (26.1)

1. ก�รจดก�รภ�วะฉกเฉน-Syncope-Hyperventilation syndrome-Hypoglycemia- Air way obstruction

2. ก�รเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะท-Pharmacology-Indication and contraindication-Dose, Dosage form, Drugs administration

-Side effect and complication-Local anesthetic techniques : Inferior alveolar, lingual, buccal,

43

3. ส�ม�รถผ�ตดฟนกร�มซท 3 คด (27.2)

4. ส�ม�รถถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�ก (27.3)

5. ส�ม�รถรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟน (27.4)

6. ส�ม�รถจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (27.5)

greater palatine, posterior superior alveolar, incisive, mental, infra-orbital nerve block, Local infiltration

3. ก�รผ�ตดฟนกร�มคดซท3 อย�งง�ย ( 27.2 )-Surgical techniques for removal of impacted tooth

-Post- surgical removal of impacted tooth care

4. ก�รถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�กอย�งง�ย ( 27.3 )

-Surgical techniques for removal of root or fracture root

-Post-operative care5. ก�รรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟนอย�งง�ย

( 27.4 )-Antibiotic therapy-Intra oral incision and drain

6. ก�รจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลง

ก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได ( 27.5 )-Stop bleeding of soft and hard tissue

44

-Treatment of dry socket-Simple surgical removal of root-Management of oroantral communication ( < 3 มลลเมตร )

-Treatment of dentoalveolar infection

-Treatment of alveolar fracture-Treatment of soft tissue injuries-Treatment of nerve injuries

45