ABDURAHIM ASHIKU REXHEP TORTE VESEL HOXHA Prof. Dr

cyan magenta yellow black 1

GAZETË E PAVARUR. NR. 12 (32). DHJETOR 2008. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO

Redaksia ju urongjithë lexuesve dhebashkëpunëtorëveGëzuar Vitin e Ri

2009!

Gjashtë kompani nëgarë për Skavicën

KRYEMINISTRI SALI BERISHAPËR RRUGËN E ARBËRIT:“Do të ndërtohet rruga e Arbrit. Ne dota bëjmë edhe atë. Do t’i bëjmë të gjitharrugët tona, sepse janë rrugë qëshqiptarët i meritojnë. Të jem i sinqertëme ju, shikoja trasenë e kësaj rruge dhemendja më shkonte te Rruga e Arbrit.Ne do ta bëjmë edhe atë, ne do t’ibëjmë rrugët tona sepse janë rrugëqë shqiptarët i meritojnë”.

OPINION

Kthimi i GjergjGjon Kastriotitnë vendlindje

INVESTIME

Djersa përvendlindje mëkënaq shpirtin

SHËNIME

Shqipëria ështëe vogël në hartë,inxhinier!

BOTIME

Botohet libri“Gjeologjia eRrugës së Arbërit”

Nga: ABDURAHIM ASHIKU - FAQE 7 Nga: REXHEP TORTE - FAQE 9 Nga: VESEL HOXHA - FAQE 10 Nga: Prof. Dr. BASHKIM LLESHI - FAQE 14

SHENIM

Më datë 5 janar 2009, komisioni i vlerësimit tëofertave do të shpallë shoqëritë e kualifikuara për nëfazën e dytë.

Hyjnë në garë një shoqëri italiane, një koreanojugore,një norvegjeze, dy austriake dhe një gjermane.

Reagon shoqata “Për Mbrojtjen e Pellgut të Drinittë Zi”: “Kryetarët e komunave kanë dhënë miratiminpër Skavicën”.

Të dielën, 28 dhjetor, shoqata ka njoftuar një tubimnë qytetin e Peshkopisë, për ti thënë “JO” ndërtimit tëhidrocentralit.

Reagojnë dhe shoqatat mjedisore: Ministritë e kanëdetyrim kushtetues bërjen publike të vlerësimitmjedisor dhe kulturor të zonës që përmbytet ngandërtimi i hidrocentralit.

L E X O N I N E F A Q E T 2 - 3

REPORTAZH NË RRUGËN E ARBËRIT - Nga SHAQIR SKARRA - FAQE 4,5

Te ura që bashkon dy rrugë

Asfalti i parë në Rrugen e Arbërit...

PazariNga BUJAR KAROSHI

Prej kohësh kam ndjekur me vëmendje gjithë procesin për

ndërtimin e Hidrocentralit të Skavicës.Ajo që bie në sy kohët e fundit ështëPAZARI! Më duket sikur “Skavica” ësh-të ngritur dhe është ulur në mes tëTiranës dhe 6 kompani të huajakërkojnë ta blejnë, ndërsa gjithë ataqë përmbyten kërkojnë ta marrin“Skavicën” dhe ta ulin në breg të Drinittë Zi dhe aty ta bëjnë Pazarin!

Të kërkosh të ndërtosh një vepërtë madhe energjetike, me kaq rëndësitë madhe për vendin, natyrisht që ësh-të një përgjegjësi e qeverisë dhe atyreqë hartojnë politikat e zhvillimit, portë kërkosh që një gjë të tillë ta bësh papyetur qytetarët e këtij vendi, kjo ësh-të një gjë antidemokratike. Prandaj, nëkëtë kontekst, qeveria duhet të hapënjë fushatë informimi, e cila më pasduhet të ndiqet me një referendumpopullor.

Në një vend me demokraci, kurrënuk mund të vijë progresi, në qoftë sepjesë e këtij progresi nuk bëhen qyteta-rët. Por, ndërsa përfaqësuesit e popu-llit e kanë lënë krejt në mëshirë tëqeverisë “Çështjen Skavica”, ështëvetë populli që kërkon të marrë situ-atën në dorë. Por, ata e ndjejnë vetentë humbur, kur përballë u vihen argu-mentet se “Skavica është një vepërmadhore”, “Skavica i duhet Sh-qipërisë”, “Skavica mbyll kaskadën mbiDrin”, “Skavica është vepër ko-mbëtare”, etj. Dhe janë të humbur,pikërisht se përballë këtyre fjalëve tëmëdha, nuk duan ta ndjejnë veten mëpak atdhetarë se kryeministri i vendit,deputeti i tyre, kryetari i komunës apokryeplaku i fshatit.

Duke mos pasur argumentet e mjaf-tueshme dhe të nevojshme për t’iukundërvënë “interesave kombëtare” tëmësipërme, atë kthehen tek e vetmja edrejtë kushtetuese, juridike dhe morale:Mbrojtja e pronës së tyre! Që në tëvërtetë, duket si çështje pazari. “Askushnuk ka të drejtë të shesë pronën që nakanë lënë të parët tanë” mbrohenanëtarët e Shoqatës për Mbrojtjen ePellgut të Drinit të Zi, por duke harruarse kështu kanë rënë në kurthin që tëofron pazari. Po dole në treg je i detyru-ar të shesësh dhe të blesh, ndryshe je ifalimentuar! Dhe për t’i shpëtuar fali-mentimit duhen njerëz të tjerë! Duhennjerëz që nuk e presin me pushkë Hajre-din Pashën që po vjen Radikës, por ishtrojnë tavolinën dhe i thonë “Bujrum,ja kushtet tona!”

2 - Dhjetor 200832nr.

DREJTOR:Rakip Suli

Këshilli Botues:Musa RiçkuShaqir SkarraBujar Karoshi

Redaksia:Në Dibër:Rexhep TorteNë Athinë:Abdurrahim AshikuNë Itali:Selman MziuNë New York:Beqir SinaNë Tiranë:Prof. Dr. Bashkim Lleshi,Naim Plaku

Adresa e gazetës:Rr. “Zenel Baboçi”,Pall. “Ferar”, TiranëTel. (04) 2233 283E-mail: [email protected]

Opinionet dhe komentete botuara nuk shprehindomosdoshmërishtqëndrimin e redaksisë

debatPosta e

Redaksia e gazetës falënderonlexuesit dhe bashkëpunëtoret e sajpër mesazhet dhe shkrimet e sjellapër botim.

Redaksia u kujton bashkëpunë-torëve të saj, zotërinjve Agron Tufa,Viron Kona, Sakip Cami, PerikliJorgoni, Selman Mziu, Ymer Keta,Xhelal Roçi, Ali Hoxha, KujtimBoriçi, etj., se shkrimet e tyre, përarsye vendi nuk janë botuar në këtënumër.Ato do të botohen në numrat eardhshëm të gazetës “Rruga eArbërit”.

Kujtojmë bashkëpunëtorët, të cilëtduan që shkrimet e tyre të botohenpatjetër në numrin e radhës, tëkonfirmojnë më parë sjelljen ematerialit në numrat e telefonit tëredaksisë ose emailin e gazetës.

Gjithashtu, ju kujtojmëbashkëpunëtorëve se shkrimetderi në dy faqe daktilografikekanë përparësi botimi.

Ju falënderojmë që jenipjesë e gazetës!

Gazeta “Rruga e Arbërit” vazhdon të mirëpresë mendimetdhe opinionet në vazhdim të debatit për ndërtiminose jo të Hidrocentralit të Skavicës

Gjashtë kompani nëgarë për Skavicën

Më datë 5 janar 2009,komisioni i vlerësimittë ofertave do tëshpallë shoqëritë ekualifikuara për nëfazën e dytë

Hyjnë në garë njëshoqëri italiane,një koreanojugore,një norvegjeze,dy austriake dhenjë gjermane

Reagon shoqata “PërMbrojtjen e Pellgut tëDrinit të Zi”: “Kryetarëte komunave kanë kanëdhënë miratiminpër Skavicën”

Në datën 17 Dhjetor 2008,pas një ftese ndërkombëtare

të shpallur nga Ministria e Ekon-omisë, u hap faza e parë e pro-cedurës konkurruese, ajo e para-kualifikimit të ofertuesve përHidrocentralin e Skavicës. Nëkëtë fazë shoqëritë i nënshtrohenkritereve specifike të hollësishmeqë kanë të bëjnë me kapacitetete tyre financiare dhe experi-encën në vepra energjetike tëngjashme.

Në parakualifikim u paraqitensi ofertues gjashtë shoqëri të njo-hura ndërkombëtare, me ekspe-rience shumëvjeçare në ndërtimdhe operim të hidrocentraleve.

Konkretisht u paraqitën sho-qëritë:

Konsorciumi Italian TGK nëpërbërje të të cilit janë shoqëriitaliane me eksperiencë në fush-ën e projektimit dhe ndërtimit tëveprave energjetike.

Korea Electric Power Corpo-ration, që është Korporata Energ-jetike e Koresë së Jugut, që sigu-ron energji elektrike prej 120vjetësh, zhvillon projekte energ-jetike në disa vende të botës.

STATKRAFT, shoqëri norveg-jeze e cila është një nga shoqëritëmë të rëndësishme energjetikenë Europë.

VERBUND - shoqëri Austriakeqë zotëron rreth 90 hidrocen-trale. Aktualisht, në Shqipëri VER-BUND është e angazhuar nëndërtimin dhe operimin e hidro-centralit të Ashtës.

KELAG GRUP është një ngakonsorciumet më të mëdhenj tëprodhimit të energjise në Austri.

“R.W.E” AG, shoqëri gjer-mane, e cila kontrollon rreth2800 MË nga energjia hidrike.

Sipas njoftimit të Ministrisë sëEkonomisë, brenda datës 5 jan-ar 2009 komisioni i vlerësimit tëofertave do të shpallë shoqëritëe kualifikuara për në fazën edytë, atë të paraqitjes së ofertavetë projekteve, prodhimit të en-ergjisë, fuqisë së instaluar etj.

Skavica, sipas qeverisë sh-qiptare, shpallet kështu si një ngaprojektet më të rëndësishme kon-cesionare në lidhje me energjinëhidrike. Hidrocentrali i Skavicësështë shkalla e peste dhe e fundite skemës së shfrytëzimit hidroen-ergjetik të lumit Drin ose thënëndryshe hidrocentrali i kreut tëkaskadës së Drinit.

Parashikohet që kjo vepër en-ergjetike e ndërtuar mbi luminDrini i Zi të ketë fuqi të instaluarnga 300-400 MegaWat.

REAGIMI

Prej kohësh, shoqata “Për

Mbrojtjen e Pellgut të Drinit tëZi”, ka reaguar ndaj proce-durave që po ndjek qeveria sh-qiptare prej gati 10 vitesh, përndërtimin e hidrocentralit tëSkavicës. Sipas kryetarit të saj,z. Nazmi Drizi, kjo shoqatë ecila numëron mbi pesë mijëanëtarë, nuk është dakord meprocedurat e deritanishme përndërtimin e hidrocentralit. Si-pas zotit Drizi, qeveria, ajo eFatos Nanos dhe kjo e Sali Ber-ishës, nuk kanë ndjekur në këtoprocedura asnjë interes të ko-muniteti t që përmbytet ngaujrat e hidrocentralit.

Në një emision televiziv në“Dibra Vizion”, drejtuesit e kësajshoqatë, Nazmi Drizi, Ali Hox-ha, Sadin Përnezha, ShabanBeqa, Murat Koltraka, OsmanBegu, etj, kanë mbrojtur idenë seqeveria shqiptare duhet ti ndër-presë menjëherë procedurat e

mëtejshme për dhënien me kon-cesion të hidrocentralit të Skav-icës.

“Një vit më parë, më 13 dh-jetor 2007, kjo shoqatë ka mar-rë një kontakt me ministrin eekonomisë, z. Genc Ruli. Ai napremtoi dhe garantoi se përhidrocentralin e Skavicës qever-ia shqiptare nuk do të bëjë asn-jë hap pa pjesëmarrjen e për-faqësuesve të shoqatës dhe men-dimin e komunitetit” – thotëpresidenti i nderit i shoqatës, AliHoxha, njëri nga themeluesit.“Në të vërtetë ndodhi krejt ekundërta, thekson Ali Hoxha.Prej asaj kohe, përfaqësues të fir-mave që duan të marrin hidro-centralin kanë takuar pushteta-rë vendorë, por mendimin ekomunitetit nuk e kanë marrëkurrë”.

Sipas Ali Hoxhës, deri më tanika një terr informacioni mbi atëçka do ndodhë me Skavicën, kudo shpërngulen njerëzit, meçfarë do kompensohen dhe sa dokompensohen, etj.

“I gjithë ky terr informativ dheme aq informacione sa kemimundur të sigurojmë privatisht,thota Ali Hoxha, na bëjne të be-sojmë se me Skavicën po ndodhnjë aferë e madhe korruptive, engjashme me Gërdecin”.

Sipas përfaqësuesve të kësajshoqate, sipërfaqja që përmbytetnë pellgun e lumit Drin është 8mijë ha. “Kjo është toka më pjel-lore e gjithë Dibrës, thotë OsmanBegu, dhe përbën dy të tretën esipërfaqes. Bashkë me tokën janëdetyruar të lëvizin mbi 30 mijëbanorë të kësaj zone, përmbytenmbi 4 mijë ha tokë pemtore tëreja dhe të vjetra, do të zhdukenmbi 10 mijë krerë lopë të rracavemë të mira që janë sot në Evropë.Prodhimi vjetor i këtij pellguvlerësohet me rreth 80-100 mil-ionë dollarë, çka tregon për fal-sitetin e atij projekti ogurzi qëkërkohet të bëhet në pellgun ekësaj zone, saqë gjithë dëmiekonomik të vlerësohet me rreth40 milionë dollarë, sa gjysma eprodhimit vjetor të kësaj zone. Eçuditshme është fakti që kjo tokëvlerësohet me vetëm 1 euro, aqsa kushton sot rëndom në Dibërnjë kokër lakër, e cila kultivohetpër jo më shumë se 2 deri në 3muaj, ose e thënë më troç, sa një

Bashkë me tokën janëdetyruar të lëvizin mbi30 mijë banorë të kësajzone, përmbyten mbi 4mijë ha tokë pemtore.Prodhimi vjetor i këtijpellgu vlerësohet merreth 80-100 milionëdollarë. Gjithë dëmiekonomik të vlerësohetnga qeveria me rreth 40milionë dollarë, sagjysma e prodhimitvjetor të kësaj zone.Toka vlerësohet mevetëm 1 euro/m2, sanjë paketë cigare.”


aktualitet“Intelektualët e zonës së Dibrës duhet të kërkojnë vlerësimin mjedisor

që është bërë për këtë projekt. Kjo është e drejta e tyre dhe detyrim ligjori Ministrisë së Mjedisit dhe Ministrisë së Kulturës”.

paketë cigare.”Përfaqësuesit e shoqatës kanë

renditur edhe një sërë arsyesh tëtjera ekonomike, sociale, his-torike, etnokulturore etj, mbirreziqet që sjell Hidrocentrali iSkavicës.

TAKIMI ME PUSHTETARËTLOKALË

Megjithëse prej të paktënkatër vitesh është folur shpeshpër Skavicën, vetëm njëra nga 6firmat konkuruese ka shkuar tëtakojë përfaqësues të pushtetitvendor. Sipas kryetarit të sho-qatës “Për Mbrojtjen e Pellgut tëDrinit të Zi”, më 27 nëntor, nënjë nga lokalet e qytetit të Pesh-kopisë, përfaqësues të firmës“STATKRAFT” kanë takuar kry-etarët e komunave të Dibrës dheBulqizës si dhe përfaqësues tëprefekturës. Në një takim të tillë,përfaqësuesit e firmës, kanëshpjeguar para kryetarëve të ko-munave, projektin e tyre mbiSkavicën. Të pranishëm pa ftesënë këtë takim, përfaqësuesit eshoqatës, u kanë bërë me dijepërfaqësuesve të firmës, se “Kry-etarët e komunave nuk e kanëtë drejtën të lidhin a firmosinasnjë lloj marrëveshje për sa u

përket pronave të tyre. SipasNazmi Drizit, gjithë kryetarët ekomunave të Dibrës e Bulqizës,kanë firmosur një marrëveshje,e cila do i vendosë ata parapërgjegjësisë para popullit”.

Menjëherë pas këtij takimi,përfaqësuesit e Shoqatës “PërMbrojtjen e Pellgut të Drinit tëZi” kanë takuar prefektin e Di-brës, të cilit i kanë bërë të diturqëndrimin e tyre dhe e kanë in-formuar prefektin mbi atë çkandodhi në një takim, që sipasNazmi Drizit, ishte një akt i pastërkorrupsioni dhe shpërdorimidetyre.

REAGIMI I PREFEKTIT

Në një letër drejtuar Minis-trisë së Ekonomisë, prefekti iDibrës, Xhafer Seiti, e ka in-formuar atë mbi takimin mepërfaqësues të shoqatës dhenjëkohësisht mbi atë çka kandodhur në takimin me për-faqësues të pushtet i t lokal .Prefekti Seiti rekomandon nëkëtë letër, se në procesin evazhdimit të tenderimit, du-hen marrë parasysh edhekërkesat e banorëve që përm-byten nga ujëmbledhësi iHidrocentalit të Skavicës.

GJASHTË SHOQËRITË PJESMARRËSE1. Konsorciumi Italian TGK në përbërje të të cilit janë shoqëri italiane me eksperiencë

në fushën e projektimit dhe ndërtimit të veprave energjetike.2. Korea Electric Power Corporation, që është Korporata Energjetike e Koresë së Jugut,

që siguron energji elektrike prej 120 vjetësh, zhvillon projekte energjetike në disavende të botës.

3. STATKRAFT, shoqëri norvegjeze e cila është një nga shoqëritë më të rëndësishmeenergjetike në Europë.

4. VERBUND - shoqëri Austriake që zotëron rreth 90 hidrocentrale. Aktualisht, nëShqipëri VERBUND është e angazhuar në ndërtimin dhe operimin e hidrocentralittë Ashtës.

5. KELAG GRUP është një nga konsorciumet më të mëdhenj të prodhimit të energjisenë Austri.

6. “R.W.E” AG, shoqëri gjermane, e cila kontrollon rreth 2800 MW nga energjia hid-rike.

REAGIMI QYTETAR

Megjithatë, megjithëse drej-tues të shoqatës “Për Mbrojtjene Pellgut të Drinit të Zi” dek-larojnë se kanë në gjirin e tyrembi 5000 mijë anëtarë, ata asn-jëherë nuk kanë mundur tëbëjnë një tubim me më shumëse 30 veta. Sipas njërit nga për-faqësuesit e shoqatës, kjo kandodhur për arsye se nuk duamtë nxisim akte vandalizmi dhedhune. Njerëzit janë shumë tëirrituar për atë çka po ndodh,por ne kërkojmë të jemi të ar-syeshëm dhe qeveria të gjejëgjitha modalitetet e nevojshmepër ti dhënë zgjidhje problemitnë të mirë të dyja palëve.

“Ne e duam zhvillimin, pornuk mund të lejojmë që pronattona të dhunohen sikur të jenëpa zot. Ky vend ka zot dhe ne dota mbrojmë”.

Përfaqësuesit e shoqatës “PërMbrojtjen e Pellgut të Drinit tëZi” kanë njoftuar mbajtjen e njëmitingu në qytetin e Peshkopisëtë dielën më 28 dhjetor. Për këtëata kanë njoftuar Drejtorinë ePolicisë në qark si dhe kanëshpërndare thirrje në të gjithakomunat ku rrezikohet përmbyt-ja nga hidrocentrali.

Korresp. “Rruga e Arbërit”

- Nga letërkëmbimet me Abdurahim Ashikun

Përshëndetje Abdurahim,E lexova shkrimin tuaj dhe problemi mu duk shumë i rëndësishëm

dhe kompleks. Unë vetë mësova shumë gjëra dhe kuptova që pak enjoh problematikën që do të sjellë ndërtimi i Skavicës. Mendoj seintelektualët e zonës së Dibrës duhet të kërkojnë vlerësimin mjedisorqë është bërë për këtë projekt (është e drejta e tyre dhe detyrim ligjor iMinistrisë së Mjedisit dhe Ministrisë së Kulturës). Gjithashtu me ligjata kanë të drejtë ta anulojnë, në se nuk janë dakord dhe argumentojnëato që ju përmendni me të drejtë. Kjo është rruga ligjore por si e dinidhe ju, ligjet shpërfillen në këtë drejtim në Shqipëri, kështu që ngelhapi i dytë gjyq, i cili gjithashtu nuk fitohet kollaj dhe s’e merr përsipërta bëjë një grup i pa bashkuar, shpesh i pamotivuar në ndërgjegje. Sefundi është gjyqi publik të cilin ju jeni duke e bërë por këtu të gjithë qëjanë dakord me ju duhet ta bëjnë dhe unë tashmë rreshtohem pas jush.

Shkruan ambientalistiShkruan ambientalistiShkruan ambientalistiShkruan ambientalistiShkruan ambientalistiXhemal MatoXhemal MatoXhemal MatoXhemal MatoXhemal Mato“UNË RRESHTOHEM ME JU”

Nëntë ide për të parandaluarNëntë ide për të parandaluarNëntë ide për të parandaluarNëntë ide për të parandaluarNëntë ide për të parandaluarkatastrofën dibranekatastrofën dibranekatastrofën dibranekatastrofën dibranekatastrofën dibrane

Të nderuar anëtarë të shoqatës “Për Mbrojtjen e Pellgut të Drinit të Zi”

Unë e hodha në publik mendimin dhe protestën time qytetare për tëparandaluar katastrofën dibrane, për të mos e mbytur atë. Jam larg dhenuk jam në kontakt me dibranët për të përjetuar reagimin e tyre. Deritani, me përjashtim të Xhemal Matos dhe një kosovari, mësues në Fin-landë, nuk kam pas asnjë prononcim. Kjo më duket si “hallvë e ftohtë”.Ndoshta masin pulset, ndoshta “tundin kokën për të mbledhë mendtë”,megjithatë unë gjykoj se duhet vepruar. Po si?

Unë kam disa mendime që dua t’ju a parashtroj.

1. Në skenë duhet të dalë me zë të plotë “Shoqata për mbrojtjene pellgut të Dibrës”, të dalë me një program të plotë e meargumente të plota.

2. E domosdoshme është krijimi i një fondacioni të natyrës “FON-DACIONI PËR MBROJTJEN E DIBRËS”. Pa një fondacion tëtillë nuk mund të bëhet asnjë hap ligjor e prezantues të proble-mit.

3. Duhet të botohet një gazetë, qoftë edhe duke bashkëpunuarme gazetën “Rruga e Arbrit” apo “Dibra”, me financime ngaky fondacion, dhe këto gazeta të dalin më shpesh, mundë-sisht njëjavore. Me një numër në muaj nuk mund të përballo-het volumi i madh i problemeve për tu evidentuar.

4. Shpejt duhet të kalohet në një konferencë shkencore me refer-ime të njerëzve të nivelit akademik për të sqaruar në detajeproblemin.

5. Duhen skicuar hapat që duhen bërë për mbrojtjen e Dibrësnga mbytja, hapa që përfshijnë gjykatat e të gjitha niveleve(deri në Strasburg), referendum popullor, etj.

6. Të gjenden që tani avokatët më të mirë dibranë që vullnetar-isht apo me një shpërblim modest të mbrojnë çështjen.

7. Gazetat, në qoftë se do ta marrë përsipër mbrojtjen propa-gandistike, duhet të bëjë një plan të hollësishëm për të ftuarnë faqet e saj personalitete të larta të historisë, hidroenergje-tikes etj.

8. Të shihet mundësia e botimit të një broshure të vogël me thir-rjen time dhe thirrjen e shoqatës për mbrojtjen e pellgut tëDibrës si dhe ndonjë material tjetër për ta çuar problemin tektë gjithë dibranët, në Dibër, në Tiranë e Durrës (kudo ku janëshpërngulur) por edhe jashtë, në Evropë, SHBA, Kanada etj.

9. Të bisedohet me drejtues të televizioneve private për një de-bat televiziv “Pro” dhe “Kundër” ndërtimit të HEC të Skav-icës.

Këto ishin disa mendime paraprake. Mua më keni të gatshëm që të vijedhe në Shqipëri për të dhënë ndihmesën time.

Përshëndetje!A. ASHIKU

Athinë, 28 nëntor 2008


Lugina e Bulqizës është kthyer në një kantier të madh ndërtimi.Ky segment prej 16.9 km është ndarë në tre lote, ku punojnëtetë kompani shqiptare. reportazh

Te ura që bashkon dy rrugë

Nga SHAQIR SKARRA

Mëngjezi i dhjetorit është i ftohtë etemperaturat janë ulur. Shirat kështusiç ja kanë nisur shpejt do të sjellin

borën. Fundja majë malet janë mbuluar nganjë tis i hollë bore e cila është shtrirë edheposhtë duke bllokuar dhe disa rrugë në zonatmalore. Bashkë me Naim Plakun u nisëmherët drejt luginës së Bulqizës, aty ku ka fillu-ar të gjarpërojë rruga e Arbërit . Nga Tirana unisëm herët me qëllim që të ktheheshim përsërivonë në darkë. Nuk di se si por sa herë qëudhëton drejt vendlindjes një ndjesi malli tëndjek pas gjatë gjithë udhëtimit Qafën e Bual-lit e ngjitëm kur mëngjezi kishte filluar tëzbardh e rrezet e diellit kishin përflakur ma-jën e Dhoksit.

- Kjo është një nga qafat më të rrezikshme,e thyen heshtjen Naimi pas një udhëtimi tëgjatë nëpër monotoninë e natës . Thonë sekëtu ka ngrirë edhe bualli kallkan, ndryshe nukka se si t’i ketë mbetur ky toponim i çudit-shëm. Sado që dielli është shfaqur me tërëmadhështinë e tij e ka humbur atë ngrohtësiqë ka në stinën e verës e qyteti i Bulqizës ësh-të i ftohtë. Qyteti duket si i fjetur se nuk e kagjallërinë e dikurshme kur këtu dhe nata vitemë parë nuk ishte e pa gjumë. Megjithatë sapokanë filluar lëvizjet e pakta në bulevard eqepenat e dyqaneve janë ngritur lart. Kjo tre-gon se dhe këtu ku temperaturat janë nën zerojeta vazhdon normalisht e njerëzit kërkojnëqë t’i kthehen punës.

-Bulqiza ka pritur dhe përcjellë shumë, thotëNaimi. Këtu kanë ardhur vazhdimisht gazetardhe njerëz të artit, pushtetar të rangjeve të lar-ta por dhe turist. Atëherë të gjithë sytë i kish-in tek Bulqiza, tek ky qytet i vogël minatorstrukur rrëzë maleve. E sot Bulqiza është e brak-tisur, dikur qytet i zhurmëshëm e plot gjallëri,tani duket si i përgjumur gjatë gjithë ditës. Jasi është katandisur Bulqiza që kishte eksport-in e kromit më të madh në shkallë vendi dje.Sot shkëlqimin e këtij qyteti minator e ka zënëmjerimi dhe themi me bindje se mund ta qua-

jmë si qytet të mjerimit shqiptar, një ndërqytetet më të varfëra në shkallë vendi. Fytyrate zverdhura të minatorëve, nënat e kërrusura egratë me rroba të zeza.

Fëmijët me çantat e shkollës me gur kromie varfëria e tejskajshme kudo.

Kjo është Bulqiza . Nesër ndoshta do tëjetë ndryshe. E me këtë shpresë flenë në darkëdhe vetë bulqizakët. Ndoshta nesër do të ketënjë të ardhme ky qytet i strukur bukur rrëzëmaleve dhe vetëm atëherë kur të shqetësohetshteti, kur miniera e kromit të shfrytëzohet mekriter, kur Qafa e Buallit të shpohet tej e tejnga rruga e Arbërit. Atëherë mund dhe duhet

të rrezatojë një fije shprese edhe për këtë qytetku sot është përhumbur në vorbullën emjerimit. Pse jo të mos jetë ky qytet një lagjee Tiranës. Mbas përfundimit të rrugës së Ar-bërit vetëm 70 km e ndajnë Bulqizën nga Ti-rana.

LUGINA E BULQIZËS, NJËKANTIER NDËRTIMI

Makina e la pas qytetin e Bulqizës në atëmonotoninë e tij të fjetur e vetëm pak metramë poshtë të shfaqet një tjetër pamje, një tjetër

realitet krejt ndryshe. Këtu ka filluar pikërishtajo që vitet e fundit në media është quajtur sirruga e Arbërit. Në krah të majtë të rrugës njëkantier ndërtimi. Asfalti i sapo hedhur gjar-përon që poshtë luginës dhe zgjatet e zgjatetdrejt Urës së Çerenecit. Rruga vende vende kadevijuar dhe është hapur totalisht trase e re,është drejtuar shumë, është zgjeruar dhe tash-më sytë e kujtdo shohin një autostradë mod-erne. Aty ku dikur ka qenë një lapidar në kujtimtë betejës së famshme të Vajkalit e sot ngapunimet e rrugës së Arbërit nuk është më, napriste inxhinier Shaban Bitri i cili i strukur itëri në një xhup të madh nuk donte të ia dintefare për të ftohtin e Bulqizës. Shabani vjenshpesh në Bulqizë pasi është administrator ikompanisë “Almo Konstrusion” e cila aktual-isht punon në lot 3 të segmentit Bulqizë-Urae Çerenecit.

-Kjo luginë është kthyer në një kantier tëmadh ndërtimi, thotë Shabani. Ky segment prej16. 9 km është ndarë në tre lote ku punojnëtetë kompani shqiptare. Këtu nis lot 1 kupunojnë dy firma nga Shkodra.

Ka një vit nga dita kur këtu u ndje për herëtë parë zhurma e eskavatorëve dhe gjëmimi ieksplozivit e sot pas një viti është një realitettjetër. Edhe një sy i pa stërvitur mirë e kuptonse këtu prej një viti po punohet në mënyrënmë intensive. Në të dalë të kantierit HasanHafizi, administrator i kompanisë “Albavia”së bashku me Shkëlqim Rakipin, administra-tor i kompanisë “Karl Gega”. Që të dy shko-dranë dhe është hera e parë që po punojnë nëBulqizë

-Kjo është një vepër për nga rëndësia emadhe, futet në bisedë Hasani, ndoshta e dytapas asaj të rrugës Durrës-Kukës, është një ve-për që bashkon lindjen me perëndimin. Njërrugë e kategorisë së parë ku gjërësia e saj ar-rin në dhjetë metra. Ne jemi munduar që tjupërmbahemi objektivave por kushtet e vështi-ra që kemi hasur nuk i kemi arritur ato.

Kishim dëgjuar për Bulqizën si zonë e ftohtëe me ngrica por nuk e besonim që do të has-nim edhe vështirësi të tjera siç ishte qarkulli-mi i mjeteve e sigurimi i rrugës. Megjithatë iftohti karakteristik i Bulqizës ka qenë ndër mëkryesorët që na ka penguar në realizimin eobjektivave.

Shtresat asfaltike duan domosdo një tem-peraturë konstante për tu hedhur e këtu nëBulqizë temperaturat ndryshojnë. Po kështudhe betonet nuk mund të hidhen kur ka ngri-

Ja deri tani që po flasim nëkëtë lot është realizuar vleratotale në masën 80%. Kemikryer gërmimet në masën 98%nga 195000 metra kub dhe eshkëmb që kemi patur sipasprojektit. Janë kryer shtresarrugore 75% e gjithë shumëssë projektit. Janë realizuarveprat e artit në masën 98%.Shtresa asfaltike në masën58%. Dhe shpreh bindjentime të plotë se jamë më sëshumti kushtet atmosferike qëna penguan ndoshta dhemund të kishim realizuarobjektivin para kohe.


Bulqizë-Ura e Çerenecit do të përfundojë brenda vitit 2009.Po kështu, edhe segmentet Bulqizë-Klos dhe Klos-Shkalla e Tujanit

do të përfundojnë brenda vitit 2009reportazh

ca. Për sigurinë e rrugës jemi detyruar që tasigurojmë vetë me fuqinë puntore që dis-ponojmë. Pas një viti pune intensive shpre-him bindjen se megjithë mend është punuarnë këtë segment rruge. Të gjithë fuqinë pun-tore i kemi marrë nga zonat që kalon trasejae rrugës, thotë Shkëlqimi, e kjo është bërë nëbashkëpunim me komunat dhe fshatrat për-katës. Sot volumi i punës se kryer është nëmasën 80% ku ka mbetur vetëm shtresa as-faltike pasi gërmimet, shtresat dhe veprat eartit kanë përfunduar. Është gërmuar dhe çv-endosur 81000 m3 dhe e realizuar në masën100%. Janë realizuar deri tani shtresa rugorenë masën 75%. Kemi realizuar deri tani sh-tresa asfaltike në masën 50%. Janë realizuarveprat e artit në masën 98%. Ky nuk ështënjë volum pune i vogël e kur është punuar nënjë kohë edhe me kushte atmosferike të vësh-tira karakteristike këto për këtë zonë.

Traseja shtrihet poshtë luginës e makinarrëshqet me shpejtësi përgjatë kësaj traseje tëre të sapo asfaltuar. Sapo kalon Fushë-Bul-qizën në trasenë e re të rrugës, e pranë urëssë qytetit fillon lot 2. Edhe këtu një tjetërkantier ndërtimi. Dy kompani të tjera “DeliaGroup” me administrator Viktor Delia ngaPuka dhe “Euraldi SHPK” me administratorIlir Bulku nga Peshkopia. Një distancë jo evogël ka devijuar tashmë rrugën ekzistuese ecila ka braktisur dhe urën me harqe të qy-tetit, ndërtuar në periudhën romake duke lënëkëtu thjeshtë një toponim, dhe tashmë popërfundon ura e re e cila pret trarët që të bash-kojë dy krahët e Zallit të Bulqizës, urë kjome një hapsirë drite por 21 metra e gjatë.Traseja e rrugës kalon fare pranë gurëve tëSkëndërbeut dhe zgjatet përsëri poshtë lug-inës sipër fshatit Peladhi ku në Krajkë bash-kohet me lot 3. Iliri ka punuar dhe në vendetë tjera, dhe në rrugë të tjera, po kështu dheViktori por kjo rrugë për to ishte dhe një për-vojë më shumë. Pikërisht tek ura takuam Ili-rin dhe Viktorin.

-Do ta bashkojmë zallin shpejt , thotë Iliridhe ajo ura tjetër do të mbetet vetëm si to-ponim për të treguar se në cilën periudhë koheështë ndërtuar.

Ja deri tani që po flasim në këtë lot ështërealizuar vlera totale në masën 80%. Kemikryer gërmimet në masën 98% nga 195000metra kub dhe e shkëmb që kemi patur sipasprojektit. Janë kryer shtresa rrugore 75% egjithë shumës së projektit. Janë realizuar ve-prat e artit në masën 98%. Shtresa asfaltike nëmasën 58%. Dhe shpreh bindjen time të plotëse jamë më së shumti kushtet atmosferike qëna penguan ndoshta dhe mund të kishim real-izuar objektivin para kohe.

URA E ÇERENECIT

Ura e Çerenecit i thonë e kështu do të vazh-dojë të quhet. E njohur më së shumti u bë porkjo u bë këtë vit kur nisi të ndërtohet segmen-ti i parë i rrugës së Arbërit. Më parë askushnuk kishte dijeni për këtë urë të thjeshtë qëbashkonte brigjet e një zalli me ujë të pakëtnë verë e të rrëmbyer në stinën e dimrit. Ura eÇerenecit së shpejti do të jetë ura që do tëbashkojë dy rrugë , dy arterie të rëndësishmetë vendit tonë .

Segmenti i parë i rrugës së Arbërit ka nisurpikërisht këtu për t’u zgjatur drejt Tiranës.Shumë shpejt do të nis segmenti tjetër i kësajrruge drejt Maqedonisë. Këtu do të nis seg-menti për në Peshkopi e pastaj drejt Kukësit,Hasit, Qafë-Prush e Tropojë.

Përsëri Ura e Çerenecit-Steblevë-Librazhd-Korçë-Ersekë. Do të jetë kjo që do të quhetsi unaza e madhe e lindjes. Pra Ura eÇerenecit bashkon dy arteriet më të rëndë-sishme të vendit tonë që në një të ardhmetë shpejtë do t’i japin një tjetër impuls trans-portit dhe zhvillimit të vendit, do të kryqë-zojë dy rrugët më të rëndësishme veri –lind-je dhe lindje perëndim. Pikërisht këtu tejkkjo urë fillon dhe lot 3 i rrugës së Arbëritdhe një nga pjesët më të vështira të këtijsegmenti. Jo pak por në këtë lot punojnë trekompani shqiptare si: “Almo Konstruksion”me administrator Shaban Bitri, “Ulzandërtim” me administrator Nikolin Shtëpani,“GPG” me administrator Paqësor Buzi.“Almo Konstruksion” në nëntor u vlerësuanga BID, qendër për vlerësimin e biznesitnë Londër, cmimin për cilësinë QC 100 .

Kjo pjesë ka qenë ndër pjesët më të vështi-ra me gërmime dhe vepra arti. Rruga ekzis-tuese këtu nuk duket fare, ajo është shpërbëdhe vendin e saj e ka zënë një trase krejt e re,me skarpata të larta e mure të shumtë.

-Ja e shikoni këtë usekun e madh që thellë-sia arrin mbi 13 metra thellësi? Shoferi Ibra-him Doçi parkoi makinën e tonazhit të rëndëdiku aty pranë dhe u bë pjesë e bisedës tonë.Edhe ne nuk na mbushej mendja në fillim sedo të çahej kjo kodër e madhe. Ja sot se siështë bërë dhe nuk bindet tashmë njeri se dikurka qenë një lartësi mali e madhe po të mosshikojë këto skarpata që shkojnë deri në 23metra të larta e gjatësia shkon në 350 metra.Rruzhdi Bitri që para pak kohësh në këtë seg-ment rruge e pikërisht këtu tek varrezat e Sof-raçanit gjeti një përkrenare ilire thotë:-Në këtëlot nuk është vetëm ky usek që shohim porjanë hapur 2 të tillë me gjatësi 350 metra etjetri me 102 metra ku skarpatat arrijnë derinë 20 metra lartësi.Në pjesën e parë prej 3 kmpothuajse 2 km është aksi i ri . Para nesh

Në Bulqizë ka mjaftë maje malesh, mjaft maje shkëmbenjësh të lartë.Të gjitha kanë nga një histori, kanë gojëdhënat e tyre, kanë dhe legjenda por mes tyre ka

dhe të vërteta. E vërtetë është se pikërishtnë këtë luginë është zhvilluar beteja eVajkalit kundër ushtrisë turke të udhëhequrnga renegati Ballaban Pashë Badera. Kjoluginë u flet sot brezave të rinj për heroiz-mat e kryetrimit Gjergj Kastrioti Skëndër-beu.

Ashtu siç flet historia për heroin tonëkombëtar, për bëmat dhe heroizmat e tijkjo luginë është e mbushur edhe me mjaftlegjenda e Naimi si i dhënë pas tyre nis etregon:

-Ja gurët e Skëndërbeut ku maja që këtuposhtë nuk duket. Kur i shikon këto majeshkëmbenjësh sot të duken të vështirë e tëpabesueshëm se do të jenë ngjitur dikurnjerëzit lart. Traseja e rrugës së Arbërit ukalon fare pranë këtyre shkëmbinjëve, rru-ga është zgjeruar falë eksplozivit por majae këtij shkëmbi të lartë as që do të ia dijëpër këto gjëmime minash dhe zhurmë es-kavatorësh. Të vetmit që dihen nga histo-ria, nga gojëdhënat por dhe nga legjendatse kanë qenë zotër të këtyre majave të lar-ta është vetëm Skëndërbeu me ushtrinë etij. Sa gojëdhëna e legjenda thuhen për këto gurë të që vetëm kur hedh vështrimin ngaposhtë të duken të papushtueshëm.

Thonë se Skëndërbeu në majën e këtyre gurëve kishte kalanë e tij dhe rrinte shpeshbashkë me ushtarët në majën e shkëmbenjëve. Turqit njëherë poshtë e rrethuan me qëllimqë të dorëzohej pa kushte. Rrethimi qëndroi gjatë dhe pretendonin turqit se rezervat ushqi-more ishin në mbarim e sipër dhe këto do të ndikonin që Skëndërbeu do të dorëzohej. Epikërisht në këtë kohë u përdor dredhia e famshme që dha rezultat por që u fut në legjendë.Skëndërbeu mori një pelë të madhe që përdorte për ushtrinë e tij dhe pasi e ushqeu disa ditme radhë me grurë, i vuri një përkrenare me brirët e dhisë dhe e hodhi poshtë greminës.Turqit kur e panë duke rënë poshtë u habitën dhe mendonin se çfarë të jetë pelë apo dhi.Kur ra poshtë dhe u ça më dysh panë se në barkun e saj kishte shumë grurë.

Besuan tamam turqit se Skëndërbeu ka mjaft rezerva ushqimore përderisa ushqen dhekafshët. Për to rrethimi mund të mbante gjatë dhe do ti zinte dimri i ftohtë në këto anë paia arritur qëllimit. Kështu e hapën rrethimin dhe u larguan. Ikën turqit por ama i mbetiemri dhe fshatit Peladhi që sot shtrihet përgjatë luginës që nga Ura e Qytetit e deri nëKrajkë.

Gurët e Skëndërbeut meshistorisë dhe legjendave

shfaqej një autostradë moderne, bashkëkohoreme të gjitha parametrat që duhen.

Bashkë me Naimin u strukëm paksa nga erae fortë që frynte, dukej sikur po shkulte dhedrurët e pyllit e Shabani as që donte të ia dintepër erën.

I strukur në atë xhupin e madh, me flokët ethinjura që i ishin shpupurisur nga era deba-tonte më eskavatoristët dhe puntorët e sigurisërrugore. Shabani është natyrë shumë e mbyl-lur, jo kur është në objekt por dhe ditë të tjeraështë vështirë që të shikosh fytyrën e tij tëqeshur dhe ashtu siç ishte gjithë nerva u afruapranë nesh.

-Punë e vështirë kjo me njerëzit por ja qëduhet e dhe kjo se fundja një do ta bëjë. Nukdi si na ra për hise por fakt është se ky lotështë një nga më të vështirët në të gjithë seg-mentin e kësaj rruge. Kemi patur si pas pro-jektit 3520000 metra kub gërmime dheu dheshkëmbi si dhe çvendosjen e tij. Deri tani ekemi realizuar në masën 98% duke gërmuardhe çvendosur 280000 metra kub dhe e sh-këmb. E kemi patur të vështirë dhe çvendosjene dheut e shkëmbit të gërmuar pasi distancaishte e largët e trafiku tepër i ngarkuar. Ngagërmimi në skarpata të larta afro 40 metra dheuseqe kemi hasur vështirësi të tjera ku kemipërdorur fuqinë puntore për sigurinë rrugore.Deri tani është realizuar vlera totale në masën80%. Gërmimet në masën 98% apo 280000metra kub. Shtresat rrugore janë realizuar nëmasën 72%. Shtresat asfaltike janë realizuarderi tani në masën 45%. Veprat e artit 98%.Vepra të mëdha arti siç është ura tek përroi ikeq me dy hapsira drite nga 21 metra gjatësiështë realizuar nënstruktura ku vetëm trarët

mbeten për vitin tjetër. Është kjo një vepërarti e vështirë pasi vetëm trarët do të vonojnëpasi do të derdhen në vend se nuk ka mundësitë punojë vinçi në të dyja krahët e urës. Naështë dashur që të gërmojmë rrugën në shpa-tin matanë duke e ulur rrugën ekzistuese në 6metra thellsi për të dalë në kuotën zero tekrruga ekzistuese. Mbrëmja erdhi si pakujtuarnë këtë luginë, puntorët po largoheshin drejtkantierit ku kalojnë një natë pas ditës së lodhs-hme në kushte optimale e zhurma e eskava-torëve pushoi. Bashkë me natën po vinte dhei ftohti i madh në luginën e zhurmëshme gjatëditës. U ndamë me Shabanin i cili shkoi bashkëme këto mjeshtra që qëndisin udhët të kalojënatën në kantier. Makina u nis drejt Tiranës.U nis për të ardhur përsëri kur makineria erëndë do të fillojë të shpojë tej e tej Qafën eBuallit e kur traseja do të ulet poshtë luginëssë Planit të Bardhë. Edhe ministri i trans-porteve Sokol Olldashi u shpreh se segmenti iparë

Bulqizë-Ura e Çerenecit do të përfundojëbrenda vitit 2009. Po kështu sipas tij edhesegmentet Bulqizë-Klos dhe Klos-Shkalla eTujanit do të përfundojnë brenda vitit 2009.Le të shpresojmë dhe ne

-Atëherë rruga do të fillojë në të dy krahët,thotë Naimi. Edhe drejt Tiranës duke shpuarmalet me tunele, edhe drejt Gjoricës ku përsërikjo fushë do të gjëmojë nga plasja e shpesht eeksplozivit të rrugës si dukur para 160 vjetëshnga lufta e maleve të Dibrës kundër HajredinPashës. Por sot jetojmë në një realitet krejtndryshe. Rruga e Arbërit do të bashkojë lind-jen me perëndimin dhe nuk do ta ndajë Sh-qipërinë në copa siç ëndërronin dikur....


aktualitet“Bulevard i “Iliria” është i gjatë 520 metra dhe ka katër korsi dhe dy unaza qarkore.Është parashikuar të kushtojë afër 800 mijë euro, mirëpo kostoja e ndërtimittë kësaj rruge do të jetë më e vogël”

Segmenti rrugor 24 kilometraDibër e Madhe -Zhirovnicë nëdrejtim të Shkupit dhe segmentirrugor identik Dibër-Glloboçicë nëdrejtim të Strugës, ishin të vetmetsegmente rrugore në Maqedoni megjerësi të rrugës 5 metra, që pasqy-ronin egërsinë e ish sistemit mo-nist ndaj Dibrës.

Segmenti rrugor Dibër e Mad-he -Zhirovnicë i ngushtë, plot gro-pa dhe pa rrjeta çeliku në shkëm-bejtë anësorë, përbënte rrezik tëmadh për lëvizjen e automjeteve.

Pas dy vite punimesh, në shta-tor të këtij viti, Mile Janakievski,ministri I Transporteve dhe Lidhjevedhe Gordana Jankullovska,ministree Punëve të Brendshme, përuruandhe lëshuan në përdorim këtë seg-ment rrugor të zgjeruar dhe të as-faltuar, edhe pse në shumë vendepa bankina dhe pa asnjë rrjetë çe-liku për të mbajtur sadopak rrësh-qitjen e dherave dhe gurëve anë-

Për herë të parë në historinë e sajnë Dibër të Madhe po ndërto-

het Bulevardi “Iliria” me dy unazaqarkore që ia shton bukurinë qytetitdhe lehtëson trafikun e automjeteve.

Argëtim Fida, kryetar I komunëslidhur me ndërtimin e këtij bulevar-di shprehet se komuna e Dibrës sëMadhe në vitin 2007 dhe 2008 mebuxhetin e saj vazhdoi kryerjen epunimeve në Bulevardin “Iliria”, nëasfaltimin dhe në gjelbrimin nëpjesën e mesit të kësaj rruge dhe nëmblelljen e drurëve dekorativë në dyanët e trotuarëve përbri këtij bule-vardi.

Duke folur për financimin e kësajrruge, ai shton se, “ kjo rrugë ështërajonale dhe duhej të investohej memjetet e Fondit për rrugët rajonale emagjistrale.Ne si BDI dy vitet e kalu-ara ishim në opozitë dhe nuk naakordoheshin mjete nga Qeveria,megjithatë ne si pushtet vendor nukmund ta linim trasenë e rrugës ash-tu të hapur veç me tampon, prandaju detyruam t’I vazhdojmëpunimet.Tani me që jemi pjesë epushtetit qëndror jemi duke kërkuarnga Qeveria që shtresa e dytë e as-faltit të bëhet me mjete të Fondit përrrugë rajonale e magjistrale, ndërsakomuna vitin e ardhshëm do t’i për-fundojë punimet e trotuarave dhegjelbrimet anësore me mjetet që dot’i planifikojmë në buxhetin për vitin2009", tha Fida.

I pytetur për punimet që janë kry-

Rruga Dibër e Madhe - Zhirovnicëme rrëshqitje gurësh

sorë.Shirat rrebesh kohëve të fundit

bënë që në afërsi të fshatit Skudrin-jë dhe në afërsi të fshatit Rostushë,të shkatohen rreshqitje të dheravedhe gurëve në rrugën e re e tëasfaltuar.Këto vende janë të pam-brojtura dhe habit fakti se si pro-jektuesit, inxhinierët e ndërtimitdhe mbikqyrësit e punimeve, kanëlejuar që në këto dy kthesa rruga tëndërtohet në shpinë të kodraveedhe pse ka patur mundësi që tulargohen kodrave.

Si do që të jetë vendosja ebankinave për gjatë tërë trasesë,vendosja e rrjetave të çelikut nëvendet ku rreshqasin dhe zhven-dosja e rrugës te kthesa e fshatitSkudrinjë që rrëshqet, duhej të ish-in bërë para përurimit, ose duhetkorrigjuar edhe tani për të thënë serruga ka përfunduar dhe për tushmangur nga rreziqet që kanosen.

R.TORTE

Dibër e Madhe, bulevardi“Iliria” në përfundim e sipër

er deritani, ai thekson se:”Projekti iBulevardit “Iliria” ngërthen në veteedhe shumë projektetjera.Dislokimin e varrezave, hapjene trasesë së rrugës, gërmimet ku uzhvendosën 24 mijë metra kub dhera,mbushjen me tampon rreth 18 mijëmetër kub tampon, vendosjen ebardurave, kanalizimin armosferik,kanalizimin fekal, elektrifikimin ebulevardit, gjelbrimin me afër 1 ki-lometër mure mbajtës, shtruarjen e4500 metra kub truall cilësor, ven-dosja e rreth një kilometër e gjysëmtubacione dhe sistemin e I ujitjes,mbjelljen e drunjve dekorativë,ndërtimin e trotuarëve dhe dhe as-faltimin. Të gjitha këto projekte janë

realizuar me përjashtim të shtresëssë dytë të asfaltit prej 8200 metrakatrorë që do të kushtojë afër 90mijë euro,pllakëzimet e trotuareve qëdo të kushtojnë afër 120 mijë euro,dhe rregullimin e gjelbrimeve anë-sore që do të kushtojnë afër 20 mijëeuro.

Ky bulevard është i gjatë 520metra dhe ka katër korsi dhe dy una-za qarkore.Është parashikuar të kush-tojë afër 800 mijë euro, mirëpo meqë ne kemi punuar me nikoqirllëkdhe shumë punë i kemi kryer mepunëtoprët tanë, kostoja e ndërtimittë kësaj rruge do të jetë më e vogël,tha në fund kryetari Argëtim Fida.

R.TORTE

SATIRE - Nga Gazmend Kërkuti

Dordoleci, kandidat për kryetar BIOGRAFIA E DORDOLECITDordoleci është një njeri i ftohtë, vjen nga një familje e ftohtë, shkollën

fillore dhe të mesme e ka kryer në mal, ku është shumë ftohtë dhe akullishkrin vonë në pranverë.

Dordoleci nuk ka ndonjë biografi të pasur, del në skenë vetëm kurështë ftohtë, por zhduket menjëherë sapo fillon e ngrohet.

Dordoleci që në fëmijëri ka qenë “dembel”, por me ndihmën e disadordoleceve të tjerë arriti të martohet me dordolecen, të cilën e tradhtondhe e maltrajton çdo sezon. Dordoleci ka në plan që, sapo të bëhet kryetari Dibrës, të bëhet dordolec familjar dhe do t’i lërë njëherë e përgjithmonëbixhozin dhe alkoolin... për t’iu kushtuar më shumë kohë fëmijëve.

DEKLARIMI I PASURISË:Dordoleci nuk ka pasur pasuri për të deklaruar, para se të bëhet kry-

etar. Ai do të deklarojë pasurinë vetëm pasi të bëhet kryetar. Për mo-mentin, pasuria e tij është një kapele dhe një kravatë, sa për të treguar qëështë Dordolec zotni.

Dordoleci nuk ka punuar në jetën e vet, çdo herë me një vend kandenjur. Tani ka në plan të bëhet kryetar dhe do të punojë shumë fortpër ta rregulluar Dibrën.

PREMTIMET:Dordoleci nuk ka planprogram për të paraqitur para gjithë ne të tjerëve,

që ta analizojmë para se ta votojmë. Ai nuk ka vizion dhe mos e pyet dyherë... mos hash ndonjë top dëbore!

Thjesht, Lecit i është paraqitur në ëndërr dëshira për t’u bërë kryetar,dhe tani këmbëngul ta bëjë realitet.

“Më duhen para”, - thotë Leci!. Më kuptoni!”Dordoleci premton, që, nëse bëhet kryetar, ai brenda 4 viteve do të

ketë shtëpinë e vet karabina, disa dyqane nëpër qytet, sanke të re dhe nësengelet diçka, do blejë banesë në Durrës apo Sarandë, për t’u shkrirë.

Thjesht i duhen para Lecit dhe është i sigurt, që, nëse bëhet kryetar,do t’ia arrijë qëllimit të lartpërmendur. Nuk din të dallojë e-mail ngawbfaqja, (më duhen orë për t’i shpjeguar ndryshimin), kështu që ju 114wbfaqet dibrane mos pritni ndonjë raport në PDF, që të analizojmë seçfarë ndryshimi do të sjellë Dordoleci, por vazhdoni shkruani për Adeli-na Ismajlin apo për homoseksualët shtatzënë... Ato artikuj kërkohen ngaDordolecët e tjerë dibranë.

INTERVISTA ME DORDOLECIN

Dordolec, çfarë të shtyu që të bëhesh kryetar?Si fillim, faleminderit për intervistën! ... Arsyeja që

unë tani kërkoj të bëhem kryetar është sepse tani ështëkoha, tani ka dollarë të bëhesh kry-etar i Dibrës.

Ato ish kryetarë, që kanë qenënë dekadën e kaluar nuk kanë pa-sur shumë mundësi të pasurohen.Tani që luftërat mbaruan, Maqe-donia është qetësuar, Shqipëria popërparon, Rruga e Arbërit po afro-het... Dibra do të jetë udhëkryqdhe shumë dollarë do të shkrihenkëtu, lumi unë!

Dordolec, si do t’ia arrishqëllimit të bëhesh kryetar? Ti s’jeas familjar, s’ke asnjë pasuri, jepa shkollë... Si mendon të zgji-dhesh?

Dëgjo me Lecin! Elita e Dibrëska ikur me kohë nga Dibra. Shu-mica e njerëzve në Dibër tani janë“pleq”, të cilët me një të pame “i ngri” dhe ua marrvotën, pjesa tjetër janë fëmijë... ndërsa pjesa kryesorejanë të koncentruar në sportçka dhe xhola... Kështu që,derisa të mbarojë loja, unë jam bërë kryetar. Haaa!!!

Nuk ke frikë që një ditë edhe mund të gjykoheshnga korrupsioni që bën?

Gjykohem???... Përkundrazi. Këtu në Dibër, ai qëvjedh, pret, torturon pleq dhe fëmijë, respektohet mëshumë. Nuk ka policë, si në kohën e ish-Jugosllavisë,

kur dy policë mbanin qetësi. Tani ne njihemi njëri metjetrin dhe, nëse ti s’je i fortë fizikisht, nuk e njeh X apoY, të mori lumi. Pastaj, unë e kam të vështirë nëse nukvjedh, njerëzit do më thërrasin: “Ja, ky budallai, që nukvodhi!” Më kupton Meni?

Po për kurbetqarët dibranë,çfarë premton të bësh, a ke në plantë hapësh punë që, ndoshta, edhenjë ditë do të kthehemi ose të pak-tën t’i ndalësh ato të rinj që të mosikin nga Dibra?

Kurbetqarëve dibranë që viz-itojnë Dibrën për të kaluarpushimet në liqenin tonë të bukur(se tjetër gjë nuk bëni) ju premtoj,që tek liqeni, do të ndërtoj një WCpër gra dhe fëmijë, ndërsa burrat dovazhdojnë të përdorin ferrat, prapamakinave, në liqen, etj) Aq mun-dem, besom Lecit!... Sepse më du-hen paratë për banesën time nëDurrës. Sa për punë, po kam në plantë hap edhe 5 minikazino që njerëz-

it të luajnë bixhoz, 9 xholanë për mësuesit dhe 10 inter-net kafe që fëmijët të shikojnë filma porno pa kufi.

(Ty Meni, asht majr të mos ma botosh kët artikull,sepse na ban problem, kupton me Lecin. Sun vjedhimrehat! Ma mirë, dëgjomë mu, është mirë të shkrush ar-tikull për Big Brother, Kafazi i Artë dhe i Ndrajshkun,Interin, Milanon. Ej, nigjo, mos i baj gjith vetë, kopjondonjë gjë në internet, si i thue taj, wbfaqe tjetër, e kema lehtë. Lena rehat të vjedhim! Dhe po vodha unë, dotë kem parasysh edhe për ty ndonjë kockë!)

Bulevardi “Iliria”

Rruga Dibër e Madhe - Zhirovnicë


opinionMendime të një gazetari dibran në mërgim: Më në fund Dibra do ta ketë “Skënderbeune vet”. Kjo, falë skulptorit Sadik Spahia dhe biznesmenit Zaim Krosi. Ata duhet të shpallen

“Qytetar Nderi” me një motivacion të thjeshtë: “Sollën Skënderbeun në Dibër”.

KTHIMI I GJERGJ GJON KASTRIOTIT NË VENDLINDJE

Nga ABDURAHIM ASHIKU

Më në fund edhe Dibra do ta ketë“Skënderbeun e vet”. Kjo, siç

mësova nëpërmjet gazetës “Rruga eArbrit”, falë skulptorit Sadik Spahiadhe biznesmenit Zaim Krosi. Nuk edi nga janë dhe as e di në se i kamtakuar ndonjëherë, por vetëm për kaqata duhet të shpallen “QytetarNderi” të Dibrës me një motivaciontë thjeshtë: “Sollën Skënderbeun nëDibër”.

Por unë, nisur nga ajo qëshkruhet: “Shtatorja 3.3 metra elartë, do të vendoset mbi njëpiedestal 1.5 metra para Pallatit tëKulturës në Peshkopi në pranverë”mendoj që në Dibër të mos sjellim“Skënderbeun” por Gjergj GjonKastriotin, ta sjellim atë jo nëPeshkopi por në vendin ku lindi dheu rrit si Gjergji i biri i Gjonit dheluftoi si Gjergj Kastrioti –Skënderbeu.

Ndaj Gjergj Kastriotit, kohët efundit është drejtuar tehu i mprehtëi shpatës së kundërshtarëve të tijshekullorë, të atyre që e duan“ndryshe”, e duan “të tyren” si hero,si Georgi apo si Jorgo, si serb apogrek (po përcjell edhe një foto-pikturë me diçiturë në greqisht), apoduan ta damkojnë si “tradhtar tëIslamit”. Së fundi, paqenësinë e tijsi shqiptar dhe si hero i madhkombëtar i shqiptarëve pomundohen ta sulmojnë nëpërmjetbabait, Gjon Kastriotit, duke equajtur atë Ivan apo dreqi e di seçfarë u thotë leksikoni i gjuhës sëtyre.

Gjon Kastrioti, Gjon Dibrani, siçe quan R. Voltarrano, tashmë nukdiskutohet se është dibran. . “ Faktiqë në Sinë të Dibrës, shkruan KristoFrashri, historian i madh, biograf iGjergj Gjon Kastriotit –Skënderbeut, dy orë larg fshatitKastriot, i cili ndodhet po ashtu, siçshënon kronika e Lukarit, pranëlumit Drin, tre ose katër breza pasPal Kastriotit, ekzistonte një familjeme të njëjtin mbiemër, siç është ajoe Dhimitër Kastriotit, kjo nuk ështëe rastit. Kjo tregon se Kastriotët ishinvendosur prej kohësh në fshatinSinë”.

Por edhe pse ishin në fshatin SinëKastriotët pronat e tyre i kishinposhtë në fushë. Në mes të kësajfushe ndodhet fshati Kastriot.Pikërisht në disa pika të caktuara tëkëtij fshati, një varg i tërëtoponimesh janë të lidhura me emrine babait të Skënderbeut, siç janëKulla e Gjonit, Kopshti i Gjonit, Pusii Gjonit, Ograja e Gjonit... Të gjithakëto të dhëna, përfundon KristoFrashëri, mbështetin traditënpopullore dibrane, sipas së cilësSkënderbeu lindi në Shëgjerth ( lagjee Sinës ) dhe u rrit në Çelias ( lagje

e Kastriotit ).Nuk ka pse të citoj Hazis Ndreun

dhe Ali Hoxhën që patën meritën emadhe që nëpërmjet toponimisë tësjellin në vëmendje të historianëvefakte se Gjergj Kastrioti “lindi nëShëgjerth (lagje e Sinës) dhe u rritnë Çelias (lagje e Kastriotit)” dhe sebeteja e parë dhe fitorja e parë merëndësi evropiane – afrikane -aziatike (bota e asaj kohe) mbihordhinë osmane, u shënua nëvendlindjen e tij.

Nisur nga fakti tashmë ipakontestueshëm se Gjergj Kastriotilindi në Sinë të Dibrës, u rrit nëKastriot, u kthye në Shqipëri nëDibër, mori besën dibrane në“Kuvendin e Dibrës”, zgjodhi Dibrënpër betejën e parë dhe për 17 nga24 betejat e tij fitimtare mbihordhinë më të madhe të kohës,si dhe të tjera vlera të Tij,mendimi im është qëpërmendorja në fjalë të vendosetnë VENDLINDJE.

Gjergj Kastrioti ishte njeri ilirë. Ai, në tërë betejat e tij, nuku mbyll kurrë në ndonjë kështjellë.Ta mbyllësh atë në një bulevardtë vogël këmbësorësh, përpara njëpallati kulture që mban emrin e“Haki Stërmillit”, me vështrimmbi pullaze tjegullash pallateshtë vjetra dykatëshe në moshën përtu prishur, mendoj se është gabimdhe duhet parë.

Po ku duhet të vendosetmonumenti i bronztë i GjergjGjon Kastriotit?

Përvoja e dymbëdhjetë viteveemigracion më ka mësuar sekujtesat e mëdha të një kombiasnjëherë nuk janë mbyllurmjediseve të vogla. Ata janëvendosur në pika të larta kuheronjtë “shohin” larg dhe kunjerëzit i shohin nga larg, medëshirën e madhe tu afrohen, madjeedhe të kalojnë çaste të bukuraçlodhje shpirtërore e kujtesehistorike. Ata janë vendosur ose nëvendlindjen e tyre ose në vendet kukanë bërë histori. Mendoj që edhene, në kushtet e hapjes me botënduhet të hapemi.

Statuja e madhe e Skënderbeutduhet të vendoset në një vend qëbota ta shohë edhe nëpërmjetsistemit satelitor, në një vend që tëdominojë vendlindjen dhefushëbetejat e tij. Po cili është kyvend?

Mendimi im është që GjergjGjon Kastrioti të vendoset në Sukëtë Arrasit, në atë kodër që i qëndrongjithë luginës së Dibrës si far. Aty,Gjergj Gjon Kastrioti - Skënderbeuduhet të vendoset në atë mënyrë qëdjathtas të ketë “Shëgjethin”, majtas“Çelinë” poshtë “Fushën eTorviollit” dhe përpara Dibrënmbarë. Ai duhet ta vështrojë Lindjensi sfidë që i bëri asaj në të gjithabetejat. Pas ai duhet të ketë Malet eDibrës, ato male që iu bënë

mburojë e që luftuan deri në fëmijëne fundit pas vdekjes së tij, Çidhnën...

Piedestali i lartë dhe mjedisirreth e qark krijojnë mundësinë e“shkrimeve” të tjera në art për bëmate mëvonshme të dibranëve si“Kuvendi i Arrasit” dhe ngjarje tëtjera të shumta historike të zonavepër rreth. Një kompleks turistik, njërestorant me ballkone që shohinmalet me Korabin në krye dheluginën e Drinit në të dy krahët, njërestorant me “Troftë Sete”, pse joedhe një qendër administrative ekomunës me një muze që mund të“shpërngulet” nga Sina, do tëpërbënin perlën turistike të historisësë Dibrës.

Më ka ndodhur që në vitettetëdhjetë të jem ciceron i një grupi

gazetarësh të huaj në udhëtimine tyre tek Liqenet e Lurës, Kanali iSetës etj. Në Qafë të Arrasitkërkova të ndalojë autobusi ivogël turistik. I udhëhoqagazetarët në shkallët e sajuara drejtmajës, midis dy rreshtave tëngarkuar me kumbulla të pjekura,drejt Sukës së Arrasit. U befasuannga pamja mbrëmësore me Drininnën këmbë e Korabin mbi krye.Por, kur u tregova për GjergjKastriotin – Skënderbeun,vendlindjen dhe vendluftimet e tijfitimtare, kur për një çast i kthevapesë shekuj më pas duke u thënëqë t’i përfytyronin radhët emollëve të Kastriotit dhe Ostushitdhe radhët e kumbullave tëShumbatit, si ushtarë në betejëne parë të Skënderbeut dhe nëfitoren e parë historike të botës sëasaj kohe mbi hordhinë osmane,befasia e tyre arriti kulmin. Aty,për të dytën herë atë ditë, paspamjes së bukur tek Liqeni iMadh, pash një njeri të ulet nëgjunjë e të lutet si para Zotit...Vendosja e monumentit të Gjergj

Gjon Kastriotit mbi Sukë të Arrasitmendoj se duhet parë edhe në njëtjetër këndvështrim.

Dibra ka një festë të vetën, njëfestë popullore me rrënjë pagane.Ajo festë ka emrin e Gjergjit, “ShënGjergji”. Festohet gjithnjë më 6 maj.

A nuk do të ishte bukur që kjofestë të shpallej si “Festë Populloree Dibrës” ashtu siç tashmë ështëshpallur (edhe si festë zyrtare) “Ditae Verës e Elbasanit”?

Vendi, por edhe pozicionigjeografik, lejon veprimtari të bukuranë natyrë. Lejon që aty të zhvillohetnjë garë e bukur blegtorale se kushdo të sillte në konkurs “qengjin apokecin më të madh”, një festivalkëngësh për pranverën nga fondishumë i pasur folklorik i zonës, qënga Lura, Selishta e deri në Reç eKala të Dodës.

Gjergji i Gjon Kastriotit,Skënderbeu nuk duhet të “burgoset”në një bulevard të vogël, nuk duhettë “fshihen” pas degëve të blirit.Gjergj Kastrioti nuk e ka njohur kurrëas “burgun” e as “fshehjen”. Nuk eka njohur i gjallë, nuk duhet ta njohëedhe si statujë. Ai duhet të vendosetatje ku i bën nder Dibrës dhe tërëShqipërisë, në vendlindjen dhefushëbetejën e tij të madhe.

Dikush do të thotë se është larg.Unë, nisur nga hapësirat që përshkojnë fundjavë për një “kafe” apo përnjë “drekë”, them se është shumëafër, vetëm 20 kilometra ngaPeshkopia dhe 100 kilometra (kur tëbëhet Rruga e Arbrit) nga Tirana. Eçfarë janë 100 kilometra meinfrastrukturën që do të krijohetdetyrimisht edhe në Dibër për të pirënjë kafe apo për të ngrënë një drekëme “troftë të pjekur në prush” nëatë vend zanash për nga bukuria dhetë vetmin për nga historia?

Ndokush do të thotë se Fusha eÇidhnës, Kastrioti, “Çelia” dhe tërëlugina e Drinit nga Reçi në Gjoricëdo të mbytet. Unë e kam thënëfjalën time për këtë dhe pres që tathonë tërë dibranët. Por, edhe sikurkokëfortësia e shtetit ta mbysëDibrën, vendlindjen dhe vendbetejate Gjergj Kastriotit – Skënderbeut,monumenti i Gjergj Gjon Kastriotitatje e ka vendin, si një FAR – drite,nder për Dibrën dhe tërë Shqipërinë.

Ky ishte një mendim imi,mendim që e ve në debat mehistorianë, njerëz të artit dhe tëkulturës, me Sadik Spahinë, ZaimKrosin, Naim Plakun, Qerim Sulën,Përparim Tomçinin, Ali Hoxhën,Adem Bungurin, Luan Kabën,Xhaferr Martinit, Moisi Murrën,Hajri Shehun, Bajram Krrashin dhetë tjerë që për momentin nuk i sjelldot emrat në kujtesë.

E ve në diskutim edhe me njerëzqë kanë pushtet, pushtet të votës sëpopullit apo të emëruar; mekryetarin e bashkisë së Peshkopisëz. Krosi, kryetarin e komunës sëArrasit, kryetarin e komunës së Fushë– Çidhnës, prefektin e Dibrës z.Seiti, sekretarin e prefekturës z.Begu, deputetët e zonës dhe të tjerë.

Për Gjergjin e Gjon Kastriotit,për përmendoren e Tij, duhet tëvendosin intelektualët dhe jopushtetarët.

Unë e thashë mendimin tim,edhe pse e di se do të përballet meheshtje ashtu siç po përballet edhemendimi për t’i thënë ndal “Mbytjessë Dibrës”.

E shkruara mbetet...* Dibran, emigrant në Greqi.

Fotopiktura që paraqes ështëmarrë nga një kalendar grek. Nëtë shkruhet: “Jorgos Kastriotis(pikturë e KonstantinPotamjanit). 17-I-1467 Vdekjae Kastriotit – Skënderbej.Historia e Epirotasit Grek JorgjiKastrioti është epike

Lugina e Drinit të zi. Pamje nga Suka e Arrasit. Foto arkiv e autorit


cyan magenta yellow black

reportazhKojnara, fshat i bukur por i braktisur që gjendet buzë lumit Drini i Zidhe përbri kufirit me Shqipërinë.

FSHATI KOJNARËme perspektivë të shkëlqyer

Nga REXHEP TORTE

Këtyre ditëve të dhjetorit të shoqëruar nga Nuredin Beqiri, krye-

plaku 78 vjeçar i fshatit dhe nipi itij Sekim Beqiri, vizituam fshatinKojnarë, fshat tejet të bukur por ibraktisur që gjendet buzë lumit Dri-ni i Zi dhe përbri kufirit me Sh-qipërinë.

Siç më informuan këta shoqërues,ish banorë të fshatit Kojnarë, ky ësh-të fshati më i gjerë në Komunën eDibrës së Madhe. Sinuret e këtij fs-hati shtrihen nga periferia e Dibrëssë Madhe, te fshatrat Bohmovë,Shushicë, Shullan e gjer në Gjoricëtë Shqipërisë dhe se asfaltimi i rrugëshap perspektivën e shkelqyer të zh-villimit. Ne jetojmë në qytet porshpirtin e kemi në Kojnarë u shpre-hën shoqëruesit e mij Nuredin dheSelim Beqiri.

FSHAT ME BUKURI MAHNITËSE

Rruga nga Dibra e Madhe për nëfshatin Kojnarë kalon nëpër luginëne quajtur Sitnicë dhe pasi arrin Ko-drën e Kuqe lëshohesh teposhtëzësqë të çon drejt fshatit. Ky fshat kaqindra hektarë tokë bujqësore, livad-he dhe qindra hektarë zabele frutoredhe drusore të shoqëruara me burimetë ujit pastër e të ftohtë. Ky fshat nëlulzimin e tij ka patur 75 shtëpi. Nëdy anët e rrugës dhe nëpër kodra tëbijnë në sy shumë shtëpi që i sfi-dojnë kohës, por edhe shtëpi të sh-katërruara. Ky fshat ka patur shkollëndhe xhaminë e tij. Në këtë fshat ak-tualisht nuk banon asnjë familje. Ajoqë të mahnit duke shëtitur nëpërkëtë fshat është infrastruktura e tij edikurshme, rrugët dheoborret e shtëpive të sh-truara me kadërme,çezmet dhe burimet eshumta të ujit.

THEMELUESIT EFSHATIT JANË NGA

SHQIPËRIA

Ky fshat ka historikune tij shekullor. Familjet epara të këtij fshati kanëardhur nga zonat e Sh-qipërisë së sotme dhejanë vendosur në këtë fs-hat me lugina dhe kodraqë nuk i vret era. Këtukanë jetuar dhe kanë pa-suritë e tyre të patundshme familjetKoxha, Strikçani, Beqiri, Fida, Del-ishi, Lela, Kaja, Bajro etj.

Dr. Liri Delishi, tregon se sipastë dhënave statistikore ky fshat ka619 hektarë tokë. Prej tyre 197 hek-tarë tokë pjellore të kategorisë sëparë, 7 hektarë tokë për perimekul-turë, 60 hektarë toke forgjere, 106hektarë zabele me dru gënjtenje, 4hektarë vreshta, 20 hektarë livadhe,123 hektarë kullota, 159 hektarë za-bele drusore dhe 27 hektarë tokë jo-produktive etj. Ajo që e dallon këtëfshat është prodhimi sasior dhe cilë-sor i gështenjave prej afro 200 tone-latash në vit , pastaj i drithërave,misrrit, fasules dhe perimeve. Përshkak të kullosave të begata në këtëfshat ka qenë e zhvilluar shumë edheblektoria.

FSHATI DO TË LIDHET MERRUGËN E ARBËRIT

Zbrazja e banorëve të fshatitKojnarë filloi viteve të shtatëdhjeta,e para për arsye të paraqitjes së

ujërave nëntokësore pas mbushjesme ujë të Liqenit artificial të Dibrëssë Madhe në vitin 1969 dhe rrësh-qitjes së tokës, dhe e dyta për arsyeekonomike, të rënies së zhvillimitbujqësor, dhunës policore, papunë-sisë dhe shpërnguljes në qytet dhemërgimit jashtë vendit.

Argëtim Fida, kryetar i Komunëssë Dibrës, lidhur me ndërtimin dheasfaltimin e rrugës së fshatit Kojnarë,thotë se:”Qysh në vitin 2005 push-teti vendor përgatiti një projekt cilë-sor për asfaltimin e rrugës së këtijfshati. Me aksionet e vetë banorëvetë këtij fshati kemi zgjeruar rrugënnë tetë metra gjerësi në tërë gjatës-inë e saj prej 3 kilometra e tre qindmetra. Me këtë projekt aplikuam teBanka Botërore dhe atje u vlerësuasi njëri nga projektet më të mira nëMaqedoni. Tani jemi në pritje që sa

më shpejt të bëhet tenderimi, reali-zimi dhe mbikëqyrja e punimeve ngaBanka Botërore. Mbesim në shpresëqë edhe komunat e tjera që aplikuantë bëjnë korrigjimet e rekomanduaranë projektet e tyre sa më shpejt që

në janar të vitit 2009 tëpërfundojë procedura edenderimit dhe punimettë fillojnë në pranverë.

Kjo rrugë do të lidhetme fshatin Gjoricë të Sh-qipërisë që llogaritet sipika nga ku do të kalojëedhe Rruga e Arbërit përMaqedoni.

KOJNARA SHPRESONNË RINGJALLJE TË

PLOTË

Ndërtimi dhe asfalti-mi i rrugës do ta rringjallkëtë fshat të begatë,sepse tashmë shumë ban-

orë të këtij fshati kanë filluar të ndër-tojnë shtëpi vikendi, kanë ngritur dhesistemuar zgjojet e tyre me bletë ,stallat me bagëti dhe kanë intensi-fikuar punimin e tokave pjellorebujqësore, përbri të cilave rrjedhinburimet ujore të pashterrshme dhekanë përtrirë bahçet me perime epemë frutore.

Ndërtimi dhe asfaltimi i kësajrruge do të mundësojë arritje më tëlehtë dhe më të shpejtë te të gjithatokat e punueshme, punimin mëefektiv të këtyre tokave dhe vjeljendhe sjelljen në shtëpi të prodhimevebujqësore që shquhen për nga cilë-sia dhe sasia.

Ndërtimi dhe asfaltimi i rrugëspër të arritur në këtë fshat të bukurme plot resurse bujqësore dhe turis-tike, me siguri do të sjell gjallërimine këtij fshati.

Shtëpi të braktisura në Kojnarë

Kosheret me bletë në Kojnarë

Kryeplaku Nuredin Beqiri me shpirt te Kojnara

Rruga kryesore në fshatin Kojnarë

Pamje e fushës së Kojnarës



Më datë 24 dhjetor 2008, firma “Korabi-Ready Mix”e biznesmenit dibranoamerikan Ibrahim Kolari,

shënoi 5-Vjetorin e themelimit dhe të funksionimit të sajinvestime

Djersa për vendlindjemë kënaq shpirtinPër herë të parë në historinë e Di

brës së Madhe, më datë 24 dhje-tor 2008, Firma “Korabi-Ready Mix”e biznesmenit dibranoamerikan Ibra-him Kolari, shënoi 5-Vjetorin ethemelimit dhe të funksionimit tësaj, me një darkë solemne meprezentimin e sukseseve, fjalëmiradie, muzikë dhe këngë e vallenë praninë e qindra të ftuarve, nëmesin e tyre përfaqësues të pushtetitvendor, të familjarëve, partive poli-tike, të bashkësive fetare, biznes-menëve, partnerëve, intelektualëve,përfaqësuesve të arsimit, shëndetë-sisë, sportit, etj.

BIZNESMEN I SUKSESHËM DHEATDHETAR

Ibrahim Kolari, biznesmeni dibra-no-amerikan, është ivetmi që deri taninë vendlindje ka investuar më shumëse 2 milonë euro.

Ky biznesmen i sukseshshëmshquhet edhe edhe për aktivitetet sikryetar i Shoqatës Atdhetare Dibranenë Nju Jork, inicues i vëllazërimit tëDibrës me Staten Islanditn, aktivisti çështjes kombëtare që ka dhënëkontriburtin e tij në organizimin edemonstratave në SHBA, kontribuesfinanciar i Luftërave të UÇK në Kos-ovë e Maqedoni, angazhues kryesorqë eshtrat e Faik Konicës të kthehennë Shqipëri, sponsorizues i aktiv-iteteve kulturore e sportive, finan-cues në ngritjen e objekteve kultur-ore e fetare dhe ndihmues financia-re për familjet e varfëra në Dibër tëMadhe.

NË MAQEDONIM TËLUFTOHEN KORRUP-

SIONI DHE BY-ROKRACIA

Ibrahim Kolari, pres-ident i firmës, duke për-shëndetur të pranishmitdeklaroi se:”Unë sontepara jush nuk do të lex-oj fjalë të shkruara nëletër, por do të flas atëqë ndjej dhe që mathotë zemra. Kjo firmëu themelua në vitin2003. Asokohe dikushmë thoshte ta blej këtëfirmë shtetërore e dikushtë mos e blej. Unë vne-dosa ta blej dhe të in-vestoj në këtë firmë, i nisur ngadëshira për të investuar në vëndlind-jen time. Por ja që nuk gabova dhefirma ime po punon me sukses. Unëkëtë nuk e quaj sukses timin, ky ësh-të edhe sukses i juaji. Unë do taquaja sukses edhe më të madh kursipas shembullit tim në Dibër tëMadhe të vijnë edhe investues të tjerënga SHBA dhe diaspora. Unë gjith-një e kam në mëndje investimin nëvendlindje. Në takimet me senatorëdhe kongresmenë në SHBA më ësh-të thënë se perëndimi interesohet përBallkanin dhe se këtu në të ardhmen

e shpejtë do të ketë shumë inves-time.

Ajo që dëshiroj të theksoj ështëse në Maqedoni duhet luftuar kor-rupsioni, byrokracia dhe të zba-tohet ligji. E tërë kjo do të krijojëklimë të përshtatshme për inves-time. Zoti e bekoftë SHBA-në përmundësinë dhe eksperiencën që nae dha. Zoti e bekoftë edhe popul-lin shqiptar”.

PUSHTETI VENDOR MEPROJEKTE PËR INVESTUESIT

Argëtim Fida, me këtë rast shtoise:” Fillimisht uroj z. IbrahimKolari për rizgjedhjen e tij kryetari SHAD në Nju Jork. Ibrahimi ësh-të bërë shembulli i parë pozitiv sesi duhet vepruar biznesmenët e suk-sesshëm në SHBA, që pos aktiv-iteteve të atjeshme , dëshmojnëedhe lokalpatriotizmin, se dashu-ria për vendlindjen është obligimqë edhe këtu të vazhdojnë me bi-zneset e tyre të investojnë për tëndërtuar Dibrën e Madhe. Ne sipushtet vendor u angazhuam katërvite radhazi që me projektet dheplanet e reja detale, me planin gen-eral urbanistik, të krijojmë zonaekonomike, të hapim fronte punepër të gjithë ata që do të kenëdëshirë të investojnë. Gjatëzgjerimit të segmentit rugor Dibëre Madhe-Zhirovnicë shumë aktiv-isht u angazhua edhe firma Korabie z. Ibrahim Kolari. Kjo firmë dotëketë shumë punë edhe në vitin

2009 në ndërtimin e murevembajtëse të pjeës së rrugës Ura eBoshkut-Dibër e Madhe. , pastaj dotë fillohet edhe me ndërtimin ekapaciteteve zgjeruese të Kombi-natit të Gjipsit “Knauf”, ndërsaedhe me projektet që i ka plani-fikuar komuna me ndërtimin e pal-estrës sportive, me godinën e gjim-nazit dhe me objektet e tjera. Di-branët nga SHBA-të kanë investuarkëtu mbi dhjetë milionë euro, dukeble banesa, dhe kjo ndikon edhenë zhvillimin e ekonomisë sëndërtimit. Firma e Ibrahim Kolarit

pos të punësuarve të vet ka an-gazhuar edhe 100 persona tjerë qëmerren me ndërtim, dhe pajisjen ebrendshme e të jashtme të ndërte-save dhe kështu kanë siguruar ekz-istencën e tyre. Për Dibrën e Mad-he vijnë ditë më të mira dhe dëshi-roj që shembulli i Ibrahim Kolaritt’i nxit edhe biznesmenët e tjerëqë të vijnë të investojnë në vendlid-je”.

TRADITA AMERIKANE VJENEDHE NË DIBËR TË MADHE

Bllagoja Spirovski, përfaqësues ieparhisë së Kishës Orthodokse, ushpreh se:”Net ë gjithë para Zotitjemi të njejtë, jemi fëmijët e Zotit.Që në takimin e parë me IbrahimKolarin, mësova se ka ide të mira,është energjik dhe ka dëshirë pozi-tive për vendlindjen. Ai ka dhuntipër të bërë diçka të dobishme qoftënë SHBA, qoftë në vendlindje. Medjersën dhe angazhimin e tij kabërëgjëra të mrekullueshme. Zoti ebekoftë dhe ia shtoftë pasurinë”.

Bashkësia lokale e fshatit Kos-ovrast e falenderoi Ibrahim Kolarinpër kontributin e tij prej 20 mijë europër ndërtimin e minares në xhaminëe re të fshatit.

Ruzhdi Lata, myftiu i Dibrës sëMadhe, në fjalën e tij të rastit , thek-soi se:”Për mua këto mbrëmje janëstimulative, sepse Ibrahimi me këtëmanifestim të 5- Vjetorit të ndërmar-rjes së vet, na e qetëson shpirtin tëqëndrojmë këtu e të mos mendojmë

të mërgojmë për në SHBA. Ky aktiv-itet është shembëlltyrë e një aktivi-teti praktik që shkon në frymë e asajqë shumkush e çdokush sa e donvendlindjen aqë edhe investon në nëvendlindje. Investimi tregon dashu-rinë e simpatinë ndaj vendlindjes.Kjo duhet të jetë shembëlltyrë edhepër të tjerët, veçanërisht për ata qëmendjen e kanë te shpërngulja qëshpërnguljen ta harrojnë përgjith-monë. Aktiviteti praktik i kësaj ndër-marrje ka edhe një simbolikë tjetër,që na mbush plot shpresë, sepse atyku hudhen gurthemelet aty është

edhe ardhmëria, aty ndërtohet njëob-jekt, një shtëpi, një shkollë, njëxhami, një rrugë një infrastrukturë kudo të jetojmë ne dhe fëmijët tanë,ku do të jetojë populli. Besoj se edhetë tjerët do ta ndjekin këtë shembull,duke filluar nga investimet familjare

të tyre, sepse Dibra e Madhe frymonnfalë investimeve nga SHBA, por tanikëto investime duhet të jenë shumëmë të mëdha. Ju të pranishëm jenibartës së ekonomisë dibrane dhe kyështë edhe një obligim moral për tëgjithë ne për të bashkëpunuar, përtu respektuar dhe për të patur ndih-më të ndërsjellë në të gjitha sferat ejetës. Ky manifestim është edhe sjell-je e kulturës së traditës perëndimorenë Dibër të Madhe, sepse në SHBAnq fundvit ëhet në fundvit firamatbëjnë kësi takimesh me partnerët,miqtë e shokër për të tu njohur me

rezultatet rezultatet e arritura gjatëvitit dhe për të planifikuar një tëardhme edhe më të begatë. Ky so-lemnitet është edhe kominikues dhekomunikimi është instrumenti më ifuqishëm mes njerëzve. më i fu-qishëm është komunikimi mes

njerëzve. Ku shtrohet buka ështëedhe bekimi i Perëndisë dhe Perën-dia na bekoftë të gjithëve”.

Gjenerali Gëzim Ostreni, para tëpranishëmve foli fjalë miradie dhe epërgëzoi z. Ibrahim Kolari për an-gazhimin e tij, investimet nëvendlindje dhe dhe për sukseset earritura.

Me këtë rast Ibrahim Kolari dorë-zoi mirënjohje për ndërmarrjet dheindividët me të cilët ka patur bash-këpunim më të suksesshëm.

R.TORTE

2003 2008


shënimeKujtimet e një inxhinieri: Kur kërkonim minerale në malin e Korabit.Pjesë nga libri i pabotuar i Vesel Hoxhës, “Shënime në Çadër”

Pas mbrojtjes së diplomës fillova punë nëBulqizë. Të them të drejtën nuk ndjehesha mirë,jo se Bulqiza konsiderohej një qytet i vogël e iftohtë e të tjera probleme, por nuk ndjeja shumëkënaqësi profesionale. Dijet e marra në shkollësikur pykëzoheshin shumë shpejt në një drejtimjo shumë produktiv për moshën time të re tëasaj kohe. Punën në zbulimin e mineraleve tëdobishme në përgjithësi e kam parë si një punëqë gjeologu duhet të merret pasi ka kaluar njëpjesë të mirë të jetës së tij rinore në punimerilevuese gjeologjike, në ato të kërkimit e kërkimvlerësimit, pa hyrë në specializimet e ngushtaqë kërkon koha e puna e mirëfilltë shkencorepër të pasur efektivitet.

Pavarësisht nga dëshirat e mia, u emërova tëpunoj në Ndërmarrjen Gjeologjike të Bulqizës,aty ku kisha bërë stazhin dhe plus do të ndiqjadhe punimet në zonën “D” të vendburimit tëBulqizës. Inxhinier të parë kisha BashkimLleshin. Nuk vonoi shumë dhe inxhinierBashkimi u komandua kryegjeolog i ndërmarrjes,kësisoj mua më binte barra të ndjek shumicën epunimeve, ndonëse isha i ri dhe kisha fare pakeksperiencë për punimet e shpimit që kryheshinnga kamerat (dhomat) nëntokësore. Mundësiapër të bërë gabim ishte shumë e madhe, pasiaty brenda nuk ke nga orientohesh. Ndonëseinxhinier Bashkimi u komandua në detyrën ekryegjeologut, për hir të së vërtetës duhet thënëse ai nuk e ndërpreu ndihmën, gjersa u bind semund të punoja dhe i pavarur. Një prej atyreditëve që vazhdonte duke më ndihmuar, ose mesaktë duke më kaluar punimet në dorëzim,zhvillon me mua një bisedë. Sapo ishim futurnë galerinë “C”. Uji që kalonte nëpër galeri iafrohej majës së çizmeve. Në pamjen e parë ajomasë uji që lëvizte me një fëshfërimë të lehtënëpër galeri të jepte një lloj frike. Herë pas heree pyesja inxhinier Bashkimin, nëse kishte ndonjëmënyrë për t’i larguar këto ujëra, për ta bërë mëtë lehtë e të sigurt kalimin e njerëzve, dukeeliminuar ndonjë rrezik tjetër që mund të vintenga kjo masë e madhe uji që kalonte pa ndërprerëmes për mes punimit minerar dhe nga çasti nëçast mund të na i mbushte edhe çizmet tonaplot e përplot. Po punohet për t’i disiplinuarkëto ujëra dhe shumë shpejt galeria do të jetë epastër, e mbylli shkurt përgjigjen për pyetjen qei bëra. Vazhduam disa minuta në heshtje rrugën.Dëgjohej vetëm zhurma e çizmeve në ujë dhendjehej era jo e këndshme e acitelenit (C2H2)që çlirohej nga bashkëveprimi i karbitit (CaC2)me ujin (H2O), duke u djegur e duke na dhënëatë flakën e famshme që ndriçon në nëntokë,për të kryer punët. Në minierat metaliferepërdoret ndriçim me llampa karbiti. Nuk vonoishumë dhe heshtjen e prishi inxhinier Bashkimi.Më ke shprehur dëshirën se puna në zonën eKorabit të pëlqen më shumë se kjo që po bënaktualisht – filloi dialogun inxhinier Bashkimi.

- Po, - i përgjigjem me shpejtësi dhe me njëhabi të madhe. - Jo vetëm nga fakti se prindëritdhe familjen i kam andej, por më kryesorja sekam dëshirë të punoj në terren, për t’u dhënëjetë dijeve të fituara në shkollë. Vërtet në Bulqizëmund të bëj një jetë familjare më të stabilizuar,por – vazhdova bisedën unë - nuk mendoj se dotë bëhem gjeolog në kuptimin e plotë të fjalës.

- Ndonëse jam i komanduar në detyrën ekryegjeologut – vazhdoi bisedën ai – unë do t’ipropozoj drejtorit që ju të kaloni në Ekspeditëne Peshkopisë, dhe më konkretisht, në Zonën e

Shqipëria është e vogël në hartë, inxhinier!

Korabit, si zonë gjeografike dhe tektonike. Tëthem të drejtën ndjeva një gëzim të madh nëzemër që rrallëherë përjetohen gjatë jetës. Përinxhinier Bashkimin edhe pse kisha njohje metë, çka i kam pasqyruar në tregime të tjera tëkëtij libri, tani m’u bë edhe më i afërt, edhe mëi mirë. Atë ditë nuk e kuptova fare se si iku orarii punës, ndonëse për gjeologët orari është nërendin e dytë, kështu është natyra e punës, natyrae profesionit.

- Ju do vazhdoni punën këtu, derisa këtopunë të marrin rrugë zyrtare, pasi, siç ju thashë,vendimin e merr drejtori.

Njerëzit seriozë i mendojnë thellë gjërat.Nuk vonoi më shumë se dy muaj dhe në prag tëpunimeve fushore të vitit 1976, unë transferohemnë Ekspeditën e Peshkopisë, ndonëse inxhinierBashkimi nuk ishte më në ndërmarrje. Ishtetransferuar në një detyrë tjetër më të rëndësishme,por në ndërmarrje ishte porosia e tij, siç m’ushpreh kryegjeologu i ri në detyrë, flokëbardhiing. Sali Bushi, të cilin gjithë jetën e kakarakterizuar ndershmëria dhe përkushtimi nëpunë. I aftë nga ana profesionale dhe i thjeshtënë komunikim me njerëzit.

- Ja pra - thashë me vete – nuk paska harruarinxhinier Bashkimi! Në këtë botë ka njerëz tëdrejtë e seriozë. Atë që thonë e bëjnë realitet.Ah sikur – psherëtiva thellë - të jenë të gjithënjerëzit të drejtë e korrektë, shoqëria njerëzoredo të kursente shumë dhe jeta e njeriut do tëishte shumë më ndryshe.

* * *Menjëherë paraqitem në punën e re dhe

fillova të njihem me studimet e kryera më parënëpërmjet raporteve gjeologjike që kisha marrënë arkivin e Bulqizës për zonën e Korabit, nëkuptimin gjeografik dhe tektonik të fjalës, ashtusiç ma tha që në fillim ing. Bashkimi. Të themte drejtën, ndonëse jam nga ato anë, nuk e njihjapothuajse fare terrenin ku do të punoja dhe ndjejanjë farë frike, vetëm i njihja si emra, të cilat ikisha mësuar në lëndën e Gjeografisë nëshkollën 7– vjeçare të Fushë Alies, nga i ndjeriprof. Sabri Abdiu nga Sohodolli (Suhadolli). Pasikryej përgatitjet e nevojshme, sipas rregullit,paraqitem në ndërmarrje në Bulqizë për të marrëmaterialet e nevojshme për punë. Hartova njëlistë dhe e dërgova disa ditë para në ndërmarrjeqë të mos kisha pengesa kur të veja për të bërëfurnizimin, duke i dhënë mundësi Degës sëPlanit të kishte kohën e duhur në dispozicionpër t’i bërë gati dhe, të merrte masat për ndonjëmaterial që nuk e kishte në magazinë, siç kishtedalë problemi i çadrave italiane dy dhe katërvendëshe, të cilat ishin marrë nga magazina enjë ekspedite në rrethin e Matit me urdhrin ekryegjeologut Bushi.

* * *Po ashtu, kisha marrë masa për të gjetur një

person me kafshe, i cili do të na furnizonte meushqime e bazë materiale për punë here pashere. Ky ishte Isuf Dobi nga Fushë Muhurri.Rastësia e solli që të punonte me mua. Ishte

vera e vitit 1976. Isufi nuk i kishte kaluar tëdyzetat, por neve na dukej i madh në moshënga që ishim të rinj dhe faktit që ai nuk kujdesejshumë për paraqitjen e jashtme, siç nuk kujdesenrëndom në përgjithësi fshatarët. Isufi nuk ështëshume i pashëm, por, pasi të njihesh me të, mesjelljen, punën dhe përkushtimin që ka, të duketi bukur. Isufi ishte pa ndonjë shkollë të madhe,por kur i thonë fjalës “te jepte ujë në bisht tëlugës”, pasi jo vetëm ishte një njeri i mirë dhekishte zgjuarsi natyrale, por në një farë mënyreai e kishte mbaruar Universitetin e Dibrës,ndryshe nga unë që s’kisha haber nga ato gjëra.Shkurt, Isufi fliste me alegori dhe, duhej “kujdese kualifikim” për t’i kuptuar të gjitha ato qëthoshte. Këto gjëra i mësova shumë vonë tekIsufi. Nga libri “Perlat e Dibrës” (ribotim) ishkrimtarit e studiuesit të mirënjohur dibranXhafer Martini, po shkëpus një prej atyre perlave,për ta ilustruar se si Isufi të binte “me thupër”gjatë bisedës:

“Kur kam qanë i ri, kam mbajtur ramazan.Punoja gjithë ditën dhe më hahej bukë. Iftarin,me thanë të drejtën, mezi e prisja, se ishte ditëe gjatë. Nuk më rrihej vendi më vend derisa tëbinte lodra. Lodraxhiun e kishim afër. Nji ditëe takova në udhë, nja nji orë para se t`i bintelodrës për iftar. Nuk m`u ndejt pa i thanë:

- Ore, bjeri asaj lodre nja pesë minuta mapara se nuk asht tue u ba kjameti.

- Unë i bije, por do thonë mileti na prisheramazanin.

- Po ti bjeri veç për lagjen tonë, që na kekëtu afër.

- Po si t‘i bije veç për ju?- Për ne bjeri me karthi (thupër), se dëgjojmë;

kur të shkojë sahati tamam, për të tjerët bjerime topuz”.

Unë isha i ri dhe, në biseda të kësaj natyre,ai duhej të përdorte topuzin që unë ta merrjavesh muhabetin që bënte Sufa, siç do tathërrisnim shkurt atë.

Megjithkëto Isufi nuk na duhej për “harta”por, për të bërë transportin e materialeve që dona nevojiteshin gjatë punës në male, ndonëseedhe kjo punë nuk futej tek punët e rëndomta.Kishte dhe ajo të fshehtat e saj.

* * *Në ndërmarrje më thonë se është caktuar

për ju një zis me shofer Bujar Lalën. Me makinëne Bujarit mund të ngarkohen të gjitha materialetndaj nuk do kemi nevoje për të dërguar dy makinanë Radomirë. (Me këtë emër thirreshin pesëfshatrat e kësaj krahine në atë kohë, ndonësesot me këtë emër thirren vetëm Stredoku dheRadet). Kam porositur të bëjnë kujdes qëmaterialet të vendosen me rregull dhe tësigurohen e lidhen nga sipër, pasi rruga është egjatë dhe mund të lëvizin – përfundoi fjalënshefi i planit i ndërmarrjes, i ndjeri Bajram Puca,një njeri me zemër të madhe e të pastër. Meshef Bajramin, të cilin vite më vonë do ta kishadhe drejtor, duhej të kishe kujdes. Shpejt nxehejdhe shpejt binte. Por, ajo që ishte e rëndësishme,

ai nxehej vetëm për hallet e punës dhe nukmbante inat. Pas gjithë atyre bubullimave, qëasnjëherë nuk binte shi, të ftonte për kafe.

- Për çdo hall që të kesh më njofto. Do jundihmojmë me përparësi, pasi jeni ekip i largëte malor, dhe ik tani, puno mirë e na gjej mineral,jo në bulevardin e Peshkopisë, por maleve tëKorabit – e përmbylli bisedën ai, pa harruar t’ijapë dhe nuancat e humorit.

Ndonëse nuk kisha punuar me shoferinBujar Lala, zërin ia kisha dëgjuar. Tani që kanëkaluar shumë vite dhe bora ka rënë mbi kokëntime, po sistemoj shënimet që kam hedhur nëçadër, pasditeve të vona nën dritën e qiriut, përpunët dhe vështirësitë e punës së gjeologut, nëkëtë profesion fisnik, por, nuk gjeta veç fjalëvetë mira për këtë njeri. Gjithkush e kërkonteBujarin për të marre materiale pune, pasi ai tahiqte mërzitjen dhe lodhjen kudo që të isheme të, në mes të rrugës apo në majë të malit,në çadër apo në hotelin luksoz. Mbi të gjithaBujari ishte një njeri shpirtmadh. Sikur t’ia bijedhe në majë të hundës - kur i thonë – ai kurrënuk mërzitej. E ç’mund të thuash tjetër për këtëmik të gjeologëve që bëhej pjesë e halleve tëtyre në çdo kohë e në çdo rrethanë. Ai që pristenë ekip me orë të tëra inxhinierin apo punëtorinnë ditët e shtuna për t’i ndihmuar që tëktheheshin në shtëpi, pasi me këmbë ishtepothuaj e pamundur. Ky ishte me pak fjalë BujarLala. Kanë kaluar shumë vite që nuk e kam parë,por për një gjë jam i sigurt, që ka mbetur po ainjeri që pata fatin të punoj dekada me radhë,me të gjitha ato tipare të mira njerëzore.

* * *U nisëm për të vajtur në Radomirë, në

fshatin Tejas, njërin prej pesë lagjeve apofshatrave të kësaj krahine të njohur në të gjithëShqipërinë. Ora kishte kaluar 1100 kur arritëmnë Peshkopi. Përpara kishim shumë rrugë përtë bërë. Ndaloj pak te zyra në Ekspeditën ePeshkopisë (i bënim qejfin vetes, se ato nukishin zyra por, në kuptimin e plotë të fjalës ishinbaraka), për të marre disa materiale dhe njëkasafortë llamarine, ku kisha vendosur disadokumente gjeologjike për punimet fushore.Ndonëse ishim ekspeditë, nuk kishte akoma njëkryetar dhe si i tillë thirrej me humor “DrejtorRremi”, tamam personi që ishte caktuar tëpunonte me mua si teknik gjeolog, por që, përarsye të ndryshme nuk do të punonte me muanë terren. Ky ishte Muharrem Sturçe, vëllai ikëngëtarit të mirënjohur Abdyl Sturçe dheshoferit të talentuar të autobusit të linjës Tiranë- Peshkopi të asaj kohe, Karafil Sturçe.Muharremi ishte i sëmurë, veç faktit tjetër qënuk mund të udhëtonte me makinë për disaarsye. Ai punoi gjithë jetën në Ekspeditën ePeshkopisë, derisa doli në pension tëparakohshëm. Pas disa vitesh në pension ndërroijetë. U bë për disa dekada simboli i ekspeditësgjeologjike të Peshkopisë, edhe pse nuk ishtede jure kryetar i saj. Shërbeu si normist dhemagazinier, njëkohësisht duke punuar mepërkushtim e pa orar. Të mos harrojmë se nëatë kohe ekspedita numëronte mbi 200 punëtorëdhe gjithçka kalonte nëpër duart e Muharremit.Nuk kishte as kompjutera dhe as makinallogaritëse elektronike. Shumë volume punimeshduheshin përllogaritur sipas normave dukepërdorur një makinë mekanike, zhurmën e tëcilës e kam akoma në vesh. Ai ishte personimë zyrtar që kam njohur deri më sot. Edhe psefillimet e punës i ka pasur në punime fushore,në rilevime gjeologjike. Do ta gjej në zyrë përtë mbaruar punë edhe në orët e vona të pasdites.Unë pata rastin që vite më vonë, në detyrën ekryetarit të kësaj ekspedite, të punoj meMuharremin, për të cilin do të ruaj kujtimet mëtë mira.

(Vijon numrin e ardhshëm)

*) Autori i këtij shkrimi ka gradën shkencore“Doktor”, punonjës në Institutin eGjeoshkencave, Universiteti Politeknik i Tiranës.

Një grup specialistësh gjatë punimeve fushore në kërkimet gjeologjike

Nga VESEL HOXHA*


gjuha Prof. Dr. Hajri Shehu sjell një studim praktik për mjetet e informimit të publikut,mbi standardet e gjuhës së shkruar dhe të folur shqipe. Të gjithë shembujt e dhënë

në shkrimin e mëposhtëm janë marrë nga televizionet, radiot e gazetat e Tiranës.

Nga:Prof. dr. Hajri SHEHU

(Vijon nga numri i kaluar)

Kur flitet për pastërtinë e gjuhës, çështjamë e parë që mund të shqyrtohet është,

siç u tha, ajo e fjalëve të huaja a me prejardhjetë huaj. Dikush mund ta shohë hyrjen e fjalëssë huaj në gjuhë si prajë, si infektim, si ndotjetë gjuhës kombëtare. A e meriton fjala e huajnjë qëndrim të tillë armiqësor? A janë të tillatë gjitha fjalët e huaja? Sigurisht, jo. Njihetteorikisht që sendi a dukuria (le të themi njëshpikje teknike a teknologjike, një lojë etj.)hyn nga jashtë bashkë me fjalën, me të cilënshënohet. Në latinishte, p.sh., ka shumëhuazime nga greqishtja. Por, po të ecim mëtej në histori, do të shohim se shumë termateknikë, shkencorë etj., që i quajmë grekë,kanë ardhur nga përtej tokës greke: zenit,algjebër, gjeni, kalibër etj. janë fjalë arabe.Edhe fjala komb është arabe. Kush mund tapengonte që termat e muzikës të hynin nëshumë gjuhë nga italishtja? Kush mund tadinte, për shembull që fjala satelit e jo sputnike rusishtes do të hynte në fjalorin (leksikun)e gjuhës shqipe? Kush mund t’i ndalte fjalënpizhame të urdishtes dhe shampo të indishtestë pushtonin shumë gjuhë të Europës? Pra,gjuhët nuk njohin kufij shtetërorë dhe as ligjebllokuese. Pra, më në fund, huazime ka nëçdo kohë e nga shumë drejtime, madje, mundtë thuhet se huazimi është po aq i vjetër saedhe qytetërimi, sepse një send i dobishëm anjë nocion abstrakt nuk mund të krijohet dyherë dhe prandaj mund të kalojë nga një popullte një tjetër. Fjala është dokument historik.Studiuesit shqiptarë, prof. Eqerem Çabej,prof. Idriz Ajeti, prof. Shaban Demiraj etj.,kanë vërtetuar rolin dhënës edhe të shqipes.Pra, të nisesh nga një frymë paragjykuese et’i shpallësh kryekëput të pavlefshme të gjithafjalët e huaja është mbrojtja më e padobishmedhe zgjidhja më e padrejtë. Por, nga fjala ehuaj e panevojshme ose nga formimi mbibazën e fjalës së huaj të panevojshme duhetpasur njëfarë frike, sepse duke u përdorurshpesh, (kujto, p.sh. implementim eimplementoj, performancë e performoj etj;)krijohet trualli për t’u futur në gjuhë, për t’ungulur në trupin e shëndoshë të gjuhës shqipestandarde, e nuk do të jetë e lehtë të shkulet.Dhe, gjuhësisht njihen mekanizmat e mënyrate hyrjes në gjuhë.

Është e vërtetë se gjuhët kanë bërë e bëjnëtë vetën në të mirë të fjalës vendëse dhe kanëmjete e mekanizma për ta bërë këtë. Kështu,edhe shqipja. Ajo ka mjete e mekanizma nëtë mirë të vetvetes: natyra e saj, fjalori i saj(tërësia e fjalëve të saj), niveli i zhvillimit tëstileve të saj, mjetet e mundësitë e sajfjalëformuese, mundësitë e saj sintaksore etj.e bëjnë atë të tillë. Megjithatë, gjuha e sidomosgjuha standarde nuk mund të mos varet ngakushtet e shoqërisë, nga njerëzit që e flasinatë, pra nga faktori subjektiv, veçanërisht, aikulturor. Faktori subjektiv e sidomos,kulturor në zhvillimin e gjuhës standardeshfaqet përmes veprimtarisë njerëzore, e cilamund të jetë e formuluar edhe si program ipolitikës gjuhësore (p.sh., programi kulturori Rilindjes Shqiptare), përmes qëndrimitestetik të shoqërisë ndaj gjuhës, përmes shijesgjuhësore kolektive (kujtojmë, p.sh., fjalënbashki: përdorej para Çlirimit, doli ngapërdorimi, rihyri) etj. Atëherë, ne – gazetarët,shkrimtarët, gjuhëtarët etj. çfarë kemi nëdorë? Ne kemi në dorë ligjërimin tonë, të

folurin tonë, librat tanë, emisionet tona,tekstet ose kontekstet tona, kulturën tonë tëligjërimit, zgjedhjen e fjalëve e deri në njëfarëshkalle, edhe fjalorët tanë (qofshin atagjuhësorë ose enciklopedikë). Në punë tëzgjedhjes së fjalëve, shembull për t’u ndjekurjanë njerëzit e futbollit e fjalori sportiv ifutbollit. Tashmë, janë zhdukur nga fjalori ityre e nga fjalori ynë fjalët e huaja ence,gardalinë, aut, penallti, faull etj. e në vendtë tyre përdoren fjalë e formime shqipe.

Ku mund të gjendet fjala shqipe?Gazetarët, publicistët e politikanët e dinë fortmirë. Më së pari, te visari popullor, edhe përarsye historike që dihen. Pra, para se tëhuazojë nga anglishtja, italishtja etj., gjuhajonë e gazetës, e televizionit, e intervistës, efjalimit etj. mund të huazojë nga gjuha epopullit. Pse, a nuk mundet, p.sh. që fjalapërfush / vjen nga e folmja e Gurit të Bardhë,Mat, hetuar nga Rakib Lasku / ta zëvendësojëmirëfilli fjalën e huaj ekspozoj në kuptim tëfigurshëm? Po ballinë në vend të fasadë nëkuptimin konkret, parësor e tufë në vend tëbuqetë? Dhëntë Zoti të mos e përdorimasnjëherë fjalën snaiper, por edhe për snaiperpopulli ka fjalën shenjëtar. Në fjalorëtkombëtarë e krahinorë të shqipes ka shumëkëshillime të tilla. Kemi fjalën shqipe; sa përshembull: zbatoj (a përmbush) përimplementoj; ngatërroj (a përziej) përimplikoj; vëzhgoj për monitoroj; thelbësorpër substancial; prirje për trend etj. Një bazëtjetër e fuqishme janë formimet brendashqipes, sipas gjedheve (modeleve) të sajfjalëformuese (p.sh., përuroj për inaguroj,parashtrim a parashtresë për ekspozé, nismëpër iniciativë, nismëtar për iniciator, përpunojpër elaboroj, ndërhyj për intervenoj, përligjose shfajsoj për justifikoj, themelor, thelbësor,qendror për kardinal, mirëkuptim osebashkëpëlqim për konsensus, bashkërendojpër koordinoj, besueshmëri për kredibilitet,vetëbesim për konfidencë, bashkëndihmesëpër kontribut, më i shituri për bestseller,

kujdestare fëmijësh për beibisiter, kryendeshjea kryegarë për derbi (në parantezë: fjala ështëmarrë siç shkruhet – derby / shqiptimi ështëdabi; në zanafillë është emër i përveçëmvendi, ku ka nisur gara me kuaj, themeluarnga Duka XII i atij vendi, në shekullin XIX),ndjeshmëroj për sensibilizoj etj.). Kur s’kepulën, hahet edhe sorra. Atëherë, bëjnë punëedhe shqipërimet e pjesshme (parashtesa,prapashtesa etj. shqipe; p.sh., s’kemi psethemi panafrikan e interkontinental, themigjithafrikan e ndërkontinental; në vend tëparking themi parkim; në vend të demontim(demontimi i predhave) themi çmontim /çmontimi ...; në vend të bipartizan themidypartiak etj.) a huazimet e përkthyera ngagjuhë të huaja (gjuhësisht: kalket), mundësisht,sipas gjedhes e natyrës së gjuhës shqipe (le tëthemi, autosugjestion ® vetëndikim). Dhe,në parantezë: parapëlqejmë edhe fjalë të huajaa terma të huaj, a formime mbi bazën e fjalëssë huaj, por me shtrirje e me traditë të gjerëpërdorimi sepse vetë gjuha parapëlqen dysorinmë të vjetër ngaqë e ka përvetësuar atë;atëherë, më mirë paraprojekt se draft, mëmirë këshill ose komision se bord, më mirëpersonel se staf, më mirë dosje se fail, mëmirë redaksional se editorial, më mirë Bajramii Ramazanit se Fitër Bajrami, (sikur të moskishim ndikim) më mirë influencë se impakt,më mirë interpretoj se performoj (është fjalapër shfaqje në skenë) etj.

Besojmë se ka libra të mjaftueshëm përt’u këshilluar për fjalën shqipe. Janë Fjalorëte gjuhës së sotme shqipe (1980, 1984, 2002,2004, 2006), fjalori “Për pastërtinë e gjuhësshqipe”, “Fjalor i fjalëve të huaja” (Prishtinë)e shumë fjalorë krahinorë të shqipes, “Gjuhaletrare shqipe për të gjithë”, A. Xhuvani, vepraI, dy revistat “Gjuha jonë” (Tiranë), “Gjuhashqipe” (Prishtinë), “Kultura e gjuhës”(Prishtinë), “Gramatika e gabimeve” (Shkup)etj. Mund të kishte edhe një “Fjalor i shtypit”.Më mirë se gazetarët nuk mund ta bëjë kushkëtë fjalor. Por, sigurisht, për fjalë të tilla, si,

akseptoj, alinjohem (nuk pranon të alinjohetme …), alokoj (alokoj fonde), anunçoj,benefit, bestseller, crucial, çekoj (çekojnëcilësimet), dekonfliktoj, disponsibël,disraport, distributor, dominancë, efiçensë,elaboroj, embarkoj, feirplei, fragile /fraxhile, fulltaim, imperativ (ështëimperativ) i induktuar, impostoj, inefikas,inovativ, intension (do të njoftoj përintensionet e qeverisë), interkoneksion,inventoj, involvohem, irracionalitet, kast(pjesë e kastit realizues), kauntdaun,kompatabilitet, kompetitiv (avantazhkompetitiv), komportohet, konsistent,konstituohet, kontagioz (sëmundjekontagioze), kooperacion (kooperacioniitalian), korent (borxh korent), lendfill,menaxherial (gjendja menaxheriale),ministerial (në ministerialin e mbrojtjes),moderacion, multiplikatoj, naval, nominoj(nuk nominohet kandidat), obligativ,obstruktiv, onturazh (onturazhi ipolitikanëve), oshilacion, overdozë, parttaim,pircing (ardhur nga një pircing banal),presing, previzion, prezumohem, probabilisht,promocion, promocional, prevalencë,prevenoj, relaks, rest (Perëndimi ështëkundër restit të botës), restriksion, retension,star (botoi starin e filmit), substancial,superficialitet (tregues i superficialitetit tëvizioneve të tij), supervizoj, toplist, trend (kanjë trend pozitiv), vokabular, workshop(ndiqni një speciale rreth një workshopi përvlerat e …) etj. librat e mësipërm nuk mundtë vlejnë. Për to duhen fjalorë dygjuhësh,sidomos, anglisht-shqip.

Ka botime të huaja që tregojnë si ta mbajëdorën një fjalimmbajtës kur përshëndet nënjë takim popullor. Mirë. Por, më shumë sekaq, fjalimmbajtësit a të intervistuarit tonë iduhet të përzgjedhë e të zgjedhë fjalën se eka për të tjerët e jo për vete. Gjuha është e tëgjithëve dhe ruhet e zhvillohet nga të gjithë;por shtypi e gazetaria televizive e radiofonikekanë një rol të veçantë sepse kanë shumëlexues, shikues e dëgjues. Ka një lexues,shikues a dëgjues kritik, që e dallon ç’ështëe drejtë dhe ç’është e gabuar; por ka edhenjë tjetër, që në mënyrë të pavullnetshmemund të përvetësojë edhe atë që është egabuar, në rastin tonë, fjalën e huaj të pavend.Prandaj mjetet e informimit masiv mund tëruajnë veten, por mund të ruajnë edhe tëtjerët. Gjuha është kulturë që mësohet eedukohet. E, mjetet e informimit masiv kanëndikim të fuqishëm në mësimin e në edukimine të tjerëve me kulturën e gjuhës, sepse kanënë dorë fjalën, sepse janë propagandues eorganizatorë masivë, sepse rrokin të gjithaanët e jetës shoqërore, prodhuese e kulturore,sepse i njohin në mënyrë të drejtpërdrejtërrethet më të gjera të lexuesve, të shikuesvee të dëgjuesve me dukuritë e reja etj. Nukmund të harrohet, gjithashtu, se u japimfëmijëve tanë fjalorin e së ardhmes: fëmijët emarrin këtë fjalor e këtë gjuhë aty ku e sollibrezi i mëparshëm. E, brezi i mëparshëm jemine. Atëherë, le t’u mësojmë fëmijëvefundjavë në vend të uikend, kam a zotërojnë vend të posedoj, letërnjoftim në vend tëkartë identiteti, frymëzoj në vend të inspiroj,ndikim në vend të impakt, i drejtpërdrejtë(transmetim i drejtpërdrejtë) në vend të llaiv,nis në vend të startoj, gaztor në vend tëkloun, rënie në vend të depresion (depresioni madh ekonomik), ndërhyj në vend tëinterferoj (të mos lëmë të interferojë politika),hetoj në vend të investigoj, trondit a trandnë vend të shokoj, pranoj a miratoj në vendtë akseptoj, ngutësi në vend të emergjencë,ngulmoj a këmbëngul në vend të insistojetj. Le t’i mësojmë ata të zgjedhin më të mirën.

Shenim: Këtu është fundi i studimit të prof.Dr. Hajri Shehu. Dy pjesët e para mund tigjeni në arkivin e gazetes “Rruga e Arbëri”ne internet në adresën “www.dibra.org”

Për pastërtinë e gjuhëssë mjeteve të sotme tëinformimit masiv


informacionKronikë e një historie terrorizmi: A janë tre dibranët të përsfhirënë akte terrorizmit kundër SHBA. Juria i shpall fajtorë por vendimingjykata do ta japë në prill të vitit 2009

Tre dibranët e Fort Dix-itGjyqi i shpall me faj. Vendimin do të merret në prill 2009. Avokatët mbrojtës:

“Klientët tanë janë të pafajshëm, i kanë dhënë shumë gojës “Nga BEQIR SINA, New York

CHERRY HILL, NEW JERSEY: Juria fedraleka shpalluar pas gjashtë ditë dëgjimesh pesëtë rinjët që akuzoheshin se kishin komlpotuarpër të vrarë ushtarët e Fort Dix-it. Mes të aku-zuarve ishin edhe tre vëllezër shqiptaro -amerikanë, me origjinë nga Dibra e Madhe.Përndryshe, vëllezërit Duka janë shqiptarë qëkanë punuar në një biznes familjar, amerikanime prejardhje turke është imigrant i ligjshëmqë ka punuar si asistent menaxher për 7-Elev-en në Filadelfi, përderisa shtetasi amerikan, icili është i lindur në Jordani, ka punuar si tak-si-vozitës dhe në një shitore që është pjesë ebiznesit të tyre familjar.

Akuza për vrasje me paramendim e mbeturnë tentativë u rrëzua - por akuza e parë mjaf-ton për të marrë një dënim me burgim të për-jetëshëm. Masën e vendimit do të caktojëgjykatësi i çështjes në një seancë speciale qëpitet të mbahet në muajin prill të vitit tëardhëshëm. Shpallja e dënimit për të dënuaritështë caktuar për 22 prill për tre vëllezërit,ndërsa për dy të tjerët për 23 dhe 25 prill, tëvitit të ardhshëm. Të akuzuarit.... pesë per-sonat, tre prej të cilëve shqiptarë emigrantë ngaDibra e Madhe, të cilët akuzoheshin për ko-mplot në bazën ushtarake në Fort Dix, të Sh-teteve të Bashkuara të Amerikës, në përfun-dim të gjyqit të ngritur kundra tyre, janë shpal-lur fajtorë nga një juri e posaçme e përbërënga 11 veta, 8 gra dhe 3 burra. Gjyqi ndaj tyreu zhvillua në gjykatën federale distriktii Camden në Nju Xhersi.

Të akuzuarit Dritan Duka 28 vjeç, ShainDuka 26 vjeç, Elvir Duka 23 vjeç, që të treshqiptarë nga Dibra e Madhe (fshati Spase),dhe i akuzuari me origjinë turke Serdar Tatar23 vjeç, dhe një jordanez Mohamad IbrahimShnewer, 22 vjeç, akuzoheshin se kishin pa-sur si qëllim të kryenin sulm në bazën ushtar-ake Fort Dix. Me këtë vendim të pesë person-at në se mbetet deri në prill 2009, në fuqi kjoakuzë, ata mund të përballen me një dënimderi në burgim të përjetshëm.

Sipas prokuroreve, te peste kerkonin te nis-nin nje sulm ndaj bazës ushtarake por mbrojtjae te akuzuarve i hodhi poshte deklaratat.Ndonese nuk ishin akuzuar se kishin lidhjeme ndonje grup terrorist nderkombetar, hetues-it dolen ne perfundimin se te peste ishin fryme-zuar. I arrestuar ka qenë dhe shqiptari tjetër,Agron Abdullahu, i cili është liruar duke judhënë një dënim i cili ishte i barabartë mekohën sa ai kishte qëndruar në burg.

AKUZAT

Tre nga të dyshuarit, vëllezërit Shain, Dri-tan dhe Elvir Duka, janë emigrantë nga Maqe-donia - Dibra e Madhe, fshati Spase, ndërsaMuhamar Shnefer është nga Jordania dhe Ser-dar Tartar me origjinë nga Turqia. Ata akuzo-hen nga FBI-ja për komplot ndaj bazës ameri-kane, dhe për përgatitje të veprimeve të arma-tosura për të vrarë ushtarët amerikanë. Të pestëtë akuzuarit, përfshi tre shqiptarët, të përfaqë-suar gjatë gjykimit nga dy avokatë amerikanë,kanë provuar pafajshëmërinë e kilenteve tëtyre. Ata bënë para pak kohësh një kërkesë përshtyrjen e gjyqit. Sipas akuzave që janë ngri-tur të gjashtë, u arrestuan në muajin maj tëvitit 2007, pas një operacioni 15-mujor in-vestigimi nga ana e FBI-së, që sekuestroi edhenjë sërë materialesh që hetuesit i cilësojnë si tëdyshimta.

ZBULIMI

FBI-ja, tha se i ka nisur hetimet në fillim tëvitit 2006, pasi dikush kishte çuar në një dyqanvideosh disa filmime për t’i hedhur në format

DVD. Në video dukeshin 10 burra, përfshirëkëtu edhe gjashtë të arrestuarit, të cilët stër-viteshin me rroba kamuflazhi në një terrenmalor në mes një pylli, në malet e Nju Jorkut- Poconoas. Ajo që ishte shqetësuese përhetuesit amerikanë lidhej me faktin se mefillimin e përgjimit gjatë stërvitjes së tyre mearmë nëpër pyll, ata duken se stërviten e bëjnëedhe qitje me armë zjarri.

Një nga deshimtarët, i cili tashmë nuk ësh-të më sekret, pasi njihet si informatori i FBI-t,njeri me prombleme në Shqipëri, pas ka ten-tuar të bëjë një vrasje, tregoi për prokurorin eshtetit se njëri prej të dyshuarve punonte sishpërndarës picash në bazën ushtarake të FortDiksit. “Ai shpërndante pica për ushtarët nëbazë dhe kjo i kishte dhënë atij mundësinë tënjihte terrenin, hyrje-daljet dhe cilat ishin ak-tivitetet që kryheshin aty.” Gjyqi tregojë sendaj të akuzuarave që në fillim të vitit 2006filloi vëzhgimi i tyre. Ky grup ishte në vëzh-gim prej 16 muajsh dhe janë dokumentuar kurata praktikonin goditjen në malet Pokono, nëverilindje të Nju Jorkut dhe Pensilvanisë.

AVOKATËT

Avokatët e mbrojtjes pohonin se personatasnjëherë nuk kanë qenë seriozë lidhur mesulmin mbi Fort Diksin, dhe se informatorëtqeveritarë vazhdimisht “i kanë shtyrë në in-skenimin e komenteve të xhiruara në video-shiritet”.

Mbrojtja e sulmoi edhe kredibilitetin einformatorëve. Njëri është egjiptian, imigrant

i paligjshëm, i cili ka qenë i dënuar me kushtpër shkak të mashtrimit bankar dhe i paguarnga FBI me 230 mijë dollarë, ndërsa tjetri kamarrë rreth 150 mijë dollarë.

Avokatët mbrojtës u përpoqën të tregonindje edhe një herë para se prokurori Mur tëjepte vendimin, e trupit gjykues, ku të arrestu-arit u akuzuan se kan pasë qëllim të kryejnkomplot ndaj bazës ushtarake në For Dix, setë pestë të akuzuarit, “Ishin llafazanë, mbur-ravec, të pa shkollë dhe budallenjë e jo terror-ista” .

Avokatët madje direkt në gjyq akuzuan edheFBI-n, se kishte ngjitur, copa informacioneshqë nuk formonin një figurë të plotë dhe senjerëzit e futur për t’i përgjuar ishin keqbërësqë ishin kapur në flagrancë e që kishin kom-promentuar me qëllim hetimin.

Në një dekleratë të jurisë, e cila përbëhejnga 8 gra dhe tre burra, ermat e të cilëve janësekret, thuhej se vendimi kishte qënë shumë ivështirë për t’u marrë dhe se ata ishin mend-uar mirë përpara se të vendosnin. Jurisë i udeshën 6 ditë dhe 38 orë dëgjime për të arri-tur në vendimin e dhënë.

REAGIMI I KOMUNITETIT MUSLIMAN

NË SHBAShpallja e vendimit ka sjellë reagimi nega-

tive nga komuniteti musliman i Philadelphi-ias dhe New Jersey-t, James Yee, ka shërbyersi hoxhë në burgun ushtarak të Gjirit Guan-tanamo dhe në vitin 2003 u akuzua se kishteshpërdoruar materiale sekrete duke i a përcjellë

KUSH JANË TË AKUZUARIT?Katër prej të arrestuarve ishin shqiptar, njëri nga Jordania dhe njëri nga Turqia. Të gjithë

jetonin prej vitesh në Shtetet e Bashkuara të Amerikës si emigrantë të ligjeshëm dhe tëpa -ligjëshëm. Tre prej tyre jetonin ilegalisht në Shtetet e Bashkuara, dy kishin leje pune,kurse vetëm njëri prej tyre ishte qytetar amerikan. Të arrestuarit, të identifikuar nga letrat egjyqit me emrat Muhamar Ibrahim Shnewer, Dritan Duka, Elvir Duka, Shain Duka, SerdarTatar dhe Agron Abdullahu, pasi janë arrestuar një vit më parë, janë “filtruar” me të dhënatqë zyra e emigracionit kishte për ta.

Duke u ballafaquar me dokumentet e zyrës së emigracionit dhe natyralizimit del seDritan Duka, Elvir Duka dhe Shain Duka jetonin ilegalisht në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.Pesë prej të arrestuarve jetonin në Cherry Hills të Philadelphias, rreth 20 milje (30 km) largnga baza “Fort Diks”. Sipas autoriteteve amerikane, ata kishin pasur si qëllim ta sulmoninnë këtë bazë . “Fort Diks” është një bazë që përdoret për trajnimin e rekruteve të rinjë,sidmos për ata që përgatiten për në Irak e Afganistan. Kjo bazë gjithashtu është përdorur përtë strehuar refugjatët nga Kosova në vitin 1999. Baza gjithmon ndodhet në gjendje gatish-mërie të lartë dhe ka një siguri ekstremisht të lartë në të gjithë zonën, pas i përket një zoneushtarake.

Naze Duka, gjyshja e tre vellezërve të arrestuar dhe Elez Duka, kusheriri i tyre në Dibër të Madhe.Foto e AP, nga Visar Kryeziu

një spiunazhi të huaj. Ai u arrestua por gjyqise shpalli fajtor.

I pyetur nga gazetarët , ai tha se gjyqi përFort Dix-in, u bazua mbi një akuzë të dobëtpa fakte të mjaftueshme.

“Duket sikur në kushte normale, nëse nukdo të nxiteshin nga zgjentët e FBI-t, ata nukdo të kishin ndërrmarë kurrë sulm tëdhunëshëm”, tha ai. “Kjo nuk do të ndihmojëpër të fituar besimin e komunitetit muslimanamerikan. Është komuniteti ynë ai që mund tëpërmirësojë sigurinë e këtij vendi, por për këtëduhet të trajtohemi si partnerë e jo si të dys-huar”.

Mohamed Younes, presidenti i UnionitMusliman Amerikan në Paterson, të NewJersey,t, tha se nuk mendonte se akuzuarit kish-in vërtet ndërmend të kryenin sulmin. “ Ata eshihnin të gjithë këtë si shaka. Nuk duken sinjerëz që do t’a bënin një gjë të tillë.”

“Për muslimanët ky është një kurth”, thaJim Sues, drejtor ekzektutiv të degës së NewJersey-t, të këshillit për Marrëdhënie Ameri-kano Islamike(CAIR) i cili ndoqi gjyqin nësallë çdo ditë.

ARRESTIMI TYRE, “ZGJOI”

LOBIN SERB T’I AKUZOI SHQIPTARËTPËR TERRORIZËM

Një jehonë e paparë i është bërë arrestimittë katër shqiptarëve nga mediat serbe në Sërbidhe në SHBA-së. Kjo vlen, pa përmendur ar-tikujt dhe komentet në gazetat e tyre, ku sido-mos personalitete, por dhe njerëz të thjeshtëserbë dhe serbo-amerikanë i akuzuan sh-qiptarët, se kanë janë “terrorista islamik”.

Kaq të forta kanë qenë këto komente, sa udesh që një zyrtar i lartë i DepartamentitAmerikan të Shtetit t’a konsideronte si një “gruptë izoluar” dhe që vepronte në mënyrë auto-nome grupin e gjashtë të arrestuarve. Por askjo deklaratë nuk e “zbuti” qëndrimin e këty-re komentuesve.

Mjafton një kërkim i thjeshtë për atentatine planifikuar në “Fort Diks” dhe vërehet lehtë-sisht se pjesa dërrmuese e artikujve, por dhe ekomenteve për këtë çështje, i takon kësaj kat-egorie, që përpiqet të përshtatë në një mënyrëa në një tjetër këtë ngjarje në kontekstin e “ter-rorizmit islamik”, që sipas tyre gëlon në mes-in e shqiptarëve.

Gjithsesi, përtej këtyre komenteve, ështëfakt se ende shqiptarët nuk janë gjykuar, ngaautoritetet amerikane se janë terroristë ose kanëlidhje me ndonjë grupë terroristë. Gjykimi ityre dhe autoritetet amerikane e kanë mohuarnë mënyrë të prerë ekzistencën e ndonjëmbështetjeje për të arrestiuarit shqiptarë, ngandonjë shtet ballkanik apo nga ndonjë organi-zatë terroriste.


rajonTë gjithë ata që ndoqën zhvillimim e mbledhjes në OKB, e rëndësishme

për sovranitetin dhe integritetin territorial të Republikës së Kosovës, pane dhe ubinden për nivelin e mangësisë së Republikës së Kosovës në rafshin diplomatik.

Sfidat e pavarësisë dhemangësia e diplomacisë

ME SHKAS PËR REPUBLIKËNE KOSOVËS

Ne shqiptarët nuk mund të kërkonim rastmë të mirë se mbledhja ditë më parë e

Këshillit të Sigurimit të OKB-së lidhur meGjashtë pikat e Ban Ki Moonit për konfig-urimin e UNMIK-ut dhe shtrirjen e EULEX-it.Ishte mundësi e mirë për të shprehur parabotës të vërtetën dhe për ta diskredituar poli-tikën serbo-ruse ndaj Republikës së Kosovës.

Të gjithë ata që nëpërmjet ekranevetelevizive ndoqën zhvillimim e kësaj mbledhjetë rëndësishme për sovranitetin dhe integrite-tin territorial të Republikës së Kosovës, panedhe u binden për nivelin e mangësisë së Re-publikës së Kosovës në rafshin diplomatik.

DIPLOMACIA LYP MJESHTËRTË POLITIKËS

Skender Hyseni, ministër i Punëve të Jasht-me i Republikës së Kosovës, në këtëmbledhje nuk la përshtypjen e një diplomatitë duhur. Ishte përparësi e madhe që paraministrit tonë të jashtëm folën L’alberto Za-nieri, i dërguari i OKB-së Kosovë dhe VukJeremiq, ministër i jashtëm i Serbisë. Ministriynë pas paraqitjes së këtyre dy parafolësve,duhej që ad hok të paktën t’i përgjigjej zotitZanieri, se acarrimet ndërtenike në Republikëne Kosovës nuk i krijojnë shqiptarët, por paki-ca serbe e instrumentalizuar dhe e udhëzuarnga Beogradi. Ministri Hyseni ishte e udhëst’i përgjigjej edhe homologut Jeremiq, qoftëedhe në disa pika, se dokrat serbe nuk qën-drojnë, se shpallja e pavarësisë së Kosovësishte legjitime dhe domosdoshmëri për tëshpëtuar njëherë e përgjithmonë nga çizmashekullore serbe, nga dhuna, vrasjet dhegjenocidi i përsëritur serb ndaj shqiptarëve tëKosovës,sidomos në luftën e fundit, duke ianumëruar vrasjet, djegiet e dhunimet.

Ministri ynë edhe kur e mori fjalën për herëtë dytë,duhej të paktën me disa fjali të qartë-sojë katër pikat e Republikës së Kosovës, kun-drejt propozimit të Ban Ki Moonit dhe tupërgjigjej gënjeshtrave të Jeremiqit. Asnjëherënuk mjafton të flitet për viktimat dhe masakrate tiranisë serbe, e as të presim që popujt e tjerëapo përfaqësuesit e tyre diplomatikë t’i kenë tëqarta dhe t’i ndjejnë siç duhet të gjitha të zezatqë pësuan shqiptarët në Kosovë.

UKSHIN HOTI PREFERONTE KUADROPROFESIONISTE

Mr Ukshin Hoti politollog i dëshmuar,

NgaREXHEPTORTE

përveç detyrës që kryente, pjesën tjetër të ditëse kalonte duke lexuar e studjuar në vazhdimë-si. Ai i preferonte dhe respektonte njerëzit eprofesionit dhe të dijes.

Më kujtohet një rast kur një shoku im me tëcilin punoja që kishte mbaruar albanologjinëdhe kishte regjistruar studimet pasuniversitaretë diplomacisë në Zagreb, kishte dëgjuar se unëe kam shok të ngushtë Mr. Ukshin Hotin, emu lut t’i mundësoj të takohet me të për taudhëzuar lidhur me studimet pasuniversitare.

Kur i tregova Mr. Ukshin Hotit se një al-banolog kishte vendosur të bëhet diplomat, aikategorikisht refuzoi të takohet me të, me ar-syetimin , se çfarë diplomati mund të bëhetai pa asfarë baze të shkencave politike,që mesiguri nuk i ka lexuar as tre vëllimet volumi-noze të Historisë së diplomacisë.Koha tregoise qëndrimi i Mr. Ukshin Hotit ishte mevend.Ky albanolog sot e kësaj dite mban tit-ullin Dr.i diplomacisë, por në të vërtetë nëkëtë profesion zëri i tij si diplomat nuk pondihet askund.

PËR TË ZEZAT SERBE DUHET FOLURPARRESHTUR

Kjo mbledhje e KS e OKB-së, dëshmoiedhe njëherë se udhëheqësia e Republikës sëKosovës dhe sidomos diplomacia e saj, nukduhet të ngurojë që në të gjitha takimet me tëhuajt të flet parreshtur për dhunën e vrasjetserbe ndaj shqiptarëve.

Kur jemi këtu nuk mund të lë pa përmen-dur edhe njëherë se, Ban Ki Moonit, diplo-matëve në OKB dhe tërë burështetasve botërorë, duke mos përjashtuar as shtetarët serbë e rusë,duhet tu dërgohet libri i përkthyer anglisht,frengjisht apo gjermanisht “Rrëfimet e fem-rave të dhunuara gjatë luftës në Kosovë” iautores kosovare Luljeta Selimi.

Secili diplomat, burrështetas apo familjarëtë tyre që do ta lexonin këtë libër, do tërrënqetheshin kur do të kuptonin e mësoninse çfarë krimesh kanë bërë ushtarët e policëtserbë edhe ndaj femrave shqiptare në Kosovë,dhe se me siguri më në fund do të bindeshinqë pa mëdyshje të jenë në anën e të vërtetës

dhe të shtetit të ri të Kosovës.

LIBRI I NDJENJAVE SHTAZARAKE SERBEJa disa grimca nga ky libër që shpreh sjell-

jet shtazarake të ushtrisë e policisë serbe nëKosovë. “ Ma pushkatuan nënën e vëllanë,kurse mua më dhunuan dhe trupin tim emasakruan për së gjalli me cigare”. Një ngamjeket deklaron se,”Vajzës së dhunuar i ish-te shqyer mitra dhe se në organet gjenitale ikishn futur rërë, këmbët i kishte të gërvish-tura dhe mes dy gjinjëve me majën e thikëskishte të vizatuar kryqin serb”. Ose rrëfimete tjera,” Fëmijët vajtonin mbi trupin e përg-jakur të babait të tyre të vrarë, e mua më çn-deronin vetëm disa metra larg tij”,” Pasi mavranë djalin, mua më çnderuan disa ditë meradhë”, “Djalit dy vjeçar ia prenë veshin dhetre gishtërinj, e pastaj më dhunuan”, “Mëdhunuan para syve të nënës”, “Më dunuan ema prenë gjirin”, “Cigaren e ndezur e fiki nëgjinjtë e mi”, “Me thikë shkruan fjalë mbitrupin tim, “Më detyronin t’i shiqoja femratqë po i dhunonin me radhë”, “Pasi mëdhunuan, m’i hoqën thonjtë me dana”,“Motrën e mbytën me kundak të pushkës”,“14- vjeçarja u dhunua në borë”, “Pasi edhunuan 13-vjeçaren e hudhën në pus”, “Mëçnderuan para syve të babait dhe nënës”, “Nëmuajin e tetë të shtatzanisë më përdhunoipara vjehrës dhe burrit, e pastaj më goditinë gjoks e në bark dhe linda fëminë e vde-kur”, “ Më dhunuan dhe në krah ma vizatuankryqin serb”, “Pasi i çnderuan tri vajza, uaprenë organet gjenitale”. Ky libër duhet përk-thyer dhe shpërndarë sa më parë në se duamt’I demaskojmë serbët gjakpirës dhe t’I ndih-mojmë Republiës së Kosovës.

MASAKRAT NUK DUHET FSHEHURKa me mija fakte të zeza për ta dëshmuar

egërsinë e gjenit serb ndaj shqiptarëve nëpërgjithësi dhe të Kosovës në veçanti. Këtofakte në vazhdimësi duhet duhet përsëritur enxjerrë në sipërfaqe dhe nuk duhet lejuar t’imbulojë pluhuri i kohës.Sa më shumë që isheshojmë të zezat serbe ndaj shqiptarëve nëKosovë, aqë më shumë dhe aqë më shpejt dot’i ndalim dhe gjunjëzojmë përpjekjet serbepër t’I fshehur këto të zeza.Aqë më tepër kurkëtyre ditëve serbët marrin guximin për tëkërkuar nga faktori ndërkombëtar tani edherevidimin e Marrëveshjes së Kumanovës tëvitit 1999, me synim që ta sjellin sërish ush-trinë e policinë serbe dhe të shtrijnë dorëngrabitqare tashmë edhe në Shtetin e ri të Kos-ovës.

B Ë H U N I P J E S ËE G A Z E T Ë S !

ww

w.d

ibra

.org

Pajtohuninë gazetën

“Rrugae Arbërit”

Tel. (04) 22 33 283. E-mail: [email protected] i radhës së gazetës do të dalë çdo të diel të fundit të muajit.

Pajtimi në gazetë kushton 600 lekë në vitdhe gazeta ju vjen me postë në shtëpinë tuaj...


vështrimeRefleksione mbi esete e dy studentëve shqiptarë në Itali.Një temë e mundshme debati e studimi për psikologët,mësuesit, profesorët, gjenetikanët, sociologët, etj.

Nga: Dr. Selman Mëziu

Janë dy fëmijë, të qetë në karakter, të bukur esimpatik si të një peizazhi bjeshke në pran-

verë. Të lindur muajt e fundit të shekulli tënjëzetë. Njëri me emrin Nezir Halilaj ngaLlapçeva e Kosovës, tjetri Mikele nga Firen-cia, prindërit Dibran, buzë drinas. Mësojnë,në klasë të tretë disiplina të ndryshme, kupto-het në gjuhën italiane. Ndihmojnë njëri-tjetrin,në mësime, në kohën e lirë bisedojnë, luajnëfutboll së bashku. E kështu ato zbaviten mefëmijërinë e tyre plot andralla, të qetë e medëshira të mirë plotësuara. Në përfundim tëvitit shkollor 2007-2008, në librin e hartimevemë të mira janë radhitur edhe të tyreve. Derikëtu asgjë për të zgjuar kureshtjen. Po përshta-tim në shqip rrëfimet e tyre.

I - NJË HERO GUXIMTAR

Ishte një herë një mbret me emrin Nezir, icili banonte në një KËSHTJELLË, larg, shumëlarg. Në të vërtet Neziri ishte një lloji heroi qëmund të quhet Teksas Rengjers Korder. Ky ish-te një burrë nga qyteti Amerikan i Teksasit mëi miri nga të gjithë banorët e tij.

Një ditë prej ditësh, një vrasës i tmerrshëm ivendos një gjarpër në makinë, ky e kafshon nënjërën dorë. Rengjers bie në tokë, mbylli sytë,e dukesh se po vdiste nga helmi që lëshoi gjar-përi.

Por fatbardhit i erdhi një ambulancë farerastësisht, e menjëherë i bëjnë një gjilpërëkundër helmimit. E, për mrekulli ai shpëtoi.

Ç’far mund të mendojmë për këto pak rresh-ta? Po për moshën fëminore me këtë fantaziheronjsh? A mos është vallë një shpërthimgjenetik? A po ligjësi trashëgimie gjenesh ngabrezi në brez?

A mund të na vijë në ndihmë ngjarjet e

Dy përralla dhe dy historimëdha historike? A nuk ishte pesëmbëdh-jetë qershori i vitit 1389 beteja më e përg-jakshme e kohërave. Ku vihen përball një-qind mijë luftëtarë shqiptarë, serbë, bull-garë, hungarez, çekë e Polakë me treqindmijë ushtarë Turq.

Morën pjesë Sulltan Murati I, mbreti Bosh-njak Tverko, shqipëtarët të kryesuar nga GjergjiII Balsha dhe Teodori II Muzaka, ndërsa Ru-munët kryesoheshin nga Vojvod Mirçea.Luftimet u zhvilluan në Fushë-Kosovë. Pikër-isht midis Prishtinës e lumit Llap.

Gjaku arriti në gju të kalit. Trupa njerëzishpa koka, krahë ose këmbë, kuaj të shtrirë përdhe që nga goja nxirrnin shtëllunga gjaku. Enë këtë zallahi makabre gjeti vdekjen nga pr-ijësi i shqiptarëve të Kosovës Millosh Kopliç.Sulltan Murati I, udhëheqësi i legjioneve os-mane, ndërsa tehu i mprehtë e i pamëshir-shëm i shpatës së ushtrisë kundërshtare la tëprehet në këtë mizëri kufomash edhe princinSerb Llazar Hrebljanoviç.

A nuk u quajt udhëheqësi popullor Isa Bo-letini, Garibaldi shqiptarëve nga gazetat perën-dimore në Luftën Ballkanike? Dy fundvitet eshekullit të njëzetë ishin për popullin e Kos-ovës një terrorizëm i papërshkrueshëm, var-rosje të gjallësh, fëmijë, pleq e plaka të gjym-tuar. Ë mijëra e mijëra të tjerë që largoheshinnga vendi i tyre drejt Shqipërisë, Maqedonisë,etj. Terrorizmi i policisë e ushtrisë së Millo-sheviçit për pastrim etnik, shkatërroi gjithçkashtëpi, shkolla, blegtori, si një sunam ipërbindshëm.

Në janar të dymijë e tetës, Kosova shpalletshtet i pavarur, me ndihmën e pakursyer tëpresidentit Amerikan, Xhorxh W. Bush. Heroikryesor i krijimit të Nezirit, Kështjella, figuratletrare, gjarpëri, helmi, ambulanca e TeksasRengjers Korder, janë figura që gjejnë shtratine vetë në historinë shumë planshe të mëmëd-heut të tij, KOSOVES.

II - MBRETI FILIP

Ishte njëherë një qytet që quhesh Iamala.Banorët e qytetit ishin shumë të hidhëruar nëshpirt, sepse nuk kishin një mbret që të qever-iste qytetin. Ndodhnin këtu gjithfarë lloje ng-jarjesh.

Një ditë prej ditësh, banorët vendosën secili njeri do të gjente përkrenaren e artë do tëbëhesh mbret. Banorët e qytetit e dinin se kjondodhesh në një tub të gjelbërt, diku nën dhè.Në kërkim të saj, morën pjesë njëqind e dhjetëpersona. Një ndër të cilët ishte një djalosh i ri,që quhesh Filip.

Ai gërmoi në një vend derisa gjeti njëvaligje, brenda së cilës gjeti një tub të gjel-bërt, ku brenda së cilës ishte përkrenaria prejari. Ai e vuri atë në kokë dhe u bë mbret. Kësh-tu Filipi, bëhet udhëheqës i Iamalës. Ai mar-tohet e jeton i lumtur me gruan e tij. E kështuqyteti nuk pati më kurrë probleme të çfarëdolloji natyre qofshin.

Ku të jetë vallë fillesa e frymëzimit? Apondonjë shpërthim i pakontrolluar gjenesh?

Sikur ti drejtoheshim historisë, se mosndoshta diçka do të rizgjonim për të gjeturpërgjigje. Dhe ja ta shfletojmë.

Ishte viti 360, kur forca të shumta Ilire uzmbrapsen nga Mbreti Maqedonas, Filipi. Nukkaluan veçse katër vjet dhe Mbreti Ilir, Bardhy-li, ndërmerr një sulm tjetër kundër MbretërisëMaqedonas. Ushtria e Mbretit Filip nuk nda-let në mësymjen e saj deri në brigjet e Adria-tikut, duke krijuar kështu një shtet shumë mëtë madh nën sundimin e tij.

Dhe më tej, pema e jetës vazhdon, Olimbianëna a Aleksandrit të Madh, ishte motra eMbretit të Epirit (I Epërm, pra Shqipëria verore,apo “Barbaret” e Herodotit) Aleksander Mol-losit. Dhe pas vdekjes së parakohshme të të

birit ajo grua fisnike, me karakter burrëror bëhetMbretëreshë e Shqipërisë Verore (Epirit).

Ndërsa në një studim të vitit 1920, Mid’hatFrashëri shkruan: “Aleksandri, djali i Olim-bisë, me Shqiptarët nga e Emadhia (Dibra)themeluan Alaeksandrine (Skënderien)

Historiani Hysen Lala, shkon më tej, kushkruan: “Sipas gojëdhënave mund të thoshimnga ana jonë se edhe Filipi, i ati i Alaksandrittë Madh, e kish kryeqytetin në Fushë Pela tëLurës (Lyre-Ilyri-Iliri) dhe për kujtim tëvendlindjes së tij, e quajti kryeqyetin e ri tëMaqedonise së vjetër Pelagia. Madje, patriotii pavarësisë Murat Toptani e formulon kështumendimin e tij poetike për të: “Dimnit nëSelanik zbriste, /

Ë verën në Mat - Qidhën qiste, / Mbi një atvend që i thonë Qytet, / Ku e mbulojnë luletdhe retë.”

A kanë gërmuar arkeologët në këtë qyte?Ende asgjë, atje mbijnë bari e rriten plotë shën-det ahet shekullor, por rrënoja ka.

* * *Është për tu theksuar se në hartimet e tjera

të shkruar nga fëmijë Italian e të tjerë, janërrokur tema sentimentale, romantike, tË jetëssë përditshme. Përpiqemi të gërmojmë, nëbotën e brendshme të këtyre dy vogëlushëve,të cilët pavarësisht nga njëri-tjetri, tregojnëngjarje që historia i lokalizon në kohë e hapë-sirë në trevat e tyre te lindjes apo të origjinës.

A nuk është e vërtet që poetët Arbëresh tëItalisë apo të Egjyptit e Rumanisë me krijimete tyre në poezi a poemat kanë pjalmin poetiktë luftërave, të natyrës, të heronjve të Mëmëd-heut të tyre?

Kush ka lexuar ato shprehet me plot bindjee afshin e shpirtit e të zemrës “Sigurisht,,Megjithatë debati në këto krijime të vockëlambete i hapur për psikologët, mësuesit, pro-fesorët, gjenetikanët, sociologët, etj.

Shembuj të tillë duhet të vegojnë si agimi injë mëngjezi bjeshke në fëmijët e emigrantëveqë janë në New-York. Romë, Londër, Bruksel,Athinë, Berlin, Stamboll, Paris, Detroit,Vjenë, etj. Atëherë nuk mbetet gjë tjetër veçset’i shkruajmë ti studiojmë e të nxjerrim për-fundime të vlefshme.

Shpjegim historik apo gjenetik?

Në këtë libër përshkruhen disanga përpjekjet modeste që kam

bërë unë, si dhe përpjekjet e shumëintelektualëve e studiuesve dibranëe jo dibranë, për fillimin e punëspër ndërtimin e “Rrugës së Arbërit”,disa nga aktivitetet dhe përpjekjet eshoqatave “Nisma Dibrane” në Pesh-kopi, “Bashkësia Dibrane” në Tiranë,“Votra Dibrane”në Dibër te Madhedhe “Lidhja e IntelektualeveDibranë”në Tiranë.

Librin e kam titulluar “Gjeologjiae Rrugës së Arbërit”, meqenëse nëkëtë libër botohet i plotë Studimigjeologo-inxhinierik, “Mbi kushtetGjeologo-inxhinjerike dheGjeoteknike të rrugës Tiranë –Dibër”, pjesë e Studimit të Fizibili-tetit të kësaj rruge.

Në këtë libër botohen edhe përpjek-jet e bëra para dhe pas kryerjes së Stu-dimit të Fisibilitetit të rrugës, duke botu-ar artikuj sensibilizues në gazetën “Di-bra”, me kryeredaktor zotin Fatos Dacidhe 2 vitet e fundit në gazetën “Rrugae Arbërit”, organ i Shoqatës “Lidhja eIntelektualëve Dibranë” me kryeredak-tor zotin Shaqir Skarra, e cila nga prillii këtij viti botohet si gazetë e pavarur

Botohet libri “Gjeologjia e Rrugës së Arbërit” nga prof. Dr. Bashkim Lleshi

Pse vendosa ta shkruaj këtë libër?me drejtor, biznesmenin dibran RakipSuli dhe këshill botues, Musa Riçkun,Shaqir Skarrën e Bujar Karoshin.

Një vend të rëndësishëm në faqete këtij libri zënë përpjekjet e bërapër përfshirjen në planin e shtetit tëStudimit të Fizibilitetit të rrugës sidhe përpjekjet e bëra nga Studioja“Infratransproject Ltd” me drejtuesDr.Inxh.Faruk Kabën, gjatë dhe paspërpilimit të Studimit të Fizibilitetit.

Krijimi i Shoqatës “Lidhja e Intele-ktualëve Dibranë” në maj të vitit 2006dhe organit të saj të shtypit “Rruga eArbërit” i dhanë një shtytje të mëte-jshme sensibilizimit të opinionitqytetar e shtetëror për të shpejtuarfillimin e punimeve për këtë rrugë.

Përpjekjet e kësaj Shoqate në bash-këpunim me Shoqatat e tjera Di-brane, me ndihmën e bashkëpun-imin e shumë studiuesve dhe intele-ktualëve dibranë, matjanë etj., nëbashkëpunim edhe me “Infrat-ransproject Ltd” në Tiranë dhe “KI-FER” në Shkup e Tetovë etj., u final-izuan në organizimin me 26 maj tëvitit 2007 të Kuvendit Tekniko-Sh-kencor për Rrugën e Arbërit. Materi-alet e këtij Kuvendi janë botuar në

një libër të veçantë me emrin “Rruga e Ar-bërit”, në maj të vitit 2007.

Po në vitin 2007 doli nga botimi libri metë njëjtin emër “Rruga e Arbërit”, me autorDr. Faruk Kabën, ku jepet një përmbledhje eStudimit të fisibilitetit të kësaj rruge.

Gjatë vitit 2007 është kryer projekti i zba-timit të aksit të rrugës nga dalja e Bulqizësderi tek Ura e Çerenecit dhe në janar të vitit2008 ka filluar puna në tre lote të këtij seg-menti. Është për të ardhur keq për faktin që,megjithëse projektin e zbatimit e ka kryer enjëjta Studio që ka kryer Studimin e Fisibili-tetit, në këtë projekt ka ndryshime nga aksi imiratuar në Studim, duke bërë një projekt zba-timi që është pothuajse rikonstruksion i rrugësekzistuese, duke spekuluar me emrin e Rrugëssë Arbërit.

Librin “Gjeologjia e Rrugës së Arbërit” ven-dosa ta shkruaj në tremujorin e dytë të vitit2008, duke e parë të nevojshme për të tërhequredhe një herë vëmendjen që për pjesët e tjeratë rrugës së Arbërit, në projektet e zbatimit, tëketë përmirësime të mëtejshme të variantit tëmiratuar, që kjo rrugë të jetë bashkëkohore dhejo të ketë shmangie nga aksi i Rrugës së Ar-bërit të miratuar në Studimin e Fizibilitetit nëvitin 2004, në dëm të cilësisë së rrugës.

Bashkim Lleshi(Marrë nga libri “Gjeologjia e Rrugës së Arbërit)


botime Njerëz si Bajram Hyseni janë arkiva të gjallë,flasin vetëdhe nuk të lodhin shumë. T’i hapim pra sa nuk është vonë,

se nesër mund të pendohemi për atë që bëmë sot.

B Ë H U N I P J E S Ë E G A Z E T Ë S !duke u pajtuar dhe duke bashkëpunuar

gazeta hap faqet e saj për të rinjtë e shkollave, kryesisht për ataqë pretendojnë të fillojnë rrugën e gazetarisë, duke krijuar hapsira të posaçme

për krijimet e tyreletrare e publicistike...ww

w.d

ibra

.org

Shkruaj dheti mendimin

tënd!Tel. (04) 22 33 283. E-mail: [email protected] i radhës së gazetës do të dalë çdo të diel të fundit të muajit.

Nga SHAQIR SKARRA

Kisha dëgjuar të flitej si nëlegjendë për shkrimtarin disident

dibranë Bajram Hyseni. Atëherëishim të vegjël dhe nuk e di se si mëra në dorë novela “Sllavianka” e cilaishte përkthyer në shtatë gjuhë tëhuaja.

Megjithëse kjo novelë u fut nëkarvanin e dokumentacionit të rremëe për diktaturën ishte vetëm një gotëlotësh derdhur nga autori për prishjenatëherë me Rusinë, për ne lexuesit errallë, që patëm fatin ta lexonim,“Sllavjanka”, mbetet e mahnitëshmepër nga stili dhe subjekti që trajtoiautori. Perlë e madhe për letërsinëshqiptare. Po kush është publicisti,poeti e shkrimtari Bajram Hyseni?

Një emër sa i njohur aq edhe ivenitur. Lindi në brigjet e Drinit tëZi, në një natë të ftohtë dimri meborë e stuhi, e kjo stuhi do ta ndiqtejetën e tij hap pas hapi ose si njëmallkim nga Zoti ose si një provë përtë provuar vullnetin njerëzor. I njo-hur në Internatin e Kastriotit me djeme vajza të reja, por patriot dhe atdhe-dashës, u fut i ri në hullinë e luftrave.

Si pa kuptuar në moshë fare tënjomë, kur mbi supe kishte vetëm15 pranvera, u gjend partizan mearmë në krah kundër fashizmit push-tues. Vite më vonë, pas çlirimit tëvendit,Qamil Guranjaku, ish mësuesnë Internatin e Kastriotit, duke endjekur nxënësin e tij Bajram Hyse-ni me poezinë që botonte e fton qëtë punojë si bashkëpuntor tek gazeta“Luftëtari” organ i ushtrisë. Kështupunuan bashkë vite me radhë ishmësuesi dhe ish nxënësi i tij, Qa-mili si kryeredaktor dhe Bajrami siredaktor, deri sa erdhi momenti fa-tal për jetën e këtij shkrimtari që sapoishte futur në hullinë e letërsisë pordhe aq pak kohë po shkëlqente nëqarqet intelektuale. Meqenëse kyshkëlqim nuk u pëlqente të gjithëv,

Ndoshta vonë, tepër vonë por më së fundi tashmë edhe Bulqiza kahistorinë e saj të shkruar bukur dhe nëpërmjet një studimi të plotë

shkencor nga autori Ymer Keta. Një punë disa vjeçare e autorit, biritbulqizak, një botim luksoz, një libër me vlera këto dit ka trokitur nëportat e bulqizakëve por ndodhet e dhe në duart e të gjithë studiuesve qëkanë dëshirë të njohin më mirë Bulqizën. E themi me bindje se libri“Bulqiza dhe bulqizakët” me autor Ymer Ketën është një enciklopedi eplotë, është një studim shkencor që botohet për këtë trevë aq të njohurpor që pak është shkru-ar. Ymer Keta si bir iBulqizës flet bukur errjedhshëm me argu-menta bindëse dhe tëdhëna shkencore, i kabefasuar këtë radhë tëgjithë me këtë botim qëna solli në votrat tona.Ky libër do të shërbejëpër të gjithë bulqizakëtsi një libër tavoline epër studiuesit, për atoqë duan të dinë mëshumë për Bulqizën, sinjë busull orientuese.Në libër janë trajtuar tëgjitha: Bulqiza në ng-jarje dhe fakte, nëgojëdhëna dhe legjen-da, në doke dhe za-kone, në folklor dhekanun, në luftra dhebeteja, në besim dheateizëm, në etnogjen-ezën e fiseve dhe ar-simimin e djemve dhevajzave bulqizake. Do-mosdo duhet të jesh bir i kësaj treve, të jesh lindur dhe rritur në Bulqizë,të jesh vrarë duke lozur me gurët e Zallit të Bulqizës. Të jesh ngjitur nëgurët e Skëndërbeut, të kesh vajtur në Vajkal, të kalosh më këmbë urënme harqe të qytetit. Të ngjitesh në Dhoks e të dalësh në Dragu, të futeshsi besimtarë në teqet e Bulqizqës e të njohësh atdhetarët bulqizak si atoklerik dhe ato që drejtonin malin e Bulqizës. E këto autori i ka bërë. I kabërë se është vetë bulqizak, është lindur dhe rritur në këto anë, ka lozurdhe është vrarë me gurë zalli, ka marrë pjesë në festat fetare dhe atopagane që feston Bulqiza. Të gjitha i ka bërë se është vetë bulqizak dheka mallë gjithmonë për vendlindjen. Autori me një profesionalizëm tërrallë i ka thënë të gjitha. Ka shkruar për punën dhe hallet e këtyrebanorëve që dallgët e jetës i kanë degdisur në këto anë. Për minierën ekromit aq të njohur në vitet e sistemit të kaluar. Rolin e klerikëve tëBulqizës si patriot por dhe fetar të shkolluar. I ka thënë të gjitha sinjohës i mirë i kësaj treve. Ymeri e hodhi një gur në ngrehinën e themelevetë historisë së Bulqizës. Ka më për të thënë , domosdo që ka. Le të vijnëtë tjerë dhe ta lartësojnë këtë ngrehinë e cila sapo ka nisur. MegjithatëYmeri do ta thotë fjalën përsëri me profesionalizëm.

Kështu thotë që në hyrje të librit. Do të shkruaj për ato që punuan njëjetë të tërë poshtë nëntokës së Bulqizës, do të shkruaj dhe për ato që sotnuk jetojnë më midis nesh por mbetën nën zgafellat e galerive të Bul-qizës. Deri atëherë le të presim. / Sh. Skarra

Një emër sa i njohur aq dhe i venitur

arrestohet më 22 gusht 1964 dhe pas14 muajsh hetuesi e dënojnë me 5vjet burg për letërsi antisocialiste.Karvani i vuajtjeve dhe dënimeve tëtjera të të mirënjohurit Bajram Hys-eni sapo kishin filluar. Me një akuzësa qesharake, aq edhe absurde dëno-het përsëri në Peshkopi me 25 vitetë tjera. Pse...?

Një kalvar i tërë vujtjesh dhe per-sekutimesh për njeriun e letrave sh-qipe.

Vetë 25 vjet burg,vëllai 23vjet,djali atëherë nxënës në LiceunArtistik, gjoja donte të hidhte në erëKomitetin Qendror 20 vjet burg.Ndërsa gruaja e tij me djalin Arbe-nin, dhe vajzën Teutën, e cila kishtelindur dy javë pas arrestimit të tij,do të qëndronin në internim në Vraptë Tiranës deri në vitin 1991. Episodsa për të qarë dhe qeshur së bashku,por që kjo ka ndodhur vërtet. Bajramivuante dënimin në kampin e ShënVasisë në Sarandë. Më 26 mars 1991,vijnë që ta takojnë djali Dashamiri icili sapo ishte liruar nga burgu dhevajza e tij Teuta. Komandanti i ka-

mpit njofton Bajramin të dalë tëtakojë fëmijët tek porta. Tamam sinë legjendë sepse dhe vetë jeta eBajram Hysenit vjen sot tek ne sinëpërmjet legjendës.

Bajrami duke fërkuar sytëshprehet:”Këto nuk janë fëmijët emi”.

Djali i tij Dashamiri, dukepërqafuar babanë e tij të thinjur dhetë plakur ndoshta para kohe qeshi,kurse vajza Teuta, 20 vjeçe, pa e njo-hur asnjëherë babanë e saj, veçsenëpërmjet fotografive, filloi të qante.Kishte plotësisht të drejtë, takoi mëtë dashurin e jetës së saj pas njëzetvjetësh. Por a mjaftonte me kaq përt’u hakmarrë kundër shkrimtarit Ba-jram Hyseni? E gjithë veprimtaria etij e përmbledhur në 7 vëllime, sidhe koleksionet e gazetave, revistavetë ndryshme ku kishte botuar u zh-dukën. U zhduk dhe biblioteka me2100 vëllime. Sot megjithëse i rën-dojnë mbi supe mbi 84 vite jete, iurti, i mençuri, thesari i folkloritshqiptar Bajram Hyseni jeton.

Jeton për inat të kohës që kaloidhe për inat të kësaj kohe bastarde,që po jetojmë të gjithë. Megjithëseshkopi e udhëheq në këtë trafik tëngjeshur makinash,mendja e tij ësh-të aq e freskët,sa kur hidhte me dorëtë lirë novelat “Sllavianka”, “Flaka”e “Shoferët”. Ka gati dhe plot veprapër botime si, romane, monografi,poema dhe poezi. Ndoshta do tëkujtohet dikush,zemërmirë e bujar,për të na lënë si trashëgimi këtë arkivtë gjallë të këtij autori sa të njohur,aq dhe të harruar. Provën e parë edha Komuna e Çidhnës,duke i dhënëemrin shkollës 8-vjeçare në Laçes“Bajram Hyseni”, si dhe duke eshpallur “Qytetar nderi “ i komunës.Njerëz si Bajram Hyseni janë arkivatë gjallë,flasin vetë dhe nuk të lo-dhin shumë. T’i hapim pra sa nukështë vonë,se nesër mund të pen-dohemi për atë që bëmë sot.

NJË STUDIM SHKENCOR PËR BULQIZËN

Botohet libri i Ymer Ketës“Bulqiza dhe bulqizakët”

b o t i m e & s t u d i o g r a f i k eju ofron botime cilësore dhe të standardeve bashkëkohore

libra - revista - gazeta - fletëpalosje - postera - broshura -

kartolina - ftesa - kartvizita - shërbim fotografik....

0 0 3 5 5 4 2 2 3 3 2 8 30 6 9 2 0 6 8 6 0 3

m b b o t i m e @ g m a i l . c o mmi r ë . . . . b uku r . . . . l i r ë . . . .


aa

Autostrada Tirane - Durres, Km.9Tel: +355 48 30 2046Tel: +355 48 30 2040

www.auroragroup.com.ale-mail:

[email protected]

P R O J E K T I M - Z B A T I M

koha kalon,cilësia mbetet

Tel: +355 4 22 50 480 - Cel. 068 20 36 394

“Risku” sh.p.k. dhe Market “Ken” ju urojnë gjithë klientëve:

Gëzuar Vitin e Ri 2009!Tani më pranë jush me një market të ri

Pallatet KARAVAN, Laprakë

Kalendari “DIBRA 2009” u realizua nga: BujarKaroshi dhe Hysen Uka. Fotografia: GazmendKërkuti. Sponsor kryesor: Aurora Group.Bashkëpunuan: Zyber Gjoni, Miranda Goleci,Zdenek Krejci - Çeki, Zven Jacobs - Austri,Griselda Kadria, Bardhyl Marku, Zaim Elezi -Zaya, Arben Sela, Andi Mimini,Adem Bunguri,Grehans Uka Ndalohet riprodhimi i fotografivepa lejen e autorëve

Në treg

KALENDARI

“Dibra 2009”

Documents

ABDURAHIM ASHIKU REXHEP TORTE VESEL HOXHA Prof. Dr