110
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi: 2 Türkiye Cumhuriyeti İdare Tarihi Araştırması (TİDATA) AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939 Birgül A. GÜLER (Editör) Tekin AVANER M. Murat BASKICI Sonay BAYRAMOĞLU Tayfun ÇINAR Bülent DURU Nuray E. KESKİN Ceren KALFA Barış ÖVGÜN Menaf TURAN Ozan ZENGİN (c) AÜ SBF KAYAUM, Birgül A. Güler (Ed.) ıklamalı Yönetim Zamandizini: 1929-1939 Türkiye Cumhuriyeti İdare Tarihi Araştırması (TİDATA)

AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi: 2

Türkiye Cumhuriyeti İdare Tarihi Araştırması (TİDATA)

AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ

1929 – 1939

Birgül A. GÜLER (Editör)

Tekin AVANER M. Murat BASKICI

Sonay BAYRAMOĞLU Tayfun ÇINAR Bülent DURU

Nuray E. KESKİN Ceren KALFA Barış ÖVGÜN Menaf TURAN Ozan ZENGİN

(c) AÜ SBF KAYAUM, Birgül A. Güler (Ed.)

Açıklamalı Yönetim Zamandizini: 1929-1939

Türkiye Cumhuriyeti İdare Tarihi Araştırması (TİDATA)

Page 2: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini II

AÜ SBF Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi : 2 Ankara, 2007

Prof. Dr. Birgül Ayman GÜLER Araştırma Yöneticisi Nuray Ertürk KESKİN Araştırma Yönetici Yrd.

Yrd. Doç. Dr. M.Murat BASKICI Yrd. Doç. Dr. Sonay BAYRAMOĞLU

Dr. Tayfun ÇINAR Dr. Bülent DURU Tekin AVANER Ceren KALFA Barış ÖVGÜN Menaf TURAN Ozan ZENGİN

ISBN: 978-975-482-743-9

1.Kamu Yönetimi 2. Türk İdare Tarihi 3. Cumhuriyet Tarihi 4. Yönetim Zamandizini I. Güler, Birgül Ayman (Ed.), II. Açıklamalı Yönetim Zamandizini: 1929-1939

Yayına Hazırlama: Serpil Hoşafçı Kapak Tasarım: Fikret Sarı

Baskı Yeri:

Ankara Üniversitesi Basımevi İncitaşı Sokak No:10 06510 Beşevler / ANKARA

Tel: 0 (312) 213 66 55 Basım Tarihi: .29/ 06/ 2007

Yayın Yeri:

AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi KAYAUM Müdürlüğü

Cebeci – Ankara

Tel: (0312) 595 12 85 Eposta: [email protected] Site: http://kayaum.politics.ankara.edu.tr

Bu çalışma

Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Müdürlüğünce desteklenmiş

ve Temmuz 2005 – Kasım 2006 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.

Page 3: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı III

İÇİNDEKİLER Kısaltmalar..........................................................................................................v Sunuş................................................................................................................. vii Otuzlu Yıllarda Yönetim....................................................................................1 Birgül A. GÜLER 1929: Yönetimde Merkeziyetçiliğin İnşası......................................................21 Sonay Bayramoğlu ÖZUĞURLU 1930: Muhalefet ve Belediyeler Yılı...............................................................107 Nuray Ertürk KESKİN 1931: Tasarruf Yılı: Tek Partili Dönemin Başlangıcı..................................229 Bülent DURU 1932: Temmuz Kararları Çerçevesinde Planlamaya Geçiş ........................303 Tayfun ÇINAR 1933: Planlamada Sümerbank Modeline Geçiş............................................413 Ceren KALFA 1934: Devletçilik İçin Örgütlenme Yılı .........................................................521 Menaf TURAN 1935: Personel Sisteminde Barem Tartışmaları...........................................617 Tekin AVANER 1936: Parti ile Devletin Bütünleşmesi ...........................................................705 Ozan ZENGİN 1937: Anayasal Yenilenmeler ve Siyasi Müsteşarlık ...................................811 Barış ÖVGÜN 1938: Bekleyiş ve Endişe.................................................................................895 M.Murat BASKICI 1939: Yerde ve Yönetimde ‘Deprem’............................................................979 T. AVANER, N. E. KESKİN, B. ÖVGÜN, M. TURAN Genel Kaynaklar...........................................................................................1075 Araştırmacılar Hakkında.............................................................................1083 Dizin ...............................................................................................................1091

Page 4: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde
Page 5: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 705

1936: PARTİ İLE DEVLETİN BÜTÜNLEŞMESİ YILI

Ozan ZENGİN∗

İtalya’nın Habeşistan’ı, Almanya’nın Ren’i işgal ettiği ve Avrupa’nın ka-rışmaya başladığı savaşın arefesi bir dönemde Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Atatürk’ün önderliğinde, cumhuriyetin ilanıyla her alanda başlayan gelişme hamlelerine devam etmektedir. 1936 yılı iktisadi, toplumsal, siyasi ve kültürel yönleri kapsayıcı bütüncül kalkınma politikasının, hız kesmeden uygulamaya konulduğu bir yıl olmuştur.

Ekonomik Alan 1929 buhranının ortaya çıkması ve ülkede yeterli sermaye birikimin bulun-

mayışı gibi zorlayıcı nedenlerin etkisiyle 1930’larda benimsenen devletçilik po-litikası, 1936 yılında da kendini göstermiştir. 1933 yılında başlanan I. Beş Yıllık Sanayi Planı takip edilmiş, II. Beş Yıllık Sanayi Planı’nın esasları 1936 yıl içeri-sinde kabul edilmiştir. 1936 yılında, kömür, cam, bez, kağıt, gülyağı fabrikaları açılmış; merinos, ipek, mensucat, bakır fabrikalarının inşasına devam edilmiş ve Karabük’te büyük demir sanayi fabrikalarının kurulması için yabancı kuruluşlar-la sözleşme imzalanmıştır. Mevcut bulunan dört şeker fabrikası tam randımanla üretim yapmaktadır. İktisadi kalkınma noktasında bunlara ek olarak Ege Bölge-si’nde tütün piyasasını kontrol için bir şirket kurulmuş, pamuk ve yün üretimine yönelik fabrikaların kurulmasına önem verilmiştir.

Tarım sektörü de dahil olmak üzere ancak ağırlıklı olarak madencilik1, enerji gibi sanayi sektörlerinde, devlet asli yatırımcı ve üretici olarak karşımıza çıkmaktadır.2 Bu yılda, metalurji, demir-çelik, kağıt gibi yatırım malı ve ara ma-lı üreten modern birçok fabrika kurulmuş ya da kurulu olanlar üretimlerine iste-nen düzeylerde devam etmişlerdir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, bu yılda çeşitli alanlarda yürüttüğü faaliyetler sonucunda edindiği birikimi sanayi alanına ak-tarmayı tercih etmiştir. Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde pek çok kapitalist ülkenin milli gelirinde düşme yaşanırken milli gelirde artma göz-lenmiş, dış ticaret fazlası verilmiştir. Bunun üzerine ithalattaki kontenjan rejimi gevşetilerek, genel ihracat rejimine geçilmiştir. ∗ Ar. Gör., Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi. 1 Madencilik, devlet için önemli bir sanayi koludur. 1936 yılı içerisinde madenlerin tespiti ve

tespit edilenlerin işletilir hale getirilmesi için yoğun çabalar harcanmaktadır. Ayrıca, madenci-lik, başlıca döviz kaynağı olarak görülmektedir.

2 Korkut Boratav, Türkiye İktisat Tarihi: 1908-1985, 6. Baskı, Gerçek Yayınevi, İstanbul 1998, s. 54.

Page 6: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 706

Kendi öz kaynaklarıyla ilerleyen bu kalkınma hamleleriyle aynı zamanda kapitalizm, devlet aracılığıyla ülke içerisinde yerleşiklik kazanmaya başlamıştır.

Devlet eliyle gerçekleşen bu sanayileşme faaliyetleri, çeşitli alanlardaki millileştirme uygulamalarıyla el ele gitmiştir. Millileştirme uygulamaları, özel-likle ağı yurt çapında giderek yaygınlaşan, birincil ulaşım aracı demiryollarında yoğun bir şekilde görülmüştür. Şark demiryolunun imtiyazının da alınmasıyla demiryollarında yabancı işletmeci kalmamıştır.

Millileştirmelerle sürekli gündemde olan demiryolunda, hizmet ağının mümkün olduğunca genişletilmesi isteği, bu yılki demiryolu siyasetinin özünü oluşturmaktadır. 1936 yılında pek çok yeni demiryolu hattı bitirilmiş, yeni hatla-rın inşasına başlanmıştır.

Ulaşımda demiryollarında yaşanan gelişmelere, hava ulaşımındaki ve de-nizyollarındaki gelişmeler eşlik etmiştir. Ankara-İstanbul arasında ilk hava sefe-ri başlamıştır. Denizyollarında ise 1936 yılında pek çok düzenleme yapılmıştır. Kurumsal açıdan bir güçlendirme söz konusudur. Deniz Ticaret Müdürlüğü, ge-nel müdürlük haline getirilmiş; liman teşkilatları genişletilmiştir.

Telefon ağı, ülke içinde program dahilinde yaygınlaştırılmaya çalışılmakta-dır.

Vatandaşların tasarruf yapmaya yönlendirilmeleriyle bankalarda mevduat hesaplarının sayısı artış göstermiş, mali sektörü düzenlemek için bankalar kanu-nu çıkarılmıştır.

Topraksız köylüler sorunu 1936 yılı içerisinde devlet tarafından çok önem-senen bir konu olmuştur. Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü, özellikle yılın sonlarına doğru bunu meclis ve ülke gündemine taşımıştır. Çiftçilerin tamamının en az geçinebileceği ve çalışabileceği kadar toprağa malik olması, ulaşılması ar-zulanan bir hedeftir.

Ekonomik alanla ilişkilendirebileceğimiz diğer önemli bir konu da ilk iş kanununun bu sene içerisinde çıkarılmasıdır. Kendinden önceki birçok farklı ta-sarıdan beslenen 3008 sayılı İş Kanunu, devletçilik politikalarının hakim olduğu bir dönemde karşımıza çıkmaktadır. 1929 buhranından sonra dünyada ve Türki-ye’de etkili olan ekonomik ve siyasi anlayış işgücü sorununa daha fazla eğilme-ye başlamıştır. Dönemin koşulları, Türkiye’de ilk iş kanunun oluşması için ge-rekli altyapıyı hazırlamıştır.

İş kanunu, piyasa olgusuna sıcak bakan devletçi anlayışın gereksinmelerine uygun hazırlanmıştır. Başlıca amacı, işçinin korunmasından çok toplum yararına uygun çalışma koşullarının oluşturulmasıdır.3 Çünkü, bu dönemde sınıf diye bir olgudan hiç bahsedilmemekte; sınıfa dair herhangi bir söyleme hiddetle karşı çı-kılmaktadır. Egemen anlayışa göre Türkiye, sınıflı bir toplum yapısına sahip de-ğildir; aksine Türkiye’de uyumlu, işbirliği halinde farklı kesimler bulunmakta-dır. Planlı sanayileşme çabalarının, muhtemel bir sınıf çatışması nedeniyle en-

3 Alpaslan Işıklı, İş Hukuku, 4. Baskı, İmaj Yayıncılık, Ankara 2002, s. 18.

Page 7: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 707

gellenmesi, dönemin yöneticilerinin başlıca kaygısıdır. Bu nedenle, iş kanunuyla işçi-işveren ilişkilerinde devlete koyu müdahaleci bir rol tanınmış; sendika hak-kından hiç bahsedilmemiş, grev yasaklanmıştır.4

1936 yılında sosyal güvenlikle ilişkilendirebileceğimiz önemli bir gelişme de pek çok kamu kuruluşunun, çalışanları için emeklilik ve yardım sandığı kur-malarıdır.

Bu yılda dikkati çeken bir nokta da toplumun farklı kesimlerini (köylüyü, tüccarı, esnafı v.b.), çeşitli mekanizmalar aracılığıyla kalkınma sürecine aktif olarak dahil etme çabasıdır. Devlet yöneticileri, farklı toplumsal kesimlerle ilişki kurmaya çalışmaktadır. İlişkinin önemli bir boyutu bilgilendirmeye ve yönlen-dirmeye yönelik olsa da kalkınmaya dönük toplumsal potansiyelin ortaya çıka-rılması temel amaçtır.

1936 yılının iktisadi görünümü bütçe verileriyle noktalanırsa, 30.5.1936 ta-rihli Muvazenei Umumiye Kanunu’na göre devlet bütçesine dahil dairelerin gi-derleri için 212 755 580 liralık tahsisat verilmiştir. Giderlere karşılık gelir ise 212 764 000 lira olarak tahmin edilmiştir.5 Giderler içerisinde en dikkat çekici kalemlerden bir tanesi, giderlerin %21’ni oluşturan Düyunu Umumiye’dir. Tür-kiye Cumhuriyeti Devleti, Osmanlı borçlarından kurtulabilmiş değildir; önceki dönemin borçlarını sırtında yük olarak taşımaya devam etmektedir. Diğer göze çarpan gider kalemi Milli Savunma Bakanlığı’na ait olandır. Kara, hava ve deniz kısımlarına ayrılan tahsisat toplamı giderlerin yaklaşık %30’nu oluşturmaktadır. Emniyet ve Jandarmaya ayrılan %6’lık payı da düşündüğümüz zaman devletin, iç ve dış güvenlik üzerinde ne kadar önemle durduğunu anlayabilmekteyiz. Na-fıa (Bayındırlık) Bakanlığına ayrılan yaklaşık %7 payla da devletin, ülkenin imar ve bayındırlık işleriyle yoğun bir şekilde uğraştığını görebilmekteyiz. Bu bakanlıkların harcamalarını Maarif, Adliye ve Ziraat Bakanlıklara ait harcamalar izlemektedir.

Kültürel Alan Kültür alanında da pek çok gelişme yaşanmaktadır. Ünlü yabancı bilim in-

sanlarının da katılımıyla Güneş-Dil Teorisi merkezli 3. Dil Kurultayı düzenlen-miştir. Yüksek öğretimde yeni eğitim kurumları oluşturulmuştur. 1936 yılında, Ankara’da, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ve İstanbul’da İktisat Fakültesi açılmıştır. Bu kurumlara ek olarak yine Ankara’da olmak üzere Devlet Konser-vatuarı açılmıştır. Aynı zamanda bu yılda, Devlet Tiyatrosunun kurulması için de yoğun çabalar harcanmaktadır. Yeni kurumların oluşturulmasının yanında bazı var olan kurumlar da Ankara’ya taşınmaktadır. Bu yıldan itibaren Harbiye Mektebi ve Siyasal Bilgiler Okulu/Mülkiye’nin mekanı Ankara olmuştur.

Bu tür belirgin gelişmelerin haricinde, CHP yönlendirmeli olarak halkevle-ri, yoğun bir şekilde yurdun dört bir yanında çeşitli kültürel faaliyetler yürüt-

4 a. k., s. 18. 5 Tüm kalemler için bakınız Ek 1.

Page 8: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 708

mektedir. Dönemin farklı niteliklere sahip pek çok toplumsal örgütü de etkinlik-lerde bulunmaktadır. Cemiyetler, birlikler, odalar kendi alanlarına ilişkin yaptık-ları etkinlikler ve topluma yönelik bilgilendirme çabalarıyla toplumsal görevle-rini etkili bir şekilde yerine getirmektedir.

Siyasi (Uluslararası) Alan 1936 yılında uluslararası alanda önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bunlardan

ilki Montreux’ta Boğazlar Konferansı’nın toplanması ve başarı timsali sayılabi-lecek aynı adlı antlaşmanın imzalanmasıdır. İkincisi, Hatay sorununun şiddet-lenmesidir. Uluslararası alanla ilişkili sayabileceğimiz üçüncü gelişme, uluslara-rası ortamın hareketlenmeye başlamasıyla ordunun tedbiri elden bırakmayarak kendini olası savaşa karşı hazırlama girişimleridir. Diğer önemli gelişme, Türki-ye-İngiltere yakınlaşmasıdır.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin içeride yaşadığı olumlu gelişmeler, etkisi-ni uluslararası platformda da göstermiştir. Birçok devlet, Türkiye’nin gelişimini takip etmekte ve takdirle birlikte saygı duymaktadır. Türkiye ile ilişki kurmaya çalışmakta, siyasi ve ticari birlikteliklere gitmektedirler. Türkiye, barışçıl dış po-litikasıyla ülkelerin dostluğunu peş peşe kazanmaktadır. Gün geçtikçe güçlenen ve olumlu politikalar güden Türkiye, 1936 yılında siyasi arenada bu duruşunun mükafatını Montreux’ta Boğazlar Konferansı’nda almıştır.

Uluslararası ortamın gerilmeye başlaması ve ülkelerin silahlanma yarışına girmesi Türkiye Cumhuriyeti'ni güvenlik açısından tedirgin etmektedir. Lozan Anlaşması'yla askerden arındırılan ve birçok ülkenin katılımıyla oluşturulan komisyona teslim edilen boğazların, durumunun, değişen uluslararası ortam ne-deniyle Türkiye lehine değiştirilmesi gerekmektedir. Bu tür gelişmelerden dola-yı Türkiye Cumhuriyeti, boğazları kontrolü altına almak ve askerileştirmek için ilgili devletlere toplantı çağrısı yapmıştır. Gelen olumlu tepkiler sonucunda İs-viçre'nin Montreux şehrinde toplanılmıştır. Toplantı, taleplerimizi tamamıyla karşılayan Montreux Antlaşmasıyla sonuçlanmıştır. Bu anlaşmayla boğazlardan geçiş ve gemi taşıyıcılığı serbestliği esası pekiştirilmiştir. Muhtemel bir savaş durumunda, Türkiye Cumhuriyeti, gerekli görürse bütün savaş gemilerine bo-ğazları kapatabilecektir. Boğazlar bölgesi, Türkiye tarafından askerileştirilebile-cektir.6

Ancak, uluslararası camiada her şey istendiği gibi de gelişmemektedir. Sa-vaş çanının yavaş yavaş çalmaya başlamasıyla, özellikle Avrupalı ülkeler, askeri hazırlıklar yapmaya başlamışlar, ordularını güçlendirmişlerdir. Türkiye, barış yanlısı politikasına rağmen gelişmelerden tedirgin olmuştur ve askeri hazırlık kamplarına Türkiye de girmiştir. Ordu, her açıdan çağın gereklerine uygun hale getirilmeye çalışılmaktadır. Hükümet, bu hususta orduya önemli bir tahsisat ayırmıştır. Donanma, yeni gemilerle güçlendirilmiştir. Hava hakimiyetinin önem

6 Mahmut Goloğlu, Tek Partili Cumhuriyet: 1931-1938, Kalite Matbaası, Ankara 1974, s. 180-

185.

Page 9: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 709

kazandığı, savaş uçaklarının çok etkin hale geldiği bu dönemde, Türk Hava Ku-rumu ve Türkkuşu şubeleriyle pilot yetiştirmeye hız verilmiştir. Tüm bu geliş-melere binaen ordu, Trakya ve İzmir’de kapsamlı askeri tatbikatlar yapmıştır.

Sorun olarak belirmeye başlayan diğer önemli konu, Hatay (Antakya-İskenderun Sancağı) meselesidir. 1921 anlaşması ve gözetim şartıyla Fransız mandasına bırakılmış olan Hatay’ı, Fransa’nın Eylül ayında Suriye’ye bırakma-sıyla sorun şiddetlenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne sempati duyan Ha-tay halkı, bu duruma başkaldırmıştır. Ancak, bu başkaldırı karşılıksız kalmamış-tır. Fransız sömürge yönetimi, şiddet içeren ve ölümlerle sonuçlanan uygulama-lara başlamıştır. 1936 yılının son çeyreğinde Atatürk, bu soruna el atmış ve Ha-tay sorununu gündeme taşımıştır. 1936 yılı sonu itibarıyla Hatay sorunu, Millet-ler Cemiyeti’ne götürülmüştür.

Türkiye, 1936 yılında büyük devletlerden İngiltere ile sıcak temas içinde olmuştur. Karabük’te kurulacak demir-çelik fabrikası için İngiltere’den ilk defa kredi alınmıştır. Eylül ayında ilişkiler yoğunluk kazanmıştır. Eylül ayının başla-rında Türkiye ile İngiltere arasında ticaret ve kliring anlaşması imzalanmıştır; ayrıca Kral VIII. Edward Türkiye’ye gelmiştir. İngiltere Kralı’nın Türkiye ziya-retinden ve İngiltere ile imzalan ticaret anlaşmasından sonra İngiliz ve Amerikan sermayedarları da Türkiye’ye gelmeye başlamıştır. Eylül ayının sonunda Fransız frangının altın esasından ayrılmasından sonra Türk lirasının kıymeti İngiliz ster-linine bağlanmıştır.

Yönetsel Alan Yönetim alanında da önemli gelişmeler yaşanmıştır. Devletin genel ve siya-

si hayatında belirlediği amaçları daha iyi şekilde gerçekleştirmek ve Cumhuriyet Halk Partisi’ni güçlendirmek maksadıyla ‘Parti-Devlet’ modeline gidilmiştir. 1936 yılı öncesi de ‘Parti-Devlet’ modelini işaret eden pek çok söz söylenmiş, faaliyette bulunulmuşsa da bu modelin resmen gerçeklik kazanması 1936 yılında olmuştur.

Parti ile devletin kaynaşmasına yönelik ilk karar CHP’nin 1935 yılındaki 4. Kurultayı’nda alınmıştır. Bu kurultayda belirlenen esaslar doğrultusunda parti ile devletin kaynaştırılması girişimleri kurultayı izleyen 1936 yılında uygulama-ya dökülmüş; 1937 yılında da parti ilkelerinin anayasaya alınmasıyla tamam-lanmıştır.7

CHP Genel Yönetim Kurulu kararı ve Genel Başkan Vekili İsmet İnö-nü’nün genelgesiyle Dahiliye Vekili (İçişleri Bakanı), partinin genel sekreteri olmuş; illerde ise valiler, parti il başkanları olmuşlardır. 1936 yılının ikinci yarı-sından itibaren valiler, bütün devlet işleriyle beraber parti faaliyetlerinden de so-rumlu tutulmuşlardır. Umumi müfettişler, bölgeleri içinde, bütün devlet işlerinin yanında parti çalışmalarının ve örgütlerinin de denetimlerinden ve teftişlerinden sorumlu kılınmışlardır. İllerde, parti il yönetim kurullarınca seçilmiş bulunan 7 Hikmet Bila, CHP ve Sonrası, 2. Baskı, Milliyet Yayınları, İstanbul 1987, s. 93-94.

Page 10: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 710

başkanların ve üye durumunu almış, atanarak ya da bölgelerince seçilerek baş-kanlığa getirilmiş milletvekillerinin görevlerine son verilmiştir.8

Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren devlet ile parti birlikte hareket etmiştir. Bu birliktelik uygulamada hep olagelmiştir; bir anda 1930’ların ortasında patlak vermiş bir gelişme değildir. Ancak 1936 yılı, işin resmiyet kazandığı, birinin di-ğerinden baskın hale geldiği bir yılı temsil eder. ‘Parti-Devlet’ bütünleşmesi as-lında devletin, partiyi yutması olarak değerlendirilebilir. Parti başkanları vali değil valiler parti başkanı olmuş; parti genel sekreterliğini Dahiliye Vekili üst-lenmiştir.9

1927 yılında başlanan umumi müfettişlik uygulamasına 1936 yılında da de-vam edilmiştir. Dördüncü Umumi Müfettişlik kurulmuş, Üçüncü Umumi Müfet-tişlik yoğun bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır. Yeni kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti Devleti, yekpare bir ülke, yekpare bir devlet idealine sahipti; an-cak, yurdun dört bir yanının Ankara’yla bağlantısını kurmak, asayişi sağlamak10 ve kalkınmayı tüm yurda yaymak konusunda bazı sıkıntılar yaşamaktaydı. An-kara’ya uzak illerin, yakın yönetimine ihtiyaç duyulmaktaydı. Bu ihtiyaç, yur-dun belli yerlerine kurulmuş olan, oralarda yönetim olarak Ankara’yı temsil eden, valiliklerden fazla yetkilerle donatılmış umumi müfettişliklerle giderilme-ye çalışılmaktadır.

İdarenin iç işleyişine ayrıntılı şekilde değinilirse, 1936 yılında farklı me-murluklara, makamlara pek çok atama yapılmıştır. Bakanlıkların taşra teşkilatla-rı ve Umumi Müfettişliklere bağlı kadrolar, yılın farklı zamanlarında atamaya konu olmuştur. Bu yılda toplu diyebileceğimiz 2 kez vali, 10 kez kaymakam, 2 kez emniyet müdürü ataması söz konusudur. Hariciye Vekaleti’nde 3 kez, Adliye Vekaleti’nde de 6 kez toplu atama olmuştur. Bu toplu atamalar dışında yıl içeri-sinde çok fazla münferit atamaya rastlanılmaktadır.

Çalışmanın yöntemi Yöntem açısından bu çalışma, bazı temel kabul edilebilecek yayınların

okunmasının ardından birincil kaynaklara ulaşılarak yapılmaya çalışılmıştır. 1936 yılının resmi belgeleri, esas olarak Başbakanlık Cumhuriyet Arşivleri’nden edinilmiştir. Yılı, daha iyi anlamak için gazete taraması yapılmıştır. Taramalar, öncelikle Cumhuriyet ve Son Posta gazeteleri üzerinden yapılmıştır. Gazete ta-raması için TBMM ve Siyasal Bilgiler Fakültesi kütüphanesine gidilmiştir. Bun-ların haricinde birçok önemli kaynaktan yararlanılarak, çalışma şekillendirilmiş-tir.

8 a. k., s. 190-191. 9 Resmi olarak ‘Parti-Devlet’ bütünleşmesinin ortaya çıkmasında bu gelişmeye kadar parti genel

sekreteri olan Recep Peker ile Atatürk arasında yaşanan husumetin etkili olduğu iddia edilmek-tedir. Bu iddiaya göre husumet, idari işleyişe ilişkin fikir uyuşmazlığından kaynaklanmaktadır. Kazım Özalp ve Teoman Özalp, Atatürk’ten Anılar, İş Bankası, Ankara 1992, s. 63, 64.

10 Cemil Koçak, Umumi Müfettişlikler: 1927-1952, İletişim, İstanbul 2003, s. 53-55.

Page 11: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 711

EK-1: 1936 YILI BÜTÇESİ

A-Cetveli (Giderler) Sıra No: Dairesi Lira %

1. Büyük Millet Meclisi 2 901 480 1,36 2. Riyaseti Cumhur (Cumhurbaşkanlığı) 400 100 0,18 3. Divanı Muhasebat (Sayıştay) 589 590 0,27 4. Başvekalet (Başbakanlık) 1 211 240 0,56 5. Şurayı Devlet (Danıştay) 220 900 0,10 6. İstatistik Umum Müdürlüğü 312 200 0,14 7. Diyanet İşleri Başkanlığı 607 630 0,28 8. Maliye Vekaleti 17 715 158 8,32 9. Duyunu Umumiye 45 728 100 21,49 10. Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü 1 248 990 0,58 11. Gümrük ve İnhisarlar (Tekel) Vekaleti 5 101 160 2,39 12. Dahiliye (İçişleri) Vekaleti 4 724 622 2,22 13. Matbuat Umum Müdürlüğü 136 390 0,06 14. Emniyet İşleri Umum Müdürlüğü 4 573 790 2,14 15. Jandarma Umum Komutanlığı 8 871 980 4,17 16. Hariciye (Dışişleri) Vekaleti 3 195 790 1,50 17. Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti 5 458 180 2,56 18. Adliye Vekaleti 8 798 880 4,13 19. Maarif (Eğitim) Vekaleti 10 270 690 4,82 20. Nafıa (Bayındırlık)Vekaleti 14 670 790 6,89 21. İktisad Vekaleti 4 180 900 1,96 22. Ziraat Vekaleti 8 040 830 3,77 23. Milli Müdafaa Vekaleti (Kara Kısmı) 46 314 500 21,76 24. Milli Müdafaa Vekaleti (Hava Kısmı) 7 909 470 3,71 25. Milli Müdafaa Vekaleti (Deniz Kısmı) 5 761 780 2,70 26. Milli Müdafaa Vekaleti (Deniz Kısmı) 3 065 270 1,44 27. Harita Umum Müdürlüğü 745 170 0,35

TOPLAM: 212 755 580 100

Page 12: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 712

B-Cetveli (Gelirler) Sıra No: Varidatın Nev’i Lira %

Birinci Kısım İrad ve Servet Vergileri

1. Hayvanlar Vergisi 15 500 000 7,28 2. Kazanç Vergisi 20 200 000 9,49 3. Veraset ve İntikal Vergisi 400 000 0,18 4. Madenler Rüsumu 600 000 0,28 5. Hususi Ormanlar Rüsumu 100 000 0,04 Birinci Kısım Toplam: 36 800 000 17,29

İkinci Kısım İstihlak ve Muamele Vergileri

6. Gümrük Vergileri 37 650 000 17,22 7. Muamele Vergisi 19 150 000 9,00 8. Dahili İstihlak Vergileri 15 150 000 7,12 9. Oyun Aletleri Resmi 30 000 0,01 10. Kara ve Deniz Av Vergileri 350 000 0,16 11. Nakliyat Vergisi 750 000 0,35 12. Sefineler Rüsumu 200 000 0,09 13. Damga Resmi 6 250 000 2,93 14. Tapu Harçları ve Kaydiyeler 1 150 000 0,54 15. Mahkeme Harçları 1 550 000 0,72 16. Pasaport ve Kançılarya 900 000 0,42 17. Noter Harçları 500 000 0,23 18. Diğer Harçlar 250 000 0,11 19. Hayvan Sağlık Zabıtası Resmi 100.000 0,04

İkinci Kısım Toplam: 83 980 000 39,47 Üçüncü Kısım

İnhisarlar Safi Hasılatı 20. Tütün, Tuz, İspirto ve İspirtolu İçkiler, Revolver,

Fişek ve Mevaddı İnfilakiye 32 100 000 15,08

21. 2460 Numaralı Kanun Mucibince Tütün ve Müskirattan Alınacak Müdafaa Pulu Vergisi

3 350 000 1,57

22. Kibrit ve Çakmak 1 110 000 0,52 23. Oyun Kağıdı 50 000 0,02

Üçüncü Kısım Toplamı: 36 610 000 17,20 Dördüncü Kısım

Devlete Aid Emval ve Emlak Hasılatı 24. Devlet Ormanları 1 830 000 0,86 25. İşletilen Emlak Hasılatı 230 000 0,10 26. Emval ve Emlak Satış Hasılatı 1 001 000 0,47

Dördüncü Kısım Toplamı: 3 061 000 1,43

Page 13: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 713

Sıra No: Varidatın Nev’i Lira % Beşinci Kısım

Devletçe İdare Edilen Müesseseler 27. Devlet Demiryolları ve Limanları 28. Posta, Telgraf ve Telefon 29. Darphane Hasılatı 5 000 30. Resmi Matbaalar Hasılatı 25 00 0,01 31. Umumi Mektebler Hasılatı 14 600 0,01 32. Diğer Müesseseler Hasılatı 63 200 0,03 33. Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hasılatı 200 000 0,09 34. Mülga Vergiler Bakayasından 100 000 0,05 35. Konya Ovası Sulama İdaresi Hasılatı 61 200 0,03

Beşinci Kısım Toplamı: 469 000 0,22 Altıncı Kısım

36. Umumi Müesseseler ve Şirketler Hasılatından Devlet Hissesi

1 056 000 0,49

Altıncı Kısım Toplamı: 1 056 000 0,49 Yedinci Kısım

37. Müteferrik Varidat 6 062 000 2,84 38. Cezalar 1 400 000 0,65 39. Müteferrik Hasılat 2 851 000 1,33 40. İstanbul Üniversitesi Hasılatı 75 000 0,04

Yedinci Kısım Toplamı: 10 388 000 4,88 Sekizinci Kısım

41. Mukavelenamesi Mucibince Musul Petrollarından 800 000 0,37 42. Teberruat 0 43. İktisadi Buhran Vergisi 12 000 000 5,64 44. Muvazene Vergisi 17 000 000 7,99 45. Hava Kuvvetlerine Yardım Vergisi 4 000 000 1,88 46. Buğdayı Koruma Vergisi 6 600 000 3,10

Sekizinci Kısım Toplamı: 40 400 00 18,98 47. Nazım Varidat 0

Genel Toplam: 212 764 000 100

Page 14: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 714

1936 YILINDA YÖNETİM

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

1 Ocak İstanbul'daki vapur idarele-ri devletleştirilmek isten-mekte.

İş henüz araştırma safhasındadır. Hükümetle idare anlaşmaya çalışmaktadır. (O zaman Boğaz, Haliç ve Anadolu sahillerinde münakalat hakkı İstanbul Bele-diyesi'ne aitti.)

C, 1 İkincikanun 1936

1 Ocak Üsküdar-Kadıköy su şirke-tinin iki aydır devam eden muamelatının tetkik edil-mesinin son bulması.

Müfettişlerin raporları sonucunda şirketin senelerden beri hükümet vergisi ile beraber kanunen safi hasıla-tından belediyeye vermeye mecbur olduğu hisseden para kaçırıldığı anlaşılmıştır. Yolsuzluk meblağı 18-20 bin lira civarıdır.

C, 1 İkincikanun 1936

1 Ocak Kadıköy Su şirketinin satın alınmasına ilişkin rapor ha-zırlandı.

Kadıköy Su şirketinin satın alındıktan sonra ne suret-le idare edileceğine dair bir komisyon kurulmuştu. Raporu bu komisyon hazırlamıştır. Rapor şarbaylık makamına verilmiştir; daha sonra Nafıa Vekaletine gönderilecektir.

C, 1 İkincikanun 1936

1 Ocak Kadıköy Halkevinde resim sergisi açılması.

C, 1 İkincikanun 1936

1 Ocak Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras, Sofya'dan döndü.

Sofya İstasyonu'nda Yunan, Rumen ve Yugoslav se-firlerle görüştü. Ancak, Bulgar hükümeti tarafından hiç kimse bakanımızı karşılamaya gelmemiştir.

SP, 1 İkincikanun 1936

1 Ocak Türkiye ile İspanya arasın-da Madrid'te ticaret anlaş-ması imzalandı.

Anlaşma süresi iki senedir. Yeni sözleşmeye göre İs-panya'da transit buzhanesinde bulunan 1500 sandık yumurta derhal İspanya piyasasına çıkarılacak, buna mukabil gümrüklerimizde bulunan İspanyol eşyaları da İstanbul piyasasına arz edilecektir.

C, 2 İkincikanun 1936

1 Ocak İzmir'de Kültür Parkı'nın temel atma töreni yapıldı.

Törende konuşma yapan Dr. Behçet Uz, parkın yal-nızca halkın, temiz ve bol hava alması, moral bulma-sı açısından değil kültürel açıdan da gelişmesine kat-kıda bulunması amacıyla açıldığını belirtti. Uz, par-kın içerisinde bir sağlık müzesinin ve Atatürk Dev-rim Müzesi'nin Kurulacağını söyledi.

C, 2 İkincikanun 1936

2 Ocak İkinci Umumi Müfettişlikle Müşavirliklerinin Teşkilat Kadroları Hakkında 2883 Sayılı Kanun

BULMAÇ

2 Ocak Moskova'da ilk Türk Re-sim sergisi açıldı

Açılış töreninde, Sovyet Kültür Bakanı Bubnof ve re-fikaları, sefaret erkanı, hariciye temsilcileri, kordip-lomatik ve basın erkanı hazır bulunmuştur. İbrahim Çallı ve Rus sanatkarı Profesör Graber de açılışta, son on iki yılda Türkiye'de güzel sanatlar alanında büyük ilerlemeler olduğunu ifade etmiştir.

C, 2 İkincikanun 1936

2 Ocak Turizm işlerini esaslı bir şekle bağlamak üzere bir kanun projesi hazırlanması.

Geniş bir turizm teşkilatı yapılanmaktadır. Başta Turing Kulüb olmak üzere turizm işleri uğraşan üç müessese bulunmaktadır. Bu kulübler ülkeye, turist çekmek için uğraşmaktadır. Ancak, otel, yolsuzluk gibi noksanlar, gelişmeye köstek olmaktadır.

C, 2 İkincikanun 1936

Page 15: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 715

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

2 Ocak 2884 Sayılı Tunceli Vilaye-ti'nin İdaresi Hakkında Ka-nun yayımlandı.

Bu kanunun 1. maddesine göre Tunceli Vilayeti'ne ordu ile irtibatı baki kalmak ve rütbesinin selahiyetini haiz bulunmak üzere korgeneral rütbe-sinde bir zat, vali ve kumandan seçilmektedir. Vali olarak bir komutanın atanmasında 1930'lu yılların ilk yarısında Dersim bölgesinde meydana gelen sürekli ve geniş kapsamlı isyanların etkisi büyüktür. Tunceli Vilayeti'nin bu tarihte kurulması da Dersim olayla-rından sonradır.

GB; UM, s. 228.

2 Ocak 2882 Sayılı Hava Kuvvet-lerine Yardım Vergisi Ka-nunu.

BULMAÇ

3 Ocak 2849 Sayılı Kanunun 4. Maddesi mucibince 2490 Sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Hükümleri Haricinde Kalan Göçmenlerin Yerleş-tirilme ve Beslenme ve Te-darikleri İçin Acele Tedari-ki İktiza Eden Malzeme İle Bunların Ne Yolda Tedari-ki Lazım Geldiği Hakkın-daki 2/3711 Sayılı Tali-matname (Yönetmelik)

Bu yönetmeliğe göre her türlü inşaat levazım ve bun-ların imaliyesi; çift hayvanları ve koşum malzemesi; ziraat aletleri ve teferruatı; hayvan yemi; her tülü gı-da maddeleri ve bunların ihzarı; ilaçlar ve pansuman malzemesi (Kızılay'da bulunmayanlar için); çadır ve teferruatı; hastane tesisat ve malzemesi; tıbbi aletler; arazi ıslahı masrafları; inşaat levazımı tesisatı; tephir ve tathir levazımı; her türlü nakil ve celb işleri mer-kezde ve vilayetlerde 2490 sayılı kanunun 28. mad-desi gereğince teşekkül etmiş olan komisyonlar tara-fından yapılacaktır. Vilayet merkezlerinde bu komis-yonlara bu işler için Sıhhat ve İçtimai Muavenet memurları da katılacaktır. Kazalarda da bu işler ko-misyonlarca yapılacaktır. Bu komisyonlara hükümet ve bulunmadığı takdirde belediye tabipleri iştirak edecektir.

RG

3 Ocak Tunceli vilayeti halkının affına ilişkin bir kanun ta-sarısı hazırlandı.

Bu tasarı, yeni teşkil edilen Tunceli vilayetinden olup da zamanında nüfus ve askerlik şubelerine, müracaat-la kayıtlarını yaptırmamış saklılar yoklama kaçağı, bakaya ve izinsizlerin yazımı ve cezalarının affına yöneliktir.

C, 3 İkincikanun 1936

3 Ocak Arazi ve Bina Vergilerinin vilayet hususi idarelerine (İl Özel Yönetimleri) terki hakkında kanunun uygu-lanması için vilayete Mali-ye Vekili tarafından bir izahatname gönderilmesi.

Bu işe ilişkin valinin reisliğinde bir komisyon kuru-lacaktır. Vali, defterdar ve özel idare müdürlerinden oluşan bu komisyon, özel idarelere devredilecek olan memurların tayin ve tespit işleriyle ilgilenecektir. Arazi ve bina vergisi muamelelerinin ve bu muame-lelere ait bilumum evrak ve defterlerin özel idare- lere ne suretle devredileceği ise diğer önemli konu-dur.

C, 3 İkincikanun 1936

3 Ocak 1. Umum Müfettişliği kad-rosuna memur alınması.

100 lira ücretle on beş katib alınması düşünülmekte-dir. Adayların en aşağı muallim mektebi veya orta mekteb mezunu olması gerekmektedir. Daktilo bil-meleri şarttır. Talib olanlar İstanbul Vilayeti'ne de müracaat edebilmektedirler.

C, 3 İkincikanun 1936

3 Ocak Atatürk'e suikasd tahkikatı karar hakimi, ilk hüküm olarak maznunlardan 8 kişi için men'i muhakeme hük-mü verdi.

Diğer sekizi hakkında son tahkikat açılmaktadır. SP, 4 İkincikanun 1936

Page 16: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 716

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

3 Ocak Üniversite komün bilgileri konferansları başladı.

Hukuk Fakültesi sosyoloji ordinaryüs profesörü Kessler, Türklerin step süvariliğinden ve fatihlikten fevkalade süratle şehir imarcısı ve sakini vaziyetine geçmeleri gerektiğini ifade etmiştir. 19. yy'dan sonra Avrupa'da şehir, kale ve surların, park ve seyyah zi-yaretgahı haline geldiğini söyleyen Kessler, Türki-ye'de İstanbul, İznik ve Kayseri şehirlerinin tarihi eserlerinin önemle imar edildiği takdirde ileride tu-rizm bakımından fevkalade önem kazanacağını iddia etmiştir. Türkiye'de gelecekte yer tutacak olan şehir tipinin, ferah bir tarzda inşa edilmiş kasabalar olaca-ğını söyleyen Profesör, örnek olarak Ankara ve Mer-sin'i göstermiştir.

C, 4 İkincikanun 1936

3 Ocak Birinci Umumi Müfettiş-likçe Güneydoğu Anado-lu'daki hudut kaçakçılık durumu hakkında sunulan tezkere.

Bu tezkerede Birinci Umumi Müfettiş, birçok kaçak-çılık olayının işitildiğini ama bunu önleyecek meka-nizmalar açısından yetersiz kalındığını belirtmiştir. İnsan kaçakçılığına ve sınırlarda köylülerin maddi-manevi rahatsız edilmelerine dikkat çekmektedir. Bunları önlemek için Umumi Müfettiş, gümrük ida-resi ve gümrük muhafaza teşkilatı üzerinde denetim yetkisine sahip bir müfettişin emirleri altına verilme-sini istemektedir.

BCA: 030.10/ 70.458.1/ 77A.96

4 Ocak Yeniden Dokuz Kaza ve Beş Vilayet Teşkiline ve Bunlarla Otuz İki Nahiyeye Ait Kadrolar Hakkında 2885 Sayılı Kanun

Borçka, Artvin, Şavşat, Hopa kazaları ile Erzurum Vilayeti'nin Yusufeli Kazası'nı ihtiva etmek ve mer-kezi Artvin olmak ve Çoruh Vilayeti adı ile anılmak üzere yeni bir vilayet kurulmuş ve o günkü Çoruh Vilayeti'nin Rize ve Pazar kazalarından ibaret kalan kısmına merkezi Rize olmak üzere Rize vilayeti adı verilmiştir. Şemdinli Hakari, Gevar kazaler ile Siirt Vilayeti'nin Beytüşşebab Kazası'ndan teşekkül etmek ve merkezi Çölemerik Kasabası olmak üzere Hakari Vilayeti Kurulmuştur. Muş Vilayeti'nin Bitlis, Mutki ve Van Vilayeti'nin Ahlat kazaları ile Hizan ve Ko-tum kazalarından teşekkül etmek ve merkezi Bitlis Kasabası olmak üzere Bitlis Vilayeti kurulmuştur. Muş Vilayeti'nin Çapakçur, Genç, Solhan ve Bingöl kazaları ile Erzincan Vilayeti'nin Kiğı Kazası'ndan teşekkül etmek ve merkezi Çapakçur Kasabası olmak üzere Bingöl Vilayeti kurulmuştur. Erzincan Vilaye-ti'nin Plümür Kazası ile Elaziz Vilayeti'nin Nazımi-ye, Hozat, Mazgird, Ovacık, Pertek, Çemişkezek ka-zalarından teşekkül etmek üzere Tunçeli Vilayeti ku-rulmuştur. İcra Vekilleri Heyeti'nce görülecek lüzu-ma göre başka mahalle nakledilmek üzere bu vilaye-tin merkezi şimdilik Elaziz Kasabası'dır. Muş Vila-yeti'nin Sason Kazası Siirt Vilayeti'ne ve Ağrı Vila-yeti'nin Malazgird Kazası Muş Vilayeti'ne bağlan-mıştır.

BULMAÇ, RG

4 Ocak Ziraat Bankası teavün san-dığı tasfiye edildi.

C, 4 İkincikanun 1936

4 Ocak Turing Kulüb, turizmi ge-liştirmek amacıyla bir rapor hazırladı.

Turing Kulüb, bu raporu, muhtelif vekaletlerle Türkofis ve kendi delegelerinden oluşan turizm umum komisyonuna sunmuştur.

C, 4 İkincikanun 1936

Page 17: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 717

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

4 Ocak Fransa ve İsviçre gümrük-lerinin tetkikatına dair ra-por hazırlandı.

C, 4 İkincikanun 1936

4 Ocak Mülkiye Müfettişliği'ne Abidin Erener'in tayini.

BCA: 30.11.1/ 101.1.5/ 11881

4 Ocak Kartal ve Kulp kaymakam-ları Hamdi ile Hüseyin'in merkeze alınması.

BCA: 30.11.1/ 101.1.4/ 11880

4 Ocak Evkaf Umum Müdürlüğü Memurları Aylıklarının Tevhit ve Teadülü Hakkın-daki Kanuna Bağlı Cetvelin Değiştirilmesine Dair 2880 Sayılı Kanun.

Bu kanunla Evkaf Umum Müdürlüğü memurlarının aylıklarının tevhid (birleştirilmesi) ve teadülü (denk-liği) hakkındaki 2221 sayılı kanunun 2. maddesine bağlı cetvel yerine bu kanuna bağlı cetvel konulmuş-tur. Tek memurlu kazalarda ve 17, 18, 19. dereceler-den açılacak yerlerde kadrolarındaki maaş emsal ha-sılı kısmen veya tamamen ücret olarak verilmek üze-re memur kullanılabilecektir.

BULMAÇ, RG

4 Ocak Umumi Muvazeneye Giren Vekalet ve Daireler ile Va-kıflar Umum Müdürlüğü Arasındaki Bütün Alacak ve Vereceklerin Karşılıklı Olarak İbrasına Dair 2879 Sayılı Kanun.

Bu kanunla Umumi Muvazene (bütçe) dahilindeki vekalet ve dairelerle Vakıfla Umum Müdürlüğü ara-sında 1934 yılı sonuna kadar sakıt veya Milli Hükü-met zamanlarına ait tahakkuk etmiş ve edecek ilamlı veya ilamsız bütün alacak ve verecekler karşılıklı olarak terkin ve iki tarafın zimmetleri bu borçlardan am ibra olunmuştur.

BULMAÇ, RG

4 Ocak Muhasebei Umumiye Ka-nunun 99. Maddesini De-ğiştiren 2586 Sayılı Kanun Hükmünün Gümrük Muha-faza Genel Komutanlığı Askeri Kurumlar Hakkında da Tatbikine Dair 2875 Sa-yılı Kanun

Bu kanunla 1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Ka-nunu'nun 99. maddesini değiştiren 12.11.1934 tarih ve 2586 sayılı kanun hükmü, Gümrük Muhafaza Ge-nel Komutanlığı'na bağlı askeri kurumlar hakkında da uygulanacaktır.

BULMAÇ, RG

4 Ocak Tababet ve Şuabatı Sanat-larının Tarzı İcrasına Dair Olan 1219 Sayılı Kanuna Eklenen 2182 Sayılı Kanu-na Ek 2876 Sayılı Kanun

Bu kanunla Ankara Nümune Hastanesinde vazife görmek ve dışarıda hekimlik etmemek, hizmet süresi beş yılı geçmemek şartı ile üç yabancı hekim getiri-lecektir.

BULMAÇ, RG

4 Ocak 1935 mali yılı Umumi Mu-vazene Kanununa bağlı bütçelerde değişiklik ya-pılmasına dair 2872 Sayılı Kanun

Bu kanunun kabul tarihi 25.12.1935'dir. Bu kanunla, 1935 mali yılı Umumi Muvazenesi giren bir kısım daire bütçelerinin 1 numaralı cetvelde yazılı fasılla-rından 63 417 lira indirilmiştir. İndirilen paralardan 50 425 lirası 2 numaralı cetvelde gösterilen tertiblere ilave edilmiş ve 5 000 lirası Adliye Vekaleti bütçesi-nin Ankara Leyli Hukuk Fakültesi masrafı faslında geliri müsait olmayan gündüzlü öğrencinin iaşe mas-rafları adı altında açılan 3. maddeye ve 7 992 lirası da Milli Müdafaa Vekaleti kara kısmı bütçesinde 1934 mali yılında ödenmesi lazım gelip ödenemeyen tekaüd (emeklilik) ikramiyesi adı altında yeniden açı-lan 809. fasla tahsisat olarak konulmuştur.

RG

Page 18: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 718

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

5 Ocak Turizme ilişkin kabul edi-len kanunla bu alanda önemli gelişmelerin olma-sının beklenmesi.

Bu kanunun, turizm sahasındaki birçok sorunu hallededeceği ümit edilmektedir. Hükümet tarafından Kamutaydan (Genelkurul) geçirilen bu kanunla li-manlarımıza gelecek özel yatlarla ticari muamelatta bulunmayan turizm vapurları ve ilmi tetkikata me-mur gemileri, vize, müruriye, şamandıra, demir re-simler ile kılavuz ve romörker ücretlerinden muaf tu-tulmuş, bu gibi vapurlar için sıhhıya, fener, rıhtım re-sim ve ücretlerinin yüzde elliye indirilmiştir.

C, 5 İkincikanun 1936

5 Ocak Kızılay Kurumu, memleke-timize gelen muhacirlerin doyurulması ve hastalıkla-rının tedavisi için aşevleri ve seyyar hastaneler açtı.

C, 5 İkincikanun 1936

5 Ocak Halkevi köycülük komitesi Alaşehir Halkevi bünye-sinde köylülerle beraber eğlence düzenledi.

C, 5 İkincikanun 1936

5 Ocak Mali Müşavirler ve Murakkibler Cemiyeti işe başladı.

C, 5 İkincikanun 1936

5 Ocak Ticaret Odası sayesinde Bursa'nın ticaret sahasının genişlemesi.

C, 5 İkincikanun 1936

6 Ocak Atatürk'ün Çankaya'da Af-gan Hariciye Vekili Feyz Muhammed Han'ı kabulü

ATCTK

6 Ocak La Turquie Moderne Der-gisi'ne yayın hakkı veril-mesi.

BCA: 490.1/ 568.2262.2/ 2.Büro

6 Ocak Dördüncü Umumi Müfettişlik'in kurulması.

Dördüncü Umumi Müfettişlik, Orta Anadolunun do-ğu kısımlarında ve bilhassa Doğu halkının yoğun bu-lunduğu Dersim çevresinde idare ve güvenlik işleri-nin esaslı surette düzenlenmesi ve hükümet kontro-lünün daha yakından ifasını temin için kurulmuştur. Yeniden kurulacak Bingöl, Tunceli ve Birinci Umu-mi Müfettişlik mıntıkasından ayrılacak Elaziz vilaye-ti, bu umumi müfettişlik kapsamında yer alacaktır. (Daha sonra Erzincan ili de bu müfettişliğe katılacak-tır.) Umumi Müfettişlik'e Korgeneral Abdullah Alpdoğan atandı.

BCA: 030.18.1.2/ 61.1.8/ 2\3823/ 77-4\4; UM, s. 231.

7 Ocak Devlet deniz müesseseleri-nin memur ve gemi adam-larının tekaüdlük kanunun Devlet Şurası umumi heye-tinden geçmesi.

C, 7 İkincikanun 1936

7 Ocak Adana Halkevinin dil sava-şı açması.

Halkevi, Çukurova'da bundan sonra yalnız Türkçe konuşulması için mücadele içine girmiştir.

C, 7 İkincikanun 1936

Page 19: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 719

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

7 Ocak Paris-Soir gazetesine yar-dım yapılması.

Paris-Soir gazetesinin yurtdışında siyasi propagan-damızı yapmak üzere talep ettiği yardım karşılanmış-tır.

BCA: 030.10/ 84.555.3/ 85.212

8 Ocak Karabük'te kurulması ön-ceden kabul edilen demir fabrikasının inşası için ha-zırlıklara başlanması.

Demir ve çelik endüstrisinin memlekete 9 milyon döviz kazandırması beklenmektedir.

C, 8 İkincikanun 1936

8 Ocak Tapu ve Kadastro nizam-namesinin yürürlüğe gir-mesi.

C, 8 İkincikanun 1936

8 Ocak Yurtdışı talebi nedeniyle tiftik piyasası yükselmesi.

C, 8 İkincikanun 1936

8 Ocak Kağıt ve cam gümrüğünün yüksek hadde çıkarılması.

C, 9 İkincikanun 1936

8 Ocak Klering esasına istinad Madrid'te iki senelik Tür-kiye-İspanya Ticaret an-laşması imzalandı.

C, 9 İkincikanun 1936

9 Ocak Dil ve Tarih-Coğrafya Fa-kültesi açıldı

TTY

9 Ocak Atatürk'e suikast hazırla-mak suçundan sanık 8 kişi-nin Ankara Ağır Ceza Mahkemesi'nde duruşmala-rı başladı

TCSYK

9 Ocak Türk Tüberküloz Cemiyeti uyardı.

Veremin çok fazla yaygınlık kazanması üzerine Türk Tüberküloz Cemiyeti, aylık toplantısı sonucunda ül-kede yeterli teşkilatlanmaya gidilmediğini ve önlem-lerin alınmadığını belirtti.

C, 9 İkincikanun 1936

9 Ocak Bafra Halkevi açıldı. C, 9 İkincikanun 1936

9 Ocak Balkan Anlaşması Daimi Konseyi'nce Türkiye, Yu-nanistan, Romanya ve Yu-goslavya Posta, Telgraf ve Telefon İdareleri arasında posta ve telekomünikasyon alanında birlikte çalışmak için uzlaşma sağlanmıştır.

Adı geçen ülkeler posta, telekomünikasyon ve radyo yayını konularında ortak hükümler bulma çabasında-dır. Uluslararası düzenlemeler etrafında çeşitli kriter-ler belirlenmiştir ve komiteler kurulmuştur.

RG

10 Ocak Umum müfettişlikler teşki-lat kanunu İstanbul Vilaye-ti'ne tebliğ edildi.

C, 10 İkincikanun 1936

10 Ocak Birinci Umumi Müfettiş, İkinci Umumi Müfettiş ve

Umumi müfettişler, görüşlerini, çıkartılması düşünü-len bir kanunun düzgün bir şekilde çıkarılması için

BCA: 030.10/

Page 20: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 720

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

Üçüncü Umumi Müfettişin umumi müfettişlerin kanu-ni yetkileri hakkındaki gö-rüşleri.

Başvekalete göndermişir. Bu görüşler, nahiye mü-dürlerinin tasdiki, belediye reislerinin nasp ve azille-ri, valilerin vekalet emrine alınması talebi, mıntıka dahilinde hakimler harici memurların nakil ve veka-let emrine alınması, hudut gümrük muhafaza ve gümrük teşkilatında kontrol tesisi gibi konular üzeri-nedir. Umumi müfettişler, yetkilerinin idari hiyerarşi içinde tanımlanması ve mümkünse de genişletilmesi-ni istemektedir. Bu istemlerini, ortak bir proje haline getirmişlerdir. (Umumi müfettişliklerin görüşünü Başvekile ileten Üçüncü Umumi Müfettiş'tir. Devlet içi resmi yazışmalar incelendiğinde umumi müfettiş-lerin Başbakan ya da bakanlarla irtibatını sağlamada Üçüncü Umumi Müfettiş Tahsin Uzer ön plana çık-maktadır. Umumi Müfettişleri temsil konusunda Üçüncü Umumi Müfettiş bu sorumluluğu yüklenmiş gibi gözükmektedir.)

70.463.3; UM, s. 180-185.

10 Ocak Türk parasının kıymetini koruma hakkındaki 11 sa-yılı Para Kararnamesi'ne bağlı ihtiyaç listesinin 4. maddesine bir fıkranın ila-vesi.

İlave olunan (A) fıkrası şudur: navlun, sigorta ücreti, komisyon vesaire gibi herhangi bir hizmet mukabi-linde verilen ücretleri serbest dövizle vermeyen memleketlerin bu kabil alacaklarına karşı aynı suretle mukabele olunmak üzere bu alacaklar Cumhuriyet Merkez Bankası'nda bloke bir hesaba kaydettirilir.

BCA: 030.18.1.2/ 61.2.9/ 2\3844/ 2\4013; 3207 Sayı-lı RG

10 Ocak Tunceli Valiliği'ne Korge-neral Hüseyin Abdullah Alpdoğan'ın tayini.

Aynı zamanda Dördüncü Umumi Müfettiş de olan Alpdoğan, valiyi aşan yetkileri haiz kılınmıştı. Vila-yetin yönetiminde ve burada görev yapan memurlar üzerinde bakanların yetkisine sahipti. Gerekli gördü-ğünde, vilayeti oluşturan kaza ve nahiyelerin sınır ve merkezlerini değiştirebilmekte ve sadece durumu Dahiliye Vekaleti'ne bildirmekle yükümlüdür.

BCA: 030.18.1.2/ 61.2.12/ 2\3847/ 71-408; UM, s. 228.

10 Ocak Türklüğe hakaret eden İs-tanbul'da Nazik (Takuhi) hakkında tatbikat yapılma-sı.

Bu yılda Türklüğe hakaretten dolayı 71 kişi hakkında tatbikat yapılmıştır.

BCA: 030.10/ 41.261.4/ 30.1737

10 Ocak 1935 Mali yılı Umumi Muvazene Kanununa bağlı bütçelerde değişiklik ya-pılmasına dair 2886 sayılı kanun

Bu kanunla 1935 mali yılı umumi muvazenesine gi-ren bir kısım daire bütçelerinin ilişik cetvelde göste-rilen fasılları arasında 176 452 liralık aktarma yapıl-mıştır.

RG

11 Ocak İktisat Vekaleti Teşkilatına Dahil İdarelerinin İş ve Vazifeleri Hakkında 2/3810 Sayılı Nizamname (Kararname)

İktisad Vekaleti, bu kararnameyle vekalet ve deniz ticareti olarak iki müsteşarlığa; hususi kalem müdür-lüğüne, müşavirlere, Türk ve yabancı uzmanlara; mütercimlere; teftiş ve murakabe heyetlerine; iç tica-ret umum, iç ticaret, şirketler ve sigortalar, kredi işle-ri, standardizasyon, muamelat, tarife işleri, ihracatı teşkilatlandırma, sanayi umum, maadin umum, li-manlar umum, deniz nakliyatı umum, deniz mahsul-leri ve avcılığı şubesi, zat işleri, levazım, umum ev-rak müdürlüklerine; ticari tahliller laboratuvarına; ta-rifeler bürosuna; sanayi tetkik heyetine; iş ve işçiler bürosuna; deniz ticareti fen heyeti reisliğine; hukuk müşavirliğine; yazı işlerine sahip bir teşkilat yapısına sahip kılınmıştır.

BULMAÇ, RG

Page 21: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 721

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

11 Ocak Evkafta değişiklik yapıldı. Evkafta, yeni teşkilat mahiyetinde İstanbul'da bir başmüdürlük, Kadıköy ve Beyoğlu'nda birer müdür-lük ihdas edilmiştir.

C, 11 İkincikanun 1936

12 Ocak 15.000 kilo ayfon ihracına ilişkin İtalya ile ticari an-laşma yapılması.

C, 12 İkincikanun 1936

13 Ocak Tunceli Vilayeti Halkından Olup da Nüfus ve Askerlik Kanunlarına Göre Kendile-rine Verilmesi Lazımgelen Bazı Cezaların Affına ve Nüfus Yazımı ile Askerlik İşlerine Dair 2887 Sayılı Kanun

Bu kanunla Tunçeli Vilayeti halkından olup da her ne sebeple olursa olsun şimdiye kadar nüfus kütükle-rine yazılmamış veya doğum, ölüm, evlenme, bo-şanma ve kayıp vakalarını yazdırmamış olanlar hak-kında 2576 sayılı kanun hükümlerine göre tayin edi-len cezalar affolunmuştur. Bu kanuna göre 2576 sa-yılı kanunun pulsuz ve cezasız tescile dair hükümleri Tunçeli Vilayeti halkı hakkında iki yıl müddetle tat-bik olunacaktır. Ayrıca, yoklama kaçağı, bakaya, saklı, firari ve izinsizlerden iki yıl içinde askerlik şu-belerine başvuranların bu suçlarından dolayı hakla-rında takip yapılmaz. Bu kanun yayım tarihinden iti-baren iki yıl müddetle geçerlidir. Bu kanunu İcra Ve-killeri Heyeti yürütür.

BULMAÇ, RG

13 Ocak Sayım vergisi indirildi. 5 milyon lira kadar tenzil edildi. C, 14 İkincikanun 1936

14 Ocak Tekaüt Kanununun 25. Maddesi Mucibince Tekaüt Edilen veya Tekaüt Edil-mek Hakkını Haiz Bulu-nanların Yetimlerine Yetim Maaşı Tahsis Olunacağına Dair 923 Sayılı Heyeti Umumiye Kararı

BULMAÇ

14 Ocak Kırklareli Valisi Faik Üs-tün'ün vekalet emrine alınması.

BCA: 030.18.1.2/ 61.3.8/2\3863/ 71-410

14 Ocak Resmi daireler ve elçilikle-re ait otomobillerin plaka taşımaları ve sürat haddi tayini için Dahiliye Vekale-ti'ne yetki verilmesi.

BCA: 030.18.1.2/ 61.3.10/ 2\3865/ 236-61

14 Ocak Açık olan Maliye Vekale-ti'nin Memurin Müdürlü-ğü'ne, Ziraat Vekaleti Mu-hasebe Müdürü Cemal'in terfian tayin edilmesi.

RG

15 Ocak Balkan Ekonomi Konseyi'-ne katılmak için heyetimiz Bükreş'e gitti.

Gündemde, Balkan hava nakliyatı ve posta, telgraf anlaşmaları vardır.

SP, 16 İkincikanun 1936

15 Ocak "Kültür Haftası" adlı yeni bir kültür mecmuası çık-maya başladı.

Yazarları, Yahya Kemal, Mustafa Şekib, Ahmed Ağaoğlu, Ahmed Hamdi, Peyami Safa, Münir Sevim, Faruk Nafiz, Cahid Sıtkı, Mahmud Ragıb, Sabri Ander, Mes'ud Cemil, Nizameddin Nazif ve Elif Naci'dir.

C, 15 İkincikanun 1936

Page 22: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 722

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

15 Ocak Prag Elçiliği'ne Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun tayini.

BCA: 030.18.1.2/ 61.3.13/ 2\3868/ 107-93

15 Ocak Türkiye-Norveç Kontenjan ve Takas Anlaşması'nda değişiklik yapılması.

BCA: 030.18.1.2/ 61.3.14/ 2\3869/ 2\4155

15 Ocak 11.3.1931 tarih ve 10776 sayılı kararnameye ek ola-rak Devlet Demiryolları İdaresi'ne senelik ihtiyaç ve harb stoku olarak alınması gerekli görülen kömürlerin vaktinde alınabilmesini te-min için 1.12.1935 tarihin-den başlamak üzere en çok dört ay müddetle mutaber olmak ve lüzumu halinde bu müddet İktisad Vekilli-ğince kısaltılmak kaydı ile Zonguldak Limanı'nda kö-mür yükleme işine ilişkin 3662 Sayılı Kararname.

Bu kararnameyle Zonguldak Limanı'nda süratli şe-kilde kömür yüklemeye mahsus vinçlerden karaya yakın olan ile çabuk yükleme aleti, iç piyasada har-canacak kömürlerin yüklenmesinde kullanılacaktır; Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü için kömür almaya gelen vapurlar, biraz önce bahsedilen vasıtalardan tercihan yararlanacaktır.

RG

16 Ocak Üçüncü Umumi Müfettişlik Başmüşavirliğine Yahya Sezai'nin tayini.

BCA: 030.18.1.2/ 61.2.11/ 2\3846; RG

16 Ocak Giresun Valiliği'ne Emni-yet İşleri Umum Müdürlü-ğü Muavini Feyyaz Basot'un tayini.

BCA: 030.18.1.2/ 61.2.13/ 2\3848/ 71-409; RG

16 Ocak "Yeni Kültür" adlı bir ter-biye mecmuası Ankara'da çıkmaya başladı.

Mecmuanın sahibi, Manisa saylavı (milletvekili) Ka-zım Nami Duru'dur. Ordu saylavı Selim Sırrı Tarcan, Afyon saylavı Haydar Çerçel, Kültür Bakanlığı mekteb müzeleri direktörü İsmail Hakkı, İlk Tedrisat şube direktörlerinden Hıfzırrahman Raşid, Fuad, Hayrullah daimi yazarlarıdır.

C, 16 İkincikanun 1936

16 Ocak TBMM'ye hakaret eden Çorum'da Zehir Ali hak-kında tatbikat yapılması.

Bu yılda Meclis'e hakaretten dolayı 17 kişi hakkında tatbikat yapılmıştır.

BCA: 030.10/ 41.261.9/ 30.1742

16 Ocak Dördüncü Umumi Müfettişlik'in yoğun bir şe-kilde faaliyetlere girişmesi ve Dördüncü Umumi Müfettişlik'e tepkiler gel-mesi.

Dördüncü Umumi Müfettişlik'in kurulmasının ardın-dan bölgede yollar ve köprüler yapılmasına ve kara-kollar kurulmasına başlandı. Bu faaliyetlere en başta Hasanan Aşiretinden Seyit Rıza ve Koçgiri Aşiretin-den Alişer karşı durmuştur. İzleyen aylarda bölgede ciddi bir gerginlik doğmuş ve bu gerginlik bazı aske-ri tedbirle bastırılmıştır.

GB

Page 23: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 723

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

16 Ocak Dahiliye Vekaleti'nde bazı atamalar yapıldı.

3848 sayılı kararnameyle açık olan Mahalli İdareler Umum Müdürlüğü Muavinliği'ne Vize Kaymakamı İzzettin, Nüfus İşleri Umum Müdürlüğü Muavinliği'-ne Üçüncü Sınıf Mülkiye Müfettişlerinden Muzaffer, Birinci Umumi Müfettişlik Umuru Tahririye Müdür-lüğü'ne Hasankale Kaymakamı Halis tayin edilmiştir.

RG

16 Ocak Eti Bank Genel Direktörlü-ğü Maden İşler Muavinli-ği'ne, İktısad Vekilliği Maadin Genel Direktörü Bedri Bekiroğlu'nun tayini.

Aylık ücret 550 liradır. RG

17 Ocak Ereğli Kömür Havzası Ma-den Ocaklarında Çalışan Amelelerin İhtiyaçlarının Teminine Dair 2/3811 Sa-yılı Nizamname

Bu tüzük esas olarak Ereğli kömür havzası maden ocaklarında çalışan amelenin sıhhi ihtiyaçlarının te-minine yöneliktir. Tüzük, ayrıntılı olarak hasta olan ve kazaya uğrayan işçilerin tedavisini ve işçi aileleri-nin tedavisini düzenlemiştir.

BULMAÇ, RG

17 Ocak Şark Demiryolu istasyonla-rına ilişkin kadastro işleri.

Kadastro İdaresi, Şark Demiryolunun istasyonlarının işgal ettiği arazi ve binalar ile atelyeler ve bizzat hat-tın geçtiği arazinin kadastrosunu yapmaya başladı.

C, 17 İkincikanun 1936

17 Ocak Ali Türkgeldi'nin 1. sınıf elçiliğe tayini.

BCA: 30.11.1/ 101.2.12/ 11909

18 Ocak Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü 1935 senesi Bütçe Kanunu'nun 5. maddesi ile sarfına mezu-niyet verilmiş olan 300 000 liranın 450 000 liraya ibla-ğına dair 2888 sayılı kanun.

Bu kanunun kabul tarihi 10.1.1936'dır. Bu kanunu Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili uygulayacaktır.

RG

18 Ocak İkinci Beş Senelik Sanayi Programının hazırlanması.

Büyük komisyon toplantıya çağırıldı. C, 18 İkincikanun 1936

18 Ocak Üçüncü Umumi Müfettişi Tahsin Uzer, Doğu vilayet-lerinde yeni bir hayatın uyanışına ilişkin icraatlar yapılacağını söylemiştir. Şark şimendifer yolu (de-miryolu) bitirilecek, Sovyet Rusya ile müşterek yapılan Sedarıabad barajı Iğdır Ovası'nın sulayacak hale getirilecek, Trabzon'da 170 yataklı bir nümune hasta-nesi yapılacak, İran transit yolu yeniden ihya edilecek-tir. Üçüncü Umumi Müfettişiliğinin merkezi olan Erzurum'da müfettiş-lik dairesi, kolordu dairesi, küçük, büyük zabitlere ve

Müfettişi umumilik kadrosu tamamlanmıştır. Başmüşavirliğe Giresun Valisi Yahya Sezai Uzer, Maliye müşavirliğine İstanbul Maliye murakıblarından Hüsnü, Sağlık ve İçtimai Muavenet müşavirliğine müfettişlerden doktor Ahmed Enver, Bayındırlık müşavirliğine mühendis Mehmet Nuri, İktisad müşavirliğine Vekalet küçük sınıflar müdürü Saffet, askeri müşavirliğine Erkanıharb kaymakamı Ahmed Cevad, Emniyet müşavirliğine Mithat, Ziraat ikinci müşavirliğine baytar Kemal, Asayiş müşavir muavinliğine Hendek kaymakamı Sadeddin tayin edilmişlerdir. Adliye, Kültür, asayiş müşavirleri son-radan seçileceklerdir. Müdürler ve memurlar kadrosu kıymetli gençlerden tamamlanmıştır. Üçüncü Umumi müfettişlik kadrosundaki maaşlı ve ücretli memuri-yetler kamilen kapatılmıştır.

C, 18 İkincikanun 1936

Page 24: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 724

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

memurlara yirmişer veya apartman yapılacaktır. Bu meyanda bir Halkevi, bir Halk Partisi evi, bir inhisar-lar dairesi, posta, telgraf ve telefon binası yapılacaktır. Doğu vilayetlerinin kendi aralarında ve ecnebi mem-leketlerle telefon bağlantısı kurulacaktır.

18 Ocak Artvin Valiliğine Mülkiye müfettişlerinden Orhan ta-yin edildi.

C, 18 İkincikanun 1936

18 Ocak İstanbul hava tehlikesine karşı müdafaasına ait alına-cak tedbirler tamamen tes-pit edildi.

Tedbirlerin bir an önce tatbik edilmesi için çeşitli kollardan faaliyete geçildi.

C, 18 İkincikanun 1936

18 Ocak Artvin'in, Çoruh iline mer-kez olması.

Artvin halkı büyük bir sevinç tezahüratı göstermiştir. C, 19 İkincikanun 1936

18 Ocak Halkevlerinin Arkitekt adlı mecmuaya abone olması.

BCA: 490.1/ 3.14.9/ 1.Büro

19 Ocak Öğretici filmler için bir ka-nun layihası (tasarı) hazır-landı.

Sinemalar esas filmle beraber bir de öğretici film göstermeğe mecbur edilecek, bu filmler seyyar ma-kinelerle köylere kadar götürülecektir.

C, 20 İkincikanun 1936

19 Ocak Türk köylüsünün seviyesini yükseltmek için bir kanun teklif edildi.

Teklifi yapan Kırklareli saylavı (milletvekili) doktor Fuad'tır. Bu kanun teklifinin esaslarına göre her vila-yet merkezinde köylerin imarı, köylülerin kültür, sağlık ve sosyal işlerinin tanzim ve temin için Vali-nin reisliği altında bir yardım heyeti kurulacaktır.

C, 20 İkincikanun 1936

20 Ocak İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı'nın esasları Ankara'da toplanan Endüstri Kongre-si'nde kabul edildi.

AY

20 Ocak Denizyolları ve A.K.A.Y. İşletmeleri ile Fabrika ve Havuzlar teşkilatı hakkında 2248 numaralı kanunun 8 ve 9. maddelerine tevfikan Büyük Millet Meclisi Büt-çe, İktisad ve Divanı Mu-hasebat Encümenlerinden mürekkeb Umumi Heyetçe tetkik ve tasdik olunan De-nizyolları İşletme ve A.K.A.Y. ve Fabrika ve Havuzlar Müdürlüklerinin 1936 Senesi bütçesi.

Denizyolları İşletmesi Müdürlüğü'nün 1936 yılının gelir bütçesi 900 739 lira, masraf bütçesi 746 380 li-ra, muhassasatın nev'i 900 663 liradır. A.K.A.Y. İş-letmesi Müdürlüğü'nün 1936 yılı gelir bütçesi 647 859 lira; masraf bütçesi 645 219 lira olarak tespit edilmiştir. Fabrika ve Havuzlar Müdürlüğü'nün 1936 yılı gelir bütçesi 119 416, masraf bütçesi 119 400 li-radır.

RG

Page 25: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 725

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

20 Ocak Adana Belediyesi, temiz ve modern su tesisatının ku-rulmasına yönelik olarak Belediyeler Bankası'ndan on senelik bir istikraz (borç) yaptı.

C, 20 İkincikanun 1936

21 Ocak 3737 sayılı kararnameyle kaymakam atamaları yapıl-dı.

3737 sayılı kararnameyle Sarıyer Kaymakamlığı'na Silivri Kaymakamı Rauf, Kartal Kaymakamlığı'na Bursa emniyet Müdürü Salahattin, Silivri Kayma-kamlığı'na Savur Kaymakamı Raşid, İnebolu Kay-makamlığı'na Nizip Kaymakamı Şemsettin, Nizip Kaymakamlığı'na staj müddetini bitiren Mahalli İda-reler Umum Müdürlüğü'nde Mülkiye mezunu Arif, Eceabat Kaymakamlığı'na Mahalli İdareler Umum Müdürlüğü'nde Mülkiye mezunu Hikmet, Kulp Kaymakamlığı'na Mülkiye mezunlarından Dumlu Nahiyesi Müdürü Ekrem, Of Kaymakamlığı'na An-kara Maiyet Memuru Mahmud, Çorlu Kaymakamlı-ğı'na Gelibolu Kaymakamı Niyazi, Gelibolu Kayma-kamlığı'na Çorlu Kaymakamı Tevfik, Turul Kayma-kamlığı'na Kağızman Kaymakamı Celal, Kağızman Kaymakamlığı'na Turul Kaymakamı İhsan, Çıbık Kaymakamlığı'na Ankara Maiyet Memuru Ekrem, Pazar Kaymakamlığı'na Milas Kaymakamı Ahmed, Hasankale Kaymakamlığı'na Solhan Kaymakamı Avni, Solhan Kaymakamlığı'na Suşehri Kaymakamı Alaaddin, Suşehri Kaymakamlığı'na Pazar Kayma-kamı Şakir, Vize Kaymakamlığı'na eski kaymakam-lardan Necati, Burhaniye Kaymakamlığı'na Arapgir Kaymakamı İbrahim, Arapgir Kaymakamlığı'na Ha-dım Kaymakamı Celal, Hadım Kaymakamlığı'na Memurin Kanununun 77. maddesine tevfikan Of Kaymakamı Hazım, Savur Kaymakamlığı'na Çıbık Kaymakamı Ahmed Fevzi naklen ve yeniden tayin edilmiştir.

RG

21 Ocak Hususi mektebler talimat-namesini hazırlamakla meşgul bulunan komisyon vazifesini bitirerek talimat-nameyi hazırladı ve Kültür Bakanlığı'na gönderdi.

Hususi mekteblerin (özel okulların) her birine ayrı talimatnameler uygulaması, tedrisatın murakabesini ve programların kontrolünü güçleştirmektedir. Bu yüzden Maarif Vekaleti, İstanbul Kültür Müdürlüğü, hususi mekteblerde tedrisi vahdeti için yeni bir tali-matname hazırlıklarına girmiştir.

C, 21 İkincikanun 1936

21 Ocak 3737 sayılı kararnameyle Sivas Saylavı Hüsrev Ge-rede, Tokyo Büyük Elçili-ği'ne tayin edildi.

RG

21 Ocak Gebze'de Ticaret ve Sanayi Odası şubesi açıldı.

C, 21 İkincikanun 1936

21 Ocak Dördüncü Umumi Müfet-tişlik Başmüşavirliği'ne Fuad Baturay'ın nakli.

BCA: 030.18.1.2/ 61.5.12/ 2\3907/ 77-8

Page 26: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 726

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

21 Ocak Antalya'nın Tekirova kö-yünde bulunan krom ma-deni imtiyazının Tekfurova Madenleri Limited Şirketi'-ne devri.

BCA: 030.18.1.2/ 61.5.14/ 2\3909/ 194-133

22 Ocak 3869 sayılı kararnameyle Vilayetler İdaresi Şube Müdürlüğü'ne Adı-yaman Kaymakamı Abdul-lah Şükrü tayin edilmiştir.

Kabul tarihi, 15.1.1936 RG

22 Ocak 3869 sayılı kararnameyle Birinci Umumi Müfettişlik Yabancı İşler Müdürlüğü'-ne İstihbarat Müdürü Cem'i Duyan ve Emniyet Müşa-virliği'ne Asayiş Müdürü M. Nuri Onural tayin edil-miştir.

Kabul tarihi, 7.1.1936 RG

23 Ocak İstanbul'da yeni bir mali teşkilat kurulmaktadır.

Mevcut maliye erkanı Umumi Müfettişliklerde mü-şavir olmaktadır.

C, 23 İkincikanun 1936

23 Ocak İtalya ile tüm ticari müna-sebetler durduruldu.

Bunun en önemli sebebi İtalya'nın uluslararası cami-ayı dinlemeden Habeşistan'a savaş açmasıdır.

C, 23 İkincikanun 1936

24 Ocak İki yabancı Türk vatandaş-lığına alındı.

Yabancı devlet tebaasından olduklarını söyleyerek vatandaşlığa alınmalarını isteyen ve yapılan tahkikat-ta Türkiye'de beş sene oturma müddetini doldurduk-ları ve vatandaşlığa alınmalarına mani kötü bir halleri olmadığı anlaşılan Zonguldak Kömür Şirketi elektrik işlerinde çalışan Jozef Oğlu Klazer Josef (Ahmed Ferdi) ile karısı Sofya (Feriha)'nın 1312 sayılı kanu-nun 5. maddesine göre Türk vatandaşlığına alınmala-rı Dahiliye Vekaletinin tezkeresi üzerine İcra Vekil-leri Heyeti'nce onaylanmıştır. Bunların haricinde yıl boyunca vatandaşlığa başka alınmalar olmuştur. 18 Şubat tarihinde 6 kişi, 24 Şubat'ta yedi kişi, 3 Mart'ta 1 kişi, 12 Mart'ta 2 kişi, 21 Mart'ta 4 kişi, 23 Mart'ta 2 kişi, 8 Nisan'da 1 kişi; 14 Nisan'da 1 kişi, 17 Nisan'da 1 kişi, 18 Nisan'da 2 kişi, 2 Mayıs'ta 1 kişi, 11 Mayıs'ta 2 kişi, 10 Haziran'da 2 kişi, 26 Ha-ziran'da 1 kişi, 18 Temmuz'da 2 kişi, 30 Temmuz'da 1 kişi, 6 Ağustos'da 1378 kişi, 19 Ağustos 1 kişi, 1 Eylül'de 3 kişi, 2 Eylül'de 2 kişi, 17 Eylül'de 6 kişi, 16 Kasım'da 1 kişi, 18 Kasım'da 2 kişi, 9 Ara-lık'ta 3 kişi, 12 Aralık'ta 1 kişi vatandaşlığa alınmış-tır.

RG

24 Ocak Dahiliye Vekaleti kapsa-mında bazı atamalar yapıl-dı.

3766 sayılı kararnameyle İzmir Vali Muavinliği'ne Hukuk Müşavirliği Muavini Cavid Ünver ve Hukuk Müşavirliği Muavinliği'ne Trakya Umumi Müfettiş-liği İskan Müşaviri Sabri Adal, Kızılcahamam Kay-makamlığı'na Hususi Kalem Şefi Alaeddin tayin edil-miştir.

RG

Page 27: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 727

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

24 Ocak İkinci Beş Yıllık Plan'ı (sa-nayileşme programını) ha-zırlayacak büyük komisyon çalışmalarını bitirdi. Hazır-lanan raporlar okundu ve plan için seçilen yatırımla-rın daha da ayrıntılı biçim-de incelenmesi için rapor-törler belirlendi. Böylece hazırlanan raporlar İktisat Bakanlığı'nca toparlanarak İkinci Beş Yıllık Sanayi Projesi olarak basılıp ilgili-lere dağıtıldı.

Bu yeni plandaki tesisler için toplam 1012 milyon li-ralık yatırım yapılması gerekeceği ve toplam olarak yüz kadar tesisin hizmete sokulacağı düşünülmekte-dir. Bu planda yatırım yapılacak başlıca alanlar şöyle saptanmıştır: 1-Madencilik, 2-Maden kömürü ocakla-rı, 3-Mıntıka elektrik santralları, 4-Ev yakacak sanayii ve ticareti, 5-toprak sanayii, 6-Gıda maddele-ri sanayii ve ticareti, 7-Kimya sanayii, 8-Makine sanayii, 9-Denizcilik.

GB

24 Ocak Üçüncü Umumi Müfettişlik Emniyet Müşavirliği'ne Midhat'ın tayini.

BCA: 30.11.1/ 101.3.2/ 11921

25 Ocak İstanbul'da Vapurculuk Şirketi ile bütün kabotajın Denizyolları İdaresi'ne geçmesini sağlayan söz-leşme imzalandı.

TCSYK

25 Ocak Karagöz Gazetesi'nin ala-caklarına yardımcı olunma-sı.

BCA: 490.1/ 3.12.5

25 Ocak Deniz Yolları İşletme İda-resi Nizamnamesinin Bazı Maddelerini Değiştiren 2/3882 Sayılı Nizamname (Tüzük).

Değişiklikler, müdür başkanlığındaki encümene, ida-renin kuruluşuna ve işletme bölümüne ilişkindir.

BULMAÇ, RG

25 Ocak Subaylara ve Askeri Me-murlara Verilecek Elbise ve Teçhizat Bedeli Hak-kında 2893 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

25 Ocak Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu'nun 41. Maddesine Bir Fıkra Eklenmesine Dair 2892 Sayılı Kanun

Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu'nun 41. maddesi-ne şu fıkra eklenmiştir: E-Mahalli tarife bedeli ile kıymeti beş bin lirayı geçmeyen dikili, devrik, kesik, terkedilmiş, imal edilmiş ağaçlarla her çeşit orman mahsulatı ve her hangi bir şekilde idarece zeptedilmiş mallar.

BULMAÇ, RG

26 Ocak Devletle kısmen veya ta-mamen alakadar bulunan ve devletten yardım gören imtiyazlı şirketlerle mali müesseseler memurlarının da bir bareme tabi tutulma-ları kararlaştırıldı.

Devletçe bir kanun projesi hazırlanmaktadır. Alaka-dar müesseselerin mümessilleri tarafından da karar üzerine bir proje hazırlanmıştır.

C, 26 İkincikanun 1936

26 Ocak Metruk arazilerin halka ve memurlara tavzi işi durdu-ruldu.

C, 26 İkincikanun 1936

Page 28: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 728

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

26 Ocak Askeri mütekaidler (emek-liler) kongrelerini, Türk Hekimleri Dostluk ve Yar-dım Kurumu ise düzenli toplantısını yaptı.

C, 27 İkincikanun 1936

27 Ocak Samsun tütün ameleleri yevmiyelerinin artmama-sından dolayı grev yaptı.

C, 27 İkincikanun 1936

27 Ocak Bina Vergisi Hakkındaki 1837 Sayılı Kanunun Bazı Hükümlerinin Değiştiril-mesine Dair 2898 Sayılı Kanun.

Bu kanunla 1837 Sayılı Bina Vergisi Kanunu'nun 3. maddesinin 9. fıkrası ile 8, 15, 18, 21, 22, 23 ve 27. maddeleri ve 28. maddenin 2. fıkrası ile 33, 37 ve 41. maddeleri değiştirilmiş ve 19 ve 20. maddeleri hü-kümleri kaldırılmıştır.

BULMAÇ, RG

28 Ocak Trakya'nın kalkınması için bir plan yapıldı.

Köylüyü terfih etmek maksadı ile zirai kredi koope-ratifleri kurulmaya başlandı.

C, 28 İkincikanun 1936

28 Ocak Evkaf Umum Müdürü (Va-kıflar Genel Müdürü), yir-mi senelik icarelerin öden-mesinde birçok kolaylık gösterileceğini söyledi.

C, 28 İkincikanun 1936

28 Ocak Kabotaj inhisarı kurulurken denizyolları kadrosunun genişletilmesi.

C, 28 İkincikanun 1936

28 Ocak Taşınması yasak olmayan silahların alım ve satımı hakkındaki tüzük yürürlüğe konuldu.

3932 sayılı bu tüzük, yasak olmayan silahların alım satımının iznini, silah satın almak için gerekli şartla-rı, mevcut silahların kaydını, silah taşıma vesikasını, yaptırımları düzenler.

BCA: 030.18.1.2/ 61.6.17/ 2\3932/ 2\6537; 3239 Sayılı RG

29 Ocak 2909 Sayılı Kanunla 30 Ekim 1930'da Ankara'da İmzalanan Türkiye ile Yu-nanistan Arasındaki İka-met, Ticaret ve Seyrisefain Mukavelenamesine Zeyil

TTOMAR

29 Ocak Ordu Valiliği'ne Hayri'nin asaleten tayini.

BCA: 030.18.1.2/ 61.6.14/ 2\3909/ 71-411

29 Ocak Üçüncü Umumi Müfettişlik Asayiş Müşavirliği'ne Ce-lal'in tayini.

BCA: 30.11.1/ 101.3.19/ 11938

29 Ocak Trakya İkinci Umumi Mü-fettişlik Sıhhi Müşavirliği'ne Dr. Hasan Sabri Erbil'in ta-yini.

BCA: 30.11.1/ 101.4.2/ 11941

Page 29: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 729

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

29 Ocak 2897 Sayılı Hayvanlar Vergisi Kanunu.

Bu kanuna göre Türkiye Cumhuriyeti sınırları içeri-sinde bulunan koyun, kılkeçi, tiftik keçi, sığır, man-da, at (idiş, aygır, kısrak), katır, deve, eşek ve do-muzlar bu kanun mucibince vergiye tabidir. Vergi mükellefiyeti her yıl kayıd müddetinin girmesi ile er-tesi mali yıl için başlar. Mali yıl girdikten sonra ya-bancı memleketlerden Türkiye'ye ithal edilen hay-vanlardan o yıl için vergi alınmaz.

BULMAÇ, RG

30 Ocak Sıhhıye Vekaleti'nin, göç-men işleri hakkında bir proje hazırlaması.

Proje dahilinde, göçmen sayısı belirlenmekte, gele-cekler için konut planları yapılmaktadır.

C, 30 İkincikanun 1936

30 Ocak Bir yıldan beri durmuş olan İspanya ile ticaret normal şekilde tekrar baş-ladı.

C, 30 İkincikanun 1936

31 Ocak Fatih kazasının Rami Yenimahallesi'ne bağlı Küçükköy'ün bu adla başlıbaşına bir köy olarak, Bakırköy kazasına bağlı Ambarlı ve Evciler köyle-rinin birleştirilerek Evciler adile bir köy haline konul-ması hakkında Belediye Daimi Encümenince veri-len karar, Dahiliye Vekaleti tarafından tasvib edildi.

Keyfiyet dün Belediye'ye bildirildi. C, 31 İkincikanun 1936

31 Ocak Trakya'da, köydeki verimi ve iş kudretini artırmak için bir köy bürosu kuruldu.

Bu büro Trakya Umumi Müfettişliği'ne bağlıdır. C, 31 İkincikanun 1936

31 Ocak Bazı ilçelerde 6 yeni nahi-ye kurulması ve Elaziz'in Palu İlçesi'ne bağlı Sivan Nahiyesi'nin köyleriyle bir-likte Bingöl'ün Genç İlçe-si'ne bağlanması.

Malazgirt Kazası'nda Karahasan, Çapakçur'da San-cak ve Fahran, Bulanık'ta Karaağıl, Solhan'da Canut ve Genç Kazası'nda Valir adları ile 6 nahiye kurul-muştur.

BCA: 030.11.1/ 101.4.8/ 11947

31 Ocak Subaylar Heyetine Mahsus Terfi Kanunu'nun Bazı Maddelerini Değiştiren 2753 Sayılı Kanunun 2. Maddesinin Değiştirilmesi-ne Dair 2900 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

31 Ocak 2901 Sayılı Arazi Tahrir Kanunu.

1833 sayılı ve 27.6.1931 tarihli kanun mucibince arazi vergisine tabi bulunan arazi ve arsaların tahriri (kaydedilmesi) ve kıymetlerinin takdiri bu kanun hü-kümleri dairesinde yapılacaktır.

BULMAÇ, RG

1 Şubat Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umumi İdaresi Memurları Tekaüt Sandığı Hakkında 2454

Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü bütçesinden aylık alan ve sicille kayıtlı bulunan ve 2454 numaralı kanunla teşkil eden tekaüd (emekli) sandığına dahil olan daimi memur ve müs-

BULMAÇ, RG

Page 30: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 730

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

Sayılı Kanuna, 2847 Sayılı Ek Kanun

tahdemlere bu kanun hükümlerine göre malüliyet ve-ya tekaüd aylığı bağlanacak veya tazminat verilecek-tir. Bunların dul ve yetimlerine bağlanacak ayılıklar veya verilecek tazminat da bu kanun hükümlerine göre hesap ve tediye edilecektir. Daimi müstahdem-lere gün veya saat hesabı ile verilen paranın 2847 sa-yılı kanun mucibince tespit edilen aylık tutarı da bu kanunda yazılı aylık mefhuma dahildir.

1 Şubat Başmüşavir Fon der Porten'in, İktisad Vekaleti'-ne bağlı müesseselerin esaslı bir şekilde tensik (düzenlemek) ve ıslahına matuf tatkikat etmesi.

C, 1 Şubat 1936

1 Şubat Konya ovasının sulanması için Sarı Su barajı kanalı-nın yapılması.

BCA: 030.10/ 158.110.3/164.16

1 Şubat 2903 Sayılı Pamuk Islahı Kanunu.

Kanun, pamuk çeşitlerini, ekilecek yerleri, alım-satım ilkelerini, cezaları v.b. ni Ziraat Vekilliği so-rumluluğunda düzenlemektedir.

BULMAÇ, RG

2 Şubat Türk Mürettibler Cemiyeti Kongresi yapıldı.

C, 17 İkincikanun 1936

2 Şubat Saylav, profesör, Parti ve Halkevi reisleri, muharrir-lerden oluşan üç kafilenin bütün memleketi dolaşarak istiklal ve inkılab mevzula-rı üzerinde konferanslar vermeye başlaması.

C, 2 Şubat 1936

2 Şubat İkinci Umumi Müfettişlik mali müşavirliğine Maliye müfettişi Saffet tayin edil-di.

C, 2 Şubat 1936

3 Şubat Polis Teşkilatı Hakkındaki 2049 Sayılı Kanuna Bağlı Cetvele Eklenecek Kadro Hakkında 2905 Sayılı Ka-nun

Polis Teşkilatı hakkındaki 30 Haziran 1932 tarih ve 2049 sayılı kanunun 44. maddesine bağlı cetvele de-rece, sayı ve maaşları bu kanuna bağlı birinci sınıf emniyet memuru, sivil üçüncü komiser, üniformalı birinci komiser, üniformalı üçüncü komiser, polis memuru, muamelat memuru kadroları eklenmiştir.

BULMAÇ, RG

3 Şubat Maliye Vekaleti'nden top-rak dağıtılacağına ilişkin açıklama.

Milli arazi içinde veya civarında toprağa muhtaç zi-raat erbabı mevcut ve bu toprakların alımına da talip iseler de buradaki milli araziyi artırma ile satmak uy-gun olamayacağı, tercih şartları gözetilmek suretiyle ziraat erbabına takdiri bedelle toprak tevzi edileceği Maliye Vekaletinden vilayetlere bildirildi.

C, 3 Şubat 1936

3 Şubat Halkın Sesi gazetesine im-kan nisbetinde yardım ya-pılması.

BCA: 030.10/ 84.555.4/ 85.213

Page 31: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 731

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

3 Şubat Başbakanın direktifi doğ-rultusunda Giresun Vilaye-ti'ne bağlı köylerdeki kahvanelerin kapatılarak yerlerine spor kulübü açıl-dığının bildirilmesi.

BCA: 030.10/ 145.36. M.15/ 148.73.M

3 Şubat Artırma, Eksiltme ve İhale Hakkındaki 2490 Sayılı Kanunun 28. Maddesine Bir Fıkra Eklenmesine Dair 2902 Sayılı Kanun

Artıma, Eksiltme ve İhale Kanununun 28. maddesine şu paragraf eklenmiştir: damızlık hayvanlar, lüzum görüldüğü takdirde, Ziraat Vekaleti tarafından müte-hassıs kimseler arasından seçilecek en çok üç kişiden mürekkeb gezici bir komisyon vasıtası ile ve pazarlık sureti ile alınabilir. Damızlıkların yabancı memleket-lerden alınması lazım geldiği takdirde bu komisyon İcra Vekilleri Heyeti'nce teşkil olunur.

BULMAÇ, RG

4 Şubat Belediye müstahdemi tea-vün sandığı için hazırlan-makta olan projenin bitme-si.

Bu projeye göre sandığa sermaye olmak üzere müs-tahdeminin maaşından % 5 nisbetinde para kesile-cektir. Sandık kurulduktan sonra ihtiyar veyahut sa-kat müstahdemler emekli edilecektir.

C, 4 Şubat 1936

4 Şubat Hariciye Vekaleti'nde mer-keze nakiller, tayinler ve yükseltmeler yapılması.

Varşova Büyük Elçiliği Müsteşarı Kadri Rıza, Paris Büyük Elçiliği Müsteşarı Zeki Nebil, Moskova Bü-yük Elçiliği Başkatibi Nureddin Pınar, Üçüncü Katib Şemsettin Arif, Cidde Kançıları Feridun dereceleri ile merkeze nakil; Moskova Büyük Elçiliği Müste-şarlığına Nureddin Ferruh, İkinci Katibliğine Hilmi Kamil, Varşova Büyük Elçiliği Müsteşarlığına Basri Reşit, Cidde Maslahatgüzarlığı konsolosluk işlerinde çalışmak üzere Talat Acar dereceleri ile tayin kılın-mış; merkezde 7. derece memurlarından Atıf, Fikret, Hamit Aral, İsmail Safa 6. dereceye, 9. derece me-murlarından Konsolos Hasan Rıfat, Başkatib Bedri Tahir, Cenevre'de Cemiyeti akvam işlerini görmeğe memur Bern Elçiliği Katibi Nedim Veysel, Roma Büyük Elçiliği Katiblerinden Ekrem İsmail, Atina Elçiliği Katiblerinden Kemal Nejat, Gümülcine Kon-solosu İzzettin Tuğrul, Milano Konsolosu Münür Pertev 8. dereceye yükseltilmişlerdir. Merkezde 2. sınıf Elçi Ali Türkgeldi 1. sınıf Elçiliğe yükseltilmiş-tir. Tokyo Maslahatgüzarı Orta Elçi Nebil Tiran Maslahatgüzarlığına ve Prag Maslahatgüzarı Vasfi Menteş merkeze dereceleri ile nakil ve tayin edilmiştir.

RG

4 Şubat Üçüncü Umumi Müfettişli-ğe atamalar yapıldı.

Üçüncü Umumi Müfettişlik kadrosundaki 80 lira asli maaşlı İktisad Müşavirliğine 2865 sayılı kanunun 2. maddesi mucibince bu müşavirliğe muhassas 80 lira maaş karşılığı gösterilmek suretiyle 70 lira asli maaş-la İktisad Vekaleti Sanayi Umum Müdürlüğü El San'atlar ve Küçük San'atlar Müdürü Saffet atanmıştır.

RG

4 Şubat Kültür Bakanlığı'nın on bir yeni kitap bastırması.

Bunların hepsi tercümedir. Bunların bir kısmı lise ta-lebesinin felsefe bilgilerini kuvvetlendirmek, bir kısmı da gerekli malumat temin etmek için yazdırıl-mıştır. Kitaplar şunlardır: Ulukoğlu Farabi, Hayatın Tekamülü, Tıbda Tecrübe Usulünün Tetkine Giriş, Etika, Kanttan Parçalar, Mistiklik ve Mantık, Beşeri Bilginin Prensipleri, Monadoloji, İlim ve Filozofi, Hayatın Mihaniki Telakkisi, Pastörün Hayatı.

C, 4 Şubat 1936

Page 32: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 732

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

5 Şubat Askerlik Kanunu'nun 36. Maddesinin Tadili Hakkın-da 2907 Sayılı Kanun

RG

5 Şubat 2862 sayılı kanunla ilga edilen ve Askeri Ceza Ka-nunu'nun bazı maddelerini değiştiren 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı kanunun 5. maddesinden başka diğer maddeleri hükümlerinin meriyetinin iadesine dair 2908 sayılı kanun

BULMAÇ

5 Şubat Sahte damgalı ölçü ve tartı aletlerinin piyasaya dağıl-dığı ortaya çıktı ve soruş-turma başlatıldı

BÜK

5 Şubat Türk-İtalyan Ticaret anlaş-ması 20 Kasım tarihinden itibaren üç ay müddetle uzatıldı.

C, 6 Şubat 1936

5 Şubat 1. Umumi Müfettişlik Sıhhi Müşavirliği'ne Dr. Sadreddin Hattuza'nın tayini

BCA: 30.11.1/ 101.4.13/ 11953

5 Şubat Bitlis'in Mutki İlçesi'nde İğik Nahiyesi kurulması ve bazı köylerin bu nahiyeye bağlanması.

Bu köyler, İğik Cemani, İğik (nahiye merkezi), Kerho, Silint, Hersan, Turhi, Dilek, Ziyaret, Zender, Züan, Tiphi, Kolanis, Dölek, Kurtiyan, Mezraa, Ka-şan, Sisar, Kayseran ve Av Harat'tır.

BCA: 30.11.1/ 101.4.16/ 11956

5 Şubat 2906 Sayılı Nebatları Has-talık ve Zararlı Böcekler-den Koruma Kanunu.

Bu kanun, memlekete giren veya çıkan nebatların (bitkilerin) tabi tutulacağı muameleye, memlekette yetişen nebat ve ürünlerin korunmasına ilişkin dü-zenlemeleri içerir.

BULMAÇ, RG

6 Şubat İstanbul Çiçek Borsası Şiş-hane'de açıldı

BÜK

6 Şubat Kiev'de modern Türk resim sergisi açıldı.

C, 7 Şubat 1936

6 Şubat Rize Vilayeti Sıhhat ve İç-timai Muavenet Müdürü doktor Kemal İkizer sınıf ve derecesi maaşı ile De-nizli Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürlüğü'ne nak-len tayin edildi.

RG

6 Şubat Münhal İstanbul Posta, Telgraf ve Telefon Baş Müdür Vekili mühendis Mazhar asaleten, ondan boş kalacak mühendisliğe Fen Müşavere azasından Fuad naklen ve onun yerine Sey-han Posta ve Telgraf Baş Müdürü Bekir Vefa maaş-ları ile tayin edildi.

RG

Page 33: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 733

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

6 Şubat Birinci, Üçüncü ve Dör-düncü Müfettişliklerle mü-şavirliklerinin teşkilat kad-roları hakkındaki kanunun ikinci maddesini değiştiren bir layiha (tasarı) hazırlana-rak Meclis'e verildi.

Layiha maddeyi şu şekilde değiştirmektedir: müşa-virliklere, icabında müfettişler de tayin olunabilir. Bu takdirde emrinde oldukları umumi müfettişliğin mer-kezi, bu müfettişlerin mıntıka merkezi sayılır. Umu-mi müfettişler teşkilatına dahil maaşlı memuriyetler için tesbit olunan dereceler azami olup icab ettiği takdirde bu vazifelere kadrodaki maaşlar karşılık gösterilmek suretile daha aşağı derecelerden memur tayini caizdir. Bu takdirde kendilerine 1452 numaralı kanunun müsadi olduğu derece maaşı verilir. Bahsi geçen hükümler, Trakya Umumi Müfettişlik teşkilatı maaş, ücret ve masrafları hakkındaki 2393 sayılı ka-nunun birinci maddesine bağlı bir numaralı cetvele dahil maaşlı memurlara da şamildir.

C, 7 Şubat 1936

6 Şubat Doğu illerinde kış sporları teşkilatı kurulması için yardım talebinin kabulü.

BCA: 030.10/ 70.463.5/ 77B.22

7 Şubat Hariciye Vekaleti 1935 ma-li yılı bütçesinde münakale yapılmasına dair 2911 sayı-lı kanun.

Münakale (aktarım) miktarı, 13 000 liradır. RG

7 Şubat Milli Müdafaa Vekaleti de-niz kısmı 1935 mali yılı bütçesinde yeniden açıla-cak fasla tahsisat konulma-sına ve 1936 yılına sari taahhüdat icrasına dair 2912 sayılı kanun.

Tahsisat miktarı, 2 100 000 liradır. Bu kanunla 1935 mali yılı Milli Müdafaa Vekaleti deniz kısmı bütçe-sinin 866. faslının gemi tamir ve inşaatla ilgili mad-desine konmuş olan tahsisatın bir misline kadar 1936 mali yılına sari taahhüde girişilmesi için Milli Müda-faa Vekiline mezuniyet verilmiştir.

RG

7 Şubat 4. Umumi Müfettişlik Ma-liye Müşavirliği'ne Amir Süden'in tayini.

BCA: 30.11.1/101.5.6/11966

8 Şubat Atatürk, Ankara'dan trenle İstanbul'a hareket etti.

ATCTK

8 Şubat Üçüncü Umumi Müfettiş tarafından bölgenin genel durum ve ihtiyaçları ile ya-pılacak işler hakkında su-nulan rapora Adliye Bakan-lığı'nı ilgilendiren kısımla-rın incelendiği.

Üçüncü Umumi Müfettiş, bakanlıkların vilayetlerle yapılan haberleşmelerinde umumi müfettişliğin aracı olmasını istiyordu. Ancak, Adliye Vekaleti, bu istemi reddetmiştir. Umumi müfettişliklerin aracı konumu-nun, işleri geciktireceğini düşünmektedir.

BCA: 030.10/ 70.463.6/ 77B.23; UM, s. 176.

8 Şubat Maliye Vekaleti'ne bağlı Tapu Müdürlüklerinde ta-yinler yapıldı.

Bingöl Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Murat Akgün, Tunçeli Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Celal Tuna, Ço-ruh Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Osman Ünver, Bit-lis Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Hayri Akkök, Hak-kari Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Tahsin Erdem, Gi-resun Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Lütfi Taşçı, Ço-rum Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Lütfi Senyücel, Er-zurum Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Şükrü Bilge, Kayseri Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Cemal Ünal, Muş Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Ali Muhsin Bayrakal, Samsun Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Asım Kağan, Bolu Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Tevfik Sungur, Gümüşhane Vilayeti Tapu Müdürlüğü'ne Hasan Fehmi Tekin tayin edilmiştir.

RG

Page 34: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 734

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

8 Şubat İnkılapların korunması için parti ile hükümetin işbirliği yapması.

BCA: 490.1/ 3.12.9

8 Şubat Hava Kurumu'na yardım edilmesi.

BCA: 490.1/ 3.14.18/ 1.Büro

8 Şubat Parti Büyük Kurultayı'nın aldığı kararlar.

Kararlar, ulusal bünyeyi kuvvetlendirme amacı doğ-rultusunda alınmıştır. Kurultayda, tuzun ucuzlatılma-sı, şeker fiyatının indirilmesi, çiftçi borçlarının taksit-lendirilmesi, arazinin yeniden yazılması, bina vergi-sinin azaltılması, hayvanlar vergisinin indirilmesi ve tarım kredi kooperatifleri ile alacakların taksitlendi-rilmesi kararları alınmıştır. Bu kararlara 1935 ve 1936 yılında mecliste resmiyet kazandırılmıştır.

BCA: 490.1/ 3.12.11; C, 8 Şubat 1936

9 Şubat Memleketin her tarafında ölçü ve tartı aletleri sahte-karlığı gözlemlenmesi.

SP, 9 Şubat 1936

9 Şubat Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras, Balkan Andlaşması Reisliğine se-çildi.

C, 10 Şubat 1936

10 Şubat Adana'da köy mümessille-rinin iştiraki ile pamuk kongresi toplandı.

C, 10 Şubat 1936

10 Şubat İzmit'te kurulan Bayındırlık ve Kültür Birliği, köyler-den gelen murahhasların iştiraki ile köylüyü yük-seltmek için ilk toplantısını yaptı.

C, 10 Şubat 1936

10 Şubat Beyoğlu Kaymakamlığı'nın tezkeresi doğrultusunda, İstanbul Belediyesi, umumi evlerin açılırken bir defaya mahsus olmak üzere üç sı-nıf halinde küşad ruhsati-yesi istenmesine karar verdi.

C, 11 Şubat 1936

10 Şubat Bazı illeri teftişe çıkan CHP milletvekillerinin işçi ve esnafın durumuna dair verdikleri raporların hula-sası.

Aydın saylavının hazırladığı raporda Antalya ve Konya inceleme konusu yapılmıştır. Bu rapora göre Antalya ilinde toplu halde işçi yoktur; esnafın duru-mu da normaldir, teşkilata bağlanmışlardır. Konya'da işçi azdır; esnaf teşkilatlandırılmıştır. 23 esnaf cemi-yeti vardır. Ancak, saylava göre bu cemiyetlerin fay-daları, faaliyetleri görülememiştir. Malatya saylavı-nın hazırladığı başka bir raporda Çanakkale, Tekir-dağ, Kırklareli ve Edirne ele alınmıştır. Bu rapora göre Çanakkale'de, Kırklareli'nde ve Edirne'de işçi kitlesi yoktur; esnaf ve diğer zümrelerin de teşekkül-leri yoktur. Tekirdağ'da önemli oranda amele çalış-maktadır. Ancak, yoğunlaşma mevsime bağlıdır. Es-nafın aralarında yardım kurumları yoktur; esnaf ufak

BCA: 490.1/ 726.485.1/ 4.Büro

Page 35: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 735

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

krediye muhtaçtır. Bu hüküm diğer iller için de ge-çerlidir. Gaziantep saylavı, Isparta hakkında bir rapor hazırlamıştır. Rapora göre Isparta'da sabahtan akşa-ma kadar çalıştırılan yüzlerce işçi vardır ve bunların hepsi kadın ve çocuktan ibarettir. Çalışanların sıhhat ve gündelik durumları iyi değildir. Trabzon saylavı, Yozgat, Sıvas, Tokat ve Amasya illerine ilişkin rapor hazırlamıştır. Bu rapora göre Yozgat'ta çok farklı es-naf cemiyetleri vardır fakat faaliyet ve faydaları göz-lenememiştir. Amele kitlesi yoktur. Sivas'ta esnaf teşkilatı yoktur. Demiryolu inşaatında çalışan çok sayıda amele vardır. Sağlık durumları iyi değildir; çok çalıştırılmaktadırlar. İşçileri çalıştıran şirket işçi-leri istismar etmektedir. Tokat'ta şeker fabrikasında amele vardır; esnaf teşkilatı yoktur. Amasya'da doğ-rudan doğruya ameleliği iş edinmiş kimse yoktur; esnaf teşkilatı yoktur. Bu iller haricinde, Ordu, Gire-sun, Çoruh illerine ilişkin de rapor hazırlanmıştır.

11 Şubat Yüksek maaşlı kadrolara memur bulunmadığı.

Bu kadrolar Üçüncü Umumi Müfettişlik bünyesinde bulunmaktadır. Üçüncü Umumi Müfettiş, bu konuda şöyle yakınmaktadır: "… sekiz binlik yabancı işler müdürlüğüne, yedi binlik istatistiğe, beş bin beş yüz-lük yazı işlerine, yedişer bin kuruşluk bayındırlık müşavirliklerine başta barem ve 1700 numaralı ka-nunlar olduğu halde umum mevzuatı kanuniyeden dolayı adam bulamıyoruz."

BCA: 030.10/ 70.463.7

12 Şubat Şehir ve kasabaların imar planlarının hazırlanması ve hava fotoğraflarının alın-ması amacıyla bir komis-yon kurulması

BCA: 030.10/ 81.533.11/ 83.11

12 Şubat Umumi müfettişliklerin müşavirliklerine atamalar yapılması.

Birinci Umumi Müfettişlik mali müşavirliğine İstan-bul Tahakkuk Müdürü Talat, Üçüncü Umumi Müfet-tişlik mali müşavirliğine İstanbul Maliye murakıbı Hüsnü tayin edildi.

RG

12 Şubat Askeri memurlara mesken tazminatının derece maaş-ları üzerinden verilmesi ge-rektiği.

BCA: 030.10/ 132.948.10/ 116.34

12 Şubat Tunçeli Vali Muavinliğine Muğla Valisi Cevad Ökmen tayin edildi.

RG

12 Şubat Muğla'da maden işletme ruhsatı.

Muğla Üzümlü'de Etibank Genel Müdürlüğü, Stanley Paterson ile B. Cemal Hünal'a verilen krom madeni işletme ruhsatı.

BCA: 310.10.48/ 2133.2916/ 531.54

13 Şubat Umumi müfettişliklerin müşavirliklerine atamalar yapılması.

Birinci Sınıf Sıhhat ve İçtimai Muavenet müfettişle-rinden doktor Ahmed Enver Akman Üçüncü Umumi Müfettişlik Sıhhi Müşavirliği'ne, yine Sıhhat ve İçti-mai Muavenet müfettişlerinden doktor Sadrettin Hattuza Birinci Umumi Müfettişlik Sıhhi Müşavirli-ği'ne tayin edilmiştir. Maaş 80 liradır.

RG

Page 36: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 736

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

13 Şubat Emniyet müdürlüklerine tayinler yapıldı.

Tunceli Vilayeti Emniyet Müdürlüğü'ne Faik Köksal, Emniyet İşleri Umum Müdürlüğü Dördüncü Şube Müdürlüğü'ne Celal Tevfik, Bursa Emniyet Müdür-lüğü'ne Mahmud, Sivas Emniyet Müdürlüğü'ne Ha-mi, Elaziz Emniyet Müdürlüğü'ne Kadri İbrahim, İçel Emniyet Müdürlüğü'ne Şükrü Ahmed, İstanbul Emniyet Müdürlüğü Dördüncü Şube Müdürlüğü'ne Fikri terfian tayin edilmiştir.

RG

14 Şubat İstanbul Daimi Encümeni'-nin kabul ettiği veçhile İt-faiye umumi hizmetlerden para alınmaması.

C, 14 Şubat 1936

15 Şubat 2/4002 sayılı kararnameyle Çoruh Valiliği'ne eski Konya Saylavı Refik tayin edilmiştir.

RG

15 Şubat Üçüncü Umumi Müfettişlik Sıhhat Müşavir Muavinli-ği'ne Hendek Kaymakamı Sadettin, terfian tayin edilmiştir.

Maaş 55 liradır. RG

15 Şubat İstanbul ve İzmir Liman İş-leri Müdürlüklerinin Vazi-felerine ve Bunların Murakebesine Dair Nizam-namenin 18. Maddesini Değiştiren 2/4001 Sayılı Nizamname

BULMAÇ

17 Şubat Atatürk'e suikast hazırla-mak suçundan sanık 8 kişi, delil yetersizliğinden beraat ettiler.

TCSYK

17 Şubat Belediye Memurları Yar-dım Cemiyeti senelik kong-resini yaptı.

Bu cemiyet, vefat eden belediye memurlarının ailele-rine yardım etmek üzere kurulmuştur.

C, 12 Şubat 1936

17 Şubat Kooperatifçilik Cemiyeti yıllık kongresini Ankara Halkevinde yaptı.

C, 18 Şubat 1936

17 Şubat Çorum Valiliği'ne Niğde Valisi Ziya Tekeli'nin ve Muğla Valiliği'ne Tokat Valisi Recai Güreli'nin naklen tayinleri.

4073 sayılı kararname 3.3.1936 tarihinde Resmi Ga-zete'de yayımlanmıştır.

BCA: 030.18.1.2/ 62.13.19/ 2\4073/ 71-413

18 Şubat Vakıf kayıtlarının İstanbul evkaf ambarlarından Anka-ra'ya götürülmesi.

C, 18 Şubat 1936

18 Şubat Deniz Ticaret Müdürlüğü'-nün umum müdürlüğü ola-cağına dair kanun layihası Başvekalete geldi.

Bu layihayla İstanbul Deniz Ticaret Müdürlüğü'nün kadrosu genişletilmiş, Umum Müdürlük'e bağlı 79 limandaki teşkilatın aleddevam murakebesi için iki müfettişlik ihdas edilmiş, Yüksek Deniz Ticaret Mektebi'nin kadrosu mümasil yüksek mektebler de-recesine çıkarılmıştır.

C, 19 Şubat 1936

Page 37: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 737

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

18 Şubat Umumi müfettişliklerin müşavirliklerine atamalar yapılması.

Dördüncü Umumi Müfettişlik mali müşavirliğine Üsküdar tahsil müdürü Amir Süden, Dördüncü Umumi Müfettişlik Müşavirliğine Fuat Yersel'in, müşavir muavinliğine Tevfik Dündar'ın terfian tayin-leri onanmıştır.

RG

18 Şubat Etibba Odası'nda açılan kurslarda hükümet ve bele-diye doktorlarına zehirli gazlar dolayısıyla konfe-ranslar verilmeye başlandı.

C, 19 Şubat 1936

18 Şubat Türk parasının kıymetini koruma hakkındaki 11 sa-yılı Kararname'nin 39. maddesine bir fıkra eklen-mesi.

Eklenen fıkra şudur: işbu maddede mevzuubahis dö-viz yerine altın getirilmesi de caizdir. Şu kadar ki döviz yerine altın getirmek isteyenler, bunun hariçten ithal edilmekte olduğunu memleket dahilinde salahi-yettar makama tasdik ettirdikten sonra o tasdike müs-teniden Kambiyo Müdürlüğünün veyahut maliye dai-resinin bir irsaliyesi ile mezkur altınları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına veyahut onun göste-receği muhabire, resmi rayiç üzerinden satmağa mecburdurlar. Kararnamenin gerek bu maddesinde gerek diğer maddelerinde ihracat dövizlerine aid ola-rak mevcud ahkam altınlar hakkında da cari olacak-tır. Bu değişiklik, 27.2.1936 tarih 3243 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

BCA: 030.18.1.2/ 62.13.20/ 2\4075/ 2\4393; RG

19 Şubat 2/4014 Sayılı Kabuklu Yumurta İhracatı Nizam-namesi

Bu tüzük, yumurta ihraç edilecek iskele ve istasyon-lar, yumurta ihraç edecek tacirler ve yumurta işlene-cek yerleri; ihraç edilecek yumurtaların vasıfları ve nevilerini; yumurta sandıklarını; kontrol komisyonla-rı ve kontrolün nasıl yapılacağını düzenlemektedir.

BULMAÇ, RG

19 Şubat Nafıa Vekaleti, şose ve köprüler layihasına ek ola-rak hazırlamakta olduğu layihayı tamamlamıştır.

Vekalet, bu layihada yol vergisini mal kudretine nisbet edilen bir şekle şekle koymuştur. Mevcut yol vergisi şeklinde esas bedeni mükellefiyeti nakden ödemeye çevirmiştir. Milletvekili, hakim, doktor gibi çeşitli mesleklerde ve işlerde çalışan ve kazanç ver-gisi veren kadınlardan yol vergisi kesilmesi de layi-hada yer almaktadır.

C, 20 Şubat 1936

19 Şubat Üçüncü Umumi Müfettişli-ğin, bölgenin genel durum ve ihtiyaçları hakkında sunduğu rapor üzerine ilgili kısımların Maliye Bakanlı-ğı tarafından incelenmesi.

BCA: 030.10/ 70.463.9/ 77B.26

19 Şubat Birinci Umumi Müfettişlik Başmüşavirliğine Naci Kıcıman'ın tayini.

BCA: 030.18.1.2/ 62.14.3/ 2\4078/ 77-9

20 Şubat Açık olan Varidat Umum Müdürlüğü Birinci Şube Müdürlüğü'ne Reşad'ın ta-yin olması.

RG

20 Şubat Nafıa Vekaleti, büyük bir yol projesi hazırladı.

Nafıa Vekaleti, on beş senede 160 milyon lira harca-narak 17 bin kilometre yol yapımı hedeflemektedir.

C, 21 Şubat 1936

Page 38: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 738

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

21 Şubat İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi için Almanya'dan Profesör Helman'ın geti-rilmesine karar verildi.

C, 21 Şubat 1936

21 Şubat İzmir Havagazı Şirketi im-tiyaz ve tesisatının İzmir Belediyesi'ne devri.

Devir bedeli 50 liradır. BCA: 030.18.1.2/ 62.14.17/ 2\4092/ 162-72

21 Şubat Arazi Vergisi Nizamname-sinin Muvakkat 4. Madde-sinin Son Fıkrasının Tavzi-hine Dair Kararname.

Arazi Vergisi Nizamnamesinin muvakkat 4. madde-sinin son fıkrasının tavzihine dair Maliye Vekilliği'n-den yazılan tezkere üzerine Şurayı Devlet Reisliği'-nin 5.2.1936 tarih ve 2144 sayılı tezkere ile gönderi-len Tanzimat Dairesi ile Heyeti Umumiye mazbatala-rı İcra Vekilleri Heyeti'nce 4011 sayılı kararnameyle onanmıştır.

BULMAÇ, RG

22 Şubat Bazı nahiyeler kaldırıldı. Bu nahiyeler, Hakkari'nin Şemdinan, Bitlis'in Hizan, Van'ın Havasor, Ağrı'nın Patnos, Diyarbakır'ın Eğil ve Bismil nahiyeleridir.

BCA: 30.11.1/ 101.4.18/ 11958; RG

22 Şubat Manisa'da idari taksimat. Manisa'nın Turgutlu İlçesi'ne bağlı Kerpiçli, Horozan, Veliler ve Süleymanlar köyleri İzmir'in Ödemiş İlçesi'ne bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 101.4.17/ 11957; RG

22 Şubat 1935 Senesi Bütçesinin 702. Faslına Mevzu Gece Mesai Ücreti Tahsisatının Liman Memurlarına Sureti Tevziine Dair 2/4032 Sayılı Talimatname

Bu yönetmelik, tevziatın bütçeye konulan 1000 lira-lık tahsisatını geçmemek şartı ile İcra Vekilleri Heye-ti'nce onaylanmıştır.

BULMAÇ, RG

23 Şubat Halkevlerinin 5. yıldönü-mü.

Halkevlerinin 5. yıldönümü münasebetiyle memleke-tin her tarafındaki Halkevlerinde merasim düzenlendi ve birçok kazada 32 Halkevi açıldı.

C, 24 Şubat 1936

24 Şubat Asırlardan beri sur içinde mahsur kalan Diyarbekir'in istasyonla sur arasındaki sahada yeniden kurulması planlanması.

C, 24 Şubat 1936

24 Şubat Türk parası kıymetini ko-ruma hakkında 11 sayılı kararnameye bağlı ihtiyaç listesinin yeni tadilatının tediye muvazenesi esasına müstenid Klirinkli memle-ketlerde tatbik olunmaması ve ihtiyaç listesine bazı ila-veler yapılmasına ilişkin hazırlanan 4013 sayılı ka-rarname.

Bu kararname, 20.11.1935 tarih ve 2/3569 sayılı ka-rarnameye ektir.

RG

24 Şubat Hükümet, uluslararası ser-gilere resmen iştiraklare dair karar verdi.

Buna ilişkin İktisad Vekaleti, bütçeye icap eden tah-sisatları koymaya başlamıştır.

C, 25 Şubat 1936

Page 39: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 739

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

24 Şubat Teşvik-i Sanayi Kanunu Yönetmeliği'nin 21 ve 40. maddelerinin değiştirilme-si.

BCA: 030.18.1.2/ 62.15.20/ 2\4115/ 174-28

25 Şubat Açılacak fabrikalarla sana-yi müesseselerine konan makine, motör, inbik, ka-zan ve sair muharrik kuv-vetler için İstanbul Beledi-yesince yeni bir talimatna-me hazırlandı.

Bu talimatnameye göre sanayi müesseseleri üç kısma ayrıldı.

C, 25 Şubat 1936

25 Şubat Türk Hava Yolları beynel-milel (uluslararası) seferler yapmağa başladı.

Efransla müşterek çalışmak üzere bir mukavele im-zalandı.

C, 26 Şubat 1936

25 Şubat Kambiyo müsaadesi. Sıhhi ve ticari sebeplerle, tahsil ve araştırma maksat-ları haricinde kalarak, fakat meşru ve zaruri sebeple yapıldığı bittetkik anlaşılan ve aciliyet arzeden seyahatlar için de Maliye Vekaleti makamının ma-lumat ve tesbiti ile icab eden kambiyo müsaadesi ve-rilmeye başlanmaktadır.

C, 26 Şubat 1936

25 Şubat Askeri kadroların Maliye Vekaleti'ne ne suretle veri-leceği.

BCA: 030.18.1.2/ 62.17.11/ 2\4146/ 39-144

25 Şubat Evkaf Heyeti Teftişiyesine aid talimatnamenin 6. maddesinin değiştirilmesi-ne ilişkin 4035 sayılı ka-rarname.

6. maddenin yeni şekli şudur: Muvazzaf müfettiş olabilmek için evkafta akalli bir sene müfettiş mua-vinliği etmek şarttır. Şu kadar ki bu müddet ikmal edilmezden evvel tayin edilecek müfettişler muavin-lerden veya diğer memuruni vakfiyeden en ziyade haizi ehliyet olanlardan tayin edilebileceği gibi yük-sek tahsil görmüş ve devlet hizmetinde bulunmuş olmak şartı ile hariçten de alınır. Bütçelerle tahsisat alındıkça müfettişlerin adedi tezyid ve üç sınıf üzeri-ne tertib edilecektir.

BULMAÇ, RG

26 Şubat Lyon Fahri Konsolosluğu-na 4022 sayılı kararnamey-le Albert Routier'in tayini İcra Vekilleri Heyetince onaylandı.

Tayin tarihi, 12.2.1936'dır. RG

27 Şubat Elaziz İline bağlı Palu İlçe-si merkezinin Kovancılar Köyü'ne nakledilmesi.

BCA: 030.11.1/ 101.4.5/ 11944; RG

27 Şubat Bingöl'de idari taksimat. Bingöl'ün Genç İlçesi merkezi Kupar Köyü'ne nakle-dilmiş ve Yayla adıyla yeni bir nahiye kurulmuştur.

BCA: 030.11.1/ 101.4.6/ 11945; RG

27 Şubat Diyarbakır'da idari taksi-mat.

Diyarbakır'da Hezan, Çünküş, Yağun, Bahamdan, Cikse, Başnik ve Zengetil adlarında 7 nahiye kurul-muştur.

BCA: 030.11.1/ 101.4.7/ 11946; RG

Page 40: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 740

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

27 Şubat Türkiye ile İsveç arasında imzalanan Ticaret ve Kriling Anlaşması.

2/5752 Sayılı Kanun'la onaylanmıştır. TCAMA

27 Şubat İçel'de krom ruhsatı. İçel Sıraç'da Mersin Üçoklar Ltd. Şti.'ne verilen krom madeni işletme ruhsatı.

BCA: 310.10.33/ 1278.1800/ 523.4.4144

28 Şubat Üçüncü Umumi Müfettişlik Müşavirliği'ne Mustafa Reşid'in tayini.

BCA: 30.11.1/ 101.5.17/ 11977; RG

28 Şubat Hava Tehlikesine Karşı Korunma Komisyonu, İs-tanbul Vali Muavini Hida-yet'in riyasetinde toplandı.

C, 29 Şubat 1936

29 Şubat Van'da idari taksimat. Van'ın merkez kazası içinde Erçek, Şatak kazasında Narlı, Bitlis'in Sasun kazasında Casas ve Hakkari'nin Beytüşşebap kazası içinde Gerür adlarıyla yeni nahi-yeler kurulmuş ve Van'a bağlı bazı köyler Muradiye İlçesi ve Taşrumi Nahiyesi'ne bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 101.4.9/ 11948; RG

29 Şubat Diyarbekir'de idari taksi-mat.

Diyarbekir'e bağlı Devegeçidi Nahiyesi'nin kaldırıl-ması ile Pirinçlik, Akpınar, Hani ve Bismil nahiyele-rinde ve merkeze bağlı köylerde idari düzenleme ya-pılmıştır.

BCA: 30.11.1/ 101.4.10/ 11949; RG

29 Şubat Haftalık siyasi gazete Kay-nak çıkmaya başladı.

Başyazarı, Ahmed Emin Yalman'dır. C, 18 Şubat 1936

29 Şubat Çamaşır, şapka ve hazır el-biselerden istihlak vergisi alınması için vilayetlere emir verildi.

C, 29 Şubat 1936

29 Şubat Devlet Tiyatrosunun ku-rulması için beynelmilel (uluslararası) şöhrete sahip sahne yazarlarından Karl Ebert İstanbul'a geldi.

Karl Ebert, sonra Ankara'ya geçip Hükümetle temasa geçecek ve yeni devlet tiyatrosunun esaslarını tespit edecektir. Bunun haricinde, yeni tiyatronun ilk ana kadrosunu teşkil için artistlerimizden bir kadın ve bir erkek ve Ankara Halkevi amatör san'atkarlarından da kezalik bir kadın, bir erkek staj ve tetkikat yapmak için Avusturya, Almanya ve Fransa'ya gönderilecektir.

C, 29 Şubat 1936

1 Mart Vali tayinlerinde yeni bir şekil tatbik edilmeye baş-landı.

Şimdiye kadar mevcut valilerin ekseriyesini Mülkiye mezunları ve meslekten yetişenler teşkil etmektedir. Bunun dışında önceden askerlik etmiş olanlarla hu-kuk mezunlarından bir iki kişi de vali olmuşlardır. Bu şekle göre her Vekalet birer namzed göstermekte Başvekalet bunlardan birini seçmektedir. Bu yeni şe-kil etrafında, Bingöl Valiliğine mülkiye müfettişle-rinden Şefik, Hakari Valiliğine Van Vali Muavini Muhtar Kemal tayin edilmiştir. Tokat Valisi Recai, Muğla Valiliğine tayin olmuştur. Tokat Valiliğine Diyarbekir Valisi Faiz'in, Diyarbekir'e adliye müfet-tişlerinden Ferid'in, Çorum'a Niğde Valisi Niyazi'nin, Niğdeye'de Kırklareli Valisi Faik'in tayinleri karar-laştırılmıştır. Bu tayinler 9.3.1936 tarihli Resmi Ga-zete'de yayımlanmıştır.

C, 1 Mart 1936; RG

Page 41: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 741

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

1 Mart Modern satış mağazacılığı. İnhisarlar İdaresi tarafından, İstanbul'da Beyoğlu, Beyazıd, Bahçekapı ve Karaköy'de açılan modern sa-tış mağazalarından diğer büyük şehirlerde de açılma-sı kararlaştırıldı.

C, 1 Mart 1936

1 Mart Trakya'ya yerleştirilecek 70 bin muhaciri toprak sahibi etmek için bu mıntıkanın kadastrosu yapılmaya baş-landı.

C, 1 Mart 1936

1 Mart Sebze Halinde bir hakem heyeti kuruldu.

Bu hakem heyeti, esnafla aracı komisyoncular ara-sında ortaya çıkacak ihtilafları halletmek üzere ku-rulmuştur.

C, 1 Mart 1936

2 Mart Mektupçuluklara tayinler yapılması.

Van'a, Erzincan'a Tokat'a, Niğde'ye, Burdur'a, Ma-latya'ya, Ağrı'ya, Kars'a, Sivas'a, Urfa'ya, Gümüşha-ne'ye, Bitlis'e birer mektubcu atanmıştır. Ayrıca, Borçka Kaymakamlığı'na Sivas Mektubcusu Fahri tayin edilmiştir.

RG

3 Mart İkinci Umumi Müfettişliğe atamalar.

Gazi Terbiye Enstitüsü Tabiiye Öğretmeni ve eski Ziraat Umum Müdürü Zihni İkinci Umumi Müfettiş-lik Müşavirliğine; Tekirdağ Baytar Müdürü Şevki Özer de adı geçen Müşavirlik Muavinliğine terfian tayin edilmiştir.

RG

6 Mart Dördüncü Umumi Müfet-tişlik İktisat Müşavirliği'ne Mesud'un tayini.

BCA: 30.11.1/ 102.9.14/ 12056; RG

6 Mart Urfa'ya bağlı 10 yeni nahi-ye kurulması

Bu nahiyeler, Siverek Kazası içerisinde Dağbaşı, Çaylarbaşı ve Şekerli; Birecik Kazasında Büyük Göğlü; Harran Kazasında Akçakale; Hilvan Kazasın-da Gölcük ve Ovacık; Viranşehir Kazasında Demirci; Yaylak Kazasında Kanlıavşar ve Suruç Kazasında Mürşidpınar'dır.

BCA: 30.11.1/ 102.9.18/ 12060; 6258 Sayılı RG

9 Mart Iğdır Kazası'nda yapılan iskan ve toprak dağıtımı ve temlik işinin sonuçları.

Merkez kasabasında 326 evde 1639 nufüsa 134 ev, 48 ev yeri, 10 dükkan, 8 dükkan yeri, 13503 dekar arazi ve kazanın diğer köylerinde 623 evde 3473 nü-fusa 673 ev, 58 ev yeri, 27 dükkan, 33523 dekar top-rak tevzi ve temlik edilmiştir. Ayrıca tapular doldu-rularak verilmektedir.

BCA: 030.10/ 70.463.10/ 77B.27

9 Mart Adli makamlara (reislik, hakimlik, müddeiumumilik v.b.) toplu atama yapılma-sı.

90 lira maaşlı Diyarbekir Ceza Hakimliği'ne Ömer Cemil Güzey, 70 lira maaşlı Ceza Hakimliğine Ham-di Ünsalan, 45 lira maaşlı Ceza Hakimliklerine Mehmet Arıkan ve Aşir Aksu, 80 lira maaşlı Hukuk Hakimliğine Ahmet Galip, 40 lira maaşlı Müddeiu-mumi Muavinliklerine Fahri, Cemal ve Muhsin, 30 lira maaşlı Müstantikliğe Mehmet Sadık, Tunçeli Vi-layeti Müddeiumumiliğine 80 lira maaşla Yusuf Hatemi tayin edilmişlerdir. 11 Mart'ta 102, 28 Ey-lül'de 101, 19 Aralık'ta 256, 21 Aralık'ta ise 28 atama daha yapılmıştır.

RG

9 Mart Ereğli Kömür Havzası'nda-ki işçilerden 1936 yılında Amele Birliğine % 2 aidat kesilmesi.

BCA: 030.18.1.2/ 62.18.10/ 2\4165/ 2\6251

Page 42: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 742

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

10 Mart Fındık İhracatının Muraka-besine Dair Teşrinisani 1931 Tarihli Nizamname-nin Bazı Maddelerini De-ğiştiren 2/4116 Sayılı Ni-zamname

Bu tüzük, 29.1.1936 tarih ve 2/78 sayılı kararnameye ektir. Tüzüğün, 3, 5, 7, 8, 10, 11, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 30 ve 32. maddesi değiştirilmiştir.

BULMAÇ, RG

13 Mart Toplu kaymakam ataması. Hizan, Sivrice, Şirvan, Milas, Beypazarı, Arapsun, Haymana, Kotum, Ermenak, Malkara, Torbalı, Çine, Lapseki, Karakoçan, Silvan, Hendek, Ladik, Araç, Bismil, Siverek, Eminönü, Geyve, Adıyaman, Viran-şehir, Gemlik, Karasu, Tosya, Kavak, Kuşadası, Ku-la, Yenişehir, Bergama, Salihli, Fatsa, Uluborlu, Gör-des, Bozkır, Mustafa Kemal Paşa, Silifke, Orhaneli, Eğil kaymakamlıklarına tayinler yapılmıştır.

RG

13 Mart Halkevlerine Hikmet Gür-'ün eserinin gönderildiği.

BCA: 490.1/ 3.12.2/ 1.Büro

14 Mart Dahiliye Vekaleti kapsa-mında bazı atamalar yapıl-dı.

Diyarbekir Vali Muavinliğine Kazım, Seyhan Umuru Hukukiye Müdürlüğüne Dilaver, İzmir Umuru Hu-kukiye Müdürlüğüne Seyfettin, Edirne Umuru Hu-kukiye Müdürlüğüne Hilmi tayin edildi.

RG

14 Mart Mülkiye müfettişliklerine bazı atamalar yapıldı.

Üçüncü Sınıf Mülkiye Müfettişliklerine Şemsettin, Rauf Cavid, Hayri, Gani ve Halis tayin edilmiştir.

RG

14 Mart Bazı atamalar. Üçüncü Sınıf İspekterliğe İstanbul Kültür Yardirektörü Şevket Süreyya, Birinci Genel İspekterlik Müşavirliğine Salim, Balıkesir Kültür Di-rektörlüğüne Emin atandı.

RG

14 Mart Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti kapsamında atama.

Bingöl Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür-lüğüne Dr. Cemal Turhan atandı.

RG

14 Mart Emniyet müdürlüklerine toplu atama yapılmıştır.

Hakari, Bitlis, Bingöl, Çoruh, Zonguldak, Samsun, Rize, Edirne, Konya, Diyarbekir, Kastamonu, Sey-han, Manisa ve Çanakkale illerine emniyet müdürleri atanmıştır.

RG

16 Mart Üçüncü Umumi Müfettişlik Nafia Müşavirliği'ne Mehmed Nuri'nin tayini

BCA: 30.11.1/ 102.8.4/ 12025; RG

16 Mart Düyun-u Umumiye kupon-larının kağıt para esası üze-rinden tediyesi.

BCA: 030.10/ 137.980.2/ 128.52

16 Mart İstanbul'da yayımlanan Bü-tün Dünya adlı mecmuanın satışının yasaklanması.

Derginin ikinci nüshasında Almanya devlet başkanı aleyhine çıkan karikatürlerden dolayı dergi yasak-lanmıştır. Almanya'yla devlet ilişkilerinin bozulma-sından çekinilmiştir. Yasak edilme işlemi, Matbuat Kanunu'nun 51. maddesine dayanılarak yapılmıştır.

BCA: 030.18.1.2/ 62.20.11/ 2\4206/ 86-214

16 Mart İstanbul'da Süreyya Paşa Mensucat Fabrikası'nda 600 işçi greve gitti.

GB

Page 43: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 743

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

17 Mart Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüklerinde atamalar yapıldı.

Rize Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlü-ğüne Dr. Saim Orhan, Niğde Vilayeti Sıhhat ve İçti-mai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Saffet Köksal, Er-zincan Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür-lüğüne Dr. Cudi, Samsun Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. İbrahim Sağın atanmış-tır.

RG

17 Mart Kars, Iğdır, Erzurum, Er-zincan sularının 1936 sene-sinde isalelerini başlata-bilmek için projelerinin tamamlanması.

BCA: 030.10/ 70.463.12/ 77B.29

18 Mart 2818 sayılı kanunun 5. maddesine göre devlete in-tikal etmiş olan bazı mad-delerin 2805 sayılı kanun hükmüne göre Eti Banka devredilmesine ilişkin 4160 sayılı kararname.

Bu madenler şunlardır: Muğla Vilayetinin Fethiye Kazasının Günlükbaşı Kariyesinde olup işletme im-tiyazı 2.11.1931 tarihli kararname ile Ahmed Kemal ve Salih Zeki uhdesine geçen ve bunlar tarafından da Fethiye Şirketi Madeniyesi Türk Anonim Şirketine icar edilen krom madeni; Muğla Vilayetinin Fethiye Kazasının Boynuz Köyünde bulunan ve işletme imti-yazı Türk Krom Anonim Şirketine icar eden krom madenidir.

RG

19 Mart Bingöl ili belediye reisliği görevinin Bingöl Valisi'ne verilmesi.

Çabakcur kazası merkezinde kurulan Bingöl Vilayeti Belediye Reisliği, 1580 Sayılı Kanunun 94. maddesi mucibince vali uhdesine verilmiştir.

BCA: 030.18.1.2/ 63.21.1/ 2\4216/ 82-52

19 Mart Askeri Muallim ve Hakim Yetiştirilmesi Hakkındaki Talimatnamenin 10. Mad-desinin Değiştirilmesine Dair Bakanlar Kurulu Ka-rarı ile Yürürlüğe Konulan Yönetmelik.

BULMAÇ

19 Mart Bazı Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürlüklerine atamalar yapılmıştır.

Kayseri Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür-lüğüne Dr. Mustafa Zühtü Ergün, Hakari Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Vasfi Öztelli, Bitlis Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Ali Remzi Tınas, Malatya Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Ahmed Ali Tatar, Ordu Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Reşid Emre, Çorum Vi-layeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Halid Karakaya, Balıkesir Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Muhlis Süner tayin edilmiştir.

RG

20 Mart Bazı Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürlüklerine atamalar yapılmıştır.

Urfa Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlü-ğüne Dr. Fazıl Gökçeören, Bilecek Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Saffet Öney, Mardin Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür-lüğüne Dr. Nihad Eroğlu, Tunçeli Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Mahir Önbilgin tayin edilmiştir.

RG

Page 44: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 744

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

20 Mart Rusya'dan komünistlik propagandası yapması için gönderilen ve yurt için za-rarlı olduğu anlaşılan Ah-met'in Niğde'ye nakli.

BCA: 030.18.1.2/ 63.21.12/ 2\4228/ 95-70

20 Mart Şavşat Kaymakamı Hayri'-nin Bakanlık emrine alın-ması.

BCA: 30.11.1/ 103.11.2/ 12085

21 Mart Memurin Kanununun Bazı Maddeleri ile Buna Müzeyyel Olan 1777 Sayılı Kanunun 3. Maddesinin Tadili Hakkında 2919 Sayı-lı Kanun

788 Sayılı Memurin Kanununun 13, 25, 64. maddele-ri değiştirilmiştir.

BULMAÇ, RG

21 Mart Bazı Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürlüklerine atamalar yapılması.

Çoruh Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür-lüğüne Dr. Mustafa Sabri, Elaziz Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Hikmet Fırat, Kars Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlü-ğüne Dr. Derviş Kuntman, Afyonkarahisar Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Remzi Başkan, Manisa Vilayeti Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Zühtü Güven tayin edilmiştir.

RG

23 Mart Birinci Umumi Müfettişin yol, yapı, kültür tahsisatına dair Başbakanlığa yazdığı yazı.

BCA: 030.10/ 70.458.3/ 77A.98

23 Mart Bazı il kültür direktörlükle-rine atamalar yapıldı.

Erzurum Kültür Direktörlüğüne Hamdi Keskin, Hakari Kültür Direktörlüğüne Nurettin, Çoruh Kültür Direktörlüğüne Lütfi tayin edilmiştir.

RG

23 Mart Samsun Nafıa Direktörlü-ğüne Mahmut Cemil atandı.

RG

25 Mart Hariciye Vekaleti 1935 ma-li yılı bütçesinde münakale yapılmasına dair 2922 sayı-lı kanun.

Münakale miktarı 41 000 liradır. RG

25 Mart Afyon-Karakuyu ve Boza-nönü-Isparta demiryolu hatları hizmete açıldı.

TCSYK

26 Mart Mardin'de yeni nahiye. Mardin'in Cizre İlçesi'ne bağlı Amirin köyünde Dicle adıyla yeni bir nahiye kurulmuştur.

BCA: 30.11.1/ 102.9.15/ 12057; RG

26 Mart Siirt'te yeni nahiye. Siirt'in Beşiri İlçesi'nde İluh ve Şimis, Pervari İlçe-si'nde ise Harhur adlarıyla üç yeni nahiye kurulmuş-tur.

BCA: 30.11.1/ 102.9.16/ 12058; RG

27 Mart İkinci Umumi Müfettişlik Sıhhi Müşavir Muavinliği'-ne Sırrı'nın tayini.

BCA: 30.11.1/ 102.9.13/ 12054; RG

Page 45: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 745

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

27 Mart 161 sayılı kararnameye bağlı üç talimatnameden "şehadetnameli kaptan ve çarkçıların Türk sancağını hamil sefain ve merakipte derecat ve menatıkı istihtamlarına dair talimat-name" ile 2729 sayılı ka-rarnameye bağlı "muayene ve mesahai sefain talimat-namesi"nin vesaiti tahlisiye faslını teşkil eden (106-132) maddelerinin mer'iyetten kaldırılmasına dair 4203 sayılı kararname.

RG

27 Mart "Projektör" adlı mecmua-nın toplattırılmasına dair 4205 sayılı kararname.

İstanbul Bozkurt Matbaasında basılarak Sabiha Zeke-riya'nın mes'uliayeti altında çıkarılan ve muzır yazı-ları taşıdığından ötürü bu mecmua toplattırılmıştır. Bu toplattırma işlemi, Matbuat Kanunu'nun 51. mad-desine göre yapılmıştır. Yine aynı kanunun 50. mad-desini göre de muvakkaten tatil edilmiştir.

RG

28 Mart Saatlerin Doğru Olarak Bir Yerden Ayarlanabilmesi İçin İstanbul Rasathanesin-ce Hazırlanan Talimatname ve Merbutlarının Tasdikine Dair 2/4196 Sayılı Bakan-lar Kurulu Kararı ile Yü-rürlüğe Konulan Yönetme-lik.

Bu yönetmeliğe göre İstanbul Rasathanesi, Osmaniye telsiz merkezi ile her gün saat 11'de uluslararası saat işaretlerini yayımlayacaktır. Bunun haricinde yönet-melik, telsiz merkezleri arasında telsiz hattının ku-rulmasını, işaretlerin kontrolünü de düzenlemektedir.

BULMAÇ; BÜK; RG

30 Mart Suriye'de Türklerin ve Türkiye'de Suriyelilere Ait Olan Emlakine Müteallik Mukavele Müddetinin Uza-tılması Hakkında 2929 Sa-yılı Kanun

Bir sene uzatılmıştır. 4.4.1936 Tarihli 3271 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

TTOMAR; RG

30 Mart 2921 Sayılı İnhisarlar Umum Müdürlüğü Tekaüt (Emekli) Sandığı Kanunu.

Bu kanunla İnhisarlar Umum Müdürlüğü kadrosuna dahil olup bütçeden aylık olarak ücret alan müseccel daimi memur ve müstahdemler için tekaüd sandığı kurulmuştur. Bunlara ve bunların dul yetimlerine bağlanacak aylık veya verilecek tazminat bu kanun hükümlerine göre hesap olunarak tahsis ve ita oluna-caktır. Bu sandık, hükmi şahsiyeti haiz olup Gümrük ve İnhisarlar Vekili'nin nezaret ve murakebesi altında bir idare meclisi tarafından yönetilir. Sandıktan bağ-lanacak aylıklar her ay peşin olarak verilir. Emeklilik aylığına sahip olmak için 35 sene çalışmış olmak ge-rekmektedir.

BULMAÇ, RG

30 Mart Hayvanlar Vergisi misil zamlarının kesri munzam hesabına ithal edilmemesi lazım geldiğine dair 932 sayılı TBMM kararı.

RG

Page 46: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 746

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

1 Nisan Van'da yeni nahiye. Van'ın Erciş Kazası içindeki Ağı köyünde Kocapınar adıyla yeni bir nahiye kurulmuş ve bazı köyler bu nahiyeye bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 102.9.17/ 12059; RG

1 Nisan Posta, Telgraf ve Telefon Umum Müdürlüğü'nün 1935 mali yılı bütçesinde münakale yapılmasına dair 2926 sayılı kanun.

Münakale miktarı 86 010 liradır. RG

1 Nisan İstanbul Üniversitesi'nin Umumi muvazeneye alın-masına dair olan 2467 sayı-lı kanunun bazı maddele-rinde değişiklik yapılması-na dair 2928 sayılı kanun.

Bu kanuna göre yalnız diploma ve suret harçları ha-ricinde para alınmaz. Bu kanunla 70 lira maaşlı 20, 55 lira maaşlı 22, 45 lira maaşlı 28, 40 lira maaşlı 32 doçentlik konmuştur. Bidayeten doçentliğe tayin olanlar 40 lira maaş alacaklardır. Asistanlara kıdem-lerine göre 20-30 lira, baş asistanlara 35 lira, Tıp Fa-kültesi asistanlarına 50-60 lira, laboratuvar asistanla-rına 75 lira maaş verilir.

RG

1 Nisan 895 Numaralı Kanun Hü-kümlerine Göre Teşekkül Eden Askeri Fabrikalar Te-avün ve Sigorta Sandığı Talimatnamesine Bir Mad-de Eklenmesine Dair 2/4217 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

3 Nisan Bazı illerde yeni teşkil edi-len altı kazanın hudutlarını, bu kazalara bağlanacak na-hiye ve köyler üzerinden tayin ve tespit eden 2/3974 sayılı kararname.

Bunlar, Van Vilayeti içerisinde Gürpınar, Hakari'de Şemdinli, Diyarbekir'de Bismil, Eğil, Elaziz Vilaye-ti'nde Sivrice ve Karakoçan kazalarıdır.

RG

4 Nisan Konya Kültür Direktörlü-ğü'ne Hüsnü Uluğ'un, Bin-göl Kültür Direktörlüğü'ne Bahri'nin atanması.

RG

4 Nisan Polis evleri dolaşarak va-tandaşların soyadı almakta acele etmesini istedi.

BÜK

6 Nisan Evkaf Umum Müdürlüğü 1935 mali yılı bütçesinde değişiklik yapılmasına dair 2930 sayılı kanun.

31 000 liralık münakale yapılmıştır. RG

7 Nisan Bazı illerde yeni teşkil edi-len üç kazanın hudutlarını, bu kazalara bağlanacak na-hiye ve köyler üzerinden tayin ve tespit eden 4200 sayılı kararname.

Bunlar, Ağrı Vilayeti içinde Patnos, Bitlis Vilayeti içinde Hizan ve Kotum'dur.

RG

8 Nisan Halkevlerinin çoçuk konu-lu konferanslar vermesi.

BCA: 490.1/ 3.12.20/ 1.Büro

Page 47: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 747

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

8 Nisan Çeşitli cemiyetlerin halkev-leri bünyesinde toplanması.

O dönemde halkevleri dışında gençler birliği, musiki cemiyeti, kültür evi gibi çeşitli cemiyetler halkevleri bünyesine katılmaya çalışılmaktadır. Çünkü, farklı kurumların birbirinden ayrı şekilde çalışılması is-tenmemektedir. Bu tür toplumsal kurumların halkevi çatısı altında daha verimli çalışacakları ve cumhuriyet ülküsüne daha sıkı bağlı olacakları düşünülmektedir.

BCA: 490.1/ 3.12.23

8 Nisan Bazı illerin kültür direktör-lüklerine atama yapılması.

Çankırı Kültür Direktörlüğü'ne Fazıl, Burdur Kültür Direktörlüğü'ne Kaşif, Bolu Kültür Direktörlüğü'ne İhsan, Bitlis Kültür Direktörlüğü'ne Hamdi, Tunçeli Kültür Direktörlüğü'ne Kadri Güney atanmıştır.

RG

8 Nisan İstanbul Limanı Nizamna-mesinin 55. Maddesini De-ğiştiren 2/4279 Sayılı Ni-zamname

Tüzük şu şekilde değiştirilmiştir: kılavuzların sıhhi pratika almadan evvel gemilere girmeleri caiz ise de bulaşık yerlerden geldiği anlaşılan gemilerin tabi ola-cakları sıhhi tedbirlere bu kılavuzlar da tabi olurlar.

BULMAÇ, RG

9 Nisan İstanbul Telefon Şirketi devletçe satın alındı.

TTY

9 Nisan Mütehassıs Tabipler, Kim-yagerler ve Sair Sıhhıye Memurlarının Vesika, Ruh-satname ve Şahadetnamele-ri Tescil Harçlarıyle Para ile Hasta Bakan Hususi Hastanelerin Açılma Ruh-satnameleri Harçları Hak-kında 2935 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

9 Nisan Artırma, Eksiltme ve İhale Hakkındaki 2490 Sayılı Kanunun 68. Maddesine Bir Fıkra Eklenmesine Dair 2931 Sayılı Kanun

Eklenen fıkra şudur: belediyelere ait artırma, eksilt-me ve ihale bu kanunun hükümleri içinde doğrudan doğruya belediye encümenlerince yapılır.

RG

9 Nisan Gümrük Tarife Kanuniyle 1895 Sayılı Kanunda Yazılı Gazoil Hakkında 934 Sayılı Heyeti Umumiye Kararı

BULMAÇ

10 Nisan Askeri ve Mülki Tekaüt Kanunun Bazı Maddeleri-nin Tadiline ve Bazı Mad-delerine Fıkra Eklenmesine Dair 2936 Sayılı Kanun

1683 Sayılı Askeri ve Mülki Tekaüd Kanunu'nun 7. maddesine mülki memurlar hakkındaki kısmına şu fıkra eklenmiştir: "zabitlerle askeri ve mülki memur-lardan ahlak noktasından hükmen veya nizamnamesi mucibince sicillen tekaüd edilenler devlet, hususi idare ve belediye hizmetlerinde ve hususi kanunlarla teşkil edilen veya sermayesinin en az yarısı devlete aid olan banka ve müesseselerde ve menafii umumiyeye hadim cemiyetlerde istihdam edilmez-ler." 13. maddesi şu şekilde değiştirilmiştir: "zabitler-le askeri memurlardan hükmen veya sicillen tekaüde sevk edilenlerin hizmet müddetleri 5 sene veya daha fazla olursa bu müddet nisbetinde tekaüd maaşına müstahak olurlar. Bu gibilerin hizmet müddeti 15 se-neden aşağı ise beher hizmet senesi için birer aylık hesabı ile son aldıkları maaşın emsali hasılı defaten verilerek alakaları kesilir."

BULMAÇ, RG

Page 48: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 748

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

11 Nisan Ankara Hükümeti ilgili devletlere birer nota gönde-rerek Boğazlar Sözleşme-si'nin değiştirilmesini istedi

TTY

11 Nisan 2997 sayılı kanunla Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü kuruldu.

TTY

11 Nisan 2/4281 Sayılı Tütün Eks-perleri Nizamnamesi.

Bu tüzük, tütün eksperlerinin alması gereken ehliyet-nameyi düzenlemektedir. Ehliyetnamesi olmayanlar tütün alım ve satımı muayenelerini, tütünlerin vasıf, değer ve nevilerinin tayini işlerini yapamazlar ve tü-tün işletmesini idare edemezler. Eksper olmak için, Türk olmak; medeni haklarını kullanmağa ehil bu-lunmak ve amme hizmetlerini ifadan menedilmemiş olmak; en az orta mekteb tahsili görmüş olmak; İnhi-sar Umum Müdürlüğünde staj yapmak; imtihanı geçmek gerekmektedir.

BULMAÇ, RG

13 Nisan "Türkiye İdman Cemiyetle-ri İttifakı Umumi Kongre-si"nin (Spor Kongresi) An-kara'da açılışı.

ATCTK

13 Nisan Uyuşturucu Maddeler İnhi-sarı Direktörlüğü'ne Hamza Osman'ın tayin edilmesine ilişkin 2/4212 sayılı karar-name.

Kadro maaş 600 liradır. RG

13 Nisan 2767 sayılı kanun mucibin-ce monopol hakkı Kızılay Cemiyeti'ne verilmiş olan ilaçlar listesine Medobis adındaki müstahzarın da katılmasına ilişkin 2/4301 sayılı kararname.

1.7.1935 tarih ve 2/2911 sayılı kararnameye ektir. RG

13 Nisan Tunceli Valisi'ne verilen Dördüncü Umumi Müfet-tişliği yetkilerinden bazıla-rının Üçüncü Umumi Mü-fettişliğe verilmesi teklifi-nin çeşitli bakanlıklar tara-fından kabul edilmediği.

Maliye, Kültür, Adliye, Nafıa, Dahiliye, Sıhhat ve İç-timai Muavenet Vekaletleri istisnai ve belirli bir za-man dilimi içerisinde valiye verilen yetkilerin umumi müfettişliğe verilmesinin uygun olmadığı, valilikçe yerine getirilen hizmetlerin umumi müfettişlikçe ifa edilmesinin mümkün olmadığı, yetkilerin çakışacağı gibi gerekçelerle teklifi reddetmiştir.

BCA: 030.10/ 70.463.18/ 77B.35

13 Nisan Halkevlerinin Çığır ve Var-lık Mecmuası'na aboneliği.

BCA: 490.1/ 3.12.24-25/ 1.Büro

13 Nisan Damızlık merinos koçları satın almak üzere Almanya ve Macaristan'a heyet gön-derilmesi.

BCA: 030.18.1.2/ 63.28.9/ 2\4364/ 238-242

14 Nisan 4231 sayılı kararnameyle Hadım Kazası'na bağlı Pirlerkondu Nahiyesi'nin adının, Taşkend olması.

RG

Page 49: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 749

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

14 Nisan Bazı kaymakamlıklara atama yapılması.

Torbalı Kaymakamlığına Halid, Çine Kaymakamlı-ğına Cevdettin, Akhisar Kaymakamlığına Halil, Te-fenni Kaymakamlığına Bedri, İnebolu Kaymakamlı-ğına Ahmed Baha, Şebinkarahisar Nuri, Beşiri Kay-makamlığına Rahmi, Küre Kaymakamlığına Abdurrahman tayin edilmiştir.

RG

15 Nisan Elazığ'ın Sivan Nahiyesinin köyleriyle birlikte Bingöl-'ün Genç İlçesine bağlan-ması.

BCA: 30.11.1/ 103.11.11/ 12094, RG

16 Nisan Tahsin Uzer'in Erzurum bayındırlık işleri ve baş müşavirliğe atanan Yahya Sezai Uzer'in maaşı hak-kında yazmış olduğu mek-tup.

Uzer, bu mektubu, çok samimi bir uslupla Başveka-let Özel Kalem Müdürü Vedid Uzgören'e yazmıştır. Uzer, bütçenin kabulünden sonra çalışmalara başla-nacağını söylüyordu. Karayolu yapımında ilerlemeler kaydedilmiştir; ancak, Uzer'e göre önemli olan Doğu ilinin dava başı olarak gördüğü Erzurum'dan demir-yolu hattının geçirilmesidir.

BCA: 030.10/ 70.463.21/ 77B.38; UM, s. 186.

16 Nisan Vatandaşlıktan çıkarma olayları.

1929'dan beri konsolosluğa kaydını yaptırmayan ve resmi izin almadan yabancı devlet tabiiyetine geçtiği anlaşılan Ali Nafiz vatandaşlıktan çıkarılmıştır. Bu-nun dışında Hacı Abdürrezzak Kermo Zade, 17 Ni-san'da vatandaşlıktan çıkarılmıştır. Bunlardan başka 24 Nisan'da 1 kişi vatandaşlıktan çıkarılmıştır.

RG

17 Nisan Genel bütçeye Ziraat Enstitiüsü, Yüksek Mühen-dis Okulu ile İmar Müdür-lüğü'nün alınması.

BCA: 030.10/ 132.945.14/ 115.43

20 Nisan Askeri ve Mülki Tekaüd Kanununa 2941 Sayılı Ek Kanun

1683 Sayılı Askeri ve Mülki Tekaüd Kanunu'nun 23. maddesine şu fıkralar eklenmiştir: a) mesleki memu-riyet olup mebusluğa seçilenlerden gerek mebus ol-mazdan evvel gerek mebusluğu sırasında tekaüd müddetini dolduranlara tahsis olunacak tekaüd maa-şının hesabında 125 lira asli maaş esas tutulur; b) mesleki memuriyet olup tekaüd müddetini doldur-madan mebusluktan ayrılanlar tekrar memuriyete ta-yin olundukları takdirde haklarında 1683 sayılı ka-nunun 6. maddesi hükmü tatbik olunur ve memuriye-te tayin olunmayanların kendileri veya yetimleri hakkında hizmet müddetlerine göre 125 lira asli maaş esas tutularak yine mezkur kanunun hükümleri daire-sinde muamele yapılır. Ayrıca Memurin Kanununun 73. maddesi kaldırılmıştır.

BULMAÇ, RG

20 Nisan Türkiye ile İtalya Ticaret Mukavelenamesi İle Tediyatın Tanzimine Dair İtilafnamenin Temdidi Hakkında 20 Nisan 1936 Tarihli Mektuplar.

1 Şubat 1937 tarihinde 3109 Sayılı Kanunla onay-lanmıştır. 10 Şubat 1937 Tarihli 3530 Sayılı Resmi Gazete yayımlanmıştır.

TTOMAR

20 Nisan 2942 sayılı Hudud ve Sa-hiller Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı Bütçe Kanu-nu.

Hudud ve Sahiller Umum Müdürlüğü'nün 1936 mali yılı masrafları 466 791 lira, varidatı (gelirleri) 682 300 liradır.

RG

Page 50: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 750

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

20 Nisan 12650 Sayılı Kararname ile Kapatılmış Olan Uzunköp-rü Ticaret ve Zahire Borsa-sının Yeniden Açılması ve Merbutu Talimatnamesinin Tatbikine Dair 2/4276 Sa-yılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Yürürlüğe Konulan Yö-netmelik.

Uzunköprü Ticaret ve Zahire Borsası, geliri giderini karşılayamadığı için 24.4.1932 tarihinde kapatılmış-tır. Uzunköprü Ticaret ve Zahire Borsası'nda zahire, hububat, un ve diğer mahsulatı arziye üzerine mua-mele yapılacaktır. Bilahire borsanın teşkilatı geliştiri-lerek ticaret ve sanayi odası meclisinin kararı ve İktisad Vekaleti'nin uygun görüşü ile her nevi emtiai ticariye ve bilumum mamulat, masnuat (san'atkarane yapılan şeyler) ve mensucat muamelatı ifa olunacaktır.

BULMAÇ, RG

22 Nisan Askeri ve Mülki Tekaüt Kanunun Tahsiliye Umum Müdürlüğü Memurlarına Dahi Teşmili Hakkındaki 9/12/1993 Tarih ve 2348 Sayılı Kanuna Ek 2945 Sa-yılı Kanun

BULMAÇ

22 Nisan 2946 sayılı Tahsiliye Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı bütçe kanunu.

Tahsiliye Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı masrafla-rı için 329 659 lira tahsisat verilmiştir. Gelir ise 390 000 lira tahmin edilmiştir.

RG

24 Nisan Türk Ticaret Gemi Adam-ları Talimatnamesi.

Bu yönetmelik, geminin her türlü işlerini gören çalı-şanları/gemi adamlarını tanımlar, sayı ve derecelerini gösterir.

BULMAÇ, RG

24 Nisan Rize ve Erzincan'a yardım ödeneği isteği.

Üçüncü Umumi Müfettiş, Başvekalet'e çektiği telg-rafta Çoruh Vilayeti'nin kurulması üzerine Pazar Ka-zası'ndan ibaret kalan Rize Vilayeti'nin okulları, sıhhi müesseseleri v.b. işleri yerine getirmekte aciz kaldı-ğını; kırk bin lira yardıma ihtiyacı olduğunu dile ge-tirmiştir. İki kazasını Bingöl ve Tunç Eli vilayetleri-ne veren Erzincan Vilayeti'nin de yardıma ihtiyaç duyduğunu belirtmiştir.

BCA: 030.10./ 70.463.23/ 77B.40

25 Nisan Türk Ticaret Gemilerinde Bulunması İcap Eden Can Kurtaran Vasıtalarile Alınması Muktazi Can Kurtaran Tedbirleri Hak-kında Talimatname

Bu yönetmelik, can kurtarma vasıta ve tertibatını açıklamakta; Türk ticaret gemilerinin bu konuda uy-ması gereken kuralları belirtmektedir.

BULMAÇ, RG

27 Nisan Üçüncü Umumi Müfettiş Tahsin Uzer'in bölgesinde-ki genel durum ve valiler hakkında görüşlerini bildi-ren yazı.

Tahsin Uzer, Atatürk'e gönderdiği bu yazıda, Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgesinde yer alan illere iliş-kin idari ve topluma yönelik görüşlerini bildirmekte-dir. Uzer'e göre halk, bazı istisnai dönemlerde yanlı-şa düşse de cumhuriyet rejimine, Atatürk yoluna sıkı sıkıya bağlıdır. Uzer, bölgedeki valilerin bir kısmının halktan kopuk olmasından yakınır. Aynı zamanda, bazı valileri, isteksiz ve ilgisiz olmalarından (özellik-le yaşı fazla olanları) dolayı da eleştirir.

BCA: 030.10/ 70.463.24/ 77B.41

27 Nisan Erzurum'da çıkarılacak ga-zete için ödenek isteği.

BCA: 030.10/ 70.463.25/ 77B.42

27 Nisan 3. Sınıf Mülkiye Müfettiş-liği'ne Sami'nin tayini.

BCA: 30.11.1/ 103.14.7/12151

Page 51: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 751

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

27 Nisan 2949 sayılı Vakıflar Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı bütçe kanunu.

Vakıflar Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı masrafları için 2 649 242 lira tahsisat ayrılmıştır. Gelir, 2 469 300 lira tahmin edilmiştir.

RG

27 Nisan Vakıf Mallarının Taksitle Satılması ve Kiraya Veril-mesi ve Satış Paralarının Kullanılması ve Emaneten İdare Edilen Mülhak Vakıf-lardan İdare ve Tahsil Mas-rafı Alınması Hakkındaki 2950 Sayılı Kanun.

Bu kanuna göre 2762 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 10 ve 12. maddelerinde yazılı hayrat vakıflar ile mazbut ve mülhak vakıflara ait akar ve topraklardan kıymet-leri 2 000 liradan fazla olanları, bedeli azami beş se-nede alınmak üzere taksitle de satılabilir. Bu takdirde satılan mal, bedeli tamamen ödeninceye kadar evkaf lehine birinci derece ve sırada ipotek gösterilir. Maz-but ve mülhak vakıflara aid satış bedelinden 200 000 lirasının hayrat vakıflar satış bedeli faslına nakli ile abidatın esaslı tamirlerinde sarfına umum müdürlük mezundur. Vakıflar kanunun hükümleri doğrultusun-da Vakıflar Umum Müdürlüğü tarafından niyabeten idare edilecek mülhak vakıfların emaneten idare edildiği müddet zarfındaki tahsilatın % 10 idare ve tahsil masrafı alınarak umum müdürlükçe irad olu-nur.

BULMAÇ, RG

28 Nisan Yeniden teşekkül eden va-liliklere adli ve mülki me-murlarla kültür direktörle-rinin gitmeleri ve görevle-rine başlamaları.

BCA: 030.10/ 66.441.7/ 73.49

28 Nisan Toplu hakim ve müddeiu-mumi (savcı) ataması.

Bursa Asliye Hukuk Hakimliğine; Biga Asliye Ceza Hakimliğine; Sivas, Antalya Adli İhtisas Mahkemesi Müddeiumumiliklerine; Giresun, Bandırma, Düzce, Bartın, Aksaray, Biga, Mustafakemalpaşa, Sarıka-mış, Ilgın, Trabzon, Vize, Nallıhan, Merzifon, Sür-mene, Gelibolu, Gönen, Kırklareli, Çatalca, Kırka-ğaç, Boldan, İskilip, Nazilli, Çeşme, Çubuk, Ulukış-la, Tirebolu, Sandıklı, Kalecik, Burdur Müddeiumu-miliklerine; Tokat, Aksaray, Mustafakemalpaşa, Bandırma, Eskişehir, Gelibolu, Biga, Fethiye, Ça-nakkale, Düzce, Bartın, Gönen, Ürgüp, Zonguldak, Ünye, Mecitözü Hukuk Hakimliklerine; Balıkesir, Bolu, Zonguldak, Mustafakemalpaşa, Gelibolu, Düz-ce, Bartın, Aksaray, Gönen, Keskin, Edremit, Boğaz-lıyan, Bandırma, Diyarıbekir, Tarsus Ceza Hakimlik-lerine; Bursa, Çanakkale, Senirkent, Düzce, Feke, Tarsus, Bandırma, Niğde Sulh Hakimliklerine; Tem-yiz Mahkemesi Raportörlüğüne; İskilip, Pınarbaşı, Gaziantep, Siirt, Düzce, Sorgun, Menemen, Saideli, İslahiye, Mucur, Haymana, Ceyhan, Saray, Dursun-bey, Tavas, Fethiye, Kemalpaşa, Bayındır, Sultaniye, Gürün, İnebolu, Mardin, Cizre, Pazarcık, Reşadiye, Ilgaz, Çiçekdağı, Diyarıbekir, Tefenni, Kars, Artvin, Ayvacık, Cihanbeyli, Darende, Gümüşhacıköy, Di-nar, Erganimadeni, Haymana, Saimbeyli Sorgu Ha-kimliklerine 143 hakim atanmıştır.

RG

28 Nisan Rize Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürü Dr. Saim İshak Orhan'ın istifası ka-bul edildi.

RG

Page 52: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 752

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

28 Nisan Kemal Emin'in, Musahipzade Celal'in, M. Ferit Karslı'nın, İffet Ha-lim'in, Ali Canip'in, Nasuhi Baydar'ın, Hikmet Tuna'-nın, Gaffar Tataysalgır'ın, Nazım Yücelt'in, Kerim Ömer'in, Avni Candar'ın eselerinin halkevine gönde-rildiği.

BCA: 490.1/ 3.12.41-51, 53/ 1.Büro

29 Nisan Umumi meclis ve daimi encümen azalarının ücretle-rinin artırılması.

BCA: 490.1/ 3.12.43/ 1.Büro

29 Nisan Yunus Balıklarının ve Bun-lardan Çıkarılan Balık Yağ-larının Av Vergisinden İs-tisnasına Dair 2956 Dair Kanun.

Bu kanuna göre Türkiye kara sularında avlanan yu-nus balıklarından ve bunlardan çıkarılacak balık yağ-larından av vergisi alınmaz.

BULMAÇ, RG

29 Nisan 2395 Sayılı Kazanç Vergisi Kanununa Ek 2957 Sayılı Kanun.

Bu kanuna göre Türkiye'de yerleşmiş olmayan ya-bancı müesseselerle hükümet arasında 2395 Sayılı Kazanç Vergisi Kanunu'nun mer'iyeti tarihinden ön-ce yapılmış sözleşmeler gereğince ifa olunan taahhüd bedellerinden kazanç vergisi kesilmez.

BULMAÇ, RG

30 Nisan Düyunu Umumiye taksitle-rinin ödenme şekli hakkın-da Paris'te yapılan müzake-reler başarıyla sonuçlandı.

İmzalanan mukaveleye göre yarım taksit olan 42,5 milyon frank malla ödenecektir.

C, 1 Mayıs 1936

1 Mayıs Türkiye Dış İşleri Bakanlı-ğı Genel Sekreteri Numan Menemencioğlu, Mosko-va'ya gitti.

C, 1 Mayıs 1936

1 Mayıs Ereğli Bez Fabrikası'nın imarı bitti.

Binası ve makine montajı tamamıyla ikmal edilmiş olan yeni fabrika, yakında işe başlayacak ve 1500 iş-çi çalıştıracaktır. Bu gelişme beş yıllık planın yeni bir zaferi olarak değerlendirilmektedir.

C, 1 Mayıs 1936

1 Mayıs Adana, Mersin, Tarsus şe-hirlerine içme suyu getiril-mesi işi Dahiliye Vekaleti Belediyeler İmar Heyeti kararı ile ihale edildi.

Bunlardan başka nüfusu 10000'den yüksek diğer 59 şehir ve kasabalarının da su işleri de yaptırılmaktadır

C, 1 Mayıs 1936

1 Mayıs Üçüncü Umumi Müfettişin raporu.

Bu rapor, Karadeniz ve Doğu illerinde ortaokul ihti-yacı hakkındadır.

BCA: 030.10/ 70.464.1/ 77B.44

2 Mayıs Hariciye Vekili T. Rüştü Aras'ın, Atina'da bulunma-sı.

Dışişleri Bakanı, Belgrad Balkan Konseyi'ne Yuna-nistan temsilcisi Başvekil Metaksas ile beraber trenle gitmiştir.

C, 2 Mayıs 1936

2 Mayıs Gümrüklerde ıslahat ya-pılması.

Manifesto memurlarının halkla teması kesildi. C, 2 Mayıs 1936

Page 53: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 753

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

2 Mayıs İstanbul Belediyesi, hem seyyah celbetmek hem de İstanbul'u, Türkiye ve Bal-kan memleketlerinin yazlık bir sayfiyesi haline getir-mek için geniş bir program hazırladı.

Bunun için alakadar ve uzman kişilerden oluşan bir komisyon kuruldu.

C, 2 Mayıs 1936

2 Mayıs Modern Alman San'atı ser-gisi Ankara'da açıldı.

C, 3 Mayıs 1936

2 Mayıs Zürih Üniversitesi amme hukuku profesörü F. Fleiner İstanbul'a geldi.

İstanbul ve Ankara'da üç konferans vermek üzere İs-tanbul Üniversitesi tarafından çağrılmıştır.

C, 3 Mayıs 1936

2 Mayıs Celal Hazım, derecesi (4. derece) ile ve orta elçi un-vanı ile Paris Büyük Elçili-ği Müsteşarlığına tayin edildi.

RG

2 Mayıs Üçüncü Umumi Müfettişin Karadeniz'e sahil yolu hak-kında görüşleri.

Bu yol, İsmet İnönü'nün talimatı olan İstanbul-Hopa sahil yoludur. Tahsin Uzer, bu yolun elden ve gözden idaresi için sahil vilayetlerindeki yol elemanlarından oluşan bir fen heyetinin kurulmasını istemiştir. Bu isteğinin kabulü halinde yolun, iki sene içinde bitiri-leceğini düşünmektedir.

BCA: 030.10/ 70.464.2/ 77B.45; UM, s. 208-209.

2 Mayıs Üçüncü Umumi Müfettişin Erzurum'a okul ve hastane yapılması isteği hakkında.

Tahsin Uzer, bu raporunu Sıhhat ve İçtimai Muave-net Vekili Refik Saydam'a yazmıştır. Erzurum hasta-nesinde sorun olduğunu belirtmektedir. Erzurum has-tanesine yapılacak olan bölümlerin yetersiz bir me-kanda olacağını söylemektedir. Erzurum'da bir türlü bitirilemeyen okul yerinin hastane, hastanenin da okul olmasını önermektedir. O'na göre mevcut tahsi-satın durumu da bunu gerektirmektedir.

BCA: 030.10/ 70.464.3/ 77B.46; UM, s. 209.G381"

3 Mayıs Gümrüklerde kontenjan ve Galata ambarı Manifesto servisleri birleştirildi.

C, 3 Mayıs 1936

3 Mayıs Ergani bakır şirketi tama-men millileştirildi.

C, 3 Mayıs 1936

4 Mayıs Türkkuşu İstanbul Şubesi açıldı.

Türk Hava Kurumu, tüm mekteblileri Türkkuşunun kanatları altına çağırmaktadır. Hava Kurumu, Türk çocuklarına hitaben şu beyanda bulunmuştur: "Bütün dünya milletleri kanadlandı. Devlet adamları hiç durmadan haykırıyorlar: 'Göklerimizi koruyalım. Havalardan gelecek tehlikelere karşı hazır ve uyanık duralım'"

C, 1 Mayıs 1936

4 Mayıs Romanya'daki Türklerin 1933 ve 1934 yıllarında yaptıkları göç bugün gelen 1600 göçmenle hız kazandı.

TCSYK

4 Mayıs 2958 sayılı İnhisarlar Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı bütçe kanunu

İnhisarlar İdaresinin 1936 mali yılı masrafları için 7 421 028 lira verilmiştir. Geliri ise 43 740 000 lira tahmin edilmiştir.

RG

Page 54: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 754

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

4 Mayıs Sanayi Birliği'nin yerli malların ucuz satılmasına ilişkin toplantı yapması.

C, 4 Mayıs 1936

4 Mayıs Trakya Umum Müfettişli-ğince Trakya'da arıcılık san'atının ilerlemesi için alınmakta olan tedbirlerin tatbikatına başlanması.

C, 4 Mayıs 1936

4 Mayıs Kaymakamlar arasında ye-ni becayiş ve tayinler.

Açık olan Elvari Kaymakamlığına Söke kaymakamı İsmail Hakkı, Söke'ye Osmaniye kaymakamı Gafur, Osmaniye'ye Ceyhun kaymakamı Celal, Ceyhun'a Çumra kaymakamı Nureddin, Çumra'ya Küçükkuyu nahiyesi müdürü Hamza, Dörtyol Kaymakamlığına Erzin nahiye müdürü Adil, Mecidözü Sındıran nahi-ye müdürü Sadık Silivri Kaymakamlığına Başviran nahiye müdürü İzzeddin, Savşat Kaymakamlığına eski Kulb kaymakamı Hüseyin tayin edildi.

C, 5 Mayıs 1936

4 Mayıs Üçüncü Umum Müfettişlik kadrosuna yeni tayinler.

İstanbul Lisesi müdürü Celal Ferdi Üçüncü Umum Müfettişlik kültür müşavirliğine, Çanakkale Ziraat müdürü Reşad da ziraat müşavirliğine tayin edilmiştir.

C, 5 Mayıs 1936

4 Mayıs Kıbrıs Milletvekili Necati Özkan'ın Kıbrıs Adası Türkleri hakkında verdiği bilgi.

Bu belgeye göre Kıbrıs'ta 1936 yılı itibarıyla 300 bin Rum, 65 bin Türk ve 4 bin Ermeni yaşamaktadır. Mecliste, 12 Rum, 3 Türk ve 9 İngiliz aza bulunmak-tadır. Eğitim konusunda sıkıntılar yaşanmaktadır; eşitsiz muamele yapılmaktadır. Vakıflara Türkler tek başlarına sahip olamamaktadırlar. Hükümet, Türkle-rin taleplerini dikkate almamaktadır. Necati Özkan'ın raporuna göre sıkıntılarla boğuşan ve istediklerini yapamayan Türkler adadan göç etmeyi düşünüyor. Türk ahalisi, adada kalmanın iktisadi açıdan güçlen-dirilmek ile mümkün olabileceğini ifade etmektedir. Necati Özkan, Türklerin adada rahat bir şekilde ya-şayabilmesi için Türklere ait fabrikaların kurulması-nı, İş Bankası'nın şube açmasını, Sümer Bank'ın yerli mallar pazarı kurmasını, iş imkanlarının oluşturulma-sını, tam kadrolu bir lisenin açılmasını, İngilizlerle geliştirilen dostluğun hükümete yansıtılması için çaba gösterilmesini Hariciye Vekaleti'ne tavsiye etmektedir.

BCA: 030.10/ 124.886.14/ 104.37

5 Mayıs İktisad Vekaleti Müfettişle-rince yapılan tahkikatlar sonucunda Föniks Sigorta Şirketini takiben Milli Si-gorta Şirketi'nin de açığı olduğu anlaşıldı.

C, 4 Mayıs 1936

5 Mayıs Tütün Satışı Müttehid Şir-keti'nin, kadrosunu tamam-laması.

Ziraat ve İş Bankaları ile İnhisarlar tarafından kuru-lan tütün satış limited şirketi Haziran'a kadar kadro-sunu tamamlamayı hedeflemektedir. Tütün mevsimi geçmiş olduğundan şirket gelecek mevsimde esaslı surette faaliyete başlayacaktır.

C, 5 Mayıs 1936

5 Mayıs Dört Balkan devletinin mu-rahhasları, bir anlaşmayla Balkan Antantını bitirdi.

C, 6 Mayıs 1936

Page 55: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 755

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

5 Mayıs Şeref Erdoğdu'nun, Hilmi Malik Evrenol'un, Kemal Ömer'in, Osman Bayat Te-kin'in, Yusuf Şerif'in, Mehmed Halid'in, Fuat Pura'nın eserlerinin halke-vine gönderildiği.

BCA: 490.1/ 3.12.63, 65, 66, 68-71/ 1.Büro

5 Mayıs Bazı kaymakamlıklara atamalar yapılması.

Pervari Kaymakamlığına İsmail Hakkı, Feke Kay-makamlığına Gafur, Osmaniye Kaymakamlığına Ce-lal, Ceyhan Kaymakamlığına Nureddin, Çumra Kaymakamlığına Hamza, Dörtyol Kaymakamlığına Adil, Mecitözü Kaymakamlığına Sadık Sıtkı, Silivri Kaymakamlığına Hayri, Genç Kaymakamlığına İz-zettin, Şavşat Kaymakamlığına Hüseyin naklen ve yeniden tayin edilmiştir.

RG

5 Mayıs Reşad Atala, Üçüncü Umumi Müfettişlik Ziraat Müfettişliğine terfian atandı.

Atala'nın maaşı 80 liradır. Atala, eskiden Çanakkale Ziraat Müdürüydü.

RG

5 Mayıs Türkiye'de Havagazı Sa-yaçları Ayarına ve Tamiri-ne Elverişli Hususi Ayar İstasyonları ve Atelyeleri Tesisi İçin Talimatname.

Bu yönetmelik, yazılı havagazı ayar istasyonları sant-ralinde, depolarında, dağıtma ağında ve abonelerinde 1000'den fazla havagazı sayaçları bulunduran mües-seseleri ilgilendirmektedir.

BULMAÇ, RG

5 Mayıs Seferberlik Müdürlüğü'ne Hüsamettin atandı.

Hüsamettin, eski emniyet müfettişidir. RG

5 Mayıs Türkiye'de Su Sayaçları Ayarına ve Tamirine Elve-rişli Hususi Ayar İstasyon-ları ve Atelyeleri Tesisi İçin Talimatname.

Bu yönetmelik, yazılı su sayaçları ayar istasyonları santralinde, depolarında, dağıtma ağında ve abonele-rinde 600'den fazla su sayaçları bulunduran müesse-seleri ilgilendirmektedir.

BULMAÇ, RG

6 Mayıs Adliye Vekaleti tarafından Avukatlık Kanun Layihası hazırlandı.

C, 6 Mayıs 1936

6 Mayıs Tüm sigorta şirketlerinin teftişine karar verildi.

Föniks ve Türkiye Milli Sigorta Şirketlerinin, mer-kezlerinin açık vermesi üzerine acze düştükleri anla-şılınca bütün sigorta şirketlerinin yeniden denetlen-mesi kararlaştırıldı.

C, 6 Mayıs 1936

6 Mayıs 1935 mali yılı Umumi Mu-vazene Kanununa bağlı bütçelerde değişiklik ya-pılmasına dair 2959 sayılı kanun.

1935 mali yılı Umumi Muvazenesine giren bir kısım daire bütçelerinin ilgili fasıllarında 63 600 liralık münakale yapılmıştır.

RG

6 Mayıs İnhisarlar İdaresinin mem-leket içindeki satış teşkila-tını düzenlemek için çalış-malar yapılması.

C, 6 Mayıs 1936

6 Mayıs İnhisarlar Umum Müdürlü-ğü 1935 Mali Yılı Bütçe-sinde Münakale Yapılma-sına Dair 2960 Sayılı Kanun.

Münakale miktarı, 10 000 liradır. RG

Page 56: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 756

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

6 Mayıs Dahiliye Vekaleti, tarihi abidelerin tahrip edilmeye-ceğine ilişkin tüm vilayet-lere tamim gönderdi.

C, 6 Mayıs 1936

6 Mayıs İstanbul Liman İşleri Umum Müdürlüğü 1935 Mali Yılı Bütçesinde Mü-nakale Yapılmasına Dair 2961 sayılı Kanun.

Münakale miktarı, 7 500 liradır. RG

6 Mayıs Müteahhidler için ehliyet ve sicil defteri açılmasına yönelik bir talimatname hazırlandı.

C, 7 Mayıs 1936

6 Mayıs Ilgaz Kaymakamı Sıtkı Uluğ, bakanlık emrine alındı.

RG

6 Mayıs Sular Umum Müdürü Sü-leyman, Trakya Umum Müfettişliği Nafıa müşavir-liğine tayin edildi.

C, 7 Mayıs 1936

7 Mayıs Midyat Kaymakamı Rifat Kökel'in Bakanlık emrine alınması.

BCA: 30.11.1/ 103.14.14/ 12158, RG

7 Mayıs Nafıa İşlerine Ait Eksiltme-lere Girmek İsteyenlerden 2490 Sayılı Kanunun 10. Maddesinin (f) Fıkrası Mu-cibince Aranacak Ehliyet Vesikaları Hakkında Tali-matname

Nafıa Vekaletine bağlı merkez ve taşra teşkilatı ve mülhak umum müdürlükler ile müesseseler tarafın-dan yapılacak alelumum Nafıa inşaat ve mubayaatı taahhüdlerine girecek isteklilerden 2490 sayılı kanu-nun 10. maddesinin (f) fıkrası mucibince aranacak ehliyet vesikası bu yönetmeliğe göre verilir. Bu vesi-kalar, ehemmiyet ve aidiyetine göre ya Nafıa Vekale-ti veyahut Nafıa Vekaleti'nin taşra teşkilat müdürlük-leri ve mülhak umum müdürleri ile müesseseleri tara-fından verilir. Nafıa Vekaleti'nin merkez teşkilatı ta-rafından yapılacak eksiltmeler ile taşra teşkilatında ve mülhak müdürlükler ile müesseselerde keşif bede-li 10 000 liradan yukarı olan alelumum nafıa işlerine aid ehliyet vesikaları Nafıa Vekaleti tarafından veri-lir.

BULMAÇ, RG

8 Mayıs Belediye suçlarından dola-yı yarım lira para cezasına çarpılıp da bu parayı vere-meyecek bir halde bulunan-ların, bir gün hapis yata-caklarına ilişkin keyfiyet, bütün belediye şubelerine iletildi.

C, 8 Mayıs 1936

8 Mayıs İş randımanları yüksek olan inhisar memurlarına ikra-miye verildi.

C, 8 Mayıs 1936

Page 57: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 757

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

8 Mayıs Sümer Bank'ın Karabük'te kuracağı demir sanayii için birçok yabancı firma İktisad Vekaleti'ne başvuruda bu-lundu.

C, 8 Mayıs 1936

8 Mayıs Sümer Bank tarafından Iğ-dır'da bir pamuklu fabrikası açılması kararlaştırıldı.

Bu fabrika hakkında yapılmakta olan etüdler bitiril-mektedir.

C, 8 Mayıs 1936

8 Mayıs Ankara Fen heyeti müdürü Asım'ın, Amerika ve Avru-pa'da şehircilik hakkında tetkikatta bulunması.

Asım, şehircilik ve belediyecilik noktasında en fazla Washington'u beğenmiştir.

C, 9 Mayıs 1936

8 Mayıs Balıkçılığın gelişmesi için İktisad Vekaleti yeni ted-birler almaktadır.

Boğazlar ve Marmara havzası haricinde sürtme ağlarla balık avlanmasına izin verilmesi düşünülmektedir. Ancak, bu mıntıkaları İktisad Vekaleti tayin edecektir.

C, 9 Mayıs 1936

8 Mayıs Orman Kanunu layihasının bu sene bitirilemeyerek ge-cikmesi ihtimali üzerine Zi-raat Vekaleti, ormanda devlet işletmesini tesis eden yeni bir proje hazırla-yarak Meclis'e gönderdi.

C, 9 Mayıs 1936

8 Mayıs Gençlerin Doğu'yu tanıma-ları maksadıyla bir gençlik seyahati tertip edilmesi hakkında Üçüncü Umumi Müfettişin yazdığı yazı.

BCA: 030.10/ 70.464.4/ 77B.47

8 Mayıs Mübadele ve Tefviz İşleri-nin Kati Tasfiyesi ve İntacı Hakkındaki Kanunun 4. Maddesinin 220 Sayılı Tef-siri

BULMAÇ

9 Mayıs Kalpazanlığa karşı ulusla-rarası sözleşme kabul edil-di.

Bu kabul, kalpazanlığın cezalandırılmasına dair 20. 4.1920 tarihinde Cenevre'de tanzim ve imza edilmiş olan uluslararası sözleşme ile mertubu protokol ve nihai senede iltihak edilmesi hakkındaki 2963 sayılı kanunla olmuştur.

RG

10 Mayıs Hükümet tarafından Emlak Bankası'nın faaliyet sahası-nı genişletip tanzim etmek için Fransa Kredi Fonsiye müdürlerinden mütehassıs M. Hanri Gotran celbedildi.

Bu kişi aynı zamanda banka müdür ve şeflerini hazır-lamak amacı ile açılmış olan Mali Tedrisat Yüksek mektebinin umumi katibidir.

C, 10 Mayıs 1936

10 Mayıs İpek fiyatları düşmeğe baş-ladı.

Fiyatları tutmak için Bursa'da bir Birlik kuruldu. C, 10 Mayıs 1936

10 Mayıs Üçüncü Umumi Müfettiş, Başbakanlık'a umumi mü-fettişlerin görev ve yetkileri konusunda rapor yazdı.

Bu raporda, o günkü vaziyetin, müfettişliklerin ihda-sına uygun olmadığı belirtilmiş; müfettişliklerin mın-tıkalarındaki vilayetlerin merci olması, vilayetlerin müfettişliklere bağlı olması ve hususi idarelerin mü-fettişliklere göre düzenlemesi gerektiğini belirtilmiştir.

BCA: 030.10/ 68.452.2/ 77.2

Page 58: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 758

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

11 Mayıs 4347 sayılı kararnameyle Urfa Valiliği'ne Mardin Belediye Başkanı emekli Albay Atıf'ın tayini.

BCA: 030.18.1.2/ 63.27.12/ 2\4347/ 71-415; RG

12 Mayıs Türkiye ile Çekoslavakya arasında Prag'ta "Ticaret Anlaşması" imzalanması.

ATCTK

12 Mayıs Maarif (Eğitim) Vekaleti, bütün okullarda öğrencile-rin ne suretle imtihan edi-leceğine dair imtihan tali-matnamesi hazırladı.

C, 13 Mayıs 1936

12 Mayıs Ülkemizde afyon imalatı için fabrika kurulması ve fabrika yapımı için verile-cek tekliflerin, heyetlerce incelenmesi.

BCA: 030.10/ 178.230.10/ 202.10

12 Mayıs Nutuk'un halkevlerine gön-derildiği.

BCA: 490.1/ 3.12.73

13 Mayıs Ticaret Mukavelesi ve Mödüs Vivendi Akdedmiyen Devletler Ül-kesinden Türkiye'ye Yapı-lacak İthalata Memnuiyet-ler veya Tahdit veya Takyidler Tatbikine Dair Olan 2294 Sayılı Kanuna Müzeyyel 2967 Sayılı Ka-nun.

Ticaret mukavelesi ve mödüs vivendi akdedmiyen devletler ülkesinden Türkiye'ye yapılacak ithalata memnuiyetler veya tahdit veya takyidler tatbikine da-ir olan 1873 sayılı kanuna müzeyyel (ek) 2294 sayılı kanunun 5. maddesinde gösterilen geçerlilik süresi 1.7.1938 tarihine kadar uzatılmıştır.

BULMAÇ, RG

13 Mayıs Nahiye müdürlerinin polis komiserlerinden tayin edilmesi usulüne geçilmesi.

C, 13 Mayıs 1936

13 Mayıs Çok Taraflı Yeknesak Bir Deniz Balizaj Sistemine Mütedair Anlaşma imza-landı.

27 0cak 1939 tarihinde 3592 Sayılı Kanunla onay-lanmıştır. 15 Şubat 1939 Tarihli 4133 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

TTOMAR

14 Mayıs Atatürk'ün Çankaya'da İran Elçisi Halil Fahimi'yi kabu-lü.

ATCTK

14 Mayıs 11 sayılı para kararnamesi-nin 48. maddesinin değişti-rilmesi.

48. maddeye ek yapılmıştır: muayyen vadesinde hükmü infaz edilmediğinden dolayı takibata tevessül olunmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Merkez Banka-sı'nca kambiyo idarelerinde tevdi edilen taahhütna-melerin hükmünün temini infazı için paranın Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'na yatırılması lüzumu Kambiyo İdaresi tarafından taahhütname sahibine tebliğ olunur. Bu değişiklik, 27.5.1936 tarihinde 2/4580 sayılı kararnameyle onanmıştır.

BCA: 030.18.1.2/ 64.39.5/ 2\4580/ 2\5153; RG

Page 59: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 759

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

15 Mayıs İktisad Vekaleti tarafından bütün deniz müesseseleri-nin tabi olacağı 'Denizbank' adlı bir bankanın kurulması için bir layiha hazırlandı.

C, 15 Mayıs 1936

15 Mayıs Türkiye ile Brezilya ara-sındaki kahve mukavelesi yeniden uzatıldı.

C, 15 Mayıs 1936

15 Mayıs Dahiliye Vekaleti Mahalli İdareler Umum Müdürlüğü üçüncü şube şefliğine hu-kuk mezunlarından Kemal tayin edildi.

C, 15 Mayıs 1936

15 Mayıs Dahiliye Vekaleti, hususi muhasebe müdürleri hak-kında vilayetlere bir tamim gönderdi.

Tamim, vilayet muhasebe müdürlerinin maaşlarını, umumi meclislerinin artırması usulüne son vermek-tedir. Tamimle, muhasebe müdürlerinin maaşlarının artırılması ve terfi ettirilmesi ancak, gelirlerine göre derecesi yüksek olan bir vilayete atanmasıyla söz ko-nusu olacaktır.

C, 15 Mayıs 1936

16 Mayıs Fransız Büyükelçisi Ponsot'un Çankaya'da iti-matnamesini takdimi.

ATCTK

16 Mayıs Artırma ve eksiltme kanu-nu hakkında İstanbul Bele-diyesi, bütün şubelere bir tamim gönderdi.

Tamimde, ihale, eksiltme ve artırma muamelelerinin, bademe münhasıran Belediye Daimi Encümeni tara-fından yapılmasının kanunen gerektiği, bunun için şubelerin ve mülhak bütçe ile idare edilen müessese-lerin ihtiyaçlarını gösterir bir liste ile encümene mü-racaat etmeleri ve aynı zamanda ihtiyaçları hakkında piyasadan da tahkikat yaparak encümene bildirmeleri beyan edilmektedir.

C, 16 Mayıs 1936

16 Mayıs Ziraat Vekaleti, beş senelik bir zirai san'atlar programı hazırladı.

C, 16 Mayıs 1936

16 Mayıs Reisicumhur İngiliz ve Fransız elçilerini kabul etti.

Her iki elçi de itimadnamelerini takdim etti. C, 17 Mayıs 1936

17 Mayıs Memleketin mühim bir serveti olan ormanların muhafazası için bilhassa resmi dairelerde kışın soba-larda odun yakılmamasına ilişkin İstanbul Vilayeti'n-den alakadarlara tebliğ ya-pıldı.

C, 17 Mayıs 1936

17 Mayıs Yeni memurin kanunu mu-cibince Başvekalette bir si-cil müdürlüğü ihdas edildi.

Tayinleri İcra Vekilleri Heyeti kararı ile çıkan me-murların sicilleri bu müdürlüğe ve alakadarlara bildi-rilmiştir. Bunların sicillerine, vali, mahrem olarak mütaleasını yazacak bu mütalealarla birlikte siciller Ankara'ya gönderilecektir. 80 liradan az maaşı olan memurların da ayrıca iki kıt'a sicil defteri tutularak bir nüshası Vilayette kalacak, bir nüshası da Başve-kalete gönderilecektir.

C, 17 Mayıs 1936

Page 60: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 760

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

17 Mayıs Bursa'da Türkkuşu şubesi açıldı.

C, 18 Mayıs 1936

18 Mayıs Erzurum-Sivas demiryolu hattının temeli atıldı.

TCSYK

18 Mayıs 2/1735 Numaralı Kararna-me ile Meriyete Konulmuş Olan Talimatname Yerine Konmak Üzere İktisad Ve-kaletince Yeniden Hazırla-nan "Muntazam Posta Se-ferleri Yapan Vapurlarla veya Münhasıran Toplu Asker ve Muhacir Nakle-decek Gemilerle Yapılacak Nakliyata Dair 2/4548 Sa-yılı Talimatname"

Bu yönetmelik, muntazam posta seferlerini yapan vapurlarla muhacir ve asker naklinde aranacak şartla-rı, münhasıran toplu asker veya muhacır taşıyacak gemilerde aranılacak şartları düzenlemektedir.

BULMAÇ, RG

19 Mayıs Türkiye, kıyıların ışıklan-ması ve işaretlenmesi ko-nusundaki 1930 Lizbon Konferansı kararlarına ka-tıldı.

Bu katılım, 2968 sayılı kanunla gerçekleşmiştir. CK; RG

19 Mayıs 9 ilde bulunan adli ihtisas mahkemesinin 2/4560 sayı-lı kararnameyle kaldırılma-sı.

Kaldırılan ihtisas mahkemeleri, işlerinin miktar ve mahiyetine göre idamelerine lüzum kalmadığı anlaşı-lan Sivas, Trabzon, Balıkesir, İzmir, Muğla, Antalya, Malatya ve Adana ihtisas mahkemeleri ile İstanbul'-daki sekizinci ihtisas mahkemesidir.

BCA: 030.18.1.2/ 64.38.5/ 2\4560/ 54; RG

19 Mayıs Türkiye-Almanya arasında imzalanan 27.05.1930 ta-rihli Ticaret mukavelesine müzeyyel ikinci itilaf.

BULMAÇ, düstur 3. Tertip, cilt 20

19 Mayıs Trabzon'da çarşaf ve peçe kalkmaktadır. Belediye Meclisi'nin verdiği son mühlet bitti.

Belediye Meclisi, peçe ve çarşafların kaldırılmasına önceden karar vermiş, ancak kararın tatbiki için üç aylık bir mühlet bırakmıştı.

C, 19 Ma-yıs 1936

19 Mayıs İnhisarlar İdaresi'nde yeni bir teknik teşkilat vücuda getirildi.

Bu teknik teşkilatla beraber tütün imalathane ve de-polarına da yeni bir vaziyet verilmektedir.

C, 19 Mayıs 1936

19 Mayıs Önceden Paris'te akdedilen anlaşmaya binaen Fransa'-dan yeni bir istikraz yapıl-ması.

Osmanlı Bankası müdürü M. Boissier ile Düyunu Umumiye Meclisi idare reisi M. Deklajier Paris'ten müzakare için Ankara'ya geldiler. Görüşmeler sonu-cunda istikraz, beş senede ödenmek üzere 120 mil-yon franktır.

C, 20 Mayıs 1936

19 Mayıs İstanbul'un planını yapacak olan mimar Prost İstanbul'a geldi.

C, 20 Mayıs 1936

19 Mayıs Türk-Alman Ticaret muka-velesi imzalandı.

C, 20 Mayıs 1936

Page 61: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 761

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

19 Mayıs 1055 sayılı Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun 30 ve 36. maddelerinin değiştirilme-si.

BCA: 030.18.1.2/ 65.41.9/ 2\4624/ K.3220

20 Mayıs Muvakkaten kapalı olan Sağır, Dilsiz ve Körleri Ko-ruma Kurumu yeniden faa-liyete geçti.

C, 22 Mayıs 1936

21 Mayıs Nusret Kemal Köymen'in "Amerika'daki Köy Çalış-malarının Türkiye İçin Ehemmiyeti" başlıklı rapo-ru.

Recep Peker'e sunulan raporda, "süratli bir sanayi-leşme ile az zamanda dünyanın, sanayide en ileri ve en kalabalık şehirlerine malik bir memleketi haline geldikten sonra bugün yeniden köycülüğü ele almak-ta olan" Amerika'da öğrenilecek birçok şeyler olduğu belirtilmektedir.

BCA: 490.01/570.2268.3/1. Büro

22 Mayıs Askeri ve Mülki Tekaüt Kanunun 45. Maddesine Bir Fıkra Eklenmesine Dair 2969 Sayılı Kanun

Eklenen fıkra şudur: şehid olarak öldüğü iddia olu-nan kimselerin maaşı müstahik (hak sahibi) mirasçı-ları tarafından maaş tahsisi talebi ile vaki olacak mü-racaatlarında mahkemelerden aldıkları veraset vesi-kaları ile Hazine muvacehesinde olmayarak yapılmış muhakeme neticesinde aldıkları ilamlarda gösterilmiş olan şehidlik keyfiyeti resmi kayıdlara göre hakikate uygun değilse Hazine, bu vesika veya ilamdaki ölü-mün şehiden vukuuna dair olan hüküm ve kararın ip-talini o mahkemeden taleb ve davaya salahiyetlidir.

BULMAÇ, RG

22 Mayıs Türk parasının kıymetini koruma hakkındaki 11 sa-yılı kararnamenin 32. mad-desinin değiştirilmesi.

Değişiklik 2/4579 sayılı kararnameyle olmuştur. Bu-na göre, Türkiye'ye aldığından fazla mal satan ve Türkiye ile bir clearing veya benzeri anlaşması ol-mayan memleketlerden birine yapılacak ihracat mu-kabilinde aynı memleketten mer'i umumi ithalat re-jiminde ve F.O.B. kıymeti ihracatın F.O.B. kıymetine müsavi (denk) ithalat yapılabilir. Bu memleketleri İktisad Vekaleti tayin eder.

BCA: 030.18.1.2/ 64.39.4/ 2\4579/ 2\5152; RG

23 Mayıs Tüccar ve ekicilerin iştiraki ile İstanbul, İzmir ve Sam-sun'da üç tütün ofisinin ku-rulmasına karar verildi.

C, 23 Mayıs 1936

23 Mayıs Üçüncü Umumi Müfettiş Tahsin Uzer'in Başbakan'a çektiği şahsi telgraf.

BCA: 030.10/ 70.464.7/ 77B.50

23 Mayıs Köy Düğünü adlı esri hal-kevlerine gönderildiği.

BCA: 490.1/ 3.12.86/ 1.Büro

24 Mayıs Üçüncü Umumi müfettişi, doğu illerinde kalkınma ha-reketleri doğrultusunda şi-mendifer inşaatlarının hız kazanacağını ve İran transit yolunun bitirileceğini be-yan etti.

C, 24 Mayıs 1936

Page 62: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 762

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

26 Mayıs Dahiliye Vekaleti müste-şarlığına İbrahim Sabri Çı-tak'ın tayini.

İbrahim Sabri Çıtak, Vehbi Demirel'in istifası dolayı-sıyla boşalan kadroya atanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 103.15.19/ 12183; RG

26 Mayıs Ziraat Vekaleti 1. Umumi müfettişlik Müşavirliğine Mustafa Faik'in terfian ta-yini.

Mustafa Faik, Ziraat Vekili Müfettişiyken 55 lira maaş almaktaydı. Şu an ise 80 lira maaş alacaktır.

BCA: 30.11.1/ 103.15.14/ 12178; RG

26 Mayıs Memurin Kanunun Muad-del 64. Maddesine Bir Fık-ra Eklenmesine Dair 2978 Sayılı Kanun.

Eklenen fıkra şudur: mecburi hizmet mükellefiyeti sebebi ile 2919 numaralı kanunun neşrinden evvel ücretli olarak istihdam edilmiş olanların da bu suretle geçen hizmet müddetleri namzedlik müddetine ve mecburi hizmetlerine mahsub edilir.

BULMAÇ, RG

26 Mayıs Ankara-İstanbul hava se-ferleri başladı.

C, 26 Mayıs 1936

26 Mayıs Zonguldak'ta büyük bir elektrik santrali açıldı.

C, 27 Mayıs 1936

26 Mayıs Hariciye Vekaleti Vekili Şükrü Saraçoğlu diploma-simizin başarılarına dair olarak "Sulha hizmet eder-ken kuvvetlenmeği ihmal etmiyoruz" şeklinde önemli bir izahat verdi.

C, 27 Mayıs 1936

26 Mayıs Türkiye Cumhuriyeti sınır-ları içindeipekböceği to-humu yetiştirilmesi, mua-yenesi ve satılması.

BCA: 030.18.1.2/ 65.43.19/ 2\4674/ 19-28

26 Mayıs Edirne Kadıgevren'de Salih Mehmet Dağlı'ya verilen linyit işletme ruhsatı.

BCA: 310.10.22/ 919.1330/ 814.1.2

27 Mayıs İstanbul Maliyesi bina ve arazi vergisi ile birlikte Be-lediyeye devredilen Maliye memurları yeni vazifelerini tebliğe başladı.

C, 28 Mayıs 1936

27 Mayıs Belediyelerde defter tutul-ması.

Belediye riyaseti tarafından yapılması istenen işlerin yanlış anlaşılmasına mahal kalmamak üzere bu gibi işler hakkında daire amirlerinin birer defter tutmaları ve bunlar hakkında Belediye Reisine malumat ver-meğe geldikleri vakit bu defterleri de beraberlerinde getirme lüzumuna dair Belediye şubelerine bir tamim gönderildi.

C, 28 Mayıs 1936

28 Mayıs İstanbul Vilayeti dahilinde nahiye müdürlerinin yerine komiserler tayin edildi.

C, 28 Mayıs 1936

Page 63: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 763

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

28 Mayıs Askeri Hastahanelere Alı-nacak Ahali ve Fukara Hakkındaki 2/1/1937 Tarih ve 480 Sayılı Nizamname-nin 2. Maddesinin Tadiline Dair 2/4634 Sayılı Nizam-name.

BULMAÇ

29 Mayıs İktisad Vekaleti, ihracat mallarımız meyanında önemli bir mevki işgal eden yapağılarımızı stan-dardize etmeğe ve ihraç edilecek yapağıların tam bir standardizasyonuna tabi tutulmuş olarak çıkarılma-sına karar verdi.

Bunun için Ticaret Odalarına bir tamim gönderdi; ta-cirlerin bu husustaki noktai görüşlerinin süratle öğre-nilerek bildirilmesini istedi.

C, 29 Mayıs 1936

29 Mayıs Atatürk'ün nezaretinde bü-yük bir askeri tatbikat ya-pıldı.

C, 30 Mayıs 1936

29 Mayıs Üçüncü Umumi Müfettiş Tahsin Uzer'in bölgesiyle ilgili verdiği bilgiler.

Umumi Müfettiş, Başvekile yazdığı metinde, Erzu-rum demiryoluna başlanmasından; Erzurum, Kars proje ve planlarının hazırlanmakta olduğundan; İran transit yolu emniyetinin temini için tedbirler alındı-ğından; Erzurum'daki vakıfların ıslahından; acz için-de olan belediyeye 50 bin lira yardım edilmesi gerek-tiğinden bahsetmiştir.

BCA: 030.10/ 70.464.9/ 77B.52

30 Mayıs İnhisarlar Tekaüt Sandığı Nizamnamesi'nin yürürlüğe konması.

BCA: 030.18.1.2/ 65.45.17/ 2\4712/ 2\6282

30 Mayıs Demir İşletmeleri Genel Müdürlüğü kuruldu.

CK

30 Mayıs 2985 sayılı 1936 mali yılı Muvazenei Umumiye Ka-nunu.

Bu kanuna göre devlet bütçesine dahil dairelerin 1936 mali yılı masrafları için 212 755 580 liralık tah-sisat verilmiştir. Gelir ise 212 764 000 lira tahmin edilmiştir.

RG

31 Mayıs İktisad Vekaleti, bir yaban-cı uzman istihdam etmeye başladı.

Denizyolları İdaresi'nde yapılan yeni teşkilat meyanında idare işletmesini yeni esaslara göre kur-mak ve idare etmek üzere İktisad Vekaleti, Kip is-minde bir mütehassısı angaje etti.

C, 31 Mayıs 1936

31 Mayıs İnhisar memurlarına mah-sus 5. Kurs devresi tedrisatı yapıldı.

C, 31 Mayıs 1936

31 Mayıs Sofya Türk-Bulgar Cemi-yeti toplandı.

İki memleket arasındaki dostluğun takviyesine karar verildi.

C, 1 Haziran 1936

1 Haziran Malatya-Yazıhan demiryo-lu hattı işletmeye açıldı.

TCSYK

Page 64: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 764

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

1 Haziran Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı 2991 sayılı bütçe kanunu.

Bu müdürlüğün 1936 mali yılı masrafları için 23 364 657 lira tahsisat verilmiştir. Gelir ise 23 370 000 lira tahmin edilmiştir.

RG

1 Haziran Konya Ovası Sulama İda-resiyle Yüksek Mühendis Mektebi ve Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsünün Muvazenei Umumiyeye Alınmasına Dair 2984 Sa-yılı Kanun.

Bu kurumların şahsiyeti hükmiyeleri kaldırılmıştır. BULMAÇ, RG

1 Haziran Bina ve arazi vergilerinin Muhasebei Hususiye'ye geçmesine karar verildi.

Bu sebeple Maliye memurlarından 286 kişi bugün-den itibaren Muhasebei Hususiye emrinde çalışacak-lardır. Maliye'de uzun seneden beri çalışan ve yeni teşkilatla İstanbul Belediyesi'ne geçmiş olan bu me-murlar eski haklarını muhafaza etmektedir.

C, 1 Haziran 1936

1 Haziran Türk Maarif Cemiyeti'nin Ankara'da bir kolej tesis etmesi.

C, 2 Haziran 1936

1 Haziran Posta, Telgraf ve Telefon Umum Müdürlüğü 1936 mali yılı 2990 sayılı bütçe kanunu.

Bu müdürlüğün 1936 mali yılı masrafları için 6 374 016 lira tahsisat verilmiştir. Gelir de aynı miktarda beklenmektedir.

RG

1 Haziran Cumhuriyet Merkez Ban-kası, Hazine tahvillerinin umumi ödenmesine başladı.

C, 2 Haziran 1936

1 Haziran Ankara Şehri İmar Müdür-lüğü 1936 mali yılı 2989 sayılı bütçe kanunu.

Ankara Şehri İmar Müdürlüğü 1936 mali yılı masraf-ları için 160 457 lira tahsisat verilmiştir. Gelir de 160 lira tahmin edilmiştir.

RG

2 Haziran İstanbul'da içtimaları yapı-lan Balkan Ekonomi Kon-seyi müzakereleri bitti.

C, 3 Haziran 1936

2 Haziran Muşlu Hilmi Yıldırım tara-fından yazılıp Şam'da ya-yımlanan Une Voix de Kürdistan adlı kitabın ya-saklanması.

BCA: 030.18.1.2/ 65.46.12/ 2\4727/ 86-222

2 Haziran İstanbul'da yayınlanan Ak-baba adlı mizah gazetesinin 125. sayısının toplatılması.

BCA: 030.18.1.2/ 65.46.14/ 2\4729/ 86-223

2 Haziran Elazığ Güleman ve Alaca-kaya'da Etibank Genel Müdürlüğü'ne verilen krom madeni işletme ruhsatı.

BCA: 310.10.23/ 967.1384/ 548

3 Haziran Fazıl Hüsnü'nün Mecitözü Kaymakamlığı'nda kalma-sı, Ilgaz Kaymakamlığına Sadık Sıtkı'nın tayini.

BCA: 30.11.1/ 104.16.5/ 12189; RG

Page 65: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 765

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

3 Haziran Necmeddin'in, Malatya İli Nafıa Direktörlüğüne, Hu-lusi'nin de Niğde İli Nafıa Direktörlüğüne tayin olma-sı.

RG

3 Haziran Dr. Osman Oğuz Civelek Çoruh Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne, Dr. Muhlis Köknar da Edirne Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne tayin edildi.

RG

3 Haziran Türk-Sovyet kültürel te-masların artırılmasına iliş-kin Ankara'da bir komis-yon kuruldu.

C, 4 Haziran 1936

3 Haziran Her hangi bir hava taarruzu ihtimaline binaen Türk or-dusu bir muharebe tatbikatı yaptı.

C, 4 Haziran 1936

4 Haziran Memurin Kanunun 85. Maddesinin Son Fıkrası İle 148 ve 201 Sayılı Tefsirle-re Dair 947 Sayılı Heyeti Umumiye Kararı

BULMAÇ

4 Haziran İstanbul'da Belediye namı-na esnaftan 'afişaj' ücreti toplandığı ortaya çıktı.

BÜK

4 Haziran İstanbul Üniversitesi bün-yesinde fizik ve kimya ens-titüsünün inşasına başlandı.

C, 4 Haziran 1936

4 Haziran Halkevlerinde müzik faali-yetlerinin artırılması ve Türk dili çalışmalarına ağırlık verilmesi.

BCA: 490.1/ 3.12.90, 91/ 1.Büro

5 Haziran 2996 Sayılı Maliye Vekale-ti Teşkilat ve Vazifeleri Hakkında Kanun.

Bu kanun Maliye Bakanlığı'nın merkez ve taşra teş-kilatını düzenleyen temel kanundur. İstanbul Maliye teşkilatı ayrıca düzenlenmiştir. Umumi Müfettişlikler Müşavirlikleri de bu kanun kapsamında hukuki ger-çeklik kazanmıştır. Merkez teşkilatı şu birimlerden oluşur: hususi kalem, bütçe ve mali kontrol umum, muhasebat umum, varidat umum, nakid işleri umum, muntazam borçlar umum, milli emlak, darphane ve damga matbaası, tahsilat, zat işleri, levazım ve kıy-metli evrak müdürlükleri; teftiş, mali tetkik heyetleri; itiraz ve temyiz komisyonları. İllerde ise defterdarın idaresi altında varidat, tahsilat ve muhasebe müdürle-ri ile ehemmiyetli olan illerde muhakemat ve milli emlak müdürlükleri bulunur. Bu kanunla, Maliye Vekaleti, teşkilatını mevcut muhasebe kanun ve usul-

BULMAÇ; TTY; RG

Page 66: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 766

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

leriyle uyumlaştırmıştır. Maliye Vekaletine düşen vazifelerin genişliği ve çokluğu, özellikle Hazine iş-leri ile maliye işlerinin ayrı ayrı uzmanlık sahibi kişi-ler tarafından görülmesi mecburiyetinden dolayı Ve-kalete, iki müsteşarlık ihdas edilmiştir. Bu kanunla tetkik büro genişletilmiş, defterdarlara daha fazla gö-rev verilmiş, memura ait hükümlerde de değişiklikler yapılmıştır.

5 Haziran Türk Tütün Limited Şirketi hazırlığını bitirerek faaliye-te geçti.

C, 5 Haziran 1936

5 Haziran Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü Teşkilat ve Va-zifeleri Hakkında 2997 Sa-yılı Kanun.

Bu kanuna göre Tapu Kadastro Umum Müdürlüğü, gayrımenkul mallara aid akidlerle bilumum tescil, kadastro ve tapu tahrir işlerinin kanunlarına ve ni-zamnamelerine göre yapılmasını temin ve idare ile mükellef Maliye Bakanlığı'na bir teşekküldür. Tapu Kadastro Umum Müdürlüğü, kanunu medeni ile tapu ve kadastro ve alakalı diğer kanunların hükümleri ve idari işlerde bağlı bulunduğu Maliye Bakanlığı'ndan alacağı direktifler dahilinde gayrimenkul malların ta-pu, tescil, kadastro ve tapu ve tahrir işlerini emniyet-le yaptırmak vazıfesi ile mükelleftir. Bu kanun kuru-cu kanun olarak merkez ve taşra teşkilatını düzenler; memurlarda aranacak şartları belirler.

RG

5 Haziran 2994 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu.

Bu kanun, yapım şeklini ve ölçülerini tayin etmekte-dir. Ayrıca kullanım şekillerini ayrıntılı olarak dü-zenlemektedir. 5.7.1936 Tarihli 3348 Sayılı Resmi Gazete'de düzeltmesi vardır.

BULMAÇ, RG

6 Haziran Yugoslav Nazırı Şevki Behmen Ankara'ya geldi.

C, 6 Haziran 1936

6 Haziran Ziraat Vekaleti, ormanların korunması ve maden kö-mürü kullanımını artırmak amacıyla Dahiliye Vekale-ti'ne istekte bulundu.

Ziraat Vekaleti, hem ormanları tahribattan korumak hem de memlekette maden kömürü istihlakini artır-mak maksadı ile devlet müesseseleri nezdinde lazım gelen teşebbüste bulunması isteğini Dahiliye Vekale-ti'ne bildirmesi üzerine Vekalet'in, İstanbul Belediye-si'ne gönderdiği bir tamimde bu hususun temini için şimendifer uğrağı olmayan köylere bile hiç olmazsa kamyon ve sair nakil vasıtaları ile maden kömürü nakil ve sevkini bildirilmiştir.

C, 6 Haziran 1936

6 Haziran Balkan Antantı Ekonomik Konseyi Eksper Komitesi'-nin kararı.

Balkan Antantı Ekonomik Konseyi Eksper Komite-si'nin kararı üzerine Antant'a dahil memleketlerin li-man vergilerinde cibayet tarzı itibarı ile kolaylıklar gösterilecek, muhtelif liman rüsumu bir yere verile-cektir, deniz hatlarında iş ortaklığına gidilecektir.

C, 6 Haziran 1936

6 Haziran Atatürk'ün, Bursa gezisi. AYG

6 Haziran Bazı hakimliklere atamalar yapılması.

Ürgüp Hukuk Hakimliğine; İnegöl Ceza Hakimliği-ne; Kemaliye, Çermik Hakimliklerine; Balıkesir, Ödemiş Azalıklarına; Çanakkale, Polatlı, Aydın, Düzce Sulh Hakimliklerine; Söğüt, Tavas Ceza Ha-kimliklerine atamalar yapılmıştır.

RG

Page 67: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 767

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

8 Haziran Van İli Gürpınar İlçesi Kığzı köyünde Hasasor adıyla yeni bir nahiye ku-rulması ve 15 köyün bu na-hiyeye bağlanması.

İlgili köyler şunlardır: Kığzı, Norkuh, Hindistan, Asbaşin, Hik, Akçoranis, Nanik, İremir, Gelbelesan, Harnik, Yukarımijinğir, Aşağımijinğir, Enğuştanis, Hosp ve Dimkosni.

BCA: 30.11.1/ 104.17.5/ 12209; RG

8 Haziran İstanbul'da basılan Yahudi-lik ve Masonluk adlı kita-bın toplattırılması.

BCA: 030.18.1.2/ 65.49.11/ 2\4787/ 86-225

8 Haziran Antalya İli Nafıa Direktör-lüğüne Hıfzı Muhtar atandı.

RG

9 Haziran İhracatçı Birlikleri kuruldu. TTY

9 Haziran Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Teşkilatı ve Me-murin Kanunu genişletildi.

TTY

9 Haziran Atatürk'ün Eskişehir'de Be-lediye ve Hükümet dairele-rini ziyareti, Uçak Mekte-bini teftişi ve uçuşları sey-retmesi.

ATCTK

9 Haziran Başvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü yaptığı bir ista-tistikle Türkiye'de ziraat yapılan yerleri tespit etti.

Bu istatistiğe göre 76.273.600 hektar olan Türkiye topraklarının 10.491.191 hektarında ziraat yapılmak-tadır.

C, 9 Haziran 1936

9 Haziran Cumhurbaşkanlığını koru-makla görevli polis teşkila-tının vazifelerine ve istih-dam şekillerine dair tali-matnamenin, Başbakanlığa sunulması.

BCA: 030.10/ 1.7.3

9 Haziran 6 Ağustos 1928 Tarihli ve Türk-Sovyet Hudut İhtilaf-ları Mukavelesinin Temdi-dine Mütedair Moskova Büyük Elçiliğimizle Sovyet Hariciye Komiserliği Ara-sında Teati Edilen Nota.

7 Aralık 1936 tarihinde 3075 Sayılı Kanunla onay-lanmıştır. 22 Aralık 1936 Tarihli 3488 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

TTOMAR

9 Haziran Avni Doğan'ın Recep Pe-ker'e sunduğu köy kalkın-ma projeleri.

BCA: 490.1/ 569.2264.5/ 2.Büro

9 Haziran Dil ve Tarih-Coğrafya Fa-kültesi'nde çalıştırılacak yabancı uzmanlara ait kad-ronun tasdiki.

BCA: 030.18.1.2/ 65.49.12/ 2\4788

9 Haziran Kara Ordusunda çalıştırıla-cak yabancı uzmanlara ait kadronun tasdiki.

BCA: 030.18.1.2/ 65.49.13/ 2\4789/ 241-106

Page 68: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 768

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

9 Haziran 2999 Sayılı Bankalar Ka-nunu.

Türk kanunlarına göre kurulmuş ve kurulacak banka-lar ile ecnebi memleketlerde teşekkül etmiş olup Türkiye'de şube açmak suretiyle faaliyette bulunan veya bundan sonra Türkiye'de şube açarak faaliyete geçecek olan bankalar bu kanuna tabidir.

GB, RG

11 Haziran Polis Kıyafeti Hakkında 2/4739 Sayılı Nizamname.

Bu tüzük, derece ve sınıflara göre merkez ve vilayet-lerdeki polis mensublarının kıyafetleri ve taşıyacak-ları teçhizatı belirtmektedir. 19.6.1936 Tarihli ve 3334 Sayılı Resmi Gazete'de düzeltmesi vardır.

RG

11 Haziran Dahiliye Vekaleti'nin, tekaüd, dul ve yetim aylık-larına aid yoklama ilmüha-berlerine ilişkin tebliğde bulunması.

Tekaüd, dul ve yetim aylıklarına aid yoklama ilmü-haberlerinin belediyelerce tasdik edilmesi ve bu işin polis veya nahiye müdürleri vasıtası ile yapılarak halkın müşkülata maruz kalmaması Dahiliye Vekale-ti'nden alakadarlara tebliğ edildi.

C, 11 Haziran 1936

11 Haziran 2/4712 Sayılı İnhisarlar Tekaüt Sandığı Nizamna-mesi.

Bu tüzük sandığın idaresini, sandığın hesaplarını, sandık sermayesinin nemalandırılmasını, tazminat ve aylıkların tahsis ve tasdiki muamelelerini, sandığın murakabesini düzenlemektedir.

RG

12 Haziran Atatürk'ün Çankaya'da Po-lonya Elçisi Michel Sokolnicky ve Bulgaristan Elçisi Todor christov'un itimatnamelerini kabulü.

ATCTK

12 Haziran Subay Heyetine Mahsus Terfi Kanunun Bazı Mad-delerini Değiştiren 2753 Sayılı Kanunun 2. Madde-sinin Değiştirilmesine Dair Olan 2900 Sayılı Kanunun Muvakkat Maddesi Hak-kında 949 Sayılı Meclis Kararı.

BULMAÇ

13 Haziran 3005 Sayılı Meşhud Suçla-rın Muhakeme Usulü Ka-nunu.

Adliye teşkilatı olan yerlerdeki belediye sınırları içinde ve panayırlarda işlenen ve faili o sırada veya pek az sonra yakalanan: a) ağır ceza mahkemelerinin vazifeleri dışındaki meşhud cürümler, b) Türk Ceza Kanunun 529, 534, 539, 545, 548, 551, 565, 567, 568, 571, 573, 574, 575 ve 576. maddeleri ile 534, 540 ve 547. maddelerinin ikinci fıkralarında yazılı meşhud olarak işlenen kabahatlar hakkında takip ve duruşma, bu kanun hükümlerine tabidir.

RG

13 Haziran Polis Teşkilatı Hakkındaki 2049 Sayılı Kanuna Bağlı Cetvelde Değişiklik Ya-pılmasına Dair 3000 Sayılı Kanun.

Bağlı cetvel, emniyet müfettişliklerine ilişkindir. RG

13 Haziran İstanbul'da Yapılacak Dev-rim Anıdı Hakkında 3002 Sayılı Kanun.

Belediye bütçesinden ödenmek üzere İstanbul'da bir devrim anıdı yapılacaktır. Anıdın yerinin tayini, şek-linin ve projesinin tesbiti belediyenin ve sanat nokta-sından Maarif Vekilliği'nin mütaleası alınmak şartı ile Dahiliye Vekaletine aittir.

RG

Page 69: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 769

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

13 Haziran Endüstriyel Mamulatın Maliyet ve Satış Fiyatları-nın Kontrolü Tespiti Hak-kında 3003 Sayılı Kanun.

Bu kanuna göre İktisad Vekilliği, endüstri şubeleri mamulatından lüzum gördüklerinin maliyet ve toptan satış fiyatlarını kontrol ve tespit etmeğe ve bu mak-satla işletme ve idare şartlarını, umumi iktisadi vazı-yetlerini ve buna dair evrak ve vesikalarını tetkike yetkilidir. Tespit edilen satış fiyatları ilan olunur.

RG

13 Haziran İskelelerin Ne Suretle İdare Edileceğine Dair 3004 Sa-yılı Kanun.

Bu kanuna göre vilayet hususi idareleri ile belediye-lerin ve köylerin elinde bulunan iskele ve rıhtım ve umumi seyrüsefere yarayan kanal, kayık ve sallardan kanunlara müsteniden alınmakta olan müruriye resim ve ücretlerine dair tarifeler, İktisad Vekaletince tetkik ve İcra Vekilleri Heyeti tarafından tasdik edildikten sonra tatbik olunur.

RG

15 Haziran İş Kanunu kabul edildi. 15.6.1937 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İş kanunu, mahiyeti itibarı ile yolunda işleyebilmesi için günde en az 10 işçi çalıştırmayı icab ettiren işyerlerine ve buralarda çalışan işçilerle bunların işverenlerine uy-gulanır. İş akdini, işin tanzimini, işçilerin sağlığını koruma ve iş emniyetini, iş ve işçiyi bulmayı, iş ihti-laflarının çözümünü, iş hayatının murakabe ve tefti-şini, cezaları düzenler. Bu kanun, bundan önce hazır-lanmış olan tasarıların ve uluslararası sözleşme ve alakadar bütün dairelerin kendi alanlarındaki işçilik durum ve ihtiyaçları üzerinde yaptıkları projelerin uygulaması ile vücuda gelmiştir. İş kanunu, piyasa olgusuna olumlu bakmaya başlayan, devletçi döne-min gereksinimlerine uygun olarak hazırlanmıştır. Başlıca amacı, işçinin korunmasından çok toplum yararına uygun çalışma koşullarının oluşturulmasıdır. Planlı sanayileşme çabalarının, muhtemel bir sınıf kavgası nedeniyle engellenmesi bu dönemin yöneti-cilerinin başlıca kaygısıdır.

TTY; İH, s. 18.; RG

15 Haziran Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı Emrindeki Deniz Teşkilatının Askeri-leştirilmesi Hakkında 3015 Sayılı Kanun.

Bu kanun dolayısıyla Gümrük Muhafaza Deniz Teş-kilatı, askeri usullere göre tensik, teşkil, talim ve ter-biye edilir. Deniz kaçakçılığının men, takip ve tahki-ki ve karasularımızın muhafazası ve emniyeti için Türkiye Cumhuriyeti kıyıları deniz mıntıkalarına ay-rılır. Her mıntıkada çalışan deniz vasıtaları ile bunla-rın tamirat atelyesi ve güverte, makine, inşaiye su-baylarından mürekkeb fen heyeti; deniz mıntıka ko-mutanı adını alan bir denizsubayı emrindedir.

RG

15 Haziran Yeniden Dokuz Kaza Teş-kiline ve Kadrolarda Bazı Değişiklik Yapılmasına Dair 3012 Sayılı Kanun.

Ankara'da Çankaya, Antalya'da Gündoğmuş, Balıke-sir'de Manyas, Burdur'da Yeşilova, İstanbul'da Eyüp, Kastamonu'da Karğı, Kocaeli'de Gölcük, Çanakkale Yenice, Ordu'da Gölköy kazaları teşkil edilmiştir. 1426 sayılı Vilayet İdaresi Kanunu'nun 58. maddesi mucibince yeniden bir vilayette idare heyeti kurul-muş, beş vilayette vali muavinliği ve 25 maiyet me-murluğu ihdas olunmuştur.

RG

15 Haziran Cumhuriyet Merkez Ban-kası'nın muameleleri artmış olan Ankara ve İstanbul şubeleri teşkilatlarının ge-nişletilmesine karar verildi.

Yeni teşkilatta bilhassa bazı devletler için ayrı kliring servisleri kurulacaktır.

C, 15 Haziran 1936

Page 70: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 770

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

15 Haziran Recep Peker'in parti genel sekreterliğinden ayrılması-na dair.

BCA: 490.1/ 3.12.10.3/ 1.Büro

15 Haziran Memurin Kanunu'nda yapı-lacak değişiklikler hakkın-da tamim.

BCA: 490.1/ 3.12.10.4/ 1.Büro

15 Haziran Satılan Kinin Bedelinin Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti 1936 Bütçesinde Açılacak Fasla Tahsisat Kaydına Dair 3019 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

15 Haziran Ticarette Tağşişin Men'i ve İhracatın Murakabesi ve Korunması Hakkındaki 1705 Sayılı Kanuna Ek 3018 Sayılı Kanun.

Bu kanuna göre ihracat ticareti ile meşgul olmak is-teyen tacirler İktisad Vekaleti'nden ruhsat almaya mecburdur. Bu ruhsatnameler üç sene müddetle mu-teber olup müddet bitince yenilenmesi lazımdır. Bu kanun ayrıca ruhsatnameleri ayrıntılı olarak düzen-lemektedir. 3018 Sayılı Kanun 7. maddesi itibarıyla ihracatçı birliklerinin kurulmasının temeli sayılmak-tadır. 7. maddeye göre hükümet, gerekli görülen böl-gelerde belirli malların ihracıyla uğraşan ruhsatlı ta-cirlerin birlikler kurmasını isteyebilir.

RG

15 Haziran Riyaseticumhur Dairesi Teşkilatı Hakkındaki 2180 Sayılı Kanunun Bazı Mad-delerinin Değiştirilmesine Dair 3011 Sayılı Kanun.

2180 sayılı kanunun 6. maddesi değiştirilmiştir. Bu madde, kalemi mahsusa ilişkindir. Kalemi mahsus, bir müdür, dört birinci ve dört ikinci katibden mey-dana gelir. Bu kalem, reisicumhurun resmi ve hususi, mahrem bütün muhabereleri nitemin ve yazı işlerini ifa eder.

RG

15 Haziran Denizyolları ve Akay İş-letmeleriyle Fabrika ve Havuzlar Teşkilatı Hakkın-daki 2248 Sayılı Kanunun 8. Maddesinin Değiştiril-mesi Hakkında 3014 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

15 Haziran Artırma, Eksiltme ve İhale Hakkındaki 2490 Sayılı Kanunun 46. Maddesinin (A) Fıkrasının Değiştiril-mesine ve 50. Maddesine Bir Fıkra Eklemesine Dair 3009 Sayılı Kanun.

46. maddenin 6. fıkrası şu şekilde değiştirilmiştir: ar-tıma ve eksiltmeye konulması faydalı görünmeyen müteferrik alımlarla menkulat satışları ve küçük ta-mirler ve posta nakil işleri (bunların miktarı kazalar için 200, vilayetler için 500 ve merkez için 1000 li-radır). Bu miktarlar, İcra Vekilleri Heyeti kararı ile cüzütam halindeki kıtalar için 5000liraya, acele ve mühim hallerde askeri alış verişler için 10 000 liraya kadar artırılabilir. 50. maddesine ise şu fıkra eklen-miştir: muhammen bedeli 2000 lirayı geçmeyen ve derhal icrası zaruri görülen veya eksiltme ve pazarlık sureti ile ihalesinin faydalı olmayacağı anlaşılan pos-ta nakil işleri ile muhammen bedeli 1000 lirayı geç-meyen posta nakil vasıtalarının tamiri.

RG

15 Haziran Muhasebei Umumiye Ka-nunun 83. Maddesinin (H) Fıkrasının Tadiline Dair 3010 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

Page 71: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 771

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

16 Haziran İstanbul ve İzmir Limanla-rının Sureti İdaresi Hak-kında 3023 Sayılı Kanun.

2521 sayılı kanunla hükmi şahsiyeti haiz ve Maliye Vekaleti'ne bağlı olarak İstanbul'da (İstanbul Liman İşletmeleri Umum Müdürlüğü) ve İzmir'de (İzmir Liman İşletmeleri Umum Müdürlüğü) adı ile kurul-muş bu idareler bu kanunla İktisad Vekaleti'ne rapte-dilmiştir. Ayrıca bu kanun İstanbul ve İzmir limanla-rı sınırlarında bu kurumlara verilen hizmetleri ayrın-tılı olarak belirtmektedir.

RG

16 Haziran 3007 Sayılı Kültür Bakan-lığına Bağlı Ertik Okulları Öğretmenleri Hakkında Kanun

Bu kanun ertik okullarına atanacak öğretmenlerin ta-şıması gerekli özellikleri tanımlamakta ve çalışma koşullarını düzenlemektedir.

RG

16 Haziran Vilayet İdaresi Kanunun 2. ve 71 maddelerini değişti-ren 3001 Sayılı Kanun

1426 sayılı Vilayet İdaresi Kanunu'nun 2. maddesi şu şekilde değiştirilmiştir: vilayet teşkili veya mevcud vilayetlerden birinin kaldırılması veyahut vilayet merkezinin veya adının değiştirilmesi Devlet Şurası'-nın mütaleası alınarak kanunla yapılır. Kaza teşkili, kaldırılması veya bir kazanın başka bir vilayete bağ-lanması vilayet idare heyeti ve umumi meclislerin mütaleası alındıktan sonra kanunla yapılır. Vilayet sınırlarının, kaza merkez, sınır ve adlarının değişti-rilmesi, nahiye teşkili veya kaldırılması veya bunla-rın merkez ve sınırlarının değiştirilmesi, bir kazadan başka bir kazaya bağlanması alakalı vilayetler idare heyetlerinin ve umumi meclislerinin mütaleası alın-dıktan sonra Dahiliye Vekaleti'nin kararı ve Reisi-cumhur'un tasdiki ile yapılır. Nahiye ve köy adlarının değiştirilmesi, yeniden köy teşkili, köylerin birleşti-rilmesi, ayrılması veya bir nahiyeden başka bir nahi-yeye bağlanması vilayet idare ve umumi meclisleri-nin mütaleası alındıktan sonra Dahiliye Vekaleti'nin tensibi ile vilayetçe yapılır. 71. madde ise şu şekilde değiştirilmiştir: bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.

RG

16 Haziran Üçüncü Umumi Müfettişin Maradit, Rize ve Pazar'a yaptığı seyahatla ilgili inti-baları.

BCA: 030.10/ 70.464.14/ 77B.57

16 Haziran Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Hakkında 2804 Numaralı Kanunun 11. Maddesinin Değiştirilmesi-ne Dair 3016 Sayılı Kanun

BULMAÇ

17 Haziran 3025 Sayılı Van gölü İş-letmesi Kanunu

Bu kanunla, Van Gölü'nde her nevi makineli ve ma-kinesiz yapılacak alelumum yük ve yolcu nakliyatı ve bu maksadla göl çevresinde iskele, mendirek, rıh-tım ve antrepolar inşa etmek ve işletmek hakkı devlet inhisarına alınmış ve bu inhisarı işletmek üzere hük-mi şahsiyeti haiz olmak, İktisad Vekaleti'ne bağlı bu-lunmak ve merkezi İktisad Vekaleti'nce tayin olun-mak üzere Van Gölü İşletmesi İdaresi kurulmuştur. Van Gölü İşletmesi İdaresi ticari usullere göre idare olunacaktır. Bu idarenin bütün muamelat ve sarfiyatı Muhasebei Umumiye, Artırma, Eksiltme ve İhale kanunları hükümlerine ve Divanı Muhasebat'ın vize ve murakabesine tabi değildir.

RG

Page 72: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 772

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

17 Haziran İstanbul'da Telefon Tesisa-tının Satın Alınmasına Dair Hükümetle Şirket Arasında Aktedilen Mukavelenin Tasdiki Hakkında 3026 Sa-yılı Kanun.

Bu kanuna ek olarak İstanbul Telefon Tesisatı'nın sa-tın alma sözleşmesi verilmiştir.

RG

17 Haziran Devlet Kitapları Mütedavil Sermayesi Hakkındaki 2133 Sayılı Kanunun 4. Maddesi Hükmünün Üç Yıl Uzatılması Hakkında 3033 Sayılı Kanun.

Devlet kitapları mütedavil sermayesi hakkındaki 1.4.1933 tarih ve 2133 sayılı kanunun 4. maddesi hükmü 1938 mali yılı sonuna kadar uzatılmıştır.

RG

18 Haziran Valilerin CHP İl Başkanlığı görevi yapacaklarına ilişkin CHP Genel İdare Kurulu kararı açıklandı.

Vilayet Parti Başkanlıklarında bulunan mebusların vazifelerine son verildi. Her vilayette bu başkanlıkla-rı valiler üstlenecektir. Parti başkanlığının ilbaya devredilmesi hususunda bir tamim yayımlanmıştır. Bu kararın çıkmasında, Atatürk'ün, Parti Genel Sek-reteri Recep Peker özelinde Parti'nin gereksiz yere devlet işlerine karışmasını düşünmesinin etkisinin büyük olduğu söylenmektedir.

TTY; TPDCHP, s. 83-84.; BCA: 490.1/ 3.12.10.7/ 1.Büro

18 Haziran Başbakan ve CHP Genel Başkanı Vekili İsmet İnö-nü'nün -Parti teşkilatına, vi-layetler ve umumi müfettiş-liklere- beyannamesi

CHP'nin memleketin umumi ve siyasi hayatında güt-tüğü yüksek maksatların gerçekleşmesini kolaylaş-tırmak ve Parti'nin inkişafını artırmak ve hızlandır-mak için bundan sonra Parti faaliyeti ile Hükümet İdaresi arasında daha sıkı bir yakınlık ve daha ameli bir beraberlik temin edilmesine karar verilmiştir. Bu maksatla Dahiliye Vekili, Genel Yönetim Kurulu üyeliğine alınmış ve kendisine Parti'nin Genel Sekre-terlik vazifesi verilmiştir.

ATCTK

18 Haziran Recep Peker görevden alı-narak Dahiliye Vekili Şük-rü Kaya CHP Genel Sekre-teri oldu.

TCSYK; TPDCHP, s. 83.

18 Haziran Parti başkanlık ödevlerine dair.

BCA: 490.1/ 3.12.10.5/ 1.Büro

18 Haziran Temyiz Mahkemesi Rapor-törleri Hakkında 3032 Sa-yılı Kanun.

Bu kanuna göre Temyiz Mahkemesi'nde daire reisi-nin kendilerine vereceği dava dosyalarını tetkik ve telhis ile yazacağı raporları heyete takrir ve izah et-mek üzere lüzumu kadar raportör bulunacaktır. Ra-portörler, 2. ve 3. sınıf hakim ve müddeiumumiler arasından doğrudan doğruya Adliye Vekilliği'nce se-çilerek milli irade ile tayin olunur.

RG

18 Haziran Hariciye Vekaleti Teşkilatı Hakkındaki 2223 Sayılı Kanuna Bağlı Cetvelde Değişiklik Yapılmasına Dair 3030 Sayılı Kanun

25 Mayıs 1933 tarih ve 2223 numaralı kanuna bağlı 1 numaralı cetvelin 2. derecesinde yazılı Başhukuk Müşavirliği, cetvelin 1. derecesine çıkarılmıştır.

RG

18 Haziran Hazineden Taksitle Gayri-menkul Mal Satın Almış Olanların Taksit Bedelleri-

BULMAÇ

Page 73: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 773

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

nin Tecili Hakkındaki 1773 Numaralı Kanunu Tadil Eden 2222 Numaralı Ka-nuna Ek 3031 Sayılı Kanun

19 Haziran Yahudileri küçük düşürücü resimleri bulunan kartpos-talların satışları men edile-rek toplattırılması ve yurda sokulmasının yasak edil-mesi.

BCA: 030.18.1.2/ 66.53.7/ 2\4863/ 86-226

19 Haziran Kızılay Kurumu'na Bin Ton Buğday Verilmesi ve Ziraat Bankasına Yatırılmış Olan Buğdayı Koruma Vergisi Hasılatı Bakiyesi-nin Mahsubu Hakkında 3035 Sayılı Kanun.

Muhacirlere ve muhtaç çiftçilere ödünç olarak to-humluk ve yemeklik dağıtılması hakkındaki 2661 sa-yılı kanunun 1. maddesinde yazılı bir milyon liralık haddin 2863 sayılı kanunla iki milyon iki yüz elli bin liraya çıkarılan kısmından bin ton buğday muhtaçlara yemeklik olarak bila bedel tevzi edilmek üzere Kızı-lay Kurumu'na verilmiştir.

RG

20 Haziran Türkiye ile Finlandiya ara-sında Ankara'da "Ticaret Sözleşmesi" imzalanması.

ATCTK

20 Haziran Belediye İmar Heyetinin Fen İşleri Teşkilatına Dair 3042 sayılı kanun

2763 sayılı kanun mucibince teşekkül eden Belediye İmar Heyetinin fen işlerine bakmak ve bu heyete merbut olmak üzere kullanılacak uzman mühendis, mimar, memur ve müstahdemlerin ücret ve harcırah-ları Belediyeler Bankası Kanunu ve tüzük mucibince belediyelere dağıtılacak temettü hisselerinden verilir.

RG

20 Haziran Devlet Müesseseleriyle Türkler ve Türk Sermaye-siyle Müteşekkil Şirketler Tarafından Satın Alınan Buharlı Gemilerle Memle-kette Yapılan Mümasilleri İçin Getirtilecek Eşyanın Gümrük Resminden İstis-nasına Dair 3044 Sayılı Kanun

BULMAÇ

20 Haziran Maaş Kanunun Bazı Mad-delerinin Değiştirilmesine Dair 3041 Sayılı Kanun

20.6.1927 tarih ve 1108 sayılı Maaş Kanunu'nun 13i 24 ve 25. maddeleri değiştirilmiştir.

RG

20 Haziran Doyçe Bank Elinde Bulu-nan Ergani Bakır Türk Anonim Şirketi Hisse Se-netlerinin Satın Alınmasına Dair 3034 Sayılı Kanun

Bu kanunla Ergani Bakır Türk Anonim Şirketi'nin Doyçe Bank und Diskonto Gezelşaft elinde bulunan 1 500 000 lira itibari kıymetindeki hisse senetlerinin 850 000 liraya kadar satın alınmasına dair hükümetle banka arasında mukavele akdine salahiyet verilmiştir.

RG

20 Haziran 1702 ve 1880 Sayılı Ka-nunların tadiline dair olan 2517 Sayılı Kanunu'nun 2. maddesinde sözü geçen çi-zelgenin değiştirilmesi hakkında 3043 Sayılı Ka-nun.

BULMAÇ

Page 74: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 774

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

20 Haziran İstanbul Telefon Tesisatı-nın Tesellüm ve İşletme Muamelelerine Dair 3054 Sayılı Kanun.

Bu kanunla satın alınan İstanbul telefon tesisatının satın alma mukavelesindeki şartlara göre tesellüm muameleleri ile bu mukaveleden doğan hak, menfaat ve vecibelerin yerine getirilmesi ve telefon tesisatının fenni şekilde işletilmesine hadim bütün muamele ve teşebbüslerin ifası Nafıa Vekili'nin kontrolü altında olmak üzere Posta, Telgraf ve Telefon Umum Mü-dürlüğü'ne verilmiştir. İstanbul telefon servisi, Umum Müdürlüğe bağlı bir müdürlük tarafından ye-rine getirilir.

RG

20 Haziran Dahiliye Vekaleti Merkez Teşkilat ve Vazifeleri Hak-kındaki 1624 Numaralı Kanunun Bazı Maddeleri-nin Değiştirilmesine ve Kanuna Bazı Hükümler İlavesine Dair 3046 Sayılı Kanun

1624 sayılı kanunun 7. maddesi değiştirilmiştir. Bu madde, Mahalli İdareler Umum Müdürlüğü'nün olu-şumuna ilişkindir. Ayrıca, Nüfus İşleri Umum Mü-dürlüğü'ne ilişkin 8. madde, Vilayetler İdaresi Umum Müdürlüğü'ne ilişkin 10. madde değiştirilmiştir. Ev-rak Müdürlüğü kurulmuştur.

RG

20 Haziran Büyük Millet Meclisi Aza-sının Tahsisat ve Harcırah-ları Hakkındaki 1757 Sayılı Kanuna Ek 3050 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

20 Haziran 2201 Sayılı Kanuna Bağlı Bir Numaralı Çizelgenin Değiştirilmesi Hakkında 3051 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

22 Haziran Montreux Boğazlar Konfe-ransı toplandı.

Uluslararası ortamın gerilmeye başlaması ve ülkele-rin silahlanma yarışına girmesi Türkiye Cumhuriye-ti'ni güvenlik açısından tedirgin etmektedir. Lozan Anlaşması'yla askerden arındırılan ve birçok ülkenin katılımıyla oluşturulan komisyon teslim edilen bo-ğazların, durumunun, değişen uluslararası ortam ne-deniyle Türkiye lehine değiştirilmesi gerekmektedir. Bu tür gelişmelerden dolayı Türkiye Cumhuriyeti, boğazları kontrolü altına almak ve askerileştirmek için ilgili devletlere 29.5.1936 tarihinde toplantı çağ-rısı yapmıştır. Gelen olumlu tepkiler sonucunda İs-viçre'nin Montreux şehrinde toplanılmıştır.

TTY, TPC

22 Haziran Devlet Memurları Aylıkla-rının Tevhit ve Teadülüne Dair Olan 1452 Sayılı Ka-nuna Bağlı Cetvelin Dahi-liye Vekaleti Kısmında Değişiklik Yapılmasına Dair 3049 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

22 Haziran Cumhurbaşkanlığı Filar-monik Orkestrası Teşkilatı ve Orkestra Mensuplarının Terfi ve Tecziyeleri Hak-kında 2021 Sayılı Kanun.

Bu kanun Cumhurbaşkanlığı Filarmonik Orkestrası üyelerinden bahsetmekte; üyelerinin derecelerini ve maaşlarını, terfi ve cezaları düzenlemektedir.

RG

Page 75: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 775

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

22 Haziran Başvekil ve Parti Genel Sekreteri tarafından Parti işleri hakkında görüşülmek ve kendilerine direktif ve-rilmek üzere valiler Anka-ra'da toplandı.

C, 23 Haziran 1936

22 Haziran Denizyolları ve Akay İş-letmeleriyle Fabrika ve Havuzlar Teşkilatı Hakkın-daki 2248 Sayılı Kanunun 15. Maddesine Ek 3048 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

22 Haziran Askeri ve Mülki Tekaüt Kanununa Bazı Hükümler Eklenmesine Dair 3028 Sayılı Kanun.

Bu kanun, önceden emeklilik hakkına sahip devlet memurluklarında istihdam edilmiş olanlardan Devlet Demiryolları ve İnhisarlar Umum Müdürlüklerinde ve mülga Tütün, Müskirat ve Barut İnhisarlarının devletçe idare edildiği devrelerde bu idarelerde kayıt-lı ve sürekli görevlerde ücretle istihdam edilenlerin emeklilikleri hakkında hükümler içermektedir.

RG

23 Haziran TCK'ya 141. ve 142. mad-deler eklendi.

TCSYK

23 Haziran Vilayetler İdaresi Kanu-nu'nda değişiklik yapıldı.

Bu tadilat ile vilayet teşkili veya mevcut vilayetler-den birinin kaldırılması ve yahut vilayet merkezinin veya adının değiştirilmesi Devlet Şurası'nın mütaleası alınarak kanunla yapılacaktır. Kaza teşkili, kaldırılması veya bir kazanın vilayetten başka bir vi-layete bağlanması Vilayet İdare Heyeti ve Umumi Meclislerinin mütaleası alındıktan sonra kanunla ya-pılacaktır.

C, 24 Haziran 1936

23 Haziran Birinci Beş Senelik Endüst-ri Programı'na dahil olup Sümer Bank tarafından bu sene Karabük'te kurulması-na başlanacak Demir-Çelik fabrikaları ile mütemmimi bazı sanayiin kurulmasına talib olmuş olan H. A. Brassert And Co-Ltb. London şirketleri ile İngil-tere Credit Export Guerrantee Departman dai-resi mümessilleri ve Sümer Bank arasında cereyan et-mekte olan müzakerelerin iki taraf arasında mutaba-katla neticelenmesi ve bu babda vücude getirilmiş mali anlaşma imzalanması.

Bu mukavele, Osmanlı İmparatorluğu dahil olmak üzere İngiltere'nin Türkiye'ye bir ticaret işi için ver-diği ilk kredidir.

C, 24, 26 Haziran 1936

23 Haziran 3017 Sayılı Sıhhat ve İçti-mai Muavenet Vekaleti Teşkilat ve Memurin Ka-nunu.

Bu kanuna göre Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekale-ti, görevlerini yapmak için kendi bütçesi ile Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü ve İskan Umum Müdürlüğü bütçeleri içinde ve hususi idare-lerle belediye ve Evkaf Umum Müdürlüğü bütçeleri-nin tayin edilen hadleri dahilinde olmak üzere lüzum

RG

Page 76: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 776

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

görülecek yerlerde tıbbi, sıhhi, içtimai teşkiller ve müesseseler yapar ve bunlara lazım olan tababet ve şuabatı sanatları mensublarını, eczacı ve kimyagerle-ri ve diğer memurları tayin eder ve lüzum görülürse ecnebi tabip, hemşire, kimyager ve teknisyenler kul-lanır. Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliği'nin ve buna bağlı olarak mülhak bütçe ile idare olunan Hudud ve Sahiller Sıhhat Umum Müdürlüğü'nün teş-kilatı bu kanuna göre yapılır ve memurları hakkında bu kanunun özel hükümleri tatbik olunur.

23 Haziran 3039 Sayılı Çeltik Ekimi Kanunu.

Bu kanun çeltik komisyonlarından, bu komisyonun üyelerinin kimlerden oluşacağından, komisyonun yetkilerinden bahsetmiştir. Ayrıca, mutemed heyeti-ni, çeltik ekenlerin mükellef oldukları hükümleri dü-zenlemektedir.

RG

23 Haziran Türk Ceza Kanunu'nun Ba-zı Maddelerini Değiştiren 3038 Sayılı Kanun.

Toplam 143 maddede değişiklik yapılmıştır. RG

24 Haziran Belediye kanun, nizam ve talimatnamelerinde yer alan değişiklikleri ve bele-diye işlerinde meydana ge-len gelişmeleri kapsayan bir kitabın Halid Bayrı ta-rafından "Belediye İşleri Kılavuzu" adıyla yazılması ve Ramzi Kitabevi tarafın-dan basılması.

Bu kitaptan önce belediye işlerine ilişkin en önemli yayın, İstanbul Vilayeti Mektubcusu Osman Ergin'in yazdığı beş ciltlik "Mecellei Umuru Belediye" eseri-dir.

C, 24 Haziran 1936

24 Haziran Yeni Parti teşkilatı mevzu-sunda valilere, vazifelerine dair bir talimatname gönde-rildi. Bu talimatnameyle vi-layetlerde iş bölümü yapı-lırken halkın dileklerine geniş yer ayrılacaktır.

Bu talimatnameye göre, kararnamenin tebliği tari-hinden itibaren Parti teşkilatı olan vilayetlerde o vi-layetlerin valilikleri, Parti Nizamnamesi'nin 89. maddesinde yazılı olduğu gibi, Umumi İdare Heyeti kararı ve genbaşkurun onaylaması ile mansub Parti başkanı sıfat ve salahiyetini almıştır. Parti nizamna-mesinin Vilayet İdare Heyeti başkanlarına vermiş ol-duğu bütün vazifeleri ifa ile mükelliftirler. Nizam-namenin 81. maddesine göre Vilayet İdare Heyetince seçilmiş meb'us başkanlarının başkanlık ve azalık vazifeleri nihayet bulmuştur. Başkanlık vazifeleri ni-hayet bulan mansub ve meb'us başkanlar arasında ayni zamanda Halkevi başkanlığı vazifesini de ifa edenler varsa, bunların yerine talimatına uyularak Vi-layet İdare Heyeti azasından bir başkan seçilecektir. Valiler, Parti vazifelerine yakından ilgili olacak ve Parti binasında çalışarak Parti işleri ile meşgul ola-caktır. Umum müfettişler, mıntıkaları dahilinde bü-tün devlet işlerinin olduğu gibi, Parti faaliyet ve teş-kilatının da yüskek murakıbı ve müfettişidir. Valiler, Parti işlerinde Genel Sekreterlikle muhabere edecek-ler ve mühim gördükleri meseleleri bilgi olarak genel müfettişliklere bildirecektir.

C, 25 Haziran 1936

24 Haziran Madenlerin Eti Bank'a dev-ri.

Ereğli kömür havzasının Kozlu mevkiindeki 361 numaralı kömür ocağı Eti Bank'a devredildi. Ergani civarında Buleman'da meydana çıkarılan krom ma-deni de Eti Bank'a ihale edildi.

C, 25 Haziran 1936

Page 77: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 777

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

24 Haziran Florya'nın İstanbul Beledi-yesince istimlaki ve burada bir şehir kurulmasına baş-lanması üzerine sayfiye ha-lini alan Bakırköy'e tabi Kalikırtya Köyü'nün İstan-bul Belediyesi hududlarına alınması.

C, 25 Haziran 1936

24 Haziran Pamuk ipliği fiyatlarının İktisad Vekaleti tarafından belirlenmesi müstehlikler lehine olumlu sonuçlar do-ğurması.

Endüstriyel mamülatın maliyet fiyatlarını tetkik ve toptan tespit kanununa istinad eden bu fiyat tayini, küçük dokuma sanayii lehine bir hareket olarak de-ğerlendirilmektedir.

C, 25 Haziran 1936

24 Haziran 2/4732 Sayılı Muvazzaf Deniz Subayları Yetiştirme ve Deniz Subaylarına Yük-sek İktidar ve Tahsil Ver-me Talimatnamesi.

Bu yönetmelikte muharib ve muavin deniz subayı yetiştiren kurumlardan bahsedilmiştir. Bu kurumların vereceği eğitimi ve eğitimler sonucunda öğrencilerin ne gibi unvanlara sahip olacağı ayrıntılı şekilde dü-zenlenmiştir.

RG

25 Haziran Arazi ve Bina Vergilerine Ait Kayıtların ve Bakaya Hesaplarının Hususi İdare-lere Devri ve Matbu Evrak ve Mefruşat İhtiyacının Temini ve Devredilen Ka-yıtlara Maliyenin Müracaat Şekli Hakkında 2/4772 Sa-yılı Nizamname.

BULMAÇ

25 Haziran Şirketihayriye, Boğazı can-landırmak için boğazın her iki sahilinde de modern ev-ler ve eğlence yerleri yap-maya karar verdi.

C, 25 Haziran 1936

25 Haziran Bir zamanlar Avusturya'nın Ankara Elçiliği Müşaviri olan Norbert Bischoff, Türk İnkılabı ve Türk mil-letinin tarih içerisindeki ilerleyişi hakkında "Anka-ra: Türkiye'de Yeni Oluşun Bir İzahı" adlı bir yapıt meydana getirdi.

Ulus Gazetesi Basımevi'nden çıkan bu eser Bürhan Belge tarafından dilimize çevrilmiştir.

C, 25 Haziran 1936

25 Haziran Bina vergisinin belediyele-re geçmesi üzerine bu ver-gilerin istinaf işleriyle meşgul olmak üzere 9 ko-misyon teşkil edildi.

Komisyon azaları Vilayet idare heyetine gelerek vazıfelerini layıkı ile ifa edeceklerine, halkın ve memleketin menfaatlerini koruyarak hareket edecek-lerine dair yemin etmiştir.

C, 26 Haziran 1936

25 Haziran Trabzon Limanı'nda fırtına sonucu bir posta kayığının batması üzerine Üçüncü Umumi Müfettişin alınması gerekli tedbirlerle ilgili ya-zısı ve Başbakanlığın İkti-sat ve Bayındırlık bakanlık-larına tamimi.

BCA: 030.10/ 71.464.17/ 77B.60

Page 78: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 778

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

26 Haziran Dördüncü Umumi Müfet-tişlik Sıhhi Müşavirliği'ne Sait Akkirman'ın terfian tayini.

Maaş 80 liradır. BCA: 30.11.1/ 104.17.4/ 12208; RG

26 Haziran Balıkesir'e bağlı Giresun nahiyesinin adı Savaştepe olarak değiştirilmesi.

BCA: 30.11.1/ 104.17.20/ 12224; RG

26 Haziran Zararlı İlaçlar Gayrımeşru Ticaretinin Men-i Hakkın-da Beynelmilel Mukavele-name.

TCAMA

26 Haziran Güneş-Dil teorisinin esas-larını tetkik eden bir eser yayımlandı.

İbrahim Necmi Dilmen, dillerin ana kaynağı sorunu-nu incelediği ve Türk Güneş-Dil teorisinin esaslarını tetkik ettiği "Türk Dil Bilgisi Dersleri" adlı eser, An-kara Tarih, Dil, Coğrafya Fakültesi yayını olarak neş-redildi.

C, 26 Haziran 1936

26 Haziran Hükümete hakaret eden Kastamonu'da Ermeni Kabik hakkında takibat ya-pılması.

BCA: 030.10/ 42.266.4/ 30.1837

27 Haziran Romanya'dan 1000 Türk göçmen Türkiye'ye göç et-ti.

TCSYK

29 Haziran 2154 numaralı kanunun halkevlerine gönderildiği.

Bu kanun, halkevleri getirtilecek radyo, amplifikatör ve sinema makinesi ile inikas fenerleri hakkındadır. CHP Genel Sekreteri, bu kanunun sağladığı muafi-yetlerden yararlanılması için bu yazıyı halkevlerine göndermiştir. Yazı, muafiyetlerden yararlanmak için gerekli belgeleri belirtmektedir.

BCA: 490.1/ 3.13.1/ 1.Büro

29 Haziran Vakıflar Umum Müdürlü-ğü'nün Varidat ve Tahsilat Müdürlüğü'ne Cemal Gez-men tayin edildi.

Maaş 55 liradır. RG

29 Haziran Balıkesir ve Kayseri bele-diye başkanlıkları için se-çim yapılması.

BCA: 030.18.1.2/ 66.55.13/ 2\4909/ 82-55

30 Haziran Atatürk'ün -Tekir köyün-den 6 kişiyle beraber- Si-lifke Ziraat Bankası'na, bölgede "Tarım Kredi Ko-operatifi" kurmak istedikle-rini bildiren dilekçesi.

ATCTK

30 Haziran İstanbul Üniversitesi'nde huzursuzluk yaşanması.

İstanbul Üniversitesi'nde çalışan yabancı profesörler, Türk profesör, doçentlerinin ve asistanlarının yerine Avrupa'dan adam getirilmesini istemektedir. Bu istek tepki çekmektedir.

C, 30 Haziran 1936

Page 79: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 779

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

1 Temmuz 1933-1935 yıllarına ait Mevduatı Koruma Kanu-nu'nca toplanan, bankalar-daki mevduatı gösterir mu-kayeseli istatistik.

BCA: 030.10/ 24.137.10

1 Temmuz Dahiliye Vekaleti'nin, köy-lerin kalkınması için beş senelik plan hazırlaması.

Dahiliye Vekaleti, nüfusun % 78'ini temsil eden ve adedi 40 bini geçen köylerimizin kalkınması için be-şer senelik mıntakavi mesai planı çizilmesi hakkında vilayetlere bir tamim göndermiştir.

C, 1 Temmuz 1936

1 Temmuz Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya, valiler ve Parti idare heyeti azalarıyla Parti işlerini gö-rüşmek üzere Trakya'ya gitti.

C, 2 Temmuz 1936

1 Temmuz İstanbul Liman İdaresi, bu tarihten itibaren İktisad Vekaleti'nin emrinde yeni kadro ve bütçesi ile çalış-maya başladı.

C, 2 Temmuz 1936

2 Temmuz 2848 ve 2510 Sayılı Ka-nunlar Mucibince Göçmen-lerle Nakledilen Kimselerin İaşesine ve 2661 Sayılı Kanuna Göre Bunlara Veri-lecek Yemeklik ve Tohum-luk Buğdaya Dair 2/4843 Sayılı Talimatname.

Bu yönetmeliğe göre muhacirlerle mültecilerden ih-tiyacı olanlar ve hükümet kararı ile getirilen bilümum muhacirler ülkeye geldikleri günden itibaren bir yıl devam etmek üzere misafirhanede, yolda veya müretteb mahallerinde meccanen iaşe edilirler. To-humluk buğday 2510 sayılı kanun mucibince toprak dağıtılmış olan veya ekim yeri gösterilmiş bulunan ailelere verilir. 2661 sayılı kanun mucibince ve bu kanun usullerine göre dağıtılan yemeklik ve tohum-luk buğdaylar Ziraat Bankalarınca her aile reisine veya köy ihtiyar heyetlerince tasdikli salahiyet sahibi mutemedlerine teslim olunur.

RG

2 Temmuz Birleşik şeker fabrikaları idaresi, şeker sanayiini esaslı bir ıslahata tabi tut-mak için çalışmalara başladı.

Bunun için Almanya'dan iki mütehassıs (uzman) ge-tirtilmiştir.

C, 2 Temmuz 1936

3 Temmuz 8. Yerli Mallar Sergisi İs-tanbul'da açıldı.

C, 3 Temmuz 1936

3 Temmuz Türkiye, Fransa, İngiltere ve Rusya'nın temsilcileri-nin Cenevre'de, Boğazlar Konferansı'nda bazı ihtilaf-ları mucib olan noktalar üzerinde görüşmesi.

C, 4 Temmuz 1936

4 Temmuz 19 Mayıs'ın spor bayramı olarak kutlanması.

BCA: 490.1/3.13.6/ 1.Büro

4 Temmuz Almanya'da Heidelberg Üniversitesi Başbakan İs-met İnönü'ye fahri doktor-luk verdi.

GB

Page 80: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 780

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

4 Temmuz 1936 Mali Yılı Bütçesinin 765. Faslına Mevzu Gece Mesai Ücreti Tahsisatının Liman Memurlarına Sureti Tevziini Gösterir 2/4862 Sayılı Talimatname.

BULMAÇ

7 Temmuz Maliye Vekaleti teşkilatı-nın vazifelerini gösteren tüzüğün yürürlüğe konul-ması.

Bu tüzükle Maliye Vekaleti'nin görevleri, umumi masrafları karşılayacak gelir menbalarını bulmak ve gelirleri toplamak, bu masrafların tediyelerini temin etmek, para ve kredi işlerinin umumun menfaatine hadim şekilde idare eylemek, umumi ve mülhak büt-çelere bağlı daire ve müesseselerle vilayet ve beledi-ye gibi resmi teşekkülleri, sermayesinin tamamı veya bir kısmı devlete aid müesseselerle imtiyazlı şirketler ve alelumum cemiyetleri mali bakımından murakabe altında bulundurmak, devletin mali idaresini, mem-leketin iktisadi kalkınmasına aid mesai ile hemahenk olarak yürütmek şeklimde tanımlanmıştır. Bu tüzük Maliye Vekaleti'nin merkezdeki birimlerinin ve vila-yetler, kazalar, İstanbul Maliye teşkilatının ayrıca umumi müfettişlikler müşavirliklerinin görevlerini ayrıntılı olarak düzenlemektedir.

BCA: 030.18.1.2/ 66.55.7/ 2\4903; RG

7 Temmuz Türk Ocakları'nın Maliye'-ye olan borçlarının öden-mesi.

BCA: 490.1/ 3.13.5

8 Temmuz Büyük Millet Meclisi arka-sı için Jansen tarafından hazırlanan 3276 Sayılı Plan'ın tasdiki.

BCA: 030.18.1.2/ 66.58.19/ 2\4975/ 101-55

9 Temmuz 3023 Sayılı Kanunun 19. Maddesine Göre Hazırla-nan İstanbul ve İzmir Li-manları İşletme Müdürlük-lerinin Teşkilat ve Sureti İdaresi Hakkında 2/4896 Sayılı Talimatname.

3023 sayılı kanun mucibince, hükmi şahsiyeti haiz olmak ve ticari usullerle idare olunmak üzere İstan-bul'da İstanbul Liman İşletme İdaresi ve İzmir'de İz-mir Liman İşletme İdaresi adı ile teşkil edilmiş ve İktisad Vekaletine raptedilmiş olan idarelerin teşkila-tı ile memur ve müstahdemlerinin sureti tayinleri, vazife ve salahiyetleri, idarelere ait bilcümle muame-lelerin ifa tarzları bu yönetmelik de düzenlenmiştir.

RG

9 Temmuz Feridun Fazıl'ın eserinin halkevine gönderildiği.

BCA: 490.1/ 3.13.7/ 1.Büro

10 Temmuz II. Dünya Savaşı'nın Türk ve Dünya ekonomisine yaptığı etkilere dair rapor.

BCA: 030.10/ 166.155.5/ 174.46

10 Temmuz Vilayetlerde parti işlerini valilerin yürütmesi.

BCA: 490.1/ 3.13.4

13 Temmuz Türk Ocakları'ndan kalan emlakların değerlendiril-mesi.

BCA: 490.1/ 3.13.11/ 1.Büro

Page 81: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 781

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

14 Temmuz Isparta Maarif Direktörlü-ğü'ne Nazım atandı.

Maaş 45 liradır. RG

14 Temmuz Silifke bölgesinde "Tarım Kredi Kooperatifi"nin ku-rulmasına ilişkin işlemlerin tamamlanması.

ATCTK

14 Temmuz Çankırı İli Nafıa Direktör-lüğü'ne Nusret atandı.

Maaş 70 liradır. RG

16 Temmuz Takas heyetlerinin vekalete bağlanması.

İktisad Vekaleti'nin hazırladığı bir proje doğrultu-sunda takas heyetlerinin doğrudan doğruya İktisad Vekaleti teşkilatına bağlanmasına karar verildi.

C, 16 Temmuz 1936

16 Temmuz Adli makamlara (hakimlik, müddeiumumilik, azalık v.b.) toplu atama yapılması.

RG

17 Temmuz Karaköse, Sarıkamış ve Kağızman'daki okul ve eği-tim sıkıntısı.

BCA: 030.10/ 71.464.26/ 77B.68

18 Temmuz 2/4903 Sayılı Maliye Veka-leti Teşkilatının Vazıfelerini Gösterir Nizamname'nin düzeltilmesi.

BULMAÇ

18 Temmuz Valiler arasında yapılan değişiklikler ve yeni tayin-ler.

Sivas Valiliği'ne Kayseri Valisi Nazmi Toker, Kay-seri Valiliği'ne Maraş Valisi Adil Bayram, Maraş Va-liliği'ne Bolu Valisi Salih Cemal Gülen, Bolu Valili-ği'ne Balıkesir Valisi Salim Gündoğan, Balıkesir Va-liliği'ne Yozgad Valisi Baran tayin edilmiştir.

BCA: 030.18.1.2/ 67.61.19/ 2\5035/ 71-417

20 Temmuz Boğazlar Rejimi hakkında Montreux'ta anlaşma imza edildi.

31 Temmuz 1936 tarihinde 3056 Sayılı Kanunla onaylanmıştır. 5 Ağustos 1936 Tarihli 3374 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Bu anlaşmayla bo-ğazlardan geçiş ve gemi taşıyıcılığı serbestliği esası pekiştirilmiştir. Muhtemel bir savaş durumunda, Türkiye, gerekli görürse bütün savaş gemilerine bo-ğazları kapatabilecektir. Boğazlar bölgesi, Türkiye Cumhuriyeti tarafından askerileştirilebilecektir.

TTOMAR, TPC

20 Temmuz Milli Musiki hakkında tet-kikat yapan mütehassıs profesör Hindemitd''in halk koroları teşkiline dair rapo-ru Kültür Bakanlığı'nca tetkik edilmeye başlandı.

C, 21 Temmuz 1936

20 Temmuz Çoruh'un 6 aylık vaziyet raporu.

BCA: 030.10/ 65.434.4/ 72.71

21 Temmuz Montreux Antlaşmasını ta-kiben ordumuzun Çanakkale ve İstanbul Boğazları böl-gesindeki gayri askeri sa-hayı tamamen işgal etmeleri.

ATCTK

Page 82: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 782

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

21 Temmuz Çanakkale'de milli mera-sim tertip edildi.

C, 22 Temmuz 1936

22 Temmuz İstanbul Defterdarlığı'na Maliye murakıbı Kazım ta-yin edildi.

C, 22 Temmuz 1936

22 Temmuz Diyarbekir Vilayeti'nin Er-gani Kazası'na Bağlı Guleman Köyü'ndeki Krom Madeni İmtiyazını Eti Bank'a İhalesine İlişkin 4730 Sayılı Kararname.

RG

22 Temmuz Polis Teşkilatı. BCA: 030.18.1.2/ 67.65.13/ 2\5109/ K.3201

23 Temmuz Türkiye ile Avusturya ara-sında ticaret ve kliring an-laşması imzalandı.

SP, 25 Temmuz 1936

23 Temmuz İki tayin. Vekalet Evrak Müdürlüğü'ne Vilayetler İdaresi Umum Müdürlüğü Üçüncü Şube Müdürü Ahmed, Hukuk müşavirliği Muhakemat Kısmı Müdür Mua-vinliği'ne Oltu Kaymakamı İzzet tayin edildi.

RG

24 Temmuz Borsa Ünitürk fiyatlarında önemli bir yükselme kay-dedildi.

Montreux Mukavelesinden kaynaklı siyasi başarımı-zın bir tesiri olarak yükselmenin gerçekleştiği düşü-nülmektedir.

C, 24 Temmuz 1936

25 Temmuz Manipüle edilmemiş üzüm ihracatının yasak edilmesi-ne ilişkin 2/4958 sayılı ka-rarname.

Üzümlerimizin yabancı memleketler üzümleri ile ka-rıştırılarak yeni bir tip yapılmasını önlemek ve reka-betten korunmasını temin etmek için bu kararname hazırlanmıştır.

RG

27 Temmuz Konya İli Bayındırlık Di-rektörlüğü'ne Cevdet atan-dı.

Maaşı 80 liradır. RG

28 Temmuz İstanbul'da ve Anadolu'da pamuk ipliği buhranının yaşanması.

Bütün fabrikalar ve münferid tezgahlar ipliksizlikten faaliyetlerini durdurmuşlardır. Bu tezgahlarda çalışan ekserisi kadın olan binlerce işçi de işsiz kalmıştır.

C, 28 Temmuz 1936

28 Temmuz Gaziantep Belediyesi'nin şehri imar etmesi.

Su ve elektrik işlerinde ilerlemeler kaydedilmekte; mezbaha ve buz fabrikası ıslah edilmektedir.

C, 28 Temmuz 1936

28 Temmuz Ticaret ve Sanayi Müzesi'-nin, Ankara'ya taşınması.

Eşyalarının nakline başlanmıştır. C, 28 Temmuz 1936

28 Temmuz İstanbul Vilayeti'ne ikinci bir vali muavinliği kadrosu.

İstanbul Vilayeti'nin daimi ve idari işlerinden başka şehrin transit merkezi olması yüzünden gelen giden-lerin teşrifat işleri ile meşgul olmak üzere ikinci bir vali muavinliği ihdası yapıldı.

C, 28 Temmuz 1936

Page 83: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 783

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

28 Temmuz Cebeci için yeniden hazır-lanan imar planının onayı.

BCA: 030.18.1.2/ 67.64.12/ 2\5088/101

29 Temmuz Bazı nahiyeler kaldırıldı. Balıkesir'in Manyas, Denizli'nin Erle, İstanbul'un Eyüp, Kastamonu'nun Kargı, Ordu'nun Gölköy ve Kocaeli'nin İhsaniye nahiyeleri kaldırılmıştır.

BCA: 30.11.1/ 105.22.19/ 12325; RG

29 Temmuz Posta İdaresi'nde değişiklik yapılmasına iliş-kin hazırlıklara başlandı.

Bu doğrultuda başmüdürlükler kaldırılarak yerlerine 62 müdürlük teşkil edilmektedir.

C, 29 Temmuz 1936

29 Temmuz İstanbul'da yeni Tapu ve Kadastro Teşkilat Kanu-nu'na tevfikan 9 sicil muha-fızlığının ihdas edilmesi.

C, 29 Temmuz 1936

29 Temmuz Maliye Teftiş Heyeti Reisi Cezmi Erçin, Mali Tetkik Heyeti Reisliği'ne, Üçüncü Umumi Müfettişlik Maliye Müşaviri Hüsnü ve Birinci Sınıf Maliye Müfettişi Esad Maliye Müsteşar Muavin-liğine tayin edildi.

RG

29 Temmuz Maarif Vekaleti, kitap sa-tışları için bir talimatname hazırladı.

Bundan sonra, Vekaletçe basılan mekteb kitapları ve mecmuaların satışı tek bayi inhisarından kaldırılmak-ta ve bütün kitapçılar satış yapabilmektedir.

C, 29 Temmuz 1936

29 Temmuz Eskişehir Maarif Direktör-lüğü'ne Hamdi Akman, Or-du Maarif Direktörlüğü'ne Şevket Aydın atandı.

Hamdi Akman'ın maaşı 40 lira, Şevket Aydın'ın ma-aşı 30 liradır.

RG

30 Temmuz Türk inkılabı hakkında Tekin Alp tarafından "Kemalizm" adlı bir eserin yazılması.

C, 30 Temmuz 1936

30 Temmuz Atatürk'ün nezaretinde Meclis, Boğazlara dair ka-nunların müzakeresini yaptı.

C, 30 Temmuz 1936

30 Temmuz Valiler arasında becayişler oldu.

Erzurum Valisi Balıkesir'e, Kayseri Valisi Nazmi Sıvas'a, Maraş Valisi de Kayseri'ye tayin edildi.

C, 31 Temmuz 1936

30 Temmuz Tapu Kadastro Umum Mü-dürlüğü Fen Müşavirliğine Halit Ziya Türkkan, Fen Başmüfettişliğine Ahmed Korur tayin edildi.

Türkkan'ın maaşı 90 lira, Korur'un maaşı 80 liradır. RG

31 Temmuz Montreux Antlaşması mü-nasebetiyle "Meclis'in, Ata-türk'e minnet ve teşekkür-lerinin iletilmesi" ve "Kah-raman orduya saygı ve se-lamlarının bildirilmesi" hakkında TBMM kararları.

ATCTK

Page 84: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 784

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

31 Temmuz Montreux Antlaşması'nın imzalanması münasebetiyle Vekiller Heyeti'ne TBMM'de güvenoyu verilmesi.

ATCTK

31 Temmuz Suriye'de Türklere ve Tür-kiye'de Suriyelilere Ait Emlak Hakkında Olup 2089 Sayılı Kanunla Tas-dik Olunan 27 Teşrinevvel 1932 Tarihli İtilafnamede Derpiş Edilip 2402, 2565, 2694 ve 2929 Sayılı Kanun-larla Uzatılan Müddetlerin Üç Ay Daha Uzatılmasına Dair 3509 Sayılı Kanun.

5.8.1936 Tarihli 3374 Sayılı RG TTOMAR

31 Temmuz Eskişehir Valisi Talat Ön-cel'in Amasya, Amasya Valisi Kadri Üçok'un Eski-şehir Valiliği'ne naklen ta-yinleri.

BCA: 030.18.1.2/ 67.65.14/ 2\5110/ 71-418

1 Ağustos Ankara Sigorta Şirketi ku-ruldu.

TTY

1 Ağustos İtalyan Turizm mecmuası-nın Faşizm propagandası yaptığı için yurda sokul-maması.

BCA: 030.10/ 86.568.2/ 86.41

1 Ağustos 2/5042 Sayılı Vakıflar Ni-zamnamesi.

Vakıfların idare ve temsili ve vakıf mallarının ve mimari veya tarihi değeri olup idaresi vakfa aid olan eserlerin muhafaza ve imarı ve vakfa aid müessesele-rin gayelerine göre yaşatılması ve vakıf paralarının nemalandırılması ve mütevellilerin tayin ve icabında azilleri hususunda Vakıflar Umum Müdürlüğüne ka-nunla verilen vazifeler bu nizamname dairesinde gö-rülür.

RG

2 Ağustos 2/5202 Sayılı Devlet De-miryolları ve Limanları İş-letme Umum Müdürlüğü Tekaüt Sandığı Nizamna-mesi.

BULMAÇ

2 Ağustos İstanbul'da "Kırk Gün Kırk Gece Şenlikleri" başladı.

Şenliğin başladığına ilişkin beyanatı Vali ve Beledi-ye Reisi Muhiddin Üstündağ vermiştir.

SP, 2 Ağustos 1936

3 Ağustos Türk parasının kıymetini koruma hakkındaki 11 sa-yılı Kararname'nin 27. maddesine bir fıkra eklen-mesi.

Eklenen fıkra şudur: 11 numaralı kararnamede yazılı hükümlere aykırı harekette bulunanlara 1567 numa-ralı kanun mucibince hüküm olunacak para cezaları mahkemelerce tecile tabi tutulduğu ve fakat kaçırılır-ken tutulan para ve esham ve tahvilatın müsaderesi ile irad kaydedilmesine mahkemelerce karar verildiği takdirde müsaderesine karar verilen para ve esham ve tahvilat kıymetlerinden azami nısfına kadar olan kısmını ikramiye olarak muhbirlerine vermeğe Mali-ye Vekili mezundur.

BCA: 030.18.1.2/ 67.62.17/ 2\5053/ 2\5152; RG

Page 85: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 785

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

3 Ağustos Valiler arasında nakil ve tayinler oldu.

Erzurum Valisi Ekrem Balıkesir'e, Balıkesir Valisi Salim Gündoğan Bolu'ya, Bolu Valisi Cemal Güler Maraş'a, Maraş Valisi Mustafa Adli Kayseri'ye, Kay-seri Valisi, Nazmi Sivas'a, Yozgad Valisi Baranda Erzurum'a nakledilmiştir.

RG; C, 2 Ağustos 1936

3 Ağustos Aydabir Mecmuası çıktı. Yazarları: Mehmed Akif, Mithat Cemal, Faruk Nafiz, Orhan Seyfi, Halid Fahri, Sadri Ertem, Sabahaddin Ali, Ahmed Refik, Reşid Saffet, Nurullah Ata, Ka-zım İsmail, İzzet Melih'tir.

C, 3 Ağustos 1936

3 Ağustos Dr. Nihat Tarla'nın eserinin halkevine gönderildiği.

BCA: 490.1/ 3.13.36/ 1.Büro

4 Ağustos Türkiye ile Romanya ara-sında münakit Dobruca'daki Türk Ahalisinin Muhacere-tini tanzim eden Mukave-lename.

TCAMA

5 Ağustos Doktor Hafız Cemal'in te-şebbüsü ile teşekkül eden Türkiye San'at Mektebleri Mezunlar Cemiyeti, bilfiil çalışmaya başladı.

C, 5 Ağustos 1936

5 Ağustos İstanbul Vilayeti dahilin-deki kaymakamlıklarda de-ğişiklikler yapıldı.

Fatih Kaymakamı Haluk Ankara'da yeni tesis edilen Çankaya Kaymakamlığı'na, Sarıyer Kaymakamı Ra-uf Fatih Kaymakamlığı'na, Silifke Kaymakamı Recai Sarıyer Kaymakamlığı'na, Beşiktaş Kaymakamı Şev-ket Adalar Kaymakamlığı'na, Bolvadin Kaymakamı Rıza da Beşiktaş Kaymakamlığı'na atandı.

C, 5 Ağustos 1936

5 Ağustos Rüsumu Sıhhiye Hakkın-daki 500 Numaralı Kanu-nun 1. Maddesine Bir Fıkra Eklenmesine Dair 3057 Sayılı Kanun.

Eklenen fıkra şudur: boğazlardan transit olarak geçen gemilerin İstanbul limanında yalnız zaruri ihtiyaçla-rını temin veya acentaları ile temas etmek üzere tali-matnamelerdeki hükümlere uygun olarak kısa bir zaman kalmaları bu gemilerin transit sıfatını bozmaz.

RG

5 Ağustos Rüsumu Sıhhiye Hakkın-daki 500 Sayılı Kanuna Ek 3058 Sayılı Kanun.

500 sayılı kanunun 1. maddesine üç fıkra eklenmiş-tir.

RG

5 Ağustos 24 Temmuz 1936 Tarihin-de Lozan'da İmza Edilen "Boğazların Tabi Olacağı Usule Dair Mukavelena-me'nin Yerine Kaim Olmak Üzere 20 Temmuz 1936 Tarihinde Montreux'ta İm-za Edilmiş Bulunan Yeni Mukavelenamenin Tasdi-kine Dair 3056 Sayılı Ka-nun.

Bu kanuna ek olarak 20.7.1936 tarihinde Boğazlar Rejimi hakkında Montreux'da imza edilmiş sözleşme bulunmaktadır. 13.8.1936 tarihli 3381 Sayılı Resmi Gazete'de düzeltmesi vardır.

RG

6 Ağustos Uyuşturucu Maddeler İnhi-sarı'nın, aracıyı ortadan kaldırarak yeni mahsulü

İdarenin, çiftçinin menfaatine aldığı bu kararlarla aracılar kaldırıldı. Ayrıca, bundan sonra mahsülün daha temiz hazırlanacağı beklenmektedir.

C, 6 Ağustos 1936

Page 86: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 786

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

doğrudan doğruya müstah-silden mubayaa etmek üze-re tedbirler alması ve Ziraat Bankası ile bazı esaslar üzerinde mutabık kalması.

6 Ağustos Üçüncü Umumi Müfettişlik bölgesindeki ziraat ve hay-vancılıkla ilgili ihtiyaçlar ve bir silo yapılması isteği.

Tahsin Uzer, İsmet İnönü'nün Doğu'ya ilişkin görüş-lerine atıfta bulunarak Doğu'da zirai açıdan gelişme-lerin olacağına inanmaktadır. Ancak, Ziraat Vekale-ti'nin Doğu diyarında mütemadiyen ihmal ettiğini, bir şey yapmadığını ve yapmak istemediğini söylemek-tedir. Bu durumun değişmesi için Uzer, Ziraat Veka-letinden birkaç silo yapılmasını istemektedir.

BCA: 030.10/ 71.464.31/ 77B.73; UM, s. 199.

6 Ağustos Daimi posta müraselatı ve hizmetleri ile telgraflardan alınacak ücretleri gösteren 5046 sayılı kararname.

Bir ay sonra yürürlüğe girecektir. RG

7 Ağustos Mareşal Fevzi Çakmak ne-zaretinde "Trakya Manev-raları"nın başlaması.

Dünyadaki olağanüstü gergin savaş atmosferi içinde Türkiye'nin askeri hazırlıkları özel bir önem kazan-mıştır. O sıralar Trakya'ya muhtemel bir Alman sal-dırısından korkuluyordu.

ATCTK, GB

8 Ağustos Türk parasının kıymetini koruma ile ilgili 11 Sayılı Kararname'nin 32. madde-sinin değiştirilmesi.

BCA: 030.18.1.2/ 67.67.16/ 2\5152/ 2\5204

10 Ağustos Atatürk'ün, Yalova gezisi. AYG

10 Ağustos Kaymakamlıklara atamalar yapılması.

Kemah Kaymakamlığı'na Azmi, Midyat Kaymakamlığı'na Akif Rahmi Kocaman, Uşak Kaymakamlığı'na Adil Özelçi, Hekimhan Kaymakamlığı'na Hüsnü, Arpaçay Kaymakamlığı'na Suphi Akta, Ardahan Kaymakamlığı'na Cemal Gökta, Gündoğmuş Kaymakamlığı'na Said Yüce, Pertek Kaymakamlığı'na Sabri Berke, Yenice Kaymakamlığı'na Hamdi, Eyup Kaymakamlığı'na Haşim Günay, Kuşadası Kaymakamlığı'na Nail, Manyas Kaymakamlığı'na Talat Babaoğlu, Gölcük Kaymakamlığı'na Rebii Karatekin, Menemen Kaymakamlığı'na Emin Ergüven, Meriç Kaymakamlığı'na Niyazi Kızılışık, Osmaniye Kaymakamlığı'na Şefik Yaşar, Çermik Kaymakamlığı'na Hakkı, Beyşehir Kaymakamlığı'na Adnan Sancak, Göynük Kaymakamlığı'na Salahaddin Kıpcak, Ilgın Kaymakamlığı'na Bedri, Sarıyer Kaymakamlığı'na Recai Türeli, Adalar Kaymakamlığı'na Şevket Altınalev, Kangal Kaymakamlığı'na Gün, Ünye Kaymakamlığı'na Mahmud Nedim, Tire Kaymakamlığı'na Celal, Fatih Kaymakamlığı'na Rauf Demirtaş, Beşiktaş Kaymakamlığı'na Rauf Ünal, Çivril Kaymakamlığı'na Nureddin Akkoyunlu,

RG

Page 87: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 787

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

Muradiye Kaymakamlığı'na Eşref Ergut, Patnos Kaymakamlığı'na Muzaffer Güven, Karaburun Kaymakamlığı'na Vasfi Bağatur, Ahlat Kaymakamlığı'na Mazlum Yegülü, Datça Kaymakamlığı'na Ata Şükrü Aksoy, Garzan Kaymakamlığı'na Esad Onat, Erdek Kaymakamlığı'na Bedri Özer, Beytüşşebap Kaymakamlığı'na Eşref Oykur, Aksaray Kaymakamlığı'na Cenap Aksuyu, Karğı Kaymakamlığı'na Selahhaddin, Eleşgirt Kaymakamlığı'na Cevdet Özgür, Korkuteli Kaymakamlığı'na Pertev Balmumucun, Gümüşhacıköy Kaymakamlığı'na Kemal, Bozdoğan Kaymakamlığı'na Akif Altınay, Siverek Kaymakamlığı'na Salahaddin Erçin, Elmalı Kaymakamlığı'na Cemal Babaç, Pazarcık Kaymakamlığı'na Nureddin Aydın, Gediz Kaymakamlığı'na Nafi Gürocak, Çarşamba Kaymakamlığı'na Zeki Özener, Bayburt Kaymakamlığı'na Hamdi Onat, Söke Kaymakamlığı'na Yahya Ömer Eryetkin, Finike Kaymakamlığı'na Hüseyin Papubççuoğlu, Hizan Kaymakamlığı'na Şahap Tarım, Alaca Kaymakamlığı'na Kamil Yıldırım, Suruç Kaymakamlığı'na Rifat Köker, Çankaya Kaymakamlığı'na Haluk Nihad Pepeyin, Adıyaman Kaymakamlığı'na Şevket naklen ve yeni-den tayin edilmiştir.

10 Ağustos Dahiliye Vekaletine ilişkin farklı makamlara atamalar yapılması.

Samsun Vali Muavinliği'ne Orhan Samim, Malatya Vali Muavinliği'ne Kudrettin, Kastamonu Vali Muavinliği'ne Abdülkadir Şükrü, Konya Vali Muavinliği'ne Feridun atanmıştır. Bunun haricinde Manisa, Sivas, Adana İdare Heyeti Azalık-larına atamalar yapılmıştır.

RG

10 Ağustos Bazı kaymakamlıklara ve mektupçuluklara atamalar yapılması.

Divriği Kaymakamlığı'na Hayri, Yeşilova Kaymakamlığı'na Sırrı, Gölköy Kaymakamlığı'na Murad Nihad, Taşköprü Kaymakamlığı'na Kemal, Zara Kaymakamlığı'na Bedii, Lüleburgaz Kaymakamlığı'na Suphi, Mahalli İdareler Köycülük Şubesi Müdürlüğü'ne Ba-ha, İskilip Kaymakamlığı'na Necib, Tutak Kaymakamlığı'na Muzaffer, Silifke Kaymakamlığı'na Vasfi, Doğubayazıt Kaymakamlığı'na Ömer Fuad, Seydişehir Kaymakamlığı'na Celal, Kartal Kaymakamlığı'na Bahir, Şile Kaymakamlığı'na İhsan, Bolvadin Kaymakamlığı'na Feyzi, Kocaeli Mektupçuluğu'na Fehmi, Giresun Mektupçuluğu'na Aziz, Afyonkarahisar Mektupçuluğu'na Aziz, Muğla Mektupçuluğu'na Hayri, Çoruh Mektupçuluğu'na Cemal, Rize Mektupçuluğu'na Mes'ut Kani naklen ve yeni-den tayin edilmiştir.

RG

Page 88: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 788

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

11 Ağustos Mareşal Fevzi Çakmak ne-zaretinde "Trakya Manev-raları"nın sona ermesi.

ATCTK

11 Ağustos Kırklareli Valiliği'ne Hasib Koyla'nın 2/5004 sayılı ka-rarnameyle tayin edilmesi.

RG

12 Ağustos Edirne'ye 35 km mesafede Hasköy dolaylarında ordu-muzun büyük geçit resmi.

ATCTK

12 Ağustos Trakya'da bir köy kalkınma bankası kurulması ile ilgili proje hakkındaki görüşler.

Bu projeyi öneren Trakya Umumi Müfettişi'dir. Pro-jeyle iyi durumda olmayan köylerimizi iktisadi ve toplumsal bir an önce kalkındırılması amaçlanmakta-dır. Dağınık ve küçük çaplı sermayelere istinad edile-rek iktisadi refaha yönelik bir şey yapmanın pek mümkün olmadığı, bunun devlet eliyle sabit serma-yenin tesis edilerek yapılabileceği önerilmektedir. Bankanın asli sermayesinin, köylüden toplanan ve toplanacak paralarla oluşturulması düşünülmektedir. Umumi Müfettiş, projesinde, o ana kadar toplanan paralardan iktisadi bir şekilde istifade edilemediğini belirtmiş ve bunu sağlamak için bir belediyeler ban-kasının kurulmasını önermiştir. Bu proje hakkında Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili ve Ziraat Vekili mütalaa vermiştir.

BCA: 030.10/ 73.477.1/ 77D.37

12 Ağustos 2/4732 Sayılı Muvazzaf Deniz Subayları Yetiştirme ve Deniz Subaylarına Yük-sek İktidar ve Tahsil Ver-me Talimatnamesi'nin 190 ve 12. Maddelerine Yapı-lan Düzeltmelere Dair 2/5086 Sayılı Bakanlar Ku-rulu Kararı ile Yürürlüğe Konulan Yönetmelik.

BULMAÇ

12 Ağustos Amasya Valiliği'ne Talat Öncel'in ve Eskişehir Vali-liği'ne Kadri Üçok'un tayin edilmesi.

RG

13 Ağustos 2/5092 Sayılı Sinema Film ve Senaryolarının Kontro-lüne Dair Talimatname.

Matbuat Umum Müdürlüğü teşkilatına ve vazifeleri-ne dair olan 2444 sayılı kanunun 1. maddesinin (j) ve 2. maddesinin (i) fıkraları ile 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu'nun 6. maddesi mucibince si-nema senaryo ve filmlerinin muayene ve tetkikleri ile halka gösterilmesine izin verilmesi işbu yönetmelik hükümlerine bağlıdır.

RG

14 Ağustos Türkiye'de dokunan bazı ipekli kumaşların standar-dına ilişkin 2/5113 sayılı kararname.

Bu kararname memleketin esaslı sanayilerinden biri olan ipekçliliğin yersiz bir rekabetin tesiri altında kaldığı ve bu rekabetin kalite bozukluğu doğurmakta olduğu anlaşılmasına ve ipekçilik sanayiini bu tehli-keden kurtararak yerli ipeklerin sürümünü artırmak ve aynı zamanda istenilen nitelikte ve kalitede mal yapılmasını temin etmek için rekabetten en ziyade

C, 28 Temmuz 1936; RG

Page 89: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 789

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

müteessir olan kısmının standardize edilmesi lüzum-lu görülmesine binaen hazırlanmıştır. Piyasada var olan hakiki, sun'i ve ot elyaflı karışık ipek kumaşla-rın oluşturduğu kargaşalığı önlemek istenmektedir. Ayrıca, bu kararname doğrultusunda sun'i ipeğin "sun'i ipek", halis ipeğin "ipek", karışık dokumanın da "karışık" namı altında ve behemehal damgalana-rak satışa çıkarılmasını mecburi kılınmıştır.

15 Ağustos Hudut ve Sahiller Genel Müdürlüğü kuruldu.

CK

18 Ağustos İzmir Sergisi'nin uluslara-rası fuar haline getirilmesi.

9 Eylül Panayırı olarak anılan Sergi, bundan sonra İzmir Enternasyonel Fuarı adını almıştır.

BCA: 490.1/ 3.13.43/ 1.Büro; AA

18 Ağustos Sümerbank'ın İngiltere'ye olan borcunun ödenmesi.

Ödene borç, 7376 sterlindir. BCA: 030.18.1.2/ 67.70.8/ 2\5207/ 257-179

18 Ağustos Maliye Vekaleti'ne ilişkin makamlara atamalar ya-pılması.

Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü Teftiş Heyeti Reisliği'ne 80 lira maaşla Hakkı Erbilen, Muamele Müdürlüğü'ne 80 lira maaşla Osman Yurderi, Tapu Sicilleri Müdürlüğü'ne 70 lira maaşla Mehmed Ali Eryılmaz, Ankara Tapu Sicil Müdürlüğü'ne 70 lira maaşla Celal Uyanık, Merkez Kadastro Müdürlüğü'-ne 70 lira maaşla Safyeddin, 1. sınıf müfettişliğe 70 lira maaşla Agah, Bursa Tapu Sicil Müdürlüğü'ne 70 lira maaşla Lütfü Canın, Samsun Tapu Müdürlüğü'ne 45 lira maaşla Emin Güvencin ve Seyhan Tapu Mü-dürlüğü'ne 55 lira maaşla Fevzi Özin tayin edilmiş-lerdir. Bunların haricinde Mali Tetkik Heyeti 100 lira maaşlı azalıklarına Hulusi Aykent ve Kenan Yılmaz; 90 lira maaşlı azalıklara Celal Siren, Zeki Sidarman; Teftiş Heyeti Reisliğ'ne Rüştü Koray; Bütçe ve Mali Kontrol Umum Müdürlüğü'ne Cemal Yeşil; Umum Müdür Muavinliği'ne Hadi Hüsman ve Fahri Denkel; Şube Müdürlüğü'ne İbrahim Balkan; Muhasebat Umum Müdürlüğü'ne İhsan Pınar; Varidat Umum Müdürlüğü'ne İsmail Hakkı Ülkmen; Nakid İşleri Umum Müdürlüğü'ne Halid Nazmi Kişmir; Munta-zam Borçlar Umum Müdürlüğü'ne Emin Ginkök; Milli Emlak Müdürlüğü'ne Kazım Sargın; Zat İşleri Müdürlüğü'ne Şefik Güran; Ziraat Vekaleti Muhase-be Müdürlüğü'ne Cemal Tümer; İstanbul Vilayeti Defterdarlığı'na Kazım Görkay kadro maaşları ile ta-yin edilmiştir.

RG

19 Ağustos Eleşkirt Kaymakamlığın-dan Korkuteli Kaymakam-lığına nakledilen Pertev'in Merkeze alınması.

BCA: 30.11.1/ 106.27.8/ 12415; RG

19 Ağustos İktisat Vekaleti'nde çalıştı-rılacak yabancı uzmanlara ait kadronun onayı.

BCA: 030.18.1.2/ 67.69.20/ 2\5199/ 243-239

Page 90: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 790

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

19 Ağustos Bazı emniyet müdürlükle-rine atamalar yapılması.

Afyon, İstanbul, Erzincan, Eskişehir, İzmir, Trabzon, Urfa, Maraş Emniyet Müdürlüklerine; Emniyet İşleri Umum Müdür Muavinliği'ne; Emniyet İşleri Umum Müdürlüğü İkinci Şube Müdürlüğü'ne tayinler ya-pılmıştır.

RG

19 Ağustos İzmir Vilayeti Defterdarlı-ğı'na Nazif Köken'in, Tah-silat Müdürlüğü'ne Şevket Adalan'ın tayin edilmeleri.

RG

19 Ağustos İkinci Sınıf Elçi Avni Ka-ragülle Birinci Sınıf Elçili-ğe terfi edilmesi.

RG

19 Ağustos Tekirdağ İli Bayındırlık Di-rektörlüğü'ne Adli'nin atanması.

Maaş 70 liradır. RG

19 Ağustos Nevşehir Kaymakamlığı'na Besim'in, Seferihisar Kay-makamlığı'na Şerif'in tayin edilmesi.

RG

19 Ağustos Mahalli İdareler Umum Müdürlüğü'ne Faik Türeli'-nin ve Nüfus Umum Mü-dürlüğü'ne Muhtar Akman'ın tayin edilmesi.

RG

21 Ağustos Ankara Merkez İlçesine bağlı Keçiören Nahiyesinin kurulması.

BCA: 30.11.1/ 106.27.10/ 12417; RG

21 Ağustos Ankara'nın Çankaya İlçesi-ne bağlı Dikmen ve Cebeci nahiyelerinin kurulması.

BCA: 30.11.1/ 106.27.11/ 12418; RG

22 Ağustos Atatürk'ün Dolmabahçe Sa-rayı'nda -3. Dil Kurultayı'-na gelen- yabancı dil bil-ginlerini kabulü ve söyle-dikleri

"Dünya dil alimlerinin Türk alimleriyle beraber ça-lışmaları dil ilminin şimdiye kadar halledemediği birçok güçlüklerin hallini kolaylaştıracaktır. Bundan, büyük hakikatler de meydana çıkacaktır."

ATCTK

22 Ağustos Türk Spor Kurumu'nun CHP'ye bağlanması.

BCA: 490.1/ 3.13.46/ 1.Büro

24 Ağustos "Üçüncü Türk Dil Kurulta-yı"nın Atatürk'ün huzurla-rında Dolmabahçe Sarayı Salonunda toplanması.

ATCTK

24 Ağustos Hariciye Vekaleti'ne ilişkin atamalar yapıldı.

6. dereceye Kemal Aziz, Sedad Zeki, Nebil Süreyya Akçer; 7. dereceye Fuad Aktan, Muhiddin Erdoğan, Salahaddin Arbel, Rüşdü Demirel; 8. dereceye Hüse-yin Zati, İdris Çora, Fevzi, Hilmi Kamil; 9. dereceye Bekir Sıdkı Pedis, Şakir Emin Bengütaş, Tarık Emin

RG

Page 91: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 791

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

Yeniçay, Ekrem Delangil, Arif Hikmet, Furuzan Sel-çuk, Fatin Rüşdü Zorlu, Nihad İrfan, Rıdvan Sefa Bora, Muharrem Nuri Birgi, Ahmed Cemil Miroğlu, Abdülahad, Şadi Celal Kavur, Abdullah Arıç, Nureddin Vergin, Settar İksel, Burhaneddin Işın, Mennan Tebelen, Hikmet Hayri, İrfan Niyazi Karasar; 10. dereceye Haydar İskende, Şemsettin Arif Mardin, Arif Hortaç, Zeki Cemil Karaca, Ali Rıza Yiğitbaşıoğlu yükseltilmiştir.

25 Ağustos Kırklareli Defterdarlığı'na Ruhsar'ın tayin edilmesi.

Maaşı 70 liradır. RG

26 Ağustos Atatürk'ün Türkiye İş ban-kasının 10. kuruluş yıldö-nümünde demeci: "İş Ban-kası kurumu, Cumhuriyet tarihinde ekonomi bakı-mından başlıbaşına yer ala-caktır."

ATCTK

27 Ağustos Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti'ne ilişkin atamalar yapılması.

Hıfzısıhha İşleri Dairesi Reisliği'ne Dr. Asım İsmail Arar; Hıfzısıhha İşleri Dairesi Reis Muavinliği'ne Dr. Şerafettin Atamanoğlu; Dr. Zihni Ülgen müfettişliğe; Başmüfettişlik'e Dr. Süleyman Enveri Kuman; Teftiş Heyeti Reisliği'ne Dr. Fuat Sorağman; Dr. Faik Yar-gıcı 2. sınıf müfettişliğe atanmışlardır. Bunların hari-cinde 4. Sınıf Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlü-ğüne 30 tayin yapılmıştır. Maaş, 55 liradır.

RG

27 Ağustos Dahiliye Vekaleti Teftiş Heyeti Reisliği'ne Tevfik Talat Hitay'ın tayini.

BCA: 30.11.1/ 107.32.15/ 12522

28 Ağustos 3. sınıf Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüklerine 23 tayin yapıldı.

Maaş 70 liradır. RG

28 Ağustos Sıhhat ve İçtimai Muavenet İşleri Dairesi Reisliği'ne Dr. Faruk Uluğ'un, Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti Başmüfettişliği'ne Dr. Burhaneddin Binzet'in terfian tayin edilmeleri.

RG

29 Ağustos Haliç üzerindeki ikinci köprünün (Atatürk Köprü-sü) temeli atıldı.

TTY

29 Ağustos Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti'ne ilişkin atamalar yapılması.

1. sınıf müfettişliğe İsmail Hakkı Yeşilyurt; 2. Sınıf Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Ali Rıza Baysun, Dr. Kemal İkizer, Dr. Fehmi Çankırlı, Dr. Hayri, Dr. Şahap Akın; İçtimai Muavenet İşleri Dairesi Reis Muavinliği'ne Dr. Salih Tezcaner; 1. Sı-nıf Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Ali Kemal Sargut, Dr. Nazmi Bİlgin, Dr. Şükrü Maral tayin edilmiştir.

RG

Page 92: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 792

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

31 Ağustos Üçüncü Türk Dil Kurultayı sona erdi.

ATCTK

31 Ağustos Vakıflar umum Müdürlüğü Teftiş Heyeti Riyaseti'ne Hayri Otacı'nın atanması.

Maaş, 90 liradır. RG

31 Ağustos Denizyolları İşletme İdare-si Nizamnamesinin 7. ve 8. Maddelerini Değiştiren 2/5195 Sayılı Nizamname.

BULMAÇ

1 Eylül Türk parası kıymetini ko-ruma hakkındaki 11 sayılı kararnameye ilişkin 2/5204 sayılı kararname.

Bu kararname, 11 sayılı kararnameye bağlı ihtiyaç listesinin 4. maddesinin 2. fıkrası yerine kaim olacak esasları belirtir.

RG

1 Eylül Küşad resmini İsmet İnö-nü'nün yaptığı beynelmilel İzmir Sergisi büyük bir me-rasimle açıldı.

C, 1 Eylül 1936

1 Eylül Şeker sanayiimize ilişkin olarak Alman uzmanların çalışmaya başlaması

Alman mütehassıslar milli şeker sanayiimiz üzerinde tetkikatta bulunmak ve önceden Türk mütehassısları tarafından hazırlanmış olan proje ve raporlar hakkın-da mütalaalarını bildirmek üzere hükümet tarafından davet edilmiştir.

C, 1 Eylül 1936

2 Eylül Türkiye ile İngiltere ara-sında Londra'da "Ticaret ve Kriling Antlaşması" imza-lanması.

ATCTK

2 Eylül Merkez kazaların teşkili. BCA: 490.1/ 3.13.50/ 1.Büro

2 Eylül Adalet Vekaleti'nin farklı makamlarına (reislik, ha-kimlik, müddeiumumilik, azalık v.b) 21 atama yapıl-ması.

RG

2 Eylül Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti Sağlık Propagan-dası ve Tıbbi İstatistik Umum Müdürlüğü'ne Dr. Zeki Nasır Barker'ın, 1. sı-nıf müfettişliğe Dr. Ziya İnam'ın terfian tayin edil-mesi.

RG

2 Eylül Devlet Demiryolları Tekaüd Sandığı nizamna-mesi Vekiller Heyetince tasdik 2/5202 sayılı kararnemeyler edildi.

Bu tüzük, sandığın idaresini, sermayesini ve muha-sebesini; aylıkların tahsis ve tasdikı muamalesini; maluliyeti düzenlemektedir.

RG; C, 9 Eylül 1936

Page 93: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 793

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

3 Eylül Üçüncü Umumi Müfettişlik Mali Müşavirliğine Hayri'-nin ve Varidat Umum Mü-dürlüğü Muavinliğine Nihad Ali Üçüncü'nün atanması.

Hayri'nin maaşı 80 liradır. RG

3 Eylül Burdur İli Bayındırlık Di-rektörlüğü'ne Kazım'ın atanması.

Maaşı 80 liradır. RG

4 Eylül İngiltere Kralı Edward VIII Türkiye'ye geldi.

TTY

4 Eylül Nafıa Vekaleti'nin emri ile İstanbul Radyosu'na hükü-metçe vazıyed edildi.

C, 4 Eylül 1936

4 Eylül Doğu Bayazıt ve Patnos kazaları belediye reislikle-rinin kaymakamlar uhdesi-ne verilmesi.

BCA: 030.18.1.2/ 64.34.19/ 2-4494/ 82-53

5 Eylül İşçi murahhaslarına izahat verildi.

İş İdaresi Reisi Behic, İstanbul Ticaret Odası'nda, muhtelif fabrikalardan gelen işçi murahaslarına iş kanunu ve işçilerin hakları konusunda izahat verdi.

C, 6 Eylül 1936

6 Eylül İstanbul "Kırk Gün Kırk Gece Şenlikleri" bitti.

SP, 6 Eylül 1936

7 Eylül Harbiye Mektebi İstanbul'-dan Ankara'ya taşındı.

TCSYK

8 Eylül 2819 Numaralı Kanunun 21. Maddesi Hükmüne Gö-re Tanzim Edilen E.İ.E. İdaresinin Dahili 2/4898 Sayılı Talimatnamesi.

Bu yönetmeliğe göre Elektrik İşleri Etüd İdaresi, bü-tün muamelelerinde 2819 sayılı kanun mucibince ti-cari usullere göre idare olunur. Bu idarenin sarfiyat ve muamelatı Muhasebei Umumiye, Artırma, Ek-siltme ve İhale Kanunlarına ve Divanı Muhasebat'ın izin ve murakabesine tabi değildir. E.İ.E. İdaresinin görevi, memleketin her tarafına bol ve ucuz elektrik vermeyi temin için etüdler yapmak ve projeler hazır-lamaktır. Bu yönetmelik, bu idarenin görevlerini ay-rıntılı olarak, personel sistemini, mallarını, teşkilat yapısını düzenlemektedir.

RG

9 Eylül 2. Umumi Müfettişlik Ma-liye Müşavirliğine Talat Erdil'in tayini

RG; BCA: 30.11.1/ 107.31.13/ 12500

9 Eylül Türkiye Fransa'ya bir nota verdi.

Fransa ile Suriye arasında imzalanan anlaşmada San-cak'ın (Hatay'ın) özel statüsünün dikkate alınmamış olması bu natonun sebebidir. Türk Hükümeti, Antak-ya-İskenderun sancağına bağımsızlık verilmesini is-temektedir.

GB, AY

9 Eylül Bazı Tapu Müdürlüklerine atamalar yapıldı.

Bu iller, Kırklareli, Maraş, Tokat, Ordu, Rize, Van, Diyarbekir, Kastamonu, Gümüşhane, Bitlis ve Muş'-tur.

RG

Page 94: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 794

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

11 Eylül Yeni nahiyeler kuruldu. Tunceli'nin Mazgirt ve Ovacık kazaları dahilinde Kahmut, Kalan ve Havaçor adlarında üç nahiye ku-rulmuş ve bazı köyler bu nahiyelere bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 107.31.5/ 12492; RG.

12 Eylül Nahiyelerde değişiklik. Gebze Kazası Taşköprü nahiyesi kaldırılarak Tav-şancıl adında bir nahiye kurulmuş ve 9 köy İzmit merkez kazasına, Kargalı ve Duraklı köylerinin ise Mollafenari nahiyesine bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 107.31.4/ 12491; RG.

14 Eylül Buğday fiyatlarının yüksek-liğinden dolayı Ziraat Ban-kası'nca Erzurum'da bir alım merkezinin kurulamayacağı.

BCA: 030.10/ 71.465.4/ 77B.77

14 Eylül Bazı illere vali ataması ya-pıldı.

Manisa Valiliği'ne Kütahya Saylavı Dr. Lütfi Kırdar, Kastamonu Valiliği'ne Yozgad Saylavı Avni Doğan, Yozgad Valiliği'ne Üçüncü Umumi Müfettişlik Başmüşaviri Yahya Sezai Uzer, Ordu Valiliği'ne Er-zurum Valisi Baran tayin edilmiştir.

RG

15 Eylül Tunceli'nin Hozat Kazası Germil Nahiyesinin köyleri ile birlikte Ovacık Kazası-na bağlanması ve adının Demir olarak değiştirilmesi.

BCA: 30.11.1/ 107.31.3/ 12490; RG+G729

15 Eylül Van'da idari taksimat. Van'ın Gevaş Kazası Mukus Nahiyesinin köyleri ile birlikte Siirt'in Pervari Kazasına bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 107.31.2/ 12489; RG

16 Eylül Kayseri Bez Fabrikası ku-ruldu.

TTY

17 Eylül Ermeni vakıfları, Evkaf ta-rafından vazıyed edildi.

C, 17 Eylül 1936

18 Eylül İstanbul Belediyesi Levazım Şubesi Müdürü Mahmud İnebolu Kaymakamlığı'na, Muvazene Şubesi Müdürü Cemal, Tire Kaymakamlı-ğı'na tayin edildi.

C, 18 Eylül 1936

18 Eylül Halkevlerinde sünnet dü-ğünlerinin yapılması.

BCA: 490.1/3.13.58/ 1.Büro

18 Eylül Birinci Umumi Müfettişlik Maliye Müşavirliğine Rüşdü'nün tayini.

23.9.1936 gün ve 3416 sayılı Resmi Gazete'de ya-yımlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 107.33.20/ 12547; RG

18 Eylül TBMM, Akdeniz'de son zamanlarda artan korsanlığı önleme amacıyla 10 Eylül 1936'da İsviçre'nin Nyon şehrinde düzenlenen ulus-lararası konferans sonu-cunda ortaya çıkan anlaş-mayı görüşüp onayladı.

GB

Page 95: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 795

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

19 Eylül Evkaf Umum Müdürlüğü, Evkaf Bankası adında bir bankanın teşkiline karar verdi.

Banka, 30 milyon sermayeli olacaktır. C, 19 Eylül 1936

20 Eylül Boğazlara ilişkin kararna-me.

Çanakkale ve Karadeniz Boğazlarındaki askeri mın-tıkayı tespit eden ve bu mıntıkalardan geçecek kara, deniz ve hava vasıtaları hakkında esasları muhtevi bulunan kararname Vekiller Heyetince tasdik olundu.

C, 20 Eylül 1936

20 Eylül 2. Türk Tarih Kongresi İs-tanbul'da toplandı.

GB

21 Eylül Bazı defterdarlıklara ata-malar yapıldı.

İstanbul, Amasya, Kırşehir, Eskişehir, Antalya, Edir-ne, Balıkesir, İçel, Samsun, Tunceli, Çanakkale, Ay-dın, Erzurum, Kayseri, Isparta, Ordu, Gaziantep, Bi-lecik ve Diyarbekir illerine atamalar yapılmıştır.

RG

21 Eylül İl yönetim kurulu başkanla-rının halkevlerine başkan-lık yapmamaları.

Bu, CHP Genel Sekreteri'nin isteğidir. Genel Sekre-ter, aynı zamanda İlbay olan parti başkanlarının hal-kevleri başkanlığını da üstlendiği zaman haddinden fazla meşgul olacaklarını ve bunun asıl işlerini aksa-tacağını düşünmektedir.

BCA: 490.1/ 3.13.24

22 Eylül Diyarbakır'ın Eğil Kazasına bağlı Güleman köyünün Elaziz'in Erganimadeni Kazasına bağlanması.

BCA: 30.11.1/ 107.33.11/ 12538; RG

22 Eylül Bazı kaymakamlıklara atamalar yapıldı.

Eruh Kaymakamlığı'na Avni Dümer, Nazmiye Kaymakamlığı'na Hami Arıkan, Ovacık Kaymakamlığı'na Abdülkadir Sözer, Bulancak Kaymakamlığı'na Şevket Gürkan, Keskin Kaymakamlığı'na Ekrem Anıt, Kızılcahamam Kaymakamlığı'na Vasfi Kulçak, Niksar Kaymakamlığı'na Pertev Balmumcu, Mutki Kaymakamlığı'na Zeki Şükrü Uğurtan, Alanya Kaymakamlığı'na Fazıl Özsoy naklen veya yeniden tayin edilmiştir.

RG

23 Eylül İçel Kültür Direktörlüğü'ne Receb Nuri'nin atanması.

RG

24 Eylül Urfa Kültür Direktörlüğü'-ne Receb'in, Ağrı Kültür Direktörlüğü'ne Hüseyin Avni'nin atanması.

RG

25 Eylül Harp Okulu öğrencilerinin Ankara'ya gelişi ve törenle karşılanışı.

ATCTK

25 Eylül Kayseri Belediye Reisliği'-ne azadan Hayrullah tayin edildi.

C, 26 Eylül 1936

26 Eylül Malatya İplik ve Bez Fab-rikaları Türk Anonim Şir-keti kuruldu.

TTY

Page 96: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 796

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

26 Eylül Üniversite'ye yeni yabancı profesörler geldi.

Edebiyat Fakültesi Romanoloji Profesörü Spisterin yerine Almanya'dan Profesör Avarba, Fen Fakültesi Jeooji Profesörlüğüne de İsviçre'den Profesör Parsjas getirildi.

C, 26 Eylül 1936

26 Eylül Türkiye ile İngiltere ara-sında imzalanan yeni tica-ret anlaşması üzerine İngi-liz ve Amerikan sermaye-darları Türkiye'ye geldi.

Türkiye ile İngiltere arasındaki siyasi münesabatın tedrici inkişafı ve mütekabil emniyetin gün geçtikçe daha artması ve Kral S. M. Edward'ın Türkiye ziya-retinin memnuniyet uyandırması İngiltere'de Türki-ye'ye karşı derin bir alaka başgöstermiştir.

C, 27 Eylül 1936

26 Eylül Türk lirasının yabancı para-lar karşısındaki değerinin düşürülmemesi gerektiği.

BCA: 030.10/ 207.414.1/ 250.60

27 Eylül Yeni Bina Kanunu'yla, bi-naların deniz seviyelerine göre yapılması usulüne ge-çildi.

C, 27 Eylül 1936

27 Eylül Ekonomi Postası adlı esere halkevlerinin abone kayde-dildiği.

BCA: 490.1/ 3.13.69/ 1.Büro

28 Eylül Avni Doğan'ın Kastamonu Valiliği görevine başlama-sı.

ATCTK

28 Eylül Dahiliye Vekaleti, yabancı uzmanlara ilişkin bir tali-matname hazırladı.

Bu talimatname, memleket dahilinde devlet ve bele-diye hizmetlerinde çalışan yabancı uzmanların ne gi-bi muameleye tabi tutulacakları ve kendilerine vazife harici ne gibi kolaylıklar gösterileceğini düzenlemek-tedir.

C, 28 Eylül 1936

28 Eylül Fransız frangının altın esa-sından ayrılmasından sonra Türk lirasının kıymetinin İngiliz sterlinine bağlanma-sı.

Hatay konusunda Fransa ile sorun yaşanması ve buna ek olarak İngiltere'yle kurulan yakın ilişkiler bu deği-şiklikte etkili olabilir.

C, 29 Eylül 1936

29 Eylül Halkevinin Yeni Kültür Mecmuası'na abone kayde-dildiği.

BCA: 490.1/ 3.13.70/ 1.Büro

30 Eylül Bazı bucaklarda idari tak-simat.

Elaziz'in Karakoçan kazasına bağlı Zintek, Sefer ve Çemizeyni köyleri Kiğı'nın Gönek bucağına, Mazgirt kazasının Muhundu bucağına bağlı Kalemezin, Karasakal, Gölemiş, Mezraaikale, Kalan ve Çalakas köyleri ise Karakoçan kazasının Tepe bucağına bağ-lanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 107.35.13/ 12580; RG

2 Ekim Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü Memur ve Müstahdemlerine Verilecek Harcırah, Tazminat ve Tahsisatlar Hakkında 2/5333 Sayılı Nizamname.

Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü memur ve müstahdemlerine bu tüzük mucibince verilecek harcırah üç şekilde tayin olmuş-tur: yol masrafı, yevmiye, aile masrafı. Tüzük, harcı-rahı ayrıntılı açıkladıktan sonra fazla mesai ücretini, hizmet tahsisatlarını, lojman hakkını, hizmet tazmi-natını v.b. düzenlemektedir.

RG

Page 97: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 797

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

2 Ekim Dublin'de müstakil İrlanda ile ticaret anlaşması imza-landı.

C, 3 Birinciteşrin 1936

6 Ekim Yeni nahiyeler kuruldu. Samsun'un merkez kazasında Gaman, Bafra'da Dar-boğaz, Çarşamba'da Ayvacık ve Vezirköprü'de Mezraa adları ile dört nahiye kurulmuş ve bazı köy-ler bu nahiyelere bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 107.35.14/ 12581; RG

7 Ekim IV. Balkan Tıp Kongresi'-nin İstanbul'da Yıldız Sa-rayı'nda açılışı.

ATCTK

7 Ekim Osmanlı Devleti'nin son sadrazamı Tevfik Paşa İs-tanbul'da öldü.

TCSYK

7 Ekim Üçüncü Umumi Müfettişlik bölgesinin iktisadi durumu, Murgul, Kuvarsan Maden fabrikalarının çalışması, Serdarabat barajı ve şeker fabrikası kurulması.

Bu belge, Tahsin Uzer'in resmi bir toplantıda söyle-diklerini içermektedir. Müfettişliğin kuruluş öncesi ve sonrası bir durumu karşılaştırmaktadır. İftaharla, umumi müfettişliğin iyi işler yaptığından bahsetmiş-tir. Gereken mıntıkalarda müfrezeler tertibinin yapıl-dığına, istihbarat tedbirlerinin alındığına, kaçakçılı-ğın önlendiğine değinmiştir. Hükümet binalarının da acilen elden geçirilmesi gerektiğini ifade etmiştir.

BCA: 030.10/ 71.465.6/ 77B.79; UM, s. 201.

9 Ekim Türkiye, İskenderun ve An-takya Türk ahalisinin mu-kadderatı hakkında Fransa Hükümeti'ne bir nota verdi.

Milletler Cemiyeti Konseyi'nde Hariciye Vekili Tev-fik Rüştü Aras tarafından ve Fransa Hariciye Müste-şarı M. Vienot tarafından yapılan beyanata işaret edi-lerek Fransa Hükümetinin Suriye ve Lübnan ile yapmakta olduğu anlaşmalara benzeyen bir anlaşma-nın İskenderun ve Antakya mıntıkaları Türk ahalisi ile de müzakereye Fransa'nın amade olup olmadığı hakkında nota verilmiştir.

C, 10 Birinciteşrin 1936; 3.12.1936 tarihli RG.

10 Ekim Kars'ta idari taksimat. Kars'ın Göle Kazası Hoçuvan Nahiyesi'nin Ardahan Kazası'na bağlanmıştır.

BCA: 30.11.1/ 107.35.19/ 12586; RG

12 Ekim 11/6/1936 Tarih ve 3039 Sayılı Çeltik Ekimi Kanu-nu'nun Sureti Tatbikine Dair 2/5532 Sayılı Tali-matname.

Bu yönetmelik çeltik komisyonunun özelliklerini, hukuki durumunu, nasıl çalışacağını, görevlerini; çel-tik ekimi şartlarını ve şeklini düzenler.

RG

13 Ekim İzmir'de ordu manevraları-nın başlaması.

15'inde bitmiştir. ATCTK

15 Ekim Bazı kaymakamlıklara atamalar yapılması.

Bafra Kaymakamlığı'na Nedim, Göle Kaymakamlığı'na Yusuf Acar, Sason Kaymakamlığı'na Cemal Şaşıoğlu, Bismil Kaymakamlığı'na M. Ali Öncel, Lice Kaymakamlığı'na Faik Türegün, İspir Kaymakamlığı'na Cevdet Tuncer, Şiran Kaymakamlığı'na Sıtkı, Şemdinli Kaymakamlığı'na Sabri Günesen, Gürpınar Kaymakamlığı'na Halim, Oltu Kaymakamlığı'na Fevzi Hamurculu, Savur Kaymakamlığı'na Nazım Günesen,

RG

Page 98: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 798

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

Erciş Kaymakamlığı'na Nadir Tüzün, Şatak Kaymakamlığı'na Cemal Tanıl, Göksun Kaymakamlığı'na Hulusi, Eğil Kaymakamlığı'na Rüştü Günday, Alaşehir Kaymakamlığı'na İhsan Ediz, Sungurlu Kaymakamlığı'na Kazım, Vakfıkebir Kaymakamlığı'na Zeki Paşık, İskilip Kaymakamlığı'na Mümtaz, Ereğli Kaymakamlığı'na Refik, Sındırgı Kaymakamlığı'na Rıdvan Akmensoy, Hozat Kaymakamlığı'na Cemal, Kadirli Kaymakamlığı'na Hakkı Baran, Akhisar Kaymakamlığı'na Rifat Yenal naklen ve ye-niden tayin edilmiştir.

18 Ekim Atatürk'ün Ankara Hipod-romu'nda at yarışlarını iz-lemesi.

ATCTK

19 Ekim Atatürk'ün Türk Dil Kuru-mu'nu ziyareti ve ilgililerle dil işleri üzerinde görüşme-si.

ATCTK

19 Ekim Ege bölgesinde tetkikler yapan Başbakan İsmet İnö-nü yörede pamuk üretimini artıracak tedbirleri ilgililer-le görüştü.

O dönemlerde tekstil fabrikaları inşa etmiş ve etmek-te olan Türkiye için pamuk üretimi büyük önem ka-zanmıştır.

GB

20 Ekim Atatürk'ün Afgan Harbiye Vekili Mareşal Mahmut Han'ı Çankaya'da kabulü.

ATCTK

20 Ekim 9 Temmuz 1922 Tarihli Demiryolları Mukavelesi-nin 16. ve 12. Maddelerini Tadilen ve Tefsiren Mos-kova'da Akdedilen Anlaşma.

7 Mayıs 1937 tarihinde 3171 Sayılı Kanunla onay-lanmıştır. 14 Mayıs 1937 Tarihli 3604 Saylı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

TTOMAR

22 Ekim Deniz İşlerinde Çalıştırıla-cak Çocukların Asgari Yaş Haddinin Tesbiti Hakkında Cenevre'de İmzalanan 58 Sayılı Çok Taraflı Sözleşme.

25.5.1959 Tarihli 7293 Sayılı Kanunla Onaylanmış-tır. 2.6.1959 Tarihli 10220 Sayılı RG

ATCTK

24 Ekim Gümrük ve İnhisarlar Ve-kaleti Müfettişliğine Sıddık'ın, Mersin Gümrük Başmüdürlüğüne Ali Ke-mal'in atanmaları.

RG

26 Ekim Ankara'nın imar planları. BCA: 030.10/ 122.869.4/ 10137

28 Ekim Atatürk'ün Çankaya'da Yu-goslav Başbakanı Stoyadinoviç'i kabulü.

ATCTK

Page 99: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 799

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

28 Ekim Türkiye ile Yugoslavya arasında Ankara'da "İka-met, Ticaret ve Seyrisefain Sözleşmeleri" imzalanması.

ATCTK

1 Kasım Atatürk, Toprak Kanunu'-nun çıkarılmasını istedi.

TTY

1 Kasım Ankara Devlet Konservatuvarı kuruldu.

TCSYK

1 Kasım TBMM Başkanlığı'na -yeniden Çankırı milletveki-li Abdülhalik Renda'nın se-çilişi.

Başkan Vekilliklerine Bursa milletvekili Refet Canıtez, Gaziantep milletvekili Nuri Conker, Konya milletvekili Tevfik Fikret Sılay seçildi.

ATCTK

1 Kasım Eskiköy-Çetinkaya ve Ya-zıhan-Hekimhan demiryolu hatlarının işletmeye açılışı.

ATCTK

1 Kasım TBMM, Atatürk'ün ko-nuşmasıyla açıldı. Atatürk konuşmasında ilk kez Ha-tay sorununa değindi.

GB

1 Kasım Ankara Devlet Konservatuvarı "Musıki Muallim Mektebi Konservatuvar Sınıfları" adıyla öğretime başladı.

Konservatuvarın ilk yönetici-eğitici kadrosunda Paul Hindemitz, Bela Bartok, Carl Ebert ve Ernst Praetarius gibi ünlü isimler bulunuyordu.

GB

2 Kasım Ankara'da Hıfzıssıhha Mektebi'nin Sıhhat Vekili Dr. Refik Saydam'ın söyle-vi ile açılması.

ATCTK

2 Kasım Atatürk, Meclis'in açılışın-da verdiği nutukta, İsken-derun-Antakya ve havalisi mukedderatı üzerinde bü-tün milletin hassasiyetinin olduğunu, belirtti.

Atatürk'ün nutkunun bu kısmı Meclis'in coşkun tezahütratıyla karşılandı.

SP, 2 İkinciteşrin 1936

3 Kasım Ankara'da, Türkiye'nin ilk betonarme barajı olan Çu-buk Barajı açıldı.

TCSYK

3 Kasım Konya'da hızlı bir imar faa-liyetine girişilmesi.

Belediye yolları tamir ettirmekte, yeni inşaatlar ya-pılmakta, İstanbul'la telefon irtibatı sağlanmaktadır.

SP, 3 İkinciteşrin 1936

4 Kasım İş Dairesi'ne ilişkin 2/5375 sayılı kararname.

İş Dairesi, İş Kanunun 9. teşkilat faslının 141, 142 ve 143. maddeleri hükümlerine göre kurulması gerekli görülmüştür. 1936 mali yılı bütçesinden İktisad Ve-kaleti aid masraflardan 100 000 liralık tahsisat ayrıl-mıştır. Bu kararname ayrıntılı şekilde teşkilat kadro-sunu belirlemiş; teşkilatın faaliyetlerini usule bağla-mış ve bölgeler tespit edilmiştir.

RG

Page 100: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 800

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

4 Kasım Bazı valiliklere atamalar yapıldı.

Erzurum Valiliği'ne Haşim İşcan, Tekirdağ Valiliği'-ne Sakıp Baygon, Siirt Valiliği'ne Mithat Kemal, Hakari Valiliği'ne Raif Tekin atanmıştır.

RG

5 Kasım Siyasal Bilgiler Okulu'nun İstanbul'dan Ankara'ya nakli.

Öğrenciler Haydarpaşa'dan törenle uğurlandı. Bir gün sonra da törenle Ankara'da karşılandı.

ATCTK

6 Kasım İzmit Birinci Kağıt ve Kar-ton Fabrikası açıldı; ikinci kağıt fabrikasının temeli atıldı.

TCSYK

6 Kasım Bayındırlık işleri genel şartnamesini belirtir 2/4869 sayılı kararname.

Bu şartname, kendisini tatbik edecek idareyi, inşaat ve imalata ait projeleri, müteahhidlerin görevlerini, işçilerin haklarını, mukaveleleri düzenlemektedir.

RG

6 Kasım Macar musiki bilgini Bela Bartok'un Ankara Halke-vi'nde konferansı.

ATCTK

6 Kasım Ticaret Gemilerine Karşı Denizaltı Gemilerinin Ha-reketlerine Dair İmzalanan Proserverbal.

TCAMA

9 Kasım Montreux Antlaşması res-men yürürlüğe girdi.

ATCTK

9 Kasım Bazı Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürlüklerine atamalar yapıldı.

Edirne'ye Dr. Hüseyin Enver, Amasya'ya Dr. Şerif Özbey, Kütahya'ya Dr. Muhlis Göktan, Tekirdağ'a Dr. Fehmi Çankırılı atanmıştır. Kütahya Sıhhat ve İç-timai Muavenet Müdürü Dr. Nazif Seçkin ise Üçün-cü Sınıf Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müfettişliğine tayin edilmiştir.

RG

10 Kasım 9 Ekim 1936 tarihli Antak-ya-İskendurun'la ilgili Türk notasına Fransız Hüküme-tinin cevabı notası.

ATCTK

11 Kasım Hariciye Vekaleti'ne ilişkin atamalar yapıldı.

Merkeze Şadan Erman, Kemal Koç, Fuat Ertem; Moskova Büyük Elçiliği Katibliğine İdris Sabih Gezmen; Tahran Büyük Elçiliği Katibliğine Kenan Gökart; Prag Elçiliği Başkatibliğine Nuri Sabit Akçe; Berlin Büyük Elçiliği Katibliğine İrfan Sabit; Bükreş Elçiliği Katibliğine İzzet Tahsin; Hamburg Konso-losluğu Kançılarlığına Ömer Lütfi; Moskova Büyük Elçiliği Konsolosluk Şubesi Müdürlüğüne Cemal Gönen; Moskova Büyük Elçiliği Konsolosluk Şubesi Kançılarlığına Mehmed Nuri; Londra Büyük Elçiliği Katibliğine Galib Mübarek Eldem ve Fatin Zorlu 7. dereceye ve Hukuk Müşavir Muavinliğine tayin edilmiştir.

RG

12 Kasım Ankara'da "Birinci Küçük Sanatlar ve Elişleri Kong-resi"nin Ekonomi Bakanı Celal Bayar'ın söylevi ile açılışı.

ATCTK

Page 101: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 801

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

12 Kasım 2/5378 Sayılı Mersin Hay-van Borsası Talimatnamesi.

Mersin Hayvan Borsası, İktisad Vekaleti'nin nezaret ve denetimi altında olmak ve hududu şarkan Seyhan Vilayeti ile Alata Çayı arasındaki ovalık ve dağlık sahası ile belirlenmiştir. Borsanın idaresi bu yönet-meliğe göre yapılacaktır. Mersin Hayvan Borsasında şimdilik koyun, kuzu, keçi, oğlak, sığır, manda, deve, beygir, eşek, katır, deniz kaplumbağası, kümes hay-vanatının ve yavrularının ve bu hayvanat etlerinin toptan alım, satım, mukavele ve taahhüd muameleleri cereyen eder. Yönetmelik, borsa haricinde muamele memnuiyetini, aboneliği, borsaya kayıt şartlarını, borsa idare heyeti ve vazife ve salahiyetlerini, borsa memur ve komiserlerini, borsa kayıt ücretlerini dü-zenlemektedir.

RG

12 Kasım 2/5378 Kars Hayvan Bor-sası Talimatnamesi.

Kars Vilayeti hududları ile sınırlı bulunan hayvan borsası bu yönetmeliğe göre idare olunur. Borsada başlıca ihraç maddelerimizden olan koyun, keçi, öküz, manda, inek hayvanlarının ve yavrularının ve bu hayvanat etlerinin ve hayvan mahsulleri olan yün, av derileri, ham deriler, barsak, peynir ve yağ madde-lerinin toptan ve parekende alım, satım, mukavele ve taahhüd muameleleri cereyan edecektir. Yönetmelik, borsa haricinde muamele memnuiyetini, aboneliği, borsaya kayıt şartlarını, borsa idare heyeti ve vazife ve salahiyetlerini, borsa memur ve komiserlerini, borsa kayıt ücretlerini düzenlemektedir.

RG

14 Kasım Suriye'de seçimler yapıl-makta; ancak, Sancak halkı seçime iştirak etmedi.

Bu tavır, Türk, Kürt ve Çerkeslerden oluşan Sancak halkının istiklal isteğinin bir ifadesidir.

SP, 15 İkinciteşrin 1936

14 Kasım 2/4596 sayılı kararnameyle onanmış olan Ordu Ticaret ve Zahire Borsası Talimat-namesi.

Ordu Ticaret ve Sanayi Odası'nın idaresinde olmak üzere Ordu'da açılacak Ticaret ve Zahire Borsası umum borsalar hakkında 10 Receb 1303 ve 3 Nisan 1302 tarihli nizamnameye tabi olup yalnız Borsanın iç işleri işbu talimatnameye uygun olacaktır. Ordu Ticaret ve Zahire Borsası'nda fındık, fındık içi, ceviz, ceviz içi, fasulye ve her nevi ürün alım-satım muka-vele ve taahhüd işleri yapılacaktır. Bu yönetmelik, Ordu Ticaret ve Zahire Borsası'nın teşkilat ve sureti idaresini, borsa kayıt ücretlerini, borsa muamelatının sureti cereyanını, borsanın geliri ve hesabatını, ceza-larını düzenlemektedir.

RG

15 Kasım Ankara-Çubuk yolunda Çubuk deresi üzerindeki Çubuk Köprüsü'nün bitiri-lişi.

ATCTK

16 Kasım Türk Donanmasından bir filonun Malta ve Yunanis-tan'ı ziyaret etmek üzere tö-renle İstanbul'dan ayrılışı.

ATCTK

16 Kasım Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti'ne ilişkin atamalar yapılması.

Üçüncü Sınıf Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müfettişli-ğine Dr. Rıfat Dedeoğlu, Üçüncü Umumi Müfettişlik Sıhhi Müşavir Muavinliğine Dr. Tevfik Güney, Üçüncü Umumi Müfettişlik Sıhhi Müşavirliğine Dr. Haşim Sirman atanmıştır

RG

Page 102: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 802

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

17 Kasım Antakya-İskenderun'la ilgi-li 10 Kasım 1936 tarihli Fransız notasına Türk Hü-kümetinin cevabı.

ATCTK

17 Kasım 2/5470 Sayılı kararnameyle onanmış olan Elaziz Tica-ret ve Zahire Borsası Tali-matnamesi.

Elaziz'de kurulan Ticaret ve Zahire Borsasının sınırı belediye sınırı ile Elaziz Vilayeti'nin 1-4 km yakı-nında bulunan Zafral, Sursuri, İgiki, Kesrik, Mornink, Huseynik, Hırkık ve Perçenç köylerini de ihtiva etmektedir. Borsanın idaresi bu yönetmeliğe göre olunacaktır. Elaziz Ticaret ve Zahire Borsası'n-da her türlü zahire hububat ve unun, diğer mahsulatı arziye ve hayvaniyenin, mamulat ve masnuat, men-sucat gibi her nevi emtia ticariyenin alım-satım, mu-kavele ve taahhüd muameleleri, berren (kara yolu) emval ve eşyayıticariye nakliyatı ve nakliyat sigorta mukavele ve taahhüd muameleleri icra olunur. Yö-netmelik, teşkilatı, aboneleri, mübayaacıları, simsar-ları, borsa kayıt ücretlerini ve işleyişi düzenlemektedir.

RG

18 Kasım Atatürk'ün Çankaya'da Al-man İktisat Nazırı Dr. Şaht'ı kabulü.

ATCTK

18 Kasım Filyos-Çatalağzı demiryolu hattının işletmeye açılışı ve ilk kömür treninin Anka-ra'ya gelişi.

ATCTK

20 Kasım Hatfa Tatili Kanunu'nun 5. maddesini tadil eden 1936 sayılı kanunun 4. maddesi-nin değiştirilmesi hakkında 3062 sayılı kanun.

Madde şu şekilde değiştirilmiştir: fırıncılar, kasaplar, yalnız sebze ve tütün ve yaş meyve satanlar, nalbant-larla alat ve edevatı ziraiye tamircileri, müesseseleri-ni 4. maddedeki müesseseler gibi açık bulundurabi-lirler.

RG

23 Kasım Kırklareli Kültür Direktör-lüğü'ne Elaziz Kültür Di-rektörü Cemal'in atanması.

Maaş 45 liradır. RG

24 Kasım Bazı kaymakamlıklara atamalar yapıldı.

Hafik Kaymakamlığı'na Receb, Kiği Kaymakamlı-ğı'na Hayri, Şarköy Kaymakamlığı'na Fazıl, Yenişe-hir Kaymakamlığı'na Şakir, Söğüt Kaymakamlığı'na Edip Saib, Korkuteli Kaymakamlığı'na Said, Gün-doğmuş Kaymakamlığı'na Adil, Develi Kaymakam-lığı'na İhsan, Ayancık Kaymakamlığı'na Halil naklen ve yeniden tayin edilmiştir.

RG

24 Kasım Kayseri İli Nafıa Müdürlü-ğü'ne Nafıa Müfettişi Üçüncü Sınıf Başmühendis Seyfi'nin atanması.

Maaşı 80 liradır. RG

25 Kasım Bazı kaza ve nahiyelerde idari taksimat.

Hozat Kazası'na bağlı Balıkuşağı Nahiyesi'nin Balikan, Elgazi, Mamlis, Halitpınarı köyleri bu nahi-ye ve kazadan alınarak Ovacık Kaza merkezine; Ovacık Kazası'na bağlı Demir Nahiyesi'nin Ballımezraası, Haçili, Halvori, Halvorivangı, İstiran köyleri bu nahiye ve kazadan alınarak Hozat'ın Sin Nahiyesi'ne ve Ovacık Kazası'nın Kıramazraası, Ha-

RG

Page 103: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 803

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

nife, Danziiulya, Kavga, Tıtınik köyleri de bu kaza-dan alınarak Hozat Kazası'nın Kakbir Nahiyesi'ne bağlandı.

26 Kasım 3063 Sayılı 1932 Mali Yılı Hesabı Kat'i Kanunu.

!932 mali yılı umum masrafı 211 988 413 lira, umum geliri 214 365 254 liradır. Devri meşrut olup 9 250 264 lira gelecek yıla devrolunmuştur. 1932 mali yılı içinde sarfolunmayan 7 405 079 lira tahsisat artığı ip-tal olunmuştur.

RG

28 Kasım Ereğli Kömür İşletmesi sa-tın alındı.

TTY

30 Kasım Ankara-Kızılcahamam yo-lunda Ovaçay ırağı üzerin-deki Ovaçay Köprüsü'nün bitirilişi.

ATCTK

30 Kasım Askeri ve Mülki Tekaüd Kanunun 2. Maddesinin Değiştirilmesine Dair 3066 Sayılı Kanun.

2. madde şu şekilde değiştirilmiştir: tekaüde istihkak müddeti aşağıdaki fıkralarda gösterilen tarihten baş-lar; 1-Kara ve Deniz Harbiye Mekteblerinden çıkan-lar için bu mekteblere duhul (giriş) tarihinden, Harita Ahzü Tersim Mektebinden yetişenler yarsubaylığa nasıbları tarihinden, 2-Askeri Tıbbiye Mektebi tahsi-lini bitiren tabiblerin subay nasbından dört sene ev-velki tarihten, 3-Askeri eczacılar, kimyager, diş ta-bipleri ve baytarların subay nasbından üç sene evvel-ki tarihten, 4-Kıtadan yahut mülga Sanayi Mektebin-den yetişmiş olan subayların duhul tarihlerinden, 5-Evvelce mevcud ikinci sınıf ihtiyat subayları ile son-radan yetiştirilen ihtiyat subaylarının askerlik hizme-tine ilk girdikleri tarihten, 6-Evvelce Harbiye Mekte-bi muadili olarak deniz talebesi unvanı ile çıkmış bu-lunanlar için deniz talebeliğine terfi eyledikleri tarih-ten, 7-Evvelce Çarkçı Ameliyat Mektebi'nden çıkmış olanların bu mektebin birinci şakirdan sınıfına geç-tikleri tarihten, 8-Mülki ve askeri memurların maaşa geçtikleri tarihten, subayların gerek kendi hesabına ve gerek hükümet namına olarak ecnebi memleket-lerde staj veya tahsilde geçirdikleri müddet bilffil hizmetten sayılır. Mülki memurların yalnız staj müd-deti, fiili hizmet hesabına katılır.

RG

1 Aralık Fransız Hükümeti'nin -Antakya-İskenderun'la ilgi-li- Türk Hariciyesine nota-sı.

ATCTK

1 Aralık Hastaneler Talimatnamesi-nin 23. Maddesinin Değiş-tirilmesine Dair 2/5598 Sa-yılı Kanun.

BULMAÇ

1 Aralık Bazı defterdarlıklara ata-malar yapıldı.

Afyon Defterdarlığına Zihni, Hakari Defterdarlığına Nihad, Erzincan Defterdarlığına Vehbi, Tokat Def-terdarlığına Mazhar Müfid, Urfa Defterdarlığına Sab-ri, Yozgat Defterdarlığına Nejat, Niğde Defterdarlı-ğına Remzi naklen ve terfian tayin edilmiştir.

RG

Page 104: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 804

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

1 Aralık İktisat Vekaleti'nin nezare-tinde Balıkçılar Cemiyeti, Balıkçılık Kongresi düzen-ledi.

Balıkçılık, kalkınma açısından önemli potansiyele sahip bir sektör olarak görülmektedir.

SP, 2 Birinci kanun 1936

1 Aralık 22/1/1935 Tarihli Kefalet Sandığı Nizamna-mesinin 1. Maddesinin 3. Fıkrasını Değiştiren 2/5597 Sayılı Nizamname.

Fıkra şu şekilde değiştirilmiştir: reisin A serisine ve azaların en aşağı yedinci dereceye dahil memurlar-dan olması gerektir.

RG

2 Aralık Düyun-u Umumiye konu-sunu incelemek için kuru-lacak komisyon.

BCA: 030.10/ 137.980.4/ 128.53

2 Aralık Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki 1567 Numaralı Kanunun 4. Maddesini Değiştiren 3070 Sayılı Kanun.

4. madde şu şekilde değiştirilmiştir: Türk parası kıy-metinin korunması için İcra Vekilleri Heyeti'nce itti-haz (kabul) olunan kararlara aykırı hareket eden veya ettiren banka yahut müesseselerin müdürleri ve ala-kalı memurları ile bunlardan başka şahıslar üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile çarptırılırlar. Karar-nameye aykırı olan fiil, ecnebi paralarını ve her türlü esham ve tahviller ile yabancı memleketler üzerine çekilmiş çek ve poliçeleri izinsiz memleket dışına çı-karmak veya kaçırmağa teşebbüs etmek sureti ile işle-miş ise failleri yukarıki fıkrada yazılı hapis cezası ile mahkum edilmekle beraber zaptedilen yabancı paralar, esham ve tahvillerin müsaderesine de hükmolunur...

RG

3 Aralık Bazı mektupçuluklara ata-malar yapıldı.

İçel Mektupçuluğuna Hüseyin Turhan, Erzurum Mektupçuluğuna Yaver Soydaş, Çankırı Mektupçu-luğuna Hikmet Turay, Siirt Mektupçuluğuna Kazım Boydoğan, Tokat Mektupçuluğuna Sadettin Sönmez, Muş Mektupçuluğuna Hüseyin Baltacı, Kırşehir Mektupçuluğuna Behçet, Urfa Mektupçuluğuna Abdurrahman Ergün, Niğde Mektupçuluğuna Agah tayin edilmiştir.

RG

4 Aralık Türk Hükümeti'nin, 1 Ara-lık 1936 tarihli Fransız no-tasına cevabi notası.

ATCTK

4 Aralık Ankara'da, Siyasal Bilgiler Okulu'nun 60. kuruluş yıl-dönümünün kutlanışı ve Başbakan İsmet İnönü'nün söylevi

"Mülkiyeliler! Kurulmakta olan Türkiye'nin ikbali, şevketi sizin aşkla, idealle vücudunuzu memlekete vakfetmenize bağlıdır."

ATCTK

4 Aralık 2/5616 Sayılı Denizyolları ve Akay İşletmeleriyle Fabrika ve Havuzlar İdare-leri Müşterek Kefalet San-dığı Nizamnamesi.

2489 sayılı Kefalet Kanunu'nun 13. maddesine tavfikan Denizyolları ve Akay İşletmeleri ile Fabrika ve Havuzlar İdarelerinde para ve menkul kıymetleri ve her nevi ayniyatı alıp veren ve ellerinde tutan memur ve müstahdemler için müteselsil kefalet usu-lünü tatbik etmek maksadı ile Denizyolları ve Akay İşletmeleri ile Fabrika ve Havuzlar "D.A.F." İdareleri Kefalet Sandığı namı ile müşterek bir sandık kurul-muştur. Bu sandık hükmi şahsiyeti haiz ve İktısad Vekaleti'ne bağlı olup muamelatı İktısad Vekaleti'nce tayin olunacak bir idare heyeti tarafından tedvir (ida-

RG

Page 105: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 805

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

re) olunur. Sandığın idare merkezi Denizyolları İş-letme İdaresi'ndedir. Bu tüzük, idare heyetini, bu heyein görevlerini, kefalete bağlı olanları, sandığın sermayesini, bütçesini düzenlemektedir.

7 Aralık 1. Umumi Müfettişlik İkti-sat Müşavirliğine tayin edi-len Ziya Yazıcı'nın Bakan-lık emrine alınması.

Ziya Yazıcı, 1777 Sayılı Kanunu değiştiren 2919 Sa-yılı Kanunun 3. maddesine tevfikan Bakanlık emrine alınmıştır.

BCA: 30.11.1/ 109.41.7/ 12696; RG.

7 Aralık Mülkiye Müfettişi Sabit Şeren'in Bakanlık emrine alınması.

BCA: 30.11.1/ 108.40.10/ 12678; RG.

7 Aralık Seyhan Nehrinin taşması sonucunda Adana ve çevre-sinde büyük hasar meydana geldi.

TCSYK

7 Aralık Dahiliye Vekili'nin reisliği altında dört Umumi Müfet-tiş Ankara'da ilk toplantıla-rını yaptı.

Bu toplantıya, Birinci Umumi Müfettişi Abidin Öz-men, İkinci Umumi Müfettişi General Kazım Dirik, Üçüncü Umumi Müfettişi Tahsin Özer, Dördüncü Umumi Müfettişi General Abdullah Alp Doğan ile Jandarma Umum Kumandanı General Naci Tınaz, Gümrük Umum Muhafaza Kumandanı General Seyfi Düzgören, Emniyet Umum Müdürü Şükrü Sökmensüer, Matbuat Umum Müdürü Vedat Tör ve Vilayetler İdaresi Umum Müdürü Fazıl Özekçi katıl-dılar. Toplantıda şu konular sırasıyla ele alındı: 1-Mıntıkadaki asayiş, 2-Kaçakçılık, 3-Haydut, 4-Her umumi müfettişliğin kültür, bayındırlık, ekonomik tarım ve sağlık gibi sahalarda yapacakları işler prog-ramı, 5-Umumi müfettişlerin salahiyetleri, 6-Her mü-fettişliğin mıntıkasındaki hususi idareler, belediyeler ve imar işleri, 7-Siyasi kısım, 8-Nüfus siyaseti, 9-Cumhuriyet Halk Partisi'nin teşkilatı ve halkevleri.

C, 8 Birinci kanun 1936; UM, s. 251-258.

7 Aralık Yüksek Sıhhat Şurası Aza-lığı'na Erzurum Mebusu Prof. Dr. Saim Ali Dilemre tayin edildi.

RG

8 Aralık Atatürk'ün Kızılay'a 10 bin lira bağışta bulunması.

Atatürk'ün Adana ve çevresindeki su basması sebe-biyle zarar gören vatandaşlara yardım için Kızılay'a bağışta bulunmuştur.

ATCTK

8 Aralık Türkiye-İngiltere-Irak ara-sında 5.6.1926 tarihinde münakit Huhud ve Müna-sebatı Hasenei Hemcivarı Muahedesinin ikinci faslı hükümlerinin Türkiye ile Irak arasında NATO teatisi sureti ile uzatılması.

TCAMA

8 Aralık Muntazam Posta Seferleri Yapan Vapurlarla veya Münhasıran Toplu Asker ve Muhacir Nakledecek

Madde: havzai fahmiyeden veya muhtelif limanlar-dan havzai fahmiyeye toplu bir halde nakledilecek ameleler için de işbu talimatname hükümlerine tevfi-kan muamele ifa edilir.

RG

Page 106: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 806

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

Gemilerle Yapılacak Nak-liyata Dair Olan Talimat-nameye Dair Olan Tali-matnameye Bir Madde Ek-lenmesine Dair 2/5647 Sa-yılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Yürürlüğe Konulan Yö-netmelik.

10 Aralık Zonguldak'ta Türk Antrasit Fabrikası açıldı.

TTY

10 Aralık Sivas'ta köy kalkınma programı yapıldı.

SP, 10 Birinci kanun 1936

11 Aralık Bazı Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürlüklerine atamalar yapıldı.

Sivas Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Mehmed Şerif Kayı, Trabzon Sıhhat ve İçtimai Mua-venet Müdürlüğüne Dr. Mahir Rasih Önbilgin, Siirt Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Zühdü Güven, Kocaeli Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdür-lüğüne Dr. Mehmed Fuad Şahinler, Diyarbekir Sıh-hat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. İbrahim Hatunoğlu naklen tayin edilmiştir.

RG

12 Aralık Nafıa Vekaletinin Teşkilat ve Vazıfelerine Dair Olan 2443 Sayılı Kanuna, 3074 sayılı ek kanun.

Bu kanun Teknik okula ilişkindir. Bu kanunla 2443 sayılı kanunun 22. maddesinde yazılı Nafıa Fen Mektebi, sureti idaresi ile bir nizamname ile tayin edilmek üzere Teknik Okula kalbedilmiştir. Kanuna göre Teknik Okul, mühendis ve fen memurları yetiş-tirmek üzere iki kısma sahip olup her kısımda Nafıa Vekaleti'nce lüzum görülecek ihtisas şubeleri açılabilir.

RG

12 Aralık Artırma ve Yerli Malı Haf-tasının yedincisi İsmet İnö-nü'nün nutkuyla açıldı.

SP, 13 Birinci kanun 1936

12 Aralık Bazı Sıhhat ve İçtimai Mu-avenet Müdürlüklerine atamalar yapıldı.

Giresun Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğüne Dr. Cemil Şencan, Muğla Sıhhat ve İçtimai Muave-net Müdürlüğüne Dr. Kazım atanmıştır.

RG

13 Aralık Raif Tek'in Mülkiye Mü-fettişliğine tayini.

BCA: 30.11.1/ 109.43.2/ 12731

14 Aralık Sivas Salnamesi adlı eserle Kemalizm adlı eserin hal-kevine gönderildiği.

BCA: 490.1/ 3.14.61, 64/ 1.Büro

14 Aralık Bazı defterdarlıklara ata-malar yapıldı.

Antalya İli Defterdarlığına Galib, Çoruh İli Defter-darlığına Nurullah Lami atanmıştır.

RG

14 Aralık İstanbul İktisat Fakültesi açıldı.

CK

15 Aralık Ankara'da 19 Mayıs Stad-yumu Başbakan İsmet İnö-nü'nün söylevi ile açıldı.

"..Türkiye'yi idare edenler, stadyumu en kıymetli mektep gibi her yerde kurmaya çalışacaklardır. Tür-kiye'nin istikbalini idare edecek olan genç nesil, açık havada, açık meydanlarda yetişecektir"

ATCTK

Page 107: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 807

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

19 Aralık Bursa-Karaköy yolunda Hasanpaşa Köprüsü'nün bi-tirilmesi.

ATCTK

21 Aralık Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Krallığı arasında imzalanan Ticaret ve Kriling Anlaşmalarıyla merbutlarının tasdiki hak-kında 3020 Sayılı sayılı kanuna müzeyyel 3219 Sa-yılı Kanun.

TCAMA

23 Aralık Mühendislik ve Mimarlık Hakkındaki 1035 Sayılı Kanuna Ek 3077 Sayılı Kanun.

Bu kanuna göre mühendislik ve mimarlık hakkındaki 19.5.1927 tarih ve 1035 sayılı kanunun 1. maddesin-de yazılı diploma ve ruhsatnameyi haiz olan mühen-dis ve mimarlara (yüksek mühendis) ve (yüksek mi-mar) ve Teknik Okulu ile buna muadeleti salahiyetli makamlarca kabul olunan ecnebi teknik okullarından mezun olan mühendislere de sadece (mühendis) un-vanı verilir.

RG

23 Aralık 3078 Sayılı Tuz Kanunu. Bu kanuna göre Türkiye'de her ne suretle olursa ol-sun tuz ihraç ve istihsali devletin inhisarı altındadır. Tuz, 140 santigrat derecede kurutulduğu takdirde en aşağı %95 klorusodyomu ihtiva eden ve zehirli mürekkebattan ari bulunan maddedir. Kimyevi tasfi-yeye ihtiyaç massetmeksizin alelade vesaitle de ihti-va ettiği klorusodyomun tefriki kabil olan ve klorusodyom oranı %20'den fazla bulunan topraklar ve kayalar ile 4 bomeden fazla bome derecesini irae eden klorusodyom mahlulleri tuz addolunur. Bu ka-nun, tuz fiyatlarını ve satışlarını, tuz satış ve nakliye tezkerelerini düzenlemektedir.

RG

24 Aralık Hakari Valiliği'ne Basri Konyar'ın tayini.

RG

24 Aralık Bazı kaymakamlıklara atamalar yapıldı.

Karaman Kaymakamlığı'na Celaleddin, Gerze Kay-makamlığı'na Hikmet, Tosya Kaymakamlığı'na Mümtaz, Lice Kaymakamlığı'na Fikret, Vize Kay-makamlığı'na Nureddin, Tarsus Kaymakamlığı'na Mehmed Ali, Koçhisar Kaymakamlığı'na Şevket, Bahçe Kaymakamlığı'na Remzi, Silivri Kaymakam-lığı'na Vakkas Ferid naklen tayin edilmiştir.

RG

24 Aralık Hariciye Vekaleti'ne ilişkin atamalar yapıldı.

6. dereceye Nureddin Ferruh Alkend; 7. dereceye Rıfkı Refik Passin, Faik Zihni Akdur, Selim Feyzi, Muzeffer Kamil; 8. dereceye Halil Ali Ramazanoğlu, Fikret Şefik Özdoğancı, Reşat Hakkı Karabuda; 9. dereceye Ahmed Umar, Mahmud Meri, Hulusi Ta-mer, Selahaddin, Salih Behçet, Nusret Şahinbaş yük-seltilmiştir.

RG

25 Aralık Şark Demiryolları imtiya-zının devlet tarafından satın alınması.

İmtiyaz, 6 milyon liraya satın alınmıştır. BCA: 030.10/ 147.51.4/ 15174

25 Aralık Tiran Elçiliğine Ali Türkgeldi'nin tayini.

RG

Page 108: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 808

G. A. Olay/Mevzuat Açıklamalar Kaynak

25 Aralık Burdur Vilayeti merkez ka-zasına bağlı Cinbilli, Kava-cık, Müslimler ve İnar köy-lerinin bu kazadan alınması ve evvelce Erle Nahiyesi'ne bağlı iken bu nahiyenin lağvı dolayısıyla açıkta ka-lan Yazır, Çardak ve Bek köyleri ile birlikte Yeşilova Kazası'na bağlanması.

RG

25 Aralık Mülkiye müfettişliğine atamalar yapıldı.

Üçüncü Sınıf Mülkiye Müfettişliğine Bahçe Kayma-kamı Nuri, Silivri Kaymakamı Hayri, Tarsus Kay-makamı Hıfzı, Trakya Umumi Müfettişliği Yazı İşle-ri Müdürü Raşid tayin edilmiştir.

RG

27 Aralık İstanbul'da kurulan "Hatay Erginlik Cemiyeti" genel merkez binasına törenle yeni Hatay bayrağını çekti.

Cemiyet, Antakya dışındaki Hataylılar arasında birlik temini amacıyla bayrak çekmiştir.

ATCTK

27 Aralık İsmet İnönü, CHP kurulta-yında topraksız çiftçiler konusunu gündeme getirdi.

İsmet İnönü, özetle şunları söyledi: "…Yurdumuzda topraksız çiftçinin sayısı her tasavvurun üstündedir. En ziyade toprağı taksim edilmiş yerlerimizde bile köylünün yarısına yakını topraksızdır. Başkalarına ait topraklar üstünde, pek fena şartlar içinde ve çok ve-rimsiz olarak çalışmak mecburiyetindedir. hiçbir va-kit, hiçbir adamın malını cebren zaptetmek fikrinde değiliz. Fakat, hiçbir surette köylüyü ilelebet toprak-sız kalmaya mahkum eden bir çerçeve içinde bırak-maya razı olamayız..."

GB

29 Aralık Atatürk'ün Çankaya'da Romanya Elçisi Alexandre Telemaque'ın itimatname-sini kabulü.

ATCTK

29 Aralık Türkiye ile İtalya arasında Roma'da "Ticaret ve Seyrisefain Antlaşmaları" imzalanması.

TCAMA

29 Aralık Üçüncü Umumi Müfettişlik Başmüşavirliği'ne Niza-mettin Ataker'in tayini.

BCA: 030.18.1.2/ 70.97.20/ 2\5763

30 Aralık Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi Teşkilat ve Vazife-lerine Ait 2822 Sayılı Ka-nunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair 3080 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

30 Aralık Subay ve Askeri Memurla-rın Tekaüdü İçin Rütbe ve Sınıflarına Göre Tayin Olunan Yaşları Bildiren 3079 Sayılı Kanun.

BULMAÇ

Page 109: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

1936 Yılı 809

KAYNAKÇA AYDEMİR, Şevket Süreyya, İnkılap ve Kadro, Remzi Kitabevi, İstanbul 1986. BİLA, Hikmet, CHP ve Sonrası, 2. Baskı, Milliyet Yayınları, İstanbul 1987. Boğaziçi Üniversitesi Kronolojisi, http://www.boun.edu.tr BORATAV, Korkut, Türkiye’de Devletçilik, Gerçek Yayınevi, İstanbul 1974. BORATAV, Korkut, Türkiye İktisat Tarihi: 1908-1985, 6. Baskı, Gerçek Yayınevi, İs-

tanbul 1998. IŞIKLI, Alpaslan, İş Hukuku, 4. Baskı, İmaj Yayıncılık, Ankara 2002. KİLİ, Suna, Türk Devrim Tarihi, Kültür Yayınları, İstanbul 2005. KOCATÜRK, Utkan, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kronolojisi 1918-1938,

Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara 1988. KOÇAK, Cemil, Umumi Müfettişlikler: 1927-1952, İletişim, İstanbul 2003. KORKUT, Refik, Cumhuriyet Kronolojisi, Türkiye Fikir Ajansı, Ankara 1964. ÖKÇÜN, A. Gündüz, Türkiye’nin Taraf Olduğu Milletlerarası Anlaşmalar Rehberi

(1920-1961), Doğuş Ltd. Şirketi Matbaası, Ankara 1962. ÖKÇÜN, A. Gündüz; Ökçün, Ahmet R., Türk Anlaşmaları Rehberi (1920-1973), A.Ü.

SBF Yayınları, Ankara 1974. ÖNDER, Mehmet, Atatürk’ün Yurt Gezileri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Anka-

ra 1975. ÖZALP, Kazım; ÖZALP, Teoman, Atatürk’ten Anılar, İş Bankası, Ankara 1992. ÖZŞEN, Tayfur, Bulmaç Mevzuat Kılavuzu (23 Nisan 1920-23 Nisan 1996), Cilt 1-2,

TAKAV, Ankara 1996. TİMUR, Taner, Türk Devrimi ve Sonrası, İmge Kitabevi, Ankara 1993. Türkiye Cumhuriyeti 80. Yıl Kronolojisi, Anadolu Ajansı, Ankara 2005. ULUATAM, Özhan, Geçmişe Bakmak: Cumhuriyet Dönemi İktisadi, Mali, Siyasi Olay-

lar Kronolojisi: 1920-2000, İmaj Yayıncılık, Ankara 2001. UYAR, Hakkı, Tek Parti Dönemi ve Cumhuriyet Halk Partisi, Boyut Kitapları, İstanbul

1999. YAVUZ, Ahmet (Der.), Türkiye Cumhuriyeti’nin Akdettiği Milletlerarası Anlaşmalar,

(20 Nisan 1920-1 Temmuz 1976), Dışişleri Bakanlığı, Ankara 1976.

Gazeteler Cumhuriyet Gazetesi Son Posta Gazetesi

Arşiv T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-

ğı, Toprak İskan Müdürlüğü Kataloğu. T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-

ğı, Bayındırlık Bakanlığı Kataloğu. T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Dairesi Başkan-

lığı, Cumhuriyet Halk Partisi Kataloğu. T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-

ğı, Bakanlar Kurulu Kararları Kataloğu.

Page 110: AÇIKLAMALI YÖNETİM ZAMANDİZİNİ 1929 – 1939kayaum.politics.ankara.edu.tr/1936.pdf · 1935: Personel Sisteminde Barem Tart ... Ekonomide atılan adımlar sonucunda, bu dönemde

Yönetim Zamandizini 810

T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-ğı, Başbakanlık Muamelat Genel Müdürlüğü Kataloğu, 4. Cilt, 1933-1937.

T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-ğı, Diyanet İşleri Başkanlığı Kataloğu.

T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-ğı, Müşterek Kararnameler Kataloğu (Kronolojik), 1930-1937.

T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-ğı, Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü Kataloğu (1924-1949), Ankara, 1999.

T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlı-ğı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden Dairesi Başkanlığı Kataloğu 1870-1951, Ankara, 2001.