Upload
nicholas-schneider
View
122
Download
18
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ALLERJİK RİNİT. Doç Dr Dane Ediger Uludağ Ün.Tıp Fakültesi Alerjik Göğüs Hastalıkları. Kursun amaçları. Bu derste bir Göğüs Hastalıkları uzmanının alerjik rinit hakkında bilmesi gerektiğini düşündüğümüz klinik ve pratik bilgiler aktarılacaktır. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ALLERJİK RİNİT
Doç Dr Dane Ediger
Uludağ Ün.Tıp Fakültesi
Alerjik Göğüs Hastalıkları
Kursun amaçları
• Bu derste bir Göğüs Hastalıkları uzmanının alerjik rinit hakkında bilmesi gerektiğini düşündüğümüz klinik ve pratik bilgiler aktarılacaktır.
• Alerjik rinit başlı başına bir antite olmasının yanı sıra astıma olan etkileri yönünden de ele alınarak, bu konuda geçerli olan ARIA rehberi ana hatlarıyla özetlenecektir.
Sonunda…• Katılımcılar,• Burun anatomisini ve rinit semptomlarını tanımaları ve rinit
sınıflaması ile ayırıcı tanısını• Alerjik rinitin sıklığını ve ekonomik yükünü• Astımla ilişkisi ve astıma etkisini• Alerjik rinitin tetikleyicileri ve alerjenleri• Alerjik rinitin patogenezini• Alerjik rinite eşlik eden durumlar olan astım ve kronik rinosinüziti• Alerjik rinitin tanı yöntemlerini ve ağırlığını saptamayı• Alerjik rinit tedavisindeki ilkeleri, ilaç tedavisi ile basamak tedavisini• Spesifik alerjen immünoterapisinin alerjik rinit tedavisindeki yerini
öğrenmiş olacaklardır
Tarihçe- İlk tanımlamaJohn Bostock, Med Chir Trans, 1819; 10: 161
“Her yıl haziran ayının başında veya ortasında başlar…..Başta ağırlık duygusu ve gözlerde dolgunluk …. Bunu burnun irritasyonusonrası hapşırma atakları izler…. Hapşırmalara göğüste baskı hissi ve solunum güçlüğü eklenir….’
Burun Anatomisi
Tanımı• Alerjik rinit (AR) burun mukozasında IgE-aracılıklı bir inflamasyonun
varlığında, burnun alerjenle karşılaşma sonrası ortaya çıkan ve kendiliğinden veya tedaviyle gerileyen semptomlarla karakterize alerjik hastalığıdır
Normal Alerjik rinit
Sıklığı
• Diğer alerjik hastalıklar gibi genetik geçişi vardır ve çevresel faktörlerle ortaya çıkar
• AR’in prevalansı tüm dünyada bölgeye ve yaşa göre değişmekle birlikte %3-40 arasında olup prevalansının artış gösterdiği bildirilmiştir
• Mortalitesi olmamakla birlikte hastanın sosyal yaşamını, okul ve iş performanslarını etkilemektedir ve ekonomik yükü fazladır
≥20%10-20%<10%
Alerjik rinit prevalansı: 13-14 yaş- ISAACStrachan et al, Pediatr Allergy Immunology 1997
1-Çocuklarda 7-17 yaşlarında 6 yıl arayla
- rinit %15’ten %22’ye artmış
Ulrik et al, Allergy 2000
2- Erişkinlerde 15-41 yaşlarında 8 yıl arayla
- rinit %25’ten %32’ye artmış
Linneberg et al, J Allergy Clin Immunol 2000
Genelde IgE duyarlanmayla ilişkili
Rinit sıklığının artışı
Astım Rinit
• Astım, rinite sıklıkla eşlik eden ve mortalitesi bulunan bir komorbidite olup ikisi birlikte “tek havayolu tek hastalık” kavramı ile tanımlanırlar
ARIA
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA)” adlı kanıta dayalı bir kılavuz yayınlanmıştır
– Klinisyenlerin AR hakkında bilgisini artırmak– AR’in astıma etkisini vurgulamak– Tanı ve tedavide kanıta dayalı düzenleme
yapmak– Hastalığın tedavisinde basamaklı tedavi
yaklaşımını önermek
ARIA Amaçları
Rinit- Klinik
• Burun akıntısı (rinore)• Burun tıkanıklığı
(nazal obstrüksiyon)• Burun kaşıntısı• Hapşırma
• Alerji yanı sıra başka rinit nedenleri de bulunmaktadır
Rinit sınıflandırması
• İnfeksiyöz• Viral • Bakteriyel• Diğer infeksiyöz
ajanlar• Alerjik• İntermitan• Persistan• Mesleksel (alerjik, nonalerjik)• İntermittan• Persistan• İlaca bağlı• Aspirin• Diğer ilaçlar
• Hormonal• Diğer nedenler• Atrofik• Emosyonel• Gıdalar• Gastoözofageal reflü• İrritanlar• NARES (Nonallergic rhinitis
with eosinophilic syndrome)
• Sebebi bilinmeyenler
Rinit ayırıcı tanısı
• Nazal polipler• Mekanik faktörler• Septum eğriliği• Adenoid hipertrofisi• Yabancı cisim• Koanal atrezi• Tümörler (Benign,
Malign)
• Granülomlar• Wegener’s gr.• Sarkoid• İnfeksiyöz• Siliya defektleri• Serebrospinal burun
akıntısı
Rinoskopi• Rinit yakınmalarına neden
olabilen diğer durumlar ayırıcı tanıda göz önünde bulundurulmalı
• Kronik yakınmalı hastalar diğer tanılar yönünden anterior ve posterior rinoskopik muayeneleri yapılmak üzere Kulak Burun Boğaz Uzmanı tarafından değerlendirilmelidir
Alerjik rinit Akut rinit Kokaine bağlı rinitKronik rinosinüzit
Eski sınıflama• 1-Mevsimsel: İlkbahar, yaz mevsimlerinde ortaya çıkar (polen ve küf
alerjenleri)
• 2-Perennial: Yıl boyu sürer; (ev tozu akarları, küf, hamamböceği, ev hayvanı alerjenleri)
• 3-Mesleksel: İş ortamında karşılaşılan maddelerle temas sonrası ortaya çıkar; (lateks, izosiyanatlar vb. )
• Eski AR sınıflamasının güçlük yarattığı durumlar– Hastaların yıl boyu veya mevsimsel semptomları ayırt edememesi– Bazı polene alerjk hastaların semptomlarının nisandan eylüle kadar
uzun sürebilmesi– Kapalı ortam alerjenleriyle tüm yıl ancak farklı düzeylerde karşılaşılması– Hastaların çoğunda hem polen hem kapalı ortam alerjen duyarlılığının
bir arada bulunması
• 1-İntermittan (aralıklı) – Haftada 4 günden az veya – Yılda 4 haftadan az
• 2-Persistan (devamlı) – Haftada 4 günden fazla ve – Yılda 4 haftadan uzun
Yeni sınıflama
Alerjik rinitin ciddiyeti ve sınıflaması
‘4’ rakamı anahtardır
HAFİF
Normal uyku veGünlük etkinlikler/spor etkilenmezNormal iş/okul ortamıSemptomlar yoğun değil
İNTERMİTTAN<4 gün/haftaveya < 4 hafta/yıl
PERSİSTAN>4 gün/hafta ve >4 hafta/yıl
ORTA-AĞIR
Bir veya fazlası varsaUyku düzensizliğiGünlük etkinlikler/spor etkilenmişİş/okul etkilenmişSemptomlar yoğun
• I-Alerjenler• İç ve dış ortam
aeroalerjenleri (ev tozu akarları, ev hayvanları, böcekler, polenler ve küf mantarları)
• II- Mesleksel tetikleyiciler• Lateks • Uçucu kimyasalların
solunduğu meslek ortamlarında
Tetikleyiciler
• III- İç ve dış ortam hava kirliliği• Dizel gazları IgE oluşumunu ve alerjik
inflamasyonu arttırabilme potansiyeli taşımaktadır. Hava kirliliği rinit semptomlarını artırmaktadır
• Sigara ve kokular iç ortam, ozon, nitrojen oksit ve sülfür dioksit dış ortam kirleticilerdir
• IV- Aspirin • Aspirin ve diğer NSAİ ilaçlar rinit ve astıma
neden olabilir
ÖYKÜBurun akıntısıBurun tıkanıklığıHapşırma/kaşınma
Çoğu günler >1 saat süreyle>2 semptom varsa
RİNİT
Hapşırma Nöbet halinde Nadir
Burun akıntısı Sulu, Kıvamlı mukus Anteiyor ve posteriordan Posteriordan
Kaşıntı Var Yok
Burun tıkanıklığı Değişken Ciddi
Diürnal değ. Gündüz daha kötü Gündüz devamlı Gece düzelir Gece daha kötüKonjonktivit Sıklıkla var Nadir
HAPŞIRANLAR
Sneezers/runners
BURNU TIKANANLAR
Blockers
ALERJİK RİNİTTE KLİNİK
Alerjik Rinitin Mekanizması
Polenler nasıl burun yakınmalarına neden olur?
1- Polenler göz, burun ve akciğerlere girerek immun sistemde duyarlanmaya neden olur
2- Polene karşı spesifik antikor üretilir
3- Antikor dokudaki mast hücresine bağlanır
4- Polenler vücuda tekrar girdiklerinde antikora bağlanarak mediatör salınımını başlatır
Alerjik reaksiyon tetiklenmesi ile burunda hapşırma, akıntı, tıkanıklık yanı sıra göz ve astım semptomları da gelişebilir
AR mekanizması
Nonspesifik nazal hiperreaktiviteAlerjik inflamasyon
(IgE aracılıklı)
Alerjen
RİNİT SEMPTOMLARI
İrritanlar
‘Minimal persistan inflamasyon’
• Persistan AR’te çok düşük düzeyde alerjen teması devam ettiğinde hastada semptom olmasa bile nazal mukozada inflamasyon bulunmaktadır
• Minimal persistan inflamasyon nedeniyle tedavi ilkelerinde inflamasyonun varlığının esas alınması önerilmektedir
Alerjik rinite eşlik eden durumlar
AstımKronik rinosinüzit
Konjonktivit
Eşlik eden durumlar Astım
• Epidemiyolojik çalışmalar astım ve rinitin bir çok hastada birlikte bulunduğunu göstermiştir
• Rinit genelde astımdan önce başlamaktadır ve AR astım için bir risk faktörüdür
Burun ve havayolu mukozaları FarklarI-Burunda yoğun kan dolaşımı olup
damarlanmada değişimler yoğun burun tıkanıklığına neden olmaktadır
Trakea ve bronşlarda ise düz kasların uyarılması astımdaki bronş spazmıyla sonuçlanır
II- Havayolu yeniden yapılanması (remodelling) astımda rastlanan bir bulgu iken rinitlilerde bulunmaz
III- Epitelyal dökülme bronş mukozasında görülürken burun mukozasında rastlanmamaktadır
Burun ve havayolu mukozaları Benzerlikler• Patofizyolojik çalışmalar astım ve rinit
arasındaki birlikteliği desteklemektedir: hem nazal hem de bronşiyal inflamasyonda
• Aynı inflamatuvar hücreler (mast hüresi,eozinofiller,Th2 lenfositler)
• Pro-inflamatuvar mediatörler (histamin, Cys LT),
• Kemokinler ve adhezyon molekülleri etkilidir
Burun ve havayolu mukozaları Benzerlikler• Rinitli hastalarda nazal alerjen verilmesi
havayolu aşırıduyarlılığına
• Endobronşiyal alerjen verilmesi bronkospazma (astım yanıtına) neden olmaktadır
• Kontrol altında olmayan rinit astımı kötüleştirmektedir
• Alerjik rinitin optimal tedavisi beraber bulunan astımı düzeltebilir
• AR’in erken tedavisinin astım gelişmesini önleyebileceği ya da astımın şiddetini azaltabileceği düşünülmektedir, ancak bu konuda da veriler yetersizdir
Tek havayolu tek hastalık
• Bu bulgular üst ve alt solunum yollarının inflamatuvar süreçlerden birlikte etkilenen ve birbirlerini etkileyebilen tek bir antite olarak algılanmasını sağlamıştır
Sonuç olarak tanıda rinit veya astım düşünüldüğünde hem üst hem alt solunum
yolları araştırılmalıdır
Atopi varlığı akut ve kronik RS için hazırlayıcı faktördür
Steroid bağımlı astım
Sinüs patolojisi
Orta şidette astım
%100
Kronik Rinosinüzit
%88
Sinüs patolojisiAstım
%39
Eşlik eden durumlar Kronik rinosinüzit (RS)
Nazal mukoza ödemi
Sinüs ostiumlarının tıkanması
Mukus retansiyonu
İnfeksiyon gelişimine eğilim
Alerjik Rinit
Sinüzit
“Kronik rinosinüzit/nazal polipozis’’ kriterleri:
Hastalığın süresi >12 hafta
1- Burun ve sinüslerde inflamasyonu gösteren iki veya daha fazla semptom;
Tıkanıklık/ konjesyon
Akıntı: önden veya geniz akıntısı
Yüz ağrısı/ bası hissi
Koku alma duyusunun kaybolması
VEYA
2-Endoskopik bulgular;
Polipler
Orta meatustan mükopürülan akıntı
Orta meatusta ödem/ mukozal tıkanıklık
VE/ VEYA
3-Paranazal sinüs tomografi bulguları;
Ostiomeatal kompleks ve/veya sinüslerde mukozal değişiklikler
EPOS Document position paper EAACI 2005
Eşlik eden durumlar Kronik rinosinüzit
• Alerjik rinit ve astımlılara büyük oranda ancak genelde daha hafif şiddette eşlik etmektedir
• Yoğun polen alerjeni ile artan – Gözlerde kaşınma– Kızarma– Sulanma– Göz kapaklarında ödem bulguları vardır
Eşlik eden durumlar Alerjik konjonktivit
Alerjik rinit
tanı ve ciddiyetin değerlendirilmesi
AR tanısıRUTİN
ÖyküGenel KBB muayenesiAlerji testleri
Cilt testleriSerum spesifik IgE
EndoskopiRijitFleksibl
RadyolojParanazal sinüs BTMR
Nazal sekresyonSitoloji
ÖZEL TESTLERNazal karşılaşma (challenge)
AlerjenLizil aspirin
Mukosiliyer fonksiyonNazal mukosiliyer klirensSiliyer vuru frekansıElektron mikroskopi
Nazal havayolu değerlendirmesiNazal inspiratuvar zirve akımıRinomanometri (anterior, posterior)Akustik rinometri
OlfaksiyonNitrik oksit ölçümü
Öykü ve KBB muayenesi
• Klinik öykü AR’in – Tanısı– Ağırlığını değerlendirme– Tedaviye yanıtı belirlemede önemlidir
• Burun muayenesi – Hafif intermittent rinitte normal olabilir– Persistan riniti olan tüm hastalara muayene
yapılmalıdır– Anterior rinoskopi sınırlı bilgi verir– Uzman tarafından nazal endoskopi yapılması
faydalıdır
Alerji Tanısı• Deri testleri:
• Alerjik hastalıkların tanısında IgE aracılıklı reaksiyon gösterilmesi esastır
• Standardize genel aeroalerjenlerle uygulanır
• Bu testler alerji uzmanı tarafından yapılıp yorumlanmalıdır
• Oral antihistaminik kullanan hastalarda yanıt yetersiz bulunur
• Serum spesifik IgE deri testlerine göre daha düşük duyarlıktadır
• Total IgE ölçümünün tanı değeri sınırlıdır
Çoklu prick test
Prick deri testi
- Mendil?
HAP
ŞUUUUU!
Tedavi
Alerjenden kaçınmaMümkün
olduğunda uygulanmalıdır
İmmünoterapiEtkililik
Uzman önerisiHastalığın doğal
seyrini değiştirebilir
İmmünoterapiEtkililik
Uzman önerisiHastalığın doğal
seyrini değiştirebilir
İlaç tedavisiGüvenlikEtkililik
Kolay kullanım
Hastanın eğitimiDaima yapılmalıdır
MALİYETCerrahi yöntemler
Endikasyonu olan hastalarda
Alerjenden kaçınma
Tekstil ürününde bulunan ev tozu akarları
Nevresimlerin 60 C de sık yıkanması ve
Alerjen geçirgen olmayan kılıf
Alerjik Rinitte İlaç Tedavisi
İlaçlar
Persistan rinitte düzenli ilaç tedavisi endikasyonu vardır
• 1- H1-antihistaminler: oral, intranazal, intraoküler• 2- Kortikosteroidler: intranazal, oral, intraoküler• 3- Kromonlar: intranazal (ülkemizde yok), intraoküler, oral • 4- Dekonjestanlar: oral ve intranazal ve H1-reseptörle
antagonistiyle kombine • 5- Lökotrien resepör antagonistleri: oral• 6- Antikolinerjikler: intranazal (ülkemizde yok)
• Kortikosteroidler• Antilökotrienler
• H1-antihistaminikler• Alfa-adrenerjik agonistler
(dekonjestan)
• Beta agonistler
hem rinit hem de astımda
rinitte
astımda
AR’de ilaç kullanım yolları • Oral alınan ilaçlar
– Olumlu yan: • Tüm hedef organlara etkisi vardır
– Olumsuz yan: • Etkinliği daha az• Sistemik yan etkiler
• İntranazal yolla – Olumlu yan:
• Hedef organa yüksek konsantrasyon• Minimal sistemik yan etki
– Olumsuz yan: • Her bölge için lokal tedavi uygulanması gerekir • Bazı hastalarda da intranazal uygulamada burun içi dağılım eşit
olmamaktadır
Hapşırma Burun akıntısı
Burun Tıkanıklığı
BurunKaşıntısı
Göz semptomları
H1-Antihistamin Oral İntranazal İntraoküler
++++0
++++0
++0
+++++0
++0+++
Kortikosteroid İntranazal +++ +++ +++ ++ ++
Kromon İntranazal İntraoküler
+0
+0
+0
+0
0++
Dekonjestan İntranazal Oral
00
00
+++++
00
00
Antikolinerjik (intranazal) 0 ++ 0 0 0
Antilökotrienler 0 + ++ 0 ++
Rinitte farmakolojik tedavinin semptomlara etkisi
Erişkinlerde rinit tedavisinde kullanılan ilaçların kanıt gücü
Mevsimsel Perennial
Alerjen kaçınma D
H1-Antihistamin Oral İntranazal İntraoküler
AAA
AA
Kortikosteroid İntranazal Oral
AA
A
Kromon İntranazal İntraoküler
AA
AA
Dekonjestan
Dekonjestan +Antihistamin (oral) A A
Antikolinerjik (intranazal) A
Antilökotrienler A
Spesifik immünoterapi Subkutan İntranazal Sublingual
AAA
AAA
Alerjik rinitte basamak tedavisi
Alerjik rinitin ciddiyeti ve sınıflaması• Rinitin şiddetini belirlemede astım ve atopik dermatiti gibi objektif kriterler bulunmamaktadır
‘4’ rakamı anahtardır
HAFİF
Normal uyku veGünlük etkinlikler/spor etkilenmezNormal iş/okul ortamıSemptomlar yoğun değil
İNTERMİTTAN<4 gün/haftaveya < 4 hafta/yıl
PERSİSTAN>4 gün/hafta ve >4 hafta/yıl
ORTA-AĞIR
Bir veya fazlası varsaUyku düzensizliğiGünlük etkinlikler/spor etkilenmişİş/okul etkilenmişSemptomlar yoğun
Hafifİntermittan
Orta-Ağırİntermittan
HafifPersistan
Orta-AğırPersistan
Oral H-1 blokerİntranazal H-1 blokerve/veya dekonjestan
Oral H-1 blokerİntranazal H-1 bloker ve/veya dekonjestanİntranazal steroid (kromon)
Persistan rinitse 2-4 hafta sonra kontrol et
Yanıt var Yanıt yok 1 ay tedavi Basamak çık
İntranazal steroid
2-4 hafta sonra kontrol et
Yanıt var Yanıt yok
Basamak düş Tanıyı gözden geçirTedavi 1 ay Tedavi uyumsuzluğu?
İnf. vd. nedenler?
1- İntranazal Steroid dozunu arttır2-Kaşıntı/hapşırık varsa Oral H-1 bloker ekle3-Burun akıntısı varsa ipratropium ekle4-Burun tıkanıklığı varsa dekonjestan veya kısa süreli oral steroid ekle
Yanıt yok
Cerrahi
Konjonktivit varsaOral H-1 bloker, İntraoküler H-1 bloker, İntraoküler kromon (veya salin) ekle
Spesifik İmmünoterapi Düşün
*Herhangi biri
* Herhangi biri
Alerjen korunma önlemleri
Alerjenle Spesifik İmmünoterapi
• Alerjene bağlı IgE-aracılıklı reaksiyon bir multi-organ hastalığı olarak görülmelidir
• SİT’i bir organ hastalığının tedavisinden çok alerjen duyarlılığının tedavisi gibi düşünmelidir
• Bir çok astımlı hastanın eşlik eden rinit veya rinokonjonktiviti bulunmakta ve SİT ile tüm hedef organlar tedavi edilmektedir
Alerjenle Spesifik İmmünoterapi
• Subkutan immünoterapi alerjik hastalığın seyrini değiştiren bir tedavidir
WHO ve EAACI rehberi• Subkutan immünoterapi (SCIT)
– Optimal aşı dozu ve uygun biyolojik ünitelerin kullanımı, majör alerjen miktarının optimal olması önerilmektedir
• Yüksek dozlu sublingual immünoterapi (SLIT) – Özellikle akar ve polen duyarlı rinit; konjonktivit ve/veya astımı
olanlarda– İlaç tedavisi ile hasta tam rahatlamıyorsa– SCIT’le sistemik reaksiyon gelişmişse veya – Hasta injeksiyonu reddediyorsa önerilebilir– SLIT’in erişkinlerde ve çocuklardaki güvenliliği çok sayıda
çalışmada gösterilmiştir
Olgu örneği-1
• 25 yaşında kadın hasta • Yakınma ve öykü: Burunda akıntı, kaşıntı, hapşırma
atakları, zaman zaman gözlerde kaşıntı sulanma• Bu yakınmalar her sene nisan ayında ortaya çıkıyor ve
haziran sonuna kadar 2 ay sürüyor• Geçen yıl ilkbaharda düzenli ilaç kullanmış ancak
yakınmaları tam baskılanmamış• İlk kez bu sene pikniğe gittiği gün göğsünde baskı hissi
duymuş• Hapşırıklar sabahları 15-20 kez oluyor• Açık havada burun akıntısı ile bir paket mendili
tüketebiliyor
Olgu örneği-1• Tanı: Yapılan prick deri testinde çimen poleni, tahıl
polenleri, ev tozu akarına karşı alerjik bulundu • Hastanın polene bağlı persistan alerjik riniti var• Tedavi: • 1- Korunma: İlkbaharda zorunlu haller dışında açık
havada bulunmaması önerildi• 2- İlaç: İntranazal steroid profilaktik olarak başlanıyor• Rinit ataklarında oral veya intranazal antihistaminik
öneriliyor• 3- Alerji aşısı: Önceki yıl ilaç kullanmasına rağmen
semptomları devam etmiş bu nedenle polenle spesifik immünoterapi düşünülebilir
Olgu örneği-2
• 20 yaşında erkek hasta • Yakınma ve öykü: Gözlerde, burunda, kulak ve
damakta kaşıntı, hapşırma ve burun akıntısı • Bu yakınmalar kedisi olan arkadaşına gittikten
15 dakika sonra ortaya çıkıyor ve 2 saatte düzeliyor
• Yakınmalarda mevsim farkı yok, kedi olan eve her gittiğinde tekrarlıyor ve kediyle aynı odada bulunmasa bile ortaya çıkıyor
• Her atak daha uzun sürüyor ve kuru öksürük de yakınmalara ekleniyor
Olgu örneği-2• Tanı: Yapılan testlerde kedi alerjenine karşı güçlü
pozitiflik saptanıyor• Hastanın kediye bağlı persistan alerjik riniti bulunuyor• Tedavi: • 1- Korunma: Arkadaşını sık ziyaret ediyor ve kedi
uzaklaştırılamıyor• 2- İlaç: İntranazal steroid ve intraoküler sodium
kromoglikat profilaktik olarak başlanıyor• Rinit ataklarında intranazal antihistaminik öneriliyor• 3- Alerji aşısı: yakınmalar ilaçla kontrol altına alınabildiği
için bu aşamada düşünülmez• Ancak temas azaltılamadığı için yakınmalar ilaçla kontrol
edilemezse yapılabilir
Olgu örneği-3• 35 yaşında erkek hasta, beden eğitimi öğretmeni • Yakınma ve öykü: Burunda tıkanıklık, sık sık yüzde ağrı,
koyu kıvamlı akıntı, sabahları hapşırma atakları, eforla nefes darlığı ve hırıltı atakları
• Burun yakınmaları mevsim farkı olmaksızın 10 yıldır devamlı var, burun bazen tam tıkanıyor ve koku alması azalıyor
• Nefes darlığı yeni başlamış, ayda 4-5 kez olmuş • Okulda tozlu ortamlarda da hapşırıyor• Tanı: Ev tozu ve depo akarlarına karşı duyarlılık bulunuyor • Solunum fonksiyon testi FEV1 beklenenin %85’i
Olgu örneği-3
• Hastanın akara bağlı orta-ağır şidette persistan alerjik riniti ve hafif persistan astımı mevcut
• Tedavi: • 1- Korunma: Evde ve iş yerinde toz önlemleri• 2- İlaç:
– İntranazal steroid başlandı, lüzum halinde oral / intranazal antihistaminik
– İnhaler steroid 400 mcg budesonid ve lüzum halinde çabuk etkili beta-agonist
– Hastanın kontrolde yapılan SFT’de FEV1 beklenenin %110’u ölçüldü
• 3- KBB muayenesi: Septum deviasyonu, alerjik rinit ve kronik sinüzit bulgularıyla sinüzit tedavisi verildi. Tedavi sonrası deviasyon ameliyatı önerildi
• 4- Alerji aşısı: İzole akar duyarlılığı nedeniyle düşünülebilir. Hastanın ilaç tedavisi ve önlemlerle izlemi sonrası karar verilir.
• 1-AR, sık görülmesi, yaşam kalitesini, iş/okul yaşamını etkilemesi, ekonomik boyutu, astımla ilişkisi, sinuzit ve konjonktivit gibi diğer klinik durumlarla olan birlikteliği nedeniyle önem taşır
• 2- AR astım için bir risk faktörü olarak kabul edilmelidir
• 3- AR’in yeni sınıflandırması “İntermittan” (aralıklı) ve “Persistan” (devamlı) olarak, ağırlığı ise hafif ve orta/ağır olarak yapılmaktadır
• 5- AR tedavisi; alerjen korunma önlemleri, ilaç tedavisi ve alerjen immünoterapisi şeklinde kombine olup, ilaç tedavisi ağırlığına göre basamak tedavisi şeklindedir
ARIA Özet
• 6- Hastanın normal yaşamını sürdürebilmesi için çevre ve sosyal şartlar düzenlenmelidir
• 7- Persistan AR olan hastalar astım varlığı yönünden , astım hastaları da rinit varlığı yönünden sorgulanmalıdır
• 8- Üst ve alt solunum yolunun birlikte tedavi edilmesi ideal yaklaşımdır
• 9-Gelişmekte olan ülkelerde tedavinin maliyeti ile ilgili stratejiler oluşturulmalıdır
ARIA Özet (devam)
TEŞEKKÜR EDERİM