DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSEDER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZDELLA PASTORALE CATTOLICA POLACCA IN SVIZZERA

NR 452MAJ 2009

POLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII

AmenBogu na chwa∏´

2 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Na ok∏adce: Ks. Biskup Krzysztof Zadarko, Koszalin 25 kwietnia 2009. Fot

PIELGRZYMKAPOLONII SZWAJCARSKIEJ

DO SANKTUARIUM CZARNEJ MADONNY w EINSIEDELN1 Czerwca 2009 r., g. 12.00

w drugi Dzieƒ Zielonych Âwiàt i w uroczystoÊç NajÊwi´tszej Maryi Panny, Matki KoÊcio∏aUroczystej Mszy Êwi´tej przewodniczyç b´dzie i homili´ wyg∏osi

Ksiàdz Biskup Dr Krzysztof ZadarkoW czasie Mszy Êw. w Einsiedeln dzi´kowaç b´dziemy Panu Bogu

za dar 25 lat kap∏aƒstwa ks. dr S∏awomira Kaweckiego, rektora PMK

N a K o n c e r t G a l o w y Z e s p o ł u

TRUBADURZYzaprasza do Genewy w dniu 29 maja 2009 rokupan Miros∏aw T∏okiƒski, by∏y pi∏karz „Widzewa” ¸ódê i reprezentant Polski

Szczegó∏owe informacje na stronie 14

Tak du˝o dzieje si´ ostatnio w naszej Misji, ˝e aby infor-mowaç Was o tym na bie˝àco, musimy nieustannie czuwaçnad zawartoÊcià „WiadomoÊci”; stàd niektóre artyku∏y uka-˝à si´ w póêniejszym terminie, a inne, niestety, stracà na ak-tualnoÊci, za co serdecznie autorów przepraszamy.

Na pierwszy plan wysuwajà si´ dwa donios∏e wydarze-nia: nominacja ksi´dza arcybiskupa Zygmunta Zimowskie-go na przewodniczàcego Papieskiej Rady ds. Duszpaster-stwa S∏u˝by Zdrowia oraz Êwi´cenia biskupie w Koszalinieksi´dza dr. Krzysztofa Zadarko, duszpasterza Polskiej MisjiKatolickiej w Szwajcarii.

Ksi´dzu arcybiskupowi Zygmuntowi Zimowskiemu z ca-∏ego serca dzi´kujemy za ogromnà ˝yczliwoÊç i wsparciew tym nie∏atwym czasie dla Polskiej Misji Katolickiej w Szwaj-carii. Ufamy, ˝e ten trud nie pójdzie na marne. Gratulujemynominacji i zapewniamy o naszej modlitewnej pami´ci.

Dla naszej Misji bez wàtpienia Êwi´cenia biskupie w Ko-szalinie przejdà do historii. Wype∏niona po brzegi katedrakoszaliƒska by∏a Êwiadectwem, jak bardzo diecezja potrze-buje biskupa Krzysztofa. Tym bardziej jesteÊmy wdzi´czniPanu Bogu za to, ˝e mogliÊmy mieç tego kap∏ana w naszejMisji przez prawie dwa lata. Nasze dzi´kczynienie za jegoprac´ wyraziliÊmy w czasie Mszy Êwi´tej w Zurychu, w Po-niedzia∏ek Wielkanocny. S∏owa wypowiedziane zw∏aszczaprzez najm∏odszych na d∏ugo pozostanà w pami´ci uczest-ników. Ju˝ dzisiaj zapraszam wszystkich do Einsiedeln na 1czerwca, gdzie ksiàdz biskup Krzysztof b´dzie przewodni-czy∏ naszym uroczystoÊciom.

S∏owa wdzi´cznoÊci w imieniu Polskiej Misji Katolickiejprzekaza∏em tak˝e ksi´dzu biskupowi Ryszardowi Karpiƒ-skiemu podczas uroczystoÊci 50-lecia jubileuszu jego Êwi´-ceƒ kap∏aƒskich w Lublinie, dnia 18 kwietnia bie˝àcego roku.

Nie zapominamy podzi´kowaç tym wszystkim, którzyanga˝owali si´ w przeprowadzenie rekolekcji wielkopost-nych oraz obchodów rocznicy Êmierci Jana Paw∏a II. W Êro-dowiskach, gdzie pami´ç o Janie Pawle II tak szybko prze-mija, naszym obowiàzkiem jest pomyÊleç ju˝ teraz, w jakisposób uczciç piàtà rocznic´ jego Êmierci.

Wa˝nym wydarzeniem dla naszej Misji w tym czasie jestobecnoÊç ksi´dza profesora Józefa Naumowicza, który przezkilka miesi´cy b´dzie nas wspiera∏ w pracy duszpasterskiej.W tym kontekÊcie pragnà∏bym przekazaç wielkie s∏owauznania i podzi´kowania tym wszystkim, którzy wspierajànasz fundusz stypendialny i odpowiedzieli na nasz apelw Wielkà Sobot´. W sytuacji, kiedy coraz trudniej b´dzie po-zyskaç kap∏anów do pracy w naszej Misji, zagadnienie fun-duszu stypendialnego nabiera szczególnego znaczenia.

Miesiàc maj niesie ze sobà wspomnienie rocznicyuchwalenia Konstytucji 3 maja. Bardzo ucieszy∏ nas tekst,którego autor – pan Marco Schmid – zaprezentowa∏ punktwidzenia obcokrajowca, Szwajcara, na ten niezwyk∏y mo-ment historii narodu polskiego.

Piel´gnowanie pami´ci stawiamy sobie jako jeden z naj-wa˝niejszych celów w dzia∏alnoÊci naszej Misji i dlatego niezapominamy o wielkim zwyci´stwie pod Monte Cassino.Wybierajàc si´ do W∏och, koniecznie trzeba zaplanowaç so-bie czas na odwiedzenie tego miejsca. Tekst ojca J. Bocheƒ-skiego w tym numerze „WiadomoÊci” ma szczególnà war-toÊç, poniewa˝ jego autor by∏ Êwiadkiem i uczestnikiemtamtego wydarzenia sprzed 65 lat.

Nie zapominamy tak˝e o 20. rocznicy wyborów 4czerwca. I chocia˝ wiele szans zosta∏o zaprzepaszczonych,to dla historii Êwiata b´dzie to wa˝na data. By∏oby du˝ymb∏´dem, gdybyÊmy o tym nie pami´tali.

28 czerwca b´dziemy obchodziç 10-lecie naszej PolskiejSzko∏y w Lozannie. Chcemy pami´taç o tych, którzy przy-czynili si´ do powstania tej szko∏y i jej rozwoju, a jednocze-Ênie zastanowiç si´ nad celami, jakim s∏u˝y, i ich realizacjà.Dlatego zwracam si´ z proÊbà o nadsy∏anie informacji zwià-zanych z powstawaniem, funkcjonowaniem oraz jej per-spektywami.

W archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Marly kontynu-owane sà prace nad porzàdkowaniem, i jednoczeÊnie opra-cowywaniem, najwa˝niejszych dokumentów. JesteÊmywdzi´czni dyrekcji archiwów paƒstwowych za przys∏anienam tak znakomitego fachowca w osobie pani Moniki Pan-ter, kustosza Archiwum Paƒstwowego w Gdaƒsku.

Najpóêniej w numerze wakacyjnym zamieÊcimy obszer-nà relacj´ z wyników jej prac i osiàgni´ç.

Na poczàtku czerwca odb´dà si´ wybory do ParlamentuEuropejskiego. Szkoda, ˝e frekwencja wyborcza przy tychwyborach jest bardzo mizerna. Trzeba sobie dobitnie uÊwia-domiç, ˝e parlament europejski stanowi prawo, które potemjest wcielane w ˝ycie przez poszczególne paƒstwa. Fakt:w Szwajcarii nic nie uczyniono od ostatnich wyborów, abyPolakom by∏o bli˝ej do punktu wyborczego, ale to jednakw miar´ mo˝liwoÊci warto zadaç sobie trud i wziàç w tychudzia∏ w tym wa˝nym wydarzeniu.

Nie zapominamy, ˝e w maju jest tak˝e Dzieƒ Matki, dla-tego kochanym Mamom sk∏adamy wyrazy uznania, goràcepodzi´kowania i najlepsze ˝yczenia.

Wszystkim, którzy wspierajà dzia∏alnoÊç naszej Misjii „WiadomoÊci”, serdecznie dzi´kuj´.

Do zobaczenia w Einsiedeln 1 czerwca! Ks. dr S∏awomir Kawecki

Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 3

Drodzy Czytelnicy!

4 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA KOÂCIO¸A

Ks. Zbigniew Niemirski: Ksi´˝e Arcybiskupie, nie ukrywam,

˝e wypowiadam ten tytu∏ z nieÊmia∏oÊcià. Ojciec Âwi´ty

mianowa∏ Ekscelencj´ przewodniczàcym Papieskiej Rady

do spraw Duszpasterstwa S∏u˝by Zdrowia. Czym jest ta dy-

kasteria?

– Abp Zygmunt Zimowski: 11 lutego 1985 r. OjciecÂwi´ty Jan Pawe∏ II powo∏a∏ Komisj´ do spraw S∏u˝by Zdro-wia. Poczàtkowo przynale˝a∏a ona do Papieskiej Radydo spraw Âwieckich. W∏asnà autonomi´ otrzyma∏a trzy latapóêniej. To w∏aÊnie wtedy, 28 czerwca 1988 r. Jan Pa-

we∏ II og∏osi∏ konstytucj´ apostolskà „Pastor Bonus” i ko-misj´ podniós∏ do rangi Papieskiej Rady do spraw Duszpa-sterstwa S∏u˝by Zdrowia. Radà kieruje przewodniczàcy,a wspiera go sekretarz i podsekretarz oraz liczni cz∏onkowiei konsultorzy. Ten watykaƒski organ doradza w sprawachduszpasterstwa pracowników s∏u˝by zdrowia i pacjentóworaz wspó∏pracuje z innymi dykasteriami Kurii Rzymskiej.

To zadanie dotykajàce bardzo istotnych i zarazem bole-

snych momentów ludzkiego ˝ycia. Nie da si´ go realizowaç

bez osobistego zaanga˝owania w pos∏ug´ chorym.

– Los ludzi chorych i cierpiàcych by∏ mi zawsze jakoÊszczególnie bliski. Gdy jako diakon przygotowywa∏em si´do Êwi´ceƒ kap∏aƒskich, has∏em roku w naszym tarnow-skim seminarium by∏y Chrystusowe s∏owa „Non ministrarised ministrare” – Nie przyszed∏em aby mi s∏u˝ono, ale abys∏u˝yç. One sta∏y si´ inspiracjà do napisu na moim prymi-cyjnym obrazku: Id´, Panie, aby Ci s∏u˝yç w ubogich i cier-piàcych. A potem przyszed∏ czas pracy na wikariacie w Sta-rym Sàczu. Tam zorganizowa∏em Msze Êw. dla chorychw pierwsze piàtki miesiàca, które sprawowaliÊmy w do-mach. Jeszcze dziÊ spotykam osoby, które wtedy by∏y ludê-mi bardzo m∏odymi. Sà wdzi´czni za to, ˝e ich chorzy ro-dzice mieli duchowà opiek´.

Tej troski nie zahamowa∏a te˝ nominacja do pracy w waty-

kaƒskiej Kongregacji Wiary?

– Przez wiele lat by∏em kapelanem sióstr w Domu Ma-cierzystym Sióstr Benedyktynek Wynagradzajàcych Naj-Êwi´tszemu Obliczu Chrystusa Pana w podrzymskim Bas-sano Romano. Jeêdzi∏em tam ka˝dej niedzieli i po Mszy Êw.spieszy∏em z Komunià Êw. i pos∏ugà do starszych, którzymieszkali w tamtejszych pensjonatach. To wtedy zrodzi∏asi´ idea budowy i zorganizowania domu dla ludzi starszych

Arcybiskup Zygmunt Zimowski przewodniczàcym

Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa S∏u˝by Zdrowia

18 kwietnia 2009 r. Biskup Zygmunt Zimowski, ordynariusz radomski, delegat Konferencji Episkopatu Polski do Spraw Duszpaster-stwa Emigracji Polskiej zosta∏ mianowany przez papie˝a Benedykta XVI przewodniczàcym Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa S∏u˝-by Zdrowia. JednoczeÊnie zosta∏ podniesiony do godnoÊci arcybiskupa.

Jego Ekscelencji, Ksi´dzu Arcybiskupowi Zygmuntowi Zimowskiemu,

Delegatowi Konferencji Episkopatu Polski do Spraw Duszpasterstwa Emigracji

serdeczne gratulacje z racji zaszczytnej nominacji na

Przewodniczàcego Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa S∏u˝by Zdrowia

i najlepsze ˝yczenia Bo˝ego b∏ogos∏awieƒstwa i Êwiat∏a Ducha Âwi´tego

na owocnà prac´ w dykasterii Kurii Rzymskiej

sk∏ada w imieniu Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii ks. dr S∏awomir Kawecki, Rektor PMK

Poni˝ej przytaczamy fragmenty wywiadu, jakiego ksiàdz arcybiskup Zygmunt Zimowski udzieli∏ redakcji „GoÊcia Niedzielnego”

S∏u˝yç w ubogich i cierpiàcych

Zdj´cie: Micha∏ Wyczu∏kowski

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 5

Z ˚YCIA KOÂCIO¸A

w Polsce. Uda∏o si´ go zorganizowaç w moich rodzinnychstronach, w Kupieninie. W Domu Pogodnej StaroÊci im. Ja-na Paw∏a II, bo tak nazwaliÊmy t´ placówk´, swój kàt zna-leêli starsi i chorzy. Opiek´ przej´∏y siostry benedyktynki.Swój zakonny charyzmat chcia∏y realizowaç w∏aÊnie w oj-czyênie Jana Paw∏a II, nie tylko papie˝a, ale te˝ cz∏owieka,który promieniowa∏ wra˝liwoÊcià na ludzkie cierpienie.

Czy ma ju˝ ks. Arcybiskup jakieÊ plany odnoÊnie do pracy

w papieskiej radzie?

– Najpierw b´d´ si´ stara∏ kontynuowaç to, co wypraco-wali moi poprzednicy. A mam tu przede wszystkim na my-Êli to, co dla Rady wniós∏ kard. Fiorenzo Angelini i jej ostat-ni przewodniczàcy kard. Javier Lozano Barragan. Poza tymszczegó∏owe zadania jasno precyzuje papieski dokument,wspomniana konstytucja apostolska „Pastor Bonus”. Wa˝-nymi wskazaniami sà tak˝e s∏owa Jana Paw∏a II napisanew Encyklice „Evangelium vitae: „˚ycie cz∏owieka pochodziod Boga, jest Jego darem, Jego obrazem i odbiciem, udzia-∏em w Jego o˝ywczym tchnieniu. Dlatego Bóg jest jedynymPanem tego ˝ycia: cz∏owiek nie mo˝e nim rozporzàdzaç.Bóg sam przypomina o tym Noemu po potopie: Upomn´si´ te˝ u cz∏owieka o ˝ycie cz∏owieka i u ka˝dego – o ˝yciebrata. Autor tekstu biblijnego stara si´ w tym miejscu pod-kreÊliç, ˝e fundamentem Êwi´toÊci ˝ycia jest Bóg i Jego

dzia∏anie stwórcze, bo cz∏owiek zosta∏ stworzony na obrazBoga. ˚ycie i Êmierç cz∏owieka sà zatem w r´ku Boga, w je-go mocy: w jego r´ku tchnienie ˝ycia i dusza ka˝dego cz∏o-wieka, wo∏a Hiob. To Pan daje Êmierç i ˝ycie, wtràca do Sze-olu i zeƒ wyprowadza”.

Dodam jeszcze, ˝e ju˝ w nadchodzàcym roku przypad-nie dwudziesta piàta rocznica istnienia Rady. To b´dzie do-skona∏a okazja do zorganizowania mi´dzynarodowegosympozjum, w czasie którego mogà zostaç przypomnianeosoby zwiàzane z Radà i jej dokonania.

Papieska nominacja przysz∏a tu˝ przed Niedzielà Mi∏osier-

dzia. To czas mi´dzy szeÊçdziesiàtà rocznicà urodzin ks. Ar-

cybiskupa i dniem imienin. Czy jest tu jakiÊ zwiàzek?

– Musz´ powiedzieç, ˝e te daty nie majà specjalnegozwiàzku poza jednà. Ojciec Âwi´ty Benedykt XVI nomino-wa∏ mnie w przeddzieƒ Niedzieli Bo˝ego Mi∏osierdzia.Chcia∏ przez to podkreÊliç, ˝e prawda o Bogu bogatymw mi∏osierdzie przek∏ada si´ na naszà codziennoÊç i dotykaka˝dego z nas w ca∏oÊci naszej egzystencji, tak˝e w tym wy-miarze, który wià˝e si´ z cierpieniem – i tym fizycznym,i tym duchowym. Tu szczególnie Bóg pokazuje swà mi∏o-siernà bliskoÊç i solidarnoÊç z ka˝dym cz∏owiekiem.

ks. Zbigniew Niemirski, GoÊç Niedzielny, za: www.radom.opoka.org.pl

18 kwietnia br. w Lublinie odby∏y si´ uroczystoÊci jubi-leuszu 50-lecia Êwi´ceƒ kap∏aƒskich bp. Ryszarda Karpiƒ-skiego, by∏ego delegata Konferencji Episkopatu Polski ds.duszpasterstwa emigracji. W dzi´kczynnej modlitwiepod przewodnictwem Prymasa Polski kard. Józefa Glempauczestniczyli 18 kwietnia tak˝e inni duchowni, którzyprzyj´li Êwi´cenia kap∏aƒskie w 1959 r.

Bp Karpiƒski przyzna∏, ˝e przy okazji takiego jubileuszunajwa˝niejsza jest modlitwa dzi´kczynienia za dar ˝yciai powo∏ania. „Z ogromnà wdzi´cznoÊcià wspominamy nie-

˝yjàcych ju˝ naszych rodziców. JesteÊmy wdzi´czni za to,˝e w czarnych mrokach okupacji starali si´ dla nas o chlebpowszedni i potrafili roznieciç w nas sakramentalnà ∏ask´wiary. Ci´˝ko pracujàc, starali si´ o nasze wykszta∏cenie”– mówi∏ bp Karpiƒski.

UroczystoÊci z okazji jubileuszu 50-lecia kap∏aƒstwa bp.Ryszarda Karpiƒskiego odb´dà si´ jeszcze 20 kwietniana Jasnej Górze i 26 kwietnia w Michowie, rodzinnej para-fii biskupa pomocniczego archidiecezji lubelskiej.

www.radiovaticana.org.pl

Na zdj´ciu: Biskup Jubilat Ryszard Karpiƒski i Ksi´˝a Jubilaci w zakrystii po uroczystoÊci. Foto: Katarzyna Artymiak

Jubileusz 50-lecia Êwi´ceƒ kap∏aƒskich biskupa Ryszarda Karpiƒskiego

6 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA KOÂCIO¸A

Katedra pw. NiepokalanegoPocz´cia NMP w Koszalinie,Âwi´to Êw. Marka, Ewangelisty– 25 kwietnia 2009 roku,godz. 11.00

„Âwiadomy swojej ludzkiejs∏aboÊci, upraszam Bogao ewangelicznà màdroÊç, wy-trwa∏oÊç i mi∏oÊç niezb´dnà

dla ka˝dego biskupa” – powiedzia∏ ks. Krzysztof Zadarko,przyjmujàc Êwi´cenia biskupie w koszaliƒskiej katedrze pw.Niepokalanego Pocz´cia NMP.

G∏ównym konsekratorem biskupa-nominata by∏ ordy-nariusz koszaliƒsko-ko∏obrzeski bp Edward Dajczak, wspó∏-konsekratorami – metropolita warszawski abp KazimierzNycz i emerytowany biskup pomocniczy diecezji koszaliƒ-sko-ko∏obrzeskiej Tadeusz Werno.

Na uroczystoÊci do koszaliƒskiej katedry przyby∏y t∏umywiernych, wÊród nich rodzina biskupa-nominata, goÊciez Niemiec oraz liczni reprezentanci koÊcio∏a Szwajcarskie-go i Polskiej Misji Katolickiej ze Szwajcarii, gdzie ks. Zadar-ko pracowa∏ jako duszpasterz.

UroczystoÊci rozpocz´∏y si´ od procesji z koÊcio∏a pw.Êw. Józefa, by tu˝ po godz. 11.00 dotrzeç do katedry, gdzieodby∏a si´ liturgia Êwieceƒ nowego biskupa pomocniczegodiecezji koszaliƒsko-ko∏obrzeskiej.

W homilii bp Dajczak podkreÊli∏, ˝e Bóg zawsze wo∏apo imieniu, konkretnie, odzywa si´ do cz∏owieka anga˝ujàcw to równie˝ swój KoÊció∏, ale to wszystko jest Jego dzie∏o.„Czyni to tak jak chce, to Jego decyzja” – mówi∏ ordynariusz.

Jak przypomnia∏ kaznodzieja, to Bóg ofiaruje cz∏owie-kowi spotkania, tak jak uczniom idàcym do Emaus, gdy za-szed∏ im drog´. „Tylko w Jego imieniu g∏osi si´ ewangeli´pojednania, mi∏oÊci i ten urzàd, na który ma byç wyÊwi´co-ny dzisiaj nowy biskup tej diecezji tylko dlatego istnieje, ˝etrzeba g∏osiç ewangeli´. Do tego jest potrzebny. To nam

Bóg przyrzek∏, ˝e otrzymamy Ducha Êw., ˝e zstàpi na nas,˝e staniemy si´ Êwiadkami Jezusa po ca∏ym Êwiecie”– stwierdzi∏ bp Dajczak.

Ordynariusz zwróci∏ uwag´, ˝e ewangelia to nie ca∏y ze-staw pouczeƒ, czy zlepek s∏ów, ale to sposób „w jaki si´jest”. Hierarcha podkreÊli∏, ˝e w Êmierci Jezusa na krzy˝uBóg zinterpretowa∏, mi∏oÊç która posz∏a przeciwko boskiejsprawiedliwoÊci. „Bóg w mi∏oÊci poszed∏ przeciwko sobie.To wypisana definicja najczystszej, najprawdziwszej mi∏o-Êci, takiej która przemienia” – powiedzia∏ bp Dajczak.

Święcenia Biskupa Pomocniczego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej

Ksiedza Pra∏ata Krzysztofa Zadarki

Z ˚YCIA KOÂCIO¸A

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 7

Zwracajàc si´ do ks. Zadarki kaznodzieja podkreÊli∏, ˝ebyç biskupem to otoczyç braterskà mi∏oÊcià wszystkich: ka-p∏anów, diakonów, ubogich, s∏abych, pielgrzymów i przyby-szów. „Taki biskup jest potrzebny tej diecezji” – stwierdzi∏ bpDajczak. Jak doda∏, by si´ to mog∏o staç trzeba byç uleg∏ym,a to ponad naszà moc. „Trzeba byç uleg∏ym Bogu, daç si´mu prowadziç, niekoniecznie tam gdzie sobie wymarzy∏em,czasem pod pràd nawet w∏asnego myÊlenia. Ta uleg∏oÊçupodabnia nas do Chrystusa” – powiedzia∏ hierarcha.

Na zakoƒczenie bp Dajczak zaapelowa∏ do nowego bi-skupa: „Uczyƒ sobà ten KoÊció∏ w koszaliƒsko-ko∏obrze-skiej czàstce jeszcze bardziej wiernym Bogu i jeszcze bar-dziej uleg∏ym”.

Po homilii rozpocz´∏a si´ liturgia Êwi´ceƒ biskupich.Wspó∏konsekratorami biskupa-nominata Zadarki byli me-

tropolita warszawski abp Kazimierz Nycz i emerytowanybiskup pomocniczy diecezji koszaliƒsko-ko∏obrzeskiej Ta-deusz Werno. Najwa˝niejszym momentem Êwi´ceƒ bisku-pich by∏o na∏o˝enie ràk przez g∏ównego szafarza Êwi´ceƒi wspó∏konsekratorów na g∏ow´ elekta. Gest ten oznaczaprzekazanie w∏adzy w KoÊciele.

Abp Andrzej Dzi´ga, metropolita szczeciƒsko-kamieƒ-ski, zwracajàc si´ do nowego biskupa powiedzia∏: „Wnie-siesz du˝o Êwie˝oÊci, màdroÊci i wiary w Episkopacie i Pol-sce. Ta nominacja jest to znak wewn´trznego ducha si∏y tejdiecezji”.

Prezydent miasta Miros∏aw Mikietyƒski w imieniumieszkaƒców Koszalina prosi∏ bp. Zadark´, by ochrania∏KoÊció∏ nie tylko od wrogów, ale broni∏ te˝ przed niewcze-snymi przyjació∏mi oraz by g∏os KoÊcio∏a rozbrzmiewa∏ tak-˝e w miejscach, gdzie nie jest mile widziany.

S∏owa podzi´kowania Ksi´dzu Biskupowi z∏o˝yli przed-stawicieli Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii, PaƒstwoMilczukowie oraz Lenartowie z Zurychu:

„Ksi´˝e Biskupie Krzysztofie pragniemy Ci w tym uro-czystym Dniu Twoich Âwi´ceƒ Biskupich w imieniu ca∏ejPolskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii, tutaj w koszaliƒskiejkatedrze jeszcze raz bardzo serdecznie podzi´kowaçza wszelkie Êwiadectwo wiary, za Êwiadectwo umi∏owaniaTwojego powo∏ania kap∏aƒskiego, za wszelkie dobro, które-go doÊwiadczaliÊmy podczas Twojego duszpasterzowaniaw Zurychu i w innych OÊrodkach PMK. JednoczeÊnie pra-gniemy ˝yczyç Ci, aby wszelkie znaki czasu, jakie Pan Bógb´dzie stawia∏, by∏y wyzwaniem w Twojej biskupiej pos∏u-dze; ˝yczymy Ci równie˝, aby towarzyszy∏a Ci ka˝dego dniamoc wiary, moc nadziei, moc mi∏oÊci i aby wzrasta∏o w ser-cach ludzkich tutaj, w tej diecezji, wi´ksze umi∏owanieChrystusa. Amen Bogu na chwa∏´”.

Po delegacji szwajcarskiej g∏os zabra∏ ks. S∏awomir Ka-wecki, Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii.W swoim wystàpieniu ks. rektor powiedzia∏ m. in:

„Drogi Ksi´˝e Biskupie Krzysztofie, spotkaliÊmy si´ pra-wie pó∏ wieku temu na wyk∏adach u Ê.p. ksi´dza biskupa Ja-na Chrapka. MyÊl´, ˝e Ê.p. biskup Jan raduje si´ dzisiaj bar-dzo. SpotkaliÊmy si´ potem na wyk∏adach u ksi´dza profe-sora Romana Bartnickiego, którego darzymy wielkim sza-cunkiem, i który tutaj z nami jest dzisiaj obecny. Potem

8 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA KOÂCIO¸A

przyszed∏ rok 2007. Potrzebny by∏ dla Polskiej Misji Katolic-kiej w Szwajcarii kap∏an z doÊwiadczeniem. Gdzie mog∏emsi´ udaç, jak nie do Koszalina...”. Zwracajàc si´ do ksi´dzabiskupa Edwarda Dajczaka, ksiàdz Kawecki powiedzia∏:„Ksi´˝e Biskupie Edwardzie bardzo dzi´kuj´ za odwag´, ˝eksiàdz biskup uwierzy∏, i˝ ksiàdz Krzysztof wróci, ˝e nie za-bierzemy go na sta∏e. Dzi´kuj´ te˝ z ca∏ego serca tym, któ-rzy pomogli przekonaç Ksi´dza Biskupa Edwarda, ˝ebypodjà∏ t´ bardzo ryzykownà i odwa˝nà decyzj´. Chcia∏bymw tym miejscu powiedzieç jedno wszystkim arcybiskupomi biskupom, ˝eby si´ nie bali daç nam dobrego kap∏anado Szwajcarii.

Ksi´dzu biskupowi Krzysztofowi dzi´kujemy za to, ˝eprzez ten czas, anga˝ujàc si´ na sto procent, a mo˝e i wi´-cej, dopomóg∏ do tego, ˝e te relacje z koÊcio∏em szwajcar-skim nabra∏y nowego wymiaru i radujemy si´, ˝e jest z na-mi dzisiaj w dzieƒ Âwi´tego Marka, dyrektor Migratio PanMarco Schmid; jest te˝ ksiàdz Luis Capilla z Zurichu, bar-dzo ˝yczliwy dla naszej Misji. Jest z nami ksiàdz biskupAmédée Grab, przedstawiciel Episkopatu Szwajcarii. Towielki zaszczyt dla nas.

Ka˝dy, kto zna∏ sytuacj´ Polskiej Misji Katolickiejw Szwajcarii wie, ˝e to jest wielkie osiàgni´cie. Nie by∏obytego osiàgni´cia, bez Twojego – ksi´˝e biskupie Krzysztofie

-zaanga˝owania i màdroÊci oraz tworzenia tych dobrychrelacji. B´dzie nam tego brakowaç, ale myÊl´, ˝e kap∏ani,którzy z nami pracujà, nauczyli si´ ju˝ tego i b´dà t´ lini´kontynuowaç.

Chcia∏bym ksi´dzu biskupowi Krzysztofowi podzi´ko-waç za budowanie ducha jednoÊci. To w∏aÊnie przez jegoprzyk∏ad i takà bezpoÊrednioÊç do wszystkich kap∏anów za-anga˝owanych w Misji jednoÊç by∏a jednym z pi´knym zna-ków rozpoznawalnych w Polskiej Misji Katolickiej: jednoÊçkap∏anów i jednoÊç w umi∏owaniu tego, co najwa˝niejsze– KoÊcio∏a i Chrystusa w KoÊciele.

Cieszymy si´, ˝e diecezja koszaliƒsko-ko∏obrzeskaotrzyma∏a tak pi´kny dar wzbogacony przez doÊwiadczeniaszwajcarskie. Jestem pewien, ˝e poniewa˝ jest to bardzodobra diecezja, to od czasu do czasu da ksi´dzu biskupowiprzepustk´ na wyjazd do Szwajcarii. Liczymy na to.Za wszystko Ksi´˝e Biskupie Krzysztofie „Bóg zap∏aç” i ser-decznie zapraszamy”.

Na zakoƒczenie Liturgii zabra∏ g∏os ksiàdz biskupKrzysztof Zadarko. Rozpoczynajàc swoje wystàpienie,ksiàdz biskup Zadarko przytoczy∏ s∏owa proroka Dawida:„Kim ja jestem, Panie Bo˝e, a czym jest mój dom, ˝e do-prowadzi∏eÊ mnie a˝ dotàd?” (2 Sm 7,18) i kontynuowa∏:„W takiej chwili jak dziÊ nie mo˝na inaczej si´ zadziwiç ni˝

Z ˚YCIA KOÂCIO¸A

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 9

Dawid to uczyni∏, wolno wi´c mi teraz si´ zdziwiç i terazdzi´kowaç. Ksiàdz biskup Ordynariusz Edward dzisiajw czasie homilii przypomnia∏ mi kim jestem jako cz∏owiek,jako kap∏an i kim mam byç jako biskup, a s∏yszeliÊmy jakbardzo wysoko jest postawiona poprzeczka dla ka˝dego bi-skupa... Od s∏ów pokory, która jest jedynà postawà, abyna to wszystko odpowiedzieç, po s∏owa uwielbienia Boga,b´dzie dziaç si´ moja pos∏uga, którà chcia∏bym jednymzdaniem okreÊliç jako: Amen Tak „Fiat” Niech si´ stanieBogu na chwa∏´”.

Zwracajàc si´ do przyby∏ych ze Szwajcarii przedstawi-cieli Polskiej Misji Katolickiej oraz przedstawicieli KoÊcio∏aw Szwajcarii ksiàdz biskup Zadarko powiedzia∏ m. in.:

„Bardzo dzi´kuj´ temu nast´pnemu domowi, to jest Pol-skiej Misji Katolickiej w Szwajcarii i obecnym tutaj przedsta-wicielom. Dzi´kuj´ Ksi´dzu S∏awomirowi Kaweckiemu,Rektorowi Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii, Ksi´dzuArturowi Czàstkiewiczowi, który tutaj jest oraz wszystkimkap∏anom, którzy razem ze mnà przez ostatnie pó∏tora rokutworzyli prezbiterium Polskiej Misji Katolickiej.

Polska Misja Katolicka to by∏ mój jeszcze jeden dom,w którym pozna∏em ˝ycie na emigracji, ˝ycie Polonii,a przede wszystkim budowanie KoÊcio∏a w tej Polonii. By-∏em nim zbudowany, i ten ostatni etap przed dzisiejszymdniem zawdzi´czam w∏aÊnie tej wspólnocie, pi´knemuÊwiadectwu wiary, mi∏oÊci i pokoju. Za to Wam wszystkim,którzy tutaj przyjechali i tym, którzy zostali w Szwajcarii,a wiem, ˝e za mnie si´ modlà – bardzo serdecznie dzi´kuj´.

Kiedy mówi´ o Szwajcarii, trudno pominàç tych, którzybyli dla mnie podporà w pracy dla Polskiej Misji Katolickiej,w pracy dla KoÊcio∏a w Szwajcarii. MyÊl´ tutaj o naszychprzyjacio∏ach Szwajcarach, którzy dzisiaj tak licznie sàobecni. Chcia∏bym podzi´kowaç bardzo serdecznie przedewszystkim ksi´dzu biskupowi Amédée Grab, który repre-zentuje Episkopat Szwajcarii.

Szwajcaria to równie˝ organizacje i stowarzyszenia.Dzi´kuj´ obecnym tutaj dwóm przedstawicielom: PanuDionizemu Simsonowi, Prezesowi Fundacji Ojca J. Bo-cheƒskiego oraz Panu Andrzejowi Fornalskiemu, Przewod-niczàcemu Stowarzyszenia Przyjació∏ PMK.

W nich zawiera si´ wielkie zaanga˝owanie wspólnotypolonijnej w Szwajcarii dla utrzymania, wspierania i rozbu-dowywania Polskiej Misji Katolickiej”.

Ksiàdz biskup Zadarko, dzi´kujàc wszystkim za obec-noÊç nawiàza∏ do swojego zawo∏ania z 2. Listu Êw. Paw∏ado Koryntian „Amen. Bogu na chwa∏´” (2 Kor 1,20). „Jestto moje wezwanie i na nowo postanowienie, nieodwo∏alna,prostolinijna decyzja kontynuacji pracy pasterskiej w Ko-Êciele i dla KoÊcio∏a” – mówi∏. „DziÊ, w tym Êwi´tym zgro-madzeniu eucharystycznym, w Êrodku KoÊcio∏a, Êwiadomyswojej ludzkiej s∏aboÊci, upraszam Boga dla siebie o ewan-gelicznà màdroÊç, wytrwa∏oÊç i mi∏oÊç niezb´dnà dla ka˝-dego biskupa”.

Biskup Krzysztof Zadarko ma 49 lat. Do tej pory pe∏ni∏funkcj´ duszpasterza Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii.Jest pierwszym w historii tej diecezji biskupem pochodzà-cym z terenu diecezji koszaliƒsko-ko∏obrzeskiej i pierwszymbiskupem pracujàcym w duszpasterstwie polonijnym.

Biskup nominat jest kap∏anem diecezji koszaliƒsko – ko-∏obrzeskiej. Urodzi∏ si´ 2 wrzeÊnia 1960 r. w S∏upsku. Matu-r´ zda∏ w 1980 r. w Technikum Elektrycznym w S∏upsku.

Nast´pnie rozpoczà∏ studia filozoficzne w Wy˝szym Semi-narium Duchownym w GoÊcikowie-Parady˝u. Od 1982do 1986 r. studiowa∏ teologi´ w Wy˝szym Seminarium Du-chownym w Koszalinie. Âwi´cenia kap∏aƒskie przyjà∏ 25maja 1985 r. w S∏upsku, z ràk bp. Tadeusza Werno.

W latach 1986-87 i 1990-91 by∏ wikariuszem w parafiikatedralnej w Koszalinie i katechetà w tamtejszym LiceumPlastycznym. Od 1987 do 1990 r. odbywa∏ studia z homile-tyki na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie.

W latach 1990-2007 by∏ wyk∏adowcà homiletyki i zasto-sowania mass mediów w duszpasterstwie w Wy˝szym Se-minarium Duchownym w Koszalinie. Pe∏ni∏ te˝ funkcj´prefekta w Wy˝szym Seminarium Duchownym w Koszali-nie (w latach 1991-1994), dyrektora diecezjalnej koszaliƒ-skiej rozg∏oÊni radiowej (w latach 1992-1994), dyrektoraWydzia∏u Duszpasterskiego Kurii Biskupiej w Koszalinie(w latach 1995-2007) i rzecznika prasowego kurii biskupiej(w latach 2005-2007).

Jest kanonikiem Kapitu∏y Kolegiackiej Pilskiej, kapela-nem Jego ÂwiàtobliwoÊci, przez kilka kadencji cz∏onkiemDiecezjalnej Rady Duszpasterskiej i Rady Kap∏aƒskiej orazRady Konsultorów.

W 2008 r. obroni∏ doktorat z homiletyki na UKSWw Warszawie. Jego tematem by∏y przypowieÊci w kazno-dziejstwie. Od 2007 r. pracowa∏ w Polskiej Misji Katolickiejw Szwajcarii.

10 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

ZE SZWAJCARII

Szanowni Paƒstwo, drodzy Przyjaciele!

Proszono mnie, rodowitego Szwajcara bez polskich korzeni,aby skierowaç do Paƒstwa par´ s∏ów o znaczeniu Êwi´ta 3 Maja.Jest to zadanie trudne, bo z jednej strony b´d´ mówi∏ o rzeczachdla ka˝dego Polaka oczywistych, ale z drugiej strony mo˝e b´d´te˝ musia∏ przypomnieç par´ faktów, które Polacy sami troch´ za-pomnieli. Zdaj´ sobie spraw´ z tego, ˝e pewnych rzeczy wolelibyPaƒstwo w ogóle nie us∏yszeç albo przynajmniej us∏yszeç je z ustrodaka. Skoro mnie proszono o zabranie g∏osu w sprawie Êwi´tanarodowego Polski, to przypuszczam, ˝e chodzi o przedstawienieopinii kogoÊ z zewnàtrz. I takà postaram si´ zaprezentowaç.

DoÊç rzadko podkreÊlany jest fakt, ˝e 3 Maja w Polsce ob-chodzi si´ Êwi´to narodowe w dwóch postaciach: jako paƒ-stwowe Êwi´to ogólnonarodowe i jako Êwi´to koÊcielne. Mojerozwa˝ania na ten temat podzieli∏em na pi´ç cz´Êci. W pierw-szej zarysuj´ genez´ Êwi´ta paƒstwowego, w drugiej zaÊ wy-t∏umacz´, jak dosz∏o do ustanowienia Êwi´ta koÊcielnego.W trzeciej cz´Êci przedstawiam trudnoÊci, które kult maryjnyspotyka w czasach dzisiejszych. Czwarta cz´Êç zawiera par´spostrze˝eƒ o zwiàzku mi´dzy tym Êwi´tem koÊcielnym i en-cyklikà Jana Paw∏a II „Fides et ratio”, w ostatniej cz´Êci zasta-nawiam si´, czy to Êwi´to koÊcielne nam ludziom wspó∏cze-snym jeszcze coÊ mówi.

Âwi´to paƒstwowe

Jak w Polsce wie ka˝de dziecko, pierwszà konstytucj´ w nowo-˝ytnej Europie i drugà – po amerykaƒskiej – na Êwiecie uchwali∏zwo∏any w paêdzierniku 1788 roku Sejm Wielki Obojga Narodóww dniu 3 maja 1791 roku. Ju˝ dwa dni póêniej, czyli 5 maja 1791roku, ten˝e Sejm uzna∏ dat´ uchwalenia Konstytucji za Êwi´to na-rodowe paƒstwa polskiego. Konstytucja ta mia∏a okie∏znaç istnie-jàcà anarchi´, popieranà przez cz´Êç krajowych magnatów (libe-rum veto), na rzecz egalitarnej i demokratycznej monarchii kon-stytucyjnej. Przyj´cie Konstytucji 3 maja sprowokowa∏o wrogoÊçsàsiadów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Podczas wojnyw obronie Konstytucji, Polska, zdradzona przez pruskiego sprzy-mierzeƒca Fryderyka Wilhelma II, zosta∏a pokonana przez impe-rium rosyjskie Katarzyny Wielkiej, sprzymierzonej z konfederacjàtargowickà – spiskiem polskich magnatów przeciwnych refor-mom os∏abiajàcym ich wp∏ywy. Pomimo tej kl´ski i póêniejsze-go II rozbioru Polski, Konstytucja 3 maja wp∏yn´∏a na póêniejszeruchy demokratyczne w Êwiecie. Po utracie niepodleg∏oÊciw 1795, przez 123 lata rozbiorów, przypomina∏a o walce o niepod-leg∏oÊç. Zdaniem dwóch wspó∏autorów, Ignacego Potockiegoi Hugona Ko∏∏àtaja by∏a „ostatnià wolà i testamentem gasnàcej Oj-czyzny”.

Obchody Êwi´ta 3 Maja by∏y zakazane podczas rozbiorów,a ponownie jego obchodzenie zosta∏o wznowione w II Rzeczypo-spolitej w kwietniu 1919 roku. Âwi´to Konstytucji 3 maja zosta∏o

zdelegalizowane przez hitlerowców i sowietów podczas okupacjiPolski w czasie II wojny Êwiatowej, a po antykomunistycznych de-monstracjach w 1946 roku nie by∏o obchodzone w Polsce, nato-miast zastàpione obchodami Êwi´ta 1 Maja. W styczniu 1951 ro-ku Êwi´to to zosta∏o oficjalnie zdelegalizowane przez w∏adze ko-munistyczne. A˝ do roku 1989 w dniu 3 maja cz´sto dochodzi∏ow Polsce do protestów oraz demonstracji antyrzàdowych i antyko-munistycznych. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 roku Êwi´-to Konstytucji 3 maja nale˝y do uroczyÊcie obchodzonych pol-skich Êwiàt. W roku 2007 po raz pierwszy równie˝ na Litwie ob-chodzono Êwi´to Konstytucji 3 maja.

Âwi´to koÊcielne

Ju˝ nie tylko ka˝de dziecko, ale i przyt∏aczajàca wi´kszoÊç do-ros∏ych katolików w Polsce niewiele dziÊ wie o ustanowieniu Êwi´-ta koÊcielnego NajÊwi´tszej Maryi Panny Królowej Polski. Choç ty-tu∏ Matki Bo˝ej jako Królowej narodu polskiego si´ga drugiej po-∏owy XIV. wieku i najstarszym tekstem poetyckim w j´zyku pol-skim jest pochwa∏a Matki Bo˝ej (tzw. Bogurodzica), to Êwi´toustanowiono dopiero na poczàtku XX wieku. Teologiczne uzasad-nienie tytu∏u „Królowej” pojawia si´ jednak ju˝ w XVII wiekupo zwyci´stwie odniesionym nad Szwedami i cudownej obronieJasnej Góry w roku 1655, które przypisywano wstawiennictwuMaryi. Wyrazicielem tego przekonania Polaków sta∏ si´ król JanKazimierz, który 1 kwietnia 1656 roku w katedrze lwowskiejprzed cudownym obrazem Matki Bo˝ej ¸askawej obra∏ Maryj´za Królowà swoich paƒstw, a Królestwo Polskie poleci∏ jej szcze-gólnej obronie. W tej uroczystoÊci publicznie nazwa∏ Matk´ Bo˝à„Królowà Korony Polskiej”.

W roku 1908 papie˝ Pius X pozwoli∏ na wpisanie do LitaniiLoretaƒskiej sta∏ego wezwania „Królowo Korony Polskiej”, rokpóêniej ustanowi∏ Êwi´to „Królowej Korony Polskiej” dla diece-zji lwowskiej i przemyskiej. Ale dopiero papie˝ Bene-dykt XV zatwierdzi∏ w roku 1920 Êwi´to dla ca∏ego KoÊcio∏aw Polsce, obchodzone 1 kwietnia. Dnia 12 listopada 1923 rokupapie˝ Pius XI wyznaczy∏ Êwi´to Matki Bo˝ej Królowej KoronyPolskiej na 3 maja.

W trzechsetnà rocznic´ Êlubów Jana Kazimierza episkopatPolski z inicjatywy wi´zionego prymasa Stefana Wyszyƒskiegodokona∏ ponownego zawierzenia ca∏ego kraju Maryi i odnowieniaÊlubów królewskich. 26 sierpnia 1956 roku oko∏o miliona wier-nych na Jasnej Górze z∏o˝y∏o Jasnogórskie Âluby Narodu Polskie-go. Tekst napisa∏ kardyna∏ Stefan Wyszyƒski w Komaƒczy, gdziew∏adze komunistyczne uwi´zi∏y Prymasa.

W 1962 roku papie˝ Jan XXIII og∏osi∏ NMP Królowà Polskig∏ównà patronkà Polski, a jego nast´pca Pawe∏ VI w 1969 rokuna proÊb´ Prymasa Wyszyƒskiego podniós∏ Êwi´to do rangi uro-czystoÊci. Par´ dni przed Êmiercià papie˝-Polak Jan Pawe∏ II, 1kwietnia 2005 roku, ofiarowa∏ i poÊwi´ci∏ nowe z∏ote korony dlaobrazu Matki Bo˝ej Królowej Polski.

Marco Schmid

NajÊwi´tsza Maryja Panna– KRÓLOWA POLSKI

(Âwi´to 3 Maja)

ZE SZWAJCARII

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 11

Kult maryjny w dzisiejszych czasach

Nie∏atwo jest dzisiaj zrozumieç znaczenie kultu maryjnego.W Polsce, kraju arcykatolickim, dorasta pokolenie, które coraz bar-dziej ˝yje wed∏ug wzorów zachodnioeuropejskiego konsumpcjoni-zmu i relatywizmu. To pokolenie ju˝ tylko z podr´czników historiiwie, co ich rodzice i ich dziadkowie prze˝ywali w latach mroczne-go stalinizmu, w czasie kiedy Prymas Tysiàclecia w wi´zieniu napi-sa∏ tekst Êlubów jasnogórskich. Schy∏ek stalinizmu co prawda wte-dy si´ ju˝ rozpoczà∏, ale Polskà nadal rzàdzi∏a stara ekipa stalinow-ska. By∏a to epoka pe∏na strachu, niepewnego jutra i rozpaczy.

W krajach, gdzie katolicy nie stanowià wi´kszoÊci spo∏eczeƒ-stwa, wiedza o kulcie maryjnym jest prawie zerowa. Nawet sami ka-tolicy nie rozumiejà istoty tego kultu i nie sà w stanie sprostowaçmylnych wyobra˝eƒ o roli Matki Bo˝ej w kr´gach innych wyznaƒchrzeÊcijaƒskich. WrogoÊç tych koÊcio∏ów chrzeÊcijaƒskich, którew czasie reformacji lub póêniej zerwa∏y kontakt z Rzymem, do kul-tu maryjnego jest bardzo mocna. Wa˝nym powodem tej wrogoÊcijest fakt, ˝e stosunek do Matki Bo˝ej przez stulecia odró˝nia∏ to˝sa-moÊç katolickà od to˝samoÊci chrzeÊcijan niekatolickich.

˚eby zrozumieç istot´ katolickiej nauki o Matce Bo˝ej trzebawróciç na chwil´ do soboru efeskiego, który w 431 roku zadekla-rowa∏, ˝e Maria nie jest tylko matkà cz∏owieka Jezusa Chrystusa,lecz równie˝ matkà Boga ( – Deipara, Dei genetrix),innymi s∏owy ˝e rodzi∏a nie zwyk∏ego cz∏owieka, lecz równoczeÊnieBoga w postaci cz∏owieka. Bo Jezus Chrystus by∏ za ˝yciem praw-dziwie cz∏owiekiem i prawdziwie Bogiem (

, jak ostatecznie dogmatyczniezdefiniowano dwadzieÊcia lat póêniej na soborze chalcedoƒskim).

Z tego rozumienia istoty Maryi jako Matki cz∏owieka Jezusai matki Boga, wynika wyjàtkowoÊç osoby Maryi. Jest to jedy-na istota ludzka, która za ˝ycia nie by∏a naznaczona pi´tnem grze-chu pierworodnego, czyli by∏a zbawiona ju˝ za ˝ycia. W katolicy-zmie mo˝na wi´c uznaç Maryj´ za pewnego rodzaju prototypcz∏owieka zbawionego. Je˝eli si´ zwracamy do niej w modlitwach,to nie dlatego, by ona poÊredniczàc „za∏atwi∏a” nam coÊ u Boga,czego ten nam by nie da∏, gdybyÊmy si´ zwrócili do niego bezpo-Êrednio. Zwracamy si´ do niej, bo pragniemy zostaç ludêmi jej po-dobnymi, i zwracamy si´ do niej – bo jà kochamy.

Dychotomia cz∏owieka: „Fides et ratio”

Tym samym wkraczam w czwarty rozdzia∏ moich rozwa˝aƒ.Wszystkie religie Êwiata – a cz´Êciowo nawet ateizm – uznaje dy-chotomi´ cz∏owieka, mianowicie, ˝e oprócz cia∏a cz∏owiek ma te˝coÊ takiego, co nazywamy duszà. W naszej wierze stàd wyciàgn´-liÊmy wniosek, ˝e oprócz rzeczywistoÊci materialnej musimyuwzgl´dniç tak samo rzeczywistoÊç duchowà.

Papie˝ Jan Pawe∏ II t´ nauk´ KoÊcio∏a bardzo màdrze streÊci∏w swojej encyklice „Fides et ratio” (wiara a rozum). Nie jest przy-padkiem, ˝e na to k∏ad∏ wielki nacisk akurat papie˝ z Polski. Bow Polsce od wieków katolicyzm ludowy ˝yje obok katolicyzmuwysoce teologicznego, który KoÊcio∏owi da∏ wybitnego papie˝a,który w swojej osobie zjednoczy∏ katolicyzm ludowy tak samo jaki ten naukowy, czyli „wiar´ i rozum”, po ∏acinie „fides et ratio”.

Je˝eli wi´c w czasie wielkiego strachu, wielkiego niepokojulub nawet rozpaczy (a z takim czasem mamy do czynienia w ro-ku 1656, tak samo jak i 300 lat póêniej) Polacy zwracali si´do Matki Bo˝ej, robili to w dwojaki sposób. Podczas kiedy hierar-chia czyni∏a to wed∏ug zasady „ratio”, lud si´ zwróci∏ do Bogaro-dzicy w sposób dzieci´cy i podkreÊli∏ tym samym zasad´ „fides”,

˚aden katolik nie modli si´ do Matki Bo˝ej, modlimy si´ do Boga.Ale zwracamy si´ do jego matki, bo kochamy w sposób dzieci´cymatk´ naszego Zbawiciela. „Ratio” ka˝e nam modliç si´ do Boga,ale „fides” jest bli˝sza naszym emocjom.

Bo rzeczywistoÊç duchowa jest ÊciÊle zwiàzana z emocjami.Ka˝dy z nas – o ile nie musia∏ si´ wychowaç w rodzinie patolo-gicznej – w dzieciƒstwie automatycznie wo∏a∏ do matki, kiedy za-gra˝a∏o nam jakieÊ niebezpieczeƒstwo. Cz´ste sà relacje lekarzyo ostatnich chwilach umierajàcych, którzy wo∏ajà do matki, choçta mo˝e od pó∏ wieku ju˝ nie ˝yje. Jest w nas widocznie coÊ takie-go, co mo˝na nazwaç instynktem zwiàzanym z osobà w∏asnejmatki. Je˝eli robimy to w czasie niebezpieczeƒstwa w wieku doro-s∏ym, widocznie si´gamy do odwiecznego odruchu. Taki sam od-ruch pobo˝ny katolik wykonuje, kiedy zwraca si´ do Matki Bo˝ej.Literatura pi´kna pe∏na jest bardzo czu∏ych wierszy do Matki Bo-˝ej, tak samo sztuka muzyczna i plastyczna wyda∏a Êwiatu prze-pi´kne dzie∏a, u pod∏o˝a których le˝y kult maryjny.

G∏´bsze znaczenie 3 Maja

Czemu wi´c mamy oddzieliç rozum od wiary? Encyklika pa-pie˝a-Polaka w sposób bardzo przekonujàcy uÊwiadamia nam, ˝eÊwiata w pe∏ni nie da si´ rozumieç bez uzupe∏niajàcego si´ nawza-jem elementu rozumu i wiary; ˝e wy∏àczenie jednego z tych ele-mentów oznacza okaleczenie rzeczywistoÊci w stron´ przesàdu(kiedy wy∏àcza si´ rozum) lub w stron´ zniewolenia cz∏owieka(kiedy wy∏àcza si´ wiar´).

Âwi´to narodowe 3 Maja jako Êwi´to Êwieckie i religijne mo˝-na obchodziç jako Êwi´to po∏àczenia rozumu i wiary. Wszyscy ka-tolicy jesteÊmy te˝ obywatelami okreÊlonego kraju, wobec któregonie powinniÊmy tylko byç lojalni, ale i który powinniÊmy kochaç.Bo musimy oddaç co cesarskie – cesarzowi, a Bogu – co boskie.Matka Bo˝a jest w Polsce od ponad stu lat oficjalnà patronkà (nie-oficjalnie i w sercach Polaków ju˝ od Êredniowiecza) katolickiegokraju. Jest ona patronkà wielu innych krajów i miast, nie tylko pol-skich. Dla mieszkaƒców krajów o tradycji niekatolickiej jest totrudno do zrozumienia. Ale ˝yjemy w czasach, w których po∏àcze-nie rozumu i wiary staje si´ imperatywem coraz wa˝niejszym. Sys-temy totalitarne XX wieku pokaza∏y wyraênie, dokàd prowadzi wy-∏àczenie wiary, tak jak par´ wieków wczeÊniej szaleƒstwo inkwizy-cji nam uÊwiadomi∏o, dokàd prowadzi wy∏àczenie rozumu. Naszewspó∏czesne spo∏eczeƒstwa przechodzà wielki kryzys nie tylkoekonomiczny, ale i moralny. Dzisiejsze podwójne Êwi´to narodowePolaków jest, w pewnym sensie, Êwi´tem wszystkich ludzi dobrejwoli na Êwiecie, którzy nad utratà sensu ˝ycia dla wielu bliênichnie mogà przejÊç do porzàdku dziennego. Takich ludzi przybywa,wbrew pozorom, i to we wszystkich cz´Êciach Êwiata i we wszyst-kich religiach – liczne Êwiadectwa wzrostu wiary, duchowoÊcii wra˝liwoÊci napawajà optymizmem.

Dzi´kuj´ za uwag´!Marco Schmid, z wykszta∏cenia slawista i filolog klasyczny, jako korespondent dziennika „Neue Zürcher Zeitung” z siedzibà w Warszawie od czerwca 1989 r. do grudnia 1994 r. by∏ Êwiadkiem przemian politycznych, gospodarczych i spo∏ecznych w Polsce. Od zesz∏ego roku prowadzi w∏asnà firm´ „comiText”, która proponuje teksty w bezb∏´dnym i stylistycznie doskona∏ym j´zyku niemieckim oraz t∏umaczenia ze wszystkich j´zyków wschodnioeuropejskich.

12 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

ZE SZWAJCARII

Simson Innovation na targach w Genewie

Mi´dzynarodowe Targi WynalazczoÊci i Post´pu Technicznego (Salon International

des Inventions des Techniques et Produits Nouveaux) w Genewie nale˝à do najwi´kszej te-

go typu imprezy na Êwiecie. Organizowane sà wiosnà, nieprzerwanie od 1972 r. W tym ro-

ku odby∏y si´ ju˝ po raz 37.

W dniach 1-5 kwietnia 2009 r. w genewskim Palexpo mo˝na by∏o zobaczyç najnowocze-

Êniejsze, najbardziej innowacyjne i odkrywcze technologie, opracowane zarówno w szwaj-

carskich, jak i zagranicznych instytucjach i przedsi´biorstwach. 720 wystawców z ponad 40

krajów zaprezentowa∏o ∏àcznie oko∏o 1000 wynalazków. WÊród osób, które prezentowa∏y

swoje osiàgni´cia by∏ pan in˝ynier Dionizy Simson z Winterhturu, prezes Fundacji im. Ojca

J. M. Bocheƒskiego. Jak podajà media, miasto Winterthur szczyci si´ najwi´kszà liczbà wy-

nalazców w Szwajcarii. Biuro in˝ynierskie Simson Innovation mia∏o zaszczyt reprezentowaç

Winterthur obok takich wynalazców, jak Diesel, Maggi, Büchi, Kuhn, czy Steiner. Oprócz

Dionizego Simsona swoje wynalazki prezentowa∏o jeszcze pi´cioro wynalazców z Winterthuru.

Pan In˝ynier Simson jest autorem 40 opatentowanych wynalazków i oko∏o stu przedmiotów nie opatentowanych. Na tegorocznym Salo-

nie wynalazczoÊci w Genewie za swoje wynalazki w klasie „Mechanika, silniki, maszyny, narz´dzia, procesy przemys∏owe i metalurgia”

otrzyma∏ bràzowy medal.

Ksiàdz Rektor S∏awomir Kawecki w imieniu Polskiej Misji Katolickiej sk∏ada Panu Dionizemu Simsonowi, Prezesowi Fundacji im. Oj-

ca J. M. Bocheƒskiego gratulacje z okazji otrzymanej nagrody i wyra˝a uznanie dla osiàgni´ç zawodowych, ˝yczàc pomyÊlnoÊci i dalszych

sukcesów.

W numerze lipcowo-sierpniowym „WiadomoÊci” postaramy si´ zaprezentowaç opatentowane wynalazki Pana in˝yniera D. Simsona.

Z Iwo Gatlikiem, prezesem rady oÊrodka Polskiej Misji Katolickiej w Bazylei, rozmawia ks. Grzegorz Piotrowski

Kiedy przyjecha∏ pan do Szwajcarii?W trakcie koƒczenia pracy magisterskiej na Uniwersytecie

Jagielloƒskim w 1997 roku, dosta∏em propozycj´ napisaniadoktoratu na Wydziale Chemii Fizycznej Uniwersytetu w Ba-zylei. Decyzja o wyjeêdzie do Szwajcarii nie by∏a prosta, mia-∏em mo˝liwoÊç pisania doktoratu w Polsce, a moja narzeczo-na Ewa by∏a w po∏owie studiów. Zdawa∏em sobie spraw´, ˝epodejmuj´ decyzj´, która bardzo odmieni moje ˝ycie zawodo-we i osobiste. Po rozpatrzeniu za i przeciw, a tak˝e pok∏adajàcswà ufnoÊç w Bogu, wyruszy∏em do Szwajcarii. Do Bazyleiprzyjecha∏em 1 sierpnia 1997 roku. Widok pustych ulic w go-ràcy piàtkowy dzieƒ troch´ mnie dziwi∏. Nie wiedzia∏em wów-czas, ˝e „1. August” to najwa˝niejsze Êwi´to paƒstwowew Szwajcarii.

Jak pan wspomina czasy studiów doktoranckich?Bardzo dobrze. Du˝o si´ przez ten czas nauczy∏em, zawiàza-

∏em wiele znajomoÊci i przyjaêni, które trwajà do dziÊ. Doktoratjest zawsze wyzwaniem i sprawdzaniem w∏asnych mo˝liwoÊci za-równo naukowych, jak i psychicznych. To wielki test dla duchai cia∏a, w którym codziennoÊç pracy badawczej splata si´ z wielo-letnià wizjà celu. W tym dà˝eniu systematycznoÊç w poszukiwaniaprawdy jest podstawà, na której mo˝na budowaç swojà wiedz´ na-ukowa, a póêniej treÊç pracy doktorskiej. Podobnie jest w wymia-rze psychicznym cz∏owieka, prawda o sobie, o swoim wn´trzu, jejposzukiwanie ma ogromnà wartoÊç. Daje si´ to najlepiej zaobser-wowaç w momentach prze∏omowych dla studiów doktoranckich,

gdy nauka i duchowoÊç splatajà si´ ze sobà w nieustannym dà˝e-niu do doskona∏oÊci.

A jak potoczy∏y si´ sprawy rodzinne?MieliÊmy du˝o szcz´Êcia, Bóg czuwa nad nami, dwuletnia

roz∏àka dla m∏odych osób w dzisiejszym Êwiecie nie jest spra-wà prostà. Ewie, po skoƒczeniu pracy magisterskiej 1999 rokuna Uniwersytecie Jagielloƒskim, uda∏o si´ znaleêç propozycj´doktoranckà w Biozentrum w Bazylei. Nied∏ugo po rozpocz´-ciu przez Ew´ doktoratu w Bazylei, wzi´liÊmy Êlub w Polsce.MyÊl´, ˝e ten nowy rozdzia∏ w naszym ˝yciu pomóg∏ namw miar´ szybko zaaklimatyzowaç si´ w Szwajcarii. ˚ycie na-bra∏o tempa, skoƒczyliÊmy doktoraty, zacz´liÊmy pracowaç.Po paru latach urodzi∏a mam si´ nasza pierwsza córeczka IgaSara, a niedawno druga Sonia Paula.

Prowadzi pan w∏asnà firm´. Czy to jest trudne w Szwajcarii?W 2005 roku otworzy∏em w∏asnà firm´ w Bazylei. Samo za∏o-

˝enie firmy nie jest sprawà trudnà. Jest par´ kwestii prawnych,które nale˝y rozwiàzaç. A w przypadku firm, które próbujà rozwi-jaç nowe technologie, mo˝na liczyç na wydatnà pomoc instytucjirzàdowych Konfederacji Szwajcarskiej. Takà pomoc w formie kon-sultacji z ekspertami i specjalistycznych kursów otrzyma∏em,za co jestem bardzo wdzi´czny Szwajcarskiej Agencji PromocjiCTI i Urz´dowi Federalnemu OPET (Swiss Confederation's Inno-vation Promotion Agency CTI and Federal Office for ProfessionalEducation and Technology OPET). Trudniejszà sprawà jest finan-sowanie i rozwój firmy, choç i w tej kwestii musz´ przyznaç mia-∏em du˝o szcz´Êcia. Uda∏o mi si´ bowiem sprzedaç moje pierwszeurzàdzenie badawcze praktycznie jako ide´ na papierze. Podpisa-∏em bowiem z Cibà kontrakt na dostarczenie urzàdzenia do badaƒ

Wynalazki pana Iwo

ZE SZWAJCARII

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 13

katalizatorów i foto-inicjatorów, na który dosta∏em zaliczk´. W ta-kich wypadkach widaç ogromnà kultur´ firmy takiej jak Ciba,gdy˝ w du˝ych firmach takie praktyki sà rzadkoÊcià. OczywiÊciew umówionym terminie dostarczy∏em system badawczy, któryokaza∏ si´ byç du˝ym sukcesem i jest u˝ywany po dziÊ dzieƒ. Dal-sza wspó∏praca z tà firmà uk∏ada si´ bardzo dobrze, skonstruowa-∏em dla niej tak˝e inne urzàdzenie do badan farb przewodzàcych.

Pana firma zajmuje si´ screening'iem. Co to w∏aÊciwie jest?Screening, po polsku „badania przesiewowe”, to rodzaj nowo-

czesnych metod badawczych stosowanych popularnie w przemy-s∏ach farmaceutycznym, medycznym i chemicznym. Metody teumo˝liwiajà badanie wielu próbek (100 i wi´cej) jednoczeÊnie,w odpowiednio skonstruowanych urzàdzeniach. Jednoczesne te-stowanie wielu próbek pozwala wydatnie przyspieszyç badaniai znajdywanie nowych leków, katalizatorów i innych u˝ytecznychsubstancji chemicznych. W∏aÊnie konstrukcjà i wykonaniem ta-kich urzàdzeƒ zajmuje si´ moja firma. Poniewa˝ te urzàdzenia sàniestandardowe i dopasowanedo specyficznych procesów la-boratoryjnych, moja firmawspó∏pracuje bardzo bliskoz firmami chemicznymi lubfarmaceutycznymi takimi jakNovartis, Roche, Bayer MS czyCiba, obecnie ju˝ BASF. Nie-dawno we wspó∏pracy z na-ukowcami z F. Hoffmann-LaRoche uda∏o nam si´ zbudo-waç nowy system do badaƒmetabolicznej stabilnoÊci le-ków – Electroactive Pharma-ceutical Screening (EPS) Sys-tem. Urzàdzenie to umo˝liwiaprodukcj´ pochodnych sub-stancji farmakologicznie ak-tywnych i badanie ich stabil-noÊci w warunkach podobnych do istniejàcych w trakcie ich roz-k∏adu metabolicznego w organizmie ludzkim. Jednà z zalet nasze-go systemu jest to, ˝e badania metabolicznej stabilnoÊci mogà byçprzeprowadzane bez u˝ycia materia∏ów biologicznych jak komór-ki czy enzymy. To bardzo poprawia wydajnoÊç pracy i obni˝akoszty badaƒ nad nowymi lekami. Poza tym wyprodukowanew naszym urzàdzeniu metabolity leków mo˝na badaç pod kàtemnp. rakotwórczoÊci czy toksycznoÊci, co umo˝liwia poprawieniebezpieczeƒstwa leku we wczesnej fazie prac nad nim.

Jest pan tak˝e prezesem rady oÊrodka duszpasterskiegow Bazylei. Jak udaje si´ pogodziç obowiàzki ojca, szefa firmyi prezesa rady?

To jest bardzo trudne zadanie, nie zawsze udaje si´ pogodziçwszystkie obowiàzki, ale próbuj´ robiç to, co jest w mojej mo-cy. I oczywiÊcie nie jestem sam, cz∏onkami rady sà tak˝e pani Kin-ga Misiak i pan dr Marcin Maj. To dzi´ki ich zaanga˝owaniu radabardzo aktywnie wspiera oÊrodek duszpasterski w Bazylei. Ch´tnieanga˝ujà si´ tak˝e osoby spoza rady, dlatego jestem bardzowdzi´czny wszystkim, którzy aktywnie nam pomagajà bàdê wspie-rajà dobrym s∏owem czy modlitwà. MyÊl´, ˝e owoce pracy ks. Rek-tora i duszpasterzy oÊrodka w Bazylei, przy wydatnym wsparciu zestrony rady, daje si´ ∏atwo zauwa˝yç. Od czasu obj´cia misjiw Szwajcarii przez ks. Rektora Kaweckiego w Bazylei odprawia-

zycznà Mszy Êwi´tych w naszym oÊrodku. Organizowane sà kon-certy upami´tniajàce wa˝ne wydarzenia z polskiej historii i trady-cji. Niedawno, bo 5 kwietnia tego roku mogliÊmy uczestniczyçw Koncercie Papieskim z pi´knym programem muzyczno-s∏ow-nym, gdzie wiersze naszego wielkiego Polaka – Karola Wojty∏y by-∏y poprzeplatane utworami muzycznymi wybitnych kompozyto-rów takich jak J. S. Bach, J. Pachelbel, R. Schumann, G. Bacewiczwykonywanych na skrzypcach, oboju oraz wiolonczeli. Od roku,dzi´ki pracy i zaanga˝owaniu pani Aliny Ko∏odziejczyk, dzia∏aw naszym oÊrodku chór, który koncertuje tak˝e w innych oÊrod-kach polonijnych w Szwajcarii, wzbudzajàc zachwyt i kojàc t´sk-not´ naszych rodaków za Ojczyznà. By jednoczyç Poloni´ i kulty-wowaç pi´kne polskie tradycje, w naszym oÊrodku organizowanesà rokrocznie: zabawa andrzejkowa (dzi´ki pomocy paƒstwa Ka-sprzaków), miko∏ajki dla dzieci, spotkanie op∏atkowe (dzi´ki pomo-cy pani Katarzyny Maj), Dzieƒ Dziecka (dzi´ki pomocy pani EwySawlewicz), a w tym roku po raz pierwszy Êniadanie wielkanocne(dzi´ki pomocy pani Anny Lach). MyÊl´, ˝e ta rozleg∏a i wielobarw-na dzia∏alnoÊç oÊrodka w Bazylei to przede wszystkim ogromnysukces nas wszystkich – Polonii skupionej wokó∏ Bazylei. Wielkisukces duszpasterzy Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii, radyoÊrodka i przyk∏ad godny naÊladowania, bo pokazuje, ˝e pomimoró˝norodnych trudnoÊci oÊrodek rozwija si´, ewangelizuje i dzia∏adla dobra ludzi i na chwa∏´ Bo˝à. Dzi´kuj´ za rozmow´.

na jest Msza Êwi´ta w j´zyku polskim w ka˝dà niedziel´, a wiernimajà ∏atwiejszy dost´p do sakramentów Êwi´tych. Wraz z duszpa-sterzami oÊrodka, ks. Karolem Garbcem i ks. Grzegorzem Piotrow-skim, uda∏o nam si´ zorganizowaç religi´ dla dzieci przedszkol-nych i wczesnoszkolnych, przygotowanie do Pierwszej KomuniiÂwi´tej, do sakramentu bierzmowania i ma∏˝eƒstwa dla osób pra-gnàcych do tych sakramentów przystàpiç. Dzia∏a Ko∏o ˚ywego Ró-˝aƒca zelatorowane przez panià Mari´ Kulp´. W ubieg∏ym rokupo raz pierwszy w historii oÊrodka w Bazylei mo˝na by∏o uczestni-czyç w Triduum Paschalnym i tradycyjnej polskiej Pasterce. Tak˝ew tym roku wierni mogli uczestniczyç w naszym oÊrodku w nabo-˝eƒstwach Triduum Paschalnego – mszy Wieczerzy Paƒskiejw Wielki Czwartek, liturgii M´ki Paƒskiej w Wielki Piàtek oraz Wi-gilii Paschalnej w Wielkà Sobot´. Dzi´ki zaanga˝owaniu bazylej-skich artystów, utalentowanych muzyków (Jadwiga Dylàg, CyprianKohut, Alina Ko∏odziejczyk), wspania∏ych Êpiewaczek i Êpiewaków(Kinga Misiak, Krzysztof D´bicki, Wojciech Dylàg, Antoni Ka-sprzak, Jacek KroÊnicki i innych), mamy wspania∏à opraw´ mu-

14 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

ZE SZWAJCARII

Âladami Êwi´tego Jakuba z Santiago de CompostellaHeitenried – Fribourg, sobota, 9 maja 2009

Drugi z oÊmiu etapów pielgrzymki do Santiago de Compostella prowadzi z parafii Heitenried – do Katedry we Fribourg (15 km). Zaproszeni sà wszyscy mieszkaƒcy diecezj Fribourg-Lousanne-Geneve.

Program:Godz. 9.30 – KoÊció∏ parafialny w Heitenried: nabo˝eƒstwo na rozpocz´cie pielgrzymki; Wymarsz

Pierwszy postój – KoÊció∏ parafialny St. Antoni: medytacja Drugi postój – KoÊció∏ parafialny Tafers: Msza Êwi´ta, po niej piknik (w∏asny prowiant)

Godz. 16.00 – Katedra we Fryburgu: Nieszpory. Zakoƒczenie pielgrzymki

K O N C E R T G A L O W Y Z E S P O ¸ U

TRUBADURZY

Miros∏aw T∏okiƒski, by∏y pi∏karz „Widzewa” ¸ódê i reprezentant Polski, z prawdziwà przyjemnoÊcià zaprasza

na koncert zespo∏u „Trubadurzy” z okazji 45-lecia kariery29 maja 2009 roku, godz. 20.30, Casino-Théâtre, 42, rue de Carouge, 1205 Genéve

Patronat honorowy koncertu obejmie

Jego Ekscelencja Pan Ambasador Zdzis∏aw Rapacki, Sta∏y Przedstawiciel RP przy Biurze ONZ w Genewie

Koncert odb´dzie si´ z udzia∏em TVP.Po spektaklu przewidziany jest cocktail z zespo∏em „Trubadurzy” w kawiarni Casino-Théâtre.

Ca∏y dochód z imprezy przeznaczony b´dzie na cele charytatywne, w tym na „Wakacje z pi∏kà” dla sierot i biednych dzieci w Polsce. Wszelkie zapytania prosimy wysy∏aç na adres e-mail: galagenewska2009@gmail.com

ZE SZWAJCARII

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 15

Matkom daj Matk´Mamie

Matka Twoja jak ka˝daDziÊ mi si´ wydaje

Boleje nie wszystko rozumieLecz serce rozdaje

Te nasze te˝ z przera˝eniemSwych dzieci szukajà

Choç pielgrzymki nie te sameTroski przygniatajà

˚e w Êwiàtyni trudno znaleêçBywa potwierdzone

Wszak dzisiejsze sprawy OjcaW nas nie pog∏´bione

Gdy o cud wo∏ajàDaj im Matk´ i ∏ask krocie

One wzoru potrzebujàBy trwaç na Golgocie

Ks. Dariusz Kàpiƒski

X Pielgrzymka RodzinDo Matki Bo˝ej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

13 wrzeÊnia 2009

W niedziel´ 13 wrzeÊnia bie˝àcego roku w Gnadenthal odb´dzie si´

pielgrzymka do Matki Bo˝ej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin. Zapra-

szamy rodziny z ca∏ej Szwajcarii oraz ma∏˝eƒstwa – szczególnie te,

które prze˝ywajà okràg∏e jubileusze po˝ycia, aby odnowi∏y przyrze-

czenia ma∏˝eƒskie. Zach´camy do wspólnej modlitwy.

PROGRAM:

godz. 10.30 Program modlitewno – muzyczny (p. Ewa

i Tadeusz Kad∏ubowscy)

godz. 11.30 Uroczysta Msza Âwi´ta z aktem odnowienia

przyrzeczeƒ ma∏˝eƒskich; po Mszy Êw. piknik

z niespodziankami (wspólna biesiadna zabawa,

loteria fantowa, rozstrzygni´cie konkursu

dla dzieci i m∏odzie˝y z rodzin polonijnych,

przyznanie nagród)

godz. 15.30 Nabo˝eƒstwo do Matki Bo˝ej Gnadenthalskiej

Opiekunki Rodzin z ponowieniem Aktu Oddania

Rodzin

16 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA MPK

AARAU – Kirchensaal, koÊció∏ Peter und Paul

Laurenzenvorstadt 80

2. i 3. niedziela – Msza Êw. o g. 17.00

BAZYLEA – koÊció∏ Sacré Coeur, Feierabendstr. 68

w ka˝dà niedziel´ – g. 11.45

BERNO – krypta w koÊciele Bruder Klaus,

Ostring, Segantinistrasse 26

2. 3. 4. niedziela – g. 11.30

oraz w ka˝dà 1. sobot´ miesiàca – g. 18.00

BIEL/BIENNE – kaplica Misji W∏oskiej Murtenstr. 46

2. i 3. niedziela – g. 9.00

FRIBOURG – kaplica Saint-Hyacinthe (Rue Botzet 8)

w ka˝dà niedziel´ maja – g. 19.30

GENEWA – koÊció∏ Êw. Teresy

12bis, Avenue Peschier

w ka˝dà niedziel´ – g. 12.00

Pierwszy piàtek miesiàca – adoracja NajÊwi´tszego

Sakramentu i spowiedê od g. 19.00

Msza Êw. – g. 19.30

GNADENTHAL – koÊció∏ Êw. Justy w Krankenheim

w ka˝dà niedziel´ – g. 10.30

w ka˝dà Êrod´ ró˝aniec – g. 19.30

Pierwszy piàtek miesiàca Msza Êw. – g. 19.30

LOZANNA – koÊció∏ Saint-Étienne, Route d`Oron 10

w ka˝dà niedziel´ – g. 17.30

Pierwszy piàtek miesiàca Msza Êw. – g. 19.30

LUCERNA – krypta St. Karl, Spitalstr. 93

3. i 4 niedziela miesiàca – g. 18.00

MARLY – kaplica PMK, Chemin des Falaises 12

poniedzia∏ek – piàtek – g. 7.30 (fr.)

w ka˝dà niedziel´ – g. 9.30

MERENSCHWAND – St. Vitus

(Kanton Aargau, Dekanat Muri)

4. Niedziela – g. 11.30

NEUCH˙TEL – 85, Faubourg de I’Hôpital

2. i 4. niedziela – g. 10.00

SION – kaplica Sióstr Bo˝ej OpatrznoÊci,

6, rue de Gravelone

3. niedziela miesiàca – g. 17.00

ST. GALLEN – kaplica Herz Jesu przy Katedrze

4. niedziela – g. 9.30

WINTERTHUR – koÊció∏ St. Joseph,

Negelseestr. 46

2. niedziela – g. 17.00

3. niedziela – g. 8.45

VEZIA – koÊció∏ przy wejÊciu do Parku Negroni

3. niedziela – g. 17.00

VISP – kaplica w Paulusheim, Paulusheimstr. 3

1. niedziela – g. 19.30

ZUCHWIL – majówka i Msza Êw. w leÊnej chacie

Oberholz niedaleko wsi Ammannsegg na krajowej

drodze Solothurn-Bern – 3. maja – g. 15.00

ZUG – kaplica SS. Klawerianek,

Oswaldgasse 17,

1. niedziela miesiàca – g. 9.30

ZURYCH – koÊció∏ Herz Jesu, Zürich-Wiedikon,

Aemtlerstr./Gertrudstr.

w ka˝dà niedziel´ – g. 12.15

Pierwszy piàtek miesiàca – spowiedê od g. 18.30

(w dolnym koÊciele) i Msza Êw. – g. 19.30

(w j. niemieckim i polskim)

1. sobota miesiàca – Msza Êw. – g. 18.00

Msze Âwi´te w PMK – maj 2009

UroczystoÊci 3 Maja w Zurychu

3 Maja – uroczystoÊç Matki Bo˝ej Królowej Polski i 218.rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja (3.05.1791) przezSejm Czteroletni. Msza Êwi´ta za Ojczyzn´ o godz. 12.15.Po Mszy Êw. odb´dzie si´ spotkanie w sali wed∏ug nast´pu-jàcego programu:

– Marco Schmid: „Âwi´to 3-Maja w o oczach Szwajcara” (refleksja).

– wyst´p zespo∏u tanecznego „Piast”.– spotkanie przy stole.

UroczystoÊç I Komunii Âwi´tej:

Basel – 24 maja; Genewa – 7 czerwca; Lozanna – 7czerwca; Zurych – 17 maja

Dzieƒ Matki

Dzieƒ Matki b´dzie w sposób szczególny obchodzonyw OÊrodkach PMK w Genewie i Lozannie w niedziel´, 24maja.

Wielka Majówka

w BÜETIGEN ko∏o LYSS – 30 maja 2009 r., godz. 19.00Wielka Majówka dla doros∏ych z niespodziankami oraz

Êwi´towanie Dnia Dziecka z licznymi zabawami. Bawiç nasb´dzie Zespó∏ Polski „Music Express”.

Cena biletu 25 CHF od osoby (dzieci gratis).Jest to zabawa koszykowa. IloÊç miejsc ograniczona.Wi´cej informacji pod nr telefonu:0323413863; 0764881225

Z ˚YCIA MPK

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 17

Eucharysti´, której przewodniczy∏ ks. dr S∏awomir Ka-wecki, Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii, wspó∏-koncelebrowali Jego Ekscelencja ks. bp nominat KrzysztofZadarko i ks. Grzegorz Ostrowski. Zuryska Schola, pod kie-runkiem pani Sylwii Feherpataky i przy akompaniamenciepani Anny Buczek, Êpiewem liturgicznym dope∏ni∏a donio-s∏oÊci chwili.

Ksiàdz Rektor w imieniu ca∏ej Polskiej Misji Katolickiejw Szwajcarii podzi´kowa∏ Ksi´dzu Biskupowi za wszystko,co uczyni∏ dla naszej Misji. Za najcenniejsze osiàgni´cia Bi-skupa Nominata Ksiàdz Rektor uzna∏ doprowadzeniedo znakomitego poziomu relacji naszej Misji z KoÊcio∏emszwajcarskim, budowanie ducha jednoÊci wÊród kap∏anówi wiernych Misji, uczenie w∏aÊciwego rozumienia KoÊcio∏ai wielkiej dba∏oÊci o liturgi´.

Jego Ekscelencja ks. dr Krzysztof Zadarko w ciep∏ychs∏owach podzi´kowa∏ licznej grupie osób Êwieckich, aktyw-nie bioràcych udzia∏ w ˝yciu Polskiej Misji w Zurychu orazwszystkim wiernym. Szczególne podzi´kowania skierowa∏do Rady Parafialnej w Zurychu, Scholi, grup formacyjnych:Odnowy w Duchu Âwi´tym i ˚ywego Ró˝aƒca oraz do Ro-dziny Radia Maryja i s∏u˝by liturgicznej. Najwi´ksze wzru-szenie wyczytaç mo˝na by∏o z twarzy Biskupa Nominatana widok otaczajàcych o∏tarz dzieci i ministrantów, „przy-sz∏oÊci KoÊcio∏a”, jak si´ o nich wyrazi∏.

Po Mszy Êwi´tej w sali parafialnej odby∏a si´ mniej ofi-cjalna cz´Êç po˝egnania. ˚yczeniom, dobrym s∏owom,Êpiewom na czeÊç Biskupa Nominata nie by∏o koƒca.

Nominacja ks. Krzysztofa Zadarko jest pierwszà w hi-storii polskiego KoÊcio∏a nominacjà na urzàd biskupa ka-p∏ana z Polskich Misji Katolickich. To wielki zaszczyt dlaPolonii w Szwajcarii, ale i nadzieja, ˝e Êrodowiska Polakówprzebywajàcych poza granicami kraju zyskajà nowego or´-downika, który pozna∏ ich problemy, potrzeby oraz rozu-mie ich rol´ w budowaniu wspólnoty KoÊcio∏a katolickiegona Êwiecie.

Zurych

Dzi´kczynna Msza Êwi´taW poniedzia∏ek

wielkanocny,13 kwietnia2009 roku,

w koÊciele Herz Jesu w Zurychu,

zosta∏a odprawionadzi´kczynna Msza Êwi´ta

za dar pos∏ugiduszpasterskiej

biskupa nominata,ksi´dza dr. Krzysztofa

Zadarko.

PIERWSZE EUROPEJSKIE DNI M¸ODZIE˚YPOLONIJNEJ LOURDES, 7 – 10 Maja 2009

W dniach 7-10 maja odb´dà si´ w Lourdes Pierwsze Eu-

ropejskie Dni M∏odzie˝y Polonijnej. Ich inicjatorami sà m∏odzi

Polacy z Pary˝a. W wystosowanym zaproszeniu przypomnieli,

˝e,, a˝ 21 mln Polaków przebywa aktualnie poza Ojczyznà.

W zdecydowanej wi´kszoÊci sà to ludzie m∏odzi”. Zach´cili

do przybycia,, na polonijny apel do Lourdes” jako,, pokolenie

Jana Paw∏a II”, który dwukrotnie pielgrzymowa∏ do tego sank-

tuarium. – M∏odzie˝ polska w ró˝nych krajach Europy ma szan-

s´ i prawo, by spotkaç si´ razem! – napisali inicjatorzy Dni.

Zasadnicze mocne akcenty w Lourdes to: 8-go maja:

Msza Âwi´ta w Grocie, Apel przy Pomniku Jana Paw∏a II; 9-go

maja: Spotkanie w Bazylice Ró˝aƒcowej, Procesja Âwiat∏a

i Forum M∏odzie˝y, a 10-go – udzia∏ we Mszy Âwi´tej.

Odpowiedzialni za spotkanie m∏odzie˝y polonijnej w Lour-

des sà: Karolina Marchlewska, Andrzej MoÊciƒski, Alexandre

Myszkowiak, Ks. ¸ukasz Skawiƒski i Ks. Krystian Gawron Wi-

ce-Rektor PMK we Francji.

foto: Micha∏ Wyczu∏kowski

foto: Micha∏ Wyczu∏kowski

W oÊrodku genewskim Polskiej Misji Katolickiejw dniach od 20 do 22 marca br. uczestniczyliÊmy w reko-lekcjach wielkopostnych g∏oszonych tym razem przez ks.prof. Leszka Adamowicza, kierownika Katedry Prawa Ka-nonicznego KoÊcio∏ów Wschodnich Katolickiego Uniwer-sytetu Lubelskiego im. Jana Paw∏a II.

18 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA MPK

WIADOMOÂCI – NR 451 (KWIECIE¡ 2009)

Rekolekcje

Genewa,3 kwietnia 2009

„Chc´ wam powiedzieç […]: nie ustawajcie w modli-twie. Trzeba si´ zawsze modliç, a nigdy nie ustawaç, powie-dzia∏ Pan Jezus. Módlcie si´ i kszta∏tujcie poprzez modlitw´swoje ˝ycie. […] Niech z tego miejsca do wszystkich, któ-rzy mnie s∏uchajà tutaj albo gdziekolwiek, przemówi prostei zasadnicze papieskie wezwanie do modlitwy. A jest to we-zwanie najwa˝niejsze. Najistotniejsze or´dzie! […] I o toprosz´, prosz´, abyÊcie si´ za mnie tu modlili, za ˝ycia mo-jego i po Êmierci. Amen”. (Kalwaria, 7 czerwca 1979).

Tymi s∏owami 3 kwietnia w Genewie rozpocz´touczczenie pami´ci papie˝a Polaka w czwartà rocznic´ JegoodejÊcia do Domu Ojca. Specjalny program przygotowanyna t´ okazj´ przez rad´ parafialnà i pod duchowym prze-wodnictwem ksi´dza Artura, stanowi∏ po∏àczenie si´ wier-nych z Janem Paw∏em II w modlitwie do Ojca Niebieskiego,Jezusa, Ducha Âwi´tego Pocieszyciela i Maryi. Wys∏uchali-Êmy fragmentów Jego ˝arliwych i natchnionych or´dzi wy-powiedzianych w czasie pielgrzymek Ojca Êw. do Polski. Po-∏àczyliÊmy si´ z Papie˝em w skupieniu i w modlitwie, pro-szàc za Ojczyzn´ i aby nasze ˝ycie by∏o prze˝ywaniem Pas-chy, odchodzeniem od z∏a i zwyci´stwem dobra.

Jan Pawe∏ II w swoich homiliach podkreÊla∏ potrzeb´nieustannej modlitwy i zach´ca∏ do wynagradzania SercuBo˝emu za grzechy pope∏nione przez nas i przez naszychbliênich, wynagradzania za odrzucanie dobroci i mi∏oÊciBoga. Wskaza∏ na Matk´ Bo˝à, która nieustannie czekana nas, aby poprowadziç do Jej mi∏owanego Syna i pomocnam w wype∏nianiu Jego Êwi´tej woli. Niechaj w tym czasieradoÊci ze zmartwychwstania naszego Pana Jezusa, frag-ment homilii wypowiedzianej przez Papie˝a 10 czerw-ca 1987 na B∏oniach krakowskich, stanie sie naszà modli-twà i myÊlà przewodnià codziennoÊci:

„Bo˝e, niech Duch Âwi´ty zmienia oblicze naszej ziemii umacnia Twój lud... Niech nam pomaga zachowaç Twojekrólestwo w ˝yciu osobistym i rodzinnym, w ˝yciu narodo-wym, spo∏ecznym, paƒstwowym. Chroƒ nas przed ego-izmem indywidualnym, rodzinnym, spo∏ecznym. Nie po-zwól, ˝eby mocniejszy gardzi∏ s∏abszym. Broƒ nasprzed nienawiÊcià i uprzedzeniem wobec ludzi innychprzekonaƒ. Naucz nas zwalczaç z∏o, ale widzieç brataw cz∏owieku, który êle post´puje i nie odbieraç mu prawado nawrócenia. Naucz ka˝dego z nas dostrzegaç w∏asne wi-ny, byÊmy nie zaczynali dzie∏a odnowy od wyjmowaniaêdêb∏a z oka brata. Naucz nas widzieç dobro wsz´dzie tam,gdzie ono jest; natchnij nas zapa∏em do ochraniania go,wspierania i bronienia z odwagà. Zachowaj nas od uczest-niczenia w zak∏amaniu, które niszczy nasz Êwiat. Daj odwa-g´ ˝ycia w prawdzie. Obdarzaj nas chlebem codziennym.

4 rocznicaodejÊcia Jana

Paw∏a II

Tematem rekolekcji wielkopostnych A. D. 2009 by∏arefleksja nad czasem, który zosta∏ nam dany, podarowa-ny i zadany, jak powiedzia∏by Jan Pawe∏ II, tu – na ziemi.Jest to czas wyraênie okreÊlony, oznaczony na poczàtkudobrze nam znanà datà naszych urodzin, oraz nieznanà,ale niezmiernie wa˝nà datà naszej Êmierci. Czasu owegonie mo˝emy wybraç ani zmieniç, a naszym najwa˝niej-szym zadaniem jest w∏aÊciwie go wykorzystaç.

W danych nam ramach czasowych dà˝ymy usilniedo sprawiedliwoÊci, której pragniemy dla siebie, ale cz´-sto równie˝ próbujemy wymierzaç naszym bliênim we-d∏ug w∏asnych, subiektywnych zasad. Tymczasem mi∏o-sierdzie powinno byç naszà pierwszà zasadà w myÊl za-lecenia Chrystusa o naÊladowaniu Ojca. Nasze powo∏a-nie do Êwi´toÊci jest niezmiernie wymagajàce, ale niestajemy przed nim samotnie, gdy˝ na jego drodze spoty-kamy pomocnych braci, a przede wszystkim towarzyszynam sam Jezus i Ci, którzy dotarli ju˝ do Domu Ojca.

Wszystkie nauki rekolekcyjne ksi´dza profesora by∏yilustrowane nagraniami wypowiedzi Ojca Âwi´tego Ja-na Paw∏a II.

Oprócz poruszajàcej treÊci kazaƒ, których g∏ównàmyÊl przytoczy∏am powy˝ej, zwraca uwag´ metoda na-uczania zastosowana przez Ksi´dza Profesora. Opartao mistrzowski warsztat j´zykowy – jak mi∏o pos∏uchaçpi´knej polszczyzny! – polega∏a na braniu s∏uchacza

„pod r´k´” i prowadzeniu do osobistego odkrycia i zro-zumienia celu wywodu. Wielkà zaletà tej metody ka-znodziejskiej jest to, ˝e wnioski, do których dochodzi-my samodzielnie lub raczej niemal samodzielnie, majàwi´kszà szans´ na odmienienie nas samych i naszegodotychczasowego ˝ycia, co jest celem rekolekcji, szcze-gólnie tych przygotowujàcych nas do zmartwychwsta-nia wraz z Jezusem.

Z g∏´bi serca dzi´kujemy ksi´dzu profesorowi Ada-mowiczowi za wyg∏oszone S∏owo i polecamy MàdroÊciBo˝ej jego dalsze pos∏ugiwanie duszpasterskie i prac´naukowà.

Marzena Olewczyƒska-Provost

Z ˚YCIA MPK

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 19

Wielkopostne w Genewie i Lozannie

B∏ogos∏aw naszej pracy. Bo˝e, Rzàdco i Panie narodów!”Chryste, któryÊ nas do koƒca umi∏owa∏...”.

Joanna Pu∏awska

Bazylea,5 kwietnia 2009Wierni oÊrodka Polskiej Misji Katolickiej w Bazylei

uczcili czwartà rocznic´ odejÊcia Jana Paw∏a II specjalnymKoncertem Papieskim.

Odby∏ si´ on 5 kwietnia br. w KoÊciele Sacré Coeur o go-dzinie 12.45. Wykonawcy, czyli Krzysztof D´bicki (recyta-cja), ¸ukasz Korta (obój), ¸ukasz Sieros∏awski (skrzypce),Cyprian Kohut (wiolonczela), Jadwiga Dylàg (organy)przedstawili program literacko-muzyczny, na który z∏o˝y∏ysi´ wiersze Karola Wojty∏y oraz utwory muzyczne wybit-nych kompozytorów takich jak J. S. Bach, J. Pachelbel, R.Schumann, G. Bacewicz.

Zurych,3 kwietnia 2009Polonia skupiona wokó∏ oÊrodka Polskiej Misji Katolic-

kiej w Zurychu prze˝ywa∏a czwartà rocznic´ Êmierci JanaPaw∏a II na modlitewnym czuwaniu w koÊciele Herz Jesu.

Jednakowo jesteÊmy powo∏ani do zbawienia, czy Polacy,czy Szwajcarzy. ¸àczy nas nie tylko miejsce zamieszkania,praca, wypoczynek, ale te˝ jeden katolicki KoÊció∏. Dlategowa˝ne jest, byÊmy si´ znali, wspó∏pracowali ze sobà, razemsi´ modlili. Takà okazjà by∏o czuwanie modlitewne zorgani-zowane przez parafi´ w Suhr ko∏o Aarau w Wielki Czwar-tek. Po wieczornej Mszy Êwi´tej kilka grup narodowych by-∏o odpowiedzialnych za pó∏ godziny wspólnej modlitwy, ad-oracji. Polska cz´Êç zacz´∏a si´ o 21.00. ÂpiewaliÊmy „Gorz-kie ˝ale”. Obecni Polacy mogli odkryç po raz kolejny g∏´bi´tej ju˝ ponad trzystuletniej polskiej modlitwy, rozpo-

wszechnionej przez ksi´˝y misjonarzy z koÊcio∏a Âw. Krzy-˝a w Warszawie. PodkreÊli∏ to pi´kny Êpiew i oprawa mu-zyczna (organy) pana Piotra. Od Szwajcarów us∏yszeliÊmywyrazy podziwu i wdzi´cznoÊci za wspólnà adoracj´.Wprawdzie nie rozumieli Êpiewanego tekstu, wiedzieli jed-nak sporo o naszej modlitwie. Informacja o „Gorzkich ˝a-lach”, ich historii i treÊci, ukaza∏a si´ najpierw w zapowia-dajàcym czuwanie „Pfarrblatt”, potem zosta∏a te˝ odczyta-na bezpoÊrednio przed Êpiewem. Teraz wiemy wszyscy, ˝e„Gorzkie ˝ale” majà trzy cz´Êci; za rok zaÊpiewamy wspól-nie cz´Êç drugà! Marcin Sumi∏a

20 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA MPK

Obchody Triduum Paschalnego

Wielki Piàtek – Droga Krzy˝owa wiernych oÊrodka PMK w w Zuchwilu, Bernie i Biel

Wielki Czwartek, 9 kwietnia – czuwanie modlitewne „Gebetsnacht der Kulturen”w KoÊciele Âwi´tego Ducha w Suhr k. Aarau

Z ˚YCIA MPK

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 21

w OÊrodkach PMK 2009Wielka Sobota, 11 kwietnia - b∏ogos∏awieƒstwo pokarmów w OÊrodkach PMK: Aarau, Basel, Bern, Biel, Genewa, Lozanna, Marly

22 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA MPK

W zwiàzku z gwa∏townym spadkiem powo∏aƒ w Polscew ciàgu ostatnich lat, w duchu odpowiedzialnoÊci za przy-sz∏oÊç duszpasterstwa polonijnego w Szwajcarii, zosta∏ powo-∏any do ˝ycia Fundusz Stypendialny Polskiej Misji Katolickiej.

W ramach Funduszu pomagamy kap∏anom pragnàcympog∏´biç znajomoÊç j´zyka niemieckiego bàdê francuskiegolub te˝ rozwijaç swojà wiedz´, studiujàc na Uniwersyteciewe Fryburgu. Wspierani przez nas kap∏ani s∏u˝à pomocàduszpasterskà w oÊrodkach Polskiej Misji Katolickiejw Szwajcarii. Bez ich pomocy trzeba by zamknàç kilkaoÊrodków. Tradycyjnie na ten cel przeznaczone sà ofiarysk∏adane z okazji b∏ogos∏awieƒstwa pokarmów w WielkàSobot´. Oto jak wyglàda∏a ofiarnoÊç i zrozumienie wa˝no-Êci tego zagadnienia w poszczególnych oÊrodkach PolskiejMisji Katolickiej.

Ofiary zebrane w Wielkà Sobot´ 2009 r. w poszczegól-nych oÊrodkach Polskiej Misji Katolickiej:

Aarau – 84,- CHF

Bazylea – 390,- CHF

Bern – 124,- CHF

Biel – 86,- CHF

Genewa – 1026,- CHF

Lozanna – 417,- CHF

Lucerna – 134,- CHF

Marly – 207,- CHF

Neuchâtel – 125,- CHF*

St. Gallen – 217,- CHF

Wettingen – 164,- CHF

Winterthur – 187,- CHF

Zuchwil – 99,- CHF

Zug – 74,- CHF

Zurych – 337,- CHF

Razem: 3671,-CHF

* po odliczeniu kosztów dojazduWszystkich, którzy chcieliby wspieraç nasze wspólne

Dzie∏o, prosimy o przesy∏anie ofiar na konto:Mission Catholique Polonaise en Suisse

1723 Marly

Konto 17-976-7

z dopiskiem: STYPENDIUM

Rozliczenie Funduszu za ostatni rok akademicki zostanieumieszczone w numerze wrzeÊniowym.

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Z ˚YCIA MPK

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 23

Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Marly5 kwietnia 2009 roku rozpocz´to kolejne prace porzàd-

kowe w Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii.Dzi´ki staraniom Ksi´dza Rektora i pomocy Naczelnej Dy-rekcji Archiwów Paƒstwowych kolejny – ju˝ trzeci – rokmo˝liwe jest szczegó∏owe opracowywanie zbiorów Archi-wum w ramach programu operacyjnego Ministerstwa Kul-tury i Dziedzictwa Narodowego „Dziedzictwo kulturowe”,priorytet: „Ochrona Polskiego Dziedzictwa Archiwalnegoza granicà – Porzàdkowanie i opracowanie zbiorów w insty-tucjach polonijnych”.

Celem tegorocznych prac jest zakoƒczenie porzàdko-wania i inwentaryzacji zespo∏u Akt Rodziny Bronarskichoraz przygotowanie pe∏nego inwentarza ich spuÊciznyw formie elektronicznej w bazie danych IZA, zw∏aszcza

pod kàtem posiadanych ju˝ materia∏ów zwiàzanych z Fry-derykiem Chopinem. Wspomniany zespó∏ obejmu-je 16,7 mb akt z lat 1843-1987. Dotàd uda∏o si´ opracowaçjednà trzecià cz´Êç zbioru. Kolejne codziennie prace archi-walne przynoszà informacj´ o ciekawych faktach z ˝yciai twórczoÊci s∏ynnego muzykologa i pianisty – LudwikaBronarskiego (1890-1975).

WÊród zachowanej korespondencji zachowa∏ si´ m.in.list Gabriela To∏wiƒskiego – wyk∏adowcy PaƒstwowegoKonserwatorium Muzycznego w Warszawie, z 1936 roku,obrazujàcy jak znaczàcym autorytetem cieszy∏ si´ LudwikBronarski wÊród muzykologów i chopinologów jemuwspó∏czesnych. Zach´cam do zapoznania si´ z treÊcià do-kumentu. Monika Panter

Szanowny Profesorze! 11 V 36 r.

Z upowa˝nienia kolegi Pulikowskiego oÊmielam si´ prosiçSzanownego Pana jako szopenologa – o udzielenie mi swychÊwiat∏ych wskazówek w sprawie nast´pujàcej.

Wyk∏adajàc w szeregu lat akustyk´ muzycznà w PaƒstwowymKonserwatorium Muzycznym w Warszawie, zainteresowa∏em si´metronomem, b´dàcym w∏asnoÊcià Szopena, a obecnie znajdujà-cym si´ w posiadaniu Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego.

Dok∏adne zbadanie tego metronomu, w porównaniu z chrono-metrem i metronomem najnowszej konstrukcji (zakupionymw Szwajcarii) wykaza∏o, ˝e bardzo ma∏o odbiega on od rzeczywistejiloÊci uderzeƒ na minut´, tj. prawie w zupe∏noÊci zgadza si´ z me-tronomem normalnym. Uderzy∏ mnie fakt, ˝e metronomiczneoznaczenie tempa w utworach Szopena prawie zawsze jest zbytszybkie, czasem niemo˝liwie szybkie, np. w etiudzie ges-dur(na czarnych klawiszach). Metronom podany *(çwierçnuta)*= 116 uderzeƒ na minut´, tj. prawie 2 uderzenia na 1 sekund´; po-niewa˝ 2 uderzenia metronomu stanowià 1 takt, w którym jest 12nut, zatem na 1 sekund´ przypada 12 nut; to˝ samo obliczenie dlaetiudy nr 1 równie˝ daje 12 nut na 1 sekund´. Wiadomo, ˝e 10 ude-rzeƒ na sekund´ jest granicà rozpoznawania poszczególnych ude-

rzeƒ, powy˝ej // tej liczby dêwi´ki zlewajà si´ i nawet gdyby mo˝nagraç w tempie, wra˝enie artystyczne by∏oby ujemne.

Wiem, ˝e najlepsi pianiÊci nie przekraczajà 90 – 100 uderzeƒna minut´. Poniewa˝ uwaga ta dotyczy prawie wszystkich ozna-czeƒ metronomicznych, które sà za szybkie (ten sam przyk∏adwyrazi∏ równie˝ Józef Hofmann), zwracam si´ z proÊbà o udziele-nie nast´pujàcych informacji:1) Czy Szanowny Pan podziela mój poglàd w tej sprawie?2) Czy z poÊród licznych prac o Szopenie znajduje si´ wzmiankao u˝ywaniu przezeƒ metronomu i w jakim zakresie?3) Czy Szopen sam oznacza∏ tempa za pomocà metronomu, czyte˝ robili to Jego uczniowie lub póêniejsi komentatorzy? Zazna-czam, ˝e widzia∏em kilka autografów i kilkadziesiàt fotografii z au-tografów i na ˝adnym nie widzia∏em oznaczenia metronomu r´-kà Szopena.

Majàc zamiar napisaç prac´ o metronomie, b´dàcym w posia-daniu Mistrza, chcia∏bym oprzeç si´ na autorytecie SzanownegoProfesora. O ile Szanowny Pan zechcia∏by udzieliç mi tych infor-macji, by∏bym nieskoƒczenie wdzi´czny.

Z wyrazami szacunkuprof. Gabriel To∏wiƒski

Warszawa, ul. 6go Sierpnia 2/m. 13

List Gabriela To∏wiƒskiego

do Ludwika Bronarskiego

w sprawie metronomu

Fryderyka Chopina.

Archiwum Polskiej Misji

Katolickiej w Szwajcarii,sygn. 2/453,

k. 64 i 64v.

24 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA MPK

ZebraliÊmy si´ tutaj w rocznic´ i na pobojowisku Mon-te Cassino, aby przez m´k´ i Êmierç Pana naszego JezusaChrystusa pokornie prosiç Boga o mi∏osierdzie dla dusz na-szych kolegów, którzy przed rokiem zdobywali t´ gór´,a dziÊ ju˝ stojà przed Jego straszliwym trybuna∏em.

Wieczne odpoczywanie racz im daç, Panie, a Êwiat∏oÊçwiekuista niechaj im Êwieci.

Miejsce i chwila sà zbyt wielkie, aby wolno mi by∏o tra-ciç czas na deklamowanie pi´knych s∏ów o Ojczyênie, krwi,bohaterstwie, choç jeÊli gdzie, to tutaj by∏yby one mo˝ena miejscu. Trzeba nam na tych grobach i wÊród tych ruinpostawiç sobie wielkie i powa˝ne pytania, stajàc przed wiel-kimi prawdami tej bitwy. Jest ich trzy, a w∏aÊciwie jest toprawda jedna w trojakim uj´ciu:

Jest wi´c najpierw prawda o stylu i duchu tej bitwy. Pa-mi´tamy wszyscy t´ dolin´ zasnutà bojowymi dymamii nasz korpus, który wÊród grzmotu dzia∏ pr´˝y∏ si´ jak ˝y-wy organizm w bezlitosnej i bezpardonowej walce. Tuna stokach Monte Cassino, i ci, co odeszli w akcji, i my, któ-rym OpatrznoÊç pozwoli∏a pozostaç na dalsze boje i ˝ycie,byliÊmy wielcy. Tutaj od˝y∏ jeszcze raz prawdziwy polskiduch, który jest duchem chrzeÊcijaƒskiego m´stwa i pro-stoty, który nie zna do z∏a innego stosunku jak walka, któ-ry nie da si´ z∏amaç ˝adnym niepowodzeniem i nie pójdziena ˝adne pod∏e rachunki, na ˝adne kompromisy. Ta praw-da o stylu i duchu Cassino jest te˝ wielkà naukà dla nasi przykazaniem: trzeba nam odejÊç od tych grobów odno-wionymi w woli zachowania polskiej postawy walki, która∏amie wszystkie przeszkody i sama jedna prowadzi do zwy-ci´stwa dobra nad z∏em.

Obok tej pierwszej oczywistej prawdy i nauki jest i dru-ga prawda, którà o naszych kolegach z Warszawy tak pi´k-nie wypowiedzia∏ poeta: „Z krwi ich i màk ich, nad miasto,nad gruzy, nad niebotyczne, ogromne po˝ary, gorzkim roz-wiane dymem, los nasz si´ dêwiga∏ wysoko i w burzy stoiprzed nami olbrzymem”. To jest wielka prawda nie tylkoo Warszawie, ale i o nas, o Monte Cassino: z krwi najlep-

szych poÊród nas, los nas pozosta∏ych wzniós∏ si´ tak wyso-ko, ˝e stanowi olbrzymi, przygniatajàcy nas swojà wielko-Êcià, choç bolesny i krwawy przywilej. Jest przywilejem,wielkim przywilejem ˝yç w takich czasach i byç narz´dziemr´ki boskiej, wÊród burzy przewracajàcej karty histo-rii. I drugà naukà tej bitwy jest przykazanie wielkoÊci: niewolno nam po tym wszystkim byç ma∏ymi, nie wolno zba-czaç z drogi tyloma grobami ju˝ zaznaczonej. Musimy iÊçnaprzód przez po˝ar i gorzkie dymy ku wielkoÊci.

Wreszcie jest w tych gruzach i grobach coÊ z tragiczne-go paradoksu: jest wielkoÊç po∏àczona z przera˝ajàcà zni-komoÊcià i ma∏oÊcià ludzkà. Ci ch∏opcy i m´˝czyêni, naj-lepsi wÊród nas, ju˝ od roku rozk∏adajà si´ w tych grobach.Gdzie sà ich marzenia, ambicje, plany ziemskie i snyo szcz´Êciu, jakie sobie snuli? MarnoÊç nad marnoÊciami˝ycie ludzkie. A zarazem jest w nich wielkoÊç niezrównanaczystego serca i dobrej intencji, z którà szli w piek∏o wybu-chów i po∏o˝yli ˝ycie. Monte Cassino, daj nam i t´ jeszczejednà nauk´: przykazanie czystoÊci ràk i intencji. Niech,Bracia, wielkiej naszej sprawy, za którà oni ˝ycie oddali, niekalajà ma∏e brudy, ch´ç kariery, dorobku, uznania ludzkie-go, Êwiecide∏ek. Niech serca nasze i r´ce b´dà czyste czysto-Êcià prawdziwej mi∏oÊci i poÊwi´cenia. Sprawa jest za wiel-ka, aby nam wolno by∏o byç ma∏ymi w jej s∏u˝bie.

Te sà trzy nauki grobów i ruin Monte Cassino; przyka-zanie polskiego ducha i stylu, który si´ nie umie ugiàç:przykazanie wielkoÊci i dumy z krwawego losu, jaki namprzypad∏ w udziale; przykazanie czystoÊci serca, które nieszuka, co swoje, ale wszystko oddaje Bo˝ej sprawie, Bo˝àjest bowiem s∏u˝ba, którà pe∏nimy.

Zechciejmy wyjÊç stàd wzmocnieni w postanowieniupe∏nienia tych nakazów. To jest rzecz najwa˝niejsza po mo-dlitwie, pierwszej rzeczy tutaj, i ona sprawi, ˝e Bóg raczywys∏uchaç naszych próÊb za poleg∏ych i spraw´, za któràoni oddali ˝ycie.

(1946) Kazania i przemówienia, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2000

Pols

ki

cm

enta

rz n

aM

onte

Cass

ino

Homilia Ojca Józefa Bocheƒskiego w rocznic´ bitwy o Monte Cassino

Tutaj od˝y∏ jeszcze raz polski duch

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 25

Z ˚YCIA MPKWieczny odpoczynek racz im daç, Panie, A Êwiat∏oÊç wiekuista niechaj im Êwieci! Niech odpoczywajà w pokoju wiecznym. Amen.

6 kwietnia 2009 roku w wieku 84 lat odszed∏ wspó∏za∏o˝yciel i d∏ugo-

letni prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Prawnik, doradca ko-

mitetu strajkowego w Stoczni Gdaƒskiej, wspó∏twórca statutu „Soli-

darnoÊci”, uczestnik „okràg∏ego sto∏u”, pierwszy Marsza∏ek Sena-

tu III Rzeczypospolitej, minister edukacji narodowej, ostatnio doradca

prezydenta RP Lecha Kaczyƒskiego ds. Polonii.

UroczystoÊci pogrzebowe profesora Andrzeja Stelmachowskiego odby-

∏y si´ dnia 15 kwietnia br. w Archikatedrze Warszawskiej. Na poczàtku

uroczystoÊci odczytano decyzj´ prezydenta RP z dnia 7 kwietnia o przy-

znaniu poÊmiertnie prof. Stelmachowskiemu Orderu Or∏a Bia∏ego

w uznaniu jego znamienitych zas∏ug, za „wybitne osiàgni´cia w dzia∏al-

noÊci paƒstwowej i publicznej, za zaanga˝owanie w budowanie to˝sa-

moÊci narodowej wÊród Polaków zamieszka∏ych za granicà”. Odznacze-

nie odebra∏a ˝ona profesora – Anna Miƒkowska-Stelmachowska. Zmar-

∏y zosta∏ pochowany na warszawskich Powàzkach. Modlitw´ nad gro-

bem odmówi∏ metropolita warszawski, arcybiskup Kazimierz Nycz.

W uroczystoÊciach wzi´li udzia∏ m.in. prezydent Lech Kaczyƒski, mar-

sza∏ek Senatu Bogdan Borusewicz oraz byli i obecni parlamentarzyÊci.

– To postaç pomnikowa – powiedzia∏ o prof. Stelmachowskim na ante-

nie TVN24 Maciej P∏a˝yƒski, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”

i doda∏: „By∏ zaanga˝owany publicznie, nie partyjnie, co dziÊ jest rzadko-

Êcià. Zawsze po stronie solidarnoÊci i na us∏ugach Rzeczypospolitej”.

7 lutego 2009 roku odesz∏a w Genewie Ingrid Marie-Thér¯se Lubomir-

ska, historyk sztuki, dekoratorka wn´trz, cz∏owiek wielkiego serca

i charytatywnej aktywnoÊci.

Ingrid Marie-Thér¯se Ksi´˝na Lubomirska z domu Kietlicz-Rayska przy-

sz∏a na Êwiat w Warszawie 23 kwietnia 1943 r. W czasie powstania

warszawskiego uda∏o si´ jej – dzi´ki dziadkowi szwedzkiego pochodze-

nia – opuÊciç, wraz z matkà, okupowanà przez Niemców Warszaw´

i dotrzeç do Szwecji.

Nast´pne lata ma∏ej Ingrid to tu∏aczka na emigracji w ró˝nych krajach:

Francji, Anglii i w koƒcu w Szwajcarii, gdzie koƒczy szko∏y i w 1964 ro-

ku w Lozannie wychodzi za mà˝ za Jana Leona Lubomirskiego. Matka

dwóch synów, Alexandra i Stanis∏awa, zostaje babkà w 2007 r. i ma

jeszcze troch´ czasu, by nacieszyç si´ swoim wnukiem Hadrianem.

Ingrid by∏a nie tylko wzorowà ˝onà i matkà, ale mia∏a coÊ w sobie, co

zjednywa∏o Jej ludzi. Jako Dama ¸aski i Dewocji w Zakonie Szwajcar-

skich Kawalerów Maltaƒskich pracowa∏a w ró˝nych szpitalach, do-

mach dla osób niepe∏nosprawnych, gdzie mia∏a liczne grono pod-

opiecznych, organizowa∏a zbiórki sprz´tu medycznego niezb´dnego dla

szpitali oraz wyszukiwa∏a donatorów wspierajàcych tych najbardziej

potrzebujàcych w Szwajcarii i w Polsce. Regularnie przez 26 lat asysto-

wa∏a niepe∏nosprawnym w ich pielgrzymkach do Lourdes.

Jako absolwentka historii sztuki w Ecole du Louvre w Pary˝u (specjali-

zacja: impresjoniÊci) i we Florencji (specjalizacja: gotyk i renesans w∏o-

ski) studia zakoƒczy∏a piszàc prac´ o Benozzo Gozzoli (XVI wiek). W Lo-

zannie i Pary˝u specjalizowa∏a si´ w XVIII-wiecznych meblach i sre-

brach. W zakresie dekoracji wn´trz wspó∏pracowa∏a w Szwajcarii z Ta-

marà Design (Gstaad) i z Madami Rochat (Saanen).

Od roku 2002 zacz´∏a urzàdzaç dla przyjemnoÊci mieszkania znajomych,

urzeczonych jej stylem. Zapala si´ do pomys∏u swojego krewnego

– który odzyska∏ rodzinne posiad∏oÊci w Krakowie i kupuje zrujnowane

domy – do ich odnawiania i przeróbki na hotele. Wn´trza mia∏y byç szla-

chetne, niepowtarzalne, jak w domu. Szuka∏a w Europie, na gie∏dach in-

ternetowych, starych niedrogich sprz´tów. Kompletowa∏a meble, obi-

cia, zas∏ony, lampy, lichtarze, obrazy, srebrne dzbany, itp. Jej dzie∏em

jest wystrój wn´trz w presti˝owym hotelu Gródek na Starym MieÊcie

w Krakowie oraz pokoi i apartamentów w kameralnym hotelu Pugetów,

a tak˝e komnat w Zamku Korzkiew. Ka˝dy pokój ma swojà histori´ i jest

inaczej urzàdzony. Ostatnim pomnikiem Jej artystycznego smaku jest

nawiàzujàcy do losów Tadeusza KoÊciuszki wystrój hotelu „KoÊciuszko”

w krakowskim zespole Dworu Bia∏opràdnickiego.

Mia∏a wielu prawdziwych przyjació∏. Dowodem na to sà setki serdecz-

nych listów, które Jej mà˝ otrzyma∏ po Jej odejÊciu. Zacytuj´ tutaj frag-

ment korespondencji, wyra˝ajàcy tak ogromnà moc przyjaêni, którà Nià

darzono: „Ch´tnie s∏ucha∏o si´ Jej praktycznych rad, a swoim zacho-

waniem sprawia∏a, ˝e ka˝dy czu∏ si´ w Jej towarzystwie dobrze. Fa-

scynujàce w Jej osobie by∏o to, ˝e Êwietnie komunikowa∏a si´ ze

wszystkimi – bez wzgl´du na pokolenia, od najstarszych do najm∏od-

szych – to by∏ wielki dar. Otwarta na rozmowy o wszystkim, zawsze

gotowa do niesienia pomocy innym, zawsze nastawiona pozytywnie

do pokonywania wszelkich przeszkód, zdumiewa∏a tym, ˝e w tej drob-

nej osóbce by∏ taki wulkan energii.

Dzisiaj spotyka si´ ju˝ z Panem Bogiem i na pewno uradowa∏a si´ ze

spotkania ze swojà ukochanà Mamà, która odesz∏a par´ miesi´cy te-

mu. Pewnie Mama wysz∏a jej naprzeciw i wraz z Anio∏ami prowadzi∏a

jej dusz´ ku Niebu. Mo˝e Ingrid zerka teraz na dó∏ i jej szcz´Êcie màci

jedynie troska o najbli˝szych, których tak nagle zostawi∏a. Chcia∏aby

na pewno, byÊmy w sercu czuli jak bardzo nas mocno kocha i ˝e b´-

dzie si´ nami stale opiekowa∏a, or´dujàc u Pana Boga za nami. Chcia-

∏aby te˝ na pewno, ˝ebyÊmy byli przekonani, ˝e jej jest ju˝ tam dobrze”.

J. L. L.

19 kwietnia 2009 roku odszed∏ ksiàdz kanonik Jerzy Grabiec – d∏ugo-

letni duszpasterz polonijny w Szwajcarii, za∏o˝yciel wspólnoty polskiej

w Gnadenthal.Msza Êwi´ta pogrzebowa odby∏a si´ w koÊciele parafii

Krzy˝a Âwi´tego i Matki Bo˝ej Bolesnej w D´bicy w czwartek, 23

kwietnia o godzinie 14.00, po której nastàpi∏o z∏o˝enie cia∏a Êp. Zmar-

∏ego na Starym Cmentarzu w D´bicy.

Ks. mgr Jerzy Grabiec urodzi∏ si´ 18 kwietnia 1935 roku w MoÊcicach.

Po ukoƒczeniu Szko∏y Âredniej wstàpi∏ do Wy˝szego Seminarium Du-

chownego w Tarnowie. Âwi´cenia kap∏aƒskie otrzyma∏ z ràk biskupa

Karola P´kali w dniu 29 czerwca 1958 roku. Od roku 1984 przez kilka-

naÊcie kolejnych lat pracowa∏ jako duszpasterz w Szwajcarii. Za∏o˝y∏

w Gnadenthal wspólnot´ polskà i zapoczàtkowa∏ kult Matki Bo˝ej Gna-

denthalskiej, Patronki Rodzin, której obraz przywióz∏ ze sobà do Szwaj-

carii w dniu 18 listopada1984 roku.

Od roku 2001 ksiàdz Grabiec przebywa∏ w parafii Krzy˝a Âwi´tego

i Matki Bo˝ej Bolesnej w D´bicy w charakterze rezydenta.

Odeszli do Pana…Prof. dr hab. Andrzej STELMACHOWSKI (1925 – 2009)

Ingrid Marie-Thér¯se LUBOMIRSKA (1943 – 2009)

Ks. kanonik Jerzy GRABIEC (1935 – 2009)

26 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

Z ˚YCIA MPK

Jak co roku, zgodnie ze statutem, Zarzàd Fundacji przedstawia wyniki finansowe swojej

dzia∏alnoÊci tutejszej polskoj´zycznej spo∏ecznoÊci katolickiej.

Zebranie na którym Zarzàd przyjà∏ przedstawione w za∏àczeniu sprawozdanie, odby∏o si´

w dniu 11. paêdziernika 2008 r. Sprawozdanie to sporzàdzone zosta∏o przez biuro powier-

nicze REGIS we Fryburgu. Koncesjonowane biuro rewizyjne REFISCO, dokona∏o kontroli

przedstawionych dokumentów, uzna∏o je za prawid∏owe i przes∏a∏o wynik tej kontroli

do Dyrekcji Zdrowia Publicznego i Spraw Socjalnych we Fryburgu. Ze swej strony, Pre-

zes Fundacji po uzupe∏nieniu sprawozdaƒ rzeczowym komentarzem, przes∏a∏ wszystko

do Biura Nadzoru nad Fundacjami i Funduszami Emerytalnymi we Fryburgu.

W roku 2007 wynik finansowy by∏ ujemny. Straty spowodowa∏y wydatki na pod∏àczenie

nieruchomoÊci w Marly do sieci kanalizacyjnej. Fundacja, jako w∏aÊciciel nieruchomoÊci,

zmuszona by∏a przejàç od gminy koszty instalacji do granicy posiad∏oÊci w wysoko-

Êci 7'200,00 fr. Koszty robót na terenie posesji wynios∏y 13'395,00 fr. co w sumie spo-

wodowa∏o nadzwyczajne wydatki w wysokoÊci 20'596,00 fr. W okresie sprawozdaw-

czym zwi´kszy∏y si´ te˝ nak∏ady na obs∏ug´ d∏ugu hipotecznego o 2'460,00 fr. a koniecz-

noÊç bezpoÊredniego wsparcia dzia∏alnoÊci duszpasterskiej w Misji, spowodowane

zmianà duszpasterzy, te˝ przyczyni∏a si´ do powstania straty wynoszàcej 12'550,00 fr.

Fundacja nie otrzymuje ˝adnych subwencji czy dop∏at. Gospodarzy w∏asnymi Êrodkami

i by∏a w stanie w ostatnich latach wspieraç Misj´ poÊrednio i bezpoÊrednio rocznie su-

mami od 35'000,00 do 50'000,00 fr., przy czym majàtek Fundacji wzrós∏ w latach 2002

do 2008 o 339'000,00 fr.

Dzi´ki dalekowzrocznoÊci za∏o˝yciela – o. J. M. Bocheƒskiego, szczodroÊci braci Bronar-

skich, pani Mazikowej i wielu innych, ju˝ zapomnianych dobrodziejów i olbrzymiego

wk∏adu ksi´dza pra∏ata Ksawerego Soko∏owskiego i profesora Zygmunta Marzysa

w uporzàdkowanie rzeczowe i prawne spraw Fundacji, obecny Zarzàd móg∏ wykonywaç

swojà funkcj´ spokojnie i bez wielkich wstrzàsów.

Tego nie mo˝na powiedzieç o dziejach Misji, która przechodzi∏a i dalej przechodzi kolej-

ne etapy transformacji o nieznanym jeszcze do koƒca kszta∏cie. Mo˝liwoÊç zebrania si´

ludzi zatroskanych o los Misji, we w∏asnych pomieszczeniach i w historycznym ju˝ miej-

scu, dawa∏a im oparcie, motywacj´, si∏y i wytrwanie w beznadziejnej zdawa∏o si´ wal-

ce o utrzymanie Misji.

Fundacja im. J. M. Bocheƒskiego jest sumiennie administrowanà, poddanà surowej kon-

troli paƒstwowej, zakorzenionà w tutejszej Polonii (istnieje od 1957 r.), godnà zaufania

instytucjà, której ka˝dy, komu drogie jest jest utrzymanie w Szwajcarii tego skrawka Pol-

ski z chrzeÊcijaƒskim duchem szacunku do przesz∏oÊci i troski o przysz∏oÊç coraz liczniej

przybywajàcych tutaj rodaków, mo˝e bez ˝adnych obaw, idàc za przyk∏adem w/w dobro-

dziejów, przyczyniç si´ do powi´kszenia jej majàtku, a przez to te˝ zwi´kszenia skutecz-

noÊci dzia∏alnoÊci duszpasterskiej Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii.

Dionizy Simson – Prezes Fundacji

(T∏umaczenie z j´zyka francuskiego)

Fundacja im. J.M. Bocheƒskiego na rzecz Katolickiego Domu Polskiego w Marly Spó∏ka Powiernicza REGIS SA

Bilans przejÊciowy na 31. grudnia 2007 i 2006 r.

AKTYWA 2007 2006

Fr. Fr.

1. WartoÊci do dyspozycji

Konto pocztowe 17-11409-0 Konto nr. 01 50 1'800.90 1773.45388.586-18 w Banku Kantonalnym we Fryburgu

Papiery wartoÊciowe konto nr. 25 01 072. 782-02 26'025.40 68'034.25Operacja w toku 18'139.80 18'139.80

71'000.00 –

2. WartoÊci do spieni´˝enia 116'966.10 87'947.50Podatek do zwrotu

Konto domu w Marly 127.45 62.00Aktywa przechodnie – 296.25

11'259.10 18'757.20

3. WartoÊci ruchome i nieruchome 11'386,65 19'115.45Meble i wyposa˝enie PMK w Marly

Wyposa˝enie PMK w Zurychu 9'900.00 11'800.00Dom w Marly 11'800.00 2.100.00Dom we Fryburgu 612'300.00 621'600.00

1'917'500.00 1'946'700.00

2'551'500.00 2'582'200.00

Suma aktywów 2'679'852.65 2'689262.95

PASYWA Fr. Fr.

1. D∏ugi krótkoterminowe

Konto domu we Fryburgu 8'831.15 7'827.40Polska Misja Katolicka 436.59 –Pasywa przechodnie 19'603.00 17'893.25

28'870.74 25'730.652. D∏ug d∏ugoterminowy

Bank Kantonalny we Fryburgu 1'070'000.00 1'070'000.00

3. Fundusze w∏asne

Majàtek Fundacji 1'581'432.30 1'577'236.95Rezerwa na subsydia 12'100.00 12'100.00Wzrost majàtku -12'550.39 4'195.35

1'580'981.91 1'593'532.30

Suma pasywów 2'679'852.65 2'693'262.95

Fundacja im. J. M. Bocheƒskiego na rzecz Domu Polskiego w Marly

Rachunek zysków i strat na 31. grudnia 2007 i 2006 r.

DOCHÓD 2007 2006Fr. Fr.

Wp∏ywy z domu we Fryburgu 165'240.00 165'000.00Wp∏ywy z domu w Marly 11'450.00 1'050.00Wp∏ywy ró˝ne – 16.70

176'690.00 166'066.70

ROZCHÓD Fr. Fr.

NieruchomoÊç w Marly

Ubezpieczenie kantonalne 718.25 718.25Ubezpieczenie dodatkowe 1'657.20 1'731.70Koszty funkcjonowania 21'793.34 21'217.10Koszty utrzymania 27,215.80 20'264.60Amortyzacja 9'300.00 9'500.00

60'684.59 53'431.65

Dom we Fryburgu

Procenty od hipotek 31'342.75 28'880.70Op∏ata od nieruchomoÊci 631.60 631.60Ubezpieczenie kantonalne 1'573.90 1'573.90Ubezpieczenia dodatkowe 1'656.20 1'567.15Woda / oczyszczenie kanalizacji 1'376.25 1'446.65ElektrycznoÊç 1'354.80 104.80Koszty utrzymania 12'782.25 13'012.10Honoraria administratora 7'551.80 7'728.85Procenty i koszty bankowe 150.95 398.55Procenty od kapita∏u -19.60 -22.85Amortyzacja 29'200.00 29'600.00

87'600.90 84'921.25

Subwencje

Subwencja na Drog´ Krzy˝owà w Bazylei – 2'000.00Subwencja dla R. Zadura – 2'000.00Dop∏ata do pensji ks. K. Gawrona – 7'900.00Dop∏ata do kosztów utrzymania ks. G. Ostrowskiego – 1'700.00Wp∏ata do Korporacji Eklezjalnej na pensj´ dla Ksi´dza Gawrona za rok 2007 7'500,00 –Wp∏ata do Korporacji Eklezjalnej na mieszkanie za rok 2007. 9'600,00 –Dop∏ata do utrzymania ksi´dza A. Tkacza 2'800.00 –Dop∏ata do utrzymania ksi´dza L. Majchrzaka 3'200.00 –Udzia∏ w kosztach renowacji parafii Êw. Teresy w Genewie 2'000.00 –Zwrot wydatków nadzwyczajnych dla ksi´dza K. Gawrona 1'723.35 –Dotacja dla wiadomoÊci za artyku∏y o o. Bocheƒskim 2'000.00 –

28'823.35 13'600.00

Koszty administracji

Honoraria 5'097.00 5'286.40Papiery wartoÊciowe 53.80 53.80Procenty i koszty bankowe 122.45 132.50Wp∏ywy z aktywów -344.65 -154.25Amortyzacja mebli 7'202.95 4'600.00

12'131.55 9'918.45

WZROST MAJĄTKU -12'550.35 4'195.35

Fryburg, 22. lipca 2008 r.

Z ˚YCIA MPK

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 27

28 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

reklama

w chatce przy Forstbetriebna Eschenbergstrasse(zobacz mapk´)

Po nabo˝eƒstwie spotkanie i biesiada przy ognisku.

Organizatorzy oferujàdo sprzeda˝y zimne napoje i piwo,prowiant przynosimy ze sobà.

Informacje:Jerzy Stawarz 079 672 67 86

w leÊnej chacie Oberholz nie-

daleko wsi Ammannsegg

na krajowej drodze Solothurn-

-Bern (mapka w za∏àczeniu).

Spotykamy si´ na miejscu ju˝

od godziny 15-ej.

Na program Majówki sk∏ada si´

Msza Âwi´ta (rozpocz´cie

o godz. 16:00), Nabo˝eƒstwo

Majowe oraz wspólne ognisko

(miejsce na grilowanie b´dzie

przygotowane przez Rad´).

Dojazd samochodem: z autostra-

dy nale˝y zjechaç zjazdem „Zuchwil” albo „Kriegstet-

ten”, nast´pnie jechaç drogà krajowà w kierunku Ber-

na poprzez Biberist do Lohn-Ammannseg. Na samym

poczàtku wsi skr´ciç w prawo (skrzy˝owanie 1),

na dwóch kolejnych skrzy˝owaniach (2 i 3) trzeba je-

chaç równie˝ w prawo wed∏ug ˝ó∏-

tych tablic „Gärtnerei/Blumen-

geschäft” i dalej Paradiessstrasse

oko∏o 800 metrów w kierunku pó∏-

nocnym, cz´Êciowo lasem, do

chaty Oberholz.

UWAGA!

Samochody muszà byç parkowane

obok chaty, a kiedy zabraknie

miejsc, na oznaczonych parkin-

gach. Bezwzgl´dnie jest zabronio-

ny, nawet cz´Êciowy, wjazd na ∏à-

k´ naprzeciwko chaty.

Zapraszamy wszystkich bardzo serdecznie i pro-

simy o zabranie prowiantu oraz dobrego humoru.

Rada OÊrodka DuszpasterskiegoZuchwil/Solura

Dr Jan Sroka

Rada Duszpasterska w Winterthurze zaprasza naNabo˝eƒstwo Majowe w lesie 9 maja 2009, godz. 16.00

Doroczna Majówkawspólnoty z Zuchwilu/Solothurn odb´dzie si´ w niedziel´, 03 maja 2009

reklama

WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009) 29

Biuro Reklamy

„WiadomoÊci PMK”

Grupa PK Sp. z o.o.

ul. Filomatów 4304-116 Warszawatel. 22 810-21-99, 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowa:

Marek BetliƒskiTel. 0-608 58 11 77m.betlinski@pk.pl

WIADOMOÂCIMiesi´cznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji: 12 Chemin des Falaises,

1723 Marly/Fribourg, Suisse.

Tel.: 026/436.44.59. Fax: 026/436.44.72.Konto poczt.: 17-976-7e-mail: pmk@surfeu.chAbonament: dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny: ks. dr S∏awomir KaweckiZespó∏ redakcyjny: Beata Daniluk (korekta), Gra˝yna Górzna,

Teresa Osmecka, ks. Artur Czàstkiewicz,ks. Grzegorz Piotrowski

Sk∏ad komputerowy: Kryspin WaliszewskiImpression: Mission Catholique Polonaise 1723 Marly

Redakcja nie zwraca materia∏ów nie zamówionych

Za treÊç og∏oszeƒ odpowiada og∏aszajàcy.

PIELGRZYMKANA WIELKÑ PRZE¸¢CZÂWI¢TEGO BERNARDA

Ksiàdz Rektor PMK w Szwajcarii

zaprasza na pielgrzymk´ do kaplicy Matki Bo˝ej Cz´stochowskiej

w L’Hospice Grand-Saint-Bernard 22 sierpnia 2009 r. o godz. 11.30

Widok na Hospicjum na Grand-Saint-Bernard.Fot. Wojciech Doganowski

T¸UMACZENIAJ´zyki:

niemiecki, francuski, polski,ukraiƒski, rosyjski

Dr. Phil. Marija Büchi-Glaeser

Solistrasse 9

CH-8180 Bulach

Natel 076 380 68 54;

Tel. 041 860 17 88; Fax. 041 860 17 89

Natel: +41 76 380 68 54

E-mail: buechi@eet.ch

www.eet.ch

30 WIADOMOÂCI – NR 452 (MAJ 2009)

reklama

Gdzie byłbyś teraz, gdybyś mógł latać?