Anthony Robbins Sinirsiz Guc

8/7/2019 Anthony Robbins Sinirsiz Guc

1/178


2/178

Ltfen sayfay evirin ve "Snrsz G" hakknda sylenenleri okuyun.Snrsz g hakknda sylenenler:"Gerekten yeni ve esiz bir yaklam......dncelerinizi vedavranlarnz yeniden programlama gc. Potansiyel gcnn tmne ulamakisteyen herkesin, okumas gereken bir kitap."Norman Vincent Peale "Pozitif Dnmenin Gc" isimli kitabn yazan "TonyRobbins'in dehas; olanakszn olanakl olduunu, sradan vatandaa retebilme

yeteneinde yatyor.... rendiim ustalklar, kendime ve hastalarma uyguluyorum.Dr. Cani Simantan, M.D."Kanser Uzman ve Tekrar iyilemek" kitabnn yazar"lham verici ve zel. Tony sizi gdlyor ve kiisel salnzdan finansaldurumunuza, ailenizden iinize kadar, yaamn her alann olumlu yndeetkileyebilecek ve hemen imdi kullanabileceiniz aralar veriyor." Her ey burada.Satn aln, okuyun ve kullann."Nightingale Nightingale-Conant irketi"Bu kitaptaki malzeme; baar teknolojisinde ileriye doru gl bir sramaytemsil etmektedir. O, son elli ylda yazlan baar kitaplarnn toplama bir eklideildir. Deiime ynelik, yeni bir yaklam tekniinin markasdr. Okuyun. Dahada iyisi kullann."

Robert Ailen "Salk ve Mcadele Gcnn Yaratlmas" kitabnn yazar"Bu yl daha baarl olmanza yardmc olacak bir kitap okuyacaksanz; o kitapbudur. Ben bundan daha gl bir teknoloji ve daha gl bir iletiimci grmedim."Scott Degarm"Baar" Dergisi Ba Editr"Kiisel ve pofesyonel amalarnz oluturmak ve izlemek iin; kapsaml ve ustacadzenlenmi bir baarya ulama program.""Yaynclar" Dergisi"Snrsz g"; zihinsel ve kiisel olarak yaama uymann nemli bir yoludur.Marvey ve Marilyn Diamond "Yaama Uygunluk" kitabnn yazarlar""Robbins, kendisine mteri aramaktan ok, yorumlarnn ayrntlarn, adm admtm ynlerini aklamaya alan, ikna edici bir iletiimcidir. Bu yaklam,kendini kendine yardma adam ok sayda okuyucu bulabilir."

The Kirkus Reviews"nsanlk tarihinden bu yana, potansiyel g kullanmndaki en scak eilim."East/West Journal VIIiinizdeki byk gce, ak gcnze ve onun sihirini paylamanza yardmc olanherkese ithaf olunur.Jairek'e, joshua'ya, Jolie'ye, Tyleer'e, Becky'ye ve Anneme.YAZARIN NSZDesteklerine, nerilerine ve kitabn olumas iin ok sk bir alma gsterenkiilere teekkr etmeyi dnmeye balaynca; isim listesi srekli olarak uzuyor.nce fikirlerimi can kulayla dinleyen ve gece ya da gndz, gnn herhangi birsaatinde bana yaratc bir alma ortam salayan aileme teekkr etmek isterim.Sonra; phesiz, beynimdeki frtnalarn en iyi ekilde yazlmas iin ortaklaaaba gsteren, Peter Applebome ve Henry Golden'den bahsetmem gerekiyor. Kitabn heraamasnda son derece deerli nerilerde bulunan VVyatt VVoodsmalI ve Ken Blanchardvar. Bu kitap, son dakikaya kadar gerekletirilen deiiklikler dahil her anyanmda bulunan Simon ve Schuster'in kurmaylarndan Jan Miller ve Bob Asahina'nnabalar olmasayd, yazlamazd.Samimiyetleri, yntemleri ve arkadalklaryla beni ok etkileyen, iletiimigelitirme dnemimdeki hocalarm Bayan Jane Morrison, Richard Cobb, Jim Rohn, JohnGrinder ve Richard Bandler'i asla unutamam.Sanat, sekreterlik ve aratrma grevlerini byk bir zaman basks altndagerekletiren; Rob Evans, Dawn Aaris, Donald Bodenbach, Kathy VVoody ve phesizPatricia Valiton'a da teekkrler.Son olarak Robbins Aratrma irketi'nin elemanlarna da bana her konudasaladklar destek iin zel olarak teekkr etmek isterim.

Anthony RobbinsEVRENN NSZBu kitab sadece okumakla yetinmeyip iindeki altrmalar da yaparsanz;


3/178


4/178

KISIM II: Asl Baar Forml 197XI. lgisizliin Snrlamas: Ne stiyorsunuz? 199XII. Kesinliin Gc 219XIII. Ahengin Sihiri 234XIV. Mkemmelliin Ayrmlar: Metaprogramlar 254XV. Direnle Baa kmann ve Problemleri zmenin Yollar 279XVI. Yeniden ereveleme: Perspektifin Gc 293

XVII. Baary artrmak 319KISIM III: Liderlik: Mkemmelliin Mcadelesi 347XVIII. Deer Hiyerarileri Baarya Asl Deerinin Verilmesi 349XIX. Zenginlik ve Mutluluun Be Anahtar 377XX. Eilim Yaratma: nandrmann Gc 393XXI. Mkemmel Yaamak: nsanln Mcadelesi 414Szlk 427--NSZTony Robbins, "Snrsz G" iin nsz yazmam istediinde; birok nedenden trmemnun oldum. Her eyden nce Tony'nin inanlmaz bir gen adam olduunudnyorum. O'nunla ilk karlamamz 1985 ocanda, amatr bir tenis turnuvasna

katlmak iin geldiim Palm Springs'te oldu. Benim iin ok gzel geen bir mayeni bitirmitim. Amatr olduumuz iin de, rekabetimiz sadece vnmek iindi.Avustralyal arkadam Keith Punch'la le yemeine giderken, Tony Robbins'in AteYry seminerlerini duyuran bir ilan grdk. landa "inizdeki gc aakarn" diyordu. Tony'yi daha nce duymutum ve bu ilan bende bir merak uyandrd.Ke-ith'le birlikte biraz iki de imitik ve atete yrme giriiminde bulunmadan,seminere katlmaya karar verdik.Bundan sonraki drt buuk saatte Tony'nin; i adamlarndan, ev hanmlarndan,avukatlardan, doktorlardan vb.'den oluan byk bir grubu bylediini grdm.Byleme dediim zaman kara byden sz etmiyorum. Tony karizmasyla,ekiciliiyle, insan davranlarna ilikin derin bilgisiyle; herkesi iin sonunakadar getirmiti. Yirmi yldr yneticilik seminerlerine katlrm. Ben, bu kadarneeli ve insan kuvvetlendiren bir seminer grmedim. Sonunda Keith ve ben de dahil

olmak zere herkes, btn gece boyunca yanan 4,5 metrelik kzgn kmr yataklarnnzerinden yryerek geti ve kimseye bir ey olmad. Grlecek bir manzarayd veherkesi glendiren birdeneyimdi.Tony ate yryn bir mecaz olarak kullanyor. O, mistik ustalklar retmiyor;fakat, iinizdeki korkulara ramen kendinizi etkin olarak harekete geirebilmenizi,baar iin ne gerekiyorsa onu yapmanz salayan gerek gcn pratik aralarnretiyor. Bu nedenle, nsz zevkle yazmamm birinci nedeni; Tony Robbins'e olanbyk hayranlm ve saygmdr.Heyecanla nsz yazmamm ikinci nedeni, herkesin derinlemesine dnmesinisalayan, Tony'nin "Snrsz G" kitabdr. O, gdleyici bir konumacdan okdaha tede bir insandr. Yirmi be yanda baar ve gdleme psikolojisinin ndegelen dnrlerinden birisi olmutur. Bu kitabn insan potansiyelini hareketegeirmede, ders kitab olacak kapasiteye sahip olduunu dnyorum. Tony'ninsalk, gerilim, ama belirleme, grselletirme vb. gibi konulardaki dnceleri,kendisini mkemmellie adam herkes iin kusursuz aralardr.Umarm siz de, benim gibi bu kitaptan ok ey elde edersiniz.Bir Dakikalk Ynetici kitabmzdan uzun olmasna ramen; Tony'nin dncelerinikullanarak, iinizdeki sihiri aa karmak iin bu kitab sonuna kadarokuyacanz sanyorum.Dr. Kenneth Blanchard"Bir Dakikalk Ynetici"nin yazarlarndan--GRFilmlerde rol yaparken dahil, topluluk nnde konuurken ok glk ekiyordum.

Sahne sram gelmeden nce, fiziksel olarak rahatszlanyordum. Topluluk nndekonumaktan duyduum bu acmasz korku yznden, korkular gce dntren insanolarak bilinen Anthony Robbins'in; beni tedavi edebileceini duyduum zaman ne


5/178

kadar heyecanlandm hayal bile edemezsiniz.ok heyecanlanmama ramen, Tony Robbins'le buluma davetini kabul ettiim zamanbile, iimdeki phe hislerini atamamtm. Tony'nin SDP ve dier tekniklerdeherkesin ok byk beenisini kazanacak kadar usta olduunu duymutum; fakat ben deprofesyonel bir yardm bulabilmek iin o ana kadar binlerce saat ve dolarharcamtm.nceki profesyoneller, korkunun yllarn birikimi olduunu ve bu yzden de ksa

srede tedavi olmay beklemememi sylediler. Benim sorunum zerinde, sonugelmeyecek bir ekilde almak iin, her hafta tedavi olmam gerektiren birprogram hazrladlar. . Tony'le karlanca; Onun bykl benim iin sprizoldu. Karlatm ok az kimse benden daha uzundu. 108 Kg. arlnda ve 2 metreboyunda olmalyd. ok gen ve ok hotu. Benim sorunumla ilgili sorular sormayabaladnda ok sinirliydim.Sonra ne istediimi ve nasl deimek istediimi sordu. Ylgm (fobim), tedavinindaha ncekiler gibi olmasn nlemek, kendini savunmak iin isyan ediyor gibigrnyordu. Fakat Tony'nin yattrc szleri sayesinde, Onun sylediklerinidinlemeye baladm.Topluluk nnde konumayla ilgili panik hislerimi yok etmeye baladm. Anidenkuvvet ve gvenden oluan yeni hisleri, onlarn yerine koymaya baladm. Tony;

zihnimde beni ok baarl konuma yaptm bir zamana geri gtrd. Zihinselolarak konuurken, Tony artrclar verdi. armclar, konuma yaparkengvenimi ve sinirimi kuvvetlendirmek iin ba vurabileceim eylerdir. Onlarhakkndaki her eyi bu kitapta okuyacaksnz.Grme srasnda Tony'yi dinlerken yaklak krk be dakika gzlerimi kapadm.Dnem dnem fiziksel artrclar salayacak ekilde, dizlerime ve ellerimedokunuyordu. bittiinde ayaa kalktm. Kendimi hi bu kadar gevek, sakin vebar iinde hissetmemitim. Hibir zayflk hissi yoktu. O anda Lksemburgtelevizyonunda yaklak 450 milyon kiinin seyredecei bir gsteriye, kendimdenemin olarak kmak iin hazrdm.Benim gibi kiiler Tony'nin yntemlerinden yararlanabiliyorsa; tm dnyadakiinsanlar ondan yararlanabilir. u anda zihinlerinde uzun uzun lm dnerek yatanok sayda kii var. Doktorlar onlara kanser olduklarn sylemitir ve onlar da o

kadar alt st olmulardr ki, vcutlarnn tamam gerilim iindedir. Yaam boyusren ylgm, bir saat iinde yok edilebiliyorsa; duygusal, zihinsel ya da fizikselher trl hastalktan rahatsz olan herkes iin, Tony'nin yntemleri yararlolabilir. Onlar ayn zamanda korkularndan, gerilimlerinden ve endielerindenkurtulabilirler. Bana gre ge kalmadan yararlanmak en nemli noktadr. lmden,patronlardan, ylanlardan, topluluk nnde konumaktan, ykseklikten, sudan niinkorkalm? Ben korkularmdan kurtuldum ve bu kitap ayn seenei size de sunuyor."Snrsz G"n en ok satan kitaplardan olacandan eminim; nk, o sadecekorkular yok etmekle kalmyor, ayn zamanda istediiniz bir davran eklini nasltetikleyeceinizi de retiyor. Bu kitaptaki bilgiler zerinde ustalaarak;zihninizi ve vcudunuzu, dolaysyla yaamnz btnyle kontrol edebilirsiniz.Sir Jason VVinters"Kanseri ldrmek" kitabnn yazarBAARI: ok ve sk glmek; ocuklarn sevgisini ve akll insanlarn saygsnkazanmak; itenlikli eletirilerin kymetini anlamak ve kt arkadalarn yoldankarma giriimlerine dayanabilmek; gzeli anlamak; bakalarnda en iyiyi bulmak;salkl bir ocukla, gzel bir bahe ya da saygn bir sosyal durumla biraz dahaiyi bir dnya brakabilmek; hatta bir tek kii bile olsa, birilerinin sizyaadnz iin daha rahat nefes aldn renmektir.Ralph Waldo Emerson

1KISIM I.Mkemmelliin ModellenmesiBLM: 1Krallarn Kudreti

"Hayatn gerek amac, bilgi deil eylemdir." - Thomas Henry HuxleyAYLARDIR O'nu anlatyorlard. Gen, salkl, zengin, mutlu ve baarl olduusyleniyordu. nanmak iin kendim grmeliydim. TV. stdyosundan ayrldktan sonra


6/178

O'nu yakndan seyrettim ve bir lkenin bakanndan, korku dolu insanlarna kadarherkese nerilerde bulunduunu gzledim. Sonraki birka hafta da izlemeye devamettim. O'nu bazen diyet uzmanlaryla tartrken, bazen yneticileri eitirken,bazen atletlerle antrenman yaparken ve bazen de zrl ocuklar hakknda bilgialrken grdm. Yurt ii ve yurt dndaki gezilerinde muhteem mutluluunu vekarsna olan lgnca akn, gzlerinden her saniye okumak mmknd. ok youngeen bu gnlerden sonra, ailesiyle birlikte birka gn geirmek iin San Diego'da

Pasifik Okyanusu'na bakan atolarna gittiler.Kolej mezunu yirmi be yandaki bir gen, bu kadar baary bu kadar ksa zamananasl sdrmt? yl nce bu genadam 37 metrekarelik bekar evinde bulaklarn, banyo kvetinde ykyordu. Naslolmutu da on be kilo fazlas bulunan, insan ilikilerinde bocalayan, hayattanbeklentisi az ve olduka mutsuz bir insan; birden ilgi oda, salkl, saygduyulan, insan ilikileri mkemmel ve snrsz baar ansna sahip bir kiioluvermiti.Her ey akl almaz grnyordu ve hayretler iinde kalmtm. Ksaca anlattm buhikaye, benim hikayemdir.Hayatn baaryla eanlaml olduunu kesinlikle sylemiyorum. Herkesin yaantsndagerekletirmek istedii farkl hayalleri ve idealleri vardr. Ayrca undan

kesinlikle eminim; kimi tandnz, nereye gittiiniz veya neye sahip olduunuz,kiisel baarnn gerek ls deildir. Bana gre baar, daha iyiye ulamak iinsrekli aba gstermektir. Baar; dier insanlara yardmc olmaya alrkenduygusal, sosyal, ruhsal, psikolojik, bilimsel ve finansal konularda kiiyi srekligelitirecek bir olanaktr. Baarya giden yol, her an yapm halindedir. Baar;ulalmas gereken bir sonu deil, srekli gelien bir almadr.Hikayenin z ok basittir. Bu kitapta, daha sonra aklayacam prensipleriuygulayarak; kiisel olarak kendimle ilgili dncelerimi nasl deitirdiimi venasl baarl sonular elde ettiimi reneceksiniz. Kitabn asl amac, hayatmdaha iyiye ulatran deiikliklerin nedenlerini sizinle paylamaktr. Sizin de busayfalarda aklanan teknolojileri, stratejileri, yetenekleri ve felsefeleri yolgsterici olarak grmenizi itenlikle diliyorum. Hayallerinizi gerekletirmek iinsize sihirli gc verecek aslan her birinizin iinde yatyor. Onu salvermenin

imdi tam zamandr.Ryalarm gerek yaama ne kadar aktarabildiimi grdke, inanlmas gminnettarlk ve hayranlk hisleriyle doluyorum. Henz mkemmele ulaamadmbiliyorum. yle bir zamanda yayoruz ki, eskiden ulalmas hayal bile edilemeyen,mucize olarak grlen eyleri, bir gecede baarabilecek bir-ok insan var. rnein Steve Jobs'a bir bakn. Zrt, kot giyen bir ocukken birev bilgisayar iin ortaya koyduu dncesiyle, tarihte hi kimsenin ulaamadbir hzla Fortune 500 irketini kurmay baard. Ted Turner'a bakn. Yeni domusradan bir kablolu yayn irketini ald ve bir imparatorluk yaratt. Ste-venSpielberg ve Bruce Springsteen gibi elence dnyasndaki kiilere, Lee lococca veyaRoss Perot gibi i adamlarna bakn. Genelde mthi, harikulade baarlarnndnda, dierlerinden ne farklar var? Gleri var.G, heyecan verici bir kavram. nsanlarn bu kavrama yaklamlar farkldr.Bazlar iin g, olumsuz ve itici bir anlam tar. Bazlar gc elde etmek iinhrslanrlar. Bazlar da sanki g; pheli, sadece para iin kullanlan birolguymu gibi ondan korkarlar. Ne kadar g istiyorsunuz? Kazanmak ya da gelimekiin sizce ne kadar yeterlidir? Sizce g, gerekten ne anlama geliyor?Ben gc zorba insanlar gibi bir ara olarak alglamyor, bir eyleri zorlayaptrmak iin gerekli olduunu dnmyorum. Sizin de byle dnmeniz gerektiinisavunmuyorum. Bu ekilde kullanlan g, uzun mrl olamaz. Ancak siz de, gcndnya zerindeki etkisini kabul etmelisiniz. Alglarnz ya siz ynlendirirsiniz,ya da bir bakas bunu sizin iin yapar. Siz ya yapmak istediiniz eyleriyaparsnz, ya da bakalarnn sizin iin hazrladklar planlara uyarsnz. Banagre asl g, istediiniz sonular yaratabilme ve olaylar ierisinde dierkiilere hak ettikleri deeri verebilme yeteneidir. G, dncelerinizi amanza

uygun olacak ekilde ynlendirebilmek iin, hayatnz deitirebilme yeteneidir.Gerek g paylalr, mutlak hakimiyeti gerektirmez. G, sizin ve deerverdiiniz kiilerin ihtiyalarn tanma ve giderme yeteneidir. Kesin olarak


7/178

istediiniz sonulara ulaabilmek iin, dnce sreci ve davranlarnz, yanikendi krallnz ynetme yeteneidir.Tarih boyunca hayatmz kontrol eden gler, ok deiik ve birbirine ztekillerde ortaya kmtr. lk alarda g, tamamen fizyolojinin bir sonucuydu.En kuvvetli, en hzl olan; kendinin olduu kadar, evresindekilerin de hayatnynlendirme gcn elinde bulundururdu. Medeniyet ilerledike, g mirasla geeroldu. Gcn oluturan simgelerin iinde yaayan kral; kusursuz otoritesiyle

lkeler ynetir, dierleri de glerini ona olan yaknlklaryla kazanrd.Endstri ann banda g, sermaye idi. Onu elde eden endstriyel rnlerehkmederdi. Tm bunlar imdi de hayatta rol oynamaya devam ediyor. Paras olmak,olmamaktan; fiziksel ynden kuvvetli olmak, olmamaktan daha iyidir. Her eye karngnmzde gcn gerek kayna, yine de uzmanlam bilgiden geliyor.Bir oumuz, imdiye kadar iinde yaadmz an bilgi a olduununfarkndayz. Artk biz endstriyel kltr deil, iletiim kltrn yayoruz.Kuantum fizii gibi anlalmaz, hamburger pazarlamacl kadar sradan da olsa;yeni dncelerin, dalgalanmalarn ve kavramlarn dnyay gnlk olarakdeitirdii bir zamanda yayoruz. Modern dnyay karakterize edebilecek bir eyvarsa; Buda hayal edilebilecein tesinde muazzam bilgi ak ve bunun getirdiideiikliklerdir. Bu yeni bilgiler bize kitaplarla, filmlerle, televizyonla ve

bilgisayar ipleriyle; grlmek, duyulmak ve hissedilmek iin veri saana halindeular. te bu toplum, krallarn sahip olduu snrsz gc; bilgi ve iletiimyoluyla elde etti. John Kenneth Galbraith'in yazd gibi, "Endstri toplumuna hzkazandran ey paradr. Fakat bilgi toplumunu hzlandran ve gce ulatranbilgidir. imdi, bilgi sahibi olanlar ve olmayanlar eklinde yeni bir snfsalblnme ortaya kt. Bu yeni snf, gcn ne paradan, ne sahip olunantopraklardan deil sadece bilgiden alyor."Burada dikkat edilecek ilgin nokta ise, gce ulatran kapnn herkese akolmasdr. Orta ada kral deilseniz, baarl olmak iin ok sayda zorluuyenmeniz gerekiyordu. Endstri ann balarnda da, sermayeniz yoksa onu eldeetmek iin, kendinize has zellikleri gerekten ok kurnazca kullanmanzgerekiyordu. Fakat bugn, herhangi bir ocuk bile bir ortaklk kurarak dnyaydeitirebilir. Modern dnyada krallarn kudreti bilgidir. Uzmanlam bilginin

eitli ekillerini kullanarak insan, kendini ve birok ynden de tm dnyaydeitirebilir.ABD'de yaantmzn kalitesini ykseltecek, uzmanlam bilgi eitleri herkeseaktr. Bunlar her kitapda, her video satcsnda, her ktphanede bulunabilir.Hatta bunlar seminerlerden, kurslardan ve konumalardan da elde edebilirsiniz.nk, hepimiz baarya ulamak istiyoruz. Bu alanda en ok satan kitaplar, kiiselmkemmellie ulamay salayacak reetelerle doludur: "Bir Dakikalk Ynetici","Mkemmeli Aray", "Harvard letme Okulunda Size retilmeyenler", "SonsuzaUzanan Kpr"... Listeyi daha da uzatabiliriz. yleyse neden dierleri sadecebakarken, bazlar efsanevi sonulara ulaabiliyorlar? Neden hepimiz mutlu,salkl, zengin Ve baarl olamyoruz?Gerek udur ki, bilgi anda bile, bilgi yeterli olmayabiliyor. Hepimizin ihtiyaduyduu ey, idealler ve pozitif dnce olsayd; ocukluumuzda her birimizinkk muhteem atlar olur ve ryalarmzdaki hayatmz yayor olurduk. Her bykbaary perinleyen ey, eylemdir. Eylem, sonular hazrlayandr. Bilgi ise,insann eline getiinde iyi kullanlrsa yararl bir potansiyel gtr. Gerektegcn kelime anlam da eylem yeteneidir.Yaptklarnz belirleyen ey haberlemenizdir. Modern dnyada yaam ekliniz,iletiim eklinizi belirler. Betimlemeleriniz, szleriniz, yz ifadeleriniz; nebildiinizi ve neleri kullanabileceinizi belirler.nsanlarn ok ar baarl olmalar ve bulunduklar yerlere gelmeleri iin,kendilerine tanrnn zel yetenekler hediye ettii dncesinin tuzana skaderiz. Fakat yakndan bakldnda grlr ki; sradanln zerinde zellikleresahip olduunu dndnz kiilerin dierlerinden fark, kendilerini eylemegeirme yeteneine sahip olmalardr. Bu da aslnda

kendi iinizde gelitirebileceiniz bir yetenektir. Steve Jobs'n sahip olduubilgilere dier insanlar da sahipti. Hatta Ted Turner dnda baka birisi de,kablolu yaynn mthi bir ekonomik potansiyele sahip olduunu grebilirdi. Fakat


8/178

Turner ve Jobs eyleme gemi ve biroumuzun hayat deneyimini deitirmitir.ki trl iletiim ekli kullanrz. Birincisi i iletiimimiz, yani kendi iimizdegerekletirdiimiz syleyiler, hisler ve betimlemelerimizdir. kincisi defiziksel iletiimimiz ki, bu da kullandmz kelimeler, ses tonlamalarmz,mimiklerimiz, vcut hareketlerimiz ve fiziki davranlarmzda. Yaptmz heriletiim bir eylem, harekete ynelten bir nedendir. Btn iletiimlerin, hemkendimiz hem de bakalar zerinde deiik etkileri

vardr.letiim, gtr. letiimi etkili kullanabilenler, kendilerinin dnyadeneyimlerini ve dnyann onlar zerindeki deneyimlerini deitirebilirler. Tmdavran ve dncelerin asl kayna iletiimin bir trdr. Byk ounluumuzundncelerini, hislerini ve hareketlerini etkileyenler, iinde g barndran buoyunca nasl kullanacan bilen kiilerdir. Dnyamz deitiren John F.Kennedy, Thomas Jefferson, Martin Luther King Jr., Franklin Delano Roosevelt,VVinston Churchill, Mahatma Gandhi ve bunlarn daha hrn bir rnei olan Hitlergibi insanlar dnn. Tm bu insanlarn sahip olduklar ortak zellik, stnbirer iletiimci olmalardr. Onlar, kitlelerin dnce ve davranlarn etkileyenolaylar (insann uzaya gitmesi veya kin ve nefret dolu bir nc Alman Krallbile olsa) grntleyerek, dnyaya mkemmel bir ekilde aktardlar. Bu gleriyle

de tm dnyay deitirdiler.Gerekten de bir Spielberg'i, bir Springsteen'i, bir Iococca'y, bir Fonda'yi, birReagan' dierlerinden ayran zellik, bu deil midir? Onlar iletiim ve etkileimaralarnn efendileri deil mi? Onlarn dierlerini ynlendirmede kullandklariletiim aralarn biz de kendimizi ynlendirmede kullanabiliriz.D dnya ile iletiim dzeyiniz; dier insanlara gre; kiisel, sosyal, duygusalve finansal baar dzeyinizi belirler. Daha da nemlisi mutluluunuz, elenceniz,sevinciniz, sevginiz , i deneyimlerdeki baar dzeyiniz; kendi kendinizle nasliletiim kurduunuzu gsterir. Hissettikleriniz, yaantnzdaki olaylarn sonucudeildir. O sadece sizin olaylar aklama biiminizdir. Tm baarl kimselerinyaam ykleri, yaam dzeyinin olaylara deil, fakat daha ok olaylar karsndaneler yapldna bal olduunu gstermitir.Setiiniz yaam alglama ekline bal olarak, nasl hissedeceinize ve

davranacanza ilikin karar sadece siz verirsiniz. Hibir ey, bizimverdiimizin dnda bir anlama sahip deildir. Bir oumuz bu yorumlama srecini;dnmeden, otomatik olarak gerekletiririz. Oysa bu gc; dnya deneyimlerimizideitirebilecek ekilde yeniden ele alabiliriz.Bu kitap kesin sonulara ulamay salayacak youn, ynlendirilmi, benzeimlidavran biimleriyle ilgilidir. Gerekte bu kitapta nelerin olduunu iki kelimeyleanlatmak istersem, yle syleyebilirim: "Sonular hazrlama". Bunu dnn. Bu,gerekten ilgilendiiniz ey deil mi? Belki kendiniz ve dnyanz hakkndakidncelerinizi deitirmek istersiniz. Belki de daha iyi bir iletiimci olmak,daha sevecen ilikiler gelitirmek, daha abuk renmek, daha salkl olmak, ya dadaha fazla kazanmak gibi arzularnz vardr. Tm bunlar, hatta daha fazlasn, bukitapta verilen bilgileri yerinde ve etkili bir ekilde kullanarakgerekletirebilirsiniz. Bununla birlikte, yeni sonular yaratmadan nce, halenbirok sonucu yaratm olduunuza inann. Bunlar arzuladnz sonularolmayabilir. Birok kii zihin durumumuzu ve aklmzdan geenleri kontrolmzdnda oluan eyler olarak dnr. Oysa zihinsel faaliyetlerinizi vedavranlarnz, daha nce hi ihtimal vermediiniz lde kendiniz kontroledebilirsiniz. Cannz sklyorsa bu durumu yaratan sizden bakas deildir! Budurum sizin eserinizdir.Can sknts gibi hissi olaylarn kendiliinden olmadn bilmek ok nemlidir.Skntya yakalanmyorsunuz. Hayatnzdaki tm dier sonular gibi, kendinize haszihinsel ve fiziksel faaliyetlerle, onu da kendiniz yaratyorsunuz. Kederli olmakiin hayatnz deiik ynlerden grntlemelisiniz. Kendi kendinize belirlieyleri doru bir ses tonuyla sylemek zorundasnz. Kendinizi zel bir durum venefes alp verme srecine uyarlamak zorundasnz. rnein, skntl olmak

istiyorsanz; omuzlarnz kertip, srekli yere bakmanzn size korkun yararolacaktr. Ayrca sesinizi zntl bir tonda kullanmak ve hayatnzda olabileceken kt senaryolar dnmek de size yardmc olur. Biyokimyanz yetersiz


9/178

beslenme, ar alkol ve uyuturucu kullanma yoluyla karmaaya sokarsanz;vcudunuzdaki kan ekerini drr, bylece de kendinizi bunalma sokmaygarantilersiniz!Burada zerinde durmak istediim nokta, knt yaratmak iin fazladan bir abaharcamak gerektiidir. Bu ok zor bir itir ve baz zel durumlar almaygerektirir. Baz kimseler bu durumlara ok sk girdiklerinden, onlara bu i okkolay gelir. Onlar bu i iletiim eklini, kendilerinin denetimi dndaki

olaylarn yarattn ne srerler. Baz insanlar, bu tr iletiimi gnlkyaantlarnn doal bir paras olarak ortaya koyduklarndan; dierlerinindikkatini ekerek onlardan sevgi, sempati gibi birok yapay kazansalayabilirler. Dierleri de bunu oka yaadklarndan, bu davran biimi onlaraok normal gelir. Bu insanlar, zamanla iinde bulunduklar durumla tannr halegelirler. Biz her eye ramen, zihinsel ve fiziksel faaliyetlerimizi ve bunlarnsonular olan duygularmz ve davranlarmz, byk lde deitirebiliriz.Coku dolu olmay gerektiren hisleri kendi iinizde yaratrsanz, derhal cokuluduruma geebilirsiniz. Zihninizde bu duyguyu yaratacak grntlericanlandrabilirsiniz. Kendinizle olan i diyalogunuzun tonunu ve ieriinideitirebilirsiniz. Kendinizi, vcudunuzda bu durumu yaratacak belirlidavranlara ve nefes alma ekline uyarlayabilirsiniz. Sonuta cokuyu

yaayacaksnz! Sevecen olmay diliyorsanz, yapacanz ey sadece sevecen olmanngerektirdii durumu tetikleyecek tarzda, zihinsel ve fiziksel faaliyetlerinizideitirmektir. Ayn koul; sevgi ve benzeri olaylar iin de geerlidir. iletiiminizi ynlendirerek duygusal durumlarnz yaratma srecini,ynetmenlie benzetebiliriz. Bir filmin ynetmeni ulamanz istedii kesinsonular yaratmak iin, grdnz ve duyduunuz her eyi ustalkla kullanr.Korkmanz isterse; ekranda baz zel etkileyiciler kullanabilir ya da sesiykseltebilir ve bunu tam gerektii anlarda yapar. Comanz isterse; bunusalayacak her eyi; mzii, , grnty dzenleyebilir. Bir ynetmen, ekranayanstmak istedii konuya gre bir olaydan hem komedi hem de trajedi yaratabilir.Siz de ayn eyleri zihninizin ekrannda oluturabilirsiniz. Benzer yetenek vegleri kullanarak, fiziksel davranlarnzn destekleyicisi olan zihinseldavranlarnz biimlendirebilirsiniz. Zihninizdeki olumlu mesajlarn sesini,

n glendirebilir ve olumsuz olaylarn grntlerini, sesinibulanklatrabilirsiniz. Spielberg ve Scorsese'n film setlerini ynettikleriekilde beyninizi ynetebilirsiniz.Bundan sonraki baz aklamalara inanmak size ok g gelebilir. Belkiistediinizde bir insana ulamann, onun gerek dncelerini renmenin ya da engl zihinsel kaynaklarnz armann bir yolu olduuna inanmayacaksnz. Fakatok deil, yz yl nce insanolunun aya gideceini savunsaydnz; insanlar sizinbir lgn, hatta bir deli olduunuzu sanrd. Yine New York'tan Los Angeles'a besaatte gitmenin mmkn olacan sylemi olsaydnz; insanlarn gznde tam birhayalperest olurdunuz. Fakat tm bunlar, zel teknolojiler ve aerodinamik bilimisayesinde baarlmtr. imdi de bir havaclk irketi, New York-Californiaarasn yirmi dakikada alabilecek bir arac gelitirme almalarnn on ylierisinde sonulanacan iddia etmektedir. Benzer ekilde siz de farkndaolmadnz, fakat sizde varolan niteliklere, bu kitapta reneceiniz "En UygunPerformans Teknikleri" araclyla ulamay reneceksiniz."Her disiplinli abann; birden ok rn vardr."- Jim RohnMkemmele ulaan insanlar, srekli olarak baarya giden yolu izlerler. Ben buna"Asl Baar Forml" diyorum. Bu formln birinci basama, sonularnz bilmek;yani, ne istediinizi kesin olarak ortaya koymaktr. kinci basamak ise, eylemegemektir. nandnz hareket tarzlarn uygulamak, byk bir olaslklaistediiniz sonulara ulamanz salayacaktr. Tuttuunuz yol, sizi her zamanarzuladnz hedeflere ulatrmayabilir. yleyse nc basamak da,faaliyetlerinizden elde ettiiniz neden-sonu ilikilerini tanmak iin,hassasiyetinizi gelitirmek ve hedeflerinize ulamadaki baar ya da baarszl

mmkn olan abuklukta gzlemleyebilmek olmaldr. Sohbetlerden ya da gnlkhayatnzdaki alkanlklarnzdan gelse bile, davranlarnzdan nelerkazandnz bilmek zorundasnz. Kazandklarnz istedikleriniz deilse; her


10/178

deneyiminizden faydalanmak iin, davranlarnzn ne sonular dourduuna dikkatetmelisiniz. Sonra drdnc basama uygularsnz ki, bu da istediinizi eldeedinceye kadar, davranlarnz deitirebilme esnekliini gelitirmektir.Baarl insanlara baktnzda, bu basamaklar izlediklerini grrsnz. Onlar birhedef seerek baladlar, nk hedef olmadan at yaplamaz. Eyleme getiler;nk sadece bilmek yeterli deildir. Tepkilerini renmek iin insanlar tanmayetenekleri vard. Neyin ie yaradn buluncaya dek davranlarn deitirmeye,

dzeltmeye, uyarlamaya devam ettiler.Steven Spielberg'i gz nne aln. Otuz yanda tarihin en baarl filmyapmcs oldu. Halen yaplm en muhteem film E.T. (Uzayl) de dahil olmak zere,tm zamanlarn en mkemmel on filminden drdnn yaratcs O'dur. Bu gen yandabyle bir noktaya nasl geldi? te bu dikkate deer bir hikayedir.Spielberg on iki, on yalarndan beri bir film ynetmeni olmak istediinibiliyordu. On yedi yandayken bir hafta sonu Universal Stdyolarn gezmek iindzenlenen bir tura katlmas, O'nun yaamn deitirdi. Fakat turun tmayrntlar gzler nne sermediini gren ve ne istediini, neler yapabileceinibilen Spielberg hemen harekete geti. Gerek bir filmin ekimlerini izlemek iingruptan ayrld. Sonra da kendini, bir saat boyunca ilgin film hikayelerinidinleyecei Universal'n Yaz leri Mdrnn odasnda, koyu bir sinema sohbetinin

iinde buluverdi. Mdr de Spielberg'in senaryolarn ilgiyle dinliyordu.Biroklar iin bu kadar, hikayenin sona ermesi iin yeterlidir. Fakat Spielberg,dierleri gibi deildi. ok glyd. Ne istediini biliyordu. lk ziyaretindenders ald ve yaklam biimini deitirdi. Ertesi gn takm elbisesini giydi,babasndan kahin ve iine sadece bir sandvi ve iki ekerleme koyduu evrakantasn ald ve sanki orann krk yllk alanym gibi film setine tekrargitti. O gn ok ii olan bir set grevlisi tavr taknarak kapdaki bekiyiatlatt ve hzl admlarla ieri girdi. Kendisine terk edilmi bir treyler buldu veplastik harflerle kapya "Steven Spielberg, ynetmen " yazdrd. Sonra tm yazboyunca yazarlar, editrler ve ynetmenlerle tanp sohbet etmeye, en ok zleminiektii bu dnyada oyalanp her konumadan bir eyler elde etmeye ve film yapmdnyasnda nelerin dndn renip kendini gelitirmeye devam etti.Universal irketinde almaya balayan Steven, 20 yanda kendi ektii kk bir

filmi yneticilere gsterdi ve hemen ardndan, bir TV dizisinin yedi yl boyuncaynetmenliini yapmak iin teklif ald. Bylece Steven ryalarn gereedntrd.Spielberg Asl Baar Formln uygulad m? Evet. O ne istediini renmek iinuzmanlam bilgiyi kulland ve eyleme geti. Davranlarnn O'nu hedefineyaklatrp yaklatrmadn ya da ne gibi sonular almakta olduunu kavramakiin, duyusal stnl elde etti. steklerine ulamak iin davranlarn durumagre deitirme esnekliini kazand. Tandm baarl kiilerin de,Spielberg'inkine benzer admlar attn grdm. Baarya ulaanlar, istediklerihayat yaratana dek, deimek ve esnek olmak zorunluluunu hissederler.Dlerini ssleyen amac nihayet gerekletirmi bir kiiyi, Columbia niversitesiHukuk Faklltesi dekan Barbara Black'i ele aln. Daha gen bir kadnken erkeklerezg bir alma alanna zorla girdi ve Columbia'dan stn baaryla mezun oldu.Sonra kendine baka bir hedef belirledi ve mesleki hedefini askya ald. Yenihedefi mutlu bir evlilikti. Dokuz yl sonra, mesleki hedefine giden yolda tekraryrmeye hazrd. Yale'de lisans st programna kayt oldu ve kendisini her zamanok istedii mesleine yneltecek; renme, aratrma ve yazma yeteneklerinigelitirdi. nan, ufkunu geniletmiti. Olaylara yaklamn deitirmi, ikihedefi birbiri ile badatrdktan sonra da Amerika'nn itibar en yksek hukukfakltesine dekan olmutu. O, kabuunu krd ve baarnn her alanda ayn andayaratlabileceini ispatlad. Asl Baar Forml'n uygulad m? Evet. Neistediini bilerek bir eyler yapt. Yaptklarnn ie yaramadn grdnde, ieyarayacak ekle ulancaya kadar kendini deitirmeye devam etti. Sonuta saygnbir hukuk fakltesinin dekan, iyi bir anne ve ev kadn olmay baard.te size baka bir rnek: Hi, bir para da olsa Kentucky usul kzarm pili

yediniz mi? Bir ulusun damak tad alkanln deitiren ve kurduu imparatorluksayesinde milyoner olmay baaran Albay Sanders'i tanyor musunuz? e ilkbaladnda bir kzarm tavuk tarifinden baka sermayesi olmayan yal bir


11/178

emekliydi. Hepsi bu kadar. Otoyol baka bir yere tandndan iflas edecek olankk bir lokantann dnda baka bir eye sahip deildi. lk Sosyal Gvenlikekini aldnda; kzarm pili tarifini satarak para kazanp kazanamayacangrmeye karar verdi. Aklna ilk gelen are; lokanta sahiplerine tarifini satarakonlardan pili bana prim almakt.Bir ie balamak iin bu yntemin uygun olduu sylenemez. Balangtaki gelimeleronu hemen yldz yapmad. Geceleri arabasnda yatarak, kendisine destek olabilecek

birilerini bulmak iin tm lkeyi dolat. Fikirlerini deitirerek kaplaralmaya devam etti. Tam 1009 kez ters yz edildikten sonra mucizevi bir ey oldu.Birisi "Evet" dedi. Artk Albay iindeydi.Kanz bir reeteye sahipsiniz? Kanz beyaz elbiseler iindeki bu ksa boylu,yal adamn fiziksel gcne ve karizmasna sahipsiniz? Albay Sanders bir servetelde etti, nk eyleme geebilecek kararlla sahipti. En ok istedii sonularoluturabilecek kiisel gc vard. Bin kez " hayr" cevabn almasna karn, birgn birisinin " evet" diyeceine olan mutlak inanc ve kendisini bir sonraki kapyalmaya yneltecek, i iletiimini salama yetenei vard.Bu kitaptaki her ey; u ya da bu ekilde baarl eyleme gemenizi salayacak enetkili mesajlar, beyninizde yaratmanz iindir. Hemen her hafta "Zihin Devrimi"isimli bir seminer dzenlerim. Bu seminerde insanlara beyinlerini en etkili olarak

nasl kullanacaklar, kiisel enerjilerini en st dzeye karmak iin nasl yemekyiyecekleri, nasl nefes alacaklar ve nasl altrma yapacaklarna kadar her eyiretiyoruz. Bu drt gnlk ilemin ilk akam " Gte Korku " diye adlandrld.Seminer, korkuyu yenerek eyleme nasl geileceini retecek ekilde hazrland.Seminerin sonunda da herkese, ate zerinde yrme sorumluluu verilmektedir.Kzgn kmrler zerinde herkes 1-4; hatta bazlar 13 metre yryebilmektedir.Korktuum olay bama geldi, herkes yryn bysne kapld ve asl amatanuzaklald. Ama ate zerinde yrmek deildi. Kzgn kmrler zerinde mutlu birgezinti yapmann byk bir ekonomik ve sosyal faydas olamaz. Buna karn ateyry, insanlara nceden olanaksz olarak grdkleri sonular retecek kiiselgce sahip olduklarn, byle bir sonucun nasl retildiini grme deneyimikazandrr.nsanlar ate yryn deiik amalarla binlerce yldr uyguluyorlar. Dnyann

baz yrelerinde de dinsel bir sadakat snav olarak grlyor. Benim dzenlediimate yry, dinsel deneyimlerin bir paras deildir. Fakat bir inandeneyimidir. nsanlara kendi kendilerine deiebileceklerini, geliebileceklerinive pek ok alana yaylabileceklerini, mmkn olmayacan dndkleri eyleriyapabileceklerini ve en byk korkularn ve snrlamalarn kendilerinceyaratldn retir.Ate zerinde yryebilmekle yryememek arasndaki tek fark, gemi korkuartlanmalarnz yenerek, eyleme gemenizi salayacak kendi kendinizle iletiimkurma yeteneini kazanmaktr. Buradan karlacak sonu da; insanlarnbaarabilmelerini ve etkili eylemi gerekletirebilmelerini salayacanainandklar kaynaklar bir araya getirebildikleri lde, her eyibaarabilecekleridir.Tm bunlar bizi, basit ama gz ard edilemeyecek bir geree ulatryor. Baartesadfen elde edilmez. Olumlu sonulara ulaanlarla ulaamayanlar arasndaki fark,parann yaz ya da tura gelmesi gibi basit rastlantsal olaylardan olumaz.Hepimizin iinde ulalabilir uzaklkta; bizi mkemmele gtrecek, uyumlu, mantklve zel yollarn bulunduu bir g blgesi vardr. imizdeki bu sihirli gc aakarabiliriz. renmemiz gereken ey; vcudumuzu ve zihnimizi en gl ve enyararl biimde harekete geirmek ve kullanmaktr.Spielberg'in ve Springsteen'in ortak zelliklere sahip olabileceklerini dndnzm? John F. Kennedy ve Martin Luther King, Jr. insanlar bu kadar derin ve duygusalolarak etkileyebilen neyi paylayorlard? Ted Turner', Tina Turner' kitlelerdenayran nedir; ya da Pete Rose veya Ronald Reagan'? Fark, ryalarngerekletirebilmek iin srekli olarak harekete geebilme yetenei yaratmaktadr.Fakat, onlar yaptklar herhangi bir ie gn getike kendilerinden bir eyler

katmaya ynlendiren ey nedir? Pek tabii ki bunun birok faktr vardr. Her eyeramen onlarn kendiliklerinden gelitirdikleri, baarya ulamak iin kendileriniateleyen yedi temel karakter zellii olduuna inanyorum. Bunlar, baary


12/178

salayacak yedi temel tetik-leyicidir.Birinci zellik: Hrs. Tm bu insanlar; kendilerini ykselme-ve, gelimeye ve dahaiyi olmaya yneltecek; retici, enerji verici hemen hemen hi akldan kmayan birneden kefettiler! Bu keif onlar baarya ulatran aracn yaktn veriyor,gerek potansiyellerini krklyor. Pete Rose'un sanki birinci lige yeni km biroyuncu gibi "ikinci basamaa " ( beyzbol'da bir mevki ) srekli kafa statlamasna hrs neden oluyor. Lee lacoc-Ca'nn eylemlerini dierlerinden ayran

yine hrstr. Uzay aralarn yaratan da hrstr. Hrs, insanlar ge yatran,erken kaldrandr. Hrs, kiiler aras ilikilerde istenendir. Hrs, hayata g,enerji ve anlam verendir. Bir artist, bir atlet, bir bilim adam, bir Ana baba yada bir i adam mkemmel olmak iin iddetli istek duysalar bile, hrslar yoksamkemmellie ulaamazlar. On birinci blmde, hedeflerinize uygun olarak bu ikuvvetin nasl aa karlabileceini reneceksiniz.ikinci zellik: nan. Yeryzndeki her kutsal kitap; gcn, sadakatin, inancninsanolu zerindeki etkilerinden bahseder. Byk baarlara ulaanlarn baarlolamayanlardan fark, inanlardr. Ne olduumuz ve ne olabileceimiz hakkndakiinanlarmz; byk lde ne olacamz da belirler. Sihire inanyorsak, sihirlibir yaam sreriz. Yaantmzn dar bir ereve ierisinde snrlandrldnainanrsak, bu snrlar kendimiz mden geree dntrveririz. Neyin doru

olduuna inanyorsak, o mmkn olur. Bu kitap, en ok istediiniz hedeflere ulamayolunda size destek olacak, inanlarnz hemen deitirmeniz iin size bilimsel,zel bir yol kazandracaktr. Birok insan hrsl olmalarna karn; ne olduklar,ne yapabilecekleri hakkndaki snrl inanlar yznden ryalarngerekletirecek eylemlere geemiyorlar. Baarl insanlar ise ne istediklerinibiliyor ve onu elde edebileceklerine inanyorlar. Drdnc ve beinci blmlerdeinanlarnz ve onlar nasl kullanmanz gerektiini reneceksiniz.Hrs ve inan, mkemmele ulamamza yardmc olacak enerjiyi salar. Fakat sadecehareket etmemizi salayacak enerji yeterli deildir. Yeterli olsa idi yakt dolubir roketi cennete gndermemiz mmkn olurdu. Bu gcn yannda; bir yola, mantksalgelime duygusuna ihtiya vardr. Hedefi vurmak iin neler gereklidir?nc zellik: Strateji. Strateji, kaynaklar organize etme yntemidir. StevenSpielberg bir film yapmcs olmaya karar verdii zaman, kendisini kefetmek

istedii dnyaya gtrecek bir yol izdi. Ne renmek istediini, kimden renmesive ne yapmas gerektiini ortaya koydu. Hrs, inanc ve hedefine ulaabilmek iinbir stratejisi vard. Ronald Reagan herhangi bir konuda istedii sonuca ulaabilmekiin deiik iletiim stratejileri gelitirmiti. Her byk sanat, politikac,ana baba ya da ii baarmak iin yeterli kaynaklara sahip olmann yetmediinibilir. Bu kaynaklar etkili bir biimde kullanlmaldr. Strateji, yetenek vetutkulara doru yolu gstermektir. Bir kapy krarak da aabilirsiniz anahtarlada. Yedinci ve sekizinci blmlerde mkemmeli hazrlayan stratejileriinceleyeceiz.Drdnc zellik: Deerlerin Akl. Amerika'y stn klan eylere bir gzatarsak; aklmza, vatanseverlik, onur, hogr duygusu, zgrlk ak gelir.Bunlar neyin en doru, neyin en nemli olduu hakknda vereceimiz kararlar iintemel ahlaki, toplumsal ve pratik yarg deerleridir. Deerler kendi yaantmzdaneyin doru, neyin yanl olduu konusunda sahip olduumuz zel inansistemleridir. Hayat daha saygn klmak iin bizim yarattmz yarglardr.Birok insan kendileri iin neyin nemli olduunu aklkla bilmez. Bireyler,kendileri ve dierleri hakknda bilinsizce inandklar eylerin doru olupolmadklarndan tam emin olmadklar iin sk sk daha sonra mutsuzluk duyacaklarileri yaparlar. Byk baarlara ulaanlara baktmz zaman, ounlukla neyinnemli olduu hakknda salam hislere sahip olduklarn grrz. Ronald Reagan',John F. Kennedy'yi, Martin Luther King Jr.', John VVayne'i, Jane londa'y dnn.Hepsinin deiik grleri vard. Fakat hepsinde ortak olan yn; kim olduklarn,ne yaptklarn ve niin yaptklarn bilmeleriydi. Deerleri anlayabilmek,baarya ulamak iin en yararl ve en kuvvetli anahtarlardan birisidir.Byk bir olaslkla sizin de dikkat ettiiniz gibi, bu deerler birbirleriyle

karlkl etkileim iindedir. Acaba hrs, inanlarla etkileir mi? phesizetkileir. Bir eyleri baarabileceimize ne kadar inanrsak; genellikle baarya okadar ok yatrm yaparz. Sadece insann kendisi baarya ulamak iin yeterli


13/178

midir? Bu iyi bir balang olabilir, ama gnein douunu greceine inanyorsanancak hedefe ulamak iin stratejin batya doru komaya balamaksa; glklekarlaabilirsin. Baar in saptadmz stratejiler deerlerimizden etkilenirmi? Elbette! Baar iin izlediin strateji; hayatta neyin doru, neyin yanlolduuna ilikin deerlerinin aksine, inanlarna uymayan iler yapmanngryorsa, en iyi stratejiler bile bir ie yaramayacaktr. Buradaki sorun,kiisel deerler ile stratejiler arasndaki i atmadr.

Benzer ekilde, incelenen drt konuyu da birbirinden ayr dnmek mmkn deildir.Beinci zellik: Enerji. Enerji bir Tina Turner ya da bir Bruce Springsteen'inbyk ve mutluluk verici vaadleri, bir Donald trump ya da bir Steve Jobs'nyapclklarnn dinamizmi, Ronald Reagan ya da Katharine Hepburn'un yaama gcolabilir.Mkemmele gevek admlarla ulamak olanakszdr. Mkemmel insanlar sorumluluk alrve onlar ekillendirir. Kafalar her an muhteem fikirlerle doluymuasnayaarlar. Tek sorunlar bunlar gerekletirmeye yetecek kadar zamanlarnnolmamasdr. Dnyada tutkularna inanan birok kii vardr ve bunlargerekletirebilecek doru stratejileri bilirler; her ey yolundadr; fakat dorubildiklerini gerekletirebilecek fiziksel eylem gcne sahip deillerdir. Baar;dncede sahip olduklarmz geree aktaracak fiziksel, dnsel, ruhsal

enerjiler ile ayrlmaz bir btndr. Dokuzuncu ve onuncu blmlerde, fizikselhareketlilii artrmann yollarn renecek ve kullanacaz.Altnc zellik: Balayc G. Hemen hemen btn baarl kimseler; deiikinanlara sahip farkl evrelerin insanlaryla iliki kurma, birletirme ve ahengisalama konusunda harikulade bir yetenee sahiptirler. Elbette dnyay deitirenicatlarn sahibi, kak (dhiler de vardr. Fakat insan tm zamann belli birura ile geirirse; sadece bir ynde baarl, dier ynlerde baarsz olur.Byk baar sahibi kiilerin hepsi -Ken-nedy, Reagan, King, Gandhi- milyonlarcainsan birletirecek balar kurma yeteneine sahiptirler. Byk baarlar gzlegrlmezler. Onlar kalbimizin derinliklerinde sakldrlar. dnyamzda dierinsanlarla birlikte olma ve bu ilikiyi srekli klma arzusu bulunmaldr. Bu arzuolmadan, baar ya da mkemmellie ulamak mmkn deildir. Bu konu, on ncblmde incelenecektir.

Yedinci zellik: iletiimin Mkemmellii. Tm kitap, znde bu konuyla ilgilidir.Dier insanlarla ve kendinizle iletiim ynteminiz, eninde sonunda yaam dzeyinizibelirleyecektir. Baarl olan kimseler, hayatn kendilerine sunduu herhangi birzorluu nasl aacaklarn ve deneyimlerini kendilerine yardmc olacak ekildenasl kullanacaklarn iyi bilenlerdir. Baarszla urayanlarsa; srekli,hayatn kt ynlerini grr ve bunlar snr olarak kabul ederler. Hayatmz vekltrmz ynlendirenler, ayn zamanda dierleriyle iletiim kurmada dastndrler. Genelde sahip olduklar bir yetenek de; bir gr, bir aratrma, birsevin ya da bir grev hakknda iletiim kurabilmeleridir. Ana, baba, retmen,sanat ya da politikacy mkemmel yapan ey, iletiimlerinin mkemmelliidir. Bukitabn hemen her blmnde, u ya da bu ekilde iletiim konusu ele alnmtr.Birinci ksm grev yklenmeyi, beyninizi ve vcudunuzu her zamankinden daha etkilikullanmay retecek ve kendinizle olan iletiiminizi etkileyen faktrler hakkndabir aklama getirecektir. kinci ksmda deiik karakterdeki insanlarn srekliolarak gsterecekleri farkl davran biimlerini nceden nasl tahminedebileceimizin yannda, hayattan gerek beklentilerimizi nasl ortayakartacamz ve dier insanlarla daha etkili bir iletiimi nasl kuracamz dainceleyeceiz. nc ksmda nasl davrandmza, bizi nelerin gdlediine vedaha geni grl, kiiselliin stnde bir dzeye ulamak iin ne gibi katklardabulunabileceimize geni bir adan bakacaz.Kitab yazarken temel amacm, insanln geliimini anlatan bir el kitab, deieninsan teknolojileriyle ilgili en son ve en iyi bilgilerle donanm bir kitaphazrlamakt. Sizi, deitirmeyi istediiniz bir eyi deitirmenizi ve bunudnebileceinizden ok daha hzl yapabilmenizi salayacak stratejiler veyeteneklerle donatmakt. Yaam deneyimlerinizdeki dzeyi hemen arnmanz

salayacak, ok gvenilir bir yolda size bir ans yaratmak istedim. Ayn zamandayaantnzda yararl olabilecek birileri, her zaman tekrar tekrar bulabileceinizbir almay yaratmak istedim. Deinecek olduum konularn bir ounun kendi


14/178

balarna birer kitap olabileceini biliyordum. Buna ramen size her alandakullanabileceiniz btn bir bilgi kayna sunmak istedim. Umarm siz de bunlarbenimsersiniz. Msvetteler tamamlandnda son eklini alm blmler - birokkimsenin dedii gibi - bir ey dnda son derece olumluydu. "Burada yazl ikikitap var. Neden onlar ayrp bir tanesini imdi bastrp dierini de birincinindevam olarak on iki ay sonra piyasaya srmyorsun?" Amacm, size mmkn olduuncaok bilgiyle, en ksa zamanda ulaabilmekti. Bu bilgileri bir anda paralamak

istemedim. Her eye ramen, birok kiinin kitabmn en nemli olduunu dndmblmlerine bile ulaamayacaklar konusunda endielenmeye baladm. nk banaaklandna gre baz almalar; kitap satn alanlarn yzde onundan aznn,kitabn birinci blmnden sonrasn okuduklarn ortaya karmt. Bataistatistiklere inanamamtm. Sonra hatrladm ki, halkn yzde nden az malibamszlna ulam, yzde onundan az hedeflerini yazya dkm; Amerikankadnlarnn sadece yzde otuz bei -ve hatta erkeklerinin daha az bir ksm -kendini ruhsal ynden iyi hissediyor ve eyaletlerin birounda da, her ikievliliin biri boanma ile sonulanyordu. nsanlarn sadece ok az bir ksmgerekten dledikleri hayat yayorlard. Neden? nk bu bir abay, srekli bireylemi gerektirir de ondan.Bir keresinde Bunker Hunt'a -Texas'l petrol milyarderi- insanlara baarya nasl

ulalaca konusunda bir tavsiyesi olup olmad sorulmutu. Baarnn basitolduunu syledi, "ilk nce, zellikle ne istediinize karar verin ve ikinci olarakda amacnz gerekletirmek iin demeyi gze aldnz creti belirleyin ve bunudeyin. Eer bu ikinci basama uygulamazsanz, uzun dnemde isteklerinize hibirzaman ulaamazsnz." Ben, "Konuan ounluk"tan ziyade, ne istediini bilen veideallerine ulamak iin bunun karln demeye hazr olan "eylemci aznla"seslenmek istiyorum. Sizi; kitabm incelemeye, onunla ilgilenmeye, tamamn okuyuprendiklerinizi paylamaya davet ediyorum.Bu blmde, etkili eyleme gemenin nemi zerinde durdum. Fakat eyleme gemeninbirok yolu var. Bunlar byk oranda snama yanlma yntemine baldr. Bykbaarlar olan birok insan, isteklerine ulamadan nce saysz kerelerkendilerini yenilemilerdir. Snama yanlma bir eyin dnda iyi bir yntemdir: oda zamandr. Zaman hi birimizin yeterince sahip olamad ve ok deiik alanlarda

kullanlabilen bir kaynaktr.Peki ya renme olayn hzlandrmak iin eyleme gemeyi salayan bir yol varsa?Mkemmele ulaanlarn oktan rendikleri derslerin nasl renebileceinigsterebileceksem? Herhangi bir insann mkemmellemek iin yllarn verdiikonular, siz birka dakikada renebilecekseniz? Bunu yapmann yolu dierlerininmkemmelliini yeniden ortaya koyan bir yoldan, modellemeden geiyor. Onlardierlerinden farkl olarak ne yaptlar da mkemmellie ulatlar?Merak m ediyorsunuz? yleyse onlarn dnyasn birlikte kefedelim !...BLM: 2 sayfa 24Fark, fark yapar"Yaamn ilgin yanlarndan birisi de; en iyinin dnda bir ey kabul etmeyenlere,genellikle en iyiyi vermesidir."- W. Somerst MaughamO ANDA saatte altm be mil hzla gidiyordu. Yolun kenarndaki bir eye gztakldnda, yolu grebilmesi iin sadece birka saniyesi kalmt. Ama bu zamanartk ok yetersizdi; nk, nde giden byk ara aniden durmutu. Hayatnkurtarmak iin yapt hareketler sonucu motosiklet patinaj yaparak kaymayabalad. Sonsuza dek srecekmi gibi gelen bu kay onu; aracaksnz ama yavayava byk aracn altna srkledi. Bu arada motosikletin benzin deposu patlad veher taraf alev alev yanmaya balad. Hastanede gzlerini atnda kendisini; yankaclar iinde, zor nefes alr, hemen hemen hi hareketsiz, yatalak bir durumdabulmutu. Vcudunun drtte nc derece yankt. Tm olanlara ramen kendisinibrakmamt. Yaamak ve iine tekrar kavuabilmek iin olaanst bir abaharcyordu. Kaderin cilvesi kendisini bir baka feci kazada daha yakalamt. Biruak kazasnda belden aas bir daha iyilemeyecek ekilde fel olmutu.

Her insann yaamnda, btn olanaklaryla lm kalm mcadelesi vermek zorundakald olaylar vardr. O anda yaam adaletsiz grnr. nanlarmz, deerlerimiz,sabrmz, sevincimiz, dayanma gcmz ar derecede zorlanr. Bazlar bu testleri


15/178

daha iyi insan olabilmek iin bir frsat gibi grr. Bazlar da bu olaylarnhayatlarn mahvetmesine izin verirler. nsanlarn zorluklara cevap vermeekillerindeki farkll neyin yarattn hi merak ettiniz mi? Ben merak ettim.Yaammn ok byk bir blmnde de insanlar bu ekilde davranmaya iten nedenlerilgimi ekmitir. Belirli insanlar yatlarndan ayran zelliklerin nelerolduunu anlamaya kar byk bir tutkum var. Niin birok kimse tm tersliklereramen neeli bir yaam srerken, dierleri uyumsuz, sinirli ve srekli bir knt

iinde yaamlarn srdryorlar?Gelin sizinle bir baka insann yaam hikayesini paylaalm ve iki insan arasndakifarklara dikkat edelim. kinci kiinin yaam, birincisine gre ok daha renkligrnyor. O; son derece /engin ve ok sayda hayran olan, elence dnyasnn ndegelen sanatlarndan birisidir. Yirmi yandayken, kinci ikago Mehurlar KentKomedi Topluluu'nun en gen sanatsyd. ok ksa srede nl bir gsteri yldzhaline gelmiti. Hemen ardndan New York'ta en baarl tiyatro sanats olmutu.Yetmilerde televizyonun nde gelen sanatlarndan biriydi. Daha sonra lkenin eniyi film yldz oldu. Mzie balad ve yukarda ki baarlar orada da tatt.Kendisine hayran ok sayda arkada, iyi bir evlilii, New York ve Vineyard'damuhteem evleri vard. Bir insann isteyebilecei her eye sahipmi gibigrnyordu.

Bu rneklerden hangisi gibi olmak istersiniz? Birincisinin yaamn tercih etmedncesi bile, insann tylerini rpertir.zninizle, bu iki insann yaam hikayelerini biraz daha yakndan inceleyelim.Bunlardan birincisi benim bildiim en canl, en gl ve en baarl insandr. Onunad W. Mitchell'dir ve halen salkl ve neeli bir ekilde Colorado'dayaamaktadr. Motosiklet kazasndan bu yana baarlar ve mutluluu byk ounluktarafndan iyi bilinmektedir. Amerika'nn en etkili kiileriyle inanlmayacakdzeyde iyi ilikiler kurdu. Milyarder bir i adam oldu. Yznde garip izlerolmasna ramen, Kongreye adayln koydu. Seim kampanyasnda "Beni Kongreyegnderin, dier gzel yzllerden biri olmayacam", slogann kulland. Bugnlerdeok zel bir kadnla, ok gzel bir ilikisi var ve Colorado vali yardmcl iinseim mcadelesi veriyor. Dier insan, ok tannm bir kii. smini duymanz bilesize ok byk keyif verebilir. O, bizim dnemimizin en byk komedyeni ve elence

dnyasnn efsanelerinden birisiydi. O'nun ad John Belushi'dir. Milyonlarcainsann hayatn zenginletirme yeteneine sahip; fakat kendi hayatn anlamlklmada ok beceriksizdi. Kokain ve eroin zehirlenmesinden ldnde kendisinitanyan birok kii arp kalmt. Her eye sahip olan Belushi, yandan okbyk gsteren, uyuturucu bamls, srekli gemiiyle vnen birisi olmutu.Dardan baknca srekli zirvede grnen bu insan; aslnda yllarca boa krekekmiti.Benzer rneklerle her zaman karlarz. Siz hi Pete Strud-wick ismini duydunuzmu? Doutan kolsuz ve bacaksz olan Pete, bu gn 42 kilometre koan bir maratonatletidir. Helen Keller'in muhteem hikayesini ya da Alkoll Araba KullanmnaKar Anneler Dernei'nin kurucusu candy Ligntner' dnn. Alkoll bir srcnnneden olduu bir kazada kz len Candy, ayn znty bakalarnn ekmemesi iindernek kurdu. Bylece yzlerce belki de binlerce kiinin hayatn kurtard. MarilynMonroe, Ernest Hemingvvay gibi ok baarl olup da kendi hayatlarna kendileri sonveren dier ar rnekleri dnn.Sahip olanlarla olmayanlar arasndaki fark nedir? Yapabilenlerle yapamayanlararasndaki fark nedir? Neden bazlar akla hayale gelmeyecek glkleri yenerekbaarl bir yaam srdrrken, her trl ayrcala sahip olan bazlaryaamlarn ekilmez hale getiriyorlar? Niin bazlar deneyimleri kendi lehlerinekullanrken, dierleri hibir deneyimde baarya giden yolu bulamyorlar. JohnBelushi ile W. Mitchell arasndaki fark nedir? Yaam kalitesindeki fark yaratanfark nedir?Tm yaamm boyunca bu sorunun cevabn merak etmiimdir. Yaammda; i, iliki,fizik ynnden zengin olan deiik insanlar grdm. Onlarn yaamn benimkinden vearkadalarmnkinden farkl klan nedenleri renmek zorundaydm. Btn fark,

znde kendimizle olan iletiimimiz ve eylemlerimizden kaynaklanmaktadr. Elimizdengelen her trl abay gstermemize ramen, iler hl ters gidiyorsa ne yaparz?Baarl olan insanlarn sorunlar, baarsz olanlarnkinden daha az deildir!


16/178

Sorunsuz insanlar sadece ve sadece mezarlklarda bulunanlardr. Baa gelenler,baaryla baarszln deiik grnmleri deildir. Fark yapan, bizim onlaralglama eklimiz ve onlara kar gsterdiimiz tepkilerdir.W. Mitchell vcudunun drtte nn nc derece yank olduunu rendiinde, tekbir k yolu vard; o da deneyimin nasl yorumlanacayd. Bu deneyim lmek iin,zlmek mi', ya da dilediiniz herhangi bir seenek dorultusunda yorumlanabilir.O, bu deneyimi, bana maksatl olarak gelen bir olay eklinde yorumlad ve bu

yoruma uyumlu dnceler retti. Bu yorumlama ekli de O'na dnyasn deitirmeamacnda ok byk stnlkler salad. Kendi kendisiyle bu ekilli-haberlemesinin bir sonucu olarak; fel olduktan sonra bile, elemi bir yanabrakarak hayatn ynlendirmede stnlk olarak kullanabilecei inan ve deerlerkmesi oluturdu. Elleri ve ayaklar olmamasna ramen Pete Strudwick, dnyann enuzun maratonu saylan Pike Peak'i baaryla nasl kotu? Basit;kendi kendisiyle olan haberlemesini gelitirdi. O, eskiden vcudunun ilettiisinyalleri; strap, snrlama ve tkeni olarak yorumluyordu. Daha sonrasinyallerin anlamlarn deitirdi ve kendisini srekli koturacak ekilde sinirsistemiyle haberlemesini srdrmeye balad."Nesneler deimez; biz deiiriz." - Henry David ThoreauHer zaman insanlarn kendine zg sonular nasl rettiklerini merak etmiimdir.

Yllar nce baarnn da bir iz braktn fark ettim. Gz kamatrc sonularelde edenlerin belirli eylemleri yaparak bu sonulara ulatklarn grdm. W.Mitchell ya da Pete Strudwick'in sonular elde ederken kendileriyle naslhaberletiklerini bilmenin yeterli olmadn anladm. Onlarn nasl baardklarnkesin olarak aa karmak zorundaydm. Dierlerinin eylemlerini aynentekrarlarsam; onlarn elde ettii sonularn aynsn elde edebileceime inandm.Yani, ekersem biebileceime inandm. Bir baka deyile ok kt koullarda bilebirisi sevecen olabiliyorsa; nesnelere nasl baktn, vcudunu nasl kullandngzleyerek stratejisini belirleyebilir ve ben de sevecen olabilirim. ki insanyirmi be yldr baarl bir evlilik srdryorlar ve hl aralarnda byk birak ba varsa; onlarn eylemlerini, bu sonucu yaratan inanlarn renebilir veaynsn tekrarlayarak benzer sonucu kendi ilikilerimde de gerekletirebilirim.Ben ar kilolu olma sonucunu retmitim. Zayf olan insanlar modellemeye

ihtiyacm olduunu fark ettim. Onlarn ne yediklerini, nasl dndklerini,inanlarnn neler olduunu renerek ayn sonucu retebilirdim. te 14 kilo olanfazlalm bu ekilde attm. Ayn yntemi finansal alanda ve ilikilerimde deuyguladm. Bu nedenle, benim mkemmelliimi oluturacak modelleri izlemeyebaladm. Mkemmelliime ulamada, bulabildiim her yolu yrdm.Aratrmalarm srasnda Sinir Dili Programlamas (ya da ksaca SDP) diye bilinenbir bilimle karlatm ( Neuro-Linguistic 'rogramming- NLP). Dikkat ederseniz,bu bilimin beyin ve dille ilgili olduunu anlarsnz. Programlama ise bir plan yada yordamn oluturulmasdr. SDP, szel ya da szel olmayan dilin sinirsistemimizi nasl etkilediini aratrr. Herhangi bir eyi yapabilme yeteneimiz,dorudan doruya sinir sistemimizi ynlendirme yeteneimize baldr. Gzkamatrc sonular retenler, bunu sinir sistemleriyle belirli iletiimlerkurarak gerekletirmektedirler.SDP en becerikli durumu gerekletirmek, dolaysyla en ok sayda davransalseenei yaratabilmek iin, kiilerin kendileriyle nasl iletiimde bulunmalargerektii zerinde durur. 'I )P ismi, ilgilendii bilim daln ok iyi aklar.Belki de bu ismi daha nceden duymam olmanzn nedeni SDP isminin bulii olabilir. Gemite bu bilim, terapicilere ve ok az saydaki i adamnaretiliyordu. Bu bilimle ilk karlatmda; Benim daha nce denediklerimden okdeiik olduunu fark ettim. yldr korkusal tepkilerini yenmek iin psikoterapigren bir kadn tedavi eden SDP uygulaycsn izledim. Krk be dakika sonrakadnda korkusal tepkiden eser kalmamt. Elde edilen sonu karsnda arpkalmtm. Bu ii btnyle renmeliydim. Sras gelmiken birok kere aynsonucun be ya da on dakikada elde edilebildiini belirteyim. SDP, beynimiziynetmek iin sistematik bir yap sunmaktadr. O, sadece kendi durum ve

davranlarmz deitirmeyi retmez. Bakalarnn durum ve davranlarnn danasl deitirilebileceini retir. Ksaca beynimizin nasl kullanlacan veistediimiz sonulara ulaan en uygun yollar gsteren bir bilimdir.


17/178

SDP, aradklarm tam olarak salayan bir bilimdi. Benim en uygun retim diyeadlandrdm uyumlu sonularn nasl retildiiyle ilgili srlar aa karanbir anahtardr. Birisi sabahleyin kolay, abuk ve enerji dolu olarak kalkyorsa; buonun rettii bir sonutur. Bundan sonraki soru, "Onu nasl retiyorlar?"sorusudur. Eylemler tm sonularn kayna olduuna gre; uykudan kolay ve hzlbir ekilde kaldran sinir fizyolojisini, hangi zihinsel ve fiziksel eylemleroluturur? SDP'nin varsaymlarndan birisi, hepimizin ayn sinirsel yapy

paylamamzdr. Bu nedenle dnyada herhangi bir kimsenin baard herhangi birii; sinir sisteminizi ayn ekilde altrarak siz de baarabilirsiniz. Kiilerinbelirli bir sonucu retmek iin tam ve kesin olarak neler yaptnn aakartlmasna modelleme denir.Dnyada bakalar iin mmkn olan her ey, sizin iin de mmkndr. Sorun sizindier kiilerle ayn sonucu retip retememeniz deildir; sorun strateji sorunudur.Kiiler bu sonular nasl retmektedirler? Birisi kelimeleri mkemmel telaffuzediyorsa; onu modellemenin bir yolu vardr ve drt ya da be dakika iinde siz deonun gibi olabilirsiniz. (Yedinci blmde bu strateji zerinde durulacaktr.)Tandnz birisinin ocuklaryla iletiimi mkemmelse, ayn ii siz deyapabilirsiniz. Birilerine sabahleyin kalkmak kolay geliyorsa; siz de kolaycakalkabilirsiniz. Ksaca, dier insanlarn sinir sistemlerini nasl ynettiklerini

modelleyin. Baz grevlerin dierlerinden daha karmak olduu aktr ve bunedenle onlar modellemek ve sonra aynen tekrarlamak biraz fazla zaman alabilir.Bununla birlikte kendinizi deitirmeye ve dzenlemeye alrken, sizidestekleyecek yeterli istek ve inanca sahipseniz; eninde sonunda bir kimseninyapabildii her eyi modelleyebilirsiniz. Birok rnekte grld gibi insan,sonu retebilmek iin zihnini ve vcudunu kullanmann zel bir yolunu denemeyanlmayla bulabilmek iin yllarn harcayabilir. Fakat siz duruma hemen mdahaleederek; mkemmellemesi iin yllar harcanan eylemleri modelleme araclylabirka saniyede, haftada, ayda ya da en azndan davrann aynen tekrarlamakistediiniz insandan ok daha ksa srede retebilirsiniz.SDP'nin asl uzmanlar John Grinder ve Richard Bandler'dir. Grinder dnyann ndegelen dil bilimcilerinden birisidir. Bandler ise matematiki, Getalt terapicisi vebilgisayar uzmandr. Bu iki adam tm hnerlerini, yaptklar ilerde mkemmel olan

insanlar modellemek iin kullanmaya karar verdiler. Btn insanlarn en ok arzuettikleri ey olan deimede, en Verimli sonular retenleri aratrdlar.Baarl i adamlarnn, terapicilerin yllarca deneyerek, yanlarak rendiklerikalp ve derslerin en nemli ksmlarn ayrt edebilmek iin, aratrma, aratrmayaptlar.ohn Grinder ve Richard Bandler, gelmi gemi en byk hipno terapici olan Dr.Milton Erickson'un, aile terapisinde olaanst baarlar olan Virginia Satir'inve antropolog Gregory Bdteson'un modellemelerini kodlayarak gelitirdikleri birokdavransal mdahale paternleriyle tannmlardr. rnein di-terapicilerinbaaramad uyumlu ilikileri, Virginia Satir'n nasl elde ettiini zmlediler.Onun, sonular elde etmek iin hangi eylemler paternini uyguladn buldular. Bupatentleri rencilerine rettiler. renciler, terapicilerin yllarca edindiklerideneyimlere sahip olmadan, retilenleri uygulayarak onlarla ayn kalitedekisonular elde etmeye baladlar. Ayn tohumu ektiler, ayn rn aldlar. JohnGrinder ve Richard Bandler, bu ustadan modelledikleri temel paternlerlealarak, kendi patemlerini oluturmaya ve retmeye baladlar. Bu patentlergenel olarak Sinir Dili Programlamas, yani ksaca SDP olarak adlandrlmaktadr.Bu iki dhi deiiklik yaratmak iin gl ve etkili paternlerden daha nemlieyler buldular. ok ksa bir srede insan mkemmelliinin herhangi bir ekliniaynen gerekletirebilmenin sistematik bir yolunu salamalar, bunlardan biri vebelki de en nemlisidir.Bununla birlikte duygusal ve davransal deiikliklerin nasl yaratlacanailikin uygun aralar birok kimse renmesine ramen; onlar benzeimli ve etkinbiimde kullanacak kiilie ok az kii sahip olabiliyor. Bilgiye sahip olmannyeterli olmadn tekrarlamakta fayda var; nk sonular reten eylemdir.

SDP ile ilgili bir hayli kitap okumama karn, modelleme sreciyle ilgili hemenhibir yazya rastlayamamak beni artt. Bana gre mkemmellie giden ana yol,modellemedir. Dnyada benim istediim sonucu reten birisini grrsem; yapmam


18/178

gereken ey, onun daha nce yaptklarn modellemenin bir yolunu bulmaktr. Zamanve gayret olarak cretini demeye istekliysem, ayn sonular ben de retebilirim.Yani aynsn elde etmek istediiniz sonular retebilmek iin onlarn beyinlerinive vcutlarn kesin olarak nasl kullandklarn renerek eyleme gein. Daha iyibir arkada, daha zengin bir insan, daha iyi bir anne ya da baba, daha iyi biratlet, daha iyi bir i adam olmak istiyorsanz; mkemmeli gerekletiren modelleribulmanz yeterlidir.

Dnyaya yn verenler, genellikle kendilerinden ok dierlerinin deneyimlerindenyararlanarak renmede ustalam kiilerdir. Onlar hibir zaman yeteri kadar sahipolamadmz bir gl aracn nasl verimli bir ekilde kullanlacan bilirler.Bu gl ara, zamandr. Gerekten de New York Times'n en ok satan kitaplarlistesine bakarsanz; baz eylerin daha etkin bir ekilde naslgerekletirileceine ilikin modelleri ieren kitaplarn, genellikle listenin enbalarnda olduunu grrsnz. Peter Drucker'in en son kitab olan "Yenilik veGiriimcilik" de bu tr bir kitaptr. Drucker kitabnda etkin bir giriimci veyeniliki olabilmek iin atlmas gereken kesin admlar zetlemektedir. O,yenilikiliin ak bir ekilde zel ve ayrntl bir sre sonucu ortaya ktnaklamaktadr. Giriimci olmann sihirli ve gizli bir yan yoktur. Kaltmsal biryetenek de deildir. O, renilebilecek bir disiplindir.(Ses size tandk m

geliyor?). Drucker, modellemedeki ustal nedeniyle, i dnyasndaki modernuygulamalarn kurucusu olarak grlmektedir. Ken-neth Blanchard ve SpencerJohnson'n "Bir Dakikalk Ynetici" isimli kitaplar; insan iletiimi ve insanilikilerinin basit, fakat etkili bir modelini veriyor. Bu model, lkedeki en etkinyneticilerden bazlar modellenerek oluturulmutur. Thomas J. Pe-ters ve RobertH. VVaterman Jr.'n "Mkemmeli Aray" isimlikitaplar da, Amerika'daki en baarl irketlerin modellerini vermektedir. RichardBach," Sonsuzlua Uzanan Kpr" isimli kitabnda ilikilere deiik bir adanbakmann yeni bir modelini sunmaktadr. Liste bu ekilde srp gitmektedir. Bukitap da beyninizi, vcudunuzu ve dierleriyle olan iletiiminizi, olaya katlanherkes iin son derece yararl sonular retecek ekilde, nasl ynetebileceinizigsteren bir modeller serisi sunmaktadr. Bununla birlikte benim istediim ey,sadece baarnn patemlerini renmekle kalmayp; ayn zamanda kendi modellerinizi

gelitirerek bunun tesine gemenizdir.Bir kpee davranlarn gelitirecek paternleri retebiliyorsanz; ayn eyiinsanlara da retebilirsiniz. Fakat benim sizi' retmek istediim ey;mkemmellii bulduunuz yerde kopyalayabilmenizi salayacak bir sre, bir ereveve bir disiplini oluturabilmenizdir. Size SDP'nin en etkili paternlerindenbazlarn retmek istiyorum. Sizin bir modelleyici olmanz istiyorum.Mkemmellii kavrayan ve onu kendisine mal eden bir kii olmanz istiyorum.Birileri sizin iin srekli olarakUygun Performans Teknolojilerini aratrmaktadr. Ancak, siz bunlara balanpkalmayn, btnyle bu teknolojilere kendinizi adamayn; bunun yerine istediinizsonular retmede yeni ve etkili yollar bulma aray iinde olun.Mkemmellii modelleyebilmek iin bir dedektif, bir aratrmac, mkemmelliireten tm ipularn buluncaya kadar soru sormay srdren bir kii olmalsnz.Amerikan Kara Kuvvetlerindeki en iyi nianclara tabanca atnda mkemmelliinkesin paternlerini bularak daha iyi atn nasl yaplacan rettim. Kareteustalarnn hnerlerini, onlarn ne yaptklarn ve nasl dndklerini gzleyerekrendim. Hem profesyonel, hem de olimpiyatlara katlan amatr Atletlerinperformanslarn gelitirdim. Bunu, onlarn en iyilerini elde ettiklerinde neyaptklarn kesin olarak modellemenin bir yolunu bularak ve sahip olduklar buperformans n.imi harekete geireceklerini gstererek gerekletirdim.Bakalarnn baarlarndan yap oluturmak, renmenin temel esaslarndanbirisidir. Teknoloji dnyasnda, mhendislikteki bir gelime ya da bilgisayartasarmndaki bir yenilik, doal olarak nceki bulu ve giriimlerin bir devamdr. dnyasnda da gemiten ders almayan, deneyimlerin oluturduu birikimleringereini yerine getiremeyen irketler batmaya

mahkmdur.nsan davranlarnn dnyas, modas gemi kuram ve bilgilerle ilevini srdrenender alanlardan birisidir. oumuz hl nasl davrandmz ve beynimizin nasl


19/178

altn anlamak iin 19. yzyln modellerini kullanmaktayz. Bir eylere"knt" adn veriyoruz; bekliyoruz, bekliyoruz. Sonuta kendimizi knt iindebuluyoruz. Gerek olan, bu terimlerin kendi kendilerini gerekletiren kehanetlerolmasdr. Bu kitap, istediiniz yaam kalitesini yaratmada kullanabileceinizmevcut teknolojiyi retir.Bandler ve Gfinder insan mkemmelliinin herhangi bir eklini tekrar retebilmekiin temel enin tekrar kopyalanmas gerektiini kefettiler. Bunlar gerekten

bizim rettiimiz sonularn kalitesiyle dorudan ilikili olan zihin ekilleri vefiziksel eylemlerdir. Bunlar ahane bir ziyafet salonuna alan bir kap gibidnn.Birinci kap insann inan sistemini temsil eder. Kiinin inanlar, nelerin mmknolup nelerin mmkn olmadn dnmesi; byk oranda, kendisinin neleriyapabileceini ya da yapamayacan gsterir. " Bir eyi yapabileceinize inanr yada inanmazsnz, fakat her iki durumda da siz haklsnz" diye eski bir deyivardr. Bu bir bakma dorudur. nk siz bir eyi yapamayacanza inandnzzaman sinir sisteminize sonucu retme yeteneinizi yok eden ya da snrlayanmesajlar gnderiyorsunuz. Dier ynden sinir sisteminize bir eyi yapabileceinizisyleyen benzeimli mesajlar gnderirseniz, onlar sonucu retmek iin beyniniziuyarr ve onu mmkn klacak kaplar aar. Bu nedenle bir kimsenin inan sistemini

modelleyebilirseniz; onun yapt gibi davranmaya doru ilk adm atm olursunuz.Bu da benzer tipte bir sonu reteceksiniz demektir. nan sistemi drdnc blmdedaha ayrntl olarak incelenmitir.Almas gereken ikinci kap kiinin zihinsel dizinidir. Zihinsel dizin kiinindncelerini organize etme eklidir. Dizin ifreye benzer. Bir telefon numarasndasekiz rakam vardr; fakat istediiniz kiiye ulaabilmek iin onlar doru sradaevirmeniz gerekir. Ayn ey, beyin ve sinir sisteminizin sonular elde etmedesize en ok fayday salayacak olan blgelerine ulamak iin de geerlidir.letiim iin de ayn ey geerlidir. ou kez farkl kiiler, farkl ifreler vezihinsel dizinler kullandklar iin, birbirleriyle iyi iletiim kuramazlar.ifreleri zn ve insanlarn en iyi ynlerini modellemeye alan ikinci kapdangein. Dizin konusu yedinci blmde daha ayrntl olarak incelenecektir.nc kap fizyolojidir. Zihinle vcut bir btnlk iindedir. Nefes alnz,

duruunuz, pozisyonunuz, yz ifadeleriniz, hareketlerinizin kalitesi ve doassizin fizyolojinizi nasl kullandnz gsterir. Bunlar iinde bulunduunuzdurumu belirler. inde bulunduunuz durum da retebileceiniz davranlarnkalitesini ve geniliini belirleyecektir. Fizyoloji konusu dokuzuncu blmdeincelenecektir.Gerekte biz her zaman modelleme yapyoruz. ocuk konumay nasl renir? Genatlet deneyimliden nasl renir? stekli bir i adam irketini yaplandrmayanasl karar verir? te size i dnyasndan basit bir modelleme rnei. Bu dnyadaok para kazanan insanlarn izledii yollardan birisi de, gelikme adn verdiimyoldur. Biz bir yerde geerli olan iin genellikle bir baka yerde de kiiyibaarya getirebilecei koullara sahip, uyumlu bir kltrde yayoruz. BirileriDetroit'te ikolata satnda baarl oluyorsa; Dallas'ta da ikolata satlarbaarl olabilir. Bir mesaj iletmek iin Chicago'da lgn giysilersatabiliyorsanz; ayn sat New York ya da Los Angeles'da da yapabilirsiniz.lerinde baarl olan insanlar, bir ehirde iyi ileyen bir i bulurlar vegecikme sresi dolmadan bu ii bir baka yerde kendileri yaparlar. Btnyapacanz i, baars kantlanm bir sistem bulup gecikme sresi dolmadankopyalamaktr. Elbette sistem gelitirebilirseniz daha iyi olacaktr. Bunuyapanlar, eninde sonunda baarya ulaacaklardr.Dnyann en byk modelleyicileri Japonlardr. Japon ekonomisinin gz kamatrcmucizesinin arkasnda yatan nedir? Parlak bulular mdr? Bazen belki. Bununlabirlikte son yirmi yldaki endstriyel gelimelerini izlerseniz, ok az yeni temelrnn ya da teknolojik gelimenin Japonlar tarafndan balatldn grrsnz.Onlar, otomobilden yan iletkenlere kadar yaylan geni alandan fikir ve rnlerialarak ie balarlar. Sonra ok titiz bir modellemeyle, bu fikir ve rnlerin en

iyi elerini korur, dierlerini gelitirirler.Dnyann en zengin kiilerinden birisi olan Adnan Muhammet Kak'y dnn. Buzenginlii nasl elde etti? Gayet basit. O, Rockefeller'ler, Morgan'lar gibi


20/178

finansal durumlar ok iyi olan insanlar modelledi. Onlar hakknda bulabildii hereyi okudu, inanlarn inceledi ve stratejilerini modelledi. Niin W. Mitchell sakalmakla yetinmeyip, bir insann bana gelebilecek en umut krc deneyimden sonrabaarl olmutur? O hastanede iken arkadalar kendisine ok byk engelleri amabaarsn gsteren insanlar anlatan yazlar okudular. O, mmkn olann modelinikurdu. Pozitif modeller Mitchell'in bana gelen negatif deneyimlerden dahagldr. Baarl olanlarla baarsz olanlar arasndaki fark, yaam

deneyimleriyle, sahip olduklar kaynaklara bak alarndan gelmektedir.Ayn modelleme sreciyle hem kendim, hem de bakalar iin hemen sonulara ulamayabaladm. Ksa srede ok iyi sonular veren dier eylem ve dnce paternleriniaratrmaya devam ettim. Birletirilmi bu paternlere de En Uygun Per-.....nansTeknolojileri adn verdim. Bu kitabn gvdesini bu stratejiler oluturuyor. Fakatben baz eylerin biraz daha ak Olmasn istiyorum. Benim amacm, sizin sadecetanmladm patentlerle yetinmemenizdir. Kendi paternlerinizi ve stratejilerilnizigelitirmelisiniz. John Grinder bana bir eye asla ok fazla inanmamay retti.Bir eye ok inanrsanz, onun ie yaramad bir yer mutlaka olacaktr. SDP glbir aratr, fakat sadece bir aratr. Kendi yaklamlarnz, grnz,stratejinizi gelitirmek iin onu kullanabilirsiniz. Bir stratejinin her zaman ieyarayabileceini sylemek mmkn deildir.

Modelleme yeni bir ey deildir. Btn byk kaifler, yeni bir eyler bulabilmekiin dierlerinin keiflerini modellemilerdir. Her ocuk evresindeki dnyaymodeller.Buradaki sorun, oumuzun felaket derecesinde kt ve belirli bir hedefe ynelikolmayan modeller kurmamzdr. Rasgele okutulan bir para undan bir para okuyoruzve ok nemli olan Bir zellii karyoruz. Burada iyi bir eyi, br tarafta ktbir zellii modelliyoruz. Biz beendiimiz birilerini modelliyoruz, fakat gerekteonun neyi, nasl yaptn tam olarak bilmiyoruz.Daha kesin ve bilinli bir modellemeyi anlatan bir kitapla karlatnzdnn. Bu, size yaantnzda srekli olarak istediiiniz bir konuda bilinliolma ans verecektir.evreniz ok nemli kaynak ve stratejilerle doludur. Ben, seni harika sonularyaratan eylem tipleri ve paternlerinin srekli bilincinde olan bir modelleyici gib

idnmeye balamanz diliyorum. Birileri harika eyler yapabiliyorsa, hemenaklmza, "O bu sonucu nasl yaratt?" sorusu gelmelidir. Ben, sizden sihirliymigibi gelen her ey iin, mkemmellii srekli aramanz ve istediiniz anda aynsonular retebilmeniz iin, onlarn nasl retildiini renmenizi bekliyorum."Hazrlkl olarak frsatla karlamak, ans dediimiz srama tahtasdr."- Anthony RobbinsBundan sonra yaamn deien koullarnda, yantlarmz nelerin belirlediiniaklamaya alacam. almamz srdrelim.BLM: 3Durumun Gc"yilii, hastal, sefaleti, mutluluu, zenginlii, fakirlii yapan; zihindir."- Edmund SpencerH hata yapmayacanza inandnz ve kendinizi fevkalade iyi hissettiinizzamanlar olmad m? O zaman her ey yolunda deil miydi? Bu, her topu izgininhemen iine drdnz bir tenis ma ya da tm sorulara ok iyi cevaplarverdiiniz bir i toplants olabilir. Daha nce yapabileceinizi hhayal bileetmediiniz harikulade gzel bir eyler yaptnz anlar ya da tam tersine hereyin kt gittii anlarnz olmutur. Baz gnler hibir ey yolunda gitmez.Kolayca yapabildiiniz ileri kartrr, her admnz yanl atarsnz.Siz ayn kii olduunuza gre, aradaki fark yaratan nedir? Kullanabileceinizkaynaklar deimediine gre; niin bazen her eyi yanl yapyorsunuz ve bir bakazaman hereyi fevkalade iyi yapyorsunuz? Niin en iyi sporcular bile bazen okkt sonular alyorlar?Fark, iinde bulunduunuz sinirsel fizyolojik durumdur.

Gcnz en iyi ekilde kullanabileceiniz; gven, sevgi, zindelik, neeli olma,cokunluk ve inan gibi durumlar vardr. arma, korku, endie, knt, znt,hsran gibi bizi gsz klan durumlar da vardr. Hepimiz bu iyi ve kt durumlar


21/178

yaamzdr. Bir lokantaya gittiinizde garsonun burnundan soluyarak "Neistiyorsunuz?" dedii olmutur. O garsonun her zaman yle mi konutuunusanyorsunuz? Evet, g yaam koullar nedeniyle bu da mmkndr. Fakat daha bykbir olaslkla, o gn ok sayda masayla ilgilenerek yorulmu ya da birkamterinin ok kt davranyla yklm olabilir. O kt bir insan deildir,sadece korkun bir beceriksiz durum iindedir. Onun durumunu deitirirseniz,davranlarn da deitirebilirsiniz.

Deiiklii anlamada ve mkemmellie ulamada durumun anlalmas temeldir.Davranlarmz, iinde bulunduumuz durumun sonucudur. Sahip olduumuz kaynaklarlaen iyisini yapmaya alrz; fakat bazen kendimizi beceriksiz durumun iindebuluruz. Yaammda daha sonra duyduumda reddettiim ya da utandm iler veszler olmutur. Ayn eyler sizin de banza gelmi olabilir. Birilerinin sizekt davrand anlar hatrlayn. Bu nedenle, kzgnlk yerine sevecen bir duyguyaratn. Her eyin tesinde, sra kkte yaayanlar ta atmamaldr. Garson ya dadierleri, sadece davranlar deildir. Buradaki anahtar grevi, durumlarmz vedolaysyla davranlarmz yklenecektir. Kendinizi dinamik, becerikli, enerjidolu ve baaracanzdan emin hissederseniz, neler yapabilirsiniz? Gzel, o haldeyapabilirsiniz.Bu kitab bitirdiinizde, kendinizi en becerikli ve gl duruma sokmay ve

istediinizde gsz durumdan kurtulmay reneceksiniz. Gl olmann temelindeeyleme gemenin yattn unutmayn. Benim amacm; arzulu, benzeimli, kendinizivermenizi salayacak bu durumlarn nasl kullanlabileceini sizlerle paylamaktr.Bu blmde durumlarn ne olduunu ve nasl altn greceiz. Bize hizmetetmeleri iin onlar nasl kontrol edeceimizi reneceiz.Durum, iimizde oluan milyonlarca sinirsel mantk srecinin toplam ya da dierbir anlatmla, herhangi bir andaki deneyimlerimizin toplam olarak tanmlanabilir.Birok durum bilinli olarak herhangi bir mdahalemiz olmadan gerekleir. Bireyler grrz ve ona tepki olarak bir durumun iine gireriz. Bu durum becerikli,yararl olabilecei gibi beceriksiz ve snrlayc da olabilir; fakat biroumuzonu kontrol etmek iin herhangi bir ey yapmayz. Amalarna ulaanlarlaulaamayanlar arasndaki fark, kendilerini destekleyici duruma sokabilmeklesokamamaktan kaynaklanmaktadr.

Hemen her konuda insanlar gereklemesi kolay bir durum isterler. Hayattaistediiniz eylerin bir listesini yapn. Sevgi istiyor musunuz? Gzel. Sevgi,evreden gelen belirli bir uyarc-bal olarak; kendimize gnderdiimiz ya dahissettiimiz her duygu, bir his, bir durumdur. Gven? Sayg? Bu durumlarn hepsinibiz kendi iimizde yaratyoruz. Belki siz para istiyorsunuz. Gzel o halde merhummehurlarn resimleriyle ssl, kk, yeil kat paralarna sahip olmaklailgilenmeyin. Sevgi, gven, zgrlk gibi size yardmc olacan dndnzherhangi bir durumu temsil edecek paray isteyebilirsiniz. Bu nedenle anahtar;sevgidir, needir, kendinizi ynlendirebilmekten doan gtr, kendinizi naslynlendirebileceinizi ve durumlarnz nasl yneteceinizi bilmektir.Hayatta istediiniz sonular almann ve durumunuzu ynlendirmenin ilk anahtar,beyninizi etkin olarak altrmay renmektir. Bunun iin beynin naslaltn biraz bilmek gerekir. ncelikle durumu neyin yaratt bilinmelidir.Yzyllardr insanlar durumlarn ve dolaysyla yaamlarn deitiren yollarabylenmilerdir. Bu nedenle oru, ila, ayin, mzik, seks, yiyecek, hipnoz veilahi sylemek gibi giriimlerde bulunulmaktadr. Bunlarn hepsinin yararlar vesnrlamalar vardr. Bununla birlikte imdi onlar kadar gl ve birok durumdaonlardan daha hzl ve kesin olan, olduka basit yollar reneceksiniz.Btn davranlarmz, iinde bulunduumuz durumun bir sonucuysa; beceriklidurumdayken beceriksiz duruma gre ok farkl iletiim ve davranlardabulunabiliriz. Peki iinde bulunduumuz durumu ne yaratmaktadr? Bir durumun ikiana esi vardr. Birincisi i temsilimiz, ikincisiyse fizyolojimiz ve onu kullanmaeklimizdir. Mevcut koullar hakknda kendinize neyi nasl sylediiniz kadar,istediiniz davran ve durumu yaratmak iin neyi nasl grntlediiniz denemlidir. rnein eve sz verdiinden ge geldiinde einize, erkek ya da kz

arkadanza nasl davranmaktasnz? Sevdiiniz insann dnndeki davranekliniz, byk lde iinde bulunduunuz duruma ve gecikmeyle ilgili olarak,zihninizde temsil ettiiniz nedene bal olacaktr. lgilendiiniz kiinin bir kaza


22/178

geirdiini, feci bir ekilde ldn ya da hastaneye kaldrldn saatlerdirkendi kendinize grntlyorsanz; kapdan girerken sa grmenin sevinciyle ya dane olduunu sorarak ona sarlabilirsiniz. Bu davranlar ilgili durumdankaynaklanr. Bununla birlikte sevdiiniz insan gizli ilikiler iindegrntlerseniz ya da kendi kendinize bu kiinin size ilgi gstermediini vehislerinize nem vermediini tekrarlarsanz; onu kapdan ieri girerken, iindebulunduunuz durumun gerei olarak ok farkl bir ekilde karlarsnz.

Davrannzn ekli, btnyle iinde bulunduunuz his durumuna baldr.Baz kiiler tedirgin ve kzgn bir durum iindeyken; ayn olaylara dierlerininilgisiz bir tavr taknmalarnn nedeni nedir? Burada ok sayda etmen vardr. Bizanne-babamzn ya da dier rol modellerinin bu tr deneyimlerini modellemiizdir.rnein babanz eve ge kaldnda annenizin devaml meraklanmas, sizin de benzerolaylar meraklanacak ekilde temsil etmenize neden olabilir. Anneniz, babanzagvenemeyeceini size anlatmsa; siz de ayn paternleri modellemi olabilirsiniz.Bir kii hakkndaki temsillerimizi ve davranlarmz; inanlarmz, tutumlarmz,deerlerimiz ve gemite onunla ilgili olarak edindiimiz deneyimler etkiler.Dnyay alglamamz ve temsilimizi etkileyen nemli bir faktr daha vardr. O dafizyolojimizin durumu ve onu kullanma eklimizdir. Kaslarmzn gerilimi,yediklerimiz, nefes almz, duruumuz, genel olarak biokimyasal ilevimizin

dzeyi zerinde; durumumuzun ok byk etkisi vardr. temsilimiz ve fizyolojimizsibernatik evrim iinde birlikte alrlar. Birini etkileyen herhangi bir eyotomatik olarak dierini de etkileyecektir. Bu nedenle durumu deitirmek, itemsil ve fizyolojiyi de deitirmek demektir. Seveninizin, einizin, ocuunuzunevde olduunu dndnzde becerikli durumdasnzdr. Fakat siz onlar muhtemelentrafikte skp kalm olarak alglayacaksnz. Bununla birlikte eitlinedenlerden tr kaslarnz; fizyolojik olarak ok gerilimli, ok yorgun, strapekiyor ya da kan ekeriniz ok dm olabilir. Bu durumlarda negatiflikilerinizi kuvvetlendirecek ekilde kendinizi temsil etme eilimine girersiniz.Fiziksel olarak kendinizi zinde ve canl hissettiiniz zamanlar dnn. O zamandnyay yorgun olduunuz zamandan daha farkl alglamyor musunuz? indebulunduunuz fizyolojik durum, temsil eklinizi ve dnya ile ilgili deneyiminizigerekten deitirecektir. Nesneleri zor ya da rahatsz edici olarak

algladmzda, vcudumuz bu duruma uymuyor mu? Bu nedenle iinde bulunduumuzdurumu yaratmak in i temsil ve fizyoloji birbirleriyle srekli etkileimiindedir. inde bulunduumuz durum da davranlarmzn tipini belirler. Bunedenle i temsillerimizi ve fizyolojimizi kontrol etmeli bilinli bir ekildeynlendirmeliyiz. Herhangi bir anda durumunuzu yzde 100 kontrol edebildiinizihayal edin.DURUM VE DAVRANILARIMIZI NASIL YARATIRIZi temsillerZihnimizde neyi, nasl grntleriz. Zihnimizde neyi, nasl syler ve iitiriz.DavranSzel-Syle Fiziksel-Yap Deri renginin deiimiFizyoloji Duru Biokimya Sinir enerjisi Nefes alma Kas tansiyonu!gevemeYaam deneyimimizi ynlendirmeden nce, nasl deneyim edindiimizi anlamalyz. Birmemeli olarak insan; evresiyle ilgili bilgileri zel alc ve duyu organlarylaalr ve temsil eder. Tat alma, koklama, grme, iitme ve dokunma olmak zere beduyu organmz vardr. Balca davranlarmz etkileyen kararlarn ounu sadecegrme, iitme ve dokunma organlarn kullanarak veririz.Bu zel alclar d uyarclar beyne iletirler. Genelleme, bozulma ve saptrmasrelerinden sonra beyin bu sinyalleri alr ve szerek i temsilimize yollar.Bu nedenle i temsiliniz, olay hakkndaki deneyiminiz; kesin olarak gereiyanstmaz. O, daha ok kiisel i temsilimizin tekrar sunulmasdr. Kiilerinbilinli zihni, kendisine gnderilen sinyallerin hepsini kullanamaz. Bilinliolarak kulak titremesinden, sa elinizin kk parmandaki kan basncna kadarbinlerce uyarcy almak zorunda kalsanz; muhtemelen tam bir deli olursunuz. Bunedenle beyin ihtiya duyduu ya da ileride ihtiya duyacan umduu bilgileri

szer, depolar ve geri kalann siler.Szgeleme sreci, kii alglamasnn ok byk bir aralkta altn aklar.Ayn trafik kazasn iki kii grebilir, fakat her ikisi de onu ok farkl ekilde


23/178

anlatr. Birisi grdklerine, dieri iittiklerine nem verebilir. Onlar farklalardan bakarlar. lk planda, alglama srecinin banda fizyolojileribirbirinden farkldr. Birisinin grme yetenei tam iken, dierinin fizyolojikkaynaklar genel olarak zayf olabilir. Belki biri daha nce kendisi kaza geirmive halen belleinde o kazann canl temsillerini tayor olabilir. Durum ne olursaolsun, her ikisinin de ayn olayla ilgili temsilleri ok farkl olacaktr. Onlar bualglamalar ve i temsilleri gelecekteki deneyimlerinin yeni szgeleri olarak

depolamaya devam edeceklerdir.Harita, blge deildir" diye SDP'de kullanlan nemli bir kavram vardr. Bilim veRuh Sal dergisinde Alfred Korzyi'kinin iaret ettii gibi/'Haritann nemlikarakteristiklerine dikkat edilmelidir. Bir harita temsil ettii blgenin kendisideildir. Fakat doru yaplmsa blgeyle benzer bir yapya sahiptir ki, bu daharitann salad faydadr." Bunun kiiler iin anlam, i temsillerinin kesinolarak bir olaydan alnmamasdr. Kiisel inanlardan, deerlerden, tutumlardanmetaprogram denilen bir ey araclyla szgelenmesi sadece bir yorumdur. BelkiEinstein, "Bilgi ve gerek dnyasnda kendisini yarg olarak grenler, tanrlarnglyle cezalandrlrlar", szn bunun iin sylemitir.Nesnelerin gerekte ne olduunu bilmiyoruz; sadece onlar nasl temsil ettiimizibiliyoruz. O halde onlar bizi snrlayacak ekilde temsil etmek yerine, niin

glendirecek ekilde temsil etmeyelim? Bu ii baaryla yapmann anahtar, kiiiin en gl durumu tutarl bir biimde temsil etmek diye tanmlayabileceimizbellek ynetimidir. Herhangi bir deneyimde younlaabileceiniz ok fazla eyvardr. En baarl insan bile kt eyleri dnebilir ve kendisini knt,kzgnlk ya/da karmaa durumuna sokabilir ya da btnyle yaamn yararl ynlerizerinde younlaabilir. Koullar ne kadar kt olursa olsun, onu kendiniziglendirecek ynde temsil edebilirsiniz.Baarl kiiler tutarl bir biimde en becerikli durumlarna ulaabilme yeteneinesahiptirler. Baaranlarla baaramayanlar arasndaki fark bu mudur? W. Mitchell'itekrar dnn. Onun dikkate ald eyler, bana gelenler deildi. nemli olanonun olanlar temsil edi ekliydi. Feci ekilde yanmasn ve fel olmasn birkenara brakarak, kendisini becerikli duruma sokacak bir yol buldu. Hibir eyinaslnda iyi ya da kt olmadn unutmayn. Deer, kendimiz iin onu temsil etme

eklimizdir. Nesneleri; bizi olumlu duruma sokacak ekilde de olumsuz durumasokacak ekilde de temsil edebiliriz. Gl olduunuz bir annz dnmek iinbiraz zaman ayrn.Ate yrynde yaptmz budur, kitab bir kenara brakp kzgn kmrlerzerinde yrmeniz istense; bu istee uyacanz sanmam. O, yapabileceinizeinandnz bir ey deildir ya da bu deneyimle ilikilendirebileceiniz beceriklidurum ve hislere sahip deilsinizdir. Bu nedenle byle bir istekte bulunduumda,muhtemelen bu eylemi yapmanz destekleyecek bir durumun iine giremeyeceksiniz.Ate yry, kiilere kendilerini glendirecek, korku ve dier kstlaycfaktrlere ramen eyleme geebilecek ve sonular retebilecek ekilde durum vedavranlarn nasl deitireceklerini retir. imdi ate zerinde yryenler,ilk geldiklerinde bu iin imkansz olduunu dnenlerdir. Fakat onlarfizyolojilerinin ve i temsillerinin nasl deitirileceini rendiler. Neyapabileceklerine ilikin i temsillerini deitirince; ate zerinde yrmekkorkun bir ey iken, yapabileceklerinden emin olduklar bir olay haline dnt.imdi onlar kendilerini btnyle becerikli duruma sokabilmekte ve daha nceyaplmasn imkansz grdkleri eylem ve sonular retebilir durumageebilmektedirler.Ate yry, kiilerin mmknn yeni bir i temsilini oluturmalarna yardmeder. Bir iin yaplmas imknsz gibi grnyorsa; bu sadece onlarn zihinlerindeoluturduklar bir kstlamadr. Peki, dier imkanszlar da yaplmas mmkn olaneyler midir? Durumun gc hakknda yaplacak ilerden biri konumak, dieri iseonu denemektir. Ate yryle yaplan i, denemedir. Yry, inan ve olabilirlikiin yeni bir model salar. Model de daha nce mmkn olarak dndklerinden dahaounu ve iyisini yapma yetenei ve yaamlarnn daha iyi olmasn salamaya

ilikin yeni bir i his ya da durum yaratacaktr. Bu, onlara davranlarnn iindebulunduklar durumun bir sonucu olarak ortaya ktn ak bir ekilde gsterir.Bir an iin temsil ve deneyimlerinde birka deiiklik yaparak eyleme geirecek


24/178


25/178

iin, her gn zihnimizin kapsnda bekilik yapmamz gerekir. Bahemizdeki yabaniotlar her gn temizlemeliyiz.stenmeyen durumda bulunmann en gl rneklerinden biri de, uanVVallenda'lardan, Kari VVallenda'nn yksdr. O baarszl hi dnmedenyllarca byk bir baaryla havada cambazlk gsterileri yapt. Zihninde dmekavramnn yeri yoktu. Birdenbire, eine kendisini derken grdnden sz etmeyebalad. lk kez kendi kendisine dme temsili yapmaya balad. Bu konumadan ay

sonra derek ld. Bazlar olanlarn bir uyar olduunu syleyecektir. Bir dierbak asna gre ise, dme davrann destekleyecek durumu yaratacak tutarlbir temsili ve sinyali sinir sistemine gndermi ve sonunda onu gerekletirmitir.Bu olay niin istemediklerimizin deil de istediklerimizin zerinde younlamamzgerektiinin nemini gsterir.Yaamnzda tm kt eyler, istemediiniz nesneler ya da olas sorunlar zerindesrekli olarak younlarsanz; bu tip davran ve sonular destekleyecek birduruma girersiniz. rnein, siz kskan biri misiniz? Hayr, deilsiniz. Gemitekskan durumlar retmi olabilir ve bu durumdan kaynaklanan davranlar gstermiolabilirsiniz. Bununla birlikte siz bu davranlarn gsterdii gibi deilsiniz.Hakknzda bu tr genellemeler yaparak gelecekte sizin davranlarnzynlendirecek ve ynetecek bir inan yaratrsnz. Davranlarnzn, durumunuzu,

durumunuzun da fizyolojinizin ve i temsilinizin bir sonucu olduunu unutmayn. Hemfizyolojinizi hem de i temsilinizi deitirmeniz bir an meselesidir. Gemitekskan olmusanz; basit olarak nesneleri kskanlk durumu yaratacak ekildetemsil etmisiniz demektir. imdi nesneleri yeni bir ekilde temsil edebilir ve butemsille ilgili yeni durum ve davranlar retebilirsiniz. Nesneleri ok deiikbiimlerde temsil edebileceinizi unutmayn. Seven kimsenin sizi aldattn temsilederseniz; ksa bir sre sonra kendinizi fke ve kzgnlk durumu iindebulursunuz. Bunun gerek olduunu gsteren hibir delilin olmadn unutmayn. Sizo deneyimi vcudunuza gerekmi gibi verirsiniz ve sevdiiniz kimse eve geldiinde,pheli ya da kzgn olursunuz. Bu durumda sevdiiniz kimseye nasl davranrsnz?Genellikle iyi davranmazsnz. Kfredebilir, saldrabilir, sataabilir ya da sadeceiinize atabilir ve ileride misilleme yaratacak davranlarda kullanabilirsiniz.Sevdiiniz kimsenin hibir ey yapmam olabileceini unutmayn. Fakat siz byle

bir durumu yaratacak davran retirseniz; sevdiiniz kimse muhtemelen aklnzdangeeni, birileriyle yapacaktr. Negatif grntleri deitirebilir ve yerinesevdiiniz kiinin eve gelmek iin ok alt hayalini yerletirebilirsiniz. Buyeni grntleme sreci, sevdiiniz eve geldiinde sizi olumlu bir duruma sokacak;daha sevecen, arzulu bir ekilde yaklanca, onun da sizinle birlikte olma isteiartacaktr. Seven kimse baz zamanlarda sizin grntlediiniz ii yapyorolabilir, fakat emin oluncaya kadar niin bir ok duyguyu bo yere harcayacaksnz?ok byk olaslkla bu iin gerekleme ihtimali zayftr; fakat, hem kendiniz hemde onun iin her trl acy yarattnz gerektir. Niin byle davranyoruz?"Her eylemin atas dncedir." - Ralph VValdo EmersonKendimizle olan iletiimimizi kontrol eder ve ne istediimizi" ilikin grsel,iitsel ve dokunsal sinyaller retirsek baar ans olmayan ya da ok kstldurumlarda bile tutarl bir ekilde ok olumlu sonular retebiliriz. En gl veetkileyici yneticiler, antrenrler, ana-babalar, gdleyiciler yaam evrelerini;mitsiz grnen d uyarlara ramen, sinir sistemine baar sinyali gnderecekekilde hem kendileri hem de dierlerine temsil ettirebilenlerdir. Onlarkendilerini ve dierlerini; baarya ulancaya kadar eylemi srdrebilmek iinbtnyle becerikli durumda tutarlar. Muhtemelen Mel Fisher hakknda bir eylerduymusunuzdur. O, on yedi yl deniz altnda gml hazineyi arayan ve sonunda 400milyon Dolarlk altn ve gm sikkeleri bulan adamdr. Onunla ilgili bir makalede;adamlarndan birisine neden bu kadar uzun sre bekledikleri soruluyordu. O da"Mel'in herkesi heyecanl durumda tutma yetenei var." eklinde cevap vermiti. Hergn Fisher kendi kendine ve ekibine, "Bugn bulacaz." ve gnn sonunda,"Yarnbulacaz." diyordu. Fakat sadece sylemek yeterli deildi. O; ses tonuyla,zihnindeki grntlerle, hisleriyle benzeimli olarak sylyordu. Her gn

kendisini, baarya ulancaya kadar eyleme devam ettirecek bir duruma sokuyordu.Bu, asl baar formlnn klasik bir rneidir. Sonucunu biliyordu. Eyleme geti.almalarndan rendi ve baarl oluncaya kadar bir eyler denemeye devam etti.


26/178

Bildiim en iyi gdleyicilerden birisi de Havvaii niversitesi'nin Amerikanfutbolu takmnn antrenr olan Dick To-mey'dir. Dick kiilerin i temsillerininperformanslarn gerekten etkilediini bilir. Bir keresinde takm, VVyomingniversitesi'yle yaplan mata tm hatlaryla dklyordu. lk yarnn sonucu 22-0idi ve takm tannmayacak durumdayd.Devre arasnda oyuncular soyunma odasna geldiklerinde, hangi durumda olduklarntasavvur edebilirsiniz. Tomey bitkin ifadeli, eik bal oyuncularna teker teker

bakt ve onlarn durumlarn deitirmedike ikinci yarda da hibir varlkgsteremeyecekleri gereini farketti. inde bulunduklar fizyoloji nedeniyle;duygusal olarak hata girdabnn iine dmlerdi ve onlar bu durumdankurtarmadka, baarmak iin gerekli kaynaklara sahip olamayacaklard.Dick yllardr toplamakta olduu makalelerden oluan bir posteri oyuncularnagsterdi. Makaleler benzer durumda hatta daha kt durumda olup da ma kazanantakmlarla ilgiliydi. (Oyuncularna bu makaleleri okuyarak yeni bir inanoluturmay baard. Bu inan da (i temsil) yeni bir sinirsel-fizyolojik durumyaratarak oyuncular eski durumlarna getirdi. Sonra ne mi oldu? kinci yardaVVyoming takmn sahadan sildiler ve ma 27-22 aldlar. Bunu baardlar; nk,Dick onlarn i temsillerini yani neyin

Documents

Anthony Robbins Sinirsiz Guc