antropologija.doc

7/25/2019 antropologija.doc

http://slidepdf.com/reader/full/antropologijadoc 1/10

ANTROPOLOŠKI PRISTUP UTICAJA INFORMATIKE NA PSIHOFIZIČKI

RAZVOJ UČENIKA OSNOVNE ŠKOLE

Pravilan fizički razvoj i zdravlje čine osnovnu pretpostavku za svestrani

razvoj ličnosti.U tom smislu fizičko i zdravstveno vaspitanje kao specifično

vaspitno područje usmjereno u cilju koji doprinosi svestranom,

harmonijskom i stvaralačkom razvoju ličnosti.Ovo se postiže posebno

osmišljenim sistemom sadržaja,metoda i sredstava kao i oblika fizičkog

vaspitanja čiji je smisao upravo u stimulisanju tjelesnog razvoja

mladih,pravilnom razvoju motorike,podizanja svijesti o značaju bavljenja

fizičkom kulturom kao i unapreenja zdravlja i tjelesnog razvoja.

Psihofizičke sposobnosti,zdravlje i moralnost kao temeljna generička

svojstva čovjeka razvijaju se snažno upravo zahvaljuju!i uticaju i ulozi

fizičkog vaspitanja."azvijenost ovih sposobnosti u mnogome uslovljava

uspješnost mlade ličnosti da odgovori složenim društvenim zahtjevima koji

se pred nju stavljaju.#o, savremeni svijet koji je preplavljen visokim

stepenom automatizacije i kompjuterizacije uslovio je smanjenje čovjekovihfizičkih aktivnosti što je za djecu u razvoju pogubno, jer fizička pasivnost

dovodi u pravilu do negativnih pojava kompletnog rasta i razvoja

organizma.$z tih razloga savremenu koncepciju fizičkog vaspitanja da je

sastavni dio opšteg vaspitanja čiji je imperativ svestrani razvoj ličnosti treba

stalno usavršavati kako bi i rezultati postali svrsishodni.%ko ova osnovna

načela fizičkog vaspitanja i sporta u cjelini prenesemo na šire društveno

polje prožeto jakim uticajem informacionih tehnologija postavljamo niz

otvorenih pitanja kako sačuvati pravilan psihofički razvoj mlade ličnosti što

je i osnovni društveni zahtjev #esporno je pitanje da informatika utiče na

društvo u cjelini,pa i na ukupan život djece i omladine.Ovaj uticaj iz dana u



dan je sve snažniji.$nformatika je izazvala velike društvene promjene

bezmalo kao pronalazak pisma ili pak izum štamparije i slično.&najau!i sve

slabosti novih tehnologija od otuenja ličnosti do smanjenja fizičkih

aktivnosti ipak je realna činjenica da su one za djecu izuzetno pristupačne i pobuuju njihova interesovanja.Preko njih širenje znanja sve je

ve!e.'ljučno pitanje mojih razmišljanja svodi se na razvoju djece i uticaja

informatike na njih.(igurno je da uticaj novih tehnologija na razvoj djece je

snažan.#ažalost široik je negativan uticaj koji se ogleda kroz razne video

igre i njihove prekomjerne upotrebe,visokog stepena agresivnosti i nasilja

kod njih.Ovo sve može dovesti do socijalne izolacije mlade ličnosti kao i

njene fizičke pasivnosti što je višestruko štetno.&ato se sa pravom postavlja

pitanje zaštite zdravstvenog statusa mladih od patološkog koriš!enja

kompjutera.Pokuša!emo ovu dilemu rasvijetliti sa

psihosocijalnog,afektivnog,kognitivnog ,sociološkog i pedagoškog

aspekta.%ko bilo koja aktivnost isključuje sve ostale ona je pogubna za

harmoničan razvoj ličnosti.#ekontrolisano koriš!enje kompjutera sigurno !e

ugroziti optimalan društveni razvoj djece i omladine,ali postoji i opasnost od

njihovog asocijalnog ponašanja.)eutim,drugo mišljenje koje je lako

dokazati govori da kroz informatiku do izražaja dolazi kooperacija i

kooperativno učenje gdje su učenici upu!eni u radu jedni na druge.#ove

tehnologije djeci sa različitim hendikepima omogu!avaju visok stepen

komunikacije sa drugim osobama.)eunarodne komunikacije uključuju i

djece da ulaze u dijaloge bez obzira na kom dijelu tijela žive.)ala jevjerovatno!a da upotreba kompjutera ostavlja trajne posljedice na karakterne

crte ličnosti , jer je neoborivo naučno stanovište da na razvoj ličnosti

snažniji uticaj ima okruženje u kome se kre!e ličnost.*okazano je da djeca

koja koriste kompjuter a nisu dobri aci često imaju visok stepen motivacije



i na ovom planu postižu uspjeh.%fektivni život mladih i upotreba komjutera

je područje koje je predmet istraživanja mnogih stručnjaka.'ompjuteri i

njihova upotreba utiču i na intelektualni razvoj ličnosti iskazuju!i svoju

kreativnost kao i brzinu reagovanja.$ na planu učenja i upotrebe kompjuterau toku su mnoga istraživanja koja !e dati odgovore na pitanje kako bolje i

uspješnije učiti.*anašnja shvatanja koja favorizuju verbalne aspekte na

raznim nivoima +učenje,vrednovanje.......+sutra mogu biti zamijenjena onima

koji primat daju drugim sposobnostima +vizuelne,prostorne......+.#edvojbeno

je jedno da upotrebom kompjutera svi ne izvlače istu korist od njih.#eki

učestvuju u svim aktivnostima koje im kompjuter nudi dok drugi imaju

averziju prema njemu.$nteresantno je da su neka istraživanja pokazala da su

dječaci više od djevojčica upu!eni na upoznavanje dostignu!a samog

kompjutera.'ad je u pitanju pedagoški aspekt i upotreba savremenih

tehnologija u našim školama vlada šarenilo.#a jednoj strani imamo

nastavnike koji sa visokim stepenom poštovanja i znanjem informatičke

pismenosti prihvataju nove izazove do onih, koji imaju averziju i odbojan

odnos prema ovom dostignu!u plaše!i se čak da neizgube kontrolu nad

situacijom koju su stekli prije toga.#a polju specijalizovane nastave

informatika je veoma pogodna jer učenici koji su hendikepirani na

kognitivnom planu postižu solidne rezultate.injenica je da su mnoge

metode ove nastave kasnije koroš!ene na poboljšanju nastave uopšte što

samo za sebe govori o upotrebi informatike u vaspitno-obrazovnom

procesu.)noga otvorena pitanja iz ovog domena koja se ne postavljaju samoškoli,odnosno nastavnicima,nego i roditeljima, jer su oni najpozvaniji za

pravilan razvoj mladih zaslužuju posebnu pažnju.Pred snažnim uticajem

informacionih tehnologija prisutna je dilema jesu li ova dva faktora spremno

dočekali nove promjene koje !e imati visok stepen uticaja na razvoj mladih



za koju su i jedni i drugi odgovorni.*ruga pitanja kao što su /ta uraditi sa

djecom koja su zanesena prevelikom upotrebom kompjutera01reba li

ograničiti vrijeme koriš!enja kompjutera0*a li sa njima da učestvujemo u

gledanju raznih kompjuterskih sadržaja0'ada je najoptimalnije da dijeteupoznamo sa koriš!enjem kompjutera02dje je u svemu tome uloga škole i

porodice0/ta je rješenje za pravilnu upotrebu ovih tehnologija0 (ve su ovo

dileme koje pojedinačno zaslužuju studiozan pristup što ne može biti

predmet dubljeg istraživanja ovog rada.3edno je sigurno da ni u kom slučaju

ne smijemo upasti u zamku koja hipotetički odslikava budu!nost koja je u

mnogome drugačija od današnje stvarnosti.&bog toga i oni koji nemaju

odgovaraju!u informatičku pismenost mogu izvu!i koristi iz pomenutih

razmišljanja.

U svim segmentima uloge informacionih tehnologija na pravilan

psihofizički razvoj mlade ličnosti bitan doprinos ima nastavnik.On ima

ključnu ulogu u koriš!enju nastavnih sredstava,treba da poznaje svoju

srtuku,nivo mogu!nosti onih kojima predaje.$z tih razloga upotreba

didaktičkih sredstava ima veliki značaj.Usavršavanje samog didaktičkog

procesa i nastavnih sredstava ne odvija se samo sa tehničkog aspekta nego i

uz premanentne ineterakcije izmeu učenika i nastavnika,sticanja znanja i

drugih uticaja u vaspitno-obrazovnom procesu.#astava svoj razvoj temelji

na meusobnim uticajima i sredstvima koja se u njoj koriste.*idaktički

sagledano,nastavno gradivo učeno putem informacionih tehnologija duže se

pamti ne samo zahvaljuju!i nastavnim sredstvima na ovim časovima negoukupnih didaktičkih procesa.'ompjuteri su uticali na razvitak procesa u

oblastimasimuliranja okolnosti u kojima se uči,automatizovanju izvora i

sredstava za pružanje povratnih informacija,pripremi i pomo!i u

procjenjivanju nastavnih materijala,integrisanju nastavnih medija,upotrebi



kompjutera radi vel$kog broja podataka,racionalnije interakcije izmeu

nastavnika i učenika."adi pravilnog psihofizičkog razvoja učenika naš

zadatak bi bio da nove tehnologije iskoristimo sa ciljem podizanja

obrazovanja u cjelini.&ato nastavni programi trebaju biti u funkciji svakogučenika."ačunar treba da postane nezaobilazno sredstvo za rad,nastavnicima

koji se ne bave ovom oblasti treba da bude novo nastavno sredstvo gdje im

sama informatika može dosta pomo!i.'ompletan obrazovni sistem mora se

prilagoavati novim tokovima informacionih tehnologija.One imaju

dinamičan razvoj i činjenicu da za njima zaostaju drugi društveni procesi što

i antropološki sagledavano nije dobro.

%ntropološki pristup sagledavanja uticaja informacionih tehnologija na

nastavni proces u školama pa samim tim i uticaja na psihofizički razvoj

učenika osnovne škole svakim danom sve je izraženiji.Usled konstatovane

činjenice dva značajna segmenta društva porodica i škola prioritetno su

obavezne i odgovorne, jer su najdirektnije zadužene za pravilan razvoj

mladih,da idu u susret novim izazovima informacionih tehnoloških

dostignu!a koja sa sobom nose velike promjene pozitivne i negativne

sardžine.Ovi subjekti u sinhronizovanoj aktivnosti negativne efekte novih

tehnologija trebaju blagovremeno otklanjati ili ih svesti u kontrolisane

okvire,a sve u cilju pravilnog psihofizičkog razvoja mlade ličnosti.1aj

zadatak zahtijeva stručnost u pravilnoj upotrebi kompjutera i blagovremeno

reagovanje kako posledice po razvoj nebi bile velike.$nformatičko vaspitanje

pored didaktički prepoznatljivih fizičkog vaspitanja,estetskog vaspitanja,moralnog vaspitanja, intelektualnog vaspitanja i radnog vaspitanja sigurno

!e zahvaljuju!i subjektima koji ga promovišu na!i svoje mjesto i pravilno

participirati u razvoju svestrane mlade ličnosti.



'ljučne riječi

psihološki razvoj učenika,

fizički razvoj ličnosti,

svestrani razvoj ličnosti, antropološki pristup uticaja informatike

%pstrakt

Uticaj informacionih tehnologija na nastavni proces u školama pa i

sam razvoj mlade ličnosti sagledan sa antropološkog aspekta sve je

izraženiji.*va značajna društvena segmenta najpozvanija za razvoj mladih,

porodica i škola,nespremno su dočekali ekspanziju informaccionih

tehnologija i njihov uticaj na odrastanje djece.'ako nove tehnologije sa

sobom nose i negativne sadržaje po pravilan razvoj to se pred pomenute

subjekte postavlja odgovoran zadatak da u sinhronizovanim aktivnostima

uključuju!i i druge tangentne aktere štetne uticaje amortizuju svode!i ih na

kontrolisani nivo.#a taj način stvorio bi se povoljan ambijent za pravilan

razvoj mladih što je i opšti društveni interes.*akle, pred porodicom ,školom

i drugim društvenim agensima je kompleksan zadatak koji treba biti koliko

blagovremen toliko i stručno vodjen kako posledice po pravilan psihofizički

razvoj djece i omladine nebi dosegao neželjene razmjere.



Abstract

From th a!thro"o#o$%ca# "o%!t o& '%() th %!&#*!c o& %!&ormat%o!

tch!o#o$+ o! "s+cho"h+s%ca# ,'#o"m!t o& ch%#,r! %s s*bsta!t%a#-

.* to that) thr ar t(o &actors/ &am%#+ a!, schoo#/ (h%tch ha' th

ob#%$at%o! a!, rs"o!s%b%#%t+ to tach st*,!ts ho( to *s !(

th!o#o$%s %! a! a""ro"r%at (a+- 0+ s+!chro!%1, act%'%t%s %! that

rs"ct) ma!+ *!(a!t, co!s2*!cs that ,*cat%o!a# tch!o#o$%s

carr+ (%th thm (%## b "r'!t,- Pro"r ,%,act%c a""#%cat%o! o&

%!&ormat%o! th!o#o$%s %! ,*cat%o! (%## !ab# 'rsat%# ,'#o"m!t

o& +o*!$ "rso!) (h%ch %s a $!ra# ",a$o$%ca# %m"rat%'-

4iteratura

*anilovi!,). +l556.+(avremena obrazovna tehnologija,$nstitut za pedagoška

istraživanja ,78O2"%*

'okovi!,*. +9::;.+ (ocijalna antropologija sa antropologijom obrazovanja,

7anjaluka, #U74

<ilotijevi!,). +9:::.+*idaktika =,Učiteljski fakultet,7eograd<ukoje, 3. +9oo>.+ Porodica i školsko postignu!e učenika,&avod distrofičara,

7anjaluka

/oljan,#. ?45?6. + Obrazovna tehnologija,/kolska knjiga, &agreb



( % * " @ % 3 $ & 4 % 2 % # 3 %

• %#1"OPO4O2$3% - 7$O4O/'O 7$A8

-P($BO4O/'O 7$A8

-(OC$O4O/'O 7$A8

DO(#O<% (<8(1"%#O2 "%&<O3% 4$#O(1$ pralilan fizički

"azvoj

D1O (8 PO(1$@8 O()$/438#$) ($(18)O) -sadržaja

-metoda

-sredstava - oblika fizičkog vaspitanja

D18)843#% 28#8"$A'% (<O3(1<% O<38'% -psiho-fiz,sposobno

-zdravlje

-moralnost

D$#E.18B#.+kompjuterizacija+ - smanjuju fizičku aktivnost,ugrožavaju rast

$ razvoj mlade ličnosti

D()%#38#38 "%*#O2 <"8)8#% FPO<8A%#38 (4O7- <"8)8#%

D$#EO")%1$'% pronalazak pisma,štamparije Fpromjene

D(4%7O(1$ #O<$B 18B#O4O2$3% -smanjenje fizičkih aktivnosti

-otuenje ličnosti

-video igrice agresivnost,nasilje

-smanjenje kreativnih crta ličnost

D'O)P3U18"('% &%<$(#O(1 - patologija

D%(P"'1$+psihosocijalni,afektivni,kognitivni,sociološki,pedagoški +

P"%<$4#8 UPO1"878 'O)P3U18"%



-vremensko

-pravilno sjedanju

-izvor novih saznanja

-kooperativno učenje +učenici upu!eni jedni na druge-djeca sa hendikepima

-meunarodne komunikacije

-visok stepen motivacije kod loših učenika +pronašli sebe +

-pozitivno utiču na afektivni život i intelektualnu stranu ličnosti

-uticaj na učenje +vizuelno ,prostorno +

-pedagoški aspekt prema informacionim tehnologijama - pozitivan

DU4O2% /'O48 $ PO"O*$C8 U 'O"$/A8#3U $#18"#81%

DO1<O"8#% P$1%#3%

-/ta uraditi sa djecom koja su zanesena kompjuterm0

-1reba li ograničiti vrijeme koriš!enja kompjutera 0

-*a li sa njima gledati kompjuterski sadržaj 0

-'ada je najoptimalnije da dijete upoznamo sa koriš!enjem kompjutera0

2dje je u tome uloga škole i porodice 0

-/ta je rješenje za pravilnu upotrebu ovih tehnologija 0

D$ oni koji nemaju odgovaraju!u informatičku pismenost mogu izvu!i

'oristi iz ovih razmišljanja

D'43U#% U4O2% #%(1%<#$'% .

-pravilno koriš!enje nastavnih sredstava

-treba da poznaje svoju struku -poznavati nivo mogu!nosti učenika

-usavršavanje didaktičkog procesa i nastavnih sredstava

-nastavno gradivo učeno putem informacionih tehnologija

*uže traje-



D'O)P3U18"$ U1$U #% P"OC8(8 U O74%(1$)%

-simuliranja okolnosti u kojima se uči

-automatizovanjuizvora i sredstava za pružanje povratnih informacija

-pripremi i pomo!i u procjenjivanju nastavnih materijala,integrisanjunastavnih medija,upotrebi kompjuteraradi velikog broja podataka

-racionalnije interakcije izmeu nastavnika i učenika

D"%*$ P"%<$4#O2 P($BOE$&$'O2 "%&<O3% U8#$'% #%/

&%*%1%' 38 *% #O<8 18B#O4O2$38 $('O"$(1$)O (% C$438)

PO*$&%#3% O7"%&O<%#3% U C384$#$

D"%U#%" 38 O7%<8&#O ("8*(1<O O#$B #%(1%<#$'% 'O3$ (8

(% #3$) 7%<8G % O#$B 'O3$ #(8 1O) O74%(1$ #8 7%<8 1"87%

*% 7U*8 #O<O #%(1%<#O ("8*(1<O

DO7"%&O<#$ ($(18) P"$4%2O*$1$ #O<$) 18B#O4O2$3%)%

D%#1"OPO4O/'$ P"$(1UP U1$C%3% $#EO")%1$'8

-uloga škole,

-uloga porodice

D#3$BO<% $#18"%'1$<#O(1 U O1'4%#3%#3U #82%1$<#$B

U1$C%3%

$#EO")%1$'O <%(P$1%#38 - doprinos svestranom razvoju ličnosti

Documents

antropologija.doc