Antykryzysowe działania wybranych banków centralnych w latach 2007-2010

Departament Systemu Finansowego

Antykryzysowe działania wybranych banków centralnych

w latach 2007-2010

maj 2010 r.


Agenda

Instrumenty banków centralnych stosowane wcześniej w sytuacjach kryzysowych

Przyczyny aktywności banków centralnych w latach 2007-10

Fazy działania wybranych banków centralnych wobec kryzysu w latach 2007-10

Działania Narodowego Banku Polskiego na tle działań innych banków centralnych

Dylematy dotyczące exit strategy


Agenda








StandardoweStandardoweStandardoweStandardowe:

PoŜyczkodawca ostatniej instancji

Polityka informacyjna

Decyzja o braku interwencji

NiestandardoweNiestandardoweNiestandardoweNiestandardowe:

Zasilenie banków w kapitał

Tworzenie specjalnych instytucji zarządzających aktywami niskiej jakości


Przykłady uŜycia instrumentów standardowych

Awaryjne wsparcie pAwaryjne wsparcie pAwaryjne wsparcie pAwaryjne wsparcie płłłłynnoynnoynnoynnośśśścioweciowecioweciowe:

kryzys pojedynczego banku: Franklin National, 1974 r., Continental Illinois, 1984 r.

kryzys w całym systemie bankowym: krach na giełdzie w Nowym Yorku, 1987 r., kryzys w Szwecji 1991-93

KomunikacjaKomunikacjaKomunikacjaKomunikacja w momentach zagroŜenia kryzysem:

komunikat prasowy: komunikat Fed po ataku terrorystycznym z 11 września 2001 r.

moralna perswazja: działanie Fed w trakcie kryzysu LTCM

Zaniechanie interwencjiZaniechanie interwencjiZaniechanie interwencjiZaniechanie interwencji:

mniejsze banki w kryzysie w Wielkiej Brytanii w latach 1990-91,

Bank of Credit and Commerce International - 1991 r.

Barings - 1995 r


Przykłady uŜycia instrumentów niestandardowych

Zasilenie bankZasilenie bankZasilenie bankZasilenie bankóóóów w kapitaw w kapitaw w kapitaw w kapitałłłł:

Bank Finlandii - zasilenie kapitałowe Skopbanku w 1991 r.

Bank Japonii – zasilenie kapitałowe Nippon Credit Bank w 1997 r.

Tworzenie specjalnych instytucji zarzTworzenie specjalnych instytucji zarzTworzenie specjalnych instytucji zarzTworzenie specjalnych instytucji zarząąąądzajdzajdzajdzająąąących aktywami niskiej cych aktywami niskiej cych aktywami niskiej cych aktywami niskiej jakojakojakojakośśśścicicici:

Przejmowanie od banków komercyjnych aktywów niskiej jakości (głównie złych kredytów) - Bank Finlandii w czasie długotrwałego kryzysu systemowego lat 90.

Nabywanie akcji przedsiębiorstw będących w portfelach banków komercyjnych - Bank Japonii od 2002 r.


Czynniki determinujące działania kryzysowe banków centralnych

Ocena skali zagroŜenia dla całego systemu bankowego lub finansowego

Stopień formalnej i faktycznej niezaleŜności banku centralnego

MoŜliwości szybkiego zaangaŜowania innych instytucji w zarządzanie kryzysowe


Agenda







Straty banków komercyjnych

- 1 %3,1 mld EUR3,2 mld EURNordea Bank AB

- 4 %3,3 mld EUR3,4 mld EURKBC Bank N.V.

- 6 %28,0 mld USD29,8 mld USDMorgan Stanley

- 8 %4,0 mld EUR4,4 mld EURFortis Bank

- 10 %62,7 mld USD69,4 mld USDMerrill Lynch

- 10 %2,1 mld EUR2,3 mld EURAllied Irish Banks plc

- 17 %4,0 mld EUR4,9 mld EURCredit Agricole

- 18 %3,3 mld GBP2,8 mld GBPHSBC Bank plc

- 25 %0,6 mld EUR0,8 mld EURBanco Comercial Portugues

- 56 %6,2 mld USD14,0 mld USDAIG Inc.

- 82%0,9 mld EUR5,2 mld EURSociete Generale

- 83 %3,6 mld USD21,5 mld USDCitigroup Inc.

- 130 %- 3,8 mld CHF12,8 mld CHFUBS

ZMIANADOCHÓDNETTO 2007r.

DOCHÓDNETTO 2006r.

BANK

Źródło: M. Zaleska, A. Jurkowski, Przyczyny i skutki,Gazeta Bankowa Nr 14 (1014), 1 kwietnia 2008, s.17.


Kryzys zaufania na rynku międzybankowym

Premie CDS dla wybranych banków

0

50

100

150

200

250

1-2

007

2-2

007

3-2

007

4-2

007

5-2

007

6-2

007

7-2

007

8-2

007

9-2

007

10-2

007

11-2

007

12-2

007

1-2

008

HSBC Goldman Sachs Bank of AmericaJP Morgan Merrill Lynch Bear Stearns

Źródło: Bloomberg


Kryzys zaufania na rynku międzybankowymRóŜnica oprocentowania 3M lokat międzybankowych i 3M bonów skarbowych

0

50

100

150

200

250

3001

-200

7

2-2

007

3-2

007

4-2

007

5-2

007

6-2

007

7-2

007

8-2

007

9-2

007

10-2

007

11-2

007

12-2

007

1-2

008

pb

USA Wielka Brytania strefa euro

Źródło: Bloomberg


Agenda







Fazy działania banków centralnych

Faza I Faza I Faza I Faza I –––– dziadziadziadziałłłłania standardoweania standardoweania standardoweania standardowe

zapewnienie bankom dostępu do płynności krótkoterminowej

konieczność zapobieŜenia wzrostowi stóp na rynku międzybankowym

Faza II Faza II Faza II Faza II –––– ewolucja dziaewolucja dziaewolucja dziaewolucja działłłłaaaańńńń standardowychstandardowychstandardowychstandardowych

zapewnienie bankom dostępu do płynności na dłuŜsze okresy

Faza III Faza III Faza III Faza III –––– dziadziadziadziałłłłania niestandardoweania niestandardoweania niestandardoweania niestandardowe

odblokowanie akcji kredytowej

wsparcie kluczowych rynków finansowych


Faza I – działania standardowe

CelCelCelCel: zapewnienie płynności krótkookresowej

NarzNarzNarzNarzęęęędziadziadziadzia:

dodatkowe operacje dostrajające

zwiększona pula dostarczanych środków w OOR

dostarczanie płynności w walutach obcych

obniŜki stóp procentowych

rozszerzanie dostępu do operacji z bankiem centralnym

rozszerzenie zakresu akceptowalnych zabezpieczeń


0

20

40

60

80

100

120

2 sty 08

23 mar 08

12 cze 081 wrz 0

821 lis 08

10 lut 09

2 maj 0922 lip 09

11 paź 09

31 gru 09

22 mar 10data

mld USD

0,00%

0,50%

1,00%

1,50%

2,00%

2,50%

3,00%

3,50%

4,00%

4,50%

5,00%

Wartość udzielonych środków Oprocentowanie

Faza I – przykłady – Fed

Zmiany w zasadach działania popopopoŜŜŜŜyczek z okna dyskontowegoyczek z okna dyskontowegoyczek z okna dyskontowegoyczek z okna dyskontowego:

WydłuŜenie terminu zapadalności z O/N do 30, a następnie do 90 dniZawęŜenie spreadu między primary credit rate i celem ustalanym dla federalfunds rate

poŜyczki z okna dyskontowego


Faza I – przykłady - EBC

Bezprecedensowa operacja zasilająca 9 sierpnia 2007 r. -jednorazowe dostarczenie rynkowi krótkoterminowej płynności w kwocie 95 mld EUR.

Zwiększenie podaŜy płynności - łącznie cztery operacje dostrajające O/N w sierpniu i jedna we wrześniu 2007 r.

Uzupełniające operacje 3-miesięczne od 23 sierpnia 2007 r.

Specjalne działania podjęte pod koniec 2007 r.

Dostarczanie finansowania w walutach zagranicznych:

za pomocą aukcji TAF (28 dni) - USD

za pomocą swapów w USD i CHF


Faza I – przykłady - BoE

Zwiększenie podaŜy płynności - nadzwyczajna operacja dostrajająca we wrześniu 2007 r. i następnie 11 operacji dostrajających w okresie od marca do listopada 2008 r.

Dostarczanie środków terminowych - aukcje 3 - miesięczne (od grudnia 2007 r.) pod szerszy zestaw zabezpieczeń niŜ w cotygodniowych OOR m.in. o portfel kredytów hipotecznych

Dostarczanie płynności w walucie obcej - operacje O/N i tygodniowe (od września 2008 r.)


0

20

40

60

80

100

120

140

sty-07maj-07

wrz-07

sty-08maj-08

wrz-08

sty-09maj-09

wrz-09

sty-10 data

mld USD

U.S. dollar funds-supplying operations

Faza I – przykłady – Bank Japonii

Operacje zasilające w USD do 3 miesięcy:

na podstawie umowy swap z FED,aukcje przeprowadzane 2 razy w miesiącu,początkowo z limitem

Zwiększenie częstotliwości i rozmiaru operacji repo pod zastaw papierów komercyjnych (od października 2008 r.)Specjalne operacje zasilające pod zabezpieczenie w formie długu przedsiębiorstw:

termin zapadalności 3 miesiące,obniŜenie wymaganego ratingu

dla zabezpieczenia z „A-” do „BBB-”.


Faza I – inne przykłady

Dodatkowe operacje otwartego rynku

Węgry – redukcja stopy rezerwy obowiązkowej z 5% do 2%

√√√√√√√√Węgry

√√√√√√√√Szwecja

√√√√Szwajcaria

√√√√Norwegia

√√√√√√√√Kanada

180 dni84 dni28 dni14 dni


Faza I – obniŜki stóp procentowych

0

1

2

3

4

5

6

7

sty-07kwi-0

7lip-07

paź-07

sty-08kwi-0

8lip-08

paź-08

sty-09kwi-0

9lip-09

paź-09

data

proc.

FED BOE EBC BOJ

Pierwsze obniŜki w sierpniu 2007 r. (Fed)

Skoordynowana akcja banków centralnych w październiku 2008 r.


Faza I – dostarczenie płynności w walutach obcych

Umowy swap zawarte przez Fed z 14 bankami centralnymi (Australia,Brazylia, Dania, Japonia, Kanada, Korea Pd, Meksyk, Norwegia, NowaZelandia, Singapur, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, strefa euro).

Norwegia

Meksyk

Europejski Bank

Centralny

Japonia

Szwecja

Korea

Wielka Brytania

Szwajcaria

Australia

0

100

200

300

400

500

600

31 gru 08 27 maj 09 24 cze 09 29 lip 09 26 sie 09 30 w rz 09 28 paź 09 30 lis 09

data

mld USD

Swapy walutowe


Faza I – dostarczenie płynności w walutach obcych

Zapewnienie przez EBC wsparcia bankom centralnym spoza strefy euro:

transakcje repo z bankami centralnymi Węgier i Polski,

umowy swap z bankami centralnymi Danii, Szwajcarii, Szwecji i USA.

Norwegia – umowa swap z bankiem centralnym Islandii


Faza II – ewolucja działań standardowych

CelCelCelCel: zapewnienie płynności na dłuŜsze terminy


operacje otwartego rynku na dłuŜszy termin

dalsze rozszerzenie zakresu akceptowalnych zabezpieczeń

dalsze rozszerzenie grona uczestników operacji otwartego rynku

swapy papierów wartościowych

kontynuacja obniŜek stóp procentowych


Faza II – przykłady – Fed

0

20

40

60

80

100

120

140

160

17 gru 07

28 sty 08

10 mar 0

8

21 kwi 08

2 cze 08

14 lip 08

25 sie 08

20 paź 08

24 lis 08

9 lut 0

9

4 maj 0

9

27 lip 09

5 paź 09

16 lis 09

11 sty 10data

mld US D

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

4,00

4,50

5,00Stop Out Rate

Oferta Popyt Przydzielone środki Stop Out Rate

0

20

40

60

80

100

120

140

160

11 sie 08

8 wrz 08

6 sie 08

3 lis 08

1 gru 08

29 gru 09

26 sty 09

23 lut 09

23 mar 09

20 kwi 09

18 maj 09

15 cze 09

13 lip 09

10 sie 09

8 wrz 09 data

mld USD

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00Stop Out Rate


Term Auction Facility (TAF):od grudnia 2007 r.aukcje kredytowe 28 i 84 – dniowepod szerszy zestaw zabezpieczeń niŜ standardowe OORszersze grono uczestników niŜ standardowe OOR

operacje 28-dniowe operacje 84-dniowe


Faza II – przykłady – Fed

0

10

20

30

40

50

60

3 kwi 08

1 maj 08

29 maj 08

26 cze 08

24 lip 08

21 sie 08

18 wrz 08

16 paź 08

13 lis 08

11 gru 08

8 sty 09

5 lut 09

5 mar 09

2 kwi 09

30 kwi 09

28 maj 09

25 cze 09da ta

mld US D

0,00

0,20

0,40

0,60

0,80

1,00

1,20

1,40

1,60Stop Out Rate


0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

27 mar 0

8

22 maj 08

17 lip 08

11 wrz 08

9 paź 08

5 lis 08

3 gru 08

31 gru 09

28 sty 09

25 lut 09

25 mar 0

9

22 kwi 09

18 cze 09

10 wrz 09

7 sty 10

da ta

mld US D

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50Stop Out Rate


Term Securities Lending Facility (TSLF):od marca 2008 r.poŜyczki rządowych papierów wartościowych na 28 dniprogram dla dealerów rynku pienięŜnego

operacje w ramach schedule 1 operacje w ramach schedule 2


Faza II – przykłady - Fed

Primary Dealer Credit Facility (PDCF):od marca 2008 r.kredyt O/N dla dealerów rynku pienięŜnego

0

20

40

60

80

100

120

140

160

mar 08 cze 08 wrz 08 gru 08 lut 09 maj 09 sie 09 lis 09 lut 10

data

mld USD

Wartość udzielonych środków

wykorzystanie PDCF


Faza II – przykłady – EBC

Operacje refinansujące przeprowadzane jako aukcje środków z pełnym przydziałem i stałą stopą procentową

Zmiany w wymogach dotyczących kwalifikowanych zabezpieczeń(październik i listopad 2008 r.):

złagodzenie wymogu dotyczącego ratingu kredytowego z „A-” do „BBB-” (wyjątek ABSy)

rozszerzenie listy m.in. o:

• certyfikaty depozytowe,

• zbywalne instrumenty dłuŜne denominowane w USD, GBP i JPY.


Faza II – przykłady – EBC

Wprowadzenie operacji repo6-miesięcznych oraz umoŜliwienie rolowania dotychczasowych poŜyczek (wrzesień 2008 r.)Przeprowadzenie 3 operacji repoz terminem zapadalności 1 roku (maj 2009 r.) o stałej stopie oprocentowania z pełnym przydziałem środków

operacje LTRO EBC (3 bln EUR)


Faza II – przykłady – EBCoperacje TAF łącznie struktura operacji TAF

Rozszerzenie aukcji TAF zapewniających dostęp do finansowania w USD –uruchomienie operacji jednodniowych, tygodniowych oraz 84-dniowych

13% 22%5%

60%

O/N 7 dni 28 dni 84 dni

0

100

200

300

400

500

600

gru 07 mar 08 cze 08 wrz 08 gru 08 mar 09 cze 09 wrz 09 gru 09 mar 10

data

mld USD

Łączna wartość udzielonych środków


Faza II – przykłady – BoE

Operacje repo z terminem zapadalności 6, 9 i 12 miesięcyRozszerzenie zabezpieczeń w OOR o niektóre ABS i ABCP (październik 2008 r.)Rozszerzenie okna dyskontowego (Discount Window Facility) –poŜyczki pod szerszy zestaw zabezpieczeń (od października 2008 r.)Operacje repo w USD na dłuŜszy termin – 1 i 3 miesięczne oraz 84-dniowe

USD repo (849 mld USD)


Faza II – przykłady – Bank Japonii

Rozszerzanie listy akceptowalnych zabezpieczeRozszerzanie listy akceptowalnych zabezpieczeRozszerzanie listy akceptowalnych zabezpieczeRozszerzanie listy akceptowalnych zabezpieczeńńńń (począwszy od stycznia 2009 r.) o:

obligacje przedsiębiorstw,

papiery komercyjne,

weksle,

umowy kredytowe,

obligacje denominowane w walucie zagranicznej.

Nowe operacje zasilające (od grudnia 2009 r.):

termin zapadalności 3 miesiące,

oprocentowanie 0,1%,

wartość programu 10 bln JPY.

Complementary Deposit Facility - wprowadzenie oprocentowania rachunków utrzymywanych w banku centralnym (od listopada 2008 r.)


Faza II – przykłady

SwapySwapySwapySwapy papierpapierpapierpapieróóóów wartow wartow wartow wartośśśściowych:ciowych:ciowych:ciowych:

Wielka Brytania - Special Liquidity Scheme (od 21 kwietnia 2008 r.)

• zamiana wysokiej jakości niepłynnych aktywów (w większości hipoteczne listy zastawne oraz papiery wartościowe zabezpieczone hipoteką) na bony skarbowe

Norwegia (od 29 października 2008 r.)

• zamiana listów zastawnych na papiery wartościowe rządu


Faza II – przykłady

Operacje zasilajOperacje zasilajOperacje zasilajOperacje zasilająąąące na dce na dce na dce na dłłłługie terminyugie terminyugie terminyugie terminy:

Szwajcaria, Szwecja – roczne operacje zasilające w walucie krajowej

Norwegia – operacje 2-letnie i 3-letnie

Rozszerzenie zakresu akceptowanych zabezpieczeRozszerzenie zakresu akceptowanych zabezpieczeRozszerzenie zakresu akceptowanych zabezpieczeRozszerzenie zakresu akceptowanych zabezpieczeńńńń:

Kanada – o obligacje przedsiębiorstw

Norwegia – zniesienie niektórych wymogów dla listów zastawnych i obligacji przedsiębiorstw

Szwecja – zwiększenie udziału listów zastawnych oraz obniŜenie wymaganego ratingu dla długoterminowych papierów wartościowych; takŜe rozszerzenie dostępu do OOR dla wszystkich instytucji kredytowych zarejestrowanych w Szwecji

Węgry – o obligacje władz lokalnych w EUR i CHF


Faza III – działania niestandardowe

CelCelCelCel: odblokowanie akcji kredytowej


wykup papierów dłuŜnych przedsiębiorstw

zakup obligacji emitowanych przez banki

zakup obligacji rządowych

zakup akcji przedsiębiorstw posiadanych przez banki


0

50

100

150

200

250

300

350

400

paź 08 gru 08 mar 09 maj 09 lip 09 wrz 09 lis 09 sty 10 mar 10

da ta

m ld US D


Faza III – przykłady - Fed

Commercial Paper FundingFacility (CPFF):

od października 2008 r.wsparcie płynności na rynku papierów komercyjnych nabywanie 3-miesięcznych papierów komercyjnych z wysokim ratingieminwestycyjnym bezpośrednio od emitentówprogram realizowany za pomocą SPVfinansowanie zapewnione przez Federal Reserve Bank of New York



Money Market Investor Funding Facility (MMIFF):

od października 2008 r.

finansowe wsparcie od Federal Reserve Bank of New York dla pięciu prywatnych SPV,

maksymalna poŜyczka do 540 mld USD,

fundusze przeznaczone na zakup:• certyfikatów depozytowych, • dłuŜnych papierów bankowych, • komercyjnych papierów wartościowych

termin zapadalności aktywów od 7 do 90 dni,

dostarczanie płynności dla wybranych funduszy rynku pienięŜnego, w tym Money Market Mutual Funds, fundusze emerytalne, ubezpieczeniowe, powiernicze.


0

20

40

60

80

100

120

140

160

wrz 08 lis 08 sty 09 mar 09 maj 09 lip 09 wrz 09 lis 09 sty 10 mar 10

data

mld USD



Asset – Backed Commercial PaperMoney Market Fund LiquidityFacility (AMLF):

od września 2008 r.program kredytowy wspierający rynek asset-backed commercialpaper (ABCP) oraz fundusze rynku pienięŜnegopoŜyczki dla instytucji depozytowych na zakup wysokiej jakości ABCP od kwalifikowanych funduszy


0

2

4

6

8

10

12

14

19 mar 097 kwi 09

5 maj 092 cze 09

7 lip 096 sie 09

3 wrz 092 paź 0

93 lis 09

3 gru 097 sty 10

5 lut 104 mar 10

data

mld USD

Auto Credit Card Equipment Floorplan

Premium Finance Servicing Advances Small Business Student Loan


Term Asset – Backed SecuritiesLoan Facility (TALF):

od listopada 2008 r.program kredytowy wspierający rynek asset-backed securities (ABS)poŜyczki dla inwestorów posiadających ABSy z wysokim ratingieminwestycyjnymtermin zapadalności poŜyczki do 5 latrządowe wsparcie z TARP program realizowany za pomocą SPV


0

2

4

6

8

10

12

14

5 gru 08

23 gru 08

27 sty 09

19 lut 09

16 mar 0

9

13 kwi 09

8 maj 09

5 cze 09

30 cze 09

31 lip 09

28 sie 09

25 wrz 09

21 paź 09

17 lis 09

18 gru 09

22 sty 10

19 lut 10 data

mld USD

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200mld USD

Razem Zaakceptowane Odrzucone


Wykup długoterminowych papierów wartościowych:

obligacji emitowanych przez obligacji emitowanych przez obligacji emitowanych przez obligacji emitowanych przez instytucje wspierane przez instytucje wspierane przez instytucje wspierane przez instytucje wspierane przez rzrzrzrząąąąd (GSE)d (GSE)d (GSE)d (GSE)papierów wartościowych zabezpieczonych hipoteką(Mortgage – BackedSecurities)obligacji skarbowych


0

10

20

30

40

50

60

70

80

7 sty 094 lut 0

9

4 mar 0

9

1 kwi 09

29 kwi 09

21 maj 09

24 cze 09

22 lip 09

19 sie 09

16 wrz 09

14 paź 09

11 lis 09

9 gru 09

6 sty 103 lut 1

0

3 mar 1

0 data

mld USD

0

200

400

600

800

1000

1200

1400mld USD

Razem FHLMC FNMA GNMA

Faza III – przykłady - FedWykup długoterminowych papierów wartościowych:

obligacji emitowanych przez instytucje wspierane przez rząd (GSE)papierpapierpapierpapieróóóów wartow wartow wartow wartośśśściowych ciowych ciowych ciowych zabezpieczonych hipotekzabezpieczonych hipotekzabezpieczonych hipotekzabezpieczonych hipotekąąąą((((Mortgage Mortgage Mortgage Mortgage –––– BackedBackedBackedBackedSecuritiesSecuritiesSecuritiesSecurities))))obligacji skarbowych


0

10

20

30

40

50

60

25 m

ar 09

1 kw

i 09

13 kw

i 09

23 kw

i 09

6 m

aj 09

18 m

aj 09

27 m

aj 09

10 cz

e 09

25 cz

e 09

9 lip

09

23 lip

09

6 sie

0919

sie 0

98

wrz 0

929

wrz

0929

paź 0

9

data

mld USD

0

50

100

150

200

250

300

350mld USD

Razem Zaakceptowane Odrzucone


Wykup długoterminowych papierów wartościowych:

obligacji emitowanych przez instytucje wspierane przez rząd (GSE)papierów wartościowych zabezpieczonych hipoteką(Mortgage – BackedSecurities)obligacji skarbowych obligacji skarbowych obligacji skarbowych obligacji skarbowych


Faza III – przykłady - EBC

Covered Bonds PurchaseProgram (CBPP)

od maja 2009 r.bezwarunkowy wykup listów zastawnych na rynku pierwotnym i wtórnym limit wykupu: 60 mld EUR60 mld EUR60 mld EUR60 mld EUR

0

1

2

3

4

5

6

7

8

lip-09 sie-09 wrz-09 paź-09 lis-09 gru-09 sty-10 lut-10 mar-10 data

mld EUR

rynek pierwotny rynek wtórny


0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

12-mar-09

09-kwi-09

07-maj-09

04-cze-09

02-lip-09

30-lip-09

27-sie-09

24-wrz-09

22-paź-09

19-lis-09

17-gru-09

14 Jan 10

11-lut-10

11-mar-10

08-kwi-10

data

mld USD

Obligacje korporacyjne Papiery komercyjne

Faza III – przykłady - BoE

Asset Purchase Facility (APF) do stycznia 2009 r.wykup wysokiej jakości aktywów:

• nowo wyemitowanych papierów komercyjnych,

• obligacji korporacyjnych, • obligacji skarbowych

program finansowany początkowo przez rząd poprzez emisję bonów skarbowych, później poprzez emisję pieniądza rezerwowego banku centralnego (w ramach QE)


Faza III – przykłady - BoE

program realizowany przez spółkę zaleŜnąBank of EnglandAsset PurchaseFacility Fund Ltd.wartość programu 200 mld GBP200 mld GBP200 mld GBP200 mld GBP


0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

1,4

1,6

1,8

sty-0

7

kwi-0

7

lip-0

7pa

ź-07

sty-0

8

kwi-0

8

lip-0

8

paź-0

8

sty-0

9

kwi-0

9

lip-0

9

paź-0

9

sty-1

0

data

bln JPY

bezwarunkowy zakup papierów komercyjnych

Faza III – przykłady - Japonia

Program bezwarunkowego zakupu papierzakupu papierzakupu papierzakupu papieróóóów komercyjnychw komercyjnychw komercyjnychw komercyjnych i ABCP:

od stycznia 2009 r.wartość programu 3 bln JPYna jednego emitenta 100 mld JPYna aukcję 300 mld JPY

Modyfikacja programu zakupu obligacji rzzakupu obligacji rzzakupu obligacji rzzakupu obligacji rząąąądowychdowychdowychdowych:rozszerzenie listy akceptowalnych aktywów m.in. o obligacje 30-letnie i obligacje indeksowane do inflacji,zwiększenie limitu na wykup do 21,6 bln JPY rocznie,stan na 31 marca 2010 r. – ponad 50 bln JPY



Program bezwarunkowego zakupu obligacji przedsizakupu obligacji przedsizakupu obligacji przedsizakupu obligacji przedsięęęębiorstw:biorstw:biorstw:biorstw:

od marca 2009 r.wartość programu 1 bln JPYna jednego emitenta 50 mld JPYna aukcję 150 mld JPY

Udzielanie bankom poUdzielanie bankom poUdzielanie bankom poUdzielanie bankom poŜŜŜŜyczek podporzyczek podporzyczek podporzyczek podporząąąądkowanych dkowanych dkowanych dkowanych w celu utrzymania odpowiedniej bazy kapitałowej:

wartość programu 1 bln JPYlimit na bank 350 mld JPYtermin zapadalności poŜyczek 10 lat

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

0,3

sty-07kwi-07

lip-07paź-

07sty-08

kwi-08lip-08

paź-08

sty-09kwi-09

lip-09paź-

09sty-10

data

bln JPY

bezwarunkowy zakup obligacji korporacyjnych



Wznowienie programu wykupu akcji od instytucji finansowych:wykupu akcji od instytucji finansowych:wykupu akcji od instytucji finansowych:wykupu akcji od instytucji finansowych:

od lutego 2009 r.

wcześniejsze funkcjonowanie programu w latach 2002 – 2004

Kwalifikowane akcje:• notowane na giełdzie• z ratingiem min. „BBB-”• znajdujące się w obrocie min. 200 dni w roku• z rocznym min. obrotem 20 mld JPY

wartość programu 1 bln JPY

limit na bank 250 mld JPY

BOJ będzie trzymał kupione akcje do 2012 r. i zamierza je sprzedać do września 2017 r.

na dzień 31 marca 2010 r. wartość nabytych akcji wynosi 284 mld JPY


Faza III – przykłady

Szwajcaria – program wykupu obligacjiwykupu obligacjiwykupu obligacjiwykupu obligacji typu mortgage bonds i corporate bonds

Kanada - Term Purchase and Resale Agreement Facility for PrivateSector Instruments

obowiązuje od 23 lutego 2009 r.

nabywanie papiernabywanie papiernabywanie papiernabywanie papieróóóów komercyjnychw komercyjnychw komercyjnychw komercyjnych, ABCP, obligacji przedsiębiorstw

operacje 28 dniowe

Węgry – aukcje zakupu papierzakupu papierzakupu papierzakupu papieróóóów rzw rzw rzw rząąąądowychdowychdowychdowych na rynku wtórnym (od października 2008 r.)

Węgry – program wykupu obligacji hipotecznychwykupu obligacji hipotecznychwykupu obligacji hipotecznychwykupu obligacji hipotecznych na rynku wtórnym i pierwotnym (ogłoszony 8 lutego 2010 r.)


Inne działania niestandardowe – pomoc dla indywidualnych instytucji

USA poŜyczka dla BearBearBearBear StearnsStearnsStearnsStearnswsparcie dla AIGAIGAIGAIG – linia kredytowa oraz wsparcie finansowe dla stworzonych spółek skupujących od AIG instrumenty finansowe

Wielka Brytania wsparcie płynnościowe dla NorthernNorthernNorthernNorthern RockRockRockRock we wrześniu 2007 r.

Szwecja dwie poŜyczki płynnościowe w październiku 2008 r. oraz udostępnienie linii kredytowej dla CarnegieCarnegieCarnegieCarnegie InvestmentInvestmentInvestmentInvestment Bank ABBank ABBank ABBank AB

Dania RoskildeRoskildeRoskildeRoskilde - pomoc płynnościowa dla banku w lipcu 2008 r., następnie przejęcie banku w sierpniu i jego sprzedaŜpomoc płynnościowa dla banku EbhEbhEbhEbh we wrześniu 2008 r.

Szwajcaria utworzenie spółki celowej dla przejęcia niepłynnych aktywów UBSUBSUBSUBS


Agenda







Działania NBP – faza I

Pakiet zaufaniaPakiet zaufaniaPakiet zaufaniaPakiet zaufania (październik 2008 r.)

umoŜliwienie bankom pozyskiwania środków złotowych na okresy dłuŜsze niŜ jeden dzień poprzez wprowadzenie operacji zasilających repo – z terminem do 3 miesięcy

umoŜliwienie bankom pozyskiwania środków walutowych poprzez wprowadzenie transakcji typu swap walutowy

rozszerzenie listy akceptowalnych zabezpieczeń w operacjach refinansujących

PrzeterminowyPrzeterminowyPrzeterminowyPrzeterminowy wykup 10 letnich obligacji NBPwykup 10 letnich obligacji NBPwykup 10 letnich obligacji NBPwykup 10 letnich obligacji NBP (styczeń 2009 r.)

ObniObniObniObniŜŜŜŜanie stanie stanie stanie stóóóóp procentowychp procentowychp procentowychp procentowych począwszy od listopada 2008 r.


ObniŜenie stopy procentowej NBP

0

1

2

3

4

5

6

7

sty-07kwi-07

lip-07paź-

07sty-08

kwi-08lip-08

paź-08

sty-09kwi-09

lip-09paź-

09 data

proc.

FED BOE EBC BOJ NBP


Działania NBP – faza II

Rozszerzenie Pakietu zaufaniaRozszerzenie Pakietu zaufaniaRozszerzenie Pakietu zaufaniaRozszerzenie Pakietu zaufania (maj 2009 r.):

wprowadzenie operacji 6 miesięcznych

rozszerzenie listy uczestników operacji - dla wszystkich kontrahentów uprawnionych do udziału w podstawowych OOR

rozszerzenie listy wymaganych zabezpieczeń w transakcjach zasilających o obligacje komunalne, obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego, listy zastawne, papiery skarbowe denominowane w innych walutach niŜ PLN

umoŜliwienie rolowania zabezpieczeń w ramach nettingu

obniŜenie haircutu dla kredytu lombardowego z 20 do 15% dla zabezpieczenia w postaci papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa i NBP

ObniObniObniObniŜŜŜŜenie stopy rezerwy obowienie stopy rezerwy obowienie stopy rezerwy obowienie stopy rezerwy obowiąąąązkowejzkowejzkowejzkowej z 3,5 do 3 % (czerwiec 2009 r.)


Działania NBP – faza III

Pakt na Rzecz Rozwoju Akcji KredytowejPakt na Rzecz Rozwoju Akcji KredytowejPakt na Rzecz Rozwoju Akcji KredytowejPakt na Rzecz Rozwoju Akcji Kredytowej w Polsce:

Cykl spotkań z bankami przy udziale przedstawicieli Ministerstwa Finansów oraz Komisji Nadzoru Finansowego

Kredyt dyskontowy: w celu refinansowania nowych kredytów udzielanych przedsiębiorstwom przez banki. W ramach tego instrumentu NBP moŜe przyjmować od banków do dyskonta weksle wystawiane przez przedsiębiorstwa w związku z otrzymanym z banku kredytem. RPP ustaliła stopę dyskonta weksli, która obecnie wynosi 4%.

Inne rozwaŜane instrumenty: operacje repo 12-miesięczne, nabywanie obligacji banków oraz utworzenie Funduszu Rozwoju Systemu Bankowego


Agenda







Cechy charakterystyczne działańbanków centralnych

Szybkość reakcji

Elastyczność działań w zaleŜności od sytuacji w systemie bankowym

Wprowadzanie nowych instrumentów: modyfikacja instrumentów standardowych i nowe instrumenty niestandardowe

Współpraca w ramach krajowych sieci bezpieczeństwa finansowego

Współpraca międzynarodowa (międzynarodowe umowy swapówwalutowych, akceptacja zabezpieczeń w walutach zagranicznych), w tym koordynacja działań (skoordynowane obniŜki stóp procentowych)

RóŜnorodne wykorzystywanie kanałów komunikacji (komunikaty prasowe, konferencje prasowe, wypowiedzi przedstawicieli banków centralnych, specjalne publikacje, częstsze raporty o stabilności finansowej)


Skutki działań banków centralnych

Wzrost wartości sumy bilansowej

+ 2%116 bln JPY113 bln JPYBank Japonii

+ 30%138 mld EUR106 mld EUREuropejski Bank Centralny

+ 36%71 mld USD52 mld USDBank Kanady

+ 103%227 mld CHF112 mld CHFBank Szwajcarii

+ 144%2,2 bln USD0,9 bln USDRezerwa Federalna

+ 149%250 mld GBP85 mld GBPBank Anglii

Zmiana2009/20102006/2007Bank centralny


Zmiana struktury bilansu

0

500

1 000

1 500

2 000

2 500

3 000

2 sty 08

23 mar 08

12 cze 08

1 wrz 08

21 lis 08

10 lut 09

2 maj 09

22 lip 09

11 paź 09

31 gru 09

22 mar 10data

mld USD

Other Credit Facilities

Bear Stearns

AIG

Central Bank Swaps

Repurchase Agreements

Agency Debt

Agency MBS

Non-Agency Securities

BOE FED


Strategia wyjściaDylematy:Dylematy:Dylematy:Dylematy:

Czas i szybkość zakończenie działań kryzysowych

Sekwencja wyjścia z programów pomocowych (CE a QE)

Sposoby oczyszczania bilansów banków centralnych

Dobór odpowiedniej polityki komunikacyjnej

Warunki wstWarunki wstWarunki wstWarunki wstęęęępne:pne:pne:pne:

Ustalenie daty końcowej dla instrumentów kryzysowych

Ustalenie limitu dla przeprowadzanych operacji (np. zakupu papierów wartościowych)

Określenie warunków dla przeprowadzanych niestandardowych operacji, np. typu nabywanych aktywów czy papierów wartościowych

Ustalenie warunków korzystania z programów nie zachęcających do korzystania z nich w sytuacji normalnej

Zmiana warunków korzystania z programów pomocowych wraz z poprawąfunkcjonowania rynków finansowych


Strategia wyjściaDotychczasowe dziaDotychczasowe dziaDotychczasowe dziaDotychczasowe działłłłania:ania:ania:ania:

Początek podwyŜszania stóp procentowych:

Australia (5 podwyŜek od października 2009)

Norwegia (4 podwyŜki od października 2009)

Zakończenie specjalnych programów:

USA – termin zapadalności kredytu z okna dyskontowego ponownie zredukowany do O/N; koniec programów MMIFF oraz wykupu długoterminowych papierów wartościowych (październik 2009), TAF (marzec 2010), TSLF, PDCF, CPFF, AMLF (luty 2010); TAF (marzec 2010)

EBC – ograniczenie liczby i częstotliwości operacji na dłuŜszy termin

BoE – APF (styczeń 2010)

NBP – koniec operacji repo na dłuŜszy termin: 6-miesięcznych

Zakończenie umów swapowych:

z Fed (luty 2010)

Z EBC (styczeń 2010)


DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

Marta Świerczyńska

Beata Zdanowicz

Documents

Antykryzysowe działania wybranych banków centralnych w latach 2007-2010