“REGJISTRIMI I PALUAJTSHMËRIVE, TRANSAKSIONEVE ......PROCEDURA E REGJISTRIMIT DHE ÇREGJISTRIMIT TË PALUAJTSHMËRIVE DHE TË DREJTAVE TJERA PASURORE..... 45 3.1 Inicimi i

1

STUDIME PASDIPLOMIKE – CIKLI I DYTË

DREJTIMI CIVIL

TEZA:

“REGJISTRIMI I PALUAJTSHMËRIVE, TRANSAKSIONEVE DHE TË

DREJTAVE TË TJERA NË LIBRAT KATASTRAL NË RMV, ME THEKS

TË VEÇANTË NË KOMUNËN E TETOVËS NGA VITI 2010 E KËNDEJ”

Kandidatja: Mentor:

Nihal Abdulai Prof.Dr Adnan Jashari

Tetovë, 2020

2

PËRMBAJTJE

HYRJE ........................................................................................................................................... 5

Lënda e hulumtimit ..................................................................................................................... 7

Metodologjia e hulumtimit ......................................................................................................... 7

Qëllimi i hulumtimit ................................................................................................................... 8

KAPITULLI I PARË .................................................................................................................. 11

TRAJTIMI JURIDIKO-NORMATIV I PALUAJTSHMËRIVE DHE TË DREJTAVE

TJERA PASURORE .................................................................................................................. 11

1.1 Kuptimi i kadastrës............................................................................................................... 11

1.2 Roli dhe rëndësia e kadastrës............................................................................................... 13

1.3 Organizimi i Agjensionit për Kadastër ............................................................................... 16

1.4 Organizimi në nivel qendror ................................................................................................ 20

1.5 Organizimi në nivel lokal ..................................................................................................... 31

KAPITULLI I DYTË ................................................................................................................. 34

QARKULLIMI JURIDIK I PALUAJTSHMËRIVE DHE TË DREJTAVE TJERA

PASURORE................................................................................................................................. 34

2.1 Qarkullimi juridik në bazë të regjistrimit në kadastër ..................................................... 34

2.2 Kontrata si bazë juridike për realizimin e qarkullimit juridik ........................................ 36

2.2.1 Kontrata e shitblerjes si veprim juridik për bartjen e pronësisë................................... 36

2.2.2 Kontrata e dhurimit dhe testamenti si veprime juridike për bartjen e paluajtshmërive 37

2.3 Qarkullimi në bazë të lejes administrative ......................................................................... 40

2.4 Qarkullimi juridik nga jopronari (konfiskimi, nacionalizimi, denacionalizimi,

shpronësimi (ekspropriimi)) ...................................................................................................... 41

2.4.1 Konfiskimi ................................................................................................................... 41

2.4.2 Nacionalizimi ............................................................................................................... 41

3

2.4.3 Denacioalizimi ............................................................................................................. 42

2.4.4 Shpronësimi (Ekspropriimi)......................................................................................... 43

2.5 Qarkullimi juridik i të drejtave pasurore ........................................................................... 44

KAPITULLI I TRETË ............................................................................................................... 45

PROCEDURA E REGJISTRIMIT DHE ÇREGJISTRIMIT TË PALUAJTSHMËRIVE

DHE TË DREJTAVE TJERA PASURORE ............................................................................ 45

3.1 Inicimi i procedurës .............................................................................................................. 45

3.1.1 Parashënimi – Regjistrimi i kushtëzuar ....................................................................... 46

3.1.2 Parashënimi i ndërtimit të ardhshëm............................................................................ 47

3.1.3 Shënimi ........................................................................................................................ 48

3.1.4 Dokumentet për regjistrim ........................................................................................... 49

3.1.5 Kushte për regjistrim.................................................................................................... 50

3.2 Parimet kryesore ................................................................................................................. 50

3.3 Zhvillimi i procedurës........................................................................................................... 53

3.3.1 Parashtrimi i fletëparaqitjes për regjistrim ................................................................... 53

3.3.2 Regjistrimi i patundshmërive që kanë mbetur me të drejta të paregjistruara .............. 57

3.3.3 Regjistrimi i patundshmërive për të cilat në kadastër të tokës ekzistojnë evidenca

fiktive .................................................................................................................................... 58

3.4 Përfundimi i procedurës së regjistrimit .............................................................................. 61

3.5 Mbrojtja juridike e të drejtës së pronës ............................................................................. 62

3.5.1 Përcaktimi i bazueshmërisë së fletëparaqitjes për regjistrim ....................................... 63

3.5.2 Padia për shlyerje ......................................................................................................... 66

KAPITULLI I KATËRT ............................................................................................................ 68

SHQYRTIMI DHE ANALIZIMI I RASTEVE TË REGJISTRIMIT TË PRONËSISË,

HIPOTEKËS, SERVITUTIT, QIRASË NË AGJENSINË PËR KADASTËR, NJËSIA

RAJONALE TETOVË ............................................................................................................... 68

4

4.1 Regjistrimi i akteve nga Agjensia për Kadastër të Paluajtshmërive – Njësia Rajonale

Tetovë për vitin 2010 ................................................................................................................ 68


Tetovë për vitin 2011 ................................................................................................................ 69


Tetovë për vitin 2012 ................................................................................................................ 70


Tetovë për vitin 2013 ................................................................................................................ 70


Tetovë për vitin 2014 ................................................................................................................ 71


Tetovë për vitin 2015 ................................................................................................................ 72


Tetovë për vitin 2016 ................................................................................................................ 73


Tetovë për vitin 2017 ................................................................................................................ 73


Tetovë për vitin 2018 ................................................................................................................ 74


Tetovë për vitin 2019 ................................................................................................................ 75

PËRFUNDIMI............................................................................................................................. 78

Bibliografia .................................................................................................................................. 80

5

HYRJE

E drejta e pronës është pjesë e të drejtave themelore të njeriut. Ajo ëshët e sanksionuar

edhe nga Kushtetuta e Republikës së Maqedonisë së Veriut, e cila e konsideron mbrojtjen e

pronësisë si vlerë themelore të rendit kushtetues. E drejta e pronës është pjesë e lirive dhe të

drejtave civile dhe politike në RMV me anë të së cilave garantohet e drejta e pronësisë. Sipas

nenit 30 të Kushtetutës, pronësia krijon të drejta dhe obligime dhe duhet të shërbejë për të mirën

e individit dhe të bashkësisë. Askujt nuk mund t’i merret ose t’i kufizohet pronësia dhe të drejtat

të cilat rrjedhin prej saj, përveçse kur kemi të bëjmë me interesin publik të përcaktuar me ligj. Në

rast të eksproprijimit të pronësisë ose në rast të kufizimit të pronësisë, garantohet kompensimi i

drejtë i cili nuk mund të jetë më i ulët nga vlera e tregut.1

Rregullimi normativ juridik i së drejtës së pronësisë është bërë edhe me aktet

ndërkombëtare, ku në Protokollin 1 të Konventës Europjane për të Drejtat e Njeriut thuhet: “Çdo

person fizik ose juridik ka të drejtë për respektimin e pasurisë së tij. Askush nuk mund të

privohet nga prona e tij, veçse për arsye të dobisë publike dhe në kushtet e parashikuara në ligj

dhe nga parimet e përgjithshme të së drejtës ndërkombëtare.”2

Regjistrimi i pronës paraqet aktin me anë të së cilës pronarit të saj i mveshet e drejta

juridike mbi të. Institucioni kompetent për regjistrimin e pronës së paluajtshme dhe të drejtave

tjera të lidhura me to është Agjensioni për Kadastër të Paluajtshmërive. Në regjistrimin e pronës

së paluajtshme përcaktohen të dhënat për bartësit e të drejtave të pronës së paluajtshme në të

gjithë territorin e RMV-së.

Në kapitullin e parë të punimit flitet për kuptimin, rëndësinë dhe Aspektin organizativ të

Agjensionit për Kadastër të Paluajtshmërive. Kadastri i Pasurive të Paluajtshme është libër

publik ku bëhet regjistrimi bazë për pasuritë e paluajtshme dhe të drejtat e lidhura me to në

vendin tonë. Ai është regjistër që luan një rol kryesor në përpunimin dhe mbrojtjen e pronës dhe

të drejtave të tjera mbi pasuritë e paluajtshme. Kadastri i Pasurive të Patundshme është një pjesë

integrale e Sistemit të Informacionit Gjeodezik-Kadastral të RMV-së, i cili mundëson

mbledhjen, përpunimin, mirëmbajtjen, menaxhimin, përdorimin e shpërndarjes, lëshimin dhe

hyrjen unike të të dhënave nga Kadastri i Pasurive të Patundshme, punimet themelore

1 Neni 30, Kushtetuta e Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gazeta Zyrtare nr. 52/91

2 Neni 1, Protokolli 1, Konventa Europjane për të Drejtat e Njeriut, e miratur në vitin 1950

6

gjeodezike, punimet gjeodezike me qëllime të veçanta, studimi të pasurive të patundshme,

Regjistri Grafik për tokën në ndërtim dhe të dhëna të tjera me rëndësi të pasurive të patundshme.

Mbajtja shënimit mbi paluajtshmëritë në çdo rend juridik ka për qëllim që personave që

interesohen për to të gjejnë informacion të saktë mbi pozitën, shtrirjen, llojin, kulaitetin e tokës,

ndërtimit që gjendet mbi to dhe të drejtat tjera që ekyistojnë mbi atë paluajtshmëri.

Agjencia i kryen aktivitetet brenda fushës së saj përmes Drejtorisë së Përgjithshme,

Qendrës për Kadastër të Pasurive të Patundshme, departamenteve për kadastër të pasurive të

patundshme, departamenteve për kadastrën e pasurive të patundshme dhe sportelet kadastrale.

Puna e sektorëve që lidhen me kadastrën e pasurive të patundshme për komunat në rajonin

statistikor të Shkupit sipas nomenklaturës së njësive statistikore territoriale (NNjST),

koordinohet nga Qendra për Kadastër të Pasurive të Patundshme Shkup.

Në kapitullin e dytë të punimit është hulumtuar mbi qarullimin juridik të pasurive të

paluajtshme dhe të drejtave tjera pasurore. Konkretisht në këtë pjesë hulumtimi konsiston në

studimin e qarkullimit juridik nl bazë të regjistrimit në kadastër, studimin e qarkullimit juridik në

bazë të kontratës, në kuadër të së cilës janë shqyrtuar kontrata e shitblerjes si bazë juridike për

bartjen e pronësisë dhe kontrata e dhurimit dhe testamenti si veprime juridike për bartjen e

paluajtshmërive. Poashtu në këtë pjesë është shqyrtuar qarkullimi juridik në bazë të lejes

administrative sipas së cilës vendimi i gjykatës ose i një organi tjetër është formë e qarkullimit të

pronësinë në rastet dhe në kushtet e përcaktuara me ligj.

Gjithashtu në këtë kapitull është hulumtuar mbi qarkullimin juridik nga jopronari dhe në

kuadër të kësaj forme të qarkullimit juridika janë shqyrtuar konfiskimi, nacionalizimi,

denacionalizimi dhe ekspropriimi.

Në vazhdim të këtij punimi hulumtimi është koncentruar mbi procedurën e regjistrimit

dhe çregjistrimit të pronës së paluajtshme dhe të drejtave tjera të lidhura me to. Korniza juridike

me anë të së cilës rregullohet regjitrimi i paluajtshmërive në RMV kryesisht bazohet në Ligjin

për Kadastër të Paluajtshmërive dhe ne Ligjin për pronësinë dhe të drejtave të tjera pronësore.

Analiza e procedurës së regjistrimit është bërë mbi të gjitha etapat, duke filluar nga inicimi i

procedurës, dokumentacionin e regjistrimit, kushtet që duhen plotësuar për regjistrim, parimet e

7

procedurës, zhvillimi i procedurës, përfundimi i procedurës për regjistrim dhe mbrojtjen juridke

të së drejtës së pronës.

Kapitulli i fundit i këtij punimi shqyrtimi dhe analizimi i rasteve të regjistrimit të

pronësisë, hipotekës, servitutit, qirasë në Agjensinë për Kadastër, njësia rajonale Tetovë.

Shqyrtimi i këtyre rasteve është bërë për periudhën kohore nga viti 2010 deri në vitin 2019. Gjatë

kësaj periudhe janë analizuar tërësia e akteve juridike të regjistruara si parashënimi, regjistrimi,

hipoteka, qiraja dhe servituti.

Lënda e hulumtimit

Objekt studimi i këtij punimi është kategoria e pronësisë së paluajtshme, gjegjësisht

regjistrimi i pasurisë së paluajtsme në Agjensine për Kadastër të Paluajtshmërive. Koncentrimi i

këtij punimi është drejtuar tek sqarimi dhe analiza e koncepteve bazike të regjistrimit të pasurive

të paluajtshme. Në rradhë të dytë është vendosur si objekt i këtij punimi analiza mbi institucionin

që zbaton regjistrimin e pronësisë së paluajtshme duke analizuar kompetencat, funksionin dhe

organizimin e tij.

Duke u nisur nga fakti se regjistrimi i pasurisë së paluajtshme është një proces juridik-

ligjor, një pjesë e punimit është orientuar kah studimi i normave ligjore me anë të së cilave

rregullohet ky proces dhe parimet themelore në bazë të së cilave zhvillohet i njëjti.

Në lëndën e studimit të këtij punimi përpos akteve juridike, teorisë juridike është

vendosur edhe praktika e regjistrimit të pronësisë në Kadastrën e pasurisë së paluajtshme në

nivel rajonal me qëllim që të kompletohet njohuria mbi këtë fushë dhe të arrihet deri te

konkluzionet më konkrete.

Metodologjia e hulumtimit

Metodat shkencore të përdorura në këtë punim janë përzgjedhur sipas nevojave të

paraqitura në hulumtimin konkret. Analiza është metoda kryesore e përdorur në punim përmes së

cilës janë shqyrtuar të gjitha konceptet dhe parimet bazike të punimit në aspektin teorik,

legjislativ dhe praktik, duke përfshirë brenda saj hulumtimin, përshkrimin, interpretimin dhe

krahasimin si forma të analizës cilësore.

8

Hulumtimi ka filluar me procesin e mledhjes së materialeve teorike të cilat ofrojnë

njohuri dhe informacione të detajuara mbi temën e këtij punimi. Puna hulumtuese në vazhdim ka

qënë e lidhur me mbledhjen e akteve jruidike pozitive të cilat rregullojnë fushën e pronësisë dhe

regjistrimit të pronësisë së paluajtshme, si kushtetuta, ligjet përkatëse dhe akte tjera nënligjore,

duke vazhduar më pas edhe me mbledhjen e të dhënave nga praktika e zbatimit të regjistrimit të

pasurive të paluajtshme në nivelin qendror nga Agjesioni për kadastër të patundshmërive dhe në

nivel rajonal nga njësia rajonale e AKPP në Tetovë.

Metoda statistikore është shfrytëzuar për të organizuar, renditur, klasifikuar dhe analizuar

rastet e regjistrimit të pasurive të paluajtshme, servitutit, hipotekës dhe qirasë në Agjensionin për

Kadastër të Pasurive të Paluajtshme – Njësia rajonale Tetovë. Kjo metodë është realizuar

fillimisht mbi të dhënat një vjeçare mbi aktet e sipërpërmendura dhe statistikat janë bërë për

secilin vit duke filluar nga viti 2010 dhe përfundon ne vitin 2019. Poashtu, kjo metodë ka

shërbzer për të analizuar të gjitha të dhënat për të gjitha vitet e marra në shqyrtim në atë mënyrë

që të realizohet një pasqyrim i përgjithshëm mbi gjendjen e veprimtarisës së Agjensisë dhe për të

sqaruar trendet e lëvizjes brenda veprimtarisë përkatëse.

Brenda punimit është shfytëzuar edhe metoda krahasimore me anë të së cilës është bërë

krahasimi i të dhënave në mes viteve që janë marrë në shqyrtim dhe të dhënave të viteve të

veçanta me të përgjithme të regjistrimit të pasurive të paluajtshme neë nivel qëndror, pra për të

gjithë territorin e shtetit.

Qëllimi i hulumtimit

Ky punim si qëllim të tij paraqet transmetimin tek lexuesit konceptin e regjistrimit të

pasurive të paluajtëshme përmes Kadastrës për Pasuri të Patundshme në Republikën e

Maqedonisë së Veriut, duke sqaruar aspektin juridik të rregullimit të kësaj kategorie juridike,

poashtu duke sqaruar format e qarkullimit juridik të pasurive të paluajtshme, procedurën e

regjistrimit dhe studimin e rasteve praktike të regjistrimit të pasurive të paluajtshme në Njësinë

rajonale në Tetovë të Agjensionit për Kadastër.

Përmes metodave që kam aplikuar në këtë punim, gërshetimit të aspektit terorik-juridik,

aspektit normativ-juridik dhe gjendjes praktike kam pasur qëllim që të pasqyroj gjendjen aktuale

9

të këtij instituti të së së drejtës në Republikën e Maqedonisë së Veriut në përgjithësi dhe në

Njësinë Rajonale të Tetovës në veçanti.

Përmes studimit të këtyre tre dimensioneve të këtij instituti juridik kam pasur për objektiv

të arrij deri tek nxjerrja e konkluzioneve konkrete mbi gjendjen aktuale, përparësitë që ofrohen

nga kjo formë e rregullimit të regjistrimit të pasurive të paluajtshme në RMV dhe eventualisht të

përcaktoj mangësitë të cilat do të jap sugjerimet përkatëse.

10

Shkurtesa

AKPP – Agjencia për Kadastër të Pasurive të Paluajtshme

LPDTS – Ligji për Pronësi dhe të Drejtat tjera Sendore

LKPP – Ligji për Kadastër të Pasurive të Paluajtshme

DIKDhH - Departamenti për Infrastrukturën Kombëtare të të Dhënave Hapësinore

KPP – Kadastri i Pasurive të Paluajtshme

NNjST – Nomenklatura e Njësive Statistikore Territorial

NjR – Njësia Rajonale

OK – Operimi Katastral

RGRrNSh – Regjistri Grafik i Rrugëve dhe Numrave të Shtëpive

RNjH – Regjistri i Njësive Hapsinore

SIGј – Sistemi i Informacionit Gjeodezik

SIGјK – Sistemi Informativ Gjeodezik Katastral

TIK - Sektori për Teknologjitë e Informacionit dhe Komunikimit

11

KAPITULLI I PARË

TRAJTIMI JURIDIKO-NORMATIV I PALUAJTSHMËRIVE DHE TË DREJTAVE

TJERA PASURORE

Sipas legjislacionit në fuqi të RMV-së theksohet se e drejta e pronësisë së pasurive të

paluajtshme në bazë të një akti juridik fitohet duke regjistruar në librat publik për regjistrimin e

të drejtave të pasurive të paluajtshme ose në një mënyrë tjetër të përshtatshme të përcaktuar me

ligj.

Themelimi, regjistrimi dhe mirëmbajtja e librit publik për regjistrimin e të drejtave të

pasurive të paluajtshme kryhen në një mënyrë dhe procedurë të përcaktuar me ligj të veçantë, për

të cilën do të flitet në kapitullin e dytë të këtij punimi. Efekti juridik i regjistrimit lind nga

momenti kur kërkesa ose dokumenti për regjistrim pranohet në organin që mban librin publik.3

1.1 Kuptimi i kadastrës

Në një kërkim të thjeshtë n fjalorin e gjuhës shqipe mbi fjalën kadastës gjejmë këtë

shpjegim: kadást/ër,-ra emër i gjinisë femërore; numri shumës; -ra(t) fjalë a shprehje e punëve

zyrtare; regjistër ku shënohen të dhëna për toka, për kullota etj.; zyra që mban këtë regjistër:

kadastër e ujërave regjistër ku shënohen të dhëna për ujërat (për lumenjtë etj.) dhe vlerat e tyre

ekonomike. Ndërsa në gjuhën maqedonase gjejmë këtë shpjegim: "Regjistrime zyrtare të tokës

sipas cilësisë, kulturës dhe matjeve gjeodezike që shërbejnë për qëllime teknike, ekonomike dhe

statistikore dhe si bazë për taksimin e tokës; shërbimi që mban ato regjistrime ", si dhe:" Një

koleksion i të dhënave të tokës të përpiluara në bazë të regjistrave të tilla, një libër toke ".

Etimologjia e kësaj fjale është si vijon: [1] nga fjala latine ca (pi) tastrum - që do të thoshte: lista,

regjistrim për taksën për kokë banori (taksa për kokë banori, nga pro capite = "për frymë",

d.m.th. "për person"); [2] nga fjala e lashtë greke Κατάστχον (katastikhon) - që do të thoshte:

listë, regjistër.4

Kadastri i parë në Evropë u prezantua në Angli nga William I Conqueror në 1086 dhe

njihet si "Libri i Domesday" (dokumenti ishte shkruar në të vërtetë në gjuhën latine dhe quhej

3 Neni 148, Ligji për pronësi dhe të drejtat tjera sendore, Gazeta zyrtare e RM, 18/2001

4 Дигитален Речник На Македонскиот Јазик,

http://www.makedonski.info/search/%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80


12

"Liber de Wintonia"). Libri i Domesday përmbante një listë të pronave të tokave në secilën njësi

që i përkisnin mbretit, klerit dhe feudalëve sekularë. Libri tregonte numrin e vasalëve të secilit

baron, madhësinë e pasurisë, të ardhurat e përafërta të parave të gatshme, llojin e tokës, numrin e

fshatarëve, shumën e taksave, sipërfaqen e pyjeve, kullotat, numrin e mullinjve, numrin e

bagëtive dhe të ardhurat e përafërta nga mbajtje të veçantë.5

Në literaturën juridike poashtu gjejmë definimine kadastrës, ku sipas professor Aliut,

regjistrat tokësor janë publik, në të cilat regjistrohen sendet e paluajtshme dhe të drejtat që kanë

të bëjnë me ato paluajtshmëri.6

Sipas normativës juridike të RMV-së, Kadastri i Pasurive të Patundshme është libër

publik ku bëhet regjistrimi bazë për pasuritë e paluajtshme dhe të drejtat e lidhura me to në

vendin tonë. Ai është regjistër që luan një rol kryesor në përpunimin dhe mbrojtjen e pronës dhe

të drejtave të tjera mbi pasuritë e paluajtshme. Parimet organizative dhe ekzekutive bazohen në

sistemin e regjistrimit të pasurive të patundshme austriake-gjermane. Kadastri i Pasurive të

Patundshme është një pjesë integrale e Sistemit të Informacionit Gjeodezik-Kadastral të RMV-

së, i cili mundëson mbledhjen, përpunimin, mirëmbajtjen, menaxhimin, përdorimin e

shpërndarjes, lëshimin dhe hyrjen unike të të dhënave nga Kadastri i Pasurive të Patundshme,

punimet themelore gjeodezike, punimet gjeodezike me qëllime të veçanta, studimi të pasurive të

patundshme, Regjistri Grafik për tokën në ndërtim dhe të dhëna të tjera me rëndësi të pasurive të

patundshme. Kadastri i Pasurive të Patundshme përmban të dhëna për parcelat kadastrale,

ndërtesat, apartamentet, ndërtesat ndihmëse, si dhe pjesët e veçanta të ndërtesave dhe ndërtesave

hapësinore dhe llojet e tjera. Vëzhgimi i pasurive të patundshme është mbledhja e të dhënave

hapësinore dhe përshkruese mbi pasuritë e paluajtshme me qëllim krijimin dhe mirëmbajtjen e

kadastrës së pasurive të patundshme dhe përpunimin dhe formësimin e tyre. Pronësia dhe të

drejtat e tjera të pasurive të paluajtshme fitohen, transferohen dhe kufizohen me regjistrim në

kadastrën e pasurive të patundshme (efekti përbërës i regjistrimit), dhe përfundohen me fshirjen e

regjistrimit. Në ligjin tonë, regjistrimi në Kadastrën e Pasurive të Patundshme është një mënyrë e

fitimit të së drejtës së pronësisë. Regjistrimi gjithashtu prodhon efekt juridik ndaj palëve të treta

(deklarim në regjistrim). Kadastri i Pasurive të Patundshme është themeluar në: regjistrimin

5 Ристески, Александар, „Споредба на системот за запишување на правата на недвижностите во Република

Македонија и во Република Полска“, Academia.edu, 2014, стр.3 6 Aliu, Abdulla, E drejta Sendore, Prishtinë, 2009, fq.267

13

sistematik të të drejtave të pasurive të patundshme, regjistrimin individual të të drejtave të

pasurive të paluajtshme, regjistrimin e të drejtave të paregjistruara të pasurive të patundshme,

sipas një kadastri të krijuar të pasurive të patundshme dhe shndërrimin e të dhënave nga Kadastri

i Pasurive të Patundshme. Ai përfshin të drejtën e pronësisë, format e së drejtës së pronësisë

(bashkëpronësi dhe pronësi të përbashkët), të drejta të tjera sendore (e drejta e servitutit, e drejta

e pengut, e drejta e barrës reale dhe e drejta e qiradhënies reale afatgjatë të tokës ndërtimore), e

drejta e qiradhënies, hipoteka, si dhe të drejta dhe fakte të tjera, regjistrimi i të cilave përcaktohet

me ligj. Çështjet administrative që lidhen me anketimin dhe përgatitjen e kadastrës së pasurive të

paluajtshme, servisimin dhe regjistrimin e të drejtave të pasurive të paluajtshme janë në

kompetencën e Agjencisë për Kadastër të Pasurive të Paluajtshme. I gjithë procesi nga themelimi

deri në servisimin e shërbimeve ndaj subjekteve të kadastrës, rregullohen me dispozitat e Ligjit

për kadastrën e pasurive të patundshme.7

Ndërsa, në web faqen zyrtare të Agjencionit për Kadastër të Patundshmërive e gjejmë kët

shpjegim: Kadastri i Pasurive të Patundshme është një libër publik në të cilin regjistrimi i së

drejtës së pronësisë dhe të drejtave të tjera sendore të pasurive të patundshme, të dhëna të

pasurive të patundshme, si dhe të të drejtave dhe fakteve të tjera, regjistrimi i të cilave

përcaktohet me ligj. Vëzhgimi i pasurive të patundshme është mbledhja e të dhënave hapësinore

dhe përshkruese mbi pasuritë e paluajtshme me qëllim të vendosjes dhe mirëmbajtjes së

kadastrës së pasurive të patundshme dhe përpunimit dhe formësimit të tyre. Gjatë anketimit të

pasurive të paluajtshme, të dhënat hapësinore dy-dimensionale dhe përshkruese mbi pasuritë e

paluajtshme mblidhen dhe përpunohen dhe formësohen në mënyrë që të vendosin dhe

mirëmbahen kadastra e pasurive të patundshme. Pasuritë e paluajtshme janë tokë, ndërtesa, pjesë

të ndara të ndërtesave dhe objekteve të tjera, si dhe pasuri të tjera të paluajtshme që janë të

regjistruara në kadastrën e pasurive të paluajtshme në përputhje me ligjin.8

1.2 Roli dhe rëndësia e kadastrës

Evidenca e të drejtave mbi paluajtshmëritë ka rëndësi të veçantë për qytetarët dhe për

shteti. Mbajtja shënimit mbi paluajtshmëritë në çdo rend juridik ka për qëllim që personave që

7 Дејаноска, Дијана, “Правни Аспекти На Катастар”, Кичево, 2019, стр.48-49

8 „Agjencia për Kadastër të Pasurive të Patundshme„ web faqja zyrtare e Agjencionit për Kadastër të

Patundshmërive, http://web01.katastar.gov.mk/mk/Page.aspx?Id=145&m=1495

http://web01.katastar.gov.mk/mk/Page.aspx?Id=145&m=1495

14

interesohen për to të gjejnë informacion të saktë mbi pozitën, shtrirjen, llojin, kulaitetin e tokës,

ndërtimit që gjendet mbi to dhe të drejtat tjera që ekyistojnë mbi atë paluajtshmëri.

Detyra e kadastrës është evidenca mbi tokën e cila përmban shënime mbi pozitën, formën

dhe sipërfaqen e parcelave tokësore, mbi mënyrën e shfrytëzimit (kulturën), prodhimin dhe

shfrytëzimin. Ky evidentim ka pasur për qëllim caktimin e tatimit, Këto kadastra do të ndihmoj-

në për formimin e Regjistrave për evidentimin e të drejtave mbi paluajtshmëritë, si institucion që

mban evidencën për marrëdhëniet pronësore në paluajtshmëritë dhe qytetarëve u ofron siguri

juridike. Evidentimi i paluajtshmërive dhe të drejtave sendore mbi to, është nevojë e qytetarëve,

të cilët kërkojnë mbrojtje jurjdike për të drejtat e veta sendore, ndërsa shteti në këtë mënyrë, e

ndërton sistemin e vet juridik dhe më lehtë e kryen funksionin kushtetues të mbrojtjes së

pronësisë si e drejtë absolute e personave fizik, personave juridik dhe vetë shtetit. Edhe kadastrat

janë libra publike, shënimet kadastrale shërbejnë si bazë për rregullimin e librave të tokave.

Kadastrat i rnbajnë organet administrative të kuvendeve komunale. Kadastra ka rëndësi faktike

për evidencën e paluajtshmërive, ndërsa libri i tokes ka karakter të evidencës juridike.

Regjistrimi në kadastër, nuk sjell deri te fitimi i të drejtave reale (sendore) mbi paluajtshmëritë.

Të dhënat që shënohen në librat e tokave mbështeten ne shënimet kadastrale. Matjet kadastrale

bëhen sipas detyrës zyrtare. Një shumë parcelash tokësore përbëjnë komunën kadastrale,

Sipërfaqja e komunave kadastrale nuk përputhet me sipërfaqen e komunës si njësi lokale. Sipas

rregullit, komuna kadastrale përfshinë hapësirën e një vendi të banuar, por mundet të ekzistojë

një komunë kadastrale për më shumë vende të banuara dhe e kundërta. Dy e më tepër komuna

kadastrale përbëjnë rrethin kadastral. Njësia themelore në sistemin kadastral është parcela

kadastrale (pjesë e tokës që shfrytëzohet në mënyrë të njëjtë dhe ka numrin e vet rendor).

Kadastra tregon gjendjen reale, mirëpo ka edhe gabime, prandaj blerësi nuk duhet të mbështetet

vetërn në këto dokumente.9

Formimi i kadastrës së pasurive të patundshme motivohet kryesisht nga interesat e shtetit.

Nevojat e shtetit për funksionimin e këtij sistemi përcaktohen kryesisht për realizimin e politikës

fiskale dhe realizimin e pronësisë së pasurive të paluajtshme të tij. Ky lloj motivimi i supozuar

lind nga interesat e shtetit mbi bazën e menaxhimit të pasurive të paluajtshme për të arritur

politikë tatimore dhe fitim të bazuar në kritere unike të përcaktuara qartë dhe të përcaktuara.

9 Shih: Aliu, Abdulla, E drejta Sendore, Prishtinë, 2009, fq.267-270

15

Sigurisht, ky supozim në pamje të parë ngjall parime jodemokratike në formulimin e tij, të cilat

në parim mund të ngrenë dilema të caktuara për arsyetimin e tij. Sidoqoftë, duke ndjekur

detyrimin e shtetit ndaj qytetarëve të tij në segmentet e shëndetësisë, arsimit, etj., Është e

kuptueshme motivi i shtetit për të krijuar një sistem që do të administronte pa mëdyshje kërkesat

dhe do të mbante detyrimet e qytetarëve që administrojnë pasuritë e paluajtshme. Është një lidhje

reciproke midis pronarit-shtetit në realizimin e interesave të veta, e cila në thelb i jep të gjithë

procesit një qasje demokratike, por përsosmëria në shfrytëzimin e marrëdhënies duhet të

përcaktojë kuptimin e duhur dhe vendndodhjen e motivit. Është e kuptueshme që reagimet e

pronarëve të shtetit duhet të jenë një motiv kryesor për krijimin e sistemeve moderne dhe të

orientuara në mënyrë efikase. Në vendet me qeverisje demokratike, sistemet kadastrale janë të

orientuara drejt nevojave të pronarit në realizimin e të drejtave dhe kufizimeve të pasurive të

paluajtshme në parimin e shërbimit të mbrojtur, efikas dhe të lirë.10

Regjistrimi i pasurive të paluajtshme në një regjistër të vetëm publik në vendin tonë është

kusht për fitimin e pronësisë. Një supozim që jep një karakter solid në përcaktimin, mbrojtjen

dhe administrimin e pronës dhe të drejtat që rrjedhin prej saj. Për shkak të kësaj, sensi fleksibël i

shtetit ndihet në sigurimin e kushteve dhe parimeve të ngurta në menaxhimin e pasurive të

paluajtshme, të cilat në një farë mënyre janë një shtesë për supozimin e ofruar më parë. Kushtet

për administrimin e pasurisë po bëhen më të theksuara dhe të orientuara drejt privilegjeve dhe

mbrojtjes së pronarit, veçanërisht me përcaktimin e statusit kushtetues të pronës. Të dy sindikatat

në mënyrë unike përcaktojnë nevojën e një sistemi përmes të cilit do të realizoheshin interesat e

shtetit si pronar, rregullator dhe ekzekutues i regjistrimit, nga njëra anë, si dhe çdo entitet tjetër

që plotëson kushtet e nevojshme për regjistrimin e pasurive, ne anen tjeter. Motivet nuk mund të

pohohen vetëm brenda këtyre dy enteve sepse çdo entitet tjetër që në marrëdhënie dhe

marrëdhënie të tjera ka nevojë për të dhëna, mekanizma sigurie dhe shfrytëzimi në aktivitetet dhe

mjediset e veta, është një komponent motivues në krijimin e kadastrës si një sistem me qëllim.

Nga këndvështrimi i sotëm, nëse flasim për gjendjen e këtij sistemi, ende nuk mund të themi për

drejtime të hapura me qëllim në të cilat përdoruesi është pjesë e interesave. Kjo do të thotë që

10

Дејаноска, Дијана, “Правни Аспекти На Катастар”, Кичево, 2019, стр.50

16

çdo vendim për reformë duhet të ketë për subjektet, d.m.th. shërbimin efikas, të hapur dhe të

pandërprerë të nevojave të secilit entitet si mbajtës të të drejtave të pasurive të patundshme.11

1.3 Organizimi i Agjensionit për Kadastër

Në vitin 2002, me Ligjin për Organizimin dhe Punën e Organeve të Administratës

Shtetërore, Administrata Gjeodezike e Republikës u riemërua Zyra Shtetërore për Punët

Gjeodezike, e cila vazhdon si pasardhësi i saj ligjor.

Në vitin 2005, me ndryshimet në Ligjin për Vëzhgimin, Kadastrën dhe Regjistrimin e të

Drejtave të Pasurive të Patundshme, u prezantua praktika gjeodezike private për kryerjen e

punëve gjeodezike operative (fushore) nga sondazhi, në formën e autorizimeve publike.

Në vitin 2008, me Ligjin e ri për Kadastrin e Pasurive të Paluajtshme, d.m.th. me

miratimin e Vendimit të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë për emërimin e anëtarëve të

Bordit Menaxhues të Agjencisë për Kadastër të Pasurive të Paluajtshme nr. 33-2022 / 6 e 6 majit

2008, Zyra Shtetërore për Punë Gjeodezike vazhdon të funksionojë si Agjenci për Kadastër të

Pasurive të Paluajtshme, si pasardhësi i saj ligjor.12

Agjencia për Kadastër të Pasurive të Patundshme (AKPP) menaxhohet nga një Bord

Menaxhues i përbërë nga pesë anëtarë, nga një anëtar secili me propozim të Ministrisë së

Drejtësisë, Ministrisë së Transportit dhe Lidhjeve, Ministrisë së Financave, Ministrisë së

Mjedisit dhe Planifikimit Fizik dhe Ministrisë për bujqësinë, pylltarinë dhe menaxhimin e

ujërave. Anëtarët e Bordit Drejtues emërohen dhe shkarkohen nga Qeveria e Republikës së

Maqedonisë për një periudhë pesë vjeçare, pa të drejtë rizgjedhjeje.

Organizimi i brendshëm dhe puna e AKPP-së burojnë nga kompetencat e tij të

përcaktuara me ligj, duke grupuar punimet dhe detyrat sipas llojit, fushëveprimit, kompleksitetit

dhe ndërlidhjes dhe lidhjes.

Organizimi i brendshëm i AKPP parashikon:

11

Po aty. Fq.51 12

„Zhvillimi historik i Agjencisë për Kadastër të Pasurive të Patundshme„ web faqja zyrtare e Agjencionit për

Kadastër të Patundshmërive, http://web01.katastar.gov.mk/mk/Page.aspx?Id=144&m=1494


17

ekzekutimi juridik, profesional, efikas, i rregullt, i hapur, i ndërgjegjshëm dhe i duhur i

punëve dhe detyrave në përputhje me Kushtetutën dhe ligjin;

pavarësia dhe përgjegjësia në kryerjen e detyrave dhe detyrave;

ushtrimin e përgjegjësisë personale dhe kolektive për kryerjen e detyrave të besuara që

rrjedhin nga secila punë;

shpërndarja e duhur e punimeve, e përshtatshme për punët dhe monitorimi i ekzekutimit

të tyre;

zhvillimi dhe promovimi i punës në grup;

zhvillimi dhe promovimi i strategjive për zhvillimin profesional të punonjësve;

aplikimi i metodave moderne të punës;

orientimi i shërbimit ndaj qytetarëve dhe personave juridikë;

Realizimi i bashkëpunimit të ndërsjellë të formave organizative në Agjenci dhe

bashkëpunimi i tyre me organe dhe organizata të tjera brenda dhe jashtë vendit, si dhe

përshtatjen e tyre me kompetencat e Agjencisë të përcaktuara me ligj dhe me nevojat e

qytetarëve. 13

Agjencia i kryen aktivitetet brenda fushës së saj përmes Drejtorisë së Përgjithshme,

Qendrës për Kadastër të Pasurive të Patundshme, departamenteve për kadastër të pasurive të

patundshme, departamenteve për kadastrën e pasurive të patundshme dhe sportelet kadastrale.

Puna e sektorëve që lidhen me kadastrën e pasurive të patundshme për komunat në rajonin

statistikor të Shkupit sipas nomenklaturës së njësive statistikore territoriale (NNjST),

koordinohet nga Qendra për Kadastër të Pasurive të Patundshme Shkup.

Sektorët formohen sipas rajoneve statistikore të përcaktuara nga nomenklatura e njësive

territoriale të statistikave (NNjST). Drejtoritë rajonale për kadastrën e pasurive të patundshme

brenda sektorëve të kadastrave të pasurive të patundshme në Republikën e Maqedonisë mbulojnë

zonat e komunave kadastrale të përcaktuara me Rregulloren për mënyrën e ndryshimit të kufijve

të komunave kadastrale dhe për përcaktimin e komunave kadastrale të mbajtura në Qendrën e

Kadastrës së Pasurive të Patundshme. departamentet e kadastrës së pasurive të patundshme në

Republikën e Maqedonisë.14

13

Po aty, http://web01.katastar.gov.mk/mk/Page.aspx?Id=146&m=1496 14

Neni 4, Rregullorja për Organizim dhe Punë të Agjencionit për Pasuri të Paluajtshme, 10/2015


18

Me Agjencinë udhëheq drejtori i cili ka zëvendës. Drejtorin e Agjencisë dhe

zëvendësdrejtorin i zgjedh dhe shkarkon Qeveria e Republikës së Maqedonisë për periudhë

pesëvjeçare, me mundësi për rizgjidhje.

Zëvendësdrejtori e zëvendëson drejtorin me të gjitha autorizimet e tij dhe përgjegjësitë në

udhëheqje në rastin kur ai mungon, ose kur për shkak të sëmundjes ose shkaqe të tjera nuk ka

mundësi ta kryejë funksionin e vet. Zëvendësdrejtori kryen punë në kompetencë të drejtorit që

ai do t'ia besojë.

Drejtori i Agjencisë i kryen këto punë:

e prezanton dhe përfaqëson Agjencinë te organet kompetente, përveç te gjykatat

kompetente, te të cilat e përfaqëson avokati shtetëror i Republikës së Maqedonisë,

e organizon punën dhe udhëheq me shërbimet profesionale të Agjencisë;

i zbaton vendimet e Këshillit Drejtues,

përgatit dhe i propozon Këshillit Drejtues plan të mirë strategjik, program vjetor për

realizimin e planit strategjik të Agjencisë, plan vjetor financiar dhe raport për punën e

Agjencisë për vitin paraprak,

përgatit dhe i propozon Këshillit Drejtues rregulla nënligjore për zbatimin e këtij ligji,

propozon lista tarifore të përcaktuara me këtë ligj;

miraton akte për organizimin dhe sistematizimin e vendeve të punës të Agjencisë në

pajtim me ligjin,

i propozon dhe zbaton aktet për rroga, kompensime dhe rroga dhe kompensime të tjera të

punëtorëve ndihmës dhe aktet për vlerësimin e punëtorëve ndihmës në Agjenci,

e propozon dhe zbaton aktin me të cilin përcaktohet mënyra e realizimit të

bashkëpunimit, zbatimi i shërbimeve konsultuese dhe trajnimeve, si dhe mënyra e

shpërndarjes dhe shfrytëzimit të të hyrave,

kujdeset për punën ligjore dhe harxhimin e mjeteve financiare të Agjencisë,

lëshon udhëzime lidhur me zbatimin e këtij ligji dhe të rregullave të miratuara në bazë të

tij,

miraton akte të veçanta për të punësuarit nga sfera e marrëdhënieve të punës,

miraton aktvendim për marrjen ose kufizimin e autorizimeve publike të Odës së

tregtarëve individë gjeodezistë të autorizuar dhe shoqërive tregtare për punë gjeodezike,

lëshon dhe heq autorizim për përpunimin e prodhimeve hartografike,

19

jep pëlqim për vënien në përdorim të prodhimeve hartografike,

lëshon, vazhdon, vërteton dhe heq autorizime për gjeodezist të autorizuar,

u lëshon certifikatë gjeodezistëve të autorizuar për ndjekje të trajnimit të vazhdueshëm

nga sfera e punëve gjeodezike,

lëshon dhe heq licenca për kryerjen e punëve gjeodezike dhe

vendos edhe për çështje tjera të përcaktuara me këtë ligj dhe me statutin e Agjencisë.

Drejtori i Agjencisë është i obliguar në çdo gjashtë muaj të dorëzojë raport për punën e

Agjencisë në Qeverinë e Republikës së Maqedonisë. Nëse nga raporti i punës konstatohen

mangësi dhe/ose humbje të punës financiare të Agjencisë, drejtori është i obliguar që t'i

mënjanojë në gjashtë muajt e ardhshëm. Drejtori i Agjencisë dhe zëvendësdrejtori punën e

kryejnë profesionalisht.15

15

Neni 15, Ligji Për Kadastër Të Patundshmërive, Gazeta zyrtare e RM nr.55/2013 41/2014, 115/2014, 116/2015,

153/2015 и 192/2015

20

Figura 1. Organogram i strukturës organizative të AKPP

1.4 Organizimi në nivel qendror

Për ekzekutimin ligjor dhe efikas të punimeve dhe detyrave brenda kompetencës, siç

thuhet dhe në Rregulloren për Punë dhe Organizim të AKPP-së, është vendosur një orgazim

qendror si vijon: 16

1. Sektori për kontroll dhe mbikëqyrje përbëhet nga:

- Departamenti për kontrollin e kadastrës së pasurive të paluajtshme

- Departamenti për mbikëqyrjen e funksionimit të sektorit privat

- Departamenti për ankesa dhe sugjerime

- Departamenti i kujdesit ndaj klientit

16

Neni 6, Rregullorja për Organizim dhe Punë të Agjencionit për Pasuri të Paluajtshme, 10/2015

21

Sektori i Kontrollit dhe Mbikëqyrjes kryen aktivitetet që kanë të bëjnë me: inspektimin

dhe kontrollin e vendosjes së kadastrës së objekteve të infrastrukturës si pjesë e kadastrës së

pasurive të paluajtshme dhe mirëmbajtjen e kadastrës së pasurive të paluajtshme; kontrolli i

regjistrimit të të drejtave të pasurive të paluajtshme; kontrollin e respektimit të afateve të

përcaktuara ligjërisht për të vepruar sipas paraqitjeve dhe kërkesave; kontrollin e verifikimit dhe

miratimit të kryer të raporteve gjeodezike; kontrollin e pagesës së tarifës për regjistrimin /

zbatimin e ndryshimeve në kadastrën e pasurive të paluajtshme si dhe për lëshimin e të dhënave

nga kadastra e pasurive të paluajtshme; kontrollin mbi ruajtjen, përgatitjen dhe lëshimin e të

dhënave nga kadastra e pasurive të paluajtshme; përgatitja e procesverbalit nga kontrolli i kryer

me propozimin e masave të duhura; mbikëqyrja e ligjshmërisë së punës së ndërmarrjeve

individuale, gjeodetëve të autorizuar dhe kompanive tregtare për punë gjeodezike; nëse është e

nevojshme, kryerja e kontrollit në terren, të matjeve në terren të kryera nga topograf (gjeodet) i

autorizuar nga tregtari individual, përkatësisht kompania tregtare për punë gjeodezike;

përgatitjen dhe paraqitjen e një projektvendimi për revokimin e autorizimit për topografët e

çertifikuar te drejtori i Agjencisë; përgatitja e procesverbalit për mbikëqyrjen e kryer; inicimi i

procedurës së zgjidhjes (lëshimi i urdhërpagesës), d.m.th. paraqitja e kërkesës për fillimin e

procedurës kundërvajtëse para Komisionit kompetent për kundërvajtje; arritja e një përfundimi

për përfundimin e procedurës nëse përcaktohet se janë hequr parregullsitë e përcaktuara nga

mbikëqyrja; paraqitja e një propozimi për revokimin e licencës nga Oda përmes drejtorit;

kontrollin e personave juridikë që përgatisin produkte hartografike dhe përgatitjen e një

propozimi drejtorit të Agjencisë për të marrë vendim për revokimin e autorizimit, kontrollin e

personave juridikë për mënyrën e lëshimit / përdorimit të të dhënave të marra në bazë të

kontratave të lidhura më parë për përdorimin e të dhënave dhe shërbimeve nga SIGK ; regjistrimi

dhe shqyrtimi i ankesave dhe sugjerimeve; ndërmarrjen e veprimeve dhe masave të nevojshme

për ushtrimin e të drejtave të parashtruesit ose interesit publik të përcaktuar me ligj; veprimi i

ankesave dhe propozimeve në përputhje me ligjin; paraqitja e raporteve gjashtëmujore tek

autoritetet kompetente, për të dhënat në lidhje me veprimin e ankesave dhe propozimeve; kujdesi

për organizimin e takimeve me përdoruesit për të dëgjuar vërejtjet dhe sugjerimet e tyre për

përmirësimin e cilësisë së shërbimeve të Agjencisë; përgatitjen e informacionit për t'u botuar në

faqen e internetit të Agjencisë në lidhje me të drejtat e përdoruesve; përgatitja e analizave dhe

mbajtja e statistikave për zgjidhjen e ankesave, duke marrë parasysh respektimin e afateve të

22

dhëna për veprimin e tyre, si dhe për informimin e duhur dhe në kohë të përdoruesve; shkëmbimi

i informacionit në lidhje me çështjet, shërbimet dhe artikujt që përpunohen; përgatitja e raporteve

për analizën e thirrjeve në nivelin ditor, javor, mujor, tremujor, gjysmë-vjetor dhe vjetor;

shpërndarja e informacionit nga operatorët, personalisht ose me mbështetjen e personave

përgjegjës nga departamentet përkatëse në Agjenci te përdoruesit e shërbimeve përmes telefonit

ose postës elektronike; duke iu përgjigjur pyetjeve të ndryshme nga përdoruesit e jashtëm

(individë dhe persona juridikë), përdorues profesionistë (noterë, kompani private të anketimit,

institucione shtetërore, komuna, banka, etj.) dhe përdorues të brendshëm (punonjës të

Agjencisë); sigurimin e ndihmës së ekspertëve në përgatitjen e specifikimeve teknike për

kryerjen e prokurimit publik në lidhje me punën e sektorit dhe pjesëmarrjen në përgatitjen e

ligjeve, akteve nënligjore dhe akteve të përgjithshme brenda fushës së punës së Agjencisë.17

2. Sektori për punime gjeodezike përbëhet nga:

- Departamenti për punë themelore gjeodezike

- Departamenti për punime gjeodezike për qëllime të veçanta, kufiri shtetëror dhe

klasifikimi kadastral i tokës

- Departamenti i Kartografisë dhe Photogrammetry

- departamenti për ruajtjen dhe lëshimin e të dhënave gjeodezike

Ky sektor kryesisht ka nën kompetenca të veta punët e lidhura me gjeodezinë, ndër të

cilat më të rëndësishme janë: dizenjimin, vendosjen, mirëmbajtjen dhe rinovimin e rrjeteve

gjeodezike të referencës (hapësinore, horizontale, vertikale, gravimetrike dhe astronomike);

përgatitja e raporteve gjeodezike për punët themelore gjeodezike; aprovimin dhe çertifikimin e

raporteve gjeodezike për punët themelore gjeodezike të bëra nga ndërmarrësit e vetëm,

gjeometrat e autorizuar dhe kompanitë gjeodezike për punët gjeodezike; përcaktimi i gjeodezik

për territorin e Republikës së Maqedonisë së Veriut, lidhja e rrjeteve shtetërore të referencës

gjeodezike me rrjetet përkatëse gjeodezike të referencës nga vendet fqinje; përgatitja e raporteve

gjeodezike për punët e kryera gjeodezike për qëllime të veçanta; koordinimi i procesit të

azhurnimit të të dhënave sipas detyrës zyrtare nga kadastra e pasurive të paluajtshme dhe, nëse

është e nevojshme, kryerja e një vrojtimi të pasurive të paluajtshme me qëllim të azhurnimit;

prodhimi i hartave dixhitale topografike; bërjen e hartave të qëllimit; menaxhimi i bazës së të

17

Neni 7, po aty.

23

dhënave hartografike; përcaktimin e përmbushjes së kushteve për lëshimin e autorizimit për

prodhimin e produkteve hartografike, paraqitjen drejtorit të propozimit për lëshimin e autorizimit

për prodhimin e produkteve hartografike dhe mbajtjen e regjistrave të veçantë për autorizimet e

lëshuara; kontrollimin e hartës së kryer nga sondazhet e mëparshme me metodën fotogrametrike;

mbledhja, ruajtja dhe shpërndarja e të dhënave hapësinore, arkivimi dhe ruajtja e

dokumentacionit teknik nga vrojtimi i tokës dhe kadastri dhe vrojtimi dhe kadastra e pasurive të

paluajtshme, origjinalet e planeve gjeodezike, përpunimet e punëve themelore gjeodezike dhe

hartat topografike në formë analoge dhe digjitale; sigurimin e ndihmës së ekspertëve në

përgatitjen e specifikimeve teknike për kryerjen e prokurimit publik në lidhje me punën e

departamentit dhe pjesëmarrjen në përgatitjen e ligjeve, akteve nënligjore dhe akteve të

përgjithshme brenda fushës së punës së Agjencisë.18

3. Departamenti i Gjeomatikës përfshin:

- Departamenti për Sistemin e Informacionit Gjeodezik (SIG), Regjistrin për

Njësitë Hapësinore (RNjH) dhe Regjistrin Grafik për Rrugët dhe Numrat e

Shtëpive

- Departamenti për Infrastrukturën Kombëtare të të Dhënave Hapësinore

(DIKDhH)

- Departamenti i Regjistrimit Grafik për tokën në ndërtim dhe krijimi dhe

mirëmbajtja e një kadastri të infrastrukturës si pjesë e Kadastrës së Pasurive të

Paluajtshme

Departamenti i Gjeomatikës kryen veprimtari që kanë të bëjnë me: krijimin, zhvillimin,

mirëmbajtjen dhe menaxhimin e bazave të të dhënave grafike; kontrolli i të dhënave topologjike;

përgatitja e të dhënave për hyrjen e bazës së të dhënave; transferimi i të dhënave në mjedisin SIG

dhe përpunimi i tyre; azhurnimi dhe kontrolli i të dhënave në bazat e të dhënave grafike;

zhvillimi i produkteve të standardizuara bazuar në të dhënat gjeohapësinore që dalin nga

detyrimet nga marrëveshjet e lidhura në realizimin e bashkëpunimit ndërkombëtar, si dhe nga

anëtarësimi në shoqata ndërkombëtare; krijimi, zhvillimi, mirëmbajtja dhe menaxhimi i Regjistrit

Grafik të Rrugëve dhe Numrave të Shtëpive (RGRrNSh); mirëmbajtja e të dhënave hapësinore

dhe përshkruese për rrugët dhe numrat e shtëpive; komplotimi i ndryshimeve pas regjistrimit të

18

Neni 8, po aty.

24

të dhënave për planet e objekteve të infrastrukturës; përgatitja e certifikatave për anulimin e

aplikacioneve për regjistrim, certifikatat për përjashtimin e zyrtarit; lëshimi i të dhënave nga

kadastra e objekteve të infrastrukturës, si më poshtë: lista e pasurisë për objektet e

infrastrukturës, fleta e dëshmive për objektet e infrastrukturës, ekstrakt nga plani i objekteve të

infrastrukturës, lista për para-regjistrimin e objekteve të infrastrukturës.19

4. Sektori për vlerësimin masiv të pasurive të paluajtshme përfshin:

- Departamenti për regjistrin e çmimeve dhe qirave

- Departamenti për përcaktimin e modeleve për vlerësimin masiv të Pasurive të

paluajtshme

- Departamenti i analizës së tregut të pasurive të paluajtshme

Sektori për Vlerësimin Masiv të Pasurive të Paluajtshme kryesisht kryen veprimtari

që kanë të bëjnë me: futjen e të dhënave në Regjistrin e çmimeve dhe qirave; kontrollin e të

dhënave që përmbahen në kontratat e shitjes dhe qiradhënies së pasurive të paluajtshme që janë

regjistruar në Regjistrin e çmimeve dhe qirave; kontrollin e të dhënave në formularët e paraqitur

nga noterët dhe vlerësuesit; nëse është e nevojshme, kryen kontroll në vend të pasurive të

paluajtshme që ishin objekt i një transaksioni të caktuar, si dhe inspektim në vend; fotografimi

dhe përcaktimi i gjendjes aktuale të pasurive të paluajtshme duke përgatitur një raport mbi punën

në terren; kontrollin e të dhënave të regjistruara në Regjistrin e çmimeve dhe qirave; klasifikimi i

pasurive të paluajtshme në Regjistrin e çmimeve dhe qirave; verifikon të dhënat e secilit

transaksion; korrigjimi i gabimeve në futjen e të dhënave në bazën e të dhënave në Regjistrin e

çmimeve dhe qirave; mbledh të dhëna nga njësitë e vetëqeverisjes lokale për shumën e normës së

taksës së qarkullimit të pasurive të paluajtshme; llogarit vlerën e pasurive të paluajtshme bazuar

në shumën e taksës së shitjes dhe shkallën e taksës; lëshon të dhëna nga Regjistri i çmimeve dhe

qirave për përdoruesit e jashtëm (persona fizikë dhe juridikë) dhe përdoruesit profesionistë

(noterët, kompanitë private të vrojtimit, institucionet shtetërore, komunat, bankat, etj.); kontrollin

dhe filtrimin e të dhënave nga Regjistri i çmimeve dhe qirave që shfaqen në faqen e internetit të

Agjencisë.20

5. Departamenti i Menaxhimit të Burimeve Njerëzore përfshin:

19

Neni 9, po aty 20

Neni 10, po aty.

25

- Departamenti i Punësimit, Lëvizshmërisë, Punësimit dhe Sistemit të Informacionit

për Burimet Njerëzore

- Departamenti i Motivimit, Marrëdhënieve Ndërfushore, Vlerësim, Aftësim

Profesional dhe Zhvillim

Sektori për Menaxhimin e Burimeve Njerëzore në veçanti kryen aktivitetet në lidhje

me: përgatitjen e një analize funksionale të vendeve të punës në Agjenci; sigurimi i mbështetjes

metodologjike, organizative dhe teknike në përgatitjen dhe përgatitjen e akteve për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës; pjesëmarrja në zbatimin e zhvillimit

organizativ të Agjencisë përmes planifikimit, zhvillimit profesional, mbajtjes së punonjësve dhe

menaxhimit të ndryshimeve; kryerja e procedurave për punësime të reja; përgatitja e të gjitha

llojeve të akteve dhe dokumenteve në lidhje me përzgjedhjen dhe punësimin përmes njoftimit

publik dhe të jashtëm, marrëveshjeve për marrjen në detyrë të një nëpunësi civil dhe caktimin

dhe pagën e një nëpunësi civil; përgatitja e të gjitha llojeve të akteve që lidhen me të drejtat,

detyrat dhe përgjegjësitë e punonjësve (marrëdhëniet zyrtare), të tilla si vendimet për pushime

vjetore dhe mungesat në punë në përputhje me ligjin, për caktimin e një punonjësi me rastin e një

vlerësimi, për kthimin në punë pas përfundimit të kryerjen e një funksioni të caktuar në vend ose

jashtë vendit dhe në raste të tjera kur aktivizohet pezullimi i punësimit, vendimet e pagave,

shtesat e rrogave dhe shtesat dhe vendimet për shpërblimet monetare, si dhe përgatitjen e akteve

në lidhje me përfundimin e punës në përputhje me ligjin; mbajtjen dhe përgatitjen e

dokumentacionit të nevojshëm për regjistrimin, regjistrimin dhe çregjistrimin e punonjësve;

përgatitja e formularëve për punësim, sigurim shëndetësor, për ndryshime në statusin e të

punësuarve; regjistri i punonjësve dhe libri i të dhënave personale; administrimi i dosjeve

personale të punonjësve; zhvillimin dhe azhurnimin e bazave të të dhënave në lidhje me

menaxhimin e burimeve njerëzore; menaxhimi i sistemit elektronik të Agjencisë për orarin e

punës.21

6. Sektori për çështje financiare përfshin:

- Departamenti i koordinimit të buxhetit

- Departamenti i kontrollit të buxhetit

- Departamenti i kontabilitetit dhe pagesave

21

Neni 11, po aty.

26

Sektori për Çështjet Financiare kryen aktivitetet në lidhje me: përgatitjen e buxhetit,

kontrollin e ekzekutimit të buxhetit dhe planin strategjik të Agjencisë; menaxhimin, monitorimin

dhe kontrollin e gjendjes dhe lëvizjes së fondeve të Agjencisë dhe burimeve të fondeve të

përcaktuara nga buxheti; përgatitjen, ekzekutimin dhe raportimin për ekzekutimin e buxhetit të

Agjencisë; ndryshimin e buxhetit dhe planin strategjik të Agjencisë; përgatitjen e planit vjetor,

tremujor dhe mujor financiar për ekzekutimin e buxhetit të Agjencisë; monitorimin e realizimit

të të ardhurave dhe ekzekutimin e shpenzimeve të Agjencisë; raporti buxhetor dhe financiar;

monitorimin dhe zbatimin e kontratave të prokurimit publik dhe kontrollin e tërësisë dhe

korrektësisë së të gjithë dokumentacionit; përgatitjen, pranimin, likuidimin dhe kontrollin e të

gjithë dokumentacionit financiar dhe kontabël; kontrolli financiar ex-ante dhe ex-post; regjistrat

e zotimeve, raportimin dhe dorëzimin e kërkesave të pagesave në Thesar; mbajtjen e regjistrave

të kontabilitetit të thesarit për kuponët e shpenzimeve për prokurimin publik; llogaritja dhe

pagesa e pagës, kontributeve, shtesave dhe zbritjeve të pagave të punonjësve të Agjencisë;

operacionet e thesarit, tërheqja e parave të gatshme, pagesa përmes thesarit, përgatitja dhe

postimi i raporteve të thesarit; llogaritja për ekzekutimin e buxhetit nga llogaritë analitike të

shpenzimeve dhe të ardhurave dhe përgatitja e llogarisë përfundimtare.22

7. Sektori për koordinimin e aktiviteteve ndërkombëtare dhe kombëtare përfshin:

- Departamenti për Bashkëpunim Ndërkombëtar, Integrime Evropiane, Konsulencë,

Shërbime dhe Trajnim

- Departamenti i planifikimit, zhvillimit dhe projekteve

Sektori për Koordinimin e Aktiviteteve Ndërkombëtare dhe Kombëtare kryen

veprimtari që kanë të bëjnë me: realizimin, mirëmbajtjen, zhvillimin dhe promovimin e

bashkëpunimit ndërkombëtar me autoritetet kompetente ose institucionet e vendeve të tjera në

fushën e gjeodezisë, ligjit, kadastrit të pasurive të paluajtshme dhe çështjeve të informacionit me

qëllim përmirësimin dhe zhvillimin teknik të Sistemit Informativ të Kadastrit Gjeodezik;

monitorimin e rregulloreve evropiane dhe harmonizimin me legjislacionin e Bashkimit Evropian

të rregulloreve për të cilat Agjencia është përgjegjëse.23

8. Sektori për teknologji të informacionit dhe komunikimit përfshin:

22

Neni 12, po aty. 23

Neni13 po aty

27

- Departamenti për mirëmbajtjen dhe zhvillimin e sistemeve të informacionit

- Departamenti për komunikim dhe infrastrukturë të serverëve

- Departamenti për sigurinë e sistemeve TIK

Sektori për Teknologjitë e Informacionit dhe Komunikimit (TIK) kryen aktivitete në

lidhje me: sigurimin e funksionimit të rregullt të sistemit e-kadastër dhe sistemeve të tjera në

përdorim në Agjenci; monitorimi i ngarkesës së sistemit dhe performancës së tij; menaxhimi i

bazës së të dhënave; përgatitja e raporteve direkt nga baza e të dhënave; mirëmbajtja dhe

monitorimi i bazës së të dhënave të e-kadastrës; rezervimi i të dhënave të bazës së të dhënave;

mirëmbajtja dhe zhvillimi i faqes në internet të Agjencisë; mirëmbajtja dhe zhvillimi i faqes në

internet të Agjencisë; organizimin, krijimin dhe ekzekutimin e procedurave për mbështetjen e

rregullt dhe periodike të bazave të të dhënave dhe kujdesin për ekzekutimin e rregullt dhe cilësor

të të njëjtave; zhvillimi i aplikacioneve të reja softuerike; testimi i pjesëve për sistemin

ekzistues.24

9. Departamenti i Analitikës dhe Logjistikës përfshin:

- Departamenti i Analitikës, Logjistikës dhe Operacioneve të Përgjithshme

- Departamenti i Prokurimit Publik

Sektori për Analizë dhe Logjistikë kryen aktivitetet në lidhje me: përgatitjen e

raporteve vjetore statistikore për funksionimin e Agjencisë në lidhje me përgatitjen dhe zbatimin

e planit vjetor të prokurimit publik; koordinimi i projekteve dhe realizimi i aktiviteteve

programore të Agjencisë në koordinimin e sektorëve të tjerë; mbajtja e regjistrave të nevojave

për mallra, shërbime dhe punë në nivelin e Agjencisë dhe përgatitja e raporteve vjetore

statistikore për planifikimin e prokurimit për vitin e ardhshëm; zhvillimin dhe përmirësimin e

metodologjisë së planifikimit të prokurimit publik; përgatitjen e analizave, raporteve dhe

informacioneve në lidhje me përgatitjen dhe zbatimin e një plani të prokurimit publik; analiza

tremujore, gjashtëmujore dhe vjetore e zbatimit të planit të prokurimit publik sipas aktiviteteve;

përgatitja e specifikimeve të prokurimit publik për të gjitha fushat, nëse është e nevojshme dhe

me asistencë profesionale nga sektorë të tjerë.25

24

Neni 14, po aty. 25

Neni15, po aty.

28

10. Sektori për zbatimin e ndryshimeve në operimin katastral përfshin:

- Departamenti për operim kadastral

- Departamenti për regjistrimin e hipotekave, masat e mëparshme dhe të

përkohshme dhe urdhrat e ekzekutimit

- Departamenti për kundër operacione

- Departamenti për punë arkivore

Sektori për Zbatimin e Ndryshimeve në Operimin Kadastral kryen aktivitetet në

lidhje me: zbatimin e ndryshimeve (regjistrimi dhe fshirja) në Operimin Kadastral të të dhënave

të pasurive të paluajtshme, të drejtat e pasurive të paluajtshme (e drejta e pronës dhe nën-format

e së drejtës së bashkëpronësisë së pronësisë dhe të përbashkët prona dhe të drejtat e tjera të

paluajtshme - e drejta e servitutit, e drejta e hipotekës, e drejta e barrës reale dhe e drejta e qirasë

afatgjate të tokës ndërtimore) ; pararegjistrimi si regjistrim i kushtëzuar i blerjes ose përfundimit

të së drejtës së pronësisë mbi pasurinë e paluajtshme; regjistrimi i të drejtave të detyrimit (qiraja

e pasurive të paluajtshme, marrëveshjet e koncesionit, qiraja e pasurive të patundshme dhe e

drejta kontraktuale e refuzimit të parë për të blerë pasuri të paluajtshme) të masave të mëparshme

dhe të përkohshme (ndalimet dhe kufizimet) që preken nga të drejtat e pasurive të patundshme,

faktet që preken për pasuritë e paluajtshme, si dhe për të drejtat e tjera regjistrimi i të cilave

përcaktohet me një ligj tjetër; inspektimi i aplikacioneve të pranuara, krahasimi i të dhënave që

përmbahen në bazat ligjore me të dhënat në kadastrën e pasurive të paluajtshme dhe miratimi i

certifikatave për regjistrimin / fshirjen / refuzimin e aplikimit; miratimi i certifikatave për heqjen

dorë nga aplikimet për regjistrimin e ndryshimeve dhe certifikatat për përjashtimin e një

zyrtari.26

11. Sektori për mirëmbajtjen e kadastrës së pasurive të patundshme, digjitalizimi dhe

përgatitja e të dhënave përfshin:

- Departamenti për regjistrimin e pasurive të patundshme me të drejta të

paregjistruara, Azhurnimi i të dhënave në kadastrën e pasurive të patundshme dhe

krijimi i kadastrës së objekteve të infrastrukturës

- departamenti për regjistrimin e ndryshimeve në mirëmbajtjen e Kadastrës së

Pasurive të Paluajtshme

26

Neni23, po aty.

29

- Departamenti për dixhitalizimin e hartave kadastrale dhe materialit arkivor

- departamenti për përgatitjen e të dhënave nga kadastra e pasurive të patundshme

Në Sektorin për mirëmbajtjen e kadastrës së pasurive të paluajtshme, dixhitalizimi

dhe përgatitja e të dhënave kryhen aktivitetet që kanë të bëjnë me: krahasimin e të dhënave nga

aplikacioni për regjistrimin e të drejtave të paluajtshme të majtë me aplikacionin për azhurnimin

e të dhënave të pasurive të paluajtshme sipas detyrës zyrtare , me të dhënat e sondazhit të

përfshira në raportin gjeodezik, në deklaratën e identifikimit dhe në deklaratat për pëlqimin për

pranimin e vijës kufitare dhe zonës së sapo përcaktuar të parcelës kadastrale, e cila është subjekt

i studimit të noterizuar nëse i bashkangjitet raportit gjeodezik në përputhje me Ligjin, në listën e

propozuar të ndryshimit të përgatitur nga eksperti në drejtim gjeodezik, me të dhënat nga

kadastra e tokës, si dhe me të dhënat që përmbahen në bazën ligjore; verifikimin, aprovimin dhe

zbatimin e raportit gjeodezik të një pronari të vetëm të topografit të autorizuar ose kompanisë

tregtare për punë gjeodezike; përgatitja e një gjetjeje eksperti dhe një liste e propozuar e

ndryshimeve pas krahasimit të të dhënave që përmbahen në gjendjen e re të propozuar të raportit

gjeodezik; mbledhjen e të dhënave gjeodezike në terren dhe përgatitjen e një gjetjeje eksperte

dhe një listë ndryshimesh (për kërkesat e kthyera nga komisioni i vendimit të shkallës së dytë

dhe Gjykata Administrative për rigjykim); Shtimi nga një zyrtar i autorizuar në fushën e

shkencave juridike në listën e propozuar të ndryshimit, të përgatitur nga eksperti në fushën e

gjeodezisë, me të dhëna në lidhje me mbajtësit e të drejtave të pasurive të patundshme, të drejtat

e pasurive të patundshme dhe faktet që kanë ndikim në pasuritë e paluajtshme ; aprovimin e

propozim-listës së ndryshuar për ndryshimin e regjistrimit të të drejtave të paluajtshme që kanë

mbetur me të drejta të paregjistruara dhe azhurnimin e të dhënave të pasurive të paluajtshme

sipas detyrës zyrtare; përgatitja e një çertifikate për regjistrimin e të drejtave të pasurive të

patundshme që kanë mbetur me të drejta të paregjistruara dhe për azhurnimin e të dhënave të

pasurive të paluajtshme sipas detyrës zyrtare; komplotimi i ndryshimeve pas regjistrimit /

azhurnimit të të dhënave për planet kadastrale; përgatitja e certifikatave të refuzimit; Krahasimi i

të dhënave nga aplikacioni për regjistrimin e ndryshimeve dhe aplikacioni për azhurnimin e të

dhënave të pasurive të paluajtshme në mënyrë që të harmonizohen të dhënat e pasurive të

paluajtshme me situatën aktuale pas një aplikimi të klientit, me të dhënat e sondazhit të përfshira

në raportin gjeodezik dhe të dhënat e përmbajtura në listën e propozuar të ndryshimeve të

përgatitura nga eksperti në drejtimin gjeodezik, deklaratat për pëlqimin për pranimin e vijës

30

kufitare dhe zonës së sapo përcaktuar të parcelës kadastrale e cila është subjekt i azhurnimit të

noterizuar, me të dhënat nga kadastra e pasurive të paluajtshme, si dhe me të dhënat që

përmbahen në bazën ligjore; verifikimin, aprovimin dhe zbatimin e raportit gjeodezik të një

tregtari të vetëm, topograf të autorizuar ose ndërmarrje tregtare për punë gjeodezike; përgatitja e

një gjetjeje eksperti dhe një liste e propozuar e ndryshimeve pas krahasimit të të dhënave që

përmbahen në gjendjen e re të propozuar të raportit gjeodezik;27

12. Departamenti i pavarur përfshin:

- departamenti i auditimit të brendshëm.

Departamenti i Auditimit të Brendshëm kryen veprimtaritë në lidhje me: vlerësimin e

përputhshmërisë së veprimeve të njësisë në përputhje me ligjet, aktet nënligjore, aktet e

brendshme dhe marrëveshjet; vlerësimi i plotë i funksionimit të sistemit të kontrollit të

brendshëm; vlerësimin e faktorëve të rëndësishëm të rrezikut dhe këshillimin e drejtorit për uljen

e faktorëve të rrezikut; kontrollimin e saktësisë, plotësisë dhe ligjshmërisë së regjistrave kontabël

dhe pasqyrave financiare të njësisë ekonomike; vlerësimi i ekonomisë, efikasitetit dhe

efektivitetit të funksionimit dhe përdorimit të fondeve në një zonë të përcaktuar të aktiviteteve

ose programeve të njësisë; vlerësim i plotë i funksionimit të sistemeve të teknologjisë së

informacionit; vlerësimi i mjaftueshmërisë, efektivitetit të kostos, efektivitetit dhe efiçencës së

sistemit të menaxhimit dhe kontrollit financiar për identifikimin, vlerësimin dhe menaxhimin e

rreziqeve; dhënia e rekomandimeve për përmirësimin e funksionimit dhe procedurat e punës së

njësisë ekonomike, përgatitja dhe miratimi i një plani strategjik dhe vjetor të auditimit të

brendshëm bazuar në vlerësimin objektiv të rrezikut, kryerja e auditimeve individuale të

brendshme në përputhje me planet e miratuara të auditimit dhe monitorimi i zbatimit të tyre;

përgatitja e raporteve nga auditimet e kryera; monitorimin e zbatimit të masave të marra nga

drejtori bazuar në rekomandimet e dhëna në raportet e auditimit; përgatitja e udhëzimeve të

punës dhe statutit për auditimin e brendshëm; informimi i drejtorit për ekzistimin e një konflikti

interesi gjatë kryerjes së detyrës së auditimit; raportimi tek drejtori dhe personi përgjegjës për

parregullsi, parregullsi ose dyshime për mashtrim ose korrupsion; për parregullsi ose dyshime

për mashtrim ose korrupsion, të cilat mund të rezultojnë në procedura penale, kundërvajtje ose

disiplinore; përgatitja e një raporti vjetor mbi auditimet e kryera dhe aktivitetet e auditimit të

27

Neni 24, po aty.

31

brendshëm dhe përgatitja e një plani trajnimi për auditorët e brendshëm dhe monitorimi i

zbatimit të tyre.28

1.5 Organizimi në nivel lokal

Në raport me organizimin lokal të AKPP, në këtë punim do të shqyrtoj në veçanti

organizimin e Sektorit për Kadastër të Patundshmërive në Rajoni e Pollogout, kryesisht

Kadastrën e Tetovës e cila i përgjigjet edhe objektit të studimit të këtij hulumtimi shkencor.

Sektori për Kadastër të Patundshmërive për rajonin e Pollogut, me seli në Tetovë, kryen

aktivitete që kanë të bëjnë me mirëmbajtjen e kadastrit të pasurive të paluajtshme dhe

mirëmbajtjen e kadastrit të objekteve të infrastrukturës si pjesë e kadastrës së pasurive të

paluajtshme, e cila konsiston në:

o regjistrimin e pasurive të patundshme të mbetura me të drejta të paregjistruara;

o regjistrimi i ndryshimeve në operën kadastrale dhe planet kadastrale;

o regjistrimi dhe fshirja e hipotekave dhe të drejtave të tjera reale dhe të drejtave të

tjera dhe

o regjistrimi i fakteve të ndikimit në pasuri të paluajtshme në përputhje me ligjin;

Departamenti për Kadastër të Pasurive në Tetovë kryen aktivitetet në lidhje me:

pranimin e aplikacioneve për regjistrim / kërkesat për lëshimin e të dhënave; zbatimi i

ndryshimeve në operetën kadastrale të të dhënave të pasurive të paluajtshme, të drejtave të

pasurive të patundshme, mbajtësve të të drejtave të pasurive të patundshme dhe fakteve që

ndikojnë në pasuritë e paluajtshme; pararegjistrimi si regjistrim i kushtëzuar i blerjes ose

përfundimit të së drejtës së pronësisë mbi pasurinë e paluajtshme; përgatitja e certifikatave për

rishikimin historik të regjistrimeve të kryera në kadastrën e pasurive të patundshme dhe në

kadastrën e tokës; certifikatat për anulimin e aplikacioneve për regjistrimin e ndryshimeve;

certifikatat për përjashtimin e një zyrtari; përgatitja e certifikatave për regjistrim, dmth fshirja e

hipotekave, të drejtave dhe fakteve të tjera reale që kanë ndikim në pasuritë e paluajtshme,

përkatësisht vërtetimet për refuzimin e kërkesave; Krahasimi i të dhënave nga aplikacionet për

regjistrimin e të drejtave të mbetura të pasurive të patundshme dhe aplikacionet për azhurnimin e

të dhënave të pasurive të paluajtshme sipas detyrës zyrtare, me të dhënat e sondazhit që

28

Neni 25, po aty.

32

përmbahen në raportin gjeodezik, në deklaratën e identifikimit dhe në deklaratat e pëlqimit për

pranimin e vija kufitare dhe zona e sapo përcaktuar e parcelës kadastrale e cila është subjekt i

vëzhgimit i noterizuar nëse i bashkangjitet raportit gjeodezik në përputhje me ligjin, të dhënat e

përfshira në listën e propozuar të ndryshimeve të përgatitura nga eksperti në drejtim gjeodezik,

me të dhëna nga kadastri i tokës, si dhe të dhënat e përfshira në bazën ligjore; verifikimi,

përgatitja e mendimit të ekspertit dhe lista e propozuar e ndryshimeve pas krahasimit të të

dhënave në gjendjen e re të propozuar që përmbahet në raportin gjeodezik; mbledhjen e të

dhënave gjeodezike në terren dhe përgatitjen e gjetjes së ekspertit dhe listës së propozimeve për

ndryshim (për çështjet e kthyera nga komisioni i shkallës së dytë dhe Gjykata Administrative për

rigjykim); Shtimi nga një zyrtar i autorizuar në fushën e shkencave juridike në propozim-listën e

ndryshimit të përgatitur nga eksperti në fushën e gjeodezisë, me të dhëna në lidhje me mbajtësit e

të drejtave të pasurive të patundshme, të drejtat e pasurive të patundshme dhe faktet që prekin

pasuritë e paluajtshme; miratimin e raportit gjeodezik dhe draft-listës së ndryshuar të

ndryshimeve për regjistrimin e të drejtave të pasurive të paluajtshme që kanë mbetur me të drejta

të paregjistruara dhe për azhurnimin e të dhënave të pasurive të paluajtshme sipas detyrës

zyrtare; përgatitja e një certifikate për regjistrimin e të drejtave të pasurive të patundshme që

kanë mbetur me të drejta të paregjistruara dhe për azhurnimin e të dhënave të pasurive të

paluajtshme sipas detyrës zyrtare; vizatimi i ndryshimeve pas regjistrimit të kryer / azhurnimit të

të dhënave të planeve kadastrale, pas përgatitjes së certifikatës së regjistrimit; përgatitja e

certifikatave të refuzimit; Krahasimi i të dhënave nga aplikacioni për regjistrimin e ndryshimeve

dhe aplikacioni për azhurnimin e të dhënave të pasurive të paluajtshme në mënyrë që të

harmonizohen të dhënat e pasurive të paluajtshme me situatën aktuale pas një aplikimi të palës,

me të dhënat e sondazhit të përfshira në raportin gjeodezik dhe të dhënat që përmbahen në listën

e propozuar të ndryshimeve të përgatitura nga eksperti në drejtimin gjeodezik, deklaratat për

pëlqimin për pranimin e vijës kufitare dhe zonës së sapo përcaktuar të parcelës kadastrale e cila

është subjekt i azhurnimit të noterizuar, me të dhënat nga kadastra e pasurive të paluajtshme, si

dhe me të dhënat që përmbahen në bazën ligjore; verifikimin e raportit gjeodezik; përgatitja e një

gjetjeje eksperti dhe një liste e propozuar e ndryshimeve pas krahasimit të të dhënave që

përmbahen në kushtin e ri të propozuar të raportit gjeodezik; Shtimi nga një zyrtar i autorizuar në

fushën e shkencave juridike në propozim-listën e ndryshimit të përgatitur nga eksperti në fushën

e gjeodezisë, me të dhëna në lidhje me mbajtësit e të drejtave të pasurive të patundshme, të

33

drejtat e pasurive të patundshme dhe faktet që prekin pasuritë e paluajtshme; përgatitja e një liste

të propozuar të ndryshimeve për para-shënjimin e objekteve kur ato janë në ndërtim e sipër;

miratimin e raportit gjeodezik dhe propozim-listës së ndryshuar për ndryshim për regjistrimin e

ndryshimeve dhe azhurnimin e të dhënave të pasurive të paluajtshme; përgatitja e një certifikate

për regjistrimin e ndryshimeve dhe azhurnimi i të dhënave të pasurive të paluajtshme me kërkesë

të një pale; komplotimi i ndryshimeve të planeve kadastrale pas ndryshimit / azhurnimit të kryer

të të dhënave, dmth pas përgatitjes së konfirmimit për regjistrimin e ndryshimeve / azhurnimit;

përgatitja e faturave për refuzimin e aplikacioneve për ndryshime / azhurnimi i të dhënave me

kërkesë të një pale; eliminimin e gabimeve në kadastrën e pasurive të patundshme me kërkesë të

palës dhe sipas detyrës zyrtare; përgatitja e një certifikate për ndryshimin e kulturës dhe klasës

kadastrale në bazë të një raporti të përgatitur nga një agronom ekspert dhe, nëse është e

nevojshme, një raport gjeodezik të përgatitur nga një raport privat gjeodezik; vektorizimi i të

gjitha ndryshimeve të ndodhura në mirëmbajtje; pastrimi i gabimeve topologjike; azhurnimi i

origjinaleve arkivore të hartave kadastrale të dixhitalizuara me të dhëna nga origjinalet e punës

së hartave kadastrale; përcaktimi i situatës faktike dhe përgatitja e një raporti për qëllimin e

miratimit të një certifikate për zonën dixhitale në rastet e ndryshimit të sipërfaqeve të parcelave

kadastrale më të mëdha se ato të lejuara; krahasimi i të dhënave nga opera me planin dixhital dhe

harmonizimi i të dhënave në operetën kadastrale me të dhënat nga planet kadastrale në

ndryshimet e përcaktuara në zonat e parcelave kadastrale brenda kufijve të lejuar me ligj;

përgatitja e një gjetjeje eksperti dhe një propozim-listë ndryshimesh për harmonizimin e zonës së

parcelave ku zona e regjistruar në opera devijon nga plani dixhital më shumë sesa devijimi i

lejuar në përputhje me ligjin; përgatitja e një certifikate për zonën dixhitale në parcelat ku zona e

regjistruar në opera devijon nga plani dixhital më shumë sesa devijimi i lejuar në përputhje me

ligjin; krahasimi i të dhënave nga aplikimi për regjistrimin / zbatimin e ndryshimeve në të drejtat

e objekteve të infrastrukturës që shtrihen në territorin nën juridiksionin e departamentit, me të

dhënat e sondazhit të përfshira në raportin gjeodezik për objektet e infrastrukturës, të dhënat që

përmbahen në listën e propozuar të ndryshimeve të përgatitura nga eksperti një person nga

drejtimi gjeodezik, si dhe me të dhënat e përmbajtura në bazën ligjore; verifikimin, aprovimin

dhe zbatimin e raportit gjeodezik për objektet infrastrukturore të një pronari të vetëm të rilevuar

të autorizuar ose ndërmarrjes tregtare për punë gjeodezike; përgatitja e një gjetjeje eksperti dhe

një liste e propozuar e ndryshimeve pas krahasimit të të dhënave që përmbahen në kushtin e ri të

34

propozuar të raportit gjeodezik; Shtimi nga një zyrtar i autorizuar në fushën e shkencave juridike

në propozim-listën e ndryshimit të përgatitur nga eksperti në fushën e gjeodezisë, me të dhëna në

lidhje me mbajtësit e të drejtave në objektet e infrastrukturës, të drejtat në objektet e

infrastrukturës dhe faktet që kanë ndikim për e njëjta; miratimin e draft-listës së ndryshuar të

ndryshimeve për regjistrimin e të drejtave në objektet e infrastrukturës; përgatitja e një certifikate

për regjistrimin e të drejtave në objektet e infrastrukturës; përgatitja e një raporti mbi regjistrimin

e kryer të objekteve të infrastrukturës; vizatimi i ndryshimeve pas regjistrimit të të dhënave për

planet e objekteve të infrastrukturës, pas përgatitjes së certifikatës së regjistrimit; përgatitjen dhe

lëshimin e të dhënave nga kadastra e pasurive të paluajtshme, si më poshtë: certifikata e pronës /

certifikata e pronës për objektin e infrastrukturës, ekstrakt nga plani kadastral / plani për objektet

e infrastrukturës, certifikata për rishikimin historik të regjistrimeve të kryera, vërtetimi se personi

nuk është regjistruar si mbajtës i së drejtës në kadastra e pasurive të paluajtshme, fleta e

pararegjistrimit të ndërtesës / infrastrukturës, ndërtesat dhe objektet e tjera / lista e objekteve të

infrastrukturës, koordinatat e pikave nga rrjeti i referimit gjeodezik, koordinatat e pikave të

hollësishme, lista e indikacioneve, certifikata e identifikimit të zyrës; kryerjen e punëve

gjeodezike për qëllime të veçanta me rëndësi të Republikës së Maqedonisë; kryerja e punës

arkivore; marrja e kërkesave për qasje falas në informacionin publik dhe lëshimi i informacionit

publik; inspektimi i koleksionit të dokumenteve dhe lëshimi i të dhënave / kopjeve të koleksionit

të dokumenteve; futja e të dhënave në Regjistrin e çmimeve dhe qirave; sigurimi i informacionit,

asistencës ligjore dhe teknike për palët.

KAPITULLI I DYTË

QARKULLIMI JURIDIK I PALUAJTSHMËRIVE DHE TË DREJTAVE TJERA

PASURORE

2.1 Qarkullimi juridik në bazë të regjistrimit në kadastër

Fitimi i së drejtës mbi pronën e paluajtëshme mund të realizohet me regjistrimin e kësaj

të drejte në Kadastrën e pasurive të paluajtshme, si libër publik, siç thuhet edhe në nenin 2 të

LKPP-së. Kadastri i pasurive të paluajtshme është një libër publik në të cilin regjistrimi i të

35

drejtës së pronësisë dhe të drejtave të tjera të pasurive të paluajtshme, të të dhënave të pasurive të

paluajtshme, si dhe të të drejtave dhe fakteve të tjera, regjistrimi i të cilave përcaktohet me ligj.29

Rregulliimi normativ i qarkullimit juridik në bazë të regjistrimit në kadastër bëhet me anë

të Ligjit për pronësi dhe të drejtat tjera sendore, ku neni 149 sqaron se e drejta e pronës së

paluajtëshme mund të fitohet edhe nëse nuk plotësohen të gjitha kushtet e kërkuara për regjistrim

në librin publik të të drejtave të pasurive të patundshme. Në këtë rast, nëse kërkohet regjistrimi i

së drejtës së pronës, fitimi i së drejtës do të shënohet paraprakisht (pararegjistrim).

Me pararegjistrimin, e drejta e pronësisë do të fitohet, me kusht që të vijojë justifikimi i

mëtejshëm i këtij regjistrimi paraprak. Nëse para-regjistrimi justifikohet plotësisht, e drejta e

pronësisë është fituar në momentin kur është paraqitur kërkesa për regjistrim të së drejtës në

librin publik.30

Konsiderohet se libri publik për regjistrimin e të drejtave të pasurive të patundshme

pasqyron vërtet dhe saktë gjendjen faktike dhe juridike të pasurive të paluajtshme. Ai që me

mirëbesim mbështetet në ato që shkruhen në librin publik, duke mos ditur që ato që shkruhen në

të nuk janë të vërteta ose se gjendja jashtë librit publik është e ndryshme, ai gjithashtu ka të

drejtën e mbrojtjes sipas dispozitave të parashikuara me ligj.Mungesa e mirëbesimit nuk mund t’i

mveshet si fajësi askujt për moskqyrjen e situatës përtej asaj që është shkruar në librin publik.

Me regjistrimin, blerësi fiton të drejtën e pronësisë së pasurisë së paluajtshme nga

pronari, nëse në bazë të asaj që është shkruar në librin publik për të drejtat e pasurisë së

patundshme me mirëbesim të fituar nga një person i cili ishte regjistruar si pronar i asaj pasurie

të paluajtshme, megjithëse nuk është, të regjistruarit nuk i hiqet e drejta për shkak të

parregullsive.

Heqja e të drejtës së pronës mund të kërkohet për shkak të pasaktësisë së regjistrimit të

mëparshëm me një padi për fshirje brenda tre vjetësh nga dita e regjistrimit.

29


153/2015 и 192/2015 30

Neni 149, Ligji për pronësi dhe të drejtat tjera sendore, Gazeta zyrtare e RM, 18/2001

36

2.2 Kontrata si bazë juridike për realizimin e qarkullimit juridik

2.2.1 Kontrata e shitblerjes si veprim juridik për bartjen e pronësisë

Kontrata e shitblerjes ka për objekt kalimin e pronësisë së një sendi ose një të drejte

kundrejt pagimit të një çmimi. Në rast se kontrata ka për objekt sendin e paluajtshëm posedon

këto karakteristika: qëllimi i saj është kalimi i pronësisë së paluajtshme ose ndonjë të drejte reale

mbi të nga një person në tjetrin; objekt i kontratës janë sendet e paluajtshme (tokë, pyll, kullotë,

shtëpi banimi, ndërtesë industriale etj.); si veprim juridik bëhet gjithmonë kundrejt shpërblimit;

kontrata e shitjes është kontratë konsesuale; kontrata e shitblerjes është kontratë e dyanshme.31

Kontrata e shitblerjes si veprim juridik për kalimin e pronësisë së sendeve të paluajtshme

dhe të të drejtave reale mbi to, duhet të bëhet me akt noterial dhe të regjistrohet, përndryshe kjo

kontratë nuk është e vlefshme.

Kontrata konsiderohet e lidhur në momentin kur personi që ka bërë propozimin vjen në

dijeni të pranimit nga pala tjetër të propozimit të bërë prej tij. Propozimi është deklarata që

përmban në vetvete të gjithë elementet thelbësore të kontratës, e cila bëhet me qëllimin për të

marrë përsipër një detyrim nga palët. Nga pikëpamja subjektive shiko-het deklarimi i vullnetit të

palës. Nga pikëpamja objektive propozimi duhet të jetë i plotë dhe të përmbajë të gjithë

elementet thelbësore. Nga pikëpamja formale, propozimi duhet të ketë formën që ligji parashikon

për kontratën që do të lidhet. Pra, kontrata paraqet një veprim juridik me anë të së cilës një ose

disa palë krijojnë, ndryshojnë ose shuajnë një marrëdhënie juridike. Që kontrata e tjetërsimit të

pasurive të paluajtsh-me dhe konkretisht, kontrata e shitblerjes si veprim juridik të jetë e vlef-

shme është e domosdoshme që të plotësohen të gjitha kushtet e parashi-kuara me ligj si: pëlqimi i

palëve, shkaku i ligjshëm, objekti i kontratës të jetë i përcaktuar dhe i ligjshëm, forma e kërkuar

ligjore.

Pasoja më e rëndësishme juridike e kontratës së shitjes është kalimi i së drejtës së

pronësisë nga shitësi tek blerësi. Ky moment ka rëndësi të madhe sepse që nga ky moment

shitësi pushon së qeni pronar i sendit ndërsa blerësi bëhet pronar i ri i tij duke i lindur e drejta ta

kërkojë sendin nga kushdo qoftë. Veç kësaj, rreziku i humbjes apo dëmtimit rastësisht të sendit

pa fajin e ndonjërës nga palët që nga ky moment rëndon mbi blerësin. Blerësi i fundit nuk ka më

31

Maho, Besnik, Fitimi i pronësisë mbi pasuritë e paluajtshme, UET-press, Tiranë, 2009, fq.35-38

37

të drejtë të kërkojë nga shitësi dorëzimin e një sendi tjetër të të njëjtit lloj dhe njëkohësisht

detyrohet t’i paguajë çmimin shitësit nëse nuk ia ka paguar atë më parë. Thelbi i fitimit të së

drejtës së pronësisë me titull të prejardhur qëndron pikërisht në faktin që pronari i ri e fiton të

drejtën e pronësisë mbi sendin vetëm në qoftë se tjetërsuesi është pronar i tij.

Në aspektin praktik rëndësi të veçantë paraqet fakti se: cili do të konsiderohet momenti i

kalimit të së drejtës së pronësisë mbi sendin, cili do të konsiderohet titulli i pronësisë si dhe kur

fiton të drejtën blerësi që të realizojë të drejtat e tij mbi sendin? Legjislacioni maqedonas pranon

sistemin e lidhjes së kontratës si rregull të përgjithshëm dhe regjistrimi i palujtshmërisë në Zyrat

për regjistrim të këtyre palujtshmërive. Mënyra e përpilimit të aktit noterial të tjetërsimit të

pasurisë së paluajtshme është parashikuar shprehimisht dhe në ligjin “Për noterinë”, sipas të cilit:

“Akti noterial për tjetërsimin ose njohjen e pronesisë mbi sende të paluajtshme, ose të një të

drejte reale mbi to, kryhet nga noteri, pasi të ketë verifikuar pronësinë e palës mbi sendin e

paluajtshëm. Për këtë qëllim ajo i paraqet noterit dokumentet e pronësisë të lëshuara nga organi

kompetent dhe kur sendi nuk figuron i regjistruar, një vendim gjyqësor për vërtetim prone-sie.

Noteri duhet të shënojë në akt verifikimin e bërë”. Pra, vlen të kon-kludohet se: “Pronësia mbi

një pasuri të paluajtshme kalon në çastin e lidhjes së kontratës së tjetërsimit të kësaj pasurie.

Blerësi ose përfituesi i kësaj pasurie bëhet pronar i ligjshëm i saj që në momentin e nënshkrimit

të kontratës duke fituar dhe të gjitha të drejtat dhe detyrimet që lidhen me të qenit pronar mbi

këtë pasuri”.32

2.2.2 Kontrata e dhurimit dhe testamenti si veprime juridike për bartjen e

paluajtshmërive

Kontrata e dhurimit dallon nga kontrata e shitblerjes për nga një element thelbësor që

është shpërblimi, kontrata e dhurimit nuk përfshin shpërblimin si kundërvlerë për kalimin e

pronësisë së paluajtëshme ose një të trejte reale mbi to, nga një person tek tjetri. Kontrata e

dhurimit është kontratë e njëanëshme, e cila përbëhet nga dy subjekte, nga njëra anë qëndron

dhuruesi të cilin ligji e ngarkon me detyrime dhe nga ana tjetër përfituesi i dhurimit është pala e

cila përfiton të drejta.33

32

Asani, Zineta; Kadri Shahinoviq, Arlinda, “Veprimet juridike për bartjen e paluajtshmërive sipas legjislacionit të

Republikës së Maqedonisë së Veriut, Revista Shkencore Centrum, Nr.12, Shkup, 2019 33

Maho, Besnik, vep. e cit. fq. 45

38

Kontrata e dhurimit është e një forme të veçantë për shkak të afërsisë që ajo ka me

veprimet e njëanshme mortis causa (testamentin), duke u vendosur kështu në një pozicion të

ndërmjetëm midis veprimeve juridike të dyanshme dhe veprimeve juridike të njëanshme, por

duke u dalluar dhe shmangur edhe nga kontratat e tjera për faktin se në të nuk gjejnë zbatim

dispozitat mbi negocimin e palëve në fazën paraprake për të lidhur kontratën, kjo edhe për vetë

natyrën e dhurimit dhe që kufizohet vetëm në një pranim ose refuzim të propozimit të bërë dhe

kjo rreptësisht sipas formave të kërkuara në ligj. Nëse qoftë edhe për një moment do të pranonim

të kundërtën, pra negocimin në fazën paraprake të lidhjes së kontratës së dhurimit, do të dilnim

tej nocionit të dhurimit si “dhënie e diçkaje vetëm prej vetes në favor të një personi tjetër”, ku

është dhuruesi i vetmi person që me vullnetin e lirë kontraktor përcakton se nga cilat të drejta

është në gjendje dhe i gatshëm të heqë dorë për ta kaluar ato një personi tjetër, përfituesit. Çdo

tejkalim apo thyerje e këtij koncepti dhe hapja e shtegut për negocim paraprak mes palëve në

fazën përpara nënshkrimit të kontratës, do të linte hapësira të mjaftueshme për veprime fiktive

apo transaksione të tjera civile, të mbuluara me anën e dhurimit. Kontrata e dhurimit është e një

forme të veçantë për shkak të afërsisë që ajo ka me veprimet e njëanshme mortis causa

(testamentin), duke u vendosur kështu në një pozicion të ndërmjetëm midis veprimeve juridike të

dyanshme dhe veprimeve juridike të njëanshme, por duke u dalluar dhe shmangur edhe nga

kontratat e tjera për faktin se në të nuk gjejnë zbatim dispozitat mbi negocimin e palëve në fazën

paraprake për të lidhur kontratën, kjo edhe për vetë natyrën e dhurimit dhe që kufizohet vetëm në

një pranim ose refuzim të propozimit të bërë dhe kjo rreptësisht sipas formave të kërkuara në

ligj. Kjo është një veçanti që e dallon kontratën e dhurimit nga kontratat e tjera, pasi fakti se

dhuruesi, bashkë me propozimin për dhurim, mund të ketë dorëzuar edhe sendin te përfituesi,

nuk përbën shkak që juridikisht kontrata të cilësohet e lidhur.

Veprime juridike për shkak të vdekjes janë veprimet kur vdekja është kushti i

domosdoshëm për efikasitetin e veprimit dhe se pa ekzis-tencën e të cilit veprimi juridik nuk

mund të sjellë pasoja të synuara në momentin e kryerjes të tij. Testamenti është rasti tipik dhe i

vetëm i veprimeve juridike mortis causa. Testamenti është një veprim juridik i njëanshëm që

realizohet nga një person i gjallë me qëllimin e vetëm që pas vdekjes së tij, ky akt të sjellë pasoja

tek një kategori e caktuar personash të cilët do të quhen trashëgimtarë.

39

Ashtu siç tek kontrata e dhurimit edhe të testamentit si veprim juridik kemi kalim të

pasurisë, të pronësisë. Me anë të testamentit, në mënyrë të caktuar trashëgimlënësi bën ndarjen e

pasurisë së vet, duke mos e cenuar pjesën e domosdoshme të trashëgimtarëve, kurse te dhuri-mi

dhuruesi ia fal pronësinë ose një të drejtë pasurore tjetër përfituesit. Pranimi i përfituesit është i

nevojshëm. Në rastin e testamentit ky pëlqim shprehet me mosrefuzim brenda afateve ligjore ku

“Heqja dorë duhet të bëhet me deklaratë të shkruar regjistrohet në gjykatën e rrethit të vendit ku

është çelur trashëgimia” dhe “Heqja dorë mund të bëhet nga trashëgimtari brenda tre muajve nga

çelja e trashëgimisë”. Testa-menti mund të anulohet në qoftë se cenon pjesën e domosdoshme të

trashëgimtarëve, ndërsa dhurimi mund të revokohet në raste të caktuara, me kusht që të jenë

plotësuar rrethanat e caktuara.

Si në marrëdhënien që lind për shkak të dhurimit dhe në atë që lind nga trashëgimia, kemi

kalimin e pasurisë nga titullari i së drejtës te përfituesi (që mund të jetë sipas rastit përfituesi i

dhurimit ose trashë-gimtari), dhe në të dy rastet kalojnë ato të drejta pasurore që i përkasin

beneficiarit, pra janë në pronësi të tij, me dallimin këtu se ky moment te dhurimi llogaritet nga

momenti i lidhjes së kontratës që përbën edhe momentin e shprehjes së vullnetit të përbashkët të

palëve, ndërsa te trashëgimia nga momenti i çeljes së trashëgimisë që është një moment i

ndryshëm nga ai i shprehjes së vullnetit të testatorit. Një ndryshim që duhet vënë re qëndron

edhe tek koncepti i pasurisë, i cili ndryshon tek të dyja veprimet juridike p.sh. te trashëgimia, me

të drejtë pasurore do të kuptojmë jo vetëm sendet, por edhe tërësinë e të drejtave dhe detyri-meve

pasurore të trashëgimlënësit, ndërsa te dhurimi, me të drejtë pasurore do të kuptojmë sendet dhe

të drejtat reale të dhuruesit. Në këtë mënyrë do të vërejmë, se shohim se nocioni i pasurisë te

trashëgimia është një koncept shumë i gjerë në raport me atë të kontratës së dhuri-mit, duke qenë

se në të përfshihen të drejtat pasurore që mund të jenë reale ose detyrimi, ndërkohë te dhurimi

kemi vetëm të drejtat reale.

Testamenti, si vullnet i shprehur nga testatori është një veprim juridik i njëanshëm, ku për

vlefshmërinë e tij ka rëndësi shprehja e vullnetit vetëm të testatorit, mjafton ky të jetë shprehur

sipas formës të kërkuar nga ligji dhe ku pëlqimi i trashëgimtarit ka lidhje vetëm me këtë të fundit

nëse do të pranojë ose jo pasojat e testamentit, duke zgjidhur me efekt prapaveprues një

marrëdhënie automatikisht të lindur. Pranimi ose mospranimi nga ana e trashëgimtarit nuk cenon

vlefshmërinë ligjore të testamentit, ndërkohë që te dhurimi, si veprim juridik i dyanshëm që

40

është, pëlqimi i përfituesit të dhurimit është esencial për lidhjen e kontratës. Mungesa e këtij

pëlqimi nga ana e përfituesit e lë pa pasoja juridike vullnetin e dhuruesit. 34

2.3 Qarkullimi në bazë të lejes administrative

Vendimi i gjykatës ose i një organi tjetër është formë e qarkullimit të pronësinë në rastet

dhe në kushtet e përcaktuara me ligj. E drejta e pronësisë fitohet në momentin e vlefshmërisë së

vendimit gjyqësor, përkatësisht përfundimin e vendimit të një organi tjetër, nëse diçka tjetër nuk

përcaktohet me ligj dhe as nuk lind nga qëllimi për të cilin është marrë vendimi.

Siç thuhet edhe në LPDS, e drejta e pronës fitohet në momentin e vendimit të formës së

prerë të gjykatës, përkatësisht të formës së prerë të vendimit të një organi tjetër, përveç nëse me

ligj përcaktohet diçka tjetër, e nëse nuk rrjedh nga qëllimi për të cilin është marrë vendimi.

Fitimi i së drejtës së pronësisë me vendim të një gjykate ose organi tjetër nuk i shuan të

drejtat reale që i përkisnin personave të tjerë atij sendi, përveç atyre për të cilat përcaktohet me

atë vendim ose me një ligj të veçantë, ose sipas natyrës së sendit nuk mundet më tej ekzistojnë.35

Të drejtën për të kërkuar shënimin e së drejtës së pronësisë në librin publik e ka çdo

person fizik dhe juridik, i cili me vendim të gjykatës ose organit tjetër do të fitojë të drejtën e

pronësisë mbi pasurinë e paluajtshme. Pronësia e pasurisë së paluajtshme e fituar me vendim të

gjykatës ose të një organi tjetër nuk mund të kundërshtojë të drejtën e personit i cili, duke u

mbështetur në atë që është shkruar në librin publik, ka shkruar të drejtën e tij mbi pasurinë e

paluajtshme me mirëbesim derisa të regjistrohet e drejta e fituar me vendim. një gjykate ose një

autoriteti tjetër.36

34

Asani, Zineta; Kadri Shahinoviq, Arlinda, vep. e cit. 35

Neni 154, Ligji për pronësi dhe të drejtat tjera sendore, Gazeta zyrtare e RM, 18/2001 36

Neni 155, po aty.

41

2.4 Qarkullimi juridik nga jopronari (konfiskimi, nacionalizimi, denacionalizimi,

shpronësimi (ekspropriimi))

2.4.1 Konfiskimi

Konfiskimi nënkupton marrjen e sendeve pa kompensim në bazë të normave juridike

penale dhe administrative nga prona private dhe kalimi i tyre në pronësi të shtetit. Konfiskimi

vjen si pasojë e kryerjes së veprave penale.37

Me vendim të gjykatës ose organit tjetër për konfiskimin e përkohshëm të pasurisë,

fitimit pasuror ose sendeve, gjykata ose një organ tjetër do të informojë Agjencinë për

Menaxhimin e Pasurisë së Konfiskuar. Prona, përfitimi pasuror dhe sendet e konfiskuara i

kalohen AMPK-së.

Gjatë marrjes në dorëzim të pasurisë, fitimit të pronës dhe sendeve përpilohet një raport i

cili përmban të dhëna për llojin, sasinë, gjendjen në të cilën ato janë marrë, personin nga i cili

është marrë, si dhe vlerësimin e vlerës së përcaktuar nga një vlerësues i çertifikuar dhe të dhëna

për pasurinë e konfiskuar, fitimin pasuror dhe sendet.38

Nëse pasuria e paluajtshme konfiskohet me vendim përfundimtar, AMKP-ja njofton

Qeverinë, e cila mund të marrë vendim për dhënien e pasurisë së paluajtshme një organi tjetër

shtetëror pa kompensim, në përputhje me ligjin.39

Pasuria e konfiskuar mund të shitet me vendim të Qeverisë dhe në këtë formë ajo bëhet

pjesë e qarkullimit juridik përmes formës kontraktuale.

2.4.2 Nacionalizimi

Nacionalizimi është kalimi i pronësisë private mbi sendet e caktuara në pronësi të shtetit.

Dallimi i nacionalizimit nga konfiskimi qëndron në tre aspekte konkrete: 1) Nacionalizimi i

konsiston në marrjen e pasurisë me kompensim ndërsa, konfiskimi paraqet marrjen e pasurisë pa

kompensim, 2) Konfiskimi vjen si pasojë e veprës penale ose kundërvjtjes administrative, kurse

tek nacionalizimi marrja e pasurisë nuk ndodh për këtë arsye por, marrja vjen si masë

37

Aliu, Abdulla, vep. e cit., fq.123 38

Neni 24, Ligji për Menaxhimin e Pasurisë së Konfiskuar, Fitimet Pasurore dhe Sendet e Konfiskuara në

Procedurën Penale dhe Kundërvajtëse, Gazeta Zyrtare nr.98/2008 39

Neni 31, po aty.

42

ekonomike-politike me qëllim që të forcohet prona shtetërore dhe 3)Konfiskimi zbatohet mbi

pronën konkrete ndërsa nacionalizmi zbatohet mbi një grup të tërë të veprimtarisë ekonomike.40

2.4.3 Denacioalizimi

Mbi nacionalizimin janë krijuar shumë akte juridike ligjore dhe procesi i nacionalizimit të

pronave si toka, ndërtime dhe veprimtari tregtare ka vazhduar me vite. Në këtë formë është

mundësuar shuarja e pronësisë private në masë të madhe dhe kalimi i saj në pronësi të shtetit. Por

pasuria nga private në atë shtetërore ka ndodhur edhe në sajë të reformave të ndryshme siç është

reforma agrare, me marrjen e pasurisë nga bashkëpuntorët e okupatorëve, po ashtu edhe përmes

konfiskimit që është kryer për baza të ndryshme.

Pas ndryshimit të sistemit politik nga ai socialist në sistemin kapitalist-demokratik dhe

bashkë me të edhe sistemi juridik, fillon kthimi i pronave të marra nga shteti përmes formave të

sipër përmendura. Kjo në realitet paraqet një kthesë të rëndësishme në sferën e marrëdhënieve

juridike pronësore.

Në shumë raste nacionalizimi i pronave është marrë në formë të dhunshme dhe për këtë

arsye për denacionalizimin e këtyre pronave janë krijuar akte juridike ligjore të posaçme për

rregullimin e kthimit të këtyre pronave.41

Në Republikën e Maqedonisë së Veriut për rregullimin e denacionalizimit është krijuar

ligj i posaçëm mbi denacionalizimin42

, i cili përcakton kushtet dhe procedurën e kthimit të

pronës dhe llojin, kushtet dhe procedurën e dhënies së kompensimit për pronën e konfiskuar në

favor të shtetit.

Sipas këtij ligji43

prona kthehet, dmth jepet kompensim për pronën e personave fizikë dhe

të tempujve fetarë, manastireve dhe vakëfeve të konfiskuara pas 2 gushtit 1944:

në bazë të rregulloreve me të cilat është kryer konfiskimi i përgjithshëm dhe kufizimi i

pasurisë;

40

Aliu Abdulla, vep e cit. fq. 123 41

Aliu, Abdulla, vep. e cit. fq.124 42

Ligji për Denacionalizim, Gazeta Zyrtare nr.20/1998 43

Neni 2, po aty.

43

në bazë të rregullores për konfiskimin e pasurisë me qëllim të arritjes së qëllimeve të

qëllimit publik, si dhe pasurisë së shpronësuar për qëllimin e arritjes së qëllimeve të

përgjithshme të dobishme, përkatësisht interesit të përgjithshëm nëse nuk plotësohen

kushtet për kthimin e pasurisë në përputhje me dispozitat për shpronësim;

pa bazë ligjore.

2.4.4 Shpronësimi (Ekspropriimi)

Shpronësimi është mjet i zhveshjes së pronarit nga pronësia, por në të njëjtën kohë edhe

një mënyrë fitimi të pronësisë së shtetit mbi sendet e paluajtshme. Rëndësia e këtij instituti dhe

mprehtësia e problemeve që rrjedhin prej tij, ka bërë që edhe akti juridik më i lartë i shtetit,

kushtetuta, të parashikojë shprehimisht çështjet që lidhen me shpronësimet.44

Shpronësimi paraqet kalimin e pronës private në pronësi të shtetit për interes të

përgjithshëm dhe për këtë jepet kompensim adekuat. Intersi për të cilën mund të shpronësohet

një pronë është hapsirë shumë e gjërë. Kështu, shpronësimi mund të bëhet sipas dispozitave

ligjore për ndërtimin e aeroporteve hekurudhave, rrugëve etj.

Objetk i shpronësimit janë patundshmëritë në pronësinë private. Kjo është një rregullativë

që buron nga kushtetuta, pikërisht në dispozitat kushtetuese ku garantohet e drejta e pronës dhe

kufizimet e të drejtës së pronës.45

Republika e Maqedonisë së Veriut me ligj të veçantë46

rregullon të drejtën e shpronësimit

i cili rregullon konfiskimin dhe kufizimin e së drejtës së pronësisë dhe të drejtave pronësore të

pasurive të paluajtshme me qëllim të realizimit të interesit publik të përcaktuar me ligj, dhe për

qëllimin e ndërtimit të objekteve dhe kryerjen e punëve të tjera, përcaktimin e interesit publik,

procedurën e shpronësimit dhe procedurat për përcaktimin e kompensimit të tregut.

Me shpronësimin për realizimin e interesit publik me rëndësi për Republikën e

Maqedonisë së Veriut, e drejta e pronësisë së personave fizikë dhe juridikë (pronë private) ose e

drejta e pronësisë së njësive të vetëqeverisjes lokale dhe qytetit të Shkupit (pronë komunale)

pushon, dhe e drejta e pronësisë kalon tek RMV. Me shpronësimin për realizimin e interesit

44

Maho, Besnik, vep. e cit, fq.72 45

Aliu, Abdulla, vep. e cit. fq.124 46

Ligji për ekspropriim, Gazeta Zyrtare e RMV nr.95/2012

44

publik me rëndësi lokale pushon e drejta e pronësisë së personave fizikë dhe juridikë (pronë

private) dhe themelohet e drejta e pronësisë së njësive të vetëqeverisjes lokale dhe qytetit të

Shkupit (pronë komunale).47

2.5 Qarkullimi juridik i të drejtave pasurore

Kalimi i pasurisë bazuar në një akt juridik të autorizuar nënkupton transferimin e

pronësisë nga pronari i mëparshëm te blerësi, në një mënyrë të përcaktuar me ligj. Një akt juridik

nënkupton një shprehje të caktuar të vullnetit të një ose më shumë subjekteve për shfaqjen e një

marrëdhënie juridike të caktuar. Bazuar në numrin e subjekteve, ekzistojnë akte juridike të

njëanshme (p.sh. testamentare) dhe bilaterale (p.sh. kontrata).

Prona juridike që fiton pronësinë e pasurive të paluajtshme, përveç elementeve thelbësore

që duhet të përmbajë, duhet të përfundohet me shkrim, përveç nëse parashikohet ndryshe me ligj.

Përvetësimi i së drejtës së pronës mbi bazën e një akti juridik dhe transferimin e pronësisë së një

sendi nga një subjekt në tjetrin nuk ndikon në të drejtat e palëve të treta për sendin, siç janë e

drejta e qirasë, pengut, etj. të cilat mbeten me ndryshimin e titullit të titullit.

Sipas LPDTS-së, një formë tjetër e qarkullimit juridik të pronësisë së paluajtshme është

edhe fitimi i pasurisë përmes trashëgimisë, ku e drejta e pronësisë së një sendi fitohet me

trashëgimi në momentin e hapjes së trashëgimisë së pasurisë së të ndjerit, përveç nëse

përcaktohet ndryshe me ligj.

Pas vlefshmërisë së vendimit për trashëgimi, trashëgimtari ka të drejtë të kërkojë

regjistrimin e së drejtës së pronësisë së pasurive të paluajtshme në një libër publik. Me fitimin e

së drejtës së pronësisë me anë të trashëgimisë, të drejtat e sendore që u përkisnin personave të

tjerë të sendit përkatës nuk pushojnë, përveç atyre për të cilat përcaktohet me ligj ose të cilat

sipas natyrës së sendit nuk mund të vazhdojnë të ekzistojnë.48

47

Neni 9, po aty. 48

Neni 153, Ligji për pronësi dhe të drejtat tjera sendore, Gazeta zyrtare e RM, 18/2001

45

KAPITULLI I TRETË

PROCEDURA E REGJISTRIMIT DHE ÇREGJISTRIMIT TË PALUAJTSHMËRIVE

DHE TË DREJTAVE TJERA PASURORE

Korniza juridike me anë të së cilës rregullohet regjitrimi i paluajtshmërive në RMV

kryesisht bazohet në Ligjin për Kadastër të Paluajtshmërive dhe ne Ligjin për pronësinë dhe të

drejtave të tjera pronësore.

Për të realizuar regjistrimin e pasurisë se paluajtshme pranë Agjencisë për regjistrim të

paluajtshmërive, subjekti i interesuar, duhet të disponojë aktet e fitimit të pronësisë të cilat janë:

• kontratat për kalimin e pronësisë së sendeve të paluajtshme;

• kontratat me të cilat krijohen, njihen, ndryshohen ose pushojnë të drejta pronësie mbi

sendet e paluajtshme, të drejta uzufrukti, emfiteoze e servituti e të drejta të tjera reale;

• aktet me të cilat hiqet dorë nga të drejta pasurore të mësipërme;

• vendimet e gjykatave me të cilat njihet cilësia e trashëgimtarit dhe fitohet pasuria e

trashëguar;

• aktet me të cilat krijohet një shoqëri ose një subjekt tjetër i së drejtës që ka në pronësi

pasuri të paluajtshme ose gëzon të drejta të tjera reale mbi to;

• vendimet e gjykatave ose organeve kompetente shtetërore që përkatësisht përmbajnë

fitimin ose njohjen e pronësisë mbi pasuritë e paluajtshme, pjesëtimin e pasurive të

paluajtshme ose që deklarojnë të pavlefshme veprimet juridike për kalimin e

pronësisë së regjistruar më parë rregullisht, si dhe aktet e përmbarimit gjyqësor për

sekuestrimin e pasurisë së paluajtshme ose shitjen në ankand të tyre.

Gjithashtu, vlen të potencohet që , veprimi juridik për kalimin e pronësisë së sendeve të

paluajtshme duhet të bëhet me akt noterial dhe të regjistrohet përndryshe është i pavlefshëm.49

3.1 Inicimi i procedurës

Bazë juridike për regjistrim në kadastrën e patundshmërive janë dokumentet për bazë

juridike në bazë të cilave bëhet regjistrimi/realizimi i ndryshimeve në kadastrën e

49

Asani, Zineta; Kadri Shahinoviq, Arlinda, vep. e cit.

46

patundshmërive. Dokumentet për bazë juridike duhet të propozohen në origjinal ose në kopje të

verifikuar nga subjekt i autorizuar për kryerjen e llojit të tillë të autorizimit publik.50

Përmbaruesit, kreditorët e pengut dhe organet kompetente që zbatojnë procedura të

lidhura me patundshmëritë në pajtim me ligjin, munden në Agjenci të dorëzojnë fletëparaqitje

për regjistrim të patundshmërive të cilat gjatë themelimit të kadastrës së patundshmërive kanë

mbetur me të drejta të paregjistruara. Me fletëparaqitje subjektet duhet të parashtrojnë bazë

juridike për regjistrim, elaborat gjeodezik dhe dëshmi për kompensim të paguar për regjistrim.

Llojet e regjistrimit në kadastrën e patundshmërive janë regjistrimi, parashënimi dhe

shënimi. Regjistrimi është regjistrim i plotë dhe definitiv, i pakushtëzuar i krijimit ose

ndërprerjes së: të drejtës së pronësisë dhe nënformave të së drejtës së pronësisë (bashkëpronësi

dhe pronësi e përbashkët) dhe të drejtave tjera reale (e drejta e servitutit, e drejta e hipotekës, e

drejta e ngarkimit real dhe e drejta e qirasë afatgjate të tokës ndërtimore në pajtim me Ligjin për

tokë ndërtimore), në kushte dhe në mënyrë të përcaktuara me ligj.

3.1.1 Parashënimi – Regjistrimi i kushtëzuar

Parashënimi është regjistrimi i kushtëzuar i marrjes apo ndërprerjes së të drejtës së

pronësisë dhe të nënformave të së drejtës së pronësisë së patundshmërisë kur është parashtruar

fletëparaqitje për regjistrim në kadastrën e patundshmërive, e nuk janë plotësuar parakushtet

juridike, përkatësisht kushtet për regjistrimin dhe nëse baza për regjistrimin përfundimtar nuk

është e përfaqësuar në mënyrë të mjaftueshme.

Me dorëzimin e dëshmisë se janë plotësuar parakushtet juridike, përkatësisht kushtet për

regjistrimin, shlyhet parashënimi dhe njëkohësisht regjistrohet e drejta e pronësisë.

Pas kalimit të gjashtë muajve nga dita e parashënimit të kryer, parashënimi nuk prodhon

veprim juridik dhe mund të shlyhet me fletëparaqitje të bartësit të së drejtës së pronësisë së

patundshmërisë në të cilën është e kryer parashënimi.

Nëse shlyerja e parashënimit nuk kryhet në afatin e përcaktuar, Agjencia me detyrë

zyrtare do ta shlyejë parashënimin.

50


153/2015 и 192/2015

47

Veprimi juridik i parashënimit përbëhet në atë që sigurohet përparësi e regjistrimit nëse

vetë regjistrimi vërtetohet në pajtim me kushtet e regjistrimit të të drejtave të përcaktuara me ligj.

3.1.2 Parashënimi i ndërtimit të ardhshëm51

Në kadastrën e patundshmërive parashënohet edhe e drejta e pronësisë dhe nënformat e

së drejtës së pronësisë (bashkëpronësi dhe pronësi e përbashkët) e ndërtesës dhe pjesës së

veçantë të ndërtesës, si dhe e drejta e pronësisë së pjesëve të përbashkëta të ndërtesave janë në

funksion të pjesës së veçantë të ndërtesës, kur janë në fazë të ndërtimit, me regjistrim të të

dhënave për personat që kanë të drejtë për ndërtim në pajtim me lejen për ndërtim dhe të dhënat

për ndërtesat, pjesët e veçanta dhe të përbashkëta të ndërtesave të marra nga projekti themelor i

verifikuar nga organi kompetent.

Me parashënimin sigurohet përparësi e shënimit të veprave juridike për qarkullim të të

drejtave të parashënuara, në lidhje me veprat tjera eventuale juridike që do të dorëzohen për

shënim.

Parashënimi kryhet pas fletëparaqitjes nga organi kompetent për lëshimin e lejes së

plotfuqishme për ndërtim, të dorëzuar në formë elektronike. Ndryshimet e krijuar në rrjedhën e

ndërtimit që janë të lidhura me lejen për ndërtim, me personat që kanë të drejtë për ndërtim, me

pjesët e së drejtës për ndërtim, me projektin themelor, si dhe ndryshime tjera që janë të lidhura

me ndërtimin, regjistrohen në listën e parashënimit të ndërtimit dhe shënohen në aktzotërimin

pas fletëparaqitjes së organit kompetent, të cilës i bashkëngjiten dokumentet për bazë juridike me

të cilat janë krijuar ndryshimet, si dhe dëshmi për pagesë të kryer të kompensimit për regjistrim

të ndryshimit.

E drejta e parashënimit të ndërtimit shlyhet dhe regjistrohet e drejta e pronësisë, pas

fletëparaqitjes së organit kompetent, të cilës i bashkëngjiten dokumentet për bazë juridike me të

cilat rregullohet përdorimi i ndërtimit, në pajtim me dispozitat e Ligjit për ndërtim, elaborat

gjeodezik nga matja e kryer, si dhe dëshmi për pagesë të kryer të kompensimit për regjistrim të

ndryshimit.

51

Neni 172, po aty.

48

3.1.3 Shënimi52

Shënimi është regjistrim i të drejtave obliguese (lizing i patundshmërive, marrëveshje për

koncesion të lidhura në pajtim me ligjin, marrje me qira të patundshmërisë dhe e drejtë

kontraktuese e blerjes fillestare të patundshmërive), të masave paraprake dhe të përkohshme

(ndalime dhe kufizime) që janë me ndikim për të drejtat e patundshmërive, të fakteve që janë me

ndikim për patundshmëritë, si dhe të drejtave tjera, regjistrimi i të cilave është përcaktuar me ligj

tjetër.

Fakte që shënohen në kadastrën e patundshmërive janë:

gjendja personale e bartësit të së drejtës (mituri, person i vdekur, kujdestari, heqje e

aftësisë për punë, vazhdim i të drejtës prindërore, menaxhim me pronë të përbashkët të

bashkëshortëve, likuidim, riorganizim, procedurë falimentimi e të tjera),

fakti se e drejta e pronësisë së patundshmërisë është fituar në bazë të bartjes fiduciare të

pronësisë,

fakti se në parcelë të caktuar kadastrore në rrjedhë është realizimi i ndërtimit për çfarë

është bërë parashënimi i të drejtës së pronësisë së ndërtesës dhe pjesës së veçantë të

ndërtesës kur është në fazë të ndërtimit me caktimin e numrit në listën për parashënimin e

ndërtimit,

e drejta e hipotekës së të drejtës së parashënuar të pronësisë së ndërtesës dhe pjesës së

veçantë të ndërtesës kur është në fazë të ndërtimit, si dhe

veprat juridike për qarkullim të së drejtës së parashënuar të pronësisë së ndërtesës dhe

pjesës së veçantë të ndërtesës kur është në fazë të ndërtimit.

Në kadastrën e patundshmërive shënohen edhe fakte të tjera që janë me rëndësi për

fitimin, ndryshimin, ndërprerjen ose bartjen e të drejtave të patundshmërisë, shënimi i së cilës

është paraparë me ligj.

Shënimi në kadastër të patundshmërive kryhet në bazë të:

ligjit,

52

Neni 173, po aty.

49

vendimeve të plotfuqishme gjyqësore, vendimeve për masë të përkohshme, masë

paraprake dhe akteve tjera për sigurimin e kërkesave në pajtim me ligj, vendimit të

Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut,

akteve përfundimtare, përkatësisht të plotfuqishme të organeve të pushtetit shtetëror, të

organeve të njësive të vetëqeverisjes lokale dhe të Qytetit të Shkupit, personave tjerë

juridikë dhe personave tjerë që me ligj u është besuar që të kryejnë autorizime publike

dhe

vepra juridike.

3.1.4 Dokumentet për regjistrim

Gjatë themelimit dhe mirëmbajtjes së kadastrës së patundshmërive shfrytëzohen

dokumente në të cilat përmbahet baza juridike. Për regjistrim të patundshmërive që kanë mbetur

me të drejta të pashënuara, e për të cilat nuk ekzistojnë të dhëna në kadastër të tokës, dokumentet

duhet të përmbajnë të dhëna të mjaftueshme për patundshmërinë dhe për bartësit e të drejtave të

patundshmërisë (adresa, numri, hyrja, banesa e ngjashëm) që në krahasim me të dhënat e

përfshira nga matja, mundësojnë identifikim të patundshmërisë (përputhja e të dhënave).

Për regjistrim të objekteve infrastrukturore në kadastrën e objekteve të infrastrukturës si

pjesë e kadastrës së patundshmërive, dokumentet duhet të përmbajnë të dhëna të mjaftueshme

për patundshmërinë dhe për bartësit e të drejtave të patundshmërisë (identifikator i objektit

infrastrukturor, tip i objektit infrastrukturor në klasifikimin bazë, tip i nënklasifikimit në kuadër

të klasifikimit bazë, gjatësi/lartësi/sipërfaqe, të dhëna personale dhe të adresës të subjekteve

bartës të të drejtave të objekteve infrastrukturore dhe të dhëna tjera specifike për objektin

infrastrukturor) që në krahasim me të dhënat e marra nga matja, mundësojnë identifikim të

patundshmërisë (përputhja e të dhënave).

Në procedurën e mirëmbajtjes së kadastrës së patundshmërive, llogaritet se ekziston

përputhje e të dhënave lidhur me bartësin e të drejtës së patundshmërive dhe patundshmërisë,

nëse të dhënat për paraardhësin juridik dhe të dhënat për patundshmërinë të theksuar në

dokumentin për bazën juridike janë identike me të dhënat për bartësin e të drejtës së

patundshmërisë dhe për patundshmërinë të regjistruara në kadastrën e patundshmërive para

parashtrimit të fletëparaqitjes.

50

Regjistrimi i të drejtave të patundshmërive në procedurën e mirëmbajtjes së kadastrës së

patundshmërive nuk do të kryhet nëse nuk ekziston përputhje e të dhënave të përmbajtura në

dokumentin për bazën juridike.

3.1.5 Kushte për regjistrim53

Kusht për regjistrim në kadastrën e patundshmërive është ekzistimi i bazës juridike të

volitshme për regjistrim. Llogaritet se baza juridike është e volitshme për regjistrim kur:

dokumentet për bazën juridike janë të lidhura në formë me shkrim/elektronike dhe të

verifikuara nga organi kompetent në pajtim me ligjin,

aktet e organeve kompetente janë përfundimtare, përkatësisht të plotfuqishme dhe

ekziston përputhje e të dhënave në dokumente.

3.2 Parimet kryesore

Parimi i regjistrimit të detyrueshëm54

Regjistrimi i të drejtës së pronësisë dhe të drejtave tjera reale të patundshmërive në

kadastrën e patundshmërive është i detyrueshëm, ndërsa regjistrimi i të drejtave tjera të

patundshmërive, parashënimi, si dhe shënimi i fakteve me ndikim për patundshmëritë, në rastet

kur ky është i parashikuar me këtë ose me ligj të veçantë.

Organet shtetërore dhe organet e njësive të vetadministrimit lokal, noterët, avokatët,

përmbaruesit dhe shërbimet tjera publike janë të detyruar që gjatë miratimit të vendimeve,

përkatësisht përpilimit dhe vërtetimit të dokumenteve t'i shfrytëzojnë të dhënat nga kadastra e

patundshmërive.

Rregullat mbi këtë parim kanë karakter imperativ të cilat urdhërojnë në zbatim të

detyrueshëm të regjistrimit në Agjensionin për kadastër të patundshmërive, e më pas në

shfrytëzim të detyrueshëm të të dhënave të paraqitura në KPP.55

Parimi i konstitutimit të regjistrimit56

53

Neni 173, po aty. 54


Живковска, Родна, „Коментар на Законот за катастар на недвижности„, Правен факултет – Јустиниан I,

Скопје, 2013, стр. 242

51

E drejta e pronësisë dhe të drejtat tera reale të patundshmërive fitohen me regjistrimin në

kadastrën e patundshmërive, ndërsa ndërpriten me shlyerjen e regjistrimit.

Meqënëse të drejtat sendore duhet të kenë veprim “erga omnes”, të veprojnë ndaj të

gjithëve, është e patjetësrsueshme që ato të regjistrohen në Kadastreën e pasurive të Paluajtshme.

Në momentin e regjistrimit të tyre (si modus aquirendi), bartësit e të drejtave do të përfitojnë të

drejta subjektive qytetare, për arsye se sistemi pronësor juridik i RMV-së përcaakton se në rastet

kur përfitohet një e drejtë duhet që patjetër të ketë edhe mënyrë ligjore për përfitimin e asaj të

drejte, që nënkupton se përveç marrjes të së drejtës së pronësisë mbi pasurin e paluajtshme duhet

që e njëjta edhe të regjistrohet.57

Parimi i publicitetit të së regjistruarës58

Të dhënat nga kadastra e patundshmërive janë publike, përveç nëse me ligj tjetër nuk

është paraparë ndryshe, thuhet në LKPP. Ky parim gjith përfshirës juridik, i mveshet edhe

procesit të regjistrimit të pasurive të paluajtshme, gjegjësisht punës së AKPP

Parimi i saktësisë dhe besueshmërisë në të regjistruarën59

Të dhënat në kadastrën e patundshmërive konsiderohen si të sakta, dhe personi i

vetëdijshëm i cili i ka besuar të regjistruarës në kadastrën e patundshmërive, duke mos ditur se

ajo që është e regjistruar është e pasaktë ose e paplotë nuk do të pësojë pasoja dëmtuese. Pra,

supozohet se të dhënat e paraqitura ndaj publikut nga AKPP janë të sakta dhe ato duhet të jenë të

besueshme nga publiku.

Parimi i ligjshmërisë gjatë regjistrimit60

Personi zyrtar gjatë regjistrimit në kadastrën e patundshmërive, sipas detyrës zyrtare

kujdeset nëse janë përmbushur kushtet për regjistrim të paraparë me këtë ligj, pa kontrolluar nëse

dokumentet për bazën juridike janë përpiluar, përkatësisht miratuar në pajtim me ligjin.

Përmbushja e parimit të ligjshmërisë në punën e AKPP-së, nënkupton që personi zyrtar duhet të

56


153/2015 и 192/2015 57

Живковска, Родна, vep. E cit. fq. 243 58


153/2015 и 192/2015 59


Neni 146, po aty.

52

ketë kujdes dhe të kontrollojë nëse janë plotësuar kushtet ligjore në rastin e regjistrimit të njl

pronësie mbi pronën e paluajtëshme.61

Parimi i prioritetit62

Regjistrimi në kadastrën e patundshmërive bëhet sipas kohës së pranimit të fletëparaqitjes

për regjistrim. Kjo nënkupton se personi zyrtar duhet të mbajë evidencë mbi kohën e pranimit të

fletëparaqitjes (ora, data, dita) në Agjensi dhe në bazë të pranimit duhet të marrë për ti punuar të

njëjtat.63

Parimi i përcaktimit64

E regjistruara në kadastrën e patundshmërive duhet doemos të jetë plotësisht e caktuar në

aspekt të patundshmërisë me të cilën ka të bëjë regjistrimi, bartësit të së drejtës së

patundshmërisë, si dhe në aspekt të të drejtave, përkatësisht fakteve tjera që regjistrohen.

Parimi i përcaktimit, thënë ndryshe përcakton formëm ose elementet përmbajtësore të një

regjistrimi në KPP e cila fillimit duhet të përmbajë të dhënat mbi sendin (paluajtshmërinë), të

dhënat mbi subjektin i cili është bartës i së drejtës mbi paluajtshmërinë dhe faktet plotësusese të

lidhura me atë regjistrim.

Parimi i mëvetësisë së regjistrimit65

Personi zyrtar i cili vepron për fletëparaqitjet për regjistrim/realizim të ndryshimeve në

kadastrën e patundshmërive në mënyrë të mëvetësishme sjell vërtetim në kuadër të autorizimeve

të dhëna.

Parimi i mëvetësisë së regjistrimit, si parim i ri nënkupton pavarësinë e personit zyrtar në

zhvillimin e procedurës për regjistrim, përkatësisht aplikimin e ndryshimeve në KPP si libër

publik.

61

Живковска, Родна, vep. e cit., fq. 243 62


153/2015 и 192/2015 63

Живковска, Родна, vep. E cit., fq.246 64


153/2015 и 192/2015 65

Neni 149, po aty.

53

3.3 Zhvillimi i procedurës

Regjistrimi i të drejtave të objekteve infrastrukturore në kadastrën e objekteve

infrastrukturore kryhet pas fletëparaqitjes së parashtruar.

Fletëparaqitja për regjistrim përmban sidomos:

të dhëna personale dhe të adresës së bartësit të së drejtës/pronarit të objektit

infrastrukturor,

të dhëna për NUAS/NUAQ të tij,

email adresë/numër telefonik të celularit,

të dhëna për bazën juridike të regjistrimit,

të dhëna për elaboratin gjeodezik për objektet infrastrukturore dhe

të dhëna për objektin infrastrukturor.

Me fletëparaqitjen për regjistrim, parashtruesi i fletëparaqitjes dorëzon dokument për

bazë juridike, elaborat gjeodezik për objektin infrastrukturor dhe dëshmi për kompensim të

paguar për regjistrim.

3.3.1 Parashtrimi i fletëparaqitjes për regjistrim

Aspekti i parastrimit të fletëparaqitjes për regjistrim rregullhen me Fletëparaqitja për

regjistrim bashkë me shtojcat mund të parashtrohet në formë elektronike ose në formë të shkruar,

personalisht ose përmes postës. Kur fletëparaqitja dhe shtojcat parashtrohen në formë

elektronike, duhet të nënshkruhen me certifikatë valide, të dhënë nga lëshuesi i autorizuar.

Kompensimin për regjistrimin e të drejtave të objekteve infrastrukturore në kadastrën e

objekteve infrastrukturore e paguan parashtruesi i fletëparaqitjes. Kur kompensimi paguhet në

formë elektronike, dëshminë për pagesën e kryer, Agjencia e kontrollon në formë elektronike.

Në rast të vëllimit të zmadhuar të fletëparaqitjeve të parashtruara nga parashtrues i njëjtë,

Agjencia mund që me parashtruesin e fletëparaqitjeve të lidhë marrëveshje me të cilën e

rregullon mënyrën e pagesës.

Lartësia e kompensimit për regjistrim të objekteve infrastrukturore në kadastër të

objekteve infrastrukturore përcaktohet varësisht prej shpenzimeve reale për regjistrimin e tyre,

54

sasinë e të dhënave lëndë e regjistrimit të përmbajtura në elaboratin gjeodezik: metër për

gjatësi/lartësi/thellësi dhe metër katror/kub, ndërsa shprehet përmes njësisë matëse metër, metër

katror dhe metër kub, si dhe përmes vlerës së kërkesave të siguruara.

Lartësia e kompensimit përcaktohet me listë tarifore, të cilën e miraton Këshilli drejtues i

Agjencisë, për të cilën jep pëlqim Qeveria.

Fletëparaqitja për regjistrim të të drejtave të objekteve infrastrukturore, shënohet në

protokoll elektronik që në mënyrë automatike ndan numër të protokollit dhe jep vërtetim për

pranim të fletëparaqitjes. Vërtetimi për pranim të fletëparaqitjes jepet në formular në të cilin

shënohen të dhënat për kohën e parashtrimit të fletëparaqitjes, numri me të cilin fletëparaqitja

është shënuar në protokollin elektronik, si dhe për shtojcat e parashtruara me fletëparaqitjen.

Regjistrimi i të drejtave të objekteve infrastrukturore në kadastrën e patundshmërive

kryhet sipas kohës së pranimit të fletëparaqitjes. Kur janë parashtruar më shumë fletëparaqitje

për regjistrim të së drejtës për një objekt të njëjtë infrastrukturor, veprimi për fletëparaqitjet për

regjistrim kryhet sipas fletëparaqitjes që është pranuar e para.

Fletëparaqitjet për regjistrim që nuk i përmbajnë të dhënat e kërkuara si dhe

fletëparaqitjet të cilave nuk u është bashkëngjitur elaborati gjeodezik, Agjencia do t'i refuzojë me

vërtetim për refuzim.

Pas pranimit të fletëparaqitjes për regjistrim të objektit infrastrukturor në kadastrën e

objekteve infrastrukturore kryhet krahasim i të dhënave të përmbajtura në dokumentin për bazën

juridike me të dhënat e përmbajtura në elaboratin gjeodezik.

Nëse gjatë krahasimit konstatohet se ekziston përputhje e të dhënave, kryhet regjistrimi

në kadastër të objekteve infrastrukturore, për çfarë parashtruesit të fletëparaqitjes i jepet vërtetim

për regjistrim.

Nëse gjatë zbatimit konstatohet se nuk ekziston përputhshmëri e të dhënave,

fletëparaqitja për regjistrimin refuzohet me vërtetim për refuzim, ndërsa kryhet evidentimi i

objektit infrastrukturor në kadastrën e objektit infrastrukturor. Për evidentimin e kryer

parashtruesi i fletëparaqitjes njoftohet me vërtetim për refuzim.

55

Evidentimi në kadastrën e objekteve infrastruktura kryhet edhe në rast kur kërkesës për

regjistrim nuk i është bashkëngjitur dokument për bazën juridike, për çfarë parashtruesit të

fletëparaqitjes i dorëzohet njoftim për evidentimin e kryer.

Personi zyrtar detyrohet që ta kryejë regjistrimin e kërkuar ose ta refuzojë fletëparaqitjen

për regjistrim në afat jo më të gjatë se 15 ditë pune nga dita e pranimit të fletëparaqitjes për

regjistrim.

Nëse personi zyrtar nuk e kryen regjistrimin e kërkuar ose nuk e refuzon fletëparaqitjen

në afatin e përcaktuar, parashtruesi i fletëparaqitjes ka të drejtë që në afat prej tri ditëve të punës

të parashtrojë kërkesë në sekretarinë e drejtorit të Agjencisë dhe drejtori të miratojë vërtetim.

Nëse drejtori i Agjencisë nuk ka sekretari, fletëparaqitja parashtrohet në sekretarinë e selisë së

Agjencisë.

Formën dhe përmbajtjen e kërkesës, e përcakton Këshilli drejtues i Agjencisë. Me

kërkesën parashtruesi i fletëparaqitjes parashtron edhe kopje nga fletëparaqitja për regjistrim të

objekteve infrastrukturore në kadastrën e patundshmërive.

Drejtori i agjencisë detyrohet që në afat prej pesë ditëve të punës nga dita e parashtrimit

të kërkesës deri te sekretaria e drejtorit të Agjencisë, të sjellë vërtetim me të cilën paraqitja është

e pranuar ose e refuzuar.

Nëse drejtori i Agjencisë nuk miraton vërtetim në afatin e parashtruar, parashtruesi i

kërkesës mund ta njoftojë Inspektoratin Shtetëror Administrativ në afat prej pesë ditëve të punës.

Inspektorati Shtetëror Administrativ detyrohet në afat prej dhjetë ditëve nga dita e pranimit të

njoftimit, të kryejë mbikëqyrje në Agjenci nëse është zbatuar procedura në pajtim me ligjin dhe

në afat prej tri ditëve të punës nga dita e mbikëqyrjes së kryer, e njofton parashtruesin e

fletëparaqitjes për masat e marra.

Inspektori i Inspektoratit shtetëror administrativ pas mbikëqyrjes së kryer në pajtim me

ligjin, miraton aktvendim me të cilin e ngarkon drejtorin e Agjencisë që në afat prej dhjetë ditëve

të vendosë për fletëparaqitjen e parashtruar, përkatësisht ta miratojë ose refuzojë fletëparaqitjen

dhe ta njoftojë Inspektoratin shtetëror administrativ për aktin e miratuar. Me njoftimin dorëzohet

kopje nga akti me të cilin ka vendosur për fletëparaqitjen e parashtruar.

56

Nëse drejtori i Agjencisë nuk vendos në afat, inspektori do të parashtrojë kërkesë për

ngritje të procedurës kundërvajtëse për kundërvajtje të përcaktuar në Ligjin për inspeksion

administrativ dhe do të caktojë afat plotësues prej pesë ditëve të punës, në të cilin drejtori i

Agjencisë do të vendos për fletëparaqitjen e parashtruar për çfarë në afatin e njëjtë do ta njoftojë

inspektorin për aktin e miratuar. Me njoftimin dorëzohet kopje nga akti me të cilin ka vendosur

për fletëparaqitjen e parashtruar. Inspektori në afat prej tri ditëve të punës e informon

parashtruesin e fletëparaqitjes për masat e marra. Kështu, nëse drejtori i Agjencisë nuk vendos as

në afatin shtesë, inspektori në afat prej tri ditëve të punës do të parashtrojë kallëzim te prokurori

publik kompetent dhe në atë afat do ta informojë parashtruesin e fletëparaqitjes për masat e

marra.

Nëse inspektori nuk vepron pas njoftimit, parashtruesi i fletëparaqitjes në afat prej pesë

ditëve të punës, ka të drejtë të parashtrojë kundërshtim në sekretarinë e drejtorit të Inspektoratit

shtetëror administrativ. Nëse drejtori nuk ka sekretari, kërkesa parashtrohet në sekretarinë e

selisë së Inspektoratit shtetëror administrativ.

Drejtori i Inspektoratit shtetëror administrativ detyrohet që në afat prej tri ditëve të punës

ta shqyrtojë kundërshtimin dhe nëse konstaton se inspektori nuk ka vepruar pas njoftimit nga

parashtruesi i fletëparaqitjes nuk parashtron kallëzim, drejtori i Inspektoratit shtetëror

administrativ do të parashtrojë kërkesë për ngritjen e procedurës kundërvajtëse për kundërvajtje

të përcaktuar në Ligjin për inspeksion administrativ për inspektorin dhe do të caktojë afat

plotësues prej pesë ditëve të punës në të cilin inspektori do të kryejë mbikëqyrje në Agjenci nëse

është zbatuar procedura në pajtim me ligjin dhe në afat prej tri ditëve të punës nga dita e

mbikëqyrjes së kryer do ta informojë parashtruesin e kërkesës për masat e marra.

Nëse inspektori nuk vepron as në këtë afat, drejtori i Inspektoratit shtetëror administrativ

do të parashtrojë kallëzim te prokurori publik kompetent kundër inspektorit dhe në afat prej tri

ditëve të punës do ta njoftojë parashtruesin e kërkesës për masat e marra. Në këtë rast, drejtori i

Inspektoratit shtetëror administrativ, menjëherë e më së voni në afat prej një dite pune, do të

autorizojë inspektor tjetër që ta zbatojë mbikëqyrjen menjëherë. Më pas, drejtori i Inspektoratit

shtetëror administrativ në afat prej tri ditëve të punës do ta informojë parashtruesin e

fletëparaqitjes për masat e marra.

57

Në rastin kur drejtori i Inspektorati shtetëror administrativ nuk vepron në pajtim me

rregullat e paraqitura më lartë, parashtruesi i kërkesës mund të parashtrojë kallëzim te prokurori

publik kompetent në afat prej tetë ditëve të punës, poashtu nëse drejtori i Agjencisë nuk vendos

në afat, parashtruesi i kërkesës mund të ngrejë kontest administrativ në gjykatën kompetente, ku

procedura në Gjykatën Administrative është urgjente.

Pas miratimit të aktit nënligjor, i njëjti menjëherë, e më së voni në afat prej 24 orëve

publikohet në ueb faqen e Agjencisë.

3.3.2 Regjistrimi i patundshmërive që kanë mbetur me të drejta të

paregjistruara

Regjistrimi i patundshmërive që kanë mbetur të paregjistruara, kryhet me parashtrimin e

fletëparaqitjes për regjistrim, të cilës i bashkëngjitet baza juridike për regjistrim, elaborat

gjeodezik dhe dëshmi për kompensim të paguar.

Fletëparaqitja për regjistrim përmban:

të dhëna personale dhe të adresës së bartësit të së drejtës/shfrytëzuesit të patundshmërisë,

të dhëna për NUAS/NUAQ të tij,

të dhëna për bazën juridike për regjistrim,

të dhëna për elaboratin gjeodezik,

të dhëna për patundshmërinë dhe

email adresë, numër telefonik të celularit.

Fletëparaqitjet për regjistrim që nuk i përmbajnë të dhënat e kërkuara, si dhe

fletëparaqitjet për regjistrim me të cilat nuk janë parashtruar baza juridike për regjistrim,

elaborate gjeodezik dhe për të cilat nuk është bërë pagesa për kompensim për regjistrim,

refuzohen me vërtetim për refuzim.

Pas pranimit të fletëparaqitjes për regjistrim bëhet krahasimi i të dhënave të përmbajtura

në fletëparaqitjen për regjistrim me të dhënat në bazën juridike dhe të dhënat e marra nga matja,

të përmbajtura në elaboratin gjeodezik.

Kur gjatë regjistrimit të të drejtave të patundshmërive që gjenden në komunat kadastrore,

në të cilat ka qenë në zbatim kadastra e tokës e themeluar në bazë të matjes së kryer (kadastër e

58

matur), do të përcaktohet se sipërfaqja e parcelës kadastrore e përmbajtur në bazën juridike

dallohet nga sipërfaqja e përfshirë me matje, e shmangia është deri në 5% nga sipërfaqja e

parcelës kadastrore e përmbajtur në bazën juridike, por jo më e madhe se 500 m2, në kadastrën e

patundshmërive regjistrohet sipërfaqja e parcelës kadastrore e përfshirë me matje. Ndërsa kur

gjatë regjistrimit të të drejtave të patundshmërive që gjenden në komunat kadastrore, në të cilat

ka qenë në zbatim kadastra e tokës e themeluar pa matje të kryer (kadastër e regjistrimit), do të

përcaktohet se sipërfaqja e parcelës kadastrore e përmbajtur në bazën juridike dallohet nga

sipërfaqja e përfshirë me matje, e shmangia është deri në 20% nga sipërfaqja e parcelës

kadastrore e përmbajtur në bazën juridike, por jo më e madhe se 1000 m2, në kadastrën e

patundshmërive regjistrohet sipërfaqja e parcelës kadastrore e përfshirë me matje.

Në rast kur gjatë matjes së gjendjes faktike është konstatuar se vija kufitare e parcelës

kadastrore lëndë e matjes shmanget nga vija kufitare e parcelës kadastrore, të regjistruar në

kadastrën e patundshmërive, me ç'rast dallimi i sipërfaqes së marrë gjatë matjes është në kuadër

të shmangies së lejuar, regjistrohet sipërfaqja e përcaktuar me matjen, nëse me elaborat

gjeodezik janë parashtruar deklarata për pëlqim për pranim të vijës kufitare dhe të sipërfaqes së

sapo përcaktuar të parcelës kadastrore që është lëndë e matjes, të nënshkruara nga bartësit të së

drejtave të parcelave kadastrore fqinje dhe të verifikuara nga organi kompetent në pajtim me

ligjin.

Kur dallimet e sipërfaqeve të parcelave kadastrore janë më të mëdha se shmangiet e

lejuara, për parcelat kadastrore merren të dhënat e mbledhura me matjen, të krahasuara me

gjendjen e planit kadastror nga kadastri i tokës dhe me bazat e bashkëngjitura juridike, kurse të

dhënat lidhje me bartësit e të drejtës dhe llojit të së drejtës, merren nga bazat juridike,

përkatësisht nga kadastra e tokës.

3.3.3 Regjistrimi i patundshmërive për të cilat në kadastër të tokës ekzistojnë

evidenca fiktive

Me fletëparaqitjen e palës, me të cilën dorëzohet elaborat gjeodezik dhe deklaratë pëlqimi

për pranimin e gjendjes faktike të dhënë nga bartësit e të drejtave të patundshmërive që kanë

qenë të evidentuara si rezultat i evidencave fiktive në kadastër të tokës, të verifikuar te noteri,

59

mund të kryhet regjistrimi i të drejtave të patundshmërive në kadastër të patundshmërive në pjesë

reale.

Kur të dhënat për sipërfaqen e ndërtesave, pjesëve të veçanta dhe të përbashkëta të

ndërtesave dhe objekteve tjera të grumbulluara me matjen dallohen nga të dhënat e përmbajtura

në bazën juridike për regjistrim, fletëparaqitja për regjistrim refuzohet. Në rastin kur dallimet në

të dhënat për sipërfaqen janë vetëm për dallimin si rezultat i përpunimit përfundimtar të pjesëve

të veçanta/të përbashkëta të ndërtesës (suvatimit, izolimit dhe ngjashëm), ndërsa janë plotësuar

kushtet për regjistrim në kadastër dhe është dorëzuar elaborati gjeodezik, kryhet regjistrimi i

sipërfaqes së zvogëluar të brendshme të përmbajtur në elaboratin gjeodezik.

Nëse gjatë zbatimit konstatohet se ekziston përshtatje e të dhënave të përmbajtura në

bazën juridike dhe elaboratin gjeodezik, bëhet regjistrim në kadastrën e patundshmërive, për

çfarë parashtruesit të fletëparaqitjes i jepet vërtetim për regjistrim. Fletëparaqitjet me të cilat janë

parashtruar baza juridike të cilat nuk janë të volitshme për regjistrim, refuzohen me vërtetim për

refuzim.

Personi zyrtar detyrohet që ta kryejë regjistrimin e kërkuar ose ta refuzojë fletëparaqitjen

për regjistrim në afat jo më të gjatë se 15 ditë pune nga dita e pranimit të fletëparaqitjes për

regjistrim. Nëse personi zyrtar nuk e kryen regjistrimin e kërkuar ose nuk e refuzon

fletëparaqitjen për regjistrim në afatin e caktuar, parashtruesi i fletëparaqitjes ka të drejtë në afat

prej tri ditëve të punës të parashtrojë kërkesë në sekretarinë e drejtorit të Agjencisë dhe drejtori të

miratojë vërtetim. Nëse drejtori i Agjencisë nuk ka sekretari, fletëparaqitja parashtrohet në

sekretarinë e selisë së Agjencisë.

Me kërkesën, parashtruesi i fletëparaqitjes parashtron edhe kopje të fletëparaqitjes për

regjistrim të objekteve infrastrukturore në kadastrën e patundshmërive. Drejtori i Agjencisë

detyrohet që në afat prej pesë ditëve të punës nga dita e parashtrimit të kërkesës në sekretarinë e

drejtorit të Agjencisë, të miratojë vërtetim me të cilin fletëparaqitja, miratohet ose refuzohet.

Nëse drejtori i Agjencisë nuk miraton vërtetim në afat, parashtruesi i kërkesës mund ta

njoftojë Inspektoratin Shtetëror Administrativ në afat prej pesë ditëve të punës. Inspektorati

shtetëror administrativ detyrohet që në afat prej dhjetëditëve nga dita e pranimit të njoftimit të

kryejë mbikëqyrje në Agjencinë nëse është zbatuar procedura në pajtim me ligjin dhe në afat prej

60

tri ditëve të punës nga dita e mbikëqyrjes së kryer e njofton parashtruesin e paraqitjes për masat e

ndërmarra.

Inspektori i Inspektoratit shtetëror administrativ pas mbikëqyrjes së kryer në pajtim me

ligjin miraton aktvendim me të cilin e ngarkon drejtorin e Agjencisë që në afat prej dhjetë ditëve

të vendos për fletëparaqitjen e parashtruar, përkatësisht ta miratojë ose refuzojë fletëparaqitjen

dhe ta njoftojë inspektorin për aktin e miratuar. Me njoftimin dorëzohet kopje e aktit me të cilin

ka vendosur për fletëparaqitjen e parashtruar. Nëse drejtori i Agjencisë nuk vendos në afat,

inspektori do të parashtrojë kërkesë për ngritje të procedures kundërvajtëse për kundërvajtje të

përcaktuar në Ligjin për inspeksionin administrativ dhe do të caktojë afat shtesë prej pesë ditëve

të punës, në të cilin drejtori i Agjencisë do të vendos për fletëparaqitjen e parashtruar për çfarë në

afatin e njëjtë do ta njoftojë inspektorin për aktin e miratuar.

Me njoftimin parashtrohet kopje e aktit me të cilin ka vendosur për fletëparaqitjen e

parashtruar. Inspektori në afat prej tri ditëve të punës e informon parashtruesin e fletëparaqitjes

për masat e ndërmarra. Nëse drejtori i Agjencisë nuk vendos as afatin plotësues, inspektori në

afat prej tri ditëve të punës do të paraqesë kallëzim te prokurori publik kompetent dhe në atë afat

do ta informojë parashtruesin e fletëparaqitjes për masat e ndërmarra. Dhe nëse inspektori nuk

vepron pas njoftimit, parashtruesi i fletëparaqitjes në afat prej pesë ditëve të punës ka të drejtë të

parashtrojë kundërshtim në sekretarinë e drejtorit të Inspektoratit shtetëror administrativ. Nëse

drejtori nuk ka sekretari, kërkesa parashtrohet në sekretarinë e selisë së Inspektoratit shtetëror

administrativ.

Drejtori i Inspektoratit shtetëror administrativ detyrohet që në afat prej tri ditëve të punës

ta shqyrtojë kundërshtimin dhe nëse konstaton se inspektori nuk ka vepruar pas njoftimit nga

parashtruesi i fletëparaqitjes nuk paraqet kallëzim, drejtori i Inspektoratit shtetëror administrativ

do të parashtrojë kërkesë për ngritje të procedurës kundërvajtëse për kundërvajtje të përcaktuar

në Ligjin për inspeksion administrativ për inspektorin dhe do të caktojë afat plotësues në afat

prej pesë ditëve të punës në të cilin inspektori do të kryejë mbikëqyrje në Agjencinë nëse është

zbatuar procedura në pajtim me ligjin dhe në afat prej tri ditëve nga dita e mbikëqyrjes së kryer

do ta informojë parashtruesin e kërkesës për masat e ndërmarra.

Nëse inspektori nuk vepron as në afat, drejtori i Inspektoratit shtetëror administrativ do të

parashtrojë kallëzim te prokurori publik kompetent kundër inspektorit edhe në afat prej tri ditëve

61

të punës do ta njoftojë parashtruesin e kërkesës për masat e ndërmarra. Në këtë rast drejtori i

Inspektoratit shtetëror administrativ, menjëherë, e më së voni në afat prej një dite pune, do të

autorizojë inspektor tjetër që ta zbatojë mbikëqyrjen menjëherë. Më pas, drejtori i Inspektoratit

shtetëror administrativ në afat prej tri ditëve të punës do ta informojë parashtruesin e

fletëparaqitjes për masat e ndërmarra. Nëse drejtori i Inspektoratit shtetëror administrativ nuk

vepron, parashtruesi i kërkesës mund të parashtrojë kallëzim te prokurori publik kompetent në

afat prej tetë ditëve të punës.

Nëse drejtori i Agjencisë nuk vendos në afat, parashtruesi i kërkesës mund të ngrejë

kontest administrativ në gjykatën kompetente, ku procedura në Gjykatën Administrative është

urgjente.

Pas miratimit të aktit nënligjor, i njëjti menjëherë, ndërkaq më së shumti në afat prej 24

orëve publikohet në ueb faqen e Agjencisë.

Vërtetimet dorëzohen te parashtruesit e kërkesave. Kur me vërtetimet për regjistrim

kryhet edhe ndryshimi për të dhënat për parcelat fqinje, vërtetimet dorëzohen edhe te bartësit e të

drejtave të parcelave fqinje kadastrale.

3.4 Përfundimi i procedurës së regjistrimit

Vërtetimet dhe njoftimet, të miratuara me fletëparaqitje dhe shtojcat e të njëjtave të

dorëzuara në formë elektronike në Agjenci, dorëzohen te parashtruesit e fletëparaqitjeve në

formë elektronike i cili kryhet përmes sportelit elektronik të Agjencisë, ku si kohë e dorëzimit të

kryer të rregullt konsiderohet koha kur vërtetimet/njoftimet janë miratuar dhe janë bërë të

kapshme përmes sportelit elektronik për parashtruesit e fletëparaqitjeve.

Kur fletëparaqitjet për regjistrim/evidentim në emër dhe për llogari të bartësve të të

drejtave të patundshmërive në mënyrë elektronike në Agjenci i dorëzojnë gjykatat, ministritë,

organet e administratës shtetërore, njësitë e vetëqeverisjes lokale, noterët, përmbaruesit dhe të

gjitha subjektet tjera me autorizime të bartura publike, vërtetimet/njoftimet e dorëzuara te ata në

mënyrë elektronike, detyrohen që në afat jo më të gjatë se tri ditë pune t'i dorëzojnë te bartësit e

të drejtave në emër të të cilëve është parashtruar fletëparaqitja.

62

Kur fletëparaqitjet dhe shtojcat e të njëjtave janë në formë të shkruar, vërtetimet në formë

të shkruar dorëzohen te parashtruesit e fletëparaqitjeve me dorëzim nga Agjencia ose me postë,

në afat prej tri ditësh nga dita e regjistrimit të kryer. Nëse nuk mund të kryhet dorëzim i

vërtetimeve/njoftimeve, dorëzimi kryhet me publikim të vërtetimeve/njoftimeve në tabelat e

shpalljeve në hapësirat e Agjencisë dhe në ueb faqen e Agjencisë me ç'rast nuk publikohet e

dhëna për NUAQ.

Konsiderohet se dorëzimi është kryer në rregull, pas kalimit të tetë ditëve nga dita e

publikimit në tabelën e shpalljeve ose në ueb faqen e Agjencisë. Për regjistrimin/refuzimin e

kryer parashtruesit e fletëparaqitjeve informohen me sms ose email porosi në varësi shënimi në

fletëparaqitje.

Mënyrën e regjistrimit të objekteve infrastrukturore, formën dhe përmbajtjen e formularit

të fletëparaqitjes për regjistrim të objektit infrastrukturor, vërtetimin për pranimin e

fletëparaqitjes, vërtetimin për regjistrim, vërtetimin për refuzimin dhe njoftimin për evidentim, i

përcakton Këshilli drejtues i Agjencisë. Fletëparaqitja për regjistrim të patundshmërive që kanë

mbetur me të drejta të paregjistruara kanë mbetur me të drejta të paregjistruara.

3.5 Mbrojtja juridike e të drejtës së pronës

Pronësia si e drejtë subjektive ka karakter: pasuror, absolut, real, të qëndrueshëm dhe të

vazhdueshëm. Mbajtësi i së drejtës së pronësisë ka si të detyruar një numër të pakufizuar

personash dhe e realizon të drejtën e tij pa ndërmjetësimin e personave të tjerë dhe ka të drejtë të

kërkojë sendin nga çdo posedues apo mbajtës i paligjshëm, qoftë ai dhe me mirëbesim. E drejta e

pronësisë nuk ka mbarim në kohë, nuk merr fund me kalimin e një afati të caktuar, pronari në

mënyrë të vazhdueshme dhe tëpërhershme realizon të drejtën e tij të pronësisë mbi sendin duke

gëzuar dhe disponuar lirisht atë, brenda kufijve të caktuar me ligj. Gjithashtu, e drejta e pronësisë

e pronarit mbi sendin është e pavarur nga të tretët. Vullneti i të tretëve nuk ka rëndësi për

pronarin. E parë në këtë këndvështrim, çdo e drejtë do ta humbiste kuptimin nëse nuk do ishin

parashikuar mjetet për mbrojtjen e saj. Mbrojtja e pronësisë në rende juridike të ndryshme është

e ndryshme. Por, ajo që vlen të theksohet është fakti se në vendet demokratike, mbrojtja e saj ka

63

një rëndësi themelore, duke qenë se pronësia përbën kushtin themelor për krijimin dhe

garantimin e një statusi ekonomik në nivel individual, kombëtar dhe ndërkombëtar.66

3.5.1 Përcaktimi i bazueshmërisë së fletëparaqitjes për regjistrim

Në kuadër të kapitullit XV të LKPP-së janë vendosur dispozitat për mbrojtje gjyqësore të

regjistrimit të pasurisë së paluajtshme në AKP. Ku neni 237 thotë se Fletëparaqitjet për

regjistrim, Vërtetimi për regjistrim dhe njoftimi për evidentim të objektit infrastrukturor,

Vërtetimi për refuzim, vërtetim për përmirësim të gabimit, fletëparaqitja për azhurnim janë

përfundimtare dhe ekzekutive dhe kundër tyre parashtruesi i fletëparaqitjes, përkatësisht bartësi i

të drejtës ka të drejtë që të paraqesë padi në Gjykatën Administrative në afat prej 15 ditësh nga

dita e pranimit të vërtetimit.67

Neni 237 përcakton rastet kur 1. Dorëzuesi i fletëparaqitjes, përkatësisht 2. Bartësi i të

drejtës mund të fillojë një proces administrativ kundër vërtetimeve të Agjencisë, në Gjykatën

Administrative. Termi "dorëzues i fletëparaqitjes" është një term më i gjerë dhe përcaktohet në

nenin 2, si më poshtë: “dorëzues i fletëparaqitjes për regjistrim ose personi i autorizuar për të

kërkuar regjistrim të pasuirisë në përputhje me ligjin”, konkretisht, bartësi i së drejtës mund të

jetë personi fizik, person juridik, Republika e Maqedonisë së Veriut ose një njësi e vetëqeverisjes

lokale dhe Qyteti i Shkupit në emrin e të cilit prona e paluajtshme është e regjistruar në

Kadastrën e pasurive të patundshme.

Duhet të kihet parasysh se, kur bëhet fjalë për mbrojtjen gjyqësore (inicim i procedurës

administrative) termi "dorëzues i fletëparaqitjes" nuk duhet të interpretohet në kuptimin në të

cilin është përcaktuar, pasi që jo çdo subjekt ka legjitimitet aktiv. Gjithashtu, termi "bartës i së

drejtës" nuk duhet të interpretohet në një kuptim më të ngushtë (vetëm si mbajtës i së drejtës i

regjistruar në kadastrën e pasurive të paluajtshme), por ai duhet të interpretohet në një kuptim më

të gjerë, dmth duhet të përfshijë gjithashtu personat që nuk janë regjistruar si bartës të së drejtës

në kadastrën e pasurive të patundshme, por aspirojnë të regjistrohen si të tillë. Për të sqaruar se

cili subjekt mund të ngrejë një padi, në vazhdim do të konsiderohen ato vërtetime të sjella nga

66

Alikaj, Valbona, “Mjetet juridiket të mbrojtjes të së drejtës së pronësisë në vështrim krahasues”, Tiranë, 2018,

fq.2 67


153/2015 и 192/2015

64

Agjencia, kundër të cilave mund të ngrihet një padi në përputhje me ligjin, për të përcaktuar

saktë subjektet të cilët kanë legjitimitetin për fillimin e një procedure administrative.

Nga dispozita e nenit 237 rrjedh që subjektet e përmendura (kërkuesi, bartësi i së drejtës)

mund të paraqesin një padi kundër certifikatave të mëposhtme:

Çertifikate për hapsirën dixhitale nga Agjencia, sipas detyrës zyrtare.68

Në këtë rast, të

drejtën për të ngritur një proces gjyqësor kundër kësaj çertifikate (legjitimitet aktiv) e ka

personi i regjistruar si mbajtës i të drejtës në parcelën kadastrale ose trashëgimtarët e saj

ligjorë, nëse është një bartës i vdekur i asaj të drejte.

Çertifikatë për refuzim në rast të jo tërësisë dhe jo plotësisë të aplikimit për regjistrimin e

objekteve të infrastrukturës.69

Të drejtën për të ngritur padi kundër kësaj certifikate e ka

personi i cili aspiron të regjistrohet në kadastrën e objekteve të infrastrukturës si bartës i

së drejtës, përkatësisht trashëgimtarët e tij ligjorë, kur bëhet fjalë për një person të vdekur

si bartës të asaj të drejte.

Çertifikate për regjistrim në kadastrin e objekteve infrastrukturore.70

Të drejtën për të

ngritur padi kundër kësaj certifikate e ka personi që aspiron të regjistrohet në kadastrën e

objekteve të infrastrukturës si bartës i së drejtës dhe i cili nuk është i kënaqur me

certifikatën e bërë pas aplikimit për regjistrim.

Çertifikate për refuzimin e kërkesës për regjistrim të pasurive të patundshme e cila u la

me të drejta të paregjistruara për shkak të paplotësisë dhe jo tërësisë së kërkesës.71

Personi i cili pretendon (kërkon) të regjistrohet si bartës i së drejtës mbi pasurinë e

paluajtshme që ka mbetur me të drejta të paregjistruara ose trashëgimtarët e tij ligjorë,

kur ai person ka vdekur, ka të drejtë të ngrejë një padi kundër kësaj çertifikate.

Çertifikate për regjistrimin e pasurive të paluajtshme që kanë mbetur me të drejta të

paregjistruara dhe miratimin e një çertifikate për refuzimin e regjistrimit të pasurive të

patundshme që kanë mbetur me të drejta të paregjistruara.72

Edhe në këtë rast, e drejta për

të ngritur padi kundër kësaj çertifikate e ka vetëm personi i cili pretendon (kërkon) të

68

Neni 83, po aty. 69




Neni 197, po aty.

65

regjistrohet si bartës i së drejtës mbi pasurinë e paluajtshme që ka mbetur me të drejta të

paregjistruara ose trashëgimtarët e tij ligjorë, kur ai person ka vdekur.

Çertifikate për refuzimin e kërkesave për regjistrimin e ndryshimeve në kadastrën e

pasurive të patundshme për shkak të paplotësisë dhe jo tërësisë së tyre.73

Personi që ka

kërkuar regjistrimin e ndryshimit ka të drejtë të ngrejë një padi kundër këtij konfirmimi.

Çertifikate për refuzimin e aplikimit për regjistrimin e një ndryshimi në kadastrën e

pasurive të paluajtshme për shkak të pamjaftueshmërisë së të dhënave.74

I njëjti nen

parashikon miratimin e një çertifikate për regjistrimin e një ndryshimi.75

Të drejtën për të

ngritur një padi kundër këtyre konfirmimeve e ka personi që kërkoi regjistrimin e

ndryshimit, dhe me konfirmimin refuzohet ose është i pakënaqur me konfirmimin e

miratuar.

Konfirmimi për korrigjimin e një gabimi i cili hiqet me raportin e një pale ose sipas

detyrës zyrtare.76

E drejta për të ngritur një padi kundër këtyre konfirmimeve i takon

bartësit e të drejtave të cilëve u referohet korrigjimi i gabimit (ata preken nga korrigjimi).

Çertifikate për regjistrim në procedurën e azhurnimit të të dhënave sipas detyrës

zyrtare.77

Të drejtën për të ngritur padi kundër kësaj çertifikate e ka vetëm personi që

pretendon (kërkon) të regjistrohet si bartës i së drejtës mbi pasurinë e paluajtshme që ka

mbetur me të drejta të paregjistruara ose trashëgimtarët e tij ligjorë.

Konfirmimi për refuzimin e azhurnimit për shkak të jo të plotë, dmth jo të plotë të

aplikimit për regjistrim dhe miratimin e një konfirmimi për regjistrim ose konfirmim për

refuzimin e aplikimit për azhurnim për shkak të pamjaftueshmërisë së të dhënave.78

Të

drejtën për të ngritur një proces gjyqësor e ka personi që kërkon regjistrimin e ndryshimit

në procedurën e azhurnimit, si dhe personat që dhanë një deklaratë pëlqimi në procedurën

e azhurnimit në bazë të të cilave deklarata me konfirmimin se parcela e tyre kadastrale

është ndryshuar.

Lidhur me fillimin e mosmarrëveshjes administrative, dispozita përcakton një periudhë

prej 15 ditësh për ngritjen e një padie nga dita e marrjes së certifikatës. Meqenëse kjo dispozitë

73



Paragrafi 3, Neni 207, po aty. 76



Neni 212, po aty.

66

përmban një afat të veçantë, kuptohet që afati prej 30 ditësh nga dita e pranimit, e përshkruar në

Ligjin për Kontestet Administrative, nuk do të zbatohet.79

3.5.2 Padia për shlyerje

Çdo person që ka interes juridik, me një proces gjyqësor para Gjykatës Administrative,

mund të kërkojë fshirjen e regjistrimit nga kadastra e pasurive të paluajtshme brenda tre vjetësh

nga regjistrimi.80

Dispozitat e LKPP rregullon të ashtuquajturën “padi fshirëse”.81

Kjo padi parashtrohet në

Gjykatën Administrative dhe jo në gjykatat themelore. Rregullimi konkret i juridiksionit të

Gjykatës Administrative në çështjet e ngritjes së një padie për fshirje i heq padyshim dilemat në

lidhje me juridiksionin aktual të gjykatave tjera me kompetencë lëndore të ndryshme nga ajo

administrative.

Meqenëse ekzistojnë polemika në jetën juridike në lidhje me çështjet e ngritjes së padisë

së parë82

dhe padisë së dytë83

, është e dëshirueshme të theksohen ngjashmëritë dhe ndryshimet e

tyre. Padia e parë mund të ngrihet ekskluzivisht kundër konfirmimeve të Agjencisë për

regjistrimin ose refuzimin e kërkesave. Padia e dytë dytë gjyqësore ka të bëjë me fshirjen e asaj

që është regjistruar tashmë në kadastrën e pasurive të paluajtshme.

Përveç këtij ndryshimi, paditësit në çështjen e parë janë personat që me kërkesë

pretendojnë të regjistrohen si bartës të të drejtave, personat që janë regjistruar si bartës të së

drejtës, si dhe trashëgimtarët e tyre ligjorë, dhe në çështjen e dytë paraqitësi i padisë është "çdo

person që ka interes juridik".

Meqenëse konfirmimi për regjistrimin ose refuzimin e regjistrimit në çështjen e parë

(padinë e parë) i paraqitet një personi specifik i cili ka të drejtë të paraqesë një padi, afati i fundit

për dorëzimin e një padie në Gjykatën Administrative është 15 ditë nga dita e marrjes së

certifikatës. Sepse në rastin e dytë personi i cili ka të drejtë të paraqesë një padi në Gjykatën

Administrative nuk është një person të cilit duhet t'i paraqitet një vërtetim i lëshuar nga Agjencia,

79

Neni 20, paragrafi , Ligji për Kontestet Administrative, Gazeta zyrtare e RM nr.62/06 80


153/2015 и 192/2015 81

Po aty. 82


Neni 238, po aty.

67

por një person i cili ka një interes të caktuar ligjor (për shembull, një interes juridik më i fortë se

i personit të regjistruar në kadastrin i pasurive të paluajtshme), ligjvënësi përcakton një periudhë

prej 3 vjetësh nga data e regjistrimit, në të cilën mund të ngrihet një padi në Gjykatën

Administrative, e cila është plotësisht e justifikuar.

Parashkrimi i padisë fshirëse sigurisht që përjashton nga dispozitat e Ligjit për pronësinë

dhe të drejtat e tjera sendore, që i referohen padisë për fshirje.84

84

Paragrafi 2, Neni 151, Ligji për pronësi dhe të drejtat tjera sendore, Gazeta zyrtare e RM, 18/2001

68

KAPITULLI I KATËRT

SHQYRTIMI DHE ANALIZIMI I RASTEVE TË REGJISTRIMIT TË PRONËSISË,

HIPOTEKËS, SERVITUTIT, QIRASË NË AGJENSINË PËR KADASTËR, NJËSIA

RAJONALE TETOVË

Në kuadër të analizës mbi praktikën e regjistrimit të pronësisë në Agjensinë për Kadastër

të paluajtshmërive – Njësia rajonale në Tetovë, do të shqyrtohen rastet e regjistrimit të pronësisë

së paluajtshme, hipotekës, servitutit dhe qirasë. Të dhënat e paraqitura më poshtë i përkasin

periudhës kohore nga viti 2010 deri më vitin 2019 dhe të njëjtat janë tërhequr nga Sektori për

Arkivim pranë AKPP – NJR Tetovë.

Për shqyrtimin dhe analizimin e aspektit praktit të paraqitur në këtët kapitull është

shfrytëzuar metoda statistikore përmes së cilës do të klasifikohen të dhënat për aktet e

lartëpërmendura për secilin vit veç e veç dhe në përfundim do të bëhet analizë e përgjithshme e

të gjitha viteve duke i krahasuar ato në mes veti dhe duke pasqyruar në tërësi ecurinë dhe

tendencën e regjistrimit të pasurive të paluajtshme përgjatë kësaj dekade.

4.1 Regjistrimi i akteve nga Agjensia për Kadastër të Paluajtshmërive – Njësia

Rajonale Tetovë për vitin 2010

Lloji i aktit të regjistruar Numri i akteve të regjistruara

Parashënim 33

Regjistrim 42

Hipotekë 408

Qira 52

Servitut 8

Tabela nr 1. Regjistrimi i akteve nga Agjensia për Kadaster – Njësia Rajonale Tetovë

për vitin 2010 ( Të dhënat e shfrytëzuara në këtë tabelë janë marrë nga Sektori i arkivës në

Agjensia për Kadaster të Patundshmërive– Njësia Rajonale Tetovë)

Në tabelën nr. 1 janë paraqitur të dhënat mbi numrin e akteve të regjistruara në

institucionin e lartëpërmendur për vitin 2010, ndër të cilat janë regjistruar 33 parashënime, 42

69

raste të regjistrimit të pronës së paluajtshme, 408 regjistrime të hipotekës, 52 qira të regjistruara

dhe 8 raste të servitutit. Gjatë vitit 2010 numri më i madh i akteve të regjistruara AKP – Tetovë

janë hipotekat të pasura nga qiratë, regjistrimet e pasurisë së paluajtshme, prashënimet dhe janë

shënuar më pak raste të servitutit si e drejtë pronësore.

Gjatë vitit 2010 në RMV janë regjistruar tërësisht 838,408 lëndë.




Parashënim 41

Regjistrim 53

Hipotekë 483

Qira 49

Servitut 11

Tabela nr 2. Regjistrimi i akteve nga Agjensia për Kadaster – Njësia Rajonale Tetovë

për vitin 2011 ( Të dhënat e shfrytëzuara në këtë tabelë janë marrë nga Sektori i arkivës në

Agjensia për Kadastër të Paluajtshmërive – Njësia Rajonale Tetovë)







Gjatë vitit 2011 në RMV janë regjistruar tërësisht 1,160,894 lëndë, ku vërehet një rritje

me mbi 20%, në raport me vitin paraprak.

70




Parashënim 5

Regjistrim 60

Hipotekë 496

Qira 49

Servitut 9

Tabela nr 3. Regjistrimi i akteve nga Agjensia për Kadastër të Paluajtshmërive – Njësia

Rajonale Tetovë për vitin 2012 ( Të dhënat e shfrytëzuara në këtë tabelë janë marrë nga Sektori i

arkivës në Agjensia për Kadastër të Paluajtshmërive – Njësia Rajonale Tetovë)





janë hipotekat të pasura nga qiratë, regjistrimet e pasurisë së paluajtshme, servitute dhe janë

shënuar më pak raste të parashënime.

Gjatë vitit 2012 në RMV janë regjistruar tërësisht 1.027.282 lëndë, në të cilën vërehet një

ulje në raport me vitin paraprak.




Parashënim 22

Regjistrim 77

Hipotekë 410

Qira 184

Servitut 19

71









shënuar më pak raste të servitutit si e drejtë pronësore. Vërehet një rritje e lartë e qirave të

regjistruara në krahasim me vitin paraprak.

Gjatë vitit 2013 në RMV janë regjistruar tërësisht 1.040.268 lëndë, në të cilin konstatohet

një rritje prej 0,12%.




Parashënim 20

Regjistrim 78

Hipotekë 379

Qira 396

Servitut 7








janë qiratë të pasura nga hipotekat, regjistrimet e pasurisë së paluajtshme, prashënimet dhe janë

72

shënuar më pak raste të servitutit si e drejtë pronësore. Në këtë periudhë vërehet rritje e numrit të

qirave dhe një rënie vogël e numrit të hipotekave, ndërsa në parametrat e tjera vërehet një rritje

poashtu.

Gjatë vitit 2014 në RMV janë regjistruar tërësisht 1,154342 lëndë, që nënkupton një rritje

prej 0,17% nga viti paraprak.




Parashënim 189

Regjistrim 100

Hipotekë 484

Qira 453

Servitut 18









shënuar më pak raste të servitutit si e drejtë pronësore. Vërehet një rritje e ndjeshme e të gjitha

llojeve të akteve të regjistruara dhe rritje më e lartë në raport me vitin paraprak shihet në

parashënimet, gjë e cila tregon se regjistrimi mbi legjitimitetin jo aktiv është rritur gjatë këtij viti.

Gjatë vitit 2015 në RMV janë regjistruar tërësisht 1,205,283 lëndë, një rritje në numrin e

prgjithshëm të lëndëve vërehet edhe në të periudhë.

73




Parashënim 213

Regjistrim 112

Hipotekë 445

Qira 510

Servitut 22










Gjatë vitit 2016 në RMV janë regjistruar tërësisht 1.165.685 lëndë, një periudhë në të

cilën numri i lëndëve të ardhura në AKPP shënon rënie.




Parashënim 356

Regjistrim 130

Hipotekë 487

Qira 585

Servitut 6

74










Gjatë vitit 2017 në RMV janë regjistruar tërësisht 963.779 lëndë, ku përsëri për të dytin

vit rradhazi shënohet rënie e lëndëve të shqyrtuara nga Agjensia.




Parashënim 257

Regjistrim 320

Hipotekë 432

Qira 461

Servitut 13




Në tabelën nr. 9 janë paraqitur të dhënat mbi numrin e akteve të regjistruara në institucionin e

lartëpërmendur për vitin 2018, ndër të cilat janë regjistruar 257 parashënime, 320 raste të

regjistrimit të pronës së paluajtshme, 432 regjistrime të hipotekës, 461 qira të regjistruara dhe 13

raste të servitutit. Gjatë vitit 2018 numri më i madh i akteve të regjistruara AKP – Tetovë janë

qiratë të pasura nga hipotekat, regjistrimet e pasurisë së paluajtshme, prashënimet dhe janë


75

Gjatë vitit 2018 në RMV janë regjistruar tërësisht 1,063,595 lëndë, e cila njëkohësisht

shpreh një rritje në veprimtarinë e Agjesisë.




Parashënim 273

Regjistrim 415

Hipotekë 502

Qira 574

Servitut 23




Në tabelën nr. 10 janë paraqitur të dhënat mbi numrin e akteve të regjistruara në institucionin e

lartëpërmendur për vitin 2019, ndër të cilat janë regjistruar 273 parashënime, 415 raste të

regjistrimit të pronës së paluajtshme, 502 regjistrime të hipotekës, 574 qira të regjistruara dhe 23

raste të servitutit. Gjatë vitit 2019 numri më i madh i akteve të regjistruara AKP – Tetovë

vazhdojnë të jenë qiratë të pasura nga hipotekat, regjistrimet e pasurisë së paluajtshme,

prashënimet dhe janë shënuar më pak raste të servitutit si e drejtë pronësore.

Gjatë vitit 2019 në RMV janë regjistruar tërësisht 1,034,311 lëndë, një trend në rënie në

raport me vitin paraprak.

76

Grafikoni nr.1 Trendi i numrit regjistrimeve të akteve të marra në shqyrtim

(Parashënime, Regjistrime të paluajtshmërive, Hipotekë, Qira, Servitut) në AKPP – Tetovë për

periudhën 2010-2019.

Duke vërejtur trendin e paraqitur në Grafikonin nr.1 vërejmë se numri i akteve të

regjistruara në AKPP shënon një rritje të vazhdueshme që ndryshe përkthehet në rritje të

qarkullimit juridik të pronësisë së paluajtshme në Njësinë rajonale të Tetovës. Ku parashënimet

si formë e para regjistrimit të pasurisë së paluajtshme shënon një trend të ulët deri në vitin 2014

nga ku pëson një rritje prej mbi 300% për të arritur kulmin në vitin 2017 dhe më pas pëson rënie

në dy vitet në vazhdim.

Regjistrimi i paluajtshmërive brenda së cilës përfshihen regjistrimet nga shitblerjet e

pasurisë së paluajtshme vayhdon me një trend rritës të ult deri në vitin 2017 në të cilin vit

shënohet rritje më e lart, për të vazhduar më tej në këtë trend edhe periudhën në vazhdim.Kjo

njëkohësisht është edhe trend ii lëndëve të shqyrtuara nga AKPP – Tetovë e cila nuk pëson rënie

në asnjë nga vitet e shqyrtuara.

Hipoteka është një nga aktet e regjistruara në Agjensi e cila ka një ecuari e cila është afër

konstantes, ka lëvzje të këtij parametri, por që nuk paraqitet në nivelet e rritjes që kanë format e

tjera të së drejta ve pasurore, për periudhën e shqyrtuar në këtë punim.

0

100

200

300

400

500

600

700

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Parashënime Regjistrim i paluajtshmërisë Hipotekë Qira Servitut

77

Regjistrimi i qirasë deri në vitin 2012 hapëron në masë më të vogël, por regjistrimi i

qirasë nga viti 2016 bëhet lloji i lëndës me numër më të madh të shqyrtuar nga AKPP – Tetovë

në krahasim me llojet e tjera të regjistrimit të të drejtave pasurore të shqyrtuara në këtë studim.

E drejta e servitutit është kategoria e së drejtës së pronësisë ës paluajtshme e cila

paraqitet në nivele më të ulëta sa i përket numrit të rasteve të regjistruara nga institucioni

përkatës, dmth është e drejta e cila gjen më pak zbatim në praktikën juridike të regjistrimit të të

drejtave mbi pasuritë e paluajtshme në AKPP – Tetovë.

Grafikoni nr.2 Trendi i numrit të lëndëve të shqyrtuara në AKPP për periudhën 2010-

2019

Në grafikonin nr. 2 është pasqyruar numri i lëndëve të shqyrtuara nga Agjensioni për

kadastër të patudshmërive për periudhën 2010 – 2019. Numri i lëndëve të shqyrtuara nga AKPP

paraqet një trend pothuajse konstant i cili varion nga 838,408 lëndë (2010) deri më 1,205,283

lëndë (2015) në vit.

0

200,000

400,000

600,000

800,000

1,000,000

1,200,000

1,400,000

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Numri i lëndëve

78

PËRFUNDIMI

Pasuria e paluajtshme përbën një nga elementet kryesore të çdo kapitali, qoftë ky

shtetëror apo privat.85

Regjistrimi i pasurisë është mekanizmi juridik që garanton gëzimin e të

drejtës së pronësisë dhe njëkohësisht është mekanizmi që ju garanton subjekteve juridike

sigurinë për realizimin e kësaj të drejte.

Regjistrimi i pasurisë së paluajtshme në Agjensionin për Kadastër të Paluajtshmërive,

detyrimi i qytetarëve për të regjistruar pronësinë e paluajtshme dhe të drejtat e tjera të lidhura me

to dhe detyrimi i shtetit për të ndjekur dhe kontrolluar këtë proces duhet të vazhdojë të jetë i

sanksionuar me ligj.

Regjistrimi i Pasurive të Paluajtshme është një institut i domosdoshë për çdo sistem

juridik i cili sjell dobi dhe posedon një rëndësi të veçantë. Duke pasur një sistem efikas të

Regjistrimit të Pasurive të paluajtshme ne i mundësojmë përparësi dhe garanci subjektit i cili

është bartës i së drejtës së pronësisë, por edhe të tjerëve të cilët kanë interes juridik nga kjo

pronësi, nga ana tjetër efikasiteti i këtij sistemi i shërben relizimit të procedurave administrative

dhe gjyqësore në mënyrë më efikase poashtu, më tutje ky efikasitet i sistemit të regjistrimit të

pasurive të oaluajtshme i shërben dhe garonton rritjen e mirqënies së përgjithsme sociale e cila

rrit cilësinë e jetës duke i siguruar shoqërisë garantimin e njërës nga të drejtat dhe liritë

themelore të njeriut, garancinë e së drejtës së pronës.

RMV me modernizimin e sistemit të regjistrimit të pasurive të paluajtshme ka arritur të

kompjuterizojë një pjesë shumë të madhe të shërbimeve që ofrohen nga Agjesioni për Pasuri të

Paluajtshme dhe në këtë formë të garantojë shërbime më efikase dhe me qasje më të lehtë për

personat që disponojnë të drejta pronësore mbi pasuritë e paluajtshme por edhe për personat e

tretë që kanë interes juridik nga këto të drejta. Megjithatë akoma ekzistojnë hapsira në të cilat

duhet të investohet në modernizim në mënyrë që ato t’i përgjigjen kërkesës dhe nevojave të

kohës.

Regjistrimi i pasurive të paluajtshme gjithashtu rrit dhe garancinë për realizimin e

qarkullimit juridiko-civil nga të gjithë personat që përfshihen në këtë proces.

85

Maho, Besnik, vep. e cit. fq.193

79

Siç vërehet edhe nga të dhënat praktike të regjistrimit të pasurive të paluajtshme në RMV

dhe posaçërisht në njësinë rajonale në Tetovë veprimtaria e Agjensisë vahdon të ketë rritje të

lëndëve të shqyrtuara dhe akteve të regjistruar, gjë që tregon edhe efikasitetin dhe kapacitetin

efektiv të këtij sistemi i cili pos të tjerash ka ardhur si pasojë e modernizimit të kësaj veprimtarie

dhe rregullimit në formë adekuate me norma juridike. Në këtë rritje të numrit të lëndëve

kontribuon edhe decentralizimi i këtij institucioni i cili ju ofron mundësinë qytetarëve që edhe në

lokalitete të mund t’i marrin këto shërbime.

Vërehet një magësi në praktikën e veprimtarisë së regjistrimit të pasurive të paluajtshme

e cila konsiston në mos koordinimin e Agjensisë për pasuri të paluajtshme me institucionet tjera

të cilat janë të lidhura me procesin e regjistrimit të pasurive të paluajtshme, gjë e cila sjell në

uljen e efikasitet të kësaj veprimtarie dhe që krijon rekomandimin për rritjen e këtij

bashkëpunimi dhe koordinimi për të rritur efikasitetin e punës së Agjensisë dhe me këtë

përfitimin e të gjitha përparësive që ofron niveli i lartë i efikastitetit në këtë shërbim.

80

Bibliografia

Libra, artikuj, revista

Alikaj, Valbona, “Mjetet juridiket të mbrojtjes të së drejtës së pronësisë në vështrim

krahasues”, Tiranë, 2018

Aliu Abdulla, “E drejta civile”, Prishtinë, 2013

Aliu, Abdulla, “E drejta sendore (Pronësia)”, Prishtinë, 2009

Asani, Zineta; Kadri Shahinoviq, Arlinda, “Veprimet juridike për bartjen e

paluajtshmërive sipas legjislacionit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Revista

Shkencore Centrum, Nr.12,Shkup, 2019

Дејаноска, Дијана, “Правни Аспекти На Катастар”, Кичево, 2019

Dodaj, Marjan, “E drejta civile” Kosovë, 2007

Jashari, Adnan, “Subjektet e së drejtës afariste”, Tetovë, 2009

Jashari, Adnan, “ E drejta afariste statusore”, UEJL, Tetovë, 2012

Krasniqi, Armand, E drejta Biznesore, Prishtinë, 2014

Maho, Besnik, Fitimi i pronësisë mbi pasuritë e paluajtshme, UET-press, Tiranë, 2009

Gavela, Nikola, “Stvarno Pravo”, zagreb, 2007

Gjata, Rustem, “ E drejta civile, sendet dhe pronësia”, Tiranë, 2011

Ристески, Александар, „Споредба на системот за запишување на правата на

недвижностите во Република Македонија и во Република Полска“, Academia.edu,

2014

Selmani, Bashkim, “E drejta e regjistrimit të paluajtshmërisë”, ligjerata në programina

Master, USHT, 2011

Shehu, Avni, “Pronësia”, Tiranë 2006

Живковска, Родна, „Коментар на Законот за катастар на недвижности„, Правен

факултет – Јустиниан I, Скопје, 2013

Legjislacion

Kushtetuta e Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gazeta Zyrtare nr. 52/91

Konventa Europjane për të Drejtat e Njeriut, e miratur në vitin 1950

Ligji për pronësi dhe të drejtat tjera sendore, Gazeta zyrtare e RM, 18/2001

81

Ligji Për Kadastër Të Patundshmërive, Gazeta zyrtare e RM nr.55/2013 41/2014,

115/2014, 116/2015, 153/2015 и 192/2015

Ligji për Denacionalizim, Gazeta Zyrtare nr.20/1998

Ligji për ekspropriim, Gazeta Zyrtare e RMV nr.95/2012

Ligji për Kontestet Administrative, Gazeta zyrtare e RM nr.62/06

Ligji për Menaxhimin e Pasurisë së Konfiskuar, Fitimet Pasurore dhe Sendet e

Konfiskuara në Procedurën Penale dhe Kundërvajtëse, Gazeta Zyrtare nr.98/2008

Rregullorja për Organizim dhe Punë të Agjencionit për Pasuri të Paluajtshme, 10/2015

Burime nga interneti

Web faqja e Agjensiont për Kadastër të Patundshmërive-

http://www.katastar.gov.mk/sq/per-ne/agjencia-e-kadastres-se-pasurise-se-patundshme/s

Дигитален Речник На Македонскиот Јазик,

http://www.makedonski.info/search/%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%81%

D1%82%D0%B0%D1%80

http://www.katastar.gov.mk/sq/per-ne/agjencia-e-kadastres-se-pasurise-se-patundshme/s



Documents

“REGJISTRIMI I PALUAJTSHMËRIVE, TRANSAKSIONEVE ......PROCEDURA E REGJISTRIMIT DHE ÇREGJISTRIMIT TË PALUAJTSHMËRIVE DHE TË DREJTAVE TJERA PASURORE..... 45 3.1 Inicimi i