Embed Size (px)
Citation preview
APPENDICITIS
APPENDICITIS
โรคไสตงอกเสบเปนโรคทตองการการรกษาทางศลยกรรมเรงดวนทพบไดบอยทสดทงในผใหญและในผปวยวยเดก ประมาณ 7% ของประชากร จะเกดไสตงอกเสบในชวชวต ชวงอายทพบบอยคอ 10 ป ถง 30 ป แมวาจะพบบอยแตยงมปญหาในการวนจฉยใหทถกตองแมนยำาไดยากในบางราย ผปวยอาจไดรบการวนจฉยวาเปนโรคนแตเมอผาตดเขาไปกพบวาไสตงไมมการอกเสบ ผปวยบางรายแมจะไปพบแพทยแตกไดรบการวนจฉยวาเปนโรคอน จนกระทงไสตงแตกแลวจงไดรบการรกษาวนจฉยทถกตอง
อาการอาการปวดทอง เปนอาการทสำาคญทสด
ตอนแรกมกจะปวดรอบๆ สะดอ (อาจปวดแบบบบ ๆ หรอปวดแนนปวดไมมาก) หรอบอกไมไดแนชดวาปวดทบรเวณใดแตระยะตอมาอาการปวดจะชดเจนททองนอยดานขวา(right lower quadrant-RLQ)
อาการอนๆ ทอาจพบรวมดวยคลนไส อาเจยน อาการนพบไดในผปวยเกอบทกราย
ไข (~ 38˚C ) มกจะเกดหลงจากเรมอาการปวดทองแลวระยะหนง มกจะเปนไขตำาๆไมสงมาก
เบออาหารทองเสย Classic Symptoms (พบไดประมาณ
50% ) อาการปวดรอบสะดอในชวงแรกแลวยายมาทตำาแหนงทองดานขวาลาง ภายหลง 6 – 8 ชวโมง รวมกบอาการคลนไสอาเจยน มไขตำาๆ
อาการ ความถ ( % )
ปวดทอง ~ 100เบออาหาร ~100
คลนไส 90อาเจยน 75
Pain migration 50
การวนจฉย การวนจฉยโรคในผปวยสวนใหญอาศยลกษณะทางคลนก (clinical menifestation) คอ อาการและการตรวจพบเปนหลก โดยมการตรวจทางหองปฎบตการมาชวยในการวนจฉย สวนการสบคนทางรงสวทยา (radiologic investigation)หรอการตรวจเพมเตมอน ๆ มความจำาเปนนอย มประโยชนเฉพาะในผปวยบางรายทลกษณะทางคลนกไมชดเจนเทานน
การตรวจรางกาย เปนสงสำาคญทสดในการวนจฉย
การกดเจบเฉพาะท (local tenderness) เกอบทงหมดจะม maximal tenderness ท RLQ เปนอาการแสดงทสำาคญทสดผปวยสวนใหญจะม rebound tenderness ในระยะททองยงนมอย หรอม guarding รวมดวย ในผปวยไสตงแตกทะล
*tenderness และ guarding มกตรวจพบบรเวณกวางขนหรอพบทวบรเวณทองนอยสวนลางทง 2 ขาง จากการม pelvic peritonitis *ในรายทเปนกอนไสตงอกเสบ (appendiceal mass) จาก phlegmon หรอ abscess มกคลำาไดกอนท RLQ บรเวณทองดานขวาลาง
*ตำาแหนงของไสตง อาจมผลทำาใหการตรวจรางกายแตกตางกนในแตละคน -ถาตำาแหนงไสตงไมไดอยใน intraperitoneal อาจทำาใหอาการเจบททองดานขวาลาง ตรวจไดไมชดเจน -ถาตำาแหนงไสตงเปน retrocaecal อาจกดเจบทตำาแหนงสขาง และตรวจ Psoas sign ไดผลบวก -ถาตำาแหนงไสตงอยในองเชงกราน ตรวจหนาทองไมพบสงผดปกต แต PR แลวผปวยจะรสกเจบมาก และตรวจ obturator sign อาจใหผลบวก
การตรวจรางกายอน ๆ ทอาจใหผลบวกได
Rovsing’s sign กด (คลำา) บรเวณทองดาน
ซายลางแลวผปวยรสกเจบปวดบรเวณทองดานขวาลาง
Dunphy’s sign ใหผปวยไอ จะรสกเจบมากขน บรเวณทองดานขวาลาง
ผปวยทตำาแหนงไสตงอยท retrocaecal, retroperitoneal และวางอยบน psoas muscle อาจนอนอยในทา flex สะโพกขวาตลอดเวลา
การตรวจทางหองปฏบตการ และทางรงสวทยาการตรวจนบเมดเลอด(CBC)
พบ leucocytosis (WBC >10,000) รวมกบม Neutrophil predominate
การตรวจปสสาวะ(UA) ชวยในการวนฉยแยกโรคอนออกไป เชน ทางเดนปสสาวะอกเสบ นวในทางเดนปสสาวะ เปนตนแต ไมชวยในการวนจฉยไสตงอกเสบ
การถายภาพรงสของชองทอง(plain film abdomen) สวนใหญไมชวยในการวนจฉย แตถาพบ fecalith ท RLQ จะเปนตวบงชวานาจะเปนไสตงอกเสบมาก
การตรวจดวยคลนเสยงความถสง(UltrasoundX) (Graded compression sonography ) ชวยในการวนจฉยไสตงอกเสบ
CT scan ชวยในการวนจฉยไสตงอกเสบ ควรเลอกใชใน case ทการวนจฉยไมแนชดวาเปนไสตงอกเสบหรอไม
CT SCAN
การใช Clinical scale มาชวยในการวนจฉย Alvarado scale เปน scale ทนยมนำามาใชชวยในการวนจฉยไสตงอกเสบ
Score 9-10 ผปวยมโอกาสเกอบ 100% ทจะเปนไสตงอกเสบ Score 7-10 มโอกาสสงทเปนไสตงอกเสบ Score 5-6 นาจะเปนไสตงอกเสบ แตควรสงตรวจเพมเตมเชน CT scan Score 0-4 มโอกาสนอยทจะเปนไสตงอกเสบ
อาการ / อาการแสดง คะแนนMigration of painAnorexiaNausea / vomitingRLQ tendernessRLQ rebound tendernessFeverLeucocytosisLeft shift(PMN predominate)
11121121
TREATMENT OF APPENDICITIS Surgery เปน treatment of choice ของ acute appendicitis และ ruptured appendicitis
ใน ruptured appendicitis มกตองมการให fluid correct dehydration และ systemic antibioticsซง cover gram negative rod และ anaerobe โดยเฉพาะ Bacteroides Flagilis
การให antibiotic ใน acute appendicitis มหลายความเหน ทมกนยมทสด คอ ใหทกรายกอนผาตด
ถาผาตดพบวา มการอกเสบเนาตาย หรอแตกทะลจงจะ continue antibiotic ตอ
MC BURNEY'S POINT การผาตด ศลยแพทยสวนใหญ จะใชแผลผาตด Mc Burney's incision ผานMc Burney's point ตดผาน
external abdominal oblique apone urosis
ตามfiber
แลวแหวกผานกลามเนอ internal oblique และ transversus abdominis แลวจง เปด
peritoneum เขาส peritoneal cavity หาโคนไสตง โดยหา teniae coli
ผกและตด mesoappendix ซงม appendicular artery อย แลวจงตด และผกโคนไสตง อกท
จากนนจง เยบปด peritoneum และ ผนงหนาทอง เปนชนๆ
LOW MIDLINE INCISION ในกรณ ทไมแนใจ ในการวนจฉย ศลยแพทย
อาจ ตดสนใจใช low midline incision เพราะจะสามารถ จดการกบ pathology อนๆ ทพบไดดกวา Mc Burndy's incision
Mortality and morbidity Mortality ใน acute appendicitis
จะนอยมาก (< 0.1%) แตถา appendix rupture อตราตาย จะเพมขนเปน 3% ถาผปวยเปน elderly ดวยอตราตาย จะสงถง 15%
Morbidity จะเพมขนเชนกน ใน ruptured appendicitis ท
รนแรง ไดแกภาวะ sepsis และ intraabdominal abscess สวนทพบบอยคอ wound infection
