44
ASTIM TANI ve TEDAVİSİ ASTIM TANI ve TEDAVİSİ

ASTIM TANI ve TEDAVİSİ

  • Upload
    orde

  • View
    127

  • Download
    2

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ASTIM TANI ve TEDAVİSİ. TANIM. Nöbetler şeklinde öksürük, dispne, hışıltılı solunum, göğüste tıkanıklık yakınmaları Diffüz, değişken, genellikle reverzibl hava yolu obstrüksiyonu Bronş aşırı duyarlılığı Kronik hava yolu inflamasyonu. EPİDEMİYOLOJİ. Görülme sıklığı : - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

ASTIM TANI ve TEDAVİSİASTIM TANI ve TEDAVİSİ

TANIMTANIM

Nöbetler şeklinde öksürük, dispne, hışıltılı Nöbetler şeklinde öksürük, dispne, hışıltılı

solunum, göğüste tıkanıklık yakınmalarısolunum, göğüste tıkanıklık yakınmaları

Diffüz, değişken, genellikle reverzibl hava Diffüz, değişken, genellikle reverzibl hava

yolu obstrüksiyonu yolu obstrüksiyonu

Bronş aşırı duyarlılığı Bronş aşırı duyarlılığı

Kronik hava yolu inflamasyonuKronik hava yolu inflamasyonu

EPİDEMİYOLOJİEPİDEMİYOLOJİ

Görülme sıklığıGörülme sıklığı:: Yeni Zelanda, Pasifik adaları; >%20Yeni Zelanda, Pasifik adaları; >%20

Güney Asya, Kuzey Amerika Kızılderilileri, Güney Asya, Kuzey Amerika Kızılderilileri, Eskimolar; <%1Eskimolar; <%1

Avrupa; %5-10Avrupa; %5-10

Türkiye; Çocuk Türkiye; Çocuk %5-10%5-10

Erişkin Erişkin %2-6%2-6

ETYOPATOGENEZETYOPATOGENEZ

ÇEVRESEL RİSK FAKTÖRLERİ

Havayoluhiperreaktivitesi

SEMPTOMLAR

Diffüz reversible havayolu obstrüksiyonu

TETİKLEYİCİLER

İNFLAMASYON

GENETİK FAKTÖRLER

REMODELLİNG

RİSK FAKTÖRLERİRİSK FAKTÖRLERİ

Kişisel Faktörler;Kişisel Faktörler; genetik, atopi, bronş hiperreaktivitesi, genetik, atopi, bronş hiperreaktivitesi,

obezite, cinsiyet, etnik kökenobezite, cinsiyet, etnik köken

Çevresel Faktörler;Çevresel Faktörler;

• Astım oluşumuna neden olanAstım oluşumuna neden olan; ; allerjenler, meslek, allerjenler, meslek, sigara, hava kirliliği, solunum yolu infeksiyonları, sigara, hava kirliliği, solunum yolu infeksiyonları, parazitik infeksiyonlar, sosyoekonomik durum, aile parazitik infeksiyonlar, sosyoekonomik durum, aile büyüklüğü, diyet, ilaçlar, obezitebüyüklüğü, diyet, ilaçlar, obezite

• Astım ataklarına veya yakınmaların sürmesine yol açanAstım ataklarına veya yakınmaların sürmesine yol açan; ; allerjenler, ev içi ve dışı hava kirliliği, solunumsal allerjenler, ev içi ve dışı hava kirliliği, solunumsal infeksiyonlarinfeksiyonlar, , egzersiz, hipervantilasyon, hava egzersiz, hipervantilasyon, hava değişimleri, sülfürdioksit,besinler, katkı maddeleri, değişimleri, sülfürdioksit,besinler, katkı maddeleri, ilaçlar, psikolojik etkenler, sigara, irritanlarilaçlar, psikolojik etkenler, sigara, irritanlar

RİSK FAKTÖRLERİ

ALLERJENLERALLERJENLERALLERJENLERALLERJENLER

MESLEKLERMESLEKLERMESLEKLERMESLEKLER DIŞ ORTAM HAVA DIŞ ORTAM HAVA

KİRLİLİĞİKİRLİLİĞİ

DIŞ ORTAM HAVA DIŞ ORTAM HAVA

KİRLİLİĞİKİRLİLİĞİ

İÇ ORTAM HAVA İÇ ORTAM HAVA

KİRLİLİĞİKİRLİLİĞİ

İÇ ORTAM HAVA İÇ ORTAM HAVA

KİRLİLİĞİKİRLİLİĞİ

RİSK FAKTÖRLERİ: AllerjenlerRİSK FAKTÖRLERİ: Allerjenler

ev tozu akarlarıev tozu akarları

ev hayvanlarıev hayvanları

hamam böceklerihamam böcekleri

küf mantarları küf mantarları

polenlerpolenler

RİSK FAKTÖRLERİ: MesleklerRİSK FAKTÖRLERİ: Meslekler

RİSK FAKTÖRLERİ: RİSK FAKTÖRLERİ: Dış Ortam Hava KirliliğiDış Ortam Hava Kirliliği

RİSK FAKTÖRLERİ: RİSK FAKTÖRLERİ: Sigara, İç Ortam Hava KirliliğiSigara, İç Ortam Hava Kirliliği

Sigara (özellikle çocukluk çağında Sigara (özellikle çocukluk çağında maruziyet ile astıma yatkınlık maruziyet ile astıma yatkınlık oluşturan bir etkendir) oluşturan bir etkendir)

Soba, fırın yakıtları, kızarmış yağlar, Soba, fırın yakıtları, kızarmış yağlar, oda spreyleri, boya ve ciladan oda spreyleri, boya ve ciladan kaynaklanan gazlar kaynaklanan gazlar

İç ortamda irritan maddelerle İç ortamda irritan maddelerle (çamaşır suyu, tuz ruhu) temizlik(çamaşır suyu, tuz ruhu) temizlik

TETİKLEYİCİLERTETİKLEYİCİLERAllerjenlerAllerjenler

SigaraSigara

Ev içi ve dışı hava kirliliği, irritanlarEv içi ve dışı hava kirliliği, irritanlar

Egzersiz, hiperventilasyonEgzersiz, hiperventilasyon

Enfeksiyonlar Enfeksiyonlar

Kronik üst solunum yolu hastalıklarıKronik üst solunum yolu hastalıkları

İlaçlarİlaçlar

Besinler, katkı maddeleriBesinler, katkı maddeleri

Gastroözofagial reflü (GÖR)Gastroözofagial reflü (GÖR)

Psikolojik faktörlerPsikolojik faktörler

TANI: AnamnezTANI: Anamnez

Astım SemptomlarıAstım Semptomları

Nefes darlığıNefes darlığı

ÖksürükÖksürük

Hışıltılı / hırıltılı solunumHışıltılı / hırıltılı solunum

Göğüste sıkışma, baskı hissiGöğüste sıkışma, baskı hissi

TANI : AnamnezTANI : Anamnez

Semptomların ÖzellikleriSemptomların Özellikleri

Tekrarlayıcı karakterde; nöbetler halindeTekrarlayıcı karakterde; nöbetler halinde

Daha çok gece ve/veya sabaha karşıDaha çok gece ve/veya sabaha karşı

Kendiliğinden veya ilaçlarla hafifler veya Kendiliğinden veya ilaçlarla hafifler veya

kaybolurkaybolur

Yakınmaların olmadığı dönemler vardır, Yakınmaların olmadığı dönemler vardır,

mevsimsel değişkenlik gösterebilirmevsimsel değişkenlik gösterebilir

Bazı faktörlerle (allerjen, irritan, egzersiz, viral Bazı faktörlerle (allerjen, irritan, egzersiz, viral

infeksiyon, stres vs.) uyarılırinfeksiyon, stres vs.) uyarılır

Astım tanısında dikkate alınması Astım tanısında dikkate alınması gereken sorulargereken sorular

Hışıltılı solunum öyküsü var mı?Hışıltılı solunum öyküsü var mı?

Geceleri öksürük var mı?Geceleri öksürük var mı?

Egzersiz sonrası hışıltılı solunum ya da öksürük Egzersiz sonrası hışıltılı solunum ya da öksürük oluyor mu?oluyor mu?

Tetikleyicilere bağlı olarak hışıltılı solunum ya da Tetikleyicilere bağlı olarak hışıltılı solunum ya da öksürük oluyor mu?öksürük oluyor mu?

Soğuk algınlığı göğsüne iniyor ya da iyileşme 10 Soğuk algınlığı göğsüne iniyor ya da iyileşme 10 günden uzun sürüyor mu?günden uzun sürüyor mu?

Semptomlar astım ilaçları ile düzeliyor mu?Semptomlar astım ilaçları ile düzeliyor mu?

ASTIMA EŞLİK EDEN DURUMLARASTIMA EŞLİK EDEN DURUMLAR

Rinit (Rinit (~~ %75 olguda) %75 olguda)

Sinüzit (Sinüzit (~~ %45 olguda) %45 olguda)

Nazal polip (Nazal polip (~~%10 %10 olgudaolguda))

Analjezik intoleransı (Analjezik intoleransı (~~%30 %30 olguda)olguda)

AYIRICI TANIAYIRICI TANI

Yaygın hava yolu obstrüksiyonları Yaygın hava yolu obstrüksiyonları

KOAH,KOAH, bronşektazi, obliteratif bronşiolit, bronşektazi, obliteratif bronşiolit,

kistik fibroz, reaktif hava yolu kistik fibroz, reaktif hava yolu

disfonksiyonu sendromudisfonksiyonu sendromu

Lokal hava yolu obstrüksiyonlarıLokal hava yolu obstrüksiyonları

Kronik rinosinüzit, GÖR, ACE blokerleri ile Kronik rinosinüzit, GÖR, ACE blokerleri ile

oluşan öksürükler, sol kalp yetersizliğioluşan öksürükler, sol kalp yetersizliği

TANI: Fizik MuayeneTANI: Fizik Muayene

Hastalığın ve atağın ağırlık derecesine göre değişir.Hastalığın ve atağın ağırlık derecesine göre değişir.

Oskültasyonda normal akciğer sesi olabileceği gibi, Oskültasyonda normal akciğer sesi olabileceği gibi,

ekspiryum sonunda veya inspiryum ve ekspiryumda ekspiryum sonunda veya inspiryum ve ekspiryumda

ronküs olabilir.ronküs olabilir.

Ağır atak sırasında sessiz akciğer, hiperinflasyon, Ağır atak sırasında sessiz akciğer, hiperinflasyon,

siyanoz, taşikardi, yardımcı solunum kasları siyanoz, taşikardi, yardımcı solunum kasları

kullanımıkullanımı bulunabilir.bulunabilir.

TANI: Solunum Fonksiyon TestleriTANI: Solunum Fonksiyon Testleri

Hava yolu obstrüksiyonu ve reverzibilitesi (FEV1 /FVC<%75 ,FEV1, PEF)

TANI:TANI: Solunum Fonksiyon Testleri Solunum Fonksiyon Testleri

Erken ReverzibiliteErken Reverzibilite Orta derecede hava yolu obstrüksiyonu olan Orta derecede hava yolu obstrüksiyonu olan

hastalarda tanıya yardımcıdır.hastalarda tanıya yardımcıdır.

FEVFEV11, FVC veya PEF ölçümlerinden sonra , FVC veya PEF ölçümlerinden sonra

hastaya kısa etkili beta-2 agonist (400hastaya kısa etkili beta-2 agonist (400g: 4 puf g: 4 puf

salbutamol veya 1000salbutamol veya 1000g: 4 puf terbutalin) inhale g: 4 puf terbutalin) inhale

ettirilir.ettirilir.

15-20 dk sonra ölçümde FEV15-20 dk sonra ölçümde FEV11başlangıca göre başlangıca göre

%12 veya 200ml, PEF %20 artmışsa test pozitif %12 veya 200ml, PEF %20 artmışsa test pozitif kabul edilir. kabul edilir.

TANI:TANI: Solunum Fonksiyon Testleri Solunum Fonksiyon Testleri

Geç ReverzibiliteGeç Reverzibilite

İki haftalık oral prednizolon (20-40 mg/g) İki haftalık oral prednizolon (20-40 mg/g)

veya 6-8 hafta uygun doz inhaler steroid veya 6-8 hafta uygun doz inhaler steroid

tedavisi sonrası ölçülen FEVtedavisi sonrası ölçülen FEV11’de tedavi ’de tedavi

öncesine göre %15 düzelme saptanması öncesine göre %15 düzelme saptanması

pozitif test olarak kabul edilir.pozitif test olarak kabul edilir.

OlguOlgu

23 y erkek hasta23 y erkek hasta

İki yıldır sabahları ve eforla nefes darlığı, İki yıldır sabahları ve eforla nefes darlığı, hırıltı, öksürükhırıltı, öksürük

Burun tıkanıklığı ve geniz akıntısıBurun tıkanıklığı ve geniz akıntısı

10 gün önce gripal enfeksiyon geçirmiş ,nefes 10 gün önce gripal enfeksiyon geçirmiş ,nefes darlığı ve hırıltılı solunum o zamandan beri darlığı ve hırıltılı solunum o zamandan beri devam ediyordevam ediyor

Fizik muayenede sibilan ronküslerFizik muayenede sibilan ronküsler

Solunum Fonksiyon Testi

Pre-bron-kodilatör

Post-bron-kodilatör

FEV1 (/L) 2.95 1.26(%43) 1.52(%52)FVC (L) 3.79 2.24(%59) 2.66(%70)FEV1/FVC (%)75 56 57

Beklenen

Reverzibilite:260 ml

TANI:TANI: Solunum Fonksiyon Testleri Solunum Fonksiyon Testleri Havayolu obstrüksiyonunun Havayolu obstrüksiyonunun

gösterilemediği durumlarda;gösterilemediği durumlarda; PEF değişkenliği:PEF değişkenliği:

1. Aşağıdaki formülde sabah akşam değişkenliği %20 üzerindeyse 1. Aşağıdaki formülde sabah akşam değişkenliği %20 üzerindeyse

astım lehine kabul edilirastım lehine kabul edilir..

X100PEF Değişkenliği =Maksimum PEF - Minimum PEF

1/2 x (Maksimum PEF + Minimum PEF)

2. Bir hafta içerisinde ölçülen en düşük sabah prebronkodilatör

PEF değerinin hastanın en iyi PEF değerine oranı (Min % Max)

PEFmetre kullanımıPEFmetre kullanımı İbre sıfıra getirilirİbre sıfıra getirilir

Hastanın elleri ibreyi engellememelidirHastanın elleri ibreyi engellememelidir

Hastaya derin bir nefes alması söylenirHastaya derin bir nefes alması söylenir

PEFmetreyi ağzına alıp hızla üflemesi PEFmetreyi ağzına alıp hızla üflemesi söylenirsöylenir

Aynı işlem 3 kere tekrarlanıp en yüksek Aynı işlem 3 kere tekrarlanıp en yüksek değerin kaydedilmesi söylenirdeğerin kaydedilmesi söylenir

En az 2 hafta sabah ve akşam ölçümleri En az 2 hafta sabah ve akşam ölçümleri kaydedilmelidirkaydedilmelidir

OlguOlgu

30 y erkek hasta30 y erkek hasta

Bir yıldır çeşitli kokular ve sigara dumanı ile Bir yıldır çeşitli kokular ve sigara dumanı ile nefes darlığı varnefes darlığı var

Sigara içmiyorSigara içmiyor

Fizik muayene normalFizik muayene normal

SFT normalSFT normal

Olgunun PEFmetre takibiOlgunun PEFmetre takibi

TANI:TANI: PA Akciğer GrafisiPA Akciğer GrafisiKontrollerde rutin grafi çekilmesi gerekmezKontrollerde rutin grafi çekilmesi gerekmez

Diğer hastalıkları ekarte etmek veya Diğer hastalıkları ekarte etmek veya

komplikasyonları değerlendirmek amacıyla komplikasyonları değerlendirmek amacıyla

çekilir.çekilir.

Genellikle normal olup, ataklarda Genellikle normal olup, ataklarda

hiperinflasyon bulguları vardır.hiperinflasyon bulguları vardır.

TEDAVİNİN AMAÇLARITEDAVİNİN AMAÇLARI

Kronik semptomları önlemekKronik semptomları önlemek

‘‘Normal’ akciğer fonksiyonları sağlamakNormal’ akciğer fonksiyonları sağlamak

Normal günlük yaşantıyı sağlamakNormal günlük yaşantıyı sağlamak

Astım ataklarını önlemekAstım ataklarını önlemek

İlaç yan etkilerinden kaçınmakİlaç yan etkilerinden kaçınmak

TEDAVİ PROGRAMITEDAVİ PROGRAMI

Hasta eğitimiHasta eğitimi

Tetikleyici etkenlerin uzaklaştırılmasıTetikleyici etkenlerin uzaklaştırılması

Hastalığın ağırlığının ve kontrol Hastalığın ağırlığının ve kontrol durumunun belirlenmesidurumunun belirlenmesi

Uzun süreli tedavi için plan yapılmasıUzun süreli tedavi için plan yapılması

Atak için tedavi planı yapılmasıAtak için tedavi planı yapılması

Hastanın düzenli takibiHastanın düzenli takibi

HASTANIN EĞİTİMİHASTANIN EĞİTİMİ

Astım hastalığı hakkında açıklamaAstım hastalığı hakkında açıklama

İlaçların türleri ve etkileriİlaçların türleri ve etkileri

İnhalasyon tekniğiİnhalasyon tekniği

Çevrede alınacak önlemlerÇevrede alınacak önlemler

Semptomlar artarsa ne yapılması gerektiğiSemptomlar artarsa ne yapılması gerektiği

Yazılı tedavi planı konusunda bilgilendirmeYazılı tedavi planı konusunda bilgilendirme

ASTIM İLAÇLARIASTIM İLAÇLARI

Kontrol Edici İlaçlarKontrol Edici İlaçlarİnhale ve sistemik İnhale ve sistemik steroidlersteroidler

Uzun etkili beta-2 Uzun etkili beta-2 agonistleragonistler

Lökotrien reseptör Lökotrien reseptör antagonistleriantagonistleri

Uzun etkili teofilin Uzun etkili teofilin

Anti IgEAnti IgE

Semptom Giderici Semptom Giderici İlaçlarİlaçlar

Kısa etkili beta-2 agonistlerKısa etkili beta-2 agonistler

Sistemik steroidlerSistemik steroidler

Teofilinler (İ.V. Formları)Teofilinler (İ.V. Formları)

AntikolinerjiklerAntikolinerjikler

İLAÇ Düşük Doz(μg)

Orta Doz(μg)

Yüksek Doz (μg)

Beklametazon dipropionat(CFC)

250-500 500-1000 1000-2000

Beklametazon dipropionat(HFA)

100-200 200-400 400-800

Budesonid 200-400 400-800 800-1600

Flutikazon propionat

100-250 250-500 500-1000

Siklesonid 80-160 160-320 320-1280

Mometazon 200 400 800

İnhaler Steroidlerin Eşdeğer Dozları

İNHALER KULLANIM NEDENLERİİNHALER KULLANIM NEDENLERİ

İstenen yerde etki oluşurİstenen yerde etki oluşur

Daha az dozda ilaç yeterli olurDaha az dozda ilaç yeterli olur

Daha az yan etki oluşurDaha az yan etki oluşur

Kronik astımda Kronik astımda tedavi prensipleritedavi prensipleri

Hiç tedavi almamış olguda başlangıç Hiç tedavi almamış olguda başlangıç

tedavi tedavi astım ağırlığınaastım ağırlığına göre, göre,

Tedavi altındaki olguda ise Tedavi altındaki olguda ise astım astım

kontrolünekontrolüne göre düzenlenmelidir göre düzenlenmelidir..

TEDAVİ ÖNCESİ KLİNİK ÖZELLİKLERSemptomlar Noktürnal

Semptomlar

FEV1 veya PEF

Hafif Hafif intermitanintermitan

< Haftada 1

Ataklar dışında asemptomatik, normal PEF

≤ Ayda 2 Beklenenin ≥ % 80

Değişkenlik < % 20

Hafif Hafif persistanpersistan

> Haftada 1Ancak her gün değil

> Ayda 2Beklenenin ≥ % 80’i

Değişkenlik % 20 - 30

Orta persistanOrta persistanHer gün

Fiziksel aktivitede etkilenme

> Haftada 1 Beklenenin % 60 – 80’i

Değişkenlik > % 30

Ağır persistanAğır persistanSürekli

Günlük aktivitede kısıtlanma

SıkBeklenenin ≤ % 60’ı

Değişkenlik > % 30

Tedavi öncesi astım ağırlık sınıflaması

Ağırlığa göre tedavi

Hafif Astım

Kontrol edici tedavi

1. Seçenek: Düşük doz IKS2. Seçenek: Lökotrien

reseptör antagonisti

Semptom giderici tedavi

Gereğinde kısa etkili beta agonist

Orta Astım

Kontrol edici tedavi

İlk seçenek: Düşük doz IKS+ uzun etkili beta2 agonist

Diğer seçenekler:Orta doz IKSDüşük doz IKS + lökotrien reseptör antagonistiDüşük doz IKS + teofilin

Semptom giderici tedavi Gereğinde kısa etkili beta

agonist

TTD Astım Rehberi 2009

Kontrol değerlendirmesi

Kriter Kontrol (hepsi)Kısmi kontrol (biri / herhangi bir haftada)

Kontrolsüz

Gündüz semptomları

Yok (<2 kez / hafta)

>2 kez / haftaHerhangi bir

haftada kısmi kontrol kriterlerinden

≥3

Haftada 1 kez

Aktivite kısıtlaması

Yok Var

Gece semptomları Yok Var

Kurtarıcı ilaç kullanımı

Yok >2 kez/ hafta

SFT (PEF. FEV1) Normal <%80 (beklenen veya kendi en iyi değeri)

Ataklar Yok 1 veya daha fazla / yıl

TTD Astım rehberi 2009

Kontrole dayalı tedaviKontrole dayalı tedavi

Eğitim ve çevresel kontrol

Gereğinde hızlı etkili 2 agonist

Gereğinde hızlı etkili 2 agonist

Kontrol edici ilaç seçenekleri

Birini seç Birini seçBir veya daha fazlasını ekle

Bir veya ikisini ekle

Düşük doz IKSDüşük doz IKS +

LABAOrta veya yüksek doz IKS + LABA

Sistemik steroid

LTRAOrta veya yüksek

doz IKSLTRA Anti-IgE

Düşük doz IKS + LTRA

Düşük doz IKS + Teofilin

Basamak 1 Basamak 2 Basamak 3 Basamak 4 Basamak 5

Kontrol Sürdür / basamak azalt

Kısmi kontrol Basamak artır

Kontrolsüz Kontrol sağlayana kadar basamak artır

Atak Atak tedavisi

Kontrol Düzeyi Tedavi Planı

Tedavi BasamaklarıAzalt Artır

Azalt

Art

ır

ASTIM ATAĞIASTIM ATAĞI

AAstımlı hastalarda nefes darlığı, öksürük, stımlı hastalarda nefes darlığı, öksürük,

hırıltılıhırıltılı/hışıltılı/hışıltılı solunum, solunum güçlüğü ya solunum, solunum güçlüğü ya

da göğüste tıkanıklık gibi yakınmaların ortaya da göğüste tıkanıklık gibi yakınmaların ortaya

çıkması veya bu yakınmaların birkaçının çıkması veya bu yakınmaların birkaçının

birlikte giderek artması ile, solunum birlikte giderek artması ile, solunum

fonksiyonlarında bozulmaların oluşmasına fonksiyonlarında bozulmaların oluşmasına

akut astım atağıakut astım atağı denir. denir.

ATAK NEDENLERİATAK NEDENLERİ

Yetersiz tedaviYetersiz tedavi

Tetiği çeken etkene maruziyetTetiği çeken etkene maruziyet

Riskli hasta grubunda bulunmaRiskli hasta grubunda bulunma

Daha önce hayatı tehdit edici atak geçirmeDaha önce hayatı tehdit edici atak geçirme

Geçen yıl 2’den fazla hastaneye yatma ve acile başvuruGeçen yıl 2’den fazla hastaneye yatma ve acile başvuru

Ayda bir kutudan fazla kısa etkili beta agonist tüketme Ayda bir kutudan fazla kısa etkili beta agonist tüketme

Oral steroidi kullanıyor veya yeni kesmiş olmaOral steroidi kullanıyor veya yeni kesmiş olma

Ek kardiovasküler veya akciğer hastalığıEk kardiovasküler veya akciğer hastalığı

Psikiatrik problem veya hastalıkPsikiatrik problem veya hastalık

Çeşitli nedenler ile tanı ve tedavi hizmetlerine ulaşamamaÇeşitli nedenler ile tanı ve tedavi hizmetlerine ulaşamama

HAFİF ORTA AĞIR HAYATI TEHDİT EDEN

Konuşma Cümleler Kısa cümleler Kelimeler

Bilinç Huzursuz olabilir Çoğunlukla huzursuz

Çoğunlukla huzursuz

Çok huzursuz /Konfüzyon

Solunum hızı Artmış Artmış >30/dk

Yardımcı solunum kasları

Genellikle YOK Genellikle VAR Genellikle VAR Torakoabdominal paradoks sol.

Hışıltılı solunum Ekspirasyon sonunda

Belirgin Belirgin Sessiz akciğer

Nabız <100/dak 100-120/dak >120 dak Bradikardi

PEF >%80 %60-80 <%60

SaO2 >%95 %95-91 <%91

PaCO2 <45 mmHg <45 mmHg >45 mmHg

ASTIMDA ATAK AĞIRLIĞI

1 saat sonra değerlendirme (FM, PEF, SaO2 ve gerekirse diğer testler)

1-2 saat sonra değerlendirme

İlk Tedavi:Oksijen (SaO2> %90 tutacak biçimde)

İnhale kısa etkili β2 agonist (SABA), ilk 1 st içinde 20 dk ara ile 4-8 puf

İYİ YANIT

Evde TedaviEvde Tedavi

KISMİ YANIT

Hastaneye yatırHastaneye yatır

YANITSIZ

Yoğun Bakıma YatırYoğun Bakıma Yatır

ASTIM ATAK TEDAVİSİ

Orta atakPEF %60-80

Orta düzeyde yakınmalarTedaviOksijen

Kısa etkili beta agonist/antikolinerjik 4-8 puf saat başı

Oral steroid

Ağır atakPEF <%60

Ciddi yakınmalarİlk tedaviye yanıtsız

TedaviOksijen

Kısa etkili beta agonist/antikolinerjikSistemik steroidIV Magnesium

ASTIM ATAK TEDAVİSİ

Mekanik ventilasyon

Teofilin infüzyonu

i.v. Magnezyum

SaO2>%95 olacak şekilde nasal O2

Kısa etkili β2 agonist (nebül veya hazne ile ölçülü doz inhaler)

Nedene yönelik maruziyetin ortadan kaldırılması veya tedavisi

HAFİFORTA AĞIR

HAYATI TEHDİT EDEN

İpratropium bromide (nebül veya ÖDİ)

Sistemik steroid

İNHALER İLAÇLARIN KULLANIM İNHALER İLAÇLARIN KULLANIM TEKNİKLERİTEKNİKLERİ