Bài giảng về Thanh tra Quản lý giáo dục Tác giả: Nguyễn Kỷ Trung, 2011

8/13/2019 Bài giảng về Thanh tra Quản lý giáo dục Tác giả: Nguyễn Kỷ Trung, 2011

http://slidepdf.com/reader/full/bai-giang-ve-thanh-tra-quan-ly-giao-duc-tac-gia-nguyen-ky 1/130

Chươn IChươn I

Một số vấn đề chungMột số vấn đề chung

về kiểm tra nội bộ trườnvề kiểm tra nội bộ trườn



Những nội dung chính

Khái niệmKhái niệm1

Cơ sở khoa họcCơ sở khoa học2

Đối tượĐối tượ6

Nội dunNội dun7

,,

Chức năngChức năng4

Nhiệm vụNhiệm vụ

5

Hình thứHình thứ9

NguyênNguyên

10



1. Khái niệm KTNBTH

Kiểm tra nội bộ trường học là động xem xét và đánh giá: Các hoạt động giáo dục

Điều kiện dạy – học, giáo dục trong

Nhằm mục đích: Phát triển sự nghiệp giáo dục nói c

Phát triển nhà trường

Phát triển người giáo viên và học s



1. Khái niệm KTNBTH (tt)

KTNBTH là kiểm tra tác nggồm hai hoạt động: Hiệu trưởng tiến hành kiểm tra

thành tố cấu thành hệ thống nh(công việc, mối quan hệ, điều kphương tiện phục vụ hoạt độngtạo…)

Tự kiểm tra trong nội bộ nhà tr











2. Cơ sở khoa học của KTNB

b. Cơ sở thực tiễn của KTNBCác HĐGD, dạy học trong trư

phức tạp nhưng GDĐT con ngkhông được phép có phế phẩ

o , u r ng n r nthường xuyên (hay định kỳ) kiểm tra toàn bộ các công việhoạt động

-> Rút kinh nghiệm, cải tiếhoàn thiện chu trình quản



2. Cơ sở khoa học của KTNB

c. Cơ sở pháp lý - Luật giáo dục- NĐ của chính phủ hướng dẫn thi

GD- Mục tiêu, kế hoạch giáo dục của n

-- Chỉ thị năm học (hàng năm) của

Bộ giáo dục và đào tạo- Chỉ đạo của Sở Giáo dục và đào t

Giáo dục và đào tạo ở địa phương- Kế hoạch năm học của nhà trườn- …



Câu hỏi thảo luận nhóm

Hãy xác định và phân tích vaKTNB đối với đơn vị giáo dục tạo?



3. Vị trí, vai trò của KTNBTH

KTNBTH là một khâu đặc biệtrọng trong chu trình quản lýbảo cho thông tin ngược kịp tđiều chỉnh hành vi hệ thống

Là một công cụ sắc bén góp tăng cường hiệu lực quản lý thọc

KTNBTH có tác động đến ý thhành vi và hoạt động của controng hệ thống



4. Chức năng của KTNBTH

Tạo lập kênh thông tin phản vững chắc, cung cấp thông tiđược xử lý để hoạt động QL cH.trưởng có hiệu quả

Kiểm soát, phát hiện và phònĐộng viên, phê phán, uốn nắ

chỉnh, giúp đỡ

Đánh giá và xử lý cần thiết



5. Nhiệm vụ của KTNBTH

Kiểm tra

Đánh giá

Xem xét việc thực hiện nhitượng kiểm tra so với c

Xác định mức độ đạt được hiện các nhiệm vụ the

Tư vấn

Thúc đẩy

Nêu được những nhận xét, gtượng KT thực hiện ngày càn

vụ của mình

Kích thích, phát hiện, phổ binghiệm tốt, những định hướnnghị với các cấp quản lý nhằmdần hoạt động của đối tượng







7. Nội dung của KTNBTH

Thực hiện kế hoạchphát triển nhà trườngThực hiện các nhiệm

vụ của kế hoạch đàotạo

Côn tác xâ d n

• Chuyê – Thự

chư – Kế – Thự

cươđội ngũ – tập thể sưphạm nhà trường

Xây dựng, sử dụngvà bảo quản CSVC,TBDH

Tự kiểm tra công tácquản lý của hiệutrưởng

ọc

• Công – Quả – QL – Chấ

định



8. Phương pháp KTNBTH

a. Quan sát : Các đối tượng quathường là: CSVC - kỹ thuật (sân chơi, bãi tập

phòng làm việc, bàn ghế, thư viện, dùng dạy học…): độ bền, vệ sinh, t

, , ,nắp, việc sử dụng, bảo quản…

HĐ dạy của GV, HĐ học của HS, Hdạy - học của CB, NV; mối quan hệtinh thần, thái độ trong thực hiện nhnăng lực trong giải quyết công việc

Hồ sơ, tài liệu: trình tự, logic…




b. Phân tích tài liệu sản phẩm Giúp hình dung lại quá trình HĐ củ

tượng kiểm tra.

Nội dung phân tích :

, , Các loại biên bản, sổ giao ban, các

kết, tổng kết, vở ghi của học sinh, sbài kiểm tra của học sinh

Đồ dùng dạy học tự làm của giáo v




c. Các phương pháp tác động trđối tượng

Điều tra bằng phiếu

Phỏn vấn Trao đổi

Nghe báo cáo







9. Hình thức KTNBTH (tt)

Theo phương pháp Kiểm tra trực tiếp

Kiểm tra gián tiếp

Kiểm tra toàn bộ

Kiểm tra có lựa chọn (cá nhân, bộ p



10. Nguyên tắc chỉ đạo của K

Nguyên tắc Tính pháp chế Người HT phải tuân thủ các văn bả

phạm pháp luật về công tác t.tra, ki

HT là người đại diện của Nhà nước

-đối quy ết đị nh KT c ủa HT là ch ống lu ật )

Nguyên tắc Tính kế hoạch: Th

có kế hoạch, khoa học và đảmhoạt động khác



10. Nguyên tắc chỉ đạo của K

Nguyên tắc đảm bảo tính kháctrung thực, công khai, dân chủcông bằng

Nguyên tắc Tính hiệu quả

được tốt hơn, giúp cho nhà QL nâng caoquản lý nhờ những thông tin xác thực vềcủa đối tượng quản lý và hoạt động cquản lý trong nhà trường

Nguyên tắc Tính giáo dục



Quy trình thực hiện

Theo các văn bản hướng dẫn BPhòng



1. Dám ngh ĩ , dám làm 10. Ý thức tổ chứ

2. Nhã nhặn 11. Tốt bụng

3. Trung thực, thẳng thắn 12. Vui vẻ, hòa đ

Những tiêu chuẩn/phẩm chất của nlàm công tác kiểm tra?

Hoạt động cá nhân

4. Ít suy diễn 13. Nhạy cảm

5. Tận tụy 14. Nhiệt tình

6. Thông cảm 15. Nghiêm khắc

7. Thận trọng 16. Lạnh lùng8. Không ngại va chạm 17. Tế nhị trong g

9. Bản l ĩ nh 18. Xuê xoa



Hoạt động nhóm

Phân tích mối quan hệ giữa kiểbộ và chất lượng giáo dục đào nhà trường

Kiểm tranội bộ

ChấtGDtr

nhà t

?



Câu hỏi

1. Các nhân tố ảnh hưởng đến hệ tKTNB?

2. Tiêu chuẩn đánh giá hệ thống KT



Các nhân tố ảnh hưởng đến hệ th

Qui mô?

Sự phân cấp quản lý?

Văn hoá cơ quan?

Về nhận thức?

…



Tiêu chuẩn đánh giá hệ thống

Gắn liền với chiến lược và mục tiêPhù hợp với cơ cấu tổ chức

Tạo được Khích lệ nhà QL và nhân

Cung cấp thông tin kịp thời



Hoạt động nhóm (thảo luận v

1. Đánh giá thực công tác KTNB tạcủa anh/chị.

2. Với vai trò là một cán bộ QL, annhững chia sẻ kinh nghiệm hoặc

lượng công tác KTNB?



Bài tập (điểm 30%)

1. Việc thực hiện công tác kiểm tratrường học tại đơn vị (Trường MNTiểu học, Trường THCS, Trường Tsở GDĐT…)

. ,những bất cập khi vận dụng các hướng dẫn về kiểm tra nội bộ ở đ

xuất cụ thể để khắc phục những bất cập đó?

Ngày nộp bài: / /2012



Chương II Chương II

Một số vấn đềMột số vấn đề

giáo dụcgiáo dục





1. Khái niệm thanh tra gi



1.1. Tha

Thanh tra (Inspection): nhìn sâu vchất bên trong của đối tượng

(ki ểm tra n ội b ộ (Inside): nhìn vàobên trong c ủa đối t ượ ng t ừ bên tro

,việc (Từ điển tiếng Việt)

Thanh tra là m t ch c n ăng thi c quan qu n lý Nhà n ư c, là p

th c đm b o tính pháp ch , t ăk lu t trong qu n lý



1.2. Hệ thống tổ chức TT N

TT Nhà nướcTT Bộ, Ủy ban Nhà nước, cơ qua

chính phủ

TT tỉ nh, thành phố trực thuộc TWc p tương đương

TT Sở

TT huyện, quận, thị xã, thành phố

tỉ nh



Thanh tra Nhà nước

TT Bộ - Ngành,

TT tỉnh,

,CQ thuộc Chính phủ

Thanh tra Sở

TT huyệ

thị xã, TP





1.4. Hệ thống TTGD (TT chuyên

Thanh tra Nhà nước

Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo

Thanh tra ttrực thuộc

Thanh tra SởGD&ĐT

Thanh tra NNthị xã, thành

Thanh tra PhòngGD&ĐT

T h a n h

t r a

c h u y ê n

n g à n h



.



2.1. Cơ sở

Luật Thanh tra 2010

Luật GD 2005

Nghị định 85/2006/NĐ-CP về tổ chứ

Thông tư 43/2006/TT-BGDĐT và văhướng dẫn khác



2.2. Cơ s

TTGD là tạo lập mối liên hệ ngượngoài) trong quản lý

TTGD cung cấp nguồn thông tin trọng (đã qua xử lý) để:

Hệ QL điều chỉ nh và hoạt độngquả hơn

Hệ bị QL tự điều chỉ nh ý thức,

và hoạt động của mình ngày càhơn



2.3. Cơ sở

Hệ thống GD quốc dân rộng lớnnhi ều t ổ ch ứ c, c ơ quan, c ơ s ở giá

nhi ều b ậc h ọc khác nhau…)

đa dạng về mục tiêu, phương phchức và hình thức đào tạo khác n



3. Vị trí, chức năng củ

TTGD một trong ba bộ phận hợpchức QLNN của Bộ GDĐT (Điều GD 2005)

TTGD được tổ chức ở TW thuộc

GDĐT và ở đ a hươn h Sởtỉ nh, TP trực thuộc TW

TTGD thực hiện chức năng thanhành chính và thanh tra chuyên

trong phạm vi QLNN về GDĐT thđịnh của pháp luật



.của TTGD



4.1. Nhiệm vụ, quyền hạn c

Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn đđịnh tại khoản 1 Điều 111, Điều 112 cGD và Điều 19 của Luật TT theo thẩmquản lý NN của Bộ GDĐT.

QL hoạt động TT chuyên ngành GD th

dẫn, bồi dưỡng nghiệp vụ TT chuyên với Thanh tra Sở.

Chủ trì, tham gia xây dựng các văn bảphạm pháp luật do Bộ trưởng Bộ GDĐ

( Đi ều 6, Ngh ị đị nh 85/20



4.2. Nhiệm vụ, quyền hạn c

Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn đượtại khoản 1 Điều 111, Điều 112 của LuậtĐiều 28 của Luật TT đối với các đối tượnquy định tại Điều 2 Nghị định này theo thQLNN của Sở GDĐT

phương; tổ chức hướng dẫn, bồi dưỡngTT chuyên ngành cho TT viên, cộng tác giáo dục

Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiệ

kiến nghị, quyết định xử lý về TT, quyết đphạt vi phạm hành chính…

( Đi ều 6, Ngh ị đị nh 85/2



4. Đối tượng c

Cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộcquản lý trực tiếp của cơ quan quảnước về GD

Cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt N

c c, c n n nư c ngo am động GD tại Việt Nam



5. Nội dung của TTG





5.2.Thanh tra chuyê

Thực hiện các nhiệm vụ TT chuyênGD quy định tại kho n 2 Đi u 111

TT việc thực hiện CS và PL về

TT việc thực hiện MT , KH, CT

PP, u chế chu ên môn, u cử, c p văn b ng, chứng chỉ …



6. Nguyên tắc chỉ đạo của

Tuân theo pháp luật, bảo đảm chkhách quan, trung thực

Công khai, dân chủ, kịp thời

thường của cơ quan, tổ chức, cáđối tượng TT và cơ quan, tổ chứnhân có liên quan



7. Hình thức t

HĐ TT được thực hiện dưới hìnhtheo chương trình, kế hoạch và Txuất.

TT theo CT, kế hoạch đã được

TT đột xuất được tiến hành khicơ quan, tổ chức, cá nhân có dphạm PL, theo YC của việc giả

khiếu nại, tố cáo hoặc do Thủ tquan QLNN có thẩm quyền gia



8. Phương thức hoạt động t

Việc TT được thực hiện theo phươngTT hoặc TT viên độc lập

Đoàn TT và TT viên hoạt động theo qcủa Luật TT và các văn bản hướng dẫLuật TT

trưởng cơ quan TT GD hoặc cơ quan

Trưởng Đoàn TT, TT viên phải chịu trtrước pháp luật và người ra quyết địnquyết định và biện pháp xử lý của mìn

Khi xử lý vi phạm, Trưởng Đoàn TT, Tphải thực hiện đầy đủ trình tự theo qupháp luật





Phầ

Tìm hiểu công tác thanh tra chuyđơn vị anh/chị công tác

(Thông t ư 43/2006/TT-BGD ĐT v ề h ướthanh tra toàn di ện nhà tr ườ ng, c ơ s ở

giáo)

Kế hoạch thanh tra hàng năm

Các văn bản chỉ đạo

Các biểu mẫu đánh giá Hồ sơ thanh tra

…



T

Phân tích mối tương quan:

Đổi mới quản lý-> đổi mới QLGD

Đổi mới côThanh



Câu hỏi t

Đánh giá thực trạng công tác thahiện nay? Làm gì để nâng cao hơcủa TT GD?

Vấn đề đạo đức của người làm c

an ra



GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI – T

KHIẾU NẠIKHIẾU NẠI –– TỐ CÁTỐ CÁ



Khiếu nại?Tố cáo?



Khiếu nại

Khiếu nại : là việc công dân, cơ q

chức hoặc CB, CC theo thủ tục (d

KNTC quy định) đề nghị CQ, TC,

có thẩm quyền xem xét lại QĐ hàhành vi hành chính hoặc quyết đ

luật CB, CC khi có căn cứ cho rằn

định hoặc hành vi đó là trái PL, xquyền, lợi ích hợp pháp của mình



Tố cáo

Tố cáo: là việc công dân theo th

Luật KNTC quy định) báo cho cơ

chức, cá nhân có thẩm quyền biế

vi vi phạm PL của bất cứ cơ quancá nhân nào gây thiệt hại hoặc đ

thiệt hại lợi ích của NN, quyền, lợ

pháp của công dân, cơ quan, tổ c



Cơ sở pháp lý của KN,

Luật KNTC số 9/1998/QH10

Luật sửa đổi, bổ sung một số điềLuật KNTC số 26/2004/QH11

Luật sửa đổi, bổ sung một số điề

u s

Nghị định số 136/2006/NĐ-CP ng14/11/2006 của Chính phủ quy đtiết và hướng dẫn thi hành một s

của Luật KNTC và các Luật sửa đsung



Khiếu nại và giải quKhiếu nại và giải qu

khiếu nạikhiếu nại



Khiếu nại

Trình tự thực hiện: Người KN có t

mình KN hoặc thông qua người đhợp pháp

Cách thức thực hiện: Gửi đơn thưđường bưu điện hoặc đến nơi tiếp

Thành phần, số lượng hồ sơ: Đơn thư KN

Các tài liệu liên quan đến nội dung

có)





Giải quyết khiếu nại1. Đối với đơn KN thuộc thẩm quyền g

và có đủ các điều kiện quy định thì pđể giải quyết; trong trường hợp đơnchữ ký của nhiều người thì có trách hướng dẫn người KN viết thành đơn thực hiện việc KN

2. Đối với đơn KN thuộc thẩm quyền g

nhưn khôn đủ các điều ki n để thquyết thì có văn bản trả lời cho ngườrõ lý do không thụ lý

3. Đối với đơn vừa có nội dung KN, vừdung tố cáo thì cơ quan nhận được cnhiệm xử lý nội dung KN theo quy đ

nội dung tố cáo thì xử lý theo quy đlý tố cáo…(trích Điều 6, Nghị định 136/2006/NĐ



Giải quyết khiếu nại

Các bước giải quyết (sau khi tiế

và xử lý đơn thư KN):

B1: Chuẩn bị giải quyết KN

: m ra, x c m n vụ v c

B3: Ra quyết định và công bố qu

B4: Thi hành QĐ và hoàn chỉnh h (từ Điều 9 -> 18, NĐ36/2006/NĐ



Tố cáo và giải quTố cáo và giải qutố cáotố cáo





Thời hạn giải quyết tố c

Nếu đúng thẩm quyền giải quyết:

- Trong thời hạn 10 ngày phải thụquyết.- Thời hạn giải quyết tố cáo khôngngày, đối với vụ việc phức tạp có

ngày thụ lý giải quyết.Nếu không đúng thẩm quyền giải q

- Trong thời hạn 10 ngày chuyển

nơi có thẩm quyền giải quyết theđịnh.



Phân loại và xử lý tố c

Nếu TC thuộc thẩm quyền giải q

phải thụ lý để giải quyết theo đútự, thủ tục quy định Nếu TC không thuộc thẩm quyền

chậm nhất trong thời hạn 10 ngàngày nhận được phải chuyển đơn

bản ghi lời tố cáo và các tài liệu c th m quy n gi i quy t Không xem xét, giải quyết nhữn

tên, mạo tên, không rõ địa chỉ, kchữ ký trực tiếp hoặc những TC cấp có thẩm quyền giải quyết nanhưng không có bằng chứng mớ

…(Điều 38, Nghị định 36/200



Giải quyết tố cáo

Sau khi tiếp nhận và đơn thư TC, v

được giải quyết theo các bước saB1: Chuẩn bị giải quyết TCB2: Thẩm tra, xác minhB3: Kết luận và xử lý theo thẩm

B4: Kết thúc và hoàn chỉnh hồ sơ(t ừ Đi ều 39 đến Đi ều 45

36/20



Quyền và nghĩa vụ của ngườiNgười TC có các quyền sau đây:Gửi đơn hoặc trực tiếp tố cáo với c

tổ chức, cá nhân có thẩm quyềnYêu cầu giữ bí mật họ, tên, địa ch

của mìnhYêu cầu được thông báo kết quả g

Yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩmbảo vệ khi bị đe dọa, trù dập, trả

Người TC có các nghĩa vụ sau đây:

Trình bày trung thực về nội dung Nêu rõ họ, tên, địa chỉ của mìnhChịu trách nhiệm trước PL về việc

thật



Quyền và nghĩa vụ của ngườiNgười bị TC có các quyền sau đây:

Được thông báo về nội dung TCĐưa ra bằng chứng để chứng minh nội không đúng sự thật

Được khôi phục quyền, lợi ích hợp phápphạm, được phục hồi danh dự, được bồthiệt hại do việc TC không đúng gây ra

người TC sai sự thật.Người bị TC có các nghĩa vụ sau đây Giải trình về hành vi bị TC; cung cấp th

liệu liên quan khi cơ quan, tổ chức, cá nthẩm quyền yêu cầu

Chấp hành nghiêm chỉnh quyết định xửcơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyề Bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả

trái pháp luật của mình gây ra.



Câu hỏi thảo luận 1

1. Những nội dung khiếu nại, tố cá

gặp trong lĩnh vực giáo dục lĩnh GDĐT là gì? Nguyên nhân dẫn đkhiếu nại, tố cáo đó?

2. Với vai trò là nhà quản lý, anh/c

KNTC? minh hoạ bằng những tìncụ thể và rút ra bài học kinh nghtrong quản lý? (Đ/v Hiệu trưởng

tham gia công tác này; CBVC)





XỬ LÝ KỶXỬ LÝ KỶ

CÁCÁVIÊNVIÊN



Cơ sở pháp lý

Nghị định số 35/2005/NĐ-CP17/3/2005 của Chính phủThông tư số 03/2006/TT-BNV

dẫn thi hành một số điều củađịnh 35/2005/NĐ-CP



Các trường hợp bị xử lý kỷ lu

Vi phạm việc thực hiện nghĩaCB, CC trong khi thi hành nhcông vụ

,được làm

Vi phạm pháp luật bị Tòa án

có tội hoặc bị cơ quan có thẩkết luận bằng văn bản về hàphạm pháp luật



Các trường hợp bị xử lý kỷ lu

Cấp phát, sử dụng văn bằng,chỉ không hợp phápTrong thời gian được cử đi họ

bồi dưỡng kiến thức, chuyên nghi p vụ vi phạm quy ch đhoặc tự ý bỏ họcVi phạm các quy định của Nh

về phòng, chống tệ nạn mại ma tuý……



Những trường hợp chưa xem

Đang trong thời gian nghỉ phtheo chế độ, nghỉ việc riêng đphép

Đang bị tạm giam, tạm giữ c

luận của cơ quan có thẩm qutra, xác minh và kết luận đối

hành vi vi phạm pháp luậtCB,CC nữ nghỉ thai sản





Các nguyên tắc xem xét XL K

Khách quan, công bằng, nghiêmđúng thời hiệu quy địnhPhải thành lập Hội đồng kỷ luậtQuyết định xử lý kỷ luật phải do

h m n k h n Mỗi hành vi vi phạm chỉ bị xử lý

hình thức kỷ luật.Nếu cán bộ, công chức có nhiềuvi phạm thì bị xử lý kỷ luật về thành vi và chịu hình thức kỷ luậhơn một mức



Các nguyên t c xem xét xử kỷ luật cán bộ, công chức (t

Cấm mọi hành vi xâm phạm thândanh dự, nhân phẩm của CB,CC ttrình xem xét xử lý kỷ luật

Cấm áp dụng biện pháp phạt tcho hình thức k luật

Không áp dụng hình thức kỷ luật việc đối với CBCC nữ khi đang cóCBCC đang nuôi con dưới 12 thán



Hình thức kỷ luật

CB, CC vi phạm các quy định cluật thì phải chịu một trong cácthức kỷ luật sau:1. Khiển trách

2. Cảnh cáo

3. Hạ bậc lương

4. Hạ ngạch

5. Cách chức6. Buộc thôi việc



HƯỚHƯỚTHỰC HIỆN XỬ LÝ KTHỰC HIỆN XỬ LÝ K

CÁN BỘ, CÔNCÁN BỘ, CÔN



Công tác chuẩn bị họp Hội đồ

CBCC vi phạm KL làm bản kiểm điểm vàhình thức kỷ luật. Người đứng đầu cơ quan sử dụng CBCC

cuộc họp để người vi phạm KL kiểm điểtập thể. Biên bản cuộc họp kiểm điểm chình thức kỷ luật của cơ quan, tổ chức,

Hồ sơ trình HĐKL ồm: bản kiểm điểm vi phạm kỷ luật; biên bản họp ki m điphạm KL, trích ngang SYLL của người v

CBCC vi phạm KL được HĐKL gửi giấy btập trước khi Hội đồng KL họp 07 ngày.

Trường hợp nếu CBCC vi phạm vắng mặ

có lý do chính đáng. Nếu đã gửi giấy trilần mà đương sự vẫn vắng mặt hoặc trưngười vi phạm KL không chịu viết bản ktheo HĐKL vẫn họp xem xét và kiến ngthức KL



Hội đồng kỷ luật

Số lượng thành viên tham gia HĐ kỷ lungười:

a) Chủ tịch Hội đồng là người đứng đầuphó của người đứng đầu cơ quan, tổ vị

b) Một ủy viên Hội đồng là đại diện BCđo n c ng c p cơ quan, t ch c, đơnc) Một ủy viên là đại diện CB,CC của b

công tác có người vi phạm kỷ luật (dCB,CC ở bộ phận đó cử ra)

d) Một ủy viên là người trực tiếp quản chính và chuyên môn nghiệp vụ của phạm kỷ luật

đ) Một ủy viên là người phụ trách tổ chcủa cơ quan, tổ chức, đơn vị có ngườ



Những người không được thagia thành viên HĐ kỷ luật

Cha, mẹ đẻCha, mẹ vợ (hoặc chồng)Cha, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng

pháp luật thừa nhận Vợ hoặc chồng của người vi phạm

Anh, chị, em ruột; anh, chị, em dđược pháp luật thừa nhận

Con đẻ, con dâu, con rể, con nuô

pháp luật thừa nhận



Những người được mời thamhọp xét kỷ luật CB,CC

Là đại diện của các tổ chức:

Đảng Cộng sản Việt Nam

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Ch

Hội Cựu chiến binh Việt Nam.



Trình tự họp Hội đồng kỷ luậ

1. Chủ tịch HĐ tuyên bố lý do, giới thiệu tdự 2. Thư ký HĐ trình bày trích ngang SYLL,

các tài liệu có liên quan3. Người vi phạm kỷ luật đọc bản kiểm điể4. Thư ký HĐ đọc biên bản cuộc họp kiểm

, vị5. Các thành viên HĐ và các đại biểu dự h

biểu ý kiến6. CBCC vi phạm kỷ luật phát biểu ý kiến

thức kỷ luật

7. HĐKL bỏ phiếu kín kiến nghị áp dụng hluật8. Kiến nghị hình thức kỷ luật của HĐ đượ

báo tại cuộc họp





HD thực hiện xếp ngạch, bậc lươvới CBCC bị kỷ luật hạ bậc, ngạc

Đối với CBCC bị kỷ luật hạ bậc lươngđang hưởng bậc lương ở ngạch CC (chức) nào thì hạ xuống bậc thấp hơntrong ngạch đó. Thời gian xét nâng sau tính từ thời điểm giữ mức lươngtrước khi vi phạm KL

v u ạ ngạc : ở ngạch CC(hoặc viên chức) của ngàthì hạ xuống ngạch thấp hơn liền kềngành đó và xếp vào hệ số lương thgần nhất so với hệ số lương của ngạ

giữ trước khi bị xử lý KL. Thời gian xbậc lương lần sau được tính kể từ ngmức lương hưởng trước khi vi phạm



HD thực hiện xếp ngạch, bậc lươvới CBCC bị kỷ luật hạ bậc , hạ n

Giải quyết nâng bậc lương đối với CBluật hạ bậc lương hoặc hạ ngạch:

CBCC kỷ luật hạ bậc lương hoặc hạ nkhông bị kéo dài thời hạn nâng bậc lư1 năm (12 tháng) nhưng trong thời gchấm dứt hiệu lực của Quyết định KLgiải quyết nâng bậc lương theo thâmkhi chấm dứt hiệu lực của Quyết địnhxem xét nâng bậc lương theo thâm n

Cán bộ, công chức bị KL hạ bậc lươngngạch thì thời gian xét nâng bậc lươntính từ khi giữ bậc lương trước khi bị



Về chấm dứt hiệu lực của Quyết

Sau 12 tháng kể từ ngày có Quyếluật, nếu CBCC chức không tái phkhông có những vi phạm đến mứlý kỷ luật thì đương nhiên được chi u lực c a quy t định k lu t

Cấp có thẩm quyền ban hành quykỷ luật không phải ra Quyết địnhdứt hiệu lực của Quyết định kỷ lu



Câu hỏi thảo luận

Hãy chia sẻ những trường hợp kỷCBVC mà anh/chị cảm thấy khó knhất? Cách giải quyết ra sao?

Những kinh nghiệm của anh/chị ttác này?



1

Chươ ng3

KIỂM TRA NỘI BỘ TRƯỜ NG HỌC

Học xong chươ ng này, học viên phân biệt đượ c các hoạt động thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ và thanh tra nhân dân; nắm đượ c nội dung kiểm tra nội bộ trườ ng học, nêu đượ c các công việc và yêu cầu của các nhiệm vụ kiểm tra đối vớ i từng nội dung kiểm tra cụ thể; nắm đượ c các phươ ng pháp và hình thức kiểm tra, qui trình kiểm tra và các văn bản pháp lý liên quan đến hoạt động kiểm tra nội bộ trườ ng phổ thông.

Từ những kiến thức thu nhận đượ c kết hợ p vớ i kinh nghiệm thực tiễn, ngườ i học biết tổ chức công tác kiểm tra nội bộ theo đúng qui trình và có ý thức cải tiến hoạt động kiểm tra nội bộ ở đơ n vị trườ ng học.

I. NHỮ NG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KIỂM TRA NỘI BỘ TRƯỜ NG HỌC

1. Khái niệm

Trong thực tiễn quản lý giáo dục – đào tạo đang tồn tại các hoạt động: thanh tra

giáo dục, kiểm tra nội bộ trườ ng học, thanh tra nhân dân. 1.1. Thanh tra giáo d ụ c là thanh tra chuyên ngành về giáo dục, thực hiện

quyền thanh tra trong phạm vi quản lý nhà nướ c về giáo dục nhằm bảo đảm việc thi hành pháp luật, phát huy nhân tố tích cực, phòng ngừa và xử lý vi phạm, bảo vệ lợ i ích của Nhà nướ c, quyền và lợ i ích hợ p pháp của tổ chức, cá nhân trong l ĩ nh vực giáo dục. Thanh tra giáo dục thực hiện nhiệm vụ:

- Thanh tra việc thực hiện chính sách và pháp luật về giáo dục

- Thanh tra việc thực hiện mục tiêu, kế hoạch, chươ ng trình, nội dung, phươ ng pháp giáo dục; qui chế chuyên môn, qui chế thi cử, cấp văn bằng, chứng chỉ; việc thực hiện các qui định về điều kiện cần thiết bảo đảm chất lượ ng giáo dục ở các cơ sở giáo dục;

- Thực hiện nhiệm vụ giải quyết các khiếu nại, tố cáo trong l ĩ nh vực giáo dục theo qui định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo;

- Xử lý vi phạm hành chính trong l ĩ nh vực giáo dục theo qui định của pháp luật

về xử lý vi phạm hành chính;

- Thực hiện nhiệm vụ phòng ngừa và đấu tranh chống tham nhũng trong l ĩ nh vực

giáo dục theo qui định của pháp luật về chống tham nhũng;



2

- Kiến nghị các biện pháp bảo đảm thi hành pháp luật về giáo dục; đề nghị sửa đổi, bổ sung các chính sách và qui định của Nhà nướ c về giáo dục;

- Thực hiện các nhiệm vụ khác theo qui định của pháp

luật. Các cơ quan thanh tra giáo dục gồm:

- Thanh tra Bộ giáo dục và đào tạo

- Thanh tra Sở giáo dục và đào tạo

Hoạt động thanh tra giáo dục ở cấp huyện do Trưở ng phòng giáo dục và đào tạo trực tiếp phụ trách và theo sự chỉ đạo nghiệp vụ của Thanh tra Sở giáo dục và đào tạo.

Hoạt động thanh tra giáo dục đượ c thực hiện theo qui định của Luật thanh tra.

1.2. Kiể m tra là một trong những chức năng cơ bản của quản lý. Đó là công việc hoạt động nghiệp vụ mà ngườ i quản lý ở bất kỳ cấp nào cũng phải thực

hiện để biết rõ những kế hoạch, mục tiêu đề ra trên thực tế đã đạt đượ c đến đâu và như thế nào. Từ đó đề ra những biện pháp động viên, giúp đỡ , uốn nắn và điều chỉnh nhằm thúc đẩy các cá nhân và tổ chức phát triển.

Α Kiể m tra nội bộ tr ườ ng học là hoạt động xem xét và đ ánh giá các hoạt động

giáo d ục, đ iề u kiện d ạ y – học, giáo d ục trong phạm vi nội bộ nhà tr ườ ng nhằ m

mục đ ích phát triể n sự nghiệ p giáo d ục nói chung, phát triể n nhà tr ườ ng, phát

tr iể n ngườ i giáo viên và học sinh nói riêng.

Kiểm tra nội bộ trườ ng học, về thực chất gồm hai hoạt động: - Hiệu trưở ng tiến hành kiểm tra công việc, hoạt động, mối quan hệ của các

thành viên, bộ phận và những điều kiện, phươ ng tiện phục vụ dạy học và giáo dục trong nhà trườ ng.

- Việc tự kiểm tra của các bộ phận, cá nhân trong trườ ng và tự kiểm tra công tác quản lý của hiệu trưở ng.

1.3. Thanh tra nhân dân là hình thức giám sát của nhân dân thông qua Ban thanh tra nhân dân đối vớ i việc thực hiện chính sách, pháp luật, việc

giải quyết khiếu nại, tố cáo, việc thực hiện qui chế dân chủ ở cơ sở . Ban thanh tra nhân dân chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Ban chấp hành công đoàn cơ sở và có nhiệm vụ giám sát các mặt hoạt động trong đơ n vị. Phạm vi giám sát của Ban thanh gia nhân dân ở cơ quan nhà nướ c, đơ n vị sự nghiệp đượ c qui định tại nghị định số 99/2005/NĐ-CP ngày 28 tháng 7 năm 2005 như sau:

- Thực hiện chủ trươ ng, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nướ c, nhiệm vụ công tác hàng năm của cơ quan đơ n vị;

- Sử dụng kinh phí hoạt đông từ nguồn ngân sách nhà nướ c, sử dụng các quỹ, chấp hành chế độ quản lý tài chính, tài sản và công tác tự kiểm tra tài chính của cơ quan, đơ n vị;



3

- Thực hiện nội qui, qui chế của cơ quan, đơ n vị;

- Thực hiện các chế độ, chính sách đối vớ i cán bộ, nhân viên, viên chức theo qui định của pháp luật;

- Việc tiếp dân, tiếp nhận và xử lý đơ n, thư khiếu nại, tố cáo; việc giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của ngườ i đứng đầu cơ quan nhà

nướ c, đơ n vị sự nghiệp; việc thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật tại cơ quan nhà nướ c, đơ n vị sự nghiệp;

- Việc thực hiện các kết luận, quyết định xử lý về thanh tra, kiểm tra của cơ quan

nhà nướ c có thẩm quyền; việc xử lý các vụ việc tham nhũng, lãng phí trong cơ quan, đơ n vị;

- Những việc khác theo qui định của pháp luật.

Cần phân biệt các loại hoạt động thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ trườ ng

học, thanh tra nhân dân và xác định mối quan hệ giữa chúng: - Giố ng nhau: Các hoạt động thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ, thanh tra

nhân dân đều là hoạt động quan sát, theo dõi các hoạt động giáo dục và giúp đỡ đối tượ ng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Về nội dung công việc đều là kiểm soát, đánh giá trạng thái của hệ; phổ biến, truyền bá kinh nghiệm tiên tiến cũng như phát hiện lệch lạc để điều chỉnh, uốn nắn.

- Khác nhau: Các hoạt động thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ, thanh tra nhân dân khác nhau về tính chất, chủ yếu về tư cách pháp nhân của ngườ i thực hiện thanh kiểm tra, về tổ chức hoạt động, về đối tượ ng và cách xử lý.

+ Về tính chất:

Thanh tra giáo dục là hoạt động kiểm tra và đánh giá chính thức có tính Nhà nướ c của cơ quan quản lý giáo dục cấp trên đối vớ i cấp dướ i. Kết luận thanh tra mang tính pháp lý cao. Kiểm tra nội bộ có tính chất tổ chức quản lý trong nội bộ là chủ yếu (song vẫn mang tính chất hành chính pháp chế). Thanh tra nhân dân vừa mang tính pháp lý vừa mang tính quần chúng và nặng về tư vấn và thuyết phục.

+ Về tổ chức:

Thanh tra giáo dục là hệ thống tổ chức thanh tra Nhà nướ c do pháp luật qui định, và có tính ổn định cao; thanh tra viên là công chức nhà nướ c đượ c bổ nhiệm vào ngạch thanh tra để thực hiện nhiệm vụ thanh tra. Ban kiểm tra nội bộ do thủ trưở ng đơ n vị trực tiếp quyết định thành lập, tổ chức thực hiện và ít ổn định hơ n. Còn ban thanh tra nhân dân trong các cơ quan nhà nướ c, đơ n vị sự nghiệp do Hội nghị công nhân, viên chức hoặc Hội nghị đại biểu công nhân, viên chức bầu ra bằng phiếu kín và chịu sự chỉ đạo của Ban chấp hành công đoàn cơ sở .

+ Về đối tượ ng:

Đối tượ ng của thanh tra giáo dục là cơ quan, tổ chức, cá nhân cấp dướ i vớ i những công việc và hoạt động của họ.

Đối tượ ng của kiểm tra nội bộ là bộ phận, cá nhân trong một tổ chức vớ i



4

những công việc, hoạt động và mối quan hệ của họ.

Đối tượ ng của thanh tra nhân dân là bộ phận, cá nhân trong việc thực hiện các chính sách pháp luật của Nhà nướ c và chế độ nội qui của đơ n vị.

+ Về xử lý

Thanh tra giáo dục: có tính chất và hiệu lực pháp lý cao, buộc đối tượ ng phải thực hiện; có thể đ ình chỉ hoạt động khi thật cần thiết.

Kiểm tra nội bộ: xem xét, phát hiện, uốn nắn, điều chỉnh, giúp đỡ trong nội bộ.

Thanh tra nhân dân: chủ yếu là kiến nghị và giám sát việc thực hiện kiến nghị.

Các hoạt động trên có những điểm khác nhau, song chúng có mối quan hệ chặt

chẽ vớ i nhau: kiểm tra nội bộ cung cấp thông tin tin cậy cho thanh tra, thanh tra sử dụng số liệu, kết luận, đánh giá của kiểm tra nội bộ đồng thờ i lại giúp cho công tác kiểm tra nội bộ đượ c chính xác hơ n, hiệu quả hơ n.

2. Vị trí, vai trò của công tác kiểm tra nội bộ trườ ng học

Kiểm tra nội bộ trườ ng học là chức năng quản lý cơ bản, là khâu đặc biệt quan trọng trong chu trình quản lý đảm bảo tạo lập mối liên hệ ngượ c thườ ng xuyên, kịp thờ i giúp hiệu trưở ng hình thành cơ chế điều chỉnh hướ ng đích trong quá trình quản lý nhà trườ ng. Kiểm tra nội bộ trườ ng học là một công cụ sắc bén góp phần tăng cườ ng hiệu lực quản lý trườ ng học nhằm nâng cao chất lượ ng giáo dục – đào tạo trong nhà trườ ng. Lãnh đạo mà không kiể m tra thì coi

như không lãnh đạo. Thực tế cho thấy, nếu kiểm tra đánh giá chính xác, chân thực sẽ giúp hiệu

trưở ng có thông tin chính xác về thực trạng của đơ n vị mình cũng như xác định các mức độ, giá trị, các yếu tố ảnh hưở ng, từ đó t ìm ra nguyên nhân và đề ra các giải pháp điều chỉnh, uốn nắn có hiệu quả. Như vậy, kiểm tra vừa là tiền đề, vừa là điều kiện để đảm bảo thực hiện các mục tiêu.

Kiểm tra còn có tác dụng đôn đốc, thúc đẩy, hỗ trợ và giúp đỡ các đối tượ ng kiểm tra làm việc tốt hơ n, có hiệu quả hơ n. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: Nếu tổ chức việc kiểm tra đượ c chu đáo, th ì công việc của chúng ta nhất định tiến bộ gấp mườ i, gấp trăm lần.

Kiểm tra chẳng những giúp nhà quản lý thu thập thông tin về hoạt động của đối tượ ng quản lý mà còn giúp nhà quản lý nhận rõ kế hoạch, việc chỉ đạo, điều hành… cuả mình có khoa học, khả thi không, từ đó có các biện pháp điều chỉnh nhằm nâng cao hiệu quả quản lý.

Kiểm tra nội bộ trườ ng học thực hiện việc xem xét và đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các thành viên, bộ phận trong nhà trườ ng, phân tích nguyên nhân của các ưu, nhượ c điểm đồng thờ i đề xuất các biện pháp phát huy

ưu điểm, khắc phục những hạn chế, thiếu sót. Do đó giúp cho việc động viên, khen thưở ng chính xác các cá nhân, đơ n vị; khuyến khích cái tốt, truyền bá kinh nghiệm tiên tiến đồng thờ i phát hiện ra những lệch lạc, sai sót để uốn nắn,



5

điều chỉnh kịp thờ i. Có thể nói, kiể m tra nội bộ l à mộ t trong các yế u tố tạ o nên chấ t l ượ ng

giáo d ụ c đ ào tạ o trong nhà trườ ng.

3. Các nguyên tắc kiểm tra

Kiểm tra cần quán triệt các nguyên tắc cơ bản sau:

- Kiể m tra phải chính xác, khách quan

Đây là nguyên tắc hàng đầu của kiểm tra. Kết quả kiểm tra phải phản ánh đúng thực trạng về đối tượ ng kiểm tra. Tránh định kiến, suy diễn cũng như tránh làm hình thức, giả tạo.

- Kiể m tra phải có hiệu quả

Kiểm tra không phải là “bớ i lông t ìm vết”. Kiểm tra phải có tác dụng đôn đốc thúc đẩy việc thực hiện đượ c tốt hơ n. Đặc biệt, trong giáo dục còn phải tính đến hiệu quả giáo dục trong kiểm tra. Chẳng hạn: kiểm tra giờ dạy trên lớ p

của giáo viên nhưng có hiện tượ ng giáo viên đã “dạy nháp” trướ c th ì không những không đánh giá đúng thực trạng hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò mà còn đưa tớ i tác dụng giáo dục không tốt đối vớ i học sinh.

Kiểm tra phải giúp cho nhà quản lý nâng cao hiệu quả quản lý nhờ những thông tin xác thực về hoạt động của đối tượ ng quản lý và hoạt động của các cấp quản lý trong nhà trườ ng.

Ngoài ra, còn phải tính đến tính đến hiệu quả kinh tế trong kiểm tra, ngh ĩ a là các lợ i ích mà kiểm tra mang lại phải lớ n hơ n các chi phí cùng hậu quả do kiểm tra

gây ra. - Kiể m tra phải thườ ng xuyên, k ị p thờ i

Kiểm tra là một chức năng quản lý, là công việc của nhà quản lý nên phải thực hiện thườ ng xuyên, không phải “khi có vấn đề” mớ i kiểm tra.

- Kiể m tra phải công khai

Đó là sự thể hiện dân chủ trong quản lý. Cần phải động viên, thu hút cá nhân, đơ n vị tham gia vào quá trình kiểm tra, biến quá trình kiểm tra bên ngoài thành quá trình tự kiểm tra của các cá nhân, bộ phận trong nhà trườ ng.

4. Nhiệm vụ của kiểm tra nội bộ trườ ng học

Kiểm tra nội bộ trườ ng học thực hiện các nhiệm vụ cơ bản sau:

4.1. Kiể m tra

Xem xét việc thực hiện nhiệm vụ của đối tượ ng kiểm tra so vớ i các qui định trong các văn bản qui phạm pháp luật và các hướ ng dẫn của các cấp quản lý.

Yêu cầu của kiểm tra là phải tỉ mỉ, rõ ràng, chỉ rõ những điều làm đượ c, chưa làm đượ c của đối tượ ng kiểm tra. Còn đối vớ i ngườ i đượ c kiểm tra th ì cảm thông, hợ p tác, chấp nhận việc làm của ban kiểm tra.

4.2. Đ ánh giá

Xác định mức độ đạt đượ c trong việc thực hiện các nhiệm vụ theo qui định,



6

phù hợ p vớ i bối cảnh và đối tượ ng để xếp loại đối tượ ng kiểm tra.

Yêu cầu của đánh giá là khách quan, chính xác, công bằng đồng thờ i định hướ ng, khuyến khích tạo cơ sở cho sự tiến bộ của đối tượ ng kiểm tra.

4.3. T ư vấ n

Nêu đượ c những nhận xét, gợ i ý giúp cho đối tượ ng kiểm tra thực hiện ngày càng tốt hơ n nhiệm vụ của mình.

Yêu cầu của tư vấn là các ý kiến tư vấn phải sát thực, khả thi giúp cho đối tượ ng kiểm tra nâng cao chất lượ ng công việc của mình.

4.4. Thúc đẩ y

Là hoạt động kích thích, phát hiện, phổ biến các kinh nghiệm tốt, những định hướ ng mớ i và kiến nghị vớ i các cấp quản lý nhằm hoàn thiện dần hoạt động của đối tượ ng kiểm tra, góp phần phát triển hệ thống giáo dục quốc dân.

Yêu cầu của thúc đẩy là ngườ i kiểm tra phải phát hiện, lựa chọn đượ c kinh nghiệm (của đối tượ ng kiểm tra, của ngườ i khác, của mình…); phổ biến đượ c kinh nghiệm tốt, những định hướ ng mớ i cho đối tượ ng kiểm tra và có những kiến nghị xác đáng đối vớ i các cấp quản lý nhằm phát triển tổ chức, phát triển cá nhân trong đơ n vị.

Phân tích các nhiệm vụ của kiể m tra nội bộ tr ườ ng học. Liên hệ việc thự c hiện các nhiệm vụ này trong công tác kiể m tra nội bộ ở tr ườ ng Anh/Chị đ ang công tác. Cho ví d ụ minh họa.

5. Nội dung kiểm tra nội bộ trườ ng học

Hoạt động dạy học và giáo dục trong nhà trườ ng rất phong phú, phức tạp và nhiều mặt. Hiệu trưở ng có trách nhiệm kiểm tra toàn bộ công việc, hoạt động, mối quan hệ, kết quả của toàn bộ quá trình dạy học - giáo dục và những điều kiện phươ ng tiện của nó, không loại trừ mặt nào. Để xác định nội dung của kiểm tra nội bộ cần căn cứ vào đố i t ượ ng của kiể m tra nội bộ tr ườ ng

học và các c

ơ sở

pháp lý của thanh, ki

ể m tra.

* V ề đố i t ượ ng kiể m tra

Đối tượ ng kiểm tra nội bộ trườ ng học là tất cả các thành tố cấu thành hệ thống sư phạm nhà trườ ng, sự tươ ng tác giữa chúng tạo ra một phươ ng thức hoạt động đồng bộ và thống nhất nhằm thực hiện tốt mục tiêu, kế hoạch đào tạo và tạo ra kết quả đào tạo mong muốn. Song đối tượ ng chủ yếu của kiểm tra nội bộ trườ ng học là: giáo viên, học sinh, cơ sở vật chất - kỹ thuật, tài chính, kết quả dạy học và giáo dục.

* V ề cơ sở pháp lý

Cơ sở pháp lý của kiểm tra nội bộ trườ ng học là:

- Luật giáo dục



7

- Nghị định của chính phủ hướ ng dẫn thi hành luật giáo dục

- Mục tiêu, kế hoạch giáo dục của nhà trườ ng

- Điều lệ nhà trườ ng

- Nghị định của chính phủ về tổ chức và hoạt động của Thanh tra giáo dục.

- Các thông tư, hướ ng dẫn thanh tra toàn diện nhà trườ ng, thanh tra hoạt động sư phạm của giáo viên trườ ng phổ thông.

- Chỉ thị năm học (hàng năm) của Bộ trưở ng Bộ giáo dục và đào tạo

- Chỉ đạo của Sở Giáo dục và đào tạo, Phòng Giáo dục và đào tạo ở địa phươ ng

- Kế hoạch năm học của nhà trườ ng.

Phân tích nhữ ng thuận lợ i và khó khăn, bấ t cậ p khi vận d ụng các văn bản hướ ng d ẫ n về kiể m tra nội bộ ở đơ n vị công tác của Anh/Chị. Nêu các đề xuấ t cụ thể để khắ c phục nhữ ng khó khăn, bấ t cậ p đ ó.

Nội dung kiểm tra nội bộ trườ ng phổ thông đượ c xác định cụ thể như sau:

* Về xây dựng đội ngũ:

+ Số lượ ng và cơ cấu;

+ Chất lượ ng (nguồn đào tạo, trình độ tay nghề, thâm niên);

+ Các hoạt động phối hợ p của tập thể sư phạm trong việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục, giảng dạy của trườ ng. Nề nếp hoạt động (tổ chức, trật tự kỷ cươ ng, kế hoạch);

+ Công tác bồi dưỡ ng và tự bồi dưỡ ng.

* Về cơ sở vật chất, trang thiết bị, tài chính:

+ Việc xây dựng, sử dụng và bảo quản cơ sở vật chất (đất đai, phòng ốc, thư viện, thiết bị dạy học, đồ dùng dạy học, dụng cụ thể dục thể thao, sân chơ i, bãi tập, khu vực vệ sinh, khu để xe, khu bán trú (nếu có) …);

+ Việc xây dựng cảnh quan trườ ng học, vệ sinh học đườ ng, môi trườ ng sư phạm;

+ Công tác tài chính (chế độ kế toán, tài chính, công khai các nguồn thu chi trong

ngân sách và các nguồn huy động khác).

* Về kế hoạch phát triển giáo dục:

+ Thực hiện chỉ tiêu số lượ ng học sinh từng khối lớ p và toàn trườ ng;

+ Thực hiện phổ cập giáo dục; + Thực hiện qui chế tuyển sinh;

+ Duy trì s ĩ số, chống lưu ban bỏ học;



8

+ Hiệu quả đào tạo.

* Về hoạt động và chất lượ ng giáo dục, đào tạo:

- Hoạt động và chấ t lượ ng giáo d ục đạo đứ c học sinh:

+ Thực hiện nội dung, chươ ng trình, kế hoạch giáo dục đạo đức trong và

ngoài giờ lên lớ p; + Hoạt động của giáo viên chủ nhiệm;

+ Hoạt động của Đội thiếu niên tiền phong, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí

Minh và các tổ chức khác trong và ngoài nhà trườ ng trong việc giáo dục học sinh;

+ Việc kết hợ p giáo dục giữa nhà trườ ng, gia đ ình và xã hội;

+ Kết quả giáo dục đạo đức học sinh.

- Hoạt động và chấ t lượ ng giảng d ạ y, học t ậ p các bộ môn văn hóa và các mặt giáo d ục khác:

+ Thực hiện chươ ng trình, nội dung, kế hoạch giảng dạy các bộ môn văn hóa;

+ Thực hiện chươ ng trình, nội dung, kế hoạch các hoạt động giáo dục lao động, hướ ng nghiệp và dạy nghề; giáo dục thể chất; giáo dục quốc phòng; giáo dục ngoài giờ lên lớ p;

+Thực hiện qui chế chuyên môn của giáo viên;

+ Việc đổi mớ i phươ ng pháp dạy và học;

+ Chất lượ ng giảng dạy của giáo viên; + Kết quả học tập của học sinh.

* Tự kiểm tra công tác quản lý của hiệu trưở ng:

+ Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch (kế hoạch năm học, học kỳ, kế hoạch

tháng của nhà trườ ng và các bộ phận);

+ Việc phân công, sử dụng, quản lý đội ngũ

+ Công tác kiểm tra nội bộ trườ ng học; + Chỉ đạo công tác hành chính, tài chính, tài sản của nhà trườ ng;

+ Thực hiện chế độ chính sách của Nhà nướ c đối cán bộ, giáo viên, học sinh; việc thực hiện qui chế dân chủ trong hoạt động của nhà trườ ng;

+ Công tác tham mưu, xã hội hóa giáo dục;

+ Quản lý và tổ chức giáo dục học sinh;

+ Quan hệ phối hợ p công tác giữa nhà trườ ng và các đoàn thể;

+ Tổ chức khoa học lao động quản lý nhà trườ ng. Ngoài ra, hiệu trưở ng còn cần tự kiểm tra, đánh giá lề lối làm việc, phong

cách tổ chức và quản lý của chính mình, tự đánh giá khách quan phẩm chất, năng





10

hoạch và hệ thống, lựa chọn đúng đắn đối tượ ng quan sát. Trong phươ ng pháp này có thể sử dụng các phươ ng tiện kỹ thuật nghe nhìn nên kiểm tra viên phải có kỹ năng sử dụng phươ ng tiện kỹ thuật, nhưng điều quan trọng là phải có sự tinh tế sư phạm cần thiết.

Sử dụng phươ ng pháp quan sát trong kiểm tra nội bộ trườ ng học, hiệu trưở ng

có thể “đi dạo quanh trườ ng”. Điều quan trọng là hiệu trưở ng phải có một kế hoạch rõ ràng nên “đi dạo” ở đâu và nơ i nào là thứ tự ưu tiên hàng đầu. Trong những lúc “đi dạo” này, hiệu trưở ng có thể hình thành “những cuộc trò chuyện” vớ i cán bộ, giáo viên, học sinh... Và qua các cuộc trò chuyện này chẳng những làm cho hiệu trưở ng hiểu rõ hơ n về từng hoạt động hiện hành diễn ra trong trườ ng, nguyên nhân thành công và thất bại, các ý kiến đề xuất từ cấp dướ i nhằm cải thiện công việc mà còn để cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên… biết rằng hiệu trưở ng quan tâm đến việc điều hành trườ ng học hàng ngày, giúp cho việc điều chỉnh các hoạt động một cách kịp thờ i.

6.2. Phươ ng pháp phân tích tài liệu sả n phẩ m Phươ ng pháp này cho phép kiểm tra viên hình dung lại quá trình hoạt động của đối tượ ng kiểm tra. Ngườ i kiểm tra có thể phân tích nhiều loại tài liệu sản phẩm khác nhau trong quá trình kiểm tra. Chẳng hạn như: Các loại kế hoạch, giáo án, sổ chủ nhiệm, các loại biên bản, sổ giao ban, các bản sơ kết, tổng kết, vở ghi của học sinh, sổ điểm, bài kiểm tra của học sinh, đồ dùng dạy học tự làm của giáo viên .v.v.

6.3. Các phươ ng pháp tác độ ng trự c tiế p đố i tượ ng

Các phươ ng pháp này bao gồm: - Điều tra bằng phiếu

- Phỏng vấn, trao đổi, nghe báo cáo

- Kiểm tra (miệng, viết)

Sử dụng phươ ng pháp này, kiểm tra viên cần có kỹ năng phỏng vấn. Mục đích của cuộc phỏng vấn là ngườ i kiểm tra mong muốn nhận đượ c càng nhiều càng tốt thông tin từ chính bản thân ngườ i đượ c phỏng vấn về vấn đề quan tâm. Kỹ năng phỏng vấn thể hiện ở việc đặt câu hỏi, việc lắng nghe và khơ i gợ i ý kiến

ngườ i đượ c hỏi. Những câu hỏi nên sử dụng là những câu hỏi mở . Đó là những câu hỏi tạo nhiều cơ hội cho ngườ i đượ c phỏng vấn trả lờ i đầy đủ bằng chính suy ngh ĩ của họ.

Những câu hỏi nên tránh là những câu hỏi dẫn dắt. Câu hỏi dẫn dắt thườ ng gợ i ý những câu trả lờ i phù hợ p vớ i mong đợ i của ngườ i hỏi, hay nói cách khác nó mớ m lờ i cho ngườ i đượ c hỏi. Những câu hỏi mẹo cũng không đượ c khuyến khích, bở i v ì chúng sẽ làm cho ngườ i đượ c hỏi trở nên tức giận nếu họ nhận thấy đang bị dùng “mẹo” để khai thác họ.

Trong cuộc phỏng vấn, ngườ i kiểm tra cần biết lắng nghe, đó là: chú ý, tập trung khi nghe ngườ i đượ c hỏi trả lờ i; ghi lại các câu trả lờ i (nếu có thể) hoặc



11

ít nhất nên ghi lại những điểm trả lờ i chính; tỉnh táo, không để những cảm xúc như nóng giận hay bực bội chi phối quá trình trao đổi; tránh cắt ngang ngườ i trả lờ i; hạn chế nói về mình…

6.4. Phươ ng pháp tham d ự các hoạ t độ ng giáo d ụ c cụ thể

Chẳng hạn tham dự các sinh hoạt, hoạt động trong và ngoài lớ p, ngoài trườ ng …

Chỉ có sử dụng nhiều phươ ng pháp kiểm tra khác nhau và biết phối hợ p tối ưu giữa chúng mớ i cho phép rút ra đượ c những kết luận có căn cứ, chuẩn xác để đánh giá đúng đắn, khách quan việc thực hiện nhiệm vụ của đối tượ ng kiểm tra.

7. Hình thứ c kiểm tra

Các hình thức kiểm tra rất phong phú, có thể phân loại dựa theo các dấu hiệu sau:

- Theo thờ i gian:

+ Kiểm tra đột xuất: Hình thức kiểm tra này giúp cho ngườ i quản lý biết đượ c tình hình công việc diễn ra trong điều kiện b ình thườ ng hàng ngày đồng thờ i có tác dụng duy tr ì kỷ luật lao động, nâng cao tinh thần tự giác, tự kiểm tra của các cá nhân, bộ phận trong nhà trườ ng.

+ Kiểm tra định kỳ: Hình thức kiểm tra này giúp cho nhà quản lý đánh giá đượ c mức độ tiến bộ của cá nhân hay bộ phận. Thông thườ ng, kiểm tra định kỳ có báo trướ c cho đối tượ ng kiểm tra nên giúp cho đối tượ ng bộc lộ hết khả năng

trong công việc của mình. - Theo nội dung:

+ Kiểm tra toàn diện: Là xem xét và đánh giá trình độ hoạt động của đối tượ ng kiểm tra trên cơ sở những sự kiện, dữ liệu đa dạng có hệ thống của toàn bộ các hoạt động và hiệu quả của tất cả các khâu trong quá trình hoạt động.

+ Kiểm tra chuyên đề: Là xem xét và đánh giá chỉ một khía cạnh hay một số vấn đề trong toàn bộ hoạt động của đối tượ ng kiểm tra.

- Theo phươ ng pháp:

+ Kiểm tra trực tiếp: Xem xét, đánh giá trực tiếp hoạt động của đối tượ ng kiểm tra.

+ Kiểm tra gián tiếp: Xem xét, đánh giá đối tượ ng kiểm tra thông qua kết quả hoạt động của cá nhân, bộ phận liên quan vớ i đối tượ ng kiểm tra. Ví dụ: xem xét, đánh giá kết quả giảng dạy của giáo viên thông qua kiểm tra kết quả học tập của học sinh.

- Theo số lượ ng của đối tượ ng kiểm tra:

+ Kiểm tra toàn bộ: kiểm tra tất cả đối tượ ng kiểm tra. Ví dụ: kiểm tra tất cả

học sinh trong một lớ p; kiểm tra tất cả các lớ p trong một khối... + Kiểm tra có lựa chọn (cá nhân, bộ phận): kiểm tra một số đối tượ ng cụ thể nào đó trong đối tượ ng kiểm tra. Ví dụ: kiểm tra một số học sinh trong một



12

lớ p; kiểm tra một vài lớ p trong một khối lớ p...

- Ngườ i ta còn phân chia các hình thức kiểm tra thành ba loại dựa trên thờ i đ iể m thự c hiện việc kiể m tra:

+ Kiểm tra lườ ng trướ c: Đượ c tiến hành trướ c khi hoạt động diễn ra. Mục đích của nó là tiên liệu các vấn đề có thể phát sinh để t ìm cách ngăn ngừa trướ c. Ngày nay, kiểm tra lườ ng trướ c là xu hướ ng phát triển của quá trình quản lý hiện đại v ì kiểm tra lườ ng trướ c mang ý ngh ĩ a tích cực hơ n mọi hình thức kiểm tra khác.

+ Kiểm tra đồng thờ i: Đượ c thực hiện trong khi hoạt động của đối tượ ng kiểm tra đang đượ c tiến hành. Vớ i hình thức kiểm tra này nhà quản lý có thể điều chỉnh các sai sót một cách kịp thờ i.

+ Kiểm tra phản hồi: Đượ c thực hiện sau khi hoạt động đã xảy ra. Nó giúp cho nhà quản lý tự đánh giá về quyết định của mình để rút kinh nghiệm.

Nó cung cấp cho mọi ngườ i trong tổ chức những thông tin cần thiết để nâng cao chất lượ ng công tác trong tươ ng lai.

Tóm tắt

Các hoạt động thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ, thanh tra nhân dân đều là hoạt động quan sát, theo dõi các hoạt động giáo dục và giúp đỡ đối tượ ng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Các hoạt động thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ, thanh tra nhân dân khác nhau về tính chất, chủ yếu về tư cách pháp nhân của ngườ i thực hiện thanh kiểm tra, về tổ chức hoạt động, về đối tượ ng và cách xử lý.

Kiểm tra nội bộ trườ ng học là hoạt động xem xét và đánh giá các hoạt động giáo dục, điều kiện dạy – học, giáo dục trong phạm vi nội bộ nhà trườ ng nhằm mục đích phát triển sự nghiệp giáo dục nói chung, phát triển nhà trườ ng, phát triển ngườ i giáo viên và học sinh nói riêng.

Kiểm tra nội bộ trườ ng học là một trong các yếu tố quan trọng tạo nên chất lượ ng giáo dục trong nhà trườ ng.

Kiểm tra cần tập trung phân tích sự kiện t ìm nguyên nhân sai lệch.

Kiểm tra phải thúc đẩy tự kiểm tra.

Kiểm tra nội bộ trườ ng học thực hiện các nhiệm vụ: kiểm tra, đánh giá, tư vấn, thúc đẩy.

Cần phối hợ p sử dụng các phươ ng pháp, hình thức kiểm tra khác nhau trong kiểm tra nội bộ trườ ng học.

II. HIỆU TRƯỞ NG TỔ CHỨ C KIỂM TRA NỘI BỘ TRƯỜ NG HỌC

Công tác kiểm tra đượ c tiến hành thông qua việc thực hiện các chức năng quản lý, tức là từ việc xây dựng kế hoạch đến tổ chức, chỉ đạo và tổng kết,

điều chỉnh. 1. Xây dự ng kế hoạch kiểm tra



13

Kế hoạch kiểm tra của trườ ng là một bộ phận hữu cơ của kế hoạch năm học, đồng thờ i là mắt xích trọng yếu của chu trình quản lý. Hiệu trưở ng xây dựng kế hoạch kiểm tra phải phù hợ p vớ i t ình hình, điều kiện cụ thể của trườ ng và có tính khả thi.

Kế hoạch kiểm tra có thể đượ c thiết kế dướ i dạng sơ đồ, biểu bảng và đượ c

treo ở văn phòng nhà trườ ng, trong đó ghi rõ: mục đích, yêu cầu, nội dung, phươ ng pháp tiến hành, hình thức, đơ n vị và cá nhân đượ c kiểm tra, thờ i gian đượ c kiểm tra và lực lượ ng kiểm tra bảo đảm đượ c tính ổn định tươ ng đối của kế hoạch.

Kế hoạch kiểm tra cần đượ c công bố công khai ngay từ đầu năm học.

Hiệu trưở ng cần xây dựng các loại kế hoạch kiểm tra sau:

1.1. K ế hoạ ch kiể m tra toàn nă m: Kế hoạch kiểm tra trong năm đượ c ghi nhận toàn bộ các “đầu việc” theo trình tự thờ i gian từ tháng 9 năm trướ c đến tháng 8 năm sau.

Chẳng hạn, có thể trình bày kế hoạch kiểm tra toàn năm như sau:

Thờ i gian Đối tượ ng kiểm tra

Nội dung kiểm tra

Phươ ng pháp kiểm tra

Lực lượ ng kiểm tra

Tháng 9

…

…

Tháng 8

1.2. K ế hoạ ch kiể m tra tháng: Nội dung kế hoạch kiểm tra tháng dựa vào các đầu việc của kế hoạch kiểm tra cả năm nhưng cần chi tiết hơ n. Không chỉ ghi “đầu việc” mà có thể chỉ rõ “đích danh”, thờ i gian tiến hành sao cho các đối tượ ng đượ c kiểm tra có ý thức chủ động kiểm tra phòng ngừa và tự kiểm tra phần việc của họ.

Chẳng hạn, có thể trình bày kế hoạch kiểm tra tháng như sau:

Tuần Đối tượ ng kiểm tra

Nội dung kiểm tra

Phươ ng pháp kiểm tra

Hình thức kiểm tra


Tuần 1

Tuần 2

Tuần 3

Tuần 4

1.3. K ế hoạ ch kiể m tra trong tuầ n:

Nội dung kiểm tra tuần có thể đượ c ghi chi tiết:+ Ngườ i và đơ n vị đượ c kiểm tra



14

+ Nội dung kiểm tra chi tiết

+ Ngườ i đượ c tham gia lực lượ ng kiểm tra

+ Thờ i gian kiểm tra, thờ i gian hoàn thành

Chẳng hạn, có thể trình bày kế hoạch kiểm tra tuần như sau:

Thứ Nội dung kiểm tra

Đối tượ ng kiểm tra


Ghi chú

Thứ hai

Thứ ba

Thứ t ư

Thứ năm

Thứ sáu

Thứ bả y

Phác họa k ế hoạch kiể m tra theo năm học/ theo tháng ở một đơ n vị t r ườ ng học.

1. Xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ trườ ng trung học phổ thông N.H.C năm học 2005-2006.

Một số thông tin về nhà trườ ng:

1) Cơ sở vật chất: Trườ ng N.H.C có diện tích 7000 m2, có tườ ng rào bao quanh. Có đủ phòng học cho học sinh học 2 ca, các phòng chức năng đầy đủ nhưng chưa đạt chuẩn. Phươ ng tiện, đồ dùng dạy học còn thiếu, phần nhiều cũ kỹ, lạc hậu chưa đáp ứng yêu cầu dạy học.

2) Đội ngũ: Trườ ng có 75 ngườ i: lãnh đạo trườ ng gồm hiệu trưở ng và 2 phó hiệu trưở ng, 62 giáo viên chia làm 6 tổ chuyên môn: tổ văn, tổ toán – tin, tổ lý – hóa, tổ sinh – thể dục, tổ sử – địa – giáo dục công dân và tổ ngoại ngữ. Trong số 6 tổ trưở ng chuyên môn, 2 ngườ i đã làm công tác này trên 5 năm, 1 ngườ i làm tổ trưở ng năm thứ 2, còn 3 ngườ i mớ i đượ c bổ nhiệm trong năm học

này. Tất cả giáo viên đều đạt trình độ chuẩn theo qui định, có sự hài hòa giữa lực lượ ng giáo viên có thâm niên và giáo viên trẻ. Tuy nhiên, có một vài giáo viên phải dạy chéo môn nên chất lượ ng giảng dạy chưa cao; còn 3 giáo viên đượ c xếp loại chuyên môn đạt yêu cầu ở năm học trướ c; phong trào đổi mớ i phươ ng pháp dạy học chưa mạnh.

Cán bộ phụ trách thư viện, thiết bị của trườ ng đã qua lớ p bồi dưỡ ng chuyên môn nghiệp vụ. Tập thể nhà trườ ng đoàn kết, có trách nhiệm vớ i công việc đượ c giao.

3) Năm học 2005 –2006 trườ ng có 29 lớ p, trong đó khối 10: 11 lớ p, khối 11: 9 lớ p, khối 12: 9 lớ p vớ i tổng số 1245 em.



15

2. Xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ trườ ng tiểu học Phú Mỹ năm học 2005-2006

Một số thông tin về nhà trườ ng:

1) Cơ sở vật chất: Trườ ng tiểu học Phú Mỹ là một trườ ng ở nông thôn, địa bàn trườ ng nằm trong chươ ng trình 135 của Chính phủ. Có 12 phòng học, 1

văn phòng, 1 thư viện. Các phòng đều là ở dạng cấp 4, thiết bị, đồ dùng dạy học còn thiếu thốn.

2) Đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên: 23 ngườ i, trong đó có 1 hiệu trưở ng, 1 phó hiệu trưở ng, 16 giáo viên dạy lớ p, 1 chuyên trách phổ cập; 2 dạy ngữ văn Khơ me; 1 cán bộ thư viện; 1 nhân viên văn phòng. Đội ngũ giáo viên đa số là ngườ i địa phươ ng, còn trẻ, nhiệt t ình trong giảng dạy. Song trình độ tay nghề không đồng đều, còn 7 giáo viên chưa đạt chuẩn đào tạo, chưa có giáo viên giỏi vòng huyện. Đoàn kết nội bộ tốt.

3) Năm học 2005-2006 trườ ng tiểu học Phú Mỹ có 12 lớ p vớ i 382 học sinh,

đa số là ngườ i dân tộc Khơ me (trên 80%). Đờ i sống của ngườ i dân còn gặp nhiều khó khăn nên tình trạng học sinh bỏ học còn cao.

Hãy viế t ra các biể u mẫ u k ế hoạch kiể m tra đ ang sử d ụng ở tr ườ ng Anh/Chị.Các biể u mẫ u đ ó có cần đượ c cải tiế n không? C ải tiế n như thế nào?

2. Tổ chứ c kiểm tra

2.1. Xây d ự ng l ự c l ượ ng kiể m tra - Trườ ng học có nhiều đối tượ ng phải kiểm tra. Do tính đa dạng và

phức tạp, thườ ng hiệu trưở ng không đủ thông thạo về nhiều bộ môn, nhiều thờ i gian để trực tiếp kiểm tra trong trườ ng. Hiệu trưở ng phải lôi cuốn nhiều thành viên vào việc kiểm tra. Xây dựng lực lượ ng kiểm tra nhiều thành phần, đảm bảo tính khoa học, tính dân chủ cũng là một yêu cầu để thực hiện phươ ng châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”.

Yêu cầu của việc xây dựng lực lượ ng kiểm tra là:

+ Hiệu trưở ng quyết định thành lập ban kiểm tra, trưở ng ban kiểm tra phải là hiệu trưở ng hoặc phó hiệu trưở ng.

+ Thành viên ban kiểm tra phải là ngườ i thông thạo chuyên môn nghiệp vụ, có uy

tín, sáng suốt và linh hoạt trong công việc.

+ Các thành viên trong ban kiểm tra đượ c phân công cụ thể phần việc đượ c giao, xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm.

Phẩ m chấ t của kiể m tra viên có ý nghĩ a quan tr ọng trong việc thự c hiện công tác kiể m tra nội bộ nhà tr ườ ng. Anh/Chị hãy lự a chọn 9 phẩ m chấ t cá nhân



16

của kiể m tra viên trong 9 cặ p phẩ m chấ t cá nhân d ướ i đ ây và đề xuấ t thêm các phẩ m chấ t khác mà Anh/Chị cho là cần thiế t:

Dám ngh ĩ , dám làm Ý thức tổ chức kỷ luật cao Nhã nhặn Tốt bụng

Trung thực, thẳng thắn Vui vẻ, hòa đồng Ít suy diễn Nhạy cảm Tận tụy Nhiệt t ình Thông cảm Nghiêm khắc Thận trọng Lạnh lùng Không ngại va chạm Tế nhị trong giao tiếp Bản l ĩ nh Xuê xoa

- Trong việc xây dựng lực lượ ng kiểm tra cần xác định cơ chế kiể m tra. Có hai loại cơ chế: cơ chế trực tiếp và cơ chế gián tiếp.

Trong cơ chế trực tiếp, lực lượ ng kiểm tra cấp trên trực tiếp kiểm tra cá nhân, bộ phận, đơ n vị cấp dướ i. Cơ chế trực tiếp đòi hỏi một lực lượ ng kiểm tra đông ngườ i làm việc trong một thờ i gian dài và khó tránh phiền phức cho đơ n vị.

Trong cơ chế gián tiếp, cấp dướ i tự tổ chức kiểm tra cá nhân, bộ phận của mình, lực lượ ng kiểm tra cấp trên kiểm tra công tác tự kiểm tra đó bằng cách kiểm tra xác suất để thừa nhận hoặc bác bỏ kết quả tự kiểm tra của cấp dướ i. Cơ chế gián tiếp nếu thực hiện tốt sẽ tạo tiền đề cho sự chuyển hóa từ kiểm tra bên ngoài vào tự kiểm tra bên trong. Đây là xu hướ ng mớ i trong kiểm tra hiện nay. Về vấn đề này, William H.Haney đã nói: Kiểm tra là giúp họ (cấp dướ i) phát triển, tiến tớ i có nhu cần kiểm tra từ bên ngoài ít đi và ngày càng tăng cườ ng tự kiểm tra. V ì sao con ngườ i muốn như vậy? Bở i v ì nếu làm như vậy con ngườ i đạt đượ c sự thoả mãn về công việc ở các cấpđộ khác nhau, trướ c hết là cấp độ cái tôi và cấp độ tự khẳng định mình, tại đó nó đượ c thúc đẩy mạnh mẽ nhất.

- Các cấp quản lý cần quan tâm bồi dưỡ ng chuyên môn nghiệp vụ cho kiểm tra viên.

1 - Phân tích ư u, nhượ c đ iể m của cơ chế kiể m tra tr ự c tiế p và cơ chế kiể m tra gián tiế p.

2 - C ăn cứ để xác định cơ chế kiể m tra trong một nhà tr ườ ng là gì? Ở tr ườ ng Anh/Chị sử d ụng cơ chế kiể m tra nào là thích hợ p?

2.2. Phân cấ p trong kiể m tra

Phân cấp trong kiểm tra là một yêu cầu quản lý khoa học cho các hệ thống quản lý phức tạp. Phân cấp trong kiểm tra phải phù hợ p vớ i phân cấp trong



17

quản lý. Trong nhà trườ ng, có thể có sự phân cấp trong kiểm tra như sau: kiểm tra của cấp trườ ng; kiểm tra của tổ / khối chuyên môn/ bộ phận trong trườ ng; tự kiểm tra của các cá nhân trong trườ ng.

2.3 Xây d ự ng chuẩ n kiể m tra

Muốn kiểm tra, ngườ i kiểm tra phải có chuẩn để theo đó mà so sánh, đo lườ ng đánh giá hoạt động của con ngườ i và các điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị… Chẳng hạn: chuẩn đánh giá trườ ng học, chuẩn đánh giá giáo viên, chuẩn đánh giá học sinh, chuẩn đánh giá tiết dạy…

Chuẩn bao gồm hai yếu tố: định tính và định lượ ng.

Những cơ sở để xây dựng chuẩn kiểm tra nội bộ trườ ng học là:

- Hệ thống các văn bản pháp luật, văn bản pháp qui, hướ ng dẫn, chế độ chính sách có liên quan (chẳng hạn: luật giáo dục, điều lệ trườ ng trung học,

điều lệ trườ ng tiểu học; thông tư số 07/2004/TT-BGD&ĐT ngày 30/3/2004 hướ ng dẫn thanh tra tòan diện trườ ng phổ thông; hướ ng dẫn 106/TTr ngày 31/3/2004 về nghiệp vụ thanh tra toàn diện trườ ng phổ thông và thanh tra họat động sư phạm của giáo viên phổ thông; công văn 10227/THPT ngày 11/9/2001 Hướ ng dẫn đánh giá và xếp loại giờ dạy ở bậc trung học; quyết định số 48/2000/QĐ-BGD&ĐT về việc ban hành qui chế đánh giá, xếp loại chuyên môn - nghiệp vụ giáo viên tiểu học; qui chế đánh giá, xếp loại giáo viên mầm non và giáo viên phổ thông công lập ban hành theo quyết định số 06/2006/QĐ-BNV ngày 21 tháng 3 năm 2006 của Bộ trưở ng Bộ Nội vụ)

- Kế hoạch nhà trườ ng, kế hoạch chuyên môn, - Đặc điểm t ình hình của từng trườ ng.

Không những ngườ i kiểm tra phải nắm vững chuẩn kiểm tra mà đối tượ ng kiểm tra cũng phải nắm đượ c chuẩn đó để tự kiểm tra, phấn đấu nâng cao chất lượ ng công tác theo chuẩn.

Qui trình xây dựng chuẩn là:

+ Dự thảo chuẩn

+ Thảo luận

+ Điều chỉnh

+ Quyết định

+ Ban hành chuẩn và áp dụng trong thực tế kiểm tra.

Tuy nhiên việc áp dụng chuẩn trong kiểm tra tùy thuộc rất nhiều vào năng lực,

phẩm chất của kiểm tra viên.

Việc xây d ự ng chuẩ n trong kiể m tra nội bộ ở tr ườ ng Anh/Chị có đượ c thự c hiện theo đ úng qui trình không? V ận d ụng chuẩ n có khó khăn, thuận lợ i gì?



18

Đề xuấ t các ý kiế n cải tiế n trong thờ i gian t ớ i.

2.4. Xây d ự ng chế độ kiể m tra

Xây dựng chế độ kiểm tra là một công việc rất quan trọng trong kiểm tra nội bộ trườ ng học. Chế độ kiểm tra hợ p lý sẽ có tác dụng tích cực, thúc đẩy

công việc mà không nặng nề, cản trở công việc. Hiệu trưở ng cần qui định thể thức làm việc, nhiệm vụ cụ thể, thờ i gian, qui trình tiến hành, quyền lợ i cho mỗi đợ t kiểm tra hoặc mỗi kiểm tra viên … Ngoài ra cần cung cấp những điều kiện vật chất, tinh thần cho hoạt động kiểm tra, khai thác và tận dụng mọi khả năng, sáng tạo của các thành viên trong ban kiểm tra.

3. Chỉ đạo công tác kiểm tra

Trong công tác quản lý giáo dục, kiểm tra là một khâu quan trọng trong chu trình quản lý. Chỉ đạo công tác kiểm tra đòi hỏi các cấp quản lý cần làm tốt

các nhiệm vụ sau: - Ra các quyết định về kiểm tra (quyết định thành lập ban kiểm tra, xác định nội dung, phươ ng pháp, hình thức kiểm tra…);

- Hướ ng dẫn, động viên, giúp đỡ lực lượ ng kiểm tra hoàn thành các nhiệm vụ: kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y;

- Sử dụng và phối hợ p các phươ ng pháp, hình thức kiểm tra đối vớ i mỗi nội dung kiểm tra cụ thể;

- Điều chỉnh những lệch lạc trong quá trình thực hiện công tác kiểm tra;

- Huấn luyện cán bộ và nhân viên dướ i quyền thực hiện kiểm tra và tự kiểm tra. Khuyến khích tự kiểm tra, đánh giá của các cá nhân, bộ phận trong trườ ng.

Hiệu trưở ng nhà trườ ng là ngườ i tổ chức và chỉ đạo công tác kiểm tra nội bộ, đưa hoạt động kiểm tra tiến tớ i hiệu quả cao nhất. Hiệu trưở ng kiểm tra nội bộ trườ ng học cũng chính là tự kiểm tra hoạt động quản lý của mình. Dướ i đây nêu một số nội dung chính mà hiệu trưở ng cần chú ý chỉ đạo:

3.1. Kiể m tra hoạ t độ ng sư phạ m củ a giáo viên

Trong trườ ng phổ thông, tất cả giáo viên đều đượ c kiểm tra, đánh giá việc

thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục nhằm giúp đỡ giáo viên nâng cao năng lực sư phạm, nâng cao chất lượ ng giảng dạy, giáo dục trong nhà trườ ng, góp phần phát triển hệ thống giáo dục quốc dân.

3.1.1. Kiể m tra hoạt động sư phạm của giáo viên thự c hiện các nhiệm vụ: kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, t húc đẩ y. Cụ thể là:

- Kiểm tra: Xem xét việc tuân thủ các qui định, qui chế và hướ ng dẫn của các cấp quản lý liên quan đến hoạt động sư phạm của giáo viên

- Đánh giá: Xác định mức độ đạt đượ c trong việc thực hiện các nhiệm vụ theo

qui định, phù hợ p vớ i bối cảnh và đối tượ ng để xếp loại lao động sư phạm của giáo viên tại thờ i điểm kiểm tra

- Tư vấn: Nêu đượ c những nhận xét, gợ i ý giúp cho giáo viên khắc phục



19

những hạn chế trong lao động sư phạm, nâng cao trình độ nghiệp vụ, hoàn thiện thiên chức nhà giáo cũng như cải thiện kết quả học tập của học sinh

- Thúc đẩy: Là hoạt động kích thích, phổ biến các kinh nghiệm, các định hướ ng mớ i nhằm hoàn thiện dần hoạt động sư phạm của giáo viên, góp phần phát triển hệ thống giáo dục.

Xác định các công việc và yêu cầu cần đạt khi thự c hiện t ừ ng nhiệm vụ kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, t húc đẩ y trong kiể m tra hoạt động sư phạm của giáo viên.

3.1.2. N ội dung kiể m tra hoạt động sư phạm của giáo viên

- Theo qui định hiện hành, hàng năm hiệu trưở ng cần kiểm tra toàn diện 1/3 tổng số giáo viên của trườ ng. Việc kiểm tra toàn diện giáo viên dựa vào 4 nội dung sau:

1- Trình độ nghiệp vụ (tay nghề): Xem xét và đánh giá hai mặt là trình độ nắm kiến thức, kỹ năng, thái độ cần xây dựng cho học sinh thể hiện qua việc giảng dạy và trình độ vận dụng phươ ng pháp giảng dạy và giáo dục thông qua kiểm tra giờ dạy trên lớ p của giáo viên.

2- Thực hiện qui chế chuyên môn: Kiểm tra các mặt sau:

- Thực hiện chươ ng trình kế hoạch giảng dạy, giáo dục;

- Thực hiện các yêu cầu về soạn bài theo qui định;

- Kiểm tra và chấm bài, quan tâm giúp đỡ các đối tượ ng học sinh; - Tham gia sinh họat tổ chuyên môn;

- Thí nghiệm, sử dụng đồ dùng dạy học. Thực hiện các tiết thực hành theo qui định;

- Đảm bảo đầy đủ các yêu cầu về hồ sơ và các qui định về chuyên môn;

- Tự bồi dưỡ ng và tham gia bồi dưỡ ng chuyên môn, nghiệp vụ;

- Tuân thủ các qui định về dạy thêm, học thêm.

3- Kết quả giảng dạy, giáo dục: Đượ c thể hiện qua: + Kết quả học tập, rèn luyện của học sinh qua các lần kiểm tra chung của khối

+ Kết quả lên lớ p, tốt nghiệp của các bộ môn mà giáo viên dạy;

+ Kết quả kiểm tra trực tiếp của ban kiểm tra;

+ Mức độ tiến bộ của học sinh…

4 - Tham gia các công tác khác

+ Công tác chủ nhiệm;

+ Tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh, nhất là trong lớ p mình dạy;

+ Thực hiện các công tác khác đượ c phân công.



20

- Đối vớ i trườ ng tiểu học: Trong trườ ng tiểu học, tất cả giáo viên đều đượ c kiểm tra, đánh giá xếp loại chuyên môn – nghiệp vụ định k ì một lần trong năm học nhằm quản lý và động viên, giúp đỡ giáo viên tiểu học phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượ ng giáo dục tiểu học. Nội dung kiểm tra, đánh giá xếp loại chuyên môn – nghiệp

vụ giáo viên tiểu học bao gồm k ế t quả thự c hiện nhiệm vụ đượ c phân công về giảng d ạ y, giáo d ục và k ế t quả đ ánh giá tiế t d ạ y của giáo viên tiểu học.

Kết quả thực hiện nhiệm vụ đượ c phân công về giảng dạy, giáo dục đượ c kiểm

tra và đánh giá theo 3 tiêu chí:

1. Thực hiện nhiệm vụ giảng dạy:

- Thực hiện chươ ng trình và kế hoạch dạy học.

- Chuẩn bị bài, lên lớ p, đánh giá học sinh. - Mức độ tiến bộ của học sinh qua từng học k ì và cả năm căn cứ vào tỷ lệ xếp loại và hạnh kiểm.

2. Thực hiện công tác chủ nhiệm lớ p và các hoạt động giáo dục khác:

- Đảm bảo s ĩ số, quản lý việc học tập và rèn luyện của học sinh. Quản lý hồ sơ sổ sách. Thực hiện việc giáo dục đạo đức cho học sinh, xây dựng nề nếp, rèn luyện thói quen tốt, giúp đỡ các học sinh cá biệt.

- Phối hợ p vớ i gia đ ình học sinh và cộng đồng xây dựng môi trườ ng giáo

dục lành mạnh. - Tham gia các công tác khác đã đượ c nhà trườ ng phân công.

3. Bồi dưỡ ng và tự bồi dưỡ ng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ:

- Tham gia các hoạt động chuyên môn của nhà trườ ng, của tổ chuyên môn.

- Tham gia các lớ p bồi dưỡ ng chuyên môn nghiệp vụ hàng năm theo yêu cầu của các cấp.

- Tham gia học tập để đạt chuẩn và nâng cao trình độ đào tạo.

Kết quả tiết dạy đượ c kiểm tra, đánh giá theo 4 loại: tốt, khá, đạt yêu cầu và chưa đạt yêu cầu. Việc kiểm tra đánh giá tiết dạy của giáo viên dựa trên 3 tiêu chí cụ thể sau:

1. Thực hiện đầy đủ các yêu cầu của tiết học:

- Tổ chức cho học sinh l ĩ nh hội chính xác, đầy đủ và có hệ thống những kiến thức cơ bản của tiết học.

- Thực hành rèn luyện những k ĩ năng chủ yếu, phù hợ p vớ i nội dung của tiếthọc, phù hợ p vớ i yêu cầu của môn học.

- Thực hiện giáo dục t ình cảm và thái độ phù hợ p vớ i nội dung của tiết học, phù hợ p vớ i đối tượ ng học sinh.



21

2. Phươ ng pháp dạy học phù hợ p vớ i đặc trưng bộ môn và yêu cầu của tiếthọc,

vớ i lứa tuổi học sinh tiểu học và đặc điểm của lớ p dạy:

- Tiến trình của lớ p học hợ p lý, các hoạt động dạy học của thầy và trò diễn ra tự nhiên, hiệu quả.

- Quan tâm đến các loại đối tượ ng học sinh của lớ p học: khích lệ và tổ chức cho mọi học sinh tích cực tham gia các hoạt động học tập trong lớ p, giúp đỡ kịp thờ i những học sinh còn yếu và có khó khăn trong học tập, tạo điều kiện cho mọi học sinh l ĩ nh hội tốt kiến thức và rèn luyện k ĩ năng.

- Sử dụng các trang thiết bị, đồ dùng dạy học hợ p lý, đạt hiệu quả cụ thể.

3. Hiệu quả tiết dạy rõ ràng, hầu hết học sinh hiểu bài, thực hiện đượ c những k ĩ năng chủ yếu của bài học, có t ình cảm và thái độ đúng.

- Ngoài ra, giáo viên còn đượ c kiể m tra theo chuyên đề như: kiểm tra việc

chuẩn bị giờ lên lớ p, kiểm tra giờ dạy trên lớ p, kiểm tra việc thực hiện qui chế chuyên môn, kiểm tra hoạt động giáo dục ngoài lớ p, ngoài trườ ng của giáo viên…

Để có căn cứ cho các cấp quản lý giáo dục bố trí, sử dụng, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡ ng và thực hiện chế độ chính sách đối vớ i giáo viên, hàng năm vào cuối năm học giáo viên phổ thông đượ c đánh giá, xếp loại về các mặt:

* Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống:

- Nhận thức tư tưở ng, chính trị;

- Chấp hành chính sách , pháp luật của Nhà nướ c; - Việc chấp hành qui chế của ngành, qui định của cơ quan, đơ n vị, đảm bảo số lượ ng, chất lượ ng ngày, giờ công lao động;

- Giữ gìn đạo đức, nhân cách và lối sống lành mạnh, trong sáng của giáo viên; ý thức đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực; sự tín nhiệm trong đồng nghiệp, học sinh và nhân dân;

Tinh thần đoàn kết; tính trung thực trong công tác; quan hệ đồng nghiệp; thái độ phục vụ nhân dân và học sinh;

* Kết quả công tác đượ c giao: - Khối lượ ng, chất lượ ng, hiệu quả giảng dạy và công tác trong từng vị trí,

từng thờ i gian và từng điều kiện công tác cụ thể;

- Tinh thần học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệp trong giảng dạy và công tác; tinh thần phê bình và tự phê bình.

* Khả năng phát triển (về chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực quản lý và hoạtđộng xã hội v.v...)

Việc đánh giá, xếp loại về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và về chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên phổ thông đượ c qui định tại qui chế đánh giá, xếp loại giáo viên mầm non và giáo viên phổ thông công lập ban hành





23

viên, chuẩn bị cách tiếp cận, cách trao đổi;

- Đề ra các giải pháp giúp giáo viên tiến bộ.

Trong phân tích giờ dạy cần có sự hội ý, thống nhất giữa những ngườ i dự giờ .

4. Trao đổi vớ i giáo viên:

- Tạo cảm giác an toàn đối vớ i giáo viên; - Đề nghị giáo viên trình bày mục đích yêu cầu của bài, các phươ ng pháp,

hình thức tổ chức dạy học đã thực hiện, những thuận lợ i, khó khăn khi thực hiện giờ dạy và tự đánh giá giờ dạy của mình;

- Nêu nhận xét ưu nhượ c điểm của giờ dạy, hiệu quả của giờ dạy;

- Cùng giáo viên tìm phươ ng án nâng cao chất lượ ng giờ dạy;

- Nêu những lờ i khuyên cụ thể, sát thực, khả thi;

- Đánh giá xếp loại giờ dạy: xác định mức độ đạt đượ c của giờ dạy, mức độ

tiến bộ về trình độ tay nghề so vớ i lần kiểm tra trướ c, vận dụng tiêu chuẩn đánh giá tiết dạy do Bộ giáo dục và đào tạo ban hành để xếp loại giờ dạy của giáo viên theo 4 mức: tốt, khá, đạt yêu cầu và chưa đạt yêu cầu.

5. Lưu hồ sơ

Cần chú ý đảm bảo các yêu cầu của hồ sơ kiểm tra:

- Tính chính xác, khách quan: Hồ sơ kiểm tra phải phản ánh trung thực hoạt động của đối tượ ng kiểm tra. Tránh những nhận xét định kiến hay thiên vị đối vớ i đối tượ ng kiểm tra. Đảm bảo các thủ tục pháp lý của hồ sơ kiểm tra.

- Tính toàn diện: Hồ sơ kiểm tra phải phản ánh đầy đủ các nội dung đã kiểm tra.

- Rõ ràng, cụ thể : Trong hồ sơ kiểm tra phải sử dụng văn phong hành chính. Văn viết trong hồ sơ kiểm tra phải ngắn gọn, trong sáng, dễ hiểu, rõ ràng, đơ n ngh ĩ a để mọi ngườ i đọc đều hiểu đúng, không hiểu khác nhau, đồng thờ i các ý trong một hồ sơ không mâu thuẫn nhau. Ngôn ngữ viết trong hồ sơ kiểm tra phải dùng ngôn ngữ chính thức của cả nướ c, không dùng tiếng địa phươ ng hay từ cổ ít dùng, không viết tắt, cần viết đúng chính tả.

- Tính nhân văn: Kiểm tra là để giúp đỡ đối tượ ng kiểm tra làm việc tốt hơ n. Đó là tính nhân đạo cao cả của hoạt động kiểm tra. V ì vậy hồ sơ kiểm tra không chỉ nêu lên những ưu điểm cần phát huy, nhượ c điểm, thiếu sót cần khắc phục, điều chỉnh mà điều quan trọng là trong hồ sơ kiểm tra phải đưa ra các lờ i khuyên, các kiến nghị hết sức cụ thể, rõ ràng, xác đáng để giúp đỡ đối tượ ng kiểm tra cải thiện hoạt động của mình theo hướ ng ngày càng tốt hơ n.

1. Quan sát, phân tích và trao đổ i đ ánh giá một tiế t d ạ y.

2. Sau khi d ự một tiế t d ạ y, Anh/Chị t hấ y r ằ ng tiế t d ạ y đ ó đ ã đượ c giáo viên “d ạ y nháp” tr ướ c, mọi việc trong tiế t d ạ y đề u diễ n ra suôn sẻ , hoạt động của thầ y trò nhị p nhàng, học sinh tr ả lờ i đ úng các câu hỏi, Anh/Chị sẽ trao đổ i,



24

đ ánh giá tiế t d ạ y đ ó như thế nào?

b. Nghiên cứu sản phẩm hoạt động của giáo viên

Đây là phươ ng pháp cho phép hiệu trưở ng kiểm tra đánh giá đượ c lao động quá khứ của ngườ i giáo viên trong việc thực hiện nhiệm vụ đượ c phân công

về giảng dạy và giáo dục. Sản phẩm hoạt động của giáo viên gồm: các loại hồ sơ sổ sách chuyên môn, đồ dùng dạy học tự làm. Các hồ sơ sổ sách của giáo viên bao gồm: kế hoạch giảng dạy, giáo dục, giáo án, sổ điểm, sổ chủ nhiệm, kế hoạch bồi dưỡ ng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh kém, sổ dự giờ , sổ tư liệu, kế hoạch bồi dưỡ ng và tự bồi dưỡ ng…

c. Nghiên cứu các hồ sơ quản lý của nhà trườ ng và tổ chuyên môn

Các hồ sơ quản lý của nhà trườ ng gồm có: hồ sơ quản lý nhân sự, hồ sơ kiểm tra, thanh tra của nhà trườ ng và các cấp quản lý, sổ đầu bài, sổ theo dõi dạy

thay, dạy bù, sổ mượ n đồ dùng, phươ ng tiện dạy học, sổ mượ n sách, tài liệu, sổ theo dõi giáo viên bồi dưỡ ng chuyên môn – nghiệp vụ…

d. Nghiên cứu sản phẩm hoạt động của học sinh

Có thể xem tập vở của học sinh, các bài kiểm tra, bài thi mà giáo viên đã chấm, sản phẩm lao động của học sinh…

Ngoài ra để kiểm tra kết quả giảng dạy của giáo viên cần thống kê kết quả quá trình học tập của học sinh, xem xét kết quả kiểm tra chất lượ ng định kỳ. Cũng có thể xem xét kết quả kiểm tra miệng, kiểm tra viết toàn thể học sinh

hoặc một số học sinh trong lớ p sau khi dự giờ … e. Trao đổi, lắng nghe ý kiến của các cá nhân, bộ phận liên quan: tổ chuyên

môn, phụ huynh, giáo viên khác, học sinh…

3.2. Kiể m tra hoạ t độ ng sư phạ m củ a tổ , nhóm chuyên môn giáo viên

Kiểm tra hoạt động của tổ, nhóm chuyên môn giúp cho hiệu trưở ng thấy đượ c toàn bộ bức tranh hoạt động sư phạm của tập thể giáo viên, trong đó bộc lộ tất cả các khâu của quá trình giảng dạy giáo dục, thấy rõ tác động của tập thể đến cá nhân và mối quan hệ tươ ng tác giữa các thành viên trong tập thể.

3.2.1. Kiể m tra hoạt động sư phạm của t ổ , nhóm chuyên môn giáo viên thự c hiện các nhiệm vụ: kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y.

Nêu nội dung và liệt kê các công việc, yêu cầu cần đạt khi thự c hiện các nhiệm vụ kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y trong kiể m tra hoạt động sư phạm của t ổ / nhóm chuyên môn giáo viên.

3.2.2. N ội dung ki

ể m tra ho

ạt độ

ng sư

phạm c

ủa t

ổ , nhóm chuyên môn giáo viên

- Kiểm tra công tác quản lý của tổ trưở ng, nhóm trưở ng: nhận thức, vai trò,



25

tác dụng, uy tín, khả năng lãnh đạo chuyên môn …

- Kiểm tra hồ sơ chuyên môn: kế hoạch, biên bản, chất lượ ng dạy, các chuyên đề bồi dưỡ ng chuyên môn, sáng kiến kinh nghiệm

- Kiểm tra chất lượ ng dạy – học của tổ nhóm chuyên môn (việc thực hiện chươ ng trình, chuẩn bị bài, chất lượ ng dạy học, việc thực hiện đổi mớ i phươ ng

pháp, sử dụng phươ ng tiện, đồ dùng dạy học, việc kiểm tra, đánh giá học sinh, tác dụng, uy tín của tổ, nhóm chuyên môn trong trườ ng…)

- Kiểm tra nề nếp sinh hoạt chuyên môn: soạn bài, chấm bài, dự giờ , giảng mẫu, họp tổ, nhóm …

- Kiểm tra kế hoạch bồi dưỡ ng và tự bồi dưỡ ng chuyên môn nghiệp vụ

- Kiểm tra chỉ đạo phong trào học tập của học sinh: phụ đạo, ngoại khóa, thực hành, bồi dưỡ ng học sinh giỏi …

3.2.3. Phươ ng pháp kiể m tra

Có thể sử dụng các phươ ng pháp sau:

a. Phươ ng pháp quan sát:

- Dự giờ theo các chuyên đề cải tiến công tác giảng dạy giáo dục, dự giờ thao giảng

- Dự giờ theo các lớ p song song

- Dự sinh hoạt của tổ, nhóm chuyên môn

- Dự các hoạt động chuyên đề hay dự các buổi sơ kết, tổng kết

b. Phươ ng pháp nghiên cứu tài liệu, sản phẩm:

- Xem xét, phân tích các loại hồ sơ , tài liệu lưu trữ của từng giáo viên

- Xem xét các biên bản hội họp, thao giảng của tổ khối chuyên môn

- Xem xét các giáo án soạn chung theo tổ nhóm

c. Các phươ ng pháp tác động trực tiếp đối tượ ng:

- Trao đổi mạn đàm vớ i tập thể hoặc cá nhân (tổ trưở ng và giáo viên)

- Điều tra thăm dò qua học sinh, phụ huynh học sinh - Gặp gỡ ban đại diện cha mẹ học sinh

Ngoài ra có thể kiểm tra chéo giữa các tổ nhóm chuyên môn…

3.3. Kiể m tra cơ sở vậ t chấ t và tài chính

3.3.1. Kiể m tra cơ sở vật chấ t và tài chính cũng thự c hiện các nhiệm vụ: kiể m

tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y.

3.3.2. N ội dung và phươ ng pháp kiể m tra cơ sở vật chấ t và tài chính

a. Kiểm tra khuôn viên, đất đai, cảnh quan, môi trườ ng, nhà cửa, phòng làm việc, lớ p học của trườ ng:

Kiểm tra khuôn viên, đất đai, cảnh quan, môi trườ ng, nhà cửa, phòng làm





27

Nêu nội dung và liệt kê các công việc, yêu cầu cần đạt khi thự c hiện các nhiệm vụ kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y trong kiể m tra cơ sở vật chấ t và tài chính

3.4. Kiể m tra hoạ t độ ng củ a bộ phậ n vă n thư hành chính 3.4.1. Kiể m tra hoạt động của bộ phận văn thư hành chính cũng thự c hiện

các nhiệm vụ: kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y.

3.4.2. N ội dung kiể m t ra

- Kiểm tra việc soạn thảo, luân chuyển, lưu trữ công văn đi, công văn đến;

- Kiểm tra việc quản lý con dấu;

- Kiểm tra việc quản lý các hồ sơ , sổ sách hành chính, giáo vụ (sổ đăng bộ, sổ gọi tên ghi điểm, sổ ghi đầu bài, học bạ, sổ quản lý cấp phát văn bằng, chứng chỉ, sổ theo dõi phổ cập giáo dục, sổ nghị quyết của nhà trườ ng, sổ kiểm tra đánh giá giáo viên về công tác chuyên môn, sổ khen thưở ng, kỷ luật học sinh, sổ lưu trữ các văn bản, công văn và các loại hồ sơ sổ sách khác)

3.4.3. Phươ ng pháp kiể m tra: kết hợ p các phươ ng pháp quan sát, phân tích hồ sơ , tài liệu, trao đổi vớ i cán bộ phụ trách và thu thập ý kiến của cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và những ngườ i liên quan

Nêu nội dung và liệt kê các công việc, yêu cầu cần đạt khi thự c hiện các nhiệm vụ kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y trong kiể m tra công tác văn thư hành chính.

3.5. Kiể m tra công tác bán trú (nế u có)

3.5.1. Kiể m tra công tác bán trú cũng thự c hiện các nhiệm vụ: kiể m tra, đ ánh

giá, t ư vấ n, thúc đẩ y.

3.5.2. N ội dung kiể m tra

- Kiểm tra cơ sở vật chất phục vụ bán trú; - Kiểm tra hoạt động của bộ phận nuôi dưỡ ng, chăm sóc;

- Kiểm tra kết quả nuôi dưỡ ng, chăm sóc học sinh.

3.5.3. Phươ ng pháp kiể m tra: kết hợ p quan sát trực tiếp vớ i phân tích hồ sơ sổ sách và trao đổi vớ i cán bộ giáo viên phục vụ công tác bán trú, học sinh, cha mẹ học sinh và các đối tượ ng liên quan.

Nêu nội dung và liệt kê các công việc, yêu cầu cần đạt khi thự c hiện các nhiệm vụ kiể m tra, đ ánh giá, t ư vấ n, thúc đẩ y trong kiể m tra công tác bán trú.



28

3.6. Kiể m tra họ c sinh

3.6.1. Kiể m tra toàn diện một học sinh

Nội dung kiểm tra:

- Kiểm tra trình độ văn hóa – khoa học - kỹ thuật của học sinh (ý thức học tập, phươ ng pháp học tập, khả năng tiếp thu tri thức, kỹ năng thực hành, kết quả học tập);

- Kiểm tra trình độ đượ c giáo dục của học sinh về các mặt (đạo đức, lối sống, ý thức và kỷ luật lao động, ý thức bảo vệ sức khoẻ, vệ sinh, biết thưở ng thức và sáng tạo cái đẹp, nghệ thuật, kết quả cụ thể);

- Kiểm tra khả năng tự quản của học sinh trong tự học và sinh hoạt.

Phươ ng pháp kiểm tra: Sử dụng các phươ ng pháp kiểm tra/ đo lườ ng thành quả giáo dục.

3.6.2. Kiể m tra t ậ p thể lớ p học sinh

Trong công tác quản lý nhà trườ ng, hiệu trưở ng phải tiến hành kiểm tra tập thể lớ p học sinh toàn diện hoặc theo chuyên đề. Từ việc kiểm tra này mà hiệu trưở ng nắm bắt đượ c t ình hình học tập và rèn luyện chung của một lớ p, một khối lớ p cũng như toàn trườ ng và thấy đượ c tác động giáo dục đồng bộ của tập thể sư phạm trong giảng dạy, giáo dục.

Nội dung kiểm tra tập thể lớ p học sinh bao gồm:

- Kiểm tra hoạt động học tập: thái độ, nề nếp, phươ ng pháp, kết quả học tập, sự tươ ng trợ giúp đỡ nhóm trong học tập;

- Kiểm tra trình độ đượ c giáo dục của học sinh về các mặt: đạo đức, lối sống, ý thức và kỷ luật lao động, ý thức bảo vệ sức khỏe - vệ sinh, biết thưở ng thức và sáng tạo cái đẹp, nghệ thuật…

- Sinh hoạt tập thể lớ p;

- Việc xây dựng các tổ cá nhân điển hình.

Khi tiến hành kiểm tra tập thể lớ p học sinh, hiệu trưở ng kết hợ p kiểm tra kết

quả các hoạt động vớ i việc tham khảo ý kiến nhận xét đánh giá của giáo viên chủ nhiệm, các giáo viên bộ môn khác, của đoàn thanh niên, của đội thiếu niên và việc tự kiểm tra của đội ngũ cán bộ lớ p, của các học sinh.

4. Tổng kết, điều chỉnh

Sau khi kiểm tra các cấp quản lý cần thực hiện sơ kết theo từng tháng hoặc từng đợ t, từng học kỳ, tổng kết năm học. Cần chú ý lưu trữ các thông tin về hoạt động kiểm tra bằng hồ sơ kiểm tra (đảm bảo các yêu cầu của hồ sơ kiểm tra: tính chính xác, khách quan; tính toàn diện; tính rõ ràng, cụ thể; tính nhân văn). Việc xử

lý, lưu trữ các thông tin về hoạt động kiểm tra sẽ thuận lợ i hơ n nếu sử dụng máy vi tính.

Các kết luận kiểm tra là cơ sở cho nhà quản lý ra các quyết định điều chỉnh



29

nhằm hoàn thiện dần năng lực sư phạm của giáo viên, hoạt động của các cá nhân, bộ phận trong trườ ng; cải tiến công tác quản lý; nâng cao chất lượ ng và hiệu quả của công tác kiểm tra, nâng cao chất lượ ng dạy học giáo dục của nhà trườ ng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của hệ thống giáo dục quốc dân.

Khi phát hiện ra sai lệch trong việc thự c hiện nhiệm vụ ở cá nhân/ bộ phận nào đ ó thì ngườ i quản lý nhà tr ườ ng sẽ đ iề u chỉ nh sai lệch đ ó bằ ng cách nào? Các bướ c tiế n hành ra sao?

Tóm tắt

Hiệu trưở ng tổ chức kiểm tra nội bộ trườ ng học thông qua việc thực hiện các chức năng quản lý, tức là từ việc xây dựng kế hoạch kiểm tra đến tổ chức kiểm tra, chỉ đạo kiểm tra và tổng kết, điều chỉnh.

Các thành viên trong ban kiểm tra cần có đủ năng lực và phẩm chất để thực hiện công tác kiểm tra có hiệu quả. Một số phẩm chất, năng lực cần có của kiểm tra viên là: có trình độ chuyên môn - nghiệp vụ vững vàng; có năng lực quan sát, phân tích, tổng hợ p; ý thức tổ chức kỷ luật và ý thức trách nhiệm cao; có uy tín vớ i đồng nghiệp; trung thực, thẳng thắn; thận trọng; tế nhị trong giao tiếp.

Khuyến khích việc tự kiểm tra, đánh giá của các cá nhân, bộ phận trong nhà trườ ng. Việc cán bộ, nhân viên có xu hướ ng nghiêm khắc vớ i chính mình

khi tự đánh giá sẽ làm cho quá trình đánh giá có tác dụng tốt hơ n. Trong quá trình kiểm tra, cần tuyên dươ ng ngườ i tốt, việc tốt, chú

trọng phổ biến những kinh nghiệm tốt, làm cho những kinh nghiệm đó trở thành tài sản chung của tập thể sư phạm.

Đối vớ i việc làm chưa tốt ở một cá nhân, bộ phận nào đó không nên giớ i hạn việc đánh giá ở những sự kiện mà quan trọng hơ n là phân tích nguyên nhân sinh ra nó.

Sau kiểm tra, cần chú ý điều chỉnh đối tượ ng kiểm tra, lực lượ ng kiểm tra

và công tác quản lý của hiệu trưở ng.

1. Kiể m tra nội bộ tr ườ ng học là gì? Phân biệt các hoạt động thanh tra giáo

d ục, kiể m tra nội bộ và thanh tra nhân dân.

2. M ục đ ích của kiể m t ra nội bộ là gì?

3. Nêu các nguyên t ắ c kiể m tra cơ bản. Liên hệ việc tuân thủ các nguyên t ắ c này trong kiể m tra nội bộ ở tr ườ ng của Anh/Chị.

4. Hãy suy nghĩ về một t ình huố ng trong nhà tr ườ ng của Anh/Chị mà trong

đ ó có “nhữ ng sự việc thoát khỏi t ầm kiể m tra của nhà quản lý”. Anh/ Chị đ ã



30

phát hiện ra đ iề u đ ó như thế nào? Nêu cách giải quyế t t ình huố ng trên.

5. V ẽ mô hình xươ ng cá xác định các phươ ng pháp và hình thứ c kiể m tra đố i vớ i các nội dung sau:

- Kiể m tra hoạt động sư phạm của giáo viên;

- Kiể m tra việc thự c hiện qui chế chuyên môn của giáo viên; - Kiể m tra hoạt động sư phạm của t ổ (nhóm) chuyên môn;

- Kiể m tra hoạt động của bộ phận thư viện, thiế t bị;

- Kiể m tra t ài chính

- Kiể m tra hoạt động học t ậ p, rèn luyện của lớ p học sinh.

6. Tình huố ng:

- V ớ i t ư cách là tr ưở ng đ oàn kiể m tra hoạt động của cá nhân/ bộ phận

trong tr ườ ng, Anh/Chị sẽ nói gì vào lúc mở đầu cuộc trao đổ i sau khi kiể m tra cá nhân/ bộ phận đ ó để làm cho ngườ i đượ c đ ánh giá cảm thấ y thoải mái?

- Khi ngườ i kiể m tra thông báo k ế t quả đ ánh giá đố i vớ i cá nhân/ bộ phận

đượ c kiể m tra, họ có thể không đồng ý vớ i k ế t quả đ ánh giá đ ó, như ng cách thể hiện lại r ấ t khác nhau (chẳ ng hạn như : nổ i giận, phản ứ ng d ữ d ội, đổ lỗ i cho

ngườ i khác; tr ố n tránh, im lặng, khóc...). Phải xử lý như thế nào vớ i mỗ i tr ườ ng

hợ p?

7. Phân tích thự c tr ạng hoạt động kiể m tra hoạt động sư phạm của giáo viên (hoặc giờ d ạ y trên lớ p của giáo viên; hoặc việc thự c hiện qui chế chuyên môn của giáo viên; hoặc hoạt động sư phạm của t ổ / khố i chuyên môn; hoặc hoạt động của bộ phận thư viện, thiế t bị; hoặc hoạt động của bộ phận văn thư hành chính…) ở đơ n vị Anh/Chị đ ang công tác. T ừ đ ó đề xuấ t các biện pháp/công việc cụ thể để khắ c phục nhữ ng hạn chế trong hoạt động kiể m tra trên.

1. Anh/ Chị suy nghĩ gì khi quan sát sơ đồ d ướ i đ ây:

Tự kiểm tra

Sự phát triển cá nhân

Kiểm tra từ bên ngoài



2. Hãy dành ít phút để suy ngẫ m các phát biể u sau:

“Quản lý mà không kiể m tra thì coi như không quản lý”

“Kiể m tra trong quản l ý t ự a như dùng vitamine”

“Thà kiể m tra hơ i gắ t gao một chút hơ n là buông lỏng kiể m tra”

“Thắ t ch

ặt ki

ể m tra t

ừ lúc

đầu, r

ồi t ừ

t ừ

tùy cơ

hội mà n

ớ i b

ớ t ra thì công tác quản lý sẽ hiệu nghiệm”

Tài liệu học viên cần đọc thêm

1. Một số văn bản:

- Luật giáo dục – NXB Chính trị Quốc gia. Hà Nội 2005

- Điều lệ trườ ng trung học

- Điều lệ trườ ng tiểu học - Nghị định số 99/2005/NĐ-CP ngày 28 tháng 7 năm 2005 qui định chi

tiết và hướ ng dẫn thi hành một số điều của Luật thanh tra về tổ chức và hoạt động của Ban thanh tra nhân dân

- Thông tư số 07/2004/TT-BGD&ĐT ngày 30/03/2004 hướ ng dẫn thanh tra tòan diện trườ ng phổ thông

- Hướ ng dẫn 106/TTr ngày 31/3/2004 về nghiệp vụ thanh tra toàn diện trườ ng phổ thông và thanh tra họat động sư phạm của giáo viên phổ thông

- Công văn 10227/THPT ngày 11/9/2001 Hướ ng dẫn đánh giá và xếp loại giờ dạy ở bậc trung học

- Quyết định số 48/2000/QĐ-BGD&ĐT về việc ban hành qui chế đánh giá, xếp loại chuyên môn -nghiệp vụ giáo viên tiểu học

Documents

Bài giảng về Thanh tra Quản lý giáo dục Tác giả: Nguyễn Kỷ Trung, 2011