Upload
arkadiusz-jalocha
View
222
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
BIULETYN INFORMACYJNO -INSTRUKCYJNY
Citation preview
M iejska B ib lio teka P ubliczna w K rakow ie
BIULETYNINFORMACYJNOINSTRUKCYJNY
Kraków Rok 1991 Nr 1/165
Zespół redakcyjny
TERESA BIEŃKOWSKA ANNA JAWORSKA MARIA PIENIĄŻEK ZOFIA ROGOWSKA KRYSTYNA STRZELECKA ALINA ŚMISZKIEWICZ EWA WARGOWSKAJÓZEF ZAJĄC - przewodniczący
Redaktor
STANISŁAW KASZYŃSKI
Projekt okładki
ZYGFRYD GARDZIELEWSKI
BIULETYN INFORMACYJNO-INSTRUKCYJNY MBP w Krakowie ukazuje się w marcu, maju, październiku i grudniu, i jest wydawa- ny we współpracy z Wojewódzką Biblioteką Publiczną im. J. Słowackiego w T a r n o w i e
R e d a k c j a :31-004 Kraków, Plac Wszystkich świętych 6, tel.: 212 151
Maszynopis: JANINA SZELEREWICZ; matryce, druk i oprawa: JACEK SZCZĘSNOWICZ, SŁAWOMIR CZECHOWSKI,MICHAŁ STEPANIAK MBP KRAKÓW-PRACOWNIA MAŁEJ POLIGRAFII nr 19/91; 400 egz.
J ÓZEF ZAJĄC MBP Kraków
ANALIZA DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH W KRAKOWIE I WO J. KRAKOWSKIM W 1990 R.
1 . U w aru n k o w an ia . S f e k t y d z i a ł a l n o ś c i b i b l i o t e k p u b l i c z n y c h w K rak o w ie i w o je w ó d z tw ie w 1990 r o k u , p r z e d s ta w io n e w t a b e l a r y c z n y c h z e s t a w i e n ia c h s z c z e g ó ło w y c h i i c h o p i s a c h o r a z w z b io rc z y m z e s t a w i e n iu w sk a ź n ik ó w , t r z e b a r o z p a t r y w ać z dw óch p unk tów w id z e n ia : z j e d n e j s t r o n y ja k o k o n ty n u a c ję d z i a ł a ń c e lo w y c h , z m ie r z a ją c y c h do z o p ty m a liz o w a n i a u s ł u g b i b l i o t e c z n o - c z y t e l n i c z y c h , in f o r m a c y jn y c h i p o p u l a r y z a t o r s k i c h w ś r o d o w is k a c h z a m ie s z k a n ia , z d r u g i e j ja k o k o n se k w e n c ję zm ian sy s tem o w y ch o t o c z e n i a i z a p o c z ą t kow anych p r z e z n i e now ych u k ład ó w e k o n o m ic z n o -p ra w n y c h t a k ic h m . i n . j a k : o g r a n i c z e n i e z a s i ę g u o d d z ia ły w a n ia w ła d z y p a ń s tw o w e j n a r z e c z s a m o rz ą d n o ś c i t e r y t o r i a l n e j , w prow ad z e n ie g o s p o d a r k i ry n k o w e j, p r y w a ty z a c j a i j e j k o n sek w en c j e w p o l i t y c e l o k a l o w e j , p r z e k s z t a ł c e n i a ry n k u w ydaw nic zeg o k s i ę g a r s k i e g o i c z a s o p i ś m ie n n ic z e g o . T o w a rz y sz ą c e im p ro c e s y , p o d d an e n a c is k o m r e c e s y j n o - i n f l a c y j n y m o to c z e n i a s p o łe c z n o - g o s p o d a r c z e g o , s t w a r z a ły nowe m o ż l iw o ś c i , a l e t a k ż e i n ie p r z e w i d z ia n e z a g r o ż e n i a t a k d l a ro z w o ju i l o śc io w e g o ( n p . z m n ie j s z e n ie l i c z b y p la c ó w e k b i b l i o t e c z n y c h , z ak u p u z b io ró w c z y p re n u m e ra ty c z a s o p i s m ) , j a k i m e r y to ry c z n e g o z a k r e s u d z i a ł a l n o ś c i (n p . o g r a n i c z e n i e s p o tk a ń a u t o r s k i c h , p r e l e k c j i i im p r e z , z m n ie js z e n ie l i c z b v s e m in a r ió w i l i c z n y c h fo rm d o s k o n a l e n i a zaw odowego i t p . j . P o d - j ę t e p ró b y p o s z e r z e n i a fo rm d z i a ł a l n o ś c i u s łu g o w o - in f o r m a - c y j n e j o o d p ła tn e u d o s t ę p n i a n i e k s e r o k o p i i , s p r z e d a ż w ydaw n ic tw , o d p ła t n ą in f o r m a c ję firm o w ą i t p . n i e z n a l a z ł y z b y t w ie lk i e g o r e z o n a n s u s p o łe c z n e g o . :«V odnotow anym w z r o ś c ie w y p o ż y c z e ń o g ó łem (o 1 0 3 .4 5 9 w o l . ) i w y b o ra c h c z y t e l n i c z y c h n a d a l p r z e w a ż a j ą z a p o t r z e b o w a n ia n a k s i ą ż k ę b i b l i o t e c z n ą i c z a s o p i s m a , k t ó r s w w ypadku g w a łto w n ie ro s n ą c y c h c e n (z 1 .0 0 0 z ł z a w o l .z p o c z ą tk ie m ro k u w z r o s ły do 1 2 .0 0 0 z ł z a w o l . pod k o n ie c ro k u ) w y e lim in o w an e z o s t a ł y z in d y w id u a ln e g o z a k u p u c o r a z w ię k s z e l i c z b y c z y t e l n i k ó w , z w ła s z c z a m ło d y ch i w p o d e sz ły m w ie k u . P o t w i e r d z i ł a s i ę t e n d e n c ja sp a d k u s k u t e c z n o ś c i o d d z ia ły w a n ia s p o łe c z n e g o p u n k tów b i b l i o t e c z n y c h : i c h l i c z b a z m a la ła ze 169 do 1 6 0 , s p a d ł a l i c z b a c z y te ln ik ó w o 1 .8 6 3 , a w y p o ż y c z e n ia z m a la łyo p ra w ie 1 /4 (z e 1 3 8 .8 7 3 w 1989 r . do 1 1 0 .0 5 3 w 1990 r . ) .
3
Dotacje na działalność bibliotek wzrosły niewspółmiernie do kosztów utrzymania a ich rytmiczność, zwłaszcza na początku roku, stworzyła znaczne trudności w realizacji zakupu zbiorów i prenumeracie czasopism, zbyt niskie pułapy limitowanych środków na prace zlecone spowodowały konieczność zawieszenia tradycyjnych spotkań, prelekcji oraz imprez służących popularyzacji wartościowej lektury.
Procesy prywatyzacji i komunalizacji aienia, bibliotek oraz przygotowania systemu ich organizacji do nowego układu społeczno-adrainistracyjnego (samorządy), poagęte w drugiej połowie roku skoncentrowały uv/agę pracowników nadzoru metodycznego i zespołów kierowniczych na problemach prawno-strukturałnych i finansowych: szczególne trudności zarysowały się w zakresie podstaw prawnych dc przekształceń organizacji sieci bibliotek publicznych w mieście Krakowie i w rejonach (problem utrzymania ogniw pośrednich: delegatura w Myślenicach i Proszowicach, bibliotek dzielnicowych w Krowodrzy, Nowej Hucie i śródmieściu, a także statusu Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie jako instytucji państwowej). W oparciu o porozumienie władz samorządowych i państwowych w Krakowie oraz uzgodnień między V/oje-.vodą Krakowskim i Ministrem Kultury i Sztuki (zob. list intencyjny z 12 I 1991 r . ) przyjęto rozwiązanie kompromisowe z utrzymaniem Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie jako państwowej instytucji o funkcjach wojewódzkich i miejskich (z podporządkowaniem ńej, przejściowo, delegatur i sieci bibliotek Śródmieścia; oraz utrzymania bibliotek dzielnicowych w Krakowie jako ponadosiedlowych jednostek pomocniczych (wiodących) w zarządzaniu siecią bibliotek samorządowych w mieście.
System finansowania od 1 stycznia 1991 r. został podporządkowany zasadom zgodnym z prawem budżetowym (ustawa z dnia 5 I 1991 r . ).
2. Realizacja zadań statutowych przebiegała w miarę sy- stematycznie, a rezultaty zbiorcze za cały rok, wykazane w załączonym zestawieniu najważniejszych wskaźników (zob.: zał. nr 1), dają podstawę do następujących stwierdzeń:
• Liczba bibliotek utrzymała się na dotychczasowym poziomie: 4 w Krakowie, 38 w terenie.
• Zmniejszyła się ilość f ilii bibliotecznych (w Krakowie zlikwidowano 2 placówki: przy ul. Grunwaldzkiej i Rakowickiej z powodu wypowiedzenia umów najmu), w terenie ich stan nie uległ zmianie: ogólna liczba f il ii bibliotecznych na koniec roku wyniosła 70 w Krakowie, 115 w terenie,w tym110 na wsi.
• Dalszy spadek nastąpił w sieci punktów bibliotecznych: ze 189 na 160 (w tym na wsi o 11, a w miastach o 18).
4
• Ilość korzystających z bibliotek nieznacznie się zmniejszyła (ze 187.136 na 185.475) tj. o 1.661 czytelników, zmalał więc wskaźnik zasięgu o 0,9 %, co oznacza 15,2 % użytkowników na 100 mieszkańców. Warto przy tym podkre* ślić, że blisko w 50 % jednostkach administracyjnych województwa krakowskiego, w tym w 2 dzielnicach Krakowa i większości bibliotek miejskich odnotowano wzrost liczby czytelników. Straty w liczbie korzystających poniosły głównie biblioteki wiejskie oraz biblioteki Nowej Huty i Krowodrzy w Krakowie.
• Zwiększyło się zapotrzebowanie na lekturę: liczba wypożyczeń wz-osła z 3.878.605 w 1989 r. do 3.982.064 w 1990 r . , czyli o 1,02 %, a wskaźnik aktywności czytelniczych podniósł się z 20,7 na 21,5 Co 0 ,8 ) wypożyczeń w roku na użytkownika.
3. Sieć biblioteczna w miaście Krakowie zmniejszyła swój stan posiadania o iwie placówki zlikwidowane ^wypozyczal- nie piśmiennictwa społeczno-politycznego w ośrodku szkolenia partyjnego przy ul. Grunwaldzkiej oraz filia dla dorosłych przy ul. Rakowickiej): w obu przypadkach przyczyną były wypowiedzenia umów najmu.
2 tego samego powodu wstrzymana została działalność dwóch następnych bibliotek filialnych przy ul. Lea oraz przy ul. Brackiej 12, a wypowiedzenia z końcem 1 kwartału 1991 r. otrzymały: jedyna w Krakowie biblioteka specjalistyczna dla niewidomych przy ul. Starowiślnej 44, biblioteka filialna H a dorosłych przy ul. Kaiwaryjakiej 1, oraz biblioteka filialna dla dzieci i młodziezy przy ul. Limanowskiego.
Sroźba "wykwaterowania" wisi nad placówkami o dużym za3ięgu działania i wieloletnich tradycjach przy ul. ’8 Stycznia 59, przy Rynku Dębnickim, zagrożony jest także lokal Biblioteki Dzielnicowej w Podgórzu.
Trwają rozmowy z właścicielami i poszukiwania nowych pomieszczeń. Pozytywnymi rezultatami zakończyły się negocjacje o utrzymaniu wynajmu pomieszczeń ila Działu Terenowego i biblioteki filialnej przy ul. Krupniczej, ugodą rów. nież zakończyły się pertraktacje z władzami spółdzielni mieszkaniowej w sprawie utrzymania powierzchni użytkowej dla biblioteki wieiooadziałowej na osiedlu Piaski '.Yielkie (zmniejszonej o 83 m2).
3 .1 . Zbiory bibliotek krakowskich wzrosły o 60.302 wsi. iw tym z zakupu 47 .9b£ wol.) , czyli o prawie 30 * jednostek mniej niż w 1988 r.
Wskaźnik zakupu zmalał z 12,3 dwa lata temu do ć,4 wol. na 100 mieszkańców, nie osiągając nawet połowy wskaźnika normatywnego, najmniejszy wskaźnik zakupu nowcści uzyskały biblioteki w Sowej Hucie sale curie 3,5 wol. na 100
5
mieszkańców. Drastycznemu zmniejszeniu uległa liczba tytułów prenumerowanych gazet i czasopism (o około 50 %) , co spowodowało zmniejszenie wypożyczeń w podobnych proporcjach (ze 110.563 w 1989 r. na 56.935 w 1990 r . ; zob. tab. nr 6 ). W strukturze zakupów odnotowano wzrost odsetek piśmiennictwa beletrystycznego dla dorosłych kosztem literatury dla dzieci (ok. 2,5 % mniej) i wydawnictw niebeletry- stycznych (o 5,5 % mniej niż w roku ubiegłym; zob. tab. nr 4 ) . Porównanie struktury zakupu z aktualnymi zapotrzebowaniami czytelniczymi wykazuje pewne niezgodności jakości kupowanych nowości ze strukturą wypożyczeń: zwłaszcza w zakresie beletrystyki dla dorosłych (zakup 51,8 %, wypożyczenia 57,1 95) i piśmiennictwa niebeletrystycznego (zakup 26,9 %, wypożyczenia 19,8 %). W piśmiennictwa dla dzieci odnotowano mniejsze odchylenia: zakupiono 21,3 % ogółu zbiorów, a wypożyczenia tego typu lektury wykazują 23.1 ,% . Rozbieżności te dotyczą przede wszystkim bibliotek Śródmieścia, w których gromadzi się zbiory naukowe (Biblioteka Główna), natomiast w pozostałych dzielnicach rozbieżności między strukturą zakupów a wypożyczeń mieszczą 3ię w granicach 2-3 %> co świadczy o zgodności doboru nowości z zainteresowaniami czytelników.
3 .2 . Wzrosła również liczba wycofanych książek ze zbiorów bibliotecznych (z 22.084 w I$b9 r. do 61.058 wol. w 1990 r . ) , wyselekcjonowanych z uwagi na przestarzałą treść, zużycie techniczne lub z innych przyczyn. Po raz pierwszy od wielu lat liczba ubytków w bibliotekach filialnych przewyższyła zakup nowości, w związku z czym zasobność zbiorów ogółem w stosunku do liczby mieszkańców zmniejszyła się nieznacznie o 0,1 %.Zasięg oddziaływania liczony ilością czytelników zmniejszył się nieznacznie (zob. tab. nr 5 ) . Z sieci bibliotek publicznych Krakowa korzystało ponad 109.000 czytelników, czyli o 1.067 mniej.Nieznaczne zmniejszenia odnotowano we wszystkich dzielnicach. Struktura zawodowa użytko.vników nie uległa zmianie. Liczba wypożyczonych książek wzrosła do 2.761.273 wol. (zob. tab. nr 6 ). Wskaźnik przeciętnej aktywności czytelników przekroczył 25 wypożyczeń rocznie i plasuje użytkowników krakowskich bibliotek w grupie czytelników bardzo aktywnych. Spadła natomiast liczba wypożyczeń czasopism niemal o połowę, a więc proporcjonalnie do odnotowanej w punkcie 3 .1 . obniżki w prenumeracie periodyków.
3 .3 . Działalność informacy.ino-popularyzac.y.ina bibliotek krakowskich wzrosła w indywidualnym oddziaływaniu bibliotekarzy (z wyjątkiem Nowej Huty, gdzie liczba udzielonych informacji spadła z 25.086 w poprzednim roku do 14.239 w roku sprawozdawczym; zob. tab. nr 7 ) .Zmniejszyła się liczba zorganizowanych wystaw ogółem o
6
blisko 350 (największe spadki odnotowano w dzielnicy śródmieście o 69 i w Nowej Hucie o 65).
Działalność popularyzacyjna została oparta głownia na formach pracy z dziećmi (wieczory baśni, lekcje biblioteczne, konkursy), w bibliotekach dla dorosłych przeważały przeglądy nowości wydawniczych. Drastycznie spadła liczba spotkań autorskich (z około 50 w 1983 i 1989 r. do 9 w 1990 r . ) oraz prelekcji i pogadanek (z 60 w 1938 r. do 33 w 1989 r. i zaledwie 17 w 1990 r . ) . Ten regres jest znamienny. Jego przyczyny tkwią nie tylko w drastycznym zaniżeniu środków - ciągle limitowarych - na prace zlecone. To także głębsze zjawisko zaniku spontanicznych zainteresowań bezpośrednimi kontaktami z ludźmi pióra, krytykami, autorami książek niebeletrystycznych.
3 .4 . Dość istotne przesunięcia nastąpiły w wyborach najpoczytniejszych książek 1990 r. Wśród pozycji beletrystycznych najbardziej poszukiwanymi autorami byli:
1. Robert Ludlum - TOŻSAMOŚĆ 30URNE'a ,2. Hans Helmut Kirst - wszystkie książki,3. Prederick Forsyth - wszystkie książki,4. Alistair MacLean - wszystkie książki,5. Sergiusz Piasecki - wszystkie kaiażki,6. Robert Ludlum - TRANSAKCJA RHINEMANNA.7 . Andrzej Szczypiorski - POCZĄTEK.
Z pozycji niebeletrystycznych dla dorosłych do najpoczytniejszych zaliczone zostały następujące pozycje:
1. Aleksander Sołżenicyn - ARCHIPELAG GUŁAG,2. Gustaw Herling-Grudziński - INNY Ś3FIAT: zapiski
sowieckie,3. Jerzy Urban - ALFABET URBANA OD A DO Z,4. Janusz Rolicki - EDWARD GIEREK: PRZER7/ANA DEKADA,5. Stefan Kisielewski - ABECADŁO KISIELA,6. Józef Czapski - NA NIELUDZKIEJ ZIEMI.
W porównaniu z listami najpoczytniejszych książek lat poprzednich jest to całkowita zmiana wyborów czytelniczych dorosłych.Odbiorcy lektury dziecięcej również zmienili 3woje upodobania, choć odnotować należy wierność trzem autorom: " Zbigniewowi Nienackiemu (III m .), Małgorzacie Musierowicz (II m .) oraz Karolowi Mayowi (IV m. na tegorocznej liście). Pełna lista wyborów przedstawia się następująco:
1. Lucy Maud Montgomery - cykle EMILKA,2. Małgorzata Musierowicz - BRULION BEBE 3,3. Zbigniew Nienacki - cykl przygód PANA 3AM0CH0CZIKA. *1. Karol May - RÓL RODRIGANĆW,5. Robert S. Howard - syki CONAN,6. Jonu Ronald Renel Tolkien - WŁADCA PIERŚCIENI,7. Komiksy.
7
W zakresie literatury popularnonaukowej dzieci wybierały książki.:
1. Anna Łasica - NASTOLATKI PIELĘGNUJĄ URODĘ,2. Wanda Kobyłecka - 0 DZIEWCZĘTACH DLA DZIEWCZĄT,3. Irena Gumowska - KSIĘGA NASTOLATKÓW,4. Maria Ziółkowska - SZCZODRY WIECZÓR, SZCZODRY DZIEŃ:
OBRZĘDY, ZWYCZAJE, ZABAWY,5. Mirosław Huszcz - DOMOWE ZOO,6. Stefan Sękowski - NA PRZEŁAJ PRZEZ CHEMIĘ.
(w oparciu o informacje kierowniczek bibliotek filialnych, m. Krakowa zestawiła mgr M. Garczyńska).
4. Wspomagające działalność czytelniczą sieci bibliotek publicznych
4 . 1 . biblioteki beletrystyczne w zakładach pracy Krakowa wykazują w 1990 r. symptomy zbliżającego się kry- zysu widoczne Drawie we wszystkich wskaźnikach (zob. tab. wskaźników s. 26 ): liczba bibliotek zmalała z 35 w ubiegłym roku do 27 w roku bieżącym, punktów bibliotecznych z 52 w ubiegłym roku do 26, zbiory zmniejszyły się z 425.073 wol. do 363.509 wol. ,ich uzupełnianie zmniejszyło się prawie 3-krotnie: z 14.194 wol. na 5.007 wol.Pozyskano czytelników o ponad 3.000 mniej (19.372 w 1989 e- 15.915 w 1990 r . ). Wypożyczenia zmalały o prawie 30.000 wol. (z 271.393 w 1989 r. - 242.594 w 1990 r . ) .
4 .2 . Działalność bibliotek domów kultury uległa gwałtownemu zahamowaniu nie tylko z braku środków i ograniczenia powierzchni bibliotek z przeznaczeniem jej na cele zarobkowe (Nowohuckie Centrum Kultury), ale także z przyczyn losowych: pożar budynku "Pałacu pod Baranami", zniszczenie części zbiorów i wyłączenie z działalności czytelni. Zakupy w 3 bibliotekach domów kultury nie przekroczyły2.000 w ol., liczba czytelników uległa zmniejszeniu z11.487 do 8 .277 , a wypożyczeń z 218.213 w 1989 r. do193.175 w 1990 r. W czytelni Nowohuckiego Centrum Kultury odnotowano 8.400 odwiedzin i 20.600 wypożyczeń czasopism.
5 . M i e j s k a B i b l i o t e k a P u b l i c z n a w K r a k o w i e spełniała statutowe funkcje centrali koordynacyjno-inapirującej sieci bibliotek publicznych w Krakowie i województwie, ośrodka pomocy instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej dla pracowników tej sieci oraz dla bibliotek beletrystycznych w zakładach pracy, w szpitalach i domach opieki dla niepełnosprawnych, regionalnego ośrodka informacji oraz książnicy miejskiej zapewniającej mieszkańcom lekturę naukową, popularnonaukową, dokumenty dźwiękowe, audiowizualne, piśmiennictwo muzyczne, dokumenty społecznego i kulturalnego dorobku miasta i regionu.
8
W zakresie literatury popularnonaukowej dzieci wybierały książki:
1. Anna Łasica - NASTOLATKI PIELĘGNUJĄ URODĘ,2. Wanda Kobyłecka - 0 DZIEWCZĘTACH DLA DZIEWCZ4?,3 . Irena Gumowska - KSIĘGA NASTOLATKÓW,4. Maria Ziółkowska - SZCZODRY WIECZÓR, SZCZODRY DZIEŃ:
OBHZEDY, ZWYCZAJE, ZABAWY,5. Mirosław Huszcz - DOMOWE ZOO,6. Stefan Sękowski - NA PRZEŁAJ PRZEZ CHEMię.
[w oparciu o informacje kierowniczek bibliotek filialnycha. Krakowa zestawiła mgr M. Gorczyńska).
4. Wspomagające działalność czytelniczą sieci bibliotek publicznych
4 .1 . biblioteki beletrystyczne w zakładach pracy Krakowa wykazują w 1990 r. symptomy zbliżającego aię kry- zysu widoczne Drawie we wszystkich wskaźnikach (zob. tab. wskaźników s. 2 6 ): liczba bibliotek zmalała z 35 w ubiegłym roku do 27 w roku bieżącym, punktów bibliotecznych z 52 w ubiegłym roku do 26, zbiory zmniejszyły aię z 425.073 wol. do 363.509 wol. ,ich uzupełnianie zmniejszyło się prawie 3-krotnie: z 14.194 wol. na 5.007 wol.Pozyskano czytelników o ponad 3.000 mniej (19.372 w 1989 n- 15.915 w 1990 r . ). Wypożyczenia zmalały o prawie 30.000 wol. (z 271.393 w 1989 r. - 242.594 w 1990 r . ) .
4 .2 . Działalność bibliotek domów kultury uległa gwałtownemu zahamowaniu nie tylko z braku środkow i ograniczenia powierzchni bibliotek z przeznaczeniem jej na cele zarobkowe (Nowohuckie Centrum Kultury), ale także z przyczyn losowych: pożar budynku "Pałacu pod Baranami", zniszczenie części zbiorów i wyłączenie z działalności czytelni. Zakupy w 3 bibliotekach domów kultury nie przekroczyły2.000 w ol., liczba czytelników uległa zmniejszeniu z11.487 do 8 .277 , a wypożyczeń z 218.213 w 1989 r. do193.175 w 1990 r. W czytelni Nowohuckiego Centrum Kultury odnotowano 8.400 odwiedzin i 20.600 wypożyczeń czasopism.
5 . M i e j s k a B i b l i o t e k a P u b l i c z n a w K r a k o w i e spełniała statutowe funkcje centrali koordynacyjno-inapirującej sieci bibliotek publicznych w Krakowie i województwie, ośrodka pomocy instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej dla pracowników tej sieci oraz dla bibliotek beletrystycznych w zakładach pracy, w szpitalach i domach opieki dla niepełnosprawnych, regionalnego ośrodka informacji oraz książnicy miejskiej zapewniającej mieszkańcom lekturę naukową, popularnonaukową, dokumenty dźwiękowe, audiowizualne, piśmiennictwo muzyczne, dokumenty społecznego i kulturalnego dorobku miasta i regionu.
8
5 .1 . Jej z b i o r y b i b l i o t e c z n e wzbogaciły się o 3.268 wol. wydawnictw zwartych, 536 wydawnictw ciągłych i 1.212 jednostek zbiorów specjalnych (w tym: 7 map, 405 nut, 689 jednostek audiowizualnych i 111 innych typów dokumentów). Na koniec roku zbiory łącznie liczyły 128.853 dzieł zwartych, 22.752 ciągłycn, 34.995 jednostek zbiorów specjalnych. Zestawy fotograficzne (27) wzbogaciły się o 531 zdjęć, osiągając łącznie 869 zestawów inwentarzowych z 29.2S2 fotosami. Z Instytucji Filmowej Dystrybucji Filmów "Apollo Film" w Krakowie przejęta została bogata kolekcja filmów fabularnych i oświatowych (ok. 8.000 jednostek; jako zalążek Filmoteki HBP. Aktualnie trwa inwentaryzacja przejętych zbiorów filmowych (zob. s. 68).
Z krakowskich organizacji i instytucji uzyskano1.458 jednostek dokumentów życia społecznego, które wraz z 352 jednostkami uzyskanymi z egzemplarza obowiązkowego tworzą kolekcję liczącą 11.253 pozycje (8.742 dż3, 2.511 eo).
Ponadto Biblioteka Główna prowadziła bieżące uzupełnienia zbiorów archiwalnych rezerwowych dla punktów bibliotecznych i nowych bibliotek. Zasobność tych magazynów oraz magazynów druków zakwalifikowanych jako zbędne zostanie określona szczegółowo po zakończeniu prac selekcyjnych i dokonaniu ich kontroli jakościowej. Dokonano także przemieszczenia zbiorów starych i przekazanych Bibliotece, przygotowano je do prac ewidencyjno-porządkowych. Aktualny stan zbiorów czynnych w Bibliotece Głównej przedstawia tab. nr 1.
5 .2 . Opracowaniem zbiorów oraz źródeł informacyjnych objęto łącznie 18.555 wol. dzieł zwartych (w tym 5.844 wol. dla agend Biblioteki Głównej i 12.711 wol. dla sieci bibliotek śródmieścia), prowadzono bieżącą akcesję 550 tytułów czasopism (w 738 e g z ., w tym zagranicznych 27) wg następującej proweniencji: prenumerata 420 tytułów, egz. obow. 73 tyt ., zakup 39 tyt., dary 18 tyt. Zmiany wydawnicze oraz przebudowa systemu dystrybucyjnego spowodowały przejście na prenumeratę kwartalną, uzupełnianą bieżącymi zakupami.
Opisano do ewidencji i opracowano bibliotecznie ogółem 1.150 jednostek muzykaliów, 27 zestawów fotograficznych, zarejestrowano 1.810 jednostek dokumentów życia społecznego, sporządzając dla nich zapisy grupowe.
Opracowanie źródeł informacyjnych polegało na bieżącym uzupełnianiu katalogów wewnętrznych przy wykorzystaniu 25.422 szt .k art centralnie drukowanych, opracowaniu i powieleniu łącznie 42.690 szt. kart katalogowych. Wypożyczalnia Muzyczna opracowała ponadto kserokopie kart tytułowych płyt, jako podręczne źródło informujące o ich zawartości.
Dział Informacyjny kontynuował prace nad katalogiem
9
• kontynuowano prace nad katalogiem książek o Krakowie (przewidywane wydanie w 1991 r . ) , rocznikiem Bibliografii Krakowa za 1989 r . , uzupełniano nowościami katalog Craco- wianów,
• opracowano 7 zestawów bibliograficznych (wydano 5) i informacyjnych,
• zorganizowano lekcje biblioteczne 13 grupom (248 osób) młodzieży szkół podstawowych i średnich.
5 .5 . Działalność inspiracyjno-popularyZatorska oraz meto- dyczno-in3trukcyjna prowadzona była w 3 działach:* w Dziale Bibliotek Śródmieścia w stosunku do 3ieci bi
bliotek w dzielnicy śródmiejskiej Krakowa,* w Dziale Instrukcyjno-Metodycznym w stosunku do sieci
bibliotek publicznych, szpitalnych i w domach opieki dla niepełnosprawnych w Krakowie,
* oraz w Dziale Terenowym przy pomocy bibliotek rejonowych w Myślenicach i Proszowicach w stosunku do sieci bibliotek samorządowych w miastach i gminach województwa.
H miarę zachodzących przeobrażeń prawno-ustrojowych, a zwłaszcza podporządkowania bibliotek samorządom lokalnym i związanego z tym pojawienia się trudności finansowych nastąpiło wymuszone ograniczenie działalności kulturalno- oświatowej bibliotek (z braku środków na spotkania), a pomoc metodyczno-bibliotakarska przytłoczona została koniecznością rozmów, pism i wyjazdów typu inteiwencyjnego, w których głównie chodziło o zapewnienie bazy bibliotecznej, stanu kadrowego lub środków na działalność bibliotek samorządowych.
'liektórzy z radnych i członków samorządów byli gotowi szukać oszczędności budżetowych w ograniczeniu wydatków na biblioteki. Część właścicieli lokali bibliotecznych w miastach szukało możliwości dochodowych w podnoszeniu stawek czynszowych lub zmianie użytkownika. Ule wszysskie pomysły były konsultowane z Biblioteką Miejską, iV dążeniu do pełnej samodzielności gmin wielu działaczy samorządów, lub zarządów gmin usiłowało podejmować decyzje arbitralnie, bez fachowego rozeznania, z pominięciem biblioteki wojewódzkiej, upatrując w jej działaniu nie merytoryczną pomoc, lecz ingerencję w sprawy zastrzeżone wyłącznie do kompetencji samorządów.Hie wszyscy dostrzegali potrzebę specjalistycznej pomocy, konsultacji, czy opinii dotyczących organizacji, gromadzenia, opracowania i udostępniania zbiorow oraż informacji i popularyzacji.
Dążenie do jedności funkcjonalnej sieci bibliotek kojarzy się najczęściej z dążeniami do utrzymania dawnych wpływów (nadzór i kontrola), a nie jako dobrowolne współdziałanie w zwiększeniu efektów obsługi czytelniczej mie
11
szkańców i optymalizacji organizacyjnej. Biblioteki publiczne postrzegane są najczęściej jako oddzielne, samodzielnie działające jednostki użyteczności publicznej (nie wszędzie zaliczane do instytucji pierwszej potrzeby). Problemy techniczno-organizacyjne czy niezbędne więzi funkcjonalne nie wchodzą w zakres rozważań zarządów lub komisji samorządowych. Duże zamieszanie w tym zakresie spowodowane zostało brakiem lub niespójnością podstaw prawnych (brak nowelizacji ustawy o bibliotekach oraz ustawy o upowszechnianiu kultury, nieprecyzyjna ustawa o podziale kompetencji między władzami państwowymi a samorządami), spóźnione regulacje (lub ich brak) prawa szczegółowego - powoduje duże zamieszanie i dowolność interpretacyjną w pojmowaniu statusu prawnego bibliotek, kompetencji i obowiązków a także uprawnienia pracowników bibliotek publicznych, obowiązków organów założycielskich lub samorządowych, jak i państwowych.Stąd łączny czas wyjazdów instrukcyjno-metodycznych w województwie (około 711 dni) i w bibliotekach Krakowa (ok. 3.100 godz., czyli 824 pobyty) poświęcony był głównie, zwłaszcza w II półroczu, zabiegom o zapewnienie środków na działalność, zapobieganiom wypowiedzeń umów, poszukiwaniom nowych lokali, a także przeciwdziałaniu zmniejszania zatrudnienia.
Kontakty bezpośrednie z placówkami odbywały się bez większych przeszkód i miały na celu pomoc w modernizacji zbiorów (dobór i selekcja), usprawnieniu warsztatów informacyjnych i aktywizację pracy z książką i czytelnikiem (przeglądy nowości, przysposobienie czy telniczo-informacyjne, wystawki, wieczory baśni, współpraca ze szkołami i i n .) .
>7 bibliotekach Krakos/a podjęto systematyczną organizację przeglądów wideokaset opartych na tekstach literackich jako próby wzbogacenia form odbioru językowego o przekazy obrazowodźwiękowe (łącznie 23 imprezy w bibliotekach dla dzieci). Podobnemu celowi podporządkowana została również organizacja ogólnomiejskiego konkursu literacko- plastycznego (z udziałem ok. 100 osób).
5 .6 . Doskonalenie zawodowe pracowników bibliotek odbywało się w tradycyjnych formach:
. kształcenia zawodowego pracowników bibliotek 5 ościennych województw w Pomaturalnym Zaocznym Studium Bibliote- k&rskia-lcrakowskiej f il ii Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy w Warszawie z wykorzystaniem warsztatów pracy, zespołów specjalistów i pomieszczeń MBP,
• doskonalenia zawodowego: zorganizowano łącznie 9 seminariów tematycznie związanych z aktualnymi problemami dostosowania organizacji bibliotek do nowego układu adninl-
12
stracyjnego oraz 2 tradycyjnymi przeglądami najnowszej l i teratury, 2 seminaria dla pracowników bibliotek beletrystycznych w zakładach pracy, 6 narad metodycznych w rejonach i dzielnicach, ogólnopolskie seminarium nt. "Bibliotekarska etyka zawodowa" - grudzień, oraz 1 międzynarodowe kolokwium polsko-belgijskie w Liege - maj, dotyczące organizacji bibliotek, metodyki pracy, obsługi czytelników, pracy biblioteki objazdowej oraz stanu czytelnictwa w bibliotekach publicznych Krakowa. Przeprowadzono również kura obsługi komputera dla 12 pracowników K3P.
5 .7 . Kontynuowana jest praca naukowo-dydaktyczna dyrektora i z-cy dyr. ds. metodycznych w Katedrach Bibliotekoznawstwa UJ i WSP.
Zorganizowano praktyki śródroczne dla studentów Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej ,Y3? (specjalizacja biblioteki publicznej: 11 studentów w II semestrze wiosennym - 15 dni), oraz praktyki wakacyjne dla 4 studentów bibliotekoznawstwa WSP (30 dni). Koordynacja i pomoc metodyczna u kier. Działu Instrukcyjno-Metodycznego.
5 .8 . .V Dziale Instrukcyjno-Metodycznym opracowano nowe pomoce metodyczne, w tym: 2 schematy katalogu i układu książek, 5 wersji regulaminów dla czytelników nowo organizowanej biblioteki specjalistycznej, zaktualizowany wykaz lektur szkolnych na rok 1930/ 5 1 .
Dział Terenowy przygotował liczne materiały popularyzacyjne na tematy literackie (sylwetki) oraz pomoce infor- macyjno-wystawiennicze.
6 . Działalność wydawniczo-poligraficzna osiągnęła wyraźny przyrost w porównaniu z -wynikami 19S9 r . :
• wydano ogółem 124 publikacje w łącznym nakładzie 3S.145 jednostek, w tym 4 numery "Biuletynu Informacyjno-Instruk- cyjnego", rocznik "Bibliografia Krakowa i województwa krakowskiego za 1977 r ." oraz 13 innych .oublikacji powyżej 16 stron druku,
• wykonano 23.170 kopii kserograficznych (w tym 13.207 płatnych, 9.963 kopie służbowe),
• wydrukowano 42.690 egz. kart katalogowych dla działu opracowania zbiorów i placówek filialnych Śródmieścia.
W II półroczu Dział Wydawniczo-Poligraficzny i 'współpracy z Zagranicą otrzymał zalecenie przejęcia około 6 tys. filmów oświatowych i fabularnych i zorganizowania filmoteki zlokalizowanej przy ul. Rajskiej 1/3.
7. Współpraca z bibliotekami zagranicznymi został3 cza
13
sowo ograniczona: wyjazd do Lipska został wstrzymany w ostatniej chwili z powodu przyspieszonych zmian wewnętrznie niemieckich, uniemożliwiających gospodarzom zapewnienie środków utrzymania dla dwuosobowej delegacji: przełożono na okres późniejszy wyjazd delegacji 1IBF do Peću (W®- gry) i Wielkiego Tymowa ^(Bułgaria). Zrealizowano wyjazd 3-osobowej delegacji do Liege l3elgia) i udział w polsko- belgijskim kolokwium nt. CZYTELNICTWO W ŻYCIU CODZIENNYM MIESZKAŃCÓW POLSKI I BELGII. Uczestnicy (Maria Garczyńska, Maria Pieniążek i Józef Zając) przygotowali i wygłosili 7 referatów, które dotyczyły:
* organizacji czytelnictwa publicznego, form popularyzacji bibliotek, bibliotek objazdowych w Polsce (J.Zając),
* roli działalności czytelniczej w kształceniu ustawicznym (M.Pieniążek),
* bieżącej lektury Polaków oraz zainteresowań czytelniczych paraliteraturą (M.Garczyńska).
Przyjęto delegację Biblioteki J.liejskiej z Norymberg!. Zaproszenie dla delegacji z Pragi przełożone zostało na okres stabilizacji organizacyjno-finansowej i politycznej. Dział Wydawniczo-Poligraficzny i Współpracy z Zagranicą uczestniczył także w organizacji pobytu gości zagranicznych Centrum Ustawicznego Kształcenia ze Słowacji oraz w organizacji ogólnopolskiego seminarium nt. Bibliotekarska etyka zawodowa.
8._ Obsługa organizacyjno-merytoryczna sieci bibliotek Śródmieścia koncentrowała się na:
• organizacji bieżącego zakupu zbiorów ich opracowaniu i włączeniu do obiegu czytelniczego,
• zaęewnieniu ciągłości działania placówek filialnych i punktów bibliotecznych przez zapewnienie zastępstw w czasie zwolnień chorobowych i urlopów pracowników, wymianę zbiorów, dostarczenie druków i pomoc techniczno-organizacyjną,
• przygotowaniu zbiorów i wyposażenia do przekazania Miastu w procesie komunalizacji (uporządkowanie, selekcja, ubytki, sporządzenie wykazów),
• przeprowadzeniu prac techniczno-organizacyjnych przy zagospodarowaniu wyremontowanych pomieszczeń Biblioteki Starej Książki przy ul. św. Gertrudy, udostępnienie jej publiczności po kilku latach przerwy,
• dokonaniu prac związanych z likwidacją bibliotek f i lialnych przy ul. Grunwaldzkiej i Rakowickiej (zamkniętych z powodu wypowiedzenia umów najmu).
Dział Sieci Bibliotek Śródmieścia ponadto kontynuował
14
prace porządkowo-kontrolne w magazynach zbiorów rezerwowych, zmierzające do ostatecznego przekazania egzemplarzy archiwalnych do wyoarębnicnego magazynu, oddzielenia i wyodrębnienia zbiorów rezerwowych od zasobów zbędnych i przygotowania ich do kontroli jakościowej.
9. Obsługa administracyjno-gospodarcza i techniczna Biblioteki Głównej i placówek śródmieścia zapewniała:
* bieżące zaopatrzenie bibliotek w sprzęt, druki, środki czystości i materiały introligatorskie, wyposażenie i urządzenia (m.in. zakup kserografu typu "Canon" kosztem_3ó min.", doposażenie pomieszczeń po remoncie przy ul. św. Gertrudy, wymianę sprzętu w bibliotece filialnej przy ul. Młyńskiej),
* zakup wyposażenia dla Filmoteki organizowanej przy ul. Rajskiej 1 / 3 w oparciu o przejęte filmy oświatowe i fabularne ofiarowane Bibliotece (zoo. s. 68),
* prace konserwacyjno-naprawcze i remonty, m.in. malowanie części pomieszczeń użytkowych w Pałacu larischa (Dział Informacyjno-Metodyczny, częściowo Dział Aydawniczo-Poli- graficzny, bibliografia, administracja, księgowość, dyrekcja, sekretariat, referat kadr, ciągi komunikacyjne, portiernia, szatnia i sanitariaty), konserwację i naprawę sprzętu fonograficznego,
* remonty kapitalne dachu oficyny (wymiana aacńówki na blachę), remont pomieszczeń dla filii Starej Książki przy ul. św. Gertrudy, rozpoczęcie remontu obiektu przy ul. Rajskiej 1/3,
* przemieszczenie zbiorów likwidowanych placówek, oraz zbiorów i wyposażenia z oficyny północnej i wschodniej budynku przy ul. Franciszkańskiej w związku z przekazywaniem sukcesywnym cciektu do remontu,
* dokonanie bieżących napraw introligatorskich (23ó wol.) i opraw książek oraz czasopism (530 s z t .) we własnych in- troligatomiach, zlecenie opraw 407 roczników czasopism poza introligatomią własną za 27.344.000 zł,
* transport książek, sprzętu i innego wyposażenia bibliotekom śródmieścia oraz innych dzielnic (bezpłatne przewozy w uzgodnionych terminach, m.in. przewozy zbiorów bibliotek zawieszających działalność lub likwidowanych, np. ul. Lea).
10. Obsługa kadrowa i socjalna obejmowała łącznie 125 etatowych i 5o ryczałtowych pracowników:
• w ciągu roku 1990 przyjęto do pracy 11 osób pełnoza- trudnionych (w tym 3 pracownice podejmujące pracę po urio-
15
pach wychowawczych) i 6 pracowników w niepełnym wymiarze zajęć, rozwiązano umowę z 24 pracownikami za porozumieniem stron, w tym 4 w trakcie urlopu wychowawczego, 4 pracowników przeszło na emeryturę, 8 pracownikom umowa wygasła, 2 bibliotekarki przeszły na urlop wychowawczy,
• zapewniono bieżącą ewidencję ruchu kadrowego i wykorzystania uprawnień chorobowych (85 osób -na 1,999 dni), urlopowych i zwolnień szkoleniowych,
• pięciokrotnie przeprowadzono prace techniczno-oblicze- niowe związane z waloryzacją płac, zapewniono bieżącą wypłatę premii, nagród i dodatków za wysługę lat,
• aktualizowano legitymacje ubezpieczeniowe i służbowe, wystawiono świadectwa pracy (21) s załatwiono dokumenty emerytalne (4 pracownikom) oraz wykonywano aktualnie prace związane ze sprawami kadrowymi,
• z odpłatnej pomocy socjalnej skorzystało łącznie 124 pracowników, udzielono 20 dopłat do wczasów indywidualnych (na 3.000.000 zł), 14 do wczasów rodzinnych (2.100.000 zł), 12 skierowań na wczasy dla dzieci, obozy i kolonie (1.800.000 zł). Zorganizowano imprezę gwiazdkową dla 43 dzieci (2.141.000 zł) oraz paczki dla rencistów i emerytów (35) na kwotę 1.609.000 zł. Łącznie wydatkowano z funduszu socjalnego 10.749.000 zł. Ha karnety do teatru wyasygnowano 169.000 zł. Z funduszu mieszkaniowego skorzystało 10 osób, uzyskując niskooprocentowane pożyczki po 1.000.000 zł,
• Archiwum Zakładowe dokonało spisu akt przeznaczonych na makulaturę, przeprowadzono bieżącą inwentaryzację Archiwum w porozumieniu z Archiwum Państwowym, podjęto prace nad przejmowaniem dokumentów archiwalnych z działów M3P.
11. Sekretariat zapewnił bieżącą obsługę kancelaryjną, kontakty z władzami administracyjnymi i instytucjami współdziałającymi z biblioteką, przygotowano roczne sprawozdania i analizy opisowe.
12. Księgowość, przejęta od połowy roku przez Panią Marię Trusz-Litewkę, zapewniła systematyczne wypłaty należności i zobowiązań, ich dokumentację, sprawozdawczość oraz kontrolę gospodarki środkami materiałowymi. Zakupiono i wdrożono komputerowy system "płace", podjęto wdrażanie podsystemu "kadry".
13. Organizacja i zarządzanie. W pierwszym kwartale główny wysiłek koncentrował się na zapewnieniu niezbędnych
16
środków na działalność bibliotek. Dofinansowanie z ?3K wII kwartale zranięjszyło drastyczne deficyty środków, ale pojawiły się nowe problemy, wynikające z podjętej przebudowy systemu prenumeraty czasopism, dystrybucji książek. Zmiany adainistracyjno-systemone rozpoczęte w drugiej połowie roku wywołały problem nowego układu bibliotek samorządowych i państwowych oraz wzajemnych relacji między nimi. Stan niepewności pogłębił się z końcem roku na skutek rozpoczęcia procesów prywatyzacji, wygasania ochrony prawnej umów najmu oraz zakończenia finansowania bibliotek z ?ur.duszu Rozwoju Kultury. Sytuację cłiwiejności pogłębiały zmiany organizacyjno-personalne w organach założycielskich i nowy podział kompetencji między władzami administracyjnymi państwa a samorządami. Z& powstałą sytuację zagrożeń istnienia bądź znacznego ograniczania działalności bibliotek wpływały w tym czasie:- niepełne lub niespójne przepisy prawne (m.in. brak nowe
lizacji ustawy o bibliotekach, luki w ustawie kompetencyjnej),
- nowe, niewykształcone jeszcze w pem i struktury społeczno-o rganizacy j ne,
- niepewność, co do sposobów finansowania bibliotek Cbrak ustawy budżetowej) i spodziewane deficyty budżetowe samorządów lokalnych,
- zamieszanie w koncepcjach organizacji działalności kulturalno-oświatowej, społeczności lokalnej, płynność hierarchii celów i wartości społecznych, połączone często z brakiem kompetencji oraz trafiająca się tu i ówdzie arogancja.
Pierwsze koncepcje "oszczędnościowe" prywatyzacyjne w fazie przymiarek czynszowo-budźetowych zapowiadały likwidację blisko 30-50 % placówek. Udało się je w większości zneutralizować dzięki licznym interwencjom, rozmowom wyjaśniającym. Jak na tak ujemne uwarunkowania finansowe, prawno-organizacyjne i psychologiczne, stan sieci bibliotek publicznych, zakres i zasięg oraz jakość ich działalności, wyniki wykazana we wskaźnikach statystycznych, uznać trzeba za pozytywne:- nieznaczne stosunkowo 3traty w liczbie placówek, czytel
ników oraz zasobności zbiorów,- drobne zwyżki w zasięgu czytelnictwa,- stabilność zainteresowań czytelniczych - mimo załamań n
dopływie nowości wydawniczych i prenumeracie czasopism- świadczą o trwałości więzi użytkowników z bibliotekami publirznymi, a także skuteczności oddziaływania bibliotekarzy.
Zagrożenia w dalszej działalności bibliotek mogą wyniknąć z nadmiernej komercjalizacji stosunków społecznych, niewydolności źródeł finansowania i braku uregulowań prawnych z ochroną bibliotek jako placówek wszędzie utrzymują- cycn się z dotacji.
17
Tabela nr 1 ZBIORY BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ MBP W KRAKOWIE 1989-1990*
Wydawnictwa r - Zl
UoH y s p e c .i a 1 n eJednostka Zwarte
(wol.)Ciągłe(wol.)
w tym:organizacyjna
nOKOgółem
staredruki
kartograf.
nutymater.audiow, inne
OJ głcj.vi;a 19091990
89.20891.460
- 92203
5555
-_
- 37143
+>CZASOPISM 1909
19301 6 9 171
21.55222.075
2.0792.079 - _ -
- 2.0792.079
wo B]BLIOGRAFICZBA 1989
19904.5904.807 :
1.7881.822 —, 952
959_ 036
863-
R a z e m 19891990
93.96796.518
21.55222.075
3.9594.104
55 LlJZ' ’
952959
- 836863
2.1162.227
•rHcdN
NAUKOWA 19091990
24.150 24.094 _ __ -
— -
O>5•NO
MUZYCZKA 19091990
2.1652.238
- 27.64828.667 :
19.32519.730
8.3238.937
-
P»R a z e m 1989
199026.31527.132
- 27.64828.667
- 19.32519.730
8.3238.937
-
>-rMa
dział n m a .-METODYCZNY
19091990
1.0251.831
- 2.1592.207
- 2.1592.207 —
DZIAŁ TERH1T0WY ((Sab. Instr. -Me t.)
19391990
3.4703.372
664(>77
1717
1111 :
66
-
0)
SIH
R a z e m 19891990
5.3035.203
664677
2.176 2.224
1111
-:
2.1652.213
-
O g ó ł e m 19691990
125.505128.853
22.21622.752
33.78334.995
6666
952959
19.32519.730
11.324 12.013
2.1162.227
* bez zbiorów magazynowych
Tabela nr 2 USŁUGI CaraSiaiCZS BIBLIOI2KI GŁĆraEJ XBP K BUXC«Z2
!989-193C
Odwiedziny '.dostecnianie . . >
organizacyjnaRok zbiorów KCpii
Ćzytelnicy pryaaraych kserograf, informacji!
jŁ;j '< KA 19891990
Odwiedzinyr~ n : m i
45.37085.513
100.0512.730 3.205
2.1042.226
oCZASOPISM
198S1990
17.62821.739
36.68046.767
3.9338.696
-
Er-iO
BIcL^OGKAr _ - 15S91990
4.9196.092
10.46417.785
263539
3.^474.003
I U i 3
?GiX’ C-RAFIC CI.A 15891550
7531.161
1.666 2.586
-
I R a 2 2 a15691990
65.29174.962
134,325167.189
6.92?12.440
3.=5]
! 0>
. £ r~)
; caSAUKOM
1935199Ć
Czytelnicy
3.26013.92716.255
- “72
• o >>
: *i-3JX'2XC23A
19391590
1.1721.552
12.35613.041
682767
1.374
. O
. o. i >» j ^
R a z e a 19831990
4.135 4.812
26.23329.296
S32767 • -1 C - Ł
5 ć i 2 a 19651990 -
16C.606196.435
7.30613.207
■
5 2Gr"K u ś
Tabela nr 3 ZASOBSOŚĆ ZBIORÓW 1985-1990
Jednostkaadisinistracyina
1 Liczba Rok i miesz-
j kańców
r— 1Z b o r y
Przybyło Ubyło stan na 100 ogółen aisszk.
ŚRÓDEISŚCIS*
19381989
1990
163.243162.075
162.075
23.400 17.195
22.140
3.9435.605
27.620
404.565- 247,3 416. !5c ■ 256,3
410.678' 253,3
KROWODRZA
15881939
1950
161.292159.402
159.402
14.76112.982
10.445
4.3292.921
11.406
318.436 197,5 326.549 2Cc,1
327.536 205,5 I
PODGÓRZE
19361989
1990
204.931 155.374
199.S74
29.32519.317
15.719
11.1557.673
14.148
278.936 136.1 291.062 , 145 ,6 ;
292.653 146,4 i
O T A HUTA
19861939
19SC
222.419224.007
224.007
24.67020.264
12.498
10.5515.365
7.384
357.536 : 160,3 i 371.985 166,1376.559 16 8 ,1 j
K.KRAKÓW razem
13881965
1990
751.585745.358
745.358
92.15670.258
SC.302
29.96322.064
61.058
1.359.530: 180,3! 1.407.774 158.9 j
1.407.5131 136,3 j
* cez Siclioteki Głównej i zbiorów specjalnych fil ii dla niewidomych Ze względu na brak aktualnych danych do*, mieszkańców w 1990 r. oow- tórzcnc 3 tan z r . '969.
Tabela nr 4 PRZYROST ZBIORÓW 1988-1990
Jednostka admini- a trący j na
RokLiczbamieszkańców
Zakup ogółem (wol.)
Struktura zakupu - literatura Materiałyaudiowiz.
TffSEa-źnik zakupu wol. na 100 mieszkańców
dla do-! rosłych
*70dla
dzieci %nie be le-
tryst. %
ŚRÓDMIEŚCIE
19 88 1989
1S90
163.243162.075
162.075
32.33324.071
17.358
11.4 18 9.446
8.007
35.339.3
46,1
5.4803.490
2.695
17,014.5
15.6
15.43511.135
6 .656
47,746,2
38,3
5683.390
2.B9S
19.814.8
10,7
KROWODRZA
19881989
1990
161.292159.402
159.402
14.09412.782
10.279
7.0326.742
6.116
49,952,8
59,4
3.0302.569
2.047
21,520,1
20,0
4.0323.471
2.116
• 28,6 27,1
20,6
18719
2
8,78,0
6,4
PODGÓRZE
19881989
1990
204.931199.874
199.874
21.45218.730
12.411
8.8688.558
6.804
41,345.7
54.8
7.2195.909
3.457
33,731,5
27,9
5.3654.263
2.150
25,022,8
17,3
5444
77
10,59,4
6,2
NOWAHUTA
19881989
1990
222.419224.007
224.007
23.78514.414
7.940
9.384 6.635
3.946
39,546,1
49,7
8.4104.127
2.042
35,428,6
25,7
5.9913.652
1.952
25,125,3
24,6
-10,76.4
3.5
M.KRAKÓW razem
19881989
1990
751.885745.358
745.358
91.66469.997
47.988
36.70231.381
24.873
40,044.8
51.8
24.13916.095
10.241
26 ,322, y
21,4
30.82322.521
12.874
33.7 32,3
26.8
8093.461
2.972
12,35M
6,4
* w tym zbiory specjalne dla niewidomychZe względu ns brak aktualnych danych dot. mieszkańców w 1990 r. powtórzono atan z r. 1989.
Tabela nr 5 ZASIĄG ODDZIAŁYWANIA I STRUKTURA ZAWODOWA CZYTELNIKÓW1983-199C
| Jednostka Liczbaj Csyteln 3t ruktura zawodowa w * Wskaźnik
j administr. Rokj niess- i kańców1
rakówogółem P
-n M Nz T
zasięgui
ŚRÓDKI2ŚCIE,
1983 i 163* 2431989 162.075
1990 1162.075
30.99029.721
29.290
9,73,3
8 ,2
26,326,1
23 ,8
40.4 42,7
44.4
22,621.4
22.4
1 ,0 1 ,01 ,2
19 >0 18,4
16,0
KROWODRZA
1988 !161.292 1939 153.402
1990 159.402
22.24421.720
21.087
6,46,67,2
24.723.7
22 ,6
50.851.9
51,4
17,017,3
17,9
1 , 10,5
0,9
13,813,6
13*2
PODGÓRZE 1953
1990
204.93119S.S74
199.874
26.52026.037
27.289
9,2a p' 1 -S .6
17,216,7
16,0
61 ,3 63,3
63,7
1 1 , 210,4
11 ,1
0,60,60,6
12,913.5
13.6
NOWA KUTA
19581989
1990
222.419224.007
224.007
33.40531.933
31.523
11,7 11,5
10,2
1 7 , 516,9
16,3
60,360,8
61,1
3,010,3
10,5
2,0
1,4
15.214.3
14,0
M.KRAKÓW
19881939
1990
751.385745.358
745.358
113.577110.061
109.194
9,59,2
8,7
2 1 , 320,71 9 , 0
53 ,5 54,8
55,4
14,514.3
15.3
1,20,5
1,0
15,114,8
15,3
Tabela nr 6 WSKAŹNIK USŁUG CZYTELNICZYCH I STRUKTURY WYPOŻYCZ1968-1 990
Jedno- | s tka i
Wypoż. z księgozbioru podi ręczn.
CzasopismaOgółem na 1
czyt
1 tjs literatura:
admini- 3 trący jna
Rok beletrystyczna %
nie beletrystyczna
%
ŚRÓDMIEŚCIE
19881989
1990
806.205769.322
757.838
26,025.9
25.9
612.754590.283
587.316
76,076,7
77,5
193.451179.039
170.522
24,023,3
22,5
26.62425.766
17.166
33.44742.159
27.803
KROWODRZA
19881989
1990
558.372547.145
572.010
25.125.2
27,1
4--0.242 435.056
460.308
78,879.5
80.5
1 1 8 . 1 3 0112.089
111.702
2 1 , 220.5
19.5
17.53314.736
5.715
18.49012.623
17.719
PODGÓRZE
1 3331989
1990
649.514655.350
706.749
24.524.6
25,9
539.334549.480
59C.472
83,083,8
83,5
110.180105.870
116.277
1 7 ,01 6 ,216,5
17.16618.327
22.092
33.22043.429
4.726
SOWAHUTA
19381989
1990
785.019720.117
724.676
23,222,622,9
612.359572.187
577.019
78,079.5
79.6
172.660147.930
147.657
22,020,320,4
17.15027.203
36.731
7.20212.347
6.687
M.KRAKÓW razem
19381989
1990
2.799.1102.691.934
2.761.273
24,624,5
25,3
2.204.689 78 ,8 2.147.006 j 79 ,82.215.115 i 80,2
594.421544.928
546.•'58
21 ,22C ,2
19,8
i73.473 j 97.359 36.532 110.563
81.704 56.935
Ze względu na r.rak aktualnych danych dot. mieszkańców nr i990 r. powtórzono stan z r, 1939.
Tabela nr 7 WSKAŹNIKI DZIAŁALNOŚCI INFORMACYJNO-POPULARYZACYJNEJ 1988-1990
Jednostka
administr.Rok
Informacje P r a o a z c z y t e 1 n i k i e m
lndyw. zbiór.Ogółem
apotk.autor.
prel.pog.
przeglądy
impr,arty-stycz.
lekcjebibl.
konkursy
wiecz<baśni
inne
1988 27.798 593 50 8 13 16 _ 10 1 2si ŚRÓDMIE 1989 23.147 597 49 2 10 23 1 6 2 — 5o>>rM
ŚCIE1990 24.231 428 30 2 6 17 - 4 - - 1
?, 1988 19.231 430 33 2 14 6 _ 7 1 _ 3O KROWODRZA 1909 20.048 417 26 1 12 2 - 2 - 3 6
(0 1990 22.884 350 18 3 - 2 - 5 - 3 5
7J1988 11.789 393 55 10 9 19 1 10 2 1 3
PODGÓRZE 1989 14.805 438 24 9 2 3 - 4 1 - 5a>•po
1990 17.479 425 44 - 4 16 - 9 4 3 8
1988 24.310 271 17 6 6 — 3 1 _ 1•H NOWA HUTA 1989 25.086 272 12 4 1 3 - 4 - - -
1990 14.239 207 19 - 1 5 - 4 - 8 1
BIBLIOTEKI 1988 26.853 970 255 21 18 38 _ 65 24 32 57I ODDZIAŁY 1989 27.937 958 207 28 8 33 3 46 34 7 48DLA DZIECI
1990 27.526 925 282 4 6 30 1 47 42 72 80
1988 109.981 2.657 410 47 60 79 1 95 29 33 66
ogółem 1909 111.103 2.682 318 44 33 64 4 62 37 10 64
1990 106.359 2.335 393 9 17 70 1 69 46 86 95
Tabele nr 3-7 zestawiła Beata Dębowska
BIBLIOTEKI PUELICZKE STOJSKÓEZCSfA KitóKOSSKISGO H 199C aCKU
Zał. nr 1
R e j o nL i c z b a i
3-k Pi li iPuni-tów
1Tomów posiadanych
Tomów K u pionych
Użytkowników
.< ypozy- oseń rrjcz.
Kr.Krowodrza 1 17 ■3 327.538 10.279 21.087 572.010 |
Kr.Nowa Huta 1 10 9 376.599 7.940 31.526 724.674 !Kr.Podgórze 1 20 6 292.653 12.411 27.239 706.749 jKr.Śródmieście 1 23 11 754.386 17.770 34.291 777.501 I
Alwernia 1 c _ 62.825 1.055 2.145 44.055Biskupice 2 > 22.067 237 1.271 15.616Czernichów 1 4 - 48.514 842 1.666 31.493Dobczyce 1 1 4 23.018 1.206 1.820 31.524Drwinia 1 2 2 25.552 556 1.134 15.496
Gdów 4 8 45.426 640 2.146 29.750
Gołcza 1 2 1 26.626 509 734 11,804Iwanowice 1 3 2 29.736 801 1.691 23.322 I-Jerzmanowice 1 3 - 32.562 554 1.020 13.619 |Kłaj 1 2 - 32.635 903 1.373 29.03? IKocmyrzów 1 2 11 25•663 458 1.371 23.176 jKoniusza 1 7 11 47.605 1.008 2.251 30.635 IKrzeszowice 1 7 3 101.227 1.938 4.961 117.496 |Liszki 1 2 2 26.557 491 960 18.753 |Michałowice 1 2 1 32.515 737 1.009 20.391Mogilany 1 2 - 22.298 323 793 6.062Myślenice 8 9 83.599 1.912 6.690 32.221Niepołomice 4 5 56.633 1 . 1 5 0 3.537 64.274Nowe Brzesko 1 2 1 26.13? 423 1.257 20.014
Pcim 1 3 2 26.628 808 1.595 20.044Proszowice 1 6 7 63.765 1.599 3.106 33.974Raciechowice 1 S 17.363 284 1.621 13.429Radziemice 1 1 7 17 .15 8 314 651 1 2 . 1 1 6 |Siepraw 1 1 18.414 577 556 6.734
Skała 2 2 30.306 1.055 1.807 30.707 iSkawina 1 e 2 72.174 1.403 4.119 63.514 :Słomniki 1 3 5 45.695 1 .2 2 0 1.940 37.174 iSułkowice 1 2 3 24.452 622 1.577 24.517 iSułoszowa 1 1 - 15.846 520 796 16.033 iŚwiątniki 1 1 1 18 .18 1 1 bb 909 12.127 jTokarnia 1 2 4 17.389 533 1.628 17.761 ■Trzyciąż 1 2 - 29.809 478 731 13 .U l iffawrzenczyce 1 2 4 24.70? 417 706 9.100 !Wieliczka 1 3 8 99.350 2.240 6.860 123.369Wielka Wieś 1 3 - 31.346 616 1.010 15.457Wiśniowa 1 2 z> 21.962 533 1.171 13.574Zabierzów 1 3 L 41.664 617 1.274 35.021Zielonki 1 2 4 32.165 566 1.344 23.550 |
Kraków 4 70 2° 1.751.226 43.400 114.195 2.780.936 I
Teren 36 115 131 1.425.198 30.354 71.28 0 1.201.128w tym: wieś 28 110 122 1.151.345 23.156 50.298 831.455 |
RAZSM 42 185 160 3.176.424 78.754 | 185.475 3.982.064 i
Opr. J . łojciechowsicl
WZROST lub SPADEKZASIfG BIBLIOTEK: CęSTOŚĆ SIECI: LICZBA
ILOŚCI UŻYTKOWNIKÓWLICZBA UŻYTKOWNIKÓW MIESZKAŃCÓW SA 1 PLA-
NA 100 m ieszkaSców COSKf BIBLIOTECZNĄ
1 .Kr.Podgórze + 602 1 .Raciechowice 28,3 % 1 .Koniusza 1.1182 .Iwanowice + 297 2 .Koniusza 25,2 % 2 .Radziemice 1.7463 .Kr.Śródmieście + 260 3 .Tokarnia 23,6 % 3 .Nowe Brzesko 1.8994 .Myślenice + 203 4 .Iwanowice 22,2 % 4 .Iwanowice 1.9055 •Skawina + 147 5 .Nowe Brzesko 22,1 % 5 .Wielka Wieś 1.9606. Zielonki + 137 6 .Kr.Śródmieście 21,2 % 6 .Alwernia 1.9337 .Sowę Brzesko + 110 7 .Skała 19,7 % 7 .Wiśniowa 1.9968 .Świątniki + 105 8 .Wiśniowa 19 ,6 Z 8 .Drwinia 2.0229. Michałowice + 79 9. Drwinia 18,7 % 9 .Michałowice 2.089
10.Czernichów +■ 73 10.Myślenice 18,7 % 10.Pcim 2.275
11.Kłaj + 62 11.Niepołomice 18,7 % 11 .Tokarnia 2.30312.Sułoszowa + 60 12.Radziemice 18,6 % 12.Gołcza 2.31313.Skała + 55 13.Proszowice 18,4 % 13.Proszowice 2.40914. Trzyciąż + 52 14.Alwernia 16,0 % 14.Jerzmanowice 2.43115.Pcim + 43 15.Pcim 17 >5 % 1 5 .Czemicnćw 2.45416.Wieliczka + 34 16.Biskupice 16,9 % 16.Trzyciąż 2.45617. Gołcza + 15 17.Krzeszowice 16,1 % 17.Eiskupice 2.50118. Biskupice 14 18.Michałowice 16,1 % 16.'ffawrzeńczyce 2.50319.Siepraw + 9 1 9 .Wieliczka 16,1 % 19 .Raciechowice 2.36020 .Mogilany + 1 2 0 .Dobczyce 15,2 % 20 .Gdów 2.836
21 .Jerzmanowice _ 5 2 1 .Gdów 14,9 % 2 1 .Mogilany 2.89722.Wielka Wieś - 8 2 2 .Słomniki 14,3 % 22 .Sułoszowa 3.00823 .Dobczyce - 35 23.Kr.Nowa Huta 14,1 % 23 .Skała 3.06124 .Kocmyrzów - 47 24 .Kr.Podgórze 13,7 % 2 4 .Siepraw 3.36825 .Radziemice - 55 2 5 .Czernichów 13,6 % 2 5 .Słomniki 3.38926 .Wiśniowa - 55 26 .Kłaj 13,4 % 26 .Kłaj 3.42427 .Gdów - 56 2 7 .Sułkowice 13,4 % 2 7 .Zielonki 3.69628.Alwernia - 87 28 .Kr.Krowodrza 13,2 % 28 .Niepołomice 3.73629.Wawrzeńczyce - 93 29 .Sułoszowa 13,2 % 29 .Krzeszowice 3.3493 0 .Sułkowice - 97 30 .Wielka Wieś 12,9 % 3 0 .Świątniki 3.852
31.Słomniki - 102 3 1 .Zielonki 12.1 % 31.Kocmyrzów 3.33732 .Niepołomice - 103 32 .Kocmyrzów 11,8 * 3 2 .Sułkowice 3.9263 3 .Zabierzów - 117 3 3 .Świątniki 11,6 % 33 .Myślenice 3.97134 .Liszki - 123 3 4 .Gołcza 10,6 % 3 4 .Liszki 4.57035.Proszowice - 125 35.Trzyciąż 10,6 % 35 .Wieliczka 4.7233 6 .Drwinia - 173 3 6 .Jerzmanowice 10,5 * 3 6 .Zabierzów 4.88037 .Koniusza - 183 3 7 .Skawina 10,5 % 3 7 .Skawina 5.5303 8 .Tokarnia - 338 33.Wawrzeńczyce 9,4 % 3 8 .Dobczyce 5.93039 .Raciechowice - 390 39.B2ogilany 9,1 % 3 9 .Kr.śródmieście 6.75340 .Kr.Nowa Huta - 405 4 0 .Siepraw 8,2 i 40 .Kr.Krowodrza 3.356
41 .Kr.Krowodrza - 633 4 1 .Liszki 7,0 % 41.Kr.Podgórze 9.5184 2 .Krzeszowice —809 4 2 .Zabierzów 6,5 % 4 2 .Kr.Sowa Huta 20.364
Kraków - 156 Kraków 15,3 % Kraków 10.072
Teren -1505 Teren 14,9 % Teren 3.118
w tym: wieś -1686 w tym: wieś 13,3 % w tym: wieś 2.737
WOJEWODZWO -1661 WOJEWÓDZTWO 15,2 * WOJEWÓDZTWO 5.385
ZAKŁADOWE BIBLIOTEKI B3LETRZSWCZKE W KRAKOWIE W 1990 ROKU
I 1 0 ś i
Dzielnica-Sponsor B-ki ktyTomow posiadanych
Tonów kupionych
Użytkowników
■łypożyczeńrocznie
KR. KROWODRZA PKS-Towarowy 1 5-572 128 371Hotel ”Cracovia” ■- 3*821 60 200 brak dacydiPrzed.Bud.Kolej. 1 8 4.900 44 205 650Chemobudowa 1 j 21.056 344 2.738 23.110RAZEM KkoWÓDRŻA 4 35.349 44Ś 3.2?1 24.131
KR.NOWA HUTA3.566Ośr.Kult.Huty TS 1 — 79.497 866 ’ 71.487
Kl.Śródpole HTS 1 - - 655 14 142 2.096KI.Kuźnia Huty TS 1 - 19.615 719 1.603 39.421KI.Kombatanta HTS 1 - 4.296 15 73 2.613Prz.Usł.Soc. i M. 1 - - 46.112 721 1.530 24.052MPO 1 - .7.751 brak danych
1.660Prz.Gosp.Mieszk. ~ 5.534 57 116Zaki.Tytoniowe 1 - 18.956 brak danych
3.923Prefabet 1 - 11.230 185 141RAZEM itoWA HUTA - 153.646 2.577 7.171 145.Ż52
KR.PODGÓRZEMaki.Arnatur 1 — 7.330 143 682 3.030MPK 1 11 16.669 263 1.289 10.120F-ka Kabli 1 - 7.237 189 482 9.528Hotel Rob. PKP 1 - 14.463 100 294 8.903ZPO Vi3tula 1 - 9.182 20 45 420Hydrotrest 1 - 2.073 brak danychAaZEm SÓjWÓRŻE b 11 36.954 715 żT752 3Ź.0U1
KR. ŚRÓDMIEŚCIE Dom kult.Kolejarzy 1 10.943 174 600 18.612Urz.Przewozu Poczty 1 - 14.902 409 492 7.002Klub Prac.Łączności 1 - 14.879 357 250 3.515PKO - 8.566 - 154 1.764Polfa 1 — - 10.472 22 430 2.970Zakł.Bnerg. Kr.-E. 1 - 8.393 162 447 4.437Inat.Techn.Nafty 1 - 2.172 10 95 201Prz.Poaz.H. i Gazu 1 -
T-235 133 213 2.709SA ziai SfteDKiiifcCiE 8 - 77.5bO I'.2fe7 2.fc>81 41.210
KRAKÓW 27 26 363.509 5.007 15.915 242.594
BIBLIOTEKI PUBLICZNE I ZAKŁADOWE - RAZEM
Rejon B-ki i filie
Użytkownicy
KsięgozbioryUżytk. na
100 mieszk.Zakup tomów
na 100 mieszk.
Krowodrza 22 24.358 362.937 15,3 % 6,7Sowa Kuta 20 38.699 570.245 17,3 % 5*7Podgórze 27 30.081 349.607 15,0 * 6,6Śródmieście 32 36.972 831.946 22 ,8 % 11.7
KRAKÓW 101 130.110 2.114.735 17,5 * 7 ,2
WOJEWÓDZTWO 254 201.290 3.539.933 16,5 * 6,9
AKTYWNOŚĆ UŻYTKOWNIKÓW: KŻYTKOWNOŚĆ ZBIORÓW:
NABYTKI: ZAKUP 30W0ŚCI LICZBA WYPOŻYCZEŃ RCCZ- LICZBA WYPOŻYCZĘ? RO
NA 100 MIESZKAŃCÓW NIE NA 1 UŻYTKOWNIKA CZNIB HA 1 TCH W B-CE
1.Michałowice 11,8 1 .Zabierzów 27.5 1.Kr.Podgórze 2,4Z . Skała 11,5 2 .Kr. Krowodrza 27,1 2 .Kr.Nowa Huta 1.93 .Koniusza 11.3 3 .Kr.Podgórze 25,9 3 .Kr.Krowodrza 1,74 .Kr.Śródmieście 11,0 4 .Krzeszowice 23,7 4 .Wieliczka 1,35 . Iwanowice 10,5 5 .Kr.Nowa Huta 23,0 5 .Krzeszowice 1,26 .Dobczyce 10,1 6 .Kr. śródmieście 22,7 6 .Skawina 1,27 .Proszowice 9.5 7 .Sułoszowa 22,7 7 . Dobczyce 1,18 .Alwernia 9,2 8 . Zielonki 21,2 S.Kocmyrzów 1.19 .Drwinia 9,1 9 .Kłaj 21,1 9 .Niepołomice 1.1
10 .Radziemice 9,0 10.Kocmyrzów 20,6 1 0 .Sułoszowa 1.1
11.Słomniki 9,0 11.Alwernia 20,5 11. Kr. Śród mieście 1.012 .Pcim 8,9 12 .Skawina 20,3 12. Iwanowice 1,013 .Wiśniowa 8 ,9 13.Michałowice 20,2 13 .Myślenice 1,014 .Kłaj 8 ,8 14 .Liszki 19,5 1 4 .Skała 1,01 5 . Sułoszowa 3,6 15 .Słomniki 19,2 1 5 .Sułkowice 1,016 .Siepraw 8,6 16 .Czernichów 18,9 1 6 . Tokarnia 1,017.Wielka Wieś 7.9 17.Wieliczka 18,7 17.Kłaj 0 ,91 3 .Tokarnia 7 ,7 18 .Radziemice 18,6 1 8 .Zielonki 0,919.Nowe Brzesko 7 ,4 19.Niepołomice 18,2 1 9 .Biskupice 0 ,82 0 .Gołcza 7 ,3 2 0 .Dobczyce 17,3 2 0 .Nowe Brzesko 0 ,8
21.Czernichów 6.9 21.Iwanowice 17,3 2 1 .Pcim 0 ,82 2 .Trzyciąż 6.5 2 2 .Skała 17,0 2 2 .Racie chowi ce 0 ,82 3 .Kr.Krowodrza o,4 2 3 .Trzyciąż 16,8 2 3 .Słomniki 0 ,324 .Krzeszowice 6.3 24.Gołcz» 16,1 2 4 .Zabierzów 0 ,825 .Kr.Podgórze 6,2 25 .Nowe Brzesko 13,9 2 5 .Alwernia 0,72 6 .Niepołomice 6,1 2 6 .Sułkowice 15,5 2 6 . Gdów 0.72 7 .Jerzmanowice 5.7 27.Wielka Wieś 15,3 2 7 .Liszki 0,72 8 .Gdów 5,6 2 8 .Biskupice 14,6 2 3 .Świątniki 0,729.Wawrzeńczyce 5 .6 2 9 .Gdów 13.9 2 9 .Radziemice 0,730.ilyślenice. 5,3 3 0 .Drwinia 13,7 30 . Czernichów 0,6
3 1 .Sułkowice 5,3 31.Koniusza 13,6 3 1 .Drwinia 0,632 .Wieliczka 5,3 3 2 .Jerzmanowice 13,4 32. Koniusza 0,63 3 .Zielonki 5,1 3 3 .Świątniki 13,3 3 3 .Michałowice 0 ,63 4 .Raciechowice 5,0 34.'Vawrzeńczyce 12,9 3 4 .Proszowice 0,635 .Kocmyrzów 3,9 3 5 .Pcim 12,6 35 .Wiśniowa 0 ,63 6 .Mogilany 3,7 3 6 .Proszowice 12,6 3 6 .Wielka Wieś 0,53 7 .Liszki 3.6 3 7 .Myślenice 12,3 3 7 .Gołcza 0,43 8 .Skawina 3.6 3 8 .Siepraw 12,1 3 8. Je rzmanowi c e 0 ,439.Kr.Nowa Huta 3.5 39.Wiśniowa 11^6 3 9 .Siepraw 0 ,44 0 .Biskupice 3 ,2 40 .Tokarnia 10,9 4 0 .Trzyciąż 0.4
4 1 .Zabierzów 3 .2 4 1 .Raciechowice 8,3 41-Wawrzeńczyce 0,44Z.Świątniki 2.2 4 2 .Mogilany 7,6 4 2 .Mogilany 0.3
Kraków 6.5 Kraków 24,4 Kraków 1 ,ó
Teren S,4 Teren 16,8 Teren 0 ,8
w tym: wieś 6.1 w tym: wieś 16,5 w tym: wieś 0 ,5
WOJEWÓDZTWO 6 ,4 WOJEWÓDZTWO 21,5 WOJEWÓDZTWO 1,3
MARIA GARCZYSSKA STANISŁAW KASZYŃSKI MBP Kraków
Ogólnopolska konferencja w Krakowie BIBLIOTEKARSKA ETYKA ZAWODOWA
Zarząd Główny Stowarzyszenia Bibliotekarzy Folskich
przy współpracy Zarządu Okręgu SBP i Miejskiej Biblioteki
Publicznej w Krakowie był organizatorem o g ó 1 n o -
p o l s k i e j k o n f e r e n c j i BIBLIOTEKARSKA
ETYKA ZAWODOWA, w dniu 3 grudnia 1990 r. w Krakowie. Jej
program obejmował następujące wystąpienia:
• mgr Zdzisław Gębołyś (Z ak ła d Bibliotekoznawstwa Uniwer
sytetu Śląskiego) - PROBLEMY POSTAWY OSOBOWEJ BIBLIOTE
KARZA W PIŚMIENNICTWIE XIX WIEKU (cz. I ) ,
• doc. dr bab. Zbigniew Żmigrodzki (Zakład Bibliotekoznaw
stwa UŚ) - ETYKA ZAWODU BIBLICTEKARSKIEGO-ROZWÓJ ZAIN
TERESOWAŃ (oz. I I ) ,
• mgr Urszula Gałązka - ŚWIADOMOŚĆ ETYKI ZAWODOWEJ WŚRÓD
BIBLIOTEKARZY - komunikat z badań (wygłosił agr Adam
Rusek - Instytut Książki i Czytelnictwa Warszawa),
• doc. dr hab. Zbigniew Żmigrodzki - WPROWADZENIE DO PRO
JEKTU KODEKSU STYCZNEGO BIBLIOTEKARZY POLSKICH,
• mgr Cecylia Duninowa (Biblioteka PWSSP Łódź) - ANALIZA
TEZ PROJEKTU WSTĘPNEGO KODEKSU STYCZNEGO BIBLIOTEKARZY
POLSKICH.
D y s k u s j a ujawniła opinie przedstawicieli róż
nych -środowisk bibliotekarskich (nauczycieli akademickich,
bibliotekarzy-praktyków). Podkreślano potrzebe dyskusji
nt. etyki zawodowej w związku za spadkiem prestiżu biblio
tekarza w środowisku. Zwracano także uwagę na nieobecność
na konferencji przedstawicieli wielu ośrodków naukowych i
bibliotek w Polsce.
Mgr Zofia B o g o w a k a (WSP Tarnów) podkreśliła
trudną sytuację ekonomiczną bibliotekarstwa polskiego.
Opracowanie kodeksu etycznego winna poprzedzić dyskusja w
środowisku bibliotekarzy. Istotną rolę pełnią w bibliote
kach, będących instytucjami usługowymi, związki zawodowe.
Ich celem jest, w odróżnieniu od innych grup zawodowych,
obrona praw czytelnika, zatem często istnieje "sprzeczność
interesów" (przykładem dni wolne od pracy - korzystne dla
bibliotekarzy, ale uniemożliwiające czytelnikom wypożycza
nie książek).
Mgr Marek 6 1 o g 1 e r (Katedra Bibliotekoznawstwa
WSP w Krakowie) uznał propozycję kodeksu za inspirację do
refleksji nt. zawodu, zwłaszcza wśród studentów bibliote
koznawstwa, wobec nasilającej się komercjalizacji ich po
staw. należałoby opracować broszurę przeznaczoną dla stu
dentów i nauczycieli akademickich zawierającą informacje o
historii, tworzeniu kodeksów praw i powinności biblioteka
rzy w różnych krajach.
Mgr Anna A l e k s i e w i c z (Instytut Biblioteko
znawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego) zwróciła uwagę na spo
łeczny charakter zawodu bibliotekarza i wynikającą stąd
otwartość postaw i pozytywny stosunek do drugiego człowie
ka (czytelnika), który zapewniłby rozwiązanie wielu pro
blemów i konfliktów^
Dr Roman J a s k u ł a (Katedra Bibliotekoznawstwa
WSP w Krakowie) określił kodeks mianem "kodeksu pobożnych
życzeń" na obecnym etapie przy istniejącej konieczności
zaostrzenia kryteriów i wymogów zawodowych wobec bibliote
karzy. Podkreślił rolę kadry kierowniczej we wprowadzaniu
nowych pracowników do bibliotek. Zwrócił uwagę na dotych
czasowy "przypadkowy" dobór pracowników bibliotek.
Dr Marian S i z i o ł e k (Biblioteka Główna WSP w
28
Krakowie) zgłosił zastrzeżenia formalno-prawne, w szcze
gólności s kodeka winien zawierać prawa (których propozycja
nie ujmuje) i powinności bibliotekarza; pkt. A. "Kegatywna
infrastruktura moralna zawodu* należy przesunąć, po uprze
dnim skomasowaniu do najwyżej 5 punktów, do W3tępu (tzw.
preambuły); zbyt wysoki stopień uszczegółowienia, zwła
szcza punktu A. Ogólnie jednak kodyfikować należy, najle
piej przed pojawieniem aię znowelizowanej U3tawy o biblio
tekach.
Mgr Cecylia D u n i n o w a zauważyła, że przepisy
prawne zniechęcają do podnoszenia kwalifikacji, jako przy
kład podając uzyskiwanie stopnia bibliotekarza dyplomowane
go także przez wieloletnich bibliotekarzy służby biblio
tecznej, bez konieczności zdania egzaminu państwowego.
Po dyskusji-w n i o s k i z k o n f e r e n c j i
przedstawił doc. dr hab. Zbigniew Ż m i g r o d z k i .
Konferencja "Bibliotekarska etyka zawodowa" zgromadzi
ła 49 uczestników z Warszawy, Krakowa, Katowic, Wrocławia,
Łodzi, Sosnowca i Tamowa. Wśród nich byli również: prze
wodniczący ZC- 3BP - dr Stanisław Czajka i jego zastępca
Józef Lewicki oraz dyr. MBP w Krakowie dr Józef Zając.
wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali z e s t a w m a t e r i a ł ó w , obejmujący m.in. tezy projektu wstępnego kodeksu etyki zawodowej polskiego bibliotekarstwa (s. 31-35), wybrane myśli pt. "Bibliotekarz: Osobowość. Etyka" (s .36-38), okolicznościowy notatnik i kopertę z ekslibrisami.
Przed fłównymi obradami odbyła się godzinna k o n f e r e n c j a p r a s o wa, na którą poza redaktorami naczelnymi "Poradnika Bibliotekarza" - Władysławą Wasilewską i "Bibliotekarza" - Janem Wołoszem, przybyli przedstawiciele rozgłośni Polskiego Radia, krakowskiego Ośrodka TV, "Echa Krakowa, "Gazety Wyborczej" i miesięcznika SAP "Suplement". Tuż po zakończeniu konferencji, w programie lokalnym TV Kraków "Kronika" nadano relację filmową z jej przebiegu oraz rozmowę z Cecylią Duninową.
Dla upowszechnienia problematyki bibliotekarskiej etyki zawodowej oraz zachęcania do dalszej dyskusji w środowisku na ten temat referaty konferencyjne opublikowane zostaną na łamach "Bibliotekarza".
29
W Krakowie-pierwsza ogólnopobka konferencja
0 etyce zawodowej bibliotekarzy :T ó raz pierwszy przedmio- skiego. który przygotował tak
tem ogólnopolskiej konferencji te tezy wstępnego projektu będą sprawy (wiązane z ety* „Kodeksu etyki zawodowej Jcą zawodową bibliotekarstwa, polskiego bibliotekarstwa".Udział w niej zapowiedziało Organizatorami konferencjiok. 50 przedstawicieli tej pro- są Zarząd Główny i Zarządfesji, reprezentujących Stówa- Okręgu Stowarzyszenia Bi-rzyszenie Bibliotekarzy Pol- bliotekarry Polskich wspólnieskich, Bibliotekę Narodową, z Miejską Biblioteką Publicz-akademlckle ośrodki kształcę- ną w Krakowie. W jej tonła w tym zawodzie, bfbliote- wtaśnie siedzibie przy pł.ki publiczne. Głównym refe- Wszystkich Świętych 6 rozpo-rentem tego tematu bedzie czną się w poniedziałek, 3doc. dr hab. Zbigniew Żmi- grudnia o godz. 11 konferen-grodzki z Uniwersytetu Slą- cyjne obrady. (C)
nad 50 tys. ludzi. A poprzednie lata poczynił; duże spustoszenia etyczno-moralne, doc. Zbigniew Żmigrodzki wymienia m. In.: — „Wieloletni brak demokracji w tyciu politycznym i społecznym oraz jego objawy: uprzywilejowanie oficjalnie obowiązujących poglądów i ludzi, którzy je reprezentują, ingerencje partii rządzącej w dzialalnoit bibliotek * ^ politykę kadrową: niewłaściwe nominacje na stanowiska kie- <n roumicze, niesłuszne awanse i £ wyróżnienia. Lekceważenie ksiąi- ^ ki, informacji naukowej i biblio^ £ tek ze strony przedstawicieli 0 władz, polityków, trodków ma- g; sowego przekazu, nauczycieli, " pracowników nauki I kultury*.*. £
Główną powinność etyczną x sformułował tak: — „Obron* ^ wolności czytania oraz dążenie i do powszechnej dostępnoSci ksią- ° iek i informacji, t uwzględnię- 2 niem ograniczeń podyktowanych ^ wymogami pedagogiki oraz la- £ nych ważnych interesów spoteez- uj aych”. (ml)
Bibliotekarze uczą sięa biblioteki - padają
O E T Y C E Z A W O D O W E J dyskutowali wczoraj bibliotekarze w
czasie ogólnopolskiej konferencji zorganizowanej przez Stowarzy
szenie Bibliotekarzy Polskich I Miejską Biblioteką Publiczną. Czy nie jest to problem wydumany w sytuacji, gdy padają biblioteki nie mające pieniędzy na czynsze, prąd i zakupy książek, a jednocześnie wchodzimy w epo- ke ksero-kultury i zachłystujemy się video, telewizją satelitarną itp. rozrywkami wypierającymi czytelnictwo? Nie — twierdzą organizatorzy. Bibliotekarz to zawód-powołanie, mający duże znaczenie społeczne. Refleksja etyczna jest więc niezbędna. Tym bardziej, te armia bibliotekarzy w Polsce Uczy po
Gazeta Krakowska
29 XI
1990 nr
278
DOC. DR BAB. ZBIGNIEW ŻMIGRODZKI Uniwersytet Śląski
K O D E K S E T Y K I Z A W O D O W E J POLSKIEGO BIBLIOTEKARSTWA
Tezy projektu wstępnego
A. NEGATYWNA INFRASTRUKTURA- MORALNA ZAWODU
B. POWINNOŚCI ETYCZNE BIBLIOTEKARZA
I . Główne powinności społeczne
II . Powinności w stosunku do czytelników-użytkowników
I I I . Powinności w stosunku do biblioteki
IV. Powinności w stosunku do współpracowników i innych
przedstawicieli zawodu oraz zawodów i zajęć pokre
wnych
C. KIERUNKI ZASTOSOWAŃ DYREKTYW ETYCZNYCH
♦ * *
A. NEGATYWNA INFRASTRUKTURA MORALNA ZAWODU
1. Ogólne obniżenie się poziomu moralności pracowniczej
wskutek:
- dość powszechnego odchodzenia cd jednoznacznie określonych postaw światopoglądowych, z którymi zwykle wiąże się afirmacja wartości etycznych, na rzecz in- dyferentyzmu i relatywizmu moralnego,
- szerzenia się postaw egoistycznych, konsumpcyjnych,
- różnych przejawów demoralizacji, widocznych w życiu codziennym, a przyjmowanych obojętnie przez opinię publiczną.
2. Niedostatek kultury osobistej, związanej ściśle z po
czuciem moralnym, w wyniku błędów wychowania w domu i w
szkole, złych wpływów środowiska rówieśniczego, rozkła
du rodziny itp.
31
3 . Nieetyczne poglądy i zachowania, występujące w otocze
niu, nie ustabilizowany charakter życia społecznego.
4. Wieloletni brak demokracji w życiu politycznym i społe
cznym oraz jego objawy: uprzywilejowanie oficjalnie obo
wiązujących poglądów i ludzi, którzy je reprezentują,
ingerencje*partii rządzącej w działalność bibliotek i
politykę kadrową: niewłaściwe nominacje na stanowiska
kierownicze, niesłuszne awanse i wyróżnienia.
5. Lekceważenie książki, informacji naukowej i bibliotek
ze strony przedstawicieli władz, polityków, środków ma
sowego przekazu, nauczycieli, pracowników nauki i kultu
ry. Wzorce karier życiowych z pominięciem potrzeb w tej
dziedzinie.
6. Złe funkcjonowanie różnych sfer obsługi bibliotek: po
czty i telekomunikacji, wydawnictw i księgarstwa, pro
dukcji sprzętu i urządzeń, służb budownictwa i remontów,
konserwacji i napraw.
7 . Brak polityki bibliotecznej państwa i jego konsekwencje:
niefunkcjonowanie więzi systemowej i więzi sieciowych
pomiędzy bibliotekami, brak realnych planów rozwojowych,
konsekwentnej pragmatyki zawodowej, należytego powiąza
nia szkolnictwa bibliotekarskiego z praktyką zawodu.
8. Nieodpowiednie kierownictwo części bibliotek, nieprawi
dłowe kierowanie procesem pracy, złe stosunki w zespo
łach pracowniczych, "presja negatywna" w stosunku do
wartościowych bibliotekarzy,
9. Odejście od powszechnie niegdyś w bibliotekach stosowa
nego zwyczaju (niezależnie od wykształcenia) przygoto
wania praktycznego i osobowego w miejscu pracy.
10. Obniżenie się autorytetu bibliotekarskiego stowarzysze
nia zawodowego, spowodowane odejściem jego władz od za
sad demokracji wewnętrznej na rzecz jednostronnych pre
ferencji politycznych.
32
3 . P0WI3JH0ŚCI ETYCZNE BIBLIOTEKARZA.
I . Główne powinności społeczne
1. Obrona wolności czytania oraz dążenie do powszechnej
dostępności książek i informacji, z uwzględnieniem ogra
niczeń podyktowanych wymogami pedagogiki oraz innych
ważnych interesów społeczeństwa.
2. Propagowanie książki i informacji naukowej,czytelnictwa
i bibliotek.
3. Przygotowywanie i dostarczanie informacji, stosownie do
rozpoznanych potrzeb środowiska, wynikających z wykony
wania zawodu, kształcenia się, pracy naukowej i indywi
dualnych zainteresowań.
4. Udział w realizacji polityki kulturalno-oświatowej i
naukowej państwa, przy założeniu jej zgodności z celami
ogólnie uznanymi przez społeczność ludzką.
I I . Powinności w stosunku do czytelników-użytkowników
1. Priorytet korzyści czytelników w stosunku do korzyści
bibliotekarzy, także, gdy chodzi o czytelników innych
bibliotek.
2. Poszanowanie osobowości czytelnika.
3. Aktywna życzliwość i uprzejmość.
4 . Równouprawnienie czytelników.
5. Prawo czytelnika do pełnego zakresu świadczeń, także
wtedy, gdy wymaga to podjęcia się przez bibliotekarza
roli pośrednika w dostarczeniu książki lub informacji.
6. Zachowanie tajemnicy czytania i danych osobowych czy
telnika.
I I I . Powinności w stosunku do biblioteki
1. Odpowiedzialność za stan zbiorów i aparatu biblioteczno-
33
informacyjnego oraz organizację proceau pracy w biblio
tece i wykonywanie składających się nań czynności.
2. Odpowiedzialność za etan materialny i wygląd zewnętrzny
biblioteki, zapewniający dobre samopoczucie i wygodę
czytelnika.
3. Odpowiedzialność za obraz biblioteki w opinii społecz
nej oraz za utrzymanie jej prestiżu jako instytucji
służącej potrzebom nauki, oświaty i kultury, a także za
prestiż związanego z nią zespołu bibliotekarzy.
4. świadomość zależności biblioteki i jej prawidłowego
funkcjonowania od łączności z placówkami o pokrewnym
charakterze oraz współpracy z nimi .
5. Poczucie odpowiedzialności za poziom wiedzy i umiejęt
ności zawodowych, a także za własną postawę osobową -
cechy rzutujące na wartość świadczeń biblioteki na
rzecz jej użytkowników.
IV. Powinności w stosunku do współpracowników i innych
przedstawicieli zawodu oraz zawodów i za.jęć pokrewnych
1. Bozumna dyscyplina wobec przełożonych i wspomaganie ich
działań, mających na celu dobro czytelników (rzeczywi
stych i potencjalnych), biblioteki i bibliotekarzy.
2. Poczucie więzi zespołowej w dążeniu ku ideałom zawodu.
3 . Odpowiedzialność za podwładnych, za wyznaczanie im za
dań i kontrolę ich wykonania.
4 . Zdolność do przyjmowania krytyki i uznanie prawa do
wzajemnych upomnień w duchu dobrze pojętego koleżeństwa.
5 . Unikanie konfliktów (nie za wszelką cenę) i rozładowy
wanie ich*
6. Traktowanie pracowników innych bibliotek, a także nau
czycieli bibliotekarstwa, z życzliwością i szacunkiem,
jako członków tej samej wspólnoty zawodowej.
34
7 . Odnoszenie aię do przedstawicieli zawodów i zajęć po
krewnych (archiwistów, dokumentalistów, księgarzy, wy
dawców) z pełnym poszanowaniem ich pracy zawodowej i
jej celów.
C. KIERUNKI ZASTOSOWAŃ DYREKTYW ETYCZNYCH
1. Kształcenie bibliotekarzy na wszystkich poziomach.
2. Dokształcanie zawodowe w formaoh zorganizowanych: w po
staci kursów, seminariów oraz szkoleń wewnętrznych.
3 . Działalność instrukcyjno-metodyczna bibliotek w ramach
nadzoru nad podporządkowanymi im placówkami.
4 . Działania wychowawcze instytucji bibliotecznych i bi
bliotekarzy, szczególnie pełniących funkcje kierownicze,
opiekuńcze i kontrolne.
5. Doskonalenie procesu pracy w bibliotece, poprzez utrzy
mywanie korzystnych stosunków międzyludzkich, zapewnie
nie należytego współdziałania agend i osób, usprawnia
nie czynności oraz podnoszenie poziomu świadczeń.
6. Współpraca pomiędzy bibliotekami, a także pomiędzy
wszelkimi placówkami informacji (również ośrodkami i
archiwami) oraz szkołami kształcącymi bibliotekarzy i
dokumentalistów.
7 . Zacieśnienie kontaktów z otoczeniem bliższym i dalszym
(środowiskiem, pokrewnymi instytucjami naukowymi, o-
światowymi, kulturalnymi, społecznymi) oraz z przedsta
wicielami władz państwowych i samorządowych.
8 . Oddziaływanie na czytelników i użytkowników informacji
w celu pozyskania ich zaufania oraz przyswojenia im
etyki czytelnika i użytkownika, a także dla utrwalenia
prestiżu biblioteki, niezbędnego do osiągnięcia pożąda
nych skutków działania.
* * *
35
BIBLIOTEKARZ: OSOBOWOŚĆ, ETYKA Wybrane myśli
"Bibliotekarz staje się przewodnikiem i wychowawcą o
innym typie pracy niż nauczyciel. Hie kwalifikuje, nie po
siada nad czytelnikiem żadnej władzy, z góry nadanej. Jest
po prostu znawcą i technikiem, życzliwym, lecz nie narzu
cającym sie doradcą. Bez niego księgozbiór byłby martwy,
nie byłby biblioteką". (Helena Radlińska)
• • *
"Etyka zawodowa jako całokształt wartości i norm mo
ralnych, obowiązujących reprezentantów zawodu stanowi jego
najwyższy punkt rozwoju, świadectwo pełnej intelektualnej
i organizacyjnej dojrzałości, krystalizacji poczucia współ
noty w świadomości grupy zawodowej".
"Etyczne postawy zawodowe stwarzają pomyślne warunki
dla kierowania zespołem w pracy bibliotecznej i kształto
wania się właściwych, sprzyjających postępowi organizacyj
nemu, zawodowemu i technicznemu,stosunków w bibliotece..."
(Zbigniew Żmigrodzki)
• * *
Bibliotekarze to - "osoby posiadające naukę, usposo
bione i zdatne, znające języki, historię litterarią i bi
bliograficzne wiadomości, oswojone z literaturą wszystkich
nauk, mające czyste o naukach wyobrażenie, opatrzone w
urozmaicone encyklopedyczne wiadomości, osoby, które zrę
czność wiele książek widzieć, z nimi się obeznać, a za
tym w bibliotekach dość często gościć".
36
( . . . ) "Ożywiony filozoficznym światłem bibliotekarz,
niechaj czuje, że staje pomiędzy ciżbą nauk i uczonych,
których wzajemne interesa i spory ma rozpoznać, atać się
rozjemcą nieporozumień, wydawać stanowcze decyzje i wyro
ki" ( . . . )
"A gdzie humor bibliotekarza twardy, nieuczynny, opry
skliwy, gorzki, burkliwy, kwaśny, gniewliwy, swarliwy,
byle czym obrażający się, tam mimo najpiękniejszych prze
pisów, uciekać będą, jak od zapowietrzonej okolicy, stro
nić, przychodnie, użytkować z biblioteki upragnieni*.
(Joachim Lelewel)
* * *
"Bibliotekarz musi być człowiekiem czynu, uspołecznio
nym, umiejącym organizować i decydować. Stanowczy, ale
ustępliwy, rzeczowo obiektywny, znający życie i ludzi, na
których powinien umieć dodatnio wpływać". (Józef Grycz)
* * #
"My, bibliotekarze... musimy też zadbać o większe ze
spolenie naszych szeregów... Musimy wreszcie podnieść sku
tecznie rangę bibliotekarstwa i bibliotekarza".
(Wanda Dąbrowska)
* * *
"Prestiż społeczny bibliotek publicznych może być wię
kszy tylko wtedy, gdy w opinii czytelników biblioteka bę
dzie się jawiła jako instytucja działająca szybko i spraw
nie". (Jadwiga Kołodziejska)
37
"ludzie dobrej roboty i ambitnych marzeń (o bibliote
karzach)". (Józef Korpała)
* * *
"Nie ma jednego obrazu bibliotekarza, tylko cały sze
reg wyobrażeń, sięgających od bardzo korzystnego wyobraże
nia wykształconego, bystrego pracownika zawodowego, który
jest przystępny, przyjacielski, sprawny i uczynny dla uży-
tników biblioteki, i który wynajduje materiały potrzebne,
ale im nieznane - aż do wyobrażenia bojaźliwej, pospolicie
wyglądającej kobieciny w średnim wieku lub starszej, zaco
fanej moralnie i politycznie, pracowicie wertującej swoje
karteczki katalogowe i zbierającej groszowe kary pieniężne
za spóźnienia zwrotu książek". (H.D. Leigh, W. Sewny)
* * *
Do tradycji zawodu bibliotekarskiego należy: "powin
ność duchowego pośrednictwa i pomocy w najwyższym stopniu
bezinteresownej", którą trzeba spełniać "mocą swej osobo
wości, wiedzy, wewnętrznego związku z kulturą swojego cza
su i swoimi współczesnymi, swoją postawą etyczną".
(T. Kiener)
Wyboru dokonali:
Anna Jaworska, Stanisław Kaszyński, Józef Zając
38
KRONIKA MBP KRAKÓW - 1990
S T Y C Z E 3J
15 Likwidacja biblioteki filialnej przy ul. Grunwaldzkiej 8 z powodu wypowiedzenia umowy najmu lokalu.
17 W i e c z ó r c h o i n k o w y w Sali Kasetonowej MBP zorganizowany przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Zarząd Okręgu w Krakowie.
18-19 W Dziale Wydawniczo-Poligraficznym i Współpracy z Zagranicą przebywała przedstawicielka Miejskiej Biblioteki Publicznej w Łodzi zapoznając się z zasadami i formami współpracy MBP w Krakowie z bibliotekami zagranicznymi.
26 Zapoczątkowanie cyklu 9 w y s t a w malarzy nieprofesjonalnych (b-ka, ul. Limanowskiego 8).
L U T Y
D o r o c z n e n a r a d y podsumowujące działalność bibliotek w roku ubiegłym: 1 II - dzielnica Sowa Huta (Biblioteka Dzielnicowa - Os, Stalowe), 8 II - dzielnica Krowodrza (b-ka, ul. 18 Stycznia), 22 II - dzielnica Śródmieście (MBP, PI. Wszystkich Świętych 6 ) , 8 I I I - dzielnica Podgórze (b-ka, ul. Czarnogórska).
14 P r e l e k c j a z przeźroczami Tadeusza Lipskiego: WgDRdWKI PO KRAKOWIE (b-ka, ul. Bobrowskiego 11)
22 P r e l e k c j a mgr Zofii Bogdanowicz: ZBIORY I ORGANIZACJA DZIAŁU MUZYCZNEGO BIBLIOTEKI MIEJSKIEJ, połączona z koncertem z taśmoteki (Wypożyczalnia Muzyczna MBP, ul. Bracka 12).
23 Udział dyrektora MBP dr. Józefa Zająca w seminarium w Warszawie nt. działalności bibliotek publicznych w warunkach samorządu terytorialnego (zob.: "Biuletyn" 1990 nr 2/162 s. 3-10).
39
I 1 E Z I C
2 S e m i n a r i u m dla dyrektorów, kierowników oraz instruktorów bibliotek miejsko-gminnych i gminnych w Ośrodku Kultury "Kuźnica", ul. Wiślna 2. W programie m.in.s apotkanie autorskie poetki Biry Lipskiej.
3 Przeszła na emeryturę kierowniczka biblioteki f i lialnej przy ul. Jasińskiego kol. Zdzisława Wydrych- wieloletnia i ofiarna pracowniczka bibliotek Podgórza.
8 S p o t k a n i e mgr. Stanisława Kaszyńskiego ze studentami WSP w Krakowie i prezentacja jego książki NIEZNANYM ŚLADEM GOMBROWICZA (ul. Podchorążych 1J.
II Zmarła Karla Konarska, wieloletnia kierowniczka biblioteki osiedlowej przy ul. Praskiej 52.
22 P r e l e k c j a z przeźroczami Tadeusza Lipskiego: WATYKAN (b-ka, ul. Bobrowskiego 11).
28 S e m i n a r i u m dla bibliotekarzy zakładowych w lokalu Działu Terenowego MBP, ul. Łobzowska 12. W programie spotkanie autorskie Jerzego Krasickiego: PODRÓŻ DO ZIEMI OBIECANEJ.
28 P r e l e k c j a mgr Buy lankosz (AGH): BIBLIOTEKI D0LN3J SAKSONII (Clausthal, Wolfenbuttel, Hannower)- relacja z pobytu. Organizator: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Zarząd Okręgu w Krakowie (Sala Kasetonowa MBP).
31 Likwidacja biblioteki przy ul. Rakowickiej 97 z powodu wypowiedzenia umowy najmu lokalu.
I I I Biblioteka filialna w Dobranowicach gm. Wawrzeńczyce uzyskała lokal po sklepie - w centrum wsi.
K W I E C I B *
2 S e m i n a r i o m dla kierowników filii w MBP, ul. Łobzowska 12. W programie spotkanie z poetą krakowskim A d a »a Ziemianinem.
4 P r e l e k c j a Jerzego Krasickiego: ZIEMIA ŚWIĘTA - ZIEMIA CIERPIENIA (b-ka, ul. Komorowskiego 11).
40
k w i e c i e ń
20
2
3-11
4
7-11
10
15
17
17
17
W e r n i s a ż malarstwa olejnego Konrada Waldemara Webersicha: KRAJOBRAZY, w połączeniu z promocją jego książki: DZIERŻAWCY DUSZY (b-ka, ul. Królowej Jadwigi 37).
Udział dyrektora EBP dr. Józefa Zająca i mgr Anny Jaworskiej w posiedzeniu planarnym Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Warszawie.
II A J
Ogłoszenie k o n k u r s u pt. "Kto co zgubił? Szukajcie!” (MiGBP Niepołomice, Oddział dla Dzieci).
W y s t a w a : NOWE SPOJRZENIE NA WSPÓŁCZESNE DZIEJE POLSKI. WYBÓR LITERATURY Z LAT 1988-1990, zorganizowana przez mgr Teresę Bieńkowską w hallu Biblioteki Głównej MBP.
P r e l e k c j a Jerzego Krasickiego: DROGA DO JEROZOLIMY (b-ka, ul. Komorowskiego 11).
Pobyt 3-osobowej delegacji MBP w Krakowie w składzie: dyrektor dr Józef Zając, mgr lar! a Garczyńska i mgr Baria Pieniążek w Bibliotece Prowincji Liege (Belgia) i udział w międzynarodowym kolokwium nt .: CZYTELEICT770 W ŻYCIU CODZIENNYM MIESZKAŃCÓW 57 BELGIII W POLSCE, zrealizowanym w ramach umowy między MBP w Krakowie a Biblioteką Prowincji Liege (Zob.: "Biuletyn" 1990 nr 3/163 s. 3-35; nr 4/164 s. 3-50).
I n s c e n i z a c j a : NAJSTARSZA KSIĄŻKA ŚWIATA w wykonaniu studentów Instytutu Biblijnego i Językowego (b-ka, ul. Gołaśka 13, Oddział dla Dzieci).
Udział mgr Anny Jaworskiej w wieczorze poświęconym pamięci Marii Bielawskiej w pierwszą rocznicę jej śmierci (b-ka iin. Jana Wiktora w Bochni).
W e r n i s a ż malarstwa olejnego Konrada Waldemara Weberaicha: KRAJOBRAZY I I , I I I , IV , w połączeniu z wieczorem autorskim i odczytaniem fragmentów jego książki: GÓRALE (b-ka, ul. Krolowej Jadwigi 37).
S p o t k a * n i e z kandydatami na radnych (b-ka, ul. Komandosów 3 ).
41
m a j
17 P r e l e k c j a mgr Zuzanny Kotlarczyk: KONSTYTUCJA 3 MAJA (b-ka, ul. Żywiecka 32).
18 Otwarcie wielooddziałowej biblioteki filialnej na Os. Dywizjonu 303 z wypożyczalnią dla dorosłych, wypożyczalnią dla dzieci, czytelnią z galerią. Kierowniczką tej placówki została Barbara Maruazczak, a Oddziału dla Dzieci - Izabella Ciosłowska.
19 S p o t k a n i e młodzieży starszych klas Szkoły Podstawowej z red. Bogną Wemichowską (MiGBP Myślenice oraz Filialna Bibl. Publ. w Trzeaieśni).
'21 S p o t k a n i e , z Irena Laidler - kandydatem na radną (b-ka, ul. Żywiecka 32).
25 P r e l e k c j a Jerzego Krasickiego: MIASTO HA TRZECH SKAŁACH (b-ka, ul. Komorowskiego 11).
25-26 Jerzy Koss z Nowego Jorku przebywał w Dziale Wydawniczo-Poligraficznym i Współpracy z Zagranicą oraz w Dziale Informacyjno-Bibliograficznym MBP, gromadząc materiały o I . Paderewskim i J. H. Dąbrowskim.
30 S p o t k a n i e autorskie Bogny Wemichowskie j: SŁONE ROMANSE I MEZALIANSE (b-ka, ul. Bobrowskiego 11).
31 S p o t k a n i e bibliotekarzy Miasta i Gminy Proszowice z władzami miasta z okazji Dnia Bibliotekarza, połączcfoe z wręczeniem nagród bibliotekarzom oraz działaczom społecznym (MiGBP Proszowice).
31 P r e l e k c j a prof. Jerzego Piaskowskiego: DZIEJE KSIĄŻKI (b-ka, ul. Żywiecka 32).
- 31 Impreza dla dzieci w związku z zakończeniem konkursu czytelniczego. Bozdanie nagród (MiGBP Proszowice).
V Dni Oświaty, Książki i Prasy - W y s t a w a pod hasłem "Serie Wydawnicze" (MiGBP Proszowice).
V-VI W y s t a w a : SOLIDABHOŚĆ - WYBRALIŚMY WOLNOŚĆ (Mi GBP Myślenice), zob.: "Biuletyn" 1990 nr 3/163 s. 51-60.
42
C Z E R W I E C
5 Wręczenie nagród Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miasta Krakowa pracownikom Kiajskiaj Biblioteki Publicznej: dyr. dr. J . Zającowi, mgr Teresie Bieńkowskiej, mgr Joannie Niedzielskiej, mgr Marii Pieniążek i Barii Szymczyk, za osiągnięcia w upowszecnnia- niu kultury.
7 Konferencja bibliotekarzy rejonu myślenickiego. ». programie m.in. s p o t k a n i e autorskie Adama
Ziemianina - członka Stowarzyszenia Pisarzy Solskich (MiGBP Myślenice).
12 W y s t a w a : H0w3 OPICYHY WID A.7EICZE, IKSIĘGARNIE W KRAKOjYIS, zorganizowana przez ngr Teresę Bieńkowską (hall Biblioteki Głównej i3P} do 12 X ).
12-18 W wycieczce do I*vowa, zorganizowanej przez Zarząd Okręgu 3BP, z Biblioteki Miejskiej uczestniczyli >oL kol. Stefania Dudziak, Anna Jaworska, Piotr Misiak, Ewa Sarwa.
20 W e r n i s a ż obrazów Zdzisława Jachimczaka .. leria b-ki, Os. Dywizjonu 303).
21 S e m i n a r i u m literackc-metodyczne dla bibliotekarzy dzielnicy Podgórze. W prosracie ~.in. wykłady: dr. Jana Pieszczachowicza:C-itACYJ&A cz. I , dr. Józefa Zająca: SAV,'(5d 2I5LI0T5- KARZA (DBP - Podgórze, ul. Sokolska 13).
24 Wieczór pożegnalny 20-osobowej grupy bibliotekarek Instytutu Rolnego w Dublanach k. Lwowa, zwiedzającej zabytki Krakowa i biblioteki (Sala Kasetonowa ;.KP, PI. 71. świętych 6).
L I P I S C
2 Z inicjatywy Komisji Zakładowej E3ZZ "Solidarność" odbyło się s p o t k a n i e z posłem dr. Jerzym Zdradą, któremu przedstawiono informację nt. sytuacji organizacyjnej, finansowej i lokalowej sieci bibliotek publicznych w Krakowie i województwie krakowskim (MBP, PI. W. Świętych 6 ). •
2-6 Wizyta w MBP w Krakowie delegacji Lliejskiej Biblio-
43
l i p i e c
teki w Norymberdze w składzie: dr G&nther Thomann - z-ca dyrektora Biblioteki, Annemarie Isphording -kierownik działu głównego Biblioteki Centralnej, HeE- mann Drescher - kierownik Działu Lektoratu. W programie m.in. zwiedzenie Biblioteki Głównej MBP, Biblioteki Jagiellońskiej, wybranych zabytków Krakowa, Kopalni Soli w Wieliczce, Ojcowa i Piaskowej Skały.
8 Zmarła mgr Zdzisława Yogel, starszy kustosz, organizatorka służby informacyjnej bibliotek publicznych w Krakowie, kierowniczka Działu Informacyjno-Bibliograficznego MBP w latach 1955-1980 (zob.: "Biuletyn" 1990 nr 3/163 3. 71-73).
11 Wydział Kultury i Sztuki Urzędu m. Krakowa pismem KI.V /511/3/90 z 11 lipca upoważnił Miejską Bibliotekę Publiczną w Krakowie do przejęcia z Instytucji Filmowej Dystrybucji Pilnów "Apollo Film" w Krakowie zestawu ok. 8.000 filmów oświatowych i fabularnych oraz uruchomienia FILMOTEKI MBP (ul. Hajska 1 /3 ).
11-13 Przeniesienie biblioteki do nowego lokalu w domu pry. watnym (Filialna BP gm. Liszki w Morawicy).
14 Zmarła Zdzisława tołek, bibliotekarka, w latach 1972 -1985 kierowniczka f ilii MBP w Krakowie, przy ul. Zaleskiego 2 (zob.s "Biuletyn" 1990 nr 3/163 s. 79).
S I B H P I S l i
17 GSP Kłaj. Przyznanie b?-ce dodatkowego pomieszczenia na czytelnię.
VIII Biblioteka filialna w Bobinie (gm. Proszowice) została zamknięta na skutek wypowiedzenia lokalu przez właściciela. Księgozbiór zdeponowano w pomieszczeniu zastępczym.
VIII- Duża w y s t a w a : SlfifiPIStf 80. 10 LAT SOLIDABHO-X ŚCI (MiGBP Proszowice).
I S Z i S I E l i
12 Z e b r a n i e organizacyjne ogólnopolskiej konferencji n t .: BIBLIOTEKARSKA STYKA ZAWODOWA,z uazia-
44
gramie m.in. spotkanie z dyr. Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Wojewódzkiego - dr. Tomaszem Trafa- sem oraz spotkanie autorskie Jana Józefa Szczepańskiego.
9. P r e l e k c j a dr. Tadeusza Trajdosa: FENCI£EK PRZETRWANIA POLSKOŚCI NA ZAMAGURZU SPISKIM (Sala Kasetonowa MBP). Organizatorzy: Związek Polskiego Spiszą, Towarzystwo Przyjaciół Orawy, MBP Kraków.
10 W zebraniu Sekcji Krajowej Pracowników Bibliotek Publicznych NSZZ "Solidarność" w Warszawie uczestniczy, ła mgr J. Maria Pieniążek.
10 W e r n i s a ż obrazów Konrada Waldemara Webersicha (galeria b-ki Os. Dywizjonu 303).
12 S e m i n a r i u m kierowników bibliotek filialnych w lokalu Działu Terenowego MBP, ul.Łobzowska 12.
12 N a r a d a dyrektorów DBP i instruktorów nt. sytuacji organizacyjno-prawnej bibliotek publicznych w nowym układzie administracyjnym -z udziałem mgr Krystyny Philipp , z-cy dyr. Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu m. Krakowa oraz mgr. Stanisława Dziedzica, z-cy dyr. Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Wojewódzkiego.
17-20 W y s t a w a : OŚWIATA I KULTURA W PRAKTYCE SPOŁECZNEJ RUCEU LUDOWEGO REGIONU KRAKOWSKIEGO 1900-1930, wybór literatury (hall Biblioteki Głównej EBP). Opracowanie wystawy: mgr Maria Ostrowska, współpraca - mgr Elżbieta Mitka.
10-21 Filialna Biblioteka Publiczna gminy Jerzmanowice w Przegini zmieniła lokal.
20 Otwarcie w y s t a w y : POLSCY FREZYDENCI, zorganizowanej przez mgr Teresę Bieńkowską (hall Eiblio- teki Głównej EBP).
22 S e m i n a r i u m dla bibliotekarzy Biblioteki Dzielnicowej Nowej Huty. W programie m.in. prelekcja Jana Pleszczachowicza: POLSKA LITERATURA EMIGRACYJNA (b-ka, Os. Dywizjonu 303).
23 P r e l e k c j a Jerzego Krasickiego: JASKINIOWCY PRZY TELEWIZORACH (b-ka, ul. Komorowskiego 11).
l i s t o p a d
47
23 P r e l e k c j a dr. Jacka Wojciechowskiego: WSPÓŁ- CZESKA LITERATORA RADZIECKA (b-ka, ul. Bobrowskiego 11).
24 I m p r e z a podsumowująca ogólnopolski konkurs literacko-plastyczny dla czytelników dziecięcych: PRZECZYTAJ - POMYŚL - NARYSUJ (MBP, P I.W .Świętych 6).
26 Przeniesienie Filialnej Biblioteki Publicznej Gminy Jerzmanowice ze Szklar do Sąspowa.
29 S e m i n a r i u m literacko-metodyczne bibliotekarzy dzielnicy Podgórze. W programie m.in. wykład dr. Jana PieszeBachowicza: LITERATURA EMIGRACYJNA - cz. I I (DBP Podgórze, ul. Sokolska 13).
l i s t o p a d
G R U D Z I E Ń
3 Ogólnopolska Konferencja: BIBLIOTEKARSKA ETYKA ZAWODOWA, zorganizowana przez ZG i ZO SBP oraz MBP w Krakowie (Sala Kasetonowa MBP). Prelegenci: mgr Cecylia Duninowa, mgr Zdziała* Gębołyś, mgr Adam Rusek doc. dr hab. Zbigniew Żmigrodzki (zob.: 3. 27-36).
6 S e m i n a r i u m metodyczne dla bibliotekarzy dzielnicy Krowodrza (b-ka, ul. 18 Stycznia 59).
7-8 Mgr Stanisław Kaszyński i mgr Piotr Misiak uczestniczyli w Konferencji: PIŚMIENNICTWO W ZAKRESIE BIBLIOTEKARSTWA I INFORMACJI NAUKOWEJ, zorganizowanej przez ZG SBP w Warszawie i zapoznali się z organizacją, wyposażeniem i funkcjonowaniem Zakładu Graficznego Biblioteki Narodowej.
10 W e r n i s a ż prao Agnieszki Sajdy (galeria b- ki, Os. Dywizjonu 303).
10 P r e l e k c j a prof. Jerzego Piaskowskiego: POCZĄTKI PIŚMIENNICTWA (b-ka, ul. Żywiecka 32).
10 Na seminarium bibliotekarzy WSP w Tarnowie mgr Stanisław Kaszyński przedstawił informację a prasy zespołu redakcyjnego "Biuletynu" oraz o swojej nowej książce: NIEZNANYM ŚLADEM GOMBROWICZA (zob .: 3 . 79).
12 Wieczór refleksji i wspomnień bibliotekarzy - Jana
48
g r u d z i e ń
Mrzygłockiego i Antoniego Gazdy: 0 BIBLIOTEKACH iV KOHWBGII, zorganizowany przez ZO SEP w Krakowie (Sala Kasetonowa I.1BP).
12-13 Odział dyrektora HBP dr. Józefa Zająca w plenarnym zebraniu Zarządu Głównego SBP i konferencji dyrektorów w Warszawie.
13 S e m i n a r i u m dla bibliotekarzy dzielnicy Śródmieście. W programie m.in. prelekcja mgr. Tomasza Fiałkowskiego: WSP0ŁCZ3SEA LITERATURA POLSKA KA H0'»70 ODKHYWASA (b-ka, ul. Św. Gertrudy 6 ).
15 Zmarła mgr Józefa Zielińska, emerytowana wieloletnia kierowniczka f ilii dla dorosłych Dzielnicowej Biblioteki w Nowej Hucie.
19 I n s c e n i z a c j a : NAJWIĘKSZY ŚWIĄT3CZK UPOMINEK w reżyserii Christiana Moóre'a z Instytutu Biblijnego i Językowego w Krakowie (b-ka, ul. Gołaśka13 - Oddział dla Dzieci).
31 L i k w i d a c j a biblioteki filialnej przy ul. J. Lea 11b z oowodu wypowiedzenia umowy najmu lokalu.
31 Na wcześniejszą e m e r y t u r ę przeszła mgr Maria Kociniakowa - od 1 VII 1981 r. dyrektor DBP Podgórze, wieloletnia zasłużona^racowniccka instytucji upowszechniania kultury (w tym Wydziału Kultury Urzędu in. Krakowa) oraz działaczka Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki.
* * *
K a g r o d y j u b i l e u s z o w e wraz z podziękowaniem za wieloletnią pracę otrzymali:
ZA 40 LAT:mgr Anna Jaworska, mgr Maria Kociniakowa, Wiktoria Łuka- siewicz,
ZA 35 LAT:mgr Alicja Słomczyńska, Stanisława Gross, Zofia Kiełkucka, Zuzanna Pęksa,
ZA 30 LAT:mgr Alojz? Solawa, Anna Młodnicka, Rozalia Pordes,
ZA 25 LAT:Barbara Bittner, Wiesława Sulma-Sorochtej,
49
ZA 20 LAT:mgr Ewa Sarwa, Anna Semkowicz, mgr Maria Bułat, Krystyna Wojtowicz, Lidia Wiktozowicz, Genowefa Butkowska.
* * *
W konsekwencji ruchu kadrowego nastąpiły kolejne z m i a n y n a s t a n o w i s k a c h k i e r o w n i - k ó w f i l i i l u b o d d z i a ł ó w . Funkcje te powierzono:w Sowej Hucie - Lucynie Gizie (Os. Kalinowe - oddział dla dzieci;, Apolonii Zając (Os. Teatralne -oddział dla dzie- c i ) }w Krowodrzy - Barbarze Krzygłodzkiej (ul. Opolska - Czytelnia), Janinie Szareckiej (ul. 18 Stycznia - oddział dla młodzieży), Krystynie Wajdzlk (ul. 18 Stycznia - wypożyczalnia książek obcojęzycznych), Bożenie Małek (Tonie;; w Podgórzu - Marii K iii (Tyniec), Małgorzacie Radeckiej- Pawlik (ul. Jasińskiego), mgr Anieli Kogus (ul. Praska;, mgr Jolancie Sznajder (ul. Szkolna - oddział dla dzieci).
* * *
S t u d i a w zakresie bibliotekoznawstwa i.informacji naukowej na OJ ukończyła mgr Janina JTocoń.
* * *
W r. 1990 p r a k t y k i s t u d e n c k i e odbyłoś w MBP - 15 słuchaczy bibliotekoznawstwa WSP i OJ (opiekun
praktyk: mgr J . Maria Pieniążek), w DBP Podgórze - 3 studentów (opiekun praktyk: mgr Maria
Muzyka).
*4*#
• s m s *#**««#**********
50
ZOFIA ROGOWSKA WBP Tarnów
CZY JUŻ SAMORZĄDOWA?
Na tak sformułowane pytanie w tytule, a odnoszące się
do Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Tarnowie, na
leżałoby odpowiedzieć, że jedynie częściowo, lecz w zamy-
śle organizacyjnym i nadziejach na dobrą finansową passę
miasta, biblioteka publiczna, służąca mieszkańcom miasta,
niewątpliwie stanie się w pełni samorządową.
Rozwiązanie, jakie przyjął Zarząd Miasta Tarnów i dy
rektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Tarnowie, a
potwierdzone umową zawartą na okres 1991 roku, pozostawia
Y/BP w dotychczasowym kształcie, dzieląc obowiązki wobec
sieci siiejskiej WBP między Zarząd Miasta (1 ,8 mld. zł do
tacji na utrzymania 15 f il ii miejskich, ich pracowników i
zastępcy dyrektora ds. sieci miejskiej), a WBP (1,5 mld.
zł na pozostałe działy merytoryczne służące głównie tarno
wianom).
Uważam, że jest to rozsądny krok ze strony Prezydenta
Tarnowa i Dyrektora WBP w Tarnowie, oby tylko radni na se
sji zaakceptowali obowiązki finansowe miasta wobec filii
bibliotecznych.
Pierwszy akt przechodzenia do całkowitego "władania"
samorządowymi bibliotekami w Tarnowie rozegrał się rozsąd
nie i sympatycznie. Zastępcą dyrektora ds. sieci miejskiej
WBP została starszy kustosz mgr Janina K a n i a , pracu
jąca od 16 lat w WEP.
Obawy budzi niepewna sytuacja bibliotek terenowych,
których władze na razie, licząc na wyrównawcze dotacje
państwowe, powstrzymały wyraźne chęci do rozstrzygania ne
gatywnego o przyszłości bibliotek. Jak długo jednak biedne
samorządy powstrzymają się od najgorszego?
51
KRONIKA WBP TARNÓW - 1990
S T Y C Z B lf
12 S p o t k a n i e członków KLUBU MŁODYCH POETÓW z opiekunem literackim Andrzejem Grabowskim w sprawie wydawania "Gazety Autorów z Tarczą” . W ciągu roku 8 spotkań w Oddziale dla Dzieci i Młodzieży, pierwszy numer "Gazety" 4 IV .1990 r.
18 W 50. rocznicę śmierci Kazimierza Przerwy-Tetmajera w y s t a w k i książek (Czytelnia Naukowa, filie nr 6, 14, 17).
23-25 Trzy p r e l e k c j e mgr Aliny Śmiszkiewicz "Zachwianie pozycji mocarstwowej Polski w 17. w . , rozbiory, powstania narodowe, program pracy niepodległościowej Józefa Piłsudskiego, budowa Ojczyzny w okresie międzywojennym, czwarty rozbiór Polski w 1939 r ." (dla uczniów kl. VIIIb , VIIb, VIIc SP nr 2\
24,30 W Oddziale dla Dzieci i Młodzieży z g a d u jz g a d u l a , zabawa, inscenizacja utworu Ewy Szel- burg-Zarembiny KRÓLESTWO BAJKI (również 10 I I ; .
30 W y s t a w a obrazów (K. Baniowska-Stąsiek, T* Szuszkiewicz, J. Jakima-Zerek, E. Helski) KWIATY I IMPRESJE LONDYŃSKIE (Pilia miejska WBP nr 2).
L U T Y
1 W y s t a w a urządzona przez kier. Wypożyczalni dla Dorosłych Marię Iwaneczko: JAROSŁAW IWASZKIEWICZ- NESTOR LITERATURY WSPÓŁCZESNEJ.
16 P r e l e k c j a dr. Jerzego Jarzębs kiego - pracownika naukowego UJ: SŁAWOMIR MROŻEK - POLITYKA I CIAŁO.
15, Trzy p r e l e k c j e mgr Jolanty Karszalskiej -21,23 kier. Zbiorów Specjalnych: JAK ZMIENIAŁA SIĘ KSIĄŻKA
NA PRZESTRZENI WIEKÓW (dla uczniów kl. VIIIa , VIIIb ,, VIIIc SP nr 3 ).
17, Trzy p r e l e k c j e mgr Jolanty Marszalakiej:20,27 BIBLIOTEKA RODOWA SANGUSZKÓW. CZASY I MIEJSCA (dla
bibliotekarzy sieci miejskiej WBP i uczniów kl. VIII SP nr 3 ) , GENERAŁOWIE POWSTANIA LISTOPADOWEGO W LISTACH DO WŁADYSŁAWA SANGUSZKI (dla uczniów kl. III Liceum Ogólnokształcącego).
52
l o t y
24 Trzy p r e l e k c j e mgr Aliny Śnlezkiewica: WALKA 0 5I3PCDLEGŁ0SC POLSKI OD 17. W. DO CZASÓW DZISIEJSZYCH (dla dorosłych użytkowników WBr, 14 III dla uczniów kl. VIla SP ar 2).
26 PRACA I3PORJ£ACYJHO-3IBLIOGRAPICZHA W BIBLIOTECE PUBLICZNEJ (dla uczestników szkolenia rejonowego w MGBP w Brzesku).
K A H Z 3 C
5 S p o t k a n i e pracowników WSP z okazji Dnia Kobiet. P r e l e k c j a mgr Jolanty Karssalakiej:SŁAWNE PANIE Z BODO KSIĄŻĄT SANGUSZKÓW; agr Alina śaiszklowlos: Recytacja Pieśni II "Rusałka" z powieści poetyckiej "Żmija" Juliusza Słowackiego, wspólne oglądnięcie z kasety rideo tarnowskiego występu Jacka Fedorowicza.
13 S z k o l e n i e bibliotekarzy rejonu tarnowskiego. Dyr. mgr Zofia Rogowska, instr. Genowefa Jakuba*: 0-CENA DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK, ANALIZA WYNIKÓW SA PODSTAWIE SPRAWOZDAĆ GUS ZA ROK 1939, mgr Janina Kania: PRZEGLĄD NAJCIEKAWSZYCH SOWCŚCI WYDAWNICZYCH W 1989 R . , mgr Jolanta Marszalaka: DZIEJE BIBLIOTEKI RODOWEJ KSIĄŻĄT SANGUSZKÓW.
17 W ramach s z k o l e n i a bibliotekarzy sieci miejskiej WBP obejrzenie z kasety video filmu GULAG.
20 P r e l e k c j a dziennikarza SaslMisrza Kani: JAKROZWIJAŁA SI? LITERATURA KATOLICKA W POLSCE (czytelnia filii miejskiej nr 2 ).
21 P r e l e k c j a agr. Romana Brzozowskiego - pracownika WBP Tarnów: WĄTKI UNICKIE W LITERATURZE POL-
. SKIEJ w czasie rejonowego szkolenia bibliotekarzy w Bochni. S p o t k a n i e z pisarzem Zbigniswe* Święche*.
27 P r e l e k c j a mgr Jolanty Karssalskisj: JAKZMIENIAŁA SI? K3IAŻKA NA PRZESTRZENI WIEKÓW {dla kl. VIIIa i YIIIć SP ńr 5 ) .
K W I E C I E Ń
2 S p o t k a n i e bibliotekarzy z senatorem Andrzejem Fenrychem, posłem Zdzisławem Czarnobilskim oraz posłem Władysławem Żabińskim i przedstawienie im potrzeb bibliotek przez dyr. mgr Zofię Rogowską i przewodniczącą Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" mgr Alinę Smiszkiewio* (obydwie wręczyły też gościom pisma z prośbą o pomoc dla Bibliotek Ziemi Tarnowskiej).
5 W y s t a w a KATYlł przygotowana przez. mgr Alinę śaiszkiewicz w Dziale Informaeyjno-Bibl_ograficznym.
10 K o n k u r s na najciekawszą dekorację świąteczną (lilia miejska WBP nr 5 i nr 9).
17 Otwarcie Filii miejskiej nr 18 przy ulicy Romanowi- cza. Jej kierownik mgr Roma* Brzozowski objaśnił gościom urządzoną przez siebie wystawę KATYS.
21 W ramach s z k o l e n i a pracowników sieci miejskiej WBP p r e l e k c j a mgr Jolanty Marszal-Skiaj: ZYGMUNT KRASIŃSKI W USTACH DO IZAEELLI SAN- GUSZKOWEJ, obejrzenie w y s t a w TARNÓW-DZIEJE HA PODSTAWIE WYKOPALISK. RYSUNKÓW, DOKUMENTÓW (Muzeum Okręgowe w Ratuszu3 i ROMOWIE W CIĄGU WIEKÓW (Oddział etnograficzny Muzeum).
25 K o n k u r s pisemny dla uczniów kl. VII i VIII r CO WIEM 0 ŻYCIU I TWÓRCZOŚCI JULIUSZA SŁOWACKIEGO (Czytelnia f ilii miejskiej nr 9).
M A J
2 W y s t a w a TATRY W LITERATURZE urządzona przez kier. Wypożyczalni dla Dorosłych - Marię Iwamecżko i kier. Czytelni Naukowej - Izabelę Skrzyńską.
2,7 Trzy p o g a d a n k i na temat roli biblioteki14 wygłoszone przez mgr Tareaę Wąs dla dzieci młodszych.
7,9» Cztery p o g a d a n k i Barbary Bis: BIBLIOTEKA-10,15 JEJ HISTORIA I ORGANIZACJA dla młodzieży szkoły pod
stawowej.
7 ,9 , Pięć p r e l e k c j i mgr Jolanty Marszalskiei:11,17 JAK ZMIENIAŁA SIE BIBLIOTEKA NA PRZESTRZENI WIEKÓW
oraz BIBLIOTEKI RODOWE I FUNDACYJNE (dla uczniów kl. VIIIc , VIIa, VIIc SP nr 4 , VIIIa SP nr 5 , członków Towarzystwa Przyjaciół Książki w Bochni).
54