Bon Phap Gioi - Nguyen Van Hai

8/3/2019 Bon Phap Gioi - Nguyen Van Hai

1/27

BN PHP GIIHng Dng Nguyn Vn Hai

Ngunhttp://thuvienhoasen.org

Chuyn sang ebook 28-7-2009Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Websi te http://www.phatphaponline.org

Mc Lc

Tm chng sanh l Nh Lai tng, l Nht php gii.S, L, v L S v ngi php gii.S s v ngi php gii.

---o0o---

Tm chng sanh l Nh Lai tng, l Nht php gii.

Trong li ni u ca tp Lun gii Lun i tha khi tn, Php Tng c kin phn loi bnh ngh v Pht hc thnh bn gio: (1) Tiu tha(Hinayna); (2) Trung qun (Madhyamika); (3) Du gi (Yogacara); v (4)

Nh Lai tng (Tathgata-garbha). Trong s kinh lun ch yu ca gio lNh Lai Tng, Ngi k n kinh Lng gi, Cu cnh nht tha bo tnh lun,v lun i tha khi tn. Theo Ngi, gio l Nh Lai tng l gio l v L

S dung thng v ngi.

Theo s ng hc gi, Lun i tha khi tn c th xem nh tiu biu ccim trong qu trnh khai trin khi nim Nh Lai tng. T tng ch oca lun ny ta vo nim tin mt Thc ti cu cnh chu bin hm dung

bao trm tt c php th gian v xut th gian. Ni theo ngn ng th tcthi l "Nht Tm", cn gi l "Tm chng sanh", "Tm tng" hay"Tm tnh" tc "t tnh ca Tm", ... ng nh Kh kinh chp: "V bttng th php gii lu, mc bt hon qui th php gii" (Dch: Khng cmt php no chng t Tm ny m lu xut, v cng khng c mt phpno chng tr v Tm ny).

Theo Lun i tha khi tn, Nht Tm c hai tng: (1) tng Chn nh,ch ring v phn th tnh chn tm thanh tnh; d nh "tnh trong sch" canc; v (2) tng nhn duyn sanh dit, ch chung cho th, tng, v dngca Chn Vng ha hp; d nh "tnh trong sch" v "tng nh c" lnln ca nc. Tng v Dng khng ri Th, Th khng ri Tng v
http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Giang%20Kinh/Kinh%20Ba%20La%20Mat/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Giang%20Kinh/Kinh%20Ba%20La%20Mat/


2/27

Dng; cng nh nc khng ri sng, sng khng ri nc. Nh th, th,tng, v dng tng tc. Bi vy nu ng v phn Chn nh m lun,thi tuy thanh tnh bt bin m vn ty duyn sanh dit; cn ng v phnsanh dit m nhn thi tuy ty duyn sai bit m vn nh nh bt bin.

Chn nh l "tng th" ca Nht Tm, ci tm tnh khng sanh khng ditv bao trm tt c nhn qu, thnh phm, y bo chnh bo, v..v... Bi thnn nguyn vn ch Hn gi l "Nht php gii i tng tng php mnth". Ngha l, Chn nh l th ca Nht php gii. "Nht" ch cho s bnhng bt nh; Chn nh l "nhn", l "ging", l "bn nng" sanh ra tt ccc php, nn gi l "Nht php gii" [Mt ngha ca "gii" l nhn; BinTrung bin lun gii thch: "Do ngha l nhn ca Thnh php nn gi lPhp gii, v ht thy Thnh php duyn vo y m pht sinh"]. Nht phpgii l ton tnh ca v tr. ni Nht php gii ny, c th phn ra tng

tng (th) v bit tng (mun php sai khc). Tm Chn nh l "tngtng" (tng chung) ca tt c php; th tnh n bnh ng, song cng tmthu tt c tng, nn gi l "i". Ch "php" ngha l "gi gn t tnh vlm cho ngi hiu bit". Ch "mn" ngha l ra vo thng sut. Tt cchng sanh c th do php mn ny tu hnh, n c mc ch cu cnhtc thnh Pht.

Nh Lai tng l "tng tng" ca Nht Tm. Nh Lai tng tuy cng thanhtnh nh Chn nh, nhng cn b phin no che ph, lm nhn cho ng,nn Lun ni "Do Nh Lai tng m c Tm sanh dit; ngha l Chn (khng

sanh dit) Vng (sanh dit) ha hip, khng phi mt, khng phi khc, gil thc A li da (tng nhn duyn sanh dit ca Nht Tm). Thc ny tmthu tt c cc php v xut sanh tt c cc php."

Thc A li da ch cho ci "Th, Tng, v Dng" v nhim v tnh ha hipca Nht Tm. Nu d Chn nh nh "tnh t" ca nc, thi Nh Laitng d nh "nc" (hnh tng ca nc), v A li da nh "sng" (dngca nc). Trong sng gm c tnh t v nc. Th l thc A li da (Tmsanh dit) gm c th, tng, v dng v nhim v tnh h tc ca Tm.

Qua ba khi nim Chn nh, Nh Lai tng, v thc A li da, ch yu caLun i tha khi tn l gii thch tng tn v ci tng ty duyn caChn nh bt bin ca Bt nh. Bt nh ng trn lp trng l th hocl nim bt bin bt ng m gii thch rng th gii hin tng l do chptrc v biu tng h tng kt hp m xut sanh. l m my v minhche lp Chn nh, v m my li do kt qu ca mt hnh thi nht nh


3/27

no nm sn ngay trong Chn nh m pht sinh. Nu da vo bn thca vn hu kin thit mt th gii l nim gi l Chn nh c tnh cch

bt bin nh vy thi th hi trong th gii l nim vn hu sinh khinh th no? Theo Lun i tha khi tn, l do ca Chn nh ty duyn ldo "ht nhin mt nim v minh sinh khi".

Theo trn, Thc ti c xem nh giao tuyn ca hai mt trt t: trt tTuyt i tc Chn nh v trt t hin tng tc nhn duyn sanh dit. Do, Thc ti ng thi hm dung c hai trt t y. Trt t Tuyt i tuy quannim nh siu vit nhng vn xem nh khng ngoi tm trt t hintng. V trt t hin tng quan nim theo th tc nhng vn xem nhkhng ngoi tm trt t Tuyt i. Ni cch khc, trn phng din bnth lun c hai trt t ng nht v trn phng din nhn thc lun thichng sai bit. Bi tng Trung lun XXV.19 m t rt chnh xc quan h

gia hai trt t :

Nit bn d th gianV hu thiu phn bitTh gian d nit bnDic v thiu phn bit.

Dch l: Gia nit bn (Tuyt i) v th gian (Hin tng) khng c mymay sai bit. Gia th gian v nit bn cng khng c cht g sai bit.

Con ngi cng th, chim v tr tn ti trn giao tuyn ca hai trt t, Tuyti v hin tng. Mt mt, ng th con ngi l Chn nh nhng mtkhc vn b chi phi bi trt t hin tng, hu hn, v phm tc. Ta c thgi tn ci trng thi tn ti nh th l Nh Lai tng. ng nh Php Tngnh ngha, Nht tm l Nh Lai tng.

Trong kinh in i tha thuc h t tng Nh Lai tng c bn dch "Phtthuyt Bt tng bt gim kinh" ca B Lu Chi. Kinh m u vi cu hica X Li Pht v s lng tng hay gim ca chng sinh trong dng sinht. Pht gii thch, trong Nht php gii, khng c s tng gim. T ngha

Nht php gii, cc khi nim tng t c gii thiu: "Thm thm nghal nht ngha , ... l chng sinh gii, ... l Nh Lai tng, ... l Phpthn". (Thng Man ging lun. Tu S)

Tm li, Nht php gii hay Php gii l Php thn thng tr, l s ythng hng bt bin lm ni nng ta chn tht cho chng sinh, l nguynl duy tr v xut sinh mi hin tng. nim v bn Php gii khi sng


4/27


5/27

gio l ca i tha Chung gio, s l nht th. Nh Lai tng duyn khi lc im ca gio l ny.

L s v ngi l mt cch ni khc cu "Sc tc th Khng, Khng tc thsc" ca Bt nh. Theo l duyn khi, l s v ngi c ngha l s hin hucc php do duyn sinh khng mu thun vi tnh Khng ca chng. Chnhdo tnh Khng, tnh v t tnh, cc php mi c th ng thi hin khi vcng ng hin hu thnh mt Nht th v h tng giao thip. Thngngy ta th nghim nguyn l tng dung v ngi gia s tn ti gi hu cas vt vi tnh cch v thng ca chng. V thng tng ng vi l tnhKhng ca s vt.

Php gii qun ca Thun nu ra mi php qun l s v ngi.

Qun st:(1) L dung thng S. L tc tnh Khng l v cng, khng bin gii. Trili, S tc s vt thi hu hn, c bin gii. Tnh Khng th hin trn yni mi v khp tt c s hoc php, bi v tnh Khng l bt kh phn,khng phn chia ring khc. Do , trong mi mt vi trn th hin vin mntnh Khng rng ln v cng v tn.

Th d: nh lut vt l hc v sc ht vn vt hiu nghim bt c khi nov bt c u trong v tr. Theo ngha , L c xem nh bt kh phn,

khng c bin gii hay gii hn. Tri li vn vt trong v tr tc S u bgii hn v c bin gii. V L khng th chia ct nn ton th ch khngphi nhng mnh phn ca L dung thng S. V li, lm th no mt phnca nh lut sc ht vn vt m c tc dng c?

Qun st:

(2) S dung thng L. Tnh Khng ca mt s ring bit ng nht vi tnhKhng ca mi s khc. Do tng ng m tnh Khng ca mt s ha hpvi tnh Khng ca tt c s, bng bc ton th v tr. Ni nh vy khng

khc g ni rng khong khng trong mt nguyn t l mt vi ton thkhong khng ca h khng. Hoc l ni rng tnh v thng ca mt svt l mt vi tnh v thng ca tt c s vt. S c bin gii v hu hn,cn L thi v cng v khng bin gii. Tuy th, ci hu hn "S" honton ng nht vi ci "L" v hn. Ti sao? Ti v bn cht nguyn s caS l Khng, l L. y chnh l Sc Khng tng tc hay ng th tcKhng. Bi th cho nn mt vi trn c th dung thng ton th v tr m


6/27

khng my may trng dn. Mt vi trn c th dung thng ton th v trthi ht thy mi php cng th. iu ng lu y l do quy thu S voL nh vy m sanh xut S s v ngi php gii.

Ngi Thun ni: "Tr c ca ngi thng khng th no hiu cnguyn l L S v ngi. Khng mt n d no c th din t chnh xcnguyn l . Tuy nhin v bt buc phi lm sng t vn nn mi vin rath d sau y.

D nh ton th i dng th hin trong mt sng m khng h thu hp li.Mt sng nh dung thng i dng bao la m khng phng ln thm chtno. Tuy ng thi hin khi khp tt c sng, i dng vn khng v vym phn tn thnh nhiu. Tuy trong tt c sng u ng thi th hin idng nhng chng khng l mt. Khi i dng dung thng mt sng,

khng c g ngn ngi i dng dung thng tt c sng khc. Khi mt sngdung thng i dng thi tt c sng khc cng dung thng ton th idng nh n, khng c bt k chng ngi no gia chng."

Ngi Trng Qun ch gii d y nh sau.

"i dng l biu tng L v sng l biu tng S ... Lm th no c idng cha trong mt sng? Cha c l v i dng bt kh phn. Lmth no L bao la cha trong mt S? Cha c l v L khng th b chiact. Mt sng dung thng ton th i dng bi ti n ng nht vi i

dng. Mt vi trn dung thng ton L bi ti vi trn v L l mt. ..."

Phn tch:

Cu "Ton th i dng th hin trong mt sng m khng h thu hp li"c th hiu rng vi hc thc, t nhng d kin cht liu tm ra trong mtsng ta c th suy on cht liu trong ton i dng. Bi th m idng khng cn thu hp li c dung cha trong mt t sng nh.Cu "Mt sng nh dung thng i dng bao la m khng phng ln thmcht no" tht l kh hiu i vi kinh nghim thng thng. Ti v nhn

thc th tc b hn cuc trn mi phng din do bi nhng khung nimthin kin v trong vng kim ta ca khng thi gian. Cn phi c nhnquan Vin dung ca Hoa nghim, soi thy mun vt trong mt nim (nhttm kin chiu), khng b hn nh trong bt c gii hn khng thi gianno, mi c th nhn thy l th ca Chn Khng trong mi mt vi trn vmi mt vi trn bao hm ton th v tr m khng thay i kch thc.


7/27

C ngi nu cu hi: "Nu L bao trm mt nguyn t vi ton th ca n,thi ti sao n khng thu nh li? Nu L khng thu nh li va bng kchthc ca nguyn t, lm th no ni c rng ton th ca L an tr trongnguyn t? Ngoi ra, khi mt nguyn t bao trm th ln ca L, thi ti saon khng trng bng rng ln? Nu nguyn t khng bnh ng vi L vkhng tr thnh rng ln thi lm sao n bao trm th ln ca L? Lp lunnh vy tht l mu thun v khng hp l cht no."

ng l c th tr li mt cch n gin ngn gn rng vn m cu hinu ra l do kin chp vn vt c t tnh (Svabhva). Ch c nhn quan vindung Hoa nghim vt thot hon ton ht thy mi khung nim t tnhmi thy r vn vt h nhp h tc, bnh ng bt nh, trong h thng quanh ton din, ng thi sinh khi v hoi dit, hp tc v i chi, ha hpv phn cch gia L v S. Nhng ngi Thun khng lm nh th m

tri li sau y Ngi kin nhn trnh by thng sut nhiu kha cnh ca cchph bnh theo thuyt tnh Khng tr li cu hi trn.

Qun st:

t L v S mt i mt, chng khng phi mt khng phi khc; do chng h dung h nhip. Tuy vy trt t v v tr tng i ca chng khngh b ph hoi.

Trc tin, nhn S t L pht hin bn nguyn l: (a) Bi ti L khng sai

khc S, ton th L an tr trong mi S. (b) Bi ti L v S khng ngnht cho nn ton th L tri rng v cng tn. (c) Bi ti phi nht l phi d,nn L th v bin hon ton an tr trong mt nguyn t. (d) Bi ti phi dl phi nht, nn L th ca mt nguyn t l v bin v. khng phn ha.

Th n nhn L t S, cng thy xut hin bn nguyn l: (a) Bi ti L vS khng sai khc, nn mt nguyn t bao trm ton th L. (b) Bi ti Lv S khng ng nht nn c th nguyn t khng b tn hi. (c) Bi ti phinht l phi d, nn mt nguyn t nh b bao trm ton th v hn ca L.(d) Bi ti phi d l phi nht, nn nguyn t khng trng dn khi bao trmL v hn.

Phn tch:

Pht biu trn l mt cch ph bnh theo thuyt tnh Khng. Nguyn l (a) cp vn hp, tc tng hp hay hp nht. Nguyn l (b) cp vn ly, tc phn ly hay ly tn. Nh th c ngha l quan nim vin dung khng


8/27

hon ton quy thu mi sai khc v mt ton th khng sai khc, m ngoi racn bao hm c s phn ly hay ly tn. Khng k l tng hp hay phn tn,min gii tr hon ton t kin chp ng, qun cc v t tnh thi nm vngchc nhn quan vin dung ca Hoa nghim. Theo thut ng Trung qun,nguyn l (a) l Chn v nguyn l (b) l tc .

Hai nguyn l (c) v (d) pht biu tnh phi nht phi d ca vn hu, "khngphi l ci y, cng khng phi l ci khc", ngha l mun ni ln rng cith gii thin sai vn bit ca nhng gi tng chnh l cnh gii ca tnhKhng. Theo lun l hnh thc ta c th vit Phi nht l ~(P = P) v Phi dl ~(~(P = P)). Nh th c th vit "Phi nht tc Phi d" l "~(P = P) =~(~(P = P))" hay gn hn "A = ~A". l phng trnh "A = phi A" biudin tnh Khng.

n y, i phng hi: "Khi L v bin bao trm mt nguyn t, thi Lth c ng thi an tr trong cc nguyn t khc hay khng? Nu c, thinh vy ngha l L hin hu pha ngoi nguyn t; do L khng tht shon ton bao trm mt nguyn t. Mt khc, nu khng, thi khng th borng L bao trm ht thy mi vt (S). Qu c mu thun trong l lun."

Ngi Thun tr li: "Ti v L c tnh dung (ngha l bng bc khp ni,iu ha, v hp nht) v ti v vn vt h tng giao thip ton din khngngn ngi nn chn l Vin dung hin hu c trong ln ngoi (L v S)m khng b chng ngi ngn tr. gii thch tng tn im ny, bn l

do c nu ra ty theo quan im trong v ngoi ca L v S.

Phn tch:

Yu ch ca lun chng trn l bi ti L v S hon ton nhip nhp trongmt ton th vin dung, nn c hai u c trong ln ngoi; do , khng cg l mu thun trong l lun. Cu "ti v vn vt h tng giao thip tondin khng ngn ngi nn chn l Vin dung hin hu c trong ln ngoi(L v S) m khng b chng ngi ngn tr" hm Php gii th t tcs s v ngi php gii, v do cho thy khng th no ni n L s vngi m khng ni n S s v ngi. Hai vn khng th tch bit ringnhau.

Qun st:

Trn quan im L, c bn l do:


9/27


10/27

Qun st:

Trn quan im S, c bn l do:

(a) iu mt vt cha L vi ton th ca n khng ngn tr ht thy cc vt

khc cng cha L ton vn.

(b) iu tt c mi vt bao trm L khng ngn tr mt nguyn t bao trmton vn L. Do , hin hu ngoi l hin hu trong.

(c) Bi ti ht thy mi vt ng thi bao trm L bng mi cch v micch, nn ht thy mi vt u hon ton trong L v ng thi ngoi Lkhng chng ngi.

(d) Bi ti tt c cc vt sai khc khng tn hi nhau bng cch i chi lnnhau, nn chng trong chng ngoi.

Phn tch:

Trong l do (c), " trong L" c ngha l mi mt v ht thy c th S baotrm L ton th; " ngoi L" c ngha l cp S/L ny khng hn l cpS/L y. Cu "chng trong chng ngoi" trong l do (d) tung nh nhcli thuyt Nh : Theo tc , c th A khng th ni l cha trong c th B;

bi v nu A cha c trong B thi trt t trong th gian gii s b tn hi

hay ph hy. Mt khc, theo Chn thi c th A khng ngoi B bi vchng h tc trong L.

Qun st:

(3) S y c vo L m hin khi. S vt hin hu l do khng c yu tnhquyt nh. Theo nh ngha, bt c ci g t hu v tuyt i tt khng thnng vo bt c ci g khc n. Do , s vt no nng vo iu kinnhn duyn sinh khi nu c t tnh thi khng th tn ti. ng nhkhu quyt lng danh ca B tt Long Th: "Do tnh Khng m tt c php

c thnh tu v hp l".

(4) Do S m L c hin by. Khi S nhip nhp L thi S ha Khngv L hin by. Cng nh tnh v thng c nhn thy trong s tn tigi hu ca vn php. cng l ngha ca cu kinh: "Tt c php u lPht php".


11/27

(5) Do L m la b S. Nh tr qun Khng, cng bit r ht thy s vt l"v thng, hu vi, do nhn duyn sinh khi, chu s on tn, chu s hoidit, chu s ly tham, chu s on dit". Do thng tri nh vy m "hngn ym ly, ly tham, on dit", v gii thot.

(6) L c th b S che ph. ngha ny c cha trong cu kinh: "Lynht thit ch tng tc danh ch Pht" (Dch: La tt c tng, l Pht;Kinh Kim Cang). Kinh Hoa nghim cng c cu: "Pht t! Khng mtchng sanh no m chng c tr tu (Pht tnh) ca Nh Lai. Nhngchng chng chng ng tht hin ra l v bi chng cn vng tngchp trc."

(7) L ng nht S. L khng nm ngoi S; L l v t tnh. Ni khc,tnh Khng t n khng c yu tnh quyt nh. Ngoi ra, S ty thuc L;

bn tnh ca S trng rng nh h khng, do tng quan m tr thnh hinhu. Do , L S ng nht. D nh nc v sng. Bi sng chnh lnc, nn khng sng no l khng c tnh t. V vy m ni rng nc lsng.

(8) S ng nht L. S do nhn duyn sinh khi tt v t tnh nn vi tnhKhng l mt. Cc lun s Pht gio thng quan nim hin hu l s luchuyn lin tc cc st na c kh nng tc ng, bi th cho nn cui cngs sanh khi ng nht vi s hoi dit ca s vt. Cng c th ly nc vsng lm d. Khi sng chuyn ng thi sng v nc l mt.

(9) L khng phi l S. Ci tnh Khng ng nht vi S tht ra khngphi l S theo ng ngha ca S. L do: Chn tnh khc vi vng tnghay gi tng. Php duyn sinh khng ging php lm duyn. Cng nhnc tuy l sng nhng khng phi l sng tht v chuyn ng v tnh tkhng ging nhau.

(10) S khng phi l L. S tng khng phi l bn th. Nh sng tuyhon ton l nc nhng v sng l chuyn ng v chuyn ng khng ctnh t nn sng v nc khc nhau.

Mi phng din l s v ngi va trnh by trn l nhng hnh thc tcdng khc nhau ca l duyn khi. Nhn S t L, thi thy thnh v hoi,hp v ly. Nhn L t S, thi thy hin by v che ph, mt v nhiu. lnhng php qun m ngi Thun ch by nhm th nghim nguyn lvn php ng thi cu khi, ng thi h nhip, v ng thi h dung hu


12/27

chng t l s v ngi php gii, mt ton th nhp nhng trong ng vd tr thnh ha hp, L v S h tc h nhp.

L v S h tc h nhp c th biu th bng hai dng phng trnh din tcc php ton n gin (cng, tr, nhn, chia) ca S hc. l:

(1) 1 + 2 = 3 v (2) (1 + 2) - 3 = 0

Dng th nht [1 + 2 = 3] l mt th d v trc qun tng hp phn on(intuitive synthetic judgment). Phng trnh cho thy bt k php ton shc no (cng, tr, nhn, chia) cng chuyn hp hai hay nhiu s nguynthnh mt s nguyn v do din t s tng quan nhip nhp gia mt vnhiu.

Dng th hai [(1 + 2) - 3 = 0] phn nh ngha nht a tng tc (mutualityof one and many) ca dng th nht. Hai v ca phng trnh c dng nyquy chiu v cng chung mt thc ti im, mt cn bn hu php theo lutng quy nht (tdtmya; Principle of Identity). S zero l biu tng cacn bn hu php y. Nu mt v nhiu, c th v tng th khng bao hmv dung np ln nhau tt nhin s zero khng hin ra trong v sau!

Nh vy, hai dng phng trnh ni trn xem nh biu hin nguyn l L Sv ngi. Ni theo Lun i tha khi tn, thi hai dng phng trnh ny

ph din cu trc "Nht Tm (chng sanh tm), nh Mn (tm Chn nh v

tm sai bit), v tam i (th ln, tng ln, dng ln)" ca Php i tha.

Qun tng s h tng l thuc v s ng thi cu khi ca tnh Khngv hin hu, ca L v S, "B tt t chi ng nht mnh vi Tuyt i,

bi v ng nht nh th l chn ng nhng rung ng ca con tim angrung cm trc th gii sai bit v bt n. Ni cch khc, vi con mt caThanh tnh tuyt i, B tt trc nhn Nh tnh (Tathat) ca vn hu, v l tnh Khng (Snyat), nhng con mt kia vn m, nhn vo thin sai vn

bit, ngha l nhn vo th gii ca v minh v kh ly. Ni theo chuynmn, ci gi l "Qun Khng bt chng" (Na bhtakotim skstkaroti;

Khng th chng Thc t ).

Ti sao, v bng cch no, B tt li c th thnh tu c cng trnh kdiu ny: trong nhng khng l trong? Mu thun ny nm ngay trong tth ca Bt nh, v Bt nh khng ch l ci nhn tr nng soi vo tnh Khngca vn hu; n l mt ci phng mnh ca xc cm phng vo nhng thcti ang m rng cho tm nguyn. Bt nh nh th ch thc l thng nht


13/27

trong n ci thy bit v ci cm thy. Kha cnh tnh cm c gi l"Phng tin thin xo" (Upyakausalya). Bt nh ngay trong t th n tcng Phng tin thc hin mt k hoch cu ton din cho ht thychng sanh. Ci lun l mu thun ny c th coi nh l bin chng phpca Bt nh." (Thin lun. D. T. Suzuki. Tp H. Tu S dch).

---o0o---

S s v ngi php gii.

S php gii, l php gii, v l s v ngi php gii ch l nhng phngtin thuyt ging nhm dn n s s v ngi php gii. Tht vy, trong ls v ngi php gii, em tt c s (S) quy thu vo L chng nhng thitlp mt ton th khng sai bit m hn na to thnh mt th gii vin ton

nhp nhng ha iu, nng ng v v ngi, kt dt li hay ng nht ha ttc thc ti d bit hay i nghch. Thc ra, s quy thu S vo L l mt lunchng nhm khai th cho ngi d hiu, ch s s v ngi php gii t nhin hu khng cn n lun l thng tc hay mang mt bn sc i i,tng i no c. Php gii duy nht hin hu l s s v ngi php gii.

Trong th gii mi mt vt th c bit ng nht vi mi vt th c bitkhc m tt c nhng gii hn phn cch gia chng thy u b bi b.Chng h tng giao thip ton din trong nhng tng quan v tn v vngi. S h tng giao thip ca hin hu trong s s v ngi php gii

khng th thu t bng suy l hay tng tng. N l kinh nghim tm linhc trc tip cm nghim khng cn nh n biu tng hay tr nng. Suylun v ni nng ch lu tm n ci nhn "mt ny" m thi. "Mt ny, cnhin l th gii ca chng ta, ni honh hnh ca nhng sai bit. ... ... ...Chng no chng ta cn 'bn ny', thi cha d g chp nhn ni hai tng i chi thng nhau v chi b ln nhau. C, khng th chi l khngc; lm, khng th bo l khng lm; c v khng c, lm v khng lm, thv bt th l nhng th chng chi nhau." Phi thay i v tr, i sang b bnkia, b ca tnh Khng v Nht thit tr, o mt nhn vn hu t v tr mi

m ny thi mi c c ci nhn quan Vin dung. "Cui cng ri s thy,bt k nhng mu thun, nhng ti tm, nhng tru tng, huyn hoc, sthy s th trong sut l lng vn m 'mt kia' cng vi 'mt ny'" (Thinlun. D. T. Suzuki. Tp H. Tu S dch gii).

Khi nim v tp hp v hn cc s nguyn t nhin 1, 2, 3, ..., n, n+1, ... cth gip lm sng t mt phn no cu trc h tng giao thip ton din


14/27

ca hin hu trong s s v ngi php gii. Trc ht, hy dng k hiu {n} biu tng dy s v hn cc hng t ca tp hp cc s nguyn t nhin:{n} = 1, 2, 3, ..., n, n+1, ... ... ... Ch "n" trong {n} c tn gi l to sinh tca dy s v hn cc s nguyn t nhin v do n m ta khai trin c dys v tn ny bng cch ln lt theo th t thay n = 1, n = 2, n = 3, ... ... ...Theo Php Tng, mi hng t n, c th c coi l c tng quan vi nhnghng t khc trn hai phng din: tn ti v tc dng. Qu vy, hng t nc th hiu theo hai ngha khc nhau nh th.

Trn phng din tng quan tn ti hay tnh, mi tng quan gi ltng tc, ngha l ng nht. Theo ngha ny, mt mt to sinh t n ngnht vi bt c hng t no ca dy s. Nu n = 1, th ta c hng t 1. Nu n= 2, thi ta c hng t 2, v..v... Mt khc, to sinh t n cng ng nht viton th dy s. Ni cch khc, ton th dy s v hn thu nhip li trong

mt hng t m ta gi l to sinh t n. Nh vy, mi hng t c ngha ldo bi ton th dy s v hn v ton th dy s v hn c ngha l do bito sinh t ng nht vi bt c hng t no ca dy s.

Trn kha cnh tng quan tc dng hay ng, mi hng t ng gp choth cch tng qut ca dy s. Nu gt mt hng t no ra khi dy sthi dy s khng cn tc dng nh l mt dy s na. Khi tch ra khi dys, hng t khng c ngha g c; do , hng t khng tn ti bi v n cgi l hng t ch khi no n nm trong dy s m thi. Khi n ng nht vimi mt hng t ca dy s, th n hu cng; khi n ng nht vi ton th

dy s th n v cng. Tm li, mi hng t n c coi nh bao dung trongn ton th dy s v n khng phi l mt phn t c lp v tch bit khinm trong dy s. chnh l c tnh ca "s s v ngi php gii".

Ton hc phn bit hai th v hn: ng th v hn (actual infinity) vtim th v hn (potential infinity). ng th v hn l v hn ton nguyn,ht thy mi phn t u ng thi cu khi v hin hu. Th d trongtrng hp tp hp s nguyn t nhin, mun nhn thc ng th v hnthi cn c kh nng thy c tt c mi hng t ca dy s nguyn t

nhin ng thi hin ra cng mt lc.Trong Ton hc, mi khi tm cch din t ng th v hn bng ngn nghnh thc thi lun lun nghch l xut hin. Ngn ng ton hc khng kh nng m t ng th v hn, cho nn mi nu ln s hin hu cang th v hn thnh mt tin (axiom), ngha l mt s tht chp nhnkhng chng minh ta vo m thnh lp mi lun chng. Nh vy c


15/27

ngha l tin v ng th v hn s chn tht trong mt s cnh gii no v khng chn tht (gi) trong cc cnh gii khc. Ring trong ci thgii lun hi ny, cc nh Ton hc qu tht khng bit r tin y l chnhay gi! i vi Pht gio, ng th v hn ch c th trc nhn bng cmgic nh l mt kinh nghim qun tng. Trong kinh Hoa nghim, ngth v hn thng c pht biu bng cm t "bt kh thuyt chuyn".

Tim th v hn l v hn thu t bng tr c, bng suy lun. Hy tr li thd lit s v hn s nguyn t nhin {n} = 1, 2, 3, ..., n, n+1, ... ... ....Tim th v hn ca tp hp {n}l kh nng tip din v cng tn php m

bng cch cng thm 1 vo bt c hng t cui no ca dy s thu thng t k tip. y l v hn ca mt th gii m trt t (order) v lng (measure) c th gii thch theo thuyt Php gii duyn khi. T thn caPhp gii c biu tng bng k hiu {n}, hm l phi khng gian, phi

thi gian, bnh ng, v tng, khng sc, nhng c cng nng sanh ra vlng s nguyn. m v ci b m u nng vo s chuyn bin cathc (A li da thc) m hin ra, v nh gi thc lm ni dy lp lp sngthc l cc s duyn khi trn bin tng thc thng tr {n}. Php m, mln hay m xung, to nn dy s nguyn t nhin v hn. Du m tnghay m gim v s v lng ln, dy s nguyn t nhin vn duy tr timth v hn ca n.

Trong tc phm Hoa nghim nht tha thp huyn mn, ngi Tr Nghim, kt ca Hoa nghim tng, dng php m t mt n mi lm th d

minh gii nguyn l Php gii duyn khi. Bi k ca Tinh Tn Lm B tt,kinh Hoa nghim, Phm 20 - D Ma cung k tn cng ni n php m nhsau:

"Nh nng vt b m/ M c ci hay m/ Tnh kia vn khng c/ Nn rphp nh vy.//

V nh php ton s/ Thm mt n v lng/ Php m khng th tnh/ Vtr nn sai khc.//"

Theo Ton hc, nn hiu s mi trong th d m ca Tr Nghim c th lbt c s nguyn no trong dy s v hn cc s nguyn t nhin. S mis dng trong sut ton b kinh Hoa nghim c xem l s hin th tnhhuyn diu v ton ho. Cc s mt, hai, ..., mi l php duyn khi (duynd sinh). Ht thy chng u xut sanh t mt cn bn hu php {n}, vquan h vi nhau. Mt do m m c khng khc hai, hay ba, ..., hay mi


16/27

do m m c, v ht thy chng u do duyn sinh, nhng li khc vi ting"mt" thng c s dng trong ngn ng thng tc: "mt" thng tc biuhin mt vt t hu, c t tnh.

Tr Nghim ct ngha: "Th d v m s n mi cho thy hai pha, phad v pha ng. Pha d cng c hai mt.

(1) Nhiu trong mt, mt trong nhiu. Kinh (Hoa nghim) ni: 'Trongmt: hiu v lng/ Trong v lng: hiu mt/ R kia sanh ln nhau/ Sthnh v s y.//' (Li k ca B tt Vn Th S Li, Phm 9 - Quang minhgic). y l ni theo S.

(2) Mt ng nht nhiu, nhiu ng nht mt, nh c ni trong on B ttbt thi tr (ch tr bc th by), Phm 15 - Thp tr: 'Mt tc l nhiu,

nhiu l mt/ ... Nh vy tt c xoay vn thnh/ Bc bt thi nn v chngni.//' y l ni theo L."

gii thch theo Ton hc, trc ht cn nh rng tp hp v hn snguyn t nhin {n} c c tnh l ta c th thit lp mt s tng ng mt-i-mt (one-to-one correspondence) gia ton th tp hp {n} v mt phnv hn no ca n. Thng thng ta gi s tng ng mt-i-mt l s"bng nhau" v c hai pha u phi c mt "s" phn t bng nhau thi mic th tng ng mt-i-mt. ng hn nn gi l s tng t hay ngdng (similarity). Th d: tp hp ton th cc s nguyn t nhin {n} tng

t tp hp cc s nguyn chn {2n}. em ton th v hn cho tng ngmt-i-mt vi mt phn v hn tng t ca n cn gi l "chiu" tonth vo mt phn ca n. "Chiu" c ngha l thit lp s tng ng mt-i-mt gia hai tp hp v hn tng t.

Ton hc chng minh rng mt khi ta c th chiu mt ton th A vo mtphn A1 ca n, thi ci phn tng t A1 y c th em chiu vo mtphn tng t A2 ca A1. Th d: Chiu tp hp {2n} vo tp hp {4n}, richiu tp hp {4n} vo tp hp {8n}, v..v.... Tip din nh th mi to thnhmt s hun tp "nhiu" vo trong "mt", tc l "nhiu trong mt". Chiungc li t phn tng t ca ton th vo trong ton th tt nhin to ra shin hnh "mt" vo trong "nhiu", ngha l, "mt trong nhiu". l nhn

php chiu trn phng din "S". Trn phng din "L" thi ni theoTon hc, v ton th v hn v phn tng t v hn ca ton th l haing th (equipotent sets; tp hp c "s" phn t bng nhau), cho nn phpchiu em "mt ng nht nhiu, nhiu ng nht mt".


17/27

Tng cng cn ni n s tng t gia php m tng ln v gim xungtrn tp hp s nguyn t nhin vi trt t phng khai v thu nhip trong vtr ton k (holographic universe) do nh vt l hc David Bohm xng.Trong v tr ton k, nguyn l h nhp h tc c tng hnh nh s giaothoa cc lung sng in t, sng m thanh, sng m in t, sng dngin t, v..v... ng nh quan nim "Php gii l mt th gii ca nh sngkhng mang theo bt c hnh dng bng m no. Bn tnh ct yu ca nhsng l hn giao m khng xy ra s ngn ngi hay hy dit ln nhau. Minh sng c nht phn chiu trong chnh n tt c nhng nh sng khc,va ton th, va c bit." (Thin lun. D. T. Suzuki. Tp H. Tu S dchgii)

Bng vo s kin hnh tng v cu trc ca ton th s vt c thu nhiptrong mi mt vng ca nh ton k qua mu hnh nh sng giao thoa, ta c

th suy ra rng trt t ca nh sng chuyn ng bao hm mi th trt tv nhn duyn to nn ton th cu trc vt th c chiu sng. Chng hnnhng ln ngc mt nhn tri ban m, ta c th nhn ra hnh nh canhng cu trc ko cng khp nhng vng khng gian rng ln truyn dnn mt ta qua nhng khong thi gian di hng chc t nm. Th m tt cthu nhip gn li va lt qua con ngi nh b ca mt ta!

David Bohm gi l trt t thu nhip (implicate order) v phn bit th trtt ny vi trt t phng khai (explicate order). Trong vt l hc, trt t

phng khai, v nh m tng ln theo chiu cc hin tng xut sinh, c

ngha l mi mi s vt chim c mt vng khng thi ring bit ca n vnm ngoi nhng vng cc s vt khc chim c. l li nhn c in quathu knh (lens) ch trng vo s phn tch chia ch ra thnh phn ring bit.Tri li, trt t thu nhip, v nh m gim xung, nm trong chuyn ngtruyn dn ca cc sng. Sng truyn dn khp ni v trn nguyn tc, struyn dn thu nhip ton th khng thi gian ca v tr vo trong mimi vng. y, danh t sng ch vo loi sng tun theo nhng nh lutca c hc lng t. Ngha l c tnh gin on khng tng quan nhn quv phi cc b tc ng thi n khi. Ton b chuyn ng thu nhip v

phng khai ca cc sng khng th no nm trong tm mc thy bit cachng ta, ngha l bt kh t ngh v bt kh thuyt. Bohm gi ton bchuyn ng sng y l ton lu (holomovement), cn gi l v tr ton k.V tr ton k ca Bohm c th xem nh tng ng vi s s v ngi phpgii ca Hoa nghim.


18/27

Trong Kim S t Chng, Php Tng dng con s t bng vng lm n d gii thch mi iu cn thng t hiu bit th gii l tng "S sv ngi php gii".

1. Thng hiu l duyn khi (Minh duyn khi).

"Vn tng bn khng, gi duyn phng hu".

Vng khng c bn tnh c nh. Do ti ngh ca tay th kho m thnh hnhmt con s t bng vng. Nh th gi l nhn duyn sinh.

2. Phn bit sc tng vi tnh Khng (Bin sc Khng).

"Huyn php phn nhin, chn khng bt ng".

Hnh tng s t l nh huyn, phi thc. Vng rng tc tnh Khng mi ctht tnh. V s t l phi hu v thn vng l khng phi hu, cho nn mini l sc Khng bt tng ly. La Khng thi sc khng thnh. Khng mla sc thi Khng cng khng hin c. Do c sc thi Khng mi hin l.Tnh Khng khng ngn tr s hin hin nh huyn ca sc.

3. Ni vn tt ba tnh ca cc php (c tam tnh).

"M chi danh tng, ng chi tc chn".

Tam tnh l ba hnh thi hot ng ca tm trong tng quan vi bn tnhca hin hu. Mt l bin k: phn bit s vt sai khc bng danh v tng;hai l y tha: mi tc dng sinh khi u nng ta vo nhau; ba l vinthnh tht: bn tnh tn ti chn tht ca hin hu.

Do tnh bin k s chp m tng con s t c mt bn ng thc hu. Cons t tung nh c tht nhng k tht l gi hu do y tha khi tnh, nghal nng ta vo ci khc nh danh v tng m hin hu. Cht vng rngsau khi thnh hnh s t vn khng c g bin ci. gi l Vin thnh

tht tnh.4. Hin by s la tng mo, hnh dng (Hin v tng).

"Tng tc v tng, phi tng tc tng".


19/27

S t bng vng. Nu ni l vng thi tt c chng l vng rng, khngthy hnh dng con s t u trong c. Bi v vng l vng, khng phil g ht, s t li cng khng phi. Trong L php gii khng mt sc tngno hin hu.

5. Gii thch chn l V sanh (Thuyt v sanh).

"V sanh tc chi sanh, sanh tc v sanh".

Ngay giy pht thy s t hin ra thi chnh l vng hin ra. Khng c gkhc ngoi vng. S t hin n hay bin i, th cht vng ca n khngthm khng bt. l thuyt v sanh, mt cch miu t gin lc L phpgii.

6. Lun bn s phn chia gio l ca Pht thnh nm gio (Lun nggio).

"Cn kh bt ng, thit gio hu d". V cn c, trnh khc nhau, nnchia thnh nm gio php.

(a) Gio php th nht: Thanh vn, cn c vo l duyn khi thy rngkhng c bn ng tht hu nhng thy tht s c cc yu t to nn bn ng

bt thc y. D nh s t xut hin do duyn khi, nn thnh hoi trong mimt v mi khonh khc.

(b) Gio php th hai: Th gio, hng i tha s c, do l duyn khi,hiu r mi l v tnh Khng. D nh bn tnh ca s t l Chn Khng.Mi s vt do nhn duyn sinh u v t tnh, nn rt ro l Khng.

(c) Gio php th ba c trnh cao nht ca i tha: Chung gio, thngt tnh Khng, li cn bit rng v Khng cho nn c. Tc l tnh Khngkhng ngn ngi s xut hin hnh tng nh huyn ca gi hu. D nh st khng c tht, ch l vng rng. Nhng chnh t vng rng m c s t.

(d) Gio php th t: n gio, vt ngoi ngn ng, tc l trn c itha. y l cnh gii trong khng cn hu v phi hu. Tm bung xkhng cn chp trc. D nh khng cn n ngn ng hay suy tng, chnhn l bit ngay khng phi s t khng phi vng. Bi v ci gi l st thi khng phi, gi l vng cng khng phi.


20/27

(e) Gio php th nm: Vin gio, t ti ci v ngn, nhng t c thni ln ci v ngn m khng tri ngc, v l ch cng ch ca phngtin v tht hu. Dt hoc chng L, m thc vng tng ht, tm chn thiPhp gii tnh vi tm l mt, vn php ng nht th. Do , tt c s,tng u c th nhip tr ly nhau. V tr c th nm gn trong mt vi trn.Mt vi trn c th thu nhip tt c v tr. Tt c l mt, mt l tt c.Chng c bn th Chn nh nn t nhin c hng sa diu dng v vlng thn thng. D nh bit r rng vng l g v s t l g, chng tngquan hin khi nh th no, v bit c phng tin lm chng thnh khng,thnh c, ty s nguyn.

7. Thng hiu mi huyn mn (Lc thp huyn).

"Duyn khi gio nh, php gii trng trng". Nu nhn theo nhng h

tng quan h gia c th v ton th thi tt c mi s th ng thi phnchiu ln nhau to thnh th gii trng trng v tn. Mi huyn mn lmi l thuyt ra qung din nguyn l "ng thi v ngi", nn tngtrit l Hoa nghim. Theo nguyn l ny, ci no hot dng trong cnh giica ci y v ng thi tng quan giao thip ha iu vi cc ci khc.

Nht th v phc th bao hm dung np ln nhau m khng h xy ra sngn ngi hay hy dit ln nhau. Php Tng phn bit mi php mn vngi:

(a) Bn th v sc tng v ngi.

(b) Vi tiu v v lng v ngi.

(c) Mt v nhiu v ngi.

(d) H nhp v ngi.

(e) H tc v ngi.

(f) Hin l v n kn v ngi.

(g) Vi t v ngi.

(h) Li Thin v ngi.

(i) Mi thi v ngi.


21/27

(j) Khch v ch v ngi.

Mi php mn v ngi c sa i thnh mi l huyn diu v xemnh ng ngha vi s s v ngi php gii.

Huyn mn th nht: ng thi c tc tng ng mn.

Th d: Vng v s t xut hin cng mt lc trn vn y .

y l php mn cn bn ca mi huyn mn. Chn huyn mn kia u dosuy din t php mn ny m ra. Nu xem l nguyn l L S v ngi,thi vng l L hay bn th v s t l S hay hin tng. L v S, bn thv sc tng, h nhp h tc, khng ng khng khc. Nu xem lnguyn l S S v ngi, thi trong Php gii trng trng v tn, mi vmi s th ng thi bao dung ton din L v tt c s th khc mt cchton vn v khp mi thi. Do , nhn vo mt s th tt thy ht thy mis th v ngc li. cng l ngha khng gian v thi gian dung thngv ngi ca nhng li k sau y trong kinh Hoa nghim ca B tt PhHin trong Phm 40 - Ph Hin Hnh: "Khp ht mi phng cc cinc/ Mi u lng c ba i/ Pht cng quc s v lng/ Ti khptu hnh tri trn kip.//"

Nh vy, do khng gian v thi gian dung thng v ngi nhau nn qu trongv lai khng ng khng khc vi nhn trong qu kh. Nhn v qu v th

phi ng thi hin khi khng ngn ngi v khng thiu st, kt dt lnnhau khp mi ni. Theo Php Tng, ng thi c tc tng ng mn cngha l tt c mi huyn mn nng nhau kt hp thnh nim tng ng,to thnh mt php gii duyn khi khng phn bit gia qu kh v v lai,khi thy v chung cnh. Trong chiu hng , vn vt cng ng hinhu v ng thi hin khi t ti v v ngi. Do tc dng ca nh lut "thphuyn duyn khi" m mi s th v mi l tc h tng nhip nhp, chngnhng khng chng ngi nhau m li cn cng tc hnh thnh mt tonth nhp nhng.

Huyn mn th hai: Ch tng thun tp c c mn.

Th d: Nhn vo cp mt bit l cp mt ca s t, tc l nhn ra tonthn s t.

Nhn vo cp tai bit l cp tai ca s t, tc l nhn ra ton thn st. Nhn vo tt c cc b phn bit l b phn ca s t, tc l nhn


22/27

ra ton thn s t. Nh th, tng mi mt b phn s t va thun v gitnh cch c bit ca n, va tp v lin h cc b phn khc.

Huyn mn th hai "Ch tng thun tp c c mn" (Mi kho tng thunhay tp u cha nhm y cng c) c Tr Nghim cp trong tpHoa nghim nht tha thp huyn mn. V sau Php Tng i huyn mnth hai l "Qung hip t ti v ngi mn" (Ln rng v nh hp tng giaot do khng ngn ngi). Do c s thay i nh vy v s ci cch v litrnh by nn Mi huyn mn phn bit thnh C huyn mn v Tn huynmn, tng ng vi thi trc v thi sau i ngi Php Tng.

Theo Tr Nghim, nu hnh gi khi ln mt hot ng tu tp hng v mtBa la mt, nh Th ba la mt chng hn, thi tt c cc hot ng tu tp khccng c iu ng hng chung v Th ba la mt. Nh vy gi l Thun.

Tuy nhin, B tt tr trong mt Ba la mt nhip th nm Ba la mt kia nnv th m gi l Tp.

Huyn mn th ba: Nht a tng dung bt ng mn.

Th d: Vng v s t bao dung ha hp ln nhau thnh ra va mt vanhiu. Khng c chng ngi gia mt v nhiu. Tuy nhin, trong s htng nhip nhp ton vn , L v S vn duy tr v tr tn ti c bit, vngi nguyn tnh cch mt hay nhiu khng h tn hay ri lon.

L l mt, S l nhiu, mi v mi S l hin hin ca L. V vy, mt lnhiu, nhiu l mt. Mc du mt v nhiu tng dung ha hp hay h tcng nht, nh th khng c ngha l ci "mt" hay ci "nhiu" b hy dit.Tri li, do tnh v t tnh m mt v nhiu hin khi v hin hu v ngi.

Hy tr li vi th d m n mi ca Tr Nghim trong Hoa nghim nhttha thp huyn mn. Ngi ni:

"By gi gii thch 'nhiu trong mt, mt trong nhiu' theo php m nmi. Nu m ti t mt n mi thi l i ln; nu m lui t mi n

mt thi l i xung. V "mt", n tng i hin hu, cho nn trong mt cmi. l l do v sao "mt" c th hin hu. Khng c mi thi khngth c mt, bi ti "mt" khng c t tnh v khng c lp. Do c mitrong mt m mt thnh lp, nn hai, ba, bn, v.. v... cng u thnh lp nhvy. Nu mt c t tnh thi mi khng th thi thit; v nu mi khng thithit c thi mt cng khng nt.


23/27

... Th n gii thch cu 'Mt ng nht nhiu, nhiu ng nht mt'. Ninh cu ny thi chng khc no m i ln v m i xung nh nitrong on trn. Ging trng hp mt ng nht mi v mt v minng nhau hin khi v nu mt khng phi l mi thi mi khng thhin hu, nh th m t cao xung thp cng vy: mi ng nht mt vchng nng nhau hin khi, nn nu mi khng phi l mt thi mtkhng th thnh lp.

... Hi: Nu mt l mi v khng c mt thi khng c mi, th hi lmth no ni n mt v mi v ng thi bo rng chng c th thnh lp

bi ti chng ng nht?

Tr li: Mt ng l mi thi khng phi l mt. Mt y khng cngha l mt theo thng tc. y, mt c ngha l do duyn sinh. Chnh v

mt do duyn sinh khng phi l mt theo ngha thng tc, cho nn kinh ni:'Mt m cng chng phi l mt' (Theo li k ca V Thng Hu B tt,Phm 14 - Tu Di nh k tn: 'Trong y khng c hai/ Cng li khng cmt/ ... // Trong Khng, khng c hai/ Khng hai cng nh vy/ Tam gii ttc Khng/ L ch thy ch Pht.//'). dng s ph chp trc v ph tkin thy 'mt' tng l mt hu c t tnh."

m i ln, m i xung n d tc dng g? y l mt li miu t hai cchqun chiu, lu chuyn v hon dit, do m c Pht gic ng phpDuyn khi. m i ln c ngha l m t mt cch phn tch ton th cc

mi quan h ca mt cu trc, t mt ha ra nhiu, t nh cch qun chiulu chuyn v Kh v Tp, hay nh kh nng pht hin chng t thnh hinhnh, hay nh cng nng Php gii xut sanh vn php. Ngc li, m ixung c ngha l qun st s vt theo li nhn vin dung, em nhiu tr limt, t nh cch qun chiu hon dit v Dit v o, hay nh kh nnghun tp vn php thnh chng t, hay nh cng phu on hoc tp chng ng chn tm.

Huyn mn th t: Ch php tng tc t ti mn.

Th d: Mi b phn cho n im tn cng u ca mi v ht thy misi lng ca s t u l vng v vng c khp trong tng chi tit ca tonthn s t.

Cc php h nhp h tc khng ngn ngi nhau. Nh mt php t tiu hy ng ha vi cc php khc, thi ton th to thnh mt ng nht hatng hp. Nu mt php thu nhip cc php kia ng v mnh thi ht thy


24/27

cc php kia ha ng ni php thu nhip. H tng ng nht l l thuythay thc hnh c bit ca i tha. Hai l thuyt i nghch hay nhng skin kh dung hp thng c kt li thnh mt. Do kt qu ca s htng nhip nhp v h tng ha hp, pht sinh khi nim Mt trong Ttc, Tt c trong Mt. Tt c vi Mt, ln v nh, cao hay thp, cng vnchuyn nhp nhng vi nhau.

Huyn mn th nm: n mt hin liu cu thnh mn.

Th d: Thy l s t thi ch c s t v khng c vng. Vy s thin liu v vng n mt. Thy l vng thi ch c vng v khng cs t. Vy vng hin liu v s t n mt. Hin liu hay n mt, c hai h trln nhau to thnh mt nht th l con s t vng.

Mt php c nhiu phng din. Khi phng din ny hin thi phngdin kia n, v ngc li. Trong n c hin, trong hin c n, n hin p inhau m tu thnh. S n hin khng c sau trc, khng ngn ngi, chngi nhau.

Huyn mn th su: Vi t tng dung an lp mn.

Th d: Vng v s t c phn bit bng cch bao dung ln nhau trongtng chi tit nh nht.

y l ni v s h nhp h tc ca nhng vt vi tiu v n o. Tuy vi tiuv n o kh m nhn ra, nhng cng phi th hin l thuyt v mt trongnhiu v nhiu trong mt nh huyn mn th ba. Trong cnh gii cc vtvi tiu v n o, hin liu hay n mt, mt hay nhiu, thun hay tp, hu lchay v lc, ci ny cng l ci kia. C hai tng dung tng hp, s hinhu ca ci ny khng tr ngi s hin hu ca ci kia.

Huyn mn th by: Nhn la vng cnh gii mn.

Th d: S t v vng l mt. Mi si lng ca s t u bng vng, nn

phn nh ton thn s t. Trong mt, tai, v..v..., cho n mi v ht thy misi lng, u c mt con s t vng. Tt c cc s t bao trm trong mi vht thy mi si lng ng thi n khi trong mt si lng. Nh th trongmi v ht thy mi si lng c v s s t vng. S h tng phn nh nhvy lan rng khp ni v cng tn, ging nh ci li Thin (Nhn lavng) bng bu chu chi hin n mun trng, ht ny ht n phn chiunhau, chi sng nhau, lp lp khng cng tn. Trong mi php c nhiu


25/27

php khc, trong nhiu php khc li trng trng ip ip v s php khcna.

Huyn mn th tm: Thc s hin php sinh gii mn.

Th d: S t biu hiu cho v minh, v khi thy s t thi cht vng rng bche y mt. Nhng cng t ni s t m ch ra cho thy ci th chtchn tht ca n l vng rng. y l thuyt minh chn l bng nhng inhnh thc s, bc l L tnh t S. Nh S m hiu c L; khi L rthi L lan rng gip hiu su xa thm nhiu s khc. Tr hiu bit lan rngdung thng v ngi qua s vt, nh vt du lan trn mt nc. Chn l c

biu l trong s vt v s vt l ngun gc ca gic ng.

Huyn mn th chn: Thp th cch php d thnh mn.

Th d: S t l phn c hin ra v bin mt, b phn chia bi cc gii hnca thi gian: qu kh ca qu kh, hin ti ca qu kh, v lai ca qu kh,qu kh ca hin ti, hin ti ca hin ti, v lai ca hin ti, qu kh ca vlai, hin ti ca v lai, v lai ca v lai, v ng thi.

y l ni v "s thnh tu t a th ca mi thi gian to thnh mt thcth". Qu kh, hin ti, v v lai, mi thi u cha ng ba thi, nh th tothnh chn thi; cng thm thi do chn thi y chung hp li thnh tt c lmi thi. Mi thi tuy khc bit nhng nhip nhp ln nhau hon thnh

ci l tc mt trong tt c theo quan h hng dc hay quan h thi gian.Ngha l mi php u b phn tch dc theo mi thi, mi thi t y cui cng tt c h tng nhip nhp trong mt thi c nht. Nh vy,mt thi c nht c hnh thnh bng tt c mi thi.

Huyn mn th mi: Duy tm hi chuyn thin thnh mn.

Th d: Vng v s t, hoc mt hoc nhiu, hoc n hoc hin, vn vn, ...khng c bn tnh c nh. S thnh tu cu cnh ca chng ty theo cc tcdng ca tm. Ni n vng hay s t, L hay S, lun lun l cn c trn

Tm ni mi php L v S lu xut v hon qui.

8. Bao qut su tng (Qut lc tng).

"Php v nh tng, c nht t a". Php khng c yu tnh quyt nh.Khi t duy v nht th, ng thi cng t duy lun v a th. Tt c cc


26/27

php u c su tng (lc tng) vin dung, ngha l vin mn, dung thngv ngi.

(a) Tng tng l tng bao trm ton th ca nhng b phn sai bit. Dnh ton thn s t, bao gm mi b phn chi tit.

(b) Bit tng l tng ring bit ca nhng b phn sai bit to thnh mtton th. D nh mi chi tit tai, mt, mi, li, ... ca ton thn s t.

(c) ng tng l tng ng u ca nhng b phn ring bit lm duynpht sinh mt ton th. D nh cht vng ca nhng b phn ring bit cas t.

(d) D tng l tng ring bit, hnh tng khng ging nhau, du cngnhau lm duyn pht sinh mt ton th. D nh nhng b phn chi tit caton thn s t c v tr ring bit, c hnh dng ring khc.

(e) Thnh tng l tng thnh tu. D nh cc b phn tp hp li tothnh hnh dng con s t.

(f) Hoi tng l tng c lp ca bit tng, khng nh mt sc thi cbit ring mc du kt hp to thnh mt tng tng. D nh mi bphn c th v tr ring bit ca chng, nn mi ci khng phi l s t.

9. Chng qu b (Thnh b )."Vn hnh k vin, bn gic l hin".

D nh lnh hi c tng quan hin khi nhng bt ng gia s t vvng rng, tc l hiu r tt c nhng tng quan chn v vng ca s t vvng rng.

10. Chng ng nit bn (Nhp nit bn).

"Tr th tc nh, sanh i nit bn".D nh nhn vo s t v vng, khng thy tng khng, khng thy tngc; chm dt tt c tc dng phn bit ca tm tr. Vng Nh s t v s t

Nh vng. l vnh cu bt sinh bt dit.


27/27

Truyn k li chnh do ngi Php Tng gii thch bng th d S t vng mn hong V Tc Thin thng t ngha Vin dung ca Hoa nghim tng.

HT

Documents

Bon Phap Gioi - Nguyen Van Hai