Upload
xena
View
139
Download
4
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Brisbólga í börnum. Inga Lára Ingvarsdóttir - læknanemi -. Brisbólga. Sjaldgæf í börnum - skortur á tíðnitölum þarf að hafa í huga við mismunagreiningar kviðverkja Stífla eða truflun í safngöngum, skemmdir á acinar frumum virkjun og losun á meltingarensímum meltir parenchymað - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Brisbólga í börnum
Inga Lára Ingvarsdóttir- læknanemi -
Brisbólga
Sjaldgæf í börnum - skortur á tíðnitölum þarf að hafa í huga við mismunagreiningar
kviðverkja Stífla eða truflun í safngöngum, skemmdir á
acinar frumum virkjun og losun á meltingarensímum meltir parenchymað bólga +/- necrosa
Bráð vs. Langvinn
Bráð brisbólga - Ástæður
Sýkingar System sjúkdómar
• HUS, CF, SLE, DM, Crohns, alfa1-antitrypsin skortur, Heinoch Schönlein Purpura, Kawasaki, Hyperlipidemia I og V, hyperparathyroidism...
Lyf• Thiazides, Sulfazalazine, Valproic sýra, Mercaptopurine,
Asparginase, Háskammta sterameðferð o.fl. Trauma Flæðishindrun brissafa
• gallsteinar, tumorar, choledochal cysta, pancreas divisum
Erfð brisbólga
Bráð brisbólga - Einkenni
Epigastric verkur – geislun aftur í bakeða pirringur / óeirð
Ógleði og uppköst Hiti Þaninn kviður Kláði
..eða..
Breytingar á líðan í spítalalegu Etiology and Outcome of Acute Pancreatitis in Infants
and Toddlers• Leena Kandula, MD and Mark E Lowe, MD, PHD
(Pittsburgh). J Pediatr 2008 Af 87 börnum, 3ja ára og yngri, sem greindust með
brisbólgu frá 1995 - 2004 höfðu 66 verið innlögð vegna annarra sjúkdóma en greinst með brisbólgu í spítalalegunni
• 43 fengu einkenni eins og uppköst, pirring og þaninn kvið
• 23 fengu önnur einkenni; krampa, blóðþrýstingsfall og öndunarörðugleika
Bráð brisbólga – Greining Saga! – nýlegar sýkingar, lyf, trauma, HF Skoðun - Þaninn kviður, eymsli, minnkuð garnahljóð,
ascites, vökvi í vi.fleiðru, hiti, hypotension, Cullen sign (mar við nafla) og Grey Turner sign (mar
í flanka) merki um hemorrhagíska brisbólgu Hækkun á amylasa og lípasa Bólgubreytingar á ómun eða CT Hypoxia með hypoalb., hypocalcemiu og azotemia
með hækkuðum Glu og LDH endurspeglar ágengari sjúkdóm og blæðingar í brisi.
Bráð brisbólga - Fylgikvillar
Vökva og elektrólýtatruflanir Ileus Pseudocysta (5-20%) Sýking Absess ARDS Hypocalcemia Hypervolemia Renal tubular necrosis Lost
Bráð brisbólga - Meðferð
Fasta Huga vel að vökva- og elektrólýtajafnvægi Nasogastric slanga ef uppköst/ileus Breiðvirkt sýklalyf ef sýking eða drep Verkjastilling
Ópíöt geta valdið spasma í sphincter of Oddi Skurðaðgerð ef
sýkt drep eða pseudocysta, absess viðvarandi ileus, perforeruð görn, fjölkerfa
líffærabilun
Langvinn brisbólga
Erfiðari í greiningu, Kviðverkir, síðar steatorrhea og DM
Ætti að íhuga ef Þrálátir kviðverkir, ef aðrar orsakir ólíklegar Fjölskyldusaga um króníska brisbólgu Skertur vöxtur, megrun, vannæring vegna
vanmeltingar. Blóðprufur oft eðlilegar CT sýnir stækkað bris, víkkaða ganga eða
steina í allt að 80% Ómun, ERCP, MRCP
Brisbólga - horfur
Bráð brisbólga án fylgikvilla ætti að jafna sig á u.þ.b. viku
Dánartíðni um 1% ef meðhöndluð með lyfjum, en 5-10 % ef gerð skurðaðgerð
Hærra morbiditet með skurðaðgerð fistlamyndun
Við langvinna brisbólgu með exocrine eða endocrine skorti er þörf á aðlögun mataræðis og/eða uppbót brisensíma og insúlíns.
Takk fyrir
Heimildir
Hay, Levin, Sondheimer, Deterding, Current Diagnosis & Treatment in Pediatrics. 18th edition, 2007
Pietzak og Thomas, Pancreatitis in Childhood. Pediatrics in Review, 2000.
Kandula, Lowe, Etiology and Outcome of Acute Pancreatitis in Infants and Toddlers. Journal of Pediatrics, 2008.
Hebra, Adams, Thomas, Pancreatitis and Pancreatic Pseudocyst, eMedicine 2008
Miqdady, Kitagawa, Etiology of chronic pancreatitis in children, Uptodate, 2007.
Miqdady, Kitagawa, Clinical manifestations and diagnosis of chronic pancreatitis in children, Uptodate, 2008
Mynd: Bardeesy, DePinho, Pancreatic cancer biology and genetics,
Nature Reviews Cancer, 2002.