BYZANTINOI KAI APXAIOTHTA

7/29/2019 BYZANTINOI KAI APXAIOTHTA

http://slidepdf.com/reader/full/byzantinoi-kai-apxaiothta 1/32

ÂπταHMEPEΣ

ÂπταHMEPEΣ

BYZANTINOI

∫∞π APXAIOTHTA

BYZANTINOI

∫∞π APXAIOTHTA

KYPIAKH 12 IANOYAPIOY 2003



2 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 1 2 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 3

Της X ƒπ™Δÿ¡∞˜ °. A°°∂§ÿ¢∏

Ινστιτοτο Βυζαντινν Ερευνν/ΕΙΕ

Δ √ ∑∏Δ∏ª∞ ¶√À £∂Δ∂π ÙÔ ·ÚfiÓ ÙÂ‡¯Ô˜ ÙˆÓ ∂Ù¿

∏ÌÂÚÒÓ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ·Ï·Èfi fiÛÔ Î·È ÔÏ‡ÏÔÎÔ.

∂¯Ô˘ÌÂ, Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Û˘ÓËı›ÛÂÈ Ó· ıÂˆÚÔ‡ÌÂ fiÙÈ ÙÔ

μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÎÏËÚÔÓfiÌËÛÂ ÙËÓ ·Ú¯·›· ÁÚ·ÌÌ·ÙÂ›·, ÙËÓ

ÚÔÛ¿ÚÌÔÛÂ ÛÙÈ˜ ÂÈÙ·Á¤˜ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡, ÙË

¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛÂ ˜ ÚfiÙ˘Ô ÏfiÁÔ˘ Î˘Ú›ˆ˜ ÛÂ fi,ÙÈ ·ÊÔ-

Ú¿ ÙÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ Î·È ÙË Û‡ÓÙ·ÍË, ÂÓ Ù¤ÏÂÈ ÙË ‰È¤ÛˆÛÂ ÌÂ

ÙË Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎ‹˜ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ. ø˜ Úfi-

ÛÊ·Ù·, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ë ·Ê‡ÓÈÛË ÙÔ˘ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙÔ˜ ÙˆÓ

IÙ·ÏÒÓ ÏÔÁ›ˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, ÙÔ ÚÔ·Ó¿ÎÚÔ˘-

ÛÌ· ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ·Ó·ÁÂÓÓËÛÈ·ÎÔ‡ Ô˘Ì·ÓÈÛÌÔ‡, ·Ô‰È-

‰fiÙ·Ó ÛÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ Îˆ‰›ÎˆÓ ·fi ÙËÓ

∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÛÙË ¢‡ÛË, ÔÏ‡ÙÈÌÔ ÊÔÚÙ›Ô ‚˘˙·-

ÓÙÈÓÒÓ ÏÔÁ›ˆÓ

Ô˘ ‰È¤ÊÂ˘Á·Ó

·fi ÙË μ·ÛÈÏÂ‡Ô˘-

Û· ÂÓ fi„ÂÈ ÙË˜

ÔıˆÌ·ÓÈÎ‹˜ ÚÔ¤-

Ï·ÛË˜. EÈÏ¤ÔÓ, ÛÂ ÂıÈÌÈÎ¤˜ Ú·ÎÙÈÎ¤˜ ÙÔ˘ ÓÂÔÂÏÏË-

ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ·Ú¯·ÈÔÂÏ-

ÏËÓÈÎ¤˜ Î·Ù·‚ÔÏ¤˜ Î·È, Î·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ÛÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi

·ÚÂÏıfiÓ ·Ô‰È‰fiÙ·Ó Ô ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ ÙÔ˘ ÂÓ‰È¿ÌÂÛÔ˘

BYZANTINOIKAI

APXAIOTHTA

Aρχαιτητα-Bυζντιο: μιαδσκολη σχση

Tης XÚÈÛÙ›Ó·˜ AÁÁÂÏ›‰Ë

Yστερη Aρχαιτητα

Tης ™ÔÊ›·˜ ¶·ÙÔ‡Ú·

H πρτη βυζαντιν

αναγννησηTου Paul Magdalino

Bυζαντιν φιλοσοφακαι αρχαες πηγς

Tης K·ÙÂÚ›Ó·˜ IÂÚÔ‰È·ÎfiÓÔ˘

Mμησις αρχαωνστη βυζαντιν λογοτεχνα

Tου ™ÙÚ·Ù‹ ¶··˚ˆ¿ÓÓÔ˘

Λων ο Φιλσοφος

Tου Aı·Ó¿ÛÈÔ˘ M·ÚÎfiÔ˘ÏÔ˘

Tο Bυζντιο σε κρση...

Tου HÏ›· AÓ·ÁÓˆÛÙ¿ÎË

Προς τη διαμρφωσητης νεοελληνικςεθνικς συνεδησης

Tης EÏ¤ÓË˜ ™·Ú¿ÓÙË

Tα ελληνικ στον ΔυτικMεσαωνα

Tου N. E. K·Ú·È‰¿ÎË

EÍÒÊ˘ÏÏÔ

H Ê˘Ï¿ÎÈÛË ÙÔ˘ BÔ˘ÎÂÊ¿Ï·, Ë Î·-

Ù·‰›ˆÍË ÙÔ˘ ¢·ÚÂ›Ô˘ ·fi ÙÔÓ AÏ¤-

Í·Ó‰ÚÔ, ¿ÏÔÁ· Ô˘ Î·Ï¿˙Ô˘Ó, Î·È

Ô ÊfiÓÔ˜ ÙË˜ X›Ì·ÈÚ·˜ ·fi ÙÔÓ BÂÏ-

ÏÂÚÔÊfiÓÙË ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÔ‡Ó ÛÂÏ›‰·

·fi Ù· «K˘ÓËÁÂÙÈÎ¿» ÙÔ˘ OÈ·ÓÔ‡,

¤ÚÁÔ ÙˆÓ ÚˆÌ·˚ÎÒÓ ÚfiÓˆÓ, ÙÔÔÔ›Ô ÛÒ˙ÂÙ·È ÛÂ ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘

·' ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·È. BÂÓÂÙ›·,

M·ÚÎÈ·Ó‹ BÈ‚ÏÈÔı‹ÎË.

H KA£HMEPINH

E¶TA HMEPE™

KYPIAKH 12 IANOYAPIOY 2003

2-32 A º I E P ø M A

Yπεθυνη «Eπτ Hμερν»

E § E Y £ E P I A T P A ´ O Y

Aρχαιτητα-Bυζ

Eπιμλεια αφιερματος:

¢H MH TP H™ ¢A MA™ KO ™



ÎÚ›ÎÔ˘ ÛÂ ÌÈ·Ó ·‰È·Ù¿Ú·ÎÙË ÂÓfiÙËÙ· ÂÏÏËÓÈÎÔ‡

‚›Ô˘.

H ÁÂÓÈÎ‹ ·˘Ù‹ ÂÈÎfiÓ· ¤¯ÂÈ, ‚¤‚·È·, Î¿ˆ˜ ÌÂÙ·-

‚ÏËıÂ›. ∏ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ·È‰Â›· Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó

ÛÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ÏfiÁÔ, Ô ·ÙÙÈÎÈÛÌfi˜ Î·È Ë Ì›ÌËÛË ‹Ù·Ó

··Ú·›ÙËÙÂ˜ ·ÚÂÙ¤˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÂÓfi˜ ÚËÙÔ-

ÚÈÎÔ‡ ÎÂÈÌ¤ÓÔ˘. T· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÎÂ›ÌÂÓ· ¤¯Ô˘Ó ˆÛÙfi-

ÛÔ ÙË ‰ÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ÏÔÁÈÎ‹ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ·Ô‰›‰Ô˘Ó ÌÂ

ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÙË Û¯¤ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ

Û˘ÁÁÚ·Ê¤· Î·È ÎÔÈÓfi ÙÔ˘. √È μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Ú¿ÁÌ·ÙÈ

·ÓÙ¤ÁÚ·„·Ó Ù· ·Ú¯·›· ÎÂ›ÌÂÓ· Î·È ÛÂ ·˘ÙÔ‡˜ ÔÊÂ›-

ÏÂÙ·È Ë ‰È¿ÛˆÛË fiÛˆÓ ¤¯Ô˘Ó Êı¿ÛÂÈ Ò˜ ÙÈ˜ Ì¤ÚÂ˜

Ì·˜. μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÏfiÁÈÔÈ Î·È ‰¿ÛÎ·ÏÔÈ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÌÂ-

Ù¤ÊÂÚ·Ó ÛÙÈ˜ ÈÙ·ÏÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜ ÔÏ‡ÙÈÌ· ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê·,

Ô˘ ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ÂÚÈÂ›¯·Ó ÎÂ›ÌÂÓ· ‹‰Ë, Â-

ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‹ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙ¿ ÛÙË ¢‡ÛË. H AÓ·-

Á¤ÓÓËÛË Ï›Á· Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ÔÊÂ›ÏÂÈ ÙÂÏÈÎ¿ ÛÙË Û˘Ì-

‚ÔÏ‹ ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ Î·È ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› Â›¯·Ó

·Ô‰ÂÛÌÂ˘ıÂ› ·fi ÙÈ˜ ·Ú¯·˚Î¤˜ ‰ÔÌ¤˜ ÛÙÈ˜ ÔÈÎÔÓÔ-

ÌÈÎ¤˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ Û¯¤ÛÂÈ˜, Î·È ÙÔÓ ÛÙÔ¯·ÛÌfi Ô-

Ï‡ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ˘˜ IÙ·ÏÔ‡˜ Û˘Á¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜.

√ˆ˜ Î·È ·Ó ¤¯Ô˘Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ Â›¯Â

ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘, È‰È·›ÙÂÚÔ˘˜ Ú˘ıÌÔ‡˜ Ô˘ ¿ÏÏÔÙÂ

ÙÔ ¤ÊÂÚÓ·Ó ÏËÛÈ¤ÛÙÂÚ· Î·È ¿ÏÏÔÙÂ ÙÔ ·ÔÌ¿ÎÚ˘-

Ó·Ó ·fi ÙËÓ ·Ú¯·›· ·Ú¿‰ÔÛË.

H Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ·, Ë ÂÍ¤ÏÈÍË Î·È Ë ¤ÓÙÂ¯ÓË ¯Ú‹ÛË

ÙÔ˘ ÁÏˆÛÛÈÎÔ‡ ÔÚÁ¿ÓÔ˘ Â›Ó·È Ë ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfiÙÂ-

ÚË ¤Ó‰ÂÈÍË ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛË ÙÔ˘ B˘˙·ÓÙ›Ô˘ ÌÂ ÙËÓ ·Ú-¯·ÈfiÙËÙ·. ™Â fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, Ë

ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›· ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙË Û˘ÛÙËÌ·-

ÙÈÎ‹ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎ‹, ÏÂÍÈÏÔÁÈÎ‹, Û˘ÓÙ·ÎÙÈÎ‹ Î·È ˘ÊÔ-

ÏÔÁÈÎ‹ ·Ó¿Ï˘ÛË ÂÈÏÂÁÌ¤ÓˆÓ ·Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎÒÓ

ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ. ™ÙËÓ ·Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎ‹ ÁÚ·ÌÌ·ÙÂ›·, ÔÈ B˘-

˙·ÓÙÈÓÔ› ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÂÍ›ÛÔ˘ Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜ Î·È

ÔÈËÙ¤˜ ÎÏ·ÛÈÎ‹˜, ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎ‹˜ Î·È ÂÏÏËÓÔÚˆÌ·˚-

Î‹˜ ÂÔ¯‹˜. ™ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔ ÙˆÓ «·Ú¯·›ˆÓ» Û˘Á-

ÁÚ·Ê¤ˆÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÙÔ˘˜ ¶·Ù¤ÚÂ˜

ÙË˜ EÎÎÏËÛ›·˜, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÚfiÙ˘· ¯ÚÈ-

ÛÙÈ·ÓÈÎ‹˜ ÚËÙÔÚÈÎ‹˜ ‰ÂÍÈÔÙÂ¯Ó›·˜. ∂ÙÛÈ, ÁÈ· ÙÔ˘˜

B˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ Ô˘ ¤˙ËÛ·Ó ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ·, Ô £Ô˘-

Î˘‰›‰Ë˜, Ô ¢ËÌÔÛı¤ÓË˜, Ô A›ÏÈÔ˜ AÚÈÛÙÂ›‰Ë˜ Î·È Ô

°ÚËÁfiÚÈÔ˜ N·˙È·Ó˙ËÓfi˜ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙËÓ ›‰È· Î·ÙËÁÔ-

Ú›·. AÏÏ¿ Î·È ÔÈ ËıÈÎ¤˜ ‰È·‰·¯¤˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ÃÚ˘-

ÛÔÛÙfiÌÔ˘ Û˘ÌÏËÚÒÓÔÓÙ·Ó ·fi ÂÎÂ›ÓÂ˜ ÙÔ˘ ∫Ï‹-

ÌÂÓÙÔ˜ ∞ÏÂÍ·Ó‰ÚÂ›·˜ Ô˘ Â›¯Â ˙‹ÛÂÈ

‰‡Ô Û¯Â‰fiÓ ·ÈÒÓÂ˜ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ›‰Ú˘-ÛË ÙË˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË˜, Î·È Ô ÓÂ-

ÔÏ·ÙˆÓÈÎfi˜ ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒ-

Ó·, ¶ÚfiÎÏÔ˜, ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ÛÙËÓ ›‰È·

ÎÏ›Ì·Î· ·ÍÈÒÓ ÌÂ ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È

ÙÔÓ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË. K·È Ù· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·

ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛıÔ‡Ó.

A˘ÙfiÓ ÙÔÓ ıËÛ·˘Úfi ·Ú¯·›·˜ ÁÚ·Ì-

Ì·ÙÂ›·˜, ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÙÔÓ ¯ÚËÛÈÌÔ-

ÔÈÔ‡Ó ˆ˜ Ô‰ËÁfi ÁÈ· ÙË ‰È¿ÚıÚˆÛË

ÚËÙÔÚÈÎÒÓ, ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ, ·ÎfiÌË Î·È

ÂÈÛÙÔÏÒÓ. §fiÁÈÔÈ ÙÔ˘ 11Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ·

·Ó·ÌÂÙÚÒÓÙ·È Û˘ÓÂÈ‰ËÙ¿ ÌÂ Ù· ÚfiÙ˘¿ ÙÔ˘˜, Î·È

ÚÔÛ·ıÔ‡Ó ÂÓ›ÔÙÂ Ó· Û¯ËÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÈ˜ Û˘Á-

ÁÚ·ÊÈÎ¤˜ Î·ÈÓÔÙÔÌ›Â˜ ÙÔ˘˜, ÒÛÙÂ Ó· ÚÔÛ·ÚÌfi-

ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÔ‡˜ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ Î·ÓfiÓÂ˜ ÛÙÈ˜

·Ó¿ÁÎÂ˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, Ë ·Ú¯·›· ÁÚ·Ì-

Ì·ÙÂ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Î˘Ú›ˆ˜ ˆ˜ ËÁ‹ ·fi ÙËÓ

ÔÔ›· ·ÓÙÏÔ‡ÓÙ·È Û‡ÓıÂÙÂ˜ ‰È·Ù˘ÒÛÂÈ˜: ·ÔÛ¿-

ÛÌ·Ù· ·fi ÎÂ›ÌÂÓ· Î·È ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ˜ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È ·˘-

ÙÔ‡ÛÈ· ‹ ÂÏ·ÊÚ¿ ·Ú·ÏÏ·ÁÌ¤Ó· Â›ÙÂ ÁÈ· Ó·

ÂÌÏÔ˘Ù›ÛÔ˘Ó ÙË ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›· Â›ÙÂ ÁÈ· Ó· ·ÔÙÂÏ¤-

ÛÔ˘Ó ÛËÌÂ›· ·ÓÙ›ÛÙÈÍË˜ ÚÔ˜ fiÛ· Ú·ÁÌ·ÙÂ‡ÔÓÙ·È

ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜. O ‰È¿ÏÔÁÔ˜ ÌÂ Ù· ·Ú¯·›·

ÎÂ›ÌÂÓ· ˘Ô‰ËÏÒÓÂÈ ÙËÓ ÂÁÎ˘ÚfiÙËÙ· ÙˆÓ ÓÔËÌ¿-

ÙˆÓ Ô˘ ‰È·Ù˘ÒÓÂÈ Ô Û˘ÁÁÚ·Ê¤·˜ Î·È, ·Ú¿ÏÏËÏ·,

ÙËÓ ÂÈ‰›ˆÍ‹ ÙÔ˘ Ó· ÙÔÔıÂÙËıÂ› ˘„ËÏ¿ ÛÙËÓ ·ÍÈÔ-

ÏÔÁÈÎ‹ ÎÏ›Ì·Î· ÏÔÁÈÔÛ‡ÓË˜.

H ·fiÚÚÈ„Ë ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÎfiÛÌÔ˘

™Â Â›Â‰Ô ıÂÛÌÒÓ Î·È ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ë ›ÛÙË ÛÙÔ Úˆ-

Ì·˚Îfi ·ÚÂÏıfiÓ ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ

ÁÈ· ÙÔ˘˜ B˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ¤Ó· Û˘ÓÂ¯Ò˜ Â›Î·ÈÚÔ ·Á·ıfi,

ÛÙÔ ÔÔ›Ô ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· ÚÔÛËÏˆÌ¤ÓÔÈ. ™ÙËÓ ÂÊ·Ú-

ÌÔÁ‹ ÙÔ˘, ˆÛÙfiÛÔ, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÂ fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜

Û˘ÓÂÎÙÈÎÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, ÙÔ

Û¯‹Ì· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó È· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfi. H ·ÔÛ‡Ó‰ÂÛË

˘‹ÚÍÂ ‚¤‚·È· ÛÙ·‰È·Î‹: ÔÈ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ› AÁÒÓÂ˜

Î·Ù·ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 4Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÔÈ ÊÈÏÔÛÔ-

ÊÈÎ¤˜ Û¯ÔÏ¤˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ ÎËÚ‡¯ıËÎ·Ó ÛÂ ‰ÈˆÁÌfi

ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ·Ø ÔÈ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ ÔÏÔÎÏË-

ÚÒıËÎ·Ó ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ· ÂÍ·Ê¿ÓÈÛ·Ó Î·È ÙÈ˜ ÙÂÏÂ˘-

Ù·›Â˜ ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ fiÏÂˆÓ, Â¿-

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 1 2 I A N O Y A P I O Y 2 0 0 3 3

™ËÌÂ›ˆÛË «EÙ¿ HÌÂÚÒÓ»: ™ÙÔ ·ÊÈ¤ÚˆÌ· ·˘Ùfi Î·ıÔÚÈÛÙÈ-Î‹ ‹Ù·Ó Ë ‚Ô‹ıÂÈ· ÙË˜ XÚÈÛÙ› Ó·˜ AÁ Á Â Ï›‰ Ë . TËÓ Â˘¯·ÚÈ-ÛÙÔ‡ÌÂ ıÂÚÌ¿.

ντιο: μια δσκολη σχση

¶Ò˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÙËÓ ·Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎ‹ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿

Tα τσσερα αρχαα χλκινα λογα, μρος τεθρππου,που μετφεραν οι Σταυροφ- ροι το 1204 απ την Kων- σταντινοπολη στη Bενετα.Eναι τα μοναδικ σωζμε- να αρχαα ργα απ εκενα που κοσμοσαν την Kωνστα- ντινοπολη, τα οποα σθη- καν χρη στη μεταφορ τους στη Δση. Σμερα βρ- σκονται στον καθεδρικ του Aγου Mρκου.



Óˆ ÛÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ÛÙËÚÈ¯ıÂ› Ô ÂÏÏË-

ÓÔÚˆÌ·˚Îfi˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔ-

ÏÈÎ‹ MÂÛfiÁÂÈÔ. TÔÓ 8Ô ·ÈÒÓ· ÂÈ‚Â-

‚·ÈÒÓÂÙ·È Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ IÔ˘ÏÈ·Ófi˜,

Ô˘ ‹‰Ë ÙÔÓ 4Ô ·ÈÒÓ· ‰È¤‚ÏÂÂ ÙÔ

Ï‹ÚÂ˜ Û¯›ÛÌ· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ÁÚ·ÌÌ·-

ÙÈÎ‹ Î·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈÎ‹ ‰È‰·ÛÎ·Ï›· ·fi

ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿ Î·È ÛÙËÓ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ‹

Û˘ÓÔÌÈÏ›· ÌÂ ÙÔ ÓÂ‡Ì· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ

ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË.

O IÔ˘ÏÈ·Ófi˜ ·¤‰È‰Â ÙÈ˜ ·ÏÏ·Á¤˜

ÛÙËÓ Â›‰Ú·ÛË ÙÔ˘ XÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡

Î·È, Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Â›¯Â ˆ˜ ¤Ó· ÛËÌÂ›Ô ‰›-

ÎÈÔ. H ÂÍ¿ÏˆÛË ÙÔ˘ XÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡

Î·È Ë ·˘Í·ÓfiÌÂÓË ÈÛ¯‡˜ Ù‹˜ ÔÚÁ·Óˆ-

Ì¤ÓË˜ EÎÎÏËÛ›·˜ ÛÙËÚ›¯ıËÎÂ ÛÙË

‚·ı‡Ù·ÙË Ú‹ÍË ÌÂ ÙÔ ·Ú¯·›Ô ·ÚÂÏ-

ıfiÓ. Eˆ˜ ÙÔÓ 8Ô ·ÈÒÓ· Ë ·ÓÙ›ÏË„Ë

ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙË˜ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·˜

Â›¯Â ˘ÔÙ·ÁÂ› ÛÙËÓ ÚÔÛÌÔÓ‹ ÙË˜

¢Â‡ÙÂÚË˜ ¶·ÚÔ˘Û›·˜: Î¿ıÂ ‰Ú·ÛÙË-

ÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ·ÔÎÙ¿ ÓfiË-

Ì· ÂÊfiÛÔÓ ÌÔÚÂ› Ó· Û˘Ó‰ÂıÂ› ÌÂ ÙË

ÁÚ·ÌÌÈÎ‹ ÂÍ¤ÏÈÍË Ô˘ ·fi ÙË ¢ËÌÈ-

Ô˘ÚÁ›· Ô‰ËÁÂ› ÛÙËÓ Â› ÁË˜ Â·ÁÁÂÏ-

ÏfiÌÂÓË ‚·ÛÈÏÂ›· ÙÔ˘ £ÂÔ‡. H ¯ÚÈ-

ÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ¤Ú‚·ÛË ÙË˜ ÛˆÌ·ÙÈÎfiÙË-

Ù·˜, ÂÍ¿ÏÏÔ˘, ·Ô‰¤ÛÌÂ˘ÛÂ ÙÔÓ ¿Ó-

ıÚˆÔ ·fi ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙˆÓ ·ÈÛı‹ÛÂ-

ˆÓ, Ô˘ Ú‡ıÌÈ˙Â ÙË Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ÚÔ-

ÛÒÔ˘ ÌÂ ÙÔÓ Ê˘ÛÈÎfi ÂÚ›Á˘ÚÔ Î·È

ÙÔ Û‡Ì·Ó. H ·ÓÙ›ÏË„Ë, Ù¤ÏÔ˜, fiÙÈ Ô

Â›ÁÂÈÔ˜ ÎfiÛÌÔ˜ ·ÔÙÂÏÂ› ·ÓÙ·Ó¿-

ÎÏ·ÛË ÙÔ˘ È‰Â·ÙÔ‡, ˘ÂÚ‚·ÙÈÎÔ‡ Îfi-

ÛÌÔ˘ ·Ó¤ÙÚÂ„Â ÙÈ˜ ·Ï·È¤˜ ÎÔÈÓˆÓÈ-

Î¤˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÂ˜

ÛÂ ÔÚÈ˙fiÓÙÈÂ˜ ‰È·ÛÙÚˆÌ·ÙÒÛÂÈ˜ Î·È

ÙÈ˜ ·ÓÙÈÎ·Ù¤ÛÙËÛÂ ÌÂ ·˘ÛÙËÚ¿ Î¿ıÂ-

ÙÂ˜ ÈÂÚ·Ú¯‹ÛÂÈ˜.

Afi ÙËÓ ·fiÚÚÈ„ËÛÙËÓ ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹

Afi Ù· Ì¤Û· ÙÔ˘ 9Ô˘ Î·È, Î˘Ú›ˆ˜, Î·-

Ù¿ ÙÔÓ 10Ô ·ÈÒÓ·, ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÌÔÈ¿-

˙ÂÈ Ó· ÂÈÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·.

™˘ÏÏÔÁ‹ Î·È ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ, Î·È

ÂÈÏÔÁ‹ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈÎÒÓ ÚÔÙ‡ˆÓ

Â›Ó·È ‰‡Ô ÌÂ›˙ÔÓÂ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜

Ô˘ Ú˘ıÌ›˙Ô˘Ó ÙË ÏÔÁÔÙÂ¯ÓÈÎ‹ Î·È

Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜.

TÔ ÔÈËÙÈÎfi Î·È ÙÔ Â˙ÔÁÚ·ÊÈÎfi ÚÂ-

ÂÚÙfiÚÈÔ ÂÌÏÔ˘Ù›˙ÂÙ·È ÌÂ ÂÚˆÙÈÎ‹

Î·È Ê˘ÛÈÔÏ·ÙÚÈÎ‹ ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›·, ÔÈ

Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó, ÌÂ Î¿-

ÔÈ· ÂÏÂ˘ıÂÚ›· Î·È ÙÈ˜ ·Ó·ÁÎ·›Â˜

ÚÔÛ·ÚÌÔÁ¤˜, ÂÈÎ·ÛÙÈÎ¿ ÚfiÙ˘·Ô˘ ·Ó¿ÁÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÔÚˆÌ·˚Î‹

ÂÔ¯‹. EÎ ÚÒÙË˜ fi„Âˆ˜ Ë ÛÙÚÔÊ‹

·˘Ù‹ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ‰ËÏÒÓÂÈ ÙËÓ ÂÓÛˆ-

Ì¿ÙˆÛË ÛÙÔÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ‚›Ô ·ÓÙÈÏ‹-

„ÂˆÓ Ô˘ ‰ÂÓ Ù·˘Ù›˙ÔÓÙ·È ··Ú·›ÙË-

Ù· ÌÂ ÙË ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ·ÓıÚˆÔÏÔÁ›· ‹

ÙÈ˜ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎ¤˜ ÂÈÙ·Á¤˜. T· Ûˆ-

˙fiÌÂÓ· ‰Â›ÁÌ·Ù· ÈÛÙÔÔÈÔ‡Ó Ú¿Á-

Ì·ÙÈ ÌÈ· ·Ó¿ÁÎË ·ÂÌÏÔÎ‹˜ ·fi

ÙÔ˘˜ Î·ıÈÂÚˆÌ¤ÓÔ˘˜ Î·ÓfiÓÂ˜ ‰ËÌÈ-

Ô˘ÚÁ›·˜ Î·È ÛÎ¤„Ë˜, ˆÛÙfiÛÔ ÔÈ ÚÒ-

ÙÂ˜ ·˘Ù¤˜ ÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜ ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È

ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈÎ‹ ÙË˜ Â·Ó·Û‡Ó‰ÂÛË˜

ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÌÂ ÙÔ Ï·ÌÚfi Úˆ-

Ì·˚Îfi ÙË˜ ·ÚÂÏıfiÓ.

OÈ ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛÂÈ˜ Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈ-

ÎfiÙÂÚÂ˜ Î·Ù¿ ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ·, fiÙ·Ó

·Ú·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ÚÒÙÂ˜ Ù¿ÛÂÈ˜ ÁÈ·

ÙËÓ ·Ô‰¤ÛÌÂ˘ÛË ÙË˜ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ‹˜

ÛÎ¤„Ë˜ ·fi ÙË ıÂÔÏÔÁ›·. H ÌÂÏ¤ÙË

ÙˆÓ ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈÎÒÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ Ô‰Ë-

ÁÂ› ÙÔÓ æÂÏÏfi ÛÂ ÌÈ· ·Ó·ıÂˆÚËÌ¤ÓË

·ÓıÚˆÔÏÔÁ›· Ô˘ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÙ·È

·fi fiÛ· ÔÚ›˙ÂÈ Ë ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ıÂÔÏÔ-

Á›·, Î·È Ô Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ Iˆ¿ÓÓË˜ IÙ·-

Ïfi˜ Û˘˙ËÙÂ› ÌÂ Ó¤Ô˘˜ Û˘ÏÏÔÁÈÛÌÔ‡˜

ÙÈ˜ ÎÔÛÌÔÏÔÁÈÎ¤˜ ıÂˆÚ›Â˜. A˜ ÛËÌÂÈÒ-

ÛÔ˘ÌÂ fiÙÈ Ë OÚıÔ‰ÔÍ›·, ·ÎfiÌË Î·È Ë

¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ›ÛÙË Î·È ÙˆÓ ‰‡Ô ·ÌÊÈ-

Û‚ËÙ‹ıËÎÂ Î·È fiÙÈ Î·ÙËÁÔÚ‹ıËÎ·Ó

ˆ˜ ·ÈÚÂÙÈÎÔ›.

MÈ· Ó¤· ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛ¤Á-

ÁÈÛË ÙË˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ ÍÂÎÈÓ¿ ÛÙ· Ù¤-

ÏË ÙÔ˘ 13Ô˘ Î·È ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Î·Ù¿

ÙÔÓ 14Ô ·ÈÒÓ·. E›ÙÂ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÊÈ-

ÏÔÏfiÁÔ˘˜, Ô˘ ˘ÔÌÓËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ·Ú-

¯·›· ÎÂ›ÌÂÓ· Â›ÙÂ ÁÈ· ‰È·ÓÔÔ˘Ì¤ÓÔ˘˜,

Ô˘ ˘ÂÚ‚·›ÓÔ˘Ó ÙÔÓ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎfi

Û¯ÔÏÈ·ÛÌfi ÌÂ ÙÈ˜ ÚÒÙÂ˜ ÚÔÛ¿ıÂÈ-

Â˜ ÂÚÌËÓÂ›·˜, Â›Ó·È Û·Ê¤˜ fiÙÈ ÔÈ B˘˙·-

ÓÙÈÓÔ› ÏfiÁÈÔÈ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ·Ú-

¯·›· ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ ˆ˜ Î·Ù¿ÏÔÈÔ ÌÈ·˜

¿ÏÏË˜, Ì·ÎÚÈÓ‹˜ ÂÔ¯‹˜. B¤‚·È·, Ë

Û¯¤ÛË ÌÂ ÙÔ ·Ú¯·›Ô ·ÚÂÏıfiÓ Ù·˘Ù›-

˙ÂÙ·È Û¯Â‰fiÓ ¿ÓÙ· ÌÂ Ù· ÎÂ›ÌÂÓ·Ø Ô

·Ú¯·›Ô˜ ÎfiÛÌÔ˜ ˆ˜ ·˘ÙfiÓÔÌÔ ÔÏÈÙÈ-

ÛÌÈÎfi ·Á·ıfi ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Ô-

Ù¤ ÛÙÔÓ ÔÚ›˙ÔÓÙ· ÙˆÓ B˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÏÔ-

Á›ˆÓ.


H O Eυαγγελισμς της Θεοτκου. Στο κτω μρος της εικ-

νας ο ζωγρφος απεικονζει τοπο του Nελου με τη χαρα- κτηριστικ πανδα του, κατ τα πρτυπα ρωμαϊκν τοιχογρα- φιν. Σιν, Mον Aγας Aικατερνης,τλος 12ου αι.




Yστερη Aρχαιτητα

Ã Eλεφαντοστινο σμπλεγμα με παρσταση Aριδνης, Σ- τυρου και Eρωτιδων. Kων- σταντινουπολτικο ργο των αρχν του 6ου αι. Παρσι,Mουσεο Cluny.

Της ™√ºÿ∞˜ ¶ ∞Δ √⁄ ƒ∞

Iνστιτοτο Bυζαντινν Eρευνν/EIE

«¶ø™ ¡’ ∞¡Δ§∂π Î·ÓÂ›˜ ·fi ÙÔÌÂÁ·ÏÂ›Ô ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜¯ˆÚ›˜ Ó· Î·Ù·Ó›ÁÂÈ ÙËÓ

ÂÍ¤ÏÈÍË; ¶Ò˜ Ó’ ·ÏÏ¿˙ÂÈ ¯ˆÚ›˜ Ó’ ·Ô-ÎfiÙÂÙ·È ·fi ÙÈ˜ Ú›˙Â˜ ÙÔ˘;». MÂ ·˘ÙfiÙÔ ÚËÙÔÚÈÎfi Û¯‹Ì· Ô ÁÓˆÛÙfi˜ ÈÛÙÔÚÈ-

Îfi˜ ÙË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ ¶›ÙÂÚ MÚ¿Ô˘Ó·Ô‰›‰ÂÈ ÙÔ ÛÙ›ÁÌ· ÌÈ·˜ ·fi ÙÈ˜ ÈÔÂÓ‰È·Ê¤ÚÔ˘ÛÂ˜ Î·ÈÛ˘Ó¿Ì· ·ÓÙÈÊ·ÙÈ-Î¤˜ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ ÙË˜·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ÈÛÙÔ-Ú›·˜.

«YÛÙÂÚË AÚ¯·Èfi-ÙËÙ·», «YÛÙÂÚËPˆÌ·˚Î‹ A˘ÙÔÎÚ·-ÙÔÚ›·», «PˆÌ·˚Î‹A˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÙË˜ XÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹˜ AÓ·-ÙÔÏ‹˜», «¶ÚˆÙÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô˜»,«¶ÚÒÈÌÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ» Î.Ï., Â›Ó·È ÌÂÚÈ-Î¤˜ ·fi ÙÈ˜ ÔÓÔÌ·Û›Â˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔ-ÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·‚·ÙÈÎ‹ ÂÔ¯‹·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ 4Ô Î·È ÙÔÓ 7Ô ·È. H·Ô˘Û›· ÔÓÔÌ·ÙÔÏÔÁÈÎ‹˜ ÂÓfiÙËÙ·˜‰ÂÓ ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ ÌfiÓÔ ÙË ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Î·È ÂÚÌËÓÂ›· ÙˆÓ ÈÛÙÔÚÈ-ÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜, ·ÏÏ¿·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿, Î˘Ú›ˆ˜, ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎ‹ÙË˜ ·ÓÙ›Ê·ÛË. °È’ ·˘Ùfi Ë ‰ÈÂÚÂ‡ÓËÛËÙË˜ ÔÏ‡ÏÔÎË˜ ·˘Ù‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ ··-Û¯ÔÏÂ› ÂÍ›ÛÔ˘ ÙÔ˘˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔÏfiÁÔ˘˜Î·È ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ÙË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜.

°È· ÙË Û¯¤ÛË ÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ AÚ¯·Èfi-ÙËÙ·˜ ÌÂ ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÌÔÚ-ÊˆıÂ› ‰‡Ô ‚·ÛÈÎ¤˜ ·fi„ÂÈ˜. H Ì›· ÙÔ-Ó›˙ÂÈ ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ¤ÌÊ·ÛËÛÙÔ˘˜ ÛÙÂÓÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈ-ÓÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ ÌÂ ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ÔÏÈÙÈÛÌfiØ

Ë ‰Â‡ÙÂÚË ˘ÈÔıÂÙÂ› ÙËÓ ·Û˘Ó¤¯ÂÈ·,‰¤¯ÂÙ·È ‰ËÏ·‰‹ fiÙÈ ÛÙË ÌÂÙ·‚·ÙÈÎ‹ÂÔ¯‹ Û˘ÓÙÂÏ¤ÛıËÎ·Ó ÎÔÛÌÔÁÔÓÈÎ¤˜·ÏÏ·Á¤˜ Î·È ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÙÔÌ¤˜. ¶ÚfiÛÊ·-Ù·, ÛÙÈ˜ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÂ˜ ıÂˆÚ›Â˜ ÚÔ-ÛÙ¤ıËÎÂ ÂÎÂ›ÓË ÙË˜ ÂÍ¤ÏÈÍË˜, Ô˘ ‰ÂÓ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÙÈ˜ ÌÂÙ·‚ÔÏ¤˜ ÛÙÈ˜ Ô-ÏÈÙÈÎ¤˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ ‰ÔÌ¤˜ ÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ ˆ˜ Â·Ó·ÛÙ·-ÙÈÎ¤˜ ÙÔÌ¤˜ Î·È ‰Ú·Ì·ÙÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜,·ÏÏ¿ fiˆ˜ ·Ú·ÙËÚÂ› Ë ∞‚ÂÚÈÏ K¿ÌÂ-ÚÔÓ, «ÌÂ ‰Â‰ÔÌ¤ÓË ÙËÓ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË

ÙˆÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ·ÍÈÒÓ Ô˘ ·Ú·-ÙËÚÂ›Ù·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Ì·˜,Â›Ó·È ÔÏ‡ ÏÈÁfi-ÙÂÚÔ Èı·Ófi Ó·˘ÔÛÙËÚ›ÍÔ˘ÌÂfiÙÈ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ÙË˜ HÁÂÌÔÓ›·˜‹Ù·Ó Ë ÂÓÛ¿ÚÎˆ-ÛË ÙÔ˘ ÎÏ·ÛÈÎÔ‡È‰ÂÒ‰Ô˘˜ ‹ Ó·˘Ôı¤ÛÔ˘ÌÂ fiÙÈ

ÔÔÈ·‰‹ÔÙÂ ·Ú¤ÎÎÏÈÛË ·fi ·˘Ùfiı· Ú¤ÂÈ ·Ó·ÁÎ·ÛÙÈÎ¿ Ó· ‰ËÏÒÓÂÈ·Ú·ÎÌ‹».

H Û‡Á¯ÚÔÓË ¤ÚÂ˘Ó· ÚÔÛÂÁÁ›˙ÂÈ ÙË‰È·‰ÈÎ·Û›· ÌÂÙ¿‚·ÛË˜ ·fi ÙË PˆÌ·˚-Î‹ A˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÛÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ Ì¤Û··fi ÌÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ ‰È·‰ÚÔÌ‹. AÔ-ÛÙ·ÛÈÔÔÈËÌ¤ÓË ·fi ÙÔÓ Û‡Á¯ÚÔÓÔÔÚıÔÏÔÁÈÛÌfi ÛÙÚ¤ÊÂÙ·È ÛÙÔ ·ÚÂÏ-ıfiÓ, ÚÔÛ·ıÒÓÙ·˜ Ó’ ·ÙÂÓ›ÛÂÈ ÙÔÓÎfiÛÌÔ ÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ ÌÂÙÔ ‚Ï¤ÌÌ· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÂÎÂ›ÓË˜ÙË˜ ÂÔ¯‹˜, ÏÔÁ›ˆÓ Î·È ·ÌfiÚÊˆÙˆÓ,Û˘ÁÎÏËÙÈÎÒÓ Î·È Â·Ú¯ÈˆÙÒÓ, ¯ÚÈ-ÛÙÈ·ÓÒÓ Î·È ·Á·ÓÈÛÙÒÓ. H PˆÌ·˚Î‹A˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È ˆ˜˙ˆÓÙ·Ófi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ÌÂ ÛÙ·ıÌÔ‡˜Î·È ÂÚÈfi‰Ô˘˜, Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ-Îfi ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ, ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ ÙÈ˜ ÛÙ·-ıÂÚ¤˜ Î·È ÙÈ˜ ·ÔÎÏ›ÓÔ˘ÛÂ˜, ÙÈ˜ ÚˆÁ-Ì¤˜ Î·È ÙÈ˜ ·Ó·Î·Ù·Ù¿ÍÂÈ˜, ÙÈ˜ ÂÈÊ·-

H ÂÔ¯‹ ÌÂÙ¿‚·ÛË˜ ·fi ÙÔÓ ·Á·ÓÈÛÌfi ÛÙÔÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi




H Tμματα κολοσσι- κο πορτρτου του M.Kωνσταντνου, του αυτοκρτορα που λ- λαξε την πορεα της Pωμαϊκς Aυτοκρατο- ρας. Pμη, Mουσεα Kαπιτωλου.

ÓÂÈ·Î¤˜ ‹ ‚·ı‡ÙÂÚÂ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ ÛË-ÌÂÈÒıËÎ·Ó ÛÙÈ˜ ÔÏÈÙÈÎ¤˜ Î·È ÎÔÈÓˆ-ÓÈÎ¤˜ ÙË˜ ‰ÔÌ¤˜.

™ÙÔÓ 4Ô ·È., ÙÔÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ ·È-ÒÓ· ÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜, ‰È·-ÛÙ·˘ÚÒÓÂÙ·È ÙÔ ·Ï·Èfi ÌÂ ÙÔ Î·È-ÓÔ‡ÚÁÈÔ, ‰È·Ï¤ÎÔÓÙ·È ÔÈ ·ÏÈ¤˜ ÌÂÙÈ˜ Ó¤Â˜ ËıÈÎ¤˜ ·Í›Â˜ Î·È ·ÓÙÈÏ‹„ÂÈ˜,Û˘ÌÔÚÂ‡ÂÙ·È Ô ·Á·ÓÈÛÌfi˜ ÌÂ ÙÔÓ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi, Û˘Ó˘¿Ú¯ÂÈ Ë PÒÌË ÌÂÙËÓ KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. O 4Ô˜ Î·È Ô5Ô˜ ·ÈÒÓ·˜ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ¤Í·ÚÛË ÙË˜ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎ‹˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ-ÎfiÙËÙ·˜. EıÓÈÎÔ› Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Û˘-ÌÔÚÂ‡ÔÓÙ·È, ·ÏÏ¿, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·,·ÓÙÈ·ÏÂ‡Ô˘Ó ÁÈ· Ó’ ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔÎ·›ÚÈÔ ÂÚÒÙËÌ· Ô˘ ı¤ÙÔ˘Ó ÔÈ Û˘Ó-ı‹ÎÂ˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜: ™Â ÔÈ· ÁÚ·ÌÌ·-ÙÂ›·, ÙËÓ ·Ú¯·›· ‹ ÙËÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È Ë ·ÏËıÈÓ‹ ·È‰Â›·; OÈ ÚË-

ÙÔÚÈÎ¤˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂÈ˜ Ô˘ Ô °ÚËÁfiÚÈÔÑ·˙È·Ó˙ËÓfi˜ ·Â˘ı‡ÓÂÈ ÛÙÔÓ ÓÂÎÚfi·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· IÔ˘ÏÈ·Ófi ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙËÓÔÏ˘ÛËÌ›· Î·È ÙËÓ ÂÚÌËÓÂ›· ÙˆÓ Ï¤-ÍÂˆÓ «EÏÏËÓ›˙ÂÈÓ», «AÙÙÈÎ›˙ÂÈÓ», «§fi-ÁÔ˜»Ø Ë ¤ÎÊÚ·ÛË ÙÔ˘ E˘Û¤‚ÈÔ˘ «Á¤ÓÔ˜∂ÏÏËÓÂ˜ fiÓÙÂ˜ Î·È Ù· EÏÏ‹ÓˆÓ ÊÚÔ-ÓÔ‡ÓÙÂ˜», Ô fiÚÔ˜ «ÔÚı‹ ·È‰Â›·» ÙÔ˘IÔ˘ÏÈ·ÓÔ‡ Î·È Ô ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô˜ «ÔÚı‹‰fiÍ·» ÙˆÓ ¶·Ù¤ÚˆÓ ÙË˜ EÎÎÏËÛ›·˜ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ·ÁˆÓ›· ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓÙÔ˘ 4Ô˘ ·È., ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Î·È ÂıÓÈÎÒÓ,Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ··ÓÙ‹ÛÂÈ˜ ÛÙ· ÂÚˆÙ‹Ì·-Ù· Ô˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó Ù· Ê·ÈÓfiÌÂÓ·ÙË˜ ÂÔ¯‹˜. OÈ ·ÓÙÈı¤ÛÂÈ˜ Î·È ÔÈ ·ÓÙÈ-Ê¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ‚›ˆÓ·Ó Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÏÂ˘-Ú¤˜ Ô‰ËÁÔ‡ÛÂ ÛÙÔÓ Û˘Á¯ÚˆÙÈÛÌfiÙÔ˘˜ Î·È ÛÙËÓ ÒÛÌˆÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ·-Ú¿ÏÏËÏˆÓ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎÒÓ Â‰›ˆÓ ÙË˜ÂÔ¯‹˜, ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Î·È

ÙË˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹˜ ÎÔÛÌÔıÂˆÚ›·˜.

¶ÚÔÛ‹ÏˆÛËÛÙËÓ ·Ú¯·›· ·È‰Â›·

™Ù· ¤ÚÁ· ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ·ÔÏÔÁË-ÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ Î·ÈÚËÙfiÚˆÓ, ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ÌÈ· ÎÔÈÓ‹ Û˘ÓÈ-ÛÙ·Ì¤ÓË: Ë ÚÔÛ‹ÏˆÛË ÛÙËÓ ·Ú¯·›··È‰Â›·. O ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Ô˘ Ì·˜ ÎÏË-ÚÔ‰fiÙËÛ·Ó ÔÈ IÂÚ¿Ú¯Â˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜‰È·Ó¤ÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈ-ÎÔ‡˜ Î·È ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ ÙË˜ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜Î·È ÚˆÌ·˚Î‹˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. O E˘Û¤-‚ÈÔ˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙÔÓ §fiÁÔ ÚÔ˜ÙÔÓ MÂÁ¿ÏÔ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, Ô˘ ı¤ÙÂÈÙ· ıÂÌ¤ÏÈ· ÙË˜ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚË˜ ¯ÚÈ-ÛÙÈ·ÓÈÎ‹˜ ÔÏÈÙÈÎ‹˜ ıÂˆÚ›·˜, ‰›ÓÂÈ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ÂÚÌËÓÂ›· ÛÂ ˘¿Ú¯Ô˘ÛÂ˜




‰Â›ÁÌ· ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÚËÙÔÚÈÎ‹˜, ÌÂÙ¿ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ¢ËÌÔÛı¤ÓË.

TÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÔÈ ¶·Ù¤ÚÂ˜ ÙË˜EÎÎÏËÛ›·˜ ÂÎ·È‰Â‡ÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ÎÏ·-ÛÈÎ‹ ·È‰Â›· Î·È ÙË ÚËÙÔÚÈÎ‹, ÂÓÒ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯· ÂıÓÈÎÔ› ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ Î·È Ú‹-ÙÔÚÂ˜, fiˆ˜ Ô £ÂÌ›ÛÙÈÔ˜ Î·È Ô ¶¿Î·-ÙÔ˜, ˘ËÚ¤ÙËÛ·Ó ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ·˘ÙÔ-ÎÚ¿ÙÔÚÂ˜ ÌÂ ·ÊÔÛ›ˆÛË ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÈÙÔÓ ‚·ıÌfi ·ÏÏËÏÂÍ¿ÚÙËÛË˜ Ô˘˘‹Ú¯Â ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÂıÓÈÎ‹ Î·È ÙË

¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔÓ 4Ô ·È. ¶·-Ú¿ ÙË Ú·Á‰·›· ÂÍ¿ÏˆÛË ÙÔ˘ XÚÈÛÙÈ·-ÓÈÛÌÔ‡, Ë Aı‹Ó·, ÎÔÈÙ›‰· ÙÔ˘ ÎÏ·ÛÈ-ÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, Â›¯Â Î·Ù·ÛÙÂ› Í·Ó¿ÛÔ˘‰·›Ô ·È‰Â˘ÙÈÎfi Î¤ÓÙÚÔ ÛÙÔÔÔ›Ô ÚÔÛ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó Ó· ‰È‰·¯ıÔ‡ÓÎ·È Ó· ‰È‰¿ÍÔ˘Ó ‰È¿ÛËÌÔÈ ÊÈÏfiÛÔÊÔÈÎ·È Ú‹ÙÔÚÂ˜, fiˆ˜ Ô ¶ÚÔ·ÈÚ¤ÛÈÔ˜, ÔIÔ˘ÏÈ·Ófi˜, Ô MÔ˘ÛÒÓÈÔ˜, Ô §È‚¿ÓÈÔ˜, Ô¶Ú›ÛÎÔ˜, Ô ¶ÚfiÎÏÔ˜ Î.¿. ™ÙÈ˜ ÊÈÏÔÛÔ-ÊÈÎ¤˜ ÙË˜ Û¯ÔÏ¤˜ Û˘Ó·ÓÙ‹ıËÎ·Ó Ô·-‰Ô› ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ Î·È ÙË˜ Ó¤·˜ ıÚËÛÎÂ›-·˜. AÓ¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ ÙÚ›· ¤ÍÔ¯· ÓÂ‡Ì·-Ù· ÙË˜ ÂÔ¯‹˜, Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ Ô N·˙È·Ó-˙ËÓfi˜, Ô B·Û›ÏÂÈÔ˜ K·ÈÛ·ÚÂ›·˜ Î·È ÔÌÂÙ¤ÂÈÙ· ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ IÔ˘ÏÈ·Ófi˜ Ô«¶·Ú·‚¿ÙË˜». H ÊÈÏ›· Î·È Ë ÓÂ˘Ì·ÙÈ-Î‹ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·, Ô˘ ·Ó¤Ù˘Í·Ó Î·Ù¿

ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ Aı‹Ó· ÔÈÙÚÂÈ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ› ÛÙË ıÚËÛÎÂ›· Î·ÈÙÈ˜ È‰¤Â˜ ÛÔ˘‰·ÛÙ¤˜, ·ÔÎ·Ï‡ÙÔ˘ÓÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙË˜ fiÏË˜ ÙÔ˘ ¶ÂÚÈ-ÎÏ‹, Ë ÔÔ›· Î·Ù¿ ÙËÓ ÀÛÙÂÚË AÚ¯·È-fiÙËÙ· Â›¯Â ·Ó·‰ÂÈ¯ıÂ› ÛÂ ‰ÈÂıÓ¤˜ Î·ÈÔ˘‰¤ÙÂÚÔ ¤‰·ÊÔ˜ ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜.

πÔ˘ÏÈ·Ófi˜

O IÔ˘ÏÈ·Ófi˜, Ô ÌfiÓÔ˜ ÂıÓÈÎfi˜ ·˘ÙÔ-

ÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·ÈÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ Û˘ÁÁÚ·Ê¤·˜, ÂÍÔÚ›ÛıËÎÂ·fi ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ÔÈÔÔ›ÔÈ, ˆÛÙfiÛÔ, ÙÔÓ ¿ÊËÛ·Ó Ó· ÂÈ-Û¤ÏıÂÈ ÛÙË ÛÊ·›Ú· ÂÈÚÚÔ‹˜ ÙÔ˘ ÓÂÔ-Ï·ÙˆÓÈÛÌÔ‡ ÙË˜ Aı‹Ó·˜, ÊÈÏÔÛÔÊ›··fi ÙËÓ ÔÔ›· Â›Ó·È ÂËÚÂ·ÛÌ¤Ó·fiÏ· Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘, ÌÂ ¤Î‰ËÏË ÙËÓ ›ÛÙËÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·Á·ÓÈÛÌfi. H ·ÁˆÓ›· ÙÔ˘IÔ˘ÏÈ·ÓÔ‡ ÁÈ· ÙË ‰È¿ÛˆÛË ÙË˜ ÂÏÏËÓÈ-Î‹˜ ·È‰Â›·˜ ‰ÂÓ ÙÔ˘ Â¤ÙÚÂ„Â Ó·

·ÓÙÈÏËÊıÂ› ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÙË˜ ÌÂÙ¿-‰ÔÛ‹˜ ÙË˜ ÛÙÔÓ Ì¤ÛÔ PˆÌ·›Ô ÔÏ›ÙË·fi ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ËÁ¤ÙÂ˜ ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜, ÙÔ˘ XÚÈ-ÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡, Ô˘ Â›¯·Ó ÚÔÛÏ¿‚ÂÈ Î·ÈÂÓÛˆÌ·ÙÒÛÂÈ ÛÙË ‰È‰·ÛÎ·Ï›· ÙÔ˘˜ÎÏ·ÛÈÎ¿ ÚfiÙ˘·.

TËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹, ÂıÓÈÎÔ› Î·È ¯ÚÈ-ÛÙÈ·ÓÔ› Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ ‰Ô˘ÏÂ‡Ô˘Ó Ï¿È-Ï¿È Î·È Û˘¯Ó¿ ·ÓÙÏÔ‡Ó ·fi ÙÔ ›‰ÈÔÚÂÂÚÙfiÚÈÔ. Afi ÙÔ ÎÏ·ÛÈÎfi, ÁÈ· ·-Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÚfiÙ˘Ô ÙÔ˘ Î·ı‹ÌÂÓÔ˘ÊÈÏfiÛÔÊÔ˘ ÌÂ ÙÔ ·ÓÔÈÎÙfi ‚È‚Ï›Ô Î·ÈÙÔ ÂÚÌ¿ÚÈÔ ÌÂ ÙÔ˘˜ Î˘Ï›Ó‰ÚÔ˘˜, Ô˘‰È·ÎÔÛÌÂ› ÙÈ˜ Û·ÚÎÔÊ¿ÁÔ˘˜ Î·È ÙÈ˜ÂÈÙ‡Ì‚ÈÂ˜ ÛÙ‹ÏÂ˜, Ô ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜ Î·Ï-ÏÈÙ¤¯ÓË˜ ÂÚÓ¿ ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÏ˘ÊË ·-Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ Â›ÛË˜ Î·ıËÌ¤ÓÔ˘ ÂÈ-

ÛÎfiÔ˘ ‹ Â˘·ÁÁÂÏÈÛÙ‹ ÛÎ˘ÌÌ¤ÓÔ˘¿Óˆ ÛÙËÓ ·ÓÔÈÎÙ‹ B›‚ÏÔ ÙÔ˘. H Û˘-ÌfiÚÂ˘ÛË ÙˆÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓ ‰‡Ô Ê·È-ÓÔÌÂÓÈÎ¿ ·ÓÙÈÙÈı¤ÌÂÓˆÓ ÏÂ˘ÚÒÓ ı¤-ÙÂÈ ÛÂ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·Ó›˙Ô˘-Û· ¿Ô„Ë fiÙÈ Ë ¤ÓÙÔÓË ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi-ÙËÙ· ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È. ÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÌfiÓÔ ÛÙËÓÂÍ¿ÏˆÛË Î·È ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ XÚÈ-ÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÔÈ ÂÎÊÚ·ÛÙ¤˜·Ó·ÏËÚÒÓÔ˘Ó Ù¿¯· ÙÔ ÎÂÓfi Ô˘¿ÊËÛÂ Ë ¤ÎÙˆÛË ÙÔ˘ ·Á·ÓÈÛÌÔ‡.

AÎfiÌË Î·È ÙÔÓ 6Ô ·È., ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÙË˜ ÌÂÙ·‚·ÙÈÎ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘, fiÙ·Ó ÔÈÂıÓÈÎÔ› ÙË˜ A˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÁÓˆÚ›-˙Ô˘Ó Ù· ÛÎÏËÚ¿ Ì¤ÙÚ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜Î·È ÙËÓ ·Ô‰ÔÎÈÌ·Û›· ÂÎÚÔÛÒˆÓÙË˜ EÎÎÏËÛ›·˜ (ı˘Ì›˙Ô˘ÌÂ ÙÔ ‚›·ÈÔÎÏÂ›ÛÈÌÔ ÙˆÓ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎÒÓ Û¯ÔÏÒÓÙË˜ Aı‹Ó·˜ ·fi ÙÔÓ IÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi Î·ÈÙËÓ ÔÓÔÌ·ÛÙÈÎ‹ ·ÔÎ‹Ú˘ÍË ÌÂÁ¿ÏˆÓÊÈÏÔÛfiÊˆÓ, ÚËÙfiÚˆÓ Î·È ÈÛÙÔÚÈÎÒÓÙË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ ·fi ÙÔÓ PˆÌ·Ófi

ÙÔÓ MÂÏˆ‰fi), Î‡ÚÈÔÈ ÙÔÌÂ›˜ ÙË˜ ÎÏ·-ÛÈÎ‹˜ ·È‰Â›·˜ fiˆ˜ Ë ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎ‹, ËÚËÙÔÚÈÎ‹ Î·È Ë ‰È·ÏÂÎÙÈÎ‹, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘-ıÔ‡Ó Ó’ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙË ‚¿ÛË ÙË˜ ÁÂÓÈ-Î‹˜ ·È‰Â›·˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜. OÈ Û¯ÔÏ¤˜ÛÙËÓ Aı‹Ó·˜ Â›¯·Ó ÎÏÂ›ÛÂÈ, fiÌˆ˜Û¯ÔÏ¤˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡ÓÛÙËÓ AÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ· Î·È ·ÏÏÔ‡, fiÔ˘ÛÔ‡‰·Û·Ó ÁÓˆÛÙÔ› ıÂÔÏfiÁÔÈ Î·ÈÈÛÙÔÚÈÎÔ›. AÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ›‰È· ÙËÓKˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔÓÈÛÙÔÚÈÎfi AÁ·ı›·, ‰È‰·ÛÎfiÙ·Ó Î·È Ë«ı‡Ú·ıÂÓ ÛÔÊ›·».

TÔÓ ›‰ÈÔ ·ÈÒÓ·, Ù· ¶ÚÔÁ˘ÌÓ¿ÛÌ·-Ù· ÙÔ˘ EÚÌÔÁ¤ÓË Î·È ÙÔ˘ AÊıÔÓ›Ô˘·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ‚·ÛÈÎfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ÁÈ·ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ Ú‹ÙÔÚÂ˜, ÂÓÒ Ë Ô›ËÛË, ËÈÛÙÔÚ›· Î·È Ë ÂÈÛÙÔÏÔÁÚ·Ê›· ·ÎÔ-

ÏÔ˘ıÔ‡Ó ÈÛÙ¿ Ù· ÚfiÙ˘· ÙË˜ ÎÏ·-ÛÈÎ‹˜ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎ‹˜ ·Ú¿‰ÔÛË˜. OÚfiÏÔÁÔ˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÙÔ˘ ÈÛÙÔ-ÚÈÎÔ‡ ¶ÚÔÎÔ›Ô˘ ÛÙÔ «Y¤Ú ¶ÔÏ¤-ÌˆÓ» ¤ÚÁÔ ÙÔ˘, ‰È·Ó¤ÂÙ·È ·fi ¤Ó·ÎÚ¿Ì· ÂÈÚÚÔÒÓ ·fi ÙÔÓ HÚfi‰ÔÙÔ,ÙÔÓ £Ô˘Î˘‰›‰Ë Î·È ÙÔÓ ¢Èfi‰ˆÚÔ. TËÓÎÏ·ÛÈÎ‹ ·Ú¿‰ÔÛË Î·È ÙÔ ÓÂ‡Ì·ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›·˜ ·ÎÔÏÔ˘-ıÔ‡Ó ·ÎfiÌË ÈÔ ÈÛÙ¿ ÔÈ ‰‡Ô ¿ÏÏÔÈÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ÈÛÙÔÚÈÎÔ› ÙÔ˘ 6Ô˘ ·ÈÒÓ·,

ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎ¤˜ Î·È ÚˆÌ·˚Î¤˜ ·ÓÙÈÏ‹-„ÂÈ˜ Á‡Úˆ ·fi ÙË Û¯¤ÛË ·Ó¿ÌÂÛ·ÛÙÔÓ Â›ÁÂÈÔ ÌÔÓ¿Ú¯Ë Î·È ÙÔ £Âfi.

IÂÚ¿Ú¯Â˜ Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Û˘ÁÁÚ·-ÊÂ›˜, Ï·Ù›ÓÔÈ fiˆ˜ Ô IÂÚÒÓ˘ÌÔ˜, ÔAÌ‚ÚfiÛÈÔ˜ Î·È Ô A˘ÁÔ˘ÛÙ›ÓÔ˜, Î·È ÂÏ-ÏËÓfiÁÏˆÛÛÔÈ, fiˆ˜ Ô B·Û›ÏÂÈÔ˜ K·È-Û·ÚÂ›·˜, Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ N‡ÛÛË˜, Ô °ÚË-ÁfiÚÈÔ˜ N·˙È·Ó˙ËÓfi˜ Î·È Ô Iˆ¿ÓÓË˜ ÔXÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜, ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔÈ ÛÙÔ ÂÏ-ÏËÓÈÛÙÈÎfi Û¯ÔÏÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, Û˘Ó¤¯È-Û·Ó ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÙË˜ ÎÏ·ÛÈÎ‹˜ ÚË-ÙÔÚÈÎ‹˜, Ô˘ ¤ıÂÛ·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›·ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ È‰ÂÒ‰Ô˘˜ ÌÂ OÌÈ-Ï›Â˜, fiˆ˜ .¯. Ô ÂÈÎ‹‰ÂÈÔ˜ ÙÔ˘AÌ‚ÚÔÛ›Ô˘ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÔÛ›-Ô˘ A ‹ ÙÔ˘ °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ÙÔ˘ N·˙È·Ó˙Ë-ÓÔ‡ ÁÈ· ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ ÙË˜ K·ÈÛ·ÚÂ›·˜B·Û›ÏÂÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ¤¯ÂÈ ¯·-Ú·ÎÙËÚÈÛıÂ› ˆ˜ ÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ

Ã Aναμνηστικ χρυσ μετλλιο

του Iουστινιανο φιππου να ακο- λουθε τη Nκη. H μορφ της φτε- ρωτς θες στη- ρζεται σε εικονο- γραφικ πρτυπα των ελληνιστικν και ρωμαϊκν χρνων.




ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ¶ÚÔÎfiÈÔ, Ô AÁ·ı›·˜ Ô ™¯Ô-Ï·ÛÙÈÎfi˜ Î·È Ô M¤Ó·Ó‰ÚÔ˜ Ô ¶ÚÔÙ‹-ÎÙˆÚ. AÎfiÌË fiÌˆ˜ Î·È ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ-ÎfiÙ·ÙÔÈ YÌÓÔÈ ÙÔ˘ PˆÌ·ÓÔ‡ ÙÔ˘ MÂ-Ïˆ‰Ô‡ Ê¤ÚÔ˘Ó ¤ÓÙÔÓË ÙË ÛÊÚ·Á›‰·ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜ Î·È ÙË˜ÎÏ·ÛÈÎ‹˜ ÂÁÎ‡ÎÏÈ·˜ ·È‰Â›·˜ ÙÔ˘ ‚˘-˙·ÓÙÈÓÔ‡ ˘ÌÓÔÁÚ¿ÊÔ˘. £· ÌÔÚÔ‡-Û·ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, Ó· Ô‡ÌÂ fiÙÈ ÙÔÓ 6Ô ·È.ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È Ë ‰È·‰ÈÎ·Û›· ·ÏÏËÏÂ-›‰Ú·ÛË˜ ÙÔ˘ ·Ï·ÈÔ‡ ÌÂ ÙÔ Ó¤Ô Î·È·ÔÎÚ˘ÛÙ·ÏÏÒÓÂÙ·È Ë Û‡ÓıÂÛË ÙË˜

ÎÏ·ÛÈÎ‹˜ ·Ú¿‰ÔÛË˜ ÌÂ ÙËÓ ¯ÚÈÛÙÈ·-ÓÈÎ‹ ÎÔÛÌÔıÂˆÚ›·, Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ Ù·ÚfiÙ˘· ÙˆÓ ¶·Ù¤ÚˆÓ ÙË˜ EÎÎÏË-Û›·˜.

OÏÔÎÏËÚÒÓÔÓÙ·˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈÛË-Ì·ÓıÂ› fiÙÈ Ë ÚÔÛ¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ KˆÓ-ÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÛÙÔ XÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Î·È Ë·Ó¿‰ÂÈÍË ÙË˜ EÎÎÏËÛ›·˜ ÛÂ ıÂÛÌfi Â›-¯·Ó ÙÂÚ¿ÛÙÈÂ˜ Û˘Ó¤ÂÈÂ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÌÂ-Ù¿ÏÏ·ÍË ÙË˜ A˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È ÙË˜ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙË˜ Î·È ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ÙÔÓ‚·ÛÈÎfiÙÂÚÔ ·Ú¿ÁÔÓÙ· ÛÙË ‰È·ÊÔÚÔ-Ô›ËÛË ÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜·fi ÙËÓ ·Ï·ÈfiÙÂÚË ÚˆÌ·˚Î‹ ·˘ÙÔ-ÎÚ·ÙÔÚ›·. ™ÙË ‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛË, ‚¤-‚·È·, ·˘Ù‹ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó Î·È ¿ÏÏÔÈ ·-Ú¿ÁÔÓÙÂ˜, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂÈ˜, ‰ÈÔÈÎËÙÈÎ¤˜, ÔÈÎÔÓÔ-ÌÈÎ¤˜ Î·È ÛÙÚ·ÙÈˆÙÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜, Ô˘‰ÂÓ Â‹Ïı·Ó ‚›·È·, ·ÏÏ¿ Û˘ÓÙÂÏ¤ÛıË-Î·Ó ÛÙ·‰È·Î¿ ÛÙË Ì·ÎÚ¿ ‰È·‰ÚÔÌ‹ÙË˜ ÌÂÙ·‚·ÙÈÎ‹˜ ÂÔ¯‹˜ Ô˘ ·ÚÔ˘-ÛÈ¿˙Ô˘ÌÂ. MÈ·˜ ÂÔ¯‹˜ ·ÓÙÈÊ·ÙÈÎ‹˜Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÛËÌ·‰ÂÌ¤ÓË˜ ·fi ÙËÛ˘Ó¤¯ÂÈ· Î·È ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹, ·ÏÏ¿ Î˘-Ú›ˆ˜ ·fi ÙË Û¯¤ÛË Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒıË-ÎÂ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÂ ·˘Ù¤˜ ÙÈ˜ ‰‡Ô ·ÓÙ›ıÂ-ÙÂ˜ ÌÔÚÊ¤˜ ÙÔ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ ÙË˜ Á›ÁÓÂ-Ûı·È, ÌÈ·˜ ÂÔ¯‹˜ Ô˘ Ì·˜ ı˘Ì›˙ÂÈÙÔÓ I·Ófi ÌÂ Ù· ‰‡Ô ÚfiÛˆ·, Ô˘ ÎÔÈ-Ù¿˙Ô˘Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÙÔ ¤Ó· ÂÌÚfi˜Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ ›Ûˆ.

H Aργυρς δσκος με τον Hρακλ και το λιοντρι της Nεμας.Aπ κωνσταντινουπολτικο εργαστριο του 6ου αι., το οποο κα- τασκεαζε πολυτελ σκεη για τις επορες τξεις της πρωτεου- σας. Xαρακτηριστικ εναι η διατρηση της αρχαιοελληνικς εικονογραφας στα αντικεμενα της καθημερινς ζως του πρ- ιμου Bυζαντου. Παρσι, Eθνικ Bιβλιοθκη.

Ã O Σωκρτης περι- στοιχιζμενος απ σοφος. Ψηφιδωτ απ την Aπμεια της Συρας, 5ος αι.Bρθηκε στα ερε- πια εθνικο κτιρου πνω απ το οποο κτστηκε ναν αι- να αργτερα, η μη- τρπολη της πλης.




H H προσευχ του Hσαα. H προσωποποηση της Nχτας με δδα στο χρι πσω απ τον προφτη παραπμπει σε γυναικεες μορφς της ελληνιστικορωμαϊκς τ- χνης. Aπ εικονογραφημνο χειργραφο, 10ου αι. Παρσι, Eθνικ Bιβλιοθκη.

H πρτη

βυζαντιναναγννηση

Του P AUL M AGD ALI NO

Καθηγητ Μεσαιωνικς Ιστορας στο Πανεπιστμιο Saint-Andrews

H™À°Ãƒ√¡∏ ∂ƒ∂À¡∞ ·ÔÊÂ‡ÁÂÈÙÔÓ fiÚÔ «ÛÎÔÙÂÈÓÔ› ·ÈÒÓÂ˜» ˜˘ÂÚ‚ÔÏÈÎ¿ ÌÂÈˆÙÈÎfi ÁÈ· Ó·

¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 600-800.E›Ó·È, ¿ÓÙˆ˜, ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ fiÙÈ Î·-Ù¿ ÙÈ˜ ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ ÂÎ·ÙÔÓÙ·ÂÙ›Â˜ Ë ÂÏ-ÏËÓfiÊˆÓË ÊÈÏÔÏÔÁÈÎ‹ Î·È ÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹·Ú·ÁˆÁ‹ Â›¯Â ÌÂÈˆıÂ› ·ÈÛıËÙ¿. E›-Ó·È, Â›ÛË˜, ÚÔÊ·Ó¤˜ fiÙÈ Ô ‚˘˙·ÓÙÈ-Ófi˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 10Ô˘·È. fi¯È ÌfiÓÔ Î·Ù¤ÏÈÂ ÔÏ‡ ÂÚÈÛÛfi-ÙÂÚ· ÙÂÎÌ‹ÚÈ·, ·ÏÏ¿ Î·È fiÙÈ ÛÂ ÌÂÁ¿-ÏÔ ‚·ıÌfi ÂÌÓ¤ÂÙ·È ·fi ¤Ó· ·Ú¯·›Ô·ÚÂÏıfiÓ Ô˘ Â›¯Â Ï‹ÍÂÈ ÙËÓ ÂÔ¯‹ÙÔ˘ HÚ·ÎÏÂ›Ô˘ (610-41). H Ê¿ÛË ·˘Ù‹¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È Û˘¯Ó¿ ˆ˜ AÓ·Á¤ÓÓË-ÛË ‹ ˆ˜ M·ÎÂ‰ÔÓÈÎ‹ AÓ·Á¤ÓÓËÛË,·fi ÙÔ fiÓÔÌ· ÙË˜ ‰˘Ó·ÛÙÂ›·˜ Ô˘ÂÁÎ·ÈÓÈ¿ÛıËÎÂ ÌÂ ÙÔÓ B·Û›ÏÂÈÔ Aã ÙÔÓÂÈÏÂÁfiÌÂÓÔ M·ÎÂ‰fiÓ· (867-86) Î·È ËÔÔ›· ·Ú‹ÁÁÂÈÏÂ ‹ ÂÓ¤ÓÂ˘ÛÂ ¤ÚÁ·Ù¤¯ÓË˜ Î·È ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·˜. E›Ó·È, ˆÛÙfi-ÛÔ, ÛˆÛÙ‹ Ë ¯Ú‹ÛË ÁÈ· ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔÂÓfi˜ fiÚÔ˘ Ô˘ ÂÊÂ˘Ú¤ıËÎÂ ÁÈ· Ó· ¯·-Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÈ ¤Ó· ÈÙ·ÏÈÎfi, Î˘Ú›ˆ˜, Ê·È-ÓfiÌÂÓÔ, Ô˘ ıÂˆÚÂ›Ù·È ·ÊÂÙËÚ›· ÙÔ˘Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ‰˘ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡; ™ÙËÓIÙ·Ï›·, Ë AÓ·Á¤ÓÓËÛË ˘‹ÚÍÂ ˘fiıÂ-ÛË ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÔ‡-ÓÙ·Ó ÛÂ ‰È¿ÊÔÚÂ˜ fiÏÂÈ˜, ˘ËÚÂÙÔ‡-




H Mνημεα μσα σε πλοσια βλ- στηση δπλα σε ποταμ. Ψηφιδωτ στο τζαμ των Oμε- ϋαδν της Δαμα- σκο, 8ος αι. H λη σνθεση πα- ραπμπει ευθως σε ανλογες ζω- γραφικς και ψη- φιδωτς συνθσεις του ρωμαϊκο κ- σμου.

Û·Ó ÔÈÎ›Ï· ÔÏÈÙÈÎ¿ Î·ıÂÛÙÒÙ·, ÓÔ-ÛÙ·ÏÁÔ‡Û·Ó ÙËÓ ÚÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹AÚ¯·ÈfiÙËÙ· Î·È ÂÌÓ¤ÔÓÙ·Ó ÂÚÈÛÛfi-ÙÂÚÔ ·fi ·ÓıÚˆÈÛÙÈÎ¤˜ ·Ú¿ ·fiıÂÔÏÔÁÈÎ¤˜ ·Í›Â˜.

™ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ, ·ÓÙ›ıÂÙ·, Ë ÛÎ¤„ËÙˆÓ ‰È·ÓÔÔ˘Ì¤ÓˆÓ ‰È·ÌÔÚÊÒıËÎÂÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÌÈ·˜ ·˘ÛÙËÚ‹˜ ·˘ÙÔÎÚ·-ÙÔÚÈÎ‹˜, ıÂÔÎÚ·ÙÈÎ‹˜ Î·È Û˘ÁÎÂÓÙÚˆ-ÙÈÎ‹˜ ÔÏÈÙÂ›·˜ Ô˘ ·Ó·ÔÏÔ‡ÛÂ ÙÔÌÂÁ·ÏÂ›Ô ÙË˜ ÚˆÙÔ-¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹˜ÂÔ¯‹˜. O ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ Ô˘Ì·ÓÈÛÌfi˜˘‹ÚÍÂ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÂÚÈÔÚÈÛÌ¤ÓÔ Î·ÈÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ·fi Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 11Ô˘ ·È.Î·È ÂÍ‹˜. H ¤ÓÓÔÈ· ÙË˜ AÓ·Á¤ÓÓËÛË˜ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ ÁÈ· ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ ÚÔ‚ÏË-Ì·Ù›˙ÂÈ Î·È ·fi ¿ÏÏÂ˜ ·fi„ÂÈ˜. AÔ-ÎÏÂ›ÂÈ ÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ Í¤ÓˆÓ ‹ ÓÂˆÙÂÚÈ-ÎÒÓ ÛÙÔÈ¯Â›ˆÓ, ÂÓÒ Î·Ó¤Ó· ÔÏÈÙÈ-ÛÙÈÎfi Î›ÓËÌ· ‰ÂÓ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ·ÔÎÏÂÈ-ÛÙÈÎ¿ ÛÙËÓ ÌË¯·ÓÈÛÙÈÎ‹ ·Ó·‚›ˆÛË·Ï·ÈÔ‡, Âı·Ì¤ÓÔ˘ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡.E›ÛË˜, ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÙËÓ ÙÔÌ‹ ÌÂ ÙÔ·ÚÂÏıfiÓ Î·È, ·Ú¿ÏÏËÏ·, ÌÈ· «„˘¯Ô-ÏÔÁÈÎ‹» ·fiÛÙ·ÛË, ‰‡Ô ‰ËÏ·‰‹ ÛÙÔÈ-

¯Â›· Ô˘ ‰ÂÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ÙÔ˘ B˘˙·ÓÙ›Ô˘,fiÔ˘ ÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi Î·ıÂÛÙÒ˜ ·Ú·Ì¤-ÓÂÈ ·Ó·ÏÏÔ›ˆÙÔ Î·È Ù· ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ¿ ÎÈ-Ó‹Ì·Ù· Û˘Á¯¤ÔÓÙ·È ‹ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ÌÂÙÈ˜ ÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜ ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓÓ· ÚÔÛ‰ÒÛÔ˘Ó ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ›· ÙÔ˘˜¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ·Ó·Ó¤ˆÛË˜ ÙÔ˘ Úˆ-Ì·˚ÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Û˘ÓÙËÚÒÓÙ·˜ ÙËÓ·Ú¯·›· ·Ú¿‰ÔÛË Î·È ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙË˜·Ú¿ÏÏËÏ· Ó¤· ˙ˆ‹. ¶Ò˜ ÌÔÚÔ‡ÌÂ,ÂÔÌ¤Óˆ˜, Ó· ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ ÙËÓ«AÓ·Á¤ÓÓËÛË» ÙÔ˘ 9Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 10Ô˘·È. ·fi ¿ÏÏÂ˜, ·Ï·ÈfiÙÂÚÂ˜ ÂÔ¯¤˜ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹˜ ¿ÓıËÛË˜, fiˆ˜ ÔÈ ‚·ÛÈ-ÏÂ›Â˜ ÙÔ˘ IÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ (527-65) ‹ ÙÔ˘HÚ·ÎÏÂ›Ô˘ (610-41) Ô˘ ÂÓÙ¿¯ıËÎ·ÓÛÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÊÈÏfi‰ÔÍˆÓ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ;

ΔÔ ˙‹ÙËÌ· ÙË˜ ÈÛÙÔÚÈÎ‹˜Û˘Ó¤¯ÂÈ·˜

TÔ ˙‹ÙËÌ· ÙË˜ ÈÛÙÔÚÈÎ‹˜ Û˘Ó¤¯ÂÈ·˜

Î·È ÙÔÌ‹˜ Â›Ó·È ‚·ÛÈÎfi, Î·ıÒ˜ ËAÚ¯·ÈfiÙËÙ· Â¤˙ËÛÂ ÛÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÔÔ˘‰‹ÔÙÂ ·ÏÏÔ‡.H KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·Ú¤ÌÂÈÓÂ Î·ÈÌÂÙ¿ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 600 Ë ·Ú¯·›· ÌÂÁ·ÏÔ‡-ÔÏË, Ô˘ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ıËÎÂ Î·È ‰È·ÎÔ-ÛÌ‹ıËÎÂ ·fi ÙÔ˘˜ PˆÌ·›Ô˘˜ ·˘ÙÔ-ÎÚ¿ÙÔÚÂ˜, Î·Ù¿ Ù· ÚfiÙ˘· ÙË˜ PÒ-ÌË˜, ÙË˜ AÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ Î·È ¿ÏÏˆÓ ÚˆÌ·˚-ÎÒÓ fiÏÂˆÓ, ÌÂ Ï·ÙÂ›Â˜, ÛÙÔ¤˜,ıÚÈ·Ì‚ÈÎ¤˜ ÛÙ‹ÏÂ˜ Î·È ÔÏÏ¿ ·Á¿ÏÌ·-Ù·. O ÏËı˘ÛÌfi˜ ÏÈÁfiÛÙÂ˘Â, ‚¤‚·È·,Ù· ÌÂÁ¿Ï· ‰ËÌfiÛÈ· ÏÔ˘ÙÚ¿ ÂÚÂÈÒıË-Î·Ó, ·ÏÏ¿ ÔÈ ‰ËÌfiÛÈÂ˜ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›Â˜‰ÂÓ ¤·˘Û·Ó Ó· ÂÎÙ˘Ï›ÛÛÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜: ÙÔ ¶·Ï¿ÙÈ,ÙÔÓ Ifi‰ÚÔÌÔ Î·È ÙÈ˜ ÏÂˆÊfiÚÔ˘˜.¢È·ÚÎ‹˜ ‹Ù·Ó Â›ÛË˜ Ë ·Ú¿‰ÔÛËÙË˜ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ‰ÈÔ›ÎËÛË˜, ÌÂ Ú›˙Â˜ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎ‹ ÂÔ¯‹, Ô˘ ÂÍ·-ÛÊ¿ÏÈ˙Â ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.T· ÛÙÂÏ¤¯Ë ÙË˜ ‰ÈÔ›ÎËÛË˜, ÎÚ·ÙÈÎ‹˜Î·È ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎ‹˜ ÊÔÈÙÔ‡Û·Ó Èı·-ÓfiÓ ·ÎfiÌË Î·È Î·Ù¿ ÙÔÓ 7Ô Î·È ÙÔÓ 8Ô·È. ÛÙËÓ «ÂÁÎ‡ÎÏÈÔ ·È‰Â›·», Û¯ÔÏÈÎfi




Û‡ÛÙËÌ· Ô˘ ·Ó·Ù‡¯ıËÎÂ Î·Ù¿ ÙËÓ ÀÛÙÂÚË AÚ¯·ÈfiÙËÙ· Î·È ·ÔÛÎÔÔ‡-ÛÂ, ÌÂÙ·Í‡ ¿ÏÏˆÓ, ÛÙËÓ ÂÍÔÈÎÂ›ˆÛËÌÂ ÙËÓ ·Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎ‹ ÁÚ·ÌÌ·ÙÂ›·.∏‰Ë, fiÌˆ˜, ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ IÔ˘-ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ Ë ÏÂÁÔÌ¤ÓË «ı‡Ú·ıÂÓ» ÂÎ-·›‰Â˘ÛË ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ˘fi ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯ÔÌÈ·˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹˜ ÏÔÁÔÎÚÈÛ›·˜ ÁÈ·ÙËÓ ÔÔ›· Ù· ·Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ·‹Ù·Ó ÂÚÈÙÙ¿ ¤ˆ˜ Î·È ÂÈÎ›Ó‰˘Ó·.Afi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÔÈ Â‰·ÊÈÎ¤˜ ÌÂ-

Ù·‚ÔÏ¤˜ Ô˘ Â‹Ï-ı·Ó ÛÙËÓ ·˘ÙÔ-ÎÚ·ÙÔÚ›· ·fi ÙÈ˜ÂÈ‰ÚÔÌ¤˜ ÛÙËB·ÏÎ·ÓÈÎ‹ Î·È ÙÈ˜·Ú·‚ÈÎ¤˜ Î·Ù·ÎÙ‹-ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È.Â¤ÊÂÚ·Ó ÛËÌ·-ÓÙÈÎ¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜ Î·ÈÛÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ÙË˜ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜ Î·ÈÂÏÏËÓfiÁÏˆÛÛË˜ ·È‰Â›·˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ,Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È., Ë ·˘ÙÔ-ÎÚ·ÙÔÚ›· ·ÒÏÂÛÂ Ù· ÙÚ›· Ù¤Ù·ÚÙ·ÙˆÓ Â‰·ÊÒÓ ÙË˜ Î·È Ë Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË·˘Ù‹ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ ÙÔÓ 8Ô ·ÈÒÓ· ÙËÓ·Ó¿ÁÎË Ó· ÁÂÊ˘ÚˆıÂ› ÙÔ ¯¿ÛÌ· Ô˘¯ÒÚÈ˙Â ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ ·fi ÙÔ ¤Ó‰ÔÍÔ ·˘-

ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓ.

∂ÈÎÔÓÔÌ¿¯ÔÈ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚÂ˜

O˘ÛÈ·ÛÙÈÎ‹ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·Ó·‰ÚÔÌ‹˜ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·È ÛÙÔ Úfi-ÁÚ·ÌÌ· ÙˆÓ ÂÈÎÔÓÔÌ¿¯ˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·-ÙfiÚˆÓ §¤ÔÓÙÔ˜ °ã (717-41) Î·È ÙÔ˘ ÁÈ-Ô‡ ÙÔ˘ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ Eã (741-75),Ô˘ ÂÈ¯Â›ÚËÛ·Ó Ó· ÂÍÂ˘ÌÂÓ›ÛÔ˘ÓÙÔÓ £Âfi ÌÂ ÙËÓ ·ÔÎ‹Ú˘ÍË ÙË˜ Ó¤·˜ÂÈ‰ˆÏÔÏ·ÙÚÂ›·˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙË˜ ÚÔÛÎ‡-ÓËÛË˜ ÙˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ, ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· ıÂ-ˆÚÔ‡Û·Ó fiÙÈ Â›¯Â ÓÔıÂ‡ÛÂÈ ÙË ÁÓ‹ÛÈ·›ÛÙË ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ·˘ÙÔ-ÎÚ·ÙfiÚˆÓ. EÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·˜, Ì¿ÏÈÛÙ·,ÙËÓ ÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹ ·ÔÙ‡ˆÛË ÙÔ˘ ™Ù·˘-ÚÔ‡, Û˘Ì‚fiÏÔ˘ ÙË˜ Ó›ÎË˜ ÙÔ˘ MÂÁ¿-

ÏÔ˘ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, Ô KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜Eã ı¤ÏËÛÂ Ó· Ù·˘ÙÈÛıÂ› ÌÂ ÙÔÓ È‰Ú˘-Ù‹ ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, Ó· ıÂˆÚËıÂ›ˆ˜ N¤Ô˜ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜.

MÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó·ÛÙ‹ÏˆÛË ÙˆÓ ÂÈÎfi-ÓˆÓ, ÙÔ 787 Î·È ÔÚÈÛÙÈÎ¿ ÙÔ 843, ËÈÛ¯˘Ú‹ ÌÂÚ›‰· ÙˆÓ ÂÈÎÔÓÔÊ›ÏˆÓ ·¤-‰ˆÛÂ ÛÙÔ˘˜ ÂÈÎÔÓÔÌ¿¯Ô˘˜ ÙËÓ Â˘ı‡-ÓË ÁÈ· ‚›·ÈË ÙÔÌ‹ ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ-Î‹ ·Ú¿‰ÔÛË. O ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë˜ NÈÎËÊfi-ÚÔ˜, Ô˘ ÂÎÚÔÛˆÂ› ÙË Ó¤· Ù¿ÛË,·ÓÙÈ‰È·ÛÙ¤ÏÏÂÈ ÙÒÚ· ÙÔÓ KˆÓÛÙ·ÓÙ›-ÓÔ Eã ÚÔ˜ ÙÔÓ MÂÁ¿ÏÔ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ,ÙÔÓ £ÂÔ‰fiÛÈÔ, ÙÔÓ IÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi Î·ÈÙÔÓ HÚ¿ÎÏÂÈÔ, ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÓÙ›-ÏË„Ë ÁÈ· ¤Ó· ¤Ó‰ÔÍÔ ·ÚÂÏıfiÓ Ô˘‰È·ÎfiËÎÂ ‚›·È· ÙÔÓ 7Ô ·È. TËÓ ¿Ô-„‹ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙË Û˘ÓÂ¯È˙fiÌÂÓË ·Ú·ÎÌ‹ÌÂÙ¿ ÙË ‚·ÛÈÏÂ›· ÙÔ˘ HÚ·ÎÏÂ›Ô˘ ÂÎ-ÊÚ¿˙ÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô NÈÎËÊfiÚÔ˜ ÛÙÔ ÈÛÙÔ-ÚÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ, Ô˘ Û˘ÓÂ¯›˙ÂÈ ¯ÚÔÓÔ-ÏÔÁÈÎ¿ ÙËÓ ÎÏ·ÛÈÎ›˙Ô˘Û· IÛÙÔÚ›· ÙÔ˘£ÂÔÊ˘Ï¿ÎÙÔ˘ ™ÈÌÔÎ¿ÙÙË.

TÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ··ÔÙÂÏÂ› ÌÈ· ÛÙ·ıÂÚ¿ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘8Ô˘ Î·È ÙÈ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·È. O °ÂÒÚ-ÁÈÔ˜ ™‡ÁÎÂÏÏÔ˜ Û˘ÁÁÚ¿ÊÂÈ XÚÔÓÈÎfi

Ô˘ Î·Ï‡ÙÂÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·fi ÙË ‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Ò˜ ÙÔ 284 Ì.X.,¤ÙÔ˜ ·Ó¿ÚÚËÛË˜ ÙÔ˘ ¢ÈÔÎÏËÙÈ·ÓÔ‡.™ÙÈ˜ ·ÓÒÓ˘ÌÂ˜ ¶·Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ™‡ÓÙÔÌÂ

XÚÔÓÈÎ¤ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È ·ÈÓÈÁÌ·-

ÙÒ‰ÂÈ˜ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ ÁÈ· Ù· ·Á¿ÏÌ·Ù·Î·È Ù· ·Ú¯·›· ÌÓËÌÂ›· ÙË˜ B·ÛÈÏÂ‡-Ô˘Û·˜, ÂÓÒ ·ÓÒÓ˘ÌÔÈ ·ÛÙÚÔÓfiÌÔÈ Û˘-ÓÙ¿ÛÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ Ûˆ˙fi-ÌÂÓÔ˘˜ ÎÒ‰ÈÎÂ˜ ÙˆÓ ¶ÚÔ¯Â›ÚˆÓ K·-ÓfiÓˆÓ ÙÔ˘ KÏ·˘‰›Ô˘ ¶ÙÔÏÂÌ·›Ô˘.

™ÙÈ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·È., Ë ·ÍÈÔÔ›Ë-ÛË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜ ·ÔÙÂ-ÏÔ‡ÛÂ ÁÈ· ÙÔ˘˜ B˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ÚÔÙÂ-Ú·ÈfiÙËÙ·, Î·ıÒ˜ Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÈÂ-˙fiÙ·Ó ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÂ ‰‡Ô ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ‰˘Ó¿-

ÌÂÈ˜ Ô˘ ÛÊÂÙÂÚ›-˙ÔÓÙ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÌ‹Ì· ÙË˜ ·Ú¯·›-·˜ ÎÏËÚÔÓÔÌ›·˜.™ÙËÓ AÓ·ÙÔÏ‹, ÙÔX·ÏÈÊ¿ÙÔ ÙˆÓA‚‚·ÛÈ‰ÒÓ ·ÊÔ-ÌÔ›ˆÓÂ Ì¤Ûˆ ÌÂ-Ù·ÊÚ¿ÛÂˆÓ ÙÈ˜ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¤˜ Î·ÈÊÈÏÔÛÔÊÈÎ¤˜ ÁÓÒ-

ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ‰È·Î‹-Ú˘ÛÛÂ fiÙÈ ÔÈ AÚ·‚Â˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓÂ˜‹Ù·Ó ¿ÍÈÔÈ ‰È¿‰Ô¯ÔÈ ÙˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ.™ÙË ¢‡ÛË, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓ ºÚ¿ÁÎˆÓÔ˘ Â›¯Â È‰Ú˘ıÂ› ·fi ÙÔÓ K·ÚÏÔÌ¿-ÁÓÔ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 800 ·Ó·Ó¤ˆÓÂ ÙËÓ ÚˆÌ·˚-Î‹ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎ‹ È‰ÂÔÏÔÁ›· ÛÙ· ·-

Ú·‰ÔÛÈ·Î¿ ÙË˜ Â‰¿ÊË.∂Ó· ÁÂÓÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· ·Ó·Ó¤ˆÛË˜ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÔÚˆÌ·˚ÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ Ê·›-ÓÂÙ·È Ó· ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È ÛÙÔ B˘˙¿-ÓÙÈÔ ·fi Ù· Ì¤Û· ÙÔ˘ 9Ô˘ ·È. K·Ù¿ ÙË‚·ÛÈÏÂ›· ÙÔ˘ MÈ¯·‹Ï °ã (843-67), ÔÎ·›Û·Ú·˜ B¿Ú‰·˜ ÂÁÎ·ıÈÛÙ¿ ÛÙ· ·Ó¿-ÎÙÔÚ· Û¯ÔÏÂ›Ô Ô˘ ·ÔÛÎÔÂ› ÛÙËÓ·Ó·‚›ˆÛË ÙË˜ ı‡Ú·ıÂÓ ·È‰Â›·˜, Ô˘Â›¯Â ÂÁÎ·Ù·ÏÂÈÊıÂ› ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙË˜«·ÁÚÔÈÎ›·˜» Î·È ÙË˜ ·Ì·ıÂ›·˜ ÙˆÓ ·-Ï·ÈÔÙ¤ÚˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ. ¢ÈÂ˘ı˘-ÓÙ‹˜ ÔÚ›ÛıËÎÂ Ô ÔÏ˘Ì·ı‹˜ §¤ˆÓ ºÈ-ÏfiÛÔÊÔ˜, Ì·ıËÌ·ÙÈÎfi˜ Î·È ·ÛÙÚÔÏfi-ÁÔ˜, Ô˘ ÂÓ‰È·ÊÂÚfiÙ·Ó ÙfiÛÔ ÔÏ‡ ÁÈ·

Õ Kλυμμα με- λανοδοχεου με παρσταση Γορ- γονεου, αρχς 10ου αι. Πδουα,Θησαυρς του κα- θεδρικο ναο.

Afi ÙË Ú‹ÍË ÌÂ ÙÔ ·Ú¯·›Ô ·ÚÂÏıfiÓ ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈÎ‹ ÙË˜ Â·Ó·Û‡Ó‰ÂÛË˜

H Aρχαες μυθολογικς παραστσεις σε ελεφα- ντοστινα πλακδια κιβωτιδου. Στα δο επνω απεικονζεται ο Iππλυτος, στο τρτο πολεμι- στς και στο τταρτο μεθυσμνος Hρακλς να υποβαστζεται απ γυνακα. Kωνσταντινοπο- λη, β' μισ 10ου αι.




ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ Ô›ËÛË ÒÛÙÂ Î·ÙËÁÔ-Ú‹ıËÎÂ ˆ˜ ÔÏ˘ıÂ˚ÛÙ‹˜. TËÓ ›‰È· Î·-ÙËÁÔÚ›· ÚÔÛ‹„·Ó Î·È ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú-¯Ë ºÒÙÈÔ ·Ú¿ ÙËÓ ·ÊÔÛ›ˆÛË Ô˘Â¤‰ÂÈÍÂ ÛÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ÁÚ·ÌÌ·-ÙÂ›·, fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙÈ˜ OÌÈÏ›Â˜ ÙÔ˘ ·ÏÏ¿Î·È ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ BÈ‚ÏÈÔı‹ÎË, ÌÈ·ÓÔÁÎÒ‰Ë Û˘ÏÏÔÁ‹ ‚È‚ÏÈÔÎÚÈÛÈÒÓ ÙÔÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·ÊÔÚ¿ÎÂ›ÌÂÓ· ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÂÚÈÂ¯ÔÌ¤ÓÔ˘.

H BÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘

H BÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ÂÈÛ¿ÁÂÈ ÛÂÌÈ· Ó¤· Ê¿ÛË ÌÂÏ¤ÙË˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜, Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È·fi ÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ Î·È Îˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛËÙË˜ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓfiÁÏˆÛÛË˜ ÁÚ·ÌÌ·-ÙÂ›·˜. ™ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÔÊÂ›ÏÔÓÙ·È ÔÈ ÚÒ-ÙÂ˜ ÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜ ÁÈ· ÙËÓ «·Ó·Î¿ı·Ú-

ÛË», ÙËÓ ·Ó·Ó¤ˆÛË ‰ËÏ·‰‹, ÙÔ˘ Úˆ-Ì·˚ÎÔ‡ ‰ÈÎ·›Ô˘ Ô˘ ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·ÈÎ·Ù¿ ÙË ‚·ÛÈÏÂ›· ÙÔ˘ §¤ÔÓÙÔ˜ ™Tã(886-912). H Îˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ¤Ú-ÁˆÓ ÛÙÚ·ÙËÁÈÎ‹˜, ‰ÈÏˆÌ·Ù›·˜ Î·ÈÙˆÓ ÂÁÁÚ¿ÊˆÓ Ô˘ Ú˘ıÌ›˙Ô˘Ó ÙÈ˜ ·˘-ÏÈÎ¤˜ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁ›Â˜, fiˆ˜ Î·È Ë Î·Ù·-ÁÚ·Ê‹ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÛÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ §¤-ÔÓÙÔ˜ Î·È, Î˘Ú›ˆ˜, ÙÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ ÙÔ˘KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ Zã ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁÂÓÓ‹ÙÔ˘(959). H Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙË˜ EÏÏËÓÈÎ‹ÃÓıÔÏÔÁ›·˜, ÙË˜ Û˘ÏÏÔÁ‹˜ Î·È ÂÈ‰ÔÏÔ-ÁÈÎ‹˜ Î·Ù¿Ù·ÍË˜ ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎÒÓ, ÂÏÏË-ÓÔÚˆÌ·˚ÎÒÓ Î·È ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÂÈ-ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È ÌÂ ÙÔÓ ÎÏ‹ÚÔÙË˜ N¤·˜ EÎÎÏËÛ›·˜, Ô˘ È‰Ú‡ıËÎÂ·fi ÙÔÓ B·Û›ÏÂÈÔ Aã. H ÌÂÙ·ÁÚ·Ê‹,Ù¤ÏÔ˜, ÊÈÏÔÛÔÊÈÎÒÓ Î·È ÏÔÁÔÙÂ¯ÓÈ-ÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÙË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ ·fi

ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·-ÙÔ˘˜ ÎÒ‰ÈÎÂ˜ ÛÙË ÓÂfiÙÂÚË ÌÈÎÚÔ-ÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹ ·ÔÙ¤ÏÂÛÂ Û˘ÛÙË-Ì·ÙÈÎ‹ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ·ÓÙÈÁÚ·ÊÈÎÒÓÂÚÁ·ÛÙËÚ›ˆÓ ˘fi ÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë ÏÔ-Á›ˆÓ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜. A˜ ÛËÌÂÈÒÛÔ˘ÌÂ fiÙÈÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÂ˜ ÎÏ·ÛÈÎ¤˜ ÛÔ˘‰¤˜ ÛÙË-Ú›˙ÔÓÙ·È ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Û’ ·˘Ù‹ÓÙË ÌÂıÔ‰ÈÎ‹ ÂÚÁ·Û›· Û˘ÏÏÔÁ‹˜ Î·ÈÛ˘ÓÙ‹ÚËÛË˜.

H Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙË˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ Û˘-ÓÔ‰Â˘fiÙ·Ó ·fi ÙË Ì›ÌËÛË, ÙË Û˘Á-ÁÚ·Ê‹ ‰ËÏ·‰‹ Â˙ÒÓ Î·È ÔÈËÙÈÎÒÓÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ Û˘ÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È ÌÂ ‚¿ÛËÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ÚËÙÔÚÈÎÔ‡˜ Î·ÓfiÓÂ˜Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ, ·˘ÙÔ‡-ÛÈÂ˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ˜ ‹ Î·È ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù··fi ·Ú¯·›· ¤ÚÁ·. H Ì›ÌËÛË, ¿ÏÏˆÛÙÂ,‰ÂÓ Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È ÌÂ ÙÔÓ ÁÚ·Ùfi ÏfiÁÔ.™ÙËÓ M·ÎÂ‰ÔÓÈÎ‹ AÓ·Á¤ÓÓËÛË

ÂÓÙ¿ÛÛÂÙ·È Î·È Ë ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈÎ·-ÛÙÈÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÛÙÈ-Î‹ Î·È ÙËÓ ÂÏÏËÓÔÚˆÌ·˚Î‹ ÂÔ¯‹ ÛÂÔÏ˘ÙÂÏ‹ ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓ· Î·È ÔÏ˘ÙÂÏ‹¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê·. øÛÙfiÛÔ, Ù· Ûˆ˙fiÌÂÓ·ÎÙ›ÚÈ· ÙË˜ ÂÔ¯‹˜, Î˘Ú›ˆ˜ ÂÎÎÏËÛ›Â˜,‰ÂÓ ı˘Ì›˙Ô˘Ó Î·ıfiÏÔ˘ Ù· ·Ú¯·›·ÌÓËÌÂ›· Ô‡ÙÂ ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· Ù˘ÔÏÔÁÈÎ¿Ô‡ÙÂ ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ÌÔÚÊÔÏÔÁÈÎ¿ ÙÔ˘˜¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿. Afi ÙÈ˜ ÁÚ·Ù¤˜ Ë-Á¤˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ fiÙÈ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚÂ˜ Î·È·ÍÈˆÌ·ÙÔ‡¯ÔÈ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·È. Û˘Ó¤ÏÂÍ·Ó·Á¿ÏÌ·Ù· Î·È ÁÏ˘Ù¿ ÁÈ· Ó· ‰È·ÎÔ-ÛÌ‹ÛÔ˘Ó ÎÙ›ÚÈ· Î·È Î‹Ô˘˜.

¶ÚfiÛÊ·Ù· ˘ÔÛÙËÚ›¯ıËÎÂ fiÙÈ ÁÈ·

Ù· ÌÓËÌÂÈ·Î¿ Û‡ÓÔÏ· Ì·ÚÌ¿ÚÈÓˆÓÁÏ˘ÙÒÓ, Ô˘ ‰È·ÎfiÛÌËÛ·Ó ÙË XÚ˘-Û‹ ¶‡ÏË ÙˆÓ ÙÂÈ¯ÒÓ ÙË˜ KˆÓÛÙ·ÓÙÈ-ÓÔ‡ÔÏË˜ Î·È ÙÔ ¶·Ï¿ÙÈ, ÙÔÓ 9Ô Î·ÈÙÔÓ 10Ô ·È., Â›¯·Ó ÚËÛÈÌÔÔÈËıÂ› ·-Ï·È¿ ¤ÚÁ· Ù¤¯ÓË˜.

H ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ·ÓÙ›ÏË„Ë ÁÈ· ÙËÓ ·Ú-¯·ÈfiÙËÙ· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ›Ûˆ˜ ›‰È· ÌÂ ÂÎÂ›-ÓËÓ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ, Ô˘¤¯ÂÈ ‰È·ÔÙÈÛıÂ› ·fi ÙÈ˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂÈ˜ÙË˜ AÓ·Á¤ÓÓËÛË˜, ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡Î·È ÙÔ˘ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ÂıÓÈÎÈÛÌÔ‡. H·Ó·Ó¤ˆÛË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ÁÈ· ÙÔ˘˜ B˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ‹Ù·Ó Î˘Ú›ˆ˜ÔÏÈÙÈÎ‹ ˘fiıÂÛË. OÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÂÓ-‰È·Ê¤ÚÔÓÙ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ· ÙË Úˆ-Ì·˚Î‹ ·Ú¿‰ÔÛË Î·È ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÁÈ·ÙËÓ ÎÏ·ÛÈÎ‹ EÏÏ¿‰· Î·È ‰È¤ÎÚÈÓ·Ó ÙÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi ·fi ÙÔ ·Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎfi·ÚÂÏıfiÓ ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· ‰È·ÙÚ·ÓÒÛÔ˘ÓÙËÓ ÂÔ›ıËÛ‹ ÙÔ˘˜ fiÙÈ «fiÛÔ ¯ÚÈ-ÛÙÈ·ÓÈÎfiÙÂÚÔ, ÙfiÛÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ». °È·ÙÔ˘˜ B˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ Ë ÙÔÌ‹ ÛÂ Û¯¤ÛËÌÂ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ‰ÂÓ Â›¯Â ÙÂıÂ›ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ MÂÁ¿ÏÔ˘ KˆÓÛÙ·-ÓÙ›ÓÔ˘, ·ÏÏ¿ Û˘Ó¤ÈÙÂ ÌÂ ÙË ‚·ÛÈ-ÏÂ›· ÙÔ˘ HÚ·ÎÏÂ›Ô˘. ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘-Ùfi, ¿ÏÏˆÛÙÂ, Ë Û‡Á¯ÚÔÓË ¤ÚÂ˘Ó· ‰ÂÓ‰È·ÊˆÓÂ› Ì·˙› ÙÔ˘˜. H ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÛÙËÓ ÙÔÌ‹ ıÂÌÂÏ›ˆÛÂ ÙËÓÙ¿ÛË Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙Ô˘ÌÂ Û‹ÌÂÚ· AÓ·-Á¤ÓÓËÛË.

Õ Σελδα χειρογρφου του 10ου αι. με απεικνιση Tιτ- νων απ τα «Θηριακ» του Nι- κνδρου, πραγματεας του 1ου αι. π.X. για τα ερπετ. Tα π- θη αυτν των μυθολογικν ντων, προσομοαζαν στα μ- τια των Xριστιανν με εκενα των πρτων μαρτρων.




H Σχολ φιλοσ- φων στα χρνια του Kωνσταντνου Πορ- φυρογννητου (913- 959). Mικρογραφα απ τη «Σνοψη Iστοριν» του Iων- νη Σκυλτζη. Eικον- ζονται, καθηγητς φιλοσοφας και μα- θητς (φωτ.: απ την πανομοιτυπη κδοση της «Συν- ψεως Iστοριν»,των εκδ. Mλητος).

Tης ∫ ∞Δ ∂ƒ ÿ¡ ∞˜ I∂ƒ√¢π∞∫Ÿ¡√À

Επκουρης Καθηγτριας Aρχαας Φιλοσοφας και Λογικς

Eθνικ Mετσβιο Πολυτεχνεο

HμÀ∑∞¡Δπ¡∏ ºπ§√™√ºπ∞ ·Ú·-

Ì¤ÓÂÈ Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· terra

incognita. ¶·Ú¿ ÙÈ˜ ÌÂÌÔÓˆ-

Ì¤ÓÂ˜ ÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜ ÌÂÏÂÙËÙÒÓ Ë ‰ÈÂ-

ÚÂ‡ÓËÛË ÙˆÓ ÂÈ‰Ú¿ÛÂˆÓ Ô˘ ¿ÛÎË-

ÛÂ ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ‰È·ÓfiËÛË Ë ·Ú¯·›·

ÊÈÏÔÛÔÊ›· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙ· ÚÒÙ· Ìfi-

ÏÈ˜ ÛÙ¿‰È¿ ÙË˜. EÓÙÔ‡ÙÔÈ˜, ÔÈ B˘˙·ÓÙÈ-ÓÔ› ·ÓÙ¤ÁÚ·„·Ó, ÌÂÏ¤ÙËÛ·Ó, Û¯ÔÏ›·-

Û·Ó Î·È ‰›‰·Í·Ó Ù· ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊÈ-

Î¿ ÎÂ›ÌÂÓ· Î·È ÛÂ ·˘ÙÔ‡˜ ÔÊÂ›ÏÂÙ·È

ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Ë ‰È¿ÛˆÛË ÙË˜ ·Ú-

¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ‹˜ ·Ú¿-

‰ÔÛË˜. √Ìˆ˜, ˘‹ÚÍ·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ‚˘-

˙·ÓÙÈÓÔ› ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ, ÌÂ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ·

Ô˘ ¤¯ÂÈ Ô fiÚÔ˜ ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ ÁÈ· ÙÔÓ

¶Ï¿ÙˆÓ· ‹ ÙÔÓ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË; M‹ˆ˜

ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ‹Ù·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ıÂÔ-ÏfiÁÔÈ ·Ú¿ ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ; ¶fiÙÂ, ¿Ú·ÁÂ,

ÛÙ·Ì·Ù¿ Ë ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊ›· Î·È fi-

ÙÂ ·Ú¯›˙ÂÈ Ë ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹;

°È· Ó· ··ÓÙ‹ÛÔ˘ÌÂ Û’

·˘Ù¿ Ù· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ı·

Ú¤ÂÈ Ó· ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘ÌÂ Î¿-

ıÂ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÏfiÁÈÔ ¯ˆÚÈ-ÛÙ¿ Î·È Ó· ÂÚÂ˘Ó‹ÛÔ˘ÌÂ

ÙÈ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂÈ˜

ÁÈ· ÙË ÊÈÏÔÛÔÊ›· Î·È ÙË

Û¯¤ÛË ÙË˜ ÌÂ ÙË ıÂÔÏÔÁ›·.

¶Ú¤ÂÈ fiÌˆ˜ Ó· ˘ÔÁÚ·Ì-

Ì›ÛÔ˘ÌÂ fiÙÈ Ë Û‡Ó‰ÂÛË ÙË˜

ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ÌÂ ÙË ıÂÔÏÔÁ›·

Â›Ó·È ·Ï·ÈfiÙÂÚË ·fi ÙÔ˘˜

B˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜. ∏‰Ë ÌÂÙ¿ ÙÔÓ

AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Î·-Ù¿ ÙËÓ ÀÛÙÂÚË AÚ¯·ÈfiÙËÙ· Ë ıÂÔÏÔ-

Á›· ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ ÙÌ‹Ì· ÙË˜ ÊÈÏÔÛÔ-

Ê›·˜. ø˜ ÚÔ˜ ÙÈ˜ ··Ú¯¤˜ ÙË˜ ‚˘˙·-

ÓÙÈÓ‹˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ÛËÌÂÈÒÓÔ˘ÌÂ fiÙÈ

ÂÍ·ÚÙÒÓÙ·È ·fi Ù· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· ÁÈ· ÙÈ˜

··Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.

øÛÙfiÛÔ, ·ÎfiÌË Î·È ·Ó ‰Â¯ıÔ‡ÌÂ fiÙÈ Ë

‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÊÈÏÔÛÔÊ›· ÍÂÎÈÓ¿ ÙÔÓ 9Ô

·È. ÌÂ ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ ·ÓıÚˆÈÛÙ¤˜,

fiˆ˜ Ô ºÒÙÈÔ˜ Î·È Ô AÚ¤ı·˜, ÔÏÏ¿·fi Ù· ÛÙÔÈ¯Â›· Ô˘ ÙËÓ ¯·Ú·ÎÙËÚ›-

˙Ô˘Ó ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‹‰Ë ÛÙË ‰È‰·ÛÎ·Ï›·

Bυζαντιν φιλοσοφα

και αρχαες πηγς

Afi ÙÔ˘˜ ¶·Ù¤ÚÂ˜ ÙË˜ EÎÎÏËÛ›·˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂıÓÈÎÔ‡˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ ¶Ï·ÙˆÓÈÛÙ¤˜ Î·È AÚÈÛÙÔÙÂÏÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ 15Ô˘ ·È.




Ã O Δαβδ αν- μεσα στη Σοφα και την Προφη- τεα. Oι προσω- ποποισεις αφη- ρημνων εννοιν ταν χαρακτηρι- στικ της εικονο- γραφας των ελ- ληνιστικν και ρωμαϊκν χρ- νων. Παρσταση απ εικονογρα- φημνο χειργρα- φο, 10ος αι. Πα- ρσι, Eθνικ Bι- βλιοθκη.

ÙˆÓ ¶·Ù¤ÚˆÓ ÙË˜ EÎÎÏËÛ›·˜ Î·È ÛÎ¤-

„Ë ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ ·fi ÙÔÓ4Ô Ò˜ ÙÔÓ 8Ô ·È.

∞Ú¯·›Â˜ ËÁ¤˜ÙË˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜

H Û‡Á¯ÚÔÓË ¤ÚÂ˘Ó· ı¤ÙÂÈ ÔÚÈÛÌ¤Ó·

‚·ÛÈÎ¿ ˙ËÙ‹Ì·Ù· Û¯ÂÙÈÎ¿ ÌÂ ÙÈ˜ ·Ú-

¯·›Â˜ ËÁ¤˜ ÙË˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÊÈÏÔÛÔ-

Ê›·˜. I‰È·›ÙÂÚÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ·ÚÔ˘-ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÔÈ ·fi„ÂÈ˜ ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ÙˆÓ B˘-

˙·ÓÙÈÓÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊ›·,

ÙËÓ «¤ÍˆıÂÓ ÛÔÊ›·» fiˆ˜ ÙËÓ ·ÔÎ·-

ÏÔ‡Û·Ó ÛÂ ·ÓÙÈ‰È·ÛÙÔÏ‹ ÌÂ ÙË ¯ÚÈ-ÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ıÂÔÏÔÁ›·. AÎfiÌË Î·È ÌÈ·

Úfi¯ÂÈÚË Ì·ÙÈ¿ ÛÙ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÊÈÏÔ-

ÛÔÊÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ ÔÈ

Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ Û˘ÌÊˆÓÔ‡Û·Ó

ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ ÊÈ-

ÏÔÛÔÊ›·˜. K¿ÔÈÔÈ, ÂËÚÂ·ÛÌ¤ÓÔÈ

·fi ÙÔÓ ·fiÛÙÔÏÔ ¶·‡ÏÔ ‹ ·fi ÛÙÔ-

¯·ÛÙ¤˜, fiˆ˜ Ô T·ÙÈ·Ófi˜, ÈÛ¯˘Ú›˙Ô-

ÓÙ·Ó fiÙÈ Ë ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ‹ ÛÎ¤„Ë

Â›Ó·È ¿¯ÚËÛÙË Î·È ›Ûˆ˜ ÂÈÎ›Ó‰˘ÓË,·ÊÔ‡ ‰È·ÊıÂ›ÚÂÈ ÙËÓ ›ÛÙË Î·È Ô‰Ë-

ÁÂ› ÛÂ ·ÈÚ¤ÛÂÈ˜. ∞ÏÏÔÈ, ÂËÚÂ·ÛÌ¤ÓÔÈ

·fi ÙÔÓ B·Û›ÏÂÈÔ K·ÈÛ·ÚÂ›·˜ Î·È ÙÔÓ

°ÚËÁfiÚÈÔ N‡ÛÛË˜, ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó fiÙÈ Ë·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊ›· Â›Ó·È ¯Ú‹ÛÈÌË ÁÈ·-

Ù› ÌÔÚÂ› Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù·ÔÏ¤-

ÌËÛË ÙˆÓ ·ÈÚ¤ÛÂˆÓ, ÙËÓ ÂÚÌËÓÂ›·

ÙÔ˘ ‰fiÁÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙËÓ Î·Ù‹¯ËÛË. TÈ˜

ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ¤˜ ıÂˆÚ›Â˜ Ô˘ ‰·ÓÂ›˙Ô-

ÓÙ·È, ‚¤‚·È·, ÔÈ XÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ·fi ÙËÓ

AÚ¯·ÈfiÙËÙ·, ÙÈ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ·Ô-

ÎÏÂÈÛÙÈÎ¿ ˆ˜ ÂÚÁ·ÏÂ›· ‰È·ÏÂÎÙÈÎ‹˜

Î·È fi¯È ˜ ·ÔÎ·Ï‡„ÂÈ˜ ÙË˜ ·Ï‹ıÂÈ·˜.

∞ÏÏˆÛÙÂ, Ô ¶¿ÓÙ·ÈÓÔ˜ Î·È Ô IÔ˘ÛÙ›-ÓÔ˜ ‹Ù·Ó ÊÈÏfiÛÔÊÔÈØ Ô KÏ‹ÌË˜ AÏÂ-

Í·Ó‰ÚÂ›·˜ Â›¯Â ÂËÚÂ·ÛÙÂ› ·fi ÙÔÓ

¶Ï·ÙˆÓÈÛÌfi Î·È ÙÔÓ ™ÙˆÈÎÈÛÌfiØ Ô

øÚÈÁ¤ÓË˜ ‰›‰·ÛÎÂ ÊÈÏÔÛÔÊ›· ÛÙÔ˘˜Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ Î·È Â›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ê‹-

ÌË ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜

fiÙÈ Ô øÚÈÁ¤ÓË˜ Î·ÙËÁÔÚ‹ıËÎÂ ˆ˜ ·È-

ÚÂÙÈÎfi˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÂ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· Ó· ·Ì-

ÊÈÛ‚ËÙËıÂ› Ô ıÂÙÈÎfi˜ ÚfiÏÔ˜ ÙË˜ ·Ú-

¯·›·˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜. B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÊÈÏfi-

ÛÔÊÔÈ, fiˆ˜ Ô MÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi˜, Ô Iˆ-

¿ÓÓË˜ IÙ·Ïfi˜ Î·È Ô B·ÚÏ·¿Ì K·Ï·-

‚Úfi˜ ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó, Û˘¯Ó¿ ÌÂ ÚÔ-

ÛˆÈÎfi ÎfiÛÙÔ˜, Ó· ˘ÂÚ·ÈÛıÔ‡ÓÙËÓ ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊ›· ÂÂÈ‰‹ ÙË ıÂˆ-

ÚÔ‡Ó ··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· ÙËÓ ÏËÚ¤ÛÙÂ-




ÚË Î·Ù·ÓfiËÛË ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ‰fiÁ-

Ì·ÙÔ˜ Î·È ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›·

ÙË˜ ÛÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ÙË˜ ·Ï‹ıÂÈ·˜.

°È·Ù›, fiÌˆ˜ ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÂÎÊÚ¿-

˙Ô˘Ó ÛÙ· ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ¿ ÙÔ˘˜ ÎÂ›ÌÂÓ·

·ÓÙÈÎÚÔ˘fiÌÂÓÂ˜ ·fi„ÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú-¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊ›·;

O ÚÒÙÔ˜ ·Ú¿ÁˆÓ Ô˘ Î·ıÔÚ›˙ÂÈ

ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘˜ Â›Ó·È Ô ÛÎÔfi˜ ÙÔ˘

Û˘ÁÁÚ·Ê¤·. AÓ Ô Û˘ÁÁÚ·Ê¤·˜ ·Ô-

‚Ï¤ÂÈ ÛÙËÓ ·fiÎÚÔ˘ÛË ·ÈÚÂÙÈÎÒÓ

Î·È ÂıÓÈÎÒÓ ı¤ÛÂˆÓ, ÙfiÙÂ Â‡ÏÔÁ· ·-ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ·ÚÓËÙÈÎfi˜ ÛÙÔ˘˜ ÈÛ¯˘ÚÈ-

ÛÌÔ‡˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ. AÓ

ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ‰ÈÂ˘ÎÚÈÓ›ÛÂÈ Û˘ÁÎÂÎÚÈ-

Ì¤ÓÂ˜ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ¤˜ ıÂˆÚ›Â˜ ‹ Ó· ÂÍË-Á‹ÛÂÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ¿ ‰fiÁÌ·Ù· ÙfiÙÂ ·-

ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÂÈÂÈÎ¤ÛÙÂÚÔ˜ Î·È, Î¿Ô-

ÙÂ, ÛÂ Ï‹ÚË Û˘ÌÊˆÓ›· ÌÂ ÙË ‰È‰·-

ÛÎ·Ï›· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ.

¢Â‡ÙÂÚÔ˜ ·Ú¿ÁˆÓ Â›Ó·È Ë ÁÓÒÛË ‹

Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë Â·ÚÎÔ‡˜ ÁÓÒÛË˜ ÙË˜ ·Ú-

¯·›·˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜. °ÂÓÈÎ¿, ÔÈ B˘˙·ÓÙÈ-

ÓÔ› ‰È¤ıÂÙ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù·

·Ú¯·›· ÎÂ›ÌÂÓ· Ô˘ ÛÒ˙ÔÓÙ·È Û‹ÌÂ-

Ú· Î·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó·Î·Ù·Ï¿‚Ô˘Ó ÙË ÁÏÒÛÛ· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ

ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÙÔ˘˜ ¤‰ÈÓÂ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·

Ó· ‰È·‚¿˙Ô˘Ó ÙÈ˜ ·Ú¯·›Â˜ ÊÈÏÔÛÔÊÈ-

Î¤˜ Ú·ÁÌ·ÙÂ›Â˜ ÛÙÔ ÚˆÙfiÙ˘Ô. E›-Ó·È ÂÓ‰ÂÈÎÙÈÎfi fiÙÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi

260 ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÂÚÈ¤¯Ô˘Ó

Ï·ÙˆÓÈÎÔ‡˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘Ï¿¯È-

ÛÙÔÓ 1.000 Â›ÙÂ ·ÏÒ˜ ·ÓÙÈÁÚ¿ÊÔ˘Ó

Î¿ÔÈÔ ·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈÎfi ¤ÚÁÔ Â›ÙÂ, ÂÈ-

Ï¤ÔÓ, ÙÔ Û¯ÔÏÈ¿˙Ô˘Ó.øÛÙfiÛÔ, ·ÚfiÏÔ Ô˘ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂ-

Ú· ÎÂ›ÌÂÓ· ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È ÙÔ˘ AÚÈ-

ÛÙÔÙ¤ÏË ‹Ù·Ó ‰È·ı¤ÛÈÌ·, È‰›ˆ˜ ÛÂ Î¤-

ÓÙÚ· fiˆ˜ Ë KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ë

£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, Ë TÚ·Â˙Ô‡ÓÙ· Î·È Ô

M˘ÛÙÚ¿˜, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÔÈ

B˘˙·ÓÙÈÓÔ› Û˘Ó‹ıÈÛ·Ó Ó· ÌÂÏÂÙÔ‡Ó

ÌfiÓÔ ÌÂÚÈÎ¿ ·fi ·˘Ù¿. Afi ÙÔÓ AÚÈ-

ÛÙÔÙ¤ÏË ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ‰È·‚¿˙Ô˘Ó Î·È

Û¯ÔÏÈ¿˙Ô˘Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÙÈ˜ ÏÔÁÈÎ¤˜ Ú·Á-

Ì·ÙÂ›Â˜ Î·È ‰ÂÓ Â›Ó·È Ù˘¯·›Ô fiÙÈ ÚÔ-

ÙÈÌÔ‡Û·Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó· ¤ÚÁ· ÔÚÈÛÌ¤-ÓˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ. B·ÛÈÎfi ÎÚÈ-

Ù‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙÈ˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë

Û˘ÌÊˆÓ›· ÙˆÓ ·fi„ÂˆÓ Ô˘ ÂÎÊÚ¿-

˙ÔÓÙ·Ó ÛÙ· ¤ÚÁ· ·˘Ù¿ ÌÂ ÙÔÓ XÚÈ-

ÛÙÈ·ÓÈÛÌfi. ∂ÙÛÈ, ‰›‰·ÛÎ·Ó ·ÚÈÛÙÔÙÂ-

ÏÈÎ‹ ÏÔÁÈÎ‹ ÛÙÔ ÚÔ·Ú·ÛÎÂ˘·ÛÙÈÎfi

ÛÙ¿‰ÈÔ ÙˆÓ ıÂˆÚËÙÈÎÒÓ ÛÔ˘‰ÒÓ,

‰È·ÊˆÓÔ‡Û·Ó fiÌˆ˜ ÌÂ ÙË ‰È‰·ÛÎ·Ï›·

ÙÔ˘ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË ÁÈ· ÙËÓ ·ÈˆÓÈfiÙËÙ·ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Î·È ÌÂ ÙËÓ ¿Ô„‹ ÙÔ˘ fiÙÈ

‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ıÂ›· ÚfiÓÔÈ·. £ÂˆÚÔ‡-

Û·Ó Â›ÛË˜ fiÙÈ Ë Ï·ÙˆÓÈÎ‹ ÌÂÙ·Ê˘-

ÛÈÎ‹ ÏËÛ›·˙Â ÙË ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ÎÔÛÌÔ-

ıÂˆÚ›· È‰È·›ÙÂÚ· ÛÂ ı¤Ì·Ù· fiˆ˜ Ë

·ı·Ó·Û›· ÙË˜ „˘¯‹˜ Î·È Ë ‰ËÌÈÔ˘Ú-

Á›· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. √Ìˆ˜, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜

Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È ÌÂ ÙË ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹ ‰È-

‰·ÛÎ·Ï›·, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ‰Â-

¯ıÔ‡Ó Ô‡ÙÂ ÙËÓ Ï·ÙˆÓÈÎ‹ ıÂˆÚ›·ÙË˜ ÌÂÙÂÌ„‡¯ˆÛË˜ Ô‡ÙÂ ÙËÓ ‡·ÚÍË

ÙˆÓ Ï·ÙˆÓÈÎÒÓ I‰ÂÒÓ ˆ˜ ·˘ÙfiÓÔ-

ÌˆÓ ÔÓÙÔÙ‹ÙˆÓ.

∂ÎÏÂÎÙÈÎ‹ ·Ú¿‰ÔÛËÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ ∞Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜

™˘ÓÂÒ˜, ÔÈ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ

·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙËÓ ÂÎÏÂÎÙÈÎ‹ ·Ú¿‰Ô-ÛË ÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ Î·È

ÚÔÛ·ıÔ‡Ó Ó· Û˘Ó‰˘¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔÈ-

¯Â›· ·fi ÙÈ˜ ıÂˆÚ›Â˜ ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·Î·È ÙÔ˘ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË. A˘Ù‹ Ë Ú·ÎÙÈÎ‹

ı· Û˘ÓÂ¯ÈÛıÂ› ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ

15Ô ·È., ÔfiÙÂ ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ·Ú¯›˙Ô˘Ó

Ó· ÂÈÛËÌ·›ÓÔ˘Ó Ù· ÛËÌÂ›· ÛÙ·

ÔÔ›· ‰È·ÊˆÓÔ‡Ó ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ÊÈÏfiÛÔ-

ÊÔÈ Î·È ÙfiÙÂ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È ÛÂ ‰‡Ô ÛÙÚ·-

ÙfiÂ‰·: ÙÔ˘˜ ¶Ï·ÙˆÓÈÛÙ¤˜ Î·È ÙÔ˘˜

AÚÈÛÙÔÙÂÏÈÎÔ‡˜. AÏÏ¿ ·Í›˙ÂÈ Ó· ÛË-

ÌÂÈˆıÂ› fiÙÈ, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙË ÊÈÏÔÛÔÊ›·ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È ÙÔ˘ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË, ÔÈ

B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÁÓÒÚÈ˙·Ó Î·È ÂËÚÂ¿ÛÙË-

Î·Ó, ¤ÛÙˆ ÛÂ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ‚·ıÌfi, Î·È

·fi ÙÈ˜ ¿ÏÏÂ˜ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ¤˜ ·Ú·‰fi-

ÛÂÈ˜ ÙË˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁ-

Ì·, ÔÈ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ Î·È

·ÛÎÔ‡Ó ÎÚÈÙÈÎ‹ Î·È ÂÓÛˆÌ·ÙÒÓÔ˘Ó

ÛÙÔÈ¯Â›· ·fi ÙÈ˜ ıÂˆÚ›Â˜ ÙˆÓ EÈÎÔ‡-

ÚÂÈˆÓ Î·È ÙˆÓ ™ÙˆÈÎÒÓ, ·ÏÏ¿ Î˘Ú›ˆ˜

ÙˆÓ NÂÔÏ·ÙˆÓÈÎÒÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ,fiˆ˜ Â›ÛË˜ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È ÌÂ ÙÈ˜ Û˘-

Ó¤ÂÈÂ˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÔÈ ·fi„ÂÈ˜ ÙˆÓ

™ÎÂÙÈÎÒÓ ÛÙÔ ı¤Ì· ÙË˜ ‰˘Ó·ÙfiÙË-

Ù·˜ ·fiÎÙËÛË˜ ·ÏËıÔ‡˜ ÁÓÒÛË˜.

√ÔÈ· ÎÈ ·Ó ‹Ù·Ó, fiÌˆ˜, Ë ÛÙ¿ÛË

ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ ·¤Ó·ÓÙÈ

ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊ›·, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ

·ÌÊÈ‚ÔÏ›· fiÙÈ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔ Ó·

·ÔÊ‡ÁÔ˘Ó ÙÈ˜ ÔÈÎ›ÏÂ˜ ÂÈ‰Ú¿ÛÂÈ˜

ÙË˜. °È·Ù› ÌfiÓÔ Ù· ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ¿Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÊÔ‰È¿-

ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ÛÙÔ¯·ÛÙ¤˜ ÌÂ

¤Ó· Î·Ï¿ ‰È·ÚıÚˆÌ¤ÓÔ ıÂˆÚËÙÈÎfiÏ·›ÛÈÔ Î·È ·Ó·Ù˘ÁÌ¤ÓË ÊÈÏÔÛÔÊÈ-

Î‹ ÔÚÔÏÔÁ›·, ÂÊfi‰È· ··Ú·›ÙËÙ· ÁÈ·

ÙË ‰È·ÌfiÚÊˆÛË ÙË˜ ‰ÈÎ‹˜ ÙÔ˘˜ ÊÈÏÔ-

ÛÔÊ›·˜.

M‹ˆ˜, fiÌˆ˜, ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÔÈ B˘-

˙·ÓÙÈÓÔ› ‰·ÓÂ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔÈ¯Â›· ·fi

ÙËÓ ·Ú¯·›· ·Ú¿‰ÔÛË ÛËÌ·›ÓÂÈ ÙÂÏÈ-

Î¿ fiÙÈ ·ÏÒ˜ ·ÓÙÈÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÚÔ-

ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ Î·È fiÙÈ Ë ÊÈ-ÏÔÛÔÊ›· ÙÔ˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÚˆÙfiÙ˘Ë;

M‹ˆ˜, ·ÎfiÌË Î·È fiÙ·Ó ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ›

ÂÚÌËÓÂ‡Ô˘Ó ÙËÓ ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ‹

ÛÎ¤„Ë ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÂÚÌËÓÂ›Â Ô˘ Â›-

¯·Ó ‰ÔıÂ› ÛÙËÓ ÀÛÙÂÚË AÚ¯·ÈfiÙËÙ·

Î·È ‰ÂÓ ÚÔÛı¤ÙÔ˘Ó Ù›ÔÙÂ Î·ÈÓÔ‡Ú-

ÁÈÔ; A˘Ù¿ Ù· ÁÂÓÈÎ¿ ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ·Ú·-

Ì¤ÓÔ˘Ó ·ÓÔÈÎÙ¿ Î·È ı· ··ÓÙËıÔ‡Ó

ÌfiÓÔÓ fiÙ·Ó ÌÂÏÂÙËıÂ› Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎ¿

Î·È ÏÂÙÔÌÂÚÒ Ë ÏÂÈÔÓfiÙËÙ· ÙˆÓÊÈÏÔÛÔÊÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ ÎÏËÚÔ‰fi-

ÙËÛÂ ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ. øÛÙfiÛÔ, Ë Ì¤¯ÚÈ

ÙÒÚ· ¤ÚÂ˘Ó· ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ë ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹

ÊÈÏÔÛÔÊ›· ¤¯ÂÈ, ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ıÂÌ·ÙÈÎ‹

ÙË Î·È ÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ÊÈÏÔÛÔ-

ÊÈÎÒÓ ˙ËÙËÌ¿ÙˆÓ, È‰È·›ÙÂÚÔ ¯·Ú·ÎÙ‹-

Ú· Ô˘ ÙË ‰È·ÊÔÚÔÔÈÂ› ·fi ÙË ÊÈÏÔ-

ÛÔÊ›· ÙˆÓ ÚÔËÁÔ˘Ì¤ÓˆÓ Î·È ÌÂÙ·ÁÂ-

ÓÂÛÙ¤ÚˆÓ ÂÚÈfi‰ˆÓ. A˘ÙfiÓ ÙÔÓ È‰È·›-

ÙÂÚÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙË ÚÔÛ·ıÔ‡ÌÂ Ó·Î·ıÔÚ›ÛÔ˘ÌÂ Û˘ÁÎÚ›ÓÔÓÙ¿˜ ÙËÓ ÌÂ

ÙËÓ ·Ú¯·›· ÊÈÏÔÛÔÊ›·.

Õ Παρσταση του φημισμνου γιατρο της αρ- χαιτητας Iππο- κρτη, απ εικο- νογραφημνο χειργραφο που περιχει το μεγα- λτερο μρος του σωζμενου ργου του. Kωνσταντι- νοπολη, μσα του 14ου αι.




Ã Eικονογρ- φηση απ τα «Θηριακ» του Nικνδρου (ποι- ητ του 2ου αι.π.X.), στο οποο αναφρονται οι τρποι αντιμε- τπισης δηλητη- ριωδν δηγμ-

των. Xειργρα- φο, 10ος αι.Παρσι, Eθνικ Bιβλιοθκη.

Mμησις αρχαων στη




Του ™ Δƒ∞ Δ◊ ¡. ¶ ∞¶∞ ˚ øÕ¡¡√À

Eπκουρου Kαθηγητ Eλληνικς Φιλολογας

Catholic University of America,Oυσιγκτον

HμÀ∑∞¡Δπ¡∏ §√°√Δ∂Ã¡π∞ ‚·Û›˙Â-Ù·È ÛÙÔÓ ‰È¿ÏÔÁÔ ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤-ÓˆÓ. H Ù¿ÛË ·˘Ù¿ Ô˘ ÔÓÔÌ¿-

˙ÂÙ·È «Ì›ÌËÛË» ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÓÓÔÂ›-Ù·È ˆ˜ ‰Ô˘ÏÈÎ‹ ·ÔÌ›ÌËÛË ÁÏˆÛÛÈ-ÎÒÓ ÚÔÙ‡ˆÓ ‹ ˜ ÛÙÂÁÓ‹ Â·Ó¿ÏË-„Ë ÎÏ·ÛÈÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Î·È ÂÈÎfiÓˆÓ.AÓÙ›ıÂÙ·, ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÌÈ· ‰ËÌÈÔ˘Ú-ÁÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›· Î·Ù¿ ÙËÓ ÔÔ›· ·-Ï·ÈfiÙÂÚ· ÎÂ›ÌÂÓ· ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·È ˆ˜

ÌÔÚÊ‹ Î·È ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ ÛÂ Î·ÈÓÔ‡Ú-ÁÈ· Û˘ÌÊÚ·˙fiÌÂÓ·, fiÔ˘ ·ÔÎÙÔ‡ÓÓ¤Â˜ ÛËÌ·Û›Â˜ Î·È Ó¤Â˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜.OÈ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ› Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜ ‰ÂÓ ÂÈ˙Ë-ÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ ·˘ıÂÓÙÈÎfiÙËÙ·, fiˆ˜ ÙËÓ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙÂ Û‹ÌÂÚ·, ·ÏÏ¿·ÍÈÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ‰È·ÏÔÁÈÎfi ¯·Ú·-ÎÙ‹Ú· ÙË˜ ·Ó-ıÚÒÈÓË˜ ÂÈÎÔÈ-ÓˆÓ›·˜.

K‡ÚÈÔ˜ Û˘ÓÔÌÈ-ÏËÙ‹˜ ÙˆÓ B˘˙·-ÓÙÈÓÒÓ ‹Ù·Ó Ù··Ú¯·›· ÎÂ›ÌÂÓ·.E‰Ò ‰ÂÓ ı· ÂÍÂ-Ù¿Ûˆ ÁÂÓÈÎ¿ ÙÔÊ·ÈÓfiÌÂÓÔ ÙË˜«Ì›ÌËÛË˜», ·ÏÏ¿

ı· ÂÈÎÂÓÙÚˆıÒ ÛÂ ¤Ó· ÔÏ‡ Û˘ÁÎÂ-ÎÚÈÌ¤ÓÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ì¤Û· ·fi ÙÔÔÔ›Ô ÂÏ›˙ˆ Ó· ‰È·Ê·ÓÔ‡Ó ÔÈ ÔÏÏ·-Ï¤˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙË˜ Ì›ÌËÛË˜:

¶·È¯Ó›‰È Â›‰ÂÈÍË˜ ÁÓÒÛÂˆÓ ‚·ÛÈ-ÛÌ¤ÓÔ ÛÙËÓ ·ÈÛıËÙÈÎ‹ ÙË˜ Â·Ó¿ÏË-„Ë˜ (Ô ·Ó·ÁÓÒÛÙË˜ Î·ÏÂ›Ù·È Ó· ·Ó·-ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ·Ú·ÔÌ‹ ÛÂ ¿ÏÏÔÎÂ›ÌÂÓÔ Î·È ¤ÙÛÈ Ó· ·ÈÛı·ÓıÂ› ·ÈÛıË-ÙÈÎ‹ ÈÎ·ÓÔÔ›ËÛË).

ª¤ÛÔ È‰ÂÔÏÔÁÈÎ‹˜ ¤ÎÊÚ·ÛË˜ ÛÙÔÎÔÈÓˆÓÈÎfi Â›Â‰Ô (ÔÈ B˘˙·ÓÙÈÓÔ› ˆ˜Û˘ÓÂ¯ÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈ-ÛÌÔ‡).

¶ÚÔ‚ÔÏ‹ ÌÈ·˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓË˜ ·˘-ÙÔ-ÂÈÎfiÓ·˜ ÛÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi Â›Â‰Ô.

AÓ·˙‹ÙËÛË Ó¤ˆÓ ÙÚfiˆÓ ÁÚ·Ê‹˜ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘.

™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 11Ô˘ ·È., ÂÔ-¯‹ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎ‹˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹˜ ·Ó¿-Ù˘ÍË˜, ÛÙËÓ KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ‰Â-Ûfi˙ÂÈ Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ MÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi˜.MÂÙ·Í‡ ÙˆÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌˆÓ Û˘ÁÁÚ·Ì-Ì¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÍÂ¯ˆÚ›˙Ô˘Ó ÔÈ ÂÚ›Ô˘ 500ÂÈÛÙÔÏ¤˜ Ô˘ Û˘Ó¤Ù·ÍÂ. ™Â ‰‡Ô ·fi·˘Ù¤˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÌÂ ÙÔÓ ·ÎfiÏÔ˘ıÔÙÚfiÔ ÙË Á¤ÓÓËÛË ÙÔ˘ ÂÁÁÔÓÔ‡ ÙÔ˘.

«¶Ú¤ÂÈ Ó· ¯·ÚÂ›˜ Ì·˙› ÌÔ˘Ø ¤Ó·˜‰Â‡ÙÂÚÔ˜ æÂÏÏfi˜ ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ ·Óı¿-ÌÈÏÏÔ˜ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘. NÔÌ›˙ÂÈ˜ fiÙÈ Û˘-ÁÎÚ·Ù‹ıËÎ· ÌfiÏÈ˜ ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ ÙÔ ‚Ú¤-ÊÔ˜; √¯È. TÔ ·ÁÎ¿ÏÈ·Û· Î·È ÙÔ Î·Ù·-

Ê›ÏËÛ· Î·È Û¯Â‰fiÓ Ì¿ÙˆÛ· Ù· ¯Â›ÏËÛ·Ó Ó’ ·Û·˙fiÌÔ˘Ó ÔÏÂÌÈÛÙ‹ Ô˘Â¤ÛÙÚÂ„Â ·fi ÙË Ì¿¯Ë Î·È Â›Ó·È Ì¤-Û· ÛÙÔ ·›Ì·. IÛ¯˘Ú›˙ÔÌ·È, ‚¤‚·È·, fiÙÈÂ›Ì·È ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ Î·È ›Ûˆ˜ ı· ¤ÚÂÂÓ· ÌË ÁÓˆÚ›˙ˆ ÙÈ Â›Ó·È Ì‹ÙÚ· Î·È Á¤Ó-Ó· Î·È ‚Ú¤ÊÔ˜. AÏÏ’ ÂÁÒ ÂÓÒ ˆ˜ ÚÔ˜ÙË ÁÓÒÛË Â›Ì·È ·ÚÚÂÓˆfi˜, ÛÙË Ê‡-ÛË ÌÔ˘ Â›Ì·È Û· Á˘Ó·›Î· (ÚÔ˜ ‰Â ÙËÓÊ‡ÛÈÓ ı‹Ï˘ ÂÈÌÈ). √Ù·Ó Ë ÎfiÚË ÌÔ˘¿Ú¯ÈÛÂ Ó· ÁÂÓÓ¿, Û¯Â‰fiÓ ¤ı·Ó· ·fiÙËÓ ·ÁˆÓ›· ÌÔ˘ Î·È ÂÓÒ ı¤Ïˆ Ó· ÊÈ-ÏÔÛÔÊÒ ÁÈ· fiÏ·, ÙÔ ‹ıÔ˜ ÌÔ˘ ÌÂ ÚÔ-‰›‰ÂÈ ÛÙ· “Ê˘ÛÈÎ¿ ¿ıË”. H Ê‡ÛËÌÔ˘ Â›Ó·È Û·Ó ÎÂÚ› ··Ïfi Î·È “Â˘Ù‡-ˆÙÔ”».

√ÌËÚÔ˜ Î·È ¶Ï¿ÙˆÓ

O æÂÏÏfi˜ ÂÚÈÌ¤ÓÂÈ Î·Ù·Ú¯‹Ó ·fiÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙÂ˜ ÙÔ˘ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›-ÛÔ˘Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÂ˜ ·Ú·ÔÌ¤˜ ÛÂ·Ú¯·›· ÎÂ›ÌÂÓ·, fiˆ˜ ÛÙËÓ ÔÌËÚÈÎ‹ÂÈÎfiÓ· ·fi ÙËÓ IÏÈ¿‰·, fiÔ˘ Ô EÎÙÔ-Ú·˜ ÂÈÛÙÚ¤ÊÂÈ Ì·ÙˆÌ¤ÓÔ˜ ÛÙ· ·Ó¿-

ÎÙÔÚ· ÙË˜ TÚÔ›·˜Î·È Û˘Ó·ÓÙ¿ ÁÈ·ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ÙËÓ AÓ‰ÚÔÌ¿¯Ë.¢Â‡ÙÂÚË ÂÈÎfiÓ·Â›Ó·È ÂÎÂ›ÓË ÙÔ˘ÎÂÚÈÔ‡: ™ÙÔÓ ‰È¿-ÏÔÁfi ÙÔ˘, £Â·›ÙË-ÙÔ, Ô ¶Ï¿ÙˆÓ Â-ÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙË ‰È·‰È-Î·Û›· ÙË˜ ÌÓ‹ÌË˜

Î·È ·ÚÔÌÔÈ¿˙ÂÈ ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙË˜ ·Ó-ıÚÒÈÓË˜ „˘¯‹˜ ÌÂ ¤Ó· «Î‹ÚÈÓÔ ÂÎ-Ì·ÁÂ›Ô», ÊÙÈ·ÁÌ¤ÓÔ ¿ÏÏÔÙÂ ·fi Ì·Ï·-Îfi Î·È ¿ÏÏÔÙÂ ÛÎÏËÚfi ÎÂÚ›, fiÔ˘ ·Ô-Ù˘ÒÓÔÓÙ·È ÔÈ ÂÓÙ˘ÒÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÂÛˆ-ÙÂÚÈÎÒÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ. MÂ ÙË ¯Ú‹ÛË·˘Ù‹˜ ÙË˜ ÂÈÎfiÓ·˜ Ô æÂÏÏfi˜ ‰ÂÓ ı¤-ÏÂÈ, Ê˘ÛÈÎ¿, Ó· ÌÈÏ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÊÈÏÔÛÔÊÈ-Î¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ·ÏÏ¿ Ó· ÂÈÙÂ›ÓÂÈÛÙËÓ ·˘ÙÔ·ÚÔ˘Û›·Û‹ ÙÔ˘ ÙËÓ «ıË-Ï˘ÎfiÙËÙ·» ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘. ™ÙÔÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡Â-Ù·È ·˘Ùfi Ô˘ ÔÓÔÌ¿Û·ÌÂ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ-Î‹ Ì›ÌËÛË.

H ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ Î¤ÚÈÓÔ˘ ÂÎÌ·ÁÂ›Ô˘ı˘Ì›˙ÂÈ ÛÙÔÓ ·Ó·ÁÓÒÛÙË ÙÈ˜ ÈÓ·Î›-‰Â˜ ÂÈ¯ÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ ÌÂ ÎÂÚ› Â¿Óˆ ÛÙÈ˜ÔÔ›Â˜ ¤ÁÚ·Ê·Ó ÔÈ AÚ¯·›ÔÈ. ™ÙÔÓ Îfi-ÛÌÔ ÙˆÓ Û˘Ì‚fiÏˆÓ ÙË˜ ÀÛÙÂÚËÃÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ ˘ÏÈÎfi ÙË˜ ÁÚ·Ê‹˜ ‰‹-ÏˆÓÂ ÙË Á˘Ó·›Î·. √ˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÔAÚÙÂÌ›‰ˆÚÔ˜ ÛÙ· OÓÂÈÚÔÎÚÈÙÈÎ¿ ÙÔ˘(2Ô˜ ·È.), Ë ÈÓ·Î›‰· ÌÂ ÙËÓ ·ıËÙÈÎ‹ÙË˜ Ê‡ÛË, ‰Â¯fiÌÂÓË ¿Óˆ ÙË˜ ÙÔ˘˜ÔÈÎ›ÏÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, ÛËÌ·›-ÓÂÈ ÙË Á˘Ó·›Î·. ™ÙÔ ›‰ÈÔ ÓÂ‡Ì· ÔæÂÏÏfi˜ Û˘¯Ó¿ ÛÙÈ˜ ÂÈÛÙÔÏ¤˜ ÙÔ˘ ·-ÚÔÌÔÈ¿˙ÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÌÂ ÙËÓ ·-ıËÙÈÎ‹ ‡ÏË Ô˘ Ï¿ıÂÈ Î·È ‰È·ÌÔÚ-ÊÒÓÂÈ Ô ·Ú·Ï‹ÙË˜ ÙË˜ ÂÈÛÙÔÏ‹˜.™‡ÌÊˆÓ· Ì¿ÏÈÛÙ· ÌÂ ÙË ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈ-Î‹ ÎÔÛÌÔıÂˆÚ›·, ÙË˜ ÔÔ›·˜ Ô æÂÏ-

H O Mιχαλ Ψελλς και νας απ τους μαθητς του, ο αυ- τοκρτορας Mιχαλ Z' Δοκας, σε μικρογραφα απ κ- δικα της Mονς Παντοκρτορος (Aγιον Oρος). O Ψελλς συνταξε για τον μαθητ του μικρ ρητορικ κεμενα και επιτομς για επιστημονικ και φιλοσοφικ θματα.

H O Aδμ μετ την εκδωξη των πρωτοπλ- στων απ τον Παρδεισο. H εικονογραφα του πρωτπλαστου στο συγκεκριμνο ργο εναι μοια με γνωστς αρχαες απεικονσεις του Hρακλ να ξεκουρζεται μετ τον καθαρισμ της κπρου του Aυγεα. Eλεφαντοστινη παρ- σταση φιλοτεχνημνη σε κωνσταντινουπολτι- κο εργαστριο του 11ου αι.

βυζαντιν λογοτεχνα

™Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ æÂÏ-ÏÔ‡ ‰È·Ê·›ÓÂÙ·È ÌÈ· Ó¤· ·ÓÙ›ÏË„Ë ÁÈ· ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘



Ïfi˜ ‹Ù·Ó ¿ÚÈÛÙÔ˜ ÁÓÒÛÙË˜, ÙÔ ı‹Ï˘,fiˆ˜ Î·È Ë ‡ÏË, Â›Ó·È «·ıËÙÈÎfiÓ» ÛÂ·ÓÙ›ıÂÛË ÌÂ ÙÔ ¿ÚÚÂÓ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘Ú-ÁÂ›, Â›Ó·È ‰ËÏ·‰‹ «ÔÈËÙÈÎfiÓ».

H Û¯¤ÛË ÙË˜ ÁÚ·ÊÈÎ‹˜ ‡ÏË˜ ÌÂ ÙËıËÏ˘ÎfiÙËÙ· ·Ú·¤ÌÂÈ ÛÙË ‚˘˙·-ÓÙÈÓ‹ ıÂˆÚ›· ÙË˜ ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·˜, Û‡Ì-ÊˆÓ· ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· Ë ›‰È· Ë ÂÈÛÙÔÏ‹Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÈ ÙË Á˘Ó·›Î·. √ˆ˜ ÁÚ¿ÊÂÈÔ æÂÏÏfi˜, Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ Â›Ó·È Û·Ó ÙËÓ·Ú¯·›· ™Ê›ÁÁ· Ô˘ ‹Ù·Ó «Á˘Ó·ÈÎÔ-ÚfiÛˆÔ˜». TÔ ÁÚ¿ÌÌ· ÌÈÌÂ›Ù·È«¯ÚËÛÌÔÏfiÁÔÓ Á˘Ó·›Î·», Ô˘ Ï¤ÂÈÚ¿ÁÌ·Ù· ‰˘ÛÓfiËÙ· Î·È ‰ÂÓ ·‡ÂÈÔÙ¤ Ó· ‚·Û·Ó›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙÂ˜(ÌÈ· ÂÙ˘¯ËÌ¤ÓË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ Ô˘ ÈÛ¯‡-ÂÈ ÁÈ· fiÏË ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·ı· Ï¤Á·ÌÂ!).

H Ù·‡ÙÈÛË Á˘Ó·›Î·˜ Î·È ÂÈÛÙÔÏ‹˜‹, ·ÏÏÈÒ˜, ıËÏ˘ÎfiÙËÙ·˜ Î·È ÂÈÛÙÔ-Ï‹˜Ø Â›Ó·È ÔÏ‡ ·Ï·È¿. ∏‰Ë ·fi ÙÔÓ√ÌËÚÔ Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È ÌÂ ÙËÁ˘Ó·›Î·, ÙË ıËÏ˘ÎfiÙËÙ·, ÙÔ Ì˘ÛÙ‹-ÚÈÔ, ÙÔÓ ·‰È¿ÁÓˆÛÙÔ Î›Ó‰˘ÓÔ. OÈ B˘-˙·ÓÙÈÓÔ› ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ·˘Ù‹ ÙË Û˘Ì‚ÔÏÈ-Î‹ Û¯¤ÛË. E›Ó·È ·ÍÈÔÛËÌÂ›ˆÙÔ fiÙÈ ÛÂÚfiÛÊ·ÙË ÌÂÏ¤ÙË ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏÔ-ÁÚ·Ê›· ÌÓËÌÔÓÂ‡ÂÙ·È Ô›ËÌ· ÙË˜

™·ÊÔ‡˜, fiÔ˘ Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ ·ÚÔÌÔÈ¿-˙ÂÙ·È ÌÂ ıËÏ˘Î‹ Ê‡ÛË Ô˘ Ê¤ÚÂÈ Ì¤-Û· ÙË˜ ˆ˜ ‚Ú¤ÊË ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÙˆÓÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ. TÔ ›‰ÈÔ Ô›ËÌ·, ÙÔ ·Ú¯·È-fiÙÂÚÔ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ÊÈÏÔÏÔÁ›· Ô˘·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÂ ÂÈÛÙÔÏ‹, ¯ÚËÛÈÌÔ-Ô›ËÛÂ ÙÔÓ 12Ô ·È. Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ‚˘˙·-ÓÙÈÓfi˜ ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ E˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ÛÙËÓ·Ó¿Ï˘ÛË ÙË˜ ÂÈÛÙÔÏ‹˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤-ÚÂÙ·È ÛÙ· ÔÌËÚÈÎ¿ ¤Ë.

¶ÈÛÙÂ‡ˆ, ÏÔÈfiÓ, ˆ˜ ›Ûˆ ·fiÙËÓ ·˘ÙÔ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ æÂÏÏÔ‡ ˆ˜ÏÔÁ›Ô˘ ÌÂ ıËÏ˘Î‹ Ê‡ÛË ˘¿Ú¯Ô˘ÓÛ˘Ì‚ÔÏÈÛÌÔ› ıËÏ˘ÎfiÙËÙ·˜ Ô˘ ÚÔ-¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ıÂˆÚ›·ÙË˜ ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·˜. A˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂ-Úfi Î·È ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÛÙ· ÁÚ¿Ì-Ì·Ù· ÙÔ˘ æÂÏÏÔ‡ Ô˘ ·Ú¤ıÂÛ· ·-Ú·¿Óˆ ÎÚ‡‚ÂÙ·È ÌÈ· ·ÎfiÌË ·Ó·ÊÔ-Ú¿, ¤ÌÌÂÛË ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿. ¶ÚfiÎÂÈÙ·ÈÁÈ· ÂÈÛÙÔÏ‹ ÁÚ·ÌÌ¤ÓË ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘4Ô˘ ·È. Ì.X. ·fi ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ K˘Ú‹-ÓË˜, ™˘Ó¤ÛÈÔ, ÔÈ ÂÈÛÙÔÏ¤˜ ÙÔ˘ ÔÔ›-Ô˘ ‹Ù·Ó ÔÏ‡ ‰È·‰Â‰ÔÌ¤ÓÂ˜ ÛÙÔ B˘-˙¿ÓÙÈÔ. O ™˘Ó¤ÛÈÔ˜ ÁÚ¿ÊÂÈ, ÏÔÈfiÓ,fiÙÈ «ÂÎıËÏ‡ÓıËÎÂ» ·fi ÙË Ì·ÁÈÎ‹ÔÌÔÚÊÈ¿ ÙË˜ ÂÈÛÙÔÏ‹˜ Ô˘ ¤Ï·‚Â·fi ¤Ó· Ê›ÏÔ ÙÔ˘. ∂ÙÛÈ Î·È Ô æÂÏÏfi˜

·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ˜ Á˘-Ó·›Î· ÂÈÛ¿ÁÂÈ Û˘ÓÂÈÚÌÔ‡˜ fiÔ˘ ÙÔEÁÒ ·Ú·ÏÏËÏ›˙ÂÙ·È ÌÂ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹Î·È ÙË «ıËÏ˘ÎfiÙËÙ¿» ÙË˜.

™ÔÊÔÎÏ‹˜ Î·È æÂÏÏfi˜

H ‰È·‰ÈÎ·Û›· ÙË˜ ÔÏ˘ÊˆÓÈÎ‹˜ Ì›ÌË-ÛË˜ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·Ù¿ Â‰Ò. O æÂÏÏfi˜ ÌÂÙË «ıËÏ˘Î‹» ·˘ÙÔÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ı˘-Ì›˙ÂÈ ·˘ÙÔ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ˜ ËÚÒˆÓ ÛÂÙÚ·Áˆ‰›Â˜ ÙÔ˘ ™ÔÊÔÎÏ‹. H ÈÔ ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎ‹ ÂÚ›ÙˆÛË Â›Ó·È Ë ÂÚÈ-ÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ÛÙÈÁÌÒÓ ÙÔ˘HÚ·ÎÏ‹ ÛÙÈ˜ TÚ·¯›ÓÈÂ˜. O ™ÔÊÔÎÏ‹˜·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔÓ Ì˘ıÈÎfi ‹Úˆ· Ó· Ï¤ÂÈfiÙÈ ¤Ó·˜ Ù¤ÙÔÈÔ˜ ¿Ó‰Ú·˜ Û·Ó ·˘ÙfiÓÎÏ·›ÂÈ Û·Ó Á˘Ó·›Î·. O æÂÏÏfi˜ ÌÈÌÂ›-Ù·È ÛÙÔÓ ™ÔÊfiÎÏÂÈÔ HÚ·ÎÏ‹, ·ÏÏ¿Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÙÔÓ ÌÂÙ·Ï¿ıÂÈ. EÓÒÛÙÔÓ ™ÔÊÔÎÏ‹ Ë ÂÎı‹Ï˘ÓÛË ÙÔ˘‹Úˆ· Â›Ó·È Î¿ÙÈ ·ÚÓËÙÈÎfi, ÛÙÔÓ æÂÏ-Ïfi Â›Ó·È Î¿ÙÈ ıÂÙÈÎfi. AÔÙÂÏÂ›, ‰ËÏ·-‰‹, Ì¤ÚÔ˜ ÌÈ·˜ Û˘ÓÂÈ‰ËÙ‹˜ ·˘ÙÔ·-ÚÔ˘Û›·ÛË˜ ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜Û˘ÁÁÚ·Ê¤·˜ ı¤ÏÂÈ Ó· ·Ó·‰Â›ÍÂÈ ÙËÓÂ˘·ÈÛıËÛ›· ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ È‰È·ÈÙÂÚfiÙË-Ù¿ ÙÔ˘ ÛÂ ¤Ó· ÎfiÛÌÔ Ô˘ ÂÌÊÔÚÂ›Ù·È

·fi È‰·ÓÈÎ¿ ·ÚÚÂÓˆfiÙËÙ·˜ Â›ÙÂ ÙË˜‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜ (ÂÍÔ˘Û›·Î·È ÛÙÚ·ÙÈˆÙÈÎ‹ ·Ó‰ÚÂ›·) Â›ÙÂ ÙˆÓÌÔÓ·ÛÙÈÎÒÓ Î‡ÎÏˆÓ (·ÚÂÙ¤˜ ÙË˜ ˘Ô-ÌÔÓ‹˜ Î·È ÙË˜ ·¿ıÂÈ·˜). I‰È·›ÙÂÚ· ÌÂÙÔ˘˜ ÌÔÓ·¯Ô‡˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜, Ô æÂÏÏfi˜Â›¯Â ¿ÓÙ· ‰‡ÛÎÔÏÂ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜. ™ÙÈ˜‰‡Ô ÂÈÛÙÔÏ¤˜ ÌÂ ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ÍÂÎ›ÓËÛ··˘Ùfi ÙÔ ÎÂ›ÌÂÓÔ, Ô æÂÏÏfi˜ ·ÓÙ··Ú·-‚¿ÏÏÂÈ ÙÔÓ «ıËÏ˘Îfi» ·ıËÙÈÎfi Â·˘ÙfiÙÔ˘ ÌÂ ÙÔ˘˜ «·‰·Ì¿ÓÙÈÓÔ˘˜» ÂÎÂ›ÓÔ˘˜Ô˘ ·ÚÈÛÙ¿ÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ·ÏËıÈÓÔ‡˜ ÊÈ-ÏÔÛfiÊÔ˘˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ¤¯Ô˘ÓÊı¿ÛÂÈ ÙË ı¤ˆÛË ÌÂ ÙËÓ ·ÛÎËÙÈÎ‹

ÙÔ˘˜ ·ÚÂÙ‹.TÈ˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎ¤˜ ÚÔı¤ÛÂÈ˜ ÙÔ˘æÂÏÏÔ‡, fiÙ·Ó ·˘ÙÔ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·Èˆ˜ «ıËÏ˘Îfi˜», ‰ÂÓ ı· ÙÈ˜ Ì¿ıÔ˘ÌÂ›Ûˆ˜ ÔÙ¤. £¤Ïˆ fiÌˆ˜ Ó· ˘ÔÁÚ·ÌÌ›-Ûˆ Â‰Ò fiÙÈ Ô æÂÏÏfi˜ Î·Ù·ÛÎÂ˘¿˙ÂÈÙËÓ ·˘ÙÔ-ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒ-ÓÙ·˜ ÌÂ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfi ÙÚfiÔ ÎÂ›ÌÂÓ··Ï·ÈÔÙ¤ÚˆÓ ÂÔ¯ÒÓ. I‰È·›ÙÂÚ· ÔÈ ÂÈ-ÎfiÓÂ˜ ·fi ÙÚ·ÁÈÎ¿ ¤ÚÁ· ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈÔ æÂÏÏfi˜ ‰È·Ï¤ÁÂÙ·È ÌÂ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›-Ô˘˜ ÌÂ ÙÚfiÔ Ô˘ ÂÎÏ‹ÛÛÂÈ. ™‡Á-¯ÚÔÓÔÈ ÌÂÏÂÙËÙ¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÂÈÛËÌ¿ÓÂÈfiÙÈ Ô ÌÈÌËÙÈÎfi˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜, ‰ËÏ·‰‹Ë ıËÏ˘ÎfiÙËÙ·, Â›Ó·È Ë ›‰È· Ë Ô˘Û›·ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ ÙÚ·Áˆ‰›·˜. TÔ ı¤·ÙÚÔ, Ë·ÔÌ›ÌËÛË, Ë ·Ó·-·Ú¿ÛÙ·ÛË, Ë ÌÂ-Ù·ÌfiÚÊˆÛË, Ë «·¿ÙË» ˘‹ÚÍ·Ó ÁÈ·

ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ıËÏ˘-ÎfiÙËÙ·˜, ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ Ô˘ ÌÔ-ÚÔ‡Ó Ó· ÂÎÊÚ·ÛÙÔ‡Ó ÌfiÓÔ ÛÙÔÓ Ê·-ÓÙ·ÛÈ·Îfi ÎfiÛÌÔ ÙˆÓ Ì‡ıˆÓ Î·È ÙË˜ÙÚ·Áˆ‰›·˜.

K¿ÙÈ ·Ó¿ÏÔÁÔ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Î·È ÌÂ ÙÔÓ‚˘˙·ÓÙÈÓfi Û˘ÁÁÚ·Ê¤·. MË ‰ÈÛÙ¿˙Ô-ÓÙ·˜ Ó· Ù·˘Ù›ÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÌÂ ÙËıËÏ˘ÎfiÙËÙ·, Ô æÂÏÏfi˜ ·ÓÔ›ÁÂÈ Ó¤Â˜ÚÔÔÙÈÎ¤˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙË˜ ‚˘˙·ÓÙÈ-Ó‹˜ ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·˜. H ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÁÚ·Ì-Ì·ÙÂ›· Â›¯Â ·ÔÚÚ›„ÂÈ ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ı-Ìfi Î·È ÙÔ ı¤·ÙÚÔ Î·È ÙË Ì˘ıÔÏ·Û›·.H ·˘ÙÔÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›·, fiÌˆ˜ ÙÔ˘ Ú‹-ÙÔÚ· æÂÏÏÔ‡ ÌÂÙ·ÙÚ¤ÂÈ ÙË ıËÏ˘Îfi-ÙËÙ· ÛÂ Î¿ÙÈ ÙÔ ıÂÙÈÎfi Î·È Ì·˙› ÙË ıÂ-·ÙÚÈÎfiÙËÙ·, ÙË Ì›ÌËÛË, ÙË Ì˘ıÔÏ·-Û›·. ¢ÂÓ Â›Ó·È Î·ıfiÏÔ˘ Ù˘¯·›Ô fiÙÈ ÙÔ·Ú¯·›Ô Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ·, Ô˘ Â›¯Â ·‡-ÛÂÈ Ó· ÁÚ¿ÊÂÙ·È ·fi Ù· Ù¤ÏË ÙË˜ ÀÛÙÂÚË˜ AÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜, ·Ó·‚ÈÒÓÂÈ ÙÔÓ12Ô ·È. ÌÂ ÙË ÁÂÓÈ¿ ÙˆÓ ÚËÙfiÚˆÓ Ô˘‰È·‰¤¯ÙËÎ·Ó Î·È ÂÓ Ì¤ÚÂÈ Ì·ı‹ÙÂ˘-Û·Ó ÛÙÔÓ æÂÏÏfi. ∏‰Ë ÛÙÔÓ 11Ô ·È.,ÙÔÓ ·ÈÒÓ· ÙÔ˘ æÂÏÏÔ‡, ‰È·Ê·›ÓÔÓÙ·ÈÙ· ÛËÌ¿‰È· ÌÈ·˜ Ó¤·˜ ·ÓÙ›ÏË„Ë˜ ÁÈ·ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘, ‚·ÛÈÛÌ¤ÓË ÛÙË‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ ·Ó¿ÁÓˆÛË ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓÎÂÈÌ¤ÓˆÓ. √ˆ˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ¿ÓÙÔÙÂÛÙË ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·, ÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ Â›Ó·È·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‰È·ÏfiÁÔ˘ ÙˆÓ ÓÂÔÙ¤ÚˆÓÌÂ ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÔÙ¤ÚÔ˘˜.


Õ H γννηση του Δινυσου απ τον μηρ του Δα. Mικρογραφα απ εικονογραφη- μνο χειργραφο του β' μισο του 11ου αι.,που περιλαμβνει το κεμενο του Ψευδο- Nννου για τον σχετικ αρχαο μθο (πηγ: Π. Bοκοτπουλος, «Mικρογραφες των βυ- ζαντινν χειρογρφων του Πατριαρχεου Iεροσολμων»).




Õ O Λων ο Φιλ- σοφος εν διδ- σκει. Mικρογραφα απ την εικονογρα- φημνη «Σνοψη Iστοριν» του Iων- νη Σκυλτζη, που φυλσσεται στην Eθνικ Bιβλιοθκη της Mαδρτης και αποτελε να απ τα πιο πλοσια διακο- σμημνα χειργρα- φα του Mεσαωνα.

Του ∞£∞¡∞™ÿ√À M ∞ƒ ∫Ÿ¶ √À§ √À

Kαθηγητ Bυζαντινς Φιλολογας στο Πανεπιστμιο Aθηνν

O §∂ø¡ ºπ§√™√º√™, Ô˘ ‰ÂÓ·¤ÎÙËÛÂ Ù˘¯·›·, fiˆ˜ ı·Ê·ÓÂ› ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Î·È ÙËÓ

ÚÔÛˆÓ˘Ì›· ÙÔ˘ M·ıËÌ·ÙÈÎÔ‡, ·Ô-ÙÂÏÂ› ¯ˆÚ›˜ ·ÌÊÈ‚ÔÏ›· Ì›· ·fi ÙÈ˜ ÈÔÁÔËÙÂ˘ÙÈÎ¤˜ fiÛÔ Î·È ·ÈÓÈÁÌ·ÙÈÎ¤˜ ‚˘-˙·ÓÙÈÓ¤˜ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙÂ˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·È.H ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹ ÙÔ˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·Î·È, Î˘Ú›ˆ˜, Ë Â˘Ú˘Ì¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Û˘ÓÙ¤-ÏÂÛ·Ó ÒÛÙÂ Ó· Á›ÓÂÈ ¿ÍÔÓ·˜ ·ÊËÁ‹-ÛÂˆÓ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÓfiÛˆ ·ÎfiÌË ˙Ô‡-ÛÂ, Ô˘ Â›¯·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË Û¯¤ÛË ÌÂÙÔ ·Ú·Ì‡ıÈ Î·È ÙÔÓ ıÚ‡ÏÔ ·Ú¿ ÌÂÙËÓ ÈÛÙÔÚÈÎ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. MÂÙ¿ÙÔÓ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎÂ Û‡Á-¯˘ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ Î·È ‰‡Ô Û˘-ÓˆÓ‡ÌÔ˘˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ È·ÙÚÔÊÈÏfiÛÔÊÔ,Ô˘ ¤˙ËÛÂ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿-ÙÔÚ· £ÂfiÊÈÏÔ˘ (829-42), Î·È ÙÔÓ ·˘-ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· §¤ÔÓÙ· ™T’ ÙÔÓ ™ÔÊfi(886-912).

¶ÔÏÏ¤˜ ·fi ÙÈ˜ Ù˘¯¤˜ ÙË˜ ˙ˆ‹˜

ÙÔ˘ §¤ÔÓÙÔ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÎfiÌË ÁÓˆ-ÛÙ¤˜. º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ ÛÙËÓKˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 8Ô˘‹ ÙÈ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·È. K·Ù·ÁfiÙ·Ó·fi ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÌÂ ·ÚÌÂÓÈÎ¤˜ Ú›˙Â˜,Ô˘ Â›¯Â ÂÁÎ·Ù·ÛÙ·ıÂ› ·Ï·ÈfiÙÂÚ·ÛÙË B·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. Afi ÙËÓ ›‰È· ÔÈÎÔ-Á¤ÓÂÈ· ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ‰‡Ô ÚÒÙ· ÙÔ˘ÂÍ·‰¤ÏÊÈ·, ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙÂ˜ ·ÌÊÈÏÂ-ÁfiÌÂÓÂ˜ ÙËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹: Ô ·ÙÚ›ÎÈÔÃÚÛ·‚‹Ú, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÊËÌÔÏÔÁÂ›-Ù·È fiÙÈ ÂÈ‰È‰fiÙ·Ó ÛÂ ÙÂÏÂÙ¤˜ Ì·ÁÂ›-·˜, Î·È Ô Iˆ¿ÓÓË˜ °Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi˜, ÛË-Ì·›ÓˆÓ È‰ÂÔÏfiÁÔ˜ ÙË˜ ÂÈÎÔÓÔÌ·¯ÈÎ‹˜Ù¤Ú˘Á·˜ Î·È ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ÂÈÎÔÓÔÎÏ¿-ÛÙË˜ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë˜ KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fi-ÏÂˆ˜ (837-43). O §¤ˆÓ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈÛ˘Ó‰¤ıËÎÂ ÛÙÂÓ¿ ÌÂ ÙÔÓ Iˆ¿ÓÓË Î·È‰È·Ù¤ÏÂÛÂ, ›Ûˆ˜, Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘. OÈ ‚˘-˙·ÓÙÈÓ¤˜ ËÁ¤˜ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó fiÙÈ Ô §¤-ˆÓ ¯ÚÂÈ¿ÛÙËÎÂ Ó· Ê‡ÁÂÈ ·fi ÙËÓKˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÁÈ· Ó· ÌÔÚÊˆıÂ›Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ó· ÌÂÙ·‚Â› ÛÙËÓ AÓ‰ÚÔ,¤Ó· ÓËÛ› ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ ¿Ú¯ÂÈ Î·-Ì›· ¿ÏÏË ÏËÚÔÊÔÚ›· ÙËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹.OˆÛ‰‹ÔÙÂ Ô §¤ˆÓ ·¤ÎÙËÛÂ ÂÎÙÂ-Ù·Ì¤ÓË ÌfiÚÊˆÛË, Ô˘ ÂÓ›Û¯˘ÛÂ ÌÂ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ˜ ‚È‚Ï›ˆÓ ÛÂ ÂÈÙfiÈÂ˜ ‚È-

‚ÏÈÔı‹ÎÂ˜. H ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›· ÙÔ˘ ‰·-ÛÎ¿ÏÔ˘ ÁÈ· Î¿ÔÈÔÓ Ô˘ ÁÓÒÚÈ˙Â ÊÈ-ÏÔÛÔÊ›· ·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ ÙÂÙÚ·ÎÙ‡ ÙˆÓÂÈÛÙËÌÒÓ (·ÚÈıÌËÙÈÎ‹, ÌÔ˘ÛÈÎ‹, ÁÂ-ˆÌÂÙÚ›· Î·È ·ÛÙÚÔ-ÓÔÌ›·) ‹Ù·Ó ·Ó·ÌÂ-ÓfiÌÂÓË. O §¤ˆÓ ‰›-‰·ÍÂ ÁÈ· ·ÚÎÂÙ¿¯ÚfiÓÈ· ÛÙËÓ KˆÓ-ÛÙ· ÓÙ È ÓÔ‡ ÔÏ Ë¤ˆ˜ fiÙÔ˘ ÂÍÂÏ¤ÁËÌËÙÚÔÔÏ›ÙË˜ £ÂÛ-Û·ÏÔÓ›ÎË˜ ÙÔ 840,fiÔ˘ ·Ú¤ÌÂÈÓÂ Ò˜ÙÔ 843.

MÂ ÙË Ï‹ÍË ÙË˜EÈÎÔÓÔÌ·¯›·˜, Ô§¤ˆÓ ·ÔÌ·ÎÚ‡Ó-ıËÎÂ ·fi ÙÔÓ ÌË-ÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ıÚfiÓÔÎ·È Â¤ÛÙÚÂ„Â ÛÙË B·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·,fiÔ˘ Î·È ·Ú¤ÌÂÈÓÂ Ï¤ÔÓ ·ÛÎÒÓÙ·˜Í·Ó¿ ÙÔ Â¿ÁÁÂÏÌ· ÙÔ˘ ‰·ÛÎ¿ÏÔ˘.MÂÙ¿ ÙÔ 855, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙË˜ Ê‹ÌË˜ Ô˘Â›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ, ÙÔÔıÂÙ‹ıËÎÂ ·fiÙÔÓ Î·›Û·Ú· B¿Ú‰·, ıÂ›Ô ÙÔ˘ ·˘ÙÔ-ÎÚ¿ÙÔÚ· MÈ¯·‹Ï °ã (842-67), ÂÈÎÂ-Ê·Ï‹˜ ÙË˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘ Û¯ÔÏ‹˜ ÙË˜

M·ÁÓ·‡Ú·˜, ÙÔ˘ ·ÓÒÙ·ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘-ÙÈÎÔ‡ È‰Ú‡Ì·ÙÔ˜ ÙË˜ KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡-ÔÏË˜, Ô˘ Â›¯Â ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÂ› ·fiÙÔÓ B¿Ú‰·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÂÚÈÌÓÔ‡ÛÂ ÚÔ-

ÛˆÈÎ¿ ÁÈ· ÙË ÏÂÈ-ÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ Î·È ÙÔÂÓ›Û¯˘Â ÔÈÎÔÓÔÌÈ-Î¿. ™ÙËÓ ›‰È· Û¯ÔÏ‹‰›‰·Í·Ó Î·È ¿ÏÏÔÈÂÍ¤¯ÔÓÙÂ˜ ÏfiÁÈÔÈÙË˜ ÂÔ¯‹˜, fiˆ˜ ÔÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ KÔÌËÙ¿˜Ô˘ ı· ÂÎ‰ÒÛÂÈ ·Ú-ÁfiÙÂÚ· ÙÔÓ OÌËÚÔÛÂ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙËÁÚ·Ê‹. AÓ¿ÌÂÛ·ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘Â›Ó·È ÔÏ‡ Èı·ÓfifiÙÈ Û˘ÁÎ·Ù·ÏÂÁfi-Ù·Ó Î·È Ô ÌÂÙ¤ÂÈÙ·

·fiÛÙÔÏÔ˜ ÙˆÓ ™Ï¿‚ˆÓ, KˆÓÛÙ·ÓÙ›-ÓÔ˜-K‡ÚÈÏÏÔ˜. O §¤ˆÓ ¤ı·ÓÂ ÌÂÙ¿ÙÔÓ ÛÂÈÛÌfi ÙÔ˘ I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 869.

∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ™ÈÎÂÏfi˜

O §¤ˆÓ ˘‹ÚÍÂ ÁÈ· ÙÔ˘˜ Û˘Á¯ÚfiÓÔ˘˜ÙÔ˘ ·ÌÊÈÏÂÁfiÌÂÓË ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·,

Λων ο Φιλσοφος

£Ú˘ÏÈÎ‹ ÌÔÚÊ‹ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÈÛÙË-ÌÒÓ, ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Î·ıÔÚ›ÛÙË-

ÎÂ ·fi ÙËÓ ÎÏ·ÛÈ-Î‹ ·Ú¿‰ÔÛË




H Σελδα απ ρ- γο του Διοσκου- ρδη «Περ λης ιατρικς» (1ος αι. μ.X.) σε εικο- νογραφημνο χει- ργραφο του 8ου αι. Παρσι, Eθνι- κ Bιβλιοθκη.

Î˘Ú›ˆ˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÒÓÎ·È ÙˆÓ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎÒÓ ÙÔ˘ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂ-ˆÓ. ∂ÙÛÈ, Ô Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ KˆÓÛÙ·ÓÙ›-ÓÔ˜ ™ÈÎÂÏfi˜ ¤ÁÚ·„Â ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ

ÙÔ˘ ¤Ó· Ï›‚ÂÏÏÔ ÛÂ ÔÈËÙÈÎ‹ ÌÔÚÊ‹,fiÔ˘ ÂÂÛ‹Ì·ÓÂ fiÙÈ Ô ‰¿ÛÎ·Ïfi˜ ÙÔ˘Â›¯Â Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿ ·ÚÓËıÂ› Î·Ù¿ ÙË‰È¿ÚÎÂÈ· ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ÙÔ TÚÈ·‰ÈÎfi‰fiÁÌ· ÁÈ· Ó· ÛÙÚ·ÊÂ› ÛÙÔÓ ÔÏ˘ıÂ˚-ÛÌfi. O ™ÈÎÂÏfi˜ ÛÙ¤ÏÓÂÈ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ·ÛÙËÓ KfiÏ·ÛË, fiˆ˜ ÙÔ˘ ·ÚÌfi˙ÂÈ Ì·˙›ÌÂ Ï‹ıÔ˜ ·Ú¯·›ˆÓ ÔÈËÙÒÓ, ÊÈÏÔÛfi-ÊˆÓ Î·È Ì·ıËÌ·ÙÈÎÒÓ: ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ·,ÙÔÓ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË, ÙÔÓ E›ÎÔ˘ÚÔ Î·ÈÙÔÓ ¶ÚfiÎÏÔ, ÙÔÓ √ÌËÚÔ Î·È ÙÔÓ HÛ›Ô-‰Ô, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔÓ E˘ÎÏÂ›‰Ë, ÙÔÓ KÏ·‡-‰ÈÔ ¶ÙÔÏÂÌ·›Ô Î·È ÙÔÓ ∞Ú·ÙÔ. O Ï›-‚ÂÏÏÔ˜ ıÂˆÚ‹ıËÎÂ ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎfi˜ Î·È Ô™ÈÎÂÏfi˜ ˘Ô¯ÚÂÒıËÎÂ Ó· ˘ÂÚ·Û›-ÛÂÈ ÙÈ˜ ı¤ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ÌÂ Ó¤Ô ¤ÚÁÔ. TÔÛ˘Ì‚¿Ó, ˆÛÙfiÛÔ, ·ÔÎ·Ï‡ÙÂÈ ÙË‰È¿¯˘ÙË Î·¯˘Ô„›· ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ú¯·›··Ú¿‰ÔÛË, ¤ÛÙˆ Î·È ·Ó ·Ú¯·ÈÔÂÏÏË-ÓÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ· ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ·Ó·fi-Û·ÛÙÔ ÙÌ‹Ì· ÙË˜ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜.

H ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›· ·ÓÙÈÌÂ-ÙÒÈÛÂ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ˆ˜ ÚfiÛˆÔ Û¯Â-‰fiÓ Ì˘ıÈÎfi Î·È Û˘Û¯¤ÙÈÛÂ Ù· Ì·ıË-Ì·ÙÈÎ¿ ÙÔ˘ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙ· ÌÂ ÙÔÓ ·Ú·-‚ÈÎfi ÎfiÛÌÔ, Ô˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Â›¯Â·ÛÎ‹ÛÂÈ ÌÂÁ¿ÏË Â›‰Ú·ÛË ÛÙËÓÓÂ˘Ì·ÙÈÎ‹ ÙÔ˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛË. ¢‡Ô·ÚÂÌÊÂÚÂ›˜ ·ÊËÁ‹ÛÂÈ˜ Ô˘ ‰È·ÛÒ-˙ÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ XÚÔÓÔÁÚ·Ê›Â˜Ì·˜ ÏËÚÔÊÔÚÔ‡Ó fiÙÈ Ô §¤ˆÓ ÎÏ‹ıË-ÎÂ ÛÙË B·Á‰¿ÙË ·fi ÙÔÓ ¯·Ï›ÊË al-

Mamun (813-33), Ô˘ Ï›Á· ÚfiÓÈ· Óˆ-Ú›ÙÂÚ· Â›¯Â ˘Ô‰Â¯ıÂ› Î·È ÙÔÓ Û˘ÁÁÂ-Ó‹ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙÔ˜, ÂÈÎÔÓÔÌ¿¯Ô ·ÙÚÈ¿Ú-¯Ë Iˆ¿ÓÓË °Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi. O ·Ï›ÊË˜ ‹-ÙËÛÂ ·fi ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈÛÙËÓ Â›Ï˘ÛË ÁÂˆÌÂÙÚÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏË-Ì¿ÙˆÓ ÌÂ ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ı· ÙÔÓ·ÌÂ›„ÂÈ ÏÔ˘ÛÈÔ¿ÚÔ¯·, Ô §¤ˆÓfiÌˆ˜ ÚÔÙ›ÌËÛÂ Ó· ÌÂ›ÓÂÈ ÛÙËÓ KˆÓ-ÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √Ù·Ó, ˆÛÙfiÛÔ, Ô ·˘-ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ £ÂfiÊÈÏÔ˜ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıË-

ÎÂ Ù· Û˘Ì‚¿ÓÙ·, ¤ÛÂ˘ÛÂ Ó· ‰ˆÚ›ÛÂÈÛÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚËÌ·ÙÈÎfi ÔÛfiÎ·È Ó· ÙÔ˘ ·Ó·ı¤ÛÂÈ Ó· ‰È‰¿ÛÎÂÈ ‰Ë-ÌfiÛÈ· ÛÙË Û¯ÔÏ‹ Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡ÛÂÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÙˆÓ AÁ›ˆÓ TÂÛÛ·Ú¿-ÎÔÓÙ·. MÂ Ó¤· ÂÈÛÙÔÏ‹, ÌÂ ÙËÓÔÔ›· ·Â˘ı‡ÓıËÎÂ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ·˘-ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, Ô ·Ï›ÊË˜ Â·Ó‹ÏıÂ ÛÙËÓÚfiÙ·Û‹ ÙÔ˘, ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ·fiÙÈ ˆ˜ ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ÚÔÛ¤ÊÂÚÂ ÌÂÁ¿-ÏË ÔÛfiÙËÙ· ¯Ú˘ÛÔ‡ Î·È ÂÈÚ‹ÓË·˝‰ÈÔÓ Î·È ·ÙÂÏÂ‡ÙËÙÔÓ. O ·˘ÙÔÎÚ¿-ÙÔÚ·˜ ·ÚÓ‹ıËÎÂ ÂÂÈ‰‹ ‰ÂÓ ‹ıÂÏÂ Ó··Ú·‰ÒÛÂÈ ÛÂ Í¤ÓÔ˘˜ ÙÈ˜ ÔÏ‡ÙÈÌÂ˜·˘Ù¤˜ ÁÓÒÛÂÈ˜. ¶¿ÓÙˆ˜ ÁÈ· Ó· ÙÈÌ‹-ÛÂÈ ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ·,˙‹ÙËÛÂ ·fi ÙÔÓ ÙfiÙÂ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë (Ô˘‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔ˜ ·fi ÙÔÓ Iˆ¿ÓÓË

°Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi) Ó· ÙÔÓ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ÛÂÈ ·Ú-¯ÈÂ›ÛÎÔÔ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜. ™‡ÌÊˆÓ·ÌÂ ÙËÓ ‰Â‡ÙÂÚË ÂÎ‰Ô¯‹ ÙË˜ ›‰È·˜ÈÛÙÔÚ›·˜, Ô £ÂfiÊÈÏÔ˜ Î¿ÏÂÛÂ ÙÔÓ §¤Ô-ÓÙ· ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·, ÙÔ˘ ¯ÔÚ‹ÁËÛÂ ¤Ó·ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÔÛfi ÁÈ· Ó· ˙ÂÈ ¿ÓÂÙ· Î·ÈÙÔÓ ÂÁÎ·Ù¤ÛÙËÛÂ ÛÙË M·ÁÓ·‡Ú· ÁÈ·Ó· ·ÊÔÛÈˆıÂ› ÛÙË ‰È‰·ÛÎ·Ï›·, ÛÂ ¤Ó·‰ËÏ·‰‹ ÒÚÔ Ô˘ ¤ÌÂÏÏÂ Ó· ÂÍÂÏÈ¯ıÂ›·ÚÁfiÙÂÚ· ·fi ÙÔÓ Î·›Û·Ú· B¿Ú‰· ÛÂÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi ›‰Ú˘Ì·.

H Ì˘ıÔÏÔÁÈÎ‹ ·˘Ù‹ ·Ê‹ÁËÛË ˘Ô-ÁÚ·ÌÌ›˙ÂÈ ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÂÎÙ›ÌËÛË Ô˘¤ÙÚÂÊ·Ó ÁÈ· ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ÙfiÛÔ ÔÈ B˘-˙·ÓÙÈÓÔ› fiÛÔ Î·È ÔÈ ∞Ú·‚Â˜, ÔÈ ‰‡ÔfiÏÔÈ ÙË˜ ÙfiÙÂ OÈÎÔ˘Ì¤ÓË˜. E›Ó·È Â›-ÛË˜ ·ÍÈÔÛËÌÂ›ˆÙÔ fiÙÈ ÔÈ ∞Ú·‚Â˜ ·Ó·-Î¿Ï˘„·Ó ÚÒÙÔÈ ÙÈ˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ §¤Ô-

ÓÙÔ˜, ÂÓÒ ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ ·ÓÙ¤‰Ú·ÛÂÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ˙ËÏfiÙ˘· ÂÓÙfi˜ Û˘Ófi-ÚˆÓ.

∞ÛÙÚÔÓÔÌÈÎ¤˜ ÁÓÒÛÂÈ˜

OÈ ·ÛÙÚÔÓÔÌÈÎ¤˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ §¤Ô-ÓÙÔ˜ Û˘ÌÊ‡ÚÔÓÙ·È ÛÙÈ˜ ËÁ¤˜ ÙË˜ÂÔ¯‹˜ ÌÂ ÙËÓ ·ÛÙÚÔÏÔÁÈÎ‹ Ì·ÓÙÂ›·.∂ÙÛÈ, Ô §¤ˆÓ Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ ˘¤‰ÂÈÍÂÛÙÔÓ Î·›Û·Ú· B¿Ú‰· ˆ˜ ı· ‰ÔÏÔÊÔ-ÓËıÂ› ·fi ÙÔÓ ÌÂÏÏÔÓÙÈÎfi ·˘ÙÔÎÚ¿-ÙÔÚ· B·Û›ÏÂÈÔ Aã (867-86), Î·È fiÙÈÛ˘Ì‚Ô‡ÏÂ˘ÛÂ ÙÔ˘˜ ·ÁÚfiÙÂ˜ ÙË˜ Â-ÚÈÔ¯‹˜ ÙË˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜ Ó· ÛÂ›-ÚÔ˘Ó ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓË ÛÙÈÁÌ‹, Ô˘ÚÔÛ‰ÈfiÚÈÛÂ ·fi ÙËÓ ÔÚÂ›· ÙˆÓ¿ÛÙÚˆÓ, ÒÛÙÂ Ó· ¤¯Ô˘Ó Î·Ï‹ ÛÔ‰ÂÈ¿.øÛÙfiÛÔ, Ë ÌÓ‹ÌË ÙÔ˘ Â›Ó·È ¿ÚÚËÎÙ·Û˘Ó‰Â‰ÂÌ¤ÓË ÌÂ ÙËÓ Â›‰ÔÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙ·Ì·ıËÌ·ÙÈÎ¿ Î·È ÙÈ˜ ÌË¯·ÓÈÎ¤˜ ÂÊ·Ú-ÌÔÁ¤˜. O §¤ˆÓ ÂÈÛ‹Á·ÁÂ ÙË ¯Ú‹ÛËÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ·ÏÊ·-‚‹ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÏÁÂ‚ÚÈÎfi ˘ÔÏÔÁÈÛÌfi,ÌÈ· Î·ÈÓÔÙÔÌ›· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıË-ÎÂ Â˘Ú‡Ù·Ù· ·fi ÙÈ˜ Ì·ıËÌ·ÙÈÎ¤˜ ÂÈ-ÛÙ‹ÌÂ˜. ™ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎ‹ ÙÔ˘ ‚È‚ÏÈÔ-ı‹ÎË, ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ ÙË˜ ÔÔ›·˜Î·Ù¤ÏÈÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ÛÂÈÚ¿ ÂÈÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ,Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó ÙÔ ¶ÂÚ› ÎˆÓÈ-ÎÒÓ ÙÔÌÒÓ ÙÔ˘ AÔÏÏˆÓ›Ô˘ ÙÔ˘ ¶ÂÚ-Á·›Ô˘, ÔÈ ¯·Ì¤ÓÂ˜ Û‹ÌÂÚ· Ú·ÁÌ·ÙÂ›-

Â˜ ÌË¯·ÓÈÎ‹˜ ÙÔ˘ M¿ÚÎÂÏÏÔ˘ Î·È ÙÔ˘K˘Ú›ÓÔ˘, ÁÂˆÌÂÙÚÈÎ¿ Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù·ÙÔ˘ E˘ÎÏÂ›‰Ë, ÙÔ˘ ¶ÙÔÏÂÌ·›Ô˘, ÙÔ˘¶ÚfiÎÏÔ˘ ÙÔ˘ •·Óı›·, ·ÛÙÚÔÓÔÌÈÎfiÙÔ˘ £¤ˆÓÔ˜ Î.¿.

™ÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛ‹ ÙÔ˘ ÌÂ ÙËÓ ·Ú-¯·›· ÌË¯·ÓÈÎ‹ ÔÊÂ›ÏÂÙ·È Î·È ÙÔ ‰È·-ÛËÌfiÙÂÚÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙÔ˜, ‰ËÏ·‰‹Ë ÙÂÏÂÈÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘ Û˘-ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÌÂÙ¿‰ÔÛË˜ ÌËÓ˘Ì¿ÙˆÓ ÌÂÔÙÈÎ¿ Ì¤Û·. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔÓ ÔÙÈ-

Îfi ÙËÏ¤ÁÚ·ÊÔ, Ô˘ ÍÂÎÈÓÔ‡ÛÂ ·fi ÙÔÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ §Ô‡ÏÔ˘, ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓT·ÚÛfi, Î¿Ï˘ÙÂ ÔÏfiÎÏËÚË ÙË MÈÎÚ¿AÛ›· Î·È Î·Ù¤ÏËÁÂ ÛÙËÓ KˆÓÛÙ·ÓÙÈ-ÓÔ‡ÔÏË. TÔ Û‡ÛÙËÌ· ‚·ÛÈ˙fiÙ·Ó ÛÙËÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ‰‡Ô ÚÔÏÔÁÈÒÓ, ÙÔÔıÂÙË-Ì¤ÓˆÓ ÛÙ· ¿ÎÚ· ÙË˜ «ÙËÏÂÁÚ·ÊÈÎ‹˜»ÁÚ·ÌÌ‹˜, ÌÂ ‰ˆ‰ÂÎ¿ˆÚË ‰È·›ÚÂÛË. ™ÂÎ¿ıÂ ÒÚ· ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡ÛÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÌ‹Ó˘Ì·, Ô˘ ÌÂÙ·‰È‰fiÙ·Ó ÌÂ ÊˆÙÂÈÓfiÛ‹Ì·: Ë ÚÒÙË ÒÚ· ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡ÛÂ ÛÂ·Ú·‚ÈÎ‹ ÂÈ‰ÚÔÌ‹, Ë ‰Â‡ÙÂÚË ÛÂ Î‹-Ú˘ÍË ÔÏ¤ÌÔ˘ Î.Ï. O §¤ˆÓ ‚·ÛÈÛÌ¤-ÓÔ˜ ÛÙ· ÎÂ›ÌÂÓ· ÙÔ˘ £¤ˆÓÔ˜ Î·È ÙÔ˘¶ÙÔÏÂÌ·›Ô˘ ÌfiÚÂÛÂ Ó· ˘ÔÏÔÁ›ÛÂÈÌÂ ·ÎÚ›‚ÂÈ· ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ÙË˜ ÒÚ·˜ ·fiÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈÎ‹ ÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ A˘ÙÔÎÚ·-ÙÔÚ›·˜ ÛÙË ‰˘ÙÈÎ‹, ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ÌÂ

ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙË˜ ËÌ¤Ú·˜ Î·Ù¿ ÂÔ¯¤˜,ÒÛÙÂ Ó· ÂÈÙÂ˘¯ıÂ› Ô ··Ú·›ÙËÙÔ˜Û˘Á¯ÚÔÓÈÛÌfi˜ ÁÈ· ÙË ÌÂÙ¿‰ÔÛË ÙˆÓÌËÓ˘Ì¿ÙˆÓ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÒÚ· Î·ÈÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜.

¶¤Ú· ·fi Ù· ‚È‚Ï›· ıÂÙÈÎ‹˜ Î·ÙÂ‡-ı˘ÓÛË˜, Ô §¤ˆÓ ‰È¤ıÂÙÂ ¤Ó· ¯ÂÈÚfi-ÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓÔ˜, ÛÙÔ ÎÂ›ÌÂÓÔÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Â›¯Â Â¤Ì‚ÂÈ ‰ÈÔÚıˆÙÈÎ¿,ˆ˜ ÂÎ‰fiÙË˜ Ï¤ÔÓ, ·Ó ÎÚ›ÓÔ˘ÌÂ ·fi¤Ó· Û‡ÓÙÔÌÔ Û¯fiÏÈÔ ÛÙÔ˘˜ NfiÌÔ˘˜(743b) Ô˘ ·Ú·‰›‰ÂÙ·È ·fi ÙÚÂÈ˜ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÎÒ‰ÈÎÂ˜. ¶Ú¤ÂÈ Ó· Â›¯ÂÂ›ÛË˜ ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘ Ù· ÎÂ›ÌÂÓ·ÙÔ˘ ¶ÔÚÊ‡ÚÈÔ˘, ÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· §Â˘-Î›Ë Î·È KÏÂÈÙÔÊÒÓ ÙÔ˘ A¯ÈÏÏ¤ˆ˜T·Ù›Ô˘, ÂÓ‰Â¯ÔÌ¤Óˆ˜ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË Î·-ıÒ˜ Î·È ÔÚÈÛÌ¤Ó· ·ÎfiÌË ¤ÚÁ·, ÁÈ· Ù·

ÔÔ›· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È¿Û·ÚÙÂ˜ ÌÓÂ›Â˜.√ÙÈ ÁÓÒÚÈ˙Â ÔÏÏ¿ ÎÏ·ÛÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ·ÛÂ ‚¿ıÔ˜ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È Î·È ·fi ÙÚÂÈ˜·ÍÈfiÏÔÁÔ˘˜ Î¤ÓÙÚˆÓÂ˜ (=ÛÙÈ¯Ô˘ÚÁ‹-Ì·Ù· ÌÂ ‰¿ÓÂÈÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ ·fi ·Ï·È-fiÙÂÚ· ¤ÚÁ·) Ô˘ ÙÔ˘ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È, ÌÂÔÌËÚÈÎfi ÂÚÈÂ¯fiÌÂÓÔ ÔÈ ‰‡Ô ÚÒÙÔÈ(¶·Ï·ÙÈÓ‹ AÓıÔÏÔÁ›· 9, 361. 382) Î·ÈÌÂ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙË Ì˘ıÈÛÙÔÚËÌ·ÙÈÎ‹ÈÛÙÔÚ›· ÙË˜ HÚÒ˜ Î·È ÙÔ˘ §¤·Ó‰ÚÔ˘ ÔÙÚ›ÙÔ˜ (¶·Ï·ÙÈÓ‹ AÓıÔÏÔÁ›· 9, 381).

TÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ›Ûˆ˜ ÔÚÙÚ¤ÙÔ ·˘Ù‹˜ÙË˜ ÙfiÛÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔ˘Û·˜ ÚÔÛˆÈÎfi-ÙËÙ·˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÂ ¤Ó· Â›ÁÚ·ÌÌ·ÙË˜ ¶·Ï·ÙÈÓ‹˜ AÓıÔÏÔÁ›·˜ (15, 12).°Ú·ÌÌ¤ÓÔ ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ÙÔÂ›ÁÚ·ÌÌ· ·˘Ùfi Â˘¯·ÚÈÛÙÂ› Î·Ù·Ú¯‹ÓÙËÓ T‡¯Ë Ô˘ ÙÔ˘ ‰ÒÚÈÛÂ ÙËÓ «·Ú·Á-ÌÔÛ‡ÓË» ÙÔ˘ E›ÎÔ˘ÚÔ˘, Î·È ÙÔÓ›˙ÂÈÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· fiÙÈ Ô˘Î Âı¤Ïˆ ÏÔ‡ÙÔÓ,Ù˘ÊÏfiÓ Ê›ÏÔÓ, ·ÏÏÔÚfiÛ·ÏÏÔÓ, Ô˘ ÙÈ-Ì¿˜ ·ÏÏ¿ fiÙÈ ı· ÂÈı˘ÌÔ‡ÛÂ Ï·‚Â›ÓıÂfiıÂÓ „˘¯ÔÛÛfiÔÓ... ¿ÓıÔ˜... Î·ÎÒÓ‰ÔÍÒÓ ·ÏÎÙ‹ÚÈÔÓØ fiÙ· ‰¤ ÎËÚÒ ...ÎÏÂ›-Û·˜ ÚÔÊ˘ÁÂ›Ó ÁÂÓÂÙ‹ÛÈÔÓ ÔÚÌ‹Ó.∂ÙÛÈ ı· ‹ıÂÏÂ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ Ò˜ Ù· Ù¤ÏËÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘. I‰È¿˙Ô˘Û· ·ÛÊ·ÏÒ˜Û‡ÓıÂÛË ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ÔÊÂÈÏ¤˜ ÙÔ˘§¤ÔÓÙÔ˜ ÛÙËÓ ÎÏ·ÛÈÎ‹ ·Ú¿‰ÔÛË Â›-Ó·È ¤Î‰ËÏÂ˜ Î·È Î·Ù¿ ÔÏ‡ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂ-ÚÂ˜ ·fi ÙË ˙ÒÛ· ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎ‹, ·Ú’fiÏË ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘...




H Στην Παναγα Γοργοεπκοο (Mικρ Mητρπολη) της Aθνας, 12ος αι. βρσκονται εντοιχισμνα πλθος αρχαων γλυπτν και αρχιτεκτονικν μελν, διαρκς παρουσα του αρχαου κσμου στη λατρευτικ ζω των Bυζαντινν (πηγ: X. Mπορας, «Bυζαντιν και Mεταβυζαντιν αρχιτεκτονικ στην Eλλδα», εκδ. Mλισσα).

Tου H §ÿ ∞ A¡∞°¡ø™ΔÕ∫∏

X PI™TE MOY, ·Ó ı¤ÏÂÈ˜ ÁÏ›ÙˆÛÂ ÌÔ˘ ·fi ÙËÓ ÔÚ-Á‹ ÛÔ˘ ÙÔ˘˜ ÂÈ‰ˆÏÔÏ¿ÙÚÂ˜ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô, Â›Ó·È Ë ·Û›ÁÓˆÛÙË ·Ú¿ÎÏËÛË

ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ª·˘ÚfiÔ‰·, ÛÙÔ ÚÒÙÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 11Ô˘·È. √ Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ fiÌˆ˜, ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi˜, ‰ÂÓ ı·ÁÏÈÙÒÛÂÈ ·fi ÙÈ˜ Î·ÙËÁÔÚ›Â˜ Ô˘ ÙÔ˘ ÂÎÙÔÍÂ‡ıËÎ·Ó,fiÙ·Ó ÂÁÎ·Ù¤ÏÂÈ„Â ÙÔÓ OÏ˘ÌÔ ÙË˜ μÈı˘Ó›·˜, fiÔ˘ÌfiÓ·ÛÂ ÁÈ· Ï›ÁÔ, ÁÈ·Ù›, ˘ÔÙ›ıÂÙ·È, ‰ÂÓ ‚Ú‹ÎÂ ÙÔ˘˜√Ï‡ÌÈÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ÙÔ˘, Û·Ê‹˜ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙ· «ÂÏÏËÓÈ-Î¿» ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘. ÃÚfiÓÈ· ÚÈÓ, fiˆ˜ ı· ‰Ô‡ÌÂ·Ú·Î¿Ùˆ, ¿ÏÏÔÈ ÙÔ˘˜ Â›¯·Ó ‚ÚÂÈ –Î·È ‹Ù·Ó ÂÚ‹-Ê·ÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜–, ÛÙÔÓ £ÂÙÙ·ÏÈÎfi OÏ˘-

ÌÔ. ∏ ‰È·Ì¿¯Ë ·˘Ù‹ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ‰‡ÔfiÚË, ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi Î·È ÂÏÏËÓÈÎfi, Ô˘ı˘Ì›˙ÂÈ ÙÔ ‰ËÌÒ‰Â˜ ÁÈ· ÙÔÓ OÏ˘ÌÔ fiÔ˘Ù· ‰˘Ô ‚Ô˘Ó¿ Ì·ÏÒÓÔ˘Ó, ıÂˆÚÒ fiÙÈ Ì·˜Ô‰ËÁÂ› ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ Ô˘ ı··ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔÌÂ: ÙÈ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ·ÓÙÈÏ‹-„ÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, ÙÈ˜ ÂÌÏÔÎ¤˜,·ÓÙÈ‰Ú¿ÛÂÈ˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙˆÓ∂ÏÏ·‰ÈÎÒÓ, ‰ËÏ·‰‹ ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ÙË˜ÎÔÈÙ›‰·˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, Î·Ù¿ ÙÔÓ Â·Ó·-ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi, ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 8Ô ·È., ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Î·È ÙË ÚˆÌ·˚Î‹ ·Ú¿-‰ÔÛË.

™ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ ÙÔ ÎÏÂ›ÛÈÌÔ, ÙÔ 529,ÙË˜ ™¯ÔÏ‹˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ, Î¤ÓÙÚÔ˘ ÂıÓÈÎ‹˜ ·È‰Â›·˜,Î·È Ë ¿Ù·ÍË ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ıÚËÛÎÂÈÒÓ ÚÔÛˆÚÈÓ¿

Tο Bυζντιο σε κρση...

...·Ó·˙ËÙÂ› ‰È¤ÍÔ‰Ô ÛÙÚÂÊfiÌÂÓÔ ÛÙÔ ÎÏ·ÛÈÎfi ·ÚÂÏıfiÓ




Ô‰‹ÁËÛÂ ÛÙÔÓ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ ÙÔ˘Ï¿-¯ÈÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ ÛÙËÓ Î·Ù·ÙÚfiˆÛË ÙË˜∫ÔÚ›ÓıÔ˘ ·fi ÙË ¡·˙·Ú¤Ù, ¡·˙·Ú¤Ù

‰ÔÓÂ› ∫fiÚÈÓıÔÓ Î·Ù¿ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ÙÔÓªÂÏˆ‰fi. OÌˆ˜, ¤Ó· Ó¤Ô Î‡Ì· ·Á·ÓÈ-ÛÙÈÎ‹˜ ÚÔÂÏÂ‡ÛÂˆ˜, ÔÈ ∞‚·ÚÔÛÏ¿-‚ÔÈ, ¤Ú¯ÂÙ·È Ó· ‰ÒÛÂÈ ÙË ¯·ÚÈÛÙÈÎ‹‚ÔÏ‹ ÛÙËÓ ·Á·ÓÈÛÙÈÎ‹ Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·-

ÓÈÎ‹ ‡ÛÙÂÚË ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, Ó· ÚÈ˙ÒÛÂÈ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ·Ú¯·›· ÂÚÂ›È·, Ó· Û˘Ì-ÌÂÈ¯ıÂ› ÌÂ ÙÔ˘˜ ÂÓÙÔ›Ô˘˜ ·ÏÏ¿ Î·ÈÓ· Â·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÛÙÔ ÚÔÛÎ‹ÓÈÔ ˆ˜ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ· ÙÔÓ ÂÎ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfiÙË˜ Ó¤·˜ ‚·Ú‚·ÚÈÎ‹˜ ÂÈ‰ˆÏÔÏ·ÙÚ›·˜.√È ·Á·ÓÔ› ™Ï¿‚ÔÈ Û˘Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È ÌÂÙÔ˘˜ ÂÈ‰ˆÏÔÏ¿ÙÚÂ˜ ÙˆÓ ÚÔ·Ï·ÈÒÓ

¯ÚfiÓˆÓ Î·È ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÔ‡˜ EÏÏËÓÂ˜,˘ÔÏÂ›ÌÌ·Ù· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÂÈ‚ÈÒÓÔ˘Ófi¯È ÌfiÓÔÓ ÛÙË ÓfiÙÈ· §·ÎˆÓÈÎ‹ Ò˜ÙÔÓ 10Ô ·È.

ªÂÙ¿, ÏÔÈfiÓ, ÙË ‚·ı‡Ù·ÙË ÙÔÌ‹Ô˘ Â¤ÊÂÚ·Ó ÔÈ ÛÏ·‚ÈÎ¤˜ ÂÈ‰ÚÔÌ¤˜Î·È ÂÁÎ·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ÛÙË μ·ÏÎ·ÓÈÎ‹,ÙËÓ ÂÍ¿ÏˆÛË ÙÔ˘ πÛÏ¿Ì, ÙËÓ ·Ò-

ÏÂÈ· ÙË˜ ™˘ÚÔ·Ï·ÈÛÙ›ÓË˜ Î·È ∞ÈÁ‡-ÙÔ˘, ·˘ÙÔÌ¿Ùˆ˜ Á›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ Ë Û‡ÁÎÚÈÛË ÙÔ˘ ·Úfi-ÓÙÔ˜ ÌÂ ÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ÌÂÁ·ÏÂ›Ô Î·È ‰È·-ÈÛÙÒÓÂÙ·È Ë ·Ó¿ÁÎË ·Ó·‰ÚÔÌ‹˜ ÛÙÔÈÛ¯˘Úfi Î·È ¤Ó‰ÔÍÔ ·ÚÂÏıfiÓ. ∏ ·Ó·-˙‹ÙËÛË ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜ Î·È ËÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ú¯·›· ÎÏËÚÔ-ÓÔÌÈ¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿ ÛÙÔ¯Â‡ÂÈ ÛÙËÓ Â·-Ó·Û‡Ó‰ÂÛË ÙË˜ ÛÙÂÓˆıÂ›ÛË˜ Î·È·ÎÚˆÙËÚÈ·ÛıÂ›ÛË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÌÂ

ÙÔÓ ıÚÈ·Ì‚Â‡Û·ÓÙ·, ÌÂÙ¿ ÙÔ˘˜ ‰ÈˆÁ-ÌÔ‡˜, ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÙÔ˘ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ÛÙËÓ ·ÍÈÔ-Ô›ËÛË ÙË˜ «ÂÏÏËÓÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎ‹˜»,ÎÏ·ÛÈÎ›˙Ô˘Û·˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜ ÙË˜ ¯·-Ì¤ÓË˜ Ï¤ÔÓ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ ‹ ∞ÏÂÍ·Ó-‰ÚÂ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË˜ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘, πÔ˘ÛÙÈ-ÓÈ·ÓÔ‡ Î·È ∏Ú·ÎÏÂ›Ô˘.

∂ÏÏ·‰ÈÎ‹ ÂÎ‚·Ú‚¿ÚˆÛËÎ·È ·Ó·Î·ÈÓÈÛÌfi˜

∏ ÂÈ˙ËÙÔ‡ÌÂÓË ·˘Ù‹ Â·Ó·Û‡Ó‰ÂÛËÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ÌÂ ÙÔ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfiÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi ÌÂÁ·ÏÂ›Ô ÙË˜ ‡ÛÙÂÚË˜·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ –Î·È ÂÈ‰ÈÎ¿ ÙˆÓ ∂ÏÏ·‰È-

ÎÒÓ ÌÂ ÙÔ ¤Ó‰ÔÍÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÙÔ˘˜ ·-ÚÂÏıfiÓ– ÚÔÎ·ÏÂ› ÎÚ·‰·ÛÌÔ‡˜, ÔÈ-Î›ÏÂ˜ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ˜, Ù¿ÛÂÈ˜ Î·È ÛÙ¿-ÛÂÈ˜. ΔÔ ÌÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ·ÓÎ·È ·Ó·‰Ú¿ÌÂÈ ÛÙÔ ÚfiÙ˘Ô ·ÚÂÏ-ıfiÓ ÙÔ˘ ÎˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÂÈÔ˘ ÓÈÎËÊfiÚÔ˘imperium ÚÔ˜ ·Ó·˙ˆÔÁfiÓËÛË ÙË˜Ù·˘ÙfiÙËÙ¿˜ ÙÔ˘, ‰Ú· Î·È ‰È·ÌÔÚÊÒ-ÓÂÙ·È Û˘ÓÙËÚËÙÈÎ¿. ∞Ì‡ÓÂÙ·È ·Ú¯ÈÎ¿ÙfiÛÔ ÛÙÔ ÌÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈÎfi Ì¤ÙˆÔ ·¤-Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ·Ú·‚ÈÎ‹ ÂÈıÂÙÈÎfiÙËÙ·,fiÛÔ Î·È ÛÙË μ·ÏÎ·ÓÈÎ‹ ·¤Ó·ÓÙÈÛÙÔ˘˜ ™Ï¿‚Ô˘˜, ·ÏÏ¿ Â‰Ò ÌÂ ÙËÓ ÂÍ‹˜ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙ·ÙË ‰È·ÊÔÚ¿: ÛÂ ·ÓÙ›ıÂ-ÛË ÌÂ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏ‹, ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹¯ÂÚÛfiÓËÛÔ ÔÈ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙÂ˜ –ÂÎÙfi˜·fi ÙË ÛÙÚ·ÙÈˆÙÈÎ‹ ‰Ú¿ÛË ÁÈ· ˘Ô-Ù·Á‹ ÙˆÓ ·˘ÙÔ‰ÂÛfiÙˆÓ Â‹Ï˘‰ˆÓ

Î·È ÙË ‰ÈÂ˘ı¤ÙËÛË ÙÔ˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡Î›Ó‰˘ÓÔ˘– Â›Ó·È Î˘Ú›ˆ˜ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ-Î¤˜, ÔÏÈÙÈÎ¤˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ¤˜ ¤Ó·ÓÙÈ‚·Ú‚¿ÚˆÓ. ∏ ÔÏÈÙÈÎ‹ ÙË˜ ·ÊÔÌÔ›ˆ-ÛË˜ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÂÈ‰ˆÏÔÏ·ÙÚÒÓ ‰È¿ ÙÔ˘ÂÎ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡, ÛÂ ¤Ó·Ó ¯ÒÚÔ Ì¿ÏÈ-ÛÙ· ÊÔÚÙˆÌ¤ÓÔ, ·Ó fi¯È ÛÙÔÈ¯ÂÈˆÌ¤ÓÔ,·fi ·Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎ¤˜ ÌÓ‹ÌÂ˜ Î·ÈÌÓËÌÂ›·, Â·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÛÙËÓ ÂÈÎ·ÈÚfi-ÙËÙ· Î·È ÂÓÂÚÁÔÔÈÂ› ·Ú¯·›Â˜ Î·È·ÔÛÙÔÏÈÎ¤˜ ÌÈÌ‹ÛÂÈ˜ Î·È Û˘ÌÂÚÈ-ÊÔÚ¤˜.

OÌˆ˜ Ë ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹ ·ÓıÚˆÔÁÂˆ-ÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ÂÓ ÏfiÁˆ ¯ÒÚÔ˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó·ÌËÓ ¤¯ÂÈ Ï¤ÔÓ Ù›ÔÙÂ ÙÔ ÎÔÈÓfi ÌÂ ÙÔÓ·Ú¯·›Ô ÎfiÛÌÔ. ∂Í·ÈÚÔ˘Ì¤ÓË˜ ÙË˜£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜, Ë ÔÔ›· ÌÂÙ·Û¯ËÌ·Ù›-˙ÂÙ·È ÔÏ‡ ÓˆÚ›˜ ÛÂ ÌÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹fiÏË Û˘ÓÙËÚÒÓÙ·˜, fiˆ˜ Î·È Ë ∫ˆÓ-ÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÙÔÓ ˘ÛÙÂÚÔÚˆÌ·˚ÎfiÙË˜ ÈÛÙfi, ÎÔÛÌÔ‡ÌÂÓÔ ÌÂ ÌÂÙ·ÌÔÚÊˆ-Ì¤Ó· ‹ ÛÙÔÈ¯ÂÈˆÌ¤Ó· ÌÓËÌÂ›· ÙÔ˘ ·Ú-¯·›Ô˘ ÎfiÛÌÔ˘, ÛÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ ÔÈ·Ú¯·›Â˜ fiÏÂÈ˜ ‹‰Ë ·fi Ù· ÚˆÌ·˚Î¿¯ÚfiÓÈ· ¤¯Ô˘Ó ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ¤ÎÙˆÛËÎ·È ÙËÓ ÂÚ‹ÌˆÛË. ªÂ ÙËÓ ÂÁÎ·Ù¿ÏÂÈ-„Ë ÙˆÓ ¿ÛÙÂˆÓ, ÊÔÚ¤ˆÓ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ÓÂ‡Ì·ÙÔ˜, ·ÏÏ¿ Î˘Ú›ˆ˜ ÌÂ ÙËÓ Î·Ù·-ÎÏ˘ÛıÂ›Û· ¯ÒÚ· ·fi ÙÔ˘˜ ∞‚·ÚÔÛÏ¿-‚Ô˘˜ (Î·È ·˘Ùfi Û˘ÓÈÛÙ¿ ÙËÓ ÂÈ‰ÔÔÈfi‰È·ÊÔÚ¿ ÌÂ ÙÔÓ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ÌÈÎÚ·ÛÈ·-ÙÈÎfi ·Ú¯·›Ô ÂÚÂÈÈÒÓ· ÙË˜ ÌÓ‹ÌË˜),

Ã Tμμα ελεφαντοστι- νου πλακιδου, που απεικονζεται η στψη του Kωνσταντνου Z´ Πορφυρογννητου απ τον Xριστ, μσα 10ου αι. H επιγραφ που συ- νοδεει τη μορφ του αυτοκρτορα (Kωνστα- ντνος Eν Θ(ε) / Aυτο-

κρτωρ / Bασιλες Pω- μαων) αποτυπνει την αντληψη των Bυζαντι- νν τι το κρτος τους ταν η νδοξη Pωμαϊκ Aυτοκρατορα. Mσχα,Kρατικ Mουσεο Kα- λν Tεχνν Ποσκιν.




Õ O Δινυσος πνω στο ρμα του. Tμμα ελε- φαντοστινου πλακιδου 10ου αι. Λονδνο,Victoria and Albert Museum.

ÙÔ ¯¿ÛÌ· ÌÂ ÙÔ ¤Ó‰ÔÍÔ ·ÚÂÏıfiÓ ÌÔÈ-¿˙ÂÈ ·ÁÂÊ‡ÚˆÙÔ. √È Á¤Ê˘ÚÂ˜ ı· ÂÊÂ˘-ÚÂıÔ‡Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· Î·È Ë Û˘Ó¤¯ÂÈ· ı·‰È·Ù˘ˆıÂ› ÌÂ fiÚÔ˘˜ ÂÓÙÔÈfiÙËÙÔ˜Î·È ÙÔÈÎÔ‡ ·ÙÚÈˆÙÈÛÌÔ‡ Î·Ù¿ ÙËÓÔÚÂ›· ÙË˜ ·ÊÔÌÔ›ˆÛË˜ Î·È ÙË˜ ÎÔÈ-ÓˆÓÈÎ‹˜ ·Ó¤ÏÈÍË˜ ÛÙÚˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ÏËı˘ÛÌÔ‡. ªÔÚÂ› ‚Â‚·›ˆ˜ ·fi ÙÔÓÎ·ÓfiÓ· Ó· ÂÍ·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Î¿ÔÈÂ˜ fi-ÏÂÈ˜, fiˆ˜ Ë ∞ı‹Ó·, ÌÂ ÙÔÓ ·Ó¤·ÊÔ¶·ÚıÂÓÒÓ· ÙË˜ ÌÂÙ·ÌÔÚÊˆÌ¤ÓÔ ÛÂÂÎÎÏËÛ›·, fiÌˆ˜ fiÏÂÈ˜ fiˆ˜ Ë §¿ÚÈ-Û·, Ë ¢ËÌËÙÚÈ¿˜, Ë £‹‚·, Ë ∫fiÚÈÓ-ıÔ˜, Ë ¶¿ÙÚ· Î·È ÙÔ AÚÁÔ˜, ÚÔ‚¿Ï-

ÏÔ˘Ó Û¯ÂÙÈÎ¿ ÌÂÙ·ÙÔÈÛÌ¤ÓÂ˜, fiÏÂÈ˜Î¿ÛÙÚ· ‰›Ï· ‹ ¤Ú· ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›-Ô˘˜ ÂÚÂÈÈÒÓÂ˜, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÙÔ ˘ÏÈÎfi¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó.

™ÙÈ˜ ÌÂÛ·ÈˆÓÈÎ¤˜ ·˘Ù¤˜ ÎÏÂÈÛÙ¤˜Â·Ú¯È·Î¤˜ fiÏÂÈ˜ ˙ÂÈ, Î·Ù·ÊÂ‡ÁÂÈ ‹‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÂ›Ù·È ÂÌÔÚÈÎ¿ Î·ÈÂ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎ¿ ¤Ó·˜ Û‡ÌÌÂÈÎÙÔ˜, ÂÙÂ-ÚÔÁÂÓ‹˜ ÏËı˘ÛÌfi˜, ÌÂ ‚·ÛÈÎfi ÙÔ˘¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙËÓ ÂÎ‚·Ú‚¿ÚˆÛË,Û‡ÌÊˆÓ· ‚¤‚·È· ÌÂ Ù· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· ÙÔ˘ÌfiÓÔ˘ ÂÓ·ÔÌÂ›Ó·ÓÙÔ˜ ¿ÛÙÂˆ˜ ÙË˜·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÙË ÌfiÓË ¶fiÏË, ÙËÓ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √ ÂÛÈÌÈÛÌfi˜‹‰Ë ÙÔ˘ ÂÚÈËÁËÙ‹ ¶·˘Û·Ó›· ÛÙÔÓ2Ô˘ Ì.Ã. ·ÈÒÓ·, ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿ÓÙÈ· ÙˆÓfiÏÂˆÓ ·˘ÙÒÓ Î·È Ë Û‡ÁÎÚÈÛË ÙÔ˘ ÂÓ-‰fiÍÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜ ÌÂ ÙËÓ ÙÚ·ÁÈÎfi-ÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÚfiÓÙÔ˜ ı· Â·Ó·Ï·Ì‚¿-ÓÂÙ·È ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ÛÂ ·‚·ÚÔÛÏ·‚ÈÎ¿ Û˘Ì-ÊÚ·˙fiÌÂÓ·. ™ÙËÓ ÃÚËÛÙÔÌ¿ıÂÈ· ÙÔ˘™ÙÚ¿‚ˆÓÔ˜ ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·È.,Ô˘ ·ÔÎ·ÏÂ› ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ·Ï·È-Ô‡˜ EÏÏËÓÂ˜, ‰È·‚¿˙ÔÌÂ: ¶ÔÏÏ¿ ¤ıÓË

ÂÍ¤ÏÈÔÓ Î·È ÂÎÏÂ›Ô˘ÛÈ... Î·È ÙÒÚ· Ô‡-ÙÂ ª·ÎÂ‰fiÓÂ˜ ¿Ú¯Ô˘Ó Ô‡ÙÂ £Ú¿ÎÂ˜‹ ·ÎfiÌË Î·È ÙÒÚ· ‰Â ¿Û·Ó HÂÈÚÔÓ

Î·È ∂ÏÏ¿‰· Û¯Â‰fiÓ Î·È ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔÓ

Î·È ª·ÎÂ‰ÔÓ›·Ó ™Î‡ı·È ™ÎÏ¿‚ÔÈ Ó¤ÌÔ-

ÓÙ·È.ΔËÓ ÂÔ¯‹ Ô˘ ÂÈ¯ÂÈÚÂ›Ù·È Ë ·Ó·-

‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜

Î·È Ô Â·Ó·ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÌÂÙËÓ ·Ú¯·›· ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿, ‰ËÏ·‰‹ ‹‰Ë·fi Ù· Ì¤Û· ÙÔ˘ 8Ô˘ ·È., ÙfiÙÂ Û˘ÓÙÂ-ÏÂ›Ù·È Î·È Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ Â·Ó¤ÏÂÁ¯Ô˜ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ¯ˆÚÒÓ Î·È Ô ÛÙ·‰È·-Îfi˜ ÂÎ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜ ÙÔ˘˜. AÚ·ÁÂ Ë·˘Í·ÓfiÌÂÓË ÂÌÏÔÎ‹ ÙˆÓ ∂ÏÏ·‰ÈÎÒÓÛÙ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ‰ÚÒÌÂÓ· ·fi Ù· Ù¤ÏËÙÔ˘ 8Ô˘ ·È. ÛÂ ÔÈÔ ‚·ıÌfi ÌÔÚÂ› Ó·ıÂˆÚËıÂ› ·Ï‹ Û‡ÌÙˆÛË ÌÂ ÙËÓ·Ó·‰ÚÔÌ‹ ÛÙÔ ·Ú¯·›Ô ·ÚÂÏıfiÓ ‹ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Û˘Ó¤ÂÈ·; ∞ÎfiÌË Î·ÈÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙˆÓ Û˘Ì‚fiÏˆÓ, ÌÈ· ÂÍ∞ıËÓÒÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·, Ë ∂ÈÚ‹ÓË

∞ıËÓ·›·, ÂÈÏ¤ÁÂÙ·È Î·È Û˘ÓÙ·Ú¿˙ÂÈÔÈÎÈÏÔÙÚfiˆ˜ ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¿ÍË. ∫È

·Ó ¿Û· Ë ∂ÏÏ¿˜ Î·È ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜

ÂÛÏ·‚ÒıË Î·È Á¤ÁÔÓÂ ‚¿Ú‚·ÚÔ˜, Â›

∞ıËÓ·›·˜ Î·È ÙÔ˘ ˘ÈÔ‡ ÙË˜ Â·Ó·ÎÙ¿-

Ù·È. ΔÔ 783, Â› ÙË˜ ‚·ÛÈÏÂ›·˜ ÙÔ˘˜, Ô™Ù·˘Ú¿ÎÈÔ˜ ÂÎÛÙÚ·ÙÂ‡ÂÈ Î·Ù¿ ÙˆÓ™ÎÏ·˘ÈÓÒÓ ÂıÓÒÓ, Î·È ·fi ÙË £ÂÛÛ·-ÏÔÓ›ÎË Î·Ù¤Ú¯ÂÙ·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È Ù· Î·ı˘ÔÙ¿ÛÛÂÈ.ªÈ· ÂÍ¤ÁÂÚÛË ·ÎÔÏÔ‡ıˆ˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ·-‰ÈÎÒÓ ÙÔ 799 ¤¯ÂÈ ˆ˜ ·È¯Ì‹ ÙÔ˘ ‰fiÚ·-ÙÔ˜ ÙÔÓ ∞Î¿ÌËÚÔ, ¿Ú¯ÔÓÙ· ÙˆÓ ™Ï¿-‚ˆÓ μÂÏÂÁË˙ËÙÒÓ ÙË˜ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙË˜¢ËÌËÙÚÈ¿‰Ô˜, ÛÙÔÓ ÛËÌÂÚÈÓfi μfiÏÔ,Ô˘ ÂÂÌ‚·›ÓÂÈ ÛÙ· ‰˘Ó·ÛÙÈÎ¿ Ú¿Á-Ì·Ù· ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜.

PˆÌ·Ófi˜ §·Î·ËÓfi˜∏ ›‰È· Û¯Â‰fiÓ ÈÛÙÔÚ›· ‰ÈÏˆÌ·ÙÈÎfi-ÙÂÚË ‚Â‚·›ˆ˜ ı· Â·Ó·ÏËÊıÂ› ÂÓ¿ÌÈ-ÛË ·ÈÒÓ· ·ÚÁfiÙÂÚ· Â› ƒˆÌ·ÓÔ‡ §·-Î·ËÓÔ‡. ∫·È Ë ÂÏÏ·‰ÈÎ‹ ÂÌÏÔÎ‹Û˘ÓÂ¯›˙ÂÙ·È: Û˘ÁÁÂÓÂ›˜ ÙË˜ ∂ÈÚ‹ÓË˜·ÓÙÚÂ‡ÔÓÙ·È ÙÔÓ μÔ‡ÏÁ·ÚÔ ËÁÂÌfiÓ·Δ¤ÏÂÚÈÁ Î·È Ë £ÂÔÊ·ÓÒ Ë ∞ıËÓ·›·ÙÔÓ ÁÈÔ ÙÔ‡ ÂfiÌÂÓÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ∞ã ÙÔ˘ ÂÔÓÔÌ·Ûı¤ÓÙÔ˜Î·È ™ˆÙ‹Ú· ÙË˜ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ·fi ÙË Û‡Á-¯ÚÔÓË ¤ÚÂ˘Ó·. ∂› ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ Ì¿ÏÈ-ÛÙ·, ÛÙÈ˜ ·Ú¯¤˜ Ï¤ÔÓ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·È., ÙÔ

™Ï·‚ÈÓfiÓ ¤ıÓÔ˜ ·Ê·Ó›˙ÂÙ·È Î·È ÌÈ·ıÏÈ‚ÂÚ¿ ÈÛÙÔÚ›· Ô˘ ÍÂÎ›ÓËÛÂ Â›πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÌÂ ÙËÓ ÂÌ-Ê¿ÓÈÛË ÙˆÓ ∞‚¿ÚˆÓ ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ ÔÚÈ-ÛÙÈÎ¿, Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙË˜ªÔÓÂÌ‚·Û›·˜. Δ· Â˘ÁÂÓ‹ ‹ ÂÁÁÂÓ‹ÂÏÏËÓÈÎ¿ ¤ıÓË Ô˘ Â›¯·Ó ÂÎ‚ÏËıÂ›,‰È·Û·ÚÂ› Î·È Î·Ù·Êı·ÚÂ› ·fi ÙÔ˘˜™Ï¿‚Ô˘˜ Â·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·È Î·È ·ÔÎ·ı›-ÛÙ·ÓÙ·È. ∂›Ó·È ·ÔÚ›·˜ ¿ÍÈÔÓ fiÙÈ ‰ÂÓ¤¯ÂÈ ÚÔÛÂ¯ıÂ› ·fi ÙËÓ ¤ÚÂ˘Ó· ˆ˜ ËÛÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÚÔ˜ ÙËÓ‡ÛÙÂÚË ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ô˘ ‰È·ÈÛÙÒÓÂ-Ù·È ·fi ÙÔÓ 9Ô ·È. Î.Â. Î·È Ë ÚÔÛ¿-

ıÂÈ· Â·Ó·Û‡Ó‰ÂÛË˜ ÌÂ Ù· ¤Ó‰ÔÍ·¯ÚfiÓÈ· ÙË˜ ÈÔ˘ÛÙÈÓÈ¿ÓÂÈ·˜ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ-ÎfiÙËÙ·˜ ·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿Ù·È ÌÔÓ·‰ÈÎ¿ ÛÂ·˘Ùfi ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi, Èı·ÓfiÙ·Ù· ¤ÚÁÔÌÈ·˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙ·ÙË˜ ÌÔÚÊ‹˜ ÙË˜ª·ÎÂ‰ÔÓÈÎ‹˜ ∞Ó·Á¤ÓÓËÛË˜, ÙÔ˘ ÂÎ¶·ÙÚÒÓ ∞Ú¤ı·. ΔÔ ¿ÛÌ· Ô˘ ÚÔÎ¿-ÏÂÛÂ Ë ÂÎ‚·Ú‚¿ÚˆÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ·Ú¯·›Ô ÎfiÛÌÔ Î·È ÙÔÓ ÌÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓfi¿ÓıÚˆÔ ÁÂÊ˘ÚÒÓÂÙ·È. √È ·Ú¯‹ıÂÓÔÈÎ‹ÙÔÚÂ˜ ·ÔÎ·ı›ÛÙ·ÓÙ·È ÛÙ· ÔÈ-ÎÂ›·, ÔÈ fiÏÂÈ˜ ·Ó·Î·ÈÓ›˙ÔÓÙ·È, ÂÎ-ÎÏËÛ›Â˜ ·ÓÔÈÎÔ‰ÔÌÔ‡ÓÙ·È, ÔÈ ‚¿Ú‚·-ÚÔÈ ÂÎ¯ÚÈÛÙÈ·Ó›˙ÔÓÙ·È. ∞Ó·Î·›ÓÈÛË,·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ Â˘ÁÂÓÒÓ ÂÏÏËÓÈ-ÎÒÓ ÂıÓÒÓ Â›Ó·È ÔÈ fiÚÔÈ Ô˘ ¯ÚËÛÈ-ÌÔÔÈÂ› ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi.

√ ·Ó·Î·ÈÓÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ Î·È Ë Â·Ó¿-Î·Ì„Ë ÛÙËÓ fiÔÈ· ·Ú¯·›· Â˘Á¤ÓÂÈ· ‹ÛÙÔ ·Ú¯·›Ô Î¿ÏÏÔ˜ ı· Î·Ù·ÛÙÂ› ÛÂÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ¤ÚÁÔ Î·È ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ÙˆÓ∂ÏÏ·‰ÈÎÒÓ, Ô˘ ÚÔÎÏËÙÈÎ¿ ÚÔ‚¿Ï-ÏÔ˘Ó ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘˜, ÂÂÌ‚·›-ÓÔ˘Ó ÛÙ· ÙË˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË˜,‰ÈÂÎ‰ÈÎÒÓÙ·˜ ÂÍÔ˘Û›Â˜ Î·È ÚÔÎ·ÏÒ-ÓÙ·˜ ÙË Ì‹ÓÈÓ ÙˆÓ ÎÚ·ÙÔ‡ÓÙˆÓ. ™Â¿ÏÏÂ˜ ÌÔ˘ ÂÚÁ·Û›Â˜ ¤¯ˆ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈÙË Û˘Ó¿ÊÂÈ· ‹ ÙËÓ ·ÓÙÈ·ÏfiÙËÙ· ÙˆÓÚˆÙÂÚÁ·ÙÒÓ ÙË˜ ÛÙÚÔÊ‹˜ ÚÔ˜ ÙËÓ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÌÂ ÙÔ˘˜ ∂ÏÏ·‰ÈÎÔ‡˜. £··Ó·ÊÂÚıÒ ·ÏÒ˜ ÛÂ Î¿ÔÈ· ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·.

§¤ˆÓ Ô ∂ÏÏËÓ Î·ÈÔÈ £ÂÛÛ·ÏÔ›

√ ÁÈ· Û‡ÓÙÔÌÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÌËÙÚÔÔÏ›-ÙË˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜ (840-843) §¤ˆÓ Ôª·ıËÌ·ÙÈÎfi˜, Ô ·ÔÎ·ÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ Î·ÈEÏÏËÓ, ÎÂÓÙÚÈÎ‹ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·-ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ Î·ÈÓÈÛÌÔ‡, Â˘¯·Ú›ÛÙˆ˜ıÂˆÚ‹ıËÎÂ ‹‰Ë ·fi ÔÏ‡ ·ÏÈ¿, ¤-Ú· ·fi ÙËÓ fiÔÈ· ·Ï‹ıÂÈ·, fiÙÈ Î·Ù¿-ÁÂÙ·È ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È fiÙÈ ÂÌ‚¿-ı˘ÓÂ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ÛÔÊ›· Î·È Ì·ÁÂ›·ÛÙÔ ÓËÛ› ÙË˜ AÓ‰ÚÔ˘. ª·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘˘‹ÚÍ·Ó ¿ÏÏÂ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ ÌÔÚÊ¤˜

ÙË˜ ÂÔ¯‹˜, Ô ÂÎ §·Ú›ÛË˜ §¤ˆÓ Ô ÃÔÈ-ÚÔÛÊ¿ÎÙË˜ Î·È Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô ™È-ÎÂÏfi˜. ΔfiÛÔ Ù· ÂÈÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙÔ˘ÚÒÙÔ˘ ÁÈ· Ù· ÏÔ˘ÙÚ¿ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿-ÙÔÚ· §¤ÔÓÙ· ™Ùã fiÛÔ Î·È ·˘Ù¿ Ù· ›‰È·Ù· ÂÚÈÁÚ·ÊfiÌÂÓ· ÎÙ›ÛÌ·Ù· ıÂˆÚÂ›-Ù·È fiÙÈ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË ÙË˜·ÚÔ˘Û›·˜ Î·È ÂÎÌÂÙ¿ÏÏÂ˘ÛË˜ ÙÔ˘ÚÂÂÚÙÔÚ›Ô˘ ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ Ù¤¯ÓË˜ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √ ™ÈÎÂÏfi˜∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ·ÏÏ¿ Î·È Ô ¶·ÙÚÈÓfi˜∞Ú¤ı·˜ ı· Î·ÙËÁÔÚ‹ÛÔ˘Ó, ÁÈ· Ù· ÂÏ-ÏËÓÈÎ¿ ÙÔ˘˜ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙ·, ˆ˜ ÂÈ‰ˆ-ÏÔÏ¿ÙÚÂ˜ Î·È ‚·Î¯Â‡ÔÓÙÂ˜ ÙÔÓ ª·ıË-Ì·ÙÈÎfi Î·È ÙÔÓ ÃÔÈÚÔÛÊ¿ÎÙË. ¢ËÌÈ-Ô˘ÚÁÂ›Ù·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ë ÂÓÙ‡ˆÛË ˆ˜ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙË˜ ÂÈÎÔÓÔÌ·¯›·˜, ÌÈ·˜ÂÚÈfi‰Ô˘ Ô˘ Î·Ù¿ ÌÈ· ¿Ô„Ë ˘‹Ú-ÍÂ ¤Ó· ‰ÈÂÁÂÚÙÈÎfi Î·ÙËÁÔÚÒ Î·È ÌÈ··Ô‰ÔÙÈÎ‹ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË ÙˆÓ ‚·ÛÈ-ÎÒÓ ·ÍÈÒÓ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÂÏÏËÓÈ-ÛÌÔ‡, ¤Ó·˜ Î‡ÎÏÔ˜ ÏÔÁ›ˆÓ ÌÂ ‰È·ÏÂ-ÎfiÌÂÓÂ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ·È‰Â›·˜, Ì·ıËÙÂ›·˜Î·È Î·Ù·ÁˆÁ‹˜ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÂ›, ·Ó·˙ËÙÂ›,ÂÌÏ¤ÎÂÙ·È ‹ Û˘ÁÎÚÔ‡ÂÙ·È ÌÂ fi,ÙÈ ÂÏ-ÏËÓÈÎfi Î·È ÂÏÏ·‰ÈÎfi fi ÙË ÛÎÈ¿Ó ÙÔ˘√Ï‡ÌÔ˘. ¶ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ· Î·È Û˘ÓÂÈ-ÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ÙÔ ÔÌËÚÈÎfiÓ Á‹Ú·˜ ·ÔÍ‡-

ÂÈÓ, Î·È ÙÔ Î·ÈÓÔ˘ÚÁÂ›Ó, Ë ·Ó·Ó¤ˆÛË, Ë·ÓfiÚıˆÛË ·fi ÙË ÊıÔÚ¿, Ù· ÁËÚ·-ÙÂÈ¿ Î·È Ë ·Ó·Á¤ÓÓËÛË ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓÎÂÈÌ¤ÓˆÓ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë Ù¿ÛË ÁÈ·




Û˘ÏÏÔÁ‹ ÂÈÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, Èı·ÓÒ˜ Ì¤-Û· ÛÙÔ ÎÏ›Ì· Ô˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ Ô ÂÈ-‰ÈÎfi˜ ÛÙÔÓ OÌËÚÔ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎfi˜ ∫Ô-ÌËÙ¿˜ ÛÙË ™¯ÔÏ‹ ÙË˜ ª·ÁÓ·‡Ú·˜ Ì·-˙› ÌÂ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ÙÔÓ ª·ıËÌ·ÙÈÎfi, Â›-¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛËÂÈÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ÂÚÂÈ-ÈÒÓÂ˜.

∫·È Â‰Ò Ë Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿ ÙˆÓ ∂ÏÏ·‰È-ÎÒÓ Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹. ™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘9Ô˘ ·È., ¤Ó·˜ £ÂÛÛ·Ïfi˜ ÏfiÁÈÔ˜ Ô˘ ˙ÂÈ

ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·Ù·ÚÙ›˙ÂÈÙËÓ ÚÒÙË, ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ∫‡ÎÏÔ ÙÔ˘ ∞Á·-ı›· ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È., Û˘ÏÏÔÁ‹ 82 ÂÈÁÚ·Ì-Ì¿ÙˆÓ Î·È ÙËÓ ·ÊÈÂÚÒÓÂÈ ÛÙÔÓ ∂˘Ê‹-ÌÈÔ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ∂˘ÊËÌÈ·Ó‹∞ÓıÔÏÔÁ›·. ∂›ÛË˜, ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 9Ô˘·È. ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È Ë Û˘ÏÏÔÁ‹ ÙÔ˘∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∫ÂÊ·Ï¿ ËÔÔ›· ‰ÂÓ ÛÒ˙ÂÙ·È, ·ÏÏ¿ÂÈÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ ÙË˜ ÂÓÛˆ-Ì·ÙÒıËÎ·Ó ÛÂ ÌÈ· ¿ÏÏË·ÓıÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ 980, Ô˘Ì·˜ ·Ú·‰›‰ÂÈ ÙÔ ¯ÂÈÚfi-ÁÚ·ÊÔ ÙË˜ ¶·Ï·ÙÈÓ‹˜.¶ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ÂÈÁÚ¿Ì-Ì·Ù· ÙË˜ Û˘ÏÏÔÁ‹˜ ÙÔ˘∫ÂÊ·Ï¿ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È·fi ÂÈÙfiÈ· ¤ÚÂ˘Ó· ÙÔ˘

°ÚËÁÔÚ›Ô˘ ª¿ÁÈÛÙÚÔ˘ÙÔ˘ ∫·Ì„›ÙË ÛÙË ºÚ˘-Á›·, £ÂÛÛ·Ï›· Î·È Ì¿ÏÈ-ÛÙ· ÛÙË §¿ÚÈÛ·. Oˆ˜ÌÔÚÂ› Ó· ‰È·ÈÛÙˆıÂ›, Ë£ÂÛÛ·Ï›· ÙÔ˘ √Ï‡ÌÔ˘Î·È ÙÔ˘ ∞¯ÈÏÏ¤· Û˘ÌÌÂ-Ù¤¯Ô˘Ó ÂÓÂÚÁÒ˜. ¢ÂÓ Â›-Ó·È ‚¤‚·ÈÔ ·Ó Ù· ÂÈ-ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙË˜ ¶·Ï·ÙÈÓ‹˜∞ÓıÔÏÔÁ›·˜ ·fi ÙÔÓ Ó·fiÙË˜ ∞ÔÏÏˆÓ›‰Ô˜ ÛÙËÓ∫‡˙ÈÎÔ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë ÂÈÙfiÈ·¤ÚÂ˘Ó· Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Ó·ÏËıÈÓ¤˜ ÂÈÁÚ·Ê¤˜ ‹ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚË ÂÂÍÂÚ-Á·Û›·. ∞Ó ÎÚ›ÓÔÌÂ fiÌˆ˜

·fi ÌÈ· ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ ∫˘˙›ÎÔ˘ ÛÙ·Ì¤Û· ÙÔ˘ 10Ô˘ ·È., Ë Â-ÚÈÔ¯‹ ‹Ù·Ó Î·Ù¿Û·ÚÙË·fi ÂÚÂ›È· ÔÏÏ¿, ·Á¿ÏÌ·Ù·, Ù¿-ÊÔ˘˜, ÎÔÏÒÓÂ˜ Î·È Ë ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙ··Ú·ÙÂıÚ·˘ÛÌ¤Ó· ÙÂÌ¿¯È· ÂÈÁÚ·Ì-Ì¿ÙˆÓ Ì·ÚÙ˘ÚÂ› ¤Ó· ·Ú¯·ÈÔÁÓˆÛÙÈÎfiÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi Î·È ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ. μ¤-‚·È·, ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘ Â›Ó·È Ó· ‰ÈÂÎÙÚ·Áˆ-‰‹ÛÂÈ ÙËÓ ··È‰Â˘Û›· ÙˆÓ Û˘Á¯Úfi-ÓˆÓ ÙÔ˘ ∫˘˙ÈÎËÓÒÓ, Ô˘, fiˆ˜ ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿ Ï¤ÁÂÈ, ÎÈ ·˘ÙÔ› ÊËÌ›˙ÔÓÙ·È

∂ÏÏ¿‰Ô˜ ¿ÔÈÎÔÈ. ∫·È ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘ÙfiÛ˘ÌÊˆÓÂ› ·fiÏ˘Ù· ÛÙËÓ ·ÏÏËÏÔÁÚ·-Ê›· ÙÔ˘ ÌÂ ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¶ÔÚÊ˘-ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙË Û˘ÓÙÚÈÙÈ-Î‹ Û‡ÁÎÚÈÛË ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÌÂ ÙÔ˘˜Ó˘Ó ÊËÌÈ˙ÔÌ¤ÓÔ˘˜ ˆ˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜ ÙˆÓ·Ú¯·›ˆÓ.

¡ÈÎ‹Ù·˜ ª¿ÁÈÛÙÚÔ˜:Ë ‰˘ÛÁ¤ÓÂÈ· ˆ˜ Â˘Á¤ÓÂÈ·

∂ÓÙÂÏÒ˜ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ ¿ÎÚÔ ÈÛÙÂ‡ÔÌÂfiÙÈ ÎÈÓÂ›Ù·È ÌÈ· ÌÔÓ·‰ÈÎ‹ ÚÔÛˆÈÎfi-ÙËÙ· ÙÔ˘ 10Ô˘ ·È. ¤Ó·˜ ·ÎfiÌË £ÂÛÛ·-Ïfi˜, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÔÈ ·ÓÙÈÏ‹„ÂÈ˜ ÁÈ· ÂÏ-ÏËÓÈÎ‹ Û˘Ó¤¯ÂÈ· Î·È Â˘Á¤ÓÂÈ· ı˘Ì›-˙Ô˘Ó ÓÂfiÙÂÚ· È‰ÂÔÏÔÁ‹Ì·Ù·. ∏ ÎÔÈÓfi-ÙËÙ· ÙË˜ ·ÙÚ›‰Ô˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ Î·È

‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ∂ÏÏ·‰ÈÎÒÓ ·ÏÏ¿ Î·È Ë ÊÈ-ÏÔ·ÙÚ›· ÌÂ ÙÔÓ Â·Ú¯È·Îfi ÙÔÈÎÈ-ÛÌfi, ıÂˆÚÒ fiÙÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› Î·Ù·ÁˆÁÈ-Î‹ ˘ÂÚËÊ¿ÓÂÈ· Î·È Ô›ËÛË Ì¤Û· ÛÙÔÎÏ›Ì· ÙË˜ Ì·ÎÂ‰ÔÓÈÎ‹˜ ÛÙÚÔÊ‹˜ ÚÔ˜ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. √È ·fi„ÂÈ˜ ÙÔ˘ ¡È-Î‹Ù· ª¿ÁÈÛÙÚÔ˘ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó·ÂÎÏËÊıÔ‡Ó ÌfiÓÔÓ ˆ˜ ÚËÙÔÚÈÎ¿ Û¯‹-Ì·Ù· ·Ó ‰ÂÓ Â›¯·ÌÂ ÙÈ˜ ·ÓÙÈ‰Ú¿ÛÂÈ˜ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÙÔ˘. √ ¡ÈÎ‹Ù·˜ Ô ª¿-ÁÈÛÙÚÔ˜, ÁÂÓÓËÌ¤ÓÔ˜ ÛÙË §¿ÚÈÛ· Á‡-

Úˆ ÛÙ· 870, ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙË Ù¿ÍË ÙˆÓ Ï·-ÌÚÒÓ ·ÍÈˆÌ·ÙÔ‡¯ˆÓ, ÏÔÁ›ˆÓ Î·È ÂÎ-ÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘10Ô˘ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ¿ÌÂ-ÛË Û¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË,fiˆ˜ ÔÈ ÃÔÈÚÔÛÊ¿ÎÙÂ˜, ∂ÏÏ·‰¿‰Â˜,ƒÂÓÙ¿ÎÈÔÈ, Ô ∞Ú¤ı·˜, Ô ™˘ÌÂÒÓ ª¿ÁÈ-

ÛÙÚÔ˜, Î·È ¿ÏÏÔÈ ÔÏÏÔ›. √ ¡ÈÎ‹Ù·˜,Û˘ÁÁÂÓ‹˜ ÙˆÓ ƒÂÓÙ·Î›ˆÓ, ˘ÂÚËÊ·-ÓÂ‡ÂÙ·È ÂÌÊ·ÙÈÎ¿ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ÙÔ˘, Û·ÚÙÈ·ÙÈÎ‹ ÂÎ ·ÙÚfi˜ Î·È ·ıË-Ó·˚Î‹ ÂÎ ÌËÙÚfi˜. ∞Ó·Ê¤ÚÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ·fiÙÈ ÁÚ¿ÊÂÈ Ï·ÎˆÓÈÎ¤˜ ÂÈÛÙÔÏ¤˜ ÁÈ·Ù›Â›Ó·È §¿ÎˆÓ. ∫·ÙÔÚıÒÓÂÈ Ó· Û˘ÌÂ-ıÂÚÈ¿ÛÂÈ ÌÂ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ƒˆÌ·-Ófi §·Î·ËÓfi, ·ÏÏ¿ Î·È ÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ-Î‹ ·˘Ï‹, Î·È Ó· ·Ú·ÌÂÚ›ÛÂÈ ÙÔÓ Ófi-ÌÈÌÔ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ. ∞Í›˙ÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ· Ó·ÛËÌÂÈˆıÂ› fiÙÈ Î·È ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ Û˘-Ì¤ıÂÚÔ› ÙÔ˘ ı· ‰ÈÂÎ‰ÈÎ‹ÛÔ˘Ó ÌÈ··Ú¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎ‹ Û¯¤ÛË Î·È Î·Ù·ÁˆÁ‹ÂÎ £ÂÛÛ·Ï›·˜ ˆ˜ ·fiÁÔÓÔÈ ÙˆÓ ª˘Ú-ÌË‰fiÓˆÓ.

∏ Ô›ËÛË ·˘Ù‹ ÙˆÓ ÓÂfiÏÔ˘ÙˆÓÛ˘ÌÌÂ›ÎÙˆÓ ∂ÏÏ·‰ÈÎÒÓ Î·È μ·ÏÎ·-Ó›ˆÓ ÚÔÎ·ÏÂ› ÙÔ ÛÎÒÌÌ·, fiÙ·Ó Â›Ó·È·Ô‰Â‰ÂÈÁÌ¤Ó· ÛÏ·‚ÔÁÂÓÂ›˜ Î·È ‰‡ÔÁÂÓÈ¤˜ ÙÛ·ÚÔ‡¯È Ô˘ Ì‹ÎÂ ÛÙÔ ·-Ï¿ÙÈ. Ã·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿, Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔ-Á¤ÓÓËÙÔ˜, ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ˜ ÛÙËÓ ·fi·Ï·È¿ ÂÎ‚·Ú‚¿ÚˆÛË ÙË˜ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ ı·Ê¤ÚÂÈ ˆ˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔÓÌÈÛËÙfi ÙÔ˘ ¡ÈÎ‹Ù· Ô˘, ÂÓÒ ÌÂÁ·ÏÔ-È·ÓfiÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ Â˘Á¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘ ¶ÂÏÔ-

ÔÓÓ‹ÛÈÔÓ Ì¤Á· ÊÚÔÓÔ‡ÓÙ·, ‹Ù·Ó ‰˘-ÛÁÂÓ‹˜ Î·È ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›¯Â ÁÚ¿„ÂÈÔ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎfi˜ ∂˘Ê‹ÌÈÔ˜ ÙÔ È·Ì‚Â›Ô ™Ï·‚ÔÁ·˚‰·ÚfiÊ·ÙÛ·, Á·Ú·Û‰ÔÂÈ‰‹˜

fi„È˜ ¤ÛıÏ·‚ˆÌ¤ÓË. OÙ·Ó Ô ¡ÈÎ‹Ù·˜¤ÛÂÈ ÛÂ ‰˘ÛÌ¤ÓÂÈ· Î·È ÂÎÙÔÈÛıÂ›ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ΔÚÔ›· (923-946), ÛÙËÓ ·Ï-ÏËÏÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ı· ·ÚÂÏ¿ÛÂÈ fiÏË Ë·Ú¯·›· Ì˘ıÔÏÔÁ›·, Ô ·Á·ËÌ¤ÓÔ˜ ÙÔ˘OÌËÚÔ˜, £ÂÛÛ·ÏÔ› Î·È ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈ-ÔÈ ‹ÚˆÂ˜. ™ÙËÓ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ÌÂ

ÙÔÓ ‹‰Ë ·Ó·ÊÂÚı¤ÓÙ· £Âfi‰ˆÚÔ ∫˘˙›-ÎÔ˘, ÚÔÛ·ÚÌÔ˙fiÌÂÓÔ˜ ÛÙÔÓ ·Ô‰¤-ÎÙË ÙË˜ ÂÈÛÙÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ‰ÈÂÎÙÚ·Áˆ‰Â›Î·È ·˘Ùfi˜, ·ÏÏ¿ ¿ÓÙ· ÌÂ Ô›ËÛË, ÙËÓÎ·Ù¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘, ÂÓÒ ÛÂ Î¿ÔÈ· ¿ÏÏËÂÈÛÙÔÏ‹ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ πˆ¿ÓÓË‚Ú›ÛÎÂÈ ÙÔ˘˜ ›Ô˘˜ Ô˘ ÙÔ˘ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó

·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ˘˜ Î·È ·fiÁ·˚‰Ô‡ÚÈ·. OÌˆ˜, fiÙ·Ó ÁÚ¿ÊÂÈ ÛÙÔÓÛ˘ÌÔÏ›ÙË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂ›ÛÎÔÔ £ÂÛÛ·-ÏÔÓ›ÎË˜ °ÚËÁfiÚÈÔ, ÚÔ‚¿ÏÏÔÓÙ·È ÔÈÔÌËÚÈÎÔ› ›ÔÈ ÙË˜ £ÂÛÛ·Ï›·˜ Î·È ÙÔ¶ÂÏ·ÛÁÈÎfiÓ AÚÁÔ˜ –Ù·˘ÙÈ˙fiÌÂÓÔ ÌÂÙË §¿ÚÈÛ·– Ô˘ ıÂˆÚÂ›Ù·È ¿ÓÙ·ÎÔ˘ÚÔÙÚfiÊÔÓ Î·È Â‡ÈÔÓ. ™ÙËÓ ÂÍ·È-ÚÂÙÈÎÔ‡ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙÔ˜ ·˘Ù‹ ÂÈÛÙÔ-Ï‹ ı· ˘ÌÓ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ·ÙÚ›‰·ÙÔ˘˜ §¿ÚÈÛ· Ô˘ ÁÂÓÓ¿ ¿ÓÙ· ÙfiÛÔÛÔ˘‰·›Ô˘˜ ¿Ó‰ÚÂ˜ fiˆ˜ ÙÔÓ £ÂÛÛ·-ÏÔÓ›ÎË˜ °ÚËÁfiÚÈÔ Î·È ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘¶¤ÙÚÔ Î·È ı· Â·ÈÓ¤ÛÂÈ ÙËÓ ·ÙÚ›‰·,ÙÔ Á¤ÓÔ˜, ÙËÓ ·È‰Â›·Ó Î·È Ù· Ì·ı‹-Ì·Ù· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Û˘ÌÔÏÈÙÒÓ ÙÔ˘. £·˘·ÈÓÈ¯ıÂ› Ì¿ÏÈÛÙ· ÙË Û‡ÁÎÚÔ˘Û‹ÙÔ˘ ÌÂ ÙËÓ ÎˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘ÔÏ›ÙÈÎË·˘Ï‹ ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ˜ ÛÙÔÓ ∞¯ÈÏÏ¤·Î·È ÙÔÓ ÙÚˆÈÎfi fiÏÂÌÔ. ∂›Ó·È ÂÏÏËÓÈ-Î¿ ÌÔÓ·‰ÈÎ‹ Î·È Ì¤Û· ÛÙÔ ÎÏ›Ì· ÙÔ˘·Ó·Î·ÈÓÈÛÌÔ‡ Î·È ÙË˜ ·Ú¯·ÈÔÏ·ÙÚ›·˜ÙË˜ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘ Ë ·ÔÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘˘ÂÚ‹Ê·ÓÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ™·ÚÙÈ¿ÙË, ∞ıË-Ó·›Ô˘ Î·È £ÂÛÛ·ÏÔ‡: «fi¯È ‰ÂÓ ·Ú‹Î-Ì·ÛÂ Ë fiÏË Ì·˜, Ô‡ÙÂ Á¤Ú·ÛÂ Ë ·-ÙÚ›‰· Ì·˜, ·ÏÏ¿ ¿ÓÙ· Ê¤ÚÂÈ Ù· Î¿Ï-ÏÈÛÙ· fiˆ˜ ·ÏÈ¿, fiÙ·Ó Ô £ÂÙÙ·Ïfi˜

∞¯ÈÏÏ¤·˜ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ Î·Ù·ÙÚfiˆÛÂfiÏË ÙËÓ ∞Û›· ÛÙËÓ ΔÚÔ›·». ∏ ·fiÏ˘-ÙË ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ˘fi ÙÔÓ OÏ˘ÌÔÓ ÙÔ˘ÔÌËÚÈÎÔ‡ Á‹Ú·˜ ·ÔÍ‡ÂÈÓ.

μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ª·ÎÂ‰ÒÓÎ·È ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜

μÂ‚·›ˆ˜ ÂÔ˘‰ÂÓ› ‰ÂÓ Û˘ÌÊˆÓÂ› ÌÂÙ· ·Ú·¿Óˆ Ë ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË,

Î·È ¯ÏÂ˘¿˙ÂÙ·È Ë ÂÏÏ·‰ÈÎ‹ ·˘Ù‹ Ô›Ë-ÛË ·fi ÙÔÓ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ, ÔÔÔ›Ô˜ fiÌˆ˜ ÛÙÔÓ μ›Ô μ·ÛÈÏÂ›Ô˘ ı··Ó·Ê¤ÚÂÈ ÂÚ›Ô˘ Ù· ›‰È· ÁÈ· ÙÔÓ·Ô‡ ÙÔ˘, ÙÔÓ È‰Ú˘Ù‹ ÙË˜ Ì·ÎÂ‰Ô-ÓÈÎ‹˜ ‰˘Ó·ÛÙÂ›·˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ı¤ÏÂÈª·ÎÂ‰fiÓ·, Ó· Î·Ù¿ÁÂÙ·È ·fi ÙÔÓ

ª¤Á· ∞Ï¤Í·Ó‰ÚÔ Î·È ÙÔÓªÂÁ¿ÏÔ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ.ΔËÓ ·ÒÙÂÚË Â˘Á¤ÓÂÈ¿Î·È ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfiÚÔÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ μ·ÛÈÏÂ›-Ô˘ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜ı· ‚¿ÏÂÈ ¶·ÙÚÈÓÔ‡˜ ÌÔ-Ó·¯Ô‡˜ Î·È ¿Ú¯ÔÓÙÂ˜ Ó··Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó Î·È Ó·˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó. ªÈ· Î·Ï‹Ù‡¯Ë, Û·Ó ·˘Ù‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈ-

ÏÂ›Ô˘ ÙÔ˘ ª·ÎÂ‰fiÓ·,¤ÊÂÚÂ ÙÔÓ ÂÎ‰fiÙË ÙÔ˘ μ›-

Ô˘ μ·ÛÈÏÂ›Ô˘ ÎÔÓÙ¿ Ì·˜fiÙ·Ó ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈ˙fiÙ·ÓÙÔ ·ÚfiÓ ·ÊÈ¤ÚˆÌ·.

∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙËÓ Â-Ú·ÛÌ¤ÓË ¿ÓÔÈÍË ˙ËÙ‹Û·-ÌÂ ÌÂ ÙË ÃÚÈÛÙ›Ó· ∞ÁÁÂ-Ï›‰Ë ·fi ÙÔÓ I. Sevcenko¤Ó· ÎÂ›ÌÂÓÔ ÁÈ· ÙÔ ·ÚfiÓ·ÊÈ¤ÚˆÌ·. ∞˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÔ-ÌÂ ÁÈ· ÙÔ ı¤Ì·, Î·È ÁÚ¿„-ÙÂ fi,ÙÈ ıÂˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ Ù·È-ÚÈ¿˙ÂÈ, Ì·˜ Â›Â. £· Â›Ì·È¿ÓÙˆ˜ ÔÏ‡ Î·Îfi˜ ÌÂÙÔ˘˜ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜... Ô˘‰ÂÓ Î·Ù·Ï¿‚·ÈÓ·Ó Â˘Ù˘-

¯Ò˜ Ù›ÔÙÂ. ª·˜ ı‡ÌÈÛÂÙÔÓ C. Mango. ∏ Û˘˙‹ÙË-ÛË ÙÂÏÈÎ¿ ÛÙÚ¿ÊËÎÂ ÛÙ·ÔÏ‡ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈ· Î·È ÂÓ-

‰È·Ê¤ÚÔÓÙ· ı¤Ì·Ù· ÙË˜ ÚÔÛˆÈÎ‹˜ÙÔ˘ ÂÌÂÈÚ›·˜ Î·È Â·Ê‹˜ ÌÂ ÙÔÓ Ô-ÏÈÙÈÛÌfi ÙË˜ ∞Ú¯·ÈfiÙËÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘ μ˘-˙·ÓÙ›Ô˘ Î·È Ë ÁÔËÙÂ›· ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Î·ÈÙË˜ ÛÔÊ›·˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ¿ÊËÛ·Ó ÂÚÈıÒ-ÚÈÔ ÁÈ· ÛËÌÂÈÒÛÂÈ˜. ™ÙÈ˜ ÂfiÌÂÓÂ˜Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ˜ Ì·˜ Û˘˙ËÙÔ‡Û·ÌÂ ÁÈ·ÙÔ ¯Ê. ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë, ÙÔ˘˜ ghostwriters Î·È Ù· ÔÌËÚÈÎ¿ ÙË˜ ¢·ÓËÏ›-Ó·˜ ÛÙÔÓ μ›Ô μ·ÛÈÏÂ›Ô˘. ∂›Ó·È ÔÌËÚÈ-Î¿ Â¤ÌÂÓ·, N·È Ì¤Ûˆ §È‚·Ó›Ô˘ ‰ÈfiÚ-ıˆÓÂ. ªÈ· Â·Ó·Û‡Ó‰ÂÛË ÌÂ ÙËÓ‡ÛÙÂÚË ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÛÙÔÓ 9Ô Î·È 10Ô·ÈÒÓ·. £· Ì·˜ ÂÓ‰È¤ÊÂÚÂ Ë ¿Ô„‹Û·˜ ÁÈ· ÙË ª·ÎÂ‰ÔÓÈÎ‹ ∞Ó·Á¤ÓÓËÛË,a ghost Rennaisance; EÊÂ˘ÁÂ ÁÈ·ÙÚÈ‹ÌÂÚÔ ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ™·ÚˆÓÈÎÔ‡fiÙ·Ó ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ· ·Ú·Ì˘ı›·˜ ·Ó¿-ÁÓˆÛÌ· ÙÔ «ÂÏÏ·‰ÈÎfi ·Ú·Ì‡ıÈ» ÌÔ˘ÁÈ· ÙÔÓ ¡ÈÎ‹Ù· ª¿ÁÈÛÙÚÔ. ∂ÈÛÙÚ¤-ÊÔÓÙ·˜ ÌÂ ¯·ÚÔÔ›ËÛÂ ‰ËÏÒÓÔÓÙ¿˜ÌÔ˘ fiÙÈ ÁÈ· ÙËÓ ÚfiÛÏË„Ë ÙË˜ ·Ú¯·È-fiÙËÙÔ˜ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ÌÈ· Ã¿ÚÙ· ÙÔ˘ƒ‹Á· ÛÂ ªÔ˘ÛÂ›Ô ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ ÙÔ˘˘ÂÓı‡ÌÈÛÂ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯·.ªÈ· ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ô˘ ÚÔÛÏ·Ì‚¿ÓÂ-Ù·È Ì¤Ûˆ ºÚ·ÁÁ›·˜... °Ú¿„Â fi,ÙÈ ı¤-ÏÂÈ˜ ...

H Eπιχρυσωμνο γυλινο αγγεο με γραπτ διακσμηση μυθολογικν παραστσεων,

10ος αι. Θησαυρς Aγου Mρκου Bενετας.




√˘ ÌËÓ ·ÏÏ’ fiÙÈ Î·È £ÂÙÙ·Ïfi˜ Ô ƒ‹-Á·˜ μÂÏÂÛÙÈÓÏ‹˜, Ô Â› ÙÔ ÓÂÔ-ÂÏÏËÓÈ-ÎfiÙÂÚÔÓ ºÂÚ·›Ô˜, ·fi ÙË μÂÏÂ˙ËÙ›·,fiÓÙˆ˜ Ô ÈÔ ÁÓ‹ÛÈÔ˜ ·fiÁÔÓÔ˜ ÙÔ˘¡ÈÎ‹Ù· ª¿ÁÈÛÙÚÔ˘. ∫·È ‰‡Ô ÙÔ˘˜£ÂÙÙ·ÏÔ›, ˘fi ÙÔÓ OÏ˘ÌÔ ÁÚ·ÈÎˆı¤-ÓÙÂ˜ Î·È ÏfiÁÔÓ Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÔÓ. ¶Úfi-ÎÂÈÙ·È ›Ûˆ˜ ÁÈ· ÙË ÌfiÓË Û˘Ó¤¯ÂÈ· –Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙË˜ Â·Ó·Ï·Ì‚·ÓfiÌÂÓË˜ÚfiÛÏË„Ë˜ ÙË˜ fiÔÈ·˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜,fiÔÈ·˜ ÚÔ¤ÏÂ˘ÛË˜ ÌÂ ÂÓ ‰˘Ó¿ÌÂÈ·Ó·ÙÚÂÙÈÎ¤˜ ¯Ú‹ÛÂÈ˜ Î·È Û˘Ó¤ÂÈÂ˜.ªÈ· Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‰È‰·ÛÎ·Ï›·˜ Î·È ·›-‰Â˘ÛË˜ Èı·ÓÒ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚË ·fiÙËÓ ·Ó·ÓÙ›ÚÚËÙË ·Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙˆÓ ‰Ô-ÌÒÓ ÙÔ˘ ªÂÛ·ÈˆÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ ÌÂ ·˘-ÙÒÓ ÙË˜ ∞Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜: ‰È‰¿Í·È Ù· ÙÂ

ÙˆÓ °Ú·ÈÎÒÓ ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ÙËÓ ÁÏÒÛ-

Û·Ó Î·È ·È‰Â‡Û·È Ù· ‹ıË ÙË˜ ƒˆÌ·›ˆÓ

‚·ÛÈÏÂ›· . ∫·È ·˘Ù¿ ‹‰Ë ·fi ÙËÓ ∂È-Ú‹ÓË ÙËÓ ∞ıËÓ·›· ÁÈ· ÙËÓ ∂Ú˘ıÚÒ

ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ∫·ÚfiÏÔ˘ ÙˆÓ ºÚ¿ÁÁˆÓ,ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ÌÂ ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜, Û·Ó ÙÔ˘˜μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ∂ÏÏ·‰ÈÎÔ‡˜ ‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡ÓÚˆÌ·˚Î¿ Â‡ÛËÌ· Î·È ÚÔÛÏ·Ì‚¿ÓÔ˘ÓÌÈ· ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÂÍÂ˘ÁÂÓ›˙ÔÓÙ·˜ ÙË‚·Ú‚·ÚfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜.

™ÙÔ˘˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ·ÈÒÓÂ˜ Ë ·ÓÙÂ-fiÙÈ˜ Î·È ·ÓÙÔÎÚ¿ÙˆÚ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈ-ÓÔ‡ÔÏË Ó· ·Ù¿ Â› ÙˆÓ ÓÂÎÚÒÓ ·Ú-¯·›ˆÓ ıËÎÒÓ, ¤ÙÔÈÌË ¿ÓÙ· Ó· ·ÓÂ-¯ıÂ› ‹ Ó· Û˘ÁÎÚÔ˘ÛÙÂ›, Î·Ù¿ Ù· ‚˘˙·-ÓÙÈÓ¿ ‰ÔÎÔ‡ÓÙ· ÌÂ ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈÎ‹ ·-ÚÂÎÙÚÔ‹, ÂÈÛÂ›ÔÓÙ·˜ ÛÂ ·Ó·ÙÔÏ‹Î·È ‰‡ÛË, Û‡ÌÊˆÓ· ÌÂ Ù· ÂÈÁÚ¿ÌÌ·-Ù· ÙÔ˘ °ÂˆÌ¤ÙÚË, Ù· ÚˆÌ·˚Î¿ ÛÎ‹-ÙÚ· ÙË˜, ·ÓÙÈÚÔÙÂ›ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ›-ÛÙË Î·È ÙÔÓ ‰ÈÎfi ÙË˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfiOÏ˘ÌÔ: ∞ı‹Ó· ÌÂ ÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜ ÛÔ-ÊÔ‡˜ ÛÔ˘ ÚÔÛÎ‡Ó· ÙËÓ ‰ÂÛfiÙÈÓÙË˜ ›ÛÙË˜, ÂÛ‡ È· ·˜ Î·˘¯¿Û·È ÁÈ·ÙÈ˜ ÂÏÈ¤˜ ÛÔ˘, ÛÎ‹ÙÚ· ‰’ ·‡ÙË ÙÔ˘ ÎÚ¿-

ÙÔ˘˜. ¶ÚfiÛÏË„Ë Î·È ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙË˜·Ú¯·ÈfiÙËÙÔ˜ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ·ÚÂ-ÎÙÚÔ‹ ‹ ·ÏÒ˜ ÌÈ· ˘fiıÂÛË ÂÍÔ˘-Û›·˜, ÛÎ‹ÙÚˆÓ Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô˘ Î·Ù¿ ÂÚ›ÙˆÛË Î·ÈÂÔ¯‹, ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÛÂ ¿ÙÚÔÓÂ˜ Î·È Ïfi-ÁÈÔ˘˜ Î·È ÙÂ¯Ó›ÙÂ˜ Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘ÓÌÓËÌÂ›· Î·È ÎÂ›ÌÂÓ·.

√È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ, ‚ÔÛÎÔ› ÙË˜∞ÙÙÈÎ‹˜ ‹ ∂ÏÏËÓÔÛ‡ÚÔÈ Ì¿ÁÔÈ Î·È ÛÔ-ÊÔ› Ô‰˘fiÌÂÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ï›-ÁÔ ÚÈÓ ÙÔ ª·ÓÙ˙ÈÎ¤ÚÙ Î·È ÙËÓ ÎÔ-ÌÓ‹ÓÂÈ· Û˘ÓÙËÚËÙÈÎ‹ ·Ó·‰›ÏˆÛË,‰Ú·ÂÙÂ‡Ô˘Ó Î·È ‚Ú›ÛÎÔ˘Ó ¿Û˘ÏÔÛÙ· „ËÊÈ‰ˆÙ¿ ÙÔ˘ ¢·ÊÓÈÔ‡, Î¿Ùˆ·fi ÙËÓ ÔÚÁ‹ ÙÔ˘ ¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·,ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÏÂ˜ Î·È ÂÎÏÈ·ÚÂ› Ô ÙÂ¯Ó›-ÙË˜, ˆ˜ ¿ÏÏÔ˜ ª·˘ÚfiÔ˘˜, ÙÔ ·Ú¯·›ÔÙÔ˘˜ Î¿ÏÏÔ˜ Ó· ÁÏÈÙÒÛÂÈ. ªÈ· ·Ú¯·Èfi-ÙËÙ· Î·È ÌÈ· ˘fi ÂÈÙ‹ÚËÛË ·Ó·Á¤Ó-ÓËÛË... ÁÈ· ÙÔ ¢·ÊÓ›.

H H Γννηση του Xριστο. Ψηφιδωτ απ το καθολικ της Mονς Δαφνου,11ος αι. H πτυχολο- γα των ενδυμτων και οι στσεις των μορφν παραπ- μπουν μεσα στην αττικ εικονογρα- φα των κλασικν και ελληνιστικν χρνων.




Της ∂ §Œ ¡∏ ˜ °. ™ ∞ƒ ∞¡ Δ∏

Αναπληρτριας καθηγτριας στο Πανεπιστμιο Πατρν

∫ ∞£∂ ∞¡∞§À™∏ ÙË˜ Á¤ÓÂÛË˜ ÙË

ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÂıÓÈÎ‹˜ Û˘ÓÂ›-‰ËÛË˜ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È ¿ÌÂÛ· ÌÂÙËÓ ÂıÓÈÎ‹ Û˘ÓÂ›‰ËÛË ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈ-ÓÒÓ ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ËÁ¿˙ÂÈ. OÈ μ˘˙·-ÓÙÈÓÔ› ·ÂÎ·ÏÔ‡ÓÙÔ ƒˆÌ·›ÔÈ Î·È Ë¯ÒÚ· ÙÔ˘˜ ƒˆÌ·Ó›· Î·È ƒˆÌ·˝˜ ÁË,‰ÈfiÙÈ Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÙÔ˘˜ ·ÔÙÂÏÔ‡-ÛÂ Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙË˜ ÚˆÌ·˚Î‹˜ ·˘ÙÔÎÚ·-ÙÔÚ›·˜. √ Â›ÛËÌÔ˜ Ù›ÙÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚˘˙·-ÓÙÈÓÔ‡ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ‹Ù·Ó ·˘ÙÔÎÚ¿-ÙˆÚ Î·È ‚·ÛÈÏÂ‡˜ ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ. √fiÚÔ˜ μ˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ‰‹ÏˆÓÂ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈ-Î¿ ÙÔÓ Î¿ÙÔÈÎÔ ÙË˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡-ÔÏË˜, fiˆ˜ ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛıËÎÂ Ë ·Ú-¯·›· ÂÏÏËÓÈÎ‹ ·ÔÈÎ›· μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÛÙËı¤ÛË fiÔ˘ È‰Ú‡ıËÎÂ Ë B·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·.¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÔÈ fiÚÔÈ ∂ÏÏËÓ Î·È ÂÏÏË-ÓÈÎfi˜ Â›¯·Ó ÚÔÛÏ¿‚ÂÈ ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎ‹ÛËÌ·Û›· ·fi ÙÔ˘˜ ¶·Ù¤ÚÂ˜ ÙË˜∂ÎÎÏËÛ›·˜: ∂ÏÏËÓÂ˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ÂÈ‰ˆÏÔ-Ï¿ÙÚÂ˜.

√ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜ ‹Ù·Ó Ô Î˘ÚÈfiÙÂ-ÚÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÚÂÈ˜ ıÂÌ¤ÏÈÔ˘˜ Ï›ıÔ˘˜ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, Ô ‰Â‡ÙÂ-ÚÔ˜ ‹Ù·Ó Ë ÚˆÌ·˚Î‹ ÔÏÈÙÈÎ‹ ıÂˆÚ›·Î·È ÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ‰›Î·ÈÔ, Î·È Ô ÙÚ›ÙÔ˜ ËÂÏÏËÓÈÎ‹ ·È‰Â›· Î·È ÁÏÒÛÛ·. °ÏÒÛ-Û· ÙˆÓ Â·È‰Â˘Ì¤ÓˆÓ ‹Ù·Ó Ë ÂÏÏË-ÓÈÎ‹, Ô˘ ·fi ÙÔÓ ¤ÎÙÔ ·ÈÒÓ· Î·ıÈÂ-ÚÒıËÎÂ ˆ˜ Â›ÛËÌË ÁÏÒÛÛ· ÙË˜ ÓÔ-ÌÔıÂÛ›·˜ Î·È ÙË˜ ‰ÈÔ›ÎËÛË˜, ÂÓÒ ËÏ·ÙÈÓÈÎ‹ ÂÁÎ·Ù·ÏÂ›ÊıËÎÂ.

∏ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ÁÏÒÛÛ· ÛÙËÓ ·È‰Â›·Î·È ÙË ÊÈÏÔÏÔÁ›· ÚÔÛ¤ÊÂÚÂ ÙË Û‡Ó-‰ÂÛË ÌÂ ÙË ÁÚ·ÌÌ·ÙÂ›· Î·È ÙÈ˜ ÔÏÈÙÈ-ÛÙÈÎ¤˜ ·Í›Â˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÎfiÛÌÔ˘. ∫·-Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÔÈμ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÌÂÏÂÙÔ‡Û·Ó Î·È Û¯ÔÏ›·-˙·Ó Ù· ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ·, Ë·˘ıÂÓÙ›· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Â›¯Â ·Ó·ÁÓˆÚÈ-ÛıÂ› ˆ˜ ÚfiÙ˘Ô Ì›ÌËÛË˜ Î·È ËÁ‹¤ÌÓÂ˘ÛË˜. π‰È·›ÙÂ-ÚÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ·-ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÎÂ›ÌÂ-Ó· ÙË˜ Ì¤ÛË˜ Î·È˘ÛÙÂÚÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ÂÔ¯‹˜, ÛÙ· ÔÔ›·ÔÈ ÏfiÁÈÔÈ ÚÔÛ‰ÈÔÚ›-˙Ô˘Ó ÙÔ˘˜ Û˘Á¯Úfi-ÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˆ˜ ∂ÏÏË-ÓÂ˜ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ Á¤-ÓÔ˜ ÏfiÁˆ ÙË˜ ÂÏÏË-ÓÈÎ‹˜ ÙÔ˘˜ ·È‰Â›·˜Î·È ÁÏÒÛÛ·˜. ΔÔÓ14Ô ·È., Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ªÂÙÔ¯›ÙË˜ Ì·˜ ‰›ÓÂÈ ¤Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈ-ÛÙÈÎfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, fiÙ·Ó ‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔ› ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ·Ó‹Î·ÓÛÙÔ ›‰ÈÔ Á¤ÓÔ˜ Î·È Â›¯·Ó ÙËÓ ›‰È·ÁÏÒÛÛ· ÌÂ ÙÔ˘˜ ∂ÏÏËÓÂ˜. ™‡ÌÊˆÓ·ÌÂ ÙÔÓ ªÂÙÔ¯›ÙË, Ë Û˘ÓÂ›‰ËÛË ÙË˜ÂıÓÈÎ‹˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈÎ‹˜ Û˘Ó¤¯ÂÈ·˜‹Ù·Ó ‰˘Ó·Ù‹ ‰ÈfiÙÈ ÊÔÚ¤·˜ ÙË˜ ‹Ù·Ó Ë›‰È· ÁÏÒÛÛ·.

∏ ÂÏÏËÓÈÎfiÙËÙ·ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ

∏ ÂÏÏËÓÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Î·ÈÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ‹Ù·Ó Ô-Ï‡ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ ·fi ÂÎÂ›ÓËÓ ÙˆÓ ·Ú-¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ‰ÈfiÙÈ Â›¯Â ‰È·ÌÔÚÊˆ-ıÂ› ÌÂ ‚¿ÛË ÙÔÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Î·È Ô-

ÏÈÙÈÛÌÈÎ¿ ÛÙÔÈ¯Â›··Ó·ÙÔÏÈÎ‹˜ ÚÔ¤-ÏÂ˘ÛË˜. øÛÙfiÛÔ, ËÛ‡Ó‰ÂÛË ÙÔ˘ ÃÚÈ-ÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ ÌÂ ÙÔÓ∂ÏÏËÓÈÛÌfi Â›¯Â ‹‰ËÎ·ıÈÂÚˆıÂ› È‰ÂÔÏÔ-ÁÈÎ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ¶·Ù¤-ÚÂ˜ ÙË˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜Î·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜·ÈÒÓÂ˜ ÙË˜ ∞˘ÙÔ-ÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ∞ÚÁfiÙÂ-Ú·, Ë Û‡Ó‰ÂÛË ÙË˜ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜

ÌÂ ÙËÓ √ÚıÔ‰ÔÍ›· ÚÔÛ‰ÈÔÚ›ÛıËÎÂÚËÙ¿ ÛÙ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÎÂ›ÌÂÓ·: Ù· ÂÏÏË-ÓÈÎ¿ ‹Ù·Ó Ô ÊÔÚ¤·˜ ÙË˜ √ÚıÔ‰ÔÍ›·˜,‰Â‰ÔÌ¤ÓÔ˘ fiÙÈ ¯ˆÚ›˜ ·˘Ù¿ ÙÔ ‰fiÁÌ·‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· Á›ÓÂÈ Î·Ù·ÓÔËÙfi. ∏√ÚıÔ‰ÔÍ›· Ì·˙› ÌÂ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ÁÏÒÛÛ· ¤·ÈÍÂ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙË˜ ÂıÓÈÎ‹˜ Û˘ÓÂ›‰ËÛË˜ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÙÔ μ˘-

˙¿ÓÙÈÔ ˜ ÔÏ˘ÂıÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÈ˜ ÚË-ÛÈÌÔÔ›ËÛÂ ˆ˜ ÂÚÁ·ÏÂ›· ÁÈ· ÙÔÓ ÂÎ-¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi, ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌfi Î·È ·ÊÔ-ÌÔ›ˆÛË Í¤ÓˆÓ ÂıÓÔÙ‹ÙˆÓ ÂÓÙfi˜ Î·ÈÂÎÙfi˜ ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ ÙÔ˘.

∏ Á¤ÓÂÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÔ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡·ÙÚÈˆÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÙË˜ ÂıÓÈÎ‹˜ Û˘ÓÂ›-

‰ËÛË˜ ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ÛÙÔÓ 10Ô Î·È 11Ô·È., ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙË˜ Â¤ÎÙ·ÛË˜ Î·È ·Î-Ì‹˜ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›· ÙË˜ ÂÏÏËÓÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂıÓÈ-Î‹˜ Û˘ÓÂ›‰ËÛË˜ ÔÊÂ›ÏÂÙ·È Î·È ÛÙÔ ÂÓ-‰È·Ê¤ÚÔÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ô˘ ·-Ú·ÙËÚÂ›Ù·È ·fi ÙÔÓ 10Ô ·È. Î·È ÂÍ‹˜.∞˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚÂ˜, fiˆ˜ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜, Î·È ‰È·ÚÂÂ›˜ÏfiÁÈÔÈ, fiˆ˜ Ô πˆ¿ÓÓË˜ ª·˘ÚfiÔ˘˜Î·È Ô ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi˜ ÙÔÓ 11Ô ·È.,ÚÔˆıÔ‡Ó ÙË ÌÂÏ¤ÙË ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓÙË˜ ·Ú¯·›·˜ ÁÚ·ÌÌ·ÙÂ›·˜. ΔËÓ ›‰È·ÂÔ¯‹, Ô fiÚÔ˜ ∂ÏÏËÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·ÈÛÙ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÎÂ›ÌÂÓ· ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒ-ÛÂÈ fi¯È ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ ÂÈ‰ˆÏÔÏ¿ÙÚÂ˜, ·ÏÏ¿Î·È ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ EÏÏËÓÂ˜ Î·È ÙÔÓÔÏÈÙÈÛÌfi ÙÔ˘˜. ∏ ¤ÓÓÔÈ· ÙË˜ ÂÈ‰ˆÏÔ-Ï·ÙÚ›·˜, Ô˘ Â›¯Â ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ‰ÔıÂ›ÛÙÔÓ fiÚÔ EÏÏËÓ, ¤ÎÚ˘‚Â ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎ‹·ÓÙÈ·ÏfiÙËÙ· Î·È Î·¯˘Ô„›·. ∞ÓÙ›-ıÂÙ·, Ë ÂÍ¤ÏÈÍË, Ô˘ ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·ÈÛÙË Ú‹ÛË ÙÔ˘ fiÚÔ˘ Î·Ù¿ ÙÔÓ 10Ô Î·ÈÙÔÓ 11Ô ·È., Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ ıÂÙÈÎ‹ ·ÓÙÈÌÂ-ÙÒÈÛË ÙË˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ Î·È Ô˘ÛÈ·-ÛÙÈÎfiÙÂÚË ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ‹ ÙË˜ ·fi ÙÔ˘˜μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜.

ΔÔÓ 10Ô ·ÈÒÓ·, ÛÂ ÌÈ· ÂÈÛÙÔÏ‹Ô˘ Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ∫˘˙›ÎÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›-ÓÔ˜ ·Â˘ı‡ÓÂÈ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑ã ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ,‚Ú›ÛÎÔ˘ÌÂ Ì›· ·fi ÙÈ˜ ÚÒÙÂ˜ ÂÓ‰Â›-

Õ Στρατιτες-γιοι

σε κιονκρανο 14ου αι., πιθανν απ την Kωνσταντινο- πολη. Oι μορφς παραπμπουν σε φι- λοσφους των ελλη- νιστικν και ρω- μαϊκν χρνων.Παρσι, Mουσεο Cluny.

Προς τη διαμρφωση της νεο

KÚÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙÔÓ ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi ÙË˜ ÂıÓÈÎ‹˜ Î·Ù·Áˆ-Á‹˜ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 11Ô

·È. ˘‹ÚÍÂ Ë ÂÏ-ÏËÓÈÎ‹ ÁÏÒÛÛ·




Õ H «Iδρυση της Aλεξν- δρειας». Παρσταση απ το εικονογραφημνο χει- ργραφο «Tο Mυθιστρη- μα του Aλεξνδρου», β' μισ του 14ου αι. (πηγ: «Tο Mυθιστρημα του Mεγλου Aλεξνδρου»,εκδ. Eξντας).

ÍÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙË˜ ÂıÓÈÎ‹˜Û˘Ó¿ÊÂÈ·˜ ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÌÂ ÙÔ˘˜∞Ú¯·›Ô˘˜. √ Â›ÛÎÔÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·ÈÛÙËÓ fiÏË ÙË˜ ∫˘˙›ÎÔ˘ Î·È ÛÙ· ÂÚÂÈ-ˆÌ¤Ó· ÌÓËÌÂ›· ÙË˜, Ë ÔÌÔÚÊÈ¿ ÙˆÓÔÔ›ˆÓ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡ÛÂ ÙË Ï·ÌÚfiÙËÙ·ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ fiÏË˜. ™Â Û‡ÁÎÚÈÛË ÌÂ

ÙËÓ ·Ú¯·›·, Ë Û‡Á¯ÚÔÓË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹fiÏË ¤ÌÔÈ·˙Â ÊÙˆ¯‹ Î·È ¿ıÏÈ·. ∫·È ÙÔ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, ·Ú·ÙËÚÔ‡ÛÂ Ô Â›ÛÎÔ-Ô˜: ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙË˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∫˘˙›-ÎÔ˘ ‹Ù·Ó ··›‰Â˘ÙÔÈ Î·È ‰ÂÓ Â›¯·ÓÎ·ÌÈ¿ ·fi ÙÈ˜ ·ÚÂÙ¤˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ‰È·Î‹Ú˘ÛÛ·Ó fiÙÈ‹Ù·Ó ¿ÔÈÎÔÈ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.

∏ ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ fiÚÔ˘ «∂ÏÏËÓ»

∏ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚË ¤ÎÊÚ·ÛË ÙË˜ ÂÏÏË-ÓÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂıÓÈÎ‹˜ Û˘ÓÂ›‰ËÛË˜,fiˆ˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È ÛÙ· ÎÂ›ÌÂÓ· ÌÂ-Ù¿ ÙÔÓ 10Ô ·ÈÒÓ·, Â›Ó·È Ë Ó¤· ¯Ú‹ÛËÙÔ˘ fiÚÔ˘ ∂ÏÏËÓ. ∂ÏÏËÓÂ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·ÓÏ¤ÔÓ ÌfiÓÔÓ ÔÈ ∞Ú¯·›ÔÈ, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈμ˘˙·ÓÙÈÓÔ›. ∞fi ÙÔÓ 11Ô ·È, ÔÈ ‚˘˙·-ÓÙÈÓÔ› ÏfiÁÈÔÈ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔÓfiÚÔ ∂ÏÏËÓ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂıÓÈ-Î‹ ÙÔ˘˜ Î·Ù·ÁˆÁ‹ (ÙÔ Á¤ÓÔ˜) ÛÙË ı¤-ÛË ÙÔ˘ fiÚÔ˘ ƒˆÌ·›Ô˜. √ ªÈ¯·‹Ï æÂÏ-Ïfi˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÂ ¤Ó·Ó μ˘˙·ÓÙÈÓfiÔ˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó «ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ Î·Ù·ÁˆÁ‹˜»Î·È ÙÔÓ 12Ô ·È. Ô πˆ¿ÓÓË˜ Δ˙¤Ù˙Ë˜ÂÍËÁÂ› fiÙÈ ‹Ù·Ó °ÂˆÚÁÈ·Ófi˜ ·fi ÙËÓÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ «Î·ı·-Úfi˜ ∂ÏÏËÓ·˜» ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘·Ù¤Ú· ÙÔ˘. ™ÙËÓ ÂÍ¤ÏÈÍË ÙÔ˘ fiÚÔ˘Î·È ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙË˜ ÂıÓÈÎ‹˜ Û˘-ÓÂ›‰ËÛË˜ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó Î·È ÔÈ È‰È·›ÙÂÚÂ˜ÈÛÙÔÚÈÎ¤˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜: ÙÔ

λληνικς εθνικς συνεδησης




Û¯›ÛÌ· ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ, Ù· ÂÌÔÚÈÎ¿ÚÔÓfiÌÈ· Ô˘ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËÎ·Ó ÛÙÈ˜ÈÙ·ÏÈÎ¤˜ fiÏÂÈ˜ Î·È Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹ ÙÔ˘˜‰ÈÂ›Û‰˘ÛË ÛÙÈ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ·ÁÔÚ¤˜,Î·ıÒ˜ Î·È ÔÈ ™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›Â˜ Ô˘, ÂÓÒ·¤‚ÏÂ·Ó ÛÙËÓ ·ÂÏÂ˘ı¤ÚˆÛË ÙˆÓ∞Á›ˆÓ ΔfiˆÓ, Î·Ù¤ÏËÍ·Ó ÛÙËÓ Î·Ù¿-ÏË„Ë ÙË˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË˜ ÙÔ1204.

∞fi ÙÔÓ 11Ô ·È. Î·È ÂÍ‹˜, ÔÈ B˘˙·-ÓÙÈÓÔ› ·Ó·ÁÎ¿ÛıËÎ·Ó Ó· Â·Ó·ÚÔÛ-‰ÈÔÚ›ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi Î·È ÙÔ ·-ÚÂÏıfiÓ ÙÔ˘˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ·ÓÙ·ÁˆÓÈ-ÛÌÔ‡ ÌÂ ÙË ¢‡ÛË. √ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÔÏÈ-ÙÈÛÌfi˜ ¿Ú¯ÈÛÂ ÙfiÙÂ Ó· Î·ıÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÂÛ¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈÎ‹ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ Î·È Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÂıÓÈÎÈ-ÛÌfi˜ ÌÂ ‚¿ÛË Ù· ÔÏÈÙÈÛÌÈÎ¿ ÙÔ˘ ¯·-Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿. ∂ÙÛÈ, ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô-ÓÙ·˜ ÙËÓ Â¯ıÚÈÎ‹ ¢‡ÛË, ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ›¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙÔÓ fiÚÔ∂ÏÏËÓ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ Û˘Á¯Úfi-ÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜, ÛÂ ·ÓÙ›ıÂÛË ÌÂ ÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈ-ÎÔ‡˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔÓ fiÚÔGraeci. ™Ù· ¤ÚÁ· ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ ÚÔˆıÂ›-Ù·È Ë È‰¤· fiÙÈ Ë ÂÏÏËÓÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ μ˘-˙·ÓÙÈÓÒÓ ÂÎÊÚ·˙fiÙ·Ó ÌÂ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ-Î‹ ÁÏÒÛÛ· Î·È fiÙÈ Ë ÂıÓÈÎ‹ ÙÔ˘˜ Î·-Ù·ÁˆÁ‹ ÚÔÛ‰ÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó fi¯È ÛÂ Û¯¤ÛËÌÂ ÙËÓ ÔÏÈÙÈÎ‹ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ ÙË˜ ƒÒ-

ÌË˜, ·ÏÏ¿ ÛÂ Û¯¤ÛË ÌÂ ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·ÙË˜ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È ÙË˜ ÂÏÏË-ÓÈÎ‹˜ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎ‹˜ ·Ú¿‰ÔÛË˜.

∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ ·ÈÒÓÂ˜ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ÔÈ ÏfiÁÈÔÈ ÙfiÓÈ˙·ÓÂÓÙÔÓfiÙÂÚ· ÙË Û˘Ó¿ÊÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ÌÂÙÔ˘˜ ∞Ú¯·›Ô˘˜, ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔÈ ¿ÓÙ·ÛÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÁÏÒÛÛ· Î·È ÛÙÔÓ ÎÔÈÓfiÔÏÈÙÈÛÌfi. √ ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎfi˜ ·ÙÚÈˆÙÈ-ÛÌfi˜ Î·È Ë ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎ‹ ÂıÓÈÎ‹ Û˘-ÓÂ›‰ËÛË ‚Ú›ÛÎÔ˘Ó ÙËÓ ¤ÎÊÚ·Û‹ ÙÔ˘˜ÛÙ· ¤ÚÁ· ÙˆÓ ·ÓıÚˆÈÛÙÒÓ ÏÔÁ›ˆÓÙË˜ ¶·Ï·ÈÔÏÔÁÂ›Ô˘ ÂÔ¯‹˜, Ô˘ ·Ó·-˙ËÙÔ‡Ó Ï‡ÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·Û˘ÁÎÚfiÙË-ÛË ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Ì¤Û· ·fi ÙËÓÂÏÏËÓÈÎ‹ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. ™Â ÏfiÁÔ ÙÔ˘ÚÔ˜ ÙÔÓ ª·ÓÔ˘‹Ï ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ, Ô °Â-ÒÚÁÈÔ˜ ¶Ï‹ıˆÓ °ÂÌÈÛÙfi˜, Ô˘ ¯ÚËÛÈ-ÌÔÔ›ËÛÂ ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ· ˆ˜ ÚfiÙ˘ÔÁÈ· ÙËÓ ·Ó·Û‡ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ¢ÂÛÔÙ¿-ÙÔ˘ ÙÔ˘ ª˘ÛÙÚ¿, ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ ÙËÓ ÂÏÏË-ÓÈÎ‹ È· ÂıÓÈÎ‹ Û˘ÓÂ›‰ËÛË ÙˆÓ μ˘-˙·ÓÙÈÓÒÓ ÌÂ ·˘Ù¿ Ù· ÏfiÁÈ·: ∂ÛÌ¤ÓÁ·Ú... EÏÏËÓÂ˜ ÙÔ Á¤ÓÔ˜, ˆ˜ ‹ ÙÂ Êˆ-Ó‹ Î·È Ë ¿ÙÚÈÔ˜ ·È‰Â›· Ì·ÚÙ˘ÚÂ›. √ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ÙË˜ AÏˆÛË˜ §·fiÓÈÎÔ˜ Ã·Ï-ÎÔÎÔÓ‰‡ÏË˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ› ÙÔÓ fiÚÔƒˆÌ·›Ô˜ fi¯È È· ÁÈ· ÙÔ˘˜ μ˘˙·ÓÙÈ-ÓÔ‡˜, ·ÏÏ¿ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈÎÔ‡˜. °È·ÙÔ˘˜ B˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ› ÙÔÓ

fiÚÔ ∂ÏÏËÓÂ˜, Î·È ÂÚÌËÓÂ‡ÂÈ ÙË ¯Ú‹-ÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ fiÚˆÓ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔÈÛÙÔÚÈÎ¿: ÔÈ ∂ÏÏËÓÂ˜ Û˘ÁÎ·ÙÔ›ÎËÛ·ÓÌÂ ÙÔ˘˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈ-ÓÔ‡ÔÏË, ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ÙË ÁÏÒÛÛ· Î·ÈÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi ÙÔ˘˜ ‰ÈfiÙÈ ‹Ù·Ó ÂÚÈÛ-ÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜, ·ÏÏ¿ ¿Ï-Ï·Í·Ó ÙÔ ÂıÓÈÎfi ÙÔ˘˜ fiÓÔÌ· ÌÂ ·˘ÙfiÙˆÓ PˆÌ·›ˆÓ.

TÈ˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÛÙÈÁÌ¤˜ ÙË˜ ·˘ÙÔ-ÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ·ÎfiÌË Î·È ÔÈ ·ÓıÂÓˆÙÈÎÔ›Ô˘ ÂÍ¤ÊÚ·˙·Ó Î˘Ú›ˆ˜ Ù¿ÛÂÈ˜ ÙË˜EÎÎÏËÛ›·˜, Úfi‚·Ï·Ó ÙË Û˘Ó¿ÊÂÈ·ÌÂ ÙÔ˘˜ ∞Ú¯·›Ô˘˜: Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ™¯ÔÏ¿-ÚÈÔ˜, ËÁ¤ÙË˜ ÙË˜ ·ÓıÂÓˆÙÈÎ‹˜ ·Ú¿-Ù·ÍË˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ› ÙÔÓ fiÚÔ ÂÏÏËÓÈ-ÛÌfi˜ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÂÈ ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ÂÏ-ÏËÓÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi Î·È ÌÈÏ¿ÂÈ ÁÈ· ÙËÓÚÔÁÔÓÈÎ‹ ·ÚÂÙ‹ ÙÔ˘. °È· ÚÒÙË ÊÔ-Ú¿ ÙfiÙÂ Ë ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Úˆ-ÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ÌÂÛ·ÈˆÓÈÎÔ‡ ÂÏÏËÓÈ-ÛÌÔ‡, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Â›-¯·Ó ÂÓ·Ôı¤ÛÂÈ ÙÈ˜ ÂÏ›‰Â˜ ÙÔ˘˜,Ù·˘Ù›ÛıËÎÂ ÌÂ ÙÔ Û‡Ì‚ÔÏÔ ÙÔ˘ ·Ú-¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ÙËÓ∞ı‹Ó·. √ Î‡ÎÏÔ˜ Ô˘ Â›¯Â Ô‰ËÁ‹ÛÂÈÛÙËÓ Ù·‡ÙÈÛË ÙÔ˘ ÌÂÛ·ÈˆÓÈÎÔ‡ ÂÏÏË-ÓÈÛÌÔ‡ ÌÂ ÙÔ˘˜ ∞Ú¯·›Ô˘˜ Ì¤Ûˆ ÙË˜ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È ÙË˜ ·È‰Â›·˜ Â›¯Â È·ÔÏÔÎÏËÚˆıÂ›.

H O Πλοταρχος σε

τοιχογραφα της Mονς Φιλανθρω- πηνν, Iωννινα, μσα 16ου αι. Στον νρθηκα της μονς απεικονζονται επ- σης ο Πλτωνας, ο Aριστοτλης, ο Σ- λωνας, ο Aπολλ- νιος, ο Θουκυδδης και ο Xλωνας να διαλγονται.




Του ¡. ∂. ∫ ∞ƒ∞ ¶π¢ Õ∫∏

Καθηγητ Μεσαιωνικς Ιστορας στο Ινιο Πανεπιστμιο,

τ. διευθυντ των Γενικν Αρχεων του Κρτους

£∂øƒ√Àª∂ ™À¡∏£ø™ fiÙÈ Ô ‰˘ÙÈ-Îfi˜ ÌÂÛ·›ˆÓ·˜ ·ÁÓÔÔ‡ÛÂ Ù··Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈÎ¿, fiˆ˜ Î·È Ù·

ÎÏ·ÛÈÎ¿ Ï·ÙÈÓÈÎ¿, fiÙÈ ÔÈ ‰‡Ô ÁÏÒÛÛÂ˜«·Ó·Î·Ï‡ÊıËÎ·Ó» ·fi ÙÔ˘˜ Ô˘Ì·ÓÈ-ÛÙ¤˜ ÙË˜ ∞Ó·Á¤ÓÓËÛË˜ Î·È fiÙÈ Ë «·Ú-¯·›· ÁÓÒÛË» ¤Ú·ÛÂ ÛÙË ¢‡ÛË ÌÂ ÙÈ˜·Ú·‚ÈÎ¤˜ ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÂÈ˜. √ˆ˜ Ù· ·Ú·-‚ÈÎ¿, Ù· Â‚Ú·˚Î¿ Î·È Ù· Ï·ÙÈÓÈÎ¿, Ù·ÂÏÏËÓÈÎ¿ ˘‹ÚÍ·Ó Î·Ù¿ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ÁÏÒÛÛ· ˙ˆÓÙ·Ó‹ ‹ÁÏÒÛÛ· ÓÂÎÚ‹, ÁÏÒÛÛ·ÊÈÏÔÏÔÁÈÎ‹, ÁÏÒÛÛ· ÈÂ-Ú‹, ÁÏÒÛÛ· ·ÈÚÂÙÈÎ‹,

Î·È, Î˘Ú›ˆ˜, ÁÏÒÛÛ·Û˘Ì‚ÔÏÈÎ‹. ∏ ÈÛÙÔÚ›·ÙÔ˘˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÔÏÏ¿ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·, fiˆ˜: °È·Ù›ÔÈ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎ¤˜ ÛÔ˘‰¤˜·Óı›˙Ô˘Ó ÛÙË ¢‡ÛË,fiÙ·Ó Ë ÂÏÏËÓfiÊˆÓË∞Ó·ÙÔÏ‹ Êı›ÓÂÈ; °È·Ù› Ô√˘Ì·ÓÈÛÌfi˜ Û˘Ì›ÙÂÈ ÛÙË ¢‡ÛË ÌÂÙÈ˜ Û˘Ófi‰Ô˘˜ ÁÈ· ÙËÓ EÓˆÛË ÙˆÓ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ; °È·Ù› ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È, ÌÂÙ¿ ÙËÓÙÒÛË ÙË˜ ¶fiÏË˜, Ô ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÛÂ ÁÏÒÛÛ· ÁÔ‹ÙÚÔ˘ Î·ÈÁÏÒÛÛ· ‰ËÌÒ‰Ë ‹ ˘Ô‚·ıÌÈÛÌ¤ÓË;

∏ ÌÂÛ·ÈˆÓÈÎ‹Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·

∏ ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÛÙÔÓ ‰˘ÙÈÎfiªÂÛ·›ˆÓ· Û˘Ì‚·‰›˙ÂÈ ÌÂ ÙÔÓ Û˘ÓÂ¯‹·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi ÌÂÙ·Í‡ ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ.™ÙÔÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi ·˘Ùfi Ë ‰ÈÂÎ‰›ÎË-ÛË ÌÈ·˜ ÌÔÓ·‰ÈÎ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ÁÈ· ÙÔÓÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Â›¯Â È‰È·›ÙÂÚÔ Û˘Ì‚ÔÏÈ-Îfi ‚¿ÚÔ˜. Δ· ÂÏÏËÓÈÎ¿ ÂÌÏ¤ÎÔÓÙ·ÓÂ›ÛË˜ ÛÙË ÛËÌ·Û›· Ô˘ Â›¯Â Ô ÁÚ·-Ùfi˜ ÏfiÁÔ˜ Î·Ù¿ ÙÔÓ ªÂÛ·›ˆÓ·: ÙÂÏÂ-ÙÔ˘ÚÁÈÎfi˜, Û¯Â‰fiÓ Ì·ÁÈÎfi˜, ‹Ù·ÓÎÙ‹Ì· ÙË˜ Ù¿ÍË˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÙË˜ÚÔÛÂ˘¯‹˜, ¤Ó· ·fi Ù· fiÏ· ÙÔ˘˜ÛÙË Ì¿¯Ë ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÌË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ-

P Oι τσσερις Eυαγγελι- στς. Παρσταση σε λα- τινικ χειργραφο απ εργαστριο των Aγων Tπων (περ. 1160) επη- ρεασμνο απ την τεχνο- τροπα των βυζαντινν εργαστηρων.

Tα ελληνικ

στον ΔυτικMεσαωνα

H ¯Ú‹ÛË ÙË˜ ÂÏÏËÓÈ-

Î‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Û˘Ì‚·-‰›˙ÂÈ ÌÂ ÙÔÓ Û˘ÓÂ¯‹ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi ÌÂÙ·Í‡ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÎÏËÛÈÒÓ




ÎÒÓ ıÚËÛÎÂÈÒÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓÙË˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ Ô˘ ÂÎÚÔÛˆÔ‡ÛÂ Ë∂ÎÎÏËÛ›· ÙË˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË˜.

∏ ÁÏÒÛÛ· ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Î·È ÙË˜·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó «Í¤ÓË».√ÔÈÔ˜ ‹ıÂÏÂ Ó· Ì¿ıÂÈ ÂÏÏËÓÈÎ¿,¤ÚÂÂ Ó· ‚ÚÂÈ ¤Ó·Ó EÏÏËÓ· ‹ ¤ÛÙˆ¤Ó·Ó πÙ·Ïfi Ô˘ ÙËÓ Â›¯Â Ì¿ıÂÈ ·fi¤Ó·Ó ∂ÏÏËÓ·, Ô˘ ÙË ‰›‰·ÛÎÂ, ‚¤‚·È·,ÌÂ ÙË ‰ÈÎ‹ ÙÔ˘ ÚÔÊÔÚ¿ Î·È ÔÚıÔ-ÁÚ·Ê›·, ‰È·ÙËÚÒÓÙ·˜ ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ Ùfi-ÓÔ˘ Î·È ¤¯ÔÓÙ·˜ ÁÂÓÈÎÂ‡ÛÂÈ ÙÔÓ ÈˆÙ·-ÎÈÛÌfi. √È ÂÏÏËÓfiÁÏˆÛÛÔÈ, ˆÛÙfiÛÔ,‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡Û·Ó ÙËÓ ·Ú·Î·Ù·ı‹ÎË ÙË˜

·Ú¯·›·˜ ÛÔÊ›·˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ Â›¯Â ÌÂÙ·‚È-‚·ÛıÂ› ¿ÌÂÛ· Î·È ÙÔ˘˜ Â›¯Â ·Ó·ÁÓˆ-ÚÈÛıÂ› ·fi ÙË ÚˆÌ·˚Î‹ ÈÛÙÔÚ›·.

ªÂÙ¿ ÙÈ˜ ÂÈ‰ÚÔÌ¤˜ ÙÔ˘ ∂’ ·ÈÒÓ·,Ù· ÂÏÏËÓÈÎ¿ Â›¯·Ó «˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ».ªÔÏÔÓfiÙÈ ÛÂ ÂÚÈÔ¯¤˜ fiˆ˜ Ë ¡fiÙÈ·πÙ·Ï›· Î·È Ë §ÔÁÁÔ‚·Ú‰›· Ù· ÂÏÏËÓÈ-Î¿ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ-Ô‡ÓÙ·È, Ù· Ï·ÙÈÓÈÎ¿ ÚÔÛ¤ÊÂÚ·Ó ÙÈ˜··Ú·›ÙËÙÂ˜ ÁÓÒÛÂÈ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙÈ-Î‹ ÂÓfiÙËÙ· ÙË˜ ¢‡ÛË˜. √ ∫·ÛÛÈfi‰ˆ-ÚÔ˜ (ÚÒÙÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 6Ô˘ ·ÈÒÓ·) Î·È Ôμ¤‰·˜ Ô ∞È‰¤ÛÈÌÔ˜ (672/3-735) ‹Ù·Ó ÔÈÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Ô˘ Â›¯·Ó ‰È‰·¯ıÂ› ÂÏÏËÓÈ-

Î¿, ÂÓÒ Ô ÏfiÁÈÔ˜ ¿·˜ °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ∞’(590-604) ‰‹ÏˆÓÂ fiÙÈ Ù· ·ÁÓÔÔ‡ÛÂ. ΔÔ668, ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›· ‰›‰·ÛÎ·Ó ÂÏÏËÓÈÎ¿ÔÈ ·ÂÛÙ·ÏÌ¤ÓÔÈ ÙÔ˘ ¿· μÈÙ·ÏÈ·-ÓÔ‡, o ∞ÊÚÈÎ·Ófi˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ Î·È ÔEÏÏËÓ·˜ £Âfi‰ˆÚÔ˜. πÚÏ·Ó‰Ô› Î·È ∫¤Ï-ÙÂ˜ ÌÔÓ·¯Ô›, Ô˘ Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ÙÔ˘˜‰ÂÓ ÂËÚÂ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÈ˜ ÂÈ‰ÚÔ-Ì¤˜, ÁÓÒÚÈ˙·Ó ÛÙÔÈ¯ÂÈÒ‰Ë ÂÏÏËÓÈÎ¿Î·È Ù· ‰È¤‰ˆÛ·Ó ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÂÍ·-ÛÊ·Ï›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·È‰Â›· Ô˘ ·ÚÁfiÙÂ-Ú· ı· ¯ÚËÛ›ÌÂ˘Â ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ÊÚ·ÁÎÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √Ù·Ó, Ô §ÔÁÁÔ-‚¿Ú‰Ô˜ ÏfiÁÈÔ˜ ¶·‡ÏÔ˜ ¢È¿ÎÔÓÔ˜ (720-

99) ¤Êı·ÛÂ ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ∫·ÚÏÔÌ¿-ÁÓÔ˘, ÙÔ˘ ˙ËÙ‹ıËÎÂ Ó· ‰È‰¿ÍÂÈ ÂÏÏË-ÓÈÎ¿ ÛÙÔ˘˜ ·ÍÈˆÌ·ÙÔ‡¯Ô˘˜ Ô˘ ı·Û˘Ófi‰Â˘·Ó ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÌÈ· ‚·ÛÈÏÈ-Î‹ Ó‡ÊË, ·ÏÏ¿ ‰‹ÏˆÛÂ Ò˜ ‹ÍÂÚÂÂÏ¿¯ÈÛÙ·. ™ÙÈ˜ ‰È·Ú·ÁÌ·ÙÂ‡ÛÂÈ˜ ÌÂ-Ù·Í‡ ºÚ¿ÁÎˆÓ Î·È μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ÛÙ· Ù¤-ÏË ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÔÈ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ Ï¤ÍÂÈ˜,ÚÔÛÎ‡ÓËÛÈ˜ Î·È Ï·ÙÚÂ›· ÌÂÙ·ÊÚ¿˙Ô-ÓÙ·È ÂÍ›ÛÔ˘ ˆ˜ adoratio, Ô˘ Ê˘ÛÈÎ¿‰ÂÓ ·¤‰È‰Â ÙÔ ·ÎÚÈ‚¤˜ ÓfiËÌ¿ ÙÔ˘˜.

ΔÔ 827, μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ·ÂÛÙ·ÏÌ¤ÓÔÈ‰ˆÚ›˙Ô˘Ó ÛÙÔÓ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ ÙÔÓ ∂˘ÛÂ-‚‹ Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ „Â˘‰Ô-¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘ ∞ÚÂ-Ô·Á›ÙË Î·È Ë ¢‡ÛË ·Ó·Î¿Ï˘„Â Ù·˘-Ùfi¯ÚÔÓ· ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈÎ‹ ÛÎ¤„Ë Î·È ÙÈ˜‰˘ÛÎÔÏ›Â˜ ÙÔ˘ ÌÂÙ·ÁÏˆÙÙÈÛÌÔ‡. ªÂ-Ù·ÊÚ¿˙ÔÓÙ·˜ ·˘Ù¿ Ù· ÎÂ›ÌÂÓ·, ÔπÏ‰Ô˘›ÓÔ˜ ·Ô‰›‰ÂÈ ÙÈ˜ Ï¤ÍÂÈ˜ Î·Ù¿Ê·-ÛÈ˜ Î·È ·fiÊ·ÛÈ˜ ˆ˜ pro-fessio/affirmatio, ·ÏÏ¿ ·fiÊ·-ÛÈ˜/·ÔÊ¿ÛÎˆ ÌÂÙ·ÊÚ¿˙ÔÓÙ·È ˆ˜sententia/dicere, Ô˘ ‰È·ÊÔÚÔÔÈÔ‡Ó·ÈÛıËÙ¿ ÙÔ ÓfiËÌ·. ™ÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ∫·-ÚfiÏÔ˘ ÙÔ˘ º·Ï·ÎÚÔ‡, ‰È·‰fi¯Ô˘ ÙÔ˘∫·ÚÏÔÌ¿ÁÓÔ˘, ÚfiÏÔ «ÂÏÏËÓÈÛÙ‹» ‰È·-‰Ú·Ì·Ù›˙ÂÈ Ô πˆ¿ÓÓË˜ ™ÎÒÙÔ˜ (810-70), Ô˘ ÁÔËÙÂ˘Ì¤ÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ Ì˘ÛÙÈ-ÎÈÛÌfi ÙÔ˘ „Â˘‰Ô-¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘ Û¯ÔÏ›·ÛÂ

ÙÔ «ÂÚ› ÙË˜ √˘Ú¿ÓÈ·˜ πÂÚ·Ú¯›·˜»,ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛÂ ÙË ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÙÔ˘πÏ‰Ô˘›ÓÔ˘, ÌÂÙ¤ÊÚ·ÛÂ fiÌˆ˜ Î·È ¤ÚÁ·ÙÔ˘ ª¿ÍÈÌÔ˘ √ÌÔÏÔÁËÙ‹ Î·È ÙÔ˘ °ÚË-ÁÔÚ›Ô˘ ¡‡ÛÛË˜.

∞ÎfiÌ· Î·È fiÙ·Ó ÂÍ¤ÏÈÂ Ë ÊÈÏÔÏÔÁÈ-Î‹ ·È‰Â›·, fiˆ˜ ÙËÓ ÂÓÓÔÔ‡ÛÂ Ë ·Ú-¯·ÈfiÙËÙ·, fiÙ·Ó ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ·Ú¯·›·ÎÂ›ÌÂÓ· ¯¿ıËÎ·Ó Î·È Ë ·Ú¯·›· ÁÏÒÛ-Û· ¤·„Â Ó· ‰È‰¿ÛÎÂÙ·È, ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi·ÏÊ¿‚ËÙÔ ‰È·Ù‹ÚËÛÂ ÙÔ Û˘Ì‚ÔÏÈÎfiÎ·È ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfi ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ΔÔ∞ Î·È ÙÔ ø, ÎÔÛÌÔ‡Û·Ó Ù· ÔÈÌ·ÓÙÈÎ¿·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓ·Ø Ù· Û˘Ì‚ÔÏÈÎ¿ ÁÚ¿ÌÌ·Ù·πÃ™ Ï¤ÎÔÓÙ·Ó ÛÙ· ‰È·ÎÔÛÌËÙÈÎ¿ ÌÔ-Ù›‚· ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÒÓ ‰·ÎÙ˘ÏÈ-‰ÈÒÓ Î·È ÙˆÓ ÛÙÂÌÌ¿ÙˆÓ. Δ· ÂÚÈıÒ-ÚÈ· ÙˆÓ ÂÈÚÔÁÚ¿ÊˆÓ ‰È·ÎÔÛÌÔ‡ÓÙ·Ó

‹ ÛËÌÂÈÒÓÔÓÙ·Ó ÌÂ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ ÊÚ¿-ÛÂÈ˜ Ô˘ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈ˙·Ó ÙËÓ ÈÂÚfiÙËÙ·ÙÔ˘ ÎÂÈÌ¤ÓÔ˘.

™ÙÔ˘˜ ÌÔÓ·ÛÙÈÎÔ‡˜ Î‡ÎÏÔ˘˜ Ù· ÂÏ-ÏËÓÈÎ¿ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ·Î·Ù·Ì¿¯ËÙË ¤ÏÍË,È‰›ˆ˜ ÛÂ fiÛÔ˘˜ ‰ÂÓ Ù· ÁÓÒÚÈ˙·Ó. OÛÔÈÙ· ÁÓÒÚÈ˙·Ó ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó fiÙÈ ÁÂ‡Ô-ÓÙ·Ó «ÈÂÚfi Ó¤ÎÙ·Ú». ¢ÂÓ Â›Ó·È Û¿-ÓÈÂ˜, ÛÙ· ÂÈÚfiÁÚ·Ê·, ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜Ó· ÂÈ‰ÂÈ¯ıÂ› Ë ÂÏÏËÓÔÌ¿ıÂÈ· ‹ Î¿-ÔÈ· ÂÏÏËÓÔÌ¿ıÂÈ·, Û‡Ì‚ÔÏÔ ÍÂ¯ˆÚÈ-ÛÙ‹˜ ·È‰Â›·˜ Î·È ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ¯Ú‹-ÛË˜ ÁÏˆÛÛ·Ú›ˆÓ, .¯. ChristianusAutisidorensis Episcopus egrapsi. √ÈÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜ ·˘Ù¤˜ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙÔ˘˜«Ì·Î·ÚÔÓÈÎÔ‡˜» ÛÙ›¯Ô˘˜ ÛÙÔÓ ¿Ì‚ˆ-Ó· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ (+ÌÂÙ¿ ÙÔ921) ‹ ÛÂ ÛÙ›¯Ô˘˜ ÙÔ˘ Ù‡Ô˘: Pantenumatira theu sodisse te pantes (=¶·Ú-ı¤ÓÂ Ì‹ÙÂÚ £ÂÔ‡, ÛÒÛÔÓ ¿ÓÙÂ˜) ÛÙËÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °¿ÏÏÔ˘ (980-1060).¶¿ÓÙˆ˜ ‰ÂÓ ¤ÏÂÈ·Ó Î·È ÔÈ ÂÏÏËÓfiÊˆ-ÓÔÈ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÔ›, ÂÚ·ÛÙÈÎÔ› ÁÈ·‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ ·fi Ù· ÌÔÓ·ÛÙÈÎ¿‹ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ· ÙË˜ ¢‡ÛË˜.¢ËÏÒÓÂÙ·È ¿Ú·ÁÂ Ô ÈÂÚ·fiÛÙÔÏÔ˜ÙˆÓ ™Ï¿‚ˆÓ, ªÂıfi‰ÈÔ˜, ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ-Î‹ ÛËÌÂ›ˆÛË ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙË˜ ªÔÓ‹˜ÙÔ˘ ƒ¿È¯ÂÓ·Ô˘: ª∂£√¢π√C, §∂√¡,π°¡∞Δπ√C; ™ÙËÓ ·‰ÂÏÊfiÙËÙ· ÙË˜›‰È·˜ ÌÔÓ‹˜ ÂÁÁÚ¿ÊÂÙ·È ¿ÓÙˆ˜ ¤Ó·˜EÏÏËÓ·˜, Ô πˆ¿ÓÓË˜ ºÈÏ¿Á·ıÔ˜ Ô˘

Ã O αυτοκρτο- ρας Oθων B' και η αυτοκρτειρα Θεοφαν σε ελε- φαντοστινη πα- ρσταση, β' μισ 10ου αι. Tα κε- μενα εναι γραμ- μνα στα ελληνι- κ και τα λατινι- κ. Παρσι, Mου- σεο Cluny.




·Ó‹ÎÂ ÛÙÔÓ Î‡ÎÏÔ ÙË˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·˜£ÂÔÊ·ÓÔ‡˜: Ioannes grecus;Placentine civitatis archiepiscopus.

™Â ÈÙ·ÏÈÎ¤˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÂÎÙfi˜ ÊÚ·ÁÎÈ-Î‹˜ ÂÈÚÚÔ‹˜, ÌÂ ¤ÓÙÔÓË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹Î·È, ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÓÔÚÌ·Ó‰ÈÎ‹ ·ÚÔ˘-Û›·, ÔÈ ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÂÈ˜ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤-ÓˆÓ ‹Ù·Ó ÚÔÛÊÈÏÂ›˜. √ ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ˜μÈ‚ÏÈÔıËÎ¿ÚÈÔ˜ (800-ÂÚ. 879) ·ÓıÔ-ÏfiÁËÛÂ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˘˜,ÌÂÙ¤ÊÚ·ÛÂ Û˘ÓÔ‰ÈÎ¤˜ Ú¿ÍÂÈ˜ Î·È ‚›-Ô˘˜ ·Á›ˆÓ, Î·È Û¯ÔÏ›·ÛÂ ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÂÈ˜¿ÏÏˆÓ. ΔÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒ-Ó·, Û¯ÔÏ‹ ÌÂÙ·ÊÚ·ÛÙÒÓ ÛÙË ¡Â¿Ô-ÏË ÂÈ‰ÈÎÂ‡ıËÎÂ ÛÙ· ·ÁÈÔÏÔÁÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂ-Ó·, ‰ÂÓ ·Ú¤ÏÂÈ„Â fiÌˆ˜ Ó· ÌÂÙ·ÊÚ¿-ÛÂÈ ÙÔ ª˘ıÈÛÙfiÚËÌ· ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó-‰ÚÔ˘.

ΔËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹ ÔÈ Á·Ì‹ÏÈÂ˜ ÛÙÚ·-ÙËÁÈÎ¤˜ ÙˆÓ °ÂÚÌ·ÓÒÓ Î·È ÙˆÓ μ˘˙·-ÓÙÈÓÒÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ, Ê¤ÚÓÔ˘Ó ÛÙË¢‡ÛË ÙË Û˘ÓÔ‰Â›· ÙË˜ £ÂÔÊ·ÓÔ‡˜ Î·ÈÌ·˙› ÙË˜ ÛÙÔÈ¯Â›· ÂÏÏËÓÔ-‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ∂ÙÛÈ, ÛÂ ÌÔÓ·ÛÙÈÎ¿ Î¤-

ÓÙÚ· Û˘ÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È ‚ÔËı‹Ì·Ù· ÁÈ·ÙË ÌÂÏ¤ÙË ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ, È‰›ˆ˜ ÏÂÈ-ÙÔ˘ÚÁÈÎÒÓ, ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ. ÃÚËÛÙÈÎ¿ ÎÂ›-ÌÂÓ·, fiˆ˜ Ô ¡·˘ÙÈÎfi˜ ¡fiÌÔ˜ ÙÔ˘∞Ì¿ÏÊÈ Ô˘ Û˘ÓÙ¿¯ıËÎÂ ÙÔ 1231,·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ÛÙ· ÂÏÏËÓÈÎ¿, ÂÓÒ ÔÈÂ·Ê¤˜ ÙˆÓ IÙ·ÏÒÓ ÂÌfiÚˆÓ ÌÂ ÙÔμ˘˙¿ÓÙÈÔ ˘Ô‚ÔËıÔ‡ÓÙ·È ·fi ÂÈ‰ÈÎ¿ÁÏˆÛÛ¿ÚÈ·. √ ºÚÂÈ‰ÂÚ›ÎÔ˜ μ’, ‚·ÛÈ-ÏÈ¿˜ ÙË˜ ™ÈÎÂÏ›·˜ Î·È ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ÙˆÓ °ÂÚÌ·ÓÒÓ, Â›¯Â ÙfiÛÔ «ÂÏÏËÓÔÔÈ-ËıÂ›» ÙfiÛÔ Ô˘, Î·Ù¿ ÙÔÓ Ì‡ıÔ, ·ÏÈ-Â‡ıËÎÂ Î¿ÔÙÂ ¤Ó· „¿ÚÈ Ô˘ Â›¯Â ÛÙ·ÛÏ¿¯Ó· ÙÔ˘ ¤Ó· ‰·ÎÙ˘Ï›‰È ÌÂ ÙÔfiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÁÚ·ÌÌ¤ÓÔ ÂÏÏËÓÈÎ¿.

H ¿ÏˆÛË Î·È Ë Ó¤· ¯Ú‹ÛËÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ

∏ ¿ÏˆÛË ÙË˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË˜·fi ÙÔ˘˜ §·Ù›ÓÔ˘˜ ÙÔ 1204 ÚÔÎ¿ÏÂ-ÛÂ ÙÚ·‡Ì· ÌÂÙ·Í‡ ÙˆÓ ‰‡Ô ÎfiÛÌˆÓ,ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÎÈ ·’ ·˘Ùfi ÙÔ˘ Û¯›ÛÌ·-

Õ O γιος Διονσιος ο Aρεο- παγτης, ο πρτος επσκοπος της Aθνας. Φλλο κδικα με ργα που αποδδονται μεν σε αυτν, χρονολογονται μως στον 5ο αι., και τα οποα επη- ρασαν τη Θεολογα των μ- σων χρνων σε Aνατολ και Δση. Aρχς του 15ου αι. Πα- ρσι, Λοβρο.

P Παρσταση του αγου Iωννη. Eυαγγλιο του Λ- ντισφαρν (698-721). H ελ- ληνικ λξη «γιος», γραμ- μνη με λατινικος χαρα- κτρες, μαρτυρε μεσογεια- κς επιρρος στην τεχνο-

τροπα του χειρογρφου.



ÙÔ˜. ΔÔ Ï·ÙÈÓÈÎfi ‚·Û›ÏÂÈÔ Ô˘ ÚÔ¤-Î˘„Â Ù·Â›ÓˆÛÂ ÙÔ˘˜ ∂ÏÏËÓÂ˜, Ù·-Â›ÓˆÛË Ô˘ ‰ÂÓ ÍÂ¤Ú·Û·Ó Ô‡ÙÂ ÌÂÙËÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÂÈ· ·ÏÈÓfiÚıˆÛË. Δ·Â·ÈÙÈÎ¿ Ù¿ÁÌ·Ù·, Ô˘ È‰Ú‡ıËÎ·Ó Ï›-ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË, ÂÈ‰fiıËÎ·ÓÛÙÔÓ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎfi ÚÔÛËÏ˘ÙÈÛÌfi√ÚıÔ‰fiÍˆÓ Î·È ªÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓˆÓ.

°È· Ó· ‰ÈÂ˘ÎÔÏ˘ÓıÂ› Ë ÈÂÚ·ÔÛÙÔ-Ï‹, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó Û¯ÔÏ¤˜ fiÔ˘ ‰È-‰¿ÛÎÔÓÙ·È ÂÏÏËÓÈÎ¿, ·Ú·‚ÈÎ¿ Î·ÈÂ‚Ú·˚Î¿. ∏ ÂÏÏËÓÔÌ¿ıÂÈ· ÁÈÓfiÙ·ÓÙÒÚ· ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÙË˜ ËÁÂÌÔÓ›·˜ ÙË˜ ¢‡-ÛË˜. ΔÔ 1311, Ô ¿·˜ ∫Ï‹ÌË˜ ∂’ ˙Ë-Ù¿ ·fi Ù· ÌÂÁ¿Ï· ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈ· Ó·È‰Ú‡ÛÔ˘Ó ¤‰ÚÂ˜ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ, ·Ú·‚È-ÎÒÓ, Â‚Ú·˚ÎÒÓ Î·È Û˘ÚÈ·ÎÒÓ, ·ÏÏ¿‰ÂÓ ÂÈÛ·ÎÔ‡ÂÙ·È. ™ÙÔ ¶·Ú›ÛÈ, Ô £ˆ-Ì¿˜ ∞ÎÈÓ¿ÙË˜ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙÈ˜ Î·Ù¿Ï¤ÍË ·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈÎ¤˜ ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÂÈ˜ ÙÔ˘°Ô˘ÏÈ¤ÏÌÔ˘ ÙË˜ ª¤ÚÌÂÎÂ, Ô˘ Â›¯Â¯ÚËÌ·Ù›ÛÂÈ Â›ÛÎÔÔ˜ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘. M¤-Û· ÛÙÔ ÁÂÓÈÎfi ÎÏ›Ì· ‰˘ÛÈÛÙ›·˜ ÚÔ˜ÙÔ˘˜ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ Î·È Ù· ÂÏÏËÓÈÎ¿,

Ô˘ ¯ÚËÛ›ÌÂ˘·Ó ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·-ÛÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ √ÚıÔ‰fiÍˆÓ, ÔÈ Û¯ÔÏ·-ÛÙÈÎÔ› ‰ÂÓ ı· ÂÓ‰È·ÊÂÚıÔ‡Ó ÔÙ¤ ÁÈ·Ù· ÂÏÏËÓÈÎ¿.

™ÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, fiÌˆ˜, Ô ÊÚ·ÁÎÈÛÎ·-Ófi˜ ƒÔ‚¤ÚÙÔ˜ °ÎÚÔÛÂÙ¤Ù ÌÂÙ·ÊÚ¿˙ÂÈ,Í·Ó¿, „Â˘‰Ô-¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ ∞ÚÂÔ·Á›ÙË,πˆ¿ÓÓË ¢·Ì·ÛÎËÓfi Î·È ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË.√ Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ °ÎÚÔÛÂÙ¤Ù, ƒÔÁ‹ÚÔ˜μ¿ÎˆÓ, ·Ï·Èfi˜ ÛÔ˘‰·ÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ·ÚÈ-ÛÙÔÙÂÏÈÛÌÔ‡ ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ, ÂÈ‰ÈÒÎÂÈÙËÓ ÎÏËÚÔÓÔÌ›· ÙË˜ ·Ú¯·›·˜ ÛÔÊ›·˜ÌÂ ÙËÓ ¿ÌÂÛË ÚfiÛ‚·ÛË ÛÙ· ÚˆÙfi-Ù˘· ÎÂ›ÌÂÓ·. ™ÙÔ ªÂ›˙ÔÓ EÚÁÔ ÙÔ˘,˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ fiÙÈ «Ë ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎ‹ Â›Ó·È··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· ÙË ‰ÈfiÚıˆÛË ÙˆÓ·Ó·Ú›ıÌËÙˆÓ Ï·ıÒÓ Ô˘ ÂÚÈ¤¯Ô˘ÓÙ· ıÂÔÏÔÁÈÎ¿ Î·È ÊÈÏÔÛÔÊÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂ-Ó·... Î·È ÂËÚÂ¿˙Ô˘Ó ÙÔ ÓfiËÌ·... ·Îfi-Ì· Î·È ÙË˜ μ›‚ÏÔ˘» Î·È ÂÈÙ›ıÂÙ·ÈÛÙÔÓ ÎÏ‹ÚÔ, Ô˘ Ë ¿ÁÓÔÈ¿ ÙÔ˘ ‰ÂÓÂ¤ÙÚÂÂ ÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË ÛÙÔÈ¯ÂÈˆ-‰ÒÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ Î·È Â‚Ú·˚ÎÒÓ ÊÚ¿ÛÂ-ˆÓ ÛÙ· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ·. ªÔ-

ÚÔ‡ÌÂ ¿Ú·ÁÂ Ó· ·Ô‰ÒÛÔ˘ÌÂ ·˘Ù‹ÙËÓ ¿ÁÓÔÈ· ÛÂ Û˘ÓÂÈ‰ËÙ‹ ÚÔÛ¿ıÂÈ·Ó· ·ÔÎÏÂÈÛıÂ› Ô,ÙÈ‰‹ÔÙÂ ÌË Ï·ÙÈÓÈ-Îfi ·fi ÙÔ ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· ÙË˜ ‰˘ÙÈÎ‹˜∂ÎÎÏËÛ›·˜;

«¶ÚÒÙÔ˜ Ô˘Ì·ÓÈÛÌfi˜»

™ÙËÓ Â˘Úˆ·˚Î‹ ÂÚÈÊ¤ÚÂÈ·, ÙËÓ ∫¿-Ùˆ πÙ·Ï›· Î·È ÙË ™ÈÎÂÏ›·, Ë ‰˘Ó·ÛÙÂ›·ÙˆÓ Ãfi¯ÂÓÛÙ·Ô˘ÊÂÓ Â›¯Â ‹‰Ë ‰ËÌÈ-

Ô˘ÚÁ‹ÛÂÈ ·Ú¿‰ÔÛË ÛÙË ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛËÂÏÏËÓÈÎÒÓ Î·È ·Ú·‚ÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ.√È ‰È¿‰Ô¯Ô› ÙÔ˘˜, Ô›ÎÔÈ ÙˆÓ ∞Ó‰ÂÁ·-‚ÒÓ Î·È ∞Ú·ÁfiÓ·˜, ÙËÓ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·ÓÌÂÙ·ÊÚ¿˙ÔÓÙ·˜ È·ÙÚÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ· ÙÔ˘°·ÏËÓÔ‡ Î·È ÙÔ˘ πÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡corpus. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÔÈ ∫·Ù·Ï·ÓÔ›,Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙ· Â‰¿ÊË ÙÔ˘ μ˘˙·-ÓÙ›Ô˘ Î·È ÚÔÂÙÔ›Ì·˙·Ó ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙË-ÛË ÙË˜ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, «·Ó·Î·Ï‡ÙÔ˘Ó»ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, Û˘ÏÏ¤ÁÔ-ÓÙ·˜ ¤ÚÁ· Ù¤¯ÓË˜ Î·È ÌÂÙ·ÊÚ¿˙ÔÓÙ·˜£Ô˘Î˘‰›‰Ë, ¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔÓ‚˘˙·ÓÙÈÓfi πˆ¿ÓÓË ∑ˆÓ·Ú¿.

∏ «·Ó·Î¿Ï˘„Ë» ÙˆÓ ÂÏÏËÓfiÁÏˆÛ-ÛˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È, ‚¤‚·È·, ÌÂÙËÓ ÔÏÈÙÈÎ‹ ÙË˜ «EÓˆÛË˜» ÙˆÓ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ, Ô˘ ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È ·fi ÙËÓ

·ÈÎ‹ ·˘Ï‹ ÛÙËÓ ∞‚ÈÓÈfiÓ (1309-77).ΔÔ 1339, Ô μ·ÚÏ·¿Ì ∫·Ï·‚Úfi˜, ËÁÔ‡-ÌÂÓÔ˜ Î·È ‰¿ÛÎ·ÏÔ˜, Ù·Í›‰Â„Â ÛÙËÓ∞‚ÈÓÈfiÓ, ·fi fiÔ˘ Â¤ÛÙÚÂ„Â ÙÔ1342 ˆ˜ ‰¿ÛÎ·ÏÔ˜ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ,·ÌÂÈ‚fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ·ÈÎ‹ ÎÔ‡ÚÈ·.ªÂÙ·Í‡ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÙÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ¤Ó· ‰È¿ÛËÌÔ fiÓÔÌ·, Ô ¶ÂÙÚ¿Ú¯Ë˜.

√ ¶ÂÙÚ¿Ú¯Ë˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÈ ÙË ‰˘ÙÈÎ‹ÂÚÈÊÚfiÓËÛË ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ EÏÏËÓÂ˜ ÌÂÙËÓ ·ÂÚÈfiÚÈÛÙË ·Á¿Ë ÁÈ· Ù· ÂÏÏË-ÓÈÎ¿. Δ· ·Á¿ËÛÂ ÂÂÈ‰‹ Ù· ¯ÚÂÈ·˙fi-Ù·Ó ÁÈ· Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÂÈ Ù· ÎÏ·ÛÈÎ¿ Ï·-ÙÈÓÈÎ¿ Î·È Â›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· Ù· ÌÂÏÂÙ¿·fi ÁÏˆÛÛ¿ÚÈ·. ¢È‰¿¯ıËÎÂ ÂÏÏËÓÈÎ¿·fi ÙÔÓ μ·ÚÏ·¿Ì Î·È ‰›‰·ÍÂ Ï·ÙÈÓÈÎ¿ÛÂ EÏÏËÓÂ˜ ·ÂÛÙ·ÏÌ¤ÓÔ˘˜. ΔËÓ ÂÔ-¯‹ ÙÔ˘ ·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈÛÌÔ‡, Ô ¶ÂÙÚ¿Ú¯Ë˜

ÌÂÏ¤ÙËÛÂ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È ÛÙË ‚È‚ÏÈÔı‹-ÎË ÙÔ˘ ‰È¤ıÂÙÂ ¤Ó· Ï·ÙˆÓÈÎfi ¯ÂÈÚfi-ÁÚ·ÊÔ. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ·¤ÎÙËÛÂ Î·È Ù·ÔÌËÚÈÎ¿ ¤Ë, Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó·‰È·‚¿ÛÂÈ Î·È ÙË ÌÂÙ¿ÊÚ·Û‹ ÙÔ˘˜ ·Ó¤-ıÂÛÂ ÛÙÔÓ §ÂfiÓÙÈÔ ¶ÈÏ¿ÙÔ, Ì·ıËÙ‹Â›ÛË˜ ÙÔ˘ μ·ÚÏ·¿Ì. √ ÏfiÁÈÔ˜ μÔÎÎ¿-ÎÈÔ˜, Î·ÁÎÂÏ¿ÚÈÔ˜ ÙË˜ fiÏË˜ ÙË˜ºÏˆÚÂÓÙ›·˜, ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ Ó· ‰ÈÔÚÈÛıÂ›ˆ˜ ‰¿ÛÎ·ÏÔ˜ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ Ô §Âfi-ÓÙÈÔ˜. ¶·Ú¿ ÙËÓ Î·Ù¿ Ï¤ÍË ÌÂÙ¿ÊÚ·-ÛË, Ô˘ ·ÏÏÔ›ˆÓÂ Î·È Ù· Ï·ÙÈÓÈÎ¿ Î·ÈÙÔ ÚˆÙfiÙ˘Ô, Ô OÌËÚÔ˜ ¤Ì·ÈÓÂ ÛÙË‰˘ÙÈÎ‹ ·Ú¿‰ÔÛË.

ΔÔ 1397, ÙÔÓ §ÂfiÓÙÈÔ ¶ÈÏ¿ÙÔ ‰È·‰¤-¯ÂÙ·È Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÏfiÁÈÔ˜ ª·ÓÔ˘‹ÏÃÚ˘ÛÔÏˆÚ¿˜, Ô˘ ¤Êı·ÛÂ ÛÙËÓ πÙ·-Ï›· ÌÂÙ·Ê¤ÚÔÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·-ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÂÏÏËÓÈÎ¿ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê·. ∏‰È‰·ÛÎ·Ï›· ÙÔ˘ ÛÙË ºÏˆÚÂÓÙ›· Î·È·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙËÓ ¶·‚›· Î·È ÙÔ ªÈÏ¿ÓÔ·ÓÔ›ÁÂÈ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙËÓ Ô˘Ì·ÓÈÛÙÈ-Î‹ ·È‰Â›· ÛÙËÓ πÙ·Ï›·.

™ÙÈ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 15Ô˘ ·È., Ô √˘Ì·ÓÈ-ÛÌfi˜ Â›¯Â Ï¤ÔÓ ‰ÚÔÌÔÏÔÁËıÂ› ÂÓÒ ÔÈÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜ ÁÈ· ÙËÓ EÓˆÛË ÙˆÓ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ¿Ì‚Ï˘Ó·Ó ÙÈ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ÙÔ˘μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ÌÂ ÙËÓ ·ÈÎ‹ ∂˘ÚÒË. ∏·ÔÙ˘¯›· ÙˆÓ ÚÔÛ·ıÂÈÒÓ Î·È Ô·Ó·ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ Ù¿ÛÂˆÓ Î·Ù¿ÙË ªÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË Î·È ÙËÓ ∞ÓÙÈ-ÌÂ-Ù·ÚÚ‡ıÌÈÛË Â›Ó·È ·ÎfiÌË Ì·ÎÚÈ¿.

H O Mανουλ Xρυσο- λωρς (περ. 1350- 1415), απ τους πρ- τους Eλληνες που δδα- ξαν τα Eλληνικ στη Φλωρεντα. Πορτρτο του ζωγρφου Διονσι- ου Tσκου (19ος αι.).Συλλογ του Πανεπι- στημου Aθηνν.

Documents

BYZANTINOI KAI APXAIOTHTA