14
กรณีศึกษาออกแบบผลิตภัณฑ์จากเศษไม้เหลือใช้ในอุตสาหกรรมแปรรูปไม้ เพื่อส่งเสริมงานตกแต่งทางสถาปัตยกรรม ธนกร นิรันดร์นุต 1* และ รัฐไท พรเจริญ 2 Case study and Design waste residues from the Wood Processing Industry to the enhancement of Architecture Tanakorn Nirunnoot 1* and Ratthai Porncharoen² 1* นักศึกษาปริญญาโทสาขาวิชาออกแบบผลิตภัณฑ์ ภาควิชาออกแบบผลิตภัณฑ์บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร 2 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ประจําคณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร 1* Master of Education Program in Product Design, Department of Product Design Graduate School, Silpakorn University Asst.Prof,Faculty of Decorative Arts, Silpakorn University * Corresponding author. E-mail: [email protected] _____________________________________________________________________________________________ บทคัดย่อ งานวิจัยนี้เป็นการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่นําเศษไม้เหลือใช้จากโรงงานอุตสาหกรรมแปรรูปไม้มาใช้ให้เกิดคุณค่าทาง ทรัพยากรธรรมชาติมากยิ่งขึ้น โดยมีจุดประสงค์ 1.ศึกษาเศษไม้เหลือใช้จากการผลิตเพื่อนํากลับมาใช้ทําผลิตภัณฑ์ในงาน สถาปัตยกรรม 2. ออกแบบวัสดุจากเศษไม้เหลือใช้จากโรงงานแปรรูปไม้สร้างเป็นต้นแบบและทดสอบวัสดุ 3.ประเมินผลความพึ่ง พอใจจากผลิต ภัณฑ์ต้นแบบ ซึ่งแนวทางการออกแบบจะใช้กระบวนนํากลับมาใช้ใหม(Reuse) เพื่อให้ใช้พลังงานในการผลิตน้อย ที่สุดและเพื่อให้การบริหารจัดการเศษไม้ในโรงงานเป็นไปได้อย่างสมบูรณ์ จึงต้องศึกษาระบบการจัดการภายในองค์กรนั้นโดยตรง จึงได้เลือกกรณีศึกษาโรงงานอุตสาหกรรมแปรรูปไม้ขนาดกลางประเภท วงกบ ประตู หน้าต่าง บริษัทสยามวู้ดเท็ค จํากัด (Siam Woodtech Co., Ltd) เพื่อสํารวจกระบวนการผลิตในองค์กร ทั้งขั้นตอนการผลิต อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักรที่ใช้ในโรงงาน การบริหารจัดการเศษไม้เหลือใช้ เป็นต้น นํามาวิเคราะห์หาข้อจํากัดในการออกแบบและแนวคิดที่สามารถเป็นไปได้ในการ ออกแบบในบริบทของกรณีศึกษาที่ตั้งไวโดยทําแบบร่างจากแนวคิดเบื้องต้นเพื่อนําเสนอต่อผู้ทรงคุณวุฒิด้านออกแบบ 3 ท่าน แสดงข้อเสนอแนะอย่างอิสระ เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบต่อไป จากการพัฒนาผลิตภัณฑ์ซึ่งผ่านความคิดเห็น จากที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์จนเป็นผลิตภัณฑ์ต้นแบบ หลังจากนั้นจึงทําแบบสอบถามสํารวจความพึงพอใจจากกลุ่มผู้เชี่ยวชาญด้าน การออกแบบและกลุ่มผู้บริโภคงานออกแบบตกแต่งมาเป็นผู้ประเมิน 20 ท่านในงานทั้ง 3 แบบ ซึ่งได้แกม่านไม้ที่พับปรับได้ โคม ไฟไม้ที่ติดผนังที่พับปรับได้และโคมไฟไม้ตั้งพื้นพับปรับได้โดยผลการศึกษาความพึงพอใจในภาพรวมทั้งหมดของผลิตภัณฑ์พบว่า กลุ่มผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบให้ความพึงพอใจในระดับมาก ( = 2.63, SD.=051) และกลุ่มผู้บริโภคงานออกแบบตกแต่งมี ความพึงพอใจในระดับปานกลาง ( = 2.49, SD.=0.55) คําสําคัญ : เศษไม้เหลือใช้ การแปรรูปเศษไม้ เศษไม้เหลือใช้ในอุตสาหกรรมแปรรูป ABSTRACT This research has objectives that are to study and design products by using waste remain materials from wood processing industry to achieve maximum benefits. The first objective of this research is to study and develop waste residues to be functional and beneficial to architectural purposes. In addition, this research focuses on creating new materials or new products from pieces of waste wood which are left after production processes. Lastly, a satisfaction survey will be used to evaluate the final result of this research. Concept design of the project has an emphasizes on reuse process in order to reduce energy consumption as much as possible during production processes. Accurately managing production of the product, the researcher is required to understand actual systems of wood industry. Therefore, a medium wood industry named Siam Woodtech Co.,Ltd has been chosen to be a case study for this research. The researcher chose X X

Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

กรณศกษาออกแบบผลตภณฑจากเศษไมเหลอใชในอตสาหกรรมแปรรปไม เพอสงเสรมงานตกแตงทางสถาปตยกรรม

ธนกร นรนดรนต1* และ รฐไท พรเจรญ2

Case study and Design waste residues from the Wood Processing Industry to the enhancement of Architecture

Tanakorn Nirunnoot1* and Ratthai Porncharoen² 1*นกศกษาปรญญาโทสาขาวชาออกแบบผลตภณฑ ภาควชาออกแบบผลตภณฑบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร 2 ผชวยศาสตราจารย ประจาคณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร 1*Master of Education Program in Product Design, Department of Product Design Graduate School, Silpakorn University Asst.Prof,Faculty of Decorative Arts, Silpakorn University * Corresponding author. E-mail: [email protected] _____________________________________________________________________________________________

บทคดยอ

งานวจยนเปนการออกแบบผลตภณฑทนาเศษไมเหลอใชจากโรงงานอตสาหกรรมแปรรปไมมาใชใหเกดคณคาทางทรพยากรธรรมชาตมากยงขน โดยมจดประสงค 1.ศกษาเศษไมเหลอใชจากการผลตเพอนากลบมาใชทาผลตภณฑในงานสถาปตยกรรม 2. ออกแบบวสดจากเศษไมเหลอใชจากโรงงานแปรรปไมสรางเปนตนแบบและทดสอบวสด 3.ประเมนผลความพงพอใจจากผลต ภณฑตนแบบ ซงแนวทางการออกแบบจะใชกระบวนนากลบมาใชใหม (Reuse) เพอใหใชพลงงานในการผลตนอยทสดและเพอใหการบรหารจดการเศษไมในโรงงานเปนไปไดอยางสมบรณ จงตองศกษาระบบการจดการภายในองคกรนนโดยตรง จงไดเลอกกรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมแปรรปไมขนาดกลางประเภท วงกบ ประต หนาตาง บรษทสยามวดเทค จากด (Siam Woodtech Co., Ltd) เพอสารวจกระบวนการผลตในองคกร ทงขนตอนการผลต อปกรณ เครองมอ เครองจกรทใชในโรงงาน การบรหารจดการเศษไมเหลอใช เปนตน นามาวเคราะหหาขอจากดในการออกแบบและแนวคดทสามารถเปนไปไดในการออกแบบในบรบทของกรณศกษาทตงไว โดยทาแบบรางจากแนวคดเบองตนเพอนาเสนอตอผทรงคณวฒดานออกแบบ 3 ทาน แสดงขอเสนอแนะอยางอสระ เพอประโยชนในการพฒนาผลตภณฑตนแบบตอไป จากการพฒนาผลตภณฑซงผานความคดเหนจากทปรกษาวทยานพนธจนเปนผลตภณฑตนแบบ หลงจากนนจงทาแบบสอบถามสารวจความพงพอใจจากกลมผเชยวชาญดานการออกแบบและกลมผบรโภคงานออกแบบตกแตงมาเปนผประเมน 20 ทานในงานทง 3 แบบ ซงไดแก มานไมทพบปรบได โคมไฟไมทตดผนงทพบปรบไดและโคมไฟไมตงพนพบปรบไดโดยผลการศกษาความพงพอใจในภาพรวมทงหมดของผลตภณฑพบวา กลมผเชยวชาญดานการออกแบบใหความพงพอใจในระดบมาก ( = 2.63, SD.=051) และกลมผบรโภคงานออกแบบตกแตงมความพงพอใจในระดบปานกลาง ( = 2.49, SD.=0.55) คาสาคญ : เศษไมเหลอใช การแปรรปเศษไม เศษไมเหลอใชในอตสาหกรรมแปรรป

ABSTRACT

This research has objectives that are to study and design products by using waste remain materials from wood processing industry to achieve maximum benefits. The first objective of this research is to study and develop waste residues to be functional and beneficial to architectural purposes. In addition, this research focuses on creating new materials or new products from pieces of waste wood which are left after production processes. Lastly, a satisfaction survey will be used to evaluate the final result of this research. Concept design of the project has an emphasizes on reuse process in order to reduce energy consumption as much as possible during production processes. Accurately managing production of the product, the researcher is required to understand actual systems of wood industry. Therefore, a medium wood industry named Siam Woodtech Co.,Ltd has been chosen to be a case study for this research. The researcher chose

X

X

Page 2: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

three specific products, which are a wooden curtain, a wall lamp, and a floor lamp, and studied them thoroughly in order to analyse conditions and probabilities of product design. Keywords: scrap wood wood scraps reuse manufacturers wooden scrap

บทนา

ในยคอตสาหกรรมขยายตว มการใชทรพยากรเปนจานวนมากในการนามาแปรรป เพอใชผลตเปนผลตภณฑตางๆมากมาย ปจจบนมการเปลยนแปลงของโลกเกดปญหาทางสงแวดลอม นนคอภาวะโลกรอน (Global Warming) ซงเปนสาเหตของภยพบตทางธรรมชาต และทวความรนแรงขน ความตระหนกในเรองสงแวดลอมนทาใหมนษยเกดความสนใจในการแกปญหา โดยวธลดการใช(Reduce) นากลบมาใชซา (Reuse) และการแปรสภาพเพอนามาใชใหม (Recycle)

นวตกรรมหรอเทคโนโลยมผลชวยในการลดการใชทรพยากรทางธรรมชาตลง โดยนาวตถดบเหลอใชจากการทาเกษตรกรรม และมการนาวตถดบทเหลอจากโรงงานทางอตสาหกรรมตางๆนน ผานกระบวนการแปลงสภาพใหม (Recycle) เพอนากลบมาใชซา หรอวสดบางอยางนามาแปลงสภาพเกดเปนวสดทดแทนขน หนงในหลายวตถดบทนามาใชมากกคอวสดทมาจากเศษไมทเหลอจากการแปรรปทางอสาหกรรม ไมวาจะเปนขเลอย เศษไม หรอไมทไมสารารถนามาแปรรปได จงนามาผานกระบวนการแปลงสภาพจนเปนวสดใหมเชน แผน Particle board, MDF, OSB เปนตน

ภาพ 1 แผนผงแสดงปรมาณพลงงานทใชเพอการแปรรปวสดตางๆ

ซงวธเหลานตองผานขนตอนตางๆหลายขนตอน อกทงยงตองใชทงสารเคม พลงงานจากเครองจกรในการผลต ซงในวธ

ดงกลาวเปนการลดปรมาณการใชทรพยากรไมลงได แตกลบตองใชพลงงานในการแปรรปอกหลายขนตอน จงเลงเหนจดทจะสามารถเพมทางเลอกในการแปลงสภาพจากวสดเหลอใช (Recycle) ทจะมงเนนการใชพลงงานในการแปรรปใหนอยลง โดยนาเศษชนสวนไมจากโรงงานแปรรปไม ทมปรมาณวสดเหลอใชประมาณ10%จากปรมาณการแปรรป เพอใชในงานทงสถาปตยกรรมและตกแตงภายใน เชน เฟอรนเจอร ประต วงกบ หนาตาง การขนรปของชนสวนตางๆในงานจะเหลอชนสวนทมาจากการตดมม ตดสวนโคง หรอการฉลลายตางๆ ซงเปนชนสวนทสามารถนามาใชประโยชนไดมากกวาการแปรสภาพเปนวสดทดแทน

Page 3: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

เศษไมจากโรงงานแปรรปเหลานจะเปนไมเนอแขง เชน ไมสก ไมตะเคยนทอง ไมแดง ไมมะคา เปนตน ซงเปนไมทมคณสมบตทด นยมใชในการออกแบบเครองเรอน พน ผนง ประต หนาตาง ดวยส ลวดลาย และลกษณะเนอไมมความสวยงาม ฉะนนการออกแบบผลตภณฑจากเศษไมแปรรปจะเปนการใชวตถดบเหลานใหมมลคาเพมมากยงขน โดยใชหลกโมดลาร (Modular) ซงเหมาะกบการใชชนสวนจากเศษไมมาผลตในอตสาหกรรม และมการใชวสดรวมทหาไดงายทาใหเกดความนาสนใจและสามารถนาไปดดแปลงในหลายรปทรง เพอนาไปใชสอยในงานตกแตงทางสถาปตยกรรม ซงในการผลต ประต หนาตางไม เปนอตสาหกรรมทสงเสรมงานทางดานสถาปตยกรรมอยแลว

ในงานสถาปตยกรรม ไมมบทบาทหลายดาน เชน ความงามในแบบธรรมชาต และคณสมบตเฉพาะตวตางๆ ไมจงยงเปนวสดทใชในการออกแบบตกแตงจนถงปจจบน ดวยเศษไมจากโรงงานประเภทประต หนาตาง ทาใหเหนถงแนวทางสงเสรมการออกแบบอาคารใหมความนาสนใจมากขน จากชองเปดของอาคารทเปนการเชอมโยงพนท ทงการสญจรและการมองเหนระหวางภายนอกกบภายใน การออกแบบชองเปด (void)ในงานสถาปตยกรรมมความสาคญทงในแงสนทรภาพ และทางกายภาพ ซงหลกเกณฑหนงในการออกแบบอาคารทมคณภาพในการอยอาศยทดจะตองมการระบายอากาศทด รบแสงธรรมชาตไดด สงเหลานสามารถควบคมไดจากการออกแบบชองเปดทงสน

ภมประเทศของไทยอยในเขตรอนชน ซงภมอากาศจะแสงแดดทแรงตลอดป มฝนตกชกในหนาฝน ดงนนสถาปตยกรรมประเภทบานพกอาศยเดยวสวนใหญมกมการออกแบบสวนทชวยปองกนแสงแดดททาใหเกนความรอนเขาภายในอาคาร และนาฝนททาใหเกดความชนตอตวอาคาร ระแนงไม เปนวธการหนงทชวยในการลดแสงแดดทเขาสอาคารได โดยไมทบจนเกนไป ดเขากบธรรมชาตไดด จงเปนทนยมในงานออกแบบสถาปตยกรรม ในดานความสวยงามและเปนประโยชนตอตวอาคาร รวมไปถงงานตกแตงภายใน ซงใชมานประเภทตางๆ เปนตวกนแสงแดดในบรเวณชองเปด หนาตาง จงเลงเหนถงการเชอมโยงการออกแบบผลตภณฑจากเศษไมกบงานออกแบบทางสถาปตยกรรม

วตถประสงคของงานวจย 1. ศกษาเศษไมเหลอใชจากการผลตเพอนากลบมาใชทาผลตภณฑในงานสถาปตยกรรมภายใน กรณศกษาโรงงาน บรษทสยาม

วดเทค จากด 2. ทดสอบวสดและผลงานออกแบบจากเศษไมเหลอใชในอตสาหกรรมแปรรปไมเพอสรางตนแบบ 3. ประเมนผลความพงพอใจจากผลตภณฑตนแบบทสราง

ขนตอนการดาเนนงานวจย เกบรวบรวมขอมลจากแหลงตาง ๆ 1. ขอมลปฐมภม - โดยการสมภาษณผประกอบการธรกจโรงงานอตสาหกรรมแปรรปไม ดานการบรหารจดการไมในโรงงาน ชนดไม และปรมาณเศษไมเหลอใชจากการผลต

Page 4: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

ภาพ 2 แผนผงแสดงปรมาณของเศษไมและขนาดของเศษไม

- โดยการสารวจระบบการผลตภายในโรงงานแปรรปไม เครองมอ เครองจกรทใช ขนตอนการผลตวงกบ ประต หนาตาง ลกษณะรปทรง ขนาดเศษไมตางๆทเหลอจากการผลต เพอนามาใชเปนเงอนไขในการออกแบบ

ภาพ 3 การลงพนทโรงงานไม สารวจลกษณะของเศษไมทเหลอใชจากการแปรรป ทมา : ธนกร นรนดรนต สถานท บรษทสยามวดเทค จากด

Page 5: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

โดยไมทใชในแตละสวนของประต จะเหลอเปนเศษไมอยางนอยประมาณ รอยละ 10 ของไมทใชในหนงบาน ขนอยกบการบรหารจดการเรองการสงไมจากโรงเลอยใหเหมาะสมกบแบบทตองผลต

- โดยการสอบถามผเชยวชาญดานไม (ชางไม) ถงความเปนไปไดในการผลต ในรปแบบตางๆ ขอจากดในการผลตทสงผลตอการออกแบบ ทงดานเครองมอ อปกรณทม รวมถงขอจากดดานความอนตรายในการทางาน

ภาพ 4 การลงพนทโรงงานไม สารวจขนาดของเศษไมทเหลอใชจากการแปรรป

- นาขอมลไปสอบถามผทรงคณวฒดานการออกแบบ (ประเมนปรกษาเชงคณภาพ)

ภาพ 5 ศกษาความเปนไปไดในการออกแบบ ในรปทรงตางๆ

Page 6: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

2. ขอมลทตยภม - จากการศกษาขอมลจากหนงสอ, เอกสาร, นตยสาร, และอนเตอรเนต เชน ประโยชนของไม คณสมบตตางๆ ศกยภาพใน

การออกแบบผลตภณฑจากไม

ภาพ 6 ศกษาขอมลการวเคราะหของผประกอบการ

ทมา ตอบโจทย AEC : สองวกฤตควาโอกาศใหธรกจ “เฟอรนเจอรไม”กบจรวฒน ตงกจงามวงศ แหงแบรนด DEESAWAT (เขาถงเมอ 10 ตลาคม 2556 เขาถงโดย: http://www.tcdcconnect.com/content/detail.php?ID=560&sphrase_id=) - จากการศกษาขอมลจากหนงสอและอนเตอรเนต เรองการออกแบบผลตภณฑจากเศษไมเหลอใช - ศกษาการตกแตงงานดานสถาปตยกรรมทงภายนอก และภายใน

3. สงเคราะหขอมล เพอจะไดนาไปใชในการสรางแนวความคดในการออกแบบ จากขอมลทไดมานาขอมลทไดมาสรปแนวทางและ

ดาเนนการออกแบบผลตภณฑเพอใหมความเหมาะสมกบโครงการ โดยอางองจากขอมลทไดทาการศกษามาในเบองตน เพอใหบรรลเปาหมายของโครงการ

4. ขนตอนการออกแบบและพฒนาแบบ จากการศกษาขอมลจากโรงงานการผลต เหนขอจากดและทศทางในการออกแบบจงมแนวคดในการออกแบบโดยใช

แนวคด (Concept) ของการพบ (Folding) มาใชในการออกแบบเนองจากทาใหเกดประโยชนใชสอย (Function) การเคลอนไหว (Movement) การปรบเปลยนรปแบบ (Transform) โดยกายภาพของการพบจะเปนการนาแผนไมแตละชนมาเชอมตอกน ซงสอดคลองกบการนาเศษไมทยอมมขนาดเลกอยแลวมาแปรรปใหม

Page 7: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

ภาพ 7 แสดงแนวคด (Concept) ในการออกแบบ

จากการทดลองศกษาจงไดลกษณะในแบบท 2 เนองจากชนสวนแตละชนมขนาดและรปทรงทเหมาะสมในการใชเศษไมมาแปรรป และเมอพบปรบเปลยนรปทรง สามารถเกบชนสวนแตละชนเขาดวยกนไดพอดโดยไมสญเสยพนทหรอมชองวางเหลออย จงนาแนวคดในรปแบบนมาใชในการพฒนาตนแบบตอไป

4.1 แบบรางครง ท 1 ภาพจาลองและแบบจาลองเพอศกษา และพฒนาแบบ

ภาพ 8 แบบรางของชนสวนตางๆในการประกอบตามลวดลาย (Pattern) ตามรปแบบทศกษา

1 2 3 

4 5 6 

Page 8: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

4.2 นาแบบรางครงท1 ไปทาการทดสอบแบบจากผทรงคณวฒ 1.)ดานออกแบบผลตภณฑ 2.)ดานสถาปตยกรรม 3.)ดานการตลาด 4.)ดานผประกอบการ รวม 5 ทาน โดยเสนอแนวคดทางการออกแบบ ประโยชนใชสอยจากการเชอมตอแผงไมใหเกดดารพบ และเคลอนไหวได และสามารถนาไปใชประโยชนในงานสถาปตยกรรมลกษณะใดบาง

4.3 แบบรางครงท 2 พฒนาแกไขจากแบบรางครง ท 1 และพฒนาแบบ 4.4 ทาหนแบบจาลองเพอดความเปนไปไดในดานตางๆเชน การรบนาหนก ลวดลายมต และชองแสงทเกดขนจากการเชอมตอกน

ภาพ 9 แสดงการทดสอบแรงดงทเกดขนในการใชสอย

4.5 สรปผลทาตนแบบและนาเสนอขอมลกรรมวธการผลต

ภาพ 10 แสดงการนาแนวคดมาออกแบบ และพฒนาแบบจากรปทรง ขนาด และวสดรวม 4.6 ขนตอนการจดทาตนแบบ 4.7 เขยนแบบเพอทาตนแบบ

Page 9: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

 

ภาพ 11 ขนตอนการผลตโดยการตดชนสวนตางๆ ทมผลตอลายไมทเกดขน 5. จดทาตนแบบ

ภาพ 12 แสดงลกษณะของการตอไมทพบเกบไดสรางลายของผลตภณฑตนแบบ ทดสอบตนแบบ 1.ผวจยไดใชเครองมอในการวจยเปน ผลตภณฑตนแบบ (Prototype) โดยในขนตอนทออกแบบไดใชการวเคราะหขอมลจากโรงงานแปรรปไมในกรณศกษา ซงออกมาเปนรปทรงทตองการและมการเลอกวสดรวมทใชเปนการตอเชอมของวสดมาใช จานวน 5 แบบ นาเสนอตอผทรงคณวฒทมความเกยวของทงในดาน 1. สถาปตยกรรม 2. ออกแบบผลตภณฑ 3. ผประกอบการ 4. การตลาด รวมทงหมดจานวน 5 ทาน

ปรกษาผทรงคณวฒทง 5 ทาน เพอคดเลอกรปแบบทเหมาะสม แนะนาประเดนทสาคญ ไดแก ขนาดความหนา รปทรงทมผลตอลกษณะการใชงาน วสดรวมในการตอเชอมกน (Joint) ทมความแขงแรง เหมาะสมและสวยงาม ผทรงคณวฒแสดงความคดเหนแบบเปด เสนอความคดเหนแบบอสระ เพอใหนามาทาการปรบปรงผลตภณฑ และพฒนาตนแบบ แนะใหดาเนนการสรางผลตภณฑในรปแบบของการใชสอย ไดแก มาน โคมไฟ เปนตน

Page 10: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

10 

 

ภาพ 13 แสดงผลตภณฑตนแบบเมอนาไปใชตกแตงในสถานทใหเหนภาพรวมในการใชงาน

นาผลตภณฑตนแบบไปตกแตงหรอวางในทอยอาศย บนทกภาพถาย หรอทาภาพบรรยากาศจาลอง โดยมแนวคดเปนผลตภณฑเพอใชสอย 3 อยาง คอ มาน โคมไฟตดผนง และโคมไฟตงพน

1.1. มาน มลกษณะเปนผนทเกดจากการตอแผงไมหลายๆแผงเขาดวยกนเปนแนวยาว ซงทาใหสามารถกนแสงแดดได โดยแสงจะผานตามชองทเกดจากแผงไมแตละสวนทาใหเกดลาแสงทนาสนใจ ดวยวสดทเปนไมทาใหมนาหนกในการทงตวพอทจะตานแรงลมไดในระดบหนง และดวยรปแบบของแผงไมทมมตไมเปนระนาบเรยบใหทามการหกเหของเสยงชวยลดเสยงสะทอนได สวนการพบปรบเปลยนทาใหเพมการใชสอยโดยการพบรวบเพอเปนการเปดชองแสงแบบโปรงไดอกดวย

1.2. โคมไฟตดผนง มลกษณะเปนผนโดยใชแผงไมปด 3 ดาน ความยาวอยางนอย 3 แผง เปดใหแสงออกดานบน ดานลาง และตามชองรอยตอทาใหเกดลวดลายเพมความนาสนใจ

1.3. โคมไฟตงพน มลกษณะเปนผนโดยใชแผงไมปด 4 ดาน ความยาวอยางนอย 3 แผง ซงความกวาง ความสงสามารถกาหนดไดตามวตถประสงคในการใชงาน เปดชองแสงดานบน และตามชองรอยตอทาใหเกดลวดลายเพมความนาสนใจ สวนการพบปรบเปลยนเพอสามารถเปดแสงไฟใหสวางขนได 2. สอบถามความพงพอใจและความคดเหนจากกลมประชากรตวอยาง จากการพจารณาเลอกของผวจย โดยแบงเปน 2

กลม ดงน 2.1 กลมประชากรตวอยางผเชยวชาญดานการออกแบบ และผประกอบวชาชพสถาปนก มประสบการณดานการออกแบบ

จานวน 20 คน 2.2 กลมประชากรตวอยางผบรโภคงานออกแบบ ตกแตงอาคารทพกอาศย จานวน 20 คน

ซงวเคราะหโดยหาคาเฉลย ( ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) วเคราะหเปนรายขอเฉพาะดาน โดยนาเสนอในรปแบบของตาราง พรอมคาบรรยายประกอบ 2.50– 3.00 หมายถง มาก 1.50–2.49 หมายถง ปานกลาง 1.00–1.49 หมายถง นอย

X

Page 11: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

11 

 

ผลวเคราะหการวจย ตาราง 1 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนของผเชยวชาญดานการออกแบบและผประกอบวชาชพสถาปนก จานวน 20 ทาน ความคดเหน Mean. SD. ระดบ 1. ดานวสด 1.1. ลายไมทประกอบกนบนผววสดมความสวยงาม 1.2. สและลกษณะของวสดรวมมความเหมาะสม 1.3. วสดและการตอเชอมมความแขงแรงเหมาะสม

2.40 2.75 2.30

0.59 0.44 0.73

ปานกลาง มาก ปานกลาง

2. ดานประโยชนใชสอย 2.1. มาน

2.1.1. ประสทธภาพดานกนแสงแดด 2.1.2. ประสทธภาพดานกนลม 2.1.3. ประสทธภาพดานการลดเสยงสะทอน 2.1.4. ความสะดวกในการใชสอย 2.1.5. ความสะดวกในการพบเคลอนยายและตดตง 2.1.6. ความเหมาะสมของวสดตอการใชงาน

2.80 2.75 2.20 2.15 2.25 2.40

0.41 0.44 0.76 0.48 0.78 0.59

มาก มาก ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

2.2. โคมไฟตดผนง 2.2.1. ความเหมาะสมในการใชสอย 2.2.2. ความเหมาะสมในการปรบลาแสงได 2.2.3. ความสะดวกในการพบเคลอนยายและตดตง

2.60 2.50 2.65

0.50 0.60 0.48

มาก มาก มาก

2.3. โคมไฟตงพน 2.3.1. ความเหมาะสมในการใชงาน 2.3.2. ความเหมาะสมในการปรบลาแสงได 2.3.3. ความสะดวกในการพบเคลอนยายและตดตง

2.55 2.20 2.55

0.51 0.61 0.51

มาก ปานกลาง มาก

3. ดานความสวยงาม 3.1. ความเหมาะสมของรปทรงและสดสวน 3.2. ลวดลาย (PATTERN) ใหมตทเหมาะสม 3.3. มความเปนเอกลกษณเฉพาะตว 3.4. สรางคณคาใหกบเศษไมสกเหลอใช

2.75 2.65 2.75 3.00

0.44 0.48 0.44 0.00

มาก มาก มาก มาก

ผลการวเคราะห จากตารางท 1 พบวา ระดบมาก (คาเฉลย 3.00-3.75) คอ การสรางคณคาใหกบเศษไมเหลอใช รองลงมาเปนลวดลายมมต สสนและวสดรวมทเหมาะสม มประสทธภาพในการกนแสงแดดและลมระดบนอย (คาเฉลย 2.20-2.15) คอ เรองความสะดวกในการใชสอยและเคลอนยายตดตง การลดเสยงสะทอน ความเหมาะสมในการปรบลาแสงได ทาใหเหนไดวาในดานการออกแบบความสวยงามเปนทพอใจแตในดานการใชสอยยงไมสะดวกหรอเหมาะสม

Page 12: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

12 

 

ตาราง 2 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนของผบรโภคงานออกแบบตกแตง จานวน 20 ทาน

ความคดเหน Mean. SD. ระดบ 1. ดานวสด 1.1. ลายไมทประกอบกนบนผววสดมความสวยงาม 1.2. สและลกษณะของวสดรวมมความเหมาะสม 1.3. วสดและการตอเชอมมความแขงแรงเหมาะสม

2.40 2.50 1.95

0.50 0.51 0.60

ปานกลาง มาก ปานกลาง

2. ดานประโยชนใชสอย 2.1. มาน

2.1.1. ประสทธภาพดานกนแสงแดด 2.1.2. ประสทธภาพดานกนลม 2.1.3. ประสทธภาพดานการลดเสยงสะทอน 2.1.4. ความสะดวกในการใชสอย 2.1.5. ความสะดวกในการพบเคลอนยายและตดตง 2.1.6. ความเหมาะสมของวสดตอการใชงาน

2.70 2.50 2.15 2.25 2.35 2.50

0.47 0.68 0.58 0.55 0.67 0.60

มาก มาก ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง มาก

2.2. โคมไฟตดผนง 2.2.1. ความเหมาะสมในการใชสอย 2.2.2. ความเหมาะสมในการปรบลาแสงได 2.2.3. ความสะดวกในการพบเคลอนยายและตดตง

2.60 2.60 2.65

0.50 0.68 0.58

มาก มาก มาก

2.3. โคมไฟตงพน 2.3.1. ความเหมาะสมในการใชงาน 2.3.2. ความเหมาะสมในการปรบลาแสงได 2.3.3. ความสะดวกในการพบเคลอนยายและตดตง

2.40 2.40 2. 60

0.68 0.68 0.50

ปานกลาง ปานกลาง มาก

3. ดานความสวยงาม 3.1. ความเหมาะสมของรปทรงและสดสวน 3.2. ลวดลาย (PATTERN) ใหมตทเหมาะสม 3.3. มความเปนเอกลกษณเฉพาะตว 3.4. สรางคณคาใหกบเศษไมสกเหลอใช

2.55 2.75 2.65 2.90

0.51 0.44 0.58 0.30

มาก มาก มาก มาก

ผลการวเคราะห จากตารางท 2 พบวา ระดบมาก (คาเฉลย 2.95-2.75) คอ การสรางคณคาใหกบเศษไมเหลอใช รองลงมาเปนลวดลายมมต สสนและวสดรวมทเหมาะสม มประสทธภาพในการกนแสงแดด ระดบนอย(คาเฉลย 2.35-1.95) คอ เรองความสะดวกในการใชสอยและเคลอนยายตดตง การลดเสยงสะทอน ความสะดวกในการใชสอย และระดบนอยทสดคอความแขงแรงของวสดเชอมตอ ทาใหเหนไดวาในดานการออกแบบความสวยงามเปนทพอใจแตในดานการใชสอยยงไมสะดวกหรอเหมาะสม และผใชมองความแขงแรงทนทานเปนสาคญตองการมอายการใชงานทคมคา จงตองใชวสดจะกระบวนการผลตทมประสทธภาพและดมคณภาพทดกวาน อภปรายผลการวจย

ดานผประกอบการ บรบทของงานออกแบบทสารวจการบรหารจดการเศษไมเหลอใชในโรงงาน ทงเรองขนาด รปทรง ชนดของไม ซงจากโรงงานของกรณศกษามการจดการคดแยกลกษณะของเศษไมทเหลอจากกระบวนการแปรรปไวตามขนาดและรปทรง เพองายตอการนาไปใช จากบทความและงานวจยเรองการนาวสดเหลอใชกลบมาใชประโยชน สวนมากจะใชหลกการออกแบบ โดยใชกระบวนการรไซเคลเปนหลกในการแกปญหาเชน นาเศษไมหรอเศษเหลอใชตางๆมาผานกระบวนการอดผสม

Page 13: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

13 

 

กาว เรซน (resins) เปนตน จนเปนวสดใหมหรอวสดทดแทน ซงจะตองใชพลงงานไฟฟา สารเคมตางๆในการผลตมากเชนกน จงอยากใหการแกปญหาเรองเศษวสดเหลอใชตรงเปาหมายทสด โดยการศกษาลกษณะกระบวนการขององคกรหนงเปนกรณศกษา เพราะการนาวสดมาแปรรปใหม มเปาหมายใหเหลอเศษจากการออกแบบในงานวจยและใชพลงงานใหนอยทสด เพอเปนการใชทรพยากรทคมคาตอองคกร

ดานผบรโภค ตนแบบผลตภณฑนจะเปนทางเลอกทนาสนใจในงานวสดไม โดยใหตนแบบผลตภณฑนเปนทางเลอกของผทสนใจในงานวสดไมโดยนาผลตภณฑนมาใชออกแบบตกแตงงานสถาปตยกรรมเพอเปนสวนองคประกอบหนงในการเพมความนาสนใจในงานออกแบบนนๆ และสามารถเปนแนวทางในการนาผลตภณฑไปสรางสรรคงานออกแบบเพอประโยชนตอไปได เปนการสรางคณคาของวสดซงมาจากเศษไมเหลอใชจากโรงงานอตสาหกรรมแปรรปไม งานวจยนจงเปนประโยชนในการชวยสงแวดลอมทผลตอทรพยากรธรรมชาตไดอยางยงยน

ภาพ 14 ผลตภณฑตนแบบ สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 1. ผลการศกษาวจยการออกแบบผลตภณฑจากเศษไมเหลอใชในอตสาหกรรมแปรรปไม เพอสงเสรมงานตกแตงทางสถาปตยกรรม ผวจยไดวเคราะหขอมลตามจดประสงคดงน

1.1. ดานวสด จากการสารวจความพงพอใจทระดบปานกลาง โดยเนนเรองวสดรวมทใชมลกษณะทเหมาะสมในระดบมาก แตตองเพมเรองความแขงแรงใหมากขน

1.2. ดานประโยชนใชสอยจากมาน จากการสารวจความพงพอใจโดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยเรองกนแสงแดดกนลม อยในระดบมาก ซงนาหนกทมากมผลตอการใชสอยในลกษณะของการปรบเปลยนควรใชกลไกเขามาชวยเพอทนแรงในการใชงาน

1.3. ดานประโยชนใชสอยจากโคมไฟตดผนง จากการสารวจความพงพอใจอยในระดบมาก โดยทงเรอง ความสะดวกในการใชสอย การเคลอนยายหรอปรบเปลยนรปทรง และความสวยงามของลาแสงทเกดจากหลอดไฟกบตวโคม มความพอใจในระดบมากทงหมด

1.4. ดานประโยชนใชสอยจากโคมไฟตงพน จากการสารวจความพงพอใจอยในระดบปานกลาง โดยทงเรอง ความสะดวกในการใชสอย การเคลอนยายหรอปรบเปลยนรปทรง อยในระดบมากและความสวยงามของลาแสงทเกดขนอาจใหดานความนาสนใจแตยงไมสามารถใชประโยชนของแสงสวางอยางเตมประสทธภาพ

1.5. ดานความสวยงาม จากการสารวจความพงพอใจอยในระดบมาก โดยเรองรปทรง สดสวน ลวดลาย มต เอกลกษณ อยในระดบมากทงหมด และการสรางคณคาใหกบเศษไมเหลอใชมความพงพอใจมาก โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) = 0 ซงถอวาเปนวตถประสงคหลกของงานวจย

Page 14: Case study and Design waste residues from the …...2. ทดสอบว สด และผลงานออกแบบจากเศษไม เหล อใช ในอ ตสาหกรรมแปรร

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559 __________________________________________________________________________________________

14 

 

2. ขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช ในสวนของการออกแบบทไดนสามารถนาไปใชเปนผนงเบากนพนทใชสอยทสามารถเลอนจากดานขางหรอเปนแบบประตเลอนรวมทงสามารถนามาเปนของประดบทตกแตงบนโตะอาหาร เปนแผนไมปพน สวนตกแตงผนงกนหอง ของเลนสาหรบเดก สาหรบงานตกแตงภายใน ฉากกนบรเวณแบบตงพนและพบเกบได รวมทงนามาใชกบผลตภณฑหรอเฟอรนเจอรทสามารถขยบหรอปรบเปลยนได เปนตน 3. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป การปรบเปลยนของแผนไมในรปแบบตางๆทตางกนออกไป เพอใหเกดความนาสนใจและลกเลนในการนาไปใชงาน ควรคดการยอมสไมสกใหมความหลากหลายจะนาสนใจมากขน ควรตอยอดไปสผลตภณฑประเภทอนๆทตรงกบความตองการของตลาดและผบรโภคในยคสมยปจจบน จะทาใหงานวจยชนนเกดประสทธผลสงสด ขนาดของชนไมนาจะมความหลากหลายเพมมากขน เอกสารอางอง กต สนธเสก. (2553). การออกแบบภายในขนพนฐาน : หลกการพจารณาเบองตน. พมพครงท 6 (ฉบบพมพเพมเตม). กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย สถาบนวจยวทยาศาสตร. (2529). ขอมลสดสวนคนไทย. กรงเทพฯ : เอกสารฝายวจย วรรณ สหสมโชค. (2550). ออกแบบเฟอรนเจอร. กรงเทพฯ : สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน) ไพโรจน พทธโอวาท. (2555). การศกษาและพฒนาโตะเขยนแบบในระดบอดมศกษา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สถาบน

เทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง คณสมบตและประโยชนของไมแตละชนด. (ออนไลน). เขาถงเมอ 28 กนยายน 2555

เขาถงไดจาก : http://www.nanawood.com/index.php?option=com_content&view=article&id=6:2009-01-11-06-16-43&catid=3:2009-01-07-21-54-56&Itemid=4

สมานชย อธพนธอาไพ. (2555). ความรเรองไม : ศนยสงเสรมการออกแบบ TCDC. (อดสาเนา) สงห อนทรชโต. (2552). Reuse : ศลปะการคนชวตใหขยะ. กรงเทพฯ : พาบญมา อดมศกด สารบตร. (2550). ออกแบบเฟอรนเจอร. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร