Upload
ganesa
View
31
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
CC Bung cua thay NQK
Citation preview
CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH
BỤNG CẤP
BS.NGUYEÃN QUYÙ KHOAÙNG
BS.NGUYEÃN QUANG TROÏNG
DÀN BÀI
I- ĐỊNH NGHĨA BỤNG CẤP
II- CÁC NGUYÊN NHÂN BỤNG CẤP
III- VỊ TRÍ ĐAU BỤNG
IV- CÁC KỸ THUẬT CĐHẢ BỤNG CẤP
1/ X QUANG BỤNG KHÔNG CHUẨN BỊ
2/ SIÊU ÂM CHẨN ĐOÁN
3/CHỤP CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN
4/ CHỤP MẠCH MÁU
V- ĐỐ VUI ĐỂ HỌC
ĐỊNH NGHĨA BỤNG CẤP
BỤNG CẤP (Acute abdomen) là một tình trạng
đau bụng đột ngột, cấp tính (trong vòng 24 giờ), dai
dẳng, chưa rõ nguyên nhân. Cơn đau thường kết hợp
với buồn nôn, ói mửa, bụng trướng, sốt và khi có
dấu hiệu sốc.
Nguyên nhân bụng cấp rất nhiều, từ nội khoa
đến ngoại sản,thường khi cần được điều trị bằng
phẫu thuật. Nguyên nhân thường gặp nhất là Viêm
ruột thừa cấp (Theo Wikipedia).
CÁC NGUYÊN NHÂN CHÍNH GÂY
ĐAU BỤNG CẤP
1/ CHẤN THƯƠNG KÍN HOẶC HỞ:
VỠ LÁCH, VỠ GAN, VỠ THẬN, THỦNG DẠ DÀY VÀ RUỘT DO CHẤN THƯƠNG…
2/ NHIỄM TRÙNG:
VIÊM RUỘT THỪA CẤP,VIÊM TÚI MẬT CẤP, VIÊM TỤY CẤP,ÁP XE GAN,ÁP XE
DƯỚI HOÀNH, VIÊM ĐẠI TRÀNG SIGMA,VIÊM PHÚC MẠC,VIÊM ĐÀI-BỂ THẬN,
VIÊM VÙNG CHẬU,VIÊM HẠCH MAC TREO, BIẾN CHỨNG CỦA CÁC BỆNH
CROHN,VIÊM ĐẠI TRÀNG XUẤT HUYẾT
3/ BƯỚU:
U TẠNG ĐẶC NHƯ K GAN VỠ…
U ỐNG TIÊU HÓA GÂY LỒNG RUỘT,TẮC RUỘT…
4/CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC:
THỦNG TẠNG RỖNG( DẠ DÀY, TÚI THỪA,MANH TRÀNG),TẮC RUỘT, LỒNG
RUỘT,THOÁT VỊ BẸN NGHẸT, NHỒI MÁU MẠC TREO RUỘT, PHÌNH ĐỘNG MẠCH
CHỦ BÓC TÁCH, BỆNH LÝ SẢN PHỤ KHOA (GEU VỠ,U NANG BUỒNG TRỨNG
XOẮN…)
VỊ TRÍ ĐAU BỤNG:1/4 BỤNG TRÊN PHẢI
VỊ TRÍ ĐAU BỤNG: ¼ BỤNG TRÊN TRÁI
VỊ TRÍ ĐAU BỤNG: ¼ BỤNG DƯỚI PHẢI
VỊ TRÍ ĐAU BỤNG: ¼ BỤNG DƯỚI TRÁI
CÁC KỸ THUẬT CĐHẢ TRONG BỤNG CẤP
1/ X QUANG QUY ƯỚC
2/ SIÊU ÂM CHẨN ĐOÁN: 2D VÀ DOPPLER MÀU
3/ CHỤP CẮT LỚP ĐIỆN TOÁN
4/ CHỤP MẠCH MÁU
CÁC KHÁM NGHIỆM CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH
PHẢI XÁC DỊNH HOẶC LOẠI TRỪ CÁC CHẨN
ĐOÁN SƠ BỘ CỦA LÂM SÀNG
X QUANG BỤNG KHÔNG CHUẨN BỊ
1. X Quang Bụng nằm ngửa, tia X vuông góc.
2. X Quang Bụng đứng, tia X ngang
3. X Quang Bụng nằm nghiêng trái
4. X Quang Bụng nằm ngửa, tia ngang.
5. X Quang Ngực thẳng chuẩn.
1.X Quang Bụng nằm ngửa, tia X vuông góc.
1/ Lấy từ xương mu trở lên.
2/ Dùng cho việc phát hiện các sỏi mật, sỏi niệu, các đốm vôi ở tụy,
ở vùng tiểu khung…
3/ Dùng cho các trường hợp bệnh nhân nặng không thể ngồi hoặc đứng
tuy nghi bị thủng tạng rỗng, tắc ruột…
4/ Dùng cho bệnh nhân cần được chụp UIV.
10/31/2014 13
ĐÓNG VÔI TỤY TẠNG
Gore.Textbook of Gastrointestinal Radiology.1994 .p2156
Vôi hóa từ đầu đến đuôi tụy.Vôi hóa vùng đầu và đuôi
tụy, vùng thân tụy hình
thành nang giả tụy.
SỎI DẠNG SAN HÔ THẬN PHẢI
SỎI NIỆU QUẢN PHẢI CÓ BỜ NHẴN
CHỤP UIV TRÊN BỆNH NHÂN CÓ CƠN ĐAU QUẶN
THẬN PHẢI DO SỎI NIỆU QUẢN PHẢI
U QUÁI BÌ BUỒNG TRỨNG
(TERATODERMOID CYST)
THỦNG TẠNG RỖNG TẮC RUỘT NON
THỦNG TẠNG RỖNG
20
XOẮN ĐẠI TRÀNG SIGMA
2.Quang Bụng đứng, tia X ngang
1/ Lấy 2 vòm hoành và phần đáy ngực 2 bên , còn phần
tiểu chậu lấy được bao nhiêu thì hay bấy nhiêu.
2/ Chỉ thực hiện được trên người có thể đứng dậy được.
3/ Chỉ định khi nghi ngờ có thủng tạng rỗng, tắc ruột…
22
)
23
3.X Quang Bụng nằm nghiêng trái
(Left lateral decubitus)
4.X Quang Bụng nằm ngửa, tia ngang.
1/ Dùng trong trường hợp bệnh nhân
không đứng hoặc ngồi được.
2/ Thấy được liềm hơi đưới thành trước bụng,
thường kèm theo mực thủy khí.
Ở các quai ruột trên cùng,ta thấy được khí
trong và ngoài quai ruột (dấu Rigler).
31-Oct-14 33
GIÁ TRỊ CỦA SIÊU ÂM TRONG BỤNG CẤP
ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM
-Chẩn đoán tốt với và
các cấu trúc chứa dịch
và các tạng đặc.
-Tiện lợi, rẻ tiền, vô hại
-Hạn chế khảo sát đối
với các tạng chứa khí,
xương..Tuy nhiên, có
thể chẩn đoán thủng
tạng rỗng.
-Tùy thuộc người
khám.
10/31/2014 34
ÁP –XE GAN
Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998.
10/31/2014 35
SỎI TÚI MẬT + CẶN BÙN TÚI MẬT
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005
Các sỏi thận điển hình
với bóng lưng
DAÁU HIEÄU TRÖÏC TIEÁP CỦA SOÛI NIỆU QUẢN
NOÄI THAØNH TRÊN SIÊU ÂM
DẤU GIÁN TIẾP CỦA SỎI NIỆU QUẢN TRÊN SIÊU ÂM:
DÃN NỞ ĐÀI VÀ BỂ THẬN CÙNG BÊN CÓ SỎI
39
GÍA TRỊ CỦA SIÊU ÂM TRONG CHẨN
ĐOÁN VIÊM RUỘT THỪA CẤP
KHÔNG DÙNG SIÊU ÂM CÓ SIÊU ÂM TRƯỚC MỔ
40
VIEÂM RUOÄT THÖØA CAÁP TRÊN SIÊU ÂM
HÌNH MINH HỌA
31 October 2014 42
VỠ LÁCH
31 October 2014 43
US-2D, CE-US và
CE-CT: Vỡ lách
10/31/2014 44
VIÊM TỤY THỂ HOẠI TỬ XUẤT HUYẾT
Tụy sưng to, giảm hồi âm không
đồng nhất, với dịch bao quanh
phía trước (các mũi tên).
Không bắt thuốc vùng thân và
phần lớn vùng đuôi tụy (các mũi
tên) do hoại tử.
Diagnostic Ultrasound. Rumack. 2005
CHỤP CT CẤP CỨU BỤNG
1/ Cho phép khảo sát toàn bộ ổ bụng,kể cả vùng
tiểu chậu với các lát cắt 10mm hoặc 5 mm.
2/ Có chích thuốc cản quang Iode (CE+) khi cần.
3/ Có trám ống tiêu hóa bằng dung dịch Iode pha
loãng, tránh dùng chất Baryte trong những trường
hợp sau: nghi có thủng tạng rỗng, có khí trong
thành ruột, bệnh đại tràng phì đại do nhiễm độc.
4/ Giúp xác định bệnh, nguyên nhân,vị trí tổn
thương cũng như đánh giá mức độ nặng,nhẹ.
31 October 2014 46
Rách gan, tụ máu ổ bụng (H), active hemorrhage
(mũi tên)
31 October 2014 47
Orlando Catalano, MD et al. Blunt Hepatic Trauma: Evaluation With Contrast-Enhanced Sonography.
Sonographic Findings and Clinical Application. J Ultrasound Med 2005 24:299-310.
Nam, 19 tuổi, sau tai nạn xe 2 bánh: rách gan và tụ máu dưới bao thấy rõ trên
siêu âm có chích thuốc cản âm và CT có chích thuốc tương phản.
31 October 2014 48
Vỡ lách (mũi tên đen) lách . Tràn máu màng bụng (h).
31 October 2014 49
Máu động mạch đang chảy
(Active arterial extravasation)
10/31/2014 50
VIÊM TỤY THỂ HOẠI TỬ XUẤT HUYẾT
Diagnostic Ultrasound. Rumack. 2005
Viêm tụy hoại tử với khoang dịch hình thành trong chủ mô tụy
VIÊM RUỘT THỪA CẤP
THỦNG TẠNG RỖNG
THỦNG TẠNG RỖNG
THỦNG TẠNG RỖNG
55
RUỘT TẮC RUỘT NON
56
TẮC RUỘT NON DO U MANH TRÀNG
KHẢ NĂNG CHẨN ĐOÁN CỦA X QUANG
VÀ CT BỤNG TRONG TẮC RUỘT
31 October 2014 58
Không có khí trong lòng ruột non ở
bệnh nhân đau bụng nặng
Thiếu máu cấp tính có thuyên tắc
ĐMMTTT
CHỤP MẠCH MÁU TRONG TẮC ĐỘNG MẠCH
MẠC TREO TRÀNG TRÊN
31 October 2014 59
HÌNH ẢNH THIẾU MÁU ĐỘNG MẠCH CẤP TÍNH
KHÍ TRONG THÀNH RUỘT, TRONG LÒNG TMMTTT, TRONG TM CỬA
Pr D. REGENT. Ateliers d’Imagerie Digestive – Urgence Abdominale. 2006
31 October 2014 60
HÌNH ẢNHTHIẾU MÁU ĐỘNG MẠCH
Thiếu máu động mạch: đoạn ruột tổn thương giảm
khẩu kính, dãn các quai ruột vùng thượng lưu.
Pr D. REGENT. Ateliers d’Imagerie Digestive – Urgence Abdominale. 2006
10/31/2014 61
PHÌNH ĐỘNG MẠCH CHỦ BỤNG
10/31/2014 62
ĐỘNG MẠCH CHỦ BỤNG
BÓC TÁCH
AORTIC DISSECTION WITH LEFT RENAL ISCHEMIA
-Arrow:intimal flap.
-K:ischemia of the posterior aspect of the left kidney.
10/31/2014 63
ĐỘNG MẠCH CHỦ BÓC TÁCH VÀ VỠ
RUPTURED AORTIC DISSECTION
-Arrowheads:intimal flap.
-Arrow:nasogastric tube.
-Hemorrhage infiltrates the soft tissues around the descending aorta.
ĐỐ VUI ĐỂ HỌC
65
TRƯỜNG HỢP THỨ 1 :
Đàn bà 50 tuổi đau bụng và ói mửa
66
TẮC RUỘT MẬT (Biliary ileus)
67
TẮC RUỘT MẬT (Biliary ileus)
TRƯỜNG HỢP THỨ 2:
Đàn ông 55 tuổi đau bụng và đau lưng
Siêu âm bụng 2 D và Doppler màu :PHÌNH ĐỘNG MẠCH BỤNG
71 October 31, 2014
CẢM ƠN QUÝ VỊ ĐÃ QUAN TÂM THEO DÕI