+ + .

ENG , .

2 (panasonic) SD SDHC 6 10 HD SD

USB

SDHC/SxS

multicore, triax .

, .

RCP ili OSP

CCU

Kada se kamkorder koristi u studijskoj varijanti onda je potrebno da se obezbedi povezivanje kamkordera sa uredjajima za: daljinske komande za zoom i fokus, komunikaciju, signalizaciju na kamerama, eksternal, RCP

Jedno od reenja je da se: na stativama (dole nisko) ubaci kutija na kojoj se nalaze ulazi i izlazi za daljinske komande, komunikaciju, signalizaciju i to preko prikljune kutije (table) na zidu povezati sa odgovarajuim ureajima.

Signalizacija moe da bude: ili na kamerama ili na izlaznom monitoru ili na zidu sijalice sa brojevima kamera.

Jeftinije je reenje produiti naponski kabl kod ispravljaa (220V), nego kabl od 12V i ispravlja postaviti na stative.

Studijske TV kamere Studijske TV kamere pored glave kamere s objektivom i vizirom, imaju

i interfejs (konektor) za kontrolnu jedinicu - CCU.

Kontrolna jedinica se sastoji iz dva hardverska modula: CCU-a i daljinske komande (Operation Control Panel OCP ili Remote Control Panel RCP).

CCU predstavlja interfejs izmedju kamere i video miksera, u osnovi to je hardveski deo odnosno kutija u kojoj je smetena sva elektronika, i na koju se fiziki dovode svi odlazni i dolazni signali

Na daljinskim komandama RCP ili OCP se uglavnom mogu kontrolisati svi parametri kao i na CCU, ali prednost daljinskih komandi je ta to su mnogo manje i mogu se ugraditi u sto dizajnera slike i samim tim pruaju mnogo vei komfor u radu.

RCP se povezuje sa CCU jedinicom RS 232 kablom ili ako se koristi kamkorder kao studijska kamere, odna direkno na kamkorder.

Studijska kamera sa CCU i RCP jedinicom

Povezivanje kamere sa CCU jedinicom CCU sa kamerom se povezuje triax, optical, multicore kablom ili beinom

vezom - kamerni lanac CCU multicore

100 kod triax i optikih kablova vri se multipleksiranje i demultipleksiranje signala.

Multipleksiranje moe da bude analogno ili digitalno, maksimalno rastojanje je do 500m

. . tactical fiber cable SMPT

. ( 20km) . tactical fiber cable ,

.

SMPT . 2km. : duplex , , power sensing CCU

O Tactical SMPT Hybrid

Konektori na CCU jedinici

CCU, , :

HD SDI, ,

, AUX

PGM , Tally, , GENLOCK

.

Signali kroz kamerni kablKroz kamerni kabl prenose se: tri analogna ili digitaln R, G, B komponentn signl, analogni kompozitni v. signal, referentni signl z sinhronizcju (black burst ili tri-level-sync), povrtni video, signl z teleprmptr, tli signl (signl kji upzrav snimatelj da je njegova kmera u

progmu), nlogni vido signal za kntrlni monitor, digitalni vido signal za monitrski zid u studiju, interkom i pgramski tn, daljinske kmnde z sve obrd signl k i z bjektiv.

MCP i RCP

CCU RCP .

MSP (Master Setup Panel) CCU

20 . , .

CCU MCP RCP , , , , , , , , ( ) .

MCP i RCP

( ), RCP- MCP . , . .

. back focus, , .

Kontrola slike u reziji

(

)

CCU

Razliite verzije daljinskih komandi

, , backfocus-a 3D

Gama karta video signal

Vienamenska test karta

11 , , (100 IRE) , 3 18 , , 4 . 18%

, , , .

.

, . .

?

Vizir (VIEWFINDER)

Razliiti objektivi

pratea oprema

Tonska oprema (analogna): Tonski mikser........................................................... ....... komada 1. Beine bubice.................................................................. komada 4. Mikrofoni (Zenhajzer, AKG, SHURE ....)........................... komada 3. Aktivne zvune kutije u reiji (monitoring) ........................ komada 1. Aktivne zvune kutije u TV studiju (za monitoring) ....... ... komada 1.

Standard AES/EBU, zovu ga jo i AES -1992, ANSI S.40-1992, ili IEC 958.prenosi 2 kanala digitalnog audio signala (stereo, levi i desni), gde svaki koristi rezoluciju od 16 do 24 bita po odmerku, frekvencija odmeravanja 48kHz.

Signal se prenosi upredenom ianom paricom, sa zatitnim omotaem, Po standardu AES/EBU iz 1985 moglo se vezati u paraleli do 4 prijemnika Po standardu AES/EBU iz 1992. moe vezati na prenosnu liniju samo 1

prijemnik - karakteristina impedansa uredjaja i kabla je 110oma, Digitalni audio signal moe se po standardu ANSI/SMPTE 259M distribuirati

putem koaksijalnog kabla 75 oma, tako sto se dodaje embeduje u serijski digitalni video signal u prostoru za prenos pomonih podataka,

Kada je velika duina kabla dolazi do pucketanja u reprodukovanom signalu

DIGITALNI AUDIO SIGNAL

Sinhronizacioni impulsi su kratki, postoji slobodan prostor uhorizontalnom povratnom intervalu

Moe se smestiti do 16 audio kanala rasporeenih u 4 grupe Ovaj postupak se naziva embedovanje (multipleksiranje )

29

OFF studio OFF STUDIO monitor, slualice, mikrofon, napajanje tehnolosko, .. U OFF studiju se nalazi mikrofon sa prekidaem za iskaljavanje, slualice i

TV monitor. Zadatak: signal iz mikrofona, preko kutije (sa prekidaem, slualicama... )

treba da se snima na: M1, M2,TVReiju i Radijsku reiju. Na TV monitoru treba da se vidi slika iz: M1, M2,TVReije i Radijske reije i uje ton na slialicama iz tih izvora.

Reenje: Za distribuciju zvuka koristiti audio pa polje 1x4 i signal preko pa polja voditi na odredjene uredjaje za snimanje u M1,M2,TV Reiju i Radijsku reiju

Da bi se uo ton na slualicama dovesti i ton preko audio pe polja i na slualicama.

Video signal iz: M1, M2, TVReije i Radijske reije dovesti na video pa polje 4x1, a onda na TV monitor, tako da komentator vidi ta komentarie, sinhronizuje ili simultano prevodi.

MONTAZE napajanje tehn., veza sa reijom, serverom, ingest

Beini mikrofoni Beini mikrofoni su mikrofoni bez kabla. Signal se prenosi radio

talasima u VHF ili UHF podruju, sa FM ili nekom vrstom digitalne modulacije.

Kod Mikrofona sa infracrvenim prenosom potrebna je direktna vidljivost, a kod mikrofona sa prenosom radio talasima ona nije preko potrebna, ali je dobro da je ima.

Rade u sledeim frekvencijskim podrujima VHF: 49 -108 MHz, 169 -216 MHz i UHF: 450-806 MHz, 900-952 MHz.

Na izlazu visokofrekventni modulisani signal, snage od 10 50 mW, Domet do 150m pa i vie, smetaju naroito metalni objekti Beini mikrofoni ne treba da se koriste za rastojanje predajnika i

prijemnika do 3m (dolazi do prepobude ulaznog pojaavakog stepena)

Predaja i prijem signala kod b.mikrofona

Predaja - FM modulacija

Prijem- FM demodulacija

VHF: 49 -108 MHz,169 -216 MHz UHF: 450-806 MHz, 900-952 MHz

snaga: 10 50 mW

Beini mikrofoni

Prednosti: sloboda kretanja izvoaa ili govornika Nema potrebe za pomeranjem i nametanjem kablova Nema mogunost oteenja ili kidanja kablova u prostoru izvoaa

Mane: Mogunost pojave interferencije (uticaj druge radio opreme ili drugih

radio mikrofona) Ogranieno vreme neprekidnog korienja (baterije) Pojava uma i mrtvih taaka naroito kod prijemnika mikrofona bez dve

prijemne antene Ogranien broj mikrofona koji se mogu koristiti na istom mestu u isto

vreme (ogranien broj kanala)

Beini mikrofoni

Mikrofon

Predajna jedinica

Prijemnik za vie mikrofona

Interkom

Sinhronizacija izvora slike u TV centru Da bi slike iz raznih izvora mogle meusobno da se pretapaju, meaju

i koriste specijalni efekti bez skokova, pomeraja i izoblienja boje potrebno je da signali iz razliitih izvora u mikser budu sinhroni i sinfazni

Ukoliko signali nisu sinhrni i sinfazni onda dolazi do skokova, pomeraja i promene vrste boje u slici na izlazu iz video miksera

Sinhronizacija TV sistema realizuje se pomou sinhronizacionoggeneratora, SPG, koji generie sinhronizacione signale precizno odreenih oblika i uestanosti.

Za referentni sinhronizacioni signal u TV centru uzima se sloeni (kompozitni) video signal bez sadraja slike. Ovakav signal u literaturi i praksi je poznat kao bluck burst signal, ili crno, kod HDTV tri level sink.

Prihvaene tolerancije su:12ns - vremenska razlika izmeu HSS1.5 stepen - fazna razlika izmeu signala boje i referentnog signala

Primer sinhronizacije i TIME sistema

1m koaksijalnog kabla 5ns i 8 stepeni 100ns=20m koaksijalnog kabla

Sinhronizacija izvora slike u TV centru Sinhronizacija TV sistema predstavlja vremensko i fazno

usaglaavanje razliitih izvora video signala (analognih i digitalnih) u realnom vremenu na ulazu u video mikser.

Sinhronizacionim signalima, kao i signalu slike, potrebno je izvesno vreme da prodju kroz kabl ili kroz elektronski ureaj

Vreme je utoliko due ukoliko je koaksijalni kabal vee duine, odnosno ukoliko ureaj kroz koji signal prolazi sadri vie elemenata koji izazivaju kanjenje (kapacitivnosti i induktivnosti).

Kanjenje signala na 1m duine koaksijalnog kabla Belden 8281 iznosi 5ns, a promena faze signala je 8 stepeni.

Kanjenje signala kroz Kameru Sony DXC 537P iznosi 100ns, a to je ekvivalentno duini koaksijalnog kabla Belden 8281 od 20m a to izaziva promenu faze signala za 160 stepeni. Kompenzira se na samoj kameri, linijom za kanjenje ili duinom koaksijalnog kabla

Sinhronizacija digitalnih video ureaja

Za povezivanje digitalnih ureaja u TV sistem koristi se paralelna ili serijska komunikacija na bazi kanalnog kodovanja i multipleksiranja signala. Serijski interfejs je standardizovan kao SMPTE 259M i poznat je kao SDI (SerialDigital Interface).

Povezivanje ureaja se vri koaksijalnim kablom karakteristine impedanse 75 i konektorima tipa BNC

Kod digitalnih ureaja zahtevi za tajmovanje video signala su neto blai i izraavaju se u s, linijama ili frejmovima u odnosu na analogne.

Sinhronizacija digitalnih video ureaja

Digitalni video ureaji u pogledu tajmovanja izmeu signala na ulazu mogu se svrstati u tri kategorije:

Digitalni ureaji sa automatskom tajming kompenzacijom na ulazu

Digitalni ureaji bez automatske tajming kompenzacije na ulazu

D/A konvertori bez automatske tajming kompenzacije

Sinhronizacija digitalnih video ureaja

1. Kod digitalnih ureaja sa automatskom tajming kompenzacijom signali na ulazu moraju biti u opsegu automatske kompenzacije odnosno jedne horizontalne linije

2. Kod digitalnih ureaji bez automatske tajming kompenzacije SMPTE definie prozor za tajmovanje na odreenoj horizontalnoj liniji, gde se vri prebacivanje (sviovanje) u vertikalnom intervalu. irina prozora je reda ns, to stvara dovoljnu razliku u vremenu izmeu dva signala.

100ns=20m koaksijalnog kabla

Sinhronizacija digitalnih video ureaja

3. Kod tree grupe ureaja, D/A konvertori bez automatske tajming kompenzacije, zahteva se velika preciznost podeavanja u opsegu ns kao kod analognih signala.

To je zbog toga to se posle D/A konverzije vri analogno procesiranje video signala (12ns i 1.50)

U ovu grupu ureaja spadaju D/A konvertori

Pozicije digitalnih odmeraka u odnosu na analognu liniju

Pozicije odmeraka i digitalnih rei u odnosu na analognu horizontalnu liniju

Kod digitalne linije informacije o sinhronizaciji (tajmovanju) sadrane su u SAV i EAV signalima, zato nema potrebe za konvenc. sinhr. signalima

SAV i EAV odreuje se sa 4 kodne rei U digitalnom horizon.

povratnom intervalu prenose se sinhronizacioni signali, audio signal, vremenski kod i druge informacije definisane standardom ITU-RBT.656

Vremensko usaglaavanje video signala u TV studiju (H-TIME)

Vremenski pomerena dva video signala, zbog ega dolazi do horizontalnog pomeraja jedne slike u odnosu na drugu. Manifestuje se na TV prijemniku kao pomeraj, trzaj, skakanje slike

prednja ivica izvora video signala treba da se poklopi sa prednjom ivicom H-sinca referentnog signala

H-Time (na ureaju) treba da kompenzira vremensko kanjenje koje unose sami ureaji i kablovi kojima su oni povezani

Pomerena H-faza

Fazno usaglaavanje video signala u TV studiju (SC PHASE)

Podeavanje faze vri se pomou VEKTORSKOPA

Fazno kanjenje razliitih video signala moe da dovede do promene u zasienju i vrsti boje

Na promenu vrste boje oko je jako osetljivo, a na promenu zasienja manje

Vremensko podeavanje faze podnosioca boje dva video signala naziva se faziranje sistema ili dovoenje sistema u fazu

Fazno usaglaavanje video signala u TV studiju (SC PHASE)

Fazu pomonog nosioca boje (SC) svakog ureaja odreuje sam taj ureaj i duine kablova kojima je on vezan na video mikser

Kompenzacija promene duine kabla vri se u uredjaju promenom faze podnosioca boje (SC PHASE). To su elektronski sklopovi sa RC i LC elementima

U samom ureaju postoji mogunost grubog (coarse), podeavanja faze u koracima od 0, 120, 240 i 360 stepeni i finog (fine) podeavanja faze sabkerijera u opsegu od 90 stepeni

Ako je sistem dobro fazno podeen onda prilikom miksovanja bilo kog video signala ne sme da doe do promene faze nijednog, odnosno ne sme da doe do promene ni zasienja ni vrste boje

SC PHASE

Loop Thru . .

Loop Thru

Vrsta ureaja Vremekanjenja

[ns]

Ekv.duina koaks. kabla

Belden 8281[m]

Promena faze4.43 MHz [o]

DistribucioniPojaava RCA 20 4 32

Digitalna Kamera DVVX900E 50 10 80

Kamera SonyDXC 537P 100 20 160

Vreme prolaska (kanjenja) TV signala (sinhronizacionog signala) kroz neke od ureaja koji se najee koriste u televiziji.

Povean nivo luminentnog signala

Smanjen nivo hrominentnog signala, luminentni signal isti po nivou

Multiberst signal

Multiberst signal slui za merenje frekvencijske karakteristike TV ureaja i sistema.

Sastoji se iz belog, crnog i 6 paketa diskretnih frekvencija u opsegu od 0.5 MHz do 5,8 MHz.

Uestanosti paketa su: 0.5, 1, 2, 4, 4.8 i 5.8 MHz. Frekvencije paketa poveavaju se sa leva na desno.

DV kvalitet

0.5, 1, 2, 4, 4.8 i 5.8 MHz

Video mikser - Panasonic

0.5, 1, 2, 4, 4.8 i 5.8 MHz

VHS

0.5, 1, 2, 4, 4.8 i 5.8 MHz

Sinhronizacija TV centra sa spoljnim video signalom (Gen-lock)

Ako jedan TV centar radi sa nekim drugim eksternim TV centrom ili sa reportanim kolima, da bi se obezbedio njihov meusobni sinhroni rad potrebno je glavni TV centar sinhronizovati sa eksternim TV centrom

To se ostvaruje tako to se GSS u glavnom centru sinhronizuje sa eksternim video signalom (podnosilac boje, H i V frekvencija ), odnosno prebacuje se u gen-lock rad

Vri se podeavanje Hfaze i SCfaze da bi se oba generatora dovela u sinhroni rad. SC faza moe da se podeava u opsegu od 0 do 360 stepeni.

Sinhronizacija eksternih video signala moe se vriti i pomou digitalnihureaja za sinhronizaciju Frame sinhronajzer. On memorie dolazni eksterni video signal, a isti taj video signal isitavaju iz memorije u ritmu lokalnih sinhronizacionih impulsa (bluck burst signal)

Distribucija signala za sinhronizaciju

Distribucija sinhronizacionih signala vri se pomou distribucionih pojaavaa (DA). Oni imaju jedan ulaz i vie izlaza (4,6,8,10).

Na njima je mogue podeavati pojaanje, frekvencijsku karakteristiku (equalizing), a kod nekih i kanjenje video signala

Equalization se podeava frekvencijska karakteristika DP i na taj nain se kompenzira pad visokih frekvencija kroz koaksijalni kabal

Izlazi iz DP su nezavisni i kratka veza na jednom od izlaza ne utie na ostale izlaze

Sinhronizacioni signali od generatora sinhronizacionih signala ili DP do video ureaja razvode se koaksijalnim kablom RG 59 karakteristine impedance 75

Povezivanje digitalnih ureaja Paralelni prenos (interfjs) - standardizovan prenos podataka po

simetrinim vodovima (od 8 do10 paralelnih simetrinih vodova). Zahteva vieilni kabl. Koristi se za rastojanja do 50m, bez ekvalizacije kabla, a do 200m sa ekvalizacijom.

Serijski prenos (interfejs) koristi se za prenos na vea rastojanja preko jednog prenosnog voda ili kanala

Bitska brzina je 270Mb/s za 10bita. Vri se multipleksiranje Y,Cb,Cr signala tako da se dobije samo jedan signal i on se kodira NRZ kodom.

NRZ kod kombinacija 0 i 1 Serijski interfejs je standardizovan kao SMPTE 259M i poznat je kao

SDI (Serial Digital Interface). SDI omoguuje prenos nekomprimovanih A/Vsignala izmeu ureaja SDTI omoguuje prenos nekomprimovanih i komprimovanih A/V

signala (paketa) izmeu ureaja u bilo kom formatu (DV, DVCAM,DVCPRO...)

Potrebna bitska brzina kroz koaksijalni kabl za SDTV iznosi 270Mb/s, a za HDTV 1485Mb/s - za nekomprimovane signale

(74,25 + 74,25/2 +74,25/2) X10 = 1485Mb/s - za 4:2:2

- (waveform monitori)

. , (Eye pattern). , (VECTOR, GAMUT).

, 1 0 . . , . () .

Merenje SDI signala Meri se: amplituda, vreme uspona, diter i BER - definisano standardom SMPTE 259M. Meri se osciloskopom sa opsegom od 1GHz, moze i do 500MHz

Amplituda pokazuje maksimalnu distancu prenosa signala 800mV, treba imati to vei i istiji otvor oka

Vremena uspona - 1ns diter (jitter) - javlja se zbog toga sto bit podaci dolaze sa razlicitim fazama, pa se javljaju

razne oscilacije Brzina pojavljivanja greaka - Bit Error Rate (BER) - predstavlja broj pogrenih bita u

ukupnom broju bita javljaju se zbog pojave uma

- .. (VECTOR, GAMUT). - Pb Pr,

.

.

. 2% (14 mV) 700 mV . I (

).

LIGHTNING

LIGHTNING

Y Pb Y Pr. .

Pb Y, Pr Y.

GAMUT

GAMUT : DIAMOND ( ) ARROWHEAD ( )

Damond RGB . R, G, B

G-B G-R .

'''' , , .

ARROWHEAD ARROWHEAD ( ) (Y)

(C) .

gamuta

. gamuta

.

Ultrascope

/ , ( ..).

(24", 32", 42") : MAC PCIe ,

3.0 (BNC) , 3 Gb/s

, ,

: , / , ( UV

),

() 8

UltraScope

Studijske TV kamereStudijska kamera sa CCU i RCP jedinicomPovezivanje kamere sa CCU jedinicomO Konektori na CCU jediniciSignali kroz kamerni kablMCP i RCP MCP i RCP Kontrola slike u reziji ( ) CCURazliite verzije daljinskih komandi , , backfocus-a 3D Gama karta video signalVienamenska test karta Vizir (VIEWFINDER)Razliiti objektivipratea opremaSlide Number 25Slide Number 26Slide Number 27Tonska oprema (analogna):DIGITALNI AUDIO SIGNAL Slide Number 30OFF studioBeini mikrofoniPredaja i prijem signala kod b.mikrofonaBeini mikrofoniBeini mikrofoniInterkom Sinhronizacija izvora slike u TV centruPrimer sinhronizacije i TIME sistemaSinhronizacija izvora slike u TV centruSinhronizacija digitalnih video ureajaSinhronizacija digitalnih video ureajaSinhronizacija digitalnih video ureajaSinhronizacija digitalnih video ureajaPozicije digitalnih odmeraka u odnosu na analognu linijuVremensko usaglaavanje video signala u TV studiju (H-TIME)Pomerena H-fazaFazno usaglaavanje video signala u TV studiju (SC PHASE) Fazno usaglaavanje video signala u TV studiju (SC PHASE)SC PHASELoop ThruSlide Number 51Povean nivo luminentnog signalaSmanjen nivo hrominentnog signala, luminentni signal isti po nivouMultiberst signalDV kvalitetVideo mikser - PanasonicVHSSinhronizacija TV centra sa spoljnim video signalom (Gen-lock) Distribucija signala za sinhronizacijuPovezivanje digitalnih ureaja - Merenje SDI signala - LIGHTNING GAMUT ARROWHEAD Ultrascope UltraScope