Chương 4 - maidinhquy.files.wordpress.com · Cung, cầu, và chính sách của chính phủ Trong hệ thống thị trường tự do không có kiểm soát, thị trường

1

Cung, cầu và chính

sách của chính phủ

Chương 4

Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

Cung, cầu, và chính sách

của chính phủ Trong hệ thống thị trường tự do không có

kiểm soát, thị trường xác lập giá cân bằng

và lượng hàng hóa trao đổi.

Trong khi điều kiện cân bằng có thể là hiệu

quả, cũng chưa chắc là mọi người đều thỏa

mãn với nó.

Một trong những vai trò của nhà kinh tế là

sử dụng lý thuyết để xây dựng chính sách.

2


Các biện pháp kiểm soát giá cả...

Thường được sử dụng khi các nhà

chính sách tin rằng giá thị trường

không công bằng cho người mua

hoặc người bán.

Do đó cần có chính sách giá trần và

giá sàn của chính phủ.


Giá trần & giá sàn

Giá trần

Là mức giá hợp pháp tối đa mà một hàng hóa có thể được bán.

Giá sàn

Là mức giá hợp pháp tối thiểu mà một hàng hóa có thể được bán.

3


Giá trần

Có 2 khả năng xảy ra khi chính phủ áp đặt giá trần:

Giá trần được coi là không ràng buộc nếu

nó được xác lập lớn hơn giá cân bằng.

Giá trần được coi là ràng buộc nếu nó

được xác lập nhỏ hơn giá cân bằng, dẫn

đến thiếu hụt.

Giá trần không ràng buộc...

$4

3

Lượng kem 0

Giá kem

Đường cầu

Đường cung

Giá trần

Giá cân bằng

100 Lượng cân bằng


4

Giá trần ràng buộc...

$3

Lượng kem 0

Giá kem

2

Đường cầu

Đường cung

Giá cân bằng

Giá trần

Thiếu hụt

125

Lượng cầu

75

Lượng cung



Ảnh hưởng của giá trần

Giá trần ràng buộc tạo ra ...

thiếu hụt bởi vì QD > QS.

Ví dụ: Thiếu hụt xăng dầu những năm

1970s

chế độ phân phối phi giá cả

Ví dụ: Xếp hàng, phân biệt đối xử của

người bán

5


Xếp hàng tại trạm xăng Năm 1973 OPEC tăng giá dầu thô

trên thị trường thế giới. Vì dầu thô là

đầu vào chủ yếu để sản xuất xăng,

nên giá dầu thô cao hơn đã làm giảm

cung về xăng.

Ai phải chịu trách nhiệm cho tình

trạng xếp hàng dài để mua xăng này?

Các nhà kinh tế đổ lỗi cho các quy định

của chính phủ nhằm giới hạn giá mà các

công ty xăng dầu có thể tính cho xăng.


Giá trần cho xăng là không ràng buộc...

$4

P1

Lượng xăng 0

Giá xăng

Q1

Đường cầu

Đường cung

Giá trần

1. Ban đầu, giá trần là không ràng buộc...

6


Giá trần cho xăng là ràng buộc...

P1

Lượng xăng 0

Giá xăng

Q1

Đường cầu

S1

Giá trần

S2 2. …nhưng khi cung giảm...

P2

3. …giá trần trở thành ràng buộc... 4. …dẫn đến

thiếu hụt.


Kiểm soát tiền thuê nhà

Kiểm soát tiền thuê nhà là áp đặt giá trần đối

với tiền thuê mà các chủ nhà có thể thu từ

người thuê nhà.

Mục tiêu của chính sách kiểm soát tiền thuê

nhà là giúp người nghèo thông qua việc làm

cho nhà ở trở nên rẻ hơn.

Một nhà kinh tế đã gọi chính sách kiểm soát

tiền thuê nhà là “cách tôt nhất để phá hủy

một thành phố, còn hơn là ném bom.”

7


Kiểm soát tiền thuê nhà trong

ngắn hạn...

Số lượng nhà 0

Giá thuê nhà

Đường cầu

Đường cung

Tiền thuê bị kiểm soát

Thiếu hụt

Cung và cầu về nhà ở tương đối không co

giãn


Kiểm soát tiền thuê nhà trong

dài hạn...

Số lượng nhà 0

Giá thuê nhà

Đường cầu

Đường cung

Tiền thuê bị kiểm soát

Thiếu hụt

Vì cung và cầu về nhà ở co giãn

hơn...

…kiểm soát tiền thuê nhà gây ra thiếu

hụt lớn.

8


Giá sàn

Có 2 khả năng xảy ra khi chính phủ

áp đặt giá sàn:

Giá sàn được coi là không ràng buộc

nếu nó được xác lập nhỏ hơn giá cân

bằng.

Giá sàn được coi là ràng buộc nếu nó

được xác lập lớn hơn giá cân bằng, dẫn

đến dư thừa.


Giá sàn không ràng buộc...

$3

Lượng kem 0

Giá kem

100 Lượng cân bằng

Giá cân bằng

Đường cầu

Đường cung

Giá sàn

2

9

Giá sàn ràng buộc...

$3

Lượng kem 0

Giá kem

Giá cân bằng

Đường cầu

Đường cung

Giá sàn $4

120 Lượng cung

80 Lượng cầu

Dư thừa



Ảnh hưởng của giá sàn

Giá sàn cản trở cung và cầu tiến đến

mức giá cân bằng và lượng cân bằng.

Khi giá thị trường bằng giá sàn, nó

không thể giảm hơn nữa, và giá thị

trường lúc này bằng với giá sàn.

10


Ảnh hưởng của giá sàn

Giá sàn ràng buộc gây ra. . .

dư thừa vì QS >QD.

chế độ phân phối phi giá cả là một

cơ chế phân phối hàng hóa khác, sử

dụng tiêu chuẩn phân biệt.

Ví dụ: Tiền lương tối thiểu, trợ giá nông

nghiệp


Tiền lương tối thiểu

Một ví dụ quan trọng của giá

sàn là tiền lương tối thiểu.

Luật tiền lương tối thiểu quy

định mức giá thấp nhất mà

các ông chủ có thể trả cho

người lao động.

11



Lượng lao động 0

Tiền lương

Tiền lương cân bằng

Cầu lao động

Cung lao động

Thị trường lao động tự do

Lượng lao động cân

bằng





Tiền lương

Cầu lao động

Cung lao động

Lượng cung Lượng cầu

Lao động dư thừa (thất nghiệp)

Thị trường lao động với tiền lương tối thiểu

12


Thuế

Chính phủ đánh thuế để có nguồn

thu sử dụng vào các dự án công.


Thuế có thể gây ra những

tác động gì?

Thuế cản trở hoạt

động thị trường.

Khi một hàng hóa bị

đánh thuế, lượng hàng

bán được nhỏ hơn.

Người mua và người

bán cùng chịu thuế.

13


Thuế

Phạm vi ảnh hưởng của thuế nghiên

cứu xem ai phải chịu gánh nặng thuế.

Thuế làm thay đổi trạng thái cân

bằng của thị trường.

Người mua trả nhiều hơn và người

bán nhận được ít hơn, bất chấp thuế

đánh trên đối tượng nào.

Tác động của mức thuế 50¢

đánh vào người mua...

3.00

Lượng kem 0

Giá kem

100

D1

Đường cung, S1

Thuế đánh vào người mua làm dịch chuyển đường cầu xuống một lượng bằng mức thuế ($0.50).

D2

Copyright © 2001 by Harcourt, Inc. All rights reserved

14

3.00

Lượng kem 0

Giá kem

100 90

$3.30

Giá người mua trả

D1

D2

Cân bằng khi có thuế

Đường cung, S1

Cân bằng khi không có thuế


đánh vào người mua...

2.80

Giá người bán nhận


Giá khi không có

thuế

Thuế ($0.50)


Tác động của thuế là gì?

Thuế cản trở hoạt

động thị trường.

Khi một hàng hóa bị

đánh thuế, lượng hàng

bán được nhỏ hơn.

Người mua và người

bán cùng chịu thuế.

15

3.00

Lượng kem 0

Giá kem

100 90

S1

S2

Đường cầu, D1


đánh vào người bán...

Giá khi không có thuế

2.80

Giá người bán

nhận

$3.30

Giá người

mua trả

Cân bằng khi không có thuế


Thuế đánh vào người bán làm

dịch chuyển đường cung lên trên một lượng bằng mức thuế

($0.50).

Thuế ($0.50)

Cân bằng khi có thuế


Thuế tiền lương


Lương

Tiền lương khi không

có thuế

Cầu lao động

Cung lao động

Thuế

Tiền lương công ty trả

Tiền lương công nhân

nhận

16


Phạm vi ảnh hưởng của thuế

Thuế được chia theo tỉ lệ nào?

Ảnh hưởng của thuế đến người bán

như thế nào so với người mua?

Câu trả lời cho những câu hỏi này

phụ thuộc vào hệ số co giãn của cầu

và hệ số co giãn của cung.


Cung co giãn, cầu không co giãn...

Lượng 0

Giá

Đường cầu

Đường cung

Thuế

1. Khi cung co giãn nhiều hơn cầu...

2. ...người tiêu dùng chịu gánh nặng về thuế lớn hơn...

3. ...lớn hơn nhà sản xuất.




17


Cung không co giãn, cầu co giãn...

Lượng 0

Giá

Đường cầu

Đường cung


Thuế

1. Khi cầu co giãn nhiều hơn cung...

2. ...nhà sản xuất chịu gánh nặng về thuế lớn hơn...

3. ...lớn hơn người tiêu dùng.




Như vậy, gánh nặng thuế được

chia ra như thế nào?

Gánh nặng thuế

nghiêng nhiều về bên

thị trường ít co giãn

hơn.

18


Tóm tắt

Các biện pháp kiểm soát giá cả gồm

giá trần và giá sàn.

Giá trần là mức giá hợp pháp tối đa

của một hàng hóa hay dịch vụ. Một ví

dụ là kiểm soát giá thuê nhà.

Giá sàn là mức giá hợp pháp tối thiểu

của một hàng hoá hay dịch vụ. Một ví

dụ là kiểm soát tiền lương tối thiểu.


Tóm tắt

Thuế được sử dụng để tạo nguồn thu

cho các mục đích công.

Khi chính phủ đánh thuế một hàng hóa,

lượng cân bằng của hàng hóa này sẽ

giảm.

Thuế đánh vào một hàng hóa tạo ra một

khoảng cách giữa giá mà người mua trả

và giá mà người bán nhận được.

19


Tóm tắt

Phạm vi ảnh hưởng của thuế chỉ ra

ai sẽ phải chịu gánh nặng thuế.

Phạm vi ảnh hưởng của thuế không

phụ thuộc vào thuế đánh trên người

mua hay người bán.

Phạm vi ảnh hưởng của thuế phụ

thuộc vào hệ số co giãn của cung và

cầu theo giá.

Documents

Chương 4 - maidinhquy.files.wordpress.com · Cung, cầu, và chính sách của chính phủ Trong hệ thống thị trường tự do không có kiểm soát, thị trường