Chuyen de Hidrocacbon Vip

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    1/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    CHUYN HIDROCACBON

    C nhiu cch phn loi bi tp hidrocacbon nh: da vo bt bo ho c

    hiddrocacbon no, khng no, thm hoc Thit lp CTPT,thnh phn % hn hp trongchuyn ny chng ti phn loi dc vo tnh cht ho hc in hnh caHidrocacbon.

    I. Gii bi ton v phn ng t chy hirocacbonI.1 Kin thc cn nm:Tm CTPT khng cn qua CT n gin nht ( khi bit M, m, hoc bit mt trong

    cc ch s nguyn t).

    12

    12% % 100

    C H

    x y M

    m m m

    x y MC H

    = =

    = =

    x, y.

    CxHy + (x+4

    y)O2 x CO2 +

    2

    yH2O

    CnH2n+2-2k + OHknnCOOkn to

    222 )1(2

    13++

    +

    Nu 22 COOH nn > A l ankan v ACOOH nnn = 22Nu

    22

    COOH nn = A l anken (hay xicloankan)

    Nu 22 COOH nn < A l ankin, ankadien hoc aren. Nu A c C l mch h A l ankin hay ankadien, lc AOHCO nnn = 22

    t chy mt hidrocacbon hay hn hp hidrocacbon bt k, ta lun c:

    2 2 2

    1

    2puO CO H On n n= +

    Lp cng thc n gin nht t lp CTPT,Tnh mC, mH, hoc %C, %H

    Tnh t l x:y =% %

    :12 1 12 1

    C Hm m C H= =

    Cng thc nguyn :(CxHy)n dng M hoc m bin lun tm CTPT

    MT S LU : Nu hp cht hu c t bi CuO, sau phn ng, khi lng bnh dng

    CuO gim ag th chnh l khi lng Oxi phn ng. Nu hp cht hu c t thu c CO2, H2O, Na2CO3 th thnh phn nht

    thit phi c C, H, Na ngoi ra c th c Oxi.mc(trong hp cht hu c) = 2 2 3( )CO C Na COm m+

    Nu hp cht hu c t thu c CO2, H2O, HCl th thnh phn nht

    thit phi C, H, Cl, ngoi ra c th c Oxi.mc(trong hp cht hu c) = 2( ) ( )H H O H HClm m+

    Khi cho hn hp CO2, H2O vo bnh Ca(OH)2 hoc Ba(OH)2 th :

    Nhm SVTH: Nhm 3 1 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    2/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    m bnh tng = 2 2CO H Om m+

    m dung dch tng = 2 2CO H Om m m+

    m dung dch gim = 2 2( )CO H Om m m +

    I.2 Bi tp p dng:

    1. t chy hon ton hn hp M gm mt ankan X v mt ankin Y, thuc s mol CO2 bng s mol nc. Tnh thnh phn phn trm v s mol ca Xv Y trong hn hp M

    gii OHnnCOHC Onn 2222 )1(2 +++

    a na (n+1)a

    OHmmCOHC O

    mm 2222

    )1(2 +b mb (m-1)b

    Theo :%50%

    )()()(

    )1()1(22

    ===++=+

    ++=+=

    ankinankan

    OHCO

    nnba

    bambnambna

    bmanmbnann

    2. t chy han ton mt th tch kh thin nhin gm metan, etan,propan bng oxi khng kh ( trong khng kh, Oxi chim 20% th tch), thu c7,84 lt kh CO2 (ktc), v 9,9g nc.Th tch khng kh nh nht cn dng t chy hon tan lng kh thin nhin trn l bao nhiu?

    giiKhi t chy 1hidrocacbon bt k ta lun c:

    lV

    molnnn

    kk

    OHCOpuOt

    7020

    100).4,22.625,0(

    625,055,0.2

    135,05,0

    22

    ==

    =+=+=

    3. t chy mt ankin A thu c 5,4g nc v cho sn phm chy quadung dch Ca(OH)2 d, dung dch c khi lng gim so vi dung dch nc vi

    trong ban u l 19,8g. Xc nh CTPT ca A.gii:

    Ta c: moln OH 3,018

    5,52

    ==

    gi amolnnamoln COCaCOCO === 232khi lng dung dch gim:

    45,0

    8,19)4,544(100

    8,19)(223

    ==+

    =+

    a

    aa

    mmm OHCOCaCO

    OHnnCOHC Onn 2222 )1(2 +

    Nhm SVTH: Nhm 3 2 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    3/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    0,45 0,3

    0,3n = 0,45(n-1) 433 HCn =

    Bi tp t rn luyn :

    1. Hn hp gm hirocacbon X v oxi c t l s mol tng ng l 1:10. t chyhon ton hn hp trn thu c hn hp kh Y. Cho Y qua dung dch H 2SO4 c, thuc hn hp kh Z c t khi i vi hiro bng 19. Cng thc phn t ca X l (cho H= 1, C = 12, O = 16)

    2. Cho 4,48 lt hn hp X ( ktc) gm 2 hirocacbon mch h li t t qua bnhcha 1,4 lt dung dch Br2 0,5M. Sau khi phn ng han ton, s mol Br2 gim i mtna v khi lng bnh tng thm 6,7 gam. Xc nh Cng thc phn t ca 2hirocacbon l (cho H = 1, C = 12)

    3. Ba hirocacbon X, Y, Z k tip nhau trong dy ng ng, trong khi lngphn t Z gp i khi lng phn t X. t chy 0,1 mol cht Y, sn phm kh hp thhon ton vo dung dch Ca(OH)2 (d), thu c s gam kt ta l (cho H = 1, C = 12,O = 16, Ca = 40)

    4. ot chay hoan toan 1,12 lt mot anken X (ktc) thuc 5,60 lt kh CO2 (ktc). CTPT X la:

    A. C3H6 B.C4H8 C. C4H10 D. C5H10

    5. ot chay hoan toan mot the tch hon hp gom

    anken X va hidrocacbon Y thu c 5,56 lt kh CO2 ( ktc) va 5,40

    g nc. Y thuoc loai hirocacbon co cong thc phan t

    dang.

    A.CnH2n B.CnH2n-2 C. CnH2n+2 D. CnH2n

    6. ot chay hoan toan 1,3g ankin X thu c 2,24 lt kh

    CO2 (ktc) . Cong thc phan t cua X la :

    A. C2H2 B. C3H4 C.C4H6 D. C5H8

    7. ot chay hoan toan 5,4g ankaien X thu c 8,96 lt kh

    CO2 ( ktc) . Cong thc phan t cua X la

    A. C4H4 B. C4H8 C.C4H6 D. C4H10

    8. ot chay hoan toan hon hp kh gom ankin X va

    hidrocacbon Y mach h co cung so nguyen t C, thu c

    san pham chay co the tch hi nc bang the tch kh CO2

    (cac the tch o cung ieu kien). Y thuoc loai:

    Nhm SVTH: Nhm 3 3 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    4/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    A.ankin B. anken C. xicloankan D. ankan

    9. ot chay 1 so mol nh nhau cua 3 hidrocacbon A, B, C

    thu c lng CO2 nh nhau, con t le so mol CO2 va H2O

    oi vi A, B, C lan lt la 0,5: 1:1,5. CTPT cua A, B, C

    A. CH4, C2H6, C3H8 B. C2H4, C3H6, C4H8

    C. C2H2, C2H4, C2H6 D. C2H6, C2H4, C2H2

    10. ot chay ht 2,24 lt ankan X (ktc), dan ton b san

    pham chay vao dd nc voi trong d thay co 40g. CTPT X

    A. C2H6 B. C4H10 C. C3H6 D. C3H8

    11. ot chay hoan toan 0,15 mol hon hp 2 ankan thu

    c 9,45g H2O. Cho san pham chay qua bnh ng Ca(OH)2 dth khoi lng ket tua thu c la bao nhieu ?

    A.37,5g B. 52,5g C. 15g D.42,5g

    12. ot chay hoan toan 0,15 mol hon hp 2 ankan thu

    c 9,45g H2O. Cho san pham chay qua bnh ng Ca(OH)2 d

    th khoi lng ket tua thu c la bao nhieu ?

    A.37,5g B. 52,5g C. 15g

    D.42

    II. Bi tp v phn ng th halogen ca Hidrocacbon

    II.1. C s l thuyt:

    { 2 22

    asn nC H

    X+

    2 1

    2

    ........

    n n

    n n

    C H X

    C H X

    +

    2

    2 2n n

    HX

    X

    C H +

    Xt phng trnh phn ng:

    Nhn xt:- Nu phn ng xy ra theo t l 1:1 (x=1) trong phn t ankan c bao nhiu

    v tr cacbon khc nhau cn hiro s cho ta by nhiu dn xut monohalogen. Khi sn

    phm chnh u tin th vo cacbon bc cao.- Nu cho kh Y qua dd NaOH d m vn c kh thot ra trong hh Y c

    ankan cn d.

    Nhm SVTH: Nhm 3 4 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

    Hn h p A Dn xut Hh kh Yd

    d

    xHClC H

    n 2 n + 2 +xCl 2 C Hn 2 n + 2 +Cl- x

    a s

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    5/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    - Nu dd trong NaOH sau phn ng c tnh oxi ha trong hh Y c kh clod.

    V:2NaOH + Cl2 NaClO + NaCl + H2O

    v NaClO sinh ra c tnh oxi ha mnh.- Sn phm th (dn xut) thng dng lng v ktc. Trong trng hp to ra

    hai sn phm th monohalogen v ihalogen th nn vit hai phng trnh c lp xutpht t ankan v Cl2 ly s mol mi sn phm lm n s v lp hai phng trnh ton

    hc.- Ngoi ankan, cn c phng trnh phn ng:

    CH2=CH-CH3 + Cl2 CH2=CH-CH2Cl + HClV d:

    Trn 6g C2H6 v 14,2lit (ktc)Cl2 c chiu sng thu c sn phm th mono v

    iclo. Cho hn hp kh i qua dd NaOH d th cn li 22,4 lit kh duy nht thot ra (ktc). Dung dch trong NaOH c kh nng oxi ha 200ml dd FeSO4 0,5M. Phn trm smol mi sn th l bao nhiu? Bit cc p xy ra hon ton.Gii:

    ( )2 6

    60, 2

    30C H bd

    n m= =

    Gi a, b ln lc l s mol ca 2 sp th mono v iclo:

    C2H6 + Cl2 C2H5Cl HCl+

    a s

    a a a a

    C2H6 + 2Cl2 C2H4Cl2 2HCl+

    b 2b b 2b

    V sau khi qua dd NaOH d thu c mt kh duy nht l C2H6 (d)=0,1mol

    ddNaOH

    2( ) 2 6

    2 6( )

    ( 2 )

    (0, 2 2 ) (0,1 )

    (0, 2 )

    du

    du

    HCl a b

    Cl a b C H mol

    C H a b

    +

    Nhm SVTH: Nhm 3 5 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

    5000C

    ( )2

    14,20, 2

    22,4Cl bd

    n m= =

    Hn hp kh sau p:

    HCl NaOH NaCl H2O

    Cl2 2NaOH NaCl NaClO H2O

    + +

    + + +

    2 60, 2 0,1 0,1C Hn a b a b= = + =

    (1)d

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    6/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    Trong 2 mui th ch c NaClO c tnh oxi ha mnh, v oxi ha Fe2+ thnh Fe3+

    t (1) v (2) suy ra

    Phn trm s mol sn phm th l: C2H5Cl = C2H4Cl2 = 50%

    II.2 Mt s bi tp:

    Bi 1: HC mch h X ch cha lk v c hai nguyn t C bc ba trong mt phn t.t chy hon ton mt th tch X sinh ra 6 th tch CO2 (cng iu kin nhit , psut). Khi cho X tc dng vi Clo (t l 1:1), s dn xut monoclo ti a sinh ra l:

    A. 3B. 4C. 2D. 5

    (tuyn sinh H khi B-08)

    Hng dn gii:HC mch h X ch cha lk X l ankan

    222

    2 COHCO

    nn +

    V 6V146:6 HCXn =

    c hai nguyn t C bc ba trong mt phn t CTCT ca X l:CH3CH(CH3)CH(CH3)CH3da vo CTCT X X tc dng vi Clo (t l 1:1) s dn xut monoclo l 2 n n C

    Bi 2: Khi brom ha mt ankan ch thu c mt dn xut monobrom duy nht c tkhi hi i vi hidro l 75,5. Tn ankan l:

    A. 3,3-imetylhexanB. 2,2-imetylpropanC. IsopentanD. 2,2,,3-trimetylpentan

    (tuyn sinh H khi B-07)

    Nhm SVTH: Nhm 3 6 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

    FeSO4 NaOH Fe(OH)2 Na2SO4

    2Fe(OH)2 NaClO 2Fe(OH)3 NaCl

    + +

    + ++ H2O

    2 2 4( )

    10, 05 0, 2 2

    2Cl NaClO Fe OH FeSOn n n n a b= = = = =

    (2)

    {0,050,05a mol b mol

    =

    =

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    7/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy CnHng dn gii:

    HBrBrHCBrHC nnnn ++ ++ 12222

    Ta c: 1512.5,7512

    ==+

    BrHC nnM

    1255

    1518114

    HCn

    n

    =

    =+

    2

    1 25

    B rHC mt dn xut monobrom duy nht

    CTCT ca ankan l: C(CH3)4 :2,2-imetylpropan n n B.

    Bi 3: Mt ankan phn ng vi clo theo t l 1:2 thu c sn phm cha 83,53% clo vkhi lng. CTPT ca ankan l:

    A. mtanB. tan

    C. propanD. butan

    Hng dn gii:

    1:2

    2 2 2 2 22 2n n n nC H C l C H C l + +

    Ta c: %53,83%100.71145,35.2

    % =+

    =n

    Cl

    1= n ankan X l mtan

    n n ABi 4: Cho 19,5g benzen tc dng vi 48g brom lng, c bt Fe lm xc tc, thu dc27,475g brombenzen. Hiu sut ca phn ng trn l?

    A. 40%B. 50%C. 60%D. 70%

    Hng dn gii:

    moln

    moln

    Br

    HC

    3,0

    25,0

    2

    66

    =

    =

    moln BrHC 175,0157475,27

    66==

    Da vo t l s mol ta tnh hiu sut theo benzen

    rHBrHCBrHCtFe

    B+ + 66,

    266

    0

    0,25 0,3 0,175 (mol)

    Theo PTP ta c:

    %70%100.25,0

    175,0% ==H

    p n D

    Nhm SVTH: Nhm 3 7 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    8/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy CnBi 5: Cht A c CTPT C7H8. Cho A tc dng vi Ag2O/NH3 thu c kt ta B. MB >MA l 214vC. S ng phn tha mn iu kin trn l:

    A. 2B. 3C. 4

    D. 5Hng dn gii:Gi x l s H b thay th bi Ag.

    OxHA gHCOxA gHC xxN H

    28728722 3 + +

    +

    Ta c: MB - MA = 214 (92-x+108x)-92=214 x=2

    CTCT c th c l:

    CHC-CH2-CH2-CH2-CCHCHC-C(CH3)2-CCHCHC-CH2-CH(CH3)-CCH

    p n B

    Bi tp tham kho

    Bi 1: Nitro ha benzen thu dc 2 cht X, Y km nhau mt nhm NO2. t chy honton 19,4g hh X, Y thu c CO2, H2O v 2.24l kh N2 (kc). Tm CTCT ca X, Y?

    Bi 2: A l mt HC mch h. t chy A thu c t s mol CO2 gp i s mol nc.Mt khc ly 0,05mol A phn ng va ht vi agNO3/NH3 thu c 7,5g kt ta. tmCTCT ca A

    Bi 3: Cho m(g) HC A thuc dy ng ng ca mtan tc dng vi Clo c chiu sng,ch thu c mt dn xut clo duy nht B vi khi lng 8,52g. trung ha ht khHCl sinh ra, cn 80ml KOH 1M. Tm CTPT ca A, B. Vit CTCT ca cc ng phnA v gi tn chng.

    III phn ng cngIII.1 C s l thuyt:

    222222 ++ + nnknn HCkHHC

    kknnknn BrHCkBrHC 22222222 ++ +

    Thng thng cc bi ton v phn ng cng thng dn hn hp ca anken ng ng phnng vi Br2, H2 sau phn ng khi lng bnh tng ln agam, hoc % ca brom trong hp chtl x% xc nh cng thc ca hidrocacbon .

    Vi nhng dng ny ta cn xc nh_

    n ca hidrocacbon ri t suy ra CTPT ca HC

    III.2 Bi tp p dngBi. 1,792 lt hn hp (X) gm 2 anken lin tip (o 0 0 C, 2.5atm) cho qua nc brom

    d th khi lng bnh nc brom tng 7gam.

    Nhm SVTH: Nhm 3 8 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    9/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cna. xc nh CTPT ca 2 anken

    b. t chy hon ton hn hp X ri cho sn phm chy vo 500ml dung dch NaOH 1,8M ththu c bao nhiu gam mui khan.

    Gii:

    mol

    RT

    PVnhhX 2,0

    273.082,0

    792,1.5,2===

    a. t CTPT trung bnh ca 2 anken l nnHC 2Ta c phn ng: 2222 BrHCBrHC nnnn +mhhX = tng khi lng bnh nc brom =7g

    5,2352,0

    714)(

    2===== n

    n

    mnM

    hhX

    hhXHC

    nn

    2 anken l lin tip nhau suy ra CTPT ca 2 anken l: 6342 HvCHC

    b. phng trnh phn ng chy: OHnCOnOn

    HC tnn 22

    022

    )2

    3( ++

    0,2mol 0,2 n moln(CO2)=0,2 n = 0,2.2,5=0,5 moln(NaOH) = 0,5.1,8 = 0,9 mol

    nhn thy t l: 1< 25,0

    9,0

    2

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    10/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    Vy CTPT ca hai anken l: C4H8 v C5H10

    Bi: Dn hn hp X gm etilen v axetilen qua dung dch brom d khi lng bnh

    brom tng 1,34g. Cn khi cho tc dng ht vi dung dch AgNO3/NH3 thu c 7,2g

    kt ta. Thnh phn phn trm th tch ca etilen v axetilen ln lt l :

    A. 50% ; 50% B. 35,5% ; 64,5% C. 40% ; 60% D. 25% ; 75%

    Gii:

    Phng trnh phn ng:

    242242 BrHCBrHC +

    x x

    422222 2 BrHCBrHC ++

    y y 3433 222 NONHCAgAgCNHAgNOCHHC +++

    y y

    Gi x, y (mol) ln lt l s mol ca etylen v axetylen

    khi lng bnh brom tng 1,34g l khi lng ca hn hp X

    28x + 26y = 1,34

    moly 03,0

    242.108

    2,7=

    +

    =

    =x 0,02mol

    cng iu kin v hit v p sut th t l v s mol bng t l v th tch

    %V(C2H4) = %40100.05,0

    02,0=

    %V(C2H2) = %60100.05,0

    03,0=

    Bi 4. A l 1 HC mch h , cht kh iu kin thng .4,48 lt kh A ktc tc dng

    va vi 0,4 mol Brom to ra sn phm B cha 85,562% brom v khi lng. Cng

    thc phn t ca A l:

    a. C2H6 b. C3H4 c. C4H6 d. C6H6

    Gii:

    n molA 2,0=

    t CTPT trung bnh ca HC l knnHC 222 +

    pt phn ng: kknnknn BrHCkBrHC 22222222 ++ +

    Nhm SVTH: Nhm 3 10 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    11/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    0,2 0,2k

    2= k

    Ta li c 4562,85100.2.1602.2214

    2.160% ==

    ++= n

    nBr

    chn p n C

    Bi 5. Cho 10,2g hn hp kh A gm CH4 v anken ng ng lin tip i qua dd nc

    brom d, thy khi lng bnh tng 7g, ng thi th tch hn hp gim i mt

    na.Cng thc phn t cc anken l:

    A. C2H4, C3H6 B. C3H6, C4H10 C.C4H8,C5H10 D. C5H10, C6H12

    Gii:

    t CTPT trung bnh ca anken l: nnHC

    2

    gi x, y(mol) ln lt s mol ca CH4 v anken

    Phng trnh phn ng:

    2222 BrHCBrHC nnnn +

    y y

    ta c 16x + 14n y = 10,2 (1)

    khi hn hp kh qua Br2 th th tch gim mt na yx = (2)

    khi lng bnh brom tng 7g l khi lng ca hn hp anken

    ny

    M 147

    == (3)

    t (3) v (1) 5.22,0,5,0 ==== nyxyn

    Vy chon p n A

    Bi tp tham kho1. Cho 2,24 lt anken X (ktc) tac dung vi dd brom thu c

    san pham co khoi lng ln hn khoi lng anken la

    A. 0,8 g B. 10,0g C. 12,0 g D. 16,0g

    2. Anken X tac dung vi nc (xuc tac axit) to ra hon hp 2

    ancol ong phan cua nhau. d/N2 = 2,00. Ten ca X la

    A. iso-penten B. but-1-en C. but-2-en

    D. pent-1en

    Nhm SVTH: Nhm 3 11 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    12/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn3. Anken Y tac dung vi dd brom tao thanh dan suat ibrom

    trong o % khoi lng C bang 17,82 %. CTPT Y la:

    A. C3H6 B.C4H8 C. C4H10 D. C5H10

    4, Cho 14g hn hp 2 anken l ng ng lin tip i qua dung dch nc Br2 thy lm

    mt mu va dd cha 64g Br2.Cng thc phn t ca cc anken l:

    A. C2H4, C3H6 B. C3H8, C4H10 C. C4H10, C5H12 D.

    C5H10, C6H12

    5. Cho 4,48 lt hn hp X (ktc) gm hai hidrocacbon mch h li t t qua bnh cha

    1,4 lt dung dch Br2 0,5 M. sau phn ng xy ra hon ton, s mol Br2 gim i mt na

    v khi lng bnh tng thm 6,7gam. Xc nh cng thc phn t ca hai hidrocacbon

    .6. Mt hirocacbon cng hp vi HCl theo t l 1:1 to ra sn phm c thnh phn khi

    lng Clo l 45,223%. Xc nh CTPT X

    IV.s dng cc gi tr trung bnh gii nhanh cc bi tp v

    Hidrocacbon

    IV.1/ c s l thuyt:

    Nu c mt hn hp nhiu cht cng tc dng vi mt cht khc (m cc PTP

    cng loi, cng hiu sut, sn phm phn ng tng t nhau) ta c th thay hn hp ny

    bng mt cht tng ng.

    Gi s hn hp gm cc chtA, B, C,( cha C, H, O), c th thay bng cht tng

    ng x y zC H O : Mvi:

    -Khi lng phn t (nguyn t) trung bnh:

    ...

    ...

    hh A A B B K K

    hh A B K

    m n M n M n M M

    n n n n

    + + += =

    + + +

    (nA, nB, nKc th l s mol, th tch hay % s mol,)

    Lun c MA < M

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    13/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    1 2...

    ...A B K K

    A B K

    n y n y n yy

    n n n

    + + +=

    + + + (vi y1

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    16/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    4,34,2

    14,3

    4,305,0

    17,0

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    17/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    )3(12,02

    )2(

    )2(17,0)1(

    2

    2

    molybay

    n

    molxbaxn

    OH

    CO

    =++

    =

    =++=

    T (2) ta c: (a + b)x + b = 0,17

    b = 0,17-0,05xta c 0 < b < 0,05

    0 < 0,17-0,05x < 0,05

    2,4 < x < 3,4

    3=x

    03,0

    02,0)3.05,0(17,0

    ===

    a

    b

    Thay gi tr a, b vo (3) ta c y=4

    Vy CTPT ca 2 cht l C3H4 v C4H6.

    Bi 5 (bi 6.11 trang 43SBT HH 11)

    HH kh A cha H2 v 2 anken k tip nhau trong dy ng ng. T khi ca A i vi

    H2 l 8,26. un nh hh A c mt xc tc Ni th A bin thnh hh B khng lm mt mu

    nc Brom v c t khi i vi H2 l 11,8.

    Xc nh CTPT v % th tch ca tng cht trong hh A v hh B?

    Hng dn gii:

    t CTC ca 2 anken l: )(2 xmolHC nn v H2 (1-x)mol. ( trong 1 mol A)

    52,162.26,8)1(214 ==+= xxnMA (1)

    2222 ++ nnnn HCHHC

    x x x (mol)

    molx

    xMB

    3,0

    6,232.8,111

    52,16

    =

    ==

    =

    Thay x vo (1) c 6,3=n

    Vy CTPT 2 anken l: C3H6 (amol) v C4H8 (bmol)

    Ta c h:

    =+

    +=+

    6,343

    03,0

    ba

    ba

    ba

    Nhm SVTH: Nhm 3 17 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    18/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    ==

    )(18,0

    )(12,0

    molb

    mola

    hh A: C3H6 : 12% ; C4H8 : 18% ; H2 : 70%

    hh B: C3H8 : %17%100.7,0

    12,0

    =

    C4H10 : %26%100.7,018,0

    =

    H2 : 57%

    Bi 6(bi 7.27 trang 57 SBT HH 11)

    HH M cha 2 HC k tip nhau trong mt dy ng ng. Khi t chy hon ton 13,2g

    hh M thu c 20,72l CO2 (kc). Xc nh CTPT v % khi lng tng cht trong hh

    M.

    Hng dn gii:

    molnCO 925,04,2272,20

    2==

    gmC 1,1112.925,0 ==

    moln

    gm

    OH

    H

    05,118

    1,21,21,112,13

    2==

    ==

    V 22 COOH nn > nn 2 cht trong hh M u l ankan

    4,705,1

    925,0

    1

    )1(2

    2322222

    ==

    +

    +++

    ++

    nn

    n

    OHnCOnOn

    HC nn

    Vy CTPT 2 ankan l: C7H16(xmol) v C8H18 (ymol)

    Gii h:

    =+==+=925,087

    2,13114100

    2yxn

    yxm

    CO

    M

    ==

    moly

    molx

    05,0

    075,0

    % v khi lng ca C7H16 : 56,8% ; C8H18 : 43,2%

    Nhm SVTH: Nhm 3 18 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    19/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn V.Bi tp v phn ng th nguyn t hidro linh ng bng ion kim loi

    (Ag)

    V.1 c s l thuyt

    Vi cc hidrocacbon c ni ba u mch th nguyn t H gn vi C ni ba trnn linh ng d tham gia phn ng th:

    R-C CH + AgNO3 + NH3 R-C CAg + NH4NO3

    Dng tng qut:

    CxHy + AgNO3 + NH3 CxH y Ag + NH4NO3

    Vi ankin:

    Nu =1 ank-1-in (R-C CH)

    Nu =2 HC CH (C2H2)

    Kt ta d ho tan trong axit mnh

    R-C CAg + HCl R-C CH + AgCl

    V.2. Bi tp p dng:

    Bi tp 1: Cho 17,92 lt hn hp kh X gm 3 hidrocacbon l ankan, anken v ankin ly

    theo t l th tch tng ng l 1:1:2 li qua bnh cha dung dch AgNO 3/NH3 ly d thu

    c 96g kt ta v hn hp kh Y. t chy ho ton hn hp kh Y thu c 13,44 ltCO2. Th tch cc kh o ktc. Tm CTPT ca 3 hidrocacbon?

    Gii:

    nX = 4,2292,17

    =0,8 mol

    V t l th tch bng t l s mol nn s mol tng ng l: CnH2n+2 : 0,2 mol ; CmH2m:

    0,2 mol; CpH2p-2 : 0,4 mol.

    CpH2p-2 + AgNO3 + NH3 CpH 22p Ag + NH4NO3

    0,4 mol 0,4 mol

    Ta c n = nankin = 0,4 mol =107214

    96

    +p 5,6p + 42,8 = 96,8

    + Nu =1 p = 9,6 (loi)

    + Nu = 2 p = 2 (nhn) CTPT ca ankin l C2H2

    Kh Y gm : CnH2n+2: 0,2 mol v CmH2m: 0,2 mol

    Ta c phn ng chy:

    Nhm SVTH: Nhm 3 19 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    20/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    CnH2n+2 +

    +

    2

    13nO2 nCO2 + (n+1)CO2

    0,2 mol 0,2n mol

    CmH2m +

    2

    3m

    O2 mCO2 + mH2O

    0,2 mol 0,2m mol

    0,2 (n+m) =4,22

    44,13= 0,6 mol

    n+m = 3 n=1 v m=2

    CTPT ankan l CH4

    CTPT anken l C2H4

    Bi tp 2: t chy ankin A to ra 11g CO2. Mt khc, khi cho 3,4g A tc dng vi

    lng d dung dch AgNO3 trong NH3 thy to thnh a gam kt ta. CTPT ca A v a

    l:

    A. C2H2 ; 8,5g B. C3H4 ; 8,5g C. C4H6 ; 8,75g D. C5H8 ; 8,7

    Gii:

    Do A tc dng c vi AgNO3 trong NH3 nn A l ank-1-in:

    CnH2n-2 +

    2

    13nO2 nCO2 + (n-1)H2O

    214

    4,3

    nmol 0,25 mol

    n 2CO = 4411

    = 0,25 mol

    Ta c: 214

    4,3

    n = n

    25,0

    n = 5 CTPT A l C5H8

    C5H8 + AgNO3 + NH3 C5H7Ag + NH4NO3

    0,05 mol 0,05 mol

    n 85HC = 8,64,3

    =0,05 mol

    a = 0,05.175= 8,75g

    p n D

    Nhm SVTH: Nhm 3 20 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    21/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    Bi tp 3: Dn 3,36 lt hn hp A gm propin v etilen i vo mt lng d dung dch

    AgNO3 trong NH3 thy cn 0,84 lt kh thot ra v c m gam kt ta. Cc th tch kh o

    ktc.

    a) Tnh thnh phn phn trm theo th tch ca cc kh trong A.

    b) Tnh m.

    Gii:

    a) Khi dn A vo dd AgNO3/NH3 ch c propin phn ng

    VC2H4= 0,84 lt

    Vpropin= 3,36-0,84= 2,52 lt

    %Vetilen= 36,384,0

    .100%= 25%

    %Vpropin= 100%-25%=75%

    b) npropin= 4,2252,2

    = 0,1125 mol

    CH C-CH3 + AgNO3 + NH3 AgC C-CH3 + NH4NO3

    0,1125 mol 0,1125 mol

    m= 0,1125. 147=16,5375 g

    Bi tp 4: Dn 6,72 lt hn hp kh X gm propan, etilen v axetilen qua dung dch

    brom d, thy cn 1,68 lt kh khng b hp th. Nu dn 6,72 lt kh X trn qua dung

    dch bc nitrat trong amoniac thy c 24,24 gam kt ta. Cc th tch kh o ktc.

    a) Vit cc phng trnh ho hc gii thch phng trnh TN trn.

    b) Tnh thnh phn phn trm theo th tch v theo khi lng ca mi kh trong

    hn hp.

    Gii:

    a) Dn X qua dd Br2 d ch c etilen v axetilen phn ng

    CH2=CH2 + Br2 BrCH2-CH2Br

    CH CH + Br2 BrCH=CHBr

    BrCH=CHBr + Br2

    Br2CH-CHBr2Dn X qua dung dch AgNO3/NH3 ch c axetilen phn ng

    Nhm SVTH: Nhm 3 21 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    22/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn

    CH CH + 2AgNO3 + 2NH3 AgC CAg + 2NH4NO3

    b)

    Khi dn qua dung dch brom d c 1,68 lt kh khng b hp th l propan

    Vpropan= 1,68 lt

    Vetilen+axetilen= 6,72 - 1,68 = 5,04 lt

    CH CH + 2AgNO3 + 2NH3 AgC CAg + 2NH4NO3

    0,101 mol 0,101 mol

    n =240

    24,24= 0,101 mol

    Vaxetilen= 0,101. 22,4= 2,2624 lt Vetilen = 5,04 2,2624= 2,7776 lt

    %Vpropan= 72,668,1

    .100%= 25%

    %Vaxetilen= 72,62624,2

    .100%= 33,67%

    %Vetilen= 41,33%

    Bi tp 5: t chy hon ton 2,24 lt hirocacbon X thu c 6,72 lt CO2 ( ktc). X

    tc dng vi dd AgNO3 trong NH3 sinh ra kt ta Y. Cng thc cu to ca X l:

    a) CH3-CH=CH2

    b) CH CH

    c) CH3-C CH

    d) CH2=CH-CH CH

    Gii:X tc dng c vi dd AgNO3/NH3 X l ank-1-in

    CnH2n-2 +

    2

    13nO2 nCO2 + (n-1)H2O

    0,1 0,1.n mol

    nX=0,1 mol

    n2

    CO = 0,3 mol

    Ta c: 0,1n = 0,3 n=3 CTPT X l C3H4

    CTCT X l: CH3-C CH

    Nhm SVTH: Nhm 3 22 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    23/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy Cn p n d

    Bi tp 6: Mt bnh kn ng hn hp hidro vi axetilen v mt t bt Niken. Nung

    nng bnh mt thi gian sau a v nhit ban u. Nu cho mt na kh trong

    bnh sau khi nung nng i qua dd AgNO3/NH3 th c 1,2g kt ta mu vng nht. Nu

    cho na cn li qua bnh ng nc brom d thy khi lng bnh tng 0,41g.

    a) Vit PTHH v gii thch cc hin tng TN.

    b) Tnh khi lng axetilen cha phn ng, khi lng etilen to ra sau phn ng.

    Gii:

    a) Khi nung nng hn hp hidro v axetilen c xc tc NikenC2H2 + H2

    0,tNi C2H4

    C2H4 + H2 0,tNi C2H6

    Khi dn kh thu c sau phn ng qua dd AgNO3/NH3 to kt ta mu vng nht

    chng t hn hp kh thu c c C2H2 cn d.

    CH CH + 2AgNO3 + 2NH3 AgC CAg + 2NH4NO3

    Khi dn qua bnh ng nc brom d thy khi lng bnh tng 0,41g l khi

    lng ca C2H2 v C2H4

    CH2=CH2 + Br2 BrCH2-CH2Br

    CH CH + 2Br2 Br2CH-CHBr2

    b) Khi lng axetilen chua phn ng:

    CH CH + 2AgNO3 + 2NH3 AgC CAg + 2NH4NO3

    0,005 mol 0,005 mol

    n = 2402,1

    = 0,005 mol

    maxetilen cha p= 0,005.26= 0,13 g

    metilen to ra= 0,41- 0,13= 0,28 g

    Bi tp 7: Khi t chy mt ankin A thu c mt khi lng nc ng bng khi

    lng ankin em t. Tm cng thc phn t, vit cng thc cu to ca A. Gi tn caA, bit A to c kt ta vi AgNO3/NH3. Vit PTHH ca phn ng.

    Nhm SVTH: Nhm 3 23 Lp ho 07B, nm hc 2009-2010

  • 7/31/2019 Chuyen de Hidrocacbon Vip

    24/24

    Khoa Ho Hc Chuyn HidrocacbonTrng H ng Thp GVHD: TS Dng Huy CnGii:

    Gi m l khi lng ankin v cng l khi lng ca nc to thnh.

    CnH2n-2 +

    2

    13nO2 nCO2 + (n-1)H2O

    214 nm

    mol (n-1)214 n

    mmol

    nankin=214 n

    mmol

    n OH2 = 18m

    mol

    Ta c:

    (n-1)214 n

    m =18m 18n -18 = 14n -2 4n = 16 n = 4

    CTPT A l C4H6

    V A c p vi AgNO3/NH3 nn CTCT ca A l:

    CH C-CH2-CH3 : But-1-in