1

งานชนท 3

เรอง การบรหารหลกสตรฐานสมรรถนะ

นางศภพร ถาวรวงศ

สาขาการจดการการศกษา

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรอำชวศกษำไดมกำรพฒนำกรอบมำตรฐำนหลกสตรอำชวศกษำและไดรบ

กำรอนมตประกำศใชเมอวนท 16 สงหำคม พ.ศ. 2549 โดยมงเนนกำรพฒนำสมรรถนะจำกอำชพพฒนำเขำสกำร

ก ำหนดมำตรฐำนวชำชพสำขำวชำ/สมรรถนะในกำรศกษำวชำชพและจดระดบเพอเชอมโยงกบระบบคณวฒ

วชำชพ รวมทงก ำหนดสมรรถนะในรำยวชำตำงๆน ำไปสกำรจดกำรเรยนกำรสอนทเนนสมรรถนะ ซงประกอบ

ไปดวย สมรรถนะและคณลกษณะทเหมำะสมของผประกอบอำชพ กำรวเครำะหหนำทเพอก ำหนดกรอบ

มำตรฐำน กำรพฒนำหนวยสมรรถนะและหนวยยอย ควำมสมพนธระหวำงหลกสตรของส ำนกงำน

คณะกรรมกำรกำรอำชวศกษำกบอำชพหรองำนทสำมำรถปฏบตได ขอเปรยบเทยบระหวำงคณวฒกำรศกษำ

วชำชพและคณวฒวชำชพ ขอเปรยบเทยบระหวำงหลกสตรแบบฐำนเนอหำกบหลกสตรแบบฐำนสมรรถนะ

กำรพฒนำโปรแกรมกำรฝกอบรมแบบฐำนสมรรถนะ กำรวเครำะหสมรรถนะกำรปฏบตงำน และกำรกระท ำ

ตำมระดบชนของหนำทงำน สำมำรถประกอบอำชพตรงตำมควำมตองกำรของสำขำอำชพ สถำนประกอบกำร

และชมชน โดยบรณำกำรควำมรอยำงเปนระบบรวมทงเปนผทมคณธรรม จรยธรรม และกจนสยทเหมำะสมใน

กำรท ำงำน ในบทควำมนจะน ำเสนอในประเดนส ำคญทเกยวของกบลกษณะของหลกสตรฐำนสมรรถนะ

ควำมหมำยของสมรรถนะ ควำมหมำยของหลกสตร โครงสรำงหลกสตรฐำนสมรรถนะ กำรบรหำรหลกสตร

ฐำนสมรรถนะ

2

ลกษณะของหลกสตรฐานสมรรถนะ

ความหมายของ สมรรถนะ(Competency)

ในปจจบนองคกรตำงๆทงของภำครฐและภำคเอกชนใหควำมสนใจเกยวกบกำรน ำสมรรถนะมำเปน

ปจจยชวยในกำรพฒนำศกยภำพของบคคลเพอใหสงผลไปสกำรพฒนำองคกร ในควำมหมำยของสมรรถนะได

มนกวชำกำรหลำยทำนใหควำมหมำยไวดงน

David C. McClelland (1993; อำงถงสกญญำ รศมธรรมโชต 2549:14) สมรรถนะ (Competency) คอ

บคลกทซอนอยภำยในปจเจกบคคลซงสำมำรถผลกดนใหปจเจกบคคลนนสรำงผลกำรปฎบตงำนทดหรอตำม

เกณฑทก ำหนดในงำนทตนรบผดชอบ

Hay Group (2547) ไดใหควำมหมำยของสมรรถนะ หมำยถงคณลกษณะเชงพฤตกรรมทท ำใหบคลำกร

ในองคกรปฏบตงำนไดผลงำนทโดดเดนกวำคนอนๆโดยบคลำกรเหลำนจะแสดงคณลกษณะเชงพฤตกรรม

ดงกลำวมำกกวำเพอนรวมงำนอนๆ ในสถำนกำรณทหลำกหลำยกวำและไดผลงำนดกวำผอน ตำมทฤษฎ

สมรรถนะท Hay Group ใชกลำววำทมำของคณลกษณะเชงพฤตกรรมมำจำกแรงผลกดนเบองลก (Motives)

อปนสย (Traits) ภำพลกษณภำยใน (Self-Image) และบทบำททแสดงออกตอสงคม (Social Role) ทแตละบคคล

มควำมแตกตำงกน

วฒนำ พฒนพงศ (2546: 33) สมรรถนะ คอระดบของควำมสำมำรถในกำรปรบใชกระบวนทศน

(Paradigm) ทศนคต พฤตกรรม ควำมร และทกษะเพอกำรปฎบตงำนใหเกดคณภำพประสทธภำพและ

ประสทธผลสงสดในกำรปฎบตหนำทของบคคลในองคกร

ณรงควทย แสนทอง (2546: 27) สมรรถนะ คอควำมสำมำรถหรอสมรรถนะของผด ำรงต ำแหนงงำนท

งำนนนๆตองกำร ค ำวำ Competency นไมไดหมำยถงเฉพำะพฤตกรรมแตมองลกลงไปถงควำมเชอ ทศนคต

อปนสยสวนลกของตนดวย

3

อจรยำ วชรำววฒน (2544: 12) สมรรถนะ หมำยถง ควำมสำมำรถทประกอบดวยควำมร ควำมคด เจต

คต และกำรปฎบตทบคคลพงมในกำรทจะปฎบต หรอจดท ำสงใดสงหนงใหประสบผลส ำเรจบรรลตำม

จดประสงคทก ำหนดและสำมำรถแสดงออกมำใหเหนไดในรปของพฤตกรรมทำงควำมร เจตคต และกำรกระท ำ

จำกทไดกลำวมำขำงตนพอสรปควำมหมำยไดวำ สมรรถนะ หมำยถงคณลกษณะเชงพฤตกรรมของบคคลทมผลมำจำกควำมร เจตคต ทกษะควำมสำมำรถทผำนกำรเรยนรกำรฝกฝนจนช ำนำญ รวมถงบคลกลกษณะสวนบคคลทสงผลตอกำรปฎบตงำน ท ำใหไดงำนทมประสทธภำพ มผลงำนทโดดเดนกวำบคคลอน

หลกสตรฐานสมรรถนะ

ความหมายของ หลกสตร

ในกำรจดกำรเรยนกำรสอนทกระดบกำรศกษำเปนผลมำจำกกำรน ำหลกสตรไปสกำรปฎบต ดงนน

หลกสตรจงมควำมส ำคญในฐำนะทเปนแมบทของกำรจดกำรศกษำ ในควำมหมำยของหลกสตรไดมนกวชำกำร

หลำยทำนใหควำมหมำยไวดงน

SaylorและAlexander (1974 อำงถงใจทพย เชอรตนพงษ, 2539) ใหควำมหมำยวำหลกสตร เปนแผน

ส ำหรบจดโอกำสในกำรเรยนรใหแกบคคลกลมใดกลมหนง เพอบรรลวตถประสงคหรอจดหมำยทตงไวโดยม

โรงเรยนเปนผรบผดชอบ

ทำบำ ( Taba , 1962:10) ใหควำมหมำยวำหลกสตร มองคประกอบอย 4 อยำง คอ

1) วตถประสงคทวไปและวตถประสงคเฉพำะวชำ 2) เนอหำวชำและจ ำนวนชวโมงส ำหรบกำรสอนแตละวชำ

3) กระบวนกำรเรยนกำรสอนหรอกำรน ำหลกสตรไปใช 4) โครงกำรประเมนผลหลกสตร

พสณ ฟองศร (2549: 154) ใหควำมหมำยวำ หลกสตร หมำยถง กำรวำงแผนหรอจดระบบทำงกำรศกษำ

เกยวกบประมวลวชำประสบกำรณตำงๆ กำรจดกำรเรยนกำรสอน เพอเปนแนวทำงส ำหรบกำรปฏบตใหผเรยน

มคณลกษณะตำงๆทพงประสงคตำมจดมงหมำยของกำรศกษำ

4

ฆนท ธำตทอง (2550: 4) ใหควำมหมำยวำหลกสตร หมำยถง กำรบรณำกำรศลปะกำรเรยนรและมวล

ประสบกำรณตำงๆเขำดวยกน สำมำรถน ำไปสกำรจดกจกรรมกำรเรยนรเพอพฒนำผเรยนใหเปนไปตำมสงท

สงคมคำดหวง และมกำรก ำหนดแผนงำนไวลวงหนำโดยสำมำรถปรบปรงและพฒนำใหเออประโยชนตอผเรยน

มควำมร ควำมสำมำรถสงสดตำมศกยภำพของแตละบคคล

สนย ภพนธ (2546: 7-9) ใหควำมหมำยวำหลกสตร หมำยถง กลมรำยวชำทจดอยำงมระบบหรอล ำดบ

วชำทบงคบส ำหรบกำรจดกำรศกษำหรอแผนส ำหรบจดโอกำสกำรเรยนรหรอโปรแกรมประสบกำรณกำร

เรยนร หรอกจกรรมกำรเรยนกำรสอนชนดตำงๆ ทจดเตรยมไวโครงกำรทประมวลควำมรและมวลประสบกำรณ

ทงหลำยทจดใหผเรยนเพอพฒนำผเรยนใหมควำมร ควำมสำมำรถ และคณลกษณะทสอดคลองกบควำมมง

หมำยและบรรลเปำหมำยทก ำหนด กำรเลอกหรอกำรจดเนอหำ วธกำรจดกำรเรยนกำรสอนและกำรประเมนผล

ภำยใตค ำแนะน ำของผสอน

สวสด จงกล (2539:10) ใหควำมหมำยวำหลกสตร หมำยถงขอก ำหนดซงระบจดมงหมำยของกำรศกษำ

เนอหำสำระและเกณฑกำรใชหลกสตรเพอจดกำรเรยนกำรสอนใหผเรยนมควำมร ทศนคต ทกษะและพฤตกรรม

สอดคลองกบจดมงหมำยทก ำหนดไว

จำกทไดกลำวมำขำงตนพอสรปควำมหมำยไดวำ หลกสตร หมำยถง แนวทำงกำรจดกำรศกษำเพอสรำง

และพฒนำคนโดยมกำรก ำหนดแนวทำงกำรใหควำมร กำรฝกทกษะควำมสำมำรถ และกำรดแลควำมประพฤต

โดยมเกณฑมำตรฐำนทำงกำรศกษำส ำหรบกำรจดกจกรรมกำรเรยนกำรสอนในแตละระดบ เพอใหผเรยนเกด

กำรเรยนร และมคณลกษณะทพงประสงค หรอบรรลตำมวตถประสงคทก ำหนดไวในหลกสตรนนๆ

ดงนนหลกสตรฐำนสมรรถนะ (Competency-Based-Curriculum) จงหมำยถง หลกสตรทมงเนนผลลพธ (Outcome) เปนส ำคญ ในกำรพฒนำควำมสำมำรถจะเปนกำรเนนทควำมร (Knowledge) ทกษะ(Skill) และคณลกษณะอนพงประสงคเฉพำะ(Attributes) ทจะสำมำรถปฏบตงำนหรอกจกรรมนนๆใหประสบผลส ำเรจตำมมำตรฐำนหรอเกณฑกำรปฏบตงำนในอำชพตำงๆตำมสมรรถนะกำรปฏบตงำนมำตรฐำนทสถำนประกอบกำรตองกำรไดอยำงมประสทธภำพ

5

โครงสรางหลกสตรฐานสมรรถนะ หลกสตรนเนนทำงดำนควำมร ควำมสำมำรถ ทกษะ และเจตคตของผเรยนเปนรำยบคคล ลกษณะเดน

ของหลกสตรนคอโครงสรำงของหลกสตรจะแสดงใหเหนถงเกณฑควำมสำมำรถในดำนตำงๆทตองกำรใหผเรยนมในแตละระดบกำรศกษำและในแตละชนเรยนใหมควำมตอเนองกน

ขอเปรยบเทยบรปแบบการจดอาชวศกษาแบบนยมทวไปกบแบบฐานสมรรถนะ

6

ขอเปรยบเทยบรปแบบการจดอาชวศกษาแบบนยมทวไปกบแบบฐานสมรรถนะ (ตอ)

7

โครงสรางของแผนภาพหนาทงาน

การบรหารหลกสตรฐานสมรรถนะ แนวโนมของกำรจดกำรศกษำทำงดำนอำชวศกษำจะเนนไปทกำรจดกำรเรยนกำรสอนโดยใชหลกสตรฐำนสมรรถนะ เพรำะผเรยนสำมำรถใชควำมร ควำมเขำใจ และมทกษะในกำรปฏบตงำนตรงกบควำมตองกำรของอำชพนนๆ นอกจำกนผเรยนยงไดรบประสบกำรณตรงในกำรท ำงำนจำกสถำนกำรณจรง ท ำใหเกดประสทธภำพและไดประสทธผลตำมมำตรฐำนทตองกำรของอำชพ อกทงเปนไปตำมควำมตองกำรของสถำนประกอบกำรดวย

8

บรรณานกรม

หนงสอ

กฤษมนต วฒนำณรงค. เทคโนโลยเทคนคศกษำ. กรงเทพ ฯ.สถำบนเทคโนโลยพระจอมเกลำ พระนครเหนอ,

2536.

ฆนท ธำตทอง.2550.เทคนคกำรพฒนำหลกสตรสถำนศกษำ. พมพครงท 3. นครปฐม: เพชรเกษมกำรพมพ

ใจทพย เชอรตนพงษ. (2539).กำรพฒนำหลกสตร : หลกกำรและแนวปฏบต.กรงเทพฯ:โรงพมพ อลน

เพรส.พสณ ฟองศร.2549.กำรประเมนทำงกำรศกษำ:แนวคดสกำรปฏบต.พมพครงท1.กรงเทพฯ: เทยมฝำกำร

พมพ

สกญญำ รศมธรรมโชต.(2549). แนวทำงกำรพฒนำศกยภำพมนษยดวย Competency BasedLearing. กรงเทพฯ:

ศรวฒนำ อนเตอรพรน.

สนย ภพนธ. (2546). แนวคดพนฐำนกำรสรำงและพฒนำหลกสตร. เชยงใหม : ส ำนกพมพ The knowledge

Center.

หนงสอตางประเทศ

Saylor,J.Galen and Alexander,William M. (1974).Planning Curriculum for Schools. New York: Holt,

Rinehart and Winston.

Taba,H.(1962).Curriculum Development: Thorey and Practice. New York: Harcourt Brace &World.

วทยานพนธ

อจรยำ วชรำววฒน. (2544). การพฒนาหลกสตรเพอเสรมสรางสมรรถนะทางการวจยสาหรบ นกศกษาพยาบาล

ศาสตร. วทยำนพนธปรญญำกำรศกษำดษฎบณฑต สำขำกำรวจยและพฒนำหลกสตร มหำวทยำลยศรนครนทรว

โรฒ.

9

วารสาร สวสด จงกล.2539.กำรบรหำรกำรใชหลกสตร:โรคเรอรงกวำรอยป.วำรสำรศกษำปรทศน.11 (ม.ค- ส.ค), 28 เอกสารอเลคทรอนคส Hay Group. ควำมหมำยของสมรรถนะ http://www.novabizz.com คนเมอวนท 3 ตลาคม 2553