Crc ar final 2013 mon

2013

Àæ

ëû

í ã

¿é

öýò

ãýë,

¿ð

ä¿í

, ñà

íõ¿¿ãè

éí

òàé

ëàí

Àæëûí ã¿éöýòãýë, ¿ð ä¿í, ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàí


Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèé ñàéä

Íîðîâûí ÀËÒÀÍÕÓßÃ òàíàà,

Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû 2013 îíû ¿éë àæèëëàãààíû ã¿éöýòãýë, ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíã

òîëèëóóëæ áàéíà.

Òàéëàíã 2001 îíä áàòëàãäñàí Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëèéí 8.11-ä çààñíû äàãóó áîëîâñðóóëàí

ãàðãàëàà. Ýíýõ¿¿ òàéëàíä õóóëèàð îëãîãäñîí ýðõ, ÷èã ¿¿ðãèéí õ¿ðýýíä ñàëáàðûí çîõèöóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãààã

ñàéæðóóëàõ ÷èãëýëýýð õèéãäñýí ãîë àæëóóäûí òîéìûã íýãòãýñýí áîëíî.

Ìºí òóñ õîðîîíû 2013 îíû ñàíõ¿¿ãèéí àóäèòëàãäñàí òàéëàíã õàâñàðãàñàí áîëíî.

Áàòñ¿õèéí ÁÀËÃÀÍÑ¯ÐÝÍ Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû Äàðãà 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31

3

PÅÄÀÊÖÈÉÍ ÇªÂËªË

Áàòñ¿õèéí ÁÀËÃÀÍÑ¯ÐÝÍ Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû Äàðãà

ÃÈØ¯¯Ä:

Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû õóðàëäààíû íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà

Ýðõ ç¿é, ìýäýýëýë, çàõèðãààíû àëáà

Ðàäèî äàâòàìæ çîõèöóóëàëò, õÿíàëòûí àëáà

Çîõèöóóëàëòûí àëáà

Çàõ çýýë, ¿íý òàðèôûí àëáà

Øóóäàíãèéí àëáà

Äèçàéíûã Íîìóí Åðººë ÕÕÊ-ä õèéâ.

ÕÎËÁÎÎ ÁÀÐÈÕ: Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî Ìåòðî áèçíåñ òºâ, À-êîðïóñ, 5 äàâõàð,

Áàãà òîéðóó, 6 äóãààð õîðîî, Ñ¿õáààòàðûí ãóäàìæ - 13,

Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðýã, Óëààíáààòàð õîò, 14201, Ìîíãîë Óëñ

Óòàñ:

Ôàêñ:

Èìýéë õàÿã:

Öàõèì õàÿã:

304257, 304258, 18001858

366040

[email protected]

www.crc.gov.mn


À Ã Ó Ó Ë Ã ÀÌîíãîë Óëñûí òîâ÷ òàíèëöóóëãà 6-7

Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò

õýðýãæèæ áóé ¿íäýñíèé õºòºëáºð¿¿äèéí

ñóäàëãàà 8-9

Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí

õóóëü, ýðõ ç¿éí îð÷èí 10-11

Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí

ñòàòèñòèê ìýäýý 2013 12-28

¯¿ðýí áà ñóóðèí õîëáîî 13-19

Èíòåðíýòèéí ¿éë÷èëãýý 20-22

ÊàÒÂ áîëîí ÀéÏèÒÂ 23-25

Ýäèéí çàñãèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä 26-28

2013 îíä áèäíèé õèéñýí àæëóóä 29-52

Õóóëü, ýðõç¿éí áîëîí çîõèöóóëàëòûí õ¿ðýýíä 29-36

“E-CRC” áóþó “Öàõèì ÕÕÇÕ” òºñºë 37-45

Ðàäèî äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëò 46-48

Õÿíàëò, øàëãàëò 49-52

Áèä õýí áý – Õàðèëöàà õîëáîîíû

çîõèöóóëàõ õîðîî 53-62

¯éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä çîðèóëñàí ñóðãàëò,

ñåìèíàð 64-68

Ãàäààä õàðèëöàà 69-77

Ñóðãàëò, õºãæëèéí õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä 78

Õàâñðàëò 79-98

5

Õ¿í àìûí ÿñ, ¿íäýñ: 82.4% Ìîíãîë 3.86% Êàçàê 13.74% Áóñàä

Øàøèí: Áóääèñò 53% Ëàëûí øàøèí 3% Áºº 3% Õðèñò 2% Áóñàä 39%

Ãàçàð íóòàã: 1,564,115.75 kì2 (19 ä¿ãýýðò)

Öàã àãààð: 4 óëèðàëòàé, ýõ ãàçðûí óóð àìüñãàëòàé

ºâëèéí óëèðàëä äóíäàæ -230Ñ çóíû óëèðàëä äóíäàæ +250Ñ íàðëàã ºäºð >250 (æèëä)

ªíäºð öýã: äàëàéí ò¿âøíýýñ äýýø 4,267 ìåòðò

Õ¿í àì ç¿é

Õ¿í àì: 2,965,000

Íÿãòðàë: 1.76 /kì2

Íèéñëýë: Óëààíáààòàð (45%)

Àéìãóóäûí òîî: 21

Ýõ õýë: Ìîíãîë

Ãàçàðç¿é áà öàã àãààð

ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÒÎÂ× ÒÀÍÈËÖÓÓËÃÀ


Çàñàãëàëûí õýëáýð: Ïàðëàìåíò

Çàñãèéí ãàçàð: 16 ÿàì21 àãåíòëàã

ÄÍÁ: ₮ 11.52 òýðáóì

Ýäèéí çàñàã: Õºäºº àæ àõóé, óóë óóðõàé

Áàéãàëèéí áàÿëãèéí íººö: Çýñ, í¿¿ðñ, ìîëåáäèí

Èõ Ìîíãîëûí ýçýíò ã¿ðýíò óëñ

Õààíò çàñàãëàëûí ¿å

Òóñãààð òîãòíîñîí óëñ (1911.12.29)

Êîììóíèñò äýãëýì

ÀÐÄ×ÈËÑÀÍ ÇÀÑÀÃËÀË

1206

1368

1911

1921

1990 îíîîñ õîéø

Òîâ÷ ò¿¿õ Çàñàãëàë áîëîí óëñ òºð

7

¯íäýñíèé õºòºëáºðèéí íýð

Áàòàëñàí áàéãóóëëàãà, îãíîî

Õºòºëáºðèéí ¿íäñýí çîðèëãî

1

¯íäýñíèé èííîâàöèéí òîãòîëöîîã 2008-2015 îíä õºãæ¿¿ëýõ õºòºëáºð

ÇÃ-ûí

306 òîîò òîãòîîë

2007.11.28

¯íäýñíèé èííîâàöèéí òîãòîëöîîíû çàãâàðûã áîëîâñðóóëæ, ýäèéí çàñãèéí òîãòâîðòîé õºãæëèéã õàíãàõ, àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðûí ºðñºëäºõ ÷àäâàð, øèíæëýõ óõààí, òåõíîëîãèéí ¿éë àæèëëàãààíû ¿ð àøãèéã äýýøë¿¿ëýõ òàëààð òºð, çàñãààñ òýðã¿¿í ýýëæèíä àâ÷ õýðýãæ¿¿ëýõ çîðèëò, àðãà õýìæýýã òîäîðõîéëîí Ìîíãîë Óëñûí îíöëîãò òîõèðñîí ¿íäýñíèé èííîâàöèéí ¿ð àøèãòàé òîãòîëöîîã á¿ðä¿¿ëýí õºãæ¿¿ëýõ ¿íäñèéã òàâèõàä îðøèíî.

2

Çàñãèéí ãàçðààñ òýðã¿¿í ýýëæèíä õýðýãæ¿¿ëýõ 26 òºñºë

ÇÃ-ûí


2009

Òýðã¿¿ëýõ ÷èãëýë:

1. Àøèãò ìàëòìàëûí îðäóóäûã àøèãëàí óóë óóðõàéí ñàëáàðûã õºãæ¿¿ëæ, õ¿íä àæ ¿éëäâýðèéí ñóóðèéã òàâèõ

2. Ýð÷èìæñýí õºäºº àæ àõóéã õºãæ¿¿ëýõ, àæ ¿éëäâýðæ¿¿ëýõ áîäëîãûã õýðýãæ¿¿ëýõ

3. Äýä á¿òöèéã õºãæ¿¿ëýõ

4. Õ¿íèé õºãæëèéã òºëºâø¿¿ëæ, áàéãàëü îð÷íûã õàìãààëàí òîãòâîðòîé õºãæëèéã õàíãàõ

5. Çàñàãëàëûã ñàéæðóóëàõ, õóâèéí õýâøëèéã äýìæèõ çýðýã ¿íäñýí 5 ÷èãëýëýýð 2010-2015 îíä òýðã¿¿í ýýëæèíä õýðýãæ¿¿ëýõ 26 òºñëèéí æàãñààëòûã áàòàëæ, õºðºíãº îðóóëàã÷ íàðò çàðëàñàí.

3

Ìýäýýëëèéí àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàõ ¿íäýñíèé õºòºëáºð 2010-2015 îí

ÇÃ-ûí


2010.06.02

Ìîíãîë Óëñûí òºðèéí áàéãóóëëàãà, òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãà, èðãýä, àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãûí öàõèì ìýäýýëëèéí ñàí, ìýäýýëýë ò¿¿íèéã äýìæèõ äýä á¿òöèéí öàõèì àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàõ àðãà õýìæýýã ¿å øàòòàéãààð õýðýãæ¿¿ëýõ çàìààð ¿íäýñíèé àþóëã¿é áàéäàë, èðãýäèéí ¿íäñýí ýðõ, ýðõ ÷ºëººã áàòàëãààæóóëàõàä îðøèíî ãýæ çààñàí áîëíî.

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ÒÅÕÍÎËÎÃÈ, ØÓÓÄÀÍ, ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÑÀËÁÀÐÒ ÕÝÐÝÃÆÈÆ ÁÓÉ ¯ÍÄÝÑÍÈÉ ÕªÒªËÁªÐ¯¯ÄÈÉÍ ÑÓÄÀËÃÀÀ

8


4

Ðàäèî, òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ñ¿ëæýýã òîîí òåõíîëîãèä øèëæ¿¿ëýõ ¿íäýñíèé õºòºëáºð 2010-2015 îí

ÇÃ-ûí


2010.10.27

Ìîíãîë Óëñûí ðàäèî, òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ñ¿ëæýýã òîîí òåõíîëîãèä á¿ðýí øèëæ¿¿ëñíýýð, ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ¿éë÷èëãýýã á¿õ èðãýäýä ÷àíàðòàé, õ¿ðòýýìæòýé, èë¿¿ èõ ìýäýýëëèéã õ¿ðòýýõ, ìýäýýëýë õàðèëöàà õîëáîîíû øèíý òºðëèéí ¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëæ, õýðýãëýýã íýìýãä¿¿ëýõ, Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí ¿éë àæèëëàãààíû õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëýõýä îðøèíî.

5

ªðõ á¿ðò øóóäàí ¿íäýñíèé õºòºëáºð

ÇÃ-ûí


2011

Ìîíãîë Óëñàä øóóäàíãèéí ¿íäñýí ñ¿ëæýýã áèé áîëãîõ, ¿íäñýí ñ¿ëæýýíèé äàìæóóëàõ ÷àäâàðûã ñàéæðóóëæ, ñ¿ëæýýãýýð äàìæèõ óëàìæëàëò ¿éë÷èëãýýíèé íýð òºðëèéã íýìýãä¿¿ëæ ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèä òóëãóóðëàñàí øèíý íýð òºðëèéí ¿éë÷èëãýý, õýðýãëýýã íýâòð¿¿ëýõ, øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýýãõ¿ðòýýìæòýé, øóóðõàé, íàéäâàðòàé õ¿ðãýõ áîëîìæèéã áèé áîëãîõîä ýíýõ¿¿ õºòºëáºðèéí çîðèëãî îðøèíî.

6

ªíäºð õóðäíû ºðãºí çóðâàñûí ñ¿ëæýý ¿íäýñíèé õºòºëáºð 2011-2015 îí

ÇÃ-ûí


2011.05.03

Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ºíäºð õóðäíû ºðãºí çóðâàñûí ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ, ºðãºòãºõ, àøèãëàõ, ýçýìøèõ, õºãæ¿¿ëýõ õóóëü ýðõ ç¿é, çîõèöóóëàëòûí òààòàé îð÷èí á¿ðä¿¿ëýõ, öààøèä õèéõ àðãà õýìæýýã íàðèéâ÷ëàí òîäîðõîéëñîí.

7

Öàõèì Çàñàã ¿íäýñíèé õºòºëáºð2012-2016 îí

ÇÃ-ûí


2012.04.04

Òºðèéí áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààã èë òîä, íýýëòòýé áàéëãàõ, òºðèéí áîäëîãî áîëîâñðóóëàõàä èðãýäèéí îðîëöîîã íýìýãä¿¿ëýõ, òºðèéí ¿éë÷èëãýýã õ¿ðòýýìæòýé, ÷èðýãäýëã¿é áîëãîæ, öàõèì ¿éë÷èëãýýã õºãæ¿¿ëæ íýâòð¿¿ëýõ çîðèëãî, çîðèëòóóäûã òîäîðõîéëñîí áîëíî.

8

¯íäýñíèé õèéìýë äàãóóë õºòºëáºð

ÇÃ-ûí


2012.11.24

Ñàíñàð ñóäëàë, ñàíñðûí òåõíîëîãèéã Ìîíãîë Óëñàä õºãæ¿¿ëýí íóòàãøóóëàõ, ¿íäýñíèé õèéìýë äàãóóë õººðãºõ, ýçýìøèõ, àøèãëàõ, ýíý ÷èãëýëýýð îëîí óëñûí õàìòûí àæèëëàãààã èäýâõæ¿¿ëýõòýé õîëáîãäñîí ¿éë àæèëëàãààã íàðèéâ÷ëàí òîäîðõîéëæ, õýðýãæ¿¿ëýõýä îðøèíî.

9

2013 îíä 42 ýðõç¿éí áàðèìò áè÷èã áóþó íºõöºë øààðäëàãà, çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã, æóðàìä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëæ,

øèíý÷ëýí áàòàëñàí áàéíà.

ÌÝÄÝÝËÝË, ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÑÀËÁÀÐÛÍ ÝÐÕ Ç¯ÉÍ ÎÐ×ÈÍ

Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî íü ¿éë àæèëëàãàà, ÷èã ¿¿ðãýý õýðýãæ¿¿ëýõäýý Ìîíãîë Óëñûí

õîëáîãäîõ õóóëü òîãòîîìæ, òóñ õîðîîíîîñ áàòàëñàí ä¿ðýì æóðàì, íºõöºë øààðäëàãûã áàðèìòëàí àæèëëàäàã áîëíî.

• Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëü

• Ðàäèî äîëãèîíû òóõàé õóóëü

• Àæ àõóéí, ¿éë àæèëëàãààíû òóñãàé çºâøººðëèéí òóõàé õóóëü

• Øóóäàíãèéí òóõàé õóóëü

• ªðñºëäººíèé òóõàé õóóëü• Öàõèì ãàðûí ¿ñãèéí òóõàé õóóëü

Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëü | 2001

Ýíý õóóëèéí çîðèëò íü Ìîíãîë Óëñàä õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ, ò¿¿íèéã àøèãëàõ, õàìãààëàõòàé

õîëáîãäñîí õàðèëöààã çîõèöóóëàõàä îðøèíî.

Ðàäèî äîëãèîíû òóõàé õóóëü | 1999

Ýíý õóóëèéí çîðèëò íü ðàäèî äîëãèîíûã õóâààðèëàõ, àøèãëàõ, õàìãààëàõ, ºì÷ëºõ, ýçýìøèõòýé õîëáîãäñîí õàðèëöààã

çîõèöóóëàõàä îðøèíî.

10


Àæ àõóéí, ¿éë àæèëëàãààíû òóñãàé çºâøººðëèéí òóõàé õóóëü | 2001

Ýíý õóóëèéí çîðèëò íü íèéòèéí àøèã ñîíèðõîë, õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíä, õ¿ðýýëýí áàéãàà îð÷èí, óëñ îðíû àþóëã¿é áàéäàëä

õîõèðîë ó÷ðóóëæ áîëçîøã¿é, òîäîðõîé íºõöºë, íàðèéí ìýðãýæèë øààðäàõ àæ àõóéí çàðèì ¿éë àæèëëàãààã ýðõëýõýä

òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, ò¿äãýëç¿¿ëýõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõòîé õîëáîîòîé õàðèëöààã çîõèöóóëàõàä îðøèíî.

Øóóäàíãèéí òóõàé õóóëü | 2003

Ýíý õóóëèéí çîðèëò íü øóóäàíãèéí ñ¿ëæýý, ò¿¿íèé àøèãëàëò, ¿éë÷èëãýýòýé õîëáîãäñîí õàðèëöààã çîõèöóóëàõàä îðøèíî.

ªðñºëäººíèé òóõàé õóóëü | 2003

Ýíý õóóëèéí çîðèëò íü àæ àõóé ýðõëýã÷èéí çàõ çýýëä øóäàðãààð ºðñºëäºõ íºõöºëèéã á¿ðä¿¿ëýõ, çàõ çýýëä íî¸ëîõ áîëîí

ºðñºëäººíä õàðø àëèâàà ¿éë àæèëëàãààíààñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ, õîðèãëîí õÿçãààðëàõ, ºðñºëäººíèéã çîõèöóóëàõ

áàéãóóëëàãûí ýðõ ç¿éí ¿íäñèéã òîäîðõîéëæ, òýäãýýðòýé õîëáîãäñîí õàðèëöààã çîõèöóóëàõàä îðøèíî.

Öàõèì ãàðûí ¿ñãèéí òóõàé õóóëü | 2011

Ýíý õóóëèéí çîðèëò íü öàõèì áîëîí òîîí ãàðûí ¿ñãèéã õýðýãëýõ ýðõ ç¿éí ¿íäñèéã òîäîðõîéëæ, òîîí ãàðûí ¿ñãèéí

íèéòèéí ò¿ëõ¿¿ðèéí äýä á¿òöèéã áèé áîëãîõòîé õîëáîãäñîí õàðèëöààã çîõèöóóëàõàä îðøèíî.

11

ÌÝÄÝÝËÝË, ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÑÀËÁÀÐÛÍ ÑÒÀÒÈÑÒÈÊ ÌÝÄÝÝ | 2013

3ÊàÒÂ ÁÎËÎÍ ÀéÏèÒÂ

1¯¯ÐÝÍ ÁÀ ÑÓÓÐÈÍ ÕÎËÁÎÎ

2ÈÍÒÅÐÍÝÒÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ

4ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä

12

¯¯ÐÝÍ ÁÀ ÑÓÓÐÈÍ ÕÎËÁÎÎ

¯¯ÐÝÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÄÈÉÍ ÒÎÎ(Á¿ðòãýëòýé õýðýãëýã÷)

ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÉÍ ÒÎÎÃÎÎÐ ÇÀÕ ÇÝÝËÄ ÝÇËÝÕ ÕÓÂÜ | 2013 îí

ÌÝÄÝÝËÝË ÕÎËÁÎÎÍÛ ¯ÍÄÑÝÍ Ñ¯ËÆÝÝ ÝÇÝÌØÈÃ×ÈÄ

2013 îíû áàéäëààð äîîðõè ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èä øèëýí êàáåëèéí äàìæóóëàõ ñ¿ëæýý áàéãóóëàí ìýäýýëýë õîëáîîíû çàõ çýýëä áèçíåñèéí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéíà. ¯¿íä:

Øèëýí êàáåëèéí óðò

Ìýäýýëýë õîëáîîíû ñ¿ëæýý ÒªÊ

Ìîáèêîì êîðïîðàöè ÕÕÊ

ÓÁÒÇ ÕÍÍ

Æåìíýò ÕÕÊ

Ñêàéíýòâîðêñ ÕÕÊ Íèéò:

15829.0 kì

5062.8 kì

1405.5 kì

1210.3 kì

6700.0 kì

30207.6 kì

10.86%29,37%15.97%43,8%

¯¯ÐÝÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ¯ÍÄÝÑÍÈÉ ÎÏÅÐÀÒÎÐ

¯¯ÐÝÍ ÁÀ ÑÓÓÐÈÍ ÕÎËÁÎÎ1

47.6%

1.19

4.5

83

1.76

3.1

78

2.2

49.0

23

2.2

50.4

70

2.9

42.3

13

3.4

09.0

05 4

.247.

446

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

27.6% 11.6% 17.2% 15.9% 24.6%

14

¯¯ÐÝÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÄÈÉÍ ÒÎÎ /ÒÅÕÍÎËÎÃÈÎÐ/ | 2007-2013 îí

Íýðñ 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

GSM 931,839 1,287,656 1,363,485 1,429,627 1,616,691 1,862,370 2,159,694

CDMA 262,744 475,522 816,945 926,799 1,041,340 1,046,269 969,835

3G 68,593 154,044 284,282 500,366 1,117,917

Íèéò 1,194,583 1,763,178 2,249,023 2,510,470 2,942,313 3,409,005 4,247,446

ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÄÈÉÍ ÒªËÁªÐÈÉÍ ÍªÕÖËªªÐ ÝÇËÝÕ ÕÓÂÜ | 2007-2013 îí

Òºëáºðèéí íºõöºë 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Äàðàà òºëáºðò 8.10% 10.35% 10.33% 11.04% 11.50% 11.99% 12.21%

Óðüä÷èëñàí òºëáºðò 91.90% 89.65% 89.67% 88.96% 88.50% 88.01% 87.79%

Íèéò 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00%

¯¯ÐÝÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÀÕ ÇÝÝËÄ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÉÍ ÒÎÎÃÎÎÐ ÝÇËÝÕ ÕÓÂÜ | 2006-2013 îí

Íýðñ 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Ìîáèêîì êîðïîðàöè ÕÕÊ 79.24% 61.88% 53.39% 45.65% 44.23% 42.92% 37.96% 43.80%

Ñêàéòåë ÕÕÊ 15.87% 20.52% 21.62% 22.25% 21.92% 19.66% 17.24% 15.97%

Þíèòåë ÕÕÊ 4.89% 16.12% 19.64% 18.03% 18.50% 21.21% 31.35% 29.37%

Æè-Ìîáàéë ÕÕÊ 1.48% 5.35% 14.07% 15.35% 16.21% 13.45% 10.86%

Íèéò 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00%

15

Íýðñ 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

ÌÖÕ ÕÊ 93.08% 92.80% 89.15% 89.00% 84.99% 72.14% 52.20%

ÓÁÒÇ ÕÍÍ 6.92% 7.20% 7.33% 6.32% 7.64% 5.82% 4.20%

Þíèâèøí ÕÕÊ - - - - - 3.35% 9.10%

Ñêàéìåäèà ÕÕÊ - - - - - - 2.53%

Ìîáèíåò ÕÕÊ - - 2.11% 2.12% 2.11% 2.00% 1.58%

Áóñàä - - 1.41% 2.56% 5.26% 16.69% 30.39%

Íèéò 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% 100.00%

ÑÓÓÐÈÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÄÈÉÍ ÒÎÎ2008-2013 îí


210.432

151.945

187.561193.239188.875184.843

2009 2010 2011 2012 20132008

2.2% 2.3% -19.0% 38.5%-2.9%

16

¯¯ÐÝÍ, ÑÓÓÐÈÍ ÒÅËÅÔÎÍÛ ÍßÃÒÐÀË2007-2013 îí(100 õ¿íä íîãäîõ öýãèéí òîî)

2009

82.2

68.0

18.4

6.8

2010

90.0

76.6

6.9

17.8

2.942.313

2011

17.2

103.8

83.8

6.6

3.409.005

2012

16.7

116.4

88.1

5.5

4.247.446

2013

16.2

93.1

144.9

7.2

2008

65.7

59.7

18.5

6.8

2007

50.2

45.3

18.8

6.5

¯¿ðýí/Äýëõèé

Ñóóðèí/Ìîíãîë

¯¿ðýí/Mîíãîë

Ñóóðèí/Äýëõèé

17

¯¯ÐÝÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ßÐÈÀÍÛ ÄÓÍÄÀÆ ¯ÍÝ ÒÀÐÈÔ


Äàðàà òºëáºðò

Óðüä÷èëñàí òºëáºðò

Äàðàà òºëáºðò

Óðüä÷èëñàí òºëáºðò

Áóñàä ñ¿ëæýý ð¿¿ ãàðàõ ÿðèàíû òàðèô(òºãðºã)

Áóñàä ñ¿ëæýý ð¿¿ ãàðàõ ÿðèàíû òàðèô(òºãðºã)

Ñ¿ëæýýí äîòîðõ ÿðèàíû òàðèô(òºãðºã)

Ñ¿ëæýýí äîòîðõ ÿðèàíû òàðèô(òºãðºã)

2.942.313

2007 20072013 20132012 20122006 20061999 1999

111.0

350.0220.0

390.0

75.0

110.0

61.0

63.0

59.0

50.0145.5

425.0

114.0

131.5

67.5

89.0

61.0 61.0

52.5 47.0

ÑÓÓÐÈÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÄÓÍÄÀÆ ÒÀÐÈÔ

¯¿ðýí ñ¿ëæýý ð¿¿

Cóóðèí ñ¿ëæýý ð¿¿

Õîò õîîðîíä

Õîòûí äîòîð

2013201220081996

0.012.0

2013201220081996

6.0 9.0 5.2 6.027.0

23.0

50.0 50.0 50.0 50.0

188.0

73.0

40.0 32.0

18

978.4

15977.0

2138.3

10092.7

2420.8

13344.0

2580.8

7876.3

2703.8

2009 2010 20102011 20112012 20122013 2013

Ãàäààä ðóó èëãýýñýí áîãèíî ¿ñýãò ìýäýý(ìÿíãàí ìýäýý)

¯¯ÐÝÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÓËÑ ÕÎÎÐÎÍÄÛÍ PÎÓÌÈÍÃ ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ÕÝÐÝÃËÝÝ | 2011-2013 îí

¯¯ÐÝÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÈËÃÝÝÑÝÍ ÌÅÑÑÅÆÍÈÉ ÒÎÎ | 2010-2013 îí

Äîòîîääîî èëãýýñýí áîãèíî ¿ñýãò ìýäýý(ñàÿ ìýäýý)

Ìîíãîë Óëñûí ¿¿ðýí õîëáîîíû õýðýãëýã÷äèéí ãàäààä ðîóìèíãèéí à÷ààëàë(ìèí)

Áóñàä îðíû õýðýãëýã÷äèéí Mîíãîë Óëñàä ¿¿ñãýñýí îëîí óëñûí ðîóìèíãèéí à÷ààëàë (ìèí)

2013

448682

1944391

2012

841480

1810793

2011

1769725

2416916

19

ÈÍÒÅÐÍÝÒÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ

Èíòåðíýò õýðýãëýã÷èä Èíòåðíýò õîëáîëòûí òºðºë

ÈÍÒÅÐÍÝÒÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ2

ÈÍÒÅÐÍÝÒ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÄÈÉÍ ÒÎÎ | 2009-2013 îí(Á¿ðòãýëòýé)

Õîëáîëòûí òºðºë

Îí

Dial-up xDSL Øèëýí êàáåëü

Êîàêñèàëü êàáåëü

GPRS, EDGE, 3G, EVDO

Wi-Fi WiMAX VSAT VPN Íèéò

2009 2,166 19,159 24,439 949 54,740 184 3,142 195 1,074 106,048

2010 1,447 25,276 37,274 1,123 128,479 432 4,428 185 1,205 199,849

2011 24 27,946 51,073 9 354,760 3,325 18,554 175 1,758 457,624

2012 33 36,695 65,256 9 520,012 5,281 24,587 174 1,962 654,009

2013 271 40,684 107,886 165 655,107 10,444 24,322 110 2,154 841,143

841.143

654.009

457.624

199.849106.048

2010 2011 2012 20132009

Èíòåðíýò õýðýãëýã÷äèéí òîî

21

Õîëáîëòûí òºðºë

Dial-up xDSL Øèëýí êàáåëü

Êîàêñèàëü êàáåëü


Wi-Fi WiMax VSAT VPN Íèéò

2009 2.04% 18.07% 23.05% 0.89% 51.62% 0.17% 2.96% 0.18% 1.02% 100.00%

2010 0.72% 12.65% 18.65% 0.56% 64.29% 0.22% 2.22% 0.09% 0.60% 100.00%

2011 0.01% 6.11% 11.16% 0.00% 77.52% 0.73% 4.05% 0.04% 0.04% 100.00%

2012 0.01% 5.61% 9.98% 0.01% 79.52% 0.81% 3.76% 0.03% 0.27% 100.00%

2013 0.03% 4.84% 12.83% 0.02% 77.88% 1.24% 2.89% 0.01% 0.26% 100.00%

ÈÍÒÅÐÍÝÒ ÕÎËÁÎËÒÛÍ ÒªÐËªªÐ ÇÀÕ ÇÝÝËÄ ÝÇËÝÕ ÕÓÂÜ 2009-2013 îí

0.01% 0.25%0.03%2.89% 0.02%1.24%12.83%77.88% 4.84%


xDSL VPNWi-FiØèëýí êàáåëü

Dial-upWiMAX Êîàêñèàëü êàáåëü

VSAT

ÈÍÒÅÐÍÝÒÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ2 22

ÊàÒÂ áîëîí ÀéÏèÒÂ

Òåëåâèçèéí õýðýãëýã÷èä Çàõ çýýë

Òºðºë 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Êàáåëü 66,000 65,197 81,221 87,487 105,296 113,108 119,427 138,220 139,837

Õèéìýë äàãóóë - - - - 3,000 58,349 113,072 225,055 238,729

ÎÑÒÂ 6,700 6,792 7,032 15,703 27,923 39,425 61,993 86,835 59,193

ÀéÏèÒÂ - - - - - - - 32,518 86,000

Íèéò 72,700 71,989 88,253 103,190 136,219 210,882 294,492 482,628 523,759

ÎËÎÍ ÑÓÂÃÈÉÍ ÒÅËÅÂÈÇÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÉÍ ÒÎÎ2005-2013 îí

ÊàÒÂ ÁÎËÎÍ ÀéÏèÒÂ3

136.219

523.759

88.253 103.190

210.882

294.492

482.628

71.98972.700

Íèéò õýðýãëýã÷äèéí òîî

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 20132012

24

ÈÍÒÅÐÍÝÒ ÏÐÎÒÎÊÎËÄ ÑÓÓÐÈËÑÀÍ ÎËÎÍ ÑÓÂÃÈÉÍ ÒÅËÅÂÈÇÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÉÍ ÒÎÎ | 2013 îí

ÎËÎÍ ÑÓÂÃÈÉÍ ÒÅËÅÂÈÇÈÉÍ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÉÍ ÇÀÕ ÇÝÝËÄ ÝÇËÝÕ ÕÓÂÜ

Òºðºë 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Êàáåëü 90.8% 90.6% 92.0% 84.8% 77.3% 53.6% 40.6% 28.6% 26.7%

Õèéìýë äàãóóë - - - - 2.2% 27.7% 38.3% 46.6% 45.6%

ÎÑÒÂ 9.2% 9.4% 8.0% 15.2% 20.5% 18.7% 21.1% 18.0% 11.3%

ÀéÏèÒÂ - - - - - - - 6.7% 16.4%

Íèéò 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0%

IPTVÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÄ

6727

ÍÈÉÒ IPTV ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÄ

86000

IPTV + VOIPÕÎ¨ÐËÎÑÎÍ

¯ÉË×ÈËÃÝÝÒÝÉ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÄ

454

IPTV + VOIP+ Internet ÃÓÐÂÀËÑÀÍ

¯ÉË×ÈËÃÝÝÒÝÉ ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÄ

78819

25

Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí îðëîãî áîëîí õºðºíãº îðóóëàëò

ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä

ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä4

ÌÝÄÝÝËÝË, ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÑÀËÁÀÐÛÍ ÎÐËÎÃÎ (òýðáóì.òºã)

2007-2013 îí

ÎÐËÎÃÛÍ Á¯ÒÖÝÄ ÝÇËÝÕ ÕÓÂÜ | 2013 îí(¯éë÷èëãýýíèé òºðëººð)

283.5 365.2 449.2

470

.9

583.9 6

49.7 78

4.0

2007 2008 2009 2010 2011 20132012

28.8% 23.0% 14.4% 20.6% 20.7%4.8%

1.0%

ÀéÏèÒÂ

Èíòåðíýòèéí áººíèé ¿éë÷èëãýý

Ýôèðèéí òåëåâèç

ÌÕÑ¿ëæýýíèé êîìïàíèóä

Îëîí óëñûí ÿðèàÑóóðèí îïåðàòîðóóä

Ñàíñðûí õîëáîî

Êàáåëèéí òåëåâèç

Èíòåðíýò

Øóóäàí

Áóñàä

1.0%

2.0%

2.0%

3.0%

3.0%

4.0%

4.0%

4.0%

7.0%

6.0%

6.0%

58.0%

¯¿ðýí îïåðàòîðóóä

27

ÌÕÕ-ÍÛ ÑÀËÁÀÐÛÍ ÍÈÉÒ ÕªÐªÍÃª ÎÐÓÓËÀËÒ (òýðáóì.òºã)

2007 -2013 îí

ÕªÐªÍÃª ÎÐÓÓËÀËÒÛÍ Á¯ÒÖÝÄ ÝÇËÝÕ ÕÓÂÜ | 2013 îí(¯éë÷èëãýýíèé òºðëººð)

108.7

76.4 9

4.4

89.9 10

7.7

108.0

122.2

2007 2008 2009 2010 2011 20132012

-29.7% 23.6% 19.8% 0.3%-4.8% 13.2%

ÀéÏèÒÂ

¯¿ðýí îïåðàòîðóóä

Áóñàä

ÌÕÑ¿ëæýýíèé êîìïàíèóä

Èíòåðíýò

Ýôèðèéí òåëåâèç

Êàáåëèéí òåëåâèç

5.0%5.0%

8.0%

6.0%

5.0%

2.0%

70.0%

ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä4 28


2013 ÎÍÄ ÁÈÄÍÈÉ ÕÈÉÑÝÍ ÀÆËÓÓÄ ...

1

ÕÓÓËÜ ÝÐÕ Ç¯ÉÍ ÁÎËÎÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒÛÍ Õ¯ÐÝÝÍÄ

2

“E-CRC” ÁÓÞÓ ”ÖÀÕÈÌ ÕÕÇÕ” ÒªÑªË

3

ÐÀÄÈÎ ÄÀÂÒÀÌÆÈÉÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ

4

ÕßÍÀËÒ, ØÀËÃÀËÒ

29

2013 ÎÍÛ ¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀÍÛ ÒÎÂ× ÒÀÉËÀÍ

Òºëºâëºãººò àæèë, àðãà õýìæýýíèé õ¿ðýýíä

ÕÕÇÕ-íû Äàðãà, Õîðîîíû õóðàëäààíààñ ºãñºí óäèðäàìæ, ÷èãëýë, õóðàëäààíû äýãèéí äàãóó Õîðîîíû ýýëæèò õóðàëäààíûã ñàðä 1-ýýñ äîîøã¿é óäàà çîõèîí áàéãóóëæ, òàéëàíò õóãàöààíä íèéòäýý 15 óäààãèéí õóðàëäààíààð òºëºâëºãººò áîëîí öàã ¿åèéí àñóóäëóóäûã õýëýëöýí òîãòîîë, òýìäýãëýë ãàðãàí øèéäâýðëýñýí áîëíî. ÕÕÇÕ-íû 14 óäààãèéí ýýëæèò, 1 óäààãèéí ýýëæèò áóñ õóðàëäààíààð íèéòäýý 73 òîãòîîë, 21 òýìäýãëýëèéã òóñ òóñ ãàðãóóëàí øèéäâýðëýæ, òîãòîîëûí õýðýãæèëòýíä õÿíàëò òàâèí àæèëëàâ. Òóñ õîðîîíû õóðàëäààíààð çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã íºõöºë øààðäëàãûí øèíý÷ëýëòèéã õèéõ ÿâöàä îäîî ìºðäºæ áàéãàà 70 ãàðóé áàðèìò áè÷ãèéí 50 ãàðóéã øèíý÷ëýõ, íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ àðãà õýìæýýã àâ÷ õýðýãæ¿¿ëýâ.

Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí áàòëàí õýðýãæ¿¿ëæ áóé “ªðãºí çóðâàñûí ñ¿ëæýý”, “ªðõ á¿ðò øóóäàí”, “Ðàäèî òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéã òîîí òåõíîëîãèä øèëæ¿¿ëýõ”, “Ìýäýýëëèéí àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàõ”, “¯íäýñíèé õèéìýë äàãóóë” çýðýã ¯íäýñíèé õºòºëáºðèéí õîëáîãäîõ çîðèëò, àðãà õýìæýýíèé õýðýãæèëòèéã õàãàñ æèë, æèëèéí áàéäëààð íýãòãýí ÇÃÕÝÃ-ò õ¿ðã¿¿ëýí òàéëàãíàæ

Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèéëºã÷èéí ñîíãóóëèéí òóõàé õóóëèéí 39 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 39.8 äàõü õýñýãò çààñíû äàãóó Ñîíãóóëèéí åðºíõèé õîðîî, Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû 2013 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 5-íû ºäðèéí 18/09 òîîò õàìòàðñàí òîãòîîëîîð “Ðàäèî, òåëåâèçýýð Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèéëºã÷èéí ñîíãóóëèéí ñóðòàë-÷èëãàà íýâòð¿¿ëýõ æóðàì”-ûã áàòëàí ãàðãàæ, õýðýãæèëòýíä íü õÿíàëò òàâüæ àæèëëàâ.

Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî /öààøèä ÕÕÇÕ ãýõ/-íîîñ òàéëàíò õóãàöààíä áàéãóóëëàãûí ¿íäñýí

÷èã ¿¿ðýã, ¿éë àæèëëàãààíû õ¿ðýýíä äàðààõ àæëóóäûã õèéæ ã¿éöýòãýâ.

ÕÓÓËÜ ÝÐÕ Ç¯ÉÍ ÁÎËÎÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ1 30


àæèëëàñàí áºãººä ðàäèî òåëåâèçèéí íýâòð¿¿ëãèéã òîîí ñèñòåìýýð äàìæóóëàõ áîäëîãî, õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä õýðýãëýã÷èä ºãºõ çºâëºìæèéã àñóóëò, õàðèóëò õýëáýðýýð áîëîí íèéòëýë õýëáýðýýð áýëòãýí öàõèì õóóäñààð ìýäýýëýâ.

ÕÕÇÕ-íû 2013 îíû 6 äóãààð ñàðûí 29-íèé ºäðèéí 37 òîîò òîãòîîëîîð áàòàëñàí “Õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõ çºâøººðëèéí æóðàì”-ûã èðãýä, àæ àõóéí íýãæ, êîìïàíè, áàéãóóëëàãóóäàä òàíèëöóóëàõ, ìýäýýëëýýð õàíãàõ àæëûã çîõèîí áàéãóóëæ, 2013 îíû 8 äóãààð ñàðûí 1-íèé ºäðººñ òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ àæëûã õýðýãæ¿¿ëæ àæèëëàâ.

Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí ýðõ ç¿éí îð÷èíã óëàì áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, ÿëàíãóÿà Ðàäèî äîëãèîíû òóõàé õóóëü /1999 îí/, Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëü /2001 îí/, Øóóäàíãèéí õóóëü ýðõ ç¿éí àêò áàðèìò áè÷èãò íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ, Ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí õóóëèéí òºñºë øèíýýð áîëîâñðóóëàõ àæëûí õýñãèéã áàéãóóëàí àæèëëàñàí. Ãýìò õýðãèéí òóõàé õóóëü, Õýâëýë ìýäýýëëèéí ýðõ ÷ºëººíèé òóõàé õóóëü, Èííîâàöèéí òóõàé õóóëü, Ìýäýýëëèéí èë òîä áàéäàë ìýäýýëýë àâàõ ýðõèéí òóõàé õóóëü, ªðñºëäººíèé òóõàé õóóëü, Çàñãèéí ãàçðûí òóñãàé ñàíãèéí òóõàé õóóëü, Àæ àõóéí ¿éë àæèëëàãààíû òóñãàé çºâøººðëèéí òóõàé õóóëü, Êîíöåññèéí òóõàé õóóëèóäàä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ, ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí òóõàé õóóëü, Ìýäýýëëèéí àþóëã¿é áàéäëûí òóõàé õóóëü, Öàõèì çàñãèéí òóõàé õóóëü, Êèáåð ãýìò õýðãèéí òóõàé õóóëü, Öàõèì ã¿éëãýý, òºëáºð òîîöîîíû òóõàé õóóëü, Öàõèì õýëöëèéí òóõàé õóóëü, ªãºãäºë õàìãààëàõ òóõàé õóóëü çýðãèéí òºñëèéã áîëîâñðóóëàõàä ÕÕÇÕ-íû òºëººëºë àæëûí õýñýãò îðîëöîæ, õîðîîíû ç¿ãýýñ õîëáîãäîõ ñàíàëûã ÇÃÕÝÃ, ÕÇß, ÌÒØÕÕÃ-ò òóñ òóñ õ¿ðã¿¿ëýâ.

Ìýðãýæëèéí õÿíàëòûí ýðõ, ¿¿ðýã ñàëáàð øèëæèæ áàéãààòàé õîëáîîòîé Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëü áîëîí áóñàä õóóëüä îðîõ íýìýëò, ººð÷ëºëòèéí òºñëèéã õîëáîãäîõ ìýðãýæèëòí¿¿äòýé õàìòðàí ÇÃÕÝÃ-ò, Õàÿãæóóëàëòûí õóóëèéí òºñëèéã áîëîâñðóóëàõ àæëûí õ¿ðýýíä õóóëèéí òºñëèéí øèíý÷èëñýí õóâèëáàðûã áîëîâñðóóëàí ÃÕÃÇÇÒ-ä õ¿ðã¿¿ëñýí. ÃÅÃ-òàé õàìòðàí Ãààëèéí òóõàé, Ãààëèéí òàðèôûí òóõàé, Ãààëèéí òàòâàðûí òóõàé õóóëèóäàä áîëîí Óëñ õîîðîíäûí øóóäàíãèéí èëãýýìæèéã ãààëèéí õèëýýð íýâòð¿¿ëýõ æóðàìä íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ àæëûí õýñýãò îðîëöîí àæèëëàæ, óëñ õîîðîíäûí øóóäàíãèéí èëãýýìæèéí òàòâàð àâàõòàé õîëáîîòîé çààëòûã Äýëõèéí øóóäàí õîëáîîíû êîíâåíöè áîëîí áóñàä îðíóóäûí æèøèã çààëò äýýð ¿íäýñëýí õºäºëìºðèéí äîîä õýìæýýã 3 äàõèí íýìýãä¿¿ëñýíòýé òýíöýõ õýìæýýíèé ¿íý á¿õèé ýä ç¿éë àãóóëñàí øóóäàíãèéí èëãýýìæèéã òàòâàðã¿é íýâòð¿¿ëýõ çààëòûã îðóóëàõààð ñàíàë áîëîâñðóóëàí ÕÇß-ä õ¿ðã¿¿ëñýí áîëíî.

31

Ìîíãîë õýë ñî¸ëûã ãàæóóäóóëæ, õ¿¿õýä çàëóó÷óóäàä Ìîíãîë õýëíèé áè÷ãèéí áîëîí ÿðèàíû çºâ õýâøèë á¿ðýëäýí òîãòîîõ çîðèëãîîð “Á¿õ òºðëèéí ÷àò, ìåññåæ, óðñäàã çàðûã äýëãýöýýð ãàðãàõã¿é áàéõ, òóñãàéëàí ãàðãàñàí çàðûí öàãààð ÿâóóëàõ. Óðñäàã çàðûã ëàòèí áóñ êèðèëë ¿ñãýýð, ¿ã ¿ñãèéí àëäààã¿é çºâ áè÷èõ”-èéã Çîõèöóóëàëòûí åðºíõèé íºõöºë øààðäëàãàä òóñãàí øèíý÷èëæ, á¿õ òåëåâèç, êàáåëèéí ñóâãóóäàä ìºðä¿¿ëýí õýðýãæèëòýíä õÿíàëò òàâèí àæèëëàâ.

Òàéëàíãèéí õóãàöààíä áóþó 2013 îíä íèéòäýý õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý, øóóäàíãèéí àøèãëàëò ¿éë÷èëãýý, òóñãàé äóãààð, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðºë áîëîí ðàäèî äàâòàìæèéí òóñãàé çºâøººðºë, äàâòàìæ àøèãëàõ ýðõèéí áè÷èã àâàõ, ñóíãàõ, íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ, öóöëàõ òàëààð õ¿ñýëò èð¿¿ëñýí 290 ãàðóé èðãýí, õóóëèéí ýòãýýäýýñ ìàòåðèàëûã õ¿ëýýí àâ÷ õîëáîãäîõ øèéäâýðèéã ãàðãàæ àæèëëàâ.

Õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý, øóóäàíãèéí àøèãëàëò ¿éë÷èëãýý, òóñãàé äóãààð, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðºë áîëîí ðàäèî äàâòàìæèéí òóñãàé çºâøººðºë, äàâòàìæ àøèãëàõ ýðõèéí áè÷èã àâàõààð èð¿¿ëñýí ìàòåðèàë, õ¿ñýëòèéã ñóäëàí ä¿ãíýëò ãàðãàæ, ÕÕÇÕ-íû õóðàëäààíû øèéäâýðýýð íèéòäýý 57 õóóëèéí ýòãýýäýä ñ¿ëæýý, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðºë, 30 õóóëèéí ýòãýýäýä ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ òóñãàé çºâøººðºë øèíýýð îëãîõ, 12 òóñãàé çºâøººðëèéí õàìðàõ õ¿ðýýíä íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ, 15 òóñãàé çºâøººðëèéã ñýðãýýõ, 38 òóñãàé çºâøººðëèéã ò¿äãýëç¿¿ëýõ, 66 òóñãàé çºâøººðëèéã õ¿÷èíã¿é áîëãîõ àñóóäëûã øèéäâýðëýñýí áîëíî. Ò¿¿í÷ëýí òåëåâèçèéí îëîí ñóâãèéã îëîí öýãò äàìæóóëàõ óòàñã¿é ñèñòåì (MMDS, MUDS), òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã, õýò áîãèíî äîëãèîíû ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëýã, ºðãºí çóðâàñûí ºíäºð õóðäíû èíòåðíýò, ðàäèî ðåëåé, ñàíñðûí õºäºëãººíò õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýíä àøèãëàõ ðàäèî äàâòàìæèéí òóñãàé çºâøººðëèéã 30 àæ àóéí íýãæ, õóóëèéí ýòãýýäýä Õîðîîíû õóðàëäààíû øèéäâýðýýð îëãîõ àðãà õýìæýýã àâ÷ àæèëëàâ.

Òàéëàíò õóãàöààíä õóãàöàà ñóíãàãäñàí íèéòäýý 400 îð÷èì òóñãàé çºâøººðºë, ýðõèéí áè÷ãèéí 53 íü ðàäèîãèéí òóñãàé çºâøººðºë, ¿éë÷èëãýýíèé 149, ýðõèéí áè÷ãèéí 181 çºâøººðºë òóñ òóñ áàéíà. Òóñãàé çºâøººðëèéã ñóíãàõ àñóóäëûã øèíý æóðìûí äàãóó õîëáîãäîõ ìýðãýæèëòí¿¿äòýé õàìòðàí øèéäâýðë¿¿ëæ ãýðýýã ñóíãàõ òóõàé á¿ð õîëáîãäîõ òîîöîîã ãàðãàæ, õÿíàí àæèëëàñàí áîëíî. ÕÕÇÕ-íû õóðàëäààíààñ Óëààíáààòàð õîòîä òóñãàé çºâøººðºë àâñàí áºãººä ¿éë àæèëëàãàà ýõëýýã¿é, êàáåëèéí ñóâãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä õèéñýí 5 ãàçðûí õàìòàðñàí ¿çëýã øàëãàëòàíä õàìðàãäààã¿é íèéò 45 êàáåëèéí ñóâãèéí òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷äýä òóñãàé çºâøººðëèéí õóãàöàà äóóññàí òàëààð ìýäýãäýë õ¿ðã¿¿ëæ àæëûí òàéëàí, çºð÷ëºº àðèëãàñàí òóõàé òàéëàí ìýäýýëýë, íîòîëãîî áàðèìòûã àâ÷ øàëãàæ, òóñãàé çºâøººðëèéí õóãàöààã ñóíãàõ øèéäâýð ãàðãàëàà.

ÕÓÓËÜ ÝÐÕ Ç¯ÉÍ ÁÎËÎÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ1 32


Øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ Á àíãèëëûí òóñãàé çºâøººðëèéí äàãóó ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ 11 àæ àõóéí íýãæèä õóãàöàà äóóñ÷ áàéãàà òàëààð ìýäýãäýë õ¿ðã¿¿ëñýí áºãººä õîëáîãäîõ ìàòåðèàëàà èð¿¿ëñýí 8 ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷èéí ãýðýýíèé áîëîí íºõöºë, øààðäëàãûí áèåëýëòýíä ä¿ãíýëò ãàðãàñíû äàãóó ñóíãàõ õ¿ñýëòèéã õ¿ëýýí àâ÷ õîëáîãäîõ øèéäâýðèéã ãàðãóóëàâ.

¯éë àæèëëàãààãàà õýâèéí æèãä ÿâóóëààã¿é, ººðºº õ¿ñýëò ãàðãàñàí, òóñãàé çºâøººðëèéí ãýðýýíä çààñàí ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýýã¿é çýðýã ¿íäýñëýëýýð õóóëèéí ýòãýýäèéí 72 ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîî, øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðºë, 24 ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ òóñãàé çºâøººðºë, 93 ðàäèî äàâòàìæèéí ýðõèéí áè÷èã, íèéòäýý 187 õóóëèéí ýòãýýä, àæ àõóéí íýãæèéí òóñãàé çºâøººðëèéã õ¿÷èíã¿é áîëãîõ àðãà õýìæýýã àâ÷ øèéäýðë¿¿ëýâ.

“Ìîíãîë Óëñûí ðàäèî, òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ñèñòåìèéã òîîí òåõíîëîãèä øèëæ¿¿ëýõ” ¿íäýñíèé õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð òîîí ðàäèîãèéí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë, òåõíèêèéí øèéäýë áîëîâñðóóëàõ àæëûí õýñãèéí õ¿ðýýíä òóñãàé çºâøººðºëòýé àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéí ñóäàëãàà, ¿éë àæèëëàãààíû ÷èãëýë¿¿ä, îðîëöîã÷äûí ýäèéí çàñàã ñàíõ¿¿ãèéí ÷àäâàðûí ñóäàëãààã õèéæ, 21 àéìàã 375 ñóìäûí ðàäèî äàâòàìæ, àøèãëàëòûí ñóäàëãààã ãàðãàæ, õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãàä òàéëàãíàæ àæèëëàâ.

Çàñãèéí ãàçðûí 2013 îíû 411 òîîò òîãòîîëîîð áàòëàãäñàí “Ìýäýýëëèéí èë òîä áàéäëûã õàíãàõ íèéòëýã æóðàì”-ûã õýðýãæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð áàéãóóëëàãûí ìýäýýëëèéí èë òîä áàéäëûã èëýðõèéëñýí ìýäýýëë¿¿äèéã áàéãóóëëàãûí öàõèì õóóäñàíä áàéðøóóëààä áàéíà.

Øóóäàíãèéí àëáàíààñ áîëîâñðóóëàí Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèé ñàéäûí 2013 îíû 24 ä¿ãýýð çàõèðàìæààð äàâóó ýðõèéí á¿ñèéã øèíý÷ëýí òîãòîîõ àðãà õýìæýýã àâëàà.

Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëèéí 8.9 ä¿ãýýð ç¿éëèéí äàãóó Çîõèöóóëàõ õîðîîíîîñ îðîí íóòàãò òºëººëºã÷ àæèëëóóëàõ æóðàì, ãýðýýíèé òºñëèéã øèíýýð áîëîâñðóóëàí Äàðãûí çºâëºëèéí õóðëààð õýëýëö¿¿ëæ, 9 àéìàãò îðîí íóòãèéí òºëººëºã÷äèéã òîìèëîâ. Òóõàéëáàë, Õºâñãºë, Ìºðºí, Óâñ, Óëààíãîì, Õîâä Æàðãàëàíò, ªìíºãîâü àéìãèéí 4 òºëººëºã÷äèéí ãýðýýã ñóíãàæ, Áàÿí-ªëãèé, ªâºðõàíãàé, Àðâàéõýýð, Ñýëýíãý, Ñ¿õáààòàð, Õýíòèé, Õýðëýí àéìãèéí 4 îðîí íóòàã äàõü õîðîîíû òºëººëºã÷äèéã Õîðîîíû Äàðãûí 2013 îíû 295 òîîò òóøààëààð òîìèëîâ.

33

“Ìýäýýëëèéí àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàõ” ¿íäýñíèé õºòºëáºð, Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí 2012 îíû 5 òîîò òîãòîîëûã õýðýãæ¿¿ëýõ, õîëáîãäîõ àðãà õýìæýý, ìýðãýæèë àðãà ç¿éí çºâëºãºº áîëîâñðóóëàõ, òºðèéí áàéãóóëëàãóóäûí ìýäýýëëèéí àþóëã¿é áàéäëûí ò¿âøèíã òîãòîîõ ¿íýëãýý õèéõ ÕÕÇÕ, ÒÅÃ-èéí ÊÀÁÃ, ÌÒØÕÕÃ òºëººëºë îðîëöóóëàí õàìòàðñàí àæëûí õýñãèéã 2013 îíû 8 äóãààð ñàðä áàéãóóëæ òºðèéí áàéãóóëëàãóóäûí ìýäýýëëèéí àþóëã¿é áàéäëûí ò¿âøèíã òîãòîîõ, ýðñäýëèéí ¿íýëãýý õèéõýä øààðäàãäàõ òîíîã òºõººðºìæ¿¿äèéí ¿ç¿¿ëýëò áîëîí ¿íèéí ñóäàëãààã õèéëýý.

Óëñûí òºñâèéí õºðºíãººð 2012, 2013 îíä ñóóðèëàãäñàí òîîí òåëåâèçèéí íèéò 86 ñàéò, òîíîã òºõººðºìæèéí ñóóðèëóóëàëòûí àæëûí ã¿éöýòãýëèéí øàëãàëò õèéæ, ñóóðèëàãäñàí òîîí òåëåâèçèéí òºõººðºìæèéí àæèëëàãààíû ÷àíàð áàéäàë, íýâòð¿¿ëýã÷èéí õàìðàõ õ¿ðýýíèé õýìæèëòèéã õèéæ ã¿éöýòãýí ò¿¿íèé äàãóó ä¿ãíýëò ãàðãàñàí.

Áàéãóóëëàãûí âýá õóóäñûã á¿òýö çàãâàð äèçàéí ïðîãðàì÷ëàëûí õóâüä á¿ðýí øèíýýð õèéæ 2013 îíû 2 äóãààð óëèðàëä áàãòààí á¿ðýí äóóñãàñàí. Õîðîîíû öàõèì õóóäñàíä “¯éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí áîëîâñðîëä” íýðòýé öýñ íýýæ õîëáîãäîõ çºâëºìæ, ãàðûí àâëàãà, âèäåî õè÷ýýë, òàíèëöóóëãà, ñóäàëãààíû ìàòåðèàë, õîëáîãäîõ ëèíêèéã áàéðøóóëàí òàéëàíò õóãàöààíä õèéñýí øàëãàëòóóäûí õóðààíãóé òàéëàí, 2006 îíîîñ õîéø á¿ñèéí ñåìèíàðóóäààð õèéæ áàéñàí èëòãýëèéã èëòãýã÷èéí íýð, õºòºëáºðèéí õàìò áàéðøóóëæ, ñóðòàë÷èëàõ àðãà õýìæýýã àâëàà. Ò¿¿í÷ëýí õîðîîíû öàõèì õóóäñàíä “Õýðýãëýã÷èéí áóëàí” íýðòýé äýä öýñ íýýæ õîëáîãäîõ çºâëºìæ, ýðõç¿éí ìýäýýëýë, îëîí óëñûí áàéãóóëëàãûí çºâëºìæèéã îð÷óóëæ áàéðøóóëàí òîãòìîë øèíý÷ëýí áàÿæóóëàõ àæëûã õèéæ àæèëëàñàí áîëíî.

34ÕÓÓËÜ ÝÐÕ Ç¯ÉÍ ÁÎËÎÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ1


ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÑÀËÁÀÐÒ ¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀ ÝÐÕËÝÕ ÇªÂØªªÐËÈÉÍ ÆÓÐÌÛÃ ØÈÍÝ×ÈËÑÝÍ ÒÓÕÀÉ

Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîî 2013 îíû 6 äóãààð

ñàðûí 28-íû ºäðèéí õîðîîíû õóðàëäààíû 37 äóãààð

òîãòîîëîîð Õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà

ýðõëýõ çºâøººðëèéí æóðìûã øèíý÷ëýí áàòàëæ, 2013 îíû

8 äóãààð ñàðûí 1-íèé ºäðººñ ìºðäºæ ýõýëñýí.

Çºâøººðëèéí æóðìûã Àæ àõóéí ¿éë àæèëëàãààíû òóñãàé

çºâøººðëèéí òóõàé, Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé, Ðàäèî

äàâòàìæèéí òóõàé õóóëèóäàä òóñ òóñ íèéö¿¿ëýí Çàñãèéí

ãàçðààñ ÷èãëýë áîëãîæ áóé àæ àõóéí íýãæ áàéãóóëëàãóóäàä

òîäîðõîé, õ¿íäðýë ÷èðýãäýëã¿é áàéõ çàð÷èì, òóñãàé

çºâøººðëèéí ÷èãëýëýýð Äýëõèéí áàíêíû ñàíõ¿¿æèëòýýð

àâñàí îëîí óëñûí çºâëºõ ¿éë÷èëãýýíèé çºâëºìæ çýðýãò

òóëãóóðëàí øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëñàí.

Óã æóðìààð õàðèëöàà õîëáîîíû áóþó öàõèëãààí õîëáîî,

ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, ðàäèî òåëåâèç, øóóäàíãèéí

ñàëáàðò ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ, ðàäèî

äàâòàìæ àøèãëàõ, çºâøººðë¿¿äèéã àíãèëëûí äàãóó îëãîõ,

ñóíãàõ, íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ, ò¿äãýëç¿¿ëýõ, õ¿÷èíã¿é

áîëãîõ, ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàñíû áîëîí çîõèöóóëàëòûí

¿éë÷èëãýýíèé òºëáºð òºëºõ, òóñãàé çºâøººðºë

ýçýìøèã÷èéí ¿éë àæèëëàãààíû òàëààð ìýäýýëýë èð¿¿ëýõ,

òóñãàé çºâøººðëèéí ìýäýýëëèéã îëîí íèéòýä ìýäýýëýõ

àñóóäëóóä çîõèöóóëàãäàæ áàéíà.

Ìºí õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýý, ¿éë÷èëãýýíèé áîëîí

ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ òóñãàé çºâøººðëèéã îëãîõîä

òóñ òóñäàà ïðîöåäóð, çîõèöóóëàëò á¿õèé æóðìóóäûã

ìºðääºã áàéñíûã íýãòãýñýí. Èíãýñíýýð òóñãàé çºâøººðºë

ýçýìøèã÷èéí ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàí ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ,

¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðë¿¿äèéí õóãàöààíààñ

õàìààðàí òóñãàé çºâøººðëºº ñóíãóóëàõ ãýæ îëîí äàõèí

õàíääàã áàéäëûã ººð÷èëñºí.

Ýíýõ¿¿ æóðìààð çîõèöóóëæ áóé çºâøººðëèéã Òóñãàé

çºâøººðºë, Ýðõèéí áè÷èã, Á¿ðòãýë ãýæ åðºíõèéä íü

àíãèëàõ áà Òóñãàé çºâøººðºë íü Õàðèëöàà õîëáîîíû

ñ¿ëæýý äýä á¿òýö áàéãóóëàõ, Õàðèëöàà õîëáîîíû

¿éë÷èëãýý ýðõëýõ, Êîíòåíòûí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ, Ðàäèî

äàâòàìæ àøèãëàõ ãýæ òîãòîîñîí áîëíî.

35

Òóñãàé çºâøººðºë øèíýýð õ¿ñýõ ºðãºäëèéí ìàÿãòûã

øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëæ ò¿¿íèéã õ¿ëýýæ àâàõ ¿åä èæ

á¿ðäëèéã íü æàãñààëòûí äàãóó øàëãàæ, äóòóó òîõèîëäîëä

õ¿ëýýí àâàõã¿é áàéõ, ìýðãýæèë àðãà ç¿éí çºâëºãºº ºãºõ

çîõèöóóëàëòûã õèéæ áàéíà.

Òóñãàé çºâøººðëèéã ñóíãóóëàõ áîë õ¿ñýëòýý çºâøººðëèéí

õóãàöàà äóóñàõààñ íü ºìíº 60 õîíîãèéí ºìíº ºðãºäºë,

òàéëàí, öààøäûí òºëºâëºãºº, òºëáºðèéí áàðèìòûí

õàìò èð¿¿ëýõ øààðäëàãàòàé áºãººä òóñãàé çºâøººðëèéí

íºõöºë øààðäëàãà õàíãàæ àæèëëààã¿é áîë õîëáîãäîõ

õóóëèéí äàãóó õóãàöààã ñóíãàõã¿é áàéæ áîëîõ þì.

Òóñãàé çºâøººðëèéã ñóíãóóëàõ õ¿ñýëòèéã õóãàöààíä íü

ãàðãààã¿é áîë Çîõèöóóëàõ õîðîî ò¿¿íýýñ ¿¿äýí ãàðàõ

àñóóäëûã õàðèóöàõã¿é áà òóñãàé çºâøººðëèéã äóóñãàâàð

áîëñîíä òîîöîõîîð æóðàìëàñàí.

Òóñãàé çºâøººðëèéã õóäàëäàõ, áàðüöààëàõ, áýëýãëýõ

çýðãýýð øèëæ¿¿ëýõèéã õóóëèàð õîðèãëîñîí òóë çºâõºí

òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷ íü ººð÷ëºí çîõèîí

áàéãóóëàãäñàí áóþó îõèí êîìïàíèäàà øèëæ¿¿ëýõ, òîëãîé

êîìïàíèäàà øèëæ¿¿ëýõ áîëîí êîìïàíèéíõàà íýðèéã

ñîëüñîí çýðýã õàðèëöàí õàìààðàë íü áàðèìòààð íîòëîãäîæ

áàéãàà òîõèîëäîëä òóñãàé çºâøººðëèéã øèëæ¿¿ëíý.

Òóñãàé çºâøººðëèéã ò¿äãýëç¿¿ëýõ, õ¿÷èíã¿é áîëîõ

àñóóäëóóä íü õîëáîãäîõ õóóëèíä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

øèéäâýðëýãäýõ áà æóðàìä òóõàéí òîõèîëäëóóäûã íýã

á¿ð÷ëýí îðóóëñàí.

Õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éëäâýðëýë áóþó âýá ñàéò

àæèëëóóëàõ, áàðèëãûí äîòîð õîëáîîíû ìîíòàæ, óãñðàëò,

ñóóðèëóóëàëò, äîòîîä õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé ñóóðèëóóëàëò,

çàñâàð çýðýã ¿éë÷èëãýýã Çîõèöóóëàõ õîðîî á¿ðòãýõ áà

á¿ðòãýëèéã õóãàöààã¿é, çºâõºí á¿ðòãýõýä íýã óäàà õóðààìæ

àâàõ áàéäëààð çîõèöóóëàí æóðàìä òóñãàñàí.

Çºâøººðºë õ¿ññýí àæ àõóéí íýãæ, èðãýíä õ¿ñýëò ãàðãàõ

ìàÿãòûã õÿëáàðøóóëàõ, áºãëºõºä îéëãîìæòîé áîëãîõ,

òîîã öººð¿¿ëýõ, ìàÿãòûã áºãëºõ çààâðûã áîëîâñðóóëàõ

àæèë õèéãäýæ áàéíà. Ìºí õ¿ñýëò ãàðãàñàí çºâøººðëèéí

ìàòåðèàëä ¿íýëýëò ä¿ãíýëò ãàðãàõ ïðîöåññèéã òîäîðõîé

áîëãîæ îíîâ÷ëîõ, ¿íýëãýý õèéõ äýñ äàðààëëûã òîãòîîõ,

øèéäâýðëýõ õóãàöààã õÿíàõ àæëóóäûã õèéæ ýõýëëýý.

36ÕÓÓËÜ ÝÐÕ Ç¯ÉÍ ÁÎËÎÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ1


E-CRC ÒªÑªË2

“Å-ÑRC” ÁÓÞÓ “ÖÀÕÈÌ ÕÕÇÕ” ÒªÑªË

Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí ãàçðààñ 2012 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðààñ àæ àõóéí íýãæèéí ¿éë àæèëëàãààíû òóñãàé çºâøººðëèéí òîãòîëöîîã øèíý÷ëýõ, áîëîâñðîíãóé áîëãîõ àðãà õýìæýýã ¿å øàòòàé õýðýãæ¿¿ëæ áóé àæëûí õ¿ðýýíä ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîî, øóóäàíãèéí ñàëáàðûí çîõèöóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãàà, ¿éë÷èëãýýíèé òóñãàé çºâøººðºë, ðàäèî äàâòàìæèéí òóñãàé çºâøººðºë, á¿ðòãýëèéí ãýð÷èëãýýíèé îëãîëò, òºëáºð òîîöîîíû ìåõàíèçì, îðëîãûí á¿ðä¿¿ëýëò

áà áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààã öàõèì õýëáýðò á¿ðýí øèëæ¿¿ëýõ “Öàõèì-ÕÕÇÕ” (e-CRC) òºñëèéã áîëîâñðóóëàí ¿å øàòòàé õýðýãæ¿¿ëæ ýõëýâ.

“Öàõèì-ÕÕÇÕ” òºñëèéí ýõíèé øàòàíä áàéãóóëëàãûí öàõèì õóóäñûí á¿òýö, àãóóëãûã á¿ðýí øèíý÷èëñýí áºãººä õîðîîíû äîòîîä áà çîõèöóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãàà, àøèãëàæ áàéãàà òåõíèê õýðýãñýë áà ïðîãðàì õàíãàìæóóä, áè÷èã õýðãèéí óðñãàë, òóñãàé çºâøººðëèéí îëãîëò áà òºëáºð òîîöîîíû ìåõàíèçì, îðëîãûí á¿ðä¿¿ëýëòèéí ¿éë àæèëëàãààíä õÿíàëò, øèíæèëãýý õèéæ, õýðýãæ¿¿ëýõ ¿å øàò áîëîí àðãà õýìæýýíèé òºëºâëºãººã áîëîâñðóóëàí Äàðãûí çºâëºë, Õîðîîíû õóðàëäààíä òàíèëöóóëàí óäèðäàìæ ÷èãëýë àâ÷ áàéãóóëëàãûí òóñãàé çºâøººðëèéí ¿éë÷èëãýý, áè÷èã õýðýã, äîòîîä ãàäààä çîõèöóóëàëòûí àæèë ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ ÷èã ¿¿ðýã, òàéëàí ìýäýýëýë áà ñàíõ¿¿ òºñºâ, îðëîãûí ìýäýýã íýãòãýí áîëîâñðóóëàõ, õýðýãæ¿¿ëýõ îðîëöîîíû õàìààðàë, óÿëäàà õîëáîî, õóãàöààíû ¿å÷ëýë, õ¿ðýõ ¿ð ä¿íã òóñãàñàí àæëûí ïðîöåññûí çóðàãëàëûã àëáàí õààã÷, àëáà á¿ðýýð ãàðãàæ çàãâàð÷èëàõ çàìààð õîðîîíû ¿éë àæèëëàãààíû ¿å øàò, õóãàöàà, õ¿ðýõ ¿ð ä¿í, õàðèóöëàãàòàé áîëãîõ, öàõèì õýëáýðò øèëæ¿¿ëýõ áýëòãýë àðãà õýìæýýã àâààä áàéíà.

37

Ìºí òºñëèéí ýõíèé øàòíû àæëûí õ¿ðýýíä áàéãóóëëàãûí âýáñàéòûí á¿òýö, ìýäýý ìýäýýëëèéí çîõèîí áàéãóóëàëò, ìýäýýëýõ õýëáýðèéí õóâüä á¿ðýí ººð÷ëºëò øèíý÷ëýë õèéñýí. ¯¿íä:

ÕÕÇÕ-íû òîãòîîë øèéäâýðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ, áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààã ñóðòàë÷èëàõ, øèíý ä¿ðýì æóðàì áîëîí òåõíèê òåõíîëîãèéí ìýäýý, õýëýëö¿¿ëýã, óóëçàëòûí ¿ð ä¿í, çàðëàë, ìýäýýëýë çýðýã ÷èãëýëýýð íèéò 145 Ìáèò áàãòààìæ á¿õèé 52 ìàòåðèàëûã øèíýýð áàéðøóóëñàí.

8 îíëàéí õýëýëö¿¿ëýã, ñàíàë àâàõ 6 õóóäñûã òóñ òóñ áàéðëóóëàí îðóóëàâ.

Ñàëáàðûí çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã, ä¿ðýì æóðàì, òóñãàé çºâøººðëèéí øèíýýð áàòëàãäñàí, øèíý÷èëñýí, íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëñàí æóðàì, íºõöºë øààðäëàãà áîëîí 2013 îíû õîðîîíû õóðàëäààíû øèéäâýð, òîãòîîëûí íèéòäýý 52 õóóäñûã òàòàõ ôàéëûí õàìò HTML õýëáýðýýð îðóóëæ, îëîí íèéòýä íýýëòòýé ñóðòàë÷èëàõ, çºâëºìæ ãàðûí àâëàãà õýëáýðýýð àøèãëàõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëýâ.

E-CRC ÒªÑªË2

Öàõèì õóóäñàíä “¯éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí áîëîâñðîëä” íýðòýé öýñ íýýæ õîëáîãäîõ çºâëºìæ, ãàðûí àâëàãà, âèäåî õè÷ýýë, òàíèëöóóëãà, ñóäàëãààíû ìàòåðèàë, õîëáîãäîõ ëèíêèéã áàéðøóóëàí òàéëàíò õóãàöààíä õèéñýí øàëãàëòóóäûí õóðààíãóé òàéëàí, 2006 îíîîñ õîéø á¿ñèéí ñåìèíàðóóäààð õèéæ áàéñàí èëòãýëèéã èëòãýã÷èéí íýð, õºòºëáºðèéí õàìò áàéðøóóëæ, ñóðòàë÷èëàõ àðãà õýìæýýã àâëàà.

Ò¿¿í÷ëýí õîðîîíû öàõèì õóóäñàíä “Õýðýãëýã÷èéí áóëàí” íýðòýé äýä öýñ íýýæ õîëáîãäîõ çºâëºìæ, ýðõç¿éí ìýäýýëýë, îëîí óëñûí áàéãóóëëàãûí çºâëºìæèéã îð÷óóëæ áàéðøóóëàí òîãòìîë øèíý÷ëýí áàÿæóóëàõ àæëûã õèéæ àæèëëàñàí áîëíî.

ÕÕÇÕ-íîîñ íýãòãýí ãàðãàäàã ñàëáàðûí ñòàòèñòèê ìýäýýëëèéã àâ÷ íýãòãýõ íèéòäýý 16 ìàÿãòûã øèíý÷ëýí áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, öàõèì õýëáýðýýð áºãëºõ, òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷äèéí ìýäýýëëèéí ¿íäñýí ñàíòàé õîëáîõ, øèíý÷ëýí áîëîâñðîíãóé áîëãîõ àæëûí õýñãèéã òîìèëîí àæèëëóóëàâ. Àæëûí õýñãèéí áîëîâñðóóëñàí øèíý 16 ìàÿãòûí çàãâàð, áºãëºõ çààâàð, õîëáîãäîõ ìýäýýëýë, òàéëàíã Äàðãûí Çºâëºëèéí õóðàëä òàíèëöóóëæ, õîëáîãäîõ ººð÷ëºëòèéã òóñãàí ïðîãðàìì çîõèîã÷

àæ àõóéí íýãæèä àæëûí äààëãàâðààð õ¿ëýýëãýí ºãñºí.

38

Òàíèëöàæ, õîëáîãäîõ

àëáàä ¿íýëãýý õèéõýýð

øèëæ¿¿ëýõ

¯éë àæèëëàãàà ýðõëýõ

÷àäàâõèéí áàéäàëä

¿íýëãýý õèéæ ä¿ãíýëò ãàðãàõ

Ìàòåðèàëûí èæ á¿ðä-

ëèéã øàëãàõ

Õýëýëöýæ øèéäâýð

ãàðãàõÒàòãàëçñàí õàðèö ºãºõ

Òîäðóóëãà àâàõ

Èæ á¿ðäýë äóòóó áîë áóöààõ

Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ

Òóñãàé çºâøººðëèéí

õ¿ñýëòèéí ìàÿãò

Ãýðýý áàéãóóëàõ

1

2

3

Çàõèðãààíû àëáà

Õîðîîíû õóðàëäààí

Õîëáîãäîõ àëáàä

Õîðîîíû äàðãà

ÕÕÇÕ-íû çàõèðãààíû

àæèëòàí

¯ÉË×Ë¯¯ËÝÃ×

Òóñãàé çºâøººðëèéí õ¿ñýëò õ¿ëýýí àâàõ, øèéäâýðëýõ ïðîöåññèéí äàðààëàë

Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû Äàðãûí 2013 îíû 268 òîîò òóøààëûí äàãóó òóñãàé çºâøººðºë, ýðõèéí áè÷ãèéí áîëîí òýäãýýðèéã ýçýìøèã÷äèéí òàëààðõ ìýäýý ìýäýýëëèéí ñàí, ºãºãäëèéã øèíý ôîðìàòàä øèëæ¿¿ëýí øèâýõ, øàëãàí òóëãàõ, ìýäýýëèéí ñàí ºãºãäëèéã öàõèì õýëáýð ïðîãðàììä øèëæ¿¿ëýõ àæûí õýñãèéã áàéãóóëàí àëáàäóóä òóñãàé çºâøººðëèéí ìýäýýëëèéí íýãäñýí ñàíã á¿ðä¿¿ëýí òóðøèëòààð àæèëëóóëæ ýõýëñýí áîëíî.

Òºñëèéí õ¿ðýýíä àëáàí áàéðíû 5 äóãààð äàâõàðò “Ìýäýýëýë, ¿éë÷èëãýýíèé õýñýã” òàíõèì òóñãàéëàí áàéãóóëàí òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷, èðãýí, áàéãóóëëàãàä ¿ç¿¿ëýõ àæèë, ¿éë÷èëãýý áîëîí ìýðãýæèë àðãà ç¿éí çºâëºìæèéã øóóðõàé íýã öýãýýñ ¿ç¿¿ëýõ çîõèîí áàéãóóëàëòûí àðãà õýìæýýã àâ÷ õýðýãæ¿¿ëñýí áîëíî. Ìºí òºñëèéí õ¿ðýýíä áàéãóóëëàãûí àæèë á¿ðèéí äàðààëëûã íýã á¿ð÷ëýí ãàðãàæ, ò¿¿íä íîãäîõ õóãàöàà çýðãèéã òîäîðõîéëñîí äàãàëäàõ æóðìûí òºñë¿¿äèéã áîëîâñðóóëæ àæèëëàâ.

Äàðààõ çóðàãò òóñãàé çºâøººðëèéí õ¿ñýëò õ¿ëýýí àâàõ, øèéäâýðëýõ

äàðààëëûã õàðóóëàâ. >

39

ªÐÃªÍ ÍÝÂÒÐ¯¯ËÃÈÉÍ ÕÓÓËÜ ÝÐÕ Ç¯É, ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒÛÍ ÎÐ×ÈÍÃ ÁÎËÎÂÑÐÎÍÃÓÉ ÁÎËÃÎÕ ÀÐÃÀ ÕÝÌÆÝÝ

ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí õóóëü ýðõ ç¿éí îð÷èí, áîäëîãûí

áàðèìòëàõ ÷èãëýëèéã áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, ªðãºí

íýâòð¿¿ëãèéí õóóëèéí òºñºë áîëîâñðóóëàõ àæëûí

õýñýã áàéãóóëæ, Àçè, Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí ªðãºí

íýâòð¿¿ëãèéí áàéãóóëëàãàòàé (ÀÍÄªÍÁ) õàìòðàí àæèëëàõ

òóõàé Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèé ñàéäûí 2013 îíû 9 ä¿ãýýð

ñàðûí 27-íû ºäðèéí 143 òîîò çàõèðàìæ ãàðñíû äàãóó

Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîî íü ÀÍÄªÍÁ-

òàé ýíý ÷èãëýëýýð õàìòðàí àæèëëàõ òàëààð õàðèëöàí

òîõèðîëöîæ, õàìòûí àæèëëàãààã ýõë¿¿ëýýä áàéíà.

ÀÍÄªÍÁ-ûí Åðºíõèé íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà äîêòîð

Æàâàä Ìîòòàãè íü ÀÍÄªÍÁ-ààñ ýíý ÷èãëýëýýð ìýðãýøñýí,

îëîí óëñàä õ¿ëýýí çºâøººðºãäñºí õóóëü÷ ýêñïåðò¿¿äèéã

òîìèëîí àæèëóóëæ, äýìæëýã ¿ç¿¿ëýí õàìòðàí àæèëëàõ

àñóóäëûã Çàñãèéí Ãàçðààñ áàéãóóëàãäñàí àæëûí õýñãèéí

àõëàã÷ áîëîõ ÕÕÇÕ-íû äàðãà Á.Áàëãàíñ¿ðýíä ìýäýãäýæ,

äàðààõ õóóëü÷, ýêñïåðò¿¿äèéã àëáàí ¸ñîîð òîìèëñîí

áºãººä ýäãýýð ýêñïåðò¿¿ä íü 2 ¿å øàòòàé àæèëëàõààð

òºëºâëºñíèé ýõíèé ¿å øàòûã 2013 îíä ã¿éöýòãýñýí. ¯¿íä:

¯å øàò 1.

“ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ºíººãèéí õóóëü ýðõ ç¿éí îð÷èíã ñóäàëæ, ñàéæðóóëàõ øààðäëàãàòàé àñóóäëûã òîäîðõîéëæ ãàðãàõ”

¯å øàò 2.

“Çºâëºìæ ãàðãàæ, ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ¿çýë áàðèìòëàë, õóóëèéí õàìðàõ õ¿ðýý, àãóóëãà ãàðãàæ, ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí õóóëèéí òºñºë áîëîâñðóóëàõàä îðîëöîõ”

E-CRC ÒªÑªË2 40

ÀÍÄªÍÁ-ûí òîìèëñîí õóóëü÷, ýêñïåðò¿¿äèéí áàã:

Õàòàãòàé, Ïðåìèëà Ìàíâè ÀÍÄªÍÁ-ûí ìýðãýæèëòýí, õóóëü÷. Ýíý àæëûí õ¿ðýýíä ÀÍÄªÍÁ-ààñ õèéæ ã¿éöýòãýõ àæëûí òºëºâëºãºº ãàðãàæ, ã¿éöýòãýëèéã õàíãàõ, ÀÍÄªÍÁ-ûí ýêñïåðò¿¿äòýé õîëáîî õàðèëöàà òîãòîîæ, óÿëäàà õîëáîîã õàíãàõ, áèåëýëòýíä õÿíàëò òàâüæ àæèëëàõ þì.

Äîêòîð Òîáè Ìåíäåë íü Êàíàä óëñàä òºâòýé Îëîí óëñûí õ¿íèé ýðõèéí áàéãóóëëàãà “Centre for Law and Democ-racy”-ûí (ÒÁÁ) ã¿éöýòãýõ çàõèðàë, ºìíº íü “ARTICLE 19” Îëîí óëñûí õ¿íèé ýðõèéí áàéãóóëëàãûí Õóóëèéí õºòºëáºðèéí óäèðäàã÷ààð 12 æèë àæèëëàæ áàéñàí, Í¯Á, Äýëõèéí áàíê, Çàñãèéí ãàçàð õîîðîíäûí õºòºëáºð, áàéãóóëëàãóóä, óëñ îðíóóäûí Çàñãèéí ãàçàð, õîëáîãäîõ òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãóóäòàé õàìòðàí õ¿íèé ýðõ, ¿ã õýëýõ, ¿çýë áîäëîî èëýðõèéëýõ ýðõ ÷ºëºº, ìýäýýëýë àâàõ ýðõ, õýâëýëèéí ýðõ ÷ºëºº, îëîí íèéòèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã, ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí áîäëîãûí ÷èãëýëýýð äýëõèéí îëîí óëñ îðíóóäàä àæèëëàæ, ýíý ÷èãëýëýýð óëñ îðíóóäûí õóóëü ýðõç¿éí îëîí àðâàí õàðüöóóëñàí ñóäàëãàà, òàéëàí, çºâëºìæ, ãàðûí àâëàãà ãàðãàæ, óëñ îðíóóäûí ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí õóóëèéí òºñºë áîëîâñðóóëàõàä îðîëöîæ áàéñàí òóðøëàãàòàé, ýíý ÷èãëýëýýð îëîí óëñàä õ¿ëýýí çºâøººðºãäñºí õóóëü÷, ýêñïåðò þì.

Äîêòîð Âåíêàò Àéåð íü Àíãëè óëñûí èðãýí, õóóëü÷, ýðäýìòýí ñóäëàà÷, Àíãëè óëñûí Óýëñòåðèéí èõ ñóðãóóëèéí Õóóëèéí ñóðãóóëüä õýâëýë ìýäýýëëèéí õýðýãñëèéí õóóëü, ¿íäñýí õóóëü, áèçíåñèéí õóóëèéí ÷èãëýëýýð áàãøèëäàã. Ò¿¿í÷ëýí ßïîí óëñûí Meéæè èõ ñóðãóóëü, Àâñòðàëèéí

Ìåëáóðíèéí èõ ñóðãóóëü, Õÿòàäûí Öèíõóà èõ ñóðãóóëü, Ìàëàéç óëñûí Ìàëàéçûí Èõ ñóðãóóëü çýðýã îëîí óëñ îðíóóäûí èõ äýýä ñóðãóóëèóäàä ëåêö óíøèæ áàéñàí òºäèéã¿é óëñ îðíóóäûí çàñãèéí ãàçàð, õóâèéí õýâøèë, òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãóóäàä õýâëýë ìýäýýëëèéí õýðýãñëèéí õóóëü ýðõç¿éí ÷èãëýëýýð çºâëºõ ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëæ áàéñàí òóðøëàãàòàé õóóëü÷ þì. Ò¿¿í÷ëýí äýëõèéí îëîí îðîíä õýâëýë ìýäýýëëèéí õýðýãñëèéí õóóëèóä áîëîí õýâëýë ìýäýýëëèéí áàéãóóëëàãà áîëîí ñîíèí õýâëýëèéí ¸ñ ç¿éí àñóóäëààð ñóðãàëò çîõèîí ÿâóóëäàã, ýíý ÷èãëýëýýð îëîí àðâàí íîì, òîâõèìîë ãàðãàæ áàéñàí òóðøëàãàòàé.

Ýõíèé ¿å øàòàíä õèéõ àæëûí õ¿ðýýíä Àçè, Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí áàéãóóëëàãààñ òîìèëîãäñîí äýýðõ õóóëü÷, ýêñïåðò¿¿ä íü Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû óðèëãààð 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 07-17-íû õîîðîíä Ìîíãîë Óëñàä àæèëëàñàí áà àæèëëàõ ÿâöäàà ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ñàëáàðûí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí òºëººëºë, ÌÒØÕÕÃ, ÎªÃ, Õýâëýëèéí õ¿ðýýëýí, Íýýëòòýé íèéãýì ôîðóì, Ãëîá Èíòåðíýøíë, Ñýòã¿¿ë÷èéí õîëáîî çýðýã õîëáîãäîõ òºðèéí áóñ áàéãóóëëàãà, õîëáîîäòîé óóëçàæ ñàíàë áîäëûã ñîíñîæ, õàðèëöàí ñàíàë ñîëèëöñîí. Ýäãýýð ýêñïåðò¿¿ä íü ìàíàé óëñàä àæèëëàõ õóãàöààíäàà îëæ àâñàí ìýäýýëýë, ñóäàëãààíäàà ¿íäýñëýí Ìîíãîë Óëñûí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí õóóëü ýðõ ç¿é, çîõèöóóëàëòûí îð÷èíã íàðèéâ÷ëàí ñóäàëñàí áà òóñ õîðîîíû ç¿ãýýñ ñóäàëãààíû ÿâöàä øààðäëàãàòàé íýìýëò ìýäýýëýë, ñóäàëãààãààð õàíãàõ çýðãýýð õàìòðàí àæèëëàà.

41

Òºñëèéí íýð: Íýãäýí íèéëýëòýä íèéö¿¿ëýí Ìîíãîë Óëñûí õàðèëöàà õîëáîîíû òóñãàé çºâøººðëèéí áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí òîãòîëöîîã øèíý÷ëýõ íü (Äýëõèéí Áàíêíû ñàíõ¿¿æèëòýýð)

ÇªÂËªÌÆÈÉÍ ÕÓÐÀÀÍÃÓÉ

ÕÕÇÕ áîëîí ñàëáàðûí òºëººëë¿¿äòýé çºâëºëäºæ àæèëëàñíû ¿ð ä¿íä Çºâëºõ¿¿ä ýíýõ¿¿ íýãäñýí òàéëàíä õàâñàðãàñàí

á¿ëýã áàðèìò áè÷ã¿¿äèéã áîëîâñðóóëñàí áîëíî. Ýäãýýð á¿ëýã áàðèìò áè÷ã¿¿äýä ÕÕÇÕ-íä õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò

òóñãàé çºâøººðëèéí øèíý òîãòîëöîîã õýðýãæ¿¿ëýõ çºâëºìæ¿¿äèéã òóñãàñàí. Áàðèìò áè÷ã¿¿ä íü åðºíõèéäºº äàðààõ

àñóóäëóóäûã áàãòààñàí. ¯¿íä:

Òóñãàé çºâøººðëèéí çºâëºãºº

Òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëýã÷ áàéãóóëëàãà: AJH Communications, LLC, MacMillan Keck Attorneys & Solicitors

Òóñãàé çºâøººðëèéí á¿òýö, òîãòîëöîî Îäîîãèéí òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ åðºíõèé á¿òýö

íü äàðààõ ç¿éë¿¿äýä òóëãóóðëàäàã. ¯¿íä: (1) Ñ¿ëæýý,

¿éë÷èëãýý, àãóóëãà ãýæ àíãèëàõ (2) Áººíèé áîëîí

æèæèãëýíãèéí ¿éë÷èëãýý ãýæ ñàëãàõ. Èíãýæ àíãèëæ,

ñàëãàñàí íü ãýõäýý çºð÷èëäººíòýé (æèæèãëýíãèéí

òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷èä äýä á¿òýö áàéãóóëàõûã

çºâøººðäºã) áºãººä ÕÕÇÕ ¿¿íèéã õÿëáàð÷ëàõ ÷èãëýëýýð

äàõèí õÿíàæ ¿çýõ øààðäëàãàòàé.

Òóñãàé çºâøººðëèéí öàð õ¿ðýý Îäîîãèéí áàéäëààð îëîí íèéò, ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èä òóñãàé

çºâøººðëèéí òîãòîëöîî, ò¿¿íèé öàð õ¿ðýýíèé òàëààð

(òóñãàé çºâøººðëèéí àíãèëàë, òºðëèéí òîäîðõîéëîëò)


áàãà ìýäýýëýëòýé áàéíà. ÕÕÇÕ ÿìàð ¿éë÷èëãýýíä òóñãàé

çºâøººðºë îëãîõ, òóñãàé çºâøººðëèéí òºðëèéí öàð õ¿ðýý

áîëîí òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãûã èë¿¿

òîäîðõîé áîëãîæ, îëîí íèéòýä ìýäýýëýõ õýðýãòýé.

Çàðèì òºðëèéí òóñãàé çºâøººðºë øààðäëàãàòàé ýñýõ Çàðèì òóñãàé çºâøººðëèéí òºðë¿¿ä (äàòà õîñòèíã áîëîí

êîíòåíò àãðåãàòîð) øààðäëàãàã¿é, èë¿¿ö áºãººä ÕÕÇÕ

òýäãýýð ¿éë÷èëãýýíä òàâèãäàæ áóé òóñãàé çºâøººðëèéí

íºõöºë øààðäëàãûã õàëæ, çîõèöóóëàëòûí ººð àðãà

õýðýãñëýýð äàìæóóëàí øèéäâýðëýõ õýðýãòýé.

Äàìæóóëàõ õýñãèéã êîíòåíòîîñ òóñãààðëàõ Îäîîãèéí òóñãàé çºâøººðëèéí òîãòîëöîî íü äàìæóóëàëò

áîëîí êîíòåíòèéã õàìòàä íü (Êàáåëèéí òåëåâèç áîëîí

òåëåâèçèéí êîíòåíòèéí õî¸ð òóñäàà òóñãàé çºâøººðºë)

àâ÷ ¿çýæ áàéíà. ÕÕÇÕ äàìæóóëàõ áîëîí êîíòåíòèéí

òóñãàé çºâøººðëèéí àíãèëëûã óã õî¸ð àñóóäëûã èë¿¿

òîäîðõîé áîëãîõ çîðèëãîîð äàõèí àâ÷ ¿çýõ õýðýãòýé

áîëîõûã çºâëºæ áàéíà.

Òåõíîëîãèéí íýãäýí íèéëýëò áà òåõíîëîãèîñ ¿ë õàìààðñàí áàéõÎïåðàòîðóóäûí áîëîìæèéã õààæ áàéãàà òóñãàé

çºâøººðëèéí øààðäëàãóóäûã õàëàõ íü ¿éë÷èëãýýíèé

íýãäýí íèéëýëòèéí äàâóó òàëûã á¿ðýí õ¿ðòýæ, ñ¿ëæýýíèé

àøèãëàëòûã íýìýãä¿¿ëíý ãýäãèéã àíõààðàõ õýðýãòýé. ÕÕÇÕ

õýðýãëýã÷èä ë àøèã õ¿ðòýõýýð áîäîæ òóñãàé çºâøººðëèéí

òîãòîëöîîã òåõíîëîãèîñ ¿ë õàìààðñàí íýãäýí íèéëýëòýä

íèéöñýí áàéõààð øèíý÷ëýõ õýðýãòýé.

Òóñãàé çºâøººðëèéã òîîãîîð õÿçãààðëàõ Ýðýëò íèéë¿¿ëýëòèéí çàõ çýýëèéí õ¿÷èéã ýäèéí çàñàãò

èë¿¿ ¿ð àøèãòàéãààð àøèãëàõûí òóëä ÕÕÇÕ ðàäèî

ñïåêòð çýðýã òåõíèêèéí áîëîìæã¿é ýñâýë õÿçãààðëàãäìàë

íººöã¿é òîõèîëäëîîñ áóñàä èõýíõ ¿éë÷èëãýýí äýõ òóñãàé

çºâøººðëèéí òîîíä òàâüñàí õÿçãààðëàëòàà öóöëàõ õýðýãòýé

ãýæ çºâëºæ áàéíà. Òóñãàé çºâøººðëèéí òîîíä õÿçãààð

òàâèõ øààðäëàãàòàé áîë ÕÕÇÕ ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä ó÷èð

øàëòãààí, ò¿¿íèé ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà, ò¿¿íèé ¿ð ä¿íä áèé

áîëîõ çîõèöóóëàëòûí àëèâàà øóäàðãà áóñ àñóóäëààñ èë¿¿

¿ð ä¿í çýðãèéã ìýäýýëýõ íü ç¿éòýé.

Õÿíàëò øàëãàëò áîëîí õýðýãæèëòèéã õàíãóóëàõ¯éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí Çîõèöóóëàëòûí õÿíàëò øàëãàëò

áîëîí íºõöºë øààðäëàãûã õàíãóóëàõ àæèë õàíãàëòã¿é

áàéãàà òàëààðõ ø¿¿ìæëýëä ¿íäýñëýí ÕÕÇÕ ººðèéí ¿¿ðýã

ôóíêöèéí íýã õýñýã áîëîõ õÿíàëò ìîíèòîðèíã õèéõ,

õýðýãæèëòèéã õàíãóóëàõ àæëàà ñàéæðóóëàõûí òóëä

ýíý ÷èãëýëýýð íºõöºë, øààðäëàãàäàà íýìýëò îðóóëàõ

øààðäëàãàòàé

43

Òóñãàé çºâøººðëèéí õóãàöàà Øóäàðãà, èë òîä áàéõ çîðèëãîîð ÕÕÇÕ áîäèò õ¿÷èí ç¿éëä

¿íäýñëýí, ¿íäñýí õºðºíãèéí àøèãëàëòûí õóãàöààã òîîöîæ,

îïåðàòîðóóäûí õºðºíãº îðóóëàëòûã áîëîìæèò õóãàöààíä

íºõºõ àñóóäëûã õàðãàëçàí òóñãàé çºâøººðëèéí õóãàöààã

äàõèí àâ÷ ¿çýõ õýðýãòýé.

Ãàçàðç¿éí öàð õ¿ðýý ÕÕÇÕ ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä ýäèéí çàñãèéí äàâóó

òàëûã õ¿ðòýõ áîëîìæ ºã÷, öàõèëãààí õîëáîîíû

òóñãàé çºâøººðëèéã ¿íäýñíèé õýìæýýíä (ãàçàð ç¿éí

õÿçãààðëàëòã¿éãýýð) îëãîõ òàëààð àâ÷ ¿çýõ õýðýãòýé.

Çàðèì ðàäèî ñïåêòðèéí òóñãàé çºâøººðºë ãàçàð ç¿éí

õÿçãààðëàëòòàé ¿ëäýõ íü ìýäýýæ.

Òóñãàé çºâøººðëèéí òºëáºð ÕÕÇÕ îëîí óëñàä ò¿ëõ¿¿ àøèãëàãäàæ áàéãàà òóñãàé

çºâøººðºë ýçýìøèã÷èéí àøãèéí õóâèàñ áîääîã àðãûã

àøèãëàõ, çîõèöóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîîòîé

çàðäëûã íºõºõ ÷èãëýëýýð òºëáºðèéí õýìæýýã äàõèí àâ÷

¿çýõèéã çºâëºñºí.

Òóñãàé çºâøººðëèéí ºðãºäºë ãàðãàõ Á¿õ òºðëèéí òóñãàé çºâøººðëèéã îëãîõäîî òóõàéí

òºðëººñ íü ¿ë õàìààðàí ºðãºäºëä õàâñàðãàñàí èõ

õýìæýýíèé ìýäýýëýë íýã á¿ðä ä¿ãíýëò õèéäýã íýãýí

õýâèéí ïðîöåäóð ¿éë÷èëæ áàéíà. Ýíýõ¿¿ ¿éë àæèëëàãàà

íü çîõèîí áàéãóóëàõàä õ¿íäðýëòýé áºãººä ÕÕÇÕ ¿¿íèéãýý

õÿëáàðøóóëàõ àðãà õàéæ áàéíà. Òóñãàé çºâøººðëèéí

ºðãºäëèéã á¿ðòãýë, ìýäýãäëèéí àðãûã ò¿ëõ¿¿ àøèãëàõ

çàìààð õÿëáàð÷ëàõ õýðýãòýé. Ìºí çàõ çýýëä îðîõ íü

çîõèöóóëàëòûí àðàé áàãà ñààäòàé, õàðèí õýðýãëýã÷èéã

õàìãààëàõ, òýäíèéã ñóðãàõ ýñâýë ã¿éöýòãýëèéí áàðüöàà

àøèãëàõ àðãóóä õýðýãëýõ òàëààð àâ÷ ¿çýõ õýðýãòýé þì.

Îéëãîìæòîé, èë òîä áàéäàë ÕÕÇÕ òóñãàé çºâøººðëèéí ºðãºäëèéã ¿íýëýõ, ñîíãîõ

øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò áîëîí òóñãàé çºâøººðºë îëãîõîîñ

òàòãàëçñàí øàëòãààí çýðãèéã íýýëòòýé ìýäýýëýõ çýðãýýð

øóäàðãà áîëîí èë òîä áàéäëûã õàíãàõûí òóëä ÿìàð àðãà

ìåõàíèçì íýâòð¿¿ëæ áîëîõûã àâ÷ ¿çýõ õýðýãòýé.

Òóñãàé çºâøººðëèéã øèíý÷ëýõ Òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöëèéí äàãóó õºðºíãº îðóóëæ

áóé õºðºíãº îðóóëàã÷èéí èòãýë ¿íýìøëèéã äýìæèõýä

òóñãàé çºâøººðºë øèíý÷ëýãäýõ òàëààð òààìàãëàõ áîëîìæ

îëãîõ íü ¿ð ä¿íòýé áàéõ ýñýõ, ìºí èéì áîëîìæã¿é

áîë, ìºí òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãà áîëîí

çîõèöóóëàëò íîöòîé çºð÷èãäºõ òîõèîëäëûã ÕÕÇÕ àíõààð÷

àâ÷ ¿çýõ øààðäëàãàòàé.


ªðãºí õ¿ðýýíèé àñóóäëóóäûí òàëààðõ çºâëºìæ¿¿ä

ÕÕÇÕ-íû øèéäâýð ãàðãàõ ÷àäâàð, óðüä÷èëàí òààìàãëàõ áîëîìæ, èë òîä áàéäëûã íýìýãä¿¿ëýõ

ÕÕÇÕ-íä ¿ð àøèãòàé çîõèöóóëàëò õèéõýä íü õýðýãæèëòèéã õàíãóóëàõ ýðõ ìýäëèéã õàíãàëòòàé îëãîõ

Äàâàìãàé áàéäàë, çàõ çýýëèéí ýðõ ìýäëýý óðâóóëàí àøèãëàõ, òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷èä íèéëæ ¿ãñýí õóéâàëäàí çàõ çýýëä ýðõ ìýäëýý òîãòîîõ çýðýã õ¿÷èí ç¿éëñèéã ò¿ëõ¿¿ àíõààð÷ ºðñºëäººíèéã äýìæèõ

ÌÕÑ ÒªÊ, ÌÖÕ ÕÊ-óóä áîëîí áóñàä ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷äýä õýðýãæ¿¿ëñýí ñàëãàëòûí áîäëîãûí äàâóó áîëîí ñóë òàëóóäûã äàõèí àâ÷ ¿çýõ

ÌÒØÕÕÃ, ÕÕÇÕ, Òºðèéí ºì÷èéí õîðîî çýðýã ñàëáàð äàõü òºðèéí áîëîí ýðõ á¿õèé áàéãóóëëàãóóäûí àøèã ñîíèðõëûí çºð÷ëººñ çàéëñõèéõ çàìààð ¿¿ðýã îðîëöîîã òîäîðõîé áîëãîõ (Æèøýý íü: Áîäëîãî, çîõèöóóëàëò, ýçýìøèë, õºðºíãº îðóóëàëò, ÁÍ¯¯Ñ-èéí ìåíåæìåíò, òàòààñ ãýõ ìýò);

Ãàäààäûí õºðºíãº îðóóëàëòûí õÿçãààðëàëòûí äàâóó áîëîí ñóë òàëóóäûã äàõèí àâ÷ ¿çýõ

Äýä á¿òöèéã õàìòðàí àøèãëàõ, áººíèé ¿éë÷èëãýýã àøèãëàõ, õàðèëöàí õîëáîëò çýðýã àñóóäëààð õóóëü ýðõ ç¿é, çîõèöóóëàëòûí òàëààñ õ¿ëýýëãýæ áóé ¿¿ðãèéã íýìýãä¿¿ëýõ

Ìàðãààí øèéäâýðëýõ ¿éë àæèëëàãààíû ¿ð ä¿íã áàòàëãààæóóëàõ

Ðàäèî äàâòàìæèéí çóðâàñûí ¿íý, òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, ìåíåæìåíòèéí àñóóäëûã ñàéæðóóëàõ

Ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõàä íèéòèéí ºì÷èéã àøèãëàõ áîëîìæ õàíãàëòòàé ýñýõèéã àâ÷ ¿çýõ

Îþóíû ºì÷èéí õýðýãæèëòýä äýìæëýã ¿ç¿¿ëýõ

¯éë÷èëãýýã îðîí íóòàãò õ¿ðãýõ áîäëîãûã ñàéæðóóëàõ, Á¿õ íèéòèéí ¿éë÷èëãýýíèé ¿¿ðãèéí ñàíãèéí îäîîãèéí áàéäàë áîëîí ÌÕÑ ÒªÊ-èéí ã¿éöýòãýæ áóé ¿¿ðýã (ýçýìøëèéí á¿òýö, îíöãîé ýðõ áà àðèëæààíû õýâ øèíæ)

45

ÐÀÄÈÎ ÄÀÂÒÀÌÆÈÉÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ

Óòàñã¿é ñóóðèí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýã çîãñîîõ òóõàé ÕÕÇÕ-íû 2012 îíû 47 òîîò òîãòîîëûã õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûí õ¿ðýýíä

Ìîáèêîì Êîðïîðàöè ÕÕÊ, ÌÖÕ ÕÊ áà Ñêàéòåë ÕÕÊ-èéí óòàñã¿é ñóóðèí ñ¿ëæýýíä àøèãëàãäàæ áàéñàí ðàäèî äàâòàìæèéí

çóðâàñûã ÷ºëººëæ, òóñ ñ¿ëæýýíèé õýðýãëýã÷äèéã íü ¿¿ðýí õîëáîîíû ñ¿ëæýýíä øèëæ¿¿ëýõ àæëûã àìæèëòòàé çîõèîí

áàéãóóëñàí.

Ðàäèî äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëò, õÿíàëòûí ÷èãëýëýýð õàìòðàí àæèëëàñàí îëîí óëñûí áàéãóóëëàãóóä

Õèë îð÷ìûí ðàäèî äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëò

2013 îíû 7 äóãààð ñàðä Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí õóðàëäààíä äýýðõ ãýðýýíèé òºñë¿¿äèéã òàíèëöóóëæ ÌÒØÕÕÃ-ûí äàðãà ýäãýýð ãýðýýíä ãàðûí ¿ñýã çóðàõ àëáàí ¸ñíû ýðõ àâ÷ ÎÕÓ-ûí òàëòàé ãýðýýã ýöýñëýí áàéãóóëñàí.

Îëîí Óëñûí Öàõèëãààí Õîëáîîíû Áàéãóóëëàãà

(ITU)

ÁÍÑÓ-ûí Øèíæëýõ óõààí, ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, èðýýä¿éí õºãæëèéí ÿàìíû õàðüÿà Ðàäèî äàâòàìæ óäèðäëàãûí òºâ

(CRMO)

ÁÍÑÓ-ûí Mýäýýëýëæñýí íèéãìèéí õºãæëèéí õ¿ðýýëýí

(KISDI)

ÁÍÕÀÓ-ûí ÒàéâàíèéíÕàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîî

(NCC)

Îëîí Óëñûí Öàõèëãààí Õîëáîîíû Áàéãóóëëàãûí Àêàäåìè

(ITU-Academy)

Aíãëè Óëñûí Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî

(OFCOM)

ÕÕÇÕ, ÌÒØÕÕÃ-ûí õàìòàðñàí àæëûí õýñýã ÎÕÓ-ûí Ìîñêâà õîòîä 2013 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðä àæèëëàæ òóñ óëñûí Õàðèëöàà Õîëáîîíû ÿàìòàé õî¸ð îðíû õèëèéí á¿ñýä àøèãëàõ ðàäèî äàâòàìæèéí çóðâàñóóäûí íèéò 6 ãýðýýã (ðàäèî, òâ-èéí 1, ¿¿ðýí õîëáîîíû 5) ýöýñëýí ãýðýýíèé òºñë¿¿ä äýýð 2 òàë ãàðûí ¿ñýã çóðæ áàòàëãààæóóëñàí.

Ðàäèî äàâòàìæèéí áîäëîãî çîõèöóóëàëòûí îëîí óëñûí ÷èã õàíäëàãûã ñóäëàõ çîðèëãîîð äàðààõ îëîí óëñûí áîëîí

çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãóóäòàé õàìòðàí àæèëëàñàí. ¯¿íä:

ÐÀÄÈÎ ÄÀÂÒÀÌÆÈÉÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ3

Õîëáîîíû Á¿ãä Íàéðàìäàõ Ãåðìàí Óëñûí Áàòàëãààæóóëàëòûí Áàéãóóëëàãà

(TUV Sud)

46

Òîîí ðàäèîãèéí áîäëîãûí ÷èãëýë, òåõíèêèéí øèéäýë áîëîâñðóóëàõ

ñòàíäàðòóóäûí ñîíãîëò õèéõ, äýä á¿òýö, äàìæóóëàõ

ñ¿ëæýýíèé çàãâàðûã ãàðãàõ, àøèãëàõ äàâòàìæèéí

çóðâàñûí õóâààðèëàëòûã õèéõ, õàìðàõ õ¿ðýýã

òîäîðõîéëîí ðàäèî äîëãèîí òàðõàëòûí á¿ðõýëòèéí

òîîöîîëëûã õèéõ çýðýã àæëóóäûã ã¿éöýòãýñýí.

Ìîíãîë óëñàä òîîí òåõíîëîãèéí DRM (óðò áîëîí

äóíä äîëãèîíû öàðààíä), DAB+ (VHF III öàðààíä)

ñòàíäàðòóóäûã ñîíãîõ øèëæèëòèéí õóâèëáàðóóäûã

ãàðãàñàí.

Ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ñ¿ëæýýíèé ñîíãîñîí

õóâèëáàðûí äàãóó øààðäàãäàõ òîíîã òºõººðºìæèéí

æàãñààëòûã ãàðãàæ, òîîí ðàäèîãèéí òîíîã

òºõººðºìæèéí ¿íèéí ñàíàëä ¿íäýñëýí øààðäàãäàõ

õºðºíãº îðóóëàëòûí õýìæýýã óðüä÷èëàí òîîöîîëîâ.

Çàõ çýýëèéí îð÷íû ä¿í øèíæèëãýý õèéõ ñóóðü

ñóäàëãààíóóäûã áýëòãýí õîò õºäººãèéí 980

õýðýãëýã÷èéí äóíä ò¿¿âýð ñóäàëãàà õèéëãýæ,

ñîíñîã÷äûí ºíººãèéí õ¿ñýë ñîíèðõîë, áóñàä

ìýäýýëëèéí õýðýãñë¿¿äòýé õàðüöóóëàõàä öààøäûí

õýðýãëýýíèé õàíäëàãûã èëð¿¿ëýõ ñóäàëãààíû àæèë òóñ

òóñ õèéâ.

Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû äàðãûí 2013

îíû 100 òîîò òóøààëààð “Òîîí ðàäèîãèéí çîõèöóóëàëòûí

÷èãëýë, òåõíèêèéí øèéäýë áîëîâñðóóëàõ” àæëûí

õýñãèéã áàéãóóëæ àæèëëàñàí.

Ìîíãîë Óëñûí ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí çàõ çýýëèéí

ºíººãèéí íºõöºë áàéäàëä ä¿ãíýëò ºã÷, øèëæèëòèéí

¿åèéí õóâèëáàðóóäûã ãàðãàõ ñóäàëãàà õèéâ. Ýíý

çîðèëòûí õ¿ðýýíä îëîí óëñàä ñòðàòåãè ìåíåæìåíòèéí

÷èãëýë òîãòîîõîä ºðãºíººð àøèãëàãääàã àðãóóäûã

àøèãëàí, ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ñàëáàðûí ºðñºëäººíèé

áàéäëûã ¿íýëýí ä¿ãíýñíýýð øèëæèëòèéí ¿åèéí

ñàëáàðûí çîõèöóóëàëòàä çºâëºìæ áîëîâñðóóëñàí íü

ýíý òàëààð õèéãäñýí àíõíû ñóóðü ñóäàëãàà áîëîâ.

Îëîí óëñàä íýâòýð÷ áàéãàà òîîí ðàäèîãèéí

ñòàíäàðòóóäûí àæèëëàãààíû çàð÷èì, õºðºíãº îðóóëàëò,

àøèãëàëò ¿éë÷èëãýýíèé äàâóó áîëîí ñóë òàëóóä, õóóëü

ýðõ ç¿éí, çîõèöóóëàëòûí òàëààð áàðèìòàëñàí áîäëîãî,

ýäãýýð ñòàíäàðòóóäàä ò¿ëõ¿¿ àøèãëàãäàæ áàéãàà ðàäèî

äàâòàìæèéí çóðâàñóóäûí òàëààð ñóäàëãàà õèéâ.

Ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéã òîîí òåõíîëîãèä øèëæ¿¿ëýõ

47

Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, øóóäàí õàðèëöàà õîëáîîíû

ãàçàð, Àçè íîìõîí äàëàéí ñàíñðûí õàìòûí àæèëëàãààíû

áàéãóóëëàãà (APSCO)-òàé õàìòðàí “Áàãà îâðûí õèéìýë

äàãóóë õºãæ¿¿ëýëò” ñýäýâò îëîí óëñûí ñóðãàëòûã

Óëààíáààòàð õîòíîî çîõèîí áàéãóóëñàí.

Ñóðãàëòûí õ¿ðýýíä Èðàí, ÁÍÕÀÓ, Ïàêèñòàí, Ìîíãîë çýðýã

óëñóóäûí ýðäýìòýí, ñóäëàà÷èä áàãà îâðûí õèéìýë äàãóóë

õºãæ¿¿ëýõ òåõíèê, òåõíîëîãèéí ñýäâýýð ëåêö óíøèí,

ñóðãàëò ÿâóóëñàí. Ñóðãàëòàíä Áàíãëàäåø, ÁÍÕÀÓ, Òóðê,

Òàéëàíä, Èðàí, Ïàêèñòàí, Èíäîíåç, Ïåðó çýðýã óëñûí 40

ãàðóé òºëººëºã÷ îðîëöñîí.

Ñàíñðûí õîëáîîíû õèéìýë äàãóóë ¿éëäâýðëýã÷,

õººðãºã÷ áîëîí ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ ÀÍÓ-ûí Boeing Sat-

ellite System International, Èòàëè-Ôðàíöûí õàìòàðñàí

Thales Alenia Space, Åâðîïûí õîëáîîíû Atrium, õèéìýë

äàãóóë õººðãºëòèéí ¿éë÷èëãýýíèé ÷èãëýëýýð Ôðàíöûí

Arianespace, ÀÍÓ-ûí SpaceX, Îðîñ-ÀÍÓ õàìòàðñàí

ILS, ìºí õàðèëöàà õîëáîîíû îïåðàòîð ¿éë÷èëãýýíèé

÷èãëýëýýð Äýëõèéä òýðã¿¿ëýã÷ ÀÍÓ-ûí Intelsat, SES,

Êàíàäûí Telesat, ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí îïåðàòîð Asia

Broadcasting Satellite êîìïàíèóäûí èð¿¿ëñýí õèéìýë

äàãóóë õººðãºõ ñàíàëóóäòàé òàíèëöàæ ä¿ãíýëò ãàðãàñàí.

¯íäñýí áàéðëàëä õèéìýë äàãóóë õººðãºõ 3 îïåðàòîðûã

ñîíãîæ, ¿íèéí ñóäàëãàà õèéæ, ñàíàë ä¿ãíýëòýý Ìîíãîë

Óëñûí Åðºíõèé ñàéäàä òàíèëöóóëñàí.

Õèéìýë äàãóóëûí õîëáîî

Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèé ñàéäûí çàõèðàìæààð áàéãóóëàãäñàí “¯íäýñíèé õèéìýë äàãóóë õºòºëáºð”-èéí àæëûí õýñýã íü

äàðààõ àæëóóäûã õèéæ ã¿éöýòãýñýí. ¯¿íä:

ÐÀÄÈÎ ÄÀÂÒÀÌÆÈÉÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ3 48

ÕßÍÀËÒ, ØÀËÃÀËÒ ÁÎËÎÍ ÕÓÓËÈÉÍ ÕÝÐÝÃÆÈËÒ

Òºëºâëºãººò õÿíàëò øàëãàëò

Àðõàíãàé, ªâºðõàíãàé,

Áàÿíõîíãîð àéìãóóäàä 15

áàéãóóëëàãûã õàìðóóëàí îëîí

ñóâãèéí òåëåâèçèéí ¿éë÷èëãýý

ýðõëýã÷äèéí (MMDS) ¿éë

àæèëëàãààã øàëãàæ, ¿éë

àæèëëàãàà ÿâóóëààã¿é-7, òóñãàé

çºâøººðºëã¿é ¿éë÷èëãýý ýðõýëæ

áàéñàí-3 çºð÷ëèéã èëð¿¿ëýí

ò¿¿íèéã àðèëãàõ õóãàöààò ¿¿ðýã

äààëãàâàð ºã÷, 2 ¿éë÷èëãýý

ýðõëýã÷ áàéãóóëëàãûí òóñãàé

çºâøººðëèéã ò¿äãýëç¿¿ëýí

õîëáîãäîõ àðãà õýìæýýã àâ÷

õýðýãæ¿¿ëñýí.

ªâºðõàíãàé, Áàÿíõîíãîð, Àðõàíãàé, Ãîâü-Àëòàé àéìãèéí

íóòàã äýâñãýðò óóë óóðõàé, àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí

Õàðèëöààíû ðàäèî ñòàíö

õóäàëäàí áîðëóóëæ áóé èðãýí,

õóóëèéí ýòãýýä¿¿äèéí õóóëèéí

õýðýãæèëòèéã õàíãóóëàõ õýìæèëò,

øàëãàëòûã 2013 îíû 2 äóãààð

óëèðàëä õèéæ ã¿éöýòãýñýí.

Øàëãàëòûí ¿ð ä¿íä õóäàëäàà

¿éë÷èëãýý ýðõëýõ çºâøººðºëã¿é

20, ñòàíäàðò áóñ ðàäèî ñòàíö

áîðëóóëæ áóé 12 çºð÷èë

èëýðñýí áà çºð÷ëèéã àðèëãàõ

àðãà õýìæýýã àâ÷, õóóëü ç¿éí

ñàíàìæ, çºâøººðºë àâàõ òàëààð

ìýðãýæèë àðãà ç¿éí çºâëºãººã

ºã÷ àæèëëàñàí.

Óëààíáààòàð õîòûí 3, Äàðõàí, Ýðäýíýò, Áóëãàí, Áàãàíóóð,

Íàëàéõ ä¿¿ðã¿¿äýä íèéò 9, Òºâ, Äóíäãîâü, ªìíºãîâü,

ÕßÍÀËÒ, ØÀËÃÀËÒ4 49

òîñíû ÷èãëýëýýð ¿éë àæèëëàãàà

ÿâóóëæ áàéãàà áàéãóóëëàãóóä,

òýäãýýðèéí õàðóóë õàìãààëàëòûí

áàéãóóëëàãóóäàä ðàäèî

äàâòàìæ àøèãëàëòûí áàéäàëä

òºëºâëºãººò õýìæèëò øàëãàëò

õèéëýý. Øàëãàëòàíä íèéò 24

êîìïàíèóä õàìðàãäñàí áîëíî.

Øàëãàëòûí ÿâöàä èëýðñýí

çºð÷ëèéã àðèëãóóëàõ òàëààð

ñàíóóëãà àëáàí øààðäëàãà ºã÷

àæèëëàñàí. Õºäºº îðîí íóòàã áîëîí Óëààíáààòàð õîòîä

õèéñýí õýìæèëòýýð çºð÷èë á¿õèé íèéò 6 ÔÌ ðàäèî

ñòàíöóóäûí íýâòð¿¿ëýã÷èéã Ðàäèî äîëãèîíû òóõàé õóóëèéí

äàãóó àæèëëàõ, ñòàíäàðò øààðäëàãà õàíãàæ àæèëëàõ

àëáàí øààðäëàãà õ¿ðã¿¿ëýí

õýðýãæèëòýíä õÿíàëò òàâüæ

àæèëëàâ.

Óëààíáààòàð õîòîä ¿éë àæèëëàãàà

ÿâóóëæ áàéãàà òåëåâèçèéí

ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ¿éë÷èëãýý

ýðõëýã÷äèéí òóñãàé çºâøººðëèéí

ãýðýýíèé õýðýãæèëò, òåõíèêèéí

ñòàíäàðò õàíãàñàí áàéäàëä

¿çëýã øàëãàëò õèéæ çºð÷ëººñ

óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ, èëýðñýí çºð÷ëèéã àðèëãàõ, òàñëàí

çîãñîîõ õÿíàëò øàëãàëò õèéæ 18 ýôèðèéí òåëåâèçèéí

õàìðàõ õ¿ðýýíèé õýìæèëòèéã íèéò 40 öýãò õèéæ ã¿éöýòãýæ,

õîëáîãäîõ ñàíàë ä¿ãíýëòèéã óäèðäëàãàä òàíèëöóóëæ

óäèðäàìæ ÷èãëýë àâëàà.

Òåëåâèç, èíòåðíýòèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä õèéñýí øàëãàëò

¯¿ðýí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýýñ èð¿¿ëñýí

õ¿ñýëòèéí äàãóó íèéò 74 óäààãèéí õýìæèëò øàëãàëòóóäûã

Óëààíáààòàð õîò áîëîí õºäºº îðîí íóòàãò õèéæ àñóóäëûã

øèéäâýðëýñýí.

Ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ ýðõèéí áè÷èã ýçýìøèã÷

áàéãóóëëàãóóäààñ èð¿¿ëñýí íèéò 58 ñàíàë ãîìäëûã øàëãàí

øèéäâýðëýí áàðàãäóóëàâ.


ÕÌ

ÒÑ

27

0

Îïò

èíý

ò

55

48

Ýðä

ýìíý

ò

72

16

Ñêà

é Ñ

è Ý

íä Ñ

è

68

54

Ñàí

ñàð

49

59

ÌÖ

Õ

68

50

Ìýé

æèêí

ýò

45

32

Áè Ý

ì Ä

è

48

35

Áîë

äñî

ôò

87

51

Ýé÷

Ýí

Àé

4950

Àçè

àÒåë

53

68

ÆèÍýò

56

40

¨êîç

óíàí

ýò

57

28

Äèæ

èêî

ì

58

41

Èíê

îìíý

ò

57

16

Íîì

ñèñ

51

24

Óëó

ñíýò

76

42

ÆèÌ

îáàé

ëíýò

54

21

Ìîá

èíý

ò

83

47

Êåâ

èêî

73

44

Ñèòè

íýò

5951

Ìåã

àæèò

3328

Ñóï

åðâè

æí

27

35

Ýí

Àé Ò

è ñ

èñò

åìñ

3736

Êîì

òåë

60

24

Òîïè

êà

53

30

Þó

Ñè Ý

ñ

18

35

Ïðî

ãàéì

ýðñ

íýòâ

îðê

166

Þíè

âèø

í

78

67

Òåõíèêèéí ÷àíàðûí ¿ç¿¿ëýëò

¯éë÷èëãýýíèé ÷àíàðûí ¿ç¿¿ëýëò

Òåëåâèçèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷ áàéãóóëëàãóóäààñ

èð¿¿ëñýí-15, Ñàíñðûí õîëáîîíû òåëåâèçèéí ¿éë÷èëãýý

ýðõëýã÷ýýñ èð¿¿ëñýí-2, õ¿ñýëò èð¿¿ëñýí, àãààðûí îëîí

ñóâãèéí òåëåâèçèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷ áàéãóóëëàãàòàé

õîëáîîòîé-7, êàáåëèéí òåëåâèçèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷

áàéãóóëëàãààñ èð¿¿ëñýí-8, óòàñã¿é èíòåðíýòèéí

¿éë÷èëãýýòýé õîëáîîòîé-14, ÈÍÅÃ-ûí Õîëáîî, íàâèãàöè,

áîäèò àæèãëàëòûí ¿éë÷èëãýýíèé àëáàíààñ èð¿¿ëñýí-14

ñàíàë õ¿ñýëòèéí äàãóó àæèëëàæ øèéäâýðëýñýí. Ìºí

èíòåðíýòèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí ¿éë àæèëëàãàà,

òåõíèêèéí ÷àíàðûí ¿ç¿¿ëýëòýä òóñ òóñ øàëãàëò õèéæ,

õîðîîíû äàðãûí çºâëºëèéí õóðàëä òàíèëöóóëàâ.

Æýìíýò

Ìîáèêîì

ÓÁÒÇÕÍÍ

7567

9380

6777

¯íýëãýý

51

Ìîíãîë Óëñûí ¯íäýñíèé ðàäèî äîëãèîí óäèðäëàãà, õÿíàëòûí ñèñòåìèéã ñàéæðóóëàõ çîðèëãîîð äàðààõ òºñºë,

õºòºëáºð¿¿äèéã õýðýãæ¿¿ëñýí. ¯¿íä:

ÁÍÑÓ-ûí Mýäýýëýëæñýí íèéãìèéí õºãæëèéí õ¿ðýýëýíòýé (KISDI) õàìòðàí Ìîíãîë Óëñûí ¿íäýñíèé ðàäèî

äàâòàìæèéí áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí àñóóäëóóä, çºâëºìæèéã áîëîâñðóóëñàí

ÁÍÑÓ-ûí Øèíæëýõ óõààí, ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, èðýýä¿éí õºãæëèéí ÿàìíû áóöàëòã¿é òóñëàìæèéí õ¿ðýýíä Ðàäèî

äîëãèîí õÿíàëòûí ñóóðèí ñòàíö õ¿ëýýí àâ÷ ÕÕÇÕ-íû áàðèëãûí äýýð ñóóðèëóóëæ Óëààíáààòàð õîòûí òºâ õýñýãò

àøèãëàãäàæ áóé ðàäèî äîëãèîíû õÿíàëòûã õèéõ òåõíèêèéí áîëîìæ á¿ðä¿¿ëñýí.

Õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí òîíîã òºõººðºìæèéí áàòàëãààæóóëàëòûí ÷èãëýëýýð çºâëºõ ¿éë÷èëãýý àâàõ õ¿ñýëòèéã

õîëáîãäîõ îëîí óëñûí áàéãóóëëàãàä õ¿ðã¿¿ëñíèé ¿ð ä¿íä Îëîí óëñûí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãà (ITU)

áîëîí äîòîîäûí çºâëºõ ¿éë÷èëãýýã àâ÷ õîëáîãäîõ áàðèìò áè÷ãèéã áîëîâñðóóëñàí.

Òóñ õîðîî íü äîòîîäûí õºðºíãº îðóóëàëòûí õ¿ðýýíä ðàäèî äîëãèîí õÿíàëòûí ñòàíöàä øààðäëàãàòàé íèéò 6 òîíîã

òºõººðºìæèéã õóäàëäàí àâñàí. ¯¿íä:

Ðàäèî óäèðäëàãà õÿíàëòûí ñèñòåìèéã ñàéæðóóëàõ òºñºë

Çººâðèéí ÷èãëýë õàéã÷ ðàäèî äîëãèîí õÿíàëòûí ñòàíö

Òîîí òåëåâèçèéí DVB-T2 ñèñòåìèéí õýìæèëòèéí òºõººðºìæ

Òîîí òåëåâèçèéí óíèâåðñàë äîõèîíû ãåíåðàòîð ã.ì


ÁÈÄ ÕÝÍ ÁÝ…

Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî

ÒÎÂ× ÒÀÍÈËÖÓÓËÃÀÌîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëèéã 2001 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðä ÓÈÕ-ààð øèíý÷ëýí áàòàëñàí áºãººä òóñ

õóóëèéí Õî¸ðäóãààð á¿ëãèéí 8 äóãààð, 9 ä¿ãýýð ç¿éëä Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû á¿ðýí ýðõ, ÷èã ¿¿ðãèéã

çààæ ºãñºí áîëíî. ÕÕÇÕ íü õóóëüä çààñàí ¿íäñýí ÷èã ¿¿ðýã, á¿ðýí ýðõ, áèå äààñàí áàéäëàà õýðýãæ¿¿ëýõäýý ìýäýýëëèéí

òåõíîëîãè, èíòåðíýò, õàðèëöàà õîëáîî, ðàäèî òåëåâèç, øóóäàíãèéí ñàëáàðò òºðººñ áàðèìòëàõ áîäëîãî, øèéäâýð,

õóóëü òîãòîîìæèéí õ¿ðýýíä øèíý äýâøèëòýò òåõíèê òåõíîëîãèéã íèéãýì, ýäèéí çàñãèéí á¿õèé ë ñàëáàðò íýâòð¿¿ëýõ,

ýðõç¿é, ýäèéí çàñãèéí îíîâ÷òîé çîõèöóóëàëòààð õàíãàõ, èðãýäýä õ¿ðãýõ òºðèéí áîëîí ìýäýýëýë õàðèëöàà õîëáîîíû

òºðºë á¿ðèéí õýðýãëýý, ¿éë÷èëãýýã ÷àíàðûí ºíäºð ò¿âøèíä õ¿ðãýõ, õ¿ðòýýìæèéã ñàéæðóóëàõ, øóäàðãà ºðñºëäººíèé

íºõöºëèéã á¿ðä¿¿ëýõ àðãà õýìæýýã ¿å øàòòàé õýðýãæ¿¿ëäýã.

ÝÐÕÝÌ ÇÎÐÈËÃÎ Øóäàðãà ºðñºëäººíèéã áèé áîëãîõ çàìààð Ìîíãîë Óëñûí èðãýäèéí õýðýãöýý øààðäëàãàä íèéöñýí ¿ð àøèãòàé, õàðèëöàà

õîëáîîíû ñàëáàðûí õºãæëèéã õóðäàñãàõàä áèäíèé ýðõýì çîðèëãî îðøèíî.

ÁÈÄÍÈÉ ¯ÍÝÒ Ç¯ÉË

Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîî íü ¿éë àæèëëàãààíû ýðõýì çîðèëãî, ñòðàòåãèéí çîðèëòóóäûã õýðýãæ¿¿ëýõäýý äîð

äóðäñàí ¿íýò ç¿éëñèéã áàðèìòàëíà.

• Øóäàðãà ¸ñûã ýðõýìëýõ • Èë òîä, òóíãàëàã áàéõ • Õàðèóöëàãàòàé, ÷àäâàðëàã, øóóðõàé àæèëëàõ

¯¿ðýã áà õàðèóöëàãà

54

ÕÕÇÕ-ÍÛ ¯ÍÄÑÝÍ ÇÎÐÈËÃÓÓÄÌÝÄÝÝËÝË, ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÒÅÕÍÈÊÈÉÍ

ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒÛÍ ÎÐ×ÈÍÃ ÁÎËÎÂÑÐÎÍÃÓÉ ÁÎËÃÎÍÎ.

ÌÝÄÝÝËÝË, ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÄÝÄ Á¯ÒÝÖ,

ÌÝÄÝÝËËÈÉÍ ÒÅÕÍÎËÎÃÈÉÍ ÕÝÐÝÃËÝÝ ÁÀ ªÐÃªÍ

ÍÝÂÒÐ¯¯ËÃÈÉÍ Ñ¯ËÆÝÝÍÈÉ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒÛÃ

ÕÝÐÝÃÆ¯¯ËÍÝ.

ÑÀËÁÀÐÛÍ ÝÄÈÉÍ ÇÀÑÃÈÉÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒÛÃ

ÒªÃªËÄªÐØ¯¯ËÍÝ.

ÐÀÄÈÎ ÄÀÂÒÀÌÆÈÉÍ ÒªËªÂËªËÒ, ÓÄÈÐÄËÀÃÀ

ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ, ÕßÍÀËÒ ÌÎÍÈÒÎÐÈÍÃÈÉÍ

ÒÎÃÒÎËÖÎÎÃ ÑÀÉÆÐÓÓËÍÀ.

ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÉÍ ÝÐÕ ÀØÃÈÉÃ ÕÀÌÃÀÀËÀÕ, ÃÎÌÄÎË

ÌÀÐÃÀÀÍÛÃ ØÈÉÄÂÝÐËÝÍÝ.

ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÛÍ ÕªÃÆËÈÉÃ ÄÝÌÆÈÆ ÀÆÈËËÀÍÀ.

55

Ãèø¿¿äèéí îâîã, íýð, àëáàí òóøààë:

Áàòñ¿õèéí ÁÀËÃÀÍÑ¯ÐÝÍ ÕÕÇÕ-íû Äàðãà

Äýëýãäîðæèéí ÀÌÃÀËÀÍÁÀÀÒÀÐ ÕÕÇÕ-íû ãèø¿¿í, ÓÏÅÃ, Çºâëºõ

×îéíäîíãèéí ÄÀÂÀÀÆÀÌÖ ÕÕÇÕ-íû ãèø¿¿í, ÇÃÕÝÃ-ûí Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí õýëòñèéí Äàðãà

Öàãààí-ªâãºíèé ÆÀÄÀÌÁÀÀ ÕÕÇÕ-íû ãèø¿¿í, ÌÒØÕÕÃ-ûí Äàðãà

Áóÿíäýëãýðèéí ÌªÍÕÁÀÒ ÕÕÇÕ-íû ãèø¿¿í, Õîðîîíû Äýä äàðãà

Áàâóóæàâûí ÌßÃÌÀÐÍÀÐÀÍ ÕÕÇÕ-íû ãèø¿¿í, ÌÒØÕÕÃ-ûí Øèíý÷ëýëèéí áîäëîãî òºëºâëºëòèéí ãàçðûí Äàðãà

Äàãâàäîðæèéí ÝÍÕÖÎÃ ÕÕÇÕ-íû ãèø¿¿í, ¯íäýñíèé Äàòà Òºâèéí ã¿éöýòãýõ Çàõèðàë

Á¯ÒÝÖ ÇÎÕÈÎÍ ÁÀÉÃÓÓËÀËÒÌîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû Äàðãà, ãèø¿¿äèéã Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû

òóõàé õóóëèéí õîëáîãäîõ çààëòûí õ¿ðýýíä Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèé ñàéäûí çàõèðàìæààð òîìèëäîã áºãººä 2013 îíä

äàðààõ á¿ðýëäýõ¿¿íòýé òîìèëîãäîí àæèëëàñàí.

Äàðãà

Áàòñ¿õèéí ÁÀËÃÀÍÑ¯ÐÝÍ

56

Ãèø¿¿í

Äýëýãäîðæèéí ÀÌÃÀËÀÍÁÀÀÒÀÐ

Ãèø¿¿í

×îéíäîíãèéí ÄÀÂÀÀÆÀÌÖ

Ãèø¿¿í

Áóÿíäýëãýðèéí ÌªÍÕÁÀÒ

Ãèø¿¿í

Öàãààí-ªâãºíèé ÆÀÄÀÌÁÀÀ

Ãèø¿¿í

ÁàâóóæàâûíÌßÃÌÀÐÍÀÐÀÍ

Ãèø¿¿í

ÄàãâàäîðæèéíÝÍÕÖÎÃ

57

Äàðãà

Ýðõ ç¿é, ìýäýýëýë, çàõèðãààíû àëáà

Çîõèöóóëàëòûí àëáà

Çàõ çýýë, ¿íý òàðèôûí àëáà

Øóóäàíãèéí àëáà

Ãèø¿¿ä (6)

Ðàäèî äàâòàìæ, çîõèöóóëàëò, õÿíàëòûí àëáà

Ðàäèî äàâòàìæ, çîõèöóóëàëò, õÿíàëòûí òºâ

Áàéãóóëëàãûí á¿òýö

5858

ÕÕÇÕ-íû äàðãà íü òóñ õîðîîíû äàðãûí çºâëºëèéí õóðëûí äàðãàëàã÷ áàéíà.

Òóñ õîðîî íü ¿éë àæèëëàãààã õýðýãæ¿¿ëýõ ¿¿ðýã á¿õèé äàðààõ òàâàí àëáàòàé:

1. Ýðõ ç¿é, ìýäýýëýë, çàõèðãààíû àëáà - ãýðýý, ýðõ ç¿éí òàëààðõ çºâëºãºº, õýðýãëýã÷èéí ýðõèéã õàìãààëàõ,

õÿíàëò øàëãàëò, ãîìäîë ìàðãààí øèéäâýðëýõ, îëîí íèéòòýé õàðèëöàõ, çàõèðãàà áîëîí ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë àæèëëàãàà,

ãàäààä õàìòûí àæèëëàãàà, õ¿íèé íººöèéí õºãæèë áîëîí ñóðãàëò, áàéãóóëëàãûí âåá ñàéòûã óäèðäàõ, áàéãóóëëàãûí

ìýäýýëýë õîëáîîíû äîòîîä ñ¿ëæýý, ò¿¿íèé àþóëã¿é áàéäàë, àøèãëàëò;

2. Çîõèöóóëàëòûí àëáà - òóñãàé çºâøººðºë, ñòàíäàðò áîëîí áàòàëãààæóóëàëò, õàðèëöàí õîëáîëòûí òåõíèêèéí

àñóóäëóóä, äóãààðëàëò, òåõíèêèéí íºõöºë øààðäëàãà, òåõíîëîãèéí øèíý÷ëýë áîëîí èíòåðíåò;

3. Ðàäèî äàâòàìæ, çîõèöóóëàëò, õÿíàëòûí àëáà - ðàäèî äàâòàìæ òºëºâëºëò, òåõíèêèéí ä¿í øèíæèëãýý, ðàäèî

äàâòàìæ õóâààðèëàëò áîëîí ìåíåæìåíò, ðàäèî äàâòàìæèéí õÿíàëò øàëãàëò, ðàäèî äîëãèîí àøèãëàí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã

äàìæóóëàõ òóñãàé çºâøººðºë;

4. Çàõ çýýë, ¿íý òàðèôûí àëáà - çàõ çýýëèéí ñòðàòåãèéí ä¿í øèíæèëãýý, çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà áîëîí ñòàòèñòèê

ìýäýýëýë, ¿íý òàðèô, õàðèëöàí õîëáîëòûí òºëáºð, ºðñºëäººí, á¿õ íèéòèéí ¿¿ðãèéí õýðýãæèëòèéã õàíãóóëàõ;

5. Øóóäàíãèéí àëáà - øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýýíèé òóñãàé çºâøººðºë, çèï êîä, õàÿãæóóëàëò, õàðèëöàí õîëáîëò, ¿íý

òàðèôûí çîõèöóóëàëò, äàâóó ýðõèéí á¿ñèéã òîäîðõîéëîõ;

59

ÕÝÐÝÃËÝÃ×ÈÉÍ ÝÐÕ, ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ×ÀÍÀÐ Òóñ õîðîî íü Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëüä çààñíû äàãóó ººðèéí ýðõýä õàìààðàõ àñóóäëààð òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷, õýðýãëýã÷èéí õîîðîíä ¿¿ññýí ìàðãààíûã øèéäâýðëýíý. Èíãýõäýý õýðýãëýã÷èéí ýðõèéã õàìãààëàõûí òóëä õàðèëöàà õîëáîîíû ¿é÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷äèéí ¿éë àæèëëàãààíû ãîë øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã òîäîðõîéëæ, ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàð áîëîí ¿éë àæèëëàãààíä õÿíàëò òàâèí àæèëëàäàã áîëíî. Òàéëàíò õóãàöààíä òóñ õîðîî íü õýðýãëýã÷, èðãýä, ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýýñ èð¿¿ëñýí íèéò 212 ãîìäîë ñàíàëûã õ¿ëýýí àâ÷ øèéäâýðëýñýí áàéíà.

Ìàðãààí, ñàíàë ãîìäîë øèéäâýðëýõ òóõàé

Õóóëèéí äàãóó òóñ õîðîî íü àëèâàà õýðýãëýã÷, ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýýñ èð¿¿ëñýí ãîìäîë ñàíàë, ìàðãààíûã õ¿ëýýí àâ÷

ººðèéí ýðõ õýìæýýíèé õ¿ðýýíä øèéäâýðëýäýã. Òàéëàíò õóãàöààíä áóþó 2013 îíä èð¿¿ëñýí ãîìäîë ñàíàëûã òºðëººð íü

àâ÷ ¿çâýë ðàäèî äàâòàìæèéí õàðèëöàí íºëººëºë, êàáåëèéí òåëåâèç, ýôèðèéí òåëåâèç áîëîí èíòåðíýòòýé õîëáîîòîé

àñóóäëóóä èõýíõ õóâèéã ýçýëñýí áàéíà.

Òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷äýýñ èð¿¿ëñýí ñàíàë ãîìäîë

Òóñãàé çºâøººðºë áîëîí ãýðýý

Õàðèëöàí õîëáîëòûí òºëáºðèéã õóãàöààíä òºëäºãã¿é òóõàé

Òóñãàé çºâøººðëèéã ò¿äãýëç¿¿ëñýí õýäèé ÷ ¿éë

àæèëëàãàà ÿâóóëäàã òóõàé

Õàìãèéí èõ ñàíàë ãîìäîë èð¿¿ëñýí ¿éë÷èëãýýíèé òºðºë

Óòàñã¿é èíòåðíýòèéí õîëáîëò

Êàáåëèéí òåëåâèçèéí ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàð

Òåëåâèç áîëîí öàõèì õóóäñóóäûí êîíòåíò

Òåëåâèçèéí ñóâãóóäûí ¿éë àæèëëàãàà

Îëîí óëñûí ÿðèàíû ðîóìèíã ¿éë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèô, òºëáºð

60


Ñàíàë ãîìäëûã õ¿ëýýí àâñàí, øèéäâýðëýñýí áàéäàë:

Øèíý÷ëýëèéí Çàñãèéí Ãàçðûí 11-11 òºâººð äàìæóóëàí èð¿¿ëñýí ñàíàë ãîìäëûã øèéäâýðëýñýí òóõàé

Òàéëàíò õóãàöààíä áóþó 2013 îíä òóñ õîðîîíä õàìààðàõ 888 ãîìäîë ñàíàë, ø¿¿ìæëýë, òàëàðõàë Øèíý÷ëýëèéí Çàñãèéí

ãàçðûí “11 11 ÒªÂ”-ººð äàìæèí èðñýí áàéíà. Øèíý÷ëýëèéí Çàñãèéí Ãàçàð “11 11 ÒªÂ”-èéã áàéãóóëæ èðãýääýý íýýëòòýé,

òóíãàëàã àæèëëàõ, õóðäàí øóóðõàé ¿éë÷èëãýýã ýðõýìëýæ èðãýäèéí ñàíàëûã äàðààõ 10 òºðëººð õ¿ëýýí àâ÷, ò¿¿íä

òîäîðõîé õàðèóëò ºãºõººð òóñ òºâèéã áàéãóóëñàí. Á¿ðýí àâòîìàòæñàí ñèñòåìèéã àøèãëàñíààð èðãýäýýñ èðýõ ñàíàë

õ¿ñýëò, ø¿¿ìæëýë, ãîìäîë, òàëàðõàë íýã á¿ðèéã àëäàõã¿é õ¿ëýýí àâ÷ õîëáîãäîõ áàéãóóëëàãàä øèëæ¿¿ëýí ò¿¿íèé õÿíàëò,

õýðýãæèëòýíä ¿íýëýëò ä¿ãíýëò ºãºõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëíý.

61

844.

0

44.0

0.0

0.0

Óäàà

íØ

èéäâý

ðëýý

ã¿é

888.

0

888.

0

0.0

Õàà

ãäñà

íÍýý

ëòòý

éÍèéò

Õóð

äàí96

.0

2.0

204.

0

1.0

585.

0

Òàëà

ðõàë

Ñàí

àë õ

¿ñýë

òª

ðãºä

ºëØ

¿¿ì

æëý

ëÃî

ìäîë

Õàð

èóë

ñàí

ÕÕÇÕ-ÍÛ ÀÆÈËËÓÓËÄÀÃ ÖÀÕÈÌ ÕÓÓÄÑÓÓÄ Òóñ õîðîî íü èíòåðíýò õýðýãëýã÷äýä çîðèóëàí èíòåðíýòèéí õóðä õýìæèõ, øóóäàíãèéí çèï êîäûí òàëààð ìýäýýëëèéã õ¿ðãýõ çîðèëãîîð äàðààõ öàõèì õóóäñóóäûã àæèëëóóëäàã áîëíî. Ìºí õîëáîãäîõ õóóëü òîãòîîìæ, æóðìûã çºð÷ñºí öàõèì õóóäñóóäûí õàíäàõ ýðõèéã õÿçãààðëàñíûã á¿ðòãýëæ¿¿ëýí ìýäýýëäýã.

www.speedtest.mnÝíýõ¿¿ öàõèì õóóäñûã 2010 îíîîñ ýõëýí àæèëóóëæ áàéãàà áºãººä èíòåðíýòèéí õóðä õýìæèã÷ ïðîãðàìûã òóñ õóóäñààð äàìæóóëàí àíõ òàíèëöóóëæ õýðýãëýã÷äýä àøèãëàõ áîëîìæèéã íýýæ www.speedtest.mn öàõèìõóóäñûã àæèëëóóëæ áàéãàà þì. Ýíýõ¿¿ ïðîãðàì íü õóðä õýìæèëòèéí ÷àíàðûã ñàéæðóóëàõ çîðèëãîòîé áºãººä 2011 îí òóðøèëò õèéñíýýð õýðýãëýã÷äèéí òîî íýìýãäñýí þì.

www.black-list.mnÝíýõ¿¿ öàõèì õóóäàñò “Çîõèîã÷èéí ýðõ áîëîí ò¿¿íä õàìààðàõ ýðõèéí òóõàé õóóëü”, “Ñàäàð ñàìóóíòàé òýìöýõ òóõàé õóóëü”, “Õ¿¿õäèéí ýðõèéã õàìãààëàõ òóõàé õóóëü”, “Çàð ñóðòàë÷èëãààíû òóõàé õóóëü”, “Ýð¿¿ãèéí õóóëü”, “ªðñºëäººíèé òóõàé õóóëü”, “Õýðýãëýã÷èéí ýðõèéã õàìãààëàõ òóõàé õóóëü”, òóñ õîðîîíîîñ áàòàëñàí æóðàì, íºõöºë øààðäëàãà áîëîí Ìîíãîë óëñ íýãäýí îðñîí îëîí óëñûí ãýðýý, êîíâåíöóóäûã çºð÷ñºí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëñíûã íü Îþóíû ªì÷èéí Ãàçðûí óëñûí áàéöààã÷èéí ä¿ãíýëò, ýðõ á¿õèé áàéãóóëëàãûí ä¿ãíýëò, øèéäâýðýýð Ìîíãîë Óëñààñ õàíäàõ õàíäàëòûã íü õÿçãààðëàõ àðãà õýìæýýã àâñàí ãàçðóóäûí æàãñààëò áàãòäàã áîëíî. Çºð÷ëèéã àðèëãàñàí òîõèîëäîëä Îþóíû ªì÷èéí Ãàçðûí Óëñûí áàéöààã÷èéí ä¿ãíýëò, ýðõ á¿õèé áàéãóóëëàãûí øèéäâýðýýð äîîðõ æàãñààëòààñ õàñ÷ õàíäàëòûã íýýõ áîëîìæòîé.

www.zipcode.mnÝíýõ¿¿ öàõèì õóóäñààð çî÷èëñíîîð òà Ìîíãîë óëñûí øóóäàíãèéí çèï êîäûã ìýäýõ áîëîìæòîé. Ãàçðûí áàéðøëààð íýãäñýí êîäëîõ ñèñòåì (ZIP êîä) íü óëñ îðíû ãàçàð íóòãèéã òîäîðõîéëæ, Ìîíãîë óëñûí øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýýíä ¿ð àøãàà ºãäºã.

62

Á¿ñèéí ñåìèíàð 2013

ýðõëýã÷äèéí õîëáîî, Þíàéòåä Ìåäèà ãðóïï ÕÕÊ, ØÓÒÈÑ-

ûí õàðüÿà Ìýäýýëýë, õîëáîîíû òåõíîëîãèéí ñóðãóóëèàñ

òóñ òóñ òºëººëºã÷èä îðîëöîæ õîëáîãäîõ ÷èãëýë¿¿äýýð

èëòãýë òàâüæ, õýëýëö¿¿ëýã ºðí¿¿ëýâ.

Ýíý óäààãèéí ñåìèíàðûã èë¿¿ ¿ð ä¿í, à÷ õîëáîãäîëòîé,

îíöëîãòîé áîëãîõ çîðèëãîîð 2013 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí

6-íû ºäºð ñàëáàðûí áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí ¿íäñýí

èëòãýë¿¿äýýñ á¿ðäñýí åðºíõèé õóðëààñ ãàäíà ñàëáàð

õóðàëäààí çîõèîí áàéãóóëñàí áºãººä “Õàðèëöàà Õîëáîîíû

Òóñ õîðîî íü ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí

ºíººãèéí õºãæèë, áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí àñóóäëóóäûí

÷èãëýëýýð á¿ñèéí ñåìèíàðûã 2006 îíîîñ ýõëýí æèë á¿ð

çîõèîí áàéãóóëæ èðñýí óëàìæëàëòàé áºãººä Òºâèéí

á¿ñèéí ñåìèíàð, ñóðãàëòûã “Õàðèëöàà õîëáîîíû

çîõèöóóëàëò, õºãæëèéí ÷èã õàíäëàãà-2013” ñýäâýýð

ªâºðõàíãàé àéìãèéí òºâ Àðâàéõýýð ñóìàíä 2013 îíû

11 ä¿ãýýð ñàðûí 6, 7-íû ºäð¿¿äýä àìæèëòòàé çîõèîí

áàéãóóëàâ.

Á¿ñèéí ñåìèíàð, ñóðãàëòàíä Àðõàíãàé, ªâºðõàíãàé, Òºâ,

Äóíäãîâü, ªìíºãîâü áîëîí Áàÿíõîíãîð àéìãèéí íóòàã

äýâñãýðò ìýäýýëýë, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý

ÿâóóëæ áóé àæ àõóéí íýãæ, èðãýäèéí íèéò 80 ãàðóé

òºëººëºã÷èä îðîëöëîî. Ò¿¿í÷ëýí Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè,

øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ãàçàð, Îþóíû ªì÷èéí ãàçàð,

Ìýäýýëýë Õîëáîîíû Ñ¿ëæýý ÒªÊ, Ìîíãîëûí Öàõèëãààí

Õîëáîî ÕÊ, Ìîíãîë Øóóäàí ÕÊ, Ìîáèêîì Êîðïîðàöè

ÕÕÊ, Þíèòåë ÕÕÊ, Ñêàéòåë ÕÕÊ, Æè-Ìîáàéë ÕÕÊ,

Áåíåêðàôò ÕÕÊ, Êàáåëèéí òåëåâèç¿¿äèéí ¿éë÷èëãýý

¯ÉË×ÈËÃÝÝ ÝÐÕËÝÃ×ÄÝÄ ÇÎÐÈÓËÑÀÍ ÑÓÐÃÀËÒ, ÑÅÌÈÍÀÐ

64

ñ¿ëæýý, ¿éë÷èëãýýíèé ºíººãèéí áàéäàë, õýòèéí òºëºâ”

ñýäâýýð õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä, “Òîîí

òåõíîëîãèéí øèëæèëòèéí àñóóäëóóä” ñýäâèéí õ¿ðýýíä

ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä òóñ òóñ èëòãýë

òàâüæ, àñóóëò õàðèóëò õýëáýðýýð õýëýëö¿¿ëýã ÿâóóëñàí

þì. Ò¿¿í÷ëýí á¿ñ íóòãèéí òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷,

“Øóóäàíãèéí ñàëáàðûí õºãæëèéí èðýýä¿é-çîõèöóóëàëò 2014” ñóðãàëò, ñåìèíàð

“Øóóäàíãèéí ñàëáàðûí õºãæëèéí èðýýä¿é-çîõèöóóëàëò 2014” ñýäýâò ñóðãàëò, ñåìèíàðûã 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 9,

10-íû ºäð¿¿äýä “×èíãèñ” çî÷èä áóóäàë áîëîí Ìýäýýëýë õîëáîîíû ñ¿ëæýý ÒªÊ-èéí õóðëûí òàíõèìóóäàä àìæèëòòàé

çîõèîí áàéãóóëàâ.

õýðýãëýã÷ íàðò òîîí ºðãºí íýâòð¿¿ëýãò øèëæèõ àðãà

õýìæýýíèé õ¿ðýýíä ñåìèíàð, ñóðãàëòûí äýä õóðàëäààíûã

ÌÒØÕÕÃ, ÎªÃ, ÒÁÁ-ûí òºëººëºë, ñàëáàðûí øèëäýã

ìýðãýæèëòí¿¿ä, áàãø ýðäýìòäèéí òºëººëºã÷ íàðûã

óðèëãààð èëòãýë òàâèóëæ, õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëñíààðàà

ýíý óäààãèéí á¿ñèéí ñåìèíàð îíöëîãòîé áîëëîî.

Ýõíèé ºäðèéí õýëýëö¿¿ëãýýð

Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, øóóäàí,

õàðèëöàà õîëáîîíû ãàçàð,

Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ

Õîðîî áîëîí øóóäàíãèéí òóñàé

çºâøººðºë ýçýìøèã÷ áàéãóóëëàãóóä

ìºí Ãààëèéí åðºíõèé ãàçàð õàìòðàí

øóóäàíãèéí ñàëáàðûí ºíººãèéí

áàéäàë, õºãæëèéí ÷èã õàíäëàãà,

òºð õóâèéí õýâøëèéí ò¿íøëýë, òºðèéí çîõèöóóëàëòûí

òàëààð õýëýëöýí öààøèä õýðýãæ¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààíû

òàëààð çºâëºìæ ãàðãàí õîëáîãäîõ

áàéãóóëëàãóóäàä õ¿ðã¿¿ëýâ.

Ìºí ýíý ¿åýð øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýý

¿ç¿¿ëýã÷ áàéãóóëëàãóóäûí

òýýâýðëýëòèéí òàñðàëòã¿é ¿éë

àæèëëàãààã òºðèéí çîõèöóóëàëòààð

äýìæèõ çîðèëãîîð Õàðèëöàà

õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîî íü

Èðãýíèé íèñýõèéí åðºíõèé ãàçàð áîëîí Àâòî òýýâðèéí

¯íäýñíèé òºâòýé õàìòðàí àæèëëàõ ñàíàìæ áè÷èãò ãàðûí

65

“Òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ñòðàòåãè, óäèðäëàãà” ñóðãàëò

Òóñ õîðîîíîîñ Ìîíãîëûí òåëåâèç¿¿äèéí õîëáîî, ÎÕÓ-ûí

Àóòîãðàô êîìïàíèòàé õàìòðàí 2013 îíû 8 äóãààð ñàðûí

¿ñýã çóðëàà. Çàñãèéí ãàçðààñ øóóäàíãèéí ñàëáàðûã

äýìæèí õýðýãæ¿¿ëæ áóé ëîãèñòèêèéí àâòîìàøèí, óõààëàã

õàéðöàã, àâòîìàøèíû õÿíàëòûí GPS, õ¿ðãýã÷èéí ãàð

êîìïüþòåð çýðýã òºñºë õºòºëáºðèéí òàëààð äýëãýðýíã¿é

ìýäýýëëèéã ºãëºº. Õýëýëö¿¿ëýã, ñóðãàëòûí 2 äàõü ºäºð

øóóäàíãèéí òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷äýä öààøèä

áàðèìòëàõ áîäëîãî, ¿éëäâýðëýë ¿éë÷èëãýýíäýý ìºðäºõ

õóóëü, ñòàíäàðò, ä¿ðýì áîëîí ò¿¿íèé õÿíàëò, Ìýäýýëýë

òåõíîëîãè, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ãàçðûí Á¿õ

íèéòèéí ¿éë÷èëãýýíèé ¿¿ðãèéí ñàíãààñ òóñ ñàíãèéí

õºðºíãèéí á¿ðä¿¿ëýëò, çàðöóóëàëò ìºí Óëñ õîîðîíäûí

øóóäàí èëãýýìæèéí ãààëèéí ãàçðààñ ãààëèéí æóðàì,

çîõèöóóëàëòûí òàëààð äýëãýðýíã¿é õè÷ýýë, ñóðãàëòûã

çîõèîí áàéãóóëñàí íü ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷ íàðààñ ºíäºð

¿íýëýëò àâñàí áîëíî.

¯éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä çîðèóëñàí ñóðãàëò, ñåìèíàð

26-30-íû ºäð¿¿äýä “Òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí

ñòðàòåãè, óäèðäëàãà” ñýäýâò 5 ºäðèéí ñóðãàëòûã òåëåâèç,

êàáåëèéí ñóâãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷, ÔÌ ðàäèîãèéí

óäèðäëàãóóäûã õàìðóóëàí çîõèîí áàéãóóëàâ.

Ñóðãàëòàíä ýôèðèéí 12 òåëåâèç, 6 êàáåëèéí ñóâãóóäûí

óäèðäëàãóóä áîëîí ìåíåæåð¿¿äèéí íèéò 20 îð÷èì

îðîëöîã÷èä õàìðàãäñàí þì. Óã ñóðãàëòààð òåëåâèçèéí

ìàðêåòèíã, áîðëóóëàëò, çîðèëòîò ¿çýã÷, ñîíñîã÷èäîî

òîäîðõîéëîõ, òåëåâèçèéí õºòºëáºð áîëîâñðóóëàõ, ìýäýý

õýðõýí áýëòãýæ õ¿ðãýõ, çàð ñóðòàë÷èëãàà ÿâóóëàõ óðëàã,

ìàðêåòèíãèéí ä¿ðì¿¿äèéã òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí

66

Ìîíãîë Óëñûí íýðèéí .MN äîìýéí íýðèéí çîõèöóóëàëòûí òóõàé õýëýëö¿¿ëýã

Ìîíãîë Óëñûí íýðèéí .MN äîìýéí íýðèéí òóõàé õýëýëö¿¿ëýã 2013 îíû 6 äóãààð ñàðûí 28-íû ºäºð áîëæ ºíäºðëºëºº.

Õýëýëö¿¿ëýãò áººíèé áîëîí æèæèãëýíãèéí èíòåðíýòèéí, ìýäýý ìýäýýëëèéí âýá ñàéòûí áîëîí õîñòèíãèéí ¿éë÷èëãýý

ýðõëýã÷äèéí òºëººëëººñ îðîëöëîî.

Õýëýëö¿¿ëýãò òóñ õîðîîíîîñ óëñûí êîä á¿õèé äýýä

ò¿âøíèé äîìýéí íýð /ccTLD/-èéí îëîí óëñûí îëãîëò,

çîõèöóóëàëòûí áàéäàë, òóðøëàãûí òàëààð èëòãýë òàâüæ

òàíèëöóóëñàí áºãººä 2013 îíû Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí

Ãàçðûí Íýãä¿ãýýð òîãòîîëûí õýðýãæèëòèéã õàíãàõ

ñàëáàðò õýðõýí õýðýãæ¿¿ëýõ, õ¿íèé íººöèéí óäèðäëàãà,

ñòðàòåãè òºëºâëºãºº õýðõýí áîëîâñðóóëàõ çýðýã òåëåâèçèéí

óäèðäëàãóóäûí çàéëøã¿é ìýäýõ øààðäëàãàòàé ñýäâ¿¿äèéã

æèøýý áàðèìòòàéãààð òàéëáàðëàí, ïðàêòèê äàñãàëûí õàìò

îëîí óëñàä õ¿ëýýí çºâøººðºãäñºí ýêñïåðò, áàãø óðèëãààð

õ¿ðýëöýí èðæ çààñàí íü ÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé þì.

¿¿äíýýñ Ìîíãîë Óëñûí íýðèéí .MN äîìýéí íýðèéí

òàëààð áàðèìòëàõ áîäëîãî çîõèöóóëàëòûã õîëáîãäîõ

õóóëü òîãòîîìæèéí äàãóó áîëîâñðóóëàí ãàðãàõ òàëààð

õýëýëö¿¿ëýã çîõèîí áàéãóóëñàí.

67

Ðàäèî äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëò, õÿíàëòûí öóâðàë õýëýëö¿¿ëýã, ñóðãàëò, ñåìèíàð

Òóñ õîðîîíîîñ òóñãàé çºâøººðºë, ýðõèéí áè÷èã ýçýìøèã÷äýä çîðèóëæ äàðààõ

õýëýëö¿¿ëýã, ñóðãàëò, ñåìèíàðûã çîõèîí áàéãóóëñàí. ¯¿íä:

Õàðèëöààíû ñóóðèí áà õºäºëãººíò ñòàíö ¿éëäâýðëýã÷ Ìîòîðîëà, Êåíâîîä çýðýã êîìïàíèéí òºëººëºã÷äèéã óðüæ õàðóóë õàìãààëàëò, îíöãîé áàéäàë, öàãäààãèéí áàéãóóëëàãóóäàä òîîí õàðèëöààíû ñòàíöûí õýðýãëýý ¿éë àæèëëàãààíû òàëààð òàíèëöóóëãà, ñåìèíàð

Ìîíãîëûí òàêñè ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí õîëáîîíû ãèø¿¿ä áîëîí òàêñè ¿éë÷èëãýý ÿâóóëäàã àæ àõóé íýãæ áàéãóóëëàãà, êîìïàíèóäûí äóíä “Ðàäèî äàâòàìæ õóâààðèëàëò, çîõèöóóëàëò, õÿíàëò øàëãàëò” ñýäýâò óóëçàëò, ñåìèíàð

Óëààíáààòàð õîòûí õýìæýýíä õýò áîãèíî äîëãèîíû õàðèëöààíû ñòàíö àøèãëàí õàðóóë õàìãààëàëòûí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà áàéãóóëëàãà, àæ àõóéí íýãæ¿¿äòýé õèéñýí óóëçàëò, ñåìèíàð

4 äýõ ¿åèéí ¿¿ðýí õîëáîî (LTE)-ã íýâòð¿¿ëýõ ÷èãëýëòýé óÿëäóóëàí ¿¿ðýí õîëáîîíû á¿õ îïåðàòîð êîìïàíèóäòàé õàìòàðñàí õýëýëö¿¿ëýã, çºâëºãººí

Ñàíñðûí õîëáîîíû ÂèÑàò (VSAT)-èéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷ áàéãóóëëàãóóäûí äóíä ÂèÑàò-èéí çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷ãèéí õýëýëö¿¿ëýã

Òîîí ðàäèî, òåëåâèçèéí õýðýãæèëòèéí áàéäëûí òàëààð ñóðòàë÷èëàõ, õîëáîãäîõ

áàéãóóëëàãóóäûã õàìðóóëñàí ñåìèíàð òóñ òóñ çîõèîí áàéãóóëñàí.

¯éë÷èëãýý ýðõëýã÷äýä çîðèóëñàí ñóðãàëò, ñåìèíàð 68

“Õèéìýë äàãóóë 2013” ¿çýñãýëýí, õóðàë

ÀÍÓ-ûí Âàøèíãòîí õîòíîî 2013 îíû 3 äóãààð ñàðûí 18-21-

íèé ºäð¿¿äýä çîõèîí áàéãóóëàãäñàí “Õèéìýë äàãóóë 2013”

¿çýñãýëýí, õóðàëä ÌÒØÕÕÃ-ûí äàðãà Ö.Æàäàìáàà, ÕÕÇÕ-

íû äàðãà Á.Áàëãàíñ¿ðýí, õîëáîãäîõ àëáàíû òºëººëºã÷èä

îðîëöîâ. Òóñ ¿çýñãýëýí, õóðëûí ¿åýð ÀÍÓ-ûí ñàíñðûí

òåõíîëîãèéí ÷èãëýëýýð ÿâóóëæ áóé ¿éë àæèëëàãààòàé

òàíèëöàõûí çýðýãöýý õèéìýë äàãóóëûí ñàíñðûí õîëáîîíû

¿éëäâýðëýã÷, íèéë¿¿ëýã÷, õººðãºã÷ õýä õýäýí êîìïàíè,

áàéãóóëëàãóóäòàé óóëçñàí þì. Ìºí ýíýõ¿¿ ¿çýñãýëýí

õóðëûí ¿åýð ìàíàé ñàëáàðûí òºëººëºã÷èä ÒAS, Telesat,

ÃÀÄÀÀÄ ÕÀÐÈËÖÀÀ

Astrium, Intelsat, SES, JSAT, Lockhood Martin, Space Sys-

tems Loral, Boeing, ILS, Space X, Ariane Space çýðýã äýëõèéí

õýìæýýíèé õýä õýäýí êîìïàíèóäûí òºëººëºã÷èäòýé

óóëçàæ, Ìîíãîë óëñàä õóâààðèëàãäñàí áîëîìæèò çóðâàñò

ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ¿éë÷èëãýýíä çîðèóëàãäñàí õèéìýë

äàãóóë õººðãºõ òºñëèéí òàëààð ñàíàë ñîëèëöîæ, áîäèò

áîëîìæ áîëîëöîî, õýðýãæ¿¿ëýõ àñóóäàëä õàìòðàí

àæèëëàñàí. Äýýðõ óóëçàëòóóäûí ¿ð ä¿íä ýäãýýð êîìïàíè,

áàéãóóëëàãóóä Ìîíãîë Óëñàä çî÷èëæ òºñºëòýé äýëãýðýíã¿é

áàéäëààð òàíèëöàæ, ººðèéí áàéãóóëëàãûí òàíèëöóóëãûã

õèéæ, óóëçàõààð òîõèðîëöñîí.

“Ìýäýýëëèéí ¿éëäâýðëýëèéí õ¿ðýýëýí”-ãèéí äýä åðºíõèéëºã÷ çî÷ëîâ

Òóñ õîðîîíû ãàäààä õàìòûí àæèëëàãààíû õ¿ðýýíä

Òàéâàíèéí ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, õàðèëöàà õîëáîîíû

õºãæèë, òåõíèê òåõíîëîãèéí îëîëò, öàõèì õýðýãëýý,

ýëåêòðîíèêèéí øèíæëýõ óõààí, ¿éëäâýðëýëèéí òóðøëàãûã

ñóäëàõ òàëààð ÿðèëöàõ áîëîí õàìòûí àæèëëàãààíû

ýõëýëèéã òàâüæ, õºãæ¿¿ëýõýýð ÁÍÕÀÓ-ûí Òàéâàíèéí

“Ìýäýýëëèéí ¿éëäâýðëýëèéí õ¿ðýýëýí”-ãèéí (Institute

for Information Industry, Taiwan) äýä åðºíõèéëºã÷ Äîê.

Ãýðè Ãîíã 2013 îíû 5 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäºð Õàðèëöàà

õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíä çî÷èëæ, òóñ õîðîîíû äàðãà

69

Ãàäààä õàðèëöàà

ÎÓÖÕÁ-ûí òºëººëºã÷èä ñóðãàëò õèéæ, çºâëºãºº äýìæëýã ¿ç¿¿ëýâ

Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû

ãàçàðòàé õàìòðàí Îëîí Óëñûí Öàõèëãààí Õîëáîîíû

Áàéãóóëëàãà (ÎÓÖÕÁ-ITU)–ûí äýìæëýãòýéãýýð Îëîí

óëñûí ðàäèîãèéí çîõèöóóëàëòûí ä¿ðìèéí áàãö àñóóäëààð

ñóðãàëò, ñåìèíàðûã 2013 îíû 6 äóãààð ñàðûí 7-íû ºäºð

çîõèîí áàéãóóëàâ.

Òóñ ñåìèíàðò ÎÓÖÕÁ-ûí Ñàíñðûí àñóóäàë ýðõýëñýí

õýëòñèéí äàðãà íî¸í Èâîí Õýíðè, Àçè-Hîìõîí äàëàéí

á¿ñèéí òºâèéí çºâëºõ íî¸í Àøèø Íàðàÿí, çºâëºõ íî¸í

Àâðàì Ñèîí çýðýã àëáàíû õ¿ì¿¿ñ èëòãýë òàâüñàí áºãººä

íèéò 50 ãàðóé ìýðãýæèëòýí õàìðàãäñàí áºãººä îëîí

óëñûí ðàäèî äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýëýýð

òóëãàìäàæ áóé àñóóäëóóä, îëîí óëñûí ñòàíäàðò, ä¿ðýì

æóðìûí òàëààð ñèñòåìòýé ìýäýýëýë îëãîñîí ¿ð ä¿íòýé

Á.Áàëãàíñ¿ðýíòýé óóëçëàà. Óóëçàëòûí ¿åýð òóñ õ¿ðýýëýíòýé

öàõèì çàñàãëàë, ïðîãðàì õàíãàìæ, êîíòåíò, ìýäýýëýë

õîëáîîíû á¿õ íèéòèéí öàõèì áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí

îð÷èí, øèíæèëãýý ñóäàëãààíû çýðýã ÷èãëýëýýð õàðèëöàí

òóðøëàãà ñóäëàõ, Òàéâàíüä çîõèîí áàéãóóëäàã óðò, áîãèíî

õóãàöààíû ñóðãàëòàíä õîðîîíû àæèëòíóóäûã õàìðóóëàõ,

ìýäýýëýë õàðèëöàà õîëáîîíû ÷èãëýëýýð õ¿ðýýëýíãèéí

ýðäýìòýí, ñóäëàà÷äûã îðîëöóóëñàí õàìòàðñàí óóëçàëò,

ñåìèíàð çîõèîí áàéãóóëàõ çýðýã àñóóäëûã òóñ òóñ õºíäºí

ÿðèëöàâ.

àðãà õýìæýý áîëæ ºíäºðëºâ. Ñóðãàëò, ñåìèíàðûí õ¿ðýýíä

õàðèëöàà õîëáîîíû õèéìýë äàãóóëûí ðàäèî äàâòàìæèéí

çîõèöóóëàëòûã îëîí óëñàä ¿ð ä¿íòýé, çîõèõ ä¿ðýì æóðìûí

äàãóó õýðõýí îíîâ÷òîé õèéõ òàëààð ÎÓÖÕÁ-ààñ ìàíàé

óëñûí õîëáîãäîõ ìýðãýæëèéí áàéãóóëëàãóóäàä òîäîðõîé

ìýäëýã îëãîñíîîðîî à÷ õîëáîãäîëòîé þì.

Îëîí óëñûí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãààñ Ìîíãîë

Óëñûí 2016 îíä ¯íäýñíèé õèéìýë äàãóóë õººðãºõ

øèéäâýðèéã ñàéøààí äýìæèæ áàéãàà áºãººä òóñ

áàéãóóëëàãûí ãèø¿¿í îðíû õóâüä Ìîíãîë Óëñàä îëîí

óëñûí çîõèöóóëàëòûã ä¿ðýì æóðìûí äàãóó õèéæ ã¿éöýòãýõ,

ñàíñðûí îðîí çàéã ýçýìøèæ, àøèãëàõàä á¿õèé ë òàëààð

çºâëºãºº, äýìæëýã ¿ç¿¿ëýí õàìòðàí àæèëëàõàà ýíý ¿åýð

òºëººëºã÷èä èëýðõèéëëýý.

70

“Õèéìýë äàãóóë ñóóðèëóóëàõ áà çîõèöóóëàëò õèéõ” ñóðãàëò, ñåìèíàðò îðîëöëîî

Îëîí óëñûí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãà íü 2013 îíû 6 äóãààð ñàðûí 3-íààñ 5-íû ºäð¿¿äýä Èíäîíåç óëñûí

¨ãæàêàðòà õîòîä “Õèéìýë äàãóóë ñóóðèëóóëàõ áà çîõèöóóëàëò õèéõ” ÷èãëýëýýð Açè íîìõîí äàëàéí á¿ñèéí ÎÓÖÕÁ

(ITU)-ûí ãèø¿¿í îðíóóäàä ñóðãàëò, ñåìèíàð çîõèîí áàéãóóëëàà.

Cóðãàëòàíä íèéò 15 îðíû 112 òºëººëºã÷ îðîëöñîí áà

ÕÕÇÕ-íû ðàäèî äàâòàìæ çîõèöóóëàëò õÿíàëòûí àëáàíû

àõëàõ ìýðãýæèëòýí Ç.Àìãàëàí, ìýðãýæèëòýí Ö.×óëóóíáàò,

ÌÒØÕÕÃ-ûí ìýðãýæèëòýí Á.Îþóíöýöýã íàð îðîëöîâ.

Ýíýõ¿¿ ñóðãàëò, ñåìèíàðààð Àçè-Íîìõîí äàëàéí á¿ñ

íóòãèéí çàðèì îðíóóäûí õèéìýë äàãóóë õººðãºñºí,

õººðãºõººð áýëäýæ áàéãàà òóðøëàãà, õèéìýë äàãóóë

õººðãºõºä òóëãàð÷ áóé õ¿íäðýëòýé àñóóäëóóä, á¿ñ

íóòãèéí õàðèëöàà õîëáîîíû òºâ áàéãóóëëàãóóä õýðõýí

õèéìýë äàãóóëûí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýëýýð õàðèëöàí

õîëáîîòîé àæèëëàõ, õèéìýë äàãóóëûí îëîí óëñûí

çîõèöóóëàëò, ä¿ðýì, æóðìóóä áà òýäãýýðò 2012 îíû

Äýëõèéí ðàäèî õîëáîîíû èõ õóðëààð (WRC2012) îðñîí

çàðèì ººð÷ëºëò¿¿äèéí òàëààð òîäîðõîé ìýäýýëë¿¿äèéã

ºã÷ õèéìýë äàãóóëûí ðàäèî äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëò,

á¿ðòãýë, õÿíàëò õèéõ ïðîãðàì õàíãàìæ/ºãºãäëèéí áààçûí

òàëààð ñóðãàëò çîõèîí áàéãóóëëàà.

Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí äýýä õýìæýýíèé óóëçàëòàíä îðîëöëîî

Òàéëàíäûí íèéñëýë Áàíãêîê õîòíîî 2013 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 18-22-íû ºäð¿¿äýä ÎÓÖÕÁ-ààñ Òàéëàíäûí Âàíò Óëñûí

Çàñãèéí ãàçàðòàé õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëñàí Êîííåêò Àçèà-Ïàñèôèê Äýýä õýìæýýíèé óóëçàëò- /Connect Asia-Pacific

Summit/-ä ÌÒØÕÕÃ-ûí äàðãà Ö.Æàäàìáàà, òóñ õîðîîíû äàðãà Á.Áàëãàíñ¿ðýí íàðûí òýðã¿¿òýé òºëººëºã÷èä àìæèëòòàé

îðîëöîâ.

71

Òàéëàíäûí âàíò óëñûí Åðºíõèé ñàéä ýðõýìñýã õàòàãòàé

Èíãëóê Øèíýâàòðàãèéí èâýýë äîîð çîõèîí áàéãóóëàãäñàí

ýíýõ¿¿ äýýä õýìæýýíèé ÷óóëãà óóëçàëòàä 38 îðíû 800

òºëººëºã÷èä ò¿¿íèé äîòîð 2 îðíû òºðèéí òýðã¿¿í,

4 åðºíõèé ñàéä, ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, õàðèëöàà

Ãàäààä õàðèëöàà

ÁÍÀÑÀÓ-ûí òàëòàé õàìòðàí àæèëëàõààð òîõèðîëöëîî

õîëáîîíû ñàëáàðûí 26 ñàéä, îëîí óëñûí áîëîí á¿ñèéí

áàéãóóëëàãóóä, äýýä àëáàíû òºëººëºã÷èä, õóâèéí

õýâøèë, øèíæëýõ óõààí, ñóäàëãààíû ñàëáàðûí òºëººëºë

îðîëöñîí. ×óóëãà óóëçàëòààð Àçè Íîìõîí Äàëàéí á¿ñèéã

2020 îí õ¿ðòýë õºãæ¿¿ëýõ á¿ñèéí îðíóóäûí çîðèëòûã

äýâø¿¿ëæ óäèðäàã÷, òºëººëºã÷èä ñàíàë íýãòýé äýìæëýý.

Ìîíãîë Óëñûí Ìýäýýëëèéí Òåõíîëîãè, Øóóäàí, Õàðèëöàà Õîëáîîíû

Ãàçðûí äàðãà Ö.Æàäàìáàà, Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû äàðãà

Á.Áàëãàíñ¿ðýí íàðûí òýðã¿¿òýé ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí

òºëººëºë áîëîí õîëáîãäîõ àëáàíû òºëººëºã÷èä 2013 îíû 7 äóãààð ñàðûí

1-íèé ºäðººñ 4-íèé ºäð¿¿äýä ÁÍÀÑÀÓ-ä àëáàí ¸ñîîð àéë÷ëàí õýëýëöýýð

õèéæ, “Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí ñàëáàðò õàìòðàí àæèëëàõ òóõàé Ìîíãîë

Óëñ, ÁÍÀÑÀÓ-ûí Çàñãèéí ãàçàð õîîðîíäûí õýëýëöýýð”-ò ãàðûí ¿ñýã çóðæ,

öààøèä õàìòðàí àæèëëàõààð õàðèëöàí òîõèðîëöîâ.

Àéë÷ëàëûí ¿åýð àëáàíû òºëººëºã÷äèéã ÁÍÀÑÀÓ-ûí

¯íäýñíèé ïðîãðàì õàíãàìæèéí åðºíõèé ãàçðûí äàðãà

Ãàí ¨í Æ¿í õ¿ëýýí àâ÷ óóëçàæ, õî¸ð òàëûí ìýäýýëëèéí

òåõíîëîãèéí ñàëáàðûí ºíººãèéí áàéäàë, õàìòûí

àæèëëàãààã õºãæ¿¿ëýõ áîëîìæèéí òàëààð ÿðèëöñàí áàéíà.

Ìºí ¯íäýñíèé ïðîãðàì õàíãàìæèéí åðºíõèé ãàçðûí

õàðüÿà Êîìïüþòåðèéí òºâèéí ¿éë àæèëëàãàà, ¿éëäâýðëýí

ãàðãàæ áóé á¿òýýãäýõ¿¿í, òóñ ãàçðûí ¿éë àæèëëàãààã

õàðóóëñàí òàíèëöóóëãà õèéñýí áà õàìòðàí àæèëëàõ

÷èãëýëýýð õàðèëöàí õýëýëöñýí áîëíî.

72

Òóñ õîðîîíû òºëººëºã÷èä ÕÁÍÃÓ-ä òóðøëàãà ñóäëàí àæèëëààä èðëýý

ÕÕÇÕ-íû ãèø¿¿í áºãººä Äýä äàðãà Á.Ìºíõáàò, ãèø¿¿í

Ä.Àìãàëàíáààòàð, ÐÄÇÕÀ-íû äàðãà À.Ëóâñàí-Î÷èð,

ìýðãýæèëòýí Ö.×óëóóíáàò íàð ÕÁÍÃÓ-ûí Öàõèëãààí

õîëáîî, øóóäàí, öàõèëãààí, ãàç áîëîí òºìºð çàìûí

àñóóäàë ýðõýëñýí Õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé àãåíòëàã (Fed-

eral Network Agency), Á¿òýýãäýõ¿¿í áàòàëãààæóóëàëòûí

áàéãóóëëàãà (TUV SUD) áîëîí Rohde Schwarz çýðýã

áàéãóóëëàãóóäòàé 2013 îíû 7 äóãààð ñàðûí 8-íààñ 13-íû ºäð¿¿äýä òóñ òóñ àëáàíû óóëçàëòóóä õèéæ, òóðøëàãà ñóäëàí

öààøèä õàìòðàí àæèëëàõ òàëààð õàðèëöàí òîõèðîëöëîî.

ÎÕÓ-òàé õèë îð÷ìûí ðàäèî äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëòûí ãýðýýíä ãàðûí ¿ñýã çóðàâ

Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ

õîðîî íü ÌÒØÕÕÃ-òàé õàìòðàí ÎÕÓ-

òàé õèë îð÷ìûí ðàäèî äàâòàìæèéí

çîõèöóóëàëòûí àñóóäëààð æèë ãàðóé

õàìòðàí àæèëëàñàí áºãººä 2013 îíû 4

ä¿ãýýð ñàðûí 15-íààñ 19-íèé ºäð¿¿äèéí

õîîðîíä ÎÕÓ-ûí Ìîñêâà õîòíîî òóñ óëñûí Õàðèëöàà õîëáîî áîëîí îëîí íèéòèéí õýâëýë ìýäýýëëèéí ÿàìíû õàðüÿà

“Ðàäèî äàâòàìæèéí åðºíõèé ãàçàð”-òàé õàìòðàí õýëýëöýýðèéí òºñë¿¿äèéã áîëîâñðóóëñàí þì.

73

Òàéâàíèé ¯íäýñíèé Çîõèöóóëàõ õîðîîíû òºëººëºã÷èä çî÷èëëîî

Ãýðýýíèé òºñëèéã Çàñãèéí ãàçðûí 2013 îíû 8 äóãààð

ñàðûí 16-íû ºäðèéí õóðàëäààíààð õýëýëöýí äýìæýýä

ýäãýýðò Ìîíãîë Óëñûã òºëººëæ ãàðûí ¿ñýã çóðàõ ýðõèéã

ÌÒØÕÕÃ-ûí äàðãà Ö.Æàäàìáààä îëãîõ Åðºíõèé ñàéäûí

çàõèðàìæ ãàðñàí. Õýëýëöýýðèéí òºñë¿¿ä áàòëàãäñàíààð

Ìîíãîë Óëñûí õèëèéí á¿ñ íóòàãò ðàäèî, òåëåâèç áîëîí

¿¿ðýí òåëåôîíû õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýã ÷àíàðòàé,

íàéäâàðòàé õ¿ðãýõ, ìºí ðàäèî äàâòàìæèéí àøèãëàëòûã

õàðèëöàí çîõèöóóëàõ, õÿíàõ, õàðèëöàí íºëººëºëã¿é

àæèëëóóëàõ, õàðèëöàà õîëáîîíû íàéäâàðòàé ñ¿ëæýýã áèé

áîëãîõ, õî¸ð óëñûí õàìòûí àæèëëàãààã ñàéæðóóëàõ çýðýã

à÷ õîëáîãäîëòîé þì.

ÁÍÕÀÓ-ûí Òàéâàíèéí ¯íäýñíèé Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû

äàðãà íî¸í Øèð, áóñàä òºëººëºã÷äèéí õàìò 2013 îíû

8 äóãààð ñàðûí 14-18-íû ºäð¿¿äýä ÕÕÇÕ-íä çî÷èëæ,

õàðèëöàí òóðøëàãà ñîëèëöîõ óóçàëò, ñóðãàëò çîõèîí

áàéãóóëëàà.

Òºëººëºã÷èä òóñ õîðîîíû óäèðäëàãàòàé óóëçàõ ¿åýð õî¸ð

áàéãóóëëàãûí õàìòûí àæèëëàãààã öààøèä èë¿¿ ºðãºæ¿¿ëýõ,

òóðøëàãà ñîëèëöîõ óóëçàëòóóäûã òîãòìîëæóóëàõ òàë äýýð

ñàíàë íýãäýæ áàéãààãàà èëýðõèéëýâ.

Ìºí ýíýõ¿¿ àé÷ëàëûí õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä òóðøëàãà

ñîëèëöîõ óóëçàëò, ñåìèíàðûã õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëñàí

áºãººä ýíý ¿åýð Òàéâàíèé çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí

òàëààð òàíèëöóóëãà èëòãýë, ¿¿ðýí õîëáîîíû õºãæëèéí

õàíäëàãà, 4 äýõ ¿åèéí ¿éë÷èëãýý õýðýãëýý, òóðøëàãà

áîëîí á¿õ íèéòèéí ¿¿ðãèéí ñàíãèéí çîõèöóóëàëò, ò¿¿íèé

¿éë àæèëëàãààíû òàëààð òàíèëöóóëàâ. Òóñ õîðîîíû

òºëººëºã÷èä Ìîáèêîì êîðïîðàöè ÕÕÊ, Ñêàéòåë ÕÕÊ,

Þíèâèøí ÕÕÊ áîëîí Ìîíãîë ÒÂ-èéí ¿éë àæèëëàãààòàé

òàíèëöàõ óóëçàëòûã õèéñýí áà ýíý ¿åýð Ìîíãîë Óëñûí

ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí õºãæëèéã ¿íýëæ

áàéñàí áºãººä õàðèëöàí òóðøëàãà ñàíàëàà ñîëèëöñîí þì.

Ãàäààä õàðèëöàà 74

Òóñ õîðîîíû äàðãà Á.Áàëãàíñ¿ðýí òýðã¿¿òýé òºëººëºã÷èä

2013 îíû 10 äóãààð ñàðûí 7-8-íû ºäð¿¿äýä Èõ Áðèòàíè

Óëñûí Ëîíäîí õîòîä “Îëîí óëñûí õàðèëöàà õîëáîîíû

èíñòèòóò” áàéãóóëëàãààñ æèë á¿ð çîõèîí áàéãóóëäàã Îëîí

óëñûí çîõèöóóëàã÷äûí ôîðóìä îðîëöîâ. Ýíýõ¿¿ ôîðóì

íü çºâõºí çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí óäèðäàõ ò¿âøíèé

õ¿ðýýíä õààëòòàé çîõèîí áàéãóóëàãääàãààðàà îíöëîã

áºãººä óã ôîðóìûí ¿åä çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãóóäûí

óäèðäëàãóóä á¿õèé ë òóëãàìäñàí áýðõøýýëòýé àñóóäëóóäàà

íýýëòòýé, èëýí äàëàíã¿é ÿðèëöàæ, õàðèëöàí òóðøëàãà

ñîëèëöäîã þì. Ôîðóìààð çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãóóäàä

íèéòëýã, ñ¿¿ëèéí ¿åèéí òóëãàìäñàí ñýäâ¿¿äýýð 6 ñàëáàð

õóðàëäààí, õýëýëö¿¿ëýã çîõèîí áàéãóóëàí òóðøëàãà,

ñàíàëàà õàðèëöàí ñîëèëöñîí áºãººä òóñ õîðîîíû äàðãà

Á.Áàëãàíñ¿ðýí 5 äàõü ñàëáàð õóðàëäààí áóþó “Äýä

á¿òöèéã õ¿ðòýýìæòýé áàéëãàõàä òóëãàð÷ áóé àñóóäëóóä

áîëîí ò¿¿íèéã íèéãìèéí ñàéí ñàéõàí, õýðýãëýã÷èéí ýðõ

àøãèéí òóñûí òóëä àøèãëàõ íü” õýëýëö¿¿ëýãò èëòãýã÷ýýð

îðîëöñîí þì. Èëòãýëä ìýäýýëýë, õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé

ºíººãèéí íºõöºë áàéäàë, òóëãàìäàæ áóé àñóóäëûí

òàëààð òýð äóíäàà Ìîíãîë Óëñûí õóâüä ºðãºí óóäàì

íóòàãòàé, õ¿í àì öººòýé, òàðõàé áàéðëàëòàé çýðýã áóñàä

Îëîí óëñûí çîõèöóóëàã÷äûí ôîðóì áîëîâ

óëñààñ ýðñ ÿëãààòàé îíöëîã íü ñ¿ëæýý äýä á¿òöèéã ¿ð

àøèãòàé áàéãóóëàõàä íýëýýä õ¿íäðýë, áýðõøýýë ó÷ðóóëäàã

àñóóäëûã õºíäºí ÿðèëöñàí þì.

Çîõèöóóëàõ õîðîîíû òºëººëºã÷èä óã ôîðóìûí äàðàà Èõ

Áðèòàíèéí óëàìæëàëò öàõèëãààí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý

ýðõëýã÷ áîëîõ Áðèòèø òåëåêîì (BT) êîìïàíè áîëîí

Çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãà áîëîõ OFCOM-ûí òºëººëºã÷èäòýé

óóëçàëò çîõèîí áàéãóóëæ ñ¿ëæýýíèé ôóíêöèîíàë áóþó

¿éë àæèëëàãààíû ñàëãàëòûã õýðõýí çîõèîí áàéãóóëñàí

òóðøëàãà, Òîîí òåëåâèçèéí øèëæèëò, ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí

êîíòåíòèéí çîõèöóóëàëò, ªðãºí çóðâàñûí ñ¿ëæýýíèé

çîõèöóóëàëò, ñàëãàëòûí àñóóäàë çýðýã ñýäâ¿¿äýýð òóðøëàãà

ñóäëàí õàìòðàí àæèëëàõààð òîõèðîëöîâ.

75

Ðàäèî äîëãèîí ñóóðèí õÿíàëòûí èæ á¿ðýí ñèñòåì ñóóðèëóóëàõ òºñºë àìæèëòòàé õýðýãæëýý

Òóñ õîðîî íü ÁÍÑÓ-ûí Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ

õîðîîòîé (KCC) 2011 îíû 5 äóãààð ñàðûí 30-íû ºäºð

õàìòðàí àæèëëàõ çîðèëãîîð Õàðèëöàí îéëãîëöëûí

ñàíàìæ áè÷èã áàéãóóëñàí áèëýý. Ýíýõ¿¿ ñàíàìæ áè÷èãò

òàëóóä ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò õàìòðàí

àæèëëàõ, øèíý òåõíèê òåõíîëîãè, ðàäèî äàâòàìæèéí

çîõèöóóëàëò, õÿíàëòûí ñ¿¿ëèéí ¿åèéí òîíîã òºõººðºìæèéã

õàìòðàí ñóäëàõ, ¿éë àæèëëàãààíäàà íýâòð¿¿ëýõ, õàðèëöàí

ìýðãýæèëòí¿¿ä ñîëèëöîí ñóðãàæ ÷àäàâõèæóóëàõ,

õàìòàðñàí ñóðãàëò ñåìèíàðóóäûã çîõèîí áàéãóóëàõ

çýðãèéã òóñãàñàí. ¯¿íèé õ¿ðýýíä 2013 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí

23-íû ºäºð ÁÍÑÓ-ûí Øèíæëýõ óõààí, ìýäýýëýë, õàðèëöàà

õîëáîî, òåõíîëîãè áà èðýýä¿éí õºãæëèéí ÿàìíû õàðüÿà

Ðàäèî äàâòàìæ ìåíåæìåíòèéí áàéãóóëëàãà (CRMO)-òàé

õàìòðàí àæèëëàõ “Õàðèëöàí îéëãîëöëûí ñàíàìæ áè÷èã”,

ÁÍÑÓ-ûí “Ðàäèî äîëãèîí õÿíàëòûí ñóóðèí ñòàíö áýëýãëýõ,

ñóóðèëóóëàõ ãýðýý”-íä òóñ òóñ ãàðûí ¿ñýã çóðëàà.

Ýíýõ¿¿ õàìòûí àæèëëàãàà áîëîí áóöàëòã¿é òóñëàìæèéí

õ¿ðýýíä CRMO áàéãóóëëàãà íü òóñ õîðîîíä 2013 îíû 10

äóãààð ñàðûí 1-íýýñ ýõëýí ðàäèî äîëãèîí õÿíàëòûí ñóóðèí

ñòàíöûí óãñðàëò ñóóðèëóóëàëò, òîõèðãîî áîëîí ñóðãàëòûã

àìæèëòòàé çîõèîí áàéãóóëæ 2013 îíû 10 äóãààð ñàðûí

24-íèé ºäºð àëáàí ¸ñîîð õ¿ëýýëãýí ºãëºº.

Ýíýõ¿¿ “Ðàäèî äîëãèîí õÿíàëòûí ñóóðèí ñòàíö” íü Îëîí

óëñûí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí ñòàíäàðò,

øààðäëàãàä á¿ðýí íèéöñýí õàìãèéí ñ¿¿ëèéí ¿åèéí

óõààëàã, ºíäºð òåõíîëîãèéí ñèñòåì þì. Ýíý ðàäèî äîëãèîí

õÿíàëòûí ñóóðèí ñòàíöûí õàìðàõ õ¿ðýý íü íèéñëýë õîòûí

òºâèéí õýñãèéã á¿ðýí õàìðàõ áºãººä áóñàä õºäºëãººíò

áîëîí çººâðèéí õÿíàëòûí ñòàíöòàé õîñëîí àæèëëàæ

õóóëü áóñ ðàäèî äîëãèîíû ¿¿ñã¿¿ð¿¿äèéã èëð¿¿ëýõ, ðàäèî

äàâòàìæèéí õàðèëöàí íºëººëëèéã 24 öàãèéí òóðø õÿíàõ,

èëð¿¿ëýõ áîëîìæòîé ñèñòåì þì.

Ãàäààä õàðèëöàà 76

ÎÓÖÕÁ-ûí “Äýëõèéí Çîõèöóóëàã÷äûí èõ õóðàë-2013”-ä òóñ õîðîîíû òºëººëºã÷èä îðîëöîâ

Èõ õóðëûí ¿åýð òóñ õîðîîíû òºëººëºã÷èä ÎÓÖÕÁ-ûí

Åðºíõèé íàðèéí áè÷ãèéí äàðãûí îðëîã÷ Õîóëèí Æîà,

Àçè-Íîìõîí äàëàéí á¿ñèéí çàõèðàë äîê.Êèì, Òîâ÷îîäûí

äàðãà íàð áà Ìàëàéçûí çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí äàðãà

Òàðìåçè, ÕÁÍÃÓ-ûí Õîëáîîíû çîõèöóóëàõ êîìèññûí äýä

åðºíõèéëºã÷ õàòàãòàé Èðèñ Õåíñåëåð, Òàéëàíä, Ñèíãàïóð,

ÁÍÕÀÓ-ûí Õîíã Êîíã çýðýã óëñ, îðíóóäûí çîõèöóóëàõ

áàéãóóëëàãûí òºëººëºã÷ íàðòàé õî¸ð òàëûí óóëçàëò õèéæ,

ìýäýýëýë ñîëèëöîõ, õàìòûí àæèëëàãàà ºðãºòãºõ òàëààð

ñàíàë ñîëèëöîæ óóëçàëò õèéëýý.

Îëîí óëñûí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãà (ÎÓÖÕÁ)-

ààñ ººðèéí ãèø¿¿í îðíóóäûí 190 ãàðóé ìýäýýëëèéí

òåõíîëîãè, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàð áîëîí

ìýäýýëëèéí ñ¿ëæýý, ðàäèî òåëåâèçèéí äýä á¿òöèéí

çîõèöóóëàõ õîðîî, êîìèññ, áàéãóóëëàãûã îðîëöóóëñàí

“Äýëõèéí Çîõèöóóëàã÷äûí èõ õóðàë-2013” ÷óóëãà

óóëçàëòûã 2013 îíû 7 äóãààð ñàðûí 2-íîîñ 6-íû ºäð¿¿äýä

ÁÍÏÓ-ûí íèéñëýë Âàðøàâ õîòíîî çîõèîí áàéãóóëàâ. Èõ

õóðàëä íèéòäýý 130 ãàðóé îðíû çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí

650 ãàðóé çî÷èä òºëººëºã÷èä îðîëöñîí.

77

Òóñ õîðîî íü 2013 îíû ñóðãàëò õºãæëèéí õºòºëáºðèéí äàãóó íèéò àæèëòàí, àëáàí õààã÷äàà íèéò 14 ñóðãàëò,

õºòºëáºðò õàìðóóëñàí áàéíà.

Àðõèâûí Åðºíõèé Ãàçðûí àðõèâ áè÷èã õýðãèéí 3 ñàðûí ñóðãàëòàíä 1 ìýðãýæèëòýí, Áàðèìò áè÷èã çîõèîí á¿ðä¿¿ëýõ 3

õîíîãèéí ñóðãàëòàíä 2 ìýðãýæèëòýí, Òºðèéí áîëîí îðîí íóòãèéí ºì÷èéí õºðºíãººð áàðàà, àæèë, ¿éë÷èëãýý õóäàëäàí

àâàõ òóõàé õóóëèéã õýðýãæ¿¿ëýõ áóþó À3 ñóðãàëòàíä 14 ìýðãýæèëòýí, “Talk Talk English” àíãëè õýëíèé ñóðãàëòûí òºâä 14

ìýðãýæèëòýí òóñ òóñ áàéãóóëëàãûí çàðäëààð ñóðàëöñàí áîëíî.

Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî àõìàäóóääàà õ¿íäýòãýë ¿ç¿¿ëýâ | 2013.10.01

Ðàäèî äîëãèîíû õÿíàëòûí ñòàíöûí òºâèéí õàøààíä ìîä òàðèâ | 2013.10.19

Ðàäèî äîëãèîíû õÿíàëòûí ñòàíöûí òºâèéí õàøààíä öýâýðëýãýý õèéâ | 2013.10.19

ÑÓÐÃÀËÒ, ÕªÃÆËÈÉÍ ÕªÒªËÁªÐÈÉÍ Õ¯ÐÝÝÍÄ

78


ÕÀÂÑÐÀËÒ

7979

ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÎÕÈÖÓÓËÀÕ ÕÎÐÎÎÍÛ ÕÓÐÀËÄÀÀÍÀÀÑ 2013 ÎÍÄ ÃÀÐÃÀÑÀÍ ÒÎÃÒÎÎË, ØÈÉÄÂÝÐÈÉÍ ÍÝÃÄÑÝÍ ÑÓÄÀËÃÀÀ

Õîðîîíû áàòàëñàí òîãòîîëûí äóãààð

Îãíîî Òîãòîîë, òýìäýãëýëèéí òîâ÷ àãóóëãàv

ÕÕÇÕ-íû áàòàëñàí òîãòîîë

Òîãòîîë 01 2013.01.11Òóñãàé çºâøººðºë ò¿äãýëç¿¿ëýõ òóõàé (Êàáåëèéí ñóâãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ çºâøººðºë)

Òîãòîîë 02 2013.01.11Íºõöºë, øààðäëàãàä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Ðàäèî, òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã çîõèöóóëàëòûí åðºíõèé íºõöºë, øààðäëàãà)

Òîãòîîë 03 2013.02.27Òåíäåðèéí àæëûã çîõèîí áàéãóóëàõ òóõàé (×èãëýë õàéõ ñèñòåì á¿õèé çººâðèéí õÿíàëò ñòàíö, áóñàä òîíîã òºõººðºìæ)

Òîãòîîë 04 2013.02.27Íºõöºë, øààðäëàãàä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Òîîí êîíòåíòûí ¿éë÷èëãýýíèé åðºíõèé íºõöºë, øààðäëàãà)

Òîãòîîë 05 2013.03.01Æóðàì áàòëàõ òóõàé (Ñàéòóóä äàõü ñýòãýãäëèéí õàðèëöààã çîõèöóóëàõ æóðàì)

Òîãòîîë 06 2013.03.01Òàðèô õÿíàí áàòëàõ òóõàé (Ìîáèêîìûí òàðèôûí äîîä õÿçãààð: 2013.03.15 ýõëýõ)

Òîãòîîë 07 2013.03.01Òóñãàé çºâøººðºë ò¿äãýëç¿¿ëýõ, àíç òîãòîîõ òóõàé (ÒÂ ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷: 1+7)

Òîãòîîë 08 2013.03.01Òóñãàé çºâøººðºë õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, ñýðãýýõ òóõàé (Êàáåëèéí ñóâàã: 9+5+7)

Òîãòîîë 9 2013.03.01Òóñãàé çºâøººðºë õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé (ÒÂ ªÍ-2, ÐÄ-2+2, Äýä á¿òýö-4)

80

Òîãòîîë 10 2013.03.01Òóñãàé çºâøººðºë ò¿äãýëç¿¿ëýõ òóõàé (Øóóäàí: 2, õóãàöàà: 3 ñàð)

Òîãòîîë 11 2013.03.01 Òóñãàé çºâøººðºë õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé (Øóóäàí: 4)

Òîãòîîë 12 2013.03.15Äàâòàìæèéí çóðâàñûí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë áàòëàõ òóõàé (Äàâòàìæèéí 470-690 ÌÃö çóðâàñ)

Òîãòîîë 13 2013.03.15Çàðèì íºõöºë øààðäëàãà, æóðàì, çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé (Íºõöºë øààðäëàãà: 1, æóðàì: 2, Çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã: 1)

Òîãòîîë 14 2013.03.15Òóñãàé çºâøººðºë õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, òóñãàé çºâøººðºëä ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Èíòåðíýò: 15 õ¿÷èíã¿é, ÐÄ: 2 ººð÷ëºëò îðóóëàõ)

Òîãòîîë 15 2013.03.15 Òåíäåð øàëãàðóóëàëòûí ä¿íãèéí òóõàé

Òîãòîîë 16 2013.04.05Äàâòàìæèéí çóðâàñûí õóâààðèëàëò, òåõíèêèéí íºõöºë øààðäëàãà áàòëàõ òóõàé (UHF: 340-350 ÌÃö çóðâàñ)



Òîãòîîë 19 2013.05.01Æóðàì áàòëàõ, ýðõ îëãîõ òóõàé (Ðàäèî, òåëåâèçýýð Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèéëºã÷èéí ñîíãóóëèéí ñóðòàë÷èëãàà íýâòð¿¿ëýõ æóðàì)

Òîãòîîë 20 2013.05.01Íºõöºë, øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (ÀéÏè òåëåâèçèéí-IPTV ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë, øààðäëàãà)

Òîãòîîë 21 2013.05.01Àðãà÷ëàë áàòëàõ òóõàé (Òåëåâèç, ðàäèîãèéí îëîí ñóâàã äàìæóóëàõ ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí ñóâãèéí á¿òöèéã õÿíàõ àðãà÷ëàë)

Òîãòîîë 22 2013.05.01Íºõöºë, øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òöèéí ñóóðèëóóëàëò, çàñâàð ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë, øààðäëàãà)

Òîãòîîë 23 2013.05.01 Òóñãàé çºâøººðºë õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, õàìðàõ õ¿ðýýíä ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

81

Òîãòîîë 24 2013.06.28Íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Ìîíãîë Óëñûí íóòàã äýâñãýðò ðàäèî ñîíèðõîã÷èéí ýðõèéí áè÷èã îëãîõ æóðàì)

Òîãòîîë 25 2013.06.28Íºõöºë, øààðäëàãà áàòëàõ òóõàé (Ìîíãîë Óëñûí íóòàã äýâñãýðò àøèãëàõ õàðèëöààíû ðàäèî ñòàíöàä òàâèãäàõ òåõíèêèéí áîëîí àøèãëàëòûí íºõöºë, øààðäëàãà)

Òîãòîîë 26 2013.06.28 “Ìîíãîë Óëñûí ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé çîõèöóóëàëò” áàòëàõ òóõàé

Òîãòîîë 27 2013.06.28Æóðàì áàòëàõ òóõàé (Áàòàëãààæóóëàëòûí áàðèìò áè÷ãèéí õÿíàëòûí æóðàì, øèíæèëãýý õèéõ æóðàì, ÷àíàðûí ãàðûí àâëàãà, õîëáîãäîõ ä¿ðýì æóðàì, ãýðýýíèé çàãâàð)

Òîãòîîë 28 2013.06.28Äàâòàìæèéí çóðâàñ õóâààðèëàõ òóõàé (Íèéò àéìàã, ñóìäûí òîîí òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýãò àøèãëàõ çººã÷ ñóâãèéí òºëºâëºëò: 2013-2014 îí)

Òîãòîîë 29 2013.06.29Äàâòàìæèéí çóðâàñûí òóõàé (Äàâòàìæèéí çóðâàñûí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë: 2200-2400 ÃÃö, 2500-2700 ÃÃö, 2700-2900 ÃÃö çóðâàñ, íºõöºë øààðäëàãà)

Òîãòîîë 30 2013.06.29Òåíäåð çîõèîí áàéãóóëàõ òóõàé (×èãëýë õàéã÷ ñèñòåì á¿õèé çººâðèéí õÿíàëòûí ñòàíö, ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí õýìæ¿¿ðèéí òîíîã òºõººðºìæ)

Òîãòîîë 31 2013.06.29Òóñãàé çºâøººðºë õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, ò¿äãýëç¿¿ëýõ, ººð÷ëºëò îðóóëàõ, ñýðãýýõ òóõàé (ÇÀ, ÐÄÕÇÀ: õ¿÷èíã¿é áîëãîõ-11+1+1, ñýðãýýõ-1, õàìðàõ õ¿ðýýíä ººð÷ëºëò îðóóëàõ-1+1, ò¿äãýëç¿¿ëýõ-1)

Òîãòîîë 32 2013.06.29Òóñãàé çºâøººðëèéí ýðõ ñýðãýýõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé (Øóóäàí: ñýðãýýõ-2, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ-3+1)

Òîãòîîë 33 2013.06.29Íºõöºë, øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí åðºíõèé íºõöºë, øààðäëàãà)

Òîãòîîë 34 2013.06.29Íºõöºë, øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Òåëåâèç ðàäèîãèéí îëîí ñóâàã äàìæóóëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà)

Òîãòîîë 35 2013.08.30Íºõöºë, øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Òåëåâèç ðàäèîãèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã, êàáåëèéí ñóâãèéí òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà)


82

Òîãòîîë 36 2013.08.30Íºõöºë, øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãà)

Òîãòîîë 37 2013.08.30Æóðàì øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõ çºâøººðëèéí æóðàì)

Òîãòîîë 38 2013.08.30Òóñãàé íºõöºë, øààðäëàãà áàòëàõ òóõàé (Ìýäýýëýë õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö áàéãóóëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà)

Òîãòîîë 43 2013.09.20Íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû òîíîã òºõººðºìæèéí çàãâàðûã áàòàëãààæóóëàõ æóðàì)

Òîãòîîë 44 2013.09.20Ðàäèî äàâòàìæèéí çóðâàñûí çîõèöóóëàëò, òåõíèêèéí íºõöºë øààðäëàãà áàòëàõ òóõàé (Äàâòàìæèéí 2.4 ÃÃö-èéí çóðâàñ)

Òîãòîîë 45 2013.09.20Ðàäèî äàâòàìæèéí çóðâàñûí çîõèöóóëàëò, òåõíèêèéí íºõöºë øààðäëàãà áàòëàõ òóõàé (Äàâòàìæèéí 5 ÃÃö-èéí çóðâàñ)

Òîãòîîë 46 2013.09.20Çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýëèéã øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Äàâòàìæèéí 2.5-2.7 ÃÃö-èéí çóðâàñ)

Òîãòîîë 47 2013.09.20 Òåíäåð çîõèîí áàéãóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 48 2013.10.04 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, ò¿äãýëç¿¿ëýõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 49 2013.10.04Íºõöºë øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Õàâñðàëò-1: Èíòåðíýòèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà, Õàâñðàëò-2: Óëñ õîîðîíäûí ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà)

Òîãòîîë 50 2013.10.25Íºõöºë øààðäëàãà øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Ìîíãîë Óëñûí íóòàã äýâñãýðèéã äàìæèí ºíãºðºõ óëñ õîîðîíäûí òðàíçèò óðñãàë äàìæóóëàõ ¿éë÷èëãýý ýðõëýõýä òàâèãäàõ íºõöºë øààðäëàãà)

Òîãòîîë 51 2013.12.06 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, ò¿äãýëç¿¿ëýõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 52 2013.12.06Òóñãàé íºõöºë, øààðäëàãàä ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Òåëåâèç, ðàäèîãèéí îëîí ñóâàã äàìæóóëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà)

Òîãòîîë 53 2013.12.06Íºõöºë øààðäëàãàä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Ìýäýýëýë, õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö áàéãóóëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà)

83

Òîãòîîë 54 2013.12.06Àíãèëàëä ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé (Øóóäàí: Õàðèëöàà õîëáîîíû ÷èãëýëýýð ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí àíãèëàë)

Òîãòîîë 55 2013.12.20Òàðèô õÿíàõ òóõàé (Ìîíãîë øóóäàí ÒªÕÊ-èéí ¿íäñýí ¿éë÷èëãýýíèé òàðèôèéí äýýä, äîîä õÿçãààðûí òóõàé)

Òîãòîîë 56 2013.12.20 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, õàìðàõ õ¿ðýýíäíýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 57 2013.12.20Çîõèöóóëàëò øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Èíòåðíýò õàðèëöàí õîëáîëòûí ¿éë÷èëãýýíèé çîõèöóóëàëò)

Òîãòîîë 58 2013.12.20 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ òóõàé

Òîãòîîë 59 2013.12.25Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, òóñãàé çºâøººðëèéí òºðºë áà õàìðàõ õ¿ðýýíä íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 60 2013.12.25Çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã áàòëàõ òóõàé (Òóñãàé äóãààð àøèãëàñàí ÿðèàíû ¿éë÷èëãýýíèé çîõèöóóëàëò)

Òîãòîîë 61 2013.12.25Æóðàì øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (Ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ òóñãàé çºâøººðëèéã ºðñºëä¿¿ëýí øàëãàðóóëæ îëãîõ æóðàì)

Òîãòîîë 62 2013.12.06Ðàäèî äàâòàìæèéí õóâààðèëàëò áàòëàõ òóõàé (Óëààíáààòàð õîòûí íóòàã äýâñãýðò àøèãëàõ òîîí òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ðàäèî äàâòàìæèéí õóâààðèëàëò)

Òîãòîîë 63 2013.12.06 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, ñýðãýýõ, ººð÷ëºëò îðóóëàõ, ò¿äãýëç¿¿ëýõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé

Òîãòîîë 64 2013.12.20Òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë, øààðäëàãûã øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé (“Øóóäàíãèéí ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ, ò¿¿íèéã àøèãëàõ À-àíãèëëûí òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë, øààðäëàãà”, “Øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ Á-àíãèëëûí òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë, øààðäëàãà”)

Òîãòîîë 65 2013.12.20Õºðºíãèéí õýìæýýã òîãòîîõ òóõàé (Øóóäàí: Á¿õíèéòèéí¿éë÷èëãýýíèé¿¿ðãèéíñàíä 2014 îíäòºâëºð¿¿ëýõõºðºíãèéíõýìæýý)

Òîãòîîë 66 2013.12.20 Ðàäèî äàâòàìæèéí àøèãëàëò, ¿éë÷èëãýýíèé òºëáºðèéí õýìæýýíä ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 67 2013.12.20 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ òóõàé


84

Òîãòîîë 68 2013.12.20 Óðàëäààíò øàëãàðóóëàëò çîõèîí áàéãóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 69 2013.12.25 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé

Òîãòîîë 70 2013.12.25“Õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõ çºâøººðëèéí æóðàì”-ä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

Òîãòîîë 71 2013.12.25 Õîðîîíû õóðàëäààíû äýã, ¨ñ ç¿éí ä¿ðýìä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé

85

ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÎÕÈÖÓÓËÀÕ ÕÎÐÎÎÍÎÎÑ 2013 ÎÍÄ ØÈÍÝÝÐ ÁÎËÎÍ ØÈÍÝ×ËÝÍ ÁÀÒÀËÑÀÍ Ä¯ÐÝÌ, ÆÓÐÀÌ, ÍªÕÖªË ØÀÀÐÄËÀÃÀ, ÁÀÐÈÌÒ ÁÈ×Ã¯¯ÄÈÉÍ ÆÀÃÑÀÀËÒ

Ä/ä Íýð

Áàò

ëàãä

ñàí

îãíî

î

Òîãò

îîëû

í äóã

ààð Òºðºë Òàéëáàð

1

Ñàéòóóä äàõü ñýòãýãäëèéí õàðèëöààã çîõèöóóëàõ æóðàì

2013.02.27 05 Æóðàì Øèíýýð áàòàëñàí.

2

Ìîíãîë óëñàä òîîí òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýãò àøèãëàõ 470-690 ÌÃö-èéí äàâòàìæèéí çóðâàñûí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë

2013.03.01 12Çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë Øèíýýð áàòàëñàí.

3

Ìîíãîë óëñûí õýìæýýíä Óëüòðà õýò áîãèíî äîëãèîíû/UHF/ 340-350 Ìãö äàâòàìæèéí çóðâàñèéí õóâààðèëàëò, òåõíèêèéí øààðäëàãà

2013.03.15 16Íºõöºë øààðäëàãà

ÕÕÇÕ-íû 2009.06.26-íû ºäðèéí 18 òîîò “äàâòàìæèéí çóðâàñ õóâààðèëàõ òóõàé” òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòëàãäñàí. 2014 îíû 1 ä¿ãýýð òîãòîîëîîð íýìýëò, ººð÷ëºëò îðñîí.

4

Ìîíãîë óëñûí õýìæýýíä Óëüòðà õýò áîãèíî äîëãèîíû /UHF/ 400-430 ÌÃö äàâòàìæèéí çóðâàñûí õóâààðèëàëò, òåõíèêèéí øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2011.04.14-íû ºäðèéí 24 òîîò “äàâòàìæèéí çóðâàñ õóâààðèëàõ òóõàé” òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí. 2014 îíû 1 ä¿ãýýð òîãòîîëîîð íýìýëò, ººð÷ëºëò îðñîí.

86

5

Ìîíãîë óëñûí õýìæýýíä Óëüòðà õýò áîãèíî äîëãèîíû/UHF/440-450 Ìãö äàâòàìæèéí çóðâàñûí õóâààðèëàëò, òåõíèêèéí øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2009.05.08-íû ºäðèéí 13 òîîò “äàâòàìæèéí çóðâàñ õóâààðèëàõ òóõàé” òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí. 2014 îíû 1 ä¿ãýýð òîãòîîëîîð íýìýëò, ººð÷ëºëò îðñîí.

6

Ðàäèî òåëåâèçýýð Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèéëºãèéí ñîíãóóëèéí ñóðòàë÷èëãàà íýâòð¿¿ëýõ æóðàì áàòëàõ òóõàé

2013.04.05 18/19 Æóðàì Ñîíãóóëèéí Åðºíõèé Õîðîîòîé õàìòðàí áàòàëñàí. ¯éë÷ëýë çîãññîí.

7

Àé Ïè ÒÂ ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãà


2013 îíä øèíýýð áàòëàãäñàí õýäèé ÷ ÕÕÇÕ-íû 2013.06.29-íû ºäðèéí 34 òîîò òîãòîîëîîð õ¿÷èíã¿é áîëñîí.

8

Òåëåâèç ðàäèîãèéí îëîí ñóâàã äàìæóóëàõ ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí ñóâãèéí á¿òöèéã õÿíàõ àðãà÷ëàë

2013.05.01 21 Àðãà÷ëàë Øèíýýð áàòàëñàí.

9

Õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òöèéí ñóóðèëóóëàëò, çàñâàð ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2014.02.21-íû ºäðèéí 10 äóãààð òîãòîîëîîð õ¿÷èíã¿é áîëñîí.

10

Ìîíãîë óëñûí ìýäýýëýë, õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé çîõèöóóëàëò

2013.05.01 26Çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã Øèíýýð áàòàëñàí.

11

Ìîíãîë óëñàä 2500-2700 ÌÃö äàâòàìæèéí çóðâàñûí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë

2013.06.28 29Çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë

Òóñ õîðîîíû 2013 îíû 8 äóãààð ñàðûí 30-íû ºäðèéí 46 äóãààð òîãòîîëîîð õ¿÷èíã¿é áîëãîñîí.

12

Ìîíãîë óëñàä 2700-2900 ÌÃö äàâòàìæèéí çóðâàñûí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë


ÕÕÇÕ-íû 2011.05.31-íû ºäðèéí 38 òîîò òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí.

87

13

Ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí åðºíõèé íºõöºë øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2002.11.05-íû ºäðèéí 3 äóãààð òîãòîîëûí 2 äóãààð õàâñðàëòûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòëàãäñàí.

14

Òåëåâèç ðàäèîãèéí îëîí ñóâàã äàìæóóëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2009 îíû 47 äóãààð òîãòîîë, 2011 îíû 26 äóãààð òîãòîîëûí íýãä¿ãýýð õàâñðàëò, 2011 îíû 49 ä¿ãýýð òîãòîîë, 2013 îíû 20 äóãààð òîãòîîëóóäûã òóñ òóñ õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí.

15

Òåëåâèç ðàäèîãèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã, êàáåëèéí ñóâãèéí òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà


2013.09.20-íû ºäðèéí 52 äóãààð òîãòîîëîîð ººð÷ëºëò îðñîí.

16

Ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2011 îíû 26 äóãààð òîãòîîëûí 2-ð õàâñðàëò, 3-ð õàâñðàëò, 4-ð õàâñðàëòûã òóñ òóñ õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí.

17

Õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðò ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõ çºâøººðëèéí æóðàì

2013.06.29 37 Æóðàì Øèíýýð áàòëàãäñàí.

18

Ìýäýýëýë, õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö áàéãóóëàõ òóñãàé çºâøººðëèéí òóñãàé íºõöºë øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2002 îíû 4 ä¿ãýýð òîãòîîëûí 1, 2 äóãààð õàâñðàëòóóäûã òóñ òóñ õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí.

19Áàòàëãààæóóëàëòûí áàðèìò áè÷ãèéí õÿíàëòûí æóðàì

20 Á¿ðòãýë õºòëºõ, íýâòðýõ, õàäãàëàõ, óñòãàõ æóðàì

21 Äîòîîä àóäèò, õÿíàëò ìîíèòîðèíãèéí æóðàì

ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÎÕÈÖÓÓËÀÕ ÕÎÐÎÎÍÎÎÑ 2013 ÎÍÄ ÁÀÒÀËÑÀÍ Ä¯ÐÝÌ, ÆÓÐÀÌ, ÍªÕÖªË ØÀÀÐÄËÀÃÀ, ÁÀÐÈÌÒ ÁÈ×Ã¯¯ÄÈÉÍ ÆÀÃÑÀÀËÒ

88

22 Óäèðäëàãûí ä¿í øèíæèëãýý õèéõ æóðàì

2013.06.28 27 Æóðàì

Áàòàëãààæóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîãäóóëàí öîãö æóðìóóäûã øèíýýð áàòàëñàí.

(ÕÕÇÕ-íû 2014.06.17 ºäðèéí 19 òîîò òîãòîîëîîð íýìýëò ººð÷ëºëò îðñîí.)

23

Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû òîíîã òºõººðºìæèéí çàãâàðûã áàòàëãààæóóëàõ æóðàì

24

Áàòàëãààæóóëàëòûí ãýð÷èëãýý îëãîõ, õàäãàëàõ, ñóíãàõ, öóöëàõ æóðàì

25

Áàòàëãààæóóëàëòûí ÿâöàä îëæ àâñàí ìýäýýëëèéí íóóöëàã áàéäëûã õàäãàëàõ æóðàì

26

Áàòàëãààæóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîîòîé ãàðñàí ºðãºäºë, ãîìäîë, ìàðãààíûã øèéäâýðëýõ æóðàì

27

¯ë òîõèðëûã øèéäâýðëýõ áîëîí àëèâàà çàëðóóëàõ, ñýðãèéëýõ òàëààð àâñàí àðãà õýìæýýíèé ¿ð íºëººã õàíãàõ æóðàì

28

Õ¿ëýýí çºâøººðñºí õàâñðàí ã¿éöýòãýã÷èéí óð ÷àäâàðûã ¿íýëæ á¿ðòãýõ, õàìòðàí àæèëëàõ, àæèãëàëò õéèõ æóðàì

29

Òîõèðîëûí ¿íýëãýýíèé òàéëàí, òàíèëöóóëãà áè÷èõ çààâàð æóðàì

30

Ðàäèî äàâòàìæèéí 2200-2300 çóðâàñûí çîõèöóóëàëò, òåõíèêèéí íºõöºë øààðäëàãà


31

Ðàäèî äàâòàìæèéí 2.4 ÃÃö çóðâàñûí çîõèöóóëàëò, òåõíèêèéí íºõöºë øààðäëàãà


Òóñ õîðîîíû 2010 îíû 26 äóãààð òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí.

89

32

Ðàäèî äàâòàìæèéí 5 ÃÃö çóðâàñûí çîõèöóóëàëò, òåõíèêèéí íºõöºë øààðäëàãà


Òóñ õîðîîíû 2011 îíû 39 äóãààð òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíýýð áàòàëñàí.

33

Ðàäèî äàâòàìæèéí 2,5-2,7 ÃÃö çóðâàñûí çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë


2013 îíû 29 ä¿ãýýð òîãòîîëûí 2 äóãààð õàâñðàëòûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ áàòëàãäñàí.

34

Èíòåðíåòèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãà


2011 îíû 12 äóãààð òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ áàòëàãäñàí.

35

Ìîíãîë óëñûí íóòàã äýâñãýðèéã äàìæèí ºíãºðºõ óëñ õîîðîíäûí òðàíçèò ñóâàã, øóãàì ò¿ðýýñë¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýý ýðõëýõýä òàâèãäàõ íºõöºë øààðäëàãà


2010 îíû 40 äóãààð òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ áàòëàãäñàí.

36

Èíòåðíåò õàðèëöàí õîëáîëòûí ¿éë÷èëãýýíèé çîõèöóóëàëò

2013.10.04 57 Çîõèöóóëàëò 2011 îíû 30 äóãààð òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ áàòëàãäñàí.

37

Òóñãàé äóãààð àøèãëàñíû ÿðèàíû ¿éë÷èëãýýíèé çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã

2013.12.06 60 Çîõèöóóëàëò Øèíýýð áàòàëñàí

38

Ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ òóñãàé çºâøººðëèéã ºðñºëä¿¿ëýí øàëãàðóóëæ îëãîõ æóðàì

2013.12.06 61 Æóðàì Øèíý÷èëýí áàòàëñàí. 2014 îíû 06 ñàðûí 17-íû ºäðèéí 18 òîîò òîãòîîëîîð íýìýëò ººð÷ëºëò îðñîí.

39

Óëààíáààòàð õîòûí íóòàã äýâñãýðò àøèãëàõ òîîí òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí ðàäèî äàâòàìæèéí õóâààðèëàëò

2013.12.06 62 Õóâààðèëàëò Øèíýýð áàòàëñàí

ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÎÕÈÖÓÓËÀÕ ÕÎÐÎÎÍÎÎÑ 2013 ÎÍÄ ÁÀÒÀËÑÀÍ Ä¯ÐÝÌ, ÆÓÐÀÌ, ÍªÕÖªË ØÀÀÐÄËÀÃÀ, ÁÀÐÈÌÒ ÁÈ×Ã¯¯ÄÈÉÍ ÆÀÃÑÀÀËÒ

90

40

Øóóäàíãèéí ñ¿ëæýý áàéãóóëàõ, ò¿¿íèéã àøèãëàõ À àíãèëëûí òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë, øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2011 îíû 14-ð òîãòîîë, 2012 îíû 26-ð òîãòîîëóóäûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíý÷ëýí áàòàëñàí.

41

Øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ Á àíãèëëûí òóñãàé çºâøººðëèéí íºõöºë øààðäëàãà


ÕÕÇÕ-íû 2011 îíû 14-ð òîãòîîë, 2012 îíû 26-ð òîãòîîëóóäûã õ¿÷èíã¿é áîëãîæ øèíý÷ëýí áàòàëñàí.

42

Ðàäèî äàâòàìæèéí àøèãëàëò, ¿éë÷èëãýýíèé òºëáºðèéí õýìæýý

2013.12.20 66Òºëáºðèéí õýìæýý

Íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàí øèíý÷ëýí áàòàëñàí

91

Ä/ä Àíãèëàë êîä

Ñòàíäàðòûí òýìäýãëýãýý îí

Ñòàíäàðòûí íýð Õóóäàñ

1 33,030 MNS 6365: 2013 Ìýäýýëýë, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èéí äóóäëàãûí òºâä òàâèõ øààðäëàãà

11

2 33,030 MNS 6365: 2013 Ìýäýýëýë, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èéí äóóäëàãûí òºâä òàâèõ øààðäëàãà

11

3 33,030 MNS 6366: 2013 Ìýäýýëýë, ëàâëàõ ¿éë÷èëãýýíèé äóóäëàãûí òºâä òàâèõ øààðäëàãà 8

33.170 Òåëåâèç, ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëýã

4 33,170 MNS 6400: 2013Òîîí òåëåâèç. Ãàçðûí òîîí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí DVB-T2 ñèñòåìèéí íýâòð¿¿ëýõ òºõººðºìæèä òàâèõ òåõíèêèéí øààðäëàãà

25

5 33,170 MNS 6401: 2013Òîîí òåëåâèç. Ãàçðûí òîîí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí DVB-T2 ñèñòåìèéí õ¿ëýýí àâàõ òºõººðºìæèä òàâèõ òåõíèêèéí øààðäëàãà

26

6 33,170 MNS 6402: 2013Òîîí òåëåâèç. Êàáåëèéí òîîí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí DVB-C2 ñèñòåìèéí äàìæóóëàõ òºõººðºìæèä òàâèõ òåõíèêèéí øààðäëàãà

14

7 33,170 MNS 6403: 2013Òîîí òåëåâèç. Êàáåëèéí òîîí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí DVB-C2 ñèñòåìèéí õ¿ëýýí àâàõ òºõººðºìæèä òàâèõ òåõíèêèéí øààðäëàãà

7

8 33,170 MNS 6404: 2013Òîîí òåëåâèç. Õèéìýë äàãóóëûí òîîí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí DVB-S2 ñèñòåìèéí íýâòð¿¿ëýõ òºõººðºìæèä òàâèõ òåõíèêèéí øààðäëàãà

13

9 33,170 MNS 6405: 2013Òîîí òåëåâèç. Õèéìýë äàãóóëûí òîîí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí DVB-S2 ñèñòåìèéí õ¿ëýýí àâàõ òºõººðºìæèä òàâèõ òåõíèêèéí øààðäëàãà

11

33.180.10 Øèëýí õîëáîî, êàáåëü

10 33.180.10 MNS 5279: 2013 Òåëåôîíû õóâààðèëàõ ø¿¿ãýý, 100 õîñûí òºãñãºëèéí áëîê ñóóðèëóóëàëò. Åðºíõèé øààðäëàãà

3

2013 ÎÍÄ ÁÀÒËÀÃÄÑÀÍ ¯ÍÄÝÑÍÈÉ ÑÒÀÍÄÀÐÒÓÓÄ

92

№ Àíãèëàë Òºðºë Õàìðàõ õ¿ðýý

1

Õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö áàéãóóëàõ, ýçýìøèõ, àøèãëàõ

1. Ìýäýýëýë õîëáîîíû ¿íäñýí ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö Óëñ õîîðîíäûí

Õîò õîîðîíäûí (Á¿ñèéí)

Õîòûí äîòîð

2. Ìýäýýëýë õîëáîîíû ò¿ãýýõ ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö

3. Ðàäèî, òåëåâèçèéí ãàçðûí äàõèí äàìæóóëàõ ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö

4. Ñàíñðûí õîëáîîíû ñ¿ëæýý

5. Øóóäàíãèéí ñ¿ëæýý

6. Äàòà õàäãàëàõ äýä á¿òýö

(Õîðîîíû 2011 îíû 13 òîîò òîãòîîëûí õàâñðàëò)

Íýã. “A” àíãèëàë: Õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òýö

ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ×ÈÃËÝËÝÝÐ ¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀ ÝÐÕËÝÕ ÒÓÑÃÀÉ ÇªÂØªªÐËÈÉÍ ÀÍÃÈËÀË


1 ßðèà Óëñ õîîðîíäûí

2Èíòåðíýò, äàòà

1. Èíòåðíýò ¯éë÷èëãýý ýðõëýõ íóòàã äýâñãýðýýð2. Äàòà

Õî¸ð. “Á” àíãèëàë: Õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý

93

3

Òåëåâèç, ðàäèîãèéí îëîí ñóâàã

1. Êàáåëèéí

¯éë÷èëãýý ýðõëýõ íóòàã äýâñãýðýýð

2. Õèéìýë äàãóóëûí

3. ÀéÏèÒÂ

4. Ìîáàéë ÒÂ

4

Øóóäàí

1. ¯íäñýí


2. Ëîãèñòèê

3. Áóóõèà

4. Óëñ õîîðîíäûí øóóäàíãèéí èëãýýëò

5. Óëñ õîîðîíäûí øóóäàíãèéí èëãýýëòèéí ¿éë÷èëãýýã ÷èãëýñýí ìàðøðóòààð

5

Õàðèëöàà õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òöèéí ñóóðèëóóëàëò, çàñâàð ¿éë÷èëãýý

1. Äîòîîä õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé ñóóðèëóóëàëò, çàñâàð


2. Ãàäíà õîëáîîíû êàáåëü øóãàìûí óãñðàëò ñóóðèëóóëàëò, çàñâàð

3. Áàðèëãûí äîòîð õîëáîîíû ìîíòàæ, óãñðàëò ñóóðèëóóëàëò

4. Öàìõàã, ò¿¿í äýýðõ õîëáîîíû òîíîã òºõººðºìæ óãñðàëò ñóóðèëóóëàëò, çàñâàð

5. Ñ¿ëæýýíèé àøèãëàëò ¿éë÷èëãýý

6

Äàìæóóëàí õ¿ðãýõ, íýìýëò ¿éë÷èëãýý

Ñàíñðûí õºäºëãººíò õîëáîî (Iridium, Inmarsat ã.ì)

Äîòîîä õýðýãëýýíèé ñ¿ëæýýãýýð íèéòèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ

Öàõèëãààí, øóóäàí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýíèé öýã, ñàëáàðûã ¿íäñýí ñ¿ëæýý ýçýìøèã÷òýé áóþó áóñàä ¿éë÷ëýã÷òýé õîëáîëòûí ãýðýýíèé ¿íäñýí äýýð ò¿ðýýñëýõ áóþó áèå äààí áàéãóóëàõ


Õàðèëöàà õîëáîîíû ÷èãëýëýýð ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí àíãèëàë

Õî¸ð. “Á” àíãèëàë: Õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý

94


1 Òåëåâèçèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã


2 Ðàäèîãèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëýã

3 Êàáåëèéí ñóâàã

4Òóñãàé äóãààð àøèãëàñàí ìýäýýëýë ëàâëàãàà

5Êîíòåíò àãðåãàòîð 1. Îíëàéí

2. Ìîáàéë

Ãóðàâ. ”Â” àíãèëàë: Êîíòåíòèéí ¿éë÷èëãýý Äºðºâ. Á¿ðòãýë


1

Âýá ñàéò

Õýðýãëýã÷èéí õàíäàëòûí äóíäàæ íü íýã ñàðûí õóãàöààíä ºäºðò 3000-ñ äýýø áîë á¿ðòã¿¿ëíý.

95

ÀÓÄÈÒÛÍ ÃÝÐ×ÈËÃÝÝ

ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÎÕÈÖÓÓËÀÕ ÕÎÐÎÎÍÛ ÄÀÐÃÀ Á.ÁÀËÃÀÍÑ¯ÐÝÍ ÒÀÍÀÀ

Àóäèòûí ãýð÷èëãýý

Òºðèéí àóäèòûí òóõàé õóóëèéí 15.1., Òºñâèéí òóõàé

õóóëèéí 8.9.1-ä çààñíû äàãóó Õàðèëöàà Õîëáîîíû

Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí

31-íèé ºäðººð äóóñâàð áîëñîí æèëèéí ýöñèéí

ñàíõ¿¿ãèéí áàéäàë, ñàíõó¿ãèéí ¿ð ä¿í, ìºíãºí

ã¿éëãýý, ºì÷èéí ººð÷ëºëò, òºñâèéí ã¿éöýòãýëèéí

òàéëàí áîëîí õîëáîãäîõ áóñàä òàéëáàð òîäðóóëãà

á¿õèé ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä àóäèò õèéâ.

Ñàíàë ä¿ãíýëòèéí ¿íäýñëýë Áèä àóäèòûã Íÿãòëàí áîäîã÷äûí îëîí óëñûí õîëáîîíîîñ

áàòàëñàí Àóäèòûí îëîí óëñûí ñòàíäàðò, ò¿¿íä íèéö¿¿ëæ Ìîíãîë Óëñûí ¯íäýñíèé

àóäèòûí ãàçðààñ ãàðãàñàí Ñàíõ¿¿ãèéí àóäèòûí ãàðûí àâëàãûí äàãóó ã¿éöýòãýñýí.

Ýäãýýð ñòàíäàðò, ãàðûí àâëàãûí øààðäëàãà íü ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàí ìàòåðèàëëàã áóðóó

èëýðõèéëëýýñ àíãèä ýñýõ òàëààð ¿íäýñëýëòýé áàòàëãàà îëæ àâàõ çîðèëãîîð àóäèòûã

òºëºâëºæ, ã¿éöýòãýõ ÿâäàë þì.

Àóäèòààð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàí äàõü ä¿í õýìæýý áîëîí èë÷ëýë òîäðóóëãûã äýìæèõ íîòëîõ

ç¿éëèéã ñîðèëûí ¿íäñýí äýýð øàëãàäàã. Ò¿¿í÷ëýí àóäèòààð óäèðäëàãûí àøèãëàñàí

íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí çàð÷èì, õèéñýí ÷óõàë òîîöîîëëûã ¿íýëæ öýãíýí, ñàíõ¿¿ãèéí

òàéëàíãèéí åðºíõèé òîëèëóóëãûã ¿íýëäýã.

Áèäíèé õèéñýí àóäèò ñàíàë ä¿ãíýëò ºãºõ õàíãàëòòàé ¿íäýñëýë áîëíî ãýäýïã èòãýëòýé

áàéíà.

Çºð÷èëã¿é ñàíàë ä¿ãíýëò

Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû 2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðººðõ

ñàíõ¿¿ãèéí áàéäàë, ñàíõ¿¿ãèéí ¿ð ä¿í, ºì÷èéí ººð÷ëºëòèéí òàéëàí áîëîí ìºíãºí

ã¿éëãýýíèé òàéëàí íü Íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí òóõàé õóóëü, ÓÑÍÁÁÎÓÑ-ä íèéö¿¿ëæ

Ñàíãèéí ñàéäûí áàòàëñàí áîäëîãî, àðãà÷ëàë, æóðìûí äàãóó ìàòåðèàëëàã ç¿éëñèéí

õóâüä ¿íýí, áîäèòîé èëýðõèéëñýí áàéíà.

ÑÀÍÕ¯¯ÃÈÉÍ ÀÓÄÈÒÛÍ ÃÀÇÐÛÍ ÄÀÐÃÀ Ñ.ÝÍÕÇÀßÀ

¯¿ðýã õàðèóöëàãûí òàëààðõ ìýäýýëýë Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîîíû

óäèðäëàãà íü Òºñâèéí òóõàé õóóëèéí 26.1-ä çààñíû äàãóó òàéëàíò õóãàöààíû ñàíõ¿¿ãèéí

òàéëàíã Íÿïãëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí îëîí óëñûí ñòàíäàðòûí äàãóó áýëòãýæ, òàéëàãíàõ

¿¿ðýãòýé.

Ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóä Òºñâèéí òóõàé õóóëü, Íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí òóõàé õóóëü,

Íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí áîëîí îëîí óëñûí ñåêòîðûí íÿãëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí îëîí

óëñûí ñòàíäàðò (ÓÑÍÁÁÎÓÑ), ò¿¿íä íèéö¿¿ëýí Ñàíãèéí ñàéäûí áàòàëñàí çààâàð,

æóðìûí äàãóó ¿íýí çºâ, áîäèòîé èëýðõèéëýãäñýí ýñýõýä ñàíàë ä¿ãíýëò ºãºõ íü òºðèéí

àóäèòûí áàéãóóëëàãûí ¿¿ðýã þì.

96

ÑÀÍÕ¯¯ÃÈÉÍ ÁÀÉÄËÛÍ ÒÀÉËÀÍ /2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé áàéäëààð/

¯Ð Ä¯ÍÃÈÉÍ ÒÀÉËÀÍ /2013 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé áàéäëààð/

ÕªÐªÍÃª /ìÿíãàí òºãðºãººð/

ÝÐÃÝËÒÈÉÍ ÕªÐªÍÃª

Ìºíãºí õºðºíãº 2242457,9

Àâëàãà 959161,4

Óðüä÷èëæ òºëñºí çàðäàë 345095,3

Áàðàà ìàòåðèàë 217,7

ÝÐÃÝËÒÈÉÍ ÕªÐªÍÃÈÉÍ Ä¯Í 3546932,3

ÝÐÃÝËÒÈÉÍ ÁÓÑ ÕªÐªÍÃª

¯íäñýí õºðºíãº 3786556,9

Áèåò áóñ õºðºíãº 184444,2

Ýðãýëòèéí áóñ õºðºíãèéí ä¿í 3971001,2

ÍÈÉÒ ÕªÐªÍÃÈÉÍ Ä¯Í 7517933,5

ªÐ ÒªËÁªÐ

Äàíñíû ºãëºã 46863,9

Óðüä÷èëæ îðñîí ºð 735160,0

ªÐ ÒªËÁªÐÈÉÍ Ä¯Í 782024,0

ÖÝÂÝÐ ÕªÐªÍÃª / ªÌ×

Çàñãèéí ãàçðûí îðóóëñàí êàïèòàë 1169840,3

¯ð ä¿í 5451437,4

Äàõèí ¿íýëãýý 114631,8

ªÌ×ÈÉÍ Ä¯Í 6735909,5

ªÐ ÒªËÁªÐ, ªÌ×ÈÉÍ Ä¯Í 7517933,5

ÒÀÉËÁÀÐ /ìÿíãàí òºãðºãººð/

¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀÍÛ ÎÐËÎÃÎ

¯éë÷èëãýýíèé îðëîãî 3788088,6

Áóñàä îðëîãî 205951,7

ÎÐËÎÃÛÍ Ä¯Í 3994040,3

¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀÍÛ ÇÀÐÄÀË

Àæèë÷èäòàé õîëáîãäñîí çàðäàë 1597291,8

Öàëèí 1435023,0

Íèéãìèéí äààòãàë, Ýð¿¿ë ìýíäèéí äààòãàëûí øèìòãýë

162268,9

Õºíãºëºëò 127442,8

Áóñàä çàðäàë 1399378,8

¯íäñýí õºðºíãèéí ýëýãäýë 544506,9

¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀÍÄ ÇÀÐÖÓÓËÑÀÍ Ä¯Í 3668620,3

¯ÉË ÀÆÈËËÀÃÀÀÍÛ ¯Ð Ä¯Í 3254199

97

ÍÝÐ ÒÎÌÚ¨Î, ÒÎÂ×ÈËÑÎÍ ¯ÃÈÉÍ ÒÀÉËÁÀÐ

ÁÍ¯¯Ñ Á¿õ íèéòèéí ¿¿ðãèéí ¿éë÷èëãýýíèé ñàí

ÊÀÒÂ Êàáåëèéí òåëåâèç

ÒÂ Òåëåâèç

ÌÕÒ Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîî, òåõíîëîãè

ÌÖÕ ÕÊ Ìîíãîëûí Öàõèëãààí Õîëáîî ÕÊ

ÓÁÒÇ ÕÍÍ Óëààíáààòàð òºìºð çàì ÕÍÍ

ÈÍÅÃ Èðãýíèé Íèñýõèéí Åðºíõèé Ãàçàð

ÕÕÇÕ Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî

ÌÒØÕÕÃ Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, øóóäàí, õàðèëöàà õîëáîîíû ãàçàð

ITU/ÎÓÖÕÁ

International Telecommunication Union/Îëîí Óëñûí Öàõèëãààí Õîëáîîíû Áàéãóóëëàãà

ABU/ÀÍÄªÍÁ

Asia-Pacific Broadcasting Union/Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí áàéãóóëëàãà

APSCOAsia-Pacific Space Cooperation Organization/Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí Ñàíñðûí õàìòûí àæèëëàãààíû áàéãóóëëàãà

APT Asia-Pacific Telecommunication/Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí Öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãà

CRMO Central Radio Management Office/Ðàäèî äàâòàìæ ìåíåæìåíòèéí áàéãóóëëàãà

KCC Korea Communications Commission/ÁÍÑÓ-ûí Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî

KISDI Korea Information Society Development Institute/ÁÍÑÓ-ûí Ìýäýýëæñýí íèéãìèéí õºãæëèéí õ¿ðýýëýí

NCC National Communications Commission/¯íäýñíèé Çîõèöóóëàõ Õîðîî

OFCOM The Office of Communications/Õàðèëöàà Õîëáîîíû òºâ áàéãóóëëàãà

CDMA Code division multiple system/Êîäîîð íÿãòðóóëñàí ñèñòåì

DSL Digital subscriber line/Õýðýãëýã÷èéí òîîí øóãàì

EDGEEnhanced Data for GSM (Global System for Mobile) Evolu-tion/ GSM(¯¿ðýí õîëáîîíû ãëîáàëñèñòåì)-í ìýäýýëëèéí õóâüñàë

EVDO Evolution Data Only/Ìîäåìèéí íýð

GPRS General Packet Radio Service/Ðàäèî ¿éë÷èëãýý åðºíõèé áàãö

GSM Global system for mobiles/¯¿ðýí õîëáîîíû ãëîáàë ñèñòåì

ISP Internet service provider/Èíòåðíýòèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷

LTE Long Term Evolution/Óðò õóãàöààíû õóâüñàë áóþó 4 äýõ ¿åèéí òåõíîëîãè

MMDS Multi point multi distribution system/Îëîí öýãò îëîí ñóâãèéã ò¿ãýýõ ñèñòåì

UA Universal access/Á¿õ íèéòèéí õîëáîëò

VDSL Very high-speed digital subscriber line/Ìàø ºíäºð õóðäíû òîîí õýðýãëýã÷èéí øóãàì

VoIP Voice Over Internet Protocol/Èíòåðíýòýä ïðîòîêîëä ñóóðèëñàí ÿðèàíû ¿éë÷èëãýý

VPN Virtual Private Network/Âèðòóàë õóâèéí ñ¿ëæýý

VSAT Very Small Aperture Terminal/Ñàíñðûí õîëáîîíû áàãà îâðûí òºõººðºìæ

Wi-Fi Wireless Fidelity/Óòàñã¿é õîëáîëò

WiMAX Wireless for Microwave Access/Óòàñã¿é ºðãºí çóðâàñûí ñèñòåìèéí ðàäèî ñ¿ëæýý

WLL Wireless Local Loop/Óòàñã¿é ñóóðèí õîëáîî

98

2013Àæëûí ã¿éöýò ã ýë , ¿ð ä¿í , ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàí

www.crc.gov.mn

Documents

Crc ar final 2013 mon