D Klasifikacija Elemenata Poslovanja3

8/17/2019 D Klasifikacija Elemenata Poslovanja3

1/33

OSNOVNE VELIČINE

INDUSTRIJSKIH SISTEMA I SISTEMIOZNAČAVANJA

Mr Goran Janjić, dipl. inž. maš.


2/33

UVOD

Tehnologija organizacije poslovnog sistema – preduzeća, poredizgradnje organizacione strukture, u suštini predstavlja postupakureivanja skupova veli!ina u procesima rada, projektovanih radie"ektivnog vršenja M#$#J% i ostvarenja postavljene '#J% i$T()T%G#J% preduzeća.

*snovne veli!ine procesa rada industrijskih sistema su+. -##*/# 0(%12'%3)4. 0(*/%$# 2 0(%12'%32,5. &%'% 2 0(%12'%32.


3/33


4/33

ČINIOCI PREDUZEĆA

0(%1M%T# ()1) se u procesu rada preduzeća trans"ormišu izmaterijala u proizvod odreene vrste i potre:nog i dovoljnogkvaliteta. *snovni predmeti rada su+; dijelovi,; podsklopovi,

; sklopovi, sastavi, smješe,; proizvodi.

$(%1$T&) ()1) omogućuju trans"ormaciju materijala uproizvode u procesu rada, a to su+

; osnovna sredstva rada – mašine radilice, alati i pri:ori,sredstva in"ormacionih tehnologija,; energetska i druga postrojenja i ureaji.


5/33

ČINIOCI PREDUZEĆA

2-%$#/# 2 0(*/%$#M) ()1) o:ez:jeuju razvojne, tehnološke, in"ormacione i druge

podloge potre:ne za proces "unkcionisanja preduzeća,

izvode postupke promjene stanja u procesu trans"ormacije,

vrše nadzor u cilju o:ez:jeenja kvaliteta procesa rada iproizvoda.

*&-)) $(%1$T&) omogućuju+

izgradnju i razvoj struktura preduzeća


6/33

ČINIOCI PREDUZEĆA

%>%M%T# $T(2?T2(% 0(%12'%3) o:ez:jeuju uslove radai logisti!ku podršku procesima rada. 2 elemente strukturepreduzeća spadaju+

organizacione jedinice,

proizvodni o:jekti,

pomoćni o:jekti,

putevi i prilazi,

pose:na postrojenja.

%>%M%T# &%') ) *?*>#2 o:ez:jeuju ulazne veli!ine zaprocese rada u preduzeću i osnovu opstanka i razvoja preduzećau vremenu. jih !ine+

isporu!ioci,

potroša!i – kupci.


7/33

ČINIOCI PREDUZEĆA

#@*(M)/#*# -##*/# !ine skup in"ormacija neophodnih zaproces izrade proizvoda i upravljanje procesima rada. 2 skupin"ormacionih !inilaca ulaze+

crteži proizvoda, sklopova, podsklopova i dijelova,karakteristike materijala, recepti za izradu elemenata i recepti

smješa, tehnološki postupci,

nosioci in"ormacija za upravljanje procesima rada.


8/33

VEZE U PREDUZEĆU

&%'% 2 0(%12'%32 odreene su meuzavisnošću podataka iin"ormacija o !iniocima i procesima u tokovima preduzeća uvremenu posmatranja.


9/33

SISTEMI OZNAČAVANJAOSNOVNIH VELIČINA PREDUZEĆA

%"ektivna organizacija procesa rada preduzeća je u zna!ajnoj mjeriuslovljena #@*(M)/#J)M) o !iniocima preduzeća, karakteristikamaprocesa i meuso:nim vezama !inilaca i procesa.

?valitet in"ormacija i skupova in"ormacija je uslovljen odreenošću ikvalitetom $#$T%M) *')-)&)J) !inilaca preduzeća koji tre:a daomogući preglednost podataka i in"ormacija i mogućnost njihoveru!ne, mehanizovane i automatizovane o:rade u "unkciji potre:a

procesa rada.


10/33

SISTEM OZNAČAVANJA OSNOVNIH VELIČINA PREDUZEĆA

$istem ozna!avanja tre:a da o:ez:ijedi+

jednozna!nost i sta:ilnost oznaka !inilaca preduzeća,

do:ijanje neophodnih in"ormacija o ozna!enim !iniocimapreduzeća,

lakšu identi"ikaciju, izdvajanje, analiziranje, prenos iažuriranje podataka,

stalan razvoj sistema ozna!avanja u "unkciji rastaposlovnog sistema,


11/33

SISTEMI OZNAČAVANJA

OSNOVNIH VELIČINA PREDUZEĆA$vi !inioci poslovanja, procesi i veze u sistemu sa svojimkarakteristikama tre:a da :udu ozna!eni prema pravilima odreenogsistema ozna!avanja.

(azvoj sistema ozna!avanja, posmatran u vremenu, može se podjelitiu tri "aze u kojima su se razvile tri vrste sistema ozna!avanja, i to+

?onvencionalni,

&ezani,

0aralelni.


12/33

1. KONVENCIONALNISISTEM OZNAČAVANJA

xx xxx xxx

StrukturaKlasifikacioni broj

Identifikacioni broj

S K I

Naziv

(azvijen je u po!etnom periodu razvoja industrijske proizvodnje itrajao je do po!etka o:rade podataka na mehani!kim i elektronskimra!unarskim mašinama, a zadržao se u nekim preduzećima u kojima

je još dominantna ru!na o:rada podataka.

*znaka, u ovom sistemu ozna!avanja, sastavljena je iz+ strukturne

pripadnosti dijela odreenom proizvodu, pripadnosti klasi iidenti"ikacionog


13/33

1. KONVENCIONALNISISTEM OZNAČAVANJA

?arakteristike+

oznaka je slo:odna sa desne strane pa ne može doći do pucanjasistema, z:og !ega je sistem dugo :io u primjeni i još uvijek se koristi,

promjenljivost i nestandardnost oznake u!inili su ovaj sistemnepogodnim za ra!unarsku o:radu podataka,


14/33

2. VEZANISISTEM OZNAČAVANJA

?arakteristike+

može doći do pucanja sistema ozna!avanja jer je oznaka ograni!ena i sa lijeve i sa desne strane,

pogodan je za ra!unarsku o:radu podataka,

z:og svoje krutosti oznaka se !esto pretvara u redni :roj i služi

samo za identi"ikaciju,

xxxxx xxxx

Klasifikacioni brojIdentifikacioni broj

K I

Naziv (standardni)

(azvijen je pojavom prvih elektronskih mašina, a zadržao se do pojave

ra!unara treće generacije.$truktura podataka u vezanom sistemu ozna!avanja može se predstavitina na!in prikazan na slici. 0ored oznake koja sadrži numeri!ke znakove sakonstantnim :rojem mjesta, piše se i standardan naziv od jedne ili višerije!i. 1rugi dio oznake


15/33

3. PARALELNISISTEM OZNAČAVANJA

xxxxxxx x1x2x3x4x5Identifikacioni broj

Klasifikacioni broj

I K Naziv

0aralelni sistem ozna!avanja razvijen je pojavom ra!unara trećegeneracije. jegova oznaka je prikazana na slici, a sastoji se odnumeri!kih znakova i standardnog naziva od jedne ili više rije!i+

Identifikacioni broj Naziv Klasifikacioni broj

4!255 "scilosko#$543


16/33


0rvi dio oznake je redni :roj kojim se identi"ikuje !inilac ili proces i zove se#1%T#@#?)/#*# :roj


17/33


18/33

3. PARALELNI SISTEM OZNAČAVANJA

KLASIFIKACIONI BROJ

?lasi"ikacioni :roj služi za prevoenje karakteristika !inilaca preduzeća u oznake jednakog o:lika i veli!ine, da :i se o:ez:ijedila mogućnost njihovog uporeivanja.$vaki !inilac poslovanja, proces ili veza ima više karakteristika koje su odreeneiskazima ; o:ilježjima i podacima. 'ato se za svaku karakteristiku odreuju

kriterijumi koji moraju :iti jednozna!ni.0o nekom kriterijumu može :iti više varijanti, pa je potre:no istražiti maksimalan:roj varijanti i na osnovu toga odrediti :roj mjesta za kriterijum.

Broj !r"j!#$" Broj %j&'$! ( K O)#!*!

do B mjesto od B do C

od B do BB 4 mjesta od BB do CC

od BB do BBB 5 mjesta od BBB do CCC


19/33

3. PARALELNI SISTEM OZNAČAVANJA9

%jerna sredstva3 1 10

%jerna sredstva za vrije%e i frekvenciju

%jerna sredstva za frekvenciju

di&italni frekvenc%etri


20/33

3. PARALELNI SISTEM OZNAČAVANJA

P+!# *!r!*$&r"'$"*! može se posmatrati kao dio kompleksne paralelne oznake,a de"iniše se za svaki klasi"ikacioni :roj koji je do kraja razvijen. *n omogućujedetaljniju identi"ikaciju !inilaca preduzeća


21/33


*snovne karakteristike+

oznaka nije ograni!ena ni sa jedne strane


22/33

SISTEMKLASIFIKACIJE(PRIMJER 1)


23/33

SISTEMKLASIFIKACIJE(PRIMJER 1)


24/33

SISTEM KLASIFIKACIJE (PRIMJER 1)


25/33

1 23

4!"

9

#

0

NOSIOCIINFORMACIJA

SU$JEKTI UPOSLOVNOM

PROCESU ELEMENTIOR%ANIZACIONE

STRUKTURE

MATERIJAL

OPREMA&PRI$OR

TMS&PROIZVODIOP'TI

TENIČKIELEMENTI

MJERNASREDSTVA

PROCESI

OSTALIČINIOCI

x2

−

1 − 8aterijali od ne%etala

2−

8aterijali crne9obojene %etalur&ije3 − 8aterijali za elektrote:niku

4 − ;e%ijski %aterijali

5 − *ner&etski %aterijali

! − Kancelarijski %aterijali

< −

= − +rtikli za do%a>instvo

$ − 8aterijal − nerazvrstan

x3 − 1 − 'olu#roizvodi od elika

2 − 3 − 'olu#roizvodi od al%iniju%a i nje&ovi: le&ura4 − 'olu#roizvodi od bakra5 − 'olu#roizvodi od %esin&a! − 'olu#roizvodi od bronze< − 'olu#roizvodi od lakoto#ljivi: i #le%eniti: %etala= − 8aterijal za zavarivanje i le%ljenje$ − 'olu#roizvodi crne9obojene %etalur&ije − nerazvrstani

x4 − rake od elika1 − .i%ovi od elika2 − ?i#ke od elika3 − ice i u@ad od elika4 − Slo@eni #rofili od elika5 − 7ijevi i u#lji #rofili od elika! − < − 8re@e od elika= − /eline sa%e

$ − 'olu#roizvodi od elika − nerazvrstani

x5 − ?i#ke od elika okru&le1 − ?i#ke od elika kvadratne2 − ?i#ke od elika #ravou&aone3 − ?i#ke od elika estou&aone4 − 5 − ! − < − = −

$ −

3

8aterijal8aterijali crne9obojene %etalur&ije

2

'olu#roizvodi od elika

1

?i#ke od elika

2

?i#ke od elika okru&le

A1

8aterijal

A2 A3 A4 A5

SISTEMKLASIFIKACIJE

(PRIMJER 2)


26/33

PRIMJER KLASIFIKATORA

,IPKE OD ČELIKAOKRU-LE


27/33

PRIMJER OZNAČAVANJAČINILACA PREDUZEĆA

PREKO INFORMACIONO% SISTEMA


28/33

KLASIFIKACIONI BROJ

'a svaku novo"ormiranu klasu u odreenoj grani klasi"ikatora, preko

podmenija *+!'""*!/"j! iz #$;a, unosi se klasi"ikacioni :roj i nazivklasi"ikacije.


29/33

P+!# *!r!*$&r"'$"*!

0ošto se granu klasi"ikatora razvije do kraja i doe do podgrupe koja

ima zajedni!ke karakteristike, projektant te zajedni!ke karakteristikeunosi u plan karakteristika u #$;u.


30/33

P+!# *!r!*$&r"'$"*!

a slici je prikazan pregled karakteristika koje su unesene za klasuC5B ; digitalni "rekvencmetri.


31/33

IDENTIFIKACIONI BROJ

1odjeljivanje ident :roja novoj materijalnoj stavki vrši se tek kada je

odreen klasi"ikacioni :roj i plan karakteristika za granu klasi"ikatora kojojident pripada.


32/33

Do0j&+j"!#j& r"j&0#o'$" *!r!*$&r"'$"*!(#&'o% "0$ roj(


33/33

Do0j&+j"!#j& r"j&0#o'$" *!r!*$&r"'$"*!(#&'o% "0$ roj(

Documents

D Klasifikacija Elemenata Poslovanja3