DEVRE :H CİLT : 30 İÇTİMA SENESİ î IV

T. B. M. M.

ZABIT CERİDESİ »€*<\

Kırk Üçüncü İçtima

14 Mart 1927 Pazartesi

MÜNDERECAT

1, — ZAPTI SABIK HULÂSASI

2. — EVRAKI VARİDE

Sayfa 126:127

127

1. — îskân Müdüriyeti Umumiyesirain 1926 senesi bütçesinde münakale icrasına dair kanun lâyihası. (1/1094)

2. — Konya Sulama İdaresinin bir mü­essesti müstakile haine kalbi hakkında ka­nun lâyihası. (1/1095)

3. — Konya Sulama idaresinin 1927 se­nesi Bütçe Kanunu Lâyihası. (1/1096)

4. — Maliye Memurin Kanunu lâyihası. (1/1097)

5. — Mekâtibi Askeriye talebesi ile İhti­yat zabit namzetlerine verilecek maaş ve tahsisatı fevkalâdeye mütedair kanuna mer­but cetvelin Bahriye mekteplerine ait kısmı­nın tadili hakkında kanun lâyihası. (1/1098)

6. — Mektep pansiyonlarının idaresi hakkında kanun lâyihası. (1 /l 099)

7.; — Muvazzaf tabiplerin mektep dok­torluğunu ifa edebilmelerine dair kanun lâ­yihası., (1/1100)

127

127

127

427

127

127

127

127

Tektİffer 1 — Canıik Mebusu Oavit Paşa'nın, as­

ker malullerin terfihine mütedair kanunun do­kuzuncu maddesinin tadili hafckındja teklifi kanunisi. (2/635)

Tezkereler 1. — Nakliyatını bilmünakasa deruhte

eden müteahhitler ile münakıit mukavelâta •ait ücurata mütedair olan kanun lâyihasının iadesi hakkında Başvekâlet tezkeresi. ;

2 . — Posta ve Telgraf ve Telefin Müdü­riyeti Umumiyesi bütçesine tahsisat ilâvesi hakkında Başvekâlet tezkeresi.

3. — Rüsumat bütçesinin 211 n£i faslına mevzuu tahsisattan bir kısmının tarife ko­misyonunun aza ve ketebesi hakkın: huzurla­rına sarfı hususun tahtı karara alınması hak­kında Başvekâlet tezkeresi.

4. — Mektepten çıkar çıkmaz siifâh altına alman muallimlerin 'askerlikte geçirdikleri müddetin Maarif Kanununun 16 ne] maddesi mucibince kıdemlerine zammı İâzımgeüp gelmiyeceğinıin tefsiri hakkında başvekâlet tezkeresi.

Sayfa 127

127 127

127

127

127

127

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

Miîzbalalar 1. — Memurin Kanununun malî ahkâmı­

nın 1927 seneyi maliyesi iptidasına kadar te­cil edilmiş olduğuna göre üçüncü maddei mu-vakkatesindeki müddetinde temdit edilip edil-miyeceğinin tefsıirıi hakkında 3/862 . numa­ralı Başvekâlet tezkeresi ve Kavanimi Mali­ye ve Muvazenei Maliye encümenleri maz­bataları.

2. — Vekâlet Müfettiş ve Muavinlerinin yevmiye ve harcırahları hakkında 1/1022 nu­maralı kanun lâyihası ve Kavanini Maliye ve Muvazene! Maliye encümenlerii mazba­taları.

TaMrfet 1. — Memleket fikriyatına ifa ettiği hiz­

metlerle hürmet ve muhabbeti umummiyeyi celp etmiş olan Samipaşa Zade Sezai Bey hakkında iki sene evvel verilen teklifi kanu­ninin, Nizamname! dahilî ahkâmı mucibince doğrudan doğruya ruznameye ithaliyle müs-

Sayfa 1128

128

(128

128

Sayfa tacelen müzakeresi hakkında istanbul Me­busu Hamdullah Suphi Bey ve rüfekasının takriri.; 128

Rey İstihsali , )128 1. — Evkaf Müdüriyeti Umumi yesinin

1926 senesi bütçesinde münakale icrasına da­ir olan kanunun ikinci defa reye vazı. 128,134:136

2. — Umum Jandarma Kumandanlığı ile Hariciye Vekâletinin 1926 senesi bütçelerin­de münakale icrasına dair olan kanunun ikin­ci defa reye vazı! 428,137:139

3. — MÜZAKERE EDİLEN MEVAD 1219 1. — Askerî Tekaüt ve İstifa Kanununun

muaddel beşinci maddesi mucibince veril­mekte olan harp zammının ne suretle icra edileceğine dair iki vekâlet arasında müte-tehaddis ihtilâfın halli hakkında İstida ve Kavanini Maliye encümenleri mazbataları. 429

2. — Büyük Millet Meclisi Dahili Nizam­namesi hakkında Nizamnamei dahili Encü­meni teklif ve mazbatası., !V29:'V33

»>- • •<€

BİRİNCİ CELSE

Bed'i Müasaıktenat; Saat : 14,25

REÎS : Kâzım Paşa

KÂTİPLER : Ruşen Bey (Afyomkartelhiısar), Talât Bey (Çankırı)

REİS — Efendim, celseyi açıyorum.

1. — ZAPTI SABIK HULÂSASI

REİS — Zaptı sabık hulâsası okunacaktır.

KIRKİKİNCİ İÇTİMA

12 Mart 1927 Cumartesi

Birinci Celse Refet Beyin Riyasetleriyle kuşat edilerek zaptı

sabık hulasası kıraat ve kalbul ve evrakı varide ait oldukları mahallere havale olundu.

Müteakiben ruznameye geçilerek Bakteriyoloji ve Kimya Laboratuvarlar Kanunu lâyihası ile Tür­

kiye Sanayi ve Maadin Bankasının akdedeceği is­tikraza Maliye Vekâletinin mezuniyetine dair lâyi-haıi kanuniye ve birinci ve ikinci Büyük Millet Mec­lisleri azalığında bulunan mütekaidine müteallik teklifi kanunisinin birinci müzakereleri icra olundu.

inhisara tabii, barut vesair infilâkı mevaddın Gümrük resimleri hakkındaki mazbata müzakere ve aynen kabul edildi.

Askerî Tıbbiye Mektebinden neş'et edecek As­keri Eczacılara verilecek elbise ve teçhizat bedeli

— 126 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

hakkındaki kanun lâyihasının bininci müzakeresi ya­pıldı.

Evkaf Müdiriyeti Umumiyesiyle Hariciye Vekâ­

leti ve Umum Jandarma Kumandanlığının 1926 şe­

nel Maliyesi bütçelerinde münakale icrasına dair ka­

nun lâyihaları dahii müzakere ve maddeleri aynen

kabul ve heyeti umumiyeleri tayini esami ile reye vazolundu.

Tasnifi âra neticesinde nisap olmadığı anlaşılarak Pazartesi günü içtima edilmek üzere celse tatil edildi.

REİS — Zaptı sabık hulâsası hakkında mütalaa var mı (Hayır sesleri) Zaptı sabık hulâsası aynen kabul edilmiştir.

2. — EVRAKI VARİDE

Lâyilıaılar 1. — İskân Müdiri Umumiy esinin 1926 senesi

Bütçesinde münakale icrasına dair kanun lâyihası. (1/1094)-

iREİS — Muvazeneyi Mal/iye Encümenliee hava­le ediyomz.

2. — Konya Sulama İdaresinin bir müessesei. müstakile haline kalbi hakkında kanun lâyihası. (1/1095)

REİS — Nafia ve Muvazeneyi Maliye encümenle­rine havale ediyoruz.

3. — Konya Sulama İdaresinin 1927 senesi Büt­çe Kanunu lâyihası. (1/1096)

REÎS — Muvazemıei Maliliye Enjcümenlime havale 'edüBmdşıüir.

4. — Maliye Memurin Kanunu lâyihası (1/1097) REÎS — Muvazeneyi Maliye Encümeniiine havale

ediîlmıiştir.

5. — Mekâtibi Askeriye talebesi ile İhtiyat zabit namzetlerine verilecek maaş ve tahsisatı fevkalâde­ye mütedair kanuna merbut cetvelin Bahriye Mek­teplerine ait kısmının tadili hakkında kanun lâyiha­sı, (1/1098)

REİS — Müdafaai Mffiliıye ve Muvazeneyi Mali­ye lancümienitarjine havale edillmıiş't'iır.

6. — Mektep Pansiyonlarının idaresi hakkında kanun lâyihası. (1/1099)

REİS — Maarif ve Muvazeneli Maliiye encümen-lerame havale ©diyoruz.

7. — Muvazzaf tabiplerin mektep doktorluğunu ifa edebilmelerine dair kanun lâyihası. (1/1100)

REÎS — Muvazeneyi Maliye encümenlerine ha­vaî© etdiüffrıiştlir.

Teklifler 1. — Canik Mebusu Cavit Posanın, Asker Malul­

lerin terfihine mütedair kanunun dokuzuncu madde­sinin tadili hakkında teklifi kanunisi. (2/635)

REİS — Lâyiha Encümeniine havale edilmiştir.

Tezkereler 1. — Nakliyatını bilmünakasa deruhte eden mü­

teahhitlerle münakit mukavelâta ait ücurata müte­dair olan kanun lâyihasının iadesi hakkında Başve­kâlet tezkeresi.

REİS — Okunacaktır. Büyük Millet. Meclisi Riyaseti CeMlesine

Dahiliye Vekâleti celilesinden yazılan 6 Mart 1927 tarih ve 260 numaralı tezkerede, posta nakliya­tını bilmünakasa deruhte eden müteahhitlerle müna-kdt mukavelât ücreti hakkındaki mayıs 1927 tarih ve 6/2493 numaralı tezkere ile takdim olumaın kanun lâyihasının istirdadına lüzum gösterihjniştir.

Mevzuubahis lâyihanın iadesi için muktazi mua­melenin ifasına müsaade buyurulmasını rica eyle­rini efendim.

Başvekil İsmet

REİS — Hükümetin talebine binaen lâyihayı usulen iade ediyoruz.

2. — Posta ve Telgraf ve Telefon Müdiriyeti Umu-miyesi bütçesine tahsisat ilâvesi hakkında Başvekâ­let tezkeresi.

REİS — Muvazeneyi Maliliye Encümeniinıe hıava-lle edim'işltir.

3. — Rüsumat Bütçesinin 211 nci faslına mevzuu tahsisattan bir kısmının tarife komisyonunun aza ve ketebesi hakkı huzurlarına sarfı hususunun tahtı ka­rara alınması hakkında Başvekâlet tezkeresi.

İREİS — Muvazeneyi Maliye Encümenime hava­le ediyoruz.

4. — Mektepten çıkar çıkmaz silâh altına alma®. muallimlerin askerlikte geçirdikleri müddetin Maarif Kanununun 16 ncı maddesi mucibince kıdemlerine zammı lâzım gelip gelmiyeceğinin tefsiri hakkında Başvekâlet tezkeresi.

REİS — Maarif ve Muvazeneyi Maliye encümen­lerine havale edilmiştir.

127 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

Mazbatalar 1. — Memurin Kanununun malî ahkâmının 1927

senei maliyesi iptidasına kadar tecil edilmiş olduğu­na göre üçüncü madde i muvakkatesindeki müddetin­de temdit edilip edilmiyeceğinin tefsiri hakkında 3/862 numaralı Başvekâlet tezekeresi ve Kavanini Maliye ve Muvazeneyi Maliye encümenleri mazbataları.

REİS — Ruznameye alıyoruz,

2. — Vekâlet, Müfettiş ve Muavinlerinin yevmiye ve harcırahları hakkında 1/1022 numaralı kanun lâ­yihası ve Kavanini Maliye ve Muvazeneyi Maliye encümenleri mazbataları.

REİS — Ruznameye alınmıştır.

Taknirler 1. — Memleket fikriyatına ifa ettiği hizmetlerle

hürmet ve muhabbeti umumiyeyi celp etmiş olan Sa­mi Paşa Zade Sezai Bey hakkında iki sene evvel ve­rilen teklifi kanunisinin, Nizanmnamei dahilî ahkâ­mı mucibince doğrudan doğruya ruznamaye ithaliy­le müstacelen müzakeresi hakkında İstanbul Mebu­su Hamdullah Suphi Bey ve rüfekasının takriri.

RElS — Okunacaktır.

Millet Meclisi Riyaseti Celilesine Abdülhak Hamit -Namık Kemal nesli edebisine

mensup ve memleket fikriyatına ifa ettiği hizmetlerle hürmet ve muhabbeti umumiyeyi celp etmiş olan Sami Paşa Zade Sezai 'Bey hakkında iki sene evvel verdiğimiz takririmizin Meclis Nizamnamei dahili­yesinin 23 ncü maddesi mucibince Heyeti Umumi-yeye şevkini ve müstacelen müzakeresini rica ede­riz. 13 Mart 1927

îstanibul Giresun Hamdullah Suphi Haydar Rüştü

Aydın Bursa Mazhar Refet

Kütahya Giresun Ragıp Hacim Muhiddin

Diyarbakır Feyzi

MUVAZENEYİ MALİYE ENCÜMENİ NAMI­NA ALİ CENANİ BEY (Gaziantep) — Efendim, malumu âliniz Muvazene Encümeni şimdiye kadar bütçenin tetkikiyle meşguldü. Bütçe tamamiyle bit­miş ve encümenden çıkmıştır. Encümen, bundan

sonra Encümende bulunan teklifi kanunilerin müza­keresiyle iştigal edecektir. Buda tabiî teroihan encü-menimıizce müzakere edilerek Heyeti Celitenize tak­dim olunur. Binaenaleyh bu takririn encümene ha­valesini rica ederim. (İki senedir bekliyoruz sesleri)

DOKTOR MAZHAR BEY (Aydın) — İki sene­dir orada yatıyor.

.SÜLEYMAN SIRRI BEY (Bozok) — İki sene oldu ise bakamaz.

REİS — Efendim, Muvazenei Maliye Encümeni, takriri bize gönderiniz, bu teklifi kısa bir zamanda tetkik eder ve iade ederiz diyor,

TAHSİN BEY (Aydın) — İki senedenberi çıkar­madı, binaenaleyh buraya gelmelidir.

AHMET REMZİ BEY (Gaziantep) — Efendim, usul hakkında söz söyleyeceğim. Efendim maaş tah­sisi kısmen tetkikata muhtaçtır. Filvaki encümen şim­diye kadar tahkikte teehhür etmiştir. Ancak Meclisi Âli müsaade buyurursa bu takririn - Mevzubahis olan teklifin kanunun müstaceliyetle tetkik ve Heye­ti Umumiyeye takdimi şartıyla- encümene tevdii mu­vafık, olur zannederim. Eğer Heyeti Umumiyeye ge­lecek olursa, tahsisi maaş için bazı tetkikata ihtiyaç vardrrki, müfredat üzerinde Heyeti Umumiye meş­gul olmaz. Bu noktai nazardan müstacelen encüme­ne havale buyurursanız, tetkik eder getiririz ve Mec­lisi Âlinin emrini ifa ederiz.

REİS — Efendim, müstacelen lâyiha getirilmek üzere takririn encümene gönderilmesini kabul eden­ler, lütfen el kaldırsın, kabul etmeyenler lütfen el kaldırsın, kabul edildi.

Derhal ruznameye alınmasını kabul edenler lüt­fen el kaldırsın, kabul etmeyenler lütfen el kaldırsın, efendim derhal ruznameye alınması kabul edilmiştir.

Rey İstihsali 1. — Evkaf Müdiriyeti Umumiyesinin 1926 Sene­

si Bütçesinde Münakale İcrasına dair olan Kanunun ikinci defa reye vazı.

2. — Umum Jandarma Kumandanlığiyle Hariciye Vekâletinin 1926 Senesi Bütçelerinde Münakale tera­sına dair olan Kanunun ikinci defa reye vazu

REİS — Efendim, bu iki Kamunu ikinci defa ol­mak üzere reyinize arz ediyorum1: Lütfen reyinizi is­timal buyurunuz.

— 128 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

3. — MÜZAKERE

REİS — Efendim, ruznameye geçiyoruz. Birden beşe kadar olan maddelerin henüz ikinci

müzakereleri zamanı gelmemiştir. 1. — Askeri Tekaüt we İstifa Kanununun muaddel

besince maddesi mucibince verilmekte olan harp zam­mının ne suretle icra edileceğine dair iki Vekâlet ara­sında mütehaddis ihtilâfın halli hakkında İstida ve Kavanini Maliye encümenleri mazbataları.

MUVAZENlEt MAÜÎYE BNCÜMENÎ NAMINA ALÎ CENANİ BEY (Gaziantep) — Efendim bu me­seleyi, bir- kere de. Muvazene! Maliiye Encümeni tet­kik etftmek istiyor, encümene havalesini rica ederim.

REfS — Efendim, bunu Muvazenei Maliye Encü­meni tetikik ötmek üzere istiyor, itiraz eden var mı? (Hayır sesleri) Muvazenei Maliiye Encümenine veri­yoruz,

2. — Büyük Millet Meclisi Dahilî Nizamnamesi hakkında Nizamnamei Dahilî Encümeni teklif ve maz­batası.

REfS — Mazbatayı okuyoruz.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Dalhilî Nizamnamesi Teklifli Eslbalbı Mucibe Mazbatasıdır

30 Nisan 1340 tarihinde teyemmünen 'kabul ölü­nen Teşkilâtı Esasiye Kanunundan sonra bu esasat dahilinde Meclisin temini faaliyeti için derhal bir Da­hilî Nizamname tedvin etmek iktiza ederdi. Bu teeh-ıhürü nazarı dikkate alan encümenimiz işbu teklifi Heyeti Ceiil'eye arz etmekle kesbi faihreder. Mülga 'Meclisi Melbüsanın Nizamnamei Dahiliyesi bir salta­natı meşrutanın icaibatına muafılk bir Nizamname idi. Şimdi ise lehüllhamt Cumhuriyet ilan edilmiştir. Bun­dan başka Osmanlı Meclisi Umumisi iki kısımdan mürekkep idi. Meclisi Âli ise vahit olmakla sabık Meclisi Umuminin müzakere usulleri bizimkilere te­vafuk etmez. Şurası da şayanı nazardırki eski Nizam­name -Franka Nizamnamesinden muktebes ve biraz eski Olup FransaMa da bir Ayan ve bir Mebusan he­yetleri olduğundan o usuller bizimkilerine uymaz. Bazı yeni nizamnamelerde ise Meclîs müzakeraJtını tesri edecek birçok yeni usuller mevcut olmakla mün­hasıran Fransa'yı meşk ittihaz etmek muvafikı mas­lahat olamaz.

Takdim kılınan teklifin esnayı tahririnde hemen İner devletin dahilî nizamnameleri karıştırılmıştır. Bun­lardan Fransız nizamnamesinde Meclis tahkikatına ve teşriî masumiyetin ref Une ait hemen hiçbir fıkra

EDİLEN MEVAD

J görülmediğinden Belçika ve Felemenk müdevvenatına müracaat olunmuştur. İngiliz usulleri esasen gayrimek-tup olup bunlardan çokluk istifade olunmamıştır. İş­ıbu teklifimıizde encümenin tedvin etttiği otuz küsur madde için en ziyade İtalya ve Belçika nizamnamele­rinden iktitafatta bulunduğumuzu söyleyebiliriz.

Mülga Meclisi Mebusanda teşekkül eden Nizam­namei Dahilî Encümeninin ütedVin ettiği yüz küsur maddeden asla istifade edilmemiştir. Bilâkis geçen se-neki istifademizi mucip olduğundan selefimize bu makamda arzı .teşekkürü vecibeden biliriz. Mülga Mec­lîsin nizamnamesinden bir hayli istifade edilmiştir. Bu nizamnamenin birçok mevaddı mülga Meclisin kabulüne iktiran edememişti. Bunları arîz ve amîk tetkik ettik. Birçoklarının imlâ ve üslubunu bugünkü

I şiveye tevfikan müsveddemize dercettik.

Kavanin ve nizamaltın herkesin anlayabileceği bir lisanla yazılması muvafikı maslahat olduğundan, me-

I tinde hemen bilcümle terkipler TürkçeleşDirilmiş ve I mukabili bulunan kelimelerin Türkçeleri kuManılrnış-I tır. Bununla beraber arz olunan müsveddenin şiveye I mugayereti olmadığı zannındayız. Meclis için ayrıca I bir teşrifat talimatnamesi bulunmadığından bizzarur I teklifimize teşrifata mütedair bazı mevad dercediılrniş-I tir. Nizamnamenin tahriri esnasında Meclisimizin ye-I di senelik iitiyadat ve ananatı nazarı dikkate alınmış I ve lüzum görüldükçe bunlar madde halinde tedvin I edilmiştir. Bir kanun veya nizamın mutavvel olrnaSı I her suretle suhuleti mucip olduğundan, pek bedihi

gibi görülen bazı ahkâm da Nizamnameye dercedil-I mistir. Bu sayede birçok ihtilâf ve şüphelerin zail ola-I cağını ve Riyaset Divanının vazifesinin teshil edilece-I ğini zannetmekteyiz. Müsveddemiz vücuda getirilirken I parlamentolar nazariyyat ve sevabıkını da nazardan

uzak bulundurmamak iktiza ettiğinden, bu bapta mu-I hallet bir eser vücude getiren ve geçen sene vefat I eden Fransız Meclisi Mebusan Riyaseti Kâtibi Umu­

misi Mösyö (Ojen Piyer)'in pek mufassal olan iki bü-I yük cildi Kâtibi Umumimizin himmetiyle Paris'ten

telgrafla celp ve bundan hayli istifade edilmiştir. Mec-I lisin teşkilâtı faslı müeeddeten yazılmıştır. Bunda şim­

diye kadar vukubulan teamülâltı esas ittihaz ettiğimiz | gibi noksan gördüğümüz cihetleri de kendiliğimizden I tedvin ettik. CumhurreiSlerinin Meclise olan tahriri I beyanatına Efrenç lisanlarında (Mesaj) denir. Bu ıstı­

lah Biga Mebusu Samih Beyin tenisibiyle (İşarname) I şeklinde tercüme edilmiştir.

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

Her yerde Reisicumhurun intihabında top atılmak kaideden olduğundan milletin bu intihabını teknimen biz de bu usulü kabul ettik. Tahlif, her yerde hem şifahî, hem tahrirî olduğundan, biz de bu usulü, mu­vafık gördük. (İdare memuru) kelimesi (Kestör) mu­kabili olmadığından ve bir madde niyet ifade ettiğin­den (idare amiri) şekline ifrağ ettik.

İntihap mazbatalarının tetkiki faslında maslaha­tı teshilen mevad biraz tafsil edilmiş ve bir üki numu­ne de gösterilmiştir. Rjiyaseticumhur intihabı hakkın-ıdaki fasıl serapa bidattir. Meclis encümenleri esasen ihtisas encümenleri olduğundan intihabata esas olacak tercümei hal varalkaian hakkında gerek Riyasete, ge­rek mebuslara bir vazife tahmil ve bu vazife bir mad­de şeklinde tespit edilmiştir. Şubelere birer mazbata muharriri intihabı muvafık görrülmüş olduğundan maddeler o şekilde tanzim kılınmıştır.

Maksadımız, Meclislin faal bir Meclis olması ve her bir uzvunun behemahal çalışması olduğundan şu­be ve encümen ruznamelerinin bir gün evvel bütün azaya ilanı pelk muvafık görülmüş ve o şekilde bir madde tedvin edilmiştir. Encümenler faslı birtakım yenilikler irae eder. Bu bapta ittihaz ettiğimiz şu-dur, v

Meclis vezaifine ve vekâletler vazaifine mütena­zır encümenler teşkil etmek.

Mülga 1293 Kanunu Esasisinde Âyân ve Mebu-sanın kamun teklif etmek hakları yoktur. Bu hakkı Hükümet hasüdane muhafaza ediyordu, ikindi Meşru­tiyetin ilanında Âyân ve Mebusanın bu hakkı tasdik edilmekte beraber bunu bir derece tahdit için bir Lâ­yiha Encümeni ihdas edildi. Bunun katiyen bir mana­sı olmadığından ilgası cihetine gittik. Kezalik İrşat Encümeninin teşriî ve icraî hiçbir vazifesi mutasavver olmadığından onu da encümenler idâdına ithal etme­dik. (istida) kelimesi devri sabıktan müdevver bir ıstı­lah olmakla bunun arzuhale ttebdili yeni zihniyete mıuvafıfc görülmüştür.

(Bütün Hükümet hidamatına mütenazır olan Mu-vazenei Maliye Encümeninin aza adedi 25'e iblâğ edilmiştir. Birçok parlarnentotarda bu adet daha faz­ladır. Vazifenin ehemmiyeti nazarı dikkate alınırsa azanın adedini tertip hususundaki mücaseretimİz istih-san olunur. Bu encümenin Reisi Maliye Vekili dere­cesinde meşgul olacıağındian kendisine bir de reisvekili tefrik edilmiştir. Her daire bütçesinin bir aza tara­fından müdafaası teamül olduğundan bu teamül fıkra şeklinde tespit edilmiştir. Encümenlerle Vekâletler ara­sında tenazuru muhafazaten (Kavanini Maliye) terki­

bi (Maliye Encümeni) olarak ttespit edilmiş ve tapu umuru da bu encümene verilmiştir.

İskân,. posta, telgraf ve telefon işleri yine bu sebebe meıhni Dahiliye Encümenine havale edildiğin­den azasının adedi yirmıişbeşe iblâğ edilmiş ve bu en­cümene bir reis vekilli intihabına cevaz gösterilmiştir.

Adliye umuru çok olduğundan Adliye Encümenine beş aza ilâve edilmiştir.

Şimdiki halde esbabı mucibe mazbatalları pek muhtasar yazıldığından ve ahkâmı sabıkayı ihtiva et­mediğinden bunlar un tahriri usulü tedvin edilmiştir. İstical. kararı selfemehüsse'lâm verildiğinden bunların da takyidi cihetine gidilmiştir. Parlamentomuz esasen bir Meclisten ibaret olduğundan her lâyihanın lâalkal iki defa müzakeresi elzemdir. Buna mebnidıir ki bu hu­sustaki ahkâm teşdit edilmiştir. Böylelikle müzakerat ve mukarreratta daha ziyade selâmet olacağımı zanne­diyoruz. İtiraza uğramayan maddelerin hiç okunul­madan geçilmesi ve toptan reye arzı hiçbir mahzuru dâi olmadığı encümen ekalliyetimin molktai nazarıdır. Ekalliyet mazbata muharriri de dahil olduğu halde bu baptaki mütalaalarında İsrar ve kürsü üzerinde hakkı kelâmlarını muhafaza ederler.

Ekalliyetin mütalaasınca Meclis müzakeratımı be-satcte irca ve mümkün mertebe tesri etmek bir gaye­dir. Şu usuller kaibul edilecek olursa bir senei teşriiye-d'e iki senelik iş görmek mümlkün olacaktır. Hususaki Devletimiz yeni teşekkül ettiğinden birçok mevzuata ihtiyacımız vardır. Meclise arz olacak uzun adlî ka­nunlar başka bir şekilde intaç edilemez. Tadıilname-lerin evvelbeevvel encümenlere verilmesi meşruttur. Zaten her Mecliste esaslı işleri gören bu encümenler­dir. İddia olunabilir ki kaivanin müzakeratında Heyeti Umumiye ancak son merasimi ifa eder. Tadi'lnamele­rin biran evvel encümenlere verilmesi muamelâtın se­lâmetini ve kanunların ye'knesafcisini muciptir. Her Mebus tetkik edeceği metni daha evvelden tetkik et­mekle mükelleftir, aksi takdirde bu selâmet ve bu yek­nesak! hasıl olmaz. Hatıra kabilimden şurasını arz ede­lim ki bu usule riayet edilrnediğinden birinci Meclis­te müzakere edilen Nevalhi Kanununun esnayı müna­kaşasında alâkadarlar tebeddül ettiğinden, yukardâki maddeler aşağıdaki maddelere mütenakız düşmüştür. Halbuki azayı kiram bu lâyihayı daha evvelden tet­kik edip bir kül halinde tadilnamelerini ihzar etse idiler, bu intizamsızlığa mahal kalmazdı. Nisabı ek­seriyet meselesinde akalliyetin teklifinde limaslalhatın Meclîste bulunamayacak azanın nisaba ademi ithali terviç edilmektedir. Mazbata muharriri dahil olduğu

— 130 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

halde ekalliyet kürsü üzerinden hakkı kelâmını mu- T hafaza eder. Ekalliyetin mütalâasınca şimdiki nisap fazla ve adimülmahsulldür. Rey istihsalinde haifi re­yin bir ehemmiyeti mahsusası vardır. Şimdiki Nizam­namede buna dair ahkâm mevcut ise de bu ahkâm ma- I atteesSüf tatbik edilemiyor. Hafi rey hürriyeti içti­hadı mucip olduğundan bu usulün Meclisimizce ihya 1 edileceğimi zan ve tahmin ederiz. I

Yeni yapılan Parlamento binalarına elektrikle rey vermek için birtakım cihazlar konmuştur. Bunun ic- I rası 300 - 500 liraya mütevakkıftır. Mekanizması ise I alelade elektrik zili mekanizmasıdır. Bu bapta kürsü üzerinden şifahî tafsilât ita edilecektir.

Sual faslırida hürriyeti münakaşayı tevsikan sail- I den başkalarının dahi söz söylemesine imkân veril­miştir. İstizah faslı bazı kavaidi hükükiyenin ilavesiy­le ipka edilmiştir .

Meclis tahkikatına ait olan fasıl yenidir. Bu fasıl Teşkilâtı Esasiye Kanununun 22 nci maddesi mucibin­ce kaleme alınmıştır. Mehazımız, hukuk kitaplarırida-ki mevad ile Belçika ve Felemenk kanunlarıdır.

Teşriî masuniyettin refine dair olan fasıl da yeni­dir. Buna dair şimdiki Nizamnamede ahkâm mevcut değildi. Mehazımız esasatı hukukiyedir.

inzibatî cezalar faslı ahkâmı sabıkanın müsahhah bir şekilden ibarettir.

Arzuhaller faslı tevsi edilmiştir. Bundan böyle idari ihtilâf atı Şûrayı Devlet halledeceğinden Mecli­sin bu baptaki vazifeleri hayliden hayliye azalmıştır. Bununla beraber arzuhallerin envai tasnif edilmiş ve bu bapta yeni maddeler tanzim olunmuştur. Riyaset Dîvanı faslında idare amirlerinin adedi üçten beşe iblâğ olunmuştur. Bu adedin tertibine bizi sevkeden sebep vazifenin çokluğu ve teşeddüdüdür. Encümeni­miz 217 nci maddede musarrah olduğu üzere (1) he-sabat ve vezne, (2) merasim ve teşrifat, aza umuru, I (3) kütüphane, matbaa ve Meclis matbuatı, (4) dahi­lî ve haricî inzibat, (5) Meclis binaları ve hademe ol­mak üzere idare vazaifini talbiaten beşe münkasem görmüştür. Bu kadar vazaifin üç Mebus tarafından ifasını da takat fersa görmüş'tür. Hususâfci tdare Ami­ri olan kimseler esasen de mebusturlar. Ve bunların idareden başka Mecliste vazifeleri de vardır. Mülâha- I zamızca adedin fazlalığı maslahatı kolaylaştırır. En- I cümenimizce bu bapta İdare Heyetinin mütalâasına I müracaat olundu. Davet edilen idare memuru Sivas I Mdbusu Rasim Beyef eridin in ifadesince esasen idare I umurunun bir elden çıkması müreccahtır ve beş İda­re Amiri yerine üç İdare Memuru kâfi ve selâmeti |

— 131

muamelâtı muciptir. Ifadelerince merasim ve teşrifat umuru inzibata dahildir. Matbaa yalnız para husu-satında idareye merbut olup sair hususatla bu müesse­senin amiriyeti 'kitabeti umumiyeye muhavveldir. Aza umuruna ise muhasebe karışmaktadır. Kezaitk kütüphanede kendi encümenine mei^butltiur. Encüme­nimiz 217 nci maddenin müzakeresini iade ile tekrar münakaşa etti ve bu maddenin alâhalihi ipkasına ka­rar verdi. Aza umuru nizamnamemizde tevsi edildiğin­den idarenin bu hususta çok vazifesıi olacağı muhak-kaktiı\

Kütüphane Encümenine ise tödvİn edilen madde mucibince iki İdare Amiri verilmiştir. Bundan baş'ka matbaanın bazı umuru kitabeti umumiyeye ait ise de yine buna müteferri para umuru yine çokça dlduğun-dan idarenin bârı meşguliyeti ağırdır. Bu esbabı mu-cübsye mebni encümen mütalâasında ısrar eder.

Mezuniyet faslındaki ahkâ'm görülen lüzulm ve ih­tiyaç üzerine teşdit edilmiştir. Dahili inzibat faslında reisin bilâ kaydu şart kuvayı askeriyenin tezyidine dair salâhiyeti tevsi olunmak muafık görülmüştür. Za­ten sair parlamentolarda reislerin bu hukuku mahfuz­dur.

tdare amirlerinin vazifeleri pek ıçok olduğundan miktarı tezyit edildi. Kezalik sair Devlet hesabatının tetkiki usulleri numune ittihaz edildiğinden bu encü­menin vazaifi birer birer tadat edilmiştir. Havalelerin kablessarf vize edilmesine mütedair olan ahkâm esa­sen Heyeti Celilenin 29 . 1 . 1339 tarihli kararı mah-susı ile müeyyettir. Encümenimiz bu kararın madde şeklinde tedvinine lüzum görmüştür.

Kütüphane faslı, Encümeni mahsusun encümeni­mize havale edilen teklifi nazarı dikkate alınarak ısla-hen tevsi edilmiştir. Son işbu nizamnameye ait usulle­ri tespit etmiştir. Bu fasıl 'dahi sabık nizamnamede yoktu. İşbu nizamname maddelerinde zikredildiği üze­re kanunlar gibi neşir ve ilâna muhtaç değilse de Mec­lis tahkikatı faslının şahitler celbi hakkındaki madde­si hukuku ahaliye taalluk ettiğinden yalnız o fıkranın kanun şeklinde ısdarı muktazidir. Binanaleyh esbabı mucibesi ile birlikte takdim ettiğimiz kanun lâyihası­nın işbu nizamnameyi müteakip tasdiki heyeti umu-miyeye teklif olunur.

Teklifimizin serian kabulü takdirinda Meclisimiz sabıkına nazaran pek çok Ve pek seri iş göreceğinden müsveddemizin müzakeresi için Heyeti Celilenin - Teş­kilâtı Esasiye Kanununun müzakeresinde olduğu gi­bi - Birgün tahsisini istirham ederiz.

Nizamnamei Mazbata Dahili Muharriri

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

Encümeni Reisi Edirne Faik Kâtip Maraş

Abdulkadir Aza

Çorum ismail Kemal

Gelibolu Celâl Nuri

Aza Gaziantep

Hafız Şahin Aza

Kozan Ali Sadi

Aza Muş

Ali Rıza REİS — Efendim, Heyeti Umumiyesi hakkında

Söz isteyen varmı? MÜDAFAAÎ MİLLİYE VEKİLİ RECEP BEY

•(Kütahya) — Reis Paşa Hazreitleri, usul ihakkında söz istiyorum.

REİS — Buyurunuz,

MÜDAFAA! MİLLIYE VEKİLİ RECEP BEY (Kütahya) — Muhterem arkadaşlar, Meclisi Âlinin inikadı gününden şimdiye kadar Nizam namei dahili­nin yeni şekli hükümetin mahiyetine mutabık ve ye­ni Teşkilâtı Esasiye Kanunumuza muafık bir şekilde tedvini bir meselei e'sasiye gibi telâkki edilmişti. Der-Ihaitır buyurursunuz, geçen sene arkadaşlar birkaç şe­kilde olma'k üzere başka bir lâyiha getirmişller, hatta hatırladığıma göre kısmen /birkaç maddesi de müza­kere ve 'kalbul edilmişti. En son yeni senenin encüme­ni Nizamnamel dah'ilii meselesini eh'emmiyeötle tet­kik edip, bugün elimizde bulunan" ve arkadaşlar tara­fımdan mütalaa edilmiş olan müsveddede görüldüğü üzere ve 'benim takdiri zatime (göre hakikaten çok güzel bir eser halinde Heyeti Umumiyeye bir lâyiha takdim etmiştir. Fakat muhterem arkadaşlar, bende-nizee bir Meclisin Nizamnamei dahili meselesi bir Devletin Teşkilâtı Esasiye Kanununun hiç olmazsa yüzde ellisi kadar ehemmiyetli bir meseledir. Mecli­sin müzakeratı, hükümetle irtibat, bütün kavaninin sureti kabul ve tedvini ve birtakım meselelerin fev­kinde bir takım asıllarını bu yoldan yürütülerek vücu-de getirilmesi gibi mühim nıkatı nazar Nizamname­yi dahiliye dair müzakerenin ehemmiyeti hakkın­daki fikri mahsusu teyit edecek mahiyette şeylerdir. Bendeniz maruzatımı içinizden bir arkadaş sıf atiyle arz ediyorum. Hükümet arkadaşlarımın hiç birinin bu baptaki fikrini almadım ve görüşmedim. Bende­nizde hükümette bir arkadaşınız ve aynı zamanda aranızda bir arkadaşınız sıf atiyle henüz bir iki gün zarfında tabi ve tevzi edilmiş olan bu lâyihayı umu­

mi noktai nazardan ancak tetkik edebildik. Meclisi Âli kendi İşlerine hâkim olduğu için bu lâyihanın mü­zakeresi hakkında verdiği müstaceliyyet kararının mu­teber olması tabiidir. Fakat müstaceliyyet kararı ma­lumu âliniz olduğu üzere hemen o saatte o zamanda müzakeresi gibi bir manadan ziyade bir defa müza­kereyi tazammun eder. Bendeniz şahsen - Tabii her­kes gibi - Meclis hayatımda Hükümet hayatında, hu­susi hayatımda tecrübelerim oîmasına rağmen bu lâ­yihayı matbu olarak elime aldığım dakikadan bu da­kikaya kadar müzakere edilecek olan maddeler üze­rinde fikir dermeyan edecek vaziyette kendimi hazır bulamadım. İhtimal Mâbus arkadaşlarınız vakit bul­muşlardır. Kendileriyle görüşmediğim için bilmiyo­rum, belki bu bapta fikir dermeyan edecekler var­dır. Eğer müstaceliyyet kararı verilmemiş olsa idi, ikinci müzakerede fikirlerimizi yetiştirerek tadilna-melerle maksadı arzet'meye vakit bulunabilirdi. Fakat bir tek müzakere kararı olduğu için derhal müzakere­ye girişilirse tetkik edilmemiş bir eser üzerinde kâfi derecede mütalaat yürütüJmezse bilâhara tatbikatta çok esaslı arızalar zuhur eder, bu da umumiyetle hükümet ve Meclis müşterek mekanizmasına sui te­sir icra edebilir veyahut aradan pek az bir zaman geçince derhal tadile-' mecbur oluruz. Halbuki Ni-zamanamei dahili çok mühim binşeydir ve zaman zaman ve sık sık ıtadil edilmesi caiz olmayan ve bir istikrar manzarası arzetmesi lâzım ge­len bir eserdir. Onun için bir arkadaşınız sı-fatiyle istirham ediyorum, yine müstaceliyeti baki kalmak ve Meclisin verdiği karar mucibince bir defa müzakere edilerek intaç edilmek şartı üle müza-karesinii bir hafta tehir buyurunuz, bunu rica ede­rim. (Çok muafık sesleri)

REİS — Encümen birşey söyleyecekmi? SÜLEYMAN SIRRI BEY (Bozok) — Müstace­

liyeti refedelim. NİZAMNAMEİ DAHİLİ ENCÜMENİ NAMI­

NA CELÂL NURİ BEY (Gelibolu) — Müstaceliye­tin refi doğru olmaz. Fakat (Recep Beyefendinin bu­yurduğu doğrudur. Esasen 300 maddeye yakın olan kanunun okunması dahi epeyce bir zamana mütevak­kıftır. Binanaleyh Vekil Beyefendinin buyurdukları gibi bunun tehirini encümende kabul ediyor.

REİS — Efendim, lâyiha gerek mevcut ve gerek meri nizamname ahkâmı mucibince tabı ve tevzi edil­miş ve üzerinden- 24 saat geçmiştir. Yani mevcut Ni­zamnamei dahiliye göre işbu nizamnamenin müza­keresine mani bir sebep yoktur. Recep Beyefendi bir Mebus sıf atiyle bunun birkaç gün tehirini talep et-

132 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

tiler. Encümende bu teklifin münasip olacağını söy­ledi. (Cumartesiye sesleri).

SÜLEYMAN SIRRI (BEY i(Bbzok) — Efendim, ıbir hafta tehir etsek Mite ikiyüz bu kadar maddelik bir kanundur. Birinci müzakeresinde unutulan şeyler olur. Maddeler arasında insicam olmaz, Bendeniz teklif ediyorum, müstaceliyeti refedelim, ikinci defa bir 'daha miüzâkere edelim'. !(I>oğru değil sesleri).

RİYASETİ GELİIJEYE Nizamnamei dahili hakkındaki müzakerede müs­

taceliyet kararının refini teklif ederim. Bozok

iSüleyman Sırrı REŞİT BEY (Malatya) — Müsaade buyurunuz

efendim, Meclisi Âliden mü'staceiyet kararı alınıpta üç gün 'sonra ref edilmek hususunda hiçbir teamül ve kararımız yoktur. ıBinanaleyh böyle üç gün evvel verdiğimiz bir kararı şimdi refetmek doğru değildir.

REİS — Meclisi Âli ruznamesine hâkimdir. Tek­lif usule mugayir değildir. Mamafih reyinize arz ede­ceğim. Tasvip etmezseniz ondan sonra diğer teklifi reye koyarım.

SÜLEYMAN SIRRI IBEY (Bozok) — Efendim, şimdi bu kanunun müzakeresine başladığımız vakit herhalde maddeleri hakkında ibirtakım tadlnameler verilecektir. Bu tadilâta göre yapılan nizamname bir defa daha gözden geçirilip tetkik edilmesi ve madde­ler arasındaki irtibat ve insicam 'tetkik edilmek için herhalde ikinci bir müzakereye tabi olmalıdır. Bir de­fa müzakerede şekli hazır üzerinde tetkikat yapılabi­lir. Fakat şekil üzerinden müzakere cereyan edipte ikinci alacağı şekli anlamak için tabii ve behemehal ikinci müzakere arasında bir vakit bırakmak lâzım­dır. isterseniz müstaceliyet kararını şimdi refetmeye-lim bilâhara neticede refedilsin.

REÎS — Efendim, Meclis bir kere kararını ver­miştir. Şimdi bunu refetsin diyorlar. Bunu reye ko­yuyorum. Müstacel müzakeresine mahal yoktur, müstaceliyeti refederseniz tabii tekrar müzakere olu­nur, kabul edilmezse mesele biter.

İSMET BEY (Çorum) — Efendim, Meclis 24 saat evvel verdiği bir kararla kendi hakkı teklifini takyit etmiştir. Artık böyle bir teklifte bulunamaz.

MÜDAFAAYI MİLLİYE VEKİLİ RECEP BEY (Kütahya) — Efendim, bendenizde İsmet Beyefendi­nin fikrindeyim. Hatda bendeniz Meclisi Âli müsta­

celiyet kararı verdiği zaman - Emsalinde olduğu gibi -derhal müzakeresine başlamış olsa idi, bendeniz bü­tün zu mahzuruna rağmen huzurunuza çıkıp bir haf­ta sonra müzakeresini teklif etmezdikn. Çünkü Mec­lis derhal müzakeresine karar vermiş, herhalde bir şuurla, düşünerek karar verilmiştir jve muta olan budur derdim ve fikrime rağfrıen bu bapta maruzat­ta bulunmazdım. Binanaleyh beridenizce müstaceliyet kararının refi Meclisün kendi verdiği kararlar! kendi bozuyor şekline girmesi katiyyen doğru birşey de­ğildir. Fakat müstaceliyet kararı bir müzakereli oldu­ğu için bunun müzakeresinin muayyen bir müddet itehıir'inde bir beis yoktur fikrindeyirn. (Muafık ses­leri).

RİYASETİ GELİLEYE Müzakerenin Cumartesi ıgününe talikini teklif

ederim. (Muafık sesleri). Gelibolu

Celâl Nuri

Umum Jandarma Kumandanlığı! ile Hariciye Ve­kâletinin 1926 senesi bütçelerinde münakale icrasına dair olan kanuna 135 zat iştirak etmiştir. 134 ka­bul, 1 müstenkif vardır. Bu kanunida ikinci defa re­ye vazedildiğinden il 34 reyle kabul ediknişfir.

Perşembe günü saat 14'de içtima edilmek üzere celseyi tatil ediyorum.

Hitamı Müzakerat, Saat ı; 14,55

REİS — Efendim, tahriri teklif budur. Bunu re­ye koyuyorum. Yeniden müzakere edileceği zaman müistaoeliyeti ve sairesi bahsini açarsanız o zaman tespit ederiz. Takriri tekrar okuyorum.

(Gelibolu Mebusu Celâl Nuri Beyin takriri tekrar okundu) J

Cumartesi günü müzakeresini kabul edenler el kaldırsın, kabul etmeyenler el kaldırsın, kabul edil­miştir.

Efendim, kanunlara reylerini vermeyenler lütfen reylerini versin. İstihsali ârâ hitam bulmuştur.

Reylerin neticesini arz ediyorum : Evkaf Müdiriyeti Umumiyesinin 1926 senesi büt­

çesinde münakale icrasına dair olan kanuna 131 zat iştirak -etmliştir. 130 kabul, 1 müstenkif vardır, ka­nun ikinci defa reye vaz edilmiş olduğundan 130 reyle kabul edilmiştir.

— 133 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

Evkaf Müdüriyeti Umıuniyesinüı 1926. Senesi Bütçesinde Münakale İcrasına Dair Kanunun İkinci Defa Reye

AFYONKARAHİSAR Ali B. İzzet Ulvi B. Ruşen Eşref B. Sadık B.

AMASYA Ali Rıza B.

ANKARA Ali Fuat Paşa İhsan B.

ANTALYA Ahmet Saki B. Rasih B.

ARDAHAN Tahsin B. Talât B.

ARTVİN Hilmi B.

AYDİN Dr. Mazhar B. Dr. Reşit Galib B. Mithat B. Tahsin B.

BEYAZID Şefik B.

BİGA Mehmet B. Samih Rifat B. Şükrü B.

BİTLİS Muhittin Nâmi B.

BOLU ' Cevat Abbas B. Dr. Emin Cemal B. Şükrü B.

BOZOK Ahmet Hamdi B. Süleyman Sırrı B.

Vazı Neticesi

Âza adedi Reye iştirak edenler : Kabul edenler : Reddedenler : Müstenkifler : Reye iştirak etmeyenler, : Münhaller :

(Kanun kabul edilmiştir.) 287 131 130

0 1

155 1

[Kabul Edenler]

BURDUR Hüseyin Baki B. Mustafa Şeref B.

BURSA Mustafa Fehmi B. Refet B.

CANİK Cavit Paşa Süleyman Necmi B.

ÇANKIRI Rifat B. Talât B. Ziya B.

ÇATALCA Şakir B.

ÇORUM İsmail Kemal B. İsmet B. Ziya B.

DENİZLİ Haydar Rüştü B. Yusuf B.

DERSİM Ahmet Şükrü B.

DİYARIBEKİR Cavit B. Fevzi B. Zülfi B.

ELÂZİZ Hüseyin B. Mustafa B. Muhittin B. Süleyman B.

ERTUĞRUL İbrahim B. Rasim B.

ERZURUM Raif B.

1 ESKİŞEHİR Ali Ulvi B.

GAZİAYINTAP Ahmet Remzi B. Ali Cenanı B, Kılıç Ali B. Şahin B.

GELİBOLU Celâl Nuri B.

GİRESUN Hacim Muhittin B. Kâzım B.

HAKKÂRİ Nazmi B.

İSPARTA Hüseyin Hüsnü B.

İÇEL Dr. Tevfik B. Emin B.

İSTANBUL Ahmet Muhtar B, Ali Rıza B. Tevfik Kâmil B. Ziyaettin B.

İZMİR Kâmil B. Münir B.

KARESİ Ali Şuuri B. Osman Niyazi B.

KASTAMONU Ali Nazmi B. Ali Rıza B.

KAYSERİ Ahmet Hilmi B. Sabit B. Zeki B.

KIRKLARELİ Dr. Fuat B. Şevket B.

KOCAELİ İbrahim Süreyya B. Ragıp B.

KONYA Musa Kâzım B. Mustafa B. Mustafa Feyzi B.

Refik B. Tevfik Fikret B.

KOZAN Ali Sadi B.

KÜTAHYA Cevdet B, Faik B. Nuri B. Ragıp B.

MALATYA Bedir B. Dr. Hilmi B. Mahmut Nedim B. Reşit B.

MARAŞ Mehmet B.

MARDİN Abdülrezzak B. Alı Rıza B. Necip B.

MENTEŞE Esat B.

MERSİN Niyazi B.

NİĞDE Halit B.

— 134 —

î :43 14 . 3 . 1927 C : 1

ORDU Halil Sıtkı B. Hamdi B. İsmail B.

RİZE Ali B. Ekrem B. Esat B. Hasan Cavit B.

SARUHAN Dr. Saim B.

ADANA İsmail Safa B. (M.) Kemal B. Zamir B.

AFYONKARAHİSAR Kâmil B. (M.) Musa Kâzım B.

AKSARAY Besim Atalay B. (M.) Mustafa Vehbi B. Neşet B.

AMASYA Esat B. Nafiz B.

ANKARA Ali B. Gazi Mustafa Kemal Paşa (Reisicumhur) Hilmi B. Şakir B.

ANTALYA Hasan Sıtkı B. (MA Murat B. (M.)

BEYAZID Süleyman Sudi B. (M.)

BOLU, Falih Rıfkı B. Mehmet Vasfi B.

BOZOK Avni B. Salih B. (M.)

Ethem B. Mustafa Fevzi B. Yaşar B.

SÜRD Halil Hulki B.

SİNOP Yusuf Kemal B.

SİVAS Muammer B. Rahmi B.

Rasim B. Ziyaettin B.

SİVEREK

Kadri Ahmet B.

Mahmut B.

ŞARKİ KARAHÎSAR

Ali Rıza B.

İsmail B.

Mehmet Emin B.

[Müstenkif]

ERGANİ İhsan B.

[Reye İştirak Etmeyenler]

BURSA Necati B. Nurettin Paşa Osman Nuri B.

CANİK Talât Avni B.

CEBELİBEREKET Avni Paşa (M.) İhsan B. (V.)

ÇANKIRI Mustafa Abdülhalik B. (V.)

ÇORUM Dr. Mustafa B. (M.) Münir B.

DENİZLİ Dr. Kâzım B. Mazhar Müfit B. (M.) Necip Ali B.

DERSİM Feridun Fikri B. (M.)

DİYAR1BEKİR İbrahim Tâli B. Şeref B.

EDİRNE Cafer Tayyar Paşa Faik B. Hüseyin Rıfkı B.

ERGANİ İhsan Hâmit B. Kâzım Vehbi B.

ERTUĞRUL Ahmet İffet B. (M.) Dr. Fikret B. Halil B.

ERZİNCAN Abdülhak B. Sabit B.

ERZURUM Bahri B. Câzim B. Halet B. Münir Hüsrev B. (M.) Ziyaettin B. (M.)

ESKİŞEHİR Abdullah Azmi B. Emin B.

GAZİAY1NTAP Ferit B. (M.)

GENÇ Muhittin B.

GİRESUN Hakkı Tarık B. Şevket B. (M.) Tahir B. (M.)

GÜMÜŞANE Cemal Hüsnü B. Hasan Fehmi B. Zeki B..

HAKKÂRİ Asâf B. (İ. M.)

İSPARTA İbrahim B. (M.) Mükerrem B.

TOKAD Emin B.

TRABZON Süleyman Sırrı B. Şefik B.

URFA Dr. Refet B. Refet B.

ZONGULDAK Halil B.

İSTANBUL Akçoraoğlu Yusuf B. . Behiç B. (V.) Dr. Hakkı Şinasi Paşa Dr. Refik B. (V.) Edip Servet B. Fuat B. Hamdi B. Hamdullah Suphi B. Haydar B. (M.) İhsan Paşa Kâzım Karabekir Paşa (M.)

İZMİR Dr. Tevfik Rüştü B. (V.) Mahmut Celâl B. Mahmut Esad B. (V.) Mustafa Necati B. (V.) Mustafa Rahmi B. (V.) Osmanzade Hamdi B. Saraçoğlu Şükrü B.

KARESİ Ahmet Süreyya B. Haydar Adil B. Hulusi B. (M.) Kâzım Paşa (Reis) Mehmet Cavit B. (M.) Mehmet Vehbi B. (M.)

KARS Ağaoğlu Ahmet B. Ömer B.

— 135 —

î : 4 3 14 . 3 . 1927 C : 1

KASTAMONU Halk B. Hasan Fehmi B. Mehmet Fuat B. Necmettin.Molla B. Veled Çelebi B.

KAYSERİ Dr. Halit B.

KIRŞEHİR Lûtfi Müfit B. (M.) Refik İsmail B. Yahya Galip B. (M.)

KOCAELİ İbrahim B. (M.) Saffet B.

KONYA Bekir B. Eyüp Sabri B. Fuat B. Kâzım Hüsnü B. (M.) Naim Hazım B. (M.)

KOZAN Ali Saip B.

KÜTAHYA Recep B. (V.) Rıza B. (M.)

MALATYA İsmet Paşa (Başvekil)

MARAŞ Abdülkadir B. Mithat B. Nurettin B.

MARDİN Abdülgani B. (M.) Yakup Kadri B. (M.)

MENTEŞE Şükrü Kaya B. Yunus Nadi B.

MERSİN Besim B.

MUŞ llyas Sami B. Osman Kadri B. (M.) Rıza B.

NİĞDE Ata B. (M.) Ebubekir Hazım B. (M.) Galip B.

ORDU Faik B. Recai B. (M.)

RİZE Fuat B.

SARUHAN Kemal B. Mehmet Sabri B. (V.) Nafiz B.

SİİRD Mahmut B.

SİNOP Dr. Rıza Nur B. (M.) Recep Zühtü B.

SİVAS Dr. Ömer Şevki B. Şemsettin B. (M.)

SİVEREK Halil Fahri B.

TEKİRDAĞ Cemil B. (V.) Faik B.

TOKAD Bekir Sami B. Kâmil B. (M.) Mustafa Vasfi B.

TRABZON Abdullah B. Ahmet Muhtar B. Hasan B. Nebizade Hamdi B. Rahmi B.

URFA Ali B.

Saffet B. (M.) VAN

Hakkı B. (M.) İbrahim B. Münip B. (M.)

ZONGULDAK Ragıp B. Tunalı Hilmi B. Yusuf Ziya B. (M.)

[Münhal]

Elsiziz : 1

t>m<t

. - 136 —

*) î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

Umum Jandarma Kumandanlığı ile Hariciye Vekâletinin 1926 Senesi Bütçelerinden MUnakale terasına Dair

AF YONK AR AHİS AR Ali B. İzzet Ulvi B. Ruşen Eşref B. Sadık B.

AMASYA Ali Rıza B.

ANKARA AliB. Ali Fuat Paşa İhsan B. Şakir B.

ANTALYA Ahmet Saki B, Rasih B.

ARDAHAN Tahsin B. Talât B.

ARTVİN Hilmi B.

AYDIN Dr. Mazhar B. Dr. Reşit Galib B. Mithat B. Tahsin B.

BEYAZID Şefik B.

BİGA Mehmet B. Samih Rifat B Şükrü B.

BİTLİS Muhittin Nâmi B.

BOLU Cevat Abbas B. Dr. Emin Cemal B. Şükrü B.

Kanunun İkinci Defa Reye Vazı Neticesi

Âza adedi : Reye iştirak edenler : Kabul edenler Reddedenler Müstenkifler : Reye iştirak etmeyenler : Münhaller

(Kanun kabul edilmiştir.) 287 135 134

0 1

151 1

[Kabul Edenler]

BOZOK Ahmet Hamdi B. Süleyman Sırrı B.

BURDUR Hüseyin Baki B. Mustafa Şeref B.

BURSA Mustafa Fehmi B. Refet B.

CANÎK Cavit Paşa Süleyman Necmi B.

ÇANKIRI Rifat B. Talât R 1 <t ic t l L9,

Ziya B. ÇATALCA

Şakir B.

ÇORUM İsmail Kemal B. İsmet B.

Zıya B. DENİZLİ

Haydar Rüştü B. Yusuf B.

DERSİM Ahmet Şükrü B.

DİYARIBEKİR Cavit B. Fevzi B. Zülfi B.

ELÂZİZ Hüseyin B. Mustafa B. Muhittin B. Süleyman B.

ERTUĞRUL İbrahim B. Rasim B.

ERZURUM Raif B.

ESKİŞEHİR Abdullah Azmi B. Ali Ulvi B.

GAZİAYINTAP Ahmet Remzi B. Ali Cenanî B. Şahin B.

GELİBOLU Celâl Nuri B.

GİRESUN Hacim Muhittin B.

HAKKÂRİ Nazmi B.

İSPARTA ' Hüseyin Hüsnü B.

İÇEL Dr. Tevfik B. Emin B.

İSTANBUL Ahmet Muhtar B. Akçoraoğlu Yusuf B. Ali Rıza B. Tevfik Kâmil B. Ziyaettin B.

İZMİR Kâmil B. Münir B. Osmanzade Hamdi B.

KARESİ Ali Şuuri B. Osman Niyazi B.

KASTAMONU Ali Nazmi B. Ali Rıza B.

KAYSERİ Ahmet Hilmi B. Sabit B. Zeki B.

KIRKLARELİ Dr. Fuat B. Şevket B.

KOCAELİ Ragıp B.

KONYA Musa Kâzım B. Mustafa B. Mustafa Feyzi B. Refik B. Tevfik Fikret B.

KOZAN Ali Sadi B.

KÜTAHYA Cevdet B. Faik B. Nuri B. Ragıp B. Recep B.

MALATYA Bedir B. Dr. Hilmi B. Mahmut Nedim B. Reşit B.

MARAŞ Mehmet B.

MARDİN Abdülrezzak B. Ali Rıza B. Necip B.

— 137 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

MENTEŞE Esat B.

NİĞDE Halit B.

ORDU Halil Sıtkı B. Hamdi B. İsmail B.

RtZE Ali B. Ekrem B. Esat B.

ADANA İsmail Safa B. (M.) Kemal B. Zamir B.

AFYONKARAHISAR Kâmil B. (M.) Musa Kâzım B.

AKSARAY Besim Atalay B. (M.) Mustafa Vehbi B. Neşet B.

AMASYA Esat B. Nafiz B.

ANKARA Gazi Mustafa Kemal Paşa (Reisicumhur) Hilmi B.

ANTALYA Hasan Sıtkı B. (M.) Murat B. (M,)

BEYAZID Süleyman Sudi B. (M.)

BOLU Falih Rıfkı B. Mehmet Vasfi B.

BOZOK Avni B. Salih B. (M.)

BURSA Necati B.

SARUHAN Dr. Saim B. Kemal B. Mustafa Fevzi B. Yaşar B.

SİİRD Halil Hulki B.

SİNOP Recep Zühtü B. Yusuf Kemal B.

SİVAS Muammer B.

Rahmi B. Rasim B. Şemsettin B. Ziyaettin B.

SİVEREK Kadri Ahmet B. Mahmut B.

ŞARKİ KARAHİSAR Ali Rıza B. İsmail B. Mehmet Emin B.

[Müstenkif]

ERGANİ İhsan B.

[Reye İştirak Etmeyenler]

Nurettin Paşa Osman Nuri B.

CANİK Talât Avni B.

CEBELİBEREKET Avni Paşa (M.) İhsan B. (V.)

ÇANKIRI Mustafa Abdülhalik B. (V.)

ÇORUM Dr. Mustafa B. (M.) Münir B.

DENİZLİ Dr. Kâzım B. Mazhar Müfit B. (M.) Necip Ali B.

DERSİM Feridun Fikri B. (M.)

DİYARIBEKİR İbrahim Tâli B. Şeref B.

EDİRNE Cafer Tayyar Paşa Faik B. Hüseyin Rıfkı B.

ERGANİ İhsan Hâmit B. Kâzım Vehbi B.

ERTUĞRUL Ahmet İffet B. (M.)

Dr. Fikret B. Halil B.

ERZİNCAN Abdülhak B. Sabit B.

ERZURUM Bahri B. Câzim B. Halet B. (M.) Münir Hüsrev B. (M.) Ziyaettin B. (M.)

ESKİŞEHİR Emin B.

GAZİAYINTAP |. Ferit B. (V.)

Kılıç Ali B. GENÇ

Muhittin B. GİRESUN

Hakkı Tarık B. Kâzım B. Şevket B. (M.) Tahir B. (M.)

GÜMÜŞHANE Cemal Hüsnü B. Hasan Fehmi B. Zeki B.

HAKKÂRİ Asâf B. (t. M.)

İSPARTA İbrahim B. (M.) Mükerrem B. (M.)

TOK AD Emin B.

TRABZON Ahmet Muhtar B. Süleyman Sırrı B. Şefik B.

URFA Dr. Refet B. Refet B.

ZONGULDAK Halil B.

İSTANBUL Behiç B. (V.) Dr. Hakkı iŞnasi Paşa Dr. Refik B. (V.) Edip Servet B. Fuat B. Hamdi B. Hamdullah Suphi B. Haydar B. (M.) İhsan Paşa Kâzım Karabekir Paşa (M.)

İZMİR Dr. Tevfik Rüştü B. (V.) Mahmut Celâl B. Mahmut Esad B. (V.) Mustafa Necati B. (V.) Mustafa Rahmi B. (V.) Saraçoğlu Şükrü B.

KARESİ Ahmet Süreyya B. Haydar Adil B. Hulusi B. (M.) Kâzım Paşa (Reis) Mehmet Cavit B. (M.) Mehmet Vehbi B. (M.)

KARS Ağaoğlu Ahmet B. Ömer B.

KASTAMONU Halit B. (M.) Hasan Fehmi B.

— 138 —

î : 43 14 . 3 . 1927 C : 1

Mehmet Fuat B. (M.) Necmettin Molla B. Veled Çelebi B.

KAYSERİ Dr, Halit B.

KIRŞEHİR Lûtfi Müfit B. Refik İsmail B. (M.) Yahya Galip B. (M.)

KOCAELİ İbrahim B. İbrahim Süreyya B. Mustafa B. (M.) Saffet B.

KONYA Bekir B. Eyüp Sabri B. Fuat B. Kâzım Hüsnü B. (M.) Naim Hazım B.

KOZAN Ali Saip B.

KÜTAHYA Rıza B. (M.)

MALATYA İsmet Paşa (Başvekil)

MARAŞ Abdülkadir B. Mithat B. Nurettin B.

MARDİN Abdülgani B. (M.) Yakup Kadri B. (M.)

MENTEŞE Şükrü Kaya B. Yunus Nadi B.

MERSİN Besim B. Niyazi B.

MUŞ İlyas Sami B. Osman Kadri B. Rıza B.

NİĞDE Ata B. (M.)

Ebubekir Hazım B. Galip B.

ORDU Faik B. Recai B. (M.)

RİZE Fuat B. Hasan Cavit B.

SARUHAN Ethem B. Mehmet Sabri B. (V.) Nafiz. B.

SİİRD Mahmut B.

SİNOP Dr. Rıza Nur B. (M.)

SİVAS Dr. Ömer Şevki B.

SİVEREK Halil Fahri B.

TEKtRDAĞ Cemil B (M.) Faik B.

TOKAD

Bekir Sami B. Kâmil B. (M.) Mustafa Vasfi B.

TRABZON Abdullah B. Hasan B. Nebizade Hamdi B. Rahmi B.

URFA Ali B. Saffet B. (M.)

VAN Hakkı B. (M.) İbrahim B. Münip B. (M.)

ZONGULDAK

Ragıp B. Tunah Hilmi B. Yusuf Ziya B. (M.)

[Münhal]

Elâziz

— 139 —