1

HASAN POLATKAN ORTAOKULU

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ

ÇALIŞMA KİTABI

"İnsan için ancak çalıştığının karşılığı vardır."(Necm,39)

HAZIRLAYAN

TALİP ORHAN

2013-EYLÜL

dindersi.tk kaliteli ürünler üretir

2

8. SINIF

1. ÜNİTE

KAZA KADER İNANCI 1. Allah Her Şeyi Bir Ölçüye Göre Yaratmıştır

Etkinlik Aşağıdaki ayeti yorumlayınız.

Ayet "...Allah'ın katında her şey bir ölçüye göredir." (13/Ra'd suresi, 8)

Yorum

Etkinlik Aşağıdaki soruyu cevaplandırınız.

Soru Allah'ın her şeyi bir ölçüye göre yarattığını gösteren 4 tane örnek veriniz.

Cevap 1)

2)

3)

4)

2. Kader ve Evrendeki Yasalar

Etkinlik Aşağıdaki kavram haritasına evrenin yasalarını yazınız.

Evrenin Yasaları

2.1. Fiziksel Yasalar

Etkinlik Aşağıdaki kavram haritasına fiziksel yasalara örnekler yazınız.

Fiziksel Yasalar

2.2. Biyolojik Yasalar

Etkinlik Aşağıdaki kavram haritasına biyolojik yasalara örnekler yazınız.

Biyolojik Yasalar

Etkinlik Aşağıdaki soruyu cevaplandırınız.

Soru Fiziksel yasalarla biyolojik yasalar arasındaki ilişkiyi örneklerle açıklayınız.

Cevap

3

2.3. Toplumsal Yasalar

Etkinlik Aşağıdaki kavram haritasına toplumsal yasalara örnekler yazınız.

Toplumsal Yasalar

3. İnsanın İradesi ve Kader

Etkinlik Aşağıdaki kavram haritasına imanın şartlarını yazınız.

İmanın Şartları

Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

Soru İrade nedir?

Cevap

Soru Aklın görevi nedir?

Cevap

Soru Allah insanları niçin sorumlu tutmuştur?

Cevap

Soru Kader nedir?

Cevap

Soru Kaza nedir?

Cevap

Soru Kader ve kazaya bir örnek veriniz.

Cevap

Soru Hayır ne demektir?

Cevap

Soru Şer ne demektir?

Cevap

Soru Külli irade nedir?

Cevap

Soru Cüzi irade nedir?

Cevap

4

Etkinlik Aşağıdaki sözü örnekler vererek yorumlayınız.

Söz “Her hayırda bir şer, her şerde bir hayır vardır”

Yorum

Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

Soru İrademiz olan davranışlar nelerdir? 4 tane örnek veriniz.

Cevap 1)

2)

3)

4)

Soru İrademiz olmayan davranışlar nelerdir? 4 tane örnek veriniz.

Cevap 1)

2)

3)

4)

3.1. İnsan Özgürlüğü ve Sorumluluğu

Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

Soru Niçin özgür olduğumuz davranışlardan sorumluyuz?

Cevap

Soru Özgür olduğumuz için sorumlu olduğumuz davranışlar nelerdir? 2 tane örnek veriniz.

Cevap 1)

2)

Soru Özgür olmadığımız için sorumlu olmadığımız davranışlar nelerdir? 2 tane örnek veriniz.

Cevap 1)

2)

3.2. İnsan İçin Ancak Çalıştığının Karşılığı Vardır

Etkinlik Aşağıdaki ayeti örnekler vererek yorumlayınız.

Ayet "İnsan ancak çalışmasının karşılığını elde eder. Onun çalışması görülecek, sonra da karşılığı

eksiksiz verilecektir." (53/Necm suresi, 39-41) Yorum

5

3.3. Dünya Hayatının Sonu: Ecel ve Ömür

Kazanım: Her canlının bir sonu olduğunun farkına varır.

Etkinlik Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

Soru Her canlının sahip olduğu yaşam süresine ne ad verilir?

Cevap

Soru Yaşam süresinin sona erdiği ana ne ad verilir?

Cevap

Soru Dünya hayatının sona erdiği ana ne ad verilir?

Cevap

Soru Her canlının bir sonu olduğuna 4 tane örnek veriniz.

Cevap 1)

2)

3)

4)

4. Allah'a Güvenmek (Tevekkül)

Etkinlik Aşağıdaki soruyu cevaplandırarak bir örnek veriniz.

Soru Tevekkül nedir?

Cevap

Örnek

AHLAKI NEBİ

Peygamberim merhametlidir, Öksüzleri korur gözetir,

Tüm insanlığa rahmettir, Yetimleri korur gözetir

Peygamberim şefkatlidir,

Kalbi yumuşak bir nebidir Garipleri, çocukları, Okşayan bir peygamberdir

Peygamberim sabırlıdır,

Haktan gelene razıdır, Açlık, güçlük susuzluğa Tüm zorluklara katlanır

Peygamberim çok cesurdur,

Küfre karşı dimdik durur, Zulüm eden Zalimlerin Kalplerine korku verir

Peygamberim affedendir,

Hoşgörülü bir nebidir İncitilir, İncinir de İncitmeyen bir resuldür

Peygamberim hak gözetir,

Adaleti ilke edinir, Bütün haklar karşısında Boynu kıldan da incedir.

Peygamberim çok cömerttir, Akan sudan esen yelden,

İsraf etmez, hem ettirmez Kerem sahibi nebidir

Peygamberim çok sevendir,

Hem de çok sevilendir Ümmetini çok düşünen Üzerine titreyendir

Peygamberim çok çalışır,

Gece demez gündüz demez, Gayret eder, azim eder, Yılmaz, usanmaz o rehber

Peygamberim Güvenilir,

Hem sözüne hem özüne, Doğru sözlü güzel yüzlü Muhammedül emindir

Peygamberim hep danışır,

Fikir sorar, görüş alır, Değer verir tekliflere Uygulatır gerekirse

Peygamberim öğretmendir,

Hem öğreten hem gösteren, Kur’an’daki hükümleri Tebliğ eden bir resuldür

TALİP ORHAN-2011

6

Kaderle ilgili yanlış düşünceler

KELİME AVI

KADER KAZA CEHALET YASA DEPREM HÜRRİYET ALLAH ÇALIŞMAK TEVEKKÜL SORUMLULUK İRADE

K Y K U L U L M U R O S A Y

Z A E C E H A L E T A H M A

L E D A L E T H Ş I L A Ç S

Ü T E Z V E E D A R İ U M A

K A H Ü R R L E D A K M D K

K K A M Ş I L A Ç İ R E D E

E T E Y İ R R Ü H A P H M K

V A C Z Z A K T T R Ü R H M

E H A L L A P T E M E R P R

T D D M E R P M L H A Z A K

EVRENİN YASALARI

……………………

Örn:

…………………….

.

Örn:

…………………….

Örn:

Nasibim buymuş.

Elimden bu kadar geldi.

Kader mahkûmuyum.

Çekeceğimiz varmış.

Alnımıza yazılmış.

Ölüm gelmiş ne çare.

…………… …………….. ………….

ÇALIŞMA KÂĞIDI

7

8

İNSANIN KADERİNİ AÇIKLAYINIZ

KADERLE İLGİLİ YANLIŞLAR NELERDİR

KADER ÇEMBERİ

9

KADERLE İLGİLİ YANLIŞLAR NELERDİR

Adı: Soyadı: Sınıf:

10

ZEKAT VERİYORUZAşağıdaki tabloyu inceleyelim. Yandaki soruları tabloya göre cevaplayalım.

1. Ali bey 4000 TL si için ne kadar zekat verecek?

2. Mustafa amca 48 koyunu için ne zekat verecek?

3. Dayınız 80 sığır için ne zekat verecek?

4. Esma hanım geçen hafta kendisine dedesinden Miras kalan 200.000 TL için ne kadar zekat verecek?

5. Babanız bu sene (masraf yaparak) kaldırdığı 10Ton arpa için ne zekat verecek?

6. Hülya hanım nehir kenarına diktiği üzüm asmalarından kaldırdığı 600 kilo üzüm için ne zekat verecek?

7. Cavit bey ev almak için biriktirdiği 12.000 TL içinne kadar zekat verecek?

8. Süleyman ağa 899 koyunu için ne zekat verecek?

9. Bakkal Ahmet bey ticaretten kazandığı 880 TL

İçin ne kadar zekat verecek?

10. Komşunuz Asım bey 59 adet sığırı için ne zekatverecek?

MAL MİKTARI ZEKATI

Altın (20 miskal)85 GRAM

1/40

Gümüş (200 dirhem)561 GRAM

1/40

Nakit para* 85x85=7225 TL 1/40

Ticaret malları* 85x85=7225 TL 1/40

Koyun 40-120 ADET

121-200 ADET

201-400 ADET

HER 100 KOYUN

1 KOYUN

2 KOYUN

3 KOYUN

İÇİN 1 KOYUN

Sığır 30-39 ADET

40-59 ADET

HER 30 SIĞIR İÇİN

2 YAŞINDA 1 BUZAĞI

3 YAŞINDA BİR DANA

1 BUZAĞI

Deve 5-9 ADET 1 KOYUN

Toprak Ürünleri

(Kendi

yetişen)**

MİKTARI NE OLURSA

OLSUN1/10

Toprak Ürünleri

(Masraf edilen)

MİKTARI NE OLURSA

OLSUN1/20

* Nakit Para ve ticaret mallarının nisabı, o günkü altının gram fiyatının 85 ile çarpılmasıyla bulunur.

** Toprak ürünlerinden zekat vermek için üzerinden 1 yıl geçmesine gerek yoktur. Zekatı hasatta verilir

No: ZEKÂT ve SADAKA VERİYORUZ

“Sadakalar (zekatlar), Allah’tan bir farz olarak ancak fakirler, düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslam’a ısındırılacak olanlarla (özgürlüğüne kavuşturulacak) köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir. “(Tevbe Sûresi 60)

Yukarıdaki ayete göre zekat kimlere verilebilir? Kimlere zekat verilmez?

Zekat ve Sadaka verirken dikkat etmemiz gereken hususlar:

FİTRE (FITIR SADAKASI ) Nedir? ……………………………………………………………… …………………………………………………… Hükmü:………………………………. Ne zaman verilir?................................................. Miktarı neye göre belirlenir?....................................... ……………………………………………………………… Sadaka-i Cariye

nedir?................................................

……………………………………………

11

NELER SADAKADIR?

SADAKA TAŞI

BAKARA SURESİ (261-262)

…………………. sadakadır.

……………………sadakadır.

Kardeşine güler yüz göstermek

kadar da olsa hiçbir iyiliği

küçümseme.

Şeytan sizi [Allah yolunda infak (harcamak) ederken] fakir olursunuz diye korkutur ve [sadaka

vermemenizi] emreder.) [Bakara Suresi 268]

Gizli açık çok sadaka verin ki, rızkınız bollaşsın, yardıma mazhar olun ve duanız kabul edilsin.) [Hadis-i Şerif]

Suyun ateşi söndürdüğü gibi, sadaka da günahları yok eder. [Hadis-i Şerif]

İlmi olan ilminden, malı olan malından sadaka versin [Hadis-i Şerif]

Ø Organlarımızın bize sağladığı faydaları düşünerek şükretmek Ø Anlaşmazlığa düşen iki kişi arasında adaleti uygulamak Ø Aracına binmek veya eşya yüklemek isteyen kişiye yardım etmek Ø Cenazeyi kabre götürürken taşımak veya beraberinde yürümek Ø Bilgi edinmek veya ibadet etmek amacıyla bir yere gitmek Ø Yolda gelip geçene rahatsızlık veren bir taşı veya başka bir şeyi kaldırmak Ø İyi olan şeyleri emretmek ve yaymak , Kötü olan şeylere engel olmak Ø ………………………………………………………….. …………………………………………………………………..

12

13

Kutsal sayılan yerleri ibadet niyetiyle ziyaret etmeye …………….………………………………………….denir.

Hac yapılışı bakımından hem …………………………………hem de………………………… ile yapılan bir ibadettir.

Hac ne zaman yapılır?

Haccın Farzları

Hacca Gitmekle

Sorumlu Olmak İçin

Gerekli Şartlar

Mekke şehrinin çevresinde ihrama girilen yerlere M…………………………………………….…………….denir

Kabe’nin çevresini yedi kez dönmeye ……………………………….. denir.Her bir dönüşe ………………………………………. denir.

BİLELİM

Hac üzerine farz olduğu

halde çeşitli sebeplerden

dolayı hacca gidemeyenler:

…………………………………………………

…………………………………………………

………..

Kişi hac ve umre ibadetini

yaşamında …………. kez

yapmakla yükümlüdür.

İhrama girerken hacca niyet edilir. Niyet, kişinin eyleminin önemini ve anlamını kavramasına yardımcı

olur. Onun neyi, niçin ve nasıl yaptığı ile ilgili bilinçlenmesini sağlar. İhrama giren kimse kötü söz

söylemekten ve her türlü günahtan uzak durmaya önem verir

Kabe

Yeryüzünde yapılan ilk mabettir. Hz. …………………………

ve oğlu Hz. ………………………..tarafından yapılmıştır.

Mekke’deki …………………………………………………………. denilen

büyük mescidin ortasında yer alan binadır.

İslamiyet’ten öncede kutsal sayılmıştır.

Peygamberimiz, Mekke’yi fethedince Kabe’yi

putlardan temizlemiştir.

Kabe müslümanların kıblesidir.

Kabe’nin çevresinde ………………………………………. suyunun

çıktığı kuyular vardır.

Kabe, çevresinde yıldızların döndüğü güneşe

benzetilir.

2

1.

3

Sa’y

…………………ve……………….. adlı iki tepe

arasında yedi kez gidip gelmektir.

Sa’y yaparken Hz. İbrahim’in eşi

Hz. ……………………….’in bir hatırası

canlandırılmaktadır

Hz. İbrahim’in eşi Hz.

………………..oğlu Hz. ………………………. su

bulma ümidiyle iki tepe arsında

gidip gelmiştir.

HACC’A GİDİYORUZ

Hac ibadeti yapılırken

giyilen özel giysiye

……………………………….denir

14

TELBİYE DUASI

KARŞILAŞTIRALIM

*HAC:

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

Kabe & Mescid-i Haram

Sa’y & Safa-Merve arası

*UMRE:

1.

2.

3.

4.

5.

HACCIN YAPILIŞI 1. Zihiccenin 8.günü: 2. Zihiccenin 9.günü: 3. Zihiccenin 10.günü: 4. Zihiccenin 11.günü: 5. Zihiccenin 12.günü:

Dini

Hükmü

Belli

günleri

vardır

İhram

giyilir

Arafat

vakfesi

yapılır

Müzdelife

vakfesi

yapılır

Şeytan taşlanır

(Mina)

Kurban

kesilir

(Mina)

Kabe

tavaf

edilir

Safa-

Merve

arasında

Sa’y

yapılır.

HAC

UMRE

HACCIN BİREYSEL YARARLARI

1.

2.

3.

4.

5.

HACCIN TOPLUMSAL YARARLARI

1.

2.

3.

4.

5.

‘Yoluna gücü yetenlerin O evi haccetmesi Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır…’ (Ali İmran-97)

‘Ey insanlar,Allah size haccı farz kılmıştır.O halde haccediniz.’ (Hadis-i Şerif )

15

KURBAN KESİYORUZ

16

BİR KURBAN BAYRAMI HATIRANIZ

17

18

19

HZ. MUHAMMED’İN ÖRNEK AHLAKI

Metinleri okuyarak Peygamberimizin aşağıda verilmiş olan davranış özelliklerini metnin sol yanındaki boş kutulara uygun şekilde yerleştiriniz.

Peygamberimiz:

A) Bilgiye değer verirdi B) Danışarak iş yapardı C) Güvenilirdi D) Şaka yapardı

E) Hoşgörülüydü F) Merhametliydi G) İnsanlara değer verirdi H) Cesaretliydi I)

Bağışlayıcıydı

Peygamberimiz Hendek savaşından önce müşriklerin Medine’ye saldıracağını haber alınca arkadaşlarını topladı ve onların fikirlerini sordu. Arkadaşlarından İran asıllı Selman-ı Farisi Peygamberimize kendi ülkelerinde şehirleri savunurken şehrin etrafına hendek kazdıklarını söyledi. Peygamberimiz de bu fikri benimsedi.

Bir sefer esnasında Sahabîler bir kaya kuşu gördüler. Yanında iki de yavrusu bulunuyordu. Birisi gidip yavrularını aldı. nne kuş gelip başlarının üstünde çırpınarak uçmaya başladı. Peygamberimiz bunu görünce, "Yavrularını alarak bu hayvanın canını

kim acıttı? Yavrularını yerine koyun" buyurdu.

Peygamberimizdeki şefkat, anne kuşun çırpınmasına, acı duymasına bile razı olmuyordu. Hayvanlara acıyıp, şefkat gösterildiği takdirde sevaplı bir iş yapılmış

olduğunu da belirten Peygamberimiz şöyle buyururlar:

"Kesilecek hayvan bile olsa, merhamet edene, kıyamet gününde Allah rahmet eder."

Bir gece Medine dışından korkunç bir gürültü işitilmişti. Düşman tarafından bir baskın olduğu sanılmıştı. Herkesten önce Hazreti Peygamber kılıcını kuşanarak Gürültü

tarafına koşmuş ve başkaları daha yeni hazırlanırken kendisi geri dönerek: - “Korkacak

bir şey yok!” diye halkı sukunete kavuşturmuştu. Hazret-i Ali der ki: “Savaşlarda Hazret-i

Peygamber kadar düşmana yaklaşan bir kimse bulunmazdı. Bir çok kez, savaş kızışıp başımız dara düşünce, Hazret-i Peygambere sığınırdık.”

Hz.Muhammed birgün arkadaşlarıyla otururken önlerinden bir cenazenin geçmesi üzerine ayağa kalktı. Cenaze geçince arkadaşları sordu:

-Ya Rasululllah o cenaze bir müslümana ait değildi.

Peygamberimiz cevap verdi: -Olsun! O da bir insan değil mi? Hz.Muhammed İslam gelmeden önce Kabe’ye “Hacerul Esved” taşının yerleştirilmesi

işleminde kabileler arasında bir anlaşmazlık çıkmışken dövüşen insanlara denk gelmiş ve herkesin onu hakem olarak kabul etmesi üzerine Peygamberimiz; tüm kabilelerin taşı aynı anda kaldırıp yerleştirmesini sağlayan bir çözüm bularak kavgayı sonlandırmış ve

tüm kabileleri memnun etmiştir. Tarihte bu olaya “Hakem Olayı” denir.

20

dindersi.tk “Ve elbette sen yüce bir ahlak üzeresin” (Kalem/4) “(Rasûlüm) Biz seni ancak alemlere rahmet olarak gönderdik” (Enbiya/107) “Andolsun ki Rasûlullah, sizin için Allah’a ve ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah’ı çok zikredenler için güzel bir örnektir” (Ahzab/21)

PEYGAMBER EFENDİMİZİN HAYAT KRONOLOJİSİ 20 Nisan 571(12 rebiülevvel) Doğdu (doğmadan 2 ay önce babası vefat etmişti)babası Abdullah kureyş kabilesi haşimoğulları soyundandır,Annesi Amine zühreoğulları soyundandır. 4 yaşına kadar Süt annesi Halime’nin yanında kaldı 4-6 yaş arası Annesinin yanında kaldı. 6-8 yaş arası Büyükbabası Abdülmuttalib’in yanında kaldı. 8 yaşında Amcası Ebu Talib’in yanına verildi. 12 yaşında Amcası Ebu Talib’le Şam’a bir ticari seyahat yaptı. 17 yaşında Amcası Zübeyir’le Yemen’e bir seyahat yaptı. 20 yaşında Ficar savaşlarına katıldı 20 yaşında hılfulfudul cemiyetine katıldı(Haksızlıkla mücadele için kurulmuştur) 25 yaşında Hz.Hatice ile evlendi.(Kasım,Abdullah,Zeynep,Rukiye , Ümmü Gülsüm ve Fatıma adında 6 tane çocukları oldu) 35 yaşında Kâbe hakemliği yaptı. 610(ramazan ayı) Nur dağında Hıra mağarasında Peygamberlik gönderildi. 610-613 Gizli davet, Dârul Erkam’da toplanılmıştır, 613 Safâ tepesine çıkarak açık daveti başlatması, 615 Müslümanların baskılar sonucu Habeşistan’a hicreti, 616 Mekkeli müşriklerin müslümanlara boykot ilan etmesi(üç yıl) 619 Amcası Ebu Talip veEşi Hz.hatice’yi kaybetti.(Hüzün yılı) 620 Taif seferi 621 İsra hadisesi (Mekke’den Kudüs’e gece yolculuğu), 621 1. Akabe biatı(Medineli 12 müslümanla görüşmesi) 622 2. Akabe biatı(Medineli 75 müslümanla görüşüp biat alması) 622 Medine’ye hicret etti 622(Hicretten 8 ay sonra) Hz. Aişe ile evlendi 624 Oruç ve zekat farz kılındı. 624 Bedir savaşına katıldı. 625 Uhut savaşına katıldı 627 Hendek savaşına katıldı 628 Mekkelilerle Hudeybiye anlaşmasını imzaladı 628 Önemli merkezlere elçilerle mektup gönderip İslam’a davet etti 628 Hayber’in fethi (Yahudi şehri) 629 Mute savaşı (kendisi katılmadı) 629 Kabe’yi ziyaret etti.(Bir yıl önce eda edilemeyen umrenin yapılması) 630 Mekke’yi fethetti 630 Huneyn savaşına katıldı. 631 Tebük seferi ( düşman karşılarına çıkmadığı için savaş olmadı) 632 Oğlu İbrahim öldü 632 (Şubat ayı) Veda haccını yaptı,yaklaşık yüz yirmi bin kişiye veda hutbesini okudu 8 haziran 632 Vefat etti.Kabri Medine’de Mescid-i Nebevinin içinde ,yeşil kubbenin altındadır. kabrinin bulunduğu yere Ravza-i Mutahhara denir

“Andolsun size içinizden öyle bir peygamber gelmiştir ki,sizin sıkıntıya uğramanız Ona çok ağır gelir. O size çok düşkün, mü’minlere karşı çok şefkatli, merhametlidir”

(Tevbe/128)

21

22

23

ÇALIŞMA KÂĞIDI

Kötü alışkanlıklar

ve davranışlar

Nasıl başlıyor?

Alınabilecek

önlemler?

Zararları

Sigara

Alkol

……

……

……

……

24

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ

8. SINIF 5. ÜNİTE: İSLAM DİNİNE GÖRE KÖTÜ ALIŞKANLIKLAR ÇALIŞMA KÂĞIDI Hazırlayan

Öğrenci: Neslihan YILDIZ - Öğretim Görevlisi: Muhammet YILMAZ

25

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ

8. SINIF 6. ÜNİTE: DİNLER VE EVRENSEL ÖĞÜTLER KONUSUNDA BİLGİLENELİM ÇALIŞMA KÂĞIDI

Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi DKAB Öğretmenliği Bölümü

Hazırlayan Öğrenci: Halililla Nagmatullayev - Öğretim Görevlisi: Muhammet YILMAZ

1.Aşağıdaki soldaki iki buluta ilahi olmayan sağdaki üç buluta ise ilahi olan dinleri yazınız.

8. SINIF 6. ÜNİTE DİNLER VE EVRENSEL ÖĞÜTLERİ

3 . İslam dininin temel özelliğini listeleyiniz . 4 . Aşağıdaki kelimelerden cümleler oluşturunuz .

Kelimesi/Allaha/İslam/olmak/teslim/demektir .

Göre/insanlar/olarak/Hristiyanlığa/bütün/doğarlara

/günahkar .

İneklerin/yeri/bir/Hinduizmda/var/önemli .

Cumartesidir/günü/Yahudilerin/kutsal .

Tevhit inancı na sahiptir

…………………………………

…………………………………

…………………………………

www.muhammetyilmaz.com

26

8. SINIF 6. ÜNİTE DİNLER VE EVRENSEL ÖĞÜTLERİ

TANRI

DİN KURUCUSU PEYGAMBERİ

ÖNEMLİ KAVRAMLAR

KUTSAL KİTABI İBADET YERİ DİN ADAMI

KUTSAL GÜNLERİ İBADETLERİ

ÖZELLİKLERİ

İSL

AM

D

İNİ

HR

İST

İYA

NL

IK

YA

HU

DİL

İK

HİN

DU

ZİM

BU

DİZ

M

27

8. SINIF 6. ÜNİTE DİNLER VE EVRENSEL ÖĞÜTLERİ

SOLDAN SAĞA YUKARIDAN AŞAĞIYA

1 İslamın bütün insanlara hitap etme özelliği 4 En son ve en mükemmel din

2 Musevilerin ibadet ettikleri yer 6 Hristiyanlarca kutsal sayılan sembol

3 Musevilerin din adamı 19 Allahın birliği inancı

4 Peygamber Efendimizden önceki peygamber 20 İsa (as)'a gönderilen kutsal kitab

5 Hristiyanlıktaki üçlü Tanrı inancı 21 Kendisine Kitap olarak Tevrat verilen peygamber

6 Musevilerin ibadet ettikleri yer 22 İslama girmek isteyen kimsenin söylediği söz

7 İslama göre Allah katında üstünlük derecesi 23 Yahudilerin inancına göre milli tanrıları

8 İneğin ve Ganj nehrinin kutsal kabul edildiği din 24 Hristiyan din adamı

9 Musa (as)'a gönderilen kutsal kitab 25 Hristiyanlığa giriş için yapılan tören

10 Müslümanların topluca namaz kıldıkları yer 26 Allah'ın peygamberler aracılığı ile gönderilen ilahi kurallar

11 Museviliğin diğer isim 27 Kurucusu Buda olan din

12 Alemlere rahmet olarak gönderilmiş olan peygamber 28 Ruhun bir bedenden diğer bir bedene geçmesi inancı

13 Kendi inançlarını yaymak için başka ülkelere gönderilen 29 Bir kimseyi dinden çıkartma (Hristiyanlara göre)

eğitilmiş kişiler (Hristiyanlar için kullanılır) 30 İlahi dinlere göre ilk insan ve ilk peygamber

14 Her çağın ihtiyacına cevap veren ilahi kitab 31 Yahudiliğin diğer ismi

15 Yeryüzünde ibadet maksadıyla yapılan ilk bina 32 Yüce yaratıcının ismi

16 Hristiyan din adamı 33 Hristiyanların ibadet ettikleri yer

17 Din adamlarının günahları affettiği din 34 Hz. İsaya inanan ve onun şeçtiği 12 kişiye verilen isim 18 Musa (as)' ın kardeşi olan peygamber

28

8.SINIF KONULARI İLE İLGİLİ AYETLER

BİRİNCİ ÜNİTE 1- “Biz, her şeyi bir ölçüye (kadere) göre yarattık.” Kamer/49 2- “….Her şeyi yaratmış, ona ölçü , biçim ve düzen vermiştir. “ Furkan/2 3- “ ….Bir toplum kendilerindeki özellikleri değiştirinceye kadar Allah, onlarda bulunanı değiştirmez. ..” Ra’d /11 4- “Kim hidayet yolunu seçerse, bunu ancak kendi iyiliği için seçmiş olur; kim de doğruluktan saparsa, kendi zararına sapmış olur. Hiçbir günahkâr, başkasının günah yükünü üslenmez……” İsra/15 5- “Her can ölümü tadacaktır. Sonunda bize döndürüleceksiniz.” Ankebut/57 6- “Bilsin ki insan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur.” Necm/39 İKİNCİ ÜNİTE 7- “ Allah'ın sana verdiğinden (O'nun yolunda harcayarak) ahiret yurdunu iste; ama dünyadan da nasibini unutma. Allah sana ihsan ettiği gibi, sen de (insanlara) iyilik et. Yeryüzünde bozgunculuğu arzulama. Şüphesiz ki Allah, bozguncuları sevmez.” Kasas/77 8- “Ey iman edenler! Kazandıklarınızın iyilerinden ve rızık olarak yerden size çıkardıklarımızdan hayra harcayın. Size verilse, gözünüzü yummadan alamayacağınız kötü malı, hayır diye vermeye kalkışmayın. Biliniz ki Allah zengindir, övgüye lâyıktır. “ Bakara/267 9- “Sadakalar (zekâtlar) Allah'tan bir farz olarak ancak, yoksullara, düşkünlere, (zekât toplayan) memurlara, gönülleri (İslâm'a) ısındırılacak olanlara, (hürriyetlerini satın almaya çalışan) kölelere, borçlulara, Allah yolunda çalışıp cihad edenlere, yolcuya mahsustur. Allah pek iyi bilendir, hikmet sahibidir.” Tevbe/60 10- “Allah yolunda mallarını harcayanların örneği, yedi başak bitiren bir dane gibidir ki, her başakta yüz dane vardır. Allah dilediğine kat kat fazlasını verir. Allah'ın lütfu geniştir, O herşeyi bilir.” Bakara/261 11- “…. Böylece o mallar, içinizden yalnız zenginler arasında dolaşan bir devlet, güç olmasın…” Haşr/7 .12- “ …Yoluna gücü yetenlerin o evi haccetmesi, Allah'ın insanlar üzerinde bir hakkıdır….” Âli- İmran/97 13- “Onların (kurbanların) ne etleri ne de kanları Allah'a ulaşır; fakat O'na sadece sizin takvânız ulaşır.” Hac/37 ÜÇÜNCÜ ÜNİTE 14- “O vakit Allah'tan bir rahmet ile onlara yumuşak davrandın! Şayet sen kaba, katı yürekli olsaydın, hiç şüphesiz, etrafından dağılıp giderlerdi. Şu halde onları affet; bağışlanmaları için dua et; iş hakkında onlara danış. Kararını verdiğin zaman da artık Allah'a dayanıp güven. Çünkü Allah, kendisine dayanıp güvenenleri sever.” Âli-imran/159 15- “Andolsun size kendinizden öyle bir Peygamber gelmiştir ki, sizin sıkıntıya uğramanız ona çok ağır gelir. O, size çok düşkün, müminlere karşı çok şefkatlidir, merhametlidir.” Tevbe/128 DÖRDÜNCÜ ÜNİTE 16- “Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde akıl sahipleri için gerçekten açık ibretler vardır” Ali-İmran/190 17- “Onlara (müşriklere): Allah'ın indirdiğine uyun, denildiği zaman onlar, "Hayır! Biz atalarımızı üzerinde bulduğumuz yola uyarız" dediler. Ya ataları bir şey anlamamış, doğruyu da bulamamış idiyseler?” Bakara/170 18- “….Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın….” Bakara/195

BEŞİNCİ ÜNİTE 19- Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar (putlar), fal ve şans okları birer şeytan işi pisliktir; bunlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan içki ve kumar yoluyla ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi, Allah'ı anmaktan ve namazdan alıkoymak ister. Artık (bunlardan) vazgeçtiniz değil mi? Mâide,90-91

dindersi.tk

29

8. SINIF KONULARI İLE İLGİLİ KAVRAMLAR

KAZA VE KADER Kader :Allah’ın ezelden ebede kadar şeylerin yerini ve zamanını bilip öylece takdir etmesidir.Kader Allah’ın ilim sıfatının bir sonucudur,ölçü Kaza :Allah’ın takdir ettiği şeylerin yeri ve zamanı gelince ortaya çıkması,Kaza Allah’ın irade (dileme), kudret (güçlü olma) ve tekvin(yaratma) sıfatlarıyla oluşur Mutlak Kader :İnsanların etkili olamayacağı kader alını,Ne zaman doğacağı, Anne babasının kim olacağı, vücudunun şekli, ölüm vb. Mümkün kader :İnsanların etkili olabileceği kader alanı.Allah bu kadere alanını insanların seçimine bırakmıştır.İnsan cüz’i (sınırlı) iradesiyle bir şeyi ister ve yapar bu yaptıklarından da sorumlu tutulacaktır. Ecel :belli müddet, ölüm vakti, Allah tarafından tüm canlılara tanınmış olan yaşam süres

Yasa :Kanun,Fiziksel,biyolojik ve toplumsal yasalar vardır. Sünnetullah: Allah tarafından konulmuşu olan değişmez yasalar. Tabiat kanunu Külli İrade :Allah’ın sahip olduğu sınırsız irade, Cüzi irade :Allah’ın kendisi dışındaki varlıklara vermiş olduğu sınırlı irade Allahın Sıfatları :Allah’ın sahip olduğu zati ve subûti sıfatlar Tevekkül :Yapılacak tüm şeyleri yaptıktan sonra işin geri kalanının Allah’a havale etmek,Allah’a güvenmek ve dayanmak

ZEKAT,HAC VE KURBAN İBADETİ

Zekat : Zengin bir müslümanın malının üzerinden bir yıl geçtikten sonra belirli bir bölümünü Kur’an’ın öngördüğü yerlere Allah rızası için vermesidir. Sadaka :Bir kimsenin Allah rızası için bir kimseye maddi ve manevi yardımda bulunması.Sadakanın alanı geniştir. Güler yüz bile sadakadır. Sadakayı cariye: Sürekli sadaka. Yol ,köprü,okul çeşme gibi insanların sürekli faydalanacağı eserler yaptırmak Paylaşma : Maddi veya manevi bir şeyini bir başkasına da verme ,onun faydalanmasını sağlama, veya onu bilgilendirme,bölüşmek, Fıtır Sadakası :Ramazan ayında verilen sadaka Hac : Zengin olan bir müslümanın hac mevsiminde hac için ihrama girerek Kabeyi tavaf etmesi ve Arafat’ta bir müddet bulunması Umre : Hac mevsimi dışında yapılan kâbe ziyaretleri, İhram : Hacca giden erkeklerin giydikleri iki parçadan oluşan dikişsiz giysi, Şavt : Kâbenin etrafında bir defa dönmek, Tavaf : Kabe’nin etrafında yedi defa dönmek Vakfe: Kurban bayramından bir gün önce Arafat’ta bir müddet durmak, Haccın farzıdır. Telbiye: Hacc ibadetinde sürekli yapılan dua. Lebbeyk…… Sadece tavaf esnasında yapılmaz. Safa ,Merve : Kabe’nin doğu yönünde bulunan iki küçük tepe.Hacılar bu arada sa’y yaparlar.Bu iki tepe arasında yedi kez giderler (dördü gidiş,üçü geliş) Sa’y:Safa ve Merve tepeleri arasında hızlı adımlarla yedi kez gidip gelme. Zemzem : İlk defa Hz. Hacer’in oğlu İsmail’in ayaklarını yere vurmasıyla çıktığına inanılan Kabe civarında çıkan su, Hacerül Esved (Siyah Taş) : Tavafa başlama işareti olarak Kabe’nin 1.5 metre yükseklikteki doğu köşesine konulmuş taş. Kâbe :İlk defa Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail ile birlikte yaptıkları 12 metre yüksekliğinde 13 metre eninde olan kare şeklindeki yapı,Allah’ın evi (sembolik) Arafat dağı :Mekke’nin 25 km. doğusunda bulunan dağ,bölge Müzdelife :Arafat ile Mina arasında kalan bölge. Hacılar Bayramdan bir gün önce burada kalır, şeytana atılmak üzere taş toplarlar,Meş’âr-ı Haram da denir. Mina :Şeytan taşlanılan ve kurban kesilen yer. Cemre :Şeytan taşlama Ravzai Mutahhara :Peygamber efendimizin kabrinin bulunduğu yere verilen isim. Kurban : Allah razısı için bir hayvanı kesmek. Yakınlaşmak anlamına da gelir.

30

KUR’ANDA AKIL VE BİLGİ

Bağnazlık (taassup):Bir fikre bir inanca körü körüne bağlanıp başka düşünce ve inançlara yaşam hakkı tanımama, Cahil: Bilgisiz,gerçeği göremeyen Mutaassıp :Bağnaz olan kimse Akıl :İnsanların anamla, düşünme ,konuşma ve davranışlarını kontrol etmesini sağlayan yetenek,us Zikir :Allah’ı dil söylemek veya kalp ile hatırlamak, İhlas : Samimiyet ,doğruluk, içtenlik Teslis :Hristiyanlıkta bulunan üçleme inancı.baba , oğul,ruhul kudüs Tevhit :Allah’ı birleme,Allah’tan başka ilah olmadığın kabul etme inancı, Takvâ :Günahlardan ve kötülüklerden korunma, Mükellef :Dinin emir ve yasaklarından sorumlu kimse Hak :Gerçek gerçeğe uygun olan, Batıl :gerçek olmayan,hükmü olmayan,uydurulmuş olan,aslı astarı olmayan Tesbih :Allah’ı bütün noksan sıfatlardan uzaklaştırma, Vesvese: şüphe, kuruntu Tebliğ : Peygamberlerin Allah’tan aldığı bilgileri insanlara ulaştırması,bildirmesi Hatemül Enbiya:Son Peygamber

DİNLER VE EVRENSEL ÖĞÜTLERİ

Teslis : Hristiyanlıkta bulunan üçleme inancı.baba ,oğul,ruhul kudüs Hinduizm :Hindistanda bulunan çok tanrılı bir din.blinen bir kurucusu yoktur, Kast sistemi vardır.İnek kutsal bir hayvandır.milli bir dindir.tanrıları Brahma,Şiva,vişnu Budizm : Buda tarafından Hindistan’da kurulan din. Kast sistemini reddeder. Kutsal kitaplarına Tipitaka (üç sepet) adı verilir.Evrensel bir dindir. Reenkarnasyon :Ruh göçü.Ölen bir kimsenin ruhunun başka bir bedenle dünyaya tekrar gelmesi, Nirvana : İnsanın bütün sıkıntı ve acılarından kurtulması mutluluk ve huzur hali.Bunun için kişinin 8 doğruyu yerine getirmek gerekir. Nirvana ulaşan ruh tekrar dünyaya geri gelmez Kast sistemi :Hinduizm’de din adamları,hükümdar sülalesi,esnaflar ve işçi sınıfla Brahman : Hinduizm’de rahipler ve din adamlarına verilen isim Noel : Hz. İsa’nın doğduğuna inanılan gün, Hristiyanların bir bayramı. Misyoner: Hristiyanlık dinini yaymak ve bu konuda prapaganda yapmakla görevli olan kimseler muavvizeteyn :Iki sığındırıcı.Felak ve nâs süreleri GENEL KONULAR İslam : Allah tarafından peygamberlere gönderilen dinin adı.Barış,esenlik Vahiy : Allah’ın emir ve yasaklarını peygamberlerine bildirme işi, Hanif : Allah’ın Hz. İbrahim’e gönderdiği dine uyanlara verilen ad. Müşrik : Allah’a ortak koşan Münafık :Diliyle inanıyorum dediği halde kalbiyle gerçekte inanmayan Mü’min: Allah’a gerçek anlamıyla inanan kimse, Kafir :Allah’ı inkar eden kimse Takva : Günahlardan ve kötülüklerden sakınmak, Mükellef :Sorumlu (akıllı ve ergenlik çağına girmiş dinen sorumlu kimse,) Hak : Gerçek ve doğru olan Batıl : Gerçek olmayan, hükmü olmayan, sonradan ortaya çıkmış uydurma olan Tesbih : Allah’ı tüm noksan sıfatlardan uzaklaştırmak, Mağfiret: Af, bağışlama Marifet : Bilgi, hüner Hikmet: Öğüt verici öğretici kısa ahlaki söz, gizli sebep,

BAŞARILAR DİLERİM, ALLAH HEPİNİZİ MUVAFFAK ETSİN.