8
DINH DNG NG TNH MAˇCH HOAN TOAN I. AˇI CNG: Dinh dıng ælng tnh mach hoaln toaln lal æa caøc chaÆt dinh dıng qua ælng tnh mach valo maøu æe nuoi dıng c the. Caøc chaÆt dinh dıng bao gom: protein, carbohydrate, lipid, nøc, muoÆi khoaøng val caøc chaÆt vi lng. II. CH˘ NH: Khi coø choÆng ch ænh dinh dıng ælng tieu hoøa: - Giai æoan søm hau phaªu ælng tieu hoøa. - Suy ho haÆp coø ch ænh giuøp thß (giai æoan æau). - XuaÆt huyeÆt tieu hoøa. - Hon me kelm co giat. Khi dinh dıng qua ælng tieu hoøa khong hieu quaß: hoi chøng ruot ngaØn, hoi chøng keøm haÆp thu. III. NGUYE´N TAC: Cung caÆp æay æuß naŒng lng val caøc chaÆt dinh dıng. Caøc chaÆt dinh dıng æc æa valo c the phaßi culng luøc, cham val æeu æaºn trong ngaly. IV. CAC BC TIE`N HANH: 1. aønh giaø benh nhan: DaÆu hieu sinh ton. Can naºng. Tnh trang dinh dıng hien tai. Benh lyø hien tai val benh nen: suy gan, suy than, suy ho haÆp. 2. Xeøt nghiem: CTM, æeÆm tieu cau, ion æo, ælng huyeÆt. 3. Tnh nhu cau naŒng lng can thieÆt Nhu cau naŒng lng ß treß bnh thlng Can naºng Nhu cau naŒng lng 10 Kg 100 Kcal/kg > 10 20 Kg 1000 + 50 Kcal moªi Kg tren 10 > 20 Kg 1500 + 20 Kcal moªi Kg tren 20 Nhu cau naŒng lng : Trong nhıng ngaly æau ch can cung caÆp 40 - 50% nhu cau naŒng lng c baßn (nhu cau c baßn # 55 65 Kcalo/kg), taŒng dan trong nhıng ngaly sau. 4. Tnh nhu cau dch can thieÆt (A): Nhu cau dch halng ngaly ß treß bnh thlng : Can naºng Nhu cau naŒng lng Dch 10 Kg 100 Kcal/kg 100 ml/Kg > 10 20 Kg 1000 + 50 Kcal moªi Kg tren 10 1000 + 50 ml moªi Kg tren 10

dinhduong_qua_TM.pdf

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: dinhduong_qua_TM.pdf

DINH DÖÔÕNG ÑÖÔØNG TÓNH MAÏCH HOAØN TOAØN

I. ÑAÏI CÖÔNG: Dinh döôõng ñöôøng tónh maïch hoaøn toaøn laø ñöa caùc chaát dinh döôõng qua

ñöôøng tónh maïch vaøo maùu ñeå nuoâi döôõng cô theå. Caùc chaát dinh döôõng bao goàm: protein, carbohydrate, lipid, nöôùc, muoái khoaùng vaø caùc chaát vi löôïng. II. CHÆ ÑÒNH:

Khi coù choáng chæ ñònh dinh döôõng ñöôøng tieâu hoùa: - Giai ñoaïn sôùm haäu phaãu ñöôøng tieâu hoùa. - Suy hoâ haáp coù chæ ñònh giuùp thôû (giai ñoaïn ñaàu). - Xuaát huyeát tieâu hoùa. - Hoân meâ keøm co giaät.

Khi dinh döôõng qua ñöôøng tieâu hoùa khoâng hieäu quaû: hoäi chöùng ruoät ngaén, hoäi chöùng keùm haáp thu.

III. NGUYEÂN TAÉC: Cung caáp ñaày ñuû naêng löôïng vaø caùc chaát dinh döôõng. Caùc chaát dinh döôõng ñöôïc ñöa vaøo cô theå phaûi cuøng luùc, chaäm vaø ñeàu

ñaën trong ngaøy. IV. CAÙC BÖÔÙC TIEÁN HAØNH: 1. Ñaùnh giaù beänh nhaân:

Daáu hieäu sinh toàn. Caân naëng. Tình traïng dinh döôõng hieän taïi. Beänh lyù hieän taïi vaø beänh neàn: suy gan, suy thaän, suy hoâ haáp.

2. Xeùt nghieäm: CTM, ñeám tieåu caàu, ion ñoà, ñöôøng huyeát. 3. Tính nhu caàu naêng löôïng caàn thieát

Nhu caàu naêng löôïng ôû treû bình thöôøng

Caân naëng Nhu caàu naêng löôïng 10 Kg 100 Kcal/kg > 10 � 20 Kg 1000 + 50 Kcal moãi Kg treân 10 > 20 Kg 1500 + 20 Kcal moãi Kg treân 20

Nhu caàu naêng löôïng : Trong nhöõng ngaøy ñaàu chæ caàn cung caáp 40 - 50% nhu caàu naêng löôïng

cô baûn (nhu caàu cô baûn # 55 � 65 Kcalo/kg), taêng daàn trong nhöõng ngaøy sau.

4. Tính nhu caàu dòch caàn thieát (A): Nhu caàu dòch haøng ngaøy ôû treû bình thöôøng :

Caân naëng Nhu caàu naêng löôïng Dòch 10 Kg 100 Kcal/kg 100 ml/Kg > 10 � 20 Kg 1000 + 50 Kcal moãi Kg treân 10 1000 + 50 ml moãi Kg treân 10

Page 2: dinhduong_qua_TM.pdf

Caân naëng Nhu caàu naêng löôïng Dòch > 20 Kg 1500 + 20 Kcal moãi Kg treân 20 1500 + 20 ml moãi Kg treân 20

Tuøy theo tình traïng beänh lyù, nhu caàu dòch thay ñoåi so vôùi nhu caàu cô baûn (NCCB)

Beänh lyù Löôïng dòch cung caáp Khoâng hoaït ñoäng theå löïc Suy thaän Taêng tieát ADH Thôû maùy Boûng Soát

0,7 0,3 + nöôùc tieåu 0,7 0,75 1,5 + 12% NCCB cho moãi ñoä taêng treân 38oC

Ví duï: Beänh nhaân 3 tuoåi vieâm naõo, CN = 10 kg Löôïng dòch haøng ngaøy = (10 100 ml) 0,7 = 700 ml

5. Tính thaønh phaàn Protein (B), Lipid (C): Protein: baét ñaàu vôùi lieàu thaáp 1,5 g/Kg/ng, taêng daàn ñeå ñaït lieàu toái ña

2,5 � 3 g/Kg/ng vaøo N3. Lipid: baét ñaàu vôùi lieàu thaáp 1 g/Kg/ng, taêng daàn ñeå ñaït lieàu toái ña 3

g/Kg/ng vaøo N3.

Ngaøy 1 g/Kg/ng

Ngaøy 2 g/Kg/ng

Töø ngaøy 3 g/Kg/ng

Ñaït tæ leä % E Saûn phaåm

Protein Lipid Glucose

1,5

1 5

2

2 10

2,5 � 3

3 15

10�16 %

40 % 44�50 %

Aminoplasma 10% Moriamin, Cavaplasma Lipofuldin10%,20% Dextrose 10%, 30%

6. Tính theå tích ñieän giaûi :

Nhu caàu ñieän giaûi mEq / 100 ml dòch Saûn phaåm

Natri Kali Calci

3 2

0.5 - 1

NaCl 17.4% Kalichlorua 10% Calcichlorua 10%, Calcigluconate 10%

7. Tính theå tích Glucose (D): Theå tích Glucose = Toång theå tích � (Theå tích Protein + Theå tích Lipid) Ñeå ñôn giaûn khoâng caàn tröø löôïng theå tích ñieän giaûi vì ít

1. Tính thaønh phaàn Glucose 30 % vaø Glucose 10% ñeå hoãn hôïp dung dòch Glucose � Acid amin ñaït ñöôïc noàng ñoä Glucose laø 10 �12,5%

Page 3: dinhduong_qua_TM.pdf

Thöïc teá hieän nay vieäc dinh döôõng TM hoaøn toaøn qua ñöôøng TM trung taâm coøn raát nhieàu haïn cheá, chuû yeáu laø qua ñöôøng TM ngoaïi bieân. Vì theá khi tính toaùn phaûi ñaûm baûo noàng ñoä Glucose trong chai dòch truyeàn laø < 12,5%

Tæ leä theå tích Glucose 30% vaø Glucose 10% ñeå ñaït noàng ñoä Glucose treân laø : 1/6

Tröôøng hôïp coù ñöôøng TM trung taâm thì coù theå truyeàn dung dòch coù noàng ñoä Glucose cao hôn.

9. Tính Osmol cuûa hoãn hôïp dung dòch Glucose � Acid amin � Ñieän giaûi Chæ tính Osmol cuûa hoãn hôïp dung dòch Glucose � Acid amin vì Lipid

ñöôïc truyeàn rieâng Coâng thöùc: Ñeå truyeàn qua TM ngoaïi bieân, Osmol phaûi < 1100 mOsmol/L

10. Tính naêng löôïng thöïc teá cung caáp : Tính toång naêng löôïng thöïc teá cung caáp

Toång K.calo/kg/ngaøy = soá gam Acid amin kg/ngaøy 4 + soá gam Lipid/kg/ngaøy 10 + soá gam Glucose/kg/ngaøy 4

Tính tæ leä % naêng löôïng thöïc teá cung caáp so vôùi naêng löôïng lyù thuyeát Tính naêng löôïng Protein so vôùi toång naêng löôïng thöïc teá (%)

Naêng löôïng Protein : 10 � 20% toång naêng löôïng

Tính naêng löôïng Lipide so vôùi toång naêng löôïng thöïc teá (%) Naêng löôïng Lipid : 30 � 40% toång naêng löôïng

V. CAÙCH TRUYEÀN TÓNH MAÏCH CAÙC DUNG DÒCH DINH DÖÔÕNG :

1. Caùch pha dòch: DD ñaïm vaø ñöôøng , ñieän giaûi coù theå pha chung.

Naêng löôïng Protein Soá gam AA 4 (Kcalo/g) 100

Toång naêng löôïng thöïc teá =

ALTT (moms/L) = (% dextrose 50) + (% amino acid 100) + 2(Na mEq/L + K mEq/L + Ca mEq/L)

Naêng löôïng Lipid Soá gam Lipid 10 (Kcalo/g) 100 Toång naêng löôïng thöïc teá

=

Page 4: dinhduong_qua_TM.pdf

DD lipid phaûi ñöôïc truyeàn rieâng. Coù theå truyeàn cuøng luùc dung dòch Lipid vôùi dung dòch Ñaïm-Ñöôøng qua ba chia.

2. Choïn tónh maïch truyeàn: Tónh maïch ngoaïi bieân (TM mu baøn tay, TM coå tay, TM khuyûu tay, TM

coå chaân): truyeàn dung dòch < 1100 mOsm/L. Tónh maïch trung taâm (TM caûnh trong, caûnh ngoaøi, döôùi ñoøn) : truyeàn

dung dòch > 1100 mOsm/L hoaëc dung dòch Dextrose >12,5%. Xem xeùt chæ ñònh ñaët �Implantrofix� trong tröôøng hôïp caàn dinh döôõng TM trung taâm daøi ngaøy.

3. Toác ñoä truyeàn: DD ñaïm vaø ñöôøng, ñieän giaûi neân ñöôïc truyeàn lieân tuïc suoát 24 giôø. DD lipid thöôøng ñöôïc truyeàn töø 12 � 18 giôø (coù thôøi gian nghæ ñeå ñaùnh

giaù tình traïng haáp thu cuûa cô theå). 4. Dinh döôõng TM baùn phaàn :

Sôùm chuyeån sang dinh döôõng TM baùn phaàn khi beänh nhaân heát choáng chæ ñònh nuoâi aên ñöôøng tieâu hoùa, hoaëc dinh döôõng hoaøn toaøn ñöôøng tieâu hoùa.

5. Yeáu toá vi löôïng vaø Vitamin : Neáu beänh nhaân ñöôïc nuoâi aên tónh maïch treân 2 tuaàn caàn boå sung caùc yeáu toá vi löôïng vaø vitamine qua ñöôøng tónh maïch

Yeáu toá vi löôïng :

Yeáu toá Nhu caàu Saét 0.1� 0.2 mg/Kg Keõm 100 g/Kg Ñoàng 20 g/Kg Iodin 3 � 5 g/Kg Manganese 2 � 10 g/Kg Chlonium 0.14 � 0.2 g/Kg Selenium 2 � 3 g/Kg

Vitamin :

Vitamin Nhu caàu * Tan trong daàu:

Vitamin A 700 g/Kg Vitamin D 10 g/Kg Vitamin E 7 g/Kg Vitamin K 40 g/Kg

* Tan trong nöôùc: Vitamin C 80 mg/Kg Vitamin B1 1.2 mg/Kg

Page 5: dinhduong_qua_TM.pdf

Vitamin B6 1mg/Kg Vitamin B12 1 g/Kg Riboflavin 1.4 mg/Kg Niacin 17 mg/Kg Pantothenate 5mg/Kg Biotin 20 g/Kg Folate 140 g/Kg

Page 6: dinhduong_qua_TM.pdf

LÖU ÑOÀ THÖÏC HAØNH DINH DÖÔÕNG TÓNH MAÏCH HOAØN TOAØN

Tính toång theå tích dòch (A)

Tính löôïng Protein Theå tích Protein (B)

Tính theå tích Glucose (D) D = A � (B + C)

Tính löôïng, theå tích ñieän giaûi (Na, K, Ca)

Tính löôïng Lipid Theå tích lipid (C)

Tính thaønh phaàn Glucose 10%, 30%

Tæ leä theå tích G30% vaø G10% = 1/6

Tính Osmol

DD Glucose � Acid amin

Tính naêng löôïng : * Thöïc teá / lyù thuyeát (%) * Protein / toång naêng löôïng thöïc teá (%) * Lipid / toång naêng löôïng thöïc teá (%)

Page 7: dinhduong_qua_TM.pdf

6. Ví duï: beänh nhaân 3 tuoåi, vieâm naõo, caân naëng 10 Kg, caàn dinh döôõng tónh maïch hoaøn toaøn. Ngaøy 1 Ngaøy 2 Töø ngaøy 3 Toång naêng löôïng caàn (Kcalo/ngaøy)

400 � 500 (40 � 50% NLCB)

500 � 600 (50�60% NLCB)

600 -700 (60�70% NLCB)

Toång dòch 700 (NCCB 0,7)

700 (NCCB 0,7)

700 (NCCB 0,7)

Acid amin (10%)

15 g (150 ml) (1,5 g/kg/ng)

20 g (200 ml) (2 g/kg/ng)

25 g (250ml) (2,5 g/kg/ng)

Lipid (20%) 10 g (50 ml) (1 g/kg/ng)

20 g (100ml) (2 g/kg/ng)

30 g (150 ml) (3 g/kg/ng)

Natri

30 mEq : *24 mEq (8 ml NaCl 17,4%) *6 mEq (AA 10%)

30 mEq : *21 mEq (7 ml NaCl 17,4%) *9 mEq (AA 10%)

30 mEq : *19 mEq (6 ml NaCl 17,4%) *11 mEq (AA 10%)

Kali

20 mEq : *16 mEq (12 ml KCl 10%) *4 mEq (AA 10%)

20 mEq : *15 mEq (11 ml KCl 10%) *5 mEq (AA 10%)

20 mEq : *14 mEq (10 ml KCl 10%) *6 mEq (AA 10%)

Calci 10 mEq (7ml CaCl2 10|%)

10 mEq (7ml CaCl2 10|%)

10 mEq (7ml CaCl2 10|%)

Theå tích Glucose 500 ml 400 ml 300 ml

Theå tích (ml) Glucose 30% Glucose 10%

70 430

60 340

45 255

Noàng ñoä Glucose (DDGlucose-AA)

9,8% 8,7% 7,1%

Noàng ñoä AA 2,3% 3,3% 4,5% ALTT (mOsm/L) 840 885 925 Toång NL thöïc teá (% NCCB)

416 (41,6 %) 488 (48,8 %) 556 (55,6 %)

NL AA (% toång NL thöïc teá) 14,42% 16,4% 18%

NL Lipid (% toång NL thöïc teá) 24% 41% 54%

V. THEO DOÕI: 1. Laâm saøng:

Page 8: dinhduong_qua_TM.pdf

Daáu hieäu sinh toàn, löôïng xuaát nhaäp / haøng ngaøy. Caân naëng / haøng tuaàn.

2. Caän laâm saøng: Xeùt nghieäm Tuaàn ñaàu Giai ñoaïn oån ñònh

CTM Ion ñoà Ñöôøng huyeát Ure, Creatine/maùu. SGOT, SGPT,Bilirubin Protein, Albumin Triglycerides,cholesterol Khí maùu Ñöôøng nieäïu.

Haøng tuaàn Haøng ngaøy Haøng ngaøy 1 laàn / tuaàn 1 laàn / tuaàn 1 laàn / tuaàn 1 laàn / tuaàn 1 laàn / tuaàn Haøng ngaøy

Haøng tuaàn Haøng tuaàn Haøng tuaàn Haøng tuaàn Haøng tuaàn Haøng tuaàn Haøng tuaàn Haøng tuaàn Haøng tuaàn

3. Theo doõi caùc bieán chöùng; Choã tieâm truyeàn: nhieãm truøng, hoaïi töû, vieâm tónh maïch. Haï ñöôøng huyeát, taêng ñöôøng huyeát. Roái loaïn ñieän giaûi. Toan chuyeån hoùa.

DUNG DÒCH DUØNG TRONG DINH DÖÔÕNG TÓNH MAÏCH HOAØN TOAØN

Ñieän giaûi (mEq/dL)

Dung dòch

Glucose (g/dL)

Protide (g/dL)

Lipide (g/dL)

Na Ka

Ca

ALTT (mOsmol/L)

Dextrose 30% 30 1500 Dextrose 10% 10 1000 Aminoplasma 10% 10 4,3 2,5 1000 Lipofundine 20% 20 380 Natrichlorua 17,4% 30

0

Kalichlorua 10% 134

Calcichlorua 10% 180