DİRENÇLİ MİKROORGANİZMALARIN KONTROLÜNDE SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ROLÜ

(OLGU SUNUMU)

Hem. Funda Peker Acıbadem Kadıköy Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi

Hazırlanma Tarihi: 20/09/2016

http

://w

ww

.sci

ence

clar

ified

.com

/pho

tos/

we-

are-

surr

ound

ed-3

176.

jpg

1. Olgu Sunumu 2. Dirençli Mikroorganizmaların Kontrolünde

Sağlık Çalışanlarının Rolü 3. Çalışan Eğitimi

http

://2

.bp.

blog

spot

.com

/-hK

tmy1

tfZH

E/VN

u_hv

ydRtI

/AAAAAAAA

AG

E/kI

cXr-

QTh

J0/s

1600

/Bak

teri.jpg

• Adı Soyadı: F.A Kadın • Yaşı: 85 • Geliş Şekli: Solunum sıkıntısı ile acil servise geldi. • Yaşam Şekli: Aile Yaşamı • Yeterlilikleri: Fonksiyonel yetersizliği yok. • Alerji: Yok • Alışkanlıkları: Yok • Kullanmakta olduğu ilaçlar: Asist Plus 600 mg tb., Pantpas 40 mg tb., Lasix 40 mg tb., Keppra 500 mg tb., Contramal 50 mg tb. • Solunum Sistemi: Solunum Sıkıntısı • Kardiyovasküler Sistem: Kalp Hastalığı

• Kas/İskelet Sistemi: Sol kolu mastektomi nedeniyle kullanılmıyor. • Periferik Vasküler Sistem: Normal • Üriner Sistem: Foley Sonda(Evde takılmış.) • Gastrointestinal Sistem: Normal • Endokrin Sistem: Tip 2 Diyabet Hastası • Geçirilmiş Hastalıklar: Meme maling neplazmı,beyin metastazları • Geçirilmiş Ameliyatlar: Mastektomi (2010 yılında.) • Soy Geçmiş: Özellik yok. • Vücut Ağırlığı: 52 kg Boy: 1.50 cm • Yatış Tanıları: Yüksek ateş, şuur kapanıklığı, solunum sıkıntısı-ASYE

Fizik Muayene Bulguları:

Ağız içi pembe kuru ve dilde çatlaklıklar var. +2 Ödem var. Barsak sesleri normal.

Radyolojik Bulgu:

Hastanın sağ akciğer orta ve bazalda konsalidasyonu var.

Değerlendirme İlk Değerlendirme Ara Değerlendirme Taburculuk Değerlendirme

Kan Basıncı 100/60 mmHg 100/60 mmHg

110/70 mmHg

Kalp Hızı 105 dk 100 92

Solunum 18 22 20

Oksijen Satürasyonu

%98 (02 destekli 4 lt/dak)

%95 oda havası %95 oda havası

Ateş 38 C 37 C 36.7 C

Braden Skalası 10 Çok Riskli (Koksiks de Evre 2 Basınç yarası)

14 Riskli Evre 1

14 Riskli Evre 1

Lökosit 14.25x10’3 14.17x10’3, 10.01x10’3

Hemoglobin 12.1g/d 11.8 g/dl 12 g/dl

Hematokrit 37.3% 36.7 % 37%

CRP 32.83 mg/dl 0,34 mg/dl 0,34 mg/dl

Enfeksiyon Kontrol Uygulamaları:

Hastadan burun, rektal, idrar kültürü, trakeal aspirat, basınç yarası kültürü, hemokültürleri alındı. Temas izolasyona alındı.

Hasta ya izolasyon nedenini ve uygulanacak önlemler konusunda eğitim verildi.

Hasta tek kişilik odaya alındı.

Hastanın dosyasına ilgili izolasyon kartı, kapısına izolasyon kartı ve hastaya izolasyon kol bandı takıldı. Elektronik hasta kaydına renkli işaretleme yapıldı.

Hasta başına alkol bazlı el dezenfektanı koyuldu.

Hastaya kullanılacak non kritik malzemeler (tansiyon aleti, derece,bakım malzemeleri…)ayrıldı.

Hastaya temas öncesi ve sonrası eller mutlaka yıkanmalıdır.

Hastaya temasta eldiven kullanılmalıdır.

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı konsülte etti.

KLİNİK İZLEM: 17.07.2012-Hasta yoğun bakıma yattı. Hastaya derin nazotrakeal aspirasyon yapıldı. Az sekresyonu var. Solunumu hırıltılı ve oksijen desteği devam ediyor. Ciflosin 2x400 mg IV+Tazoper 3x2,25 mg IV. başlandı. 22.07.2012-Tam idrar tahlilinde 20-21 lökosit 7-8 eritrosit.Lökosit esteraz(+++). Kültür sonuçlarına göre antibiyotikleri düzenlendi.Cipro 2x400 mg IV durduruldu. Amiketem 1x500 mg IV,Colimycın 2x75 mg IV eklendi.Tazoper 3x2,25 mg IV devam ediyor.

Materyalin alındığı bölge

Materyal Kültür sonucu Vücut Isısı

Trakea Trakeal Aspirat Candida Albicans+ Çoğul ilaca dirençli Acınotobacter Baumannii koloni 10’10

37,9 C

Burun Sürüntü S.Aureus(MSSA) 37,9 C

Rektal Sürüntü E.Faecium(VRE) 37,9 C

Mesane İdrar Candida Albicans 100.000 37,9 C

Koksix(basınç yarası)

Sürüntü E.Fecalis+Candida albicans 37,9 C

Acinetobacter türleri Gram negatif, nonfermentatifoksidaz negatif kokobasillerdir. Dış ortamda günlerce canlı kalabilir, kuruluğa dirençlidir.

Entracoclar sindirim sistemi ve genital bölgede bulunan bakterilerdir.

Normalde insanlarda bulunurlar ve sağlıklı kişilerde problem yaratmazlar. Vancomisin ise çok güçlü en son başvurulan bir antibiyotiktir Penicililere ve diğer antibiyotiklere direnç gösteren bakterilerin tedavisinde kullanılırlar. Vankomisin tedavisine direnç gösteren bakterilere kısaca VRE denir.

VRE ilk olarak 1986 yılında Avrupada, 1988 yılında ABD’de ortaya çıkmıştır.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/87/Acinetobacter_baumannii,_SEM,_9330_lores.JPG

http://www.safecarecampaign.org/images/vre.jpg?crc=4126439606

KLİNİK İZLEM: 22.07.2012-Hasta temas izolasyondan sıkı temas izolasyona alındı.

Tek hemşire bakımı sağlandı.

Hastanın dosyasına ve kapısında ki temas izoalsyon kartı sıkı temas

izolasyon kartı olarak değiştirildi.

VRE ve Çoğul ilaca dirençli Acınotobacter üremesi olduğundan hastaya temas ederken el yıkama-eldiven kullanma ve önlük kullanıldı.

24.07.2012-Hasta takibinin 8.gününde sıkı temas izolasyonda servise transferi sağlandı.

Hasta yakınlarına sıkı temas izolasyon nedeni ve uygulanacak enfeksiyon

önlemleri hakkında eğitim verildi.

Sıkı Temas izolasyonda; Hekim, hemşire, temizlik ve yardımcı personellerine-mutfak

personellerine, sıkı temas izolasyonu ile ilgili bilgi verildi. Hasta temas öncesi ve sonrası eller yıkandı.

Hastaya temas ederken eldiven kullanılıp önlük kullanıldı.

https://www.365alisveris.com/Data/resimler/urun_resimleri/kucukresim/626115357846_resim1.jpg

VRE olan hastanın oda dışına çıkması gerekirse hastaya önlük ve eldiven kullanıldı.

Hastanın çamaşırları enfekte çamaşır olarak çamaşırhaneye gönderildi.

Oda temizliğinde kullanılan malzemeler ayrıldı. Temizlikte yer yüzey dezenfektanı kullanıldı.

http://www.ankaratemizlik.web.tr/resim/11446237.jpg

Hasta transferi sonrası yoğun bakımda 3 kez dezenfeksiyon yapıldı. 3 kez ortam tarama kültürleri alındı.

Yoğun bakımda aynı zamanda yatmış diğer tüm hastalardan rektal tarama kültürü alındı.

28.07.2012- Hasta takibinin 12. gününde eve ambulansla taburcu edildi. Hasta transferinde ambulans ekibine sıkı temas izolasyonu ile ilgili bilgi verildi.

http://www.diatek.com.tr/uploads/endo.JPG

Hastanın odasından ve hemşire bankosundan 3 kez dezenfeksiyonu yapıldı. Ortam tarama kültürleri alındı. Serviste ki diğer hastalardan da rektal tarama kültürü alındı.

Dirençli mikroorganizması olan hastalar hastane enfeksiyonu ve bulaşlar açısından risk oluşturmaktadır.

İzolasyon önlemlerine uyum, el yıkama ve dezenfektan kullanımı, çevre temizliğinin uygun yapılması, çalışan ve hasta yakınlarının eğitimi önemlidir.

https://encrypted-tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTfW2qFkMDH4Qlhh7OVeQqYGAuokeTVhN_lRRTpC8BPlCQzADomQw

Enfeksiyonu olan ya da dirençli mikroorganizmalarla kolonize olan hastaların izole edilmesi hastane enfeksiyonlarını kontrol strajilerinden en önemlilerindendir. Dirençli mikroorganizması olan hastalar hastane enfeksiyonu ve bulaşlar açısından risk oluşturmaktadır. Hastanelerin enfeksiyon kontrol programında ki izolasyonda ki amaç; Enfekte ve kolonize hastalardan diğer hastalara, ziyaretçilere ve sağlık personeline mikroorganizmaların bulaşmasını önlemektir. Enfeksiyon kontrol programlarının çok ilaca dirençli bakteri kolonizasyon ve enfeksiyonu azaltmada etkili olduğu gösterilmiştir.

http://www.saglikla.net/wp-content/themes/webportal.v2/lib/timthumb.php?src=http://www.saglikla.net/wp-content/uploads/v%C3%BCcuda-bakteri-mikrop-girince-ne-olur.jpg&w=646&h=323

• Sağlık alanında çalışanları, gerçekten işin içinde olduğuna inandırmak gerekir.

• Doktor • Hemşire • Bakım destek personelleri • Hasta ve hasta yakınları Takım olmak!

http://www.duvargiydir.com/media/catalog/product/cache/1/image/650x/040ec09b1e35df139433887a97daa66f/b/o/boff0001-ofis-duvar-kagidi-dekorasyon-ekip-calismasi.jpg

Hastane enfeksiyonlarının kontrolünde eğitimin amacı;

Enfeksiyon kontrol sürecinde uygun davranış

biçimleri oluşturmak ve yanlış davranış biçimlerini değiştirmektir.

http://www.bristol.ac.uk/media-library/sites/alumni/images/nonesuch-covers/autumn-2015/Antibiotics 1 jpg

Eğitim; kişilerde davranış değişikliği olması, çoklu ilaca dirençli mikroorganizma kontrolünü sağlamada önemli rol oynar. El hijyeni, asepsiye uyum, izolasyon önlemlerine uyum gibi kişinin önemini anlaması ve bunun içinde çalışma kültürüne sahip olması gerekmektedir.

Sağlık çalışanlarının eğitimi etkin enfeksiyon kontrol programının temel taşıdır. Hastaneler sürekli enfeksiyon-kontrol eğitim programlarına yüksek düzeyde önem vermelidirler. Çalışan eğitimi enfeksiyon kontrolünde koşuldur, sık ve tekrarlanır olmalıdır. Çalışanlar, öğrenciler, ziyaretçiler, hasta yakınlarına, özel dikkat edilmeli ve uyum periyodik olarak izlenmelidir.

http://www.channelstv.com/wp-content/uploads/2012/11/AntibioticResistance.jpg

Yapılan çalışmalar da, eğitimlerde yetişkin öğrenme ilkelerinin geçerli olduğunu, görsel-işitsel araçların kullanılmasının ve interaktif öğrenme

yöntemlerinin öğrenmeyi kolaylaştırdığını, eğitim öncesi ve sonrası değerlendirme yapılmasının gerekliliği belirtilmiştir.

CDC/HICPAC önerileri (Hospital Infection Control Practices Advisory Committee)

• Nozokomiyal VRE yayılımını önlemek için öneriler: • Vankomisinin uygun kullanımı • Hastane personelinin eğitimi • Mikrobiyoloji laboratuvarının etkin kullanımı • Kontrol önlemleri

http://economictimes.indiatimes.com/photo/45924546.cms

Hastanelerde işe yeni başlayan personel başta olmak üzere, tüm sağlık ve yardımcı hizmet personeline, eğitilecek hedef kitlenin yaptığı işe uygun program hazırlanmalı bu programlar çerçevesinde, düzenli olarak enfeksiyon kontrol eğitimi verilmesi ve bu çalışanların çoklu ilaca dirençli mikroorganizma kontrolünün önemini kavranması sağlanmadır.

http://3.bp.blogspot.com/-IjKfEMZ8G40/VDJ2IdEK9mI/AAAAAAAAAtw/BKpWYDBm9GM/s1600/egitim.png

Tesis ve sağlık yöneticileri için en az yılda bir kez hasta bakım, enfeksiyon kontrol önlemleri hakkında güncellenen bilgiler verilmelidir. Bu bilgiler değişen enfeksiyon insidansı ve prevelansını, sistem arıza sonuçlarını ve enfeksiyon kontrol uygulamalarını içermelidir ki aksiyon planlarına bağlılık oluşturulabilsin. Kategori 1 B (Kuvvetli öneriler)

Dirençli mikroorganizmalarının yayılımını önlemede çalışanlara oryantasyon ve güncellenen periyodik eğitimler verilmelidir. Kategori 1 B(Kuvvetli öneriler)

https://www.medikalakademi.com.tr/wp-content/uploads/2015/01/grafik-artis.jpg

Multidirençli mikroorganizma kontrolünde eğitim programların sıklığı, mikroorganizma oranın azalmadığı alanlarda ki sağlık çalışanlarında yoğunlaştırılmalıdır. Bireysel ya da ünite bazlı geribildirimler yapılmalıdır. Kategori 1B (Kuvvetli öneriler)

Çoklu ilaca dirençli mikroorganizma kontrolünde eğitim programların sıklığı, mikroorganizma oranın azalmadığı alanlarda ki sağlık çalışanlarında yoğunlaştırılmalıdır. Bireysel ya da ünite bazlı geribildirimler yapılmalıdır. Kategori 1B (Kuvvetli öneriler)

Çoklu ilaca dirençli mikroorganizmaların bulaşma risk faktörleri gözden geçirilerek oryantasyonlarda ve periyodik eğitimlerde güncelleştirilerek eğitimler yapılmalıdır.

Eğitim kapsamında yaşanılmış olan deneyimler bilgi olarak paylaşılmalı ve önlem konusunda önleyici tedbirler alınmalıdır. Kategori 1 B (Kuvvetli öneriler)

Eğitimden beklenen hedefler açıkça belirlenmeli, eğitimi öncesinde ve sonrasında uygulanacak anket, test ve gözlem faaliyetleri ile eğitim hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığı değerlendirilmelidir.

1. Arda, B. Çok ilaca dirençli Acinetobacter Baumannii olgusu. ANKEM Derg. 2010;24(Ek 2):78-81.

2. Gürkan, Z., Ulupınar S. (N.D.). Enfeksiyon kontrol hemşirelerinin eğitim faaliyetlerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. DEUHYO, 2011; 4(3): 117-124.

3. Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği.(2005). Sağlık Bakanlığı. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/08/20050811-6.htm Erişim Tarihi: 01/10/2013.

4. Jane D. Siegel, MD; Emily Rhinehart, RN MPH CIC; Marguerite Jackson, PhD; Linda Chiarello, RN MS. Management of Multidrug-Resistant Organisms In Healthcare Settings. Center for Disease Control and Prevention. 2006; 1-74.

5. Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities; Recommendations and Reports.2003; 52(10): 1-42.