Upload
vuminh
View
235
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Diyabetes MellitusKomplikasyonlarıKomplikasyonları
Dr. İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Hastanesi
Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Diyabetes mellitus komplikasyonlar
� Diyabetik retinopati
Mikrovasküler Makrovasküler
� Korener arter hastalığı� Diyabetik retinopati
� Diyabetik nefropati
� Diyabetik nöropati
� Korener arter hastalığı
� Serebrovasküler hastalık
� Periferik vasküler hastalık
Mikrovasküler komplikasyonlar
patogenez
Genetik yatkınlık
Selüler mekanizmalarda tekrarlayıcı akut değişikliler*
Hiperglisemi Doku hasarı
Bağımsız hızlandırıcı faktörler***
Stabil makromoleküllerdekümülatif uzun dönem değişiklikler**
* Sorbitol birikimi
NADH/NAD oranı ↑↑↑↑↑↑↑↑ ↑↑↑↑↑↑↑↑
Myoinositol ↓↓↓↓↓↓↓↓ ↓↓↓↓↓↓↓↓
Mikrovasküler komplikasyonlar
patogenez
Myoinositol ↓↓↓↓↓↓↓↓ ↓↓↓↓↓↓↓↓
Erken glikolizasyon
* * Artmış glikolize son ürünlerin oluşumu
*** Bağımsız hızlandırıcı faktörler
– Hipertansiyon
– Hiperlipidemi
Mikrovasküler komplikasyonlar
patogenez
– Hiperlipidemi
– Sigara
Retinopati
Retinopati
Nefropati
HİPERGLİSEMİ
Renal FibrozMezangialgenişleme
Glomerulerhipertrofi
Oksidatif stresTubuler
inflamasyon
DİYABETİK NEFROPATİDİYABETİK NEFROPATİ
Nefropati
Nöropati
• Ağrı
• Parastezi
• Duyu kaybı
• Kas güçsüzlüğü
• Otonomik disfonksiyon
Diyabetik periferik nöropati
Otonomik disfonksiyon
Semptomatik
• Postural hipotansiyon
• Gastroparezi
• Diyabetik diare
Subklinik anormallikler
• Anormal pupil refleksleri
• Özefagial disfonksiyon
• Anormal kardiyovasküler• Diyabetik diare
• Nöropatik mesane
• Erektil disfonksiyon
• Nöropatik ödem
• Charcot artropatisi
• “Gustatory sweating” (Fray sendromu)
• Anormal kardiyovaskülerrefleksler
• Hipoglisemiye karşıt düzenleyici mekanizmaların silikleşmesi
• Artmış periferal kan akımı
Koroner arter hastalığı
Serebrovasküler hastalık
Periferik vasküler hastalık
• Kötü metabolik kontrol
– DCCT
– EDIC
Komplikasyonlar için
Risk faktörleri
• Uzun diyabet süresi
• İleri yaş
• Ergenlik
• Artmış VKI-şişmanlık
Komplikasyonlardan korunma
• Sıkı kan şekeri kontrolü
• Sağlıklı beslenme• Sağlıklı beslenme
• Egzersiz
• Sigara içilmemesi
Tarama
Amaç
• Subklinik mikrovasküler komp. saptamak
• Klinik komp.’lara ilerlemeyi geciktirmek veya durdurmak
• Erken değerlendirme, erken tedavi = daha iyi sonuçlar
Tarama
Ne zaman başlamalı?
≥ 11 yaş ve diyabet süresi ≥ 2 yıl≥ 11 yaş ve diyabet süresi ≥ 2 yıl
Tarama
Retinopati için nasıl yapılmalı?
• Tecrübeli bir göz doktoru
• Dilate pupiller
• Oftalmoskopi ile göz dibi bakısı
Tarama
Retinopati için ne sıklıkta yapılmalı?
• Yılda bir
• Riskli vakalarda daha sık• Riskli vakalarda daha sık
Tarama
Retinopati için ne sıklıkta yapılmalı?
• Yılda bir
• Riskli vakalarda daha sık• Riskli vakalarda daha sık
Tarama
Retinopati için tedavi?
• Panretinal fotokoagulasyon
(Lazer tedavisi)
Daha kötüsü
• Ciddi görme kaybı
• Körlük
Tarama
Nefropati için nasıl yapılmalı?
• İdrar analizi
– Albümin atılım oranı– Albümin atılım oranı
– Albümün / kreatinin oranı
– Spot idrarda albümin konstantrasyonu
• 3 analizin 2’si pozitif ise MİKROALBÜMİNÜRİ
Tarama
Nefropati için ne sıklıkta yapılmalı?
• Yılda bir
• Mikroalbüminürisi olan vakalarda daha sık (3-6 ay)• Mikroalbüminürisi olan vakalarda daha sık (3-6 ay)
Mikroalbüminüri
• Spontan düzelebilir, aralıklı veya kalıcı olabilir
• Tetkik sonuçlarını etkileyebilecek faktörler
– İdrar yolu enfeksiyonu– İdrar yolu enfeksiyonu
– Egzersiz
– Adet kanaması
Mikroalbüminüri
Tedavi
ACE inhibitörleri veya ARB’leri
• Regresyon oranını artırır ve ciddi proteinüriye gidişi azaltır • Regresyon oranını artırır ve ciddi proteinüriye gidişi azaltır
• Ciddi proteinüri
= idrar protein > 500 mg/gün veya sabah ilk idrarda > 300 mg/L
Daha kötüsü
• Ciddi proteinüri
• Kronik böbrek yetersizliği
• Son dönem böbrek hastalığı • Son dönem böbrek hastalığı
– Diyaliz
– Transplantasyon
Makrovasküler komp. için tarama
• Kan basıncı
• Lipit profili
• Sigara içiciliği sorgulama• Sigara içiciliği sorgulama
Sigara
• Sigara hem mikro hem makrovasküler komplikasyonları artırır.
• Her vizitte sorgulanmalı• Her vizitte sorgulanmalı
• Hiç başlanılmaması ve bırakılması konusunda teşvik edilmeli
Kan basıncı
• En az yılda bir kez ölçüm yapılmalı
• Hedef kan basıncı < 95 persantil (yaş ve cinse göre) • Hedef kan basıncı < 95 persantil (yaş ve cinse göre)
veya
• Genç erişkinlerde < 130/80 mmHg
Lipit profili
• Tarama ≥ 12 yaşta yapılmalı
– ailede hiperkolesterolemi,
– erken KVH varsa veya – erken KVH varsa veya
– aile öyküsü bilinmiyor ise ≥ 2 yaşta kontrol edilmeli
• Normal ise 5 yılda bir kontrol
• Hedef LDL < 100 mg/dl
• İyi metabolik kontrol, diyet değişiklikleri ve ilaç (statinler)
Periferik ve otonomik nöropati
• ≥ 11 yaş ve ≥ 2 yıl diyabet süresi
• Öykü ve fizik muayene ile • Öykü ve fizik muayene ile
değerlendirilmeli
Son slayt –diğer komplikasyonlar ve ilişkili durumlar
• Büyüme ve fiziksel gelişimin monitorize edilmesi
• Tiroid fonksiyonları
• Çölyak hastalığı açısından tarama • Çölyak hastalığı açısından tarama
• Cilt ve eklem bulgularının değerlendirilmesi
– Lipodistrofi
– Necrobiyozis lipoidika
– Eklem sertliği
Soru ve katkılar lütfenSoru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Hastanesi
Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/