Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
24.04.2014
ANTALYA
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA
AGRESİF TEDAVİ
GEREKLİ DEĞİLDİR
Prof.Dr.Halil Önder ERSÖZ Karadeniz Teknik Üniversitesi
Tıp Fakültesi Trabzon
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Diyabetes Mellitusun Klinik Önemi
Son Dönem
Böbrek
Yetmezliğinin
En Önemli
Nedeni
Kardiyo
Vasküler
Mortalitede
2-4 Kat Artış
Erişkinlerde
Görme
Kaybının Bir
Numaralı
Nedeni
Nontravmatik
Bacak
Amputasyon-
larının En Sık
Nedeni
Diabet
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
HbA
1c %
14
12
10
8
7 6.5
6
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Yoğun İnsülin Tedavisi Alan Hastalarda Ciddi
Hipoglisemi Oranı
0
20
40
60
80
100
120
5,5 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5 10 10,5
HbA1C%
DCCT çalışmasında, yoğun insülin tedavisini takiben HbA1c düzeylerinde anlamlı azalmayla birlikte
ciddi hipoglisemi ataklarında önemli bir artış olmuştur.
DCCT Research Group. New England Journal of Medicine 1993
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
40
1513 13
10
4 5
0
10
20
30
40
50
Diyabetik Hastalarda Ölüm
Nedenleri
Geiss LS, Diabetes in America, National Institutes of Health,1995
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Stratton IM, BMJ, 2000
Miyokard infarktüsü
Mikrovasküler komplikasyonlar
80
60
40
20
0
5 6 7 8 9 10 11
Ortalama HbA1c konsantrasyonu (%)
10
00
has
ta y
ılı
baş
ına
hes
ap
lan
mış
in
sid
an
s
(%)
UKPDS: Mikro ve Makrovasküler
Komplikasyonlar ve HbA1c İlişkisi
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Komplikasyon riski: IDF Rehberi
Makrovasküler Makro ve Mikro
risk vasküler risk
HbA1c (%) > 6.5 > 7.5
Açlık plazma > 100 126
glukozu (mg/dl)
Post-prandiyal kan 135 > 160
glukozu (mg/dl)
European Diabetes Policy Group, Diabet Med, 1999
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Diabetes Mellitus’ta Metabolik Kontrol Hedefleri
TEMD Diyabet Kılavuzu 2014
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Diyabetes Mellitus’ta Metabolik Kontrol Hedefleri
Glisemik Kontrol
- A1c <%7.0 **
- Preprandiyal glukoz* 80-130 mg/dl
- Pik postprandiyal glukoz* <180 mg/dl
Kan Basıncı <140/90mmHg
* Plazma glukoz düzeyi
** Eşlik eden KVH, hipoglisemi riski, yaşam süresi beklentisi
ADA Clinical Practice Recommandations, Diabetes Care 2015
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Diyabetli Hastaların Tedavisinde Ne
Kadar Hedefteyiz?
A1c<7.0
%32
A1c<7.0
% 7
Tip 1 DM
Hastaları
Tip 2 DM
Hastaları
Ükinç K, Ersöz HÖ, Erem C et al TJEM 2004
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Konvansiyonel
İnsülin%20
OAD+Bazal İnsülin %7 Diet %9
OAD %58
İntensif İnsülin %6
Tip 2 DM
Hastaları
Ükinç K, Ersöz HÖ, Erem C et al TJEM 2004
Diyabetli Hastaların Tedavisinde Ne
Kadar Hedefteyiz?
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
TURDEP-II: Diyabette Yetersiz Glisemik Kontrol
0
10
20
30
40
50
60
70
Yeni DM Bilinen DM Toplam DM
24,7
64,5
45,7
14,6
49,8
33,1%
A1C >%6.5
A1C >%7.0
Satman İ ve TURDEP-II Çalışma Grubu. Eur J Epidemiol 2013
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Diyabette Glisemik Kontrolü Sürdürmek
Uzun Dönemde Kolay Değildir
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Yıllar
350
300
250
200
150
100
50
Insulin Düzeyi
İnsulin Direnci
250
200
150
100
50
0
Re
lati
f b
eta-
hü
cre
fon
ksiy
on
u (
%)
Açlık Glukozu
Postprandiyal Glukoz
Glu
koz
(m
g/d
l)
DM
Klinik Bulgular
Makrovasküler Değişiklikler
Obezite IGT Diyabet Kontrolsüz hiperglisemi
Adapted from Type 2 Diabetes BASICS. Minneapolis, MN: International Diabetes Center; 2000.
Önleme OAD İnsulin
-10 -5 0 5 10 15 20 25 30
Mikrovasküler Değişiklikler
Tanı
Tip 2 Diyabetin Doğal Seyri
HbA1c’yi %1 Düşürmenin
Etkileri
Tip 1 diyabet (DCCT)
• Retinopati riski %35
• Nefropati riski %24-44
• Nöropati riski %30
Tip 2 Diyabet (UKPDS)
• Diyabete bağlı ölüm %25
• Tüm nedenlere bağlı mortalite %7
• MI riski %18
• Mikrovasküler komplikasyon riski %35
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA
AGRESİF TEDAVİ DCCT Research Group. New England Journal of Medicine 1993
UKPDS Group. Lancet 1998
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
DCCT Research Group. New England Journal of Medicine 1993
Tip 1 Diyabetli Hastalarda Kan
Şekerinin Agresif Kontrolü
Tip 1 Diyabetli Hastalarda Kan
Şekerinin Agresif Kontrolü
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
DCCT Research Group. New England Journal of Medicine 1993
Cum
ula
tive I
ncid
ence
Years from Study Entry
EDIC Bulguları: Kardiyovasküler Olaylar
Cumulative Incidence of First of Any Event
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
Risk reduction 42%
95% CI: 9% to 63%
P = 0.02
0.12
0.10
0.08
0.06
0.04
0.02
0.00
Conventional
Intensive
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
DCCT/EDIC N Engl J Med 2005: 353:2643-2653.
Conventional
Intensive
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
Years from Study Entry
0.00
0.02
0.04
0.06
0.08
0.10
0.12
Cum
ula
tive I
ncid
ence
Risk reduction 57%
95% CI: 12% to 79%
P = 0.02
EDIC Bulguları: Kardiyovasküler Olaylar
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
DCCT/EDIC N Engl J Med 2005: 353:2643-2653.
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
HbA1c
DÜZEYİNDEKİ AZALMA RİSK AZALMASI
%1
Diyabete bağlı olay
Miyokard infarktüsü
Mikrovasküler komplikasyonlar
Periferik damar hastalığı
*p<0.05
*
*
*
*
UKPDS 35. BMJ 2000
HbA1c ve Komplikasyonlar
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ DCCT Research Group. New England Journal of Medicine 1993
UKPDS Group. Lancet 1998
Sıkı Tedavi İşe Yarıyor
Ancak Bir Bedeli Var!
UKPDS Post-Treatment Analizleri
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
UKPDS Post-Treatment Analizleri
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
UKPDS Post-Treatment Analizleri
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
UKPDS Post-Treatment Analizleri
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
UKPDS Post-Treatment Analizleri
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
UKPDS Post-Treatment Analizleri
Tip 2 Diyabetli Hastalarda Kan
Şekerinin Daha Agresif Kontrolü
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Accord:Primer Sonlanım Noktası ve
Tüm Nedenlere Bağlı Ölüm
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ The Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes (ACCORD), New Engl J Med 2008
ACCORD Altgrup Analizi
Daha önce KVH olmayan ve başlangıçtaki A1C ≤%8.0 olan
hastalarda intensif glisemik kontrol KV olayları azaltmıştır.
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ The Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes (ACCORD), New Engl J Med 2008
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ The Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes (ACCORD) Diabetes Care 2010
Accord: Tedavi Stratejisine Göre
Mortalite Oranları
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Riddle Mc, Diabetes Care 2010
Accord: Tedavi Stratejisine Göre
log HR Oranları
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Riddle Mc, Diabetes Care 2010
Accord: Hipoglisemi Sıklığına Göre
Mortalite Oranları
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Bloomgarden ZT, Diabetes Care 2008
UKPDS&Accord: Ulaşılan HbA1c ve
Hipoglisemi Sıklığı
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Zachary T, Frontiers in Endocrinology, 2012
A Paneli: UKPDS
Hemmingsen 2011
B Paneli: ACCORD
Bonds 2010
Accord&Advance: Hipoglisemi Sıklığına
Göre Mortalite Oranları
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Zachary T, Frontiers in Endocrinology, 2012
A Paneli:
ACCORD
Bonds 2010
B Paneli:
ADVANCE
Holman 2009
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Hipoglisemi ve Kardiyovasküler Olaylar
Souza CV, Diabetes Care, 2010
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
UKPDS Post-Treatment Analizleri:
Miras Etkisi
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
UKPDS Post-Treatment Analizleri:
Miras Etkisi
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Holman RR et al NEJM 2008;359:1577-89
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Gecikmiş Müdahalenin Sonuçları: VADT Çalışması:
Diyabet Süresi ve Yoğun Tedavinin KV Yararları
Duckworth W, N Engl J Med, 2009
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
VADT Çalışmasına Girmeden Önce VADT Çalışma Kolu
Kötü Glisemik
Miras
Komplikasyon
Riski
Zaman (Tanıdan itibaren Geçen Süre)
Gecikmiş Müdahalenin Sonuçları: VADT Çalışması
Duckworth W, N Engl J Med, 2009
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Agresif Tedavi ve Kardiyovasküler Sonlanım Noktaları
Kelly, Ann Intern Med, 2009
Yoğun glukoz kontrolü KV ölüm, ve tüm nedenlere bağlı ölüm
oranlarını azaltmamış ancak hipoglisemi riskinde ciddi bir artışa
neden olmuştur
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Agresif Tedavi ve Koroner Arter Hastalığı
Ray KK, Lancet, 2009
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Tip 2 Diyabette Agresif Tedavi
Hemmingsen B, Cochrane Library, 2013
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Tip 2 Diyabette Agresif Tedavi
Hemmingsen B, Cochrane Library, 2013
STENO-2: Tip 2 Diyabetik Hastalarda Yoğun Tedavi ile KV Risk Azaltımında
Temel Etki Gösteren Lipid Düşürücü Tedavidir
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ Goede P, Diabetes, 2004
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Yeni Tanı Alan Hasta
Del Prato S, Int J Clin Pract, 2010
Agresif glisemik kontrol
Düşük hipoglisemi riski olan
ajanlar seçilmeli
HbA1c hedefi < 6.5-7 %
Beta hücre koruyucu tedavi
Kardiyovasküler risk faktörlerinin
kontrolü
HbA1c>9% ise insülin düşünülebilir
UKPDS
Miras Etkisi
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Kötü Glisemik Kontrolü Olan Ancak Ko-Morbiditesi Olmayan Hasta
Del Prato S, Int J Clin Pract, 2010
Agresif glisemik kontrol
HbA1c kademeli düşürülmeli
Diyabet eğitimi
Hipoglisemi riski değerlendirilmeli
UKPDS
Miras Etkisi
Kötü metabolik miras
Bir veya daha fazla mikrovasküler
komplikasyon
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Koroner Arter Hastalığı Olan Hasta
Del Prato S, Int J Clin Pract, 2010
İyi glisemik kontrolün faydaları ve
hipoglisemi riski karşılaştırılmalı
HbA1c kademeli düşürülmeli
Tedavi ajanlarının
kontraendikasyonları
Hipoglisemi riski değerlendirilmeli
ACCORD
VADT
ADVANCE
Uzun süreli diyabet öyküsü
Kötü glisemik kontrol
Aşırı ilaç yükü
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
Hipoglisemi Riski Olan Hasta
Del Prato S, Int J Clin Pract, 2010
Daha gevşek HbA1c hedefleri
HbA1c kademeli düşürülmeli
Hipoglisemi riski düşük ajanlar
seçilmeli
Hipoglisemi riski değerlendirilmeli
ACCORD
VADT
ADVANCE
Uzun süreli diyabet öyküsü
Daha önce hipoglisemi öyküsü
Kreatinin klirensi azalmış
Düzensiz beslenme/yaşam
alışkanlıkları
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
OAD + Bazal İnsülin
Bazal İnsülin + Prandiyal İnsülin
Metformin
OAD Kombinasyonları
OAD Doz Titrasyonu
Diyabet Süresi
7
6
9
8
Hb
A1
c (%
)
10
Del Prato S, Int J Clin Pract, 2005
Glukoz Kontrol Süreci
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ ADA Clinical Practice Recommandations, Diabetes Care 2015
Hiperglisemi Yönetimi daha
zorlayıcı daha
gevşek Hasta Özellikleri
Hipoglisemi riski ve
diğer ilaç yan etkileri
Hastalık süresi
Yaşam beklentisi
Eşlik eden
komorbiditeler
Yerleşmiş vasküler
komplikasyonlar
Hasta tutumu ve
uyunç
Kaynaklar ve destek
sistemi
genellikle
değiştirilemez
değiştirilebilir
düşük yüksek
yeni tanı uzun süreli
uzun kısa
yok az/hafif şiddetli
azimli, uyumlu, kendine
çok iyi bakabilen
niyetsiz, uyumsuz
kendine bakamayan
sınırlı hazır, kullanılabilir
yok az/hafif şiddetli
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
A1C ve Ortalama Glisemi
ADA Clinical Practice Recommandations, Diabetes Care 2015
TİP 2 DİYABETES MELLİTUS’TA AGRESİF TEDAVİ
“intensive diabetes management is a remedy
primarily for the wise and not for the foolish, whether
they be patients or doctors.” Joslin, 1928