Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    1/45

    Badanie ewaluacyjne o charakterze on-going identyfikujące

    dobre praktyki w realizacji praktycznych elementów kształceniaw projektach dofinasowanych w ramach IV Priorytetu PO KLoraz w innych działaniach w obszarze szkolnictwa wyższego

     Badanie ewaluacyjne współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

    Warszawa 2015

    DOBRE PRAKTYKI w zakresie

    kształcenia praktycznego

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    2/45

    Autorzy:

    Barbara Leszczyńska (kierownik projektu)

    dr Katarzyna Hermann-Pawłowska, dr Katarzyna Lotko-CzechKamila Sondej, Alicja Weremiuk

    © by Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Warszawa 2015

    Wydawca:

    Narodowe Centrum Badań i Rozwojuul. Nowogrodzka 47a, 00-695 Warszawa

    e-mail: [email protected], internet: http://www.ncbr.gov.pl

    Tel.: +48 22 39 07 401, Fax: +48 22 20 13 408

    Projekt graficzny i skład:

    CG2 

    DANAE Sp. z o.o.

    Ul. 11-go Listopada 9

    08-110 Siedlce

    Fundacja Idea Rozwoju

    Wierzbica 57B

    05-140 Wierzbica

    http://www.cg2.pl/http://www.cg2.pl/

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    3/45

    3

    Spis treści

    1

    2

    3

    4

    5

    6 40

    34

    28

    22

    16

    10

    4Wstęp

    Badania potrzeb pracodawców

    Globalna interdyscyplinarna organizacja doradczaprowadzona przez studentów

    Bon na płatny staż absolwenta w lokalnych MŚP,zorientowanych na realizację projektu rozwojowego firmy

    Rada Programowa

    Portal internetowy pośrednictwa praktyk, staży i pracyAkademickiego Biura Karier Politechniki Opolskiej

    Kompleksowy, uczelniany program rozwijaniaindywidualnych planów kariery zawodowej studentów

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    4/45

    4 Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    Wstęp

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    5/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 5

     Celem badania ewaluacyjnego, prze-

    prowadzonego w okresie listopad–grudzień

    2015, była identyfikacja dobrych praktyk

    w realizacji praktycznych elementów kształ-

    cenia. Wyniki badania powinny posłużyć

    uczelniom jako przykład najlepszych roz-

    wiązań w prowadzeniu praktyk i staży oraz

    w rozwijaniu współpracy pomiędzy uczel-

    niami a pracodawcami i jednostkami na-

    ukowymi.

    Przykładów dobrych praktyk poszu-

    kiwano wśród już zrealizowanych form

    współpracy współfinansowanych ze

    środków Europejskiego Funduszu Społecz-

    nego, jak i wśród form współpracy finanso-

    wanych ze środków własnych uczelni czy

    też realizowanych z inicjatywy pracodaw-

    ców. Badanie dotyczyło nie tylko identyfi-

    kacji dobrych praktyk w kraju, ale również

    najlepszych praktyk zagranicznych.

    W celu wyłonienia krajowych dobrych 

    praktyk przyjęto logikę badania opartą na

    zasadzie lejka. Najpierw wykonywano sze-

    roko zakrojone działania badawcze – bada-

    nia ilościowe oraz analizy danych zastanych.

    Na ich podstawie wytypowano jednostki do

    prowadzenia badań jakościowych, a wśród

    nich wybrano przypadki, których pogłębio-

    na analiza doprowadziła do wyboru dobrych

    praktyk. Tak więc proces badawczy miał

    charakter zawężający: najpierw analizowa-

    no możliwie najgłębiej przypadki współpra-

    cy pracodawców i uczelni wyższych, a na-

    stępnie szukano najlepszych przykładów

    i rozwiązań.

    Po przeprowadzeniu pogłębionych wy-

    wiadów z przedstawicielami uczelni i pra-

    codawców oraz studentami uczestniczą-

    cymi w stażach i praktykach dla każdego

    z badanych przypadków stworzono krót-

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    6/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego6

    ką notkę opisującą i podsumowującą zi-

    dentyfikowane dobre praktyki. Te wstęp-

    ne schematy dobrych praktyk pozwoliły

    na porównanie przypadków między sobą

    i dokonanie ostatecznej decyzji co do wy-

    boru dobrych praktyk zaprezentowanych

    w raporcie z badania.

    Z rozwiązań stosowanych przez uczel-

    nie i pracodawców jako dobre praktyki wy-

    brano rozwiązania:

    1. najskuteczniejsze, czyli ułatwiające stu-

    dentom i absolwentom znalezienie pra-

    cy po zakończeniu kształcenia,

    2. innowacyjne, czyli wykorzystujące roz-

    wiązania, które nie są rozpowszechnione

    wśród innych instytucji, a które sprzyjają

    prowadzeniu kształcenia praktycznego

    u pracodawców oraz budowaniu trwałej

    współpracy pomiędzy uczelniami a pra-

    codawcami.

    Wyżej opisany proces badawczy dopro-

    wadził do wyboru następujących dobrych

    praktyk krajowych:

    Badania potrzeb pracodawców prowa-

    dzone przez SWPS Uniwersytet Huma-

    nistycznospołeczny,

      Rada Programowa przy Polsko-Ja-

    pońskiej Akademii Technik Kompute-

    rowych,

      Portal internetowy pośrednictwa prak-

    tyk, staży i pracy Akademickiego Biura

    Karier Politechniki Opolskiej.

    Wyżej zaprezentowane krajowe dobre

    praktyki składają się z rozwiązań podlega-

     jących reaktywacjom i stających się powo-

    li standardem (SWPS), jak również i takich,

    które za standard już uchodzą (PJATK, PO).

    Ponadto łączy je aspekt zaproszenia praco-

    dawców do współtworzenia akademickiej

    rzeczywistości, co przekłada się na wypra-

    cowywanie rozwiązań służących wszystkim

    zainteresowanym stronom.

    W przypadku zagranicznych dobrych

    praktyk proces ich identyfikacji opierał się

    na analizie danych zastanych. Umożliwiło

    to przyjęcie dodatkowych założeń doty-

    czących takiego wyboru dobrych praktyk,

    który pozwoli na ich zróżnicowanie w pię-

    ciu niżej przedstawionych wymiarach. Po-

    nadto poszukiwano rozwiązań, które, po-

    dobnie jak w przypadku polskich dobrych

    praktyk, spełniały kryterium skuteczności

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    7/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 7

    i innowacyjności. Dodatkowo przyjęto kry-

    terium wyboru rozwiązań występujących

    w obszarach, w których zdiagnozowano ba-

    riery we współpracy pracodawców i szkół

    wyższych.

    Podejście to zadecydowało o wyborze

    następujących przykładów zagranicznych

    dobrych praktyk:

      Globalna interdyscyplinarna organiza-

    cja doradcza prowadzona przez stu-

    dentów,

    Kompleksowy uczelniany program roz-

    wijania indywidualnych planów kariery

    zawodowej studentów,

      Bon na płatny staż absolwenta w lokal-

    nej firmie, należącej do sektora małych

    i średnich przedsiębiorstw (MŚP), zo-

    rientowanej na realizację projektu roz-

    wojowego firmy.

    Prezentowane przykłady wskazują moż-

    liwość zróżnicowania rozwiązań w zakresie

    praktycznych form kształcenia w wymia-

    rach takich jak:

    dobór uczestników – działania egalitar-

    ne, dostępne dla wszystkich studentów,

    o potencjalnie najszerszym oddziaływa-

    niu, ale jednocześnie średniej skuteczno-

    ści uzależnionej od indywidualnych mo-

    tywacji, lub działania elitarne dla wąskiej

    grupy wybranych studentów, o poten-

    cjalnie wysokiej skuteczności ze wzglę-

    du na dobór celowy;

      rodzaj nabywanych kompetencji – kom-

    petencje branżowe lub ogólne (hory-

    zontalne/kluczowe), które mają duże

    znaczenie dla mobilności zawodowej

    i zatrudnialności absolwentów;

    rodzaj zaangażowanych podmiotów,

    w których odbywają się praktyczne for-

    my kształcenia – MŚP, duże firmy, orga-

    nizacje lub stowarzyszenia not for profit.

    Od rodzaju podmiotów zależy zapozna-

    nie się studenta z różnymi formami or-

    ganizacji pracy i zarządzania;

      zasięg rynkowy podmiotów, w których

    odbywają się praktyczne formy kształ-

    cenia (lokalny, regionalny, krajowy, glo-

    balny);

      kwestie wynagradzania uczestników

    – płatne lub bezpłatne praktyki/staże,

    udział w organizacji opłacanej ze składek

    członków.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    8/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego8

    Powyższe wymiary zostały przedstawio-

    ne na powyższym schemacie.

    Przedstawione powyżej wymiary nie są

    rozłączne, charakterystyki mogą być mie-

    szane i – co więcej – o różnym stopniu na-

    tężenia. W wybranych i zaprezentowanychw niniejszym raporcie przypadkach połą-

    czenie różnych wymiarów świadczy o suk-

    cesie danego rozwiązania.

    Jednocześnie wybrane praktyki zagra-

    niczne odpowiadają na postulaty z sześciu

    forów sieci współpracy szkolnictwa wyższe-

    go z biznesem (University-Business Coope-

    ration Network) ustanowionej przez Komisję

    Europejską. Sformułowane w trakcie forów

    rekomendacje dla polityki, mającej na celu

    wzmocnienie współpracy szkolnictwa wyż-

    szego z biznesem, dotyczyły:  zwiększenia wsparcia organizacji praktyk

    studenckich i staży absolwenckich w fir-

    mach sektora MŚP,

      zwiększenia nacisku na wsparcie or-

    ganizacji praktyk studenckich i sta-

    ży absolwenckich zorientowanych

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    9/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 9

    na wzmocnienie nie tylko kompeten-

    cji branżowych, ale i ogólnych (hory-

    zontalnych/kluczowych), które mają

    znaczenie dla podnoszenia mobilno-

    ści zawodowej i zatrudnialności absol-

    wentów,

      ułatwienie tworzenia sieci/platform

    współpracy studentów różnych kierun-

    ków i specjalizacji.

    Każda z zaprezentowanych zagranicz-

    nych dobrych praktyk pokazuje rozwiązania

    wdrażające powyższe zalecenia.

    Zaprezentowane w niniejszym raporcie trzy zagraniczne dobre praktyki stanowić mają inspi-rację do weryfikacji dotychczasowych sposobów współdziałania w obszarze realizacji prak-

    tycznych elementów kształcenia oraz do wprowadzania nowych rozwiązań na terenie Polski.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    10/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego10

    1Rada Programowa

    Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    11/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 11

     Rada Programowa w Polsko-Japoń-

    skiej Akademii Technik Komputerowych

    działa od 2010 roku. W skład rady wcho-

    dzą przedstawiciele wszystkich najważniej-

    szych grup zainteresowanych kształceniem

    na kierunkach: informatyka, zarządzanie

    informacją, sztuka nowych mediów, czy-

    li: wykładowcy, studenci oraz pracodawcy

    zatrudniający początkowo absolwentów

    informatyki, potem również pozostałych

    kierunków. Można wśród nich znaleźć re-

    prezentantów największych w Polsce firm

    związanych z IT (m.in. IBM, Microsoft, Oran-

    ge). Nad przebiegiem prac Rady czuwa

    przedstawiciel administracji uczelni.

    Inicjatywa utworzenia Rady wyszła od

    Dziekana Wydziału Informatyki. Początko-

    wo zostali do niej zaproszeni przedstawiciele

    firm współpracujących z PJATK (czy to przy

    organizacji praktyk, czy przy projektach ba-

    dawczo-rozwojowych). W kolejnych latach

    skład Rady poszerzał się o kolejne firmy, które

    chciały zatrudniać u siebie absolwentów in-

    formatyki i pokrewnych kierunków. W chwi-

    li obecnej Rada składa się z przedstawicie-

    li 10 firm, 10 wykładowców i 5 studentów.

    Rada Programowa w PJATK przybiera for-

    mę dyskusyjnych spotkań, które odbywają

    się kilka razy do roku. Nie mają one odgór-

    nie ustalonych terminów. Jak mówi orga-

    nizator Rady po stronie PJATK, są one zwo-

    ływane w razie potrzeby: przed akceptacją

    sylabusów poszczególnych przedmiotów,

    w trakcie prac nad założeniami uczelniane-

    go projektu, czy też w celu zaprezentowa-

    nia wyników prowadzonych badań. Orga-

    nizator Rady po stronie uczelni podkreśla,

    że każde ze spotkań wymaga starannego

    Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych wykorzystuje do stałego kontaktu z pra-

    codawcami ciało konsultacyjne, jakim jest Rada Programowa. Współpraca z pracodawcami

    na forum Rady pozwala na dostosowanie procesu kształcenia do potrzeb i oczekiwań ryn-

    ku pracy poprzez wspólne tworzenie programów nauczania oraz opiniowanie sylabusów i in-

    nych działań uczelni podejmowanych na rzecz zwiększenia szans absolwentów na rynku pracy.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    12/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego12

    merytorycznego przygotowania: ustalenia

    tematu spotkania, ważnego z punktu wi-

    dzenia wszystkich uczestników; sformuło-

    wania jasnego i konkretnego celu, jakiemu

    ma służyć spotkanie; opracowania mate-

    riałów, które zostaną rozesłane do praco-

    dawców (np. sylabusów, programu, rapor-

    tu z wynikami badań itp.).

    Po każdym spotkaniu Rady organizator

    po stronie uczelni przygotowuje raport pod-

    sumowujący dyskusję, zawierający uwagi

    i wnioski. Raport jest wysyłany drogą elek-

    troniczną do uczestników spotkania, umiesz-

    czany na uczelnianym dysku, do którego

    dostęp mają wszyscy użytkownicy uczel-

    nianej sieci – tak studenci, jak i pracowni-

    cy. Raport jest podstawą do wprowadzania

    zmian w procesie kształcenia studentów.

    Przedstawiciele uczelni analizują każdy ze

    zgłaszanych przez pracodawców postula-

    tów, oceniają, na ile jest on specyficzny dla

    danej branży/przedsiębiorstwa (np. dotyczy

    nauczania oprogramowania stosowanego

     jedynie w niszowej branży), a na ile ma po-

    wszechny charakter. W kolejnym kroku za-

    stanawiają się nad źródłem problemu i spo-

    sobem jego rozwiązania, który dotyczyć

    może zmian w programie lub w metodzie

    nauczania danego zagadnienia.

    Na kolejnych spotkaniach Rady przedsta-

    wiciel uczelni omawia, które z postulatów

    i uwag zostały wprowadzone, a które nie

    i z jakich powodów. Jak podkreśla organi-

    zator Rady po stronie uczelni, przekazanie

    informacji zwrotnej jest bardzo ważne dla

    pracodawców, którzy dzięki temu czują, że

    ich wkład pracy przynosi konkretne efekty.

    Przedstawiciele PJATK uważają, że Rada

    Programowa przynosi im wiele korzyści.

    Przede wszystkim podnosi standard kształ-

    cenia i pozwala dostosowywać program do

    dynamicznie zmieniającej się sytuacji ryn-

    kowej w branży IT. W ten sposób studenci

    Akademii nabywają umiejętności, które są

    aktualnie poszukiwane przez pracodaw-

    ców. W rezultacie pracodawcy przyjmują-

    cy do pracy absolwentów uczelni zmniej-

    szają koszty wdrażania nowego pracownika.

    Przekłada się to na wysoką zatrudnialność

    wśród absolwentów PJATK, a to znowu

    zachęca kolejne osoby do podjęcia stu-

    diów na Akademii. Jednocześnie uczest-

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    13/45

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    14/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego14

    du na bezpośredni kontakt ze studen-

    tami są dla pracodawców partnerami

    do dyskusji.

    Otwarcie uczelni na potrzeby praco-

    dawców

    Jak mówi przedstawiciel PJATK, jest to

    szczególnie trudne na początku działa-

    nia Rady. Wymaga to większej uważno-

    ści, spojrzenia na podejmowane przez

    uczelnię działania z dystansu, a czasa-

    mi również przyznania się do popełnia-

    nych błędów.

    Podejmowanie rzeczywistych działań

    na podstawie ustaleń przygotowanych

    przez Radę

    To, co powoduje, że Rada Programo-

    wa jest żywym ciałem i nie ma fasado-

    wego charakteru, to wykorzystywanie

    efektów spotkań Rady i wprowadzanie

    w życie zmian.

    Informacja zwrotna (Feedback)

    Jeśli uczelnia podjęła działania wynika-

     jące z ustaleń Rady, to pracodawcy po-

    winni być o tym informowani. Przedsta-

    wiciel PJATK podkreśla, że uczestnicy

    Rady chcą wiedzieć, że ich wkład pra-

    cy przyniósł konkretne efekty. Jeśli na-

    tomiast jakieś wnioski nie mogły zostać

    wykorzystane, to interesują ich powody

    takiej sytuacji. Feedback zwiększa zaan-

    gażowanie pracodawców.

    Dobrze przygotowane spotkania

    Nawet jeśli wszystkie powyższe działa-

    nia zostaną zrealizowane, a zawiedzie

    organizacja, działania Rady mogą być

    nieefektywne. Konieczne jest określe-

    nie konkretnego celu spotkania, przy-

    gotowanie i przekazanie odpowiednio

    wcześnie materiałów do zapoznania się

    z nimi, a następnie moderacja angażują-

    ca uczestników w dyskusję. Dobra kawa

     jest również mile widziana.

    Przykład Polsko-Japońskiej Akademii

    Technik Komputerowych pokazuje, że sta-

    ła merytoryczna współpraca uczelni i pra-

    codawców w formie Rady Programowej

    przynosi efekt w postaci wysokiej zatrud-

    nialności jej absolwentów. Sami przedsta-

    wiciele uczelni zwracają uwagę na to, że

    sprzyja temu z pewnością wysokie obec-

    nie na rynku pracy zapotrzebowanie na in-

    formatyków. Niemniej kluczowe jest to, że

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    15/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 15

    zadowolenie pracodawców z kompeten-

    cji przyjmowanych do pracy absolwentów

    PJATK, przekłada się na wskaźniki zatrudnial-

    ności absolwentów uczelni oraz na wzrost

    zainteresowania uczelnią wśród potencjal-

    nych studentów.

    O uczelni:

    Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych została założona w 1994 r. przez FundacjęRozwoju Technik Komputerowych realizującą porozumienie zawarte pomiędzy rządami Polski

    i Japonii z roku 1993. W chwili obecnej składa się z 8 wydziałów, w tym 3 zamiejscowych w By-

    tomiu i Gdańsku. Oprócz informatyki oferuje studia na takich kierunkach, jak: Sztuka nowych me-

    diów, Zarządzanie informacją, Kultura Japonii.

    PJATK realizowała projekty współfinansowane ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludz-

    ki, w tym z Poddziałania 4.1.1.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    16/45

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    17/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 17

      W latach 2011-2013 Uniwersytet SWPS

    przy ścisłej współpracy z Biurem Karier zre-

    alizował dwa projekty związane z badaniem

    pracodawców. Pierwszy z nich - Monitoring

    losów zawodowych absolwentów - zawie-

    rał w sobie komponent dotyczący diagnozy

    potrzeb i oczekiwań pracodawców zatrud-

    niających absolwentów Uniwersytetu SWPS.

    Drugim projektem była Rada Programowa,

    czyli utrzymany w konwencji badania cykl

    kilku spotkań z udziałem przedsiębiorców

    i dydaktyków uczelni, służący wypracowa-

    niu wspólnych rozwiązań. Obecnie projek-

    ty te są reaktywowane w innych oddziałach

    Uniwersytetu SWPS.

    Uczelnia rozpoczęła realizację badań

    ze względu na chęć uzyskania pogłębio-

    nych informacji na temat funkcjonowania

     jej absolwentów na rynku pracy. Źródło tej

    wiedzy stanowią: absolwenci, którzy mogą

    dać informację zwrotną o wykorzystywa-

    nych w pracy umiejętnościach i kompe-

    tencjach zdobytych w trakcie studiów oraz

    o ewentualnej potrzebie uzupełnienia pro-

    gramu o konkretne zagadnienia; praco-

    dawcy, którzy mogą powiedzieć o swoich

    potrzebach i oczekiwaniach wobec przyj-

    mowanych absolwentów kierunków huma-

    nistycznych i społecznych oraz ewentual-

    nych lukach kompetencyjnych, które u nich

    obserwują.

    Szczegółowy opis tematyki i metodolo-

    gii obu tych projektów, służących poznaniu

    oczekiwań pracodawców względem

    absolwentów SWPS, prezentuje poniższa

    tabela:

    Badania służyły gromadzeniu informacji na temat potrzeb i oczekiwań pracodawców dotyczących

    kompetencji i kwalifikacji, jakie powinien posiadać absolwent SWPS. Zbierano również sugestie

    przedsiębiorców na temat realizowanych przez uczelnię programów kształcenia oraz planów

    stworzenia nowych kierunków.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    18/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego18

    Typ

    badaniaOpis badania Zastosowana metodologia

    Zastosowanie

    wyników

       M  o  n   i   t  o  r   i  n  g   l  o  s   ó  w

      z  a  w  o   d  o  w  y  c   h  a   b  s  o   l  w  e  n   t   ó  w

       (   2   0   1   1  -   2   0

       1   3   )

    Jednym z komponentów projektu było

    przeprowadzenie jakościowego badania

    pracodawców zatrudniających absol-

    wentów SWPS. Byli oni pytani o to, czy

    są zadowoleni z kompetencji i kwalifi-

    kacji absolwentów SWPS, o ich mocne

    i słabe strony oraz o potencjalne dzia-

    łania uczelni, które mogłyby sprzyjać

    lepszemu dostosowaniu absolwentów

    do rynku pracy.

    Nacisk w badaniu został położony na

    deficyty kompetencyjne studentów

    i absolwentów SWPS. Rozpatrywano

    oczekiwana pracodawców względem

    kompetencji absolwentów, które mają

    szanse zostać uzupełnione w procesie

    kształcenia.

    Badania zostały zaprojektowane i realizowane

    przez wewnętrznych specjalistów z Katedry

    Socjologii przy współpracy z Biurem Karier.

    Indywidualne wywiady pogłębione na pró-

    bie n=120 pracodawców współpracujących 

    z uczelnią i zatrudniających jej absolwentów.

    Zastosowany dobór o charakterze celowym

    oraz z zastosowaniem metody kuli śnieżnej.

    Narzędzia skonstruowane przez specjalistów

    SWPS na potrzeby badania.

    Wywiady przeprowadzane przez odpowied-

    nio przeszkolonych studentów uczelni.

    Efekty badania sfo-

    mułowano w rapor-

    cie przekazywanym

    władzom uczelni, na

    podstawie którego po-

    wstawały ekspertyzy

    opracowane przez

    partnerów projektu.

    Ekspertyzy były jed-

    nym ze źródeł in-

    formacji służących

    następnie modyfikacji

    programów studiów

    oraz projektowaniu

    nowych kierunków.

       R  a   d  a   P  r  o  g  r  a

      m  o  w  a

       (  g  r  u   d  z   i  e   ń   2   0   1   3   )

    W ramach projektu odbyły się 4 spo-

    tkania dydaktyków uczelni z pracodaw-

    cami, związanymi z takimi kierunkami

    studiów, jak: psychologia, prawo, dzien-

    nikarstwo i filologia.

    Głównym celem badania było wspólne

    wypracowanie rozwiązań, wnioskówi sugestii dotyczących programu dy-

    daktycznego realizowanego na uczelni.

    Omówieniu podlegały także modele

    kompetencji i umiejętności istotne dla

    poszczególnych kierunków.

    Obecnie projekt podlega reaktywacji

    w oddziałach zamiejscowych uczelni.

    Metodologia zaprojektowana została przez

     jednego z profesorów uczelni. Był on także

    moderatorem odbywających się spotkań.

    4 warsztaty zbliżone formą do zogniskowa-

    nych wywiadów grupowych na próbie n=120

    pracodawców i dydaktyków łącznie. Część

    z pracodawców stanowiły osoby będące jednocześnie absolwentami SWPS, co dało

    możliwość kompleksowego spojrzenia na

    problem przez osoby posiadające wieloaspek-

    towe doświadczenie.

    Zastosowany dobór miał charakter celowy

    oraz z zastosowaniem metody kuli śnieżnej.

    Efekty badania sfo-

    mułowano w rapor-

    cie przekazywanym

    władzom uczelni.

    Z uwzględnieniem

    danych w nim przed-

    stawionych konsulto-wano i modyfikowano

    programy studiów

    oraz projektowano

    nowe kierunki. 

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    19/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 19

    Wyniki badań są bardzo ważne dla uczel-

    ni ze strategicznego punktu widzenia. Jej

    przedstawiciele deklarują, że czas i nakła-dy finansowe będą poświęcane tylko na te

    działania, których uzasadnienie znaleziono

    w prowadzonych badaniach. Dotychczas

    wyniki posłużyły do modyfikacji progra-

    mów kształcenia i projektowania nowych

    kierunków.

    Ponadto w toku badań oczekiwań pra-

    codawców pojawiały się refleksje dotyczą-

    ce obszarów, nad którymi studenci powinni

    szczególnie pracować, np. nad umiejęt-

    nością radzenia sobie w sytuacjach stre-

    sowych. Tego typu wnioski mogą zostać

    wykorzystywane w kolejnych projektach

    służących zwiększaniu zatrudnialności ab-

    solwentów uczelni. Przykładem wykorzy-

    stania wniosków z badania może być pro-

     jekt diagnozy kompetencji studentów. Był

    on swego rodzaju dopełnieniem badań

    pracodawców, gdyż diagnozie podlega-

    ły kompetencje wyróżnione na podsta-

    wie badań pracodawców w latach 2011-

    2013 i które zostały uznane przez nich za

    kluczowe.

    Przykład wykorzystania

    wyników badań pracodawców:

    Diagnoza kompetencji

    Diagnoza kompetencji odbywała się w trakcie całodziennych

    sesji rozwojowych wg metodyki zaprojektowanej specjalnie

    na potrzeby tej inicjatywy. Grupa wyszkolonych asesorów

    obserwowała zadania wykonywane przez uczestników i na tej

    podstawie sporządzała indywidualne raporty dla każdego ze

    120 poddanych diagnozie studentów. Znalazły się tam wszystkie

    definicje mierzonych kompetencji (w sumie 16), zapisy obser-

    wacji zachowań w ich obrębie oraz informacje o mocnych

    i słabych stronach jednostki wraz ze wskazaniem konkretnych

    działań, które zwiększą skuteczność codziennych aktywności.

    Dopełnienie stanowiła diagnoza predyspozycji i kompetencji

    przeprowadzona za pomocą profesjonalnych testów psycho-

    logicznych. Każdy z uczestników brał udział w indywidualnej

    dwugodzinnej sesji informacji zwrotnej na temat uzyskanych

    wyników. W jej trakcie asesorzy pokazywali, jak wzmocnić

    swoje mocne strony, np. poprzez angażowanie się w inne pro-

    wadzone przez uczelnie projekty, czy też jak planować swoją

    karierę. Studenci mogli również skorzystać z uzupełniających

    spotkań z uczelnianym doradcą zawodowym.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    20/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego20

    W trakcie przeprowadzanych diagnoz

    kompetencji studentów przedstawiciele

    uczelni zauważyli, że luki kompetencyjneu studentów pokrywają się z lukami kom-

    petencyjnymi, które pracodawcy obser-

    wują u swoich pracowników. Potwierdza to

    więc z jednej strony trafność prowadzonych

    badań pracodawców. Z drugiej zaś wskazu-

     je na duże znaczenie wczesnej diagnozyi pracy nad rozwojem kompetencji już od

    początku studiów .

    Kompleksowa diagnoza kompetencji jest

    standardem w przypadku funkcjonujących

    na rynku różnych instytucji: agencji doradz-

    twa personalnego, działów HR dużych firm

    i korporacji, poradni psychologiczno-peda-

    gogicznych. Niemniej jednak w przypadku

    szkolnictwa wyższego stanowi to wdrażaną

    powoli innowację. Zastosowanie podobne-

    go rozwiązania na szerszą skalę może przy-

    czynić się do zwiększenia poziomu ade-

    kwatnego dopasowania absolwentów do

    rynku pracy i bardziej świadomego wkra-

    czania na ścieżkę kariery, co z pewnością

    przełoży się na satysfakcję z wykonywanej

    pracy, a w efekcie na produktywność mło-

    dych pracowników. Barierą we wdrażaniu

    podobnych rozwiązań mogą być wysokiekoszty ich implementacji jako uczelnianego

    standardu.

    Podsumowując, korzyści, które Uniwer-

    sytet SWPS odnosi w wyniku przeprowa-

    dzania badań pracodawców, skupiają się

    wokół zwiększenia atrakcyjności absolwen-

    tów na rynku pracy, a w konsekwencji -

    zwiększenia ich zatrudnialności. Pozwa-

    lają uczelni dokonać korekt w programie

    kształcenia, ocenić zapotrzebowanie na

    nowe kierunki oraz realizować projekty

    zgodnie z potrzebami rynku pracy. Z ko-

    lei pracodawcy otrzymują możliwość za-

    trudniania osób kształconych pod kątem

    ich oczekiwań: samodzielnych, kreatyw-

    nych i przedsiębiorczych. Ostatnia z za-

    interesowanych stron – studenci – mają

    większą szansę na znalezienie zatrudnienia,

    a w wyniku działań uzupełniających mogą

    także wzbogacić się, np. o diagnozę swo-

    ich kompetencji, planowanie dalszej ścieżki

    rozwojowej itp.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    21/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 21

    O Uczelni:

    Uniwersytet SWPS to uczelnia niepubliczna założona w 1996 r. przez trzech polskich naukowców,

    początkowo funkcjonująca pod nazwą Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej. W czerwcu 2015 r.

    uzyskała status uniwersytetu przymiotnikowego. Kształci się tu studentów głównie z zakresu nauk

    humanistycznych i społecznych.

    Akademickie Biuro Karier działa przy oddziale warszawskim Uniwersytetu SWPS od 2000 roku.

    Podobny model pracy rozszerzony jest również na inne oddziały: sopocki, wrocławski, katowic-

    ki i poznański. Biuro Karier funkcjonuje na wielu płaszczyznach, oferując zarówno studentom, jaki pracodawcom szeroki zakres usług: współpracę z agencjami zatrudnienia, poradnictwo i do-

    radztwo zawodowe, coaching, warsztaty i szkolenia. Uczelnia w porozumieniu z ABK realizowa-

    ła staże i praktyki w ramach środków własnych, jak również realizowała projekt w ramach Pod-

    działania 4.1.1 PO KL.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    22/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego22

    2Portal internetowy pośrednictwa praktyk,

    staży i pracy Akademickiego Biura KarierPolitechniki Opolskiej

    Akademickie Biuro KarierPolitechniki Opolskiej

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    23/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 23

      W ramach projektu AKROPOL, finan-

    sowanego ze środków Programu Operacyj-

    nego Kapitał Ludzi (Poddziałanie 4.1.1) Po-

    litechnika Opolska (PO) utworzyła w 2008

    r. Akademickie Biuro Karier (ABK). Kluczo-

    wym obszarem działalności biura jest po-

    średnictwo w publikacji i udostępnianiu

    ofert praktyk, staży i pracy. W tym celu, już

    w pierwszym roku działalności ABK, stworzo-

    na została odpowiednia strona internetowa.

    Portal internetowy służy udostępnianiu

    ofert pracy, praktyk oraz staży, a także CV

    studentów i absolwentów, informacji o orga-

    nizowanych szkoleniach, warsztatach i wy-

    kładach oraz publikacji i porad wszystkim

    zainteresowanym budowaniem kariery za-

    wodowej. W jednym miejscu zebrano in-

    formacje zarówno dla studenta, absolwen-

    ta, jak i przedsiębiorcy, co nieczęsto zdarza

    się na innych portalach.

    Portal jest wielofunkcyjny i nie służy je-

    dynie poszukiwaniu ofert staży i praktyk,

    ale jest miejscem, w którym studenci i ab-

    solwenci mogą uzyskać kompleksowe in-

    formacje na temat budowania kariery za-

    wodowej. W dziale „dla studenta” oprócz

    ofert praktyk, staży i pracy zamieszczane

    są także informacje o doradztwie zawo-

    dowym, organizowanych lub współorga-

    nizowanych szkoleniach czy warsztatach.

    Istnieje także możliwość przesłania CV do

    bazy dla potencjalnych pracodawców. W ten

    sposób portal spełnia także rolę narzędzia

    przy poszukiwaniu pracy. Absolwenci na-

    tomiast w swoim dziale oprócz sprawdze-

    nia ofert pracy czy staży mają możliwość

    zapisania się do udziału w Badaniu Losów

    Absolwentów. Bardzo ważną cechą porta-

    lu jest to, że stanowi on formę komunikacji

    z pracodawcami. W wydzielonym, dedyko-

    Funkcjonujący od kilku lat portal internetowy Akademickiego Biura Karier (ABK) przy Politechni-

    ce Opolskiej to przetestowane i sprawdzone, wysoce użyteczne, nowoczesne narzędzie służące

    studentom i absolwentom do rozwoju ich kariery zawodowej, a pracodawcom do poszukiwania

    praktykantów/stażystów czy przyszłych pracowników oraz do rozwoju współpracy z uczelnią.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    24/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego24

    wanym pracodawcom dziale prezentowa-

    ne są możliwości współpracy, jakie biuro

    uczelni oferuje pracodawcom (m.in. orga-nizacja spotkań rekrutacyjnych, targi pracy,

    baza ofert pracy). Tam też pracodawcy mają

    możliwość przeglądania bazy CV studentów

    i absolwentów. W systemie ABK Politechniki

    Opolskiej pracodawcy również samodziel-

    nie dodają oferty.Portal jest bardzo łatwy w nawigacji,

    przez co wysoce użyteczny. Każdy, prze-

    glądając publikowaną tam bazę ofert, ma

    możliwość ich sortowania wg 26 predefi-

    niowanych branż, spójnych z branżami do-

    stępnymi dla pracodawców w momenciedodawania oferty. Oferty można selekcjo-

    nować wg podziału na oferty pracy, staże

    oraz praktyki. Świadczy to o dużym spro-

    filowaniu narzędzia pod kątem użytkow-

    ników, co nie jest częste na portalach biur

    karier innych uczelni wyższych.Niezmiernie ważną cechą portalu jest

    dbanie o wysoką jakość umieszczanych

    tam informacji. Każda dodawana oferta pra-

    cy jest weryfikowana przez pracowników

    ABK i udostępniana tylko wówczas, gdy jest

    zbieżna z ofertą edukacyjną uczelni. Ofert

    pracy o wyraźnie niskiej jakości intelektu-

    alnej (np. prace sezonowe przy zbiorachowoców za granicą czy praca w charakte-

    rze magazyniera) nie udostępnia się.

    O utrzymywaniu wysokich standar-

    dów propozycji świadczy fakt realizowania

    wszelkich działań na stronie w sposób bar-

    dzo dynamiczny i systematyczny. Dotyczyto zwłaszcza publikacji ofert staży, prak-

    tyk i pracy oraz dezaktywacji tych, które są

    nieaktualne, co nie zawsze ma miejsce na

    innych tego typu portalach. Dzięki umie-

     jętności obsługi panelu przez wszystkich

    pracowników żadna oferta nie jest pomija-na i nie oczekuje zbyt długo na publikację.

    Panel administracyjny sprawdzany jest kil-

    ka razy dziennie w ciągu godzin pracy biura

    (zazwyczaj co 1-2 godziny), a w przypadku

    przerw świątecznych czy długich weeken-

    dów również w tym okresie.Dostęp do publikowanych ofert czy CV

     jest powszechny, w przeciwieństwie do

    większości portali prowadzonych przez inne

    uczelnie wyższe, gdzie dostęp do baz posia-

    dają tylko zalogowani użytkownicy. Opol-

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    25/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 25

    skie rozwiązanie zwiększa dostępność bazy,

    a w konsekwencji jej użyteczność.

    Uczelnia działa w niewielkim wojewódz-twie, posiada sześć wydziałów, kształci oko-

    ło 6,6 tys. studentów, ale liczba ofert pracy

    przypadających na jednego studenta, za-

    mieszczonych w bazie, jest porównywal-

    na, a czasem dużo większa od liczby ofert

    udostępnionych za pomocą portali innychuczelni technicznych w Polsce. Portal Aka-

    demickiego Biura Karier PO jest jedną z pię-

    ciu najczęściej odwiedzanych stron uczelni

    (średnio 70 osób/dzień), a na uczelni funk-

    cjonuje około 300 stron internetowych (140

    funkcyjnych i 160 pracowniczych). W 2015 r.odwiedziło ją 26,5 tys. użytkowników (stan

    na koniec 2015 r.). Od początku istnienia por-

    talu liczba odwiedzin wyniosła 131,5 tys.

    Obecnie trwają prace nad aktualizacją

    portalu, mające na celu zwiększenie jego

    funkcjonalności i dostępności dla praco-dawców, studentów i absolwentów. Doce-

    lowo planowane jest stworzenie narzędzia

    na wzór portalu społecznościowego, gdzie

    każdy – student, absolwent czy pracodawca

    – ma swoje konto i nim zarządza.

    Zaprezentowana dobra praktyka poka-

    zuje, że warto integrować informacje doty-

    czące praktycznych aspektów kształcenia na jednym portalu. O sukcesie narzędzia decy-

    duje nie tylko zebranie informacji o karierze,

    życiu zawodowym studentów i absolwen-

    tów w jednym miejscu, ale również dbałość

    o wysoką jakość i aktualność publikowanych

    treści oraz powszechność w dostępie do in-formacji. Systematycznie prowadzony i roz-

    wijany portal z jednej strony pomaga stu-

    dentom wejść na rynek pracy już w czasie

    studiów (poprzez przekazywanie informa-

    cji o stażach, praktykach), a z drugiej uła-

    twia firmom prowadzenie procesu rekruta-cji dzięki możliwości publikowania ogłoszeń

    o pracę. Wykorzystanie opolskich doświad-

    czeń, dotyczących szerokiego zakresu za-

    mieszczanych na portalu danych, sposobu

    ich prezentacji (intuicyjnej, przyjaznej dla

    odbiorców nawigacji), a także sposobu pro-wadzenia portalu (dynamicznie i systema-

    tycznie, z dbałością o jakość), z pewnością

    pozwoli zwiększyć użyteczność tego typu

    narzędzi na innych uczelniach.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    26/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego26

    O jednostce:

    Akademickie Biuro Karier (ABK) powstało w 2008 r. W ABK koordynowane są projekty/zadania dla

    wszystkich wydziałów istniejących na Politechnice Opolskiej (PO). Głównym zadaniem ABK jest

    pomoc studentom i absolwentom w rozpoczęciu pracy zawodowej. W ofercie jednostki znajdu-

     je się pośrednictwo pracy, śledzenie losów zawodowych absolwentów oraz monitorowanie tren-

    dów na rynku pracy regionalnym, krajowym i międzynarodowym. ABK stale bada oczekiwania stu-

    dentów wobec pracodawców i kariery zawodowej. Uczelnia, poprzez ABK, organizuje m.in. targi

    pracy, warsztaty, szkolenia czy wykłady otwarte z udziałem przedsiębiorców. Inicjatywy te skut-

    kują pogłębianiem się współpracy z firmami oraz rosnącym zainteresowaniem firm w składaniu

    ofert pracy/staży czy praktyk studentom/absolwentom Politechniki Opolskiej, umieszczanych na

    portalu internetowym.

    Zobacz portal: http://www.abk.po.opole.pl  

    http://www.abk.po.opole.pl/http://www.abk.po.opole.pl/

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    27/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 27

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    28/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego28

    4Globalna interdyscyplinarna

    organizacja doradczaprowadzona przez studentów

    Innovation Immersion Programme

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    29/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 29

      Innovation Immersion Programme 

    (IIP) organizuje co semestr nabór projektów

    zleconych firmom technologicznym i start-

    -upom z całego świata. Zlecenia najczęściej

    obejmują następujące obszary: analizy rynku,

    studia wykonalności, modele finansowania,

    ocenę procesów biznesowych, analizy

    potrzeb klientów, plany marketingowe,

    strategię biznesową, opracowanie nowego

    produktu.

    Do wykonania konkretnych projektów

    powołuje się około dziesięcioosobowe ze-

    społy z różnych uczelni, krajów i dziedzin –

    przy projekcie mogą pracować inżyniero-

    wie, studenci studiów o profilu biznesowym,

    studenci dziennikarstwa czy prawnicy. Re-

    krutują się nie tylko z uczelni partnerskich,

    ale z całego świata. Zainteresowani studen-

    ci zgłaszają się do konkretnych projektów

    i są wybierani przez oddziały IIP na ośmiu

    uczelniach partnerskich. Wybrani do reali-

    zacji zlecenia studenci w roli konsultantów

    są szkoleni przez zespół liderów (senior le-

    adership team). Liderzy spośród szkolonych

    studentów wybierają menadżerów zespo-

    łów. Zespoły doradcze są formowane w za-

    leżności od indywidualnych talentów i oso-

    bowości ich członków. Dobiera się je tak,

    aby optymalizować korzyści dla klienta, ale

    również dla uczestniczących w projekcie

    studentów. Następnie zespoły pracują przez

    12 tygodni, głównie w formie pracy zdal-

    nej. Każdy zespół obowiązkowo spotyka

    się (zdalnie) co tydzień. Również co tydzień

    klientowi prezentuje się postępy w realizacji

    projektu. Po około sześciu tygodniach ze-

    spół przygotowuje cząstkową prezentację

    (tzw. midpoint presentation). Prezentację

    tę przed wysłaniem do klienta ocenia we-

    wnętrznie zespół liderów IIP. Po prezenta-

    Innovation Immersion Programme  to prowadzona przez studentów organizacja non pro-

    fit działająca jako firma doradcza. Skupia się na doradzaniu firmom technologicznym

    i start-upom, zarówno globalnym korporacjom, jak i początkującym MŚP. Praktyczna

    forma kształcenia polega na nieodpłatnym wykonaniu projektu zleconego przez firmę wyse-

    lekcjonowanej grupie studentów z różnych krajów i dziedzin, głównie w formie pracy zdalnej.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    30/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego30

    cji klient i konsultanci dyskutują nad planem

    działania na pozostałe sześć tygodni projek-

    tu. Projekt kończy się spotkaniem, na którymlider projektu przedstawia klientowi analizy

    i wypracowane rekomendacje.

    Pomoc doradcza jest bezpłatna. Z ewen-

    tualnego wkładu finansowego firm zlecają-

    cych oraz składek członkowskich opłaca się

     jedynie koszty spotkania końcowego (przeloty,zakwaterowanie, organizację samego spotka-

    nia) oraz koszty działania samej organizacji.

    Praktyczna forma kształcenia studen-

    tów polega na nieodpłatnym wykonaniu

    rzeczywistego projektu zleconego przez

    firmę. Zaangażowanie studentów-konsultan-tów w realizację projektu zleconego pozwala

    im na wgląd w realne problemy rozwojo-

    we firm, jednocześnie zapewniając zyskanie

    doświadczenia w realizacji projektu dorad-

    czego. Nabywają oni również miękkie kom-

    petencje dotyczące m.in.: pracy pod pre-sją czasu czy współpracy z klientem. Jako

    że pozyskiwane są głównie projekty inno-

    wacyjne firm technologicznych lub start-

    -upów, ich realizacja zapewnia studentom

    wgląd w najnowsze badania przemysłowe

    i technologie. Realizacja projektów w gru-

    pie około 10 studentów uczy pracy zespo-

    łowej. Interdyscyplinarność zespołów po-kazuje korzyści płynące z łączenia różnej

    wiedzy i umiejętności oraz uczy twórczego

    poszukiwania rozwiązań nie tylko w obrębie

     jednej dziedziny nauki. Dodatkowo udział

    w projekcie IIP zapewnia studentom dostęp

    do sieci klastrów technologicznych i naj-lepszych uczelni światowych. Co więcej,

    studenci, prowadząc IIP, ponoszą odpowie-

    dzialność za swoje działania i decyzje oraz

    dowiadują się, czym jest ryzyko w biznesie.

    Uczą się codziennego zarządzania firmą,

    pozyskiwania klientów i projektów do re-alizacji, jak również rozwiązań zapewnia-

     jących i podnoszących jakość świadczo-

    nych usług.

    Dzięki statusowi organizacji not for pro-

    fit usługi IIP są konkurencyjne na rynku.

    Klienci zaś, dzięki zaangażowaniu studen-tów, mają szanse uzyskać nieszablonowe

    rozwiązania czy produkty. Wsparcie najlep-

    szych światowych uczelni umożliwia im do-

    stęp do najnowszej wiedzy, badań i tech-

    nologii wypracowanych w świecie nauki.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    31/45

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    32/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego32

    rzenia sieci studentów różnych uczelni,

    co miałoby na celu powołanie nowych,

    interdyscyplinarnych, studenckich firm

    doradczych.

    Informacje o IIP można znaleźć na stronie: http://innovationimmersion.net

    O firmie:

    Innovation Immersion Programme (dalej: IIP) to studencka firma doradcza, założona przez stu-dentów studiów MBA University of Illinois, którzy chcieli zmierzyć się z realizacją realnych, innowa-

    cyjnych projektów zleconych przez firmy technologiczne o zasięgu globalnym. Obecnie posiada

    oddziały na następujących uczelniach na świecie: University of Illinois at Urbana-Champaign (Sta-

    ny Zjednoczone), KTH Royal Institute of Technology in Stockholm (Szwecja), Nanyang Technolog-

    ical University (Singapur), Ulsan National Institute of Science and Technology (Korea Południowa),

    National Taiwan University of Science and Technology (Tajwan), IDC Herzliya, Technion oraz Rup-

    pin Academic Center (Izrael). Każdy oddział działający na uczelni partnerskiej jest odpowiedzialny

    za: pozyskiwanie klientów, czyli rekrutację firm i projektów; zbieranie funduszy; rekrutację, dobór

    i szkolenie studentów-konsultantów oraz zapewnienie jakości świadczonych usług. W praktyce

    zadania te są wykonywane przez grupę liderów (senior leadership team), czyli osoby tworzące

    oddziały krajowe, a jednocześnie najbardziej doświadczonych konsultantów. Uczelnie współpra-

    cujące z IIP udostępniają swoje zasoby techniczne i organizacyjne.

    http://innovationimmersion.net/http://innovationimmersion.net/

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    33/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 33

    Zagraniczna praktyka – polski przykład

    Przykładem studenckiego konsultingu działającego w Europie i Polsce na zasadach zbieżnych z pre-

    zentowaną zagraniczną praktyką jest sieć JADE (European Confederation of Junior Enterprises),

    która zrzesza tzw. junior enterprises, czyli studenckie firmy doradcze działające przy uczelniach.

    W Polsce funkcjonują cztery junior enterprises (tj. ConQuest Consulting w Warszawie, Polish Bu-

    siness Development Association (PBDA) w Poznaniu, YPI Consulting w Krakowie oraz UniConsult

    we Wrocławiu) zrzeszone w sieci JADE – są to studenckie firmy doradcze, działające przy uczel-

    niach ekonomicznych i skupiające się przede wszystkim na doradztwie biznesowym. Dzięki sta-

    tusowi organizacji not for profit oraz wysokiej jakości usług (osiąganym dzięki wdrażanym stan-

    dardom) są one konkurencyjne na rynku.

    Studencki konsulting zyskuje renomę w kraju, stając się atrakcyjną formą współpracy

    z przedsiębiorstwami. Korzyści uzyskują wszystkie strony: studenci nabywają praktyczną wiedzę

    i umiejętności, firmy pozyskują tanie, profesjonalne usługi, a uczelnie uzupełniają w ten sposób

    proces kształcenia o elementy praktyczne. Jednym z przykładów w zakresie studenckiego konsult-

    ingu jest firma ConQuest Consulting, działająca zarówno na rzecz firm z sektora MŚP, jak i dużychpodmiotów na terenie Polski i Europy. Firma ta oferuje przede wszystkim usługi w zakresie badań

    rynku i analizy konkurencji, poszukiwania partnerów biznesowych, doradztwa biznesowego i opra-

    cowywania strategii marketingowych. O jej sukcesie może świadczyć liczba zrealizowanych pro-

     jektów (618 projektów, w tym dla takich firm, jak: Johnson&Johnson, Sharp Electronics czy Polsko-

    Amerykańska Fundacja Fulbrighta) oraz siedemnastoletni okres działalności.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    34/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego34

    5Kompleksowy, uczelniany program

    rozwijania indywidualnychplanów kariery zawodowej studentów

    Bentley UniversityHIRE Education Programme

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    35/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 35

      Celem programu jest nabycie przez

    studentów umiejętności rozwijania kariery

    zawodowej (lifelong professional develop-ment skills). Jest on skierowany do wszyst-

    kich chętnych studentów i absolwentów

    Bentley University.

    Program jest realizowany przez uczel-

    niane Biuro Karier. Nad programem czu-

    wa stała Rada (Board of HIRE Education),składająca się z przedstawicieli partnerów

    biznesowych uczelni. Rada ma za zadanie

    rozwijać sieci współpracy oraz poprawiać

     jakość programów oferowanych studentom

    i absolwentom.

    Program rozwijania indywidualnych pla-nów kariery zawodowej obejmuje wszyst-

    kie lata kształcenia, począwszy od pierw-

    szego roku studiów. Zakłada jednocześnie

    elastyczność – można się włączyć w do-

    wolnym momencie bądź powtórzyć daną

    fazę. Wszystkie fazy rozwijają podstawowe

    umiejętności niezbędne do budowania ka-

    riery zawodowej, takie jak: pisanie CV i listówmotywacyjnych, uczestniczenie w rozmo-

    wach kwalifikacyjnych, sieciowanie, techni-

    ki autopromocyjne itd.

    Na pierwszym roku (tzw. faza eksplo-

    racji – Explore) studenci mają możliwość

    uczestnictwa w seminarium wprowadza- jącym do zagadnień kariery zawodowej.

    Do dyspozycji każdego studenta pozostaje

    dedykowany mu doradca, a także wszyscy

    pozostali pracownicy Biura Karier. W tym

    czasie studenci nabywają świadomość wła-

    snych umiejętności, zdolności, zaintereso-wań i możliwości oraz odkrywają możliwe

    ścieżki kariery.

    Podczas drugiego roku (tzw. faza ekspe-

    rymentowania – Experiment) powinni zawę-

    żać i definiować swoje główne cele rozwo-

    Istotą HIRE Education Programme  (dalej: programu) na Bentley Universi-

    ty jest stworzenie takiego modelu wsparcia studentów w opracowywaniu i rozwija-

    niu ich indywidualnych planów kariery zawodowej przez cały okres studiów (od pierwsze-go roku), który skutecznie pozwala na przejście absolwentom uczelni od nauki do pracy.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    36/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego36

     ju kariery zawodowej poprzez uczestnictwo

    w programach, pracę z dedykowanym do-

    radcą zawodowym, tworzenie własnej sie-ci kontaktów, uczestniczenie w pierwszych

    praktykach i udział w nieformalnych rozmo-

    wach kwalifikacyjnych. Zaczynają również

    tworzyć CV podkreślające ich indywidual-

    ne zaangażowanie w prace kół naukowych

    oraz inne aktywności.Na trzecim roku (tzw. faza doświadcza-

    nia – Experience) studenci szlifują swoje

    CV, rewidują i potwierdzają cele w swoim

    planie rozwoju zawodowego, biorą udział

    w rozmowach kwalifikacyjnych odbywają-

    cych się w kampusie i na targach kariery,aby znaleźć odpowiednie dla siebie prak-

    tyki lub pracę. Mają również dostęp do za-

    awansowanych narzędzi z zakresu rozwi-

     jania kariery zawodowej oraz do programu

    wizyt na miejscu u pracodawców współ-

    pracujących z uczelnią.Na czwartym roku (tzw. faza górowa-

    nia/przewyższania – Excel) studenci powin-

    ni: budować i poszerzać kontakty zawodo-

    we, ubiegać się o stałą pracę i z sukcesem

    przejść z uczelni do pracy.

    Na zakończenie każdej fazy studenci

    mają do dyspozycji tzw. listę sprawdzają-

    cą, przedstawiającą źródła informacji natemat planowania kariery oraz pozwalają-

    cą na bieżąco śledzić postępy i planować

    dalsze kroki.

    Co ważne, usługi uczelnianego Biura

    Karier są dostępne również po zakończe-

    niu studiów. Absolwenci mają możliwośćkorzystania z doradztwa, warsztatów, new-

    slettera i sieci kontaktów.

    Dzięki tym rozwiązaniom wygrywają

    wszystkie strony. Studenci zyskują umiejęt-

    ności rozwijania kariery zawodowej, a po-

    przez aktywny udział w programie w czasiestudiów zwiększają swoje szanse na zatrud-

    nienie, jak również na lepsze warunki za-

    trudnienia. Zaś dzięki wsparciu Biura Karier

    również po zakończeniu studiów mają do-

    stęp do sieci współpracy i sposobność do

    rozwijania kontaktów nawiązanych w cza-sie studiów. Uczelnia zyskuje prestiż bycia

     jedną z lepszych uczelni biznesowych, któ-

    rej ukończenie zwiększa szanse na zatrud-

    nienie, co jest czynnikiem istotnym w wal-

    ce o studentów. Natomiast firmy poprzez

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    37/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 37

    ofertę staży i praktyk zapewniają sobie efek-

    tywny i skuteczny sposób rekrutacji talen-

    tów, a trwała relacja z uczelnią otwiera imnowe pola do współpracy, np. wspólne czy

    zlecone badania.

    O skuteczności programu mogą świad-

    czyć m.in.:

    statystyki zatrudnialności absolwentów2 

    (np. spośród 891 absolwentów z maja2014 r. po sześciu miesiącach zatrudnio-

    nych było 89%, 8% dalej się uczyło, 2%

    poszukiwało pracy, a 1% planował podjąć

    dalszą naukę; 24% absolwentów wskaza-

    ło praktyki jako bezpośrednią drogę do

    zatrudnienia);  rankingi (np. „Bloomberg Business Week”

    2014 „A+” rating w zatrudnialności, 4.

    miejsce wśród najlepszych biur karier

    w Stanach Zjednoczonych wg „Prince-

    ton Review” 2015).

    Jako czynniki sukcesu tego rozwiązaniamożna wskazać:

    2 Opracowane na podstawie ankiety przeprowa-

    dzonej po sześciu miesiącach od zakończenia stu-

    diów.

      zaangażowanie studentów w opraco-

    wywanie i rozwijanie indywidualnych

    planów kariery zawodowej przez całytok studiów, już od pierwszego roku,

    kompleksowość programu,

      trwałe relacje uczelni z biznesem (np.

    w postaci uczestnictwa w stałej Radzie

    programu),

      szeroki dostęp (dla wszystkich chętnychstudentów i absolwentów).

    Warto promować wprowadzanie ana-

    logicznych, kompleksowych programów

    wsparcia studentów i absolwentów do

    działań uczelnianych biur karier na każ-

    dym etapie kształcenia. Opis HIRE Educa-tion Programme Bentley University dostar-

    cza w zasadzie gotowy model i standardy

    wsparcia studentów w opracowywaniu

    i rozwijaniu ich indywidualnych planów

    kariery zawodowej na wszystkich latach

    studiów. Na stronie uczelnianego Biura Ka-rier Bentley University można znaleźć rów-

    nież gotowe narzędzia autoewaluacyjne dla

    studentów w postaci list sprawdzających

    koniec każdego etapu kształcenia. Trud-

    nością we wdrażaniu analogicznego pro-

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    38/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego38

    gramu mogą być zasoby kadrowe uczel-

    nianych biur karier, jako że prowadzenie tak

    kompleksowego programu dostępnego dlawszystkich chętnych studentów wymaga

    dużego nakładu pracy. Wymaga również

    umiejętności budowania relacji z przed-

    stawicielami biznesu i pozyskiwania ich

    do trwałej współpracy, m.in. poprzez ofe-

    rowanie praktyk i staży czy w czasie tzw.dni drzwi otwartych, a także do współ-

    tworzenia programu wsparcia studentów

    i absolwentów.

    Informacje o HIRE Education Programme można znaleźć na stronie:

    http://careeredge.bentley.edu/hire-education

    O Uczelni

    Bentley University jest wyższą szkołą ekonomiczną w pobliżu Bostonu. To jedna z wiodących

    szkół biznesowych w Stanach Zjednoczonych (m.in. wg rankingów „Princeton Review”). Jej misją

     jest przygotowanie liderów biznesowych nowego rodzaju, którzy posiadają zarówno umiejętno-

    ści techniczne, jak i szerokie globalne perspektywy oraz wysokie standardy etyczne. Biuro Karier

    na Bentley University, zatrudniające 13 osób, oferuje następujące usługi: wsparcie w zakresie do-

    radztwa zawodowego dla studentów i absolwentów, dostęp do bogatych zasobów on-line oraz

    udzielanie pomocy w procesie poszukiwania pracy i rekrutacji dla firm (m.in. poprzez coroczną

    organizację targów pracy, w których uczestniczy ponad 120 pracodawców, oraz poprzez boga-

    tą ofertę staży i praktyk).

     

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    39/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 39

     

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    40/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego40

    6Bon na płatny staż absolwenta

    w lokalnych MŚP, zorientowanych narealizację projektu rozwojowego firmy

    University Campus SuffolkThe Innovation Voucher Scheme

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    41/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 41

      The Innovation Voucher Scheme to 

    bon na staże w małych i średnich przedsię-

    biorstwach, wprowadzony przez WydziałSztuki, Biznesu i Stosowanych Nauk Społecz-

    nych University Campus Suffolk. Bon jest re-

    alizowany w następujący sposób: na pierw-

    szym etapie lokalna firma zgłasza uczelni

    projekt rozwojowy, który jest możliwy do

    zrealizowania przez studenta/absolwentastażystę. Uczelnia, znając założenia projek-

    tu, pomaga dobrać odpowiednią osobę do

     jego realizacji. Student/absolwent odbywa

    płatny staż w danym przedsiębiorstwie. Ce-

    lem stażu jest realizacja projektu rozwojo-

    wego firmy, którego przy swoich zasobach(umiejętności, czas, liczba zatrudnionych)

    nie byłaby w stanie zrealizować. Staż opła-

    cany jest przez uczelnię.

    Dzięki stażom studenci/absolwenci zdo-

    bywają doświadczenie podczas wdrażania

    realnego projektu. Nabywają również kom-

    petencje ogólne, takie jak umiejętność pra-

    cy w zespole czy pod presją czasu. Poznająspecyfikę pracy w MŚP – jako że staże od-

    bywały się w niedużych firmach, w których

    najczęściej nie ma bardzo precyzyjnego po-

    działu zadań, a niewielka liczba pracowni-

    ków wykonuje wszystkie zadania, studenci

    muszą brać udział w szeregu aktywności,nie tylko związanych bezpośrednio z pro-

     jektem rozwojowym, do którego zostali za-

    trudnieni – co zapewnia im szybki i wszech-

    stronny rozwój. Oprócz specyfiki sektora

    MŚP studenci/absolwenci poznają również

    lokalny rynek pracy i – co jest warte podkre-ślenia – w części z opisanych przypadków

    po zakończeniu stażu otrzymują propo-

    zycję pracy.

    Przedstawiciele firm biorących udział

    w programie wskazywali na dwie główne

    Sfinansowanie przez uczelnię stażu w MŚP, którego celem jest wdrożenie konkretnego pro-

     jektu rozwojowego firmy przez starannie wybranego wraz z uczelnią studenta lub absolwen-

    ta, jest odpowiedzią na potrzebę minimalizacji ryzyka i kosztów procesu rekrutacji przez MŚP.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    42/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego42

    korzyści. Podkreślali, że bez wsparcia staży-

    sty projekt rozwojowy nie zostałby w ogóle

    wdrożony lub byłby wdrożony później lubw ograniczonym zakresie. Jednak jako naj-

    ważniejszą zaletę wskazywali efektywność

    i bezpieczeństwo procesu rekrutacji, który,

    zwłaszcza dla MŚP, jest procesem ryzykow-

    nym i niepewnym. Pomoc uczelni w dobo-

    rze kandydatów na staż pozwalała mini-malizować ryzyko niepowodzenia procesu

    rekrutacji (firmy określały umiejętności i po-

    tencjał, jakiego oczekują od kandydata na

    staż, jednocześnie wskazując główne war-

    tości firmy i jej strukturę, w której kandydat

    powinien się odnaleźć, natomiast uczelnia,poprzez proces selekcji stażystów, starała

    się sprostać tym oczekiwaniom). Dofinan-

    sowanie stażu (bon) przez uczelnię pozwa-

    lało firmom stopniowo podejmować de-

    cyzję o zwiększeniu zatrudnienia poprzez

    zatrudnienie stażystów, którzy się sprawdziliw realizacji projektu.

    Uczelnia, oferując praktyczne elemen-

    ty kształcenia, zwiększa możliwość zatrud-

    nienia swoim absolwentom. Dodatkowo,

    poprzez współpracę z lokalnymi firmami,

    buduje markę uczelni przyjaznej przedsię-

    biorcom w regionie.

    O skuteczności takiego programu możeświadczyć fakt, że część stażystów otrzy-

    mała propozycję pracy, zaś wszystkie MŚP

    w nim uczestniczące podkreślały wolę dal-

    szej współpracy z uczelnią w organizacji

    staży i praktyk oraz w procesie rekrutacji

    pracowników.Postulowane przez Komisję Europejską

    zwiększenie wsparcia dla organizacji prak-

    tyk studenckich i staży absolwenckich w fir-

    mach sektora MŚP wymaga zindywiduali-

    zowanego podejścia i wsłuchania się w ich

    potrzeby. Jedną z tych potrzeb jest zwięk-szenie bezpieczeństwa procesu rekrutacji

    (zminimalizowania ryzyka) i kosztów proce-

    su rekrutacji. Rozwiązanie w postaci bonu

    dla MŚP na pokrycie kosztów stażu ukierun-

    kowanego na realizację konkretnego pro-

     jektu rozwojowego firmy i pomoc uczel-ni w doborze najlepszych kandydatów na

    staż to optymalna odpowiedź na te potrze-

    by. Przy założeniu możliwości finansowania

    bonu przez polskie uczelnie takie rozwiąza-

    nie może być promowane na każdej uczel-

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    43/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 43

    ni jako uzupełniające kompleksową politykę

    nabywania przez studentów umiejętności

    rozwijania kariery i zdobywania doświad-czenia zawodowego.

    Praktyka ta odpowiada również na zi-

    dentyfikowane bariery związane z bra-

    kiem finansowania przez MŚP współpracy

    z uczelniami. Realizacja bonu finansowa-

    nego przez uczelnie pozwala MŚP na na-wiązanie i rozwój współpracy ze szkołą

    wyższą oferującą bon. Dostępność środ-

    ków unijnych w latach 2014–2020 w Pol-

    sce, przy równoczesnym nacisku Komisji

    Europejskiej na wsparcie MŚP w procesie

    rozwoju współpracy między szkolnictwem

    wyższym a biznesem, uzasadnia przenie-

    sienie dobrych doświadczeń UniversityCampus Suffolk na grunt polski, zatem do-

    świadczenia związane z realizacją opisane-

    go powyżej bonu na innowacje mogłyby

    zostać wykorzystane poprzez przygoto-

    wanie przez polskie uczelnie projektów

    nastawionych na współpracę z MŚP i na-kierowanych na realizację prorozwojowych

    projektów przez studentów/absolwentów

    w trakcie płatnych staży, które z założenia

    mają pomagać MŚP w wyborze przyszłych

    pracowników.

    Informacje o Innovation Voucher Scheme można znaleźć na stronie: http://www.ucs.ac.uk/Re-

    searchAndEnterprise/BusinessDevelopmentandEnterprise/Innovation-Voucher-Case-Studies.aspx

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    44/45

    Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego44

    O Uczelni:

    Praktyka Bon na innowacje realizowana jest przez University Campus Suffolk, instytucję powoła-ną przez dwie szkoły wyższe uprawnione do nadawania stopni naukowych, tj. University of East

    Anglia oraz University of Essex, które współpracują również z: Great Yarmouth College, Lowestoft

    College, Otley College, Suffolk New College i West Suffolk College. Uczelnia ta oferuje studia róż-

    nego stopnia – od licencjackich, poprzez magisterskie, do podyplomowych i MBA.

    ZAGRANICZNA PRAKTYKA – POLSKI PRZYKŁAD

    W trakcie prowadzenia badań natrafiliśmy na podobne, choć jednorazowe, działanie na

    Uniwersytecie SWPS. Biuro Karier zrekrutowało dla jednej z firm szkoleniowych działających

    w sektorze MŚP studentów-praktykantów, którzy mieli za zadanie przygotować nowy pro-

    dukt lub usługę. Tak stworzony zespół projektowy otrzymał wsparcie merytoryczne od pra-

    cowników firmy. Efektem prac studentów była gra szkoleniowa, która weszła do oferty fir-my. Studenci – jako autorzy gry – otrzymali możliwość promowania produktu w liceach w

    ramach Strefy Młodzieży – programu funkcjonującego na uczelni. Uczelnia natomiast otrzy-

    mała możliwość bezpłatnego korzystania z gry.

    Polski przykład pokazuje, że forma współpracy opierająca się na realizacji przez studen-

    tów projektów rozwojowych dla firm z sektora MŚP nie wymaga znacząco wyższych nakła-

    dów pracy i środków finansowych po stronie uczelni. Współpraca może natomiast przynieśćciekawe efekty, wartościowe dla każdej ze stron.

  • 8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego

    45/45

    Publikacja bezpłatna, współfinansowana

    ze środków Unii Europejskiej

    w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

    Narodowe Centrum

    Badań i Rozwoju