Upload
basia-leszczynska
View
222
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
1/45
Badanie ewaluacyjne o charakterze on-going identyfikujące
dobre praktyki w realizacji praktycznych elementów kształceniaw projektach dofinasowanych w ramach IV Priorytetu PO KLoraz w innych działaniach w obszarze szkolnictwa wyższego
Badanie ewaluacyjne współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Warszawa 2015
DOBRE PRAKTYKI w zakresie
kształcenia praktycznego
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
2/45
Autorzy:
Barbara Leszczyńska (kierownik projektu)
dr Katarzyna Hermann-Pawłowska, dr Katarzyna Lotko-CzechKamila Sondej, Alicja Weremiuk
© by Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Warszawa 2015
Wydawca:
Narodowe Centrum Badań i Rozwojuul. Nowogrodzka 47a, 00-695 Warszawa
e-mail: [email protected], internet: http://www.ncbr.gov.pl
Tel.: +48 22 39 07 401, Fax: +48 22 20 13 408
Projekt graficzny i skład:
CG2
DANAE Sp. z o.o.
Ul. 11-go Listopada 9
08-110 Siedlce
Fundacja Idea Rozwoju
Wierzbica 57B
05-140 Wierzbica
http://www.cg2.pl/http://www.cg2.pl/
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
3/45
3
Spis treści
1
2
3
4
5
6 40
34
28
22
16
10
4Wstęp
Badania potrzeb pracodawców
Globalna interdyscyplinarna organizacja doradczaprowadzona przez studentów
Bon na płatny staż absolwenta w lokalnych MŚP,zorientowanych na realizację projektu rozwojowego firmy
Rada Programowa
Portal internetowy pośrednictwa praktyk, staży i pracyAkademickiego Biura Karier Politechniki Opolskiej
Kompleksowy, uczelniany program rozwijaniaindywidualnych planów kariery zawodowej studentów
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
4/45
4 Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
Wstęp
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
5/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 5
Celem badania ewaluacyjnego, prze-
prowadzonego w okresie listopad–grudzień
2015, była identyfikacja dobrych praktyk
w realizacji praktycznych elementów kształ-
cenia. Wyniki badania powinny posłużyć
uczelniom jako przykład najlepszych roz-
wiązań w prowadzeniu praktyk i staży oraz
w rozwijaniu współpracy pomiędzy uczel-
niami a pracodawcami i jednostkami na-
ukowymi.
Przykładów dobrych praktyk poszu-
kiwano wśród już zrealizowanych form
współpracy współfinansowanych ze
środków Europejskiego Funduszu Społecz-
nego, jak i wśród form współpracy finanso-
wanych ze środków własnych uczelni czy
też realizowanych z inicjatywy pracodaw-
ców. Badanie dotyczyło nie tylko identyfi-
kacji dobrych praktyk w kraju, ale również
najlepszych praktyk zagranicznych.
W celu wyłonienia krajowych dobrych
praktyk przyjęto logikę badania opartą na
zasadzie lejka. Najpierw wykonywano sze-
roko zakrojone działania badawcze – bada-
nia ilościowe oraz analizy danych zastanych.
Na ich podstawie wytypowano jednostki do
prowadzenia badań jakościowych, a wśród
nich wybrano przypadki, których pogłębio-
na analiza doprowadziła do wyboru dobrych
praktyk. Tak więc proces badawczy miał
charakter zawężający: najpierw analizowa-
no możliwie najgłębiej przypadki współpra-
cy pracodawców i uczelni wyższych, a na-
stępnie szukano najlepszych przykładów
i rozwiązań.
Po przeprowadzeniu pogłębionych wy-
wiadów z przedstawicielami uczelni i pra-
codawców oraz studentami uczestniczą-
cymi w stażach i praktykach dla każdego
z badanych przypadków stworzono krót-
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
6/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego6
ką notkę opisującą i podsumowującą zi-
dentyfikowane dobre praktyki. Te wstęp-
ne schematy dobrych praktyk pozwoliły
na porównanie przypadków między sobą
i dokonanie ostatecznej decyzji co do wy-
boru dobrych praktyk zaprezentowanych
w raporcie z badania.
Z rozwiązań stosowanych przez uczel-
nie i pracodawców jako dobre praktyki wy-
brano rozwiązania:
1. najskuteczniejsze, czyli ułatwiające stu-
dentom i absolwentom znalezienie pra-
cy po zakończeniu kształcenia,
2. innowacyjne, czyli wykorzystujące roz-
wiązania, które nie są rozpowszechnione
wśród innych instytucji, a które sprzyjają
prowadzeniu kształcenia praktycznego
u pracodawców oraz budowaniu trwałej
współpracy pomiędzy uczelniami a pra-
codawcami.
Wyżej opisany proces badawczy dopro-
wadził do wyboru następujących dobrych
praktyk krajowych:
Badania potrzeb pracodawców prowa-
dzone przez SWPS Uniwersytet Huma-
nistycznospołeczny,
Rada Programowa przy Polsko-Ja-
pońskiej Akademii Technik Kompute-
rowych,
Portal internetowy pośrednictwa prak-
tyk, staży i pracy Akademickiego Biura
Karier Politechniki Opolskiej.
Wyżej zaprezentowane krajowe dobre
praktyki składają się z rozwiązań podlega-
jących reaktywacjom i stających się powo-
li standardem (SWPS), jak również i takich,
które za standard już uchodzą (PJATK, PO).
Ponadto łączy je aspekt zaproszenia praco-
dawców do współtworzenia akademickiej
rzeczywistości, co przekłada się na wypra-
cowywanie rozwiązań służących wszystkim
zainteresowanym stronom.
W przypadku zagranicznych dobrych
praktyk proces ich identyfikacji opierał się
na analizie danych zastanych. Umożliwiło
to przyjęcie dodatkowych założeń doty-
czących takiego wyboru dobrych praktyk,
który pozwoli na ich zróżnicowanie w pię-
ciu niżej przedstawionych wymiarach. Po-
nadto poszukiwano rozwiązań, które, po-
dobnie jak w przypadku polskich dobrych
praktyk, spełniały kryterium skuteczności
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
7/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 7
i innowacyjności. Dodatkowo przyjęto kry-
terium wyboru rozwiązań występujących
w obszarach, w których zdiagnozowano ba-
riery we współpracy pracodawców i szkół
wyższych.
Podejście to zadecydowało o wyborze
następujących przykładów zagranicznych
dobrych praktyk:
Globalna interdyscyplinarna organiza-
cja doradcza prowadzona przez stu-
dentów,
Kompleksowy uczelniany program roz-
wijania indywidualnych planów kariery
zawodowej studentów,
Bon na płatny staż absolwenta w lokal-
nej firmie, należącej do sektora małych
i średnich przedsiębiorstw (MŚP), zo-
rientowanej na realizację projektu roz-
wojowego firmy.
Prezentowane przykłady wskazują moż-
liwość zróżnicowania rozwiązań w zakresie
praktycznych form kształcenia w wymia-
rach takich jak:
dobór uczestników – działania egalitar-
ne, dostępne dla wszystkich studentów,
o potencjalnie najszerszym oddziaływa-
niu, ale jednocześnie średniej skuteczno-
ści uzależnionej od indywidualnych mo-
tywacji, lub działania elitarne dla wąskiej
grupy wybranych studentów, o poten-
cjalnie wysokiej skuteczności ze wzglę-
du na dobór celowy;
rodzaj nabywanych kompetencji – kom-
petencje branżowe lub ogólne (hory-
zontalne/kluczowe), które mają duże
znaczenie dla mobilności zawodowej
i zatrudnialności absolwentów;
rodzaj zaangażowanych podmiotów,
w których odbywają się praktyczne for-
my kształcenia – MŚP, duże firmy, orga-
nizacje lub stowarzyszenia not for profit.
Od rodzaju podmiotów zależy zapozna-
nie się studenta z różnymi formami or-
ganizacji pracy i zarządzania;
zasięg rynkowy podmiotów, w których
odbywają się praktyczne formy kształ-
cenia (lokalny, regionalny, krajowy, glo-
balny);
kwestie wynagradzania uczestników
– płatne lub bezpłatne praktyki/staże,
udział w organizacji opłacanej ze składek
członków.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
8/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego8
Powyższe wymiary zostały przedstawio-
ne na powyższym schemacie.
Przedstawione powyżej wymiary nie są
rozłączne, charakterystyki mogą być mie-
szane i – co więcej – o różnym stopniu na-
tężenia. W wybranych i zaprezentowanychw niniejszym raporcie przypadkach połą-
czenie różnych wymiarów świadczy o suk-
cesie danego rozwiązania.
Jednocześnie wybrane praktyki zagra-
niczne odpowiadają na postulaty z sześciu
forów sieci współpracy szkolnictwa wyższe-
go z biznesem (University-Business Coope-
ration Network) ustanowionej przez Komisję
Europejską. Sformułowane w trakcie forów
rekomendacje dla polityki, mającej na celu
wzmocnienie współpracy szkolnictwa wyż-
szego z biznesem, dotyczyły: zwiększenia wsparcia organizacji praktyk
studenckich i staży absolwenckich w fir-
mach sektora MŚP,
zwiększenia nacisku na wsparcie or-
ganizacji praktyk studenckich i sta-
ży absolwenckich zorientowanych
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
9/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 9
na wzmocnienie nie tylko kompeten-
cji branżowych, ale i ogólnych (hory-
zontalnych/kluczowych), które mają
znaczenie dla podnoszenia mobilno-
ści zawodowej i zatrudnialności absol-
wentów,
ułatwienie tworzenia sieci/platform
współpracy studentów różnych kierun-
ków i specjalizacji.
Każda z zaprezentowanych zagranicz-
nych dobrych praktyk pokazuje rozwiązania
wdrażające powyższe zalecenia.
Zaprezentowane w niniejszym raporcie trzy zagraniczne dobre praktyki stanowić mają inspi-rację do weryfikacji dotychczasowych sposobów współdziałania w obszarze realizacji prak-
tycznych elementów kształcenia oraz do wprowadzania nowych rozwiązań na terenie Polski.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
10/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego10
1Rada Programowa
Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
11/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 11
Rada Programowa w Polsko-Japoń-
skiej Akademii Technik Komputerowych
działa od 2010 roku. W skład rady wcho-
dzą przedstawiciele wszystkich najważniej-
szych grup zainteresowanych kształceniem
na kierunkach: informatyka, zarządzanie
informacją, sztuka nowych mediów, czy-
li: wykładowcy, studenci oraz pracodawcy
zatrudniający początkowo absolwentów
informatyki, potem również pozostałych
kierunków. Można wśród nich znaleźć re-
prezentantów największych w Polsce firm
związanych z IT (m.in. IBM, Microsoft, Oran-
ge). Nad przebiegiem prac Rady czuwa
przedstawiciel administracji uczelni.
Inicjatywa utworzenia Rady wyszła od
Dziekana Wydziału Informatyki. Początko-
wo zostali do niej zaproszeni przedstawiciele
firm współpracujących z PJATK (czy to przy
organizacji praktyk, czy przy projektach ba-
dawczo-rozwojowych). W kolejnych latach
skład Rady poszerzał się o kolejne firmy, które
chciały zatrudniać u siebie absolwentów in-
formatyki i pokrewnych kierunków. W chwi-
li obecnej Rada składa się z przedstawicie-
li 10 firm, 10 wykładowców i 5 studentów.
Rada Programowa w PJATK przybiera for-
mę dyskusyjnych spotkań, które odbywają
się kilka razy do roku. Nie mają one odgór-
nie ustalonych terminów. Jak mówi orga-
nizator Rady po stronie PJATK, są one zwo-
ływane w razie potrzeby: przed akceptacją
sylabusów poszczególnych przedmiotów,
w trakcie prac nad założeniami uczelniane-
go projektu, czy też w celu zaprezentowa-
nia wyników prowadzonych badań. Orga-
nizator Rady po stronie uczelni podkreśla,
że każde ze spotkań wymaga starannego
Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych wykorzystuje do stałego kontaktu z pra-
codawcami ciało konsultacyjne, jakim jest Rada Programowa. Współpraca z pracodawcami
na forum Rady pozwala na dostosowanie procesu kształcenia do potrzeb i oczekiwań ryn-
ku pracy poprzez wspólne tworzenie programów nauczania oraz opiniowanie sylabusów i in-
nych działań uczelni podejmowanych na rzecz zwiększenia szans absolwentów na rynku pracy.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
12/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego12
merytorycznego przygotowania: ustalenia
tematu spotkania, ważnego z punktu wi-
dzenia wszystkich uczestników; sformuło-
wania jasnego i konkretnego celu, jakiemu
ma służyć spotkanie; opracowania mate-
riałów, które zostaną rozesłane do praco-
dawców (np. sylabusów, programu, rapor-
tu z wynikami badań itp.).
Po każdym spotkaniu Rady organizator
po stronie uczelni przygotowuje raport pod-
sumowujący dyskusję, zawierający uwagi
i wnioski. Raport jest wysyłany drogą elek-
troniczną do uczestników spotkania, umiesz-
czany na uczelnianym dysku, do którego
dostęp mają wszyscy użytkownicy uczel-
nianej sieci – tak studenci, jak i pracowni-
cy. Raport jest podstawą do wprowadzania
zmian w procesie kształcenia studentów.
Przedstawiciele uczelni analizują każdy ze
zgłaszanych przez pracodawców postula-
tów, oceniają, na ile jest on specyficzny dla
danej branży/przedsiębiorstwa (np. dotyczy
nauczania oprogramowania stosowanego
jedynie w niszowej branży), a na ile ma po-
wszechny charakter. W kolejnym kroku za-
stanawiają się nad źródłem problemu i spo-
sobem jego rozwiązania, który dotyczyć
może zmian w programie lub w metodzie
nauczania danego zagadnienia.
Na kolejnych spotkaniach Rady przedsta-
wiciel uczelni omawia, które z postulatów
i uwag zostały wprowadzone, a które nie
i z jakich powodów. Jak podkreśla organi-
zator Rady po stronie uczelni, przekazanie
informacji zwrotnej jest bardzo ważne dla
pracodawców, którzy dzięki temu czują, że
ich wkład pracy przynosi konkretne efekty.
Przedstawiciele PJATK uważają, że Rada
Programowa przynosi im wiele korzyści.
Przede wszystkim podnosi standard kształ-
cenia i pozwala dostosowywać program do
dynamicznie zmieniającej się sytuacji ryn-
kowej w branży IT. W ten sposób studenci
Akademii nabywają umiejętności, które są
aktualnie poszukiwane przez pracodaw-
ców. W rezultacie pracodawcy przyjmują-
cy do pracy absolwentów uczelni zmniej-
szają koszty wdrażania nowego pracownika.
Przekłada się to na wysoką zatrudnialność
wśród absolwentów PJATK, a to znowu
zachęca kolejne osoby do podjęcia stu-
diów na Akademii. Jednocześnie uczest-
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
13/45
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
14/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego14
du na bezpośredni kontakt ze studen-
tami są dla pracodawców partnerami
do dyskusji.
Otwarcie uczelni na potrzeby praco-
dawców
Jak mówi przedstawiciel PJATK, jest to
szczególnie trudne na początku działa-
nia Rady. Wymaga to większej uważno-
ści, spojrzenia na podejmowane przez
uczelnię działania z dystansu, a czasa-
mi również przyznania się do popełnia-
nych błędów.
Podejmowanie rzeczywistych działań
na podstawie ustaleń przygotowanych
przez Radę
To, co powoduje, że Rada Programo-
wa jest żywym ciałem i nie ma fasado-
wego charakteru, to wykorzystywanie
efektów spotkań Rady i wprowadzanie
w życie zmian.
Informacja zwrotna (Feedback)
Jeśli uczelnia podjęła działania wynika-
jące z ustaleń Rady, to pracodawcy po-
winni być o tym informowani. Przedsta-
wiciel PJATK podkreśla, że uczestnicy
Rady chcą wiedzieć, że ich wkład pra-
cy przyniósł konkretne efekty. Jeśli na-
tomiast jakieś wnioski nie mogły zostać
wykorzystane, to interesują ich powody
takiej sytuacji. Feedback zwiększa zaan-
gażowanie pracodawców.
Dobrze przygotowane spotkania
Nawet jeśli wszystkie powyższe działa-
nia zostaną zrealizowane, a zawiedzie
organizacja, działania Rady mogą być
nieefektywne. Konieczne jest określe-
nie konkretnego celu spotkania, przy-
gotowanie i przekazanie odpowiednio
wcześnie materiałów do zapoznania się
z nimi, a następnie moderacja angażują-
ca uczestników w dyskusję. Dobra kawa
jest również mile widziana.
Przykład Polsko-Japońskiej Akademii
Technik Komputerowych pokazuje, że sta-
ła merytoryczna współpraca uczelni i pra-
codawców w formie Rady Programowej
przynosi efekt w postaci wysokiej zatrud-
nialności jej absolwentów. Sami przedsta-
wiciele uczelni zwracają uwagę na to, że
sprzyja temu z pewnością wysokie obec-
nie na rynku pracy zapotrzebowanie na in-
formatyków. Niemniej kluczowe jest to, że
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
15/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 15
zadowolenie pracodawców z kompeten-
cji przyjmowanych do pracy absolwentów
PJATK, przekłada się na wskaźniki zatrudnial-
ności absolwentów uczelni oraz na wzrost
zainteresowania uczelnią wśród potencjal-
nych studentów.
O uczelni:
Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych została założona w 1994 r. przez FundacjęRozwoju Technik Komputerowych realizującą porozumienie zawarte pomiędzy rządami Polski
i Japonii z roku 1993. W chwili obecnej składa się z 8 wydziałów, w tym 3 zamiejscowych w By-
tomiu i Gdańsku. Oprócz informatyki oferuje studia na takich kierunkach, jak: Sztuka nowych me-
diów, Zarządzanie informacją, Kultura Japonii.
PJATK realizowała projekty współfinansowane ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludz-
ki, w tym z Poddziałania 4.1.1.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
16/45
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
17/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 17
W latach 2011-2013 Uniwersytet SWPS
przy ścisłej współpracy z Biurem Karier zre-
alizował dwa projekty związane z badaniem
pracodawców. Pierwszy z nich - Monitoring
losów zawodowych absolwentów - zawie-
rał w sobie komponent dotyczący diagnozy
potrzeb i oczekiwań pracodawców zatrud-
niających absolwentów Uniwersytetu SWPS.
Drugim projektem była Rada Programowa,
czyli utrzymany w konwencji badania cykl
kilku spotkań z udziałem przedsiębiorców
i dydaktyków uczelni, służący wypracowa-
niu wspólnych rozwiązań. Obecnie projek-
ty te są reaktywowane w innych oddziałach
Uniwersytetu SWPS.
Uczelnia rozpoczęła realizację badań
ze względu na chęć uzyskania pogłębio-
nych informacji na temat funkcjonowania
jej absolwentów na rynku pracy. Źródło tej
wiedzy stanowią: absolwenci, którzy mogą
dać informację zwrotną o wykorzystywa-
nych w pracy umiejętnościach i kompe-
tencjach zdobytych w trakcie studiów oraz
o ewentualnej potrzebie uzupełnienia pro-
gramu o konkretne zagadnienia; praco-
dawcy, którzy mogą powiedzieć o swoich
potrzebach i oczekiwaniach wobec przyj-
mowanych absolwentów kierunków huma-
nistycznych i społecznych oraz ewentual-
nych lukach kompetencyjnych, które u nich
obserwują.
Szczegółowy opis tematyki i metodolo-
gii obu tych projektów, służących poznaniu
oczekiwań pracodawców względem
absolwentów SWPS, prezentuje poniższa
tabela:
Badania służyły gromadzeniu informacji na temat potrzeb i oczekiwań pracodawców dotyczących
kompetencji i kwalifikacji, jakie powinien posiadać absolwent SWPS. Zbierano również sugestie
przedsiębiorców na temat realizowanych przez uczelnię programów kształcenia oraz planów
stworzenia nowych kierunków.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
18/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego18
Typ
badaniaOpis badania Zastosowana metodologia
Zastosowanie
wyników
M o n i t o r i n g l o s ó w
z a w o d o w y c h a b s o l w e n t ó w
( 2 0 1 1 - 2 0
1 3 )
Jednym z komponentów projektu było
przeprowadzenie jakościowego badania
pracodawców zatrudniających absol-
wentów SWPS. Byli oni pytani o to, czy
są zadowoleni z kompetencji i kwalifi-
kacji absolwentów SWPS, o ich mocne
i słabe strony oraz o potencjalne dzia-
łania uczelni, które mogłyby sprzyjać
lepszemu dostosowaniu absolwentów
do rynku pracy.
Nacisk w badaniu został położony na
deficyty kompetencyjne studentów
i absolwentów SWPS. Rozpatrywano
oczekiwana pracodawców względem
kompetencji absolwentów, które mają
szanse zostać uzupełnione w procesie
kształcenia.
Badania zostały zaprojektowane i realizowane
przez wewnętrznych specjalistów z Katedry
Socjologii przy współpracy z Biurem Karier.
Indywidualne wywiady pogłębione na pró-
bie n=120 pracodawców współpracujących
z uczelnią i zatrudniających jej absolwentów.
Zastosowany dobór o charakterze celowym
oraz z zastosowaniem metody kuli śnieżnej.
Narzędzia skonstruowane przez specjalistów
SWPS na potrzeby badania.
Wywiady przeprowadzane przez odpowied-
nio przeszkolonych studentów uczelni.
Efekty badania sfo-
mułowano w rapor-
cie przekazywanym
władzom uczelni, na
podstawie którego po-
wstawały ekspertyzy
opracowane przez
partnerów projektu.
Ekspertyzy były jed-
nym ze źródeł in-
formacji służących
następnie modyfikacji
programów studiów
oraz projektowaniu
nowych kierunków.
R a d a P r o g r a
m o w a
( g r u d z i e ń 2 0 1 3 )
W ramach projektu odbyły się 4 spo-
tkania dydaktyków uczelni z pracodaw-
cami, związanymi z takimi kierunkami
studiów, jak: psychologia, prawo, dzien-
nikarstwo i filologia.
Głównym celem badania było wspólne
wypracowanie rozwiązań, wnioskówi sugestii dotyczących programu dy-
daktycznego realizowanego na uczelni.
Omówieniu podlegały także modele
kompetencji i umiejętności istotne dla
poszczególnych kierunków.
Obecnie projekt podlega reaktywacji
w oddziałach zamiejscowych uczelni.
Metodologia zaprojektowana została przez
jednego z profesorów uczelni. Był on także
moderatorem odbywających się spotkań.
4 warsztaty zbliżone formą do zogniskowa-
nych wywiadów grupowych na próbie n=120
pracodawców i dydaktyków łącznie. Część
z pracodawców stanowiły osoby będące jednocześnie absolwentami SWPS, co dało
możliwość kompleksowego spojrzenia na
problem przez osoby posiadające wieloaspek-
towe doświadczenie.
Zastosowany dobór miał charakter celowy
oraz z zastosowaniem metody kuli śnieżnej.
Efekty badania sfo-
mułowano w rapor-
cie przekazywanym
władzom uczelni.
Z uwzględnieniem
danych w nim przed-
stawionych konsulto-wano i modyfikowano
programy studiów
oraz projektowano
nowe kierunki.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
19/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 19
Wyniki badań są bardzo ważne dla uczel-
ni ze strategicznego punktu widzenia. Jej
przedstawiciele deklarują, że czas i nakła-dy finansowe będą poświęcane tylko na te
działania, których uzasadnienie znaleziono
w prowadzonych badaniach. Dotychczas
wyniki posłużyły do modyfikacji progra-
mów kształcenia i projektowania nowych
kierunków.
Ponadto w toku badań oczekiwań pra-
codawców pojawiały się refleksje dotyczą-
ce obszarów, nad którymi studenci powinni
szczególnie pracować, np. nad umiejęt-
nością radzenia sobie w sytuacjach stre-
sowych. Tego typu wnioski mogą zostać
wykorzystywane w kolejnych projektach
służących zwiększaniu zatrudnialności ab-
solwentów uczelni. Przykładem wykorzy-
stania wniosków z badania może być pro-
jekt diagnozy kompetencji studentów. Był
on swego rodzaju dopełnieniem badań
pracodawców, gdyż diagnozie podlega-
ły kompetencje wyróżnione na podsta-
wie badań pracodawców w latach 2011-
2013 i które zostały uznane przez nich za
kluczowe.
Przykład wykorzystania
wyników badań pracodawców:
Diagnoza kompetencji
Diagnoza kompetencji odbywała się w trakcie całodziennych
sesji rozwojowych wg metodyki zaprojektowanej specjalnie
na potrzeby tej inicjatywy. Grupa wyszkolonych asesorów
obserwowała zadania wykonywane przez uczestników i na tej
podstawie sporządzała indywidualne raporty dla każdego ze
120 poddanych diagnozie studentów. Znalazły się tam wszystkie
definicje mierzonych kompetencji (w sumie 16), zapisy obser-
wacji zachowań w ich obrębie oraz informacje o mocnych
i słabych stronach jednostki wraz ze wskazaniem konkretnych
działań, które zwiększą skuteczność codziennych aktywności.
Dopełnienie stanowiła diagnoza predyspozycji i kompetencji
przeprowadzona za pomocą profesjonalnych testów psycho-
logicznych. Każdy z uczestników brał udział w indywidualnej
dwugodzinnej sesji informacji zwrotnej na temat uzyskanych
wyników. W jej trakcie asesorzy pokazywali, jak wzmocnić
swoje mocne strony, np. poprzez angażowanie się w inne pro-
wadzone przez uczelnie projekty, czy też jak planować swoją
karierę. Studenci mogli również skorzystać z uzupełniających
spotkań z uczelnianym doradcą zawodowym.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
20/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego20
W trakcie przeprowadzanych diagnoz
kompetencji studentów przedstawiciele
uczelni zauważyli, że luki kompetencyjneu studentów pokrywają się z lukami kom-
petencyjnymi, które pracodawcy obser-
wują u swoich pracowników. Potwierdza to
więc z jednej strony trafność prowadzonych
badań pracodawców. Z drugiej zaś wskazu-
je na duże znaczenie wczesnej diagnozyi pracy nad rozwojem kompetencji już od
początku studiów .
Kompleksowa diagnoza kompetencji jest
standardem w przypadku funkcjonujących
na rynku różnych instytucji: agencji doradz-
twa personalnego, działów HR dużych firm
i korporacji, poradni psychologiczno-peda-
gogicznych. Niemniej jednak w przypadku
szkolnictwa wyższego stanowi to wdrażaną
powoli innowację. Zastosowanie podobne-
go rozwiązania na szerszą skalę może przy-
czynić się do zwiększenia poziomu ade-
kwatnego dopasowania absolwentów do
rynku pracy i bardziej świadomego wkra-
czania na ścieżkę kariery, co z pewnością
przełoży się na satysfakcję z wykonywanej
pracy, a w efekcie na produktywność mło-
dych pracowników. Barierą we wdrażaniu
podobnych rozwiązań mogą być wysokiekoszty ich implementacji jako uczelnianego
standardu.
Podsumowując, korzyści, które Uniwer-
sytet SWPS odnosi w wyniku przeprowa-
dzania badań pracodawców, skupiają się
wokół zwiększenia atrakcyjności absolwen-
tów na rynku pracy, a w konsekwencji -
zwiększenia ich zatrudnialności. Pozwa-
lają uczelni dokonać korekt w programie
kształcenia, ocenić zapotrzebowanie na
nowe kierunki oraz realizować projekty
zgodnie z potrzebami rynku pracy. Z ko-
lei pracodawcy otrzymują możliwość za-
trudniania osób kształconych pod kątem
ich oczekiwań: samodzielnych, kreatyw-
nych i przedsiębiorczych. Ostatnia z za-
interesowanych stron – studenci – mają
większą szansę na znalezienie zatrudnienia,
a w wyniku działań uzupełniających mogą
także wzbogacić się, np. o diagnozę swo-
ich kompetencji, planowanie dalszej ścieżki
rozwojowej itp.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
21/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 21
O Uczelni:
Uniwersytet SWPS to uczelnia niepubliczna założona w 1996 r. przez trzech polskich naukowców,
początkowo funkcjonująca pod nazwą Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej. W czerwcu 2015 r.
uzyskała status uniwersytetu przymiotnikowego. Kształci się tu studentów głównie z zakresu nauk
humanistycznych i społecznych.
Akademickie Biuro Karier działa przy oddziale warszawskim Uniwersytetu SWPS od 2000 roku.
Podobny model pracy rozszerzony jest również na inne oddziały: sopocki, wrocławski, katowic-
ki i poznański. Biuro Karier funkcjonuje na wielu płaszczyznach, oferując zarówno studentom, jaki pracodawcom szeroki zakres usług: współpracę z agencjami zatrudnienia, poradnictwo i do-
radztwo zawodowe, coaching, warsztaty i szkolenia. Uczelnia w porozumieniu z ABK realizowa-
ła staże i praktyki w ramach środków własnych, jak również realizowała projekt w ramach Pod-
działania 4.1.1 PO KL.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
22/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego22
2Portal internetowy pośrednictwa praktyk,
staży i pracy Akademickiego Biura KarierPolitechniki Opolskiej
Akademickie Biuro KarierPolitechniki Opolskiej
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
23/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 23
W ramach projektu AKROPOL, finan-
sowanego ze środków Programu Operacyj-
nego Kapitał Ludzi (Poddziałanie 4.1.1) Po-
litechnika Opolska (PO) utworzyła w 2008
r. Akademickie Biuro Karier (ABK). Kluczo-
wym obszarem działalności biura jest po-
średnictwo w publikacji i udostępnianiu
ofert praktyk, staży i pracy. W tym celu, już
w pierwszym roku działalności ABK, stworzo-
na została odpowiednia strona internetowa.
Portal internetowy służy udostępnianiu
ofert pracy, praktyk oraz staży, a także CV
studentów i absolwentów, informacji o orga-
nizowanych szkoleniach, warsztatach i wy-
kładach oraz publikacji i porad wszystkim
zainteresowanym budowaniem kariery za-
wodowej. W jednym miejscu zebrano in-
formacje zarówno dla studenta, absolwen-
ta, jak i przedsiębiorcy, co nieczęsto zdarza
się na innych portalach.
Portal jest wielofunkcyjny i nie służy je-
dynie poszukiwaniu ofert staży i praktyk,
ale jest miejscem, w którym studenci i ab-
solwenci mogą uzyskać kompleksowe in-
formacje na temat budowania kariery za-
wodowej. W dziale „dla studenta” oprócz
ofert praktyk, staży i pracy zamieszczane
są także informacje o doradztwie zawo-
dowym, organizowanych lub współorga-
nizowanych szkoleniach czy warsztatach.
Istnieje także możliwość przesłania CV do
bazy dla potencjalnych pracodawców. W ten
sposób portal spełnia także rolę narzędzia
przy poszukiwaniu pracy. Absolwenci na-
tomiast w swoim dziale oprócz sprawdze-
nia ofert pracy czy staży mają możliwość
zapisania się do udziału w Badaniu Losów
Absolwentów. Bardzo ważną cechą porta-
lu jest to, że stanowi on formę komunikacji
z pracodawcami. W wydzielonym, dedyko-
Funkcjonujący od kilku lat portal internetowy Akademickiego Biura Karier (ABK) przy Politechni-
ce Opolskiej to przetestowane i sprawdzone, wysoce użyteczne, nowoczesne narzędzie służące
studentom i absolwentom do rozwoju ich kariery zawodowej, a pracodawcom do poszukiwania
praktykantów/stażystów czy przyszłych pracowników oraz do rozwoju współpracy z uczelnią.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
24/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego24
wanym pracodawcom dziale prezentowa-
ne są możliwości współpracy, jakie biuro
uczelni oferuje pracodawcom (m.in. orga-nizacja spotkań rekrutacyjnych, targi pracy,
baza ofert pracy). Tam też pracodawcy mają
możliwość przeglądania bazy CV studentów
i absolwentów. W systemie ABK Politechniki
Opolskiej pracodawcy również samodziel-
nie dodają oferty.Portal jest bardzo łatwy w nawigacji,
przez co wysoce użyteczny. Każdy, prze-
glądając publikowaną tam bazę ofert, ma
możliwość ich sortowania wg 26 predefi-
niowanych branż, spójnych z branżami do-
stępnymi dla pracodawców w momenciedodawania oferty. Oferty można selekcjo-
nować wg podziału na oferty pracy, staże
oraz praktyki. Świadczy to o dużym spro-
filowaniu narzędzia pod kątem użytkow-
ników, co nie jest częste na portalach biur
karier innych uczelni wyższych.Niezmiernie ważną cechą portalu jest
dbanie o wysoką jakość umieszczanych
tam informacji. Każda dodawana oferta pra-
cy jest weryfikowana przez pracowników
ABK i udostępniana tylko wówczas, gdy jest
zbieżna z ofertą edukacyjną uczelni. Ofert
pracy o wyraźnie niskiej jakości intelektu-
alnej (np. prace sezonowe przy zbiorachowoców za granicą czy praca w charakte-
rze magazyniera) nie udostępnia się.
O utrzymywaniu wysokich standar-
dów propozycji świadczy fakt realizowania
wszelkich działań na stronie w sposób bar-
dzo dynamiczny i systematyczny. Dotyczyto zwłaszcza publikacji ofert staży, prak-
tyk i pracy oraz dezaktywacji tych, które są
nieaktualne, co nie zawsze ma miejsce na
innych tego typu portalach. Dzięki umie-
jętności obsługi panelu przez wszystkich
pracowników żadna oferta nie jest pomija-na i nie oczekuje zbyt długo na publikację.
Panel administracyjny sprawdzany jest kil-
ka razy dziennie w ciągu godzin pracy biura
(zazwyczaj co 1-2 godziny), a w przypadku
przerw świątecznych czy długich weeken-
dów również w tym okresie.Dostęp do publikowanych ofert czy CV
jest powszechny, w przeciwieństwie do
większości portali prowadzonych przez inne
uczelnie wyższe, gdzie dostęp do baz posia-
dają tylko zalogowani użytkownicy. Opol-
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
25/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 25
skie rozwiązanie zwiększa dostępność bazy,
a w konsekwencji jej użyteczność.
Uczelnia działa w niewielkim wojewódz-twie, posiada sześć wydziałów, kształci oko-
ło 6,6 tys. studentów, ale liczba ofert pracy
przypadających na jednego studenta, za-
mieszczonych w bazie, jest porównywal-
na, a czasem dużo większa od liczby ofert
udostępnionych za pomocą portali innychuczelni technicznych w Polsce. Portal Aka-
demickiego Biura Karier PO jest jedną z pię-
ciu najczęściej odwiedzanych stron uczelni
(średnio 70 osób/dzień), a na uczelni funk-
cjonuje około 300 stron internetowych (140
funkcyjnych i 160 pracowniczych). W 2015 r.odwiedziło ją 26,5 tys. użytkowników (stan
na koniec 2015 r.). Od początku istnienia por-
talu liczba odwiedzin wyniosła 131,5 tys.
Obecnie trwają prace nad aktualizacją
portalu, mające na celu zwiększenie jego
funkcjonalności i dostępności dla praco-dawców, studentów i absolwentów. Doce-
lowo planowane jest stworzenie narzędzia
na wzór portalu społecznościowego, gdzie
każdy – student, absolwent czy pracodawca
– ma swoje konto i nim zarządza.
Zaprezentowana dobra praktyka poka-
zuje, że warto integrować informacje doty-
czące praktycznych aspektów kształcenia na jednym portalu. O sukcesie narzędzia decy-
duje nie tylko zebranie informacji o karierze,
życiu zawodowym studentów i absolwen-
tów w jednym miejscu, ale również dbałość
o wysoką jakość i aktualność publikowanych
treści oraz powszechność w dostępie do in-formacji. Systematycznie prowadzony i roz-
wijany portal z jednej strony pomaga stu-
dentom wejść na rynek pracy już w czasie
studiów (poprzez przekazywanie informa-
cji o stażach, praktykach), a z drugiej uła-
twia firmom prowadzenie procesu rekruta-cji dzięki możliwości publikowania ogłoszeń
o pracę. Wykorzystanie opolskich doświad-
czeń, dotyczących szerokiego zakresu za-
mieszczanych na portalu danych, sposobu
ich prezentacji (intuicyjnej, przyjaznej dla
odbiorców nawigacji), a także sposobu pro-wadzenia portalu (dynamicznie i systema-
tycznie, z dbałością o jakość), z pewnością
pozwoli zwiększyć użyteczność tego typu
narzędzi na innych uczelniach.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
26/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego26
O jednostce:
Akademickie Biuro Karier (ABK) powstało w 2008 r. W ABK koordynowane są projekty/zadania dla
wszystkich wydziałów istniejących na Politechnice Opolskiej (PO). Głównym zadaniem ABK jest
pomoc studentom i absolwentom w rozpoczęciu pracy zawodowej. W ofercie jednostki znajdu-
je się pośrednictwo pracy, śledzenie losów zawodowych absolwentów oraz monitorowanie tren-
dów na rynku pracy regionalnym, krajowym i międzynarodowym. ABK stale bada oczekiwania stu-
dentów wobec pracodawców i kariery zawodowej. Uczelnia, poprzez ABK, organizuje m.in. targi
pracy, warsztaty, szkolenia czy wykłady otwarte z udziałem przedsiębiorców. Inicjatywy te skut-
kują pogłębianiem się współpracy z firmami oraz rosnącym zainteresowaniem firm w składaniu
ofert pracy/staży czy praktyk studentom/absolwentom Politechniki Opolskiej, umieszczanych na
portalu internetowym.
Zobacz portal: http://www.abk.po.opole.pl
http://www.abk.po.opole.pl/http://www.abk.po.opole.pl/
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
27/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 27
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
28/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego28
4Globalna interdyscyplinarna
organizacja doradczaprowadzona przez studentów
Innovation Immersion Programme
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
29/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 29
Innovation Immersion Programme
(IIP) organizuje co semestr nabór projektów
zleconych firmom technologicznym i start-
-upom z całego świata. Zlecenia najczęściej
obejmują następujące obszary: analizy rynku,
studia wykonalności, modele finansowania,
ocenę procesów biznesowych, analizy
potrzeb klientów, plany marketingowe,
strategię biznesową, opracowanie nowego
produktu.
Do wykonania konkretnych projektów
powołuje się około dziesięcioosobowe ze-
społy z różnych uczelni, krajów i dziedzin –
przy projekcie mogą pracować inżyniero-
wie, studenci studiów o profilu biznesowym,
studenci dziennikarstwa czy prawnicy. Re-
krutują się nie tylko z uczelni partnerskich,
ale z całego świata. Zainteresowani studen-
ci zgłaszają się do konkretnych projektów
i są wybierani przez oddziały IIP na ośmiu
uczelniach partnerskich. Wybrani do reali-
zacji zlecenia studenci w roli konsultantów
są szkoleni przez zespół liderów (senior le-
adership team). Liderzy spośród szkolonych
studentów wybierają menadżerów zespo-
łów. Zespoły doradcze są formowane w za-
leżności od indywidualnych talentów i oso-
bowości ich członków. Dobiera się je tak,
aby optymalizować korzyści dla klienta, ale
również dla uczestniczących w projekcie
studentów. Następnie zespoły pracują przez
12 tygodni, głównie w formie pracy zdal-
nej. Każdy zespół obowiązkowo spotyka
się (zdalnie) co tydzień. Również co tydzień
klientowi prezentuje się postępy w realizacji
projektu. Po około sześciu tygodniach ze-
spół przygotowuje cząstkową prezentację
(tzw. midpoint presentation). Prezentację
tę przed wysłaniem do klienta ocenia we-
wnętrznie zespół liderów IIP. Po prezenta-
Innovation Immersion Programme to prowadzona przez studentów organizacja non pro-
fit działająca jako firma doradcza. Skupia się na doradzaniu firmom technologicznym
i start-upom, zarówno globalnym korporacjom, jak i początkującym MŚP. Praktyczna
forma kształcenia polega na nieodpłatnym wykonaniu projektu zleconego przez firmę wyse-
lekcjonowanej grupie studentów z różnych krajów i dziedzin, głównie w formie pracy zdalnej.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
30/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego30
cji klient i konsultanci dyskutują nad planem
działania na pozostałe sześć tygodni projek-
tu. Projekt kończy się spotkaniem, na którymlider projektu przedstawia klientowi analizy
i wypracowane rekomendacje.
Pomoc doradcza jest bezpłatna. Z ewen-
tualnego wkładu finansowego firm zlecają-
cych oraz składek członkowskich opłaca się
jedynie koszty spotkania końcowego (przeloty,zakwaterowanie, organizację samego spotka-
nia) oraz koszty działania samej organizacji.
Praktyczna forma kształcenia studen-
tów polega na nieodpłatnym wykonaniu
rzeczywistego projektu zleconego przez
firmę. Zaangażowanie studentów-konsultan-tów w realizację projektu zleconego pozwala
im na wgląd w realne problemy rozwojo-
we firm, jednocześnie zapewniając zyskanie
doświadczenia w realizacji projektu dorad-
czego. Nabywają oni również miękkie kom-
petencje dotyczące m.in.: pracy pod pre-sją czasu czy współpracy z klientem. Jako
że pozyskiwane są głównie projekty inno-
wacyjne firm technologicznych lub start-
-upów, ich realizacja zapewnia studentom
wgląd w najnowsze badania przemysłowe
i technologie. Realizacja projektów w gru-
pie około 10 studentów uczy pracy zespo-
łowej. Interdyscyplinarność zespołów po-kazuje korzyści płynące z łączenia różnej
wiedzy i umiejętności oraz uczy twórczego
poszukiwania rozwiązań nie tylko w obrębie
jednej dziedziny nauki. Dodatkowo udział
w projekcie IIP zapewnia studentom dostęp
do sieci klastrów technologicznych i naj-lepszych uczelni światowych. Co więcej,
studenci, prowadząc IIP, ponoszą odpowie-
dzialność za swoje działania i decyzje oraz
dowiadują się, czym jest ryzyko w biznesie.
Uczą się codziennego zarządzania firmą,
pozyskiwania klientów i projektów do re-alizacji, jak również rozwiązań zapewnia-
jących i podnoszących jakość świadczo-
nych usług.
Dzięki statusowi organizacji not for pro-
fit usługi IIP są konkurencyjne na rynku.
Klienci zaś, dzięki zaangażowaniu studen-tów, mają szanse uzyskać nieszablonowe
rozwiązania czy produkty. Wsparcie najlep-
szych światowych uczelni umożliwia im do-
stęp do najnowszej wiedzy, badań i tech-
nologii wypracowanych w świecie nauki.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
31/45
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
32/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego32
rzenia sieci studentów różnych uczelni,
co miałoby na celu powołanie nowych,
interdyscyplinarnych, studenckich firm
doradczych.
Informacje o IIP można znaleźć na stronie: http://innovationimmersion.net
O firmie:
Innovation Immersion Programme (dalej: IIP) to studencka firma doradcza, założona przez stu-dentów studiów MBA University of Illinois, którzy chcieli zmierzyć się z realizacją realnych, innowa-
cyjnych projektów zleconych przez firmy technologiczne o zasięgu globalnym. Obecnie posiada
oddziały na następujących uczelniach na świecie: University of Illinois at Urbana-Champaign (Sta-
ny Zjednoczone), KTH Royal Institute of Technology in Stockholm (Szwecja), Nanyang Technolog-
ical University (Singapur), Ulsan National Institute of Science and Technology (Korea Południowa),
National Taiwan University of Science and Technology (Tajwan), IDC Herzliya, Technion oraz Rup-
pin Academic Center (Izrael). Każdy oddział działający na uczelni partnerskiej jest odpowiedzialny
za: pozyskiwanie klientów, czyli rekrutację firm i projektów; zbieranie funduszy; rekrutację, dobór
i szkolenie studentów-konsultantów oraz zapewnienie jakości świadczonych usług. W praktyce
zadania te są wykonywane przez grupę liderów (senior leadership team), czyli osoby tworzące
oddziały krajowe, a jednocześnie najbardziej doświadczonych konsultantów. Uczelnie współpra-
cujące z IIP udostępniają swoje zasoby techniczne i organizacyjne.
http://innovationimmersion.net/http://innovationimmersion.net/
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
33/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 33
Zagraniczna praktyka – polski przykład
Przykładem studenckiego konsultingu działającego w Europie i Polsce na zasadach zbieżnych z pre-
zentowaną zagraniczną praktyką jest sieć JADE (European Confederation of Junior Enterprises),
która zrzesza tzw. junior enterprises, czyli studenckie firmy doradcze działające przy uczelniach.
W Polsce funkcjonują cztery junior enterprises (tj. ConQuest Consulting w Warszawie, Polish Bu-
siness Development Association (PBDA) w Poznaniu, YPI Consulting w Krakowie oraz UniConsult
we Wrocławiu) zrzeszone w sieci JADE – są to studenckie firmy doradcze, działające przy uczel-
niach ekonomicznych i skupiające się przede wszystkim na doradztwie biznesowym. Dzięki sta-
tusowi organizacji not for profit oraz wysokiej jakości usług (osiąganym dzięki wdrażanym stan-
dardom) są one konkurencyjne na rynku.
Studencki konsulting zyskuje renomę w kraju, stając się atrakcyjną formą współpracy
z przedsiębiorstwami. Korzyści uzyskują wszystkie strony: studenci nabywają praktyczną wiedzę
i umiejętności, firmy pozyskują tanie, profesjonalne usługi, a uczelnie uzupełniają w ten sposób
proces kształcenia o elementy praktyczne. Jednym z przykładów w zakresie studenckiego konsult-
ingu jest firma ConQuest Consulting, działająca zarówno na rzecz firm z sektora MŚP, jak i dużychpodmiotów na terenie Polski i Europy. Firma ta oferuje przede wszystkim usługi w zakresie badań
rynku i analizy konkurencji, poszukiwania partnerów biznesowych, doradztwa biznesowego i opra-
cowywania strategii marketingowych. O jej sukcesie może świadczyć liczba zrealizowanych pro-
jektów (618 projektów, w tym dla takich firm, jak: Johnson&Johnson, Sharp Electronics czy Polsko-
Amerykańska Fundacja Fulbrighta) oraz siedemnastoletni okres działalności.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
34/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego34
5Kompleksowy, uczelniany program
rozwijania indywidualnychplanów kariery zawodowej studentów
Bentley UniversityHIRE Education Programme
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
35/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 35
Celem programu jest nabycie przez
studentów umiejętności rozwijania kariery
zawodowej (lifelong professional develop-ment skills). Jest on skierowany do wszyst-
kich chętnych studentów i absolwentów
Bentley University.
Program jest realizowany przez uczel-
niane Biuro Karier. Nad programem czu-
wa stała Rada (Board of HIRE Education),składająca się z przedstawicieli partnerów
biznesowych uczelni. Rada ma za zadanie
rozwijać sieci współpracy oraz poprawiać
jakość programów oferowanych studentom
i absolwentom.
Program rozwijania indywidualnych pla-nów kariery zawodowej obejmuje wszyst-
kie lata kształcenia, począwszy od pierw-
szego roku studiów. Zakłada jednocześnie
elastyczność – można się włączyć w do-
wolnym momencie bądź powtórzyć daną
fazę. Wszystkie fazy rozwijają podstawowe
umiejętności niezbędne do budowania ka-
riery zawodowej, takie jak: pisanie CV i listówmotywacyjnych, uczestniczenie w rozmo-
wach kwalifikacyjnych, sieciowanie, techni-
ki autopromocyjne itd.
Na pierwszym roku (tzw. faza eksplo-
racji – Explore) studenci mają możliwość
uczestnictwa w seminarium wprowadza- jącym do zagadnień kariery zawodowej.
Do dyspozycji każdego studenta pozostaje
dedykowany mu doradca, a także wszyscy
pozostali pracownicy Biura Karier. W tym
czasie studenci nabywają świadomość wła-
snych umiejętności, zdolności, zaintereso-wań i możliwości oraz odkrywają możliwe
ścieżki kariery.
Podczas drugiego roku (tzw. faza ekspe-
rymentowania – Experiment) powinni zawę-
żać i definiować swoje główne cele rozwo-
Istotą HIRE Education Programme (dalej: programu) na Bentley Universi-
ty jest stworzenie takiego modelu wsparcia studentów w opracowywaniu i rozwija-
niu ich indywidualnych planów kariery zawodowej przez cały okres studiów (od pierwsze-go roku), który skutecznie pozwala na przejście absolwentom uczelni od nauki do pracy.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
36/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego36
ju kariery zawodowej poprzez uczestnictwo
w programach, pracę z dedykowanym do-
radcą zawodowym, tworzenie własnej sie-ci kontaktów, uczestniczenie w pierwszych
praktykach i udział w nieformalnych rozmo-
wach kwalifikacyjnych. Zaczynają również
tworzyć CV podkreślające ich indywidual-
ne zaangażowanie w prace kół naukowych
oraz inne aktywności.Na trzecim roku (tzw. faza doświadcza-
nia – Experience) studenci szlifują swoje
CV, rewidują i potwierdzają cele w swoim
planie rozwoju zawodowego, biorą udział
w rozmowach kwalifikacyjnych odbywają-
cych się w kampusie i na targach kariery,aby znaleźć odpowiednie dla siebie prak-
tyki lub pracę. Mają również dostęp do za-
awansowanych narzędzi z zakresu rozwi-
jania kariery zawodowej oraz do programu
wizyt na miejscu u pracodawców współ-
pracujących z uczelnią.Na czwartym roku (tzw. faza górowa-
nia/przewyższania – Excel) studenci powin-
ni: budować i poszerzać kontakty zawodo-
we, ubiegać się o stałą pracę i z sukcesem
przejść z uczelni do pracy.
Na zakończenie każdej fazy studenci
mają do dyspozycji tzw. listę sprawdzają-
cą, przedstawiającą źródła informacji natemat planowania kariery oraz pozwalają-
cą na bieżąco śledzić postępy i planować
dalsze kroki.
Co ważne, usługi uczelnianego Biura
Karier są dostępne również po zakończe-
niu studiów. Absolwenci mają możliwośćkorzystania z doradztwa, warsztatów, new-
slettera i sieci kontaktów.
Dzięki tym rozwiązaniom wygrywają
wszystkie strony. Studenci zyskują umiejęt-
ności rozwijania kariery zawodowej, a po-
przez aktywny udział w programie w czasiestudiów zwiększają swoje szanse na zatrud-
nienie, jak również na lepsze warunki za-
trudnienia. Zaś dzięki wsparciu Biura Karier
również po zakończeniu studiów mają do-
stęp do sieci współpracy i sposobność do
rozwijania kontaktów nawiązanych w cza-sie studiów. Uczelnia zyskuje prestiż bycia
jedną z lepszych uczelni biznesowych, któ-
rej ukończenie zwiększa szanse na zatrud-
nienie, co jest czynnikiem istotnym w wal-
ce o studentów. Natomiast firmy poprzez
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
37/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 37
ofertę staży i praktyk zapewniają sobie efek-
tywny i skuteczny sposób rekrutacji talen-
tów, a trwała relacja z uczelnią otwiera imnowe pola do współpracy, np. wspólne czy
zlecone badania.
O skuteczności programu mogą świad-
czyć m.in.:
statystyki zatrudnialności absolwentów2
(np. spośród 891 absolwentów z maja2014 r. po sześciu miesiącach zatrudnio-
nych było 89%, 8% dalej się uczyło, 2%
poszukiwało pracy, a 1% planował podjąć
dalszą naukę; 24% absolwentów wskaza-
ło praktyki jako bezpośrednią drogę do
zatrudnienia); rankingi (np. „Bloomberg Business Week”
2014 „A+” rating w zatrudnialności, 4.
miejsce wśród najlepszych biur karier
w Stanach Zjednoczonych wg „Prince-
ton Review” 2015).
Jako czynniki sukcesu tego rozwiązaniamożna wskazać:
2 Opracowane na podstawie ankiety przeprowa-
dzonej po sześciu miesiącach od zakończenia stu-
diów.
zaangażowanie studentów w opraco-
wywanie i rozwijanie indywidualnych
planów kariery zawodowej przez całytok studiów, już od pierwszego roku,
kompleksowość programu,
trwałe relacje uczelni z biznesem (np.
w postaci uczestnictwa w stałej Radzie
programu),
szeroki dostęp (dla wszystkich chętnychstudentów i absolwentów).
Warto promować wprowadzanie ana-
logicznych, kompleksowych programów
wsparcia studentów i absolwentów do
działań uczelnianych biur karier na każ-
dym etapie kształcenia. Opis HIRE Educa-tion Programme Bentley University dostar-
cza w zasadzie gotowy model i standardy
wsparcia studentów w opracowywaniu
i rozwijaniu ich indywidualnych planów
kariery zawodowej na wszystkich latach
studiów. Na stronie uczelnianego Biura Ka-rier Bentley University można znaleźć rów-
nież gotowe narzędzia autoewaluacyjne dla
studentów w postaci list sprawdzających
koniec każdego etapu kształcenia. Trud-
nością we wdrażaniu analogicznego pro-
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
38/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego38
gramu mogą być zasoby kadrowe uczel-
nianych biur karier, jako że prowadzenie tak
kompleksowego programu dostępnego dlawszystkich chętnych studentów wymaga
dużego nakładu pracy. Wymaga również
umiejętności budowania relacji z przed-
stawicielami biznesu i pozyskiwania ich
do trwałej współpracy, m.in. poprzez ofe-
rowanie praktyk i staży czy w czasie tzw.dni drzwi otwartych, a także do współ-
tworzenia programu wsparcia studentów
i absolwentów.
Informacje o HIRE Education Programme można znaleźć na stronie:
http://careeredge.bentley.edu/hire-education
O Uczelni
Bentley University jest wyższą szkołą ekonomiczną w pobliżu Bostonu. To jedna z wiodących
szkół biznesowych w Stanach Zjednoczonych (m.in. wg rankingów „Princeton Review”). Jej misją
jest przygotowanie liderów biznesowych nowego rodzaju, którzy posiadają zarówno umiejętno-
ści techniczne, jak i szerokie globalne perspektywy oraz wysokie standardy etyczne. Biuro Karier
na Bentley University, zatrudniające 13 osób, oferuje następujące usługi: wsparcie w zakresie do-
radztwa zawodowego dla studentów i absolwentów, dostęp do bogatych zasobów on-line oraz
udzielanie pomocy w procesie poszukiwania pracy i rekrutacji dla firm (m.in. poprzez coroczną
organizację targów pracy, w których uczestniczy ponad 120 pracodawców, oraz poprzez boga-
tą ofertę staży i praktyk).
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
39/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 39
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
40/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego40
6Bon na płatny staż absolwenta
w lokalnych MŚP, zorientowanych narealizację projektu rozwojowego firmy
University Campus SuffolkThe Innovation Voucher Scheme
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
41/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 41
The Innovation Voucher Scheme to
bon na staże w małych i średnich przedsię-
biorstwach, wprowadzony przez WydziałSztuki, Biznesu i Stosowanych Nauk Społecz-
nych University Campus Suffolk. Bon jest re-
alizowany w następujący sposób: na pierw-
szym etapie lokalna firma zgłasza uczelni
projekt rozwojowy, który jest możliwy do
zrealizowania przez studenta/absolwentastażystę. Uczelnia, znając założenia projek-
tu, pomaga dobrać odpowiednią osobę do
jego realizacji. Student/absolwent odbywa
płatny staż w danym przedsiębiorstwie. Ce-
lem stażu jest realizacja projektu rozwojo-
wego firmy, którego przy swoich zasobach(umiejętności, czas, liczba zatrudnionych)
nie byłaby w stanie zrealizować. Staż opła-
cany jest przez uczelnię.
Dzięki stażom studenci/absolwenci zdo-
bywają doświadczenie podczas wdrażania
realnego projektu. Nabywają również kom-
petencje ogólne, takie jak umiejętność pra-
cy w zespole czy pod presją czasu. Poznająspecyfikę pracy w MŚP – jako że staże od-
bywały się w niedużych firmach, w których
najczęściej nie ma bardzo precyzyjnego po-
działu zadań, a niewielka liczba pracowni-
ków wykonuje wszystkie zadania, studenci
muszą brać udział w szeregu aktywności,nie tylko związanych bezpośrednio z pro-
jektem rozwojowym, do którego zostali za-
trudnieni – co zapewnia im szybki i wszech-
stronny rozwój. Oprócz specyfiki sektora
MŚP studenci/absolwenci poznają również
lokalny rynek pracy i – co jest warte podkre-ślenia – w części z opisanych przypadków
po zakończeniu stażu otrzymują propo-
zycję pracy.
Przedstawiciele firm biorących udział
w programie wskazywali na dwie główne
Sfinansowanie przez uczelnię stażu w MŚP, którego celem jest wdrożenie konkretnego pro-
jektu rozwojowego firmy przez starannie wybranego wraz z uczelnią studenta lub absolwen-
ta, jest odpowiedzią na potrzebę minimalizacji ryzyka i kosztów procesu rekrutacji przez MŚP.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
42/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego42
korzyści. Podkreślali, że bez wsparcia staży-
sty projekt rozwojowy nie zostałby w ogóle
wdrożony lub byłby wdrożony później lubw ograniczonym zakresie. Jednak jako naj-
ważniejszą zaletę wskazywali efektywność
i bezpieczeństwo procesu rekrutacji, który,
zwłaszcza dla MŚP, jest procesem ryzykow-
nym i niepewnym. Pomoc uczelni w dobo-
rze kandydatów na staż pozwalała mini-malizować ryzyko niepowodzenia procesu
rekrutacji (firmy określały umiejętności i po-
tencjał, jakiego oczekują od kandydata na
staż, jednocześnie wskazując główne war-
tości firmy i jej strukturę, w której kandydat
powinien się odnaleźć, natomiast uczelnia,poprzez proces selekcji stażystów, starała
się sprostać tym oczekiwaniom). Dofinan-
sowanie stażu (bon) przez uczelnię pozwa-
lało firmom stopniowo podejmować de-
cyzję o zwiększeniu zatrudnienia poprzez
zatrudnienie stażystów, którzy się sprawdziliw realizacji projektu.
Uczelnia, oferując praktyczne elemen-
ty kształcenia, zwiększa możliwość zatrud-
nienia swoim absolwentom. Dodatkowo,
poprzez współpracę z lokalnymi firmami,
buduje markę uczelni przyjaznej przedsię-
biorcom w regionie.
O skuteczności takiego programu możeświadczyć fakt, że część stażystów otrzy-
mała propozycję pracy, zaś wszystkie MŚP
w nim uczestniczące podkreślały wolę dal-
szej współpracy z uczelnią w organizacji
staży i praktyk oraz w procesie rekrutacji
pracowników.Postulowane przez Komisję Europejską
zwiększenie wsparcia dla organizacji prak-
tyk studenckich i staży absolwenckich w fir-
mach sektora MŚP wymaga zindywiduali-
zowanego podejścia i wsłuchania się w ich
potrzeby. Jedną z tych potrzeb jest zwięk-szenie bezpieczeństwa procesu rekrutacji
(zminimalizowania ryzyka) i kosztów proce-
su rekrutacji. Rozwiązanie w postaci bonu
dla MŚP na pokrycie kosztów stażu ukierun-
kowanego na realizację konkretnego pro-
jektu rozwojowego firmy i pomoc uczel-ni w doborze najlepszych kandydatów na
staż to optymalna odpowiedź na te potrze-
by. Przy założeniu możliwości finansowania
bonu przez polskie uczelnie takie rozwiąza-
nie może być promowane na każdej uczel-
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
43/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego 43
ni jako uzupełniające kompleksową politykę
nabywania przez studentów umiejętności
rozwijania kariery i zdobywania doświad-czenia zawodowego.
Praktyka ta odpowiada również na zi-
dentyfikowane bariery związane z bra-
kiem finansowania przez MŚP współpracy
z uczelniami. Realizacja bonu finansowa-
nego przez uczelnie pozwala MŚP na na-wiązanie i rozwój współpracy ze szkołą
wyższą oferującą bon. Dostępność środ-
ków unijnych w latach 2014–2020 w Pol-
sce, przy równoczesnym nacisku Komisji
Europejskiej na wsparcie MŚP w procesie
rozwoju współpracy między szkolnictwem
wyższym a biznesem, uzasadnia przenie-
sienie dobrych doświadczeń UniversityCampus Suffolk na grunt polski, zatem do-
świadczenia związane z realizacją opisane-
go powyżej bonu na innowacje mogłyby
zostać wykorzystane poprzez przygoto-
wanie przez polskie uczelnie projektów
nastawionych na współpracę z MŚP i na-kierowanych na realizację prorozwojowych
projektów przez studentów/absolwentów
w trakcie płatnych staży, które z założenia
mają pomagać MŚP w wyborze przyszłych
pracowników.
Informacje o Innovation Voucher Scheme można znaleźć na stronie: http://www.ucs.ac.uk/Re-
searchAndEnterprise/BusinessDevelopmentandEnterprise/Innovation-Voucher-Case-Studies.aspx
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
44/45
Dobre praktyki w zakresie kształcenia praktycznego44
O Uczelni:
Praktyka Bon na innowacje realizowana jest przez University Campus Suffolk, instytucję powoła-ną przez dwie szkoły wyższe uprawnione do nadawania stopni naukowych, tj. University of East
Anglia oraz University of Essex, które współpracują również z: Great Yarmouth College, Lowestoft
College, Otley College, Suffolk New College i West Suffolk College. Uczelnia ta oferuje studia róż-
nego stopnia – od licencjackich, poprzez magisterskie, do podyplomowych i MBA.
ZAGRANICZNA PRAKTYKA – POLSKI PRZYKŁAD
W trakcie prowadzenia badań natrafiliśmy na podobne, choć jednorazowe, działanie na
Uniwersytecie SWPS. Biuro Karier zrekrutowało dla jednej z firm szkoleniowych działających
w sektorze MŚP studentów-praktykantów, którzy mieli za zadanie przygotować nowy pro-
dukt lub usługę. Tak stworzony zespół projektowy otrzymał wsparcie merytoryczne od pra-
cowników firmy. Efektem prac studentów była gra szkoleniowa, która weszła do oferty fir-my. Studenci – jako autorzy gry – otrzymali możliwość promowania produktu w liceach w
ramach Strefy Młodzieży – programu funkcjonującego na uczelni. Uczelnia natomiast otrzy-
mała możliwość bezpłatnego korzystania z gry.
Polski przykład pokazuje, że forma współpracy opierająca się na realizacji przez studen-
tów projektów rozwojowych dla firm z sektora MŚP nie wymaga znacząco wyższych nakła-
dów pracy i środków finansowych po stronie uczelni. Współpraca może natomiast przynieśćciekawe efekty, wartościowe dla każdej ze stron.
8/18/2019 Dobre Praktyki w zakresie kształcenia praktycznego
45/45
Publikacja bezpłatna, współfinansowana
ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Narodowe Centrum
Badań i Rozwoju