Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI …kisi.deu.edu.tr/burak.felekoglu/ymII-5b.pdf · 2015-03-17 · belirlenmektedir. Deney, TS EN 932-5 standardında

1

BETON TEKNOLOJBETON TEKNOLOJİİSSİİAGREGAAGREGA--33

YAPI MALZEMESYAPI MALZEMESİİ II DERSII DERSİİDokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

22

AGREGAAGREGAAgregalarAgregalarıın Birim An Birim Ağığırlrlııklarklarıı

BBİİRRİİM AM AĞĞIRLIK:IRLIK:

AgreganAgreganıın birim an birim ağığırlrlıık, belirli bir hacmi dolduran k, belirli bir hacmi dolduran agreganagreganıın an ağığırlrlığıığıddıır. r.

TanTanıımdan da anlamdan da anlaşışılacalacağığı

gibi, bu gibi, bu hacim, hem agrega tanelerinin hacim, hem agrega tanelerinin hacmini hem de taneler arashacmini hem de taneler arasıındaki ndaki boboşşluklarluklarıı

iiççermektedir. ermektedir.

33


AgregalarAgregalarıın birim an birim ağığırlrlııklarklarıı

dedeğğiişşik faktik faktöörlere barlere bağğllııddıır. r. BunlarBunlarıı

şşu u şşekilde sekilde sııralayabiliriz:ralayabiliriz:

a) Agregana) Agreganıın n grangranüülometrisilometrisi,,b) Agrega tane b) Agrega tane şşekli (tanelerin ekli (tanelerin

yuvarlak ya da kyuvarlak ya da kööşşeli olmaseli olmasıı),),c) Kusurlu malzeme yc) Kusurlu malzeme yüüzdesi,zdesi,d) Yerled) Yerleşştirme tirme şşekli,ekli,e) Agregane) Agreganıın n öözgzgüül al ağığırlrlığıığı,,f) Agreganf) Agreganıın (n (öözellikle ince zellikle ince

agreganagreganıın) su in) su iççerieriğğii

44


Birim hacim aBirim hacim ağığırlrlıık, hacmi bilenen bir k, hacmi bilenen bir kap ikap iççerisine agreganerisine agreganıın yerlen yerleşştirmesi ile tirmesi ile bulunur.bulunur.

YerleYerleşştirme tirme şşekline baekline bağğllıı

olarak, olarak, ssııkkışıışık k veya gevveya gevşşekek

olarak saptanolarak saptanıır. r.

55

GevGevşşek birim hacim aek birim hacim ağığırlrlığıığın bulunmasn bulunmasıında, nda, ööllççek dikkatli bir ek dikkatli bir şşekilde agreganekilde agreganıın ayrn ayrışıışım m yapmasyapmasıına engel olunarak malzeme ile na engel olunarak malzeme ile doldurulur. doldurulur.

AGREGAAGREGAGevGevşşek Birim Hacim Aek Birim Hacim Ağığırlrlııkk

GevGevşşek birim hacim aek birim hacim ağığırlrlıık her hangi bir sk her hangi bir sııkkışışttıırma irma işşlemi yaplemi yapıılmadan lmadan saptansaptanıır.r.

ÇÇubuk ile malzemenin ubuk ile malzemenin üüst yst yüüzzüü

ööllççeeğğin kenarin kenarıı

esas alesas alıınarak dnarak düüzeltilir. zeltilir.

Bir gramBir gramıı

ggöösteren duyarlsteren duyarlııkta bir terazide, kta bir terazide, ööllççek iek iççindeki malzeme ile indeki malzeme ile

birlikte tartbirlikte tartııllıır. r.

66

Bulunan deBulunan değğerden kaberden kabıın an ağığırlrlığıığı

ççııkartkartıılarak, larak, agrega aagrega ağığırlrlığıığı

(P) bulunur. (P) bulunur.

AGREGAAGREGAGevGevşşek Birim Hacim Aek Birim Hacim Ağığırlrlııkk

Kap su ile doldurulup kabKap su ile doldurulup kabıın hacmi (V) n hacmi (V) ööllçüçüldldüükten sonra, agregankten sonra, agreganıın birim hacim n birim hacim aağığırlrlığıığı

(U) a(U) aşşaağığıdaki formdaki formüül kullanl kullanıılarak larak

bulunur.bulunur.

VPU

77

SSııkkışıışık birim hacim ak birim hacim ağığırlrlıık, hacmi belirli bir k, hacmi belirli bir ööllççeeğğe e konulan agregankonulan agreganıın, standart in, standart işşlemlerle lemlerle yerleyerleşştirilmesi ile elde edilir. tirilmesi ile elde edilir.

AGREGAAGREGASSııkkışıışık Birim Hacim Ak Birim Hacim Ağığırlrlııkk

Bu amaBu amaççla agrega silindir la agrega silindir şşeklindeki bir kap eklindeki bir kap iiççerisine, her seferinde hacminin 1/3'erisine, her seferinde hacminin 1/3'üünnüü

dolduracak dolduracak şşekilde ekilde üçüç

aaşşamada, her tabaka demir amada, her tabaka demir bir bir ççubukla 25 kez eubukla 25 kez eşş

dadağığıllıımlmlıı

vuruvuruşş

yapmak yapmak

suretiyle suretiyle şşiişşlenir. lenir.

88

En son tabakanEn son tabakanıın n şşiişşleme ileme işşlemi sona erdikten sonra, lemi sona erdikten sonra, ççubuk ile malzemenin ubuk ile malzemenin üüst yst yüüzzüü

ööllççeeğğin kenarin kenarıı

esas esas

alalıınarak dnarak düüzeltilir. zeltilir.

AGREGAAGREGASSııkkışıışık Birim Hacim Ak Birim Hacim Ağığırlrlııkk

Bir gramBir gramıı

ggöösteren duyarlsteren duyarlııkta bir terazide, kta bir terazide, ööllççek iek iççindeki indeki

malzeme ile birlikte tartmalzeme ile birlikte tartııllıır.r.

Bulunan deBulunan değğerden kaberden kabıın an ağığırlrlığıığı

ççııkartkartıılarak, agrega larak, agrega

aağığırlrlığıığı

(P) bulunur. (P) bulunur.

Kap su ile doldurulup kabKap su ile doldurulup kabıın hacmi (V) n hacmi (V) ööllçüçüldldüükten kten sonra, agregansonra, agreganıın birim hacim an birim hacim ağığırlrlığıığı

(U) a(U) aşşaağığıdaki daki

formformüül kullanl kullanıılarak bulunur.larak bulunur.

VPU

99

Bu deBu değğer er ttüüvenanvenan

malzeme imalzeme iççin genellikle in genellikle 1.501.50--1.85 kg/1.85 kg/ltlt

arasarasıında denda değğiişşebilir. ebilir.

KKıırmatarmataşşlardalarda

bu debu değğer 1.35 er 1.35 --

1.50 kg/1.50 kg/ltlt mertebesine kadar inebilir.mertebesine kadar inebilir.


Beton bileBeton bileşşiminin saptanmasiminin saptanmasıında ve beton nda ve beton üüretiminde malzemenin retiminde malzemenin ööllçüçülmesinde, agreganlmesinde, agreganıın n birim abirim ağığırlrlığıığınnıın bilinmesi gerekir.n bilinmesi gerekir.

1010

AGREGAAGREGABİRİM HACİM AĞIRLIK:Yığın halindeki agreganın taneler arasındaki ve içindeki boşluklar dahil birim hacminin ağırlığıdır.

YOĞUNLUK:Agrega ağırlığının boşluksuz hacme oranı

(kg/m3)

ÖZGÜL AĞIRLIK:Yoğunluk / suyun +4 0c ‘deki yoğunluğu (boyutsuz)

Agreganın kökenine bağlı

2.5 -

2.9 (beton dizaynı

için şart)

1111

ÖÖzgzgüül al ağığırlrlığıığı

2.42.4’’ten dten düüşşüük agregalar hafif agrega olarak adlandk agregalar hafif agrega olarak adlandıırrııllıır.r.

AGREGAAGREGAAgregalarAgregalarıın n ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlııklarklarıı

ÖÖzgzgüül al ağığırlrlığıığınnıın saptanmasn saptanmasıındaki zorluk, gerndaki zorluk, gerççek boek boşşluksuz katluksuz katıı hacminin bulunmashacminin bulunmasııddıır.r.

AgreganAgreganıın kn köökeni hakkkeni hakkıında da fikir veren bu karakteristik, genel nda da fikir veren bu karakteristik, genel olarak 2.4olarak 2.4--2.8 aras2.8 arasıında denda değğerler almaktaderler almaktadıırr

ÖÖrnerneğğin; in; kirekireççtataşışınnıın n öözgzgüül al ağığırlrlığıığı

2.66, 2.66,

BazaltBazalt’’ıın 2.80, n 2.80, GranitGranit’’in 2.69, in 2.69, kuvarskuvars’’ıın 2.62n 2.62

dolaylardolaylarıındadndadıır. r.

1212


İİri Agreganri Agreganıın n öözgzgüül al ağığırlrlığıığı

bulunmak istendibulunmak istendiğğinde malzeme inde malzeme öönce nce

kuru ykuru yüüzey doygun hale getirilerek tartzey doygun hale getirilerek tartııllıır. r. (W(WKYDKYD

))

Malzeme Malzeme ÖÖzgzgüül al ağığırlrlıık sepetine konulan su ik sepetine konulan su iççinde tartinde tartııllıır. r. (W(WSUDASUDA

))

1313


EtEtüüve konulan malzeme kurutulduktan sonra tartve konulan malzeme kurutulduktan sonra tartııllıır. r. (W(WKURUKURU

))

(W(WKYDKYD

))

İİri Agreganri Agreganıın n ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlııklarklarıı

hesaplanhesaplanıırr

(W(WKURUKURU

))(W(WSUDASUDA

))

Malzeme boMalzeme boşşluksuz hacmi = (Wluksuz hacmi = (WKYDKYD

) ) --

(W(WSUDASUDA

))

1414


Kuru YKuru Yüüzey Doygun zey Doygun ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlıık = k =

SUDAKYD

KYD

WWW

Kuru Kuru ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlıık = k = SUDAKYD

KURU

WWW

Su Emme (%) = Su Emme (%) = 100W

WW

KURU

KURUKYD

1515

AGREGAAGREGA

İİnce Agregannce Agreganıın n öözgzgüül al ağığırlrlığıığı

bulunmak istendibulunmak istendiğğinde malzeme inde malzeme

öönce kuru ynce kuru yüüzey doygun hale getirilerek tartzey doygun hale getirilerek tartııllıır. r. (W(WKYDKYD

))

Deneyde kullanDeneyde kullanıılacak piknometre ilacak piknometre işşaretli aretli seviyeye kadar su doldurulup tartseviyeye kadar su doldurulup tartııllıır. r.

(W(WP+SUP+SU

))

1616

AGREGAAGREGA

Deneyde kullanDeneyde kullanıılacak piknometreye kum lacak piknometreye kum katkatıılarak ilarak işşaretli seviyeye kadar su doldurulup aretli seviyeye kadar su doldurulup tarttartııllıır. r. (W(WP+SU+KP+SU+K

))

EtEtüüve konulan malzeme kurutulduktan sonra ve konulan malzeme kurutulduktan sonra

tarttartııllıır. r. (W(WKURUKURU

))

1717

AGREGAAGREGA

(W(WKYDKYD

))

İİnceAgregannceAgreganıınn

ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlııklarklarıı

hesaplanhesaplanıırr

(W(WP+SU+KP+SU+K

))(W(WP+SUP+SU

))

Malzeme boMalzeme boşşluksuz hacmi = (Wluksuz hacmi = (WKYDKYD

) + (W) + (WP+SUP+SU

))--

(W(WP+SU+KP+SU+K

))

1818


Kuru YKuru Yüüzey Doygun zey Doygun ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlıık = k = )W()W()(W

)(W

KSUPSUPKYD

KYD

Su Emme (%) = Su Emme (%) = 100W

WW

KURU

KURUKYD

Kuru Kuru ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlıık = k = )W()W()(W

)(W

KSUPSUPKYD

KURU

1919


ÖÖzgzgüül al ağığırlrlııklar arasklar arasıında her zaman nda her zaman şşu iliu ilişşki vardki vardıır.r.

Kuru Kuru ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlıık k

KYD KYD ÖÖzgzgüül Al Ağığırlrlııkk

2020

AGREGAAGREGAAgregalarAgregalarıın Tane n Tane ŞŞekliekli

KUSURLU TANE (TORPİL, PARA)MAX %15

İDEAL TANE (KÜP, KÜRE)

YÜZEY DURUMU -

PÜRÜZLÜ

2121

Tamburun iTamburun iççine ayrine ayrııca deney ca deney öörnerneğği tipine bai tipine bağğllıı

olarak belirli sayolarak belirli sayııda da ççelik elik

kküüre yerlere yerleşştirilip, silindir kapattirilip, silindir kapatııllıır. r.

AAŞŞINMAYA DAYANIKLILIKINMAYA DAYANIKLILIK

Yollarda kullanYollarda kullanıılan beton veya lan beton veya asfalt gibi kaplama malzemelerinin asfalt gibi kaplama malzemelerinin iskeletini oluiskeletini oluşşturan turan ççakakııl veya l veya kkıırmatarmataşşlarlarıınn

aaşışınma deneyleri inma deneyleri iççin in

ise ise Los AngelesLos Angeles

deneyi uygulandeneyi uygulanıır. r.

TaTaşş

yapyapııllıı

cisimlerde acisimlerde aşışınma olaynma olayıı

ve deneyive deneyi

İİççerisinde bir raf bulunan standart boyutlardaki bir silindirik taerisinde bir raf bulunan standart boyutlardaki bir silindirik tamburun mburun iiççine belirli aine belirli ağığırlrlııkta (P) ve tane dakta (P) ve tane dağığıllıımmıında deney nda deney öörnerneğği konulur. i konulur.

2222


Tambur dakikada 30Tambur dakikada 30--33 devirlik 33 devirlik hhıızla 500 devir dzla 500 devir dööndndüürrüüllüür. r.

TaTaşş

yapyapııllıı


ve deneyive deneyi

KKüürelerin arelerin ağığırlrlığıığı

ve dinamik etkisi ve dinamik etkisi ile parile parççalanan malzeme alanan malzeme TS EN TS EN 10971097--2:20002:2000’’e ge gööre 1.4 mm gre 1.4 mm gööz z aaççııklklııklklıı

elekten elekten elenir. elenir.

Bu eleBu eleğğin in üüststüünde kalan malzeme nde kalan malzeme PPuu

aağığırlrlığıığında ise, anda ise, aşışınma nma yyüüzdesi U zdesi U şşööyle bulunur: yle bulunur:

100P

PPU u

2323


Hesaplanan aHesaplanan aşışınma ynma yüüzdesi zdesi (U) ne kadar k(U) ne kadar küçüüçük ise, k ise, agreganagreganıın an aşışınma dayannma dayanıımmıı

o kadar yo kadar yüüksektir. ksektir.

TaTaşş

yapyapııllıı


ve deneyive deneyi

ASTM standartlarASTM standartlarıına gna gööre bu kayre bu kayııp yp yüüzdesinin zdesinin beton agregasbeton agregasıında 100 devir inda 100 devir iççin % 10in % 10’’u, 500 devir iu, 500 devir iççin % 50in % 50’’yi, yi, yol agregasyol agregasıı

iiççin 500 devirde % 30in 500 devirde % 30’’u geu geççmemesi istenir. memesi istenir.

2424

Agregaların Aşınmaya Karşı

Dayanımı


Doğal veya kırma taş

iri agregaların aşınmaya karşı

direnci, TS EN 1097-1 standardında tanımlanan Mikro-Deval

yöntemi ile

belirlenmektedir. Deney, TS EN 932-5 standardında belirtilen aşındırma cihazı

ile yapılmaktadır. Söz konusu cihaz, paslanmaz

çelikten imal edilmiş

200 mm çaplı

154 mm derinliğindeki tambur ve her bir tambur ile birlikte kullanılan 5 kg ağırlığındaki çelik bilyalardan

oluşmaktadır

2525

Deney, tambur içerisinde bulunan agregalar ileaşındırıcı

malzeme

arasındaki sürtünmenin neden olduğu aşınmanın ölçülmesinden ibarettir.

Dönme işlemi tamamlandığında, orijinal numunenin 1.6 mm’den

daha küçük tane büyüklüğüne indirilen kısmının yüzdesini ifade eden Mikro-Deval

katsayısı

tayinedilir.

Agregaların Aşınmaya Karşı

Dayanımı


Agreganın aşınma dayanıklılığı

ile aynı

agrega ile üretilmiş

betonun aşınma dayanıklılığıarasında genellikle net bir ilişki yoktur. Betonun aşınma dayanıklılığının, beton üzerindeyapılan deneylerle belirlenmesi daha sağlıklıdır

2626

AGREGAAGREGAAgregalarAgregalarıın Donmaya Karn Donmaya Karşışı

DayanDayanııklklııllığıığı

AgreganAgreganıın donma etkisine dayann donma etkisine dayanııklklııllığıığı; ; --

porozitesiporozitesi, ,

--

permeabilitesipermeabilitesi, , --

su emme kapasitesi ve su emme kapasitesi ve

--

boboşşluk yapluk yapııssıı

ile ile iliilişşkilidir. kilidir.

TS 706 EN 12620 Beton agregalarTS 706 EN 12620 Beton agregalarıı

standardstandardıına gna gööre; re; KKıırmatarmataşş

agregalaragregalarıın su emme orann su emme oranıı

% 0.5'den az ve bas% 0.5'den az ve basıınnçç

dayandayanıımmıı

150 150 MPaMPa' dan b' dan büüyyüük ise k ise ssööz konusu agregalarz konusu agregalarıın dona dayann dona dayanııklklıı

olacaolacağığına karar verilebilir.na karar verilebilir.

2727



AgregalarAgregalarıın dona dayann dona dayanııklklııllığıığınnıı

belirlemek ibelirlemek iççin in ççok sayok sayııda da deney ydeney yööntemi vardntemi vardıır. r.

Bunlar iBunlar iççerisinde en yaygerisinde en yaygıın olarak kullann olarak kullanıılanlanıı, , agregayagregayıı kristallekristalleşşince hacmi artan, sodyum since hacmi artan, sodyum süülfat veya magnezyum lfat veya magnezyum

ssüülfat eriyilfat eriyiğği ii iççerisinde 18 saat serisinde 18 saat süüreyle bekletip, daha sonra reyle bekletip, daha sonra etetüüvde kurutulmasvde kurutulmasııddıır. r.

Bu iBu işşlem 5 defa tekrarlanlem 5 defa tekrarlanıır. r.

Deney sonunda agrega tanelerinden, eleme sonucu parDeney sonunda agrega tanelerinden, eleme sonucu parççalanalanııp p ayrayrıılan tane ylan tane yüüzdeleri belirlenir. zdeleri belirlenir.

2828



Dona dayanıklılık deneylerinde agregada ortaya çıkabilecek en yüksek ağırlık kayıpları

(%)

(Türk Standartları

(TS EN 1367-1) ve parantez içinde de ASTM C88 tarafından izin verilen en yüksek ağırlık kayıpları

verilmiştir.)

Agregasınıfı

Sodyum sülfat çözeltisi(Na2

SO4

)TS ASTM

Magnezyum sülfat çözeltisi (MgSO4

)TS ASTM

İnce Agrega 15.0 (10.0) 22.0 (15.0)

İri Agrega 18.0 (12.0) 27.0 (18.0)

2929

AGREGAAGREGAAgregalarAgregalarıın Basn Basıınnçç

DayanDayanıımmıı

Taş

bloklarından gereği gibi çıkarılan 50 cm2

kesit alanlı

küp veya 5 cm çap ve 10 cm yükseklikli silindir şeklindeki karotlar

üzerinde deneyler

yapılarak saptanır.

Ege Bölgesinde çok kullanılan kireçtaşının ortalama basınç

dayanımı 160 MPa

dolayındadır. Ancak 250 MPa’

da kırılan örnekler de vardır.

Bazalt, kuvars, gabro, flint, granit, hornfels, porfir ve felsit

en yüksek basınç

dayanımlarına sahip kayalardır.

3030

AGREGAAGREGAAgregalarda Organik Maddelerin BulunmasAgregalarda Organik Maddelerin Bulunmasıı

Agrega yAgrega yığıığınnıı

iiççersinde ersinde ççok kok küçüüçük park parççacacııklar halinde daklar halinde dağığılmlmışış olan olan çüçürrüümmüüşş

bitki kbitki kööklerindeki, humuslu topraklardaki ve diklerindeki, humuslu topraklardaki ve diğğer er

organik maddelerdeki organik maddelerdeki tanniktannik

asit ve tasit ve tüürevleri beton yaprevleri beton yapıımmıında nda ççimentonun prizini ve sertleimentonun prizini ve sertleşşmesini yavamesini yavaşşlatmaktadlatmaktadıır. r.

Bu zararlBu zararlıı

etki, organik maddelerin etki, organik maddelerin hidrofobhidrofob

(suyu iten) olmas(suyu iten) olmasıı

ve ve bunlarbunlarıın n ççimentoda imentoda hidratehidrate

kristallerin olukristallerin oluşşmasmasıına engel olmasna engel olmasıı

ile meydana gelir.ile meydana gelir.

AyrAyrııca, betonun renk deca, betonun renk değğiişşimine neden olabilir. Kimine neden olabilir. Köömmüür ve r ve benzerlerinde oldubenzerlerinde olduğğu gibi bazu gibi bazıılarlarıı

şşiişşerek beton yerek beton yüüzeyinde zeyinde

patlamalar olupatlamalar oluşşturabilir..turabilir..

3131


Daha Daha ççok ince agregalarda bulunabilen organik madde varlok ince agregalarda bulunabilen organik madde varlığıığı renklendirme deneyi ile anlarenklendirme deneyi ile anlaşışıllıır. r.

1 1 ltlt

suya 30 g suya 30 g NaOHNaOH

konulmak suretiyle hazkonulmak suretiyle hazıırlanan sodyum rlanan sodyum hidroksit eriyihidroksit eriyiğği, bir cam i, bir cam epreprüüvetinvetin

100'100'üüncncüü

taksimattaksimatıına kadar na kadar

doldurulan agregandoldurulan agreganıın n üüzerine dzerine döökküüllüür. r.

EprEprüüvetvet

160 '160 'ııncncıı

taksimattaksimatıına kadar doldurulur ve ina kadar doldurulur ve iççindekiler indekiler ddöökküülmeyecek lmeyecek şşekilde ekilde ççalkalanalkalanıır. r.

3232

Eriyik Rengi Organik Madde Agreganın Kullanımı

Renksiz veya çok hafif sarıSafran sarısı

Belirgin kırmızıBelirgin kahverengi

Hiç

yok veya çok az varAz miktarda var

VarÇok var

Kaliteli beton üretiminde kullanılabilirNormal işler için uygun

Önemsiz işlerde kullanılabilirKullanılmaz


Bundan sonra 24 saat hareket Bundan sonra 24 saat hareket ettirilmeden beklenir. Bu settirilmeden beklenir. Bu süüre re sonunda eriyisonunda eriyiğğin aldin aldığıığı

renge renge

ggööre re şşu sonuu sonuççlar lar ççııkartkartııllıır:r:

3333

AGREGAAGREGAAgregalarda Kil, Agregalarda Kil, SiltSilt

ve Dive Diğğer er İİnce Maddelerin Bulunmasnce Maddelerin Bulunmasıı

63 Mikron ELEK ANALİZİ

(MAX. %4)

OLUMSUZADERANSI ZAYIFLATIR DÜŞÜK

DAYANIM

OLUMLU

SU GEREKSİNİMİNİ

ARTTIRIR

İŞLENEBİLİRLİĞİ

ARTTIRIR

KILCAL BOŞLUKLARI TIKAR

3434



63 Mikron Islak Elek Analizi

3535



63 Mikron Islak Elek Analizi

63 Mikron ele63 Mikron eleğğin in üüststüünde kalan malzeme nde kalan malzeme PPuu

aağığırlrlığıığında, Toplam malzeme P anda, Toplam malzeme P ağığırlrlığıığında nda ise, ise, İİnce madde miktarnce madde miktarıı

U yU yüüzde olarak zde olarak

Yandaki formYandaki formüül ile hesaplanl ile hesaplanıır: r:

100P

PPU u

3636



Betonun dayanBetonun dayanıımmıınnıı

azaltan bu tanelerin oranazaltan bu tanelerin oranıınnıı

saptamak isaptamak iççin in

laboratuarlarda ve laboratuarlarda ve şşantiyelerde yapantiyelerde yapıılabilecek delabilecek değğiişşik deneyler vardik deneyler vardıır. r.

Belirli miktar malzeme alBelirli miktar malzeme alıınarak, kurutulur ve tartnarak, kurutulur ve tartııllıır. (Pr. (P00

))

İİnce agrega belirli hacimdeki bir kaba konur ve nce agrega belirli hacimdeki bir kaba konur ve üüzerini kaplayacak zerini kaplayacak şşekilde ekilde su dsu döökküüllüür. Kap 15 saniye bu r. Kap 15 saniye bu şşekilde sarsekilde sarsııllıır. r.

Sonra ince agrega tabakasSonra ince agrega tabakasıınnıın n üüststüündeki su bondeki su boşşaltaltııllıır. Bu su ir. Bu su iççinde inde kolloidalkolloidal

taneler bulundutaneler bulunduğğundan bulanundan bulanııktktıır. Kaba tekrar su koyularak deney r. Kaba tekrar su koyularak deney tekrarlantekrarlanıır. Bu ir. Bu işşleme, boleme, boşşaltaltıılan su berrak oluncaya kadar devam edilir.lan su berrak oluncaya kadar devam edilir.

Bu durum elde edilince kaptaki ince agrega 110Bu durum elde edilince kaptaki ince agrega 110C de kurutulup, tartC de kurutulup, tartııllıır. r.

(P(P11

) bulunan a) bulunan ağığırlrlıık ise kil ve k ise kil ve siltsilt

oranoranıı

aaşşaağığıdaki daki şşekilde hesaplanekilde hesaplanıır:r:

0

10

PPP

3737



AyrAyrııca, ince agrega ica, ince agrega iççinde bulunabilecek inde bulunabilecek siltsilt

ve kil miktarve kil miktarıı

malzemeyi malzemeyi öözel zel

şşekilde su altekilde su altıında 63 nda 63 µµm kare gm kare göözlzlüü

elekten eleyerek de saptanabilir. elekten eleyerek de saptanabilir.

TS 706 EN 12620, bu elekten geTS 706 EN 12620, bu elekten geççen tane miktaren tane miktarıınnıın 0n 0--4 mm,14 mm,1--4 mm, 24 mm, 2--8 mm 8 mm 44--63 mm tane s63 mm tane sıınnııflarflarıı

iiççin, sin, sıırasrasııyla ayla ağığırlrlııkkçça en fazla % 4, %3, %2 ve % 0.5 a en fazla % 4, %3, %2 ve % 0.5

olabileceolabileceğğini belirtir.ini belirtir.

3838



Agregalar bazen demir oksit ve demir sAgregalar bazen demir oksit ve demir süülfit taneleri ilfit taneleri iççerebilir. erebilir.

Bu taneler, beton yBu taneler, beton yüüzeylerinde hozeylerinde hoşş

olmayan lekelenmelere neden olmayan lekelenmelere neden olabilir. olabilir.

Agregadaki betonda lekelenme problemi yaratan Agregadaki betonda lekelenme problemi yaratan tanelerin varltanelerin varlığıığı, agregalar, agregalarıı

kirekireççli su ili su iççerisine erisine

sokup, renk desokup, renk değğiişşimini inceleyerek de anlaimini inceleyerek de anlaşışılabilir. labilir.

Agrega iAgrega iççinde lekelenme problemine yol ainde lekelenme problemine yol aççan an taneler var ise, 5 ila 10 dakika itaneler var ise, 5 ila 10 dakika iççinde maviinde mavi--yeyeşşil il jelatin gibi bir jelatin gibi bir çöçökelti olukelti oluşşmakta ve hava etkisine makta ve hava etkisine maruz kaldmaruz kaldığıığında hnda hıızla kahverengiye dzla kahverengiye döönnüüşşmektedir.mektedir.

3939

AGREGAAGREGAAgregalarda SaAgregalarda Sağğlam Olmayan Elemanlarlam Olmayan Elemanlarıın Bulunmasn Bulunmasıı

Agregalar iAgregalar iççine karine karışışabilen, kabilen, köömmüür ve linyit taneleri, fosil r ve linyit taneleri, fosil ve deniz hayvanlarve deniz hayvanlarıı

kabuklarkabuklarıı, de, değğiişşik yumuik yumuşşak taneler, ak taneler,

ayrayrışışmmışış

şşist taneleri gibi hafif maddeler bu gruba girer. ist taneleri gibi hafif maddeler bu gruba girer.

SAĞLAM OLMAYAN ELEMAN KUM İRİ

AGREGA

YENİ

AYRIŞMIŞ

ÇAKMAK TAŞI --- 2.00YUMUŞAK TANELER --- 5.00KÖMÜR VE LİNYİT 1.0 1.00KİL TOPAKLARI 1.0 0.25

4040

AGREGAAGREGABetonarmeBetonarme’’ye zarar veren Maddelerye zarar veren Maddeler

KLOR İYONU VARLIĞI

( % 0.2 )

SÜLFAT İÇERİĞİ

( % 1 ) (BARİT DIŞINDA)

4141

AGREGAAGREGAAgregalarAgregalarıın Tan Taşışınmasnmasıı

ve Depolanmasve Depolanmasıı

Beton Beton üüretimi iretimi iççin uygun olan veya in uygun olan veya öözellikleri zellikleri ııslah edilmislah edilmişş agreganagreganıın; ocaklarda, beton santrallerinde ve n; ocaklarda, beton santrallerinde ve şşantiyelerde yantiyelerde yığıığınlar nlar

halinde depolanmashalinde depolanmasıında iki konuya dikkat etmek gerekir:nda iki konuya dikkat etmek gerekir:

1.1.

Agrega gruplarAgrega gruplarıı

karkarışışmamalmamalıı

ve kirlenmemelidir. ve kirlenmemelidir.

2.2.

Agrega, stoklar oluAgrega, stoklar oluşşturulurken ayrturulurken ayrışışmamalmamalııddıır. r.

4242



4343



4444



45

SUSUYAPI MALZEMESYAPI MALZEMESİİ 55

4646

SUSU

b) SUYUN KALİTESİ

•TEMİZ,

•İÇİLEBİLİR,

•BERRAK,

•KOKUSUZ.

KUYU SULARI VB. KUŞKULU SULAR DENEYE!

DENEYLERKİMYASAL

FİZİKSEL, MEKANİK

a) MİKTARISU MİKTARININ EN UYGUN DEĞERİ•TEORİK FORMÜLLER (BOLOMEY, VB.)

•TABLOLAR•MÜHENDİSLİK ÖNSEZİSİ, DENEYİM•DENEME -

YANILMA

4747

BETON TEKNOLOJBETON TEKNOLOJİİSSİİAGREGAAGREGA

YAPI MALZEMESYAPI MALZEMESİİ II DERSII DERSİİDokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Documents

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI …kisi.deu.edu.tr/burak.felekoglu/ymII-5b.pdf · 2015-03-17 · belirlenmektedir. Deney, TS EN 932-5 standardında