83
© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi) Dünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileri Dünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileri Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün Kontrol Program Sorumlusu (Bloomberg Girişimi)

Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2007 Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Dünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileriDünyada tütün kontrolü deneyimi, WHO önerileri

Dr. Toker ErgüderDünya Sağlık ÖrgütüUlusal Tütün Kontrol Program Sorumlusu (Bloomberg Girişimi)

Page 2: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Sigara Kullanımını Azaltmak için

Bloomberg Girişimi

Dr. Toker ERGÜDERDünya Sağlık Örgütü

Ulusal Tütün Kontrol Program Sorumlusu (Bloomberg Girişimi)

Page 3: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Sigara Kullanımı Dünyanın En Önemli Ölüm Nedenidir

5

3.9

3

1.8 1.71.2 1

0.6

0

1

2

3

4

5

6

Sigara

AIDS

Tüberkülo

z

Ölü

mle

r yıl/

mily

on

Eğer gerekli önlemler alınmazsa sigara kullanımına bağlı ölümler iki katına çıkarak bu yüzyılda 1 milyar kişiye ulaşacaktır.

Page 4: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Diğer hastalıklarla karşılaştırıldığında sigara ile mücadeleye çok az para ayrılmaktadır.

$0

$5

$10

$15

$20

AIDS TB Sıtma Tütün

Kür

esel

Fon

lar (

$ M

ilyar

)

0

1

2

3

4

5

Yıllı

k Ö

lüm

ler (

mily

on)

Fon miktarı, 2007 (tümkaynaklar, $ milyar)

Yıllık Ölümler

World Health Organization

Page 5: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Hibe Yardım

• $125 milyon iki yıllığına (M. Bloomberg)• Düşük ve orta gelirli ülkelere yönelik• Dünya genelinde sigara içenlerin 2/3’ünün

yaşadığı 15 ülkede uygulanacaktır: Çin, Hindistan, Endonezya, Rusya, Bangladeş, Brezilya, Meksika, Türkiye, Pakistan, Mısır, Ukrayna, Filipinler, Tayland, Vietnam ve Polonya.

Page 6: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

375 milyon USD

Page 7: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

5 Ortak Kuruluş

• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO)• Campaign for Tobacco Free Kids• Centers for Disease Control and

Prevention Foundation• Johns Hopkins Bloomberg School of

Public Health• World Lung Foundation (UNION)

Page 8: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Bloomberg Girişimi 2007-2008 (Türkiye)

1. Ulusal Tütün Kontrolü Program Sorumlusu, Surveyans Sorumlusu; idari asistan

2. Ulusal Tütün Kontrol Eylem Planı 2008-2012 (teknik ve finansal destek)

3. İrlanda çalışma gezisi4. 4207 yasa çalışmalarına destek5. Medya kampanyası ve web destegi

Page 9: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Bloomberg Girişimi 2007-2008 (Türkiye)

6. Ülke Tütün Kontrol Raporu7. Sağlık Çalışanları Anketi (5600 kişi)8. Tütün Ekonomisi Çalışması9. Milletvekili Calışması10. Gazeteci egitimleri11. Dünya Sigarasız Günü12. MPOWER Tercümesi (23 Aralık 2008)

Page 10: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Bloomberg Girişimi 2007-2008 (Türkiye)

13. 81 il LOT kalite (32.000 hane)14. Kapasite degerlendirme calışması (9-20 Şubat

2009)15. Il tütün kontrol toplantıları (3 Aralık 2008)16. Tütün Kontrolünde Liderlik Egitimi (16 -19 Aralık

2008) 17. Proje Destekleri18. Proje Destekleri (Teknik – Finansal) ve eğitimleri

(SB, Yesilay, SSUK-Türk Toraks Derneği)

Page 11: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

http://www.tobaccocontrolgrants.org/

Page 12: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

tütün kontrolüToplumun;

– tütün ürünleri tüketimini ve – tütün dumanına maruz kalmasını

önleyerek veya azaltarak sağlıkdüzeylerini yükseltmeyi amaçlayan,

– arz, – talep ve – zararı azaltma

stratejileridir;

Page 13: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

TÜTÜN KONTROL POLİTİKALARI

1. TÜTÜNE TALEBİ AZALTMAYA

YÖNELİK ÖNLEMLER

2. TÜTÜN ARZININ AZALTILMASINA

YÖNELİK ÖNLEMLER

3. İZLEME VE DEĞERLENDİRME

Page 14: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

TÜTÜNE TALEBİ AZALTMAYA YÖNELİK ÖNLEMLER

1. Fiyat ve vergi önlemleri2. Reklam, promosyon ve sponsorluk3. Tütün dumanından korunma (SHS)4. Tütün ürünlerinin içerikleri ve ifşası ile ilgili

düzenleme5. Tütün ürünlerinin paketlenmesi ve etiketlenmesi6. Öğretim, iletişim, eğitim ve toplumsal bilinç7. Sigaranın bırakılması (tütün bağımlılığı ve tütünün

bırakılması ile ilgili talep azaltıcı önlemler)

Page 15: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

TÜTÜN ARZININ AZALTILMASINA YÖNELİK ÖNLEMLER

1. Tütün ürünlerinin yasa dışı ticareti2. Çocuklara ve çocuklar aracılığıyla

satış yapılması3. Ekonomik açıdan uygun alternatif

faaliyetler için destek sağlanması

Page 16: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

• Gelişmiş ülkeler sigara içmenin bedelini ödediler, sıra gelişmekte olan ülkelere geliyor, zira sigara pazarı oraya kayıyor

• Önlem alınmazsa 2030 yılında 8-10 milyon ölüm olacak çoğu da gelişmekte olan ülkelerde...

Page 17: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT) dünyanın en büyük üç sigara üretici firmasıdır. 2002 yılında toplam gelirleri

121 milyar ABD dolarıdır.

Page 18: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Bu miktar

Tümünün gayrisafi yurtiçi hâsılalarının toplamından daha fazladır.

Arnavutluk, Bahreyn, Belize, Bolivya, Botswana, Kamboçya, Kamerun, Estonya, Gürcistan, Gana, Honduras, Jamaika, Ürdün, Makedonya, Malawi, Malta, Moldova, Moğolistan, Namibya, Nepal, Paraguay, Senegal, Tacikistan, Togo, Uganda, Zambiya ve Zimbabwe’nin (27 ÜLKE)

Page 19: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

2003 yılında, British AmericanTobacco (BAT)’ın başkanının yıllık geliri

4.25 milyon dolardır.

Page 20: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

"Tütün KontrolüÇerçeve Sözleşmesi

TKÇS - FCTC"

"Tütün KontrolüÇerçeve Sözleşmesi

TKÇS - FCTC"

Page 21: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Tütünle mücadele birkaç nedenden ötürü zorluklar taşımaktadır:

– Tütünde bulunan nikotin bağımlılık yapmaktadır. – Tütün endüstrisi değişik yöntemlerle tütünle mücadeleyi

olumsuz yönde etkileme potansiyeline sahiptir.– Sigara satışlarından kamu maliyesi önemli gelir elde

etmektedir. – Bazı ülkelerde ve meslek gruplarında tütünün zararları

konusunda yeterli bilgilendirme yapılmamaktadır. – Tütünle mücadelede politik kararlılık en önemli faktördür.– Üst düzeyde sektörler arası koordinasyon ve işbirlikleri

gerekir.– Konuyla ilgili tüm kamu kurumların ve Sivil toplum

örgütlerinin görevlerini hassasiyetle sürdürmeleri gerekir.

Page 22: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Tütünle mücadele birkaç nedenden ötürü zorluklar taşımaktadır:

• Diğer taraftan tütün salgını uluslararası bir sorundur ve özellikle gelişmekte olan ülkeler gelecekte bunun getireceği yük ile daha fazla karşı karşıya kalacaklardır.

• Avrupa ve Kuzey Amerika’da sigara karşıtıdüzenlemelerin artışı, sigara içmenin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri konusundaki bilinçlenme ve sigara satışlarının azalması, sigara üreten çok uluslu şirketlerin ve küresel tütün endüstrisinin faaliyetlerini yeni pazarlar bulmak amacıyla gelişmekte olan ülkelere kaydırmasına neden olmuştur.

Page 23: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"

• Tütün kullanımının giderek artmasına, sağlık üzerine olan tehdidine ve tütün şirketleri tarafından gelişmekte olan ülkelerde pazar oluşturma stratejilerine karşı olarak geliştirilen ve dünyada tütün kontrolüne yönelik ilk uluslararasıanlaşma olan “Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi” 21 Mayıs 2003 tarihinde Cenevre’de Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 56. Dünya Sağlık Asamblesi’nde kabul edilmiştir.

Page 24: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"

• Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi, Sağlık Bakanımız Prof. Dr. Recep AKDAĞ tarafından 28 Nisan 2004 tarihinde imzalanmış ve TBMM onayından sonra 30 Kasım 2004 tarihinde 25656 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

• Birleşmiş Milletler tarihinin en hızlı bir biçimde, en fazla ülkeyi içeren ve en etkileyici sözleşmesi olarak 27 Şubat 2005 tarihinde uluslararasıanlaşma haline gelmiştir.

Page 25: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"

• 40 ülkenin imzalamasını takiben 27 Şubat 2005 tarihinde yürürlüğe giren Sözleşmeyi, 1 Aralık 2008 tarihi itibariyle 161 ülke imzalayarak Sözleşmenin tarafı haline gelmişlerdir. Türkiye, Sözleşmeyi imzalayan 43. ülkedir.

• Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesine ilişkin faaliyetler, tüm ülkelerde Sağlık Bakanlıklarıtarafından yürütülmektedir. Bu sözleşme, 4207 sayılı Kanun’dan sonra ülkemizde sigara ile mücadele konusunda atılan önemli adımlardandır.

Page 26: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi TKÇS"

• Ülkemiz, sözleşme görüşmelerinin başladığı1998 yılından itibaren tüm görüşmelere Sağlık Bakanlığı başkanlığındaki heyetlerle aktif olarak katılmıştır.

• En son olarak 30 Haziran – 6 Temmuz 2007 tarihleri arasında Bangkok’da düzenlenen II. Taraflar toplantısında Türkiye, “Tütün KontrolüÇerçeve Sözleşmesi Avrupa Bölgesi Koordinatörlüğü”ne seçilmiştir.

Page 27: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 28: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

161

Page 29: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

"Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi"

• Toplum bazında

– Tütün talebini azaltmak ve kaçakçılığı önlemek için fiyat ve vergi düzenlemeleri (Madde 6 & 15)

– Tütün dumanına maruz kalmaktan koruma (Madde 8)– Tütün ürünlerinin paketleme ve etiketlenmesi (Madde 11 & 12)– Tütün reklamı, promosyonu ve sponsorluğunun yasaklanması

(Madde 13)– İzleme ve değerlendirme (Madde 20 & 21)

• Birey bazında

– Tütün bağımlılığını azaltma ve bıraktırma (Madde 14)

Page 30: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

TÜTÜN SALGININA BAĞLI ÖLÜM SAYILARI

• 20. yüzyılda 10 milyon kişi öldü

• Halen her yıl 5.4 milyon kişi ölüyor

• Acil önlem alınmadığı takdirde :– 2030 yılına gelindiğinde her yıl 8 milyondan

fazla ölüm olacak– 2030 yılındaki ölümlerin %80’i gelişmekte olan

ülkelerde olacak– 21. yüzyıl boyunca 1 milyar kişinin öleceği

tahmin ediliyor

Page 31: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

“Dünyanın tüm ülkelerinde tümüyle “korunabilir”vasıftaki bu salgın en önemlihalk sağlığı sorunu olarak kabul edilmeli ve karar verici kişiler, bu salgınınönlenmesini en önemli gündem maddeleriolarak görmelidirler.”

Dr. Margaret Chan, DSÖ Genel Direktörü

Şimdi Harekete GeçmeliyizŞimdi Harekete Geçmeliyiz

Page 32: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

DSÖ’ nün mpowerpaketindeki 6 politika ile tütün

salgını kontrol edilebilir veneden olduğu ölümler

azaltılabilir.

Page 33: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

WHO FCTC

Tütün Kontrolü için Kanıta Dayalı Araç

Madde 6,15 Madde 11,12Madde 8

Madde 14 Madde 20,21Madde 13

r p w

e o m

Page 34: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

mpower

mpower

Page 35: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

mpower

Monitor tütün kullanımını ve koruyucu uygulamaları izle

Protect toplumu tütün dumanından koruOffer sigarayı bırakmaya yardım etWarn tütünün zararları konusunda uyarEnforce tütün reklam, tanıtım ve

sponsorluğunu yasaklamayı destekleRaise tütün vergilerini artır

Page 36: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

kuvvet • Pasif sigara dumanı etkileniminden KORU• Sigarayı bırakmak için UYGUN yardım öner• Tütün üzerindeki VERGİYİ artır• Tütün ürünlerinin reklam, tanıtım ve

sponsorluğunu kısıtlama konusunda VAR OLAN mevzuatı güçlendir

• Sigaranın zararları konusunda toplumu EĞİT• Tütün kullanımını ve koruyucu çalışmaları

TAKİP ET

Page 37: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

• Sigaranın zararları konusunda uyar

• Sigarayı bırakmak için yardım et• Pasif sigara dumanı

etkileniminden koru• Reklam, tanıtım ve sponsorluğu

yasakla• Sigara vergilerini artır

• Bütün bu çalışmaları izle ve değerlendir

Küresel Tütün Kullanım Salgını Kanıtlanmış 6 Yöntem ile Tersine Çevrilebilir (MPOWER)

Page 38: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Monitor: Tütün kullanımı ve ilgili önlem politikalarını izleme

Doğru izlem çok önemli:– Tütün kullanım yaygınlığı (prevalansı)– Önleme politikalarının etkileri– Tütün endüstrisinin pazarlama, promosyon ve

lobi çalışmaları

TAKİP EDİLMELİDİR.

Page 39: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Protect: Kişileri tütün dumanından koruma

• Pasif içicilik için “güvenli” bir seviye yok!– “Tütün dumanından tümüyle korunmuş ortamlar”

sigara içmeyenleri tütün dumanından korur iken, içenlerin bırakmasına yardımcı olur.

• Sadece tümüyle dumansız ortamlar etkili- hiç bir istisna olmamalı!

• %100 dumansız ortam ile ilgili kanunlar çok gündemde ve işyerlerine ekonomik açıdan anlamlıboyutta zarar vermediği bilimsel olarak kanıtlanmış-hatta uzun vadede kar artıyor.

• Değerli bir iş güvenliği ölçütü

Page 40: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Offer: Bırakmak isteyenlere yardım sağlamak

• Nikotin bağımlılık yapar (ruhsal, fiziksel)

• Sağlık sistemi tütün bağımlılığını tedavi etmek konusunda birincil sorumluluk sahibidir– Sigara bırakma hatlarının

da etkili olduğu gösterilmiş

Nicotine replacement therapy can double quit rates

Page 41: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Warn: Tütün mamüllerininzararları konusunda eğitmek ve

uyarmak

• Çoğu kişi tütüne bağlısağlık etkilerinin tümünübilmiyor; pasif içiciliğinin zararlarından ise habersiz

• Tütün karşıtı mesajlar, tütüne ait imajın değişmesini sağlayacaktır.

2/3 want to quit

3/4 approve of warningsMore

than half changed opinions

Pack warnings are effective, especially if they have pictures covering half of pack

Impact of pack warnings in Brazil

Page 42: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

RESİMLİ UYARILAR

Page 43: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

RESİMLİ UYARILAR

TAYLAND BREZİLYA

Page 44: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Enforce: Tütün reklamları, promosyonları ve sponsorluğuna engeller getirmek

• Her yıl milyarlarda dolar tütün kullanımını desteklemek için harcanıyor– Reklamlar satışlarındaki artış,beraberinde hastalık ve ölümleri de arttırıyor

• Yasaklar etkili ancak“kapsamlı” olmak koşulu ile:– Medyada her tür reklam

yasaklanmalı– Tüm pazarlama/promosyon

aktiviteleri yasaklanmalı– Cezalar olmalı, tam uygulanmalı

9 times faster reduction in consumption with ban than without after 10 yrs

Comprehensive advertising bans amplify effects of other interventions

Page 45: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 46: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

1,5 SAATLİK BİR “FORMULA 1 ARABA YARIŞI”NDA, ÇOCUKLAR VE GENÇLER EN AZ 45 DAKİKASİGARA REKLAMLARINA MARUZ KALMAKTADIRLAR.*(Sağlık İçin Sigara Alarmı, 1(2):45.)

Page 47: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Raise: Tütün vergilerini arttırmak

• Tütün kullanımını azaltmanın en etkili yolu vergileri arttırmak:– Özellikle genç ve fakir

kesimde içmeyi azaltıyor– Vergilerdeki artış,

enflasyon ile uyumlu artmalı ve kişilerin harcama/alım gücüarttıkça vergi de arttırılmalı

• Vergilerin artması genellikleyüksek kabul gören bir uygulamadır.

Tax rates vs. consumption, South Africa

Higher tobacco taxes reduce consumption

Page 48: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

€ 1,5 - 2

€ 8

€ 5

€ 6,5

€ 7,5

€ 4,5

€ 2,8

€ 4

€ 3

€ 1,5

Page 49: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

FİYAT VE VERGİLENDİRMEFİYAT VE VERGİLENDİRMEFiyat değişimi

Tüketim değişimi

GelişmişÜlkeler

Gelişmekte olan

Ülkeler

Page 50: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Tüketim ve vergi geliri ilișkisi,Türkiye, 2006

Tüketimdeki azalmanın vergi gelirine etkisi ne olur?

Page 51: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Ulusal Tütün Kontrol

Programı12 Aralık 2007

Ulusal Tütün Kontrol

Programı12 Aralık 2007

Page 52: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 53: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

http://www.euro.who.int/Turkey

Page 54: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

12 Aral12 Aralıık 2007 / ANKARA / WHOTURk 2007 / ANKARA / WHOTURLaunchLaunch of of NationalNational TobaccoTobacco ControlControl ProgrammeProgramme ––

12 12 DecemberDecember 2007 / ANKARA / WHOTUR2007 / ANKARA / WHOTUR

Page 55: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 56: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 57: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)“Struggling against tobacco is as important as struggling against terrorism”

12 Aral12 Aralıık 2007 / ANKARA / WHOTURk 2007 / ANKARA / WHOTURLaunchLaunch of of NationalNational TobaccoTobacco ControlControl ProgrammeProgramme ––

12 12 DecemberDecember 2007 / ANKARA / WHOTUR2007 / ANKARA / WHOTUR

Page 58: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

12 Aral12 Aralıık 2007 / ANKARA / WHOTURk 2007 / ANKARA / WHOTURLaunchLaunch of of NationalNational TobaccoTobacco ControlControl ProgrammeProgramme ––

12 12 DecemberDecember 2007 / ANKARA / WHOTUR2007 / ANKARA / WHOTUR

Page 59: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

12 Aral12 Aralıık 2007 / ANKARA / WHOTURk 2007 / ANKARA / WHOTURLaunchLaunch of of NationalNational TobaccoTobacco ControlControl ProgrammeProgramme ––

12 12 DecemberDecember 2007 / ANKARA / WHOTUR2007 / ANKARA / WHOTUR

Page 60: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Negotiations of Comprehensive TC Law Grand National Assembly 27 December 2007

Page 61: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

WHO CO Letter to Parliamentary Commission on Health

Page 62: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

WHO CO Letter to Parliamentary Commission on Health

Page 63: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Completed on

3 January 2008

Page 64: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 65: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

66 65 65 64 64 6568 70

73 7477 78

8184

9195 96

101

109114

112 112110 108109107108 107106 104

10096

92

0

20

40

60

80

100

120

1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2015

2020

TÜRKİYEDE TÜTÜN KULLANIMI (BİN TON)TÜRKİYEDE TÜTÜN KULLANIMI (BİN TON)

4207 Sayılı Yasanın yürürlüğe girmesi(1996)

Kaynak: Tekel ve TAPDK, 2006 Verileri

Türkiye’de yabancısigara fabrikalarının kurulması (1993)

Amerikan Sigaralarının İthalatı ve Satışı (1985)

Ilk sigara ile mücadelekanununun VETO edilmesi (1992)

Yeni Kanun(2008)

Page 66: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Philip Morris dökümanları1994 bütçesi:

“Sabancı’yırahmetli Özal’la iyiilişkileri olduğu içintutmuştuk. Şimdiodaklanmış hükümetilişkilerimizSabancı’daniyi”

Page 67: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 68: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 69: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 70: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 71: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

İrlanda kanun öncesi tartışmalar

• Havalandırma sistemleri

• Özgürlüklerin ihlali

• Toplumun gelenek ve yaşam biçimine aykırılık

• Ekonomik kayıplar

• Konukseverlik sektöründe iş gücü kayıpları

Page 72: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 73: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Page 74: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

19 MAYIS 2008

19 Temmuz 2009

Türkiye SigaraDumansız Olacak

Page 75: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Ü l k e İ l k m e v z u a t S o n m e v z u a t S a ğ l ık k u r u m la r ı E ğ i t i m k u r u m l a r ı D e v l e t d a i r e l e r i R e s t o r a n l a r M e y h a n e v e b a r l a r K a p a l ı i şy e r l e r i v e o f i s l e r

T i y a t r o v e s i n e m a l a r

T ü r k i y e 1 9 9 6 2 0 0 8 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a kİ r l a n d a 1 9 9 0 2 0 0 4 Y a s a k b Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a kF ra n s a 1 9 9 1 2 0 0 8 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a kF i n l a n d i y a 1 9 9 4 2 0 0 7 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k A l m a n y a 2 0 0 2 2 0 0 8 Y a s a k y a s a k y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a kN o r v e ç 1 9 8 8 2 0 0 4 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k e Y a s a k Y a s a k Y a s a k

İ t a l y a c 1 9 7 5 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k

M a l t a c 1 9 8 7 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k

İs v e ç c 1 9 9 4 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a kB ir l e ş i k K ra ll ı k 2 0 0 7 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a kE s to n y a 2 0 0 1 2 0 0 7 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a kİs r a i l 1 9 8 4 2 0 0 1 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k K ı s ı t la m aB o s n a H e rs e k 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kM a k e d o n y a 1 9 9 5 2 0 0 3 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kB e l ç i k a 1 9 9 1 2 0 0 6 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kB u l g a r i s ta n 1 9 7 4 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kY u n a n is t a n 1 9 7 9 2 0 0 2 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kA rn a v u t l u k 2 0 0 6 İs t e ğ e b a ğ l ı İs t e ğ e b a ğ l ı İ s t e ğ e b a ğ l ı K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k İs t e ğ e b a ğ l ı İs te ğ e b a ğ l ıM a c a r is t a n 1 9 9 9 2 0 0 1 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a k a

İz l a n d a 1 9 8 4 1 9 9 9 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kS l o v a k y a 1 9 9 7 2 0 0 4 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kİs p a n y a 1 9 8 8 2 0 0 6 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kA n d o r ra 1 9 9 1 2 0 0 4 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a y o k Y a s a kS l o v e n y a 1 9 9 6 2 0 0 2 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k K ı s ı t la m aA v u s t u ry a 1 9 5 7 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k Y a s a k İ s t e ğ e b a ğ lı İ s t e ğ e b a ğ lı Y a s a k Y a s a kH o l l a n d a 1 9 9 0 2 0 0 4 Y a s a k Y a s a k Y a s a k İ s t e ğ e b a ğ lı İ s t e ğ e b a ğ lı Y a s a k Y a s a kT ü r k m e n is t a n 2 0 0 0 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k Y a s a k Y a s a kL it v a n y a 1 9 9 9 2 0 0 7 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a Y a s a kK a r a d a ğ 1 9 9 5 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aB e l a r u s 2 0 0 3 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a y o k K ı s ı t la m aA z e rb a y c a n 2 0 0 2 Y a s a k Y a s a k K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a Y a s a kE rm e n is t a n 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aÇ e k C u m h u r iy e t i 1 9 8 9 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a Y a s a k Y a s a kP o r t e k i z 1 9 8 3 2 0 0 8 Y a s a k Y a s a k İ s t e ğ e b a ğ l ı İ s t e ğ e b a ğ lı İ s t e ğ e b a ğ lı İs t e ğ e b a ğ l ı Y a s a kL ü k s e m b u rg 1 9 8 9 2 0 0 5 Y a s a k Y a s a k K ı s ı tl a m a y o k K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a y o k Y a s a kM o l d o v a 2 0 0 1 2 0 0 3 Y a s a k Y a s a k K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aL e t o n y a 1 9 9 9 2 0 0 6 K ı s ıt l a m a Y a s a k K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aH ı rv a t i s t a n 1 9 9 9 Y a s a k Y a s a k K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aD a n im a r k a 1 9 9 5 2 0 0 4 K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aP o lo n y a 1 9 9 5 1 9 9 9 K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m a

R o m a n ya c 2 0 0 2 K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aİs v i ç r e 1 9 9 3 K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aK a z a k i s t a n 2 0 0 2 Y a s a k Y a s a k Y a s a k K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a Y a s a kG ü r c i s ta n 2 0 0 3 K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aU k r a y n a 1 9 9 8 2 0 0 6 K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a K ıs ı t la m a K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aR u s y a 2 0 0 1 K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a K ı s ı t la m aK ı rg ı z i s t a n Y a s a k K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a y o k K ı s ı t la m a y o kÖ z b e k i s t a n K ı s ıt l a m a K ı s ıt l a m a K ı s ı tl a m a y o k K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a y o k K ı s ı t la m aT a c i k i s t a n K ı s ıt l a m a y o k K ı s ıt l a m a y o k K ı s ı tl a m a y o k K ıs ı tl a m a y o k K ıs ı t la m a y o k K ı s ı t la m a y o k K ı s ı t la m a y o k

Page 76: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

The International picture….• Protection from Environmental Tobacco

Smoke through legislation with comprehensive smoking bans (including those in restaurants and bars with smoking areas being completely prohibited) are now adopted:

• In fourteen countries - Ireland, Norway, New Zealand, Bhutan, Scotland, Uruguay, Lithuania, Iceland, Northern Ireland, Wales, Slovenia, Denmark, England and France;

• Fourteen US States and the District of Columbia;

http://www.otc.ie/article.asp?article=243

Page 77: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Diğer Ülke Yasalarına Üstünlükleri

• Açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerlerinde tütün ürünleri kullanılamaz. (Avustralya’da plajlar)

• Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez. (Hindistan sinema filimleri)

• İlan ve reklam giderleri gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak gösterilemez.

Page 78: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

1989 - 2006 ARASI YAPRAK TÜTÜN VE SİGARA ÜRETİMİ, SİGARA TÜKETİMİ

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

400000

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Tüketim

Tütün Üretimi

Sigara Üretim

Page 79: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi) 79

18 YAŞ ve ÜZERİNDE TÜTÜN KULLANIMI ORANLARI (TÜRKİYE)18 YAŞ ve ÜZERİNDE TÜTÜN KULLANIMI ORANLARI (TÜRKİYE)

0

10

20

30

40

50

60

KadınErkekToplam

Kadın 13.5 19.45 16.6Erkek 57.8 52.9 50.6Toplam 33.6 33.79 33.4

1993 2004 2006

Kaynaklar: 1993 Sağlık Bakanlığı Araştırması,

2004 Sağlık Bakanlığı Ulusal Hastalık Yükü Çalışması,

2006 Aile Araştırma Kurumu ve TÜİK Aile Yapısı Araştırması

%

Page 80: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi) 80

Page 81: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi) 81

Page 82: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

www.havanikoru.org.tr

Page 83: Dr. Toker Ergüder Dünya Sağlık Örgütü Ulusal Tütün …file.toraks.org.tr/TORAKSFD23NJKL4NJ4H3BG3JH/merkezi...Philip Morris, Japan Tobacco ve British American Tobacco (BAT)

© 2008 Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Tütün Kontrol Programı (Bloomberg Girişimi)

Bilmek Yetmez Uygulamamız Lazım.Niyetli Olmak Yetmez Yapmamız Lazım.

Johann Wolfgang von Goethe(1749–1832)

TEŞEKKÜR EDERİM

[email protected]