DSpaceİleİlgiliSonGelişmeler

SönmezÇELİKDoğuşÜniversitesiKütüphanesive

DoğuşÜniversitesiDergisiYazıİşleriMüdürüscelik@dogus.edu.tr

2.UlusalAçıkErişimÇalıştayı21‐22Ekim2013,İzmirYüksekTeknolojiEnstitüsü,Urla,İzmir

Sunumİçeriği

•KurumsalDijitalArşiv•KurumsalDijitalArşivYazılımları•KurumsalDijitalArşivinAmacı•DSpace

•GüncelSürüm•KullanıcıSayısı•Türkiye’deDSpace Kullanıcıları•LiveCD veKurulumRehberi•TürkçeDilDosyaları•Handle (Kulp)Uygulaması

KurumsalDijitalArşiv• Kurumsaldijitalarşiv,bağlıolduklarıkurumunentelektüelbirikiminidijitalortamdabiraradatoplayan,saklayan,koruyanvedağıtımınısağlayanhizmetlerbütünüdür.

KurumsalDijitalArşivinİçeriği• Kurumsaldijitalarşiviçeriği;makale,kitap,kitapbölümleri,bildiri,tez,teknikrapor,önbaskıçalışmalar,dersnotları,verisetleri,harita,sesvevideodosyaları,gibikaynaklardanoluşur.

KurumsalDijitalArşivlerinAmacı• Kurumsaldijitalarşivinamacı,bağlıolduğukurumunentelektüelbirikiminibirarayatoplayarakkurumsalbirdijitalaçıkerişimsistemioluşturmayıveuluslararasıstandartlardaerişimesunmaktır.

KurumsalDijitalArşivYazılımları• Açıkerişimsistemlerinintemelinioluşturankurumsalarşivsistemleriiçinkullanılanyazılımlar,ücretsizolanaçıkkaynakkolduyazılımlarveçeşitlifirmalartarafındangeliştirilenücretlipaketprogramlardanoluşmaktadır.

• ÜcretsizolarakgeliştirilenveyaygınolarakkullanılanDSpace,EPrints,InvenioveFedoragibikurumsalarşivsistemiyazılımımevcuttur.

DünyadakiDijitalKurumsalArşivler

Ülke AdetAmerika 398İngiltere 209Almanya 165Japonya 130İspanya 97Polonya 75Fransa 70İtalya 70Brezilya 64Kanada 58Tayvan 58Türkiye 12Diğer 847Toplam 2253

DSpace• MIT veHP işbirliğiylegeliştirmiştir

• Ücretsiz,açıkkaynakkodlubirKurumsalDijitalArşivyazılımdır

• Dünyaçapındakullanıcıtopluluğuvegeliştiricilerinesahiptir

• Kurumihtiyaçlarınagöreözelleştirilebilir

• Eğitim,kamu,özel veticari kuruluşlartarafındankullanılır

• Hertürlüdijitaliçeriğimuhafaza eder,yönetir veerişimesunar

• VerileriuluslararasıDublinCore(DC) standartlarındatutar

• OpenAIREuyumludur

DSpace:GüncelSürüm• DSpace4.0sürümüKasım‐Aralık2013’tedağıtımasunulacak

• JSPUIveXMLUIarayüzlerininTürkçedildosyalarıbusürümdenitibarenhazırgelecek

• 10yeniözellikiçerecek

• 21geneliyileştirmeiçerecek

• 39hatadüzeltmesiiçerecek

• Gönüllülertarafındaniletilenönerilerden90iyileştirme/değişiklikiçerecek

DSpace:KullanıcıSayısı

DSpace User Country User Versions UserAcademic 1076 United States 238 3.x 50Government 87 India 108 1.8.x 159Research Center 71 Japan 96 1.7.x 221Consortium 56 Spain 67 1.6.x 191Nonprofit 41 Brazil 64 1.5.x 155Other 33 Taiwan 62 1.4.x 102Commercial 21 United Kingdom 60 1.3.x and earlier 51Archive / Public Lib. 14 Norway 51Personal 14 Portugal 38National Library 13 Italy 36Medical Cen./ Hosp. 8 Ukraine 35Museum / Gallery 5 Turkey 5

• DünyagenelindetoplamDSpacekullanıcısı:1,439

Türkiye’deDSpaceKullanıcıları

Üniversite AraYüz YılÖzyeğin Üniversitesi XMLUI 2010‐DoğuşÜniversitesi XMLUI 2011‐DoğuAkdenizÜniversitesi JSPUI 2012‐İstanbulBilgiÜniversitesi XMLUI 2013‐İYTE XMLUI 2013‐ArelÜniversitesi JSPUI 2013‐İstanbulŞehirÜniversitesi XMLUI 2013‐YaşarÜniversitesi 2013‐AdnanMenderesÜniversitesi JSPUI 2013‐ÇorumHititÜniversitesi 2013‐

DSpace3.1LiveCDveKurulumRehberi• ANKOSAEKAGrubu’nunkurumsaldijitalarşivsistemi

olaraktavsiyeettiğiDSpace3.1sürümüTürkçedildesteğiileLiveCDhalinegetirilmiştir.Özelleştirilmişbugüncelsürümilekurumsaldijitalarşivsistemifizikselveyasanalbirsunucuüzerinekurulabilmektedir.Ubuntu12.04işletimsistemiüzerinde32bitve64bitolarakikiayrıLiveCDyapılmıştır.

• DSpace3.1sürümüLiveCD’siniANKOSAEKAwebsayfasıdanindirebilirsiniz:

• http://acikerisim.ankos.gen.tr/

DSpace3.1LiveCD’si

DSpace3.1KurulumRehberihttp://acikerisim.ankos.gen.tr/belgeler/DSpace_Kurulum_Uygulama_31.pdf

DSpaceTürkçeDilDosyaları• JSPUIarayüzüdildosyaları:

• Messages_tr.properties• input‐forms_tr.xml

• XMLUIarayüzüdildosyaları:• messages_tr.xml• input‐forms_tr.xml

DSpaceJSPUIArayüzü

DSpaceXMLUIArayüzü

Dspace’deHandle(Kulp)Uygulaması• Kulp(handle),ortakkayıtservisiCNRI tarafındanatanantekilkaynakerişimadresidir.Örneğin:http://hdl.handle.net/11147/25şeklindekibirkulpunaçılımışuşekildedir:

• DSpace’invarsayılankurulumunda“…dspace/config/”yolualtındaki“dspace.cfg”dosyasındakulpöneki“123456789”şeklindedir.DSpace,girilenkayıtlariçinhttp://hdl.handle.net/123456789/25biçimindekulplaroluşturur.Bunlargerçekkulpdeğildir.GlobalKulpSistemibukulplarıgerçektetanımaz.

• DSpace’dekulpsisteminingerçekanlamdakullanılabilmesiiçinCNRI’denkulpöneki(prefix)alınmasıgereklidir.Bukonudaayrıntılıbilgiiçinbkz.:http://sonmezcelik.blogspot.com/2013/05/dspacede‐kulp‐handle‐ve‐kulp‐sunucu.html

Kayıt Servisi Kulp Ön Eki Yerel Belirleyici http://hdl.handle.net 11147 25

BilgiyeErişimdeÖzgürlük