!រ#យត&ម( ODA )កស,ង!របរeទស12345២០១៧

!រ#យត&ម(:ម)បeទសស);ប<កម=u?

(!រ#យត&ម(តតiយជន)

រCយ!រណE

æខកuមIJ345២០១៨

នLតiបuគNលPQRរSន សកលវiទVលWយWASEDA

ii

XរមIកY

រCយ!រណEeនZ ?!រចង)កងពLលទ]ផល&ន”!រ#យត&ម(:ម)បeទសស);ប<កម=u?” æដលនLតiបuគNលPQRរSនសកលវiទVលWយ

Waseda Cនទទ,ល!រ`រ អនuវតbពLស5cក<)កស,ង!របរeទស12345២០១៧។

ជ5ន,យអភiវឌgនEផ(hវ!ររបស<រijភiCល (ត1keនZ1lYODA) របស<)បeទសជបmuនnប<:5ងពL)តoវCនnប<œផbœម12345១៩៥៤កន(ងមក

Cននiងក5ពuងរuមច5æណកកvuង!រអភiវឌgនEរបស<)បeទសក5ពuងអភiវឌgនE កwដoច?កvuង!រxiZ)Pយបyz)បឈមមuខរបស<សងNមអនbរ?តi

æដល)តoវCនæ)ប)ប,ល1k:មសមWយ!ល œហœយសព}&ថ�eនZមជ�ijនកvuង)សuកកwដoច?1)�)សuក

Cន�ម�រxXយអនuវតbជ5ន,យ)បកបxiយគuណ�ពខ=ស< លទ]ផលល� នiង)បសiទ]i�ពខ=ស<ផង។ កvuងx�លប5ណង�5ង២æដលY

æកលម�នoវ!រ)គប<)គង ODA នiង!រ��គណeនយ��ពច5x�Z)ប?ពលរដ�x�Z

)កស,ង!របរeទសæតងæតអនuវតb!រ#យត&ម(ក5រiតx�លនx�Cយ ?x�ល!រណE?RរSង�ល<345

œហœយœដœម�L��ត;��ពនiង�ពមiនល5RអSងxនZ កwអនuវតb!រ#យត&ម(xiយតតiយជន គ�xXយអងN�ព�ង1)�?អvកអនuវតb។

!រសiក�#យត&ម(កvuងករណLeនZ

)តoវCនអនuវតbកvuងx�លប5ណងœធ}œ!ររ�លyកœឡœងវiញនoវx�លនx�Cយជ5ន,យស);ប<)បeទសកម=u?�5ងមoលរប

ស<)បeទសជបmuនæដល;នដoច? x�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទសច5x�Z)បeទសកម=u? (RរSបច5œឡœង12345២០១២

នiង២០១៧) )ពម�5ងទទ,លeមRរSន?បទពixPធនE នiងផbល<អនuPសនEស);ប<!រអនuវតb)បកបxiយលទ]ផលល�នiង)បសiទ]i�ព

æថម�5ងប5eពញគណeនយ��ពស);ប<)ប?ពលរដ� :មរយJœបœកច5ហរ?P�រណJ�ងទoល5ទoQយនoវលទ]ផល&ន!រ#យត&ម(x�Z។

កvuង!រអនuវតb!រ#យត&ម(ករណLeនZ œយœងខ�u5Cនœសvœសu5xXយxQកP)P�nរ� INADA JUICHI

12ម�វiទVលWយeសដ�កiច�&នសកលវiទVលWយ SENSHU ទទ,លត5æណង?)ប�ន)កuម!រ`រ#យត&ម(

œដœម�LxXយxQកœធ}œ!រដyក�5សកម��ព#យត&ម(�5ងមoល œហœយសu5xXយxQក)សL NODA MASATO

P)P�nរ�រង12ម�វiទVលWយមនuស�P)សbសងNមP)សb&នសកលវiទVលWយ IBARAKI

ទទ,លត5æណង?ទL)បyក�œដœម�LxXយxQក)សLផbល<!រæណ�5កvuង�ម?អvកជ5�ញ12កម=u??œដម :5ងពL!រnប<œផbœមរហoតដល<ទLប��ប<

œហœœយœងខ�u5Cនទទ,ល!រសហ!រeពញទ5ហyងពLxQក�5ង២�ក<។ មVងRទSត កvuងឱ!សសiក�កvuង)សuកនiងទLកæន(ង?ក<Qក<x�Z

œយœងខ�u5Cនទទ,ល!រសហ!រណEពLអvក�ក<ពWន]?œ)ចœន ដoច?)កស,ង!របរeទស ទL�4ក`រកiច�សហ)បតiបតbi!រអនbរ?តi(JICA)

អvក�ក<ពWន]នyង ODA 12មoលijន )ពម�5ងP បWនរijភiCល12មoលijន នiងអvក�ក<ពWន] ;¡ស<ជ5ន,យ��ផងæដរ។

œយœងខ�u5សoមស5æដងអ5ណរគuណច5x�Z!រសហ!រណE។

?ចuងx)!យeនZ œយœងខ�u5សoមបy¢ក<Y !រយល<œឃœញនiងបក)Pយæដល:ក<æតង12កvuងរCយ!រណEeនZ

គ�?x�បល<របស<)កuម!រ`រ#យត&ម(œលœករណLeនZæតមbង គ�មiនæមន?!រ

œធ}œ!រឆ(uZបy¡5ងអ5ពL!រយល<œឃœញនiងបក)Pយរបស<រijភiCលជបmuនeទ។

æខកuមIJ345២០១៨

នLតiបuគNលPQRរSនសកលវiទVលWយ WASEDA

iii

eសចកbLសeង¥បអ5ពLរCយ!រណE

អvក#យត&ម(()កuម!រ`រ#យត&ម()

・ប្រធានក្រុមវាយតម្លៃ INADA

JUICHI សាស្ត្រាចារ្យនៅមហាវិទ្យាល័យសេដ្

ឋកិច្ចនៃសកលវិទ្យាល័យ SENSHU

・ទីប្រឹក្សា NODA MASATO

សាស្ត្រាចារ្យរងនៅមហាវិទ្យាល័យមនុ

ស្សសាស្ត្រសង្គមសាស្ត្រនៃសកលវិទ្

យាល័យ IBARAKI

គx);ងជ,សជuលផ(hវល5�ងលiចអងNរវតb

・ទL�4ក`រ)បyក� នLតiបuគNលPQRរSន សកលវiទVលWយ WASEDA

រយJeពលអនuវតb!រសiក� ：æខសL�345២០១៧～æខកuមIJ 345២០១៨

)បeទស?x�ល1¦សiក� ：)បeទសកម=u?

eហតuផល・x�លប5ណង・x�ល1¦&ន!រ#យត&ម(

)បeទសជបmuននiង)បeទសកម=u? ;នមoលijន)គyZ&ន!រទ5�ក<ទ5នងនx�Cយនiងeសដ�កiច�ដwល�

œហœយកvuងeហតuផល&ន!រព)ងyងទ5�ក<ទ5នងវiសWយ�ណiជ§កម�នiងវiនix�គរបស<ជបmuន12កvuងត5បន<ដងទeន(eមគងNxនZ

!របនbជ,យ�5)ទដល<)បeទសកម=u?គ�;នអត¨នWយធ5eធងcស<។កvuង!រ#យត&ម(eនZ

œយœងខ�u5Cនœលœកœឡœងនoវx�លនx�Cយជ5ន,យច5x�Z)បeទសកម=u?របស<)បeទសជបmuន?x�ល1¦&ន!រ#យត&ម(

œហœយ;នប5ណងផbល<អនuស�សនEឬទទ,លeមRរSនបទពixPធនE ស);ប<កPងឬអនuវតbx�លនx�CយODA

12&ថ��ងមuខ :មរយJœធ}œ!រ#យត&ម(1kœលœx�លនxយCយ ODA ច5x�Z)បeទសកម=u?xiយ)បeទសជបmuន�5ងមoល

æដលត�¢ប<នyងអត¨នWយ&នជ5ន,យអភiវឌgនEផ(hវ!ររបស<រijភiCល （ODA） ច5x�Z)បeទសកម=u?។

បoកសរuប&នលទ]ផល#យត&ម(

១. !រ#យត&ម(xiយឈរœលœមoលijនអភiវឌgនE

（១）�ពសម)សបរបស<x�លនx�Cយ（លទ]ផល#យត&ម(：B ខ=ស<）

x�លនx�Cយ ODA ច5x�Z)បeទសកម=u?របស<)បeទសជបmuន

;ន�ពសម)សប�5ងត)មoវ!រអភiវឌgនEរបស<កម=u? x�លនx�Cយអទi�ព ODA របស<ជបmuន

នiងបyzអទi�ពលក¥ណJអនbរ?តi។ )បeទសជបmuនCនបœង«œន

iv

លទ]ផលពហu�ពxiយសហ!រ?ម,យ;¡ស<ជ5ន,យដ&ទRទSត។ កwបmuæនb

ទន¬yមនyងទទ,ល!រ#យត&ម(Yជ5ន,យរបស<)បeទសជបmuន;នគuណ�ពខ=ស<x�Z បរi;ណ;នតiច?ង)បeទសចiន

œហœយ&ដគoអភiវឌgនEដ&ទRទSតរuម;ន)បeទសចiន កwCនសiក�ពLវiធLជ5ន,យរបស<)បeទសជបmuន

œហœយCននiងក5ពuងអនuវតbជ5ន,យរបស<ខ(­ន œទœប�ព)បœសœរ?ង)តoវCន��ក<ចuZ:ម!រR)បSបRធប។

(២))បសiទ]i�ព&នលទ]ផល（លទ]ផល#យត&ម(：C ;នបyzម,យ�គ）

លទ]ផលជ5ន,យច5x�ZវiសWយផ(hវថvល ・YមពលអគNiសនL ・ទyកP®ត ・សu�ភiCល;នក5រiតខ=ស<។ ?ពieសស

កvuងវiសWយទyកP®ត eគCនœលœកក5ពស<�ងខ=ស<នoវអ):ទទ,លផល?ទyកP®ត)បកបxiយសuវត¨i�ព

œហœយ;នលទ]ផលខ=ស<cស<។ រ̄ឯវiសWយកសiកម�នiងអប<រ�វiញ œយœងមiនCនបy¢ក<ពLលទ]ផល

xiយPរ)តoវ!រeពលeវQរហoតដល<;នលទ]ផលx�Z។ មVងRទSត កvuងវiសWយអភiCលកiច� ;ន!រ

បណbuZបc�លធន�នមនuស� ស);ប<ជ,យ1kœលœវi�ន!រអ5œពœពuករល,យ !រRរSបច5)បពWន]ច±ប< !រ)គប<)គងហiរ²វត¨u

ឬក5æណទ)មង<រដ�Cល?œដœមæមន æតxiយPរæតត;��ពហiរ²វត̈uរបស<�ជរijភiCលកម=u?12;នក5រiត

œហœយខ}Zធន�នមនuស� )ពម�5ង12;នបyzអ5œពœពuករល,យរបស<1³)កម?œដម

æដលœធ}œxXយœយœងខ�u5មiន�នY;នលទ]ផលក5រiតខ=ស<12œឡœយeទ។

(៣)�ព)តyម)តoវ&ននLតiវiធL（លទ]ផល#យត&ម(：B ខ=ស<）

x�លនx�Cយ ODA ច5x�Z)បeទសកម=u? )តoវœឆ(œយតប1kœលœត)មoវ!រអភiវឌgនEរបស<)បeទសកម=u?

œហœយ)តoវRរSបច5œឡœងxiយឆ(ង!ត<នLតiវiធLដw)តyម)តoវ។ រ̄ឯ!រ:មiននiង�5)ទបនbប�µប<1kœលœx�លនx�CយxនZ

)តoវអនuវតb)បកបxiយសមរម� œលœកæលងæត;ន�ពពiCកយល<Yœតœមតix�បល<របស<)ប?ជន

កwដoច?អនuPសនEរបស<!រ#យត&ម(ពLតតiយជនx�Z )តoវR)ចSបចoល12កvuង!រRរSបច5x�លនx�Cយ�ងដoចeមbច។

២.!រ#យត&ម(xiយឈរœលœមoលijន!រទoត

!រ#យត&ម(ច5x�Zលទ]ផល&នជ5ន,យរបស<)បeទសជបmuន æដល)តoវœធ}œœឡœងnប<ពL345១៩៥៤មក

ពLស5cក<�ជរijភiCលនiង)ប?ជនកម=u? ;នក5រiតខ=ស< œហœយថ�LៗeនZ

;នឱ!ស·�ស<បbhរ1kមករបស<Y4ក<ដyក�5�ងសកម� កwដoច?;នកiច�សuន¬�រ#ង)បeទស�5ងពLរផង

œទœប�5xXយត5œឡœងY4ក<ទ5�ក<ទ5នង)បeទស�5ងពLរeនZ ពL)បeទសជ5ន,យនiង)បeទសទទ,លជ5ន,យ

1k?&ដគ,អភiវឌgនEលក¥ណJយuទ]P)សbæដល;ន�ព!ន<æតជiតសviទ]æថមRទSត។

!រផbល<ជ5ន,យ?បនbច5x�Z)បeទសកម=u?æដល;ន�ពស5�ន<æផvកភoមiP)សbx�Z

នyង!�យ1k?)ទព�ម,យស);ប<!រទoតជបmuនផងæដរ។

:មរយJជ,យជ,សជuល)CPទ��&នត5បន<អងNរវតb កwដoច?!រPងសង<”P̧នTsubasa” ”P̧នKizuna”

æដល)តoវxCZពuម=12កvuងរ¹បiយបWºកម=u?xនZ Xរម�ណEច5x�Z)បeទសជបmuនពLស5cក<)ប?ជនទo1k12)បeទសកម=u?

កw;ន�ពល�æដលœយœងXចសន�ត<Y ឥទ]iពលស);ប<ជ5រuញ�ពជiតសviទ]កvuងទ5�ក<ទ5នង)បeទស�5ងពLរxiយអនuវតb ODA

របស<ជបmuន ;នក5រiតខ=ស<។

v

អនuPសនE

១. បនbជ5ន,យ ”eហijរច�សម=Wន])បកបxiយគuណ�ពខ=ស<” នiងស)ម,ល�ព`យ)ស,លនiងព¼ន(½ន&ននLតiវiធL

œបœនL�យពLបរi;ណ (ទ5ហ5�4ត・ច5ន,នទyក)Cក<) របស<ជ5ន,យ គ�)បeទជបmuនមiនæមន?;¡ស<ជ5ន,យ¾មមuខeគeទ

æតគ,រពV�មœធ}œ�ងcxXយ�ជរijភiCលកម=u?ទទ,លP¿ល<・

#យត&ម(!ន<æត��5ង1kœល ”eហijរច�សម=Wន])បកបxiយគuណ�ពខ=ស<” របស<)បeទសជបmuន

œដœម�LxXយeគទទ,លP¿ល<Y?)បeទសជ5ន,យល�ប5ផuត។ មVងRទSត )កស,ង!របរeទស・JICA គ,រពV�មបæន¨មRទSត

œដœម�Lស)ម,ល�ព`យ)ស,លនiងព¼ន(½នកvuង!រសe)មចឆន¬J កwដoច?នLតiវiធLæដរ។

២. !រសហ!រ?ម,យអងN�ពជ5ន,យនiងœ)បœ)Cស<នoវមoលនLតiឯកជន �ងទoល5ទoQយœដœម�L��គuណ�ពនiងបរi;ណ

P បWនរijភiCលនiងសហ)�សឯកជន នyងសហ!រ�4œដœម�Lœធ}œ!រវiនix�គទuន・ឥណ�ន・��

œហœយœធ}œ!រRរSបច5eហijរច�សម=Wន])បកបxiយគuណ�ពខ=ស<។ xiយមiនœរœសពL)កបខណÀæដល;ន)Pប<xនZ

គ,រអនuវតbជ5ន,យxiយសហ!រនiងទ5�ក<ទ5នង)បកបxiយ)បសiទ]�ព

នiងxXយ;នលទ]ផល?ម,យធ��រអភiវឌgនEអនbរ?តi (JBIC) នiងធ��រអភiវឌgនEXសÁL (ADB)

æដលXចរuមច5æណកថវi!រទ5ហ5œ)ចœន œទœបœធ}œឱ����5ងគuណ�ពនiងបរi;ណCន។

៣. ប5eពញបæន̈ម・ព)ងLក ODA 1kœលœវiសWយអភiវឌgនEធន�នមនuស�លក¥ណJទoល5ទoQយ

នiងព)ងyងទ5�ក<ទ5នងកiច�សហ)បតiបតbi!រ

ជន?តiកម=u?

æដល;នបទពixPធនEសiក�121)�)បeទស12កvuង)បeទសជបmuន;នសកម��ព�ងសកម�12កvuងវiសWយសហ)បតiបតbi!រ

អភiវឌgនE កwដoច?�ណiជ§កម�នiងវiនix�គ

œទœបគ,រæតព)ងLកឱ!សសiក�12ជបmuនœដœម�LកPងទ5�ក<ទ5នងeទ}�គLឱ�!ន<æតរyង;5។ មVងRទSត

!រអភiវឌgធន�នមនuស� គ�?បyzæដល)តoវxiZ)Pយប�µន<របស<)បeទស�5ងពLរ

œហœយ)បeទសជបmuន)តoវeគរ�ពyងYនyងជ,យ�5)ទ�ងសកម�ដល<ក5æណទ)មង<?មoលijន&នx�លនx�Cយអប<រ�

æដលរuម;ន!របណbuZបc�លនiងព)ងyង)គoបR)ងSន12កvuង)បeទស។ គx);ង!រទyកP®ត æដល)កuង Kitakyushu

Cននiងក5ពuងជ5ន,យx�Z Cន!�យ?ឱ!សRរSនសo)តរបស<មÃនbLវÄយeក�ងរបស<PQ)កuងx�Zæដរ

œហœយសង�yមYនyងកPងទ5�ក<ទ5នងសហ)បតiបតbi!រæដលនyងផbល<អត¨)បx�ជនEដល<)បeទស�5ងពLរ។

៤. !រព)ងLកកiច�សហ)បតiបតbi!រ:មរយJ!រចoលរuមកvuង!រœលœកកម=ស<អភiCលកiច�នiង!រចoលរuមពL)ប?ពលរដ�?œ)ចœន

œយœងគ,រæត�5)ទ�ងសកម�ដល<x�លនx�Cយនiងក5æណទ)មង<)បពWន]

ពLx)�Z:មរយJ!រស̈iត12æក�រ)ប?ពលរដ�កម=u?

នiងx�រពសc�ប<�4ប<វiសWយច±ប<)ពម�5ង�5)ទ!រកPងសងNម)បកបxiយœបœកច5ហរxនZ

vi

œធ}œxXយ;ន�ពខuស�4?ម,យនyងជ5ន,យរបស<)បeទសចiនCន។ ដoច�4eនZផងæដរ

œដœម�L!�យ?&ដគoពiត)Cកដស);ប<)បeទសកម=u?x�Z គ,រæតផbល<ដ5បo�Åនឈ�œលœ)តRចSកæដរ ។

œដœម�Lផbល<អនuPសនEដល<វiសWយទoល5ទoQយ æដលកiច�សហ)បតiបតbi!ររ#ងរijភiCលមiនXចចoល&ដCនx�Z

!រព)ងLកកiច�សហ)បតiបតbi!រxiយទទ,ល!រចoលរuមពL)ស�ប<)ប?ជន�ងទoល5ទoQយ

ដoច?!រ·�ស<បbhរ12Y4ក<មoលijន !រ·�ស<បbhរ NGO ឬសងNមសÁLវiល កwដoច?ធន�នមនuស�12វiសWយច±ប<?œដœមxនZ

គ�)តoវCនeគnត<ទuកY;ន)បសiទ]�ព។

vii

;តi!រ

អារម្ភកថា ...................................................................................................................................... II

សេចក្តីសង្ខេបអំពីរបាយការណ៍ ..................................................................................... III

ជំពូកទី១ គោលការណ៍អនុវត្តនៃការវាយតម្លៃ ........................................................... 1

១-១ ហេតុផលនិងគោលបំណងនៃការវាយតម្លៃ .................................................................. 1

១-២ គោលដៅនៃការវាយតម្លៃ .................................................................................................... 1

១-៣ វិធីសាស្រ្តនៃការវាយតំលៃ ............................................................................................ 2

១-៣-២ ក្របខណ្ឌនៃការវាយតំលៃ ................................................................................................ 3

១-៣-៣ ឧបសគ្គក្នុងការវាយតម្លៃ ....................................................................................... 3

ជំពូកទី២ ទិដ្ឋភាពទូទៅនិងនិន្នាការអភិវឌ្ឍន៍នៃប្រទេសកម្ពុជា .............. 3

២-១ ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃប្រទេសកម្ពុជា .................................................................................. 3

២-១-២ ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃសេដ្ឋកិច្ច ................................................................................. 4

២-១-៣ ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃសង្គម............................................................................................... 4

២-២ និន្នាការអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសកម្ពុជា................................................................. 5

២-២-២ យុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណដំណាក់កាលទី ៣ ..................................................... 5

២-២-៣ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ២០១៤-២០១៨....................................... 5

២-២-៤ គោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម ២០១៥-២០២៥ .................................... 6

២-៣ សម្របសម្រួលជំនួយនិងនិន្នាការជំនួយរបស់ម្ចាស់ជំនួយ ........................ 6

២-៣-១ ក្របខណ្ឌនៃការសម្របសម្រួលជំនួយ ..................................................................... 6

២-៣-២ និនា្នការនៃទឹកប្រាក់សរុបនៃជំនួយ ................................................................ 6

២-៣-៣ និន្នាការជំនួយទ្វេភាគី ........................................................................................ 6

២-៣-៤ និន្នាការនៃជំនួយតាមរយៈអង្គការអន្តរជាតិ ............................................ 7

២-៣-៥ និន្នាការនៃជំនួយតាមរយៈអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល（NGO） .............. 7

២-៤ និន្នាការជំនួយជប៉ុនសំរាប់ប្រទេសកម្ពុជា ........................................................ 7

២-៤-១ គ្រោងការណ៍គោលនយោបាយ ODA ចំពោះកម្ពុជា ....................................... 7

២-៤-២ សមិទ្ធិផលនៃជំនួយចំពោះកម្ពុជា .................................................................... 8

ជំពូកទី ៣ ការវាយតម្លៃពីទស្សនៈវិស័យអភិវឌ្ឍន៍ ............................................... 8

៣-១ ភាពពាក់ព័ន្ធនៃគោលនយោបាយ .................................................................................... 8

៣-១-១ ភាពស្របគ្នាជាមួយនឹងតម្រូវការអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសកម្ពុជា (១)

viii

ភាពស្របគ្នាជាមួយ RS............................................................................................................... 8

៣-១-២ ភាពស្របគ្នាជាមួយគោលនយោបាយថ្នាក់ខាងលើរបស់ជប៉ុន ........ 10

៣-១-៣ ភាពស្របគ្នាជាមួយបញ្ហាអាទិភាពអន្តរជាតិ ...................................... 10

៣-១-៤

ភាពទាក់ទងគ្នាជាមួយម្ចាស់ជំនួយដទៃទៀត·ភាពប្រសើររបស់ជប៉ុន ...... 11

៣-១-៥ សេចក្តីសង្ខេបអំពីភាពស្របគ្នានៃគោលនយោបាយ ......................... 11

៣-២ ប្រសិទ្ធភាពនៃលទ្ធផល ...................................................................................................... 11

៣-២-១ លទ្ធផលជំនួយចំពោះកម្ពុជារបស់ប្រទេសជប៉ុន ....................................... 11

៣-២-២ ស្ថានការណ៍នៃលទ្ធផលធាតុចេញនិងធាតុចូលដែលពាក់ព័ន្ធនឹង”

ការពង្រឹងមូលដ្ឋានគ្រឹះសេដ្ចកិច្ច” ......................................................................... 12

៣-២-៣

ស្ថានការណ៍នៃលទ្ធផលធាតុចេញនិងធាតុចូលដែលពាក់ព័ន្ធនឹង”

ការជម្រុញអភិវឌ្ឍន៍សង្គម” ................................................................................................... 13

៣-២-៤ ស្ថានការណ៍នៃលទ្ធផលធាតុចេញនិងធាតុចូលដែលពាក់ព័ន្ធនឹង”

ការពង្រឹងអភិបាលកិច្ច” .......................................................................................................... 14

៣-២-៥ ការសង្ខេបពីប្រសិទ្ធភាពនៃលទ្ធផល ............................................................. 15

៣-៣ ភាពសមស្របនៃនីតិវិធី ....................................................................................................... 15

៣-៣-១

នីតិវិធីនៃការបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍តាមប្រទេស

និងគោលនយោបាយជំនួយ ........................................................................................................ 15

៣-៣-២ ប្រព័ន្ធតាមដាន ការបន្តគាំទ្រ ........................................................................... 15

៣-៣-៣ សេចក្តីសង្ខេបនៃភាពសមស្របនៃនីតិវិធី ............................................... 16

ជំពូកទី ៤ ការវាយតម្លៃពីទស្សនៈការទូត ................................................................... 16

៤-១ សារៈសំខាន់ខាងការទូត ....................................................................................................... 16

៤-២ ឥទ្ធិពលផ្នែកការទូត ............................................................................................................. 17

ជំពូកទី ៥ អនុសាសន៍និងមេរៀន ........................................................................................... 18

៥-១ អនុសាសន៍ ....................................................................................................................................... 18

៥-១-១ បន្តការគាំទ្រ ”ហេដ្ឋារចនាសម្ព៍ន្ធដែលមានគុណភាពខ្ពស់”

និងការសម្រួលនិងពន្លឿននីតិវិធី .................................................................................. 18

៥-១-២ ការសហការជាមួយអង្គការជំនួយជាច្រើន

ix

ដើម្បីធានាគុណភាពនិងបរិមាណនិងការប្រើប្រាស់មូលនិធិឯកជន .......... 18

៥-១-៣ បង្កើននិងពង្រីក ODA ដល់ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សទូលំទូលាយ

និងពង្រឹងទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការ ....................................................................... 18

៥-១-៤ ការពាក់ព័ន្ធទៅលើកំណែទម្រង់អភិបាលកិច្ច

និងការពង្រីកនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ

តាមរយៈការចូលរួមធំទូលាយពីសំណាក់ប្រជាជន .................................................... 19

1

ជ5ពoកទL១ x�ល!រណEអនuវតb&ន!រ#យត&ម(

១-១ eហតuផលនiងx�លប5ណង&ន!រ#យត&ម(

)បeទសកម=u? ?)បeទសម,យសម�hរ1kxiយeបតiកភណÀនiងធម�?តi )បæហល 40% &នផលiតកម�សរuប (GDP)

គ�វiសWយeទសចរណEនiងeស#កម� )ពម�5ង;ន!រ!ត<បន¨យ�ព)កL)កនiងក5œណœនeសដ�កiច�)តoវCនxCZជ5�ន

æត12æត?)បeទសម,យកvuងច5xcម)បeទស)កL)ក 12កvuងត5បន<ស;គម)ប??តiXសÁLXeគvយE (ASEAN)æដរ។

œលœសពLeនZ ទន¬yមនyង12;នបyzធ�ន<ធ�រœលœ!រខ}Zធន�នមនuស�12)គប<វiសWយ

xiយPរឥទ]iពល&នសÃ`¿ម&ផ¬)បeទស!លពLអតLត!ល æតកw;ន�គរយ&ន)ស�ប<វÄយeក�ងខ=ស<

æដល?សក:�នuពលស);ប<ក5œណœនបæន̈មRទSត។ មកពLទស�នJ&ន!រœធ}œស;ហរណកម�នiងប5Cត<គ;�ត1ន កvuងត5បន<

ASEAN x�Z )បeទសជបmuនCនប`zញឆន¬Jព)ងLក ODA ស);ប<)បeទសកម=u? កwដoច?ត5បន<�5ងមoល

œហœយសហ)�សជបmuនæដលœធ}œ!រវiនix�គ)តoវCនœកœនœឡœង:មរយJកiច�សហ)បតiបតbi!រeសដ�កiច�

ឬកiច�)ពមR)ពSងសbLពLវiនix�គ?œដœម។ ដoeចvZ កvuងx�ល1¦æដលY

“ក5œណœនeសដ�កiច�)បកបxiយ)Cកដ)ប?នiងចLរ�ព)ពម�5ង!រអភiវឌgæដល;នតuល��ព”x�Z

œយœងជ,យ1kœលœ!រសe)មចx�ល1¦អភiវឌgនEរបស<)បeទសកម=u? æដល;នមoលijន)គyZគ�

“យuទ]P)សbចតux!ណ”æដល�ជរijភiCលកម=u?RរSបច5œឡœង

(?យuទ]P)សb?តiæដលœលœកអភiCលកiច�ល�?)ប�នបទx�ល œហœយœលœកវiសWយ�5ង៤ ?)ប�នបទអទi�ព

គ�!រព)ងyងវiសWយកសiកម� !រP�រនiងកPងeហijរច�សម=Wន] !រអភiវឌgវiសWយឯកជននiង!របœង«œតទLផ�រ!រ`រ

!រកPងសមត¨�ពនiងអភiវឌgនEធន�នមនuស�) œហœយកwœធ}œ!រជ)មuញសមហរណកម�XPន !រព)ងyង�ពត�¢ប<�4

ស)ម,លគ;�ត�4កvuងត5បន<ផង )ពម�5ងœលœកx�ល!រណEមoលijនស);ប<ជ5ន,យ គ�សនbiសuខសuវត¨i�ពរបស<មនuស�

នiង!រ��សក:�នuពលចLរ�ព&នបរiP ន កwœធ}œ!រជ,យœលœវiសWយអទi�ពគ� ①!រព)ងyងមoលijន)គyZ&នeសដ�កiច�②

!រជ5រuញអភiវឌgសងNម ③!រព)ងyងអភiCលកiច�។

១-២ x�ល1¦&ន!រ#យត&ម(

!រ#យត&ម(eនZ )គបដណbប<œលœx�លនx�Cយ�5ងអស< æដល�ក<ពWន]នyង!រជ5ន,យរបស<)បeទសជបmuន

ដល<)បeទសកម=u?។ 12កvuង!រ#យត&ម(eនZ )តoវCនអនuវតbxiយ)សប:ម “eសចកbLæណ�5សbLពL!រ#យត&ម( ODA

œលœកទL ១០”1 (æខមiថu�345 ២០១៦) របស<)កស,ង!របរeទស ។

កvuងx�លប5ណង&ន!រក5ណត<វiPល�ព&ន!រ#យត&ម(x�Z x�ង1kœល

1 12កvuងរCយ!រណEeនZ ?x�ល!រណE នyង)តoវ1lx¾ÅZY "x�ល!រណEសហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទស”

បmuæនb)បសiនœបœn5Cច<)តoវបy¢ក<Y?“x�ល!រណEជ5ន,យ:ម)បទស (345២០០២) ឬ “æផន!រជ5ន,យ:ម)បeទស” ) ២០០៥)x�Z

œយœងនyងœ)បœx¾ÅZ&ន!លពLសមWយx�Zxiយ�¢ប<?ម,យ345:ក<æតង ។

2

"x�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទសច5x�Z)បeទសកម=u?"2 (RរSបច512345 ២០១២ æកស)ម,ល12345

២០១៧) “æផន!រអភiវឌgកiច�គx);ង!”។ ល។ œហœយCនស)ម,លx�ល1¦x�លនxយCយ ODA

ច5x�Z)បeទសកម=u?:មលក¥ណJ)បពWន] œហœយCនប z̀ញ:មរ¹ប)បពWន]x�ល1ដ )រ¹ប�ងx)!ម( ។

រូប ១-១ ប្រព័ន្ធគោលដៅ

x�ង:ម：RរSបច5xiយ)កuម!រ`រ#យត&ម( xiយដក)សង<ពL ”x�ល!រណEជ5ន,យ:ម)បeទសស);ប<)ពZ�?cច)កកម=u?” (345២០១២)

របស<)កស,ង!របរeទស

១-៣ វiធLP)សb&ន!រ#យត5&ល

១-៣-១ វiធLវi�គ&ន!រ#យត&ម(

12កvuង!រ#យត&ម(eនZ x�ង:ម "x�ល!រណEæណ�5#យត&ម( ODA œលœកទL ១០" (æខមiថu� ២០១៦)

គោលការណ៍មូលដ្

ឋាន(គោលដៅធំ)

វិស័យអាទិភាព

(គោលដៅមធ្យម)ប្រធានបទអភិវឌ្ឍន៍

(គោលដៅតូច))

ឈ្មោះកម្មវិធីអាទិ

ភាព

កំណើនសេដ្ឋកិច្ច

ប្រកបដោយប្រាកដប្រជានិង

ចីរភាពនិងការអភិវឌ្ឍន៍

មានតុល្យភាព

ការពង្រឹងមូលដ្ឋាន

គ្រឹះសេដ្ឋកិច្ច

ការរៀបចំហេដ្ឋា- រចនា

សម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច

ការរៀបចំហេដ្ឋារចនា សម្

ព័ន្ធដឹកជញ្ជូន・អគ្គីសនី

ការពង្រឹងវិស័យឯកជន

កម្មវិធីរៀបចំបរិស្ថាន

ពាណិជ្ជកម្ម・វិនិយោគ

កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ធនធាន

មនុស្សឧស្សាហកម្មការអភិវឌ្ឍន៍វិស័

យកសិកម្ម・ជនបទ

ការជម្រុញអភិវឌ្ឍន៍

សង្គម

ការរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្

ព័ន្ធទឹកស្អាតនិងប្រព័ន្ធ

លូ

កម្មវិធីរៀបចំបរិស្ថាន

ទឹកនៅទីប្រជុំជន

ការរៀបចំ វិ

ស័យសុខាភិបាល

កម្មវិធីពង្រឹង

ប្រព័ន្ធសុខាភិបាល

ការកែលម្អគុណភាពអប់រំកម្មវិធីកែលម្អអប់រំវិទ្យា

សាស្ត្រនិងគណិតវិទ្យា

ការកំចាត់គ្រាប់មីន

ប្រឆាំងមនុស្ស

កម្មវិធីកំចាត់គ្រាប់

មីនប្រឆាំងមនុស្ស

ការពង្រឹងអភិបាល

កិច្ចការពង្រឹងអភិបាលកិច្ច

កម្មវិធីគ្រប់គ្រង

ហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ

កម្មវិធីរៀបចំប្រព័ន្ធ

ច្បាប់និងមុខងារដ្ឋបាល

3

œហœយឈរœលœមoលijនអភiវឌgនExនZ œយœងCនក5ណត<)ប!រ�5ង៣គ� “�ព�ក<ពWន]នyងx�លនx�Cយ”

(Relevance of Policies) “)បសiទ]�ប&នលទ]ផល” (Effectiveness of Results) នiង

“�ពសម)សប&ននLតiវiធL” (Appropriateness of Processes) ។ œលœសពLeនZRទSត

xiយæផ�កœលœទស�នJកvuងអត¨)បx�ជនE?តiរបស<)បeទសជបmuន នiងឈរœលœមoលijន!រទoតx�Z

œយœងCនបæន̈ម!រ#យត&ម(គ� “PរJស5�ន<æផvក!រទoត” (Diplomatic Importance) នiង

“ផលបmZ�ល<æផvក!រទoត” (Diplomatic Impacts)។

១-៣-២ )កបខណÀ&ន!រ#យត5&ល

កvuង!រ#យត&ម(ទស�នJ&ន!រអភiវឌgនE œធ}œ!រ#យត&ម(xiយæផ�កœលœសbង<iរæដលY “A ក5រiតខ=ស<(highly

satisfactory)” “B ខ=ស<(satisfactory)” “C ;នបyzម,យ�គ(partially unsatisfactory)” នiង ”D

�ប (unsatisfactory)”។

១-៣-៣ ឧបសគNកvuង!រ#យត&ម(

កvuងeពល#ស<æវងពLផលបmZ�ល< ODA របស<ជបmuន1kœលœវiសWយXទi�ព�� æដល?ពieសស

“)បសiទ]�ព&នលទ]ផល” គ,រœធ}œ!រ#យត&ម(លក¥ណJបរi;ណ œដœម�L��xXយ;នវត̈uវiសWយ បmuæនbកvuង!រ#យត&ម(eនZ

កvuងករណL�Åនសoច�ករនiងទiនvនWយមoលijនæដលXច#ស<æវង:មលក¥ណJបរi;ណx�Z

œយœងCនœលœកយកអនuវតb!រ#យត&ម(គuណ�ពវiញ។ ដoច�4eនZផងæដរ

12កvuង)បeទសកម=u?មiន)តyមæត)បeទសជបmuនបmuxcÈZeទ æថម�5ង;¡ស<ជ5ន,យ?œ)ចœនRទSតក5ពuងœធ}œ!រជ5ន,យអភiវឌgនE

œហœយCនចoលរuមច5æណកកvuង!រសe)មចx�ល1¦&នវiសWយXទi�ពអភiវឌgនEរបស<)បeទសកម=u?

ដoeចvZពiCកក5ណត<ពLទ5�ក<ទ5នងeហតuផល·µល<របស<ជ5ន,យជបmuនដល<!រអភiវឌgនEរបស<)បeទសកម=u?x�Z។

ជ5ពoកទL២ ទiដ��ពទo1kនiងនi�4!រអភiវឌgនE&ន)បeទសកម=u?

២-១ ទiដ��ពទo1k&ន)បeទសកម=u?

២-១-១ នi�4!រនx�Cយ

!រxCZx34តរដ�ស�œលœកទL៥ )តoវCន)Cរព]œធ}œ12æខកក«i345២០១៣

œហœយរijភiCលរបស<សeមbចអគNeស�បតLeតxជ ហÉuន æសន �យករដ�មÃនbL )តoវCនសx;¸ធœឡœង។

12កvuង!រxCZx34ត)កuម)បyក�ឃu5ស`Êត<12æខមiថu�345២០១៧វiញ 12:មមoលijន�5ងមoល

គណបក�!ន<អ5cចCនទទ,ល!រ�5)ទ បmuæនb12ត5បន<ទL)បជu5ជនវiញ គណបក�)ប35ង;នសន¬uZ។ x�Z�ងcកwxiយ

12កvuង!រxCZx34តPម²æដលx)�ងœធ}œ12345២០១៨

4

គណបក�សxÃ`¿Z?តiកម=u?æដល?គណបក�ចម�ងកvuងច5xcមគណបក�)ប35ង

)តoវCនតuQ!រក5ពoលeចញPល)កមរ�Qយគណបក�!លពLæខវiចËi!345២០១៧ œហœយeគពVករY

)បពWន]គណបក�æតម,យនyងបនb�ង?ក<Qក<។

២-១-២ ទiដ��ពទo1k&នeសដ�កiច�

eសដ�កiច�កម=u?Cនកត<):ក5œណœនeសដ�កiច�œលœសពL ១០% nប<ពL345២០០៤ ដល<345 ២០០៧។

œហœយx�ZបL?x)!មឥទ]iពល&ន!រ�Ìក<œផ�ល Lehman អ):ក5œណœនeសដ�កiច�កvuង345២០០៩

Cន��ក<ចuZដល<០.១%កwxiយ #Cនœងœបœឡœងវiញដល< ៦.០% 12345២០១០ œហœយnប<ពL345២០១១1ទ

Cនរក�ក5œណœន)បæហល ៧%?បនbប�µប<។

)បeទសកម=u?;នធន�នធម�?តiនiងធន�នeទសចរណE)បវតbiP)សbœហœយ;ន!រពyងæផ�កeសដ�កiច�ខ=ស<œលœវiសWយ

æដល�ក<ទងនyងវiសWយeទសចរណEដoច?អងNរវតb?œដœម។

x�ង:មរCយ!រណEeសដ�កiច�XសÁLបoពÍÎនiងCសÁLហ}Lករបស<ធ��រពiភពxQកCនឱ�ដyងY អ):ក5œណœន GDP

របស<កម=u?)តoវCនពVករណEYនyង��ក<ចuZមក12)តyម ៦.៩% កvuង345២០១៨ នiង ៦.៧% កvuង345២០១៩ ។ GDP

កvuង)បeទសកម=u?កvuងមនuស�;4ក<គ� ១,១៤០ ដuQ�រXeមរiក (:ម!រCន<PÅន12345២០១៥ ទiនvនWយIMF)

នiង;នÏនJស̈iត12កvuងបc�)បeទស;ន ច5ណoលមធ�មក)មiត�ប។

២-១-៣ ទiដ��ពទo1k&នសងNម

12345២០១៣ )កស,ងæផន!រ&ន�ជរijភiCលកម=u?Cន)ប!សæខ�ប�µត<�ព)កL)ក &ន�ជរijភiCល (national

poverty line) æដល)តoវCនæកæ)ប?œលœកដ5បoងគiត:5ងពL345 ១៩៩៧

œហœយæខ�ប�µត<�ព)កL)កនiងអ):�ព)កL)កxiយæផ�កœលœ!រជ5¼រÐនeសដ�កiច�សងNមកម=u?

)តoវCនœ)បœ)Cស<12កvuងæផន!រយuទ]P)សbអភiវឌgនE?តi（NSDP）។ x�ង:មeនZCនដyងY

អ):�ព)កL)កCនថយចuZ?ល5iប<ពLម,យ3451kម,យ345 œហœយ12កvuងស¨iតiចuងx)!យប5ផuត (គiត)តyម345២០១២)

&ន)បeទសកម=u?�5ងមoលវiញ ;នអ): ១៧.៧% ។ x�Z?�ងcកwxiយ

កvuងត5បន<ទL)បជu5ជន;ន!រថយចuZ)បæហល ៦០% កvuងអ5ឡuងeពលពL345 ២០០៨ ដល<345 ២០១២

រ̄ឯ12ត5បន<ជនបទ;នអ):!រæកលម�គ�)តyម ៤៦% បmuxcÈZ12កvuងអ5ឡuងeពលដoច�4 æដលCនដyងY

អ):æកលម�ររបស<ទL)បជu5ជននiងជនបទ;នគ;�ត។ )បeទសកម=u?12æតជ,ប)បទZនoវបyzម,យច5ន,ន

ដoច?កង}ZX�រ¹បត¨មIច5x�Z�រក អ):&ន!រដកថយ!រសiក�របស<កu;រ !រផNត<ផNង<ទyកនiងអ�មWយ12:មជនបទ

!រ?ប<�5ង&ន!រiក<បc�ញអគNLសនL )ពម�5ងបyzអ5œពœពuករល,យ?œដœម។

5

២-២ នi�4!រអភiវឌgនEរបស<)បeទសកម=u?

២-២-១ ចក¥uវiសWយកម=u? ២០៣០

nប<:5ងពLដ5cច<345 ២០១២ មក �ជរijភiCលកម=u?Cនបœង«œត “ វiសWយកម=u?ចក¥u ២០៣០”

æដល?ចក¥uវiសWយ!រអភiវឌgនEរយJeពលæវងរបស<?តi x)!ម!រដyក�5របស<ឧតbម)កuម)បyក�eសដ�កiច�?តi (SNEC) ។

“)បពWន]នx�CយPÑ�ប< !រអភiវឌgនWeសដ�កiច�នiង�ពរuង¼រÐង&ន?តiæដល;នមoលijន?សងNមសមធមÍ”

គ�?ចក¥uវiសWយធ5ដwស5�ន<ម,យ œហœយœលœកœឡœងពL;គÍÎស);ប<សe)មចxនZ គ�

"ក5œណœន&បតងដwទoល5ទoQយ)បកបxiយចLរ�ព” “!រព)ងyងរច�សម=Wន]នiងអភiCលកiច�” “សងNមម,យ)បកបxiយ

យuតbiធមÍ សមធមÍនiងសuខដuមរម�” នiង “!រœលœកក5ពស<អតbសÒÓណ?តi” ។ 12កvuងx�ល1ដ

នyងរក�អ):ក5œណœនeសដ�កiច�ខ¬ង< ៧% œហœយ ;នប5ណងប��hល12កvuងច5xcម)បeទស

æដល;នច5ណoលមធ�មក)មiតខ=ស<12)តyម345 ២០៣០ នiង)បeទសæដល;នច5ណoលខ=ស<12)តyម345 ២០៥០។

២-២-២ យuទ]P)សbចតux!ណដ5cក<!លទL ៣

ប�µប<ពL!រxCZx34តសកល12æខកក«i345 ២០១៣ �ជរijភiCលCនnប<ក5œណœត12ចuងæខកÒÓ

œហœយCន)ប!សពL “យuទ]P)សbចតux!ណ” (RS) æដល?យuទ]P)សbរយJeពល)C5345របស<រដ�។

ទន¬yមនyងរក�x�ល1¦យuទ]P)សbស);ប< “!រលoតQស< ទLផ�រ!រ`រ �ពយuតbiធមÍ នiង)បសiទ]�ព”

æដល)តoវCនក5ណត<12កvuងដ5cក<!លទL២ &ន RS x�Z

eគCនកត<):ច±ស<ពLចក¥uវiសWយរយJeពលæវងស);ប<!�យ?)បeទស;នច5ណoលមធ�មក)មiត ខ=ស<12)តyម345 ២០៣០

នiង!�យ?)បeទសæដល;នច5ណoលខ=ស<12)តyម345 ២០៥០ផងæដរ ។ សvងបនbនoវដ5cក<!លទL២x�Z

eគCនœលœកបyzអទi�ពនiងx�ល1¦&នវiសWយ��æដលx·�តœល ①!រព)ងyងវiសWយកសiកម� ②

!រP�រនiង!រæកលម�eហijរច�សម=Wន] ③!រœលœកកម=ស<វiសWយឯកជននiងទLផ�រ!រ`រ ④

!រកPងសមត¨�ពនiង!រអភiវឌgនEធន�នមនuស� ?វiសWយXទi�ពæដលបœង«œតនoវ “ចតux!ណ” ។

២-២-៣ æផន!រយuទ]P)សbអភiវឌgនE?តi ២០១៤-២០១៨

æផន!រយuទ]P)សbអភiវឌgនE?តi (NSDP) )តoវCនក5ណត<Y?æផន!រសកម��ពអនuវតb?ក<æសbង ឬæផន!រ ៥

345របស< RS ដ5cក<!លទL ៣ æដលអនuវតbxiយP បWន�ជរijភiCល។

NSDP (២០១៤-២០១៨) គ�?កម�វiធLបនbរបស< NSDP (២០០៩-២០១៣) æដលសeង¥បលទ]ផល&ន ៥

345កន(ងមក œហœយក5ណត<x�ល1¦?ត,eលខ æដល)តoវសe)មច12កvuង!រ)គប<)គង;)កoeសដ�កiច�

នiង:មវiសWយឬ)ប�នបទ )ពម�5ងបy¢ក<ពLæផន!រសកម��ពæដលបc�)កស,ងនiងP បWននLម,យៗគ,រæតអនuវតb។

#?ឯកPរមoលijន ស);ប<គx);ងថវi!æដលX)សWយœលœមoលijន&នលទ]ផល។

6

២-២-៤ x�លនx�CយអភiវឌgនEឧស�ហកម� ២០១៥-២០២៥

x�លនx�CយអភiវឌgនEឧស�ហកម� (IDP) )តoវCន)ប!សxiយ�ជរijភiCលកម=u?12345 ២០១៦

æដលx·�តœលœx�លនx�CយអភiវឌgនEឧស�ហកម�œដœម�Lចoល1kកvuងបc�)បeទសæដល;នច5ណoលមធ�មក)មiតខ=ស<1ន

)តyម345២០៣០ xiយបy¢ក<ពL)ប!រXទi�ព&នក5æណទ)មង<x�លនx�Cយ នiងæផន!រសកម��ពរបស<វiសWយ��។

២-៣ ស)មបស)ម,លជ5ន,យនiងនi�4!រជ5ន,យរបស<;¡ស<ជ5ន,យ

២-៣-១ )កបខណÀ&ន!រស)មបស)ម,លជ5ន,យ

12កម=u?nប<:5ងពL345 ២០០៤ មក !រស)មបស)ម,លជ5ន,យក5ពuង)តoវCនអនuវតbxiយ)កuម)បyក�អភiវឌgនEកម=u?

(CDC) ?x�ល ។ CDC គ�?P បWនក5ពoលស);ប<សe)មចឆន¬J&ន!រស)មបស)ម,លជ5ន,យ

æដល:មរយJអងN�ពeទ}�គL នiងអនbរ?តiœហœយសeមbចអគNម�eស�បតLeតxជ ហÉuន æសន �យករដ�ម)នbL

;នត,�ទL?)ប�ន។ កvuង�ម?អងN!រ )កuម!រ`របeច�កeទស (TWG) )តoវCនæបងæចក? ២០ វiសWយ

នiង)តoវCនRរSបច5œឡœង។ )ប�ន&ន TWG គ�)តoវប5eពញxiយរដ�ម)នbL ឬ ម)នbLÏនJœស�œរនyងរដ�មÃនbLរបស<)កស,ង��

œហœយ)បeទសឬP បWន�5មuខ ;នត,�ទLស)មបស)ម,លជ5ន,យរបស<;¡ស<ជ5ន,យ។

)បeទសជបmuនគ�?)បeទស�5មuខ12កvuងវiសWយeហijរច�សម=Wន]នiងស;ហរណកម�កvuងត5បន< )ពម�5ងសម�ពæយនឌWរ។

២-៣-២ នi�4!រ&នទyក)Cក<សរuប&នជ5ន,យ

x�ង:ម!រវi�គæដលæផ�កœលœមoលijនទiនvនWយ ODA របស< CDC

ច5ន,នទyក)Cក<សរuប&នជ5ន,យæដលnប<:5ងពL345 ២០០៧ Cនបនbœកœនœឡœងរហoតដល<345 ២០១២

œហœយ;ន!រថយចuZតiចត,ចប�µប<ពL345 ២០១៣ នiង¾នដល<ច5ន,ន ១,៣៤៣ QនដuQ�Xeមរiក12)តyម345 ២០១៥ ។

eគសន�ត<Yច5ន,នទyក)Cក<œស�œនyង�ក<កc�ល&នថវi!?តi )តoវCនផbល<?)បភពជ5ន,យអភiវឌgនE។

ស;;)តជ5ន,យឥតស5ណងæដល)គបដណbប<៨០%12345 ២០០៦ x�Z)តoវCន��ក<ចuZដល< ៦០% 12345 ២០១៦

œហœយ)Cក<កម�LពL)បeទសចiនជបmuន កoeរÔ�ងត�hង នiងធ��រអភiវឌgនEXសÁL (ADB) ទ5នង?នyងœកœនœឡœងជ5ន,ស។

២-៣-៣ នi�4!រជ5ន,យeទ}�គL

ថ�LៗeនZ )បeទសចiននiងកម=u?Cនœធ}œឱ�ទ5�ក<ទ5នងនx�Cយនiងeសដ�កiច�!ន<æតជiតសviទ]

œហœយឥទ]iពលរបស<ចiន12កម=u? ក5ពuងeលចeចញ?រ¹ប�ងœឡœង12វiសWយ��។ x�ង:មទiនvនWយរបស< CDC

Cនឱ�ដyងY ជ5ន,យ ODA ពL)បeទសចiនæដល;នទyក)Cក< ៥ QនដuQ�រកvuងម,យ34512កvuង345 ២០០២

)តoវCនœកœនœឡœងœលœសពL ១៥៤ QនដuQ�រ12345 ២០១០

7

œហœយCន!�យ?;¡ស<ជ5ន,យធ5?ង)បeទសជបmuនnប<:5ងពLeពលx�Zមក។

២-៣-៤ នi�4!រ&នជ5ន,យ:មរយJអងN!រអនbរ?តi

xiយæផ�កœលœ!រច5cយ12345 ២០១៥ (១៣៣ QនដuQ�រXeមរiក) ADB

)តoវCនeគnត<ទuកY?;¡ស<ជ5ន,យធ5ប5ផuតល5iប<ទLបL ប�µប<ពL)បeទសចiននiងជបmuន

œហœយ#គ�?;¡ស<ជ5ន,យធ5?ងeគកvuងច5xcមអងN!រអនbរ?តi។ nប<:5ងពL345 ២០១០ មក

xiយPរæតធ��រពiភពxQក;ន�ព��ក<ចuZ កvuង!រទ5�ក<ទ5នង?ម,យ�ជរijភiCលកម=u? ADB

)តoវCនeគរ�ពyងYនyងœដœរត,?អvកស)មបស)ម,លកvuង!រស)មបស)ម,លជ5ន,យជ5ន,សធ��រពiភពxQក។

ស);ប<អងN!រ)បតiភo EU 12កvuងបmu�Åន345ថ�LៗeនZ eគCនផbល<ជ5ន,យចx��ZពL ៤០ 1k ៦០

QនដuQ�រXeមរiកកvuងម,យ345។ œលœសពLeនZRទSត �ក<ទងនyងបyzលទ]i)ប?ធiបeតយ�នiងសiទ]iមនuស� œយœងនyងបœង«œត

“æផន!រសកម��ពសbLពLសiទ]iមនuស�នiង)ប?ធiបeតយ�12345២០១៥ œហœយœធ}œ?សvhល&ន!រជ5ន,យរបស< EU ។

ស);ប<)បeទសកម=u? #កwរuមប��hល�5ងបyzរœសœបផងæដរ។

២-៣-៥ នi�4!រ&នជ5ន,យ:មរយJអងN!រ1)�រijភiCល（NGO）

12កvuង)បeទសកម=u? !រផbល<ជ5ន,យ:មរយJអងN!រ1)�រijភiCល;នច5ន,ន ៣២៨.៨ QនដuQ�រកvuង345 ២០១៥

æដល;នច5ន,ន?ង ២០% &នជ5ន,យអភiវឌgនEសរuប។ æផvកសuខ�ព !រអប<រ� សហគមនE នiង!រ�5)ទពLជនបទ ជ,យជនបទ

;នស;;)តជ5ន,យ�ងœ)ចœនពLអងN!រមiនæមនរijភiCល។ ទន¬yមនyងeនZæដរ ទL�4ក<`រអភiវឌgនEeទ}�គL

(!រ�5)ទពLអងN!រ1)�រijភiCល ពLទL�4ក<`រ USAID æដល;នច5æណកធ5ប5ផuត&នទម�ន<) ;នស;;)តធ5

xiយPរæត!រ�5)ទកvuងវiសWយសu�ភiCល កសiកម� នiងអភiCលកiច�។

២-៤ នi�4!រជ5ន,យជបmuនស5�ប<)បeទសកម=u?

២-៤-១ x)�ង!រណEx�លនx�Cយ ODA ច5x�Zកម=u?

12æខកក«i345២០១៧

eគCន)ប!សx�ល!រណE ”កiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទស”ច5x�Z)ពZ�?cច)កកម=u?។

x�ង1k:មx�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតÕi!រeនZ

eគCនœលœកœឡœងពLបនb�5)ទនoវx�ល!រណEអភiវឌgនEរបស<កម=u?កន(ងមក

ដoច? ”x�ល1¦អភiវឌgនE(“យuទ]P)សbចតux!ណ” ”æផន!រយuទ]P)សbអភiវឌgនE?តi”

（NSDP） ”x�លនx�CយអភiវឌgនEឧស�ហកម�” (IDP) ។ ល។) œលœសពLeនZ

eគCនœមœលœឡœងវiញនoវជ5ន,យæដលx)!យCនRរSបច5x�ល!រណEជ5ន,យ:ម)បeទសច5x�Zកម=u?1ន 345២០១២ x�Z

8

œហœយeគCនសរuបeសចកbLY Cនផbល<ជ5ន,យæដលœលœក ”!រព)ងyងមoលijន)គyZeសដ�កiច�” “!រជ5រuញ!រអភiវឌgនEសងNម”

នiង ”!រព)ងyងអភiCលកiច�” ?វiសWយXទi�ព œហœយ;នលទ]ផលម,យច5ន,ន។

ដoច�4eនZæដរ កvuងជ5ន,យច5x�Z)បeទសកម=u?�eពល�ងមuខx�Z )សប:មលទ]ផលកន(ងមក

œយœងជ5រuញព)ងyងមoលijន)គyZ&នeសដ�កiច�នiងសងNម។

?ពieសសeគកwœលœកœឡœងពL!រRរSបច5eហijរច�សម=Wន]æដលក5រiត!ន<æតខ=ស<

ឬ!រnប<œផbœមœធ}œ!រអភiវឌgនEធន�នមនuស�ជ5�ន<x)!យ?œដœមxនZ

?”x�ល1¦ធ5”ស);ប<សe)មចCននoវ!រចoល12កvuងបc�)បeតស;នច5ណoលមធ�មក)មiតខ=ស< 12)តyម345២០៣០។

មVងRទSត ទន¬yមនyង!រយកចiតbទuកiក<ពLបœង«œតសនbiសuខសuវត¨i�ពមនuស�

œយœងនyងពV�មxiZ)Pយគ;�ត�4រ#ងទL)បជu5ជននiងជនបទ

)ពម�5ង�ពធ�ន<ធ�រ&នបyzទL)កuង12កvuង�ជ�នLភv5eពញ?œដœម។ eគនyងបនbœធ}œ!រព)ងyងអភiCលកiច�

រuម�5ង!របœង«œតនLតiរដ�?ចម�ង æដល?បyz)បឈមស);ប<សងNមកម=u??ទo1k។

២-៤-២ សមiទ]iផល&នជ5ន,យច5x�Zកម=u?

សមiទ]iផល&នជ5ន,យច5x�Zកម=u?របស<ជបmuន æដលគiតសរuបគ� ជ5ន,យឥតស5ណង (១៨៨,៥១២ Qនeយmន) )Cក<កម�L

(១០៥,៦៨០ Qនeយmន) កiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស (៧៨៦,៦៧Qនeយmន)។

x�ZបL?)បeទសæដលផbល<)Cក<កម�L)Cក<eយmនកwxiយ ច5æណក&នជ5ន,យឥតស5ណង12æត;នក)មiតខ=ស<

xiយPរæតជ5ន,យ�4តធ5ស);ប<គx);ងជ5ន,យឥតស5ណង។ ស);ប<�គLកម=u? កwចង<Cន ODA

æដល;នលក¥ខណÀផbល<xXយល�ស);ប<កម=u?ផងæដរ។ eសដ�កiច�កម=u?;នឱន�ពគណនLចរនbeថរ

œហœយ;នប5ណងមiនបœង«œនប5ណuលបរeទស :មæដលXចœធ}œ1ទ Cន។

ជ5ពoកទL ៣ !រ#យត&ម(ពLទស�នJវiសWយអភiវឌgនE

៣-១ �ព�ក<ពWន]&នx�លនx�Cយ

៣-១-១ �ព)សប�4?ម,យនyងត)មoវ!រអភiវឌgនEរបស<)បeទសកម=u?

(១) �ព)សប�4?ម,យ RS

កvuងx�ល!រណEជ5ន,យ:ម)បeទសច5x�Zកម=u?របស<ជបmuន æដល)តoវCនæកæ)ប1212កvuង345 ២០១២

eគœលœកx�ល1¦ធ5គ� “ក5œណœនeសដ�កiច�)បកបxiយ)Cកដ)ប?នiងចLរ�ព នiង!រអភiវឌgæដល;នតuល��ព”

æដល;ន�ពថយចuZនoវលក¥ណJ ”!រ!ត<បន¨យ�ព)កL)ក”

æដល)តoវCនœលœក?ចម�ង12កvuងx�ល!រណE12345២០០២ គ�;ន!រវiវឌgនExXយក5œណœនeសដ�កiច�?បx ¿̀លវiញ

œហœយ;ន!រRរSប�ប<Y #)តoវæត;ន�ព)Cកដ)ប?នiងចLរ�ព (æដល;ន!រយកចiតbទuកiក<ពLបរiP ន)

)ពម�5ង#)តoវæត;នតuលV�ព (æដល)ស�ប<ជន)កL)កXចទទ,លផល)បx�ជនEកvuងក5œណœនeសដ�កiច�

9

នiង)តoវស)ម,លœលœគ;�តត5បន<រ#ងទL)បជu5ជននiងជនបទ)។ œលœសពLeនZRទSត æដល?វiសWយXទi�ព (១)

!រព)ងyងeហijរច�សម=Wន]eសដ�កiច� (!រអភiវឌgeហijរច�សម=Wន]eសដ�កiច� !រព)ងyងវiសWយឯកជន !រអភiវឌgនEកសiកម�・

ជនបទ (២) !រជ5រuញអភiវឌgនEសងNម (!រRរSបច5eហijរច�សម=Wន] បc�ញទyកP®តនiងទyកស�uយ

�ព)បœសœរœឡœង&ន!រæថ�5សuខ�ព !រæកលម�គuណ�ពអប<រ� !រxiZ)�ប<មLន (៣) !រព)ងyងអភiCលកiច�

æដល?ខ(yមPរម,យ!ន<æតជiតសviទ]នyងRS របស<កម=u?។

(២) �ព)សប�4?ម,យ NSDP

វiសWយæដល;ន!រœឆ(œយតប�ង?ក<Qក<គ� ”!រកPងœឡœងវiញនiង!រPងសង<eហijរច�សម=Wន]រ¹បវនb”

CននWយYx�លនx�Cយកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនEរបស<ជបmuន ;ន�ព)សប:មវiសWយeហijរច�សម=Wន]

æដលCនសង«ត<ធ�ន<xiយ�គLកម=u?។ មiន;ន!រœឆ(œយតបនyង “!រអភiវឌgនEæផvកពWតÍ;នវiទV”

x�Zeទបmuæនb;នវi�ន!រeផ�ងRទSត�ក<ទងនyងបyzតoចៗeផ�ង

ដoច?”!រP�រនiង!រPងសង<eហijរច�សម=Wន]ច�ចរណE”

“!រ)គប<)គងធន�នទyកនiង��P)សb” ”!រអភiវឌgនE æផvកYមពល”។ ច5x�Z IT

#គ�?æផvកæដល;នផលច5eណញ œហœយ#Xចសម)សបស);ប<វi�ន!រeផ�ងៗ1)�ពL ODA

ដoeចvZ#Xចនi�យCនY វi�ន!រជបmuន;នសមeហតuផលកvuង!រœឆ(œយតប។

�ក<ទងនyងវiសWយអភiCលកiច� ខណJeពលæដលជបmuនCនប z̀ញ�ងច±ស<Y

#?x�លនx�Cយជ5ន,យកvuងវiសWយ ”ក5æណទ)មង<)បពWន]យuតibធមÍ” នiង ”ក5æណទ)មង<រដ�Cល”

œហœយច5x�Z!រលuបប5Cត<អ5œពœពuករល,យ æដល;ន�ពរœសœបវiញx�Zœយœងnត<ទuកY?វiសWយម,យæដលមiនœឆ(œយឆ(ង

ច5x�Zx�លនx�Cយរបស<�គLកម=u?។

(៣) �ព)សប�4?ម,យ IDP

IDP Cនប`zញx�ល1¦x�លនx�Cយ・x�ល1¦?ត,eលខ ស);ប<x�លនx�Cយឧស�ហកម�nប<ពL345

២០១៥ ដល<345 ២០២៥ æដល)តoវCន)ប!ស12កvuង345 ២០១៦ ។

x�ង:មx�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទសæដលRរSបច5œឡœង12កvuង345 ២០១៧

eគCនបy¢ក<Y ”ពLទស�នJ&ន!រព)ងyង�ពត�¢ប<�4កvuងត5បន< នiង!រជ5រuញæផvកឧស�ហកម� )តoវព)ងyងបc�ញដyកជ��hន

(ផ(hវថvល<・ក5ពង<æផ・គយ។ ល។ ( �5ងæផvករyងនiងæផvកទន< !រœធ}œឱ�)បœសœរœឡœងនoវបរi�!សវiនixយគ

!រផNត<ផNង<ដweស¨រ�ពនoវYមពលæដលn5Cច<ស);ប<!រជ)មuញឧស�ហកម�

!រអភiវឌgនEធន�នមនuស�ស);ប<វiសWយឧស�ហកម�។ ទន¬yមនyងeនZæដរ

ខណJeពលæដលទទ,លP¿ល<ពLPរJស5�ន<&ន!រកPងæខ�ស Ñ̀ក<ត&ម(X�រ នyងខiតខ5œលœកកម=ស<វiសWយកសiកម�

10

æដល?ឧស�ហកម�ដwស5�ន<ម,យ12ត5បន<ជនបទ”

គ�eគCន)គបដណbប<នoវx�ល1¦x�លនx�Cយæដល)តoវœលœកœឡœង1នកvuង IDP

œទœបœយœងXចសន�ត<Y;ន�ព)សប�4ខ=ស<។

៣-១-២ �ព)សប�4?ម,យx�លនx�CយY4ក<�ងœលœរបស<ជបmuន

“!រព)ងyងeហijរច�សម=Wន]eសដ�កiច�” ឬ “!រជ)មuញœលœកកម=ស<ឧស�ហកម�”

æដល?ក:�Xទi�ព12កvuងx�លនx�Cយជ5ន,យរបស<ជបmuនច5x�Zកម=u? ;ន�ព)សប�4ខ=ស<?ម,យ

“ក5œណœន)បកបxiយចLរ�ព” 12កvuងធម�នu² ODA (២០០៣)នiង “ក5œណœនæដល;នគuណ�ពខ=ស<

នiង!រ!ត<បន¨យ�ព)កL)ក” 12កvuង ”x�ល!រណEធ5សbLអ5ពLកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE” (២០១៥)

æដល?សvhល&នx�លនx�Cយជ5ន,យរបស<)បeទសជបmuន។ œលœសពLeនZRទSត “!រជ)មuញ!រអភiវឌgសងNម”

ឬ ”!រœលœកក5ពស<គuណ�ពជLវiត“ គ�)សប1k:ម “!រ!ត<បន̈យ�ព)កL)ក” &នធម�នu² ODA (២០០៣)

“ក5œណœនគuណ�ពខ=ស< នiង!ត<បន̈យ�ព)កL)ក:មរយJx�Z” 12កvuងx�ល!រណEធ5សbLអ5ពLកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE

(២០១៥)។ œលœសពLeនZRទSត “!រព)ងyងអភiCលកiច�” ឬ

“!រសe)មចCននoវសងNម)បកបxiយចLរ�ព:មរយJ!រព)ងyងអភiCលកiច�” គ�)សប�4ខ=ស<1kនyង

“!រæចករ�æលកត&ម(?សកល

!រស5eរចCននoវសងNមæដល;នសនbi�ពនiង;នសuវត̈i�ព”12កvuង”x�ល!រណEធ5សbLអ5ពLកiច�សហ)បតiបតÕi!រអភiវឌgនE”

(២០១៥)។

៣-១-៣ �ព)សប�4?ម,យបyzXទi�ពអនbរ?តi

œឆ(œយតប1kនyង MDGs æដលCនអនuមWត12កiច�)បជu5ក5ពoលសហស�វត�រÖរបស<អងN!រសហ)ប??តi12æខកÒÓ345

២០០០ �ជរijភiCលកម=u?Cនបœង«œតនoវx�ល1¦អភiវឌgនEសហស�វត�រÖកម=u? (CMDGs) ។ �5ង MDGs，

CMDGs មiន)គបដណbប<នoវវiសWយក5œណœនeសដ�កiច�・eហijរច�សម=Wន] ឬអភiCលកiច�12œឡœយ

œហœយ�ព)សប�4?ម,យx�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រ:ម)បeទស ;នក)មiតមធ�ម។ ទន¬yមនyងeនZ12កvuង SDGs

;ន!រ)គបដណbប<œលœវiសWយ�5ងeនZ œទœបវiសWយXទi�ព&នx�លនx�Cយជ5ន,យរបស<ជបmuនច5x�Z)បeទសកម=u?

)តoវ�41kនyង SDGs cម,យæដរ æដលnត<ទuកY�ព)សប�4ខ=ស<œលœក:��គធ5។

11

៣-១-៤ �ព�ក<ទង�4?ម,យ;¡ស<ជ5ន,យដ&ទRទSត·�ព)បœសœររបស<ជបmuន

)បeទសជបmuន ;នមuខ;ត<ដwរyង;5œលœសមiទ]iផលជ5ន,យដល<eហijរច�សម=Wន]eសដ�កiច� វiសWយអប<រ�・

ទyកP®តនiងទyកស�uយ។ �ក<ទងនyងជ5ន,យច5x�Zកម=u? ជបmuនCននiងក5ពuងអនuវតbជ5ន,យឥតស5ណង�4តធ5:5ងពLœដœមមក

œហœយថ}Lœបœច5ន,នទyក)Cក<កម�L ក5ពuងœកœនœឡœងកwxដយ

កw)កបខណÀ�5ងពLរeនZនyង�5)ទដល<ជ5ន,យកម=u?)សប:មកiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស12&ថ��ងមuខRទSត ។

xiយeហតux�ZœហœយCន?ជ5ន,យរបស<ជបmuនច5x�Zកម=u? ;នលក¥ណJពieសសæដលY

!រ�5)ទ�ងទoល5ទoQយœលœeហijរច�សម=Wន]eសដ�កiច� (ផ(hវថvល<)

ទន¬yមនyង!រ�5)ទxiយជ5ន,យឥតស5ណងœលœវiសWយ!រអប<រ�・សuខ�ព ឬទyកP®តនiងទyកស�uយ ;នទ5ហ5œស�œ�4។

ពL�គLកម=u?;ន ”æល�ងជ5ន,យ”មVង æដលក5ពuងពV�មដក)Cក<ជ5ន,យពL)បeទសចiននiងជបmuន

æដល;នលក¥ខណÀអ5xcយផលœ)ចœន?ង œហœយ)បeទសជបmuនគ,រអនuវតbជ5ន,យ ”លក¥ណJ)តL�គL?រuម”

æដល;ន�ពរហWស ;នគuណ�ពខ=ស< នiង;ន សម=Wន]ត�¢ប<æផvកនLម,យៗœ)ចœន?ងមuន។

៣-១-៥ eសចកbLសeង¥បអ5ពL�ព)សប�4&នx�លនx�Cយ

កiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE នiងx�លនx�CយអភiវឌgនEច5x�Z)បeទសកម=u?របស<)បeទសជបmuន

Xច)តoវCនeគ#យត&ម(ខ=ស<1kœលœ�ព)សប�4:មត)មoវ!រអភiវឌgនEរបស<កម=u? x�លនx�CយY4ក<ខ=ស< ODA

របស<)បeទសជបmuនCន បmuæនbផ¬uយ1kវiញបyzXទi�ពលក¥ណJអនbរ?តi គ�?ទo1k;នក)មiតខ=ស<

œហœយ�ព)បœសœ?ងកvuង!រR)បSបRធSបរបស<)បeទសជបmuន ;នក)មiតមធ�ម។

�ក<ទងនyង�ព)សប�4&នx�លនx�Cយ Xចសន�ត<CនY ;នក)មiត ”ខ=ស< (B)” ។

៣-២ )បសiទ]�ព&នលទ]ផល

៣-២-១ លទ]ផលជ5ន,យច5x�Zកម=u?របស<)បeទសជបmuន

(១) កម�L ODA (កiច�សហ)បតiបតbi!រផbល<ជ5ន,យឥណ�ន)

ទyក)Cក<សរuប12កvuងរយJeពលx�ល1¦#យត&ម( )Cក<កម�L ODA ;នADB ?;¡ស<ជ5ន,យធ5?ងeគ æដល;ន

៤៧%œលœច5ន,នសរuប ប�µប<មកគ�)បeទសកoeរÔ (១៤%) ជបmuន (១១%) ធ��រពiភពxQក (១០%) ។ nប<:5ងពL345

២០០៩ មក ជបmuនCនបœង«œនច5ន,ន)Cក<កម�L បmuæនbxiយPរæត#x·�តœលœជ5ន,យឥតស5ណងកvuងច5xcមទyក)Cក<សរuប&ន

ODA #;នក)មiត�ប?ង ADB នiងកoeរÔ។

(២) ជ5ន,យឥតស5ណង

លទ]ផលបoកសរuប &នកiច�សហ)បតiបតbi!រជ5ន,យឥតស5ណងរបស<)បeទសជបmuន12កvuងក5ឡuងeពលក5ណត< គ�ល5iប< ទL ១

12

(២១%) æដលបæ)មប)ម,លœស�œនyងសហរដ�Xeមរiក (១៦%) æដល?ល5iប<ទL២។ œបœបoកសរuប)បeទស�5ងពLរ1ទ

#œស�œនyងច5æណក)បæហល ៤០%។

ខណJæដលជ5ន,យឥតស5ណងរបស<)បeទសជបmuន)តoវCនផbល<ឱ��ងœ)ចœនដល<វiសWយអប<រ�នiងផ(hវថvល<

សហរដ�Xeមរiកទទ,លបន¬uកæផvកសu�ភiCល។ Xចនi�យCនY ;នទ5�ក<ទ5នងសហ)បតiបតbi!រ ឬæបងæចកជ5ន,យ

œដœម�Lប5eពញ�41kវiញ1kមករបស<)បeទស�5ងពLរ។

(៣) កiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស

12កvuងក5ឡuងeពល#យត&ម( ច5ន,នទyក)Cក<បoកសរuប&នកiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស

ជបmuនCនបœង«œតœឡœងនoវÏនJ?;¡ស<ជ5ន,យក5ពoល(២៨%) ។ œបœរuម?ម,យ)បeទសអo)P�លL12ល5iប<ទL ២ (២០%)

នiងXល(�មmង<12ល5iប<ទL៣(១៥%( កiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស)បæហល ៦០%

)តoវCន)គបដណbប<xiយជ5ន,យរបស<)បeទស�5ង៣eនZ។

៣-២-២ P ន!រណE&នលទ]ផល�តueចញនiង�តuចoលæដល�ក<ពWន]នyង”!រព)ងyងមoលijន)គyZeសដ�កiច�”

(១) !រព)ងyង!រ)បក,ត)បæជងæផvកឧស�ហកម�:មរយJ!រRរSបច5eហijរច�សម=Wន]eសដ�កiច�・!រព)ងyងវiសWយឯកជន

(ក)កម�វiធLeហijរច�សម=Wន]ដyកជ��hន・YមពលអគNiសនL(កម�វiធLជ)មuញស)ម,លដyកជ�§hន)

xiយប��ប<!រPងសង<P̧នអvក¼លÐន (x¾ÅZ?ផ(hវ!រY "P̧នTsubasa")

xiយជ5ន,យឥតស5ណង12æខeមP345 ២០១៥ កvuង�ម?P̧នឆ(ង!ត<ទeន(eមគងN12:មដងផ(hវ?តieលខ ១

æដល?ផ(hវស5�ន<12កម=u? ផ(hវរRបSងeសដ�កiច��គ�ងត�hង æដលត�¢ប<)បeទសកម=u?នiង&ថ )ពម�5ងRវSតcម

Cនœបœកសx;̧ធ?ផ(hវ !រ។ ដoចeនZ

œយœងXចនi�យCនYជ5ន,យរបស<ជបmuនក5ពuងរuមច5æណកគ,រឱ�កត<ស;¿ល<កvuង!រœធ}œឱ�)បœសœរœឡœងនoវeហijរច�សម=Wន]ផ(hវ

ថvល<12កម=u?។

(ខ)កម�វiធLRរSបច5បរiP ន�ណiជ§កម�・វiនix�គ

x�ZបL?ជ5ន,យរបស<)បeទសជបmuន Cនបœ)មœម,យក5រiតកvuង!រRរSបច5បរiP ន�ណiជ§កម�・វiនix�គកwxiយ

កwក5ពuងស¨iត12កvuងP ន�ពពiCកបe��ញ�ព)បœសœរ?ងកvuង!រ)បក,ត)បæជង?ម,យទuនរបស<)បeទសចiនæដរ។

ច5ន,នទyក)Cក<បoកសរuបនoវ)Cក<វiនix�គ:ម)បeទស（បoកសរuបពL345២០១០-២០១៦）

)បeទសជបmuន;នល5iប<ទL៤កvuង!រR)បSបRធSបអនbរ?តi។

(គ) កម�វiធLអភiវឌgនEធន�នមនuស�វiសWយឧស�ហកម�

!ររuមច5æណកអតiបរ;កvuងវiសWយeនZ គ�!របœង«œតនiង)បតiបតÕi!រ&ន “មជ�មណÀលអភiវឌgនEធន�នមនuស�កម=u?-ជបmuន”

(CJCC) xiយគx);ងកiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស ។ រហoតដល<)តyម345២០១៥ ច5ន,ន)ប;ណ ៦,០០០

13

�ក<12កvuងវគN�ណiជ§កម�នiង )ប;ណ៥,០០០ �ក<12កvuងវគN�Pជបmuន ២១៥,០០០

�ក<12កvuងកម�វiធLជ)មuញ!រx�គយល<�41kវiញ1kមកCនចoលរuម។

œលœសពLeនZRទSត ទន¬yមនyង!រអនuវតbគx);ង!រeនZ ;ន!រជ)មuញបœង«œតបc�ញXជLវកម�

ដoច?បœង«œតស;គម�ណiជ§កម�នiងវiនix�គកម=u?-ជបmuន !របœង«œតXជLវកម�xiយអvកæដលប��ប<វគNXជLវកម�

!រជ)មuញផ�ព}ផ�យ!រអប<រ��Pជបmuន:ម រយJសi!×PQ�ក<ពWន]នyង�Pជបmuន?œដœម

æដល;នផលវiជ§;ន?œ)ចœន)តoវCនរកœឃœញ CននWយY)បសiទ]�ព・ផលបmZ�ល<គ�ខ=ស<។

(២) វiសWយកសiកម�នiងអភiវឌgនEជនបទ

(ក) វiធLœលœកកម=ស<កសiកម�កម�

ថ}Lœបœជ5ន,យពL)បeទសជបmuន;នលទ]ផល?ក<Qក<កvuងវiសWយ�� ដoច?æផvកកសiកម�កwxiយ កiច�សហ)បតiបតbi!រមoលនiធi

ដoច?!រœធ}œឱ�)បœសœរœឡœងនoវ)បពWន]��P)សÕ;ន�ពខ}Z�ត

œហœយ#ពiCកកvuង!រប z̀ញY?លទ]ផលæដលXចœមœលœឃœញ?ផលបmZ �ល<។

œហœយ#)តoវ!រeពលeវQœដœម�Lអភiវឌg)បសiទ]i�ព។

៣-២-៣ P ន!រណE&នលទ]ផល�តueចញនiង�តuចoលæដល�ក<ពWន]នyង”!រជ)មuញអភiវឌgនEសងNម”

(១) !រæកល5អបរiijនរស<12:មទL)បជu5ជនដoច?eហijរច�សម=Wន]ទyកP®តនiងទyកស�uយ

(ក) កម�វiធLបរiP នទyក12ទL)បជu5ជន

)បeទសជបmuនCនnប<œផbœមផbល<)Cក<កម�Leយmនដល<រijករទyកស}Wយតភv5eពញ

œហœយកwCននiងក5ពuងអនuវតbជ5ន,យxiយœ)បœ)Cស<)កបខណÀ�5ងជ5ន,យឥតស5ណងផង កiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទសផង។

?ម,យ�4eនZផងæដរ ច5x�Z)បពWន]ផNត<ផNង<ទyកP®ត12eខតbCត<ដ5បងនiងeខតbRសSម�ប

)បeទសជបmuនCនផbល<នoវ�ព?;¡ស<ជ5ន,យ�5មuខ12កvuងវiសWយផNត<ផNង<ទyកP®ត xiយœ)បœ)Cស<)កបខណÀ�5ងØយeនZ។

(២) !រœលœកកម=ស<សនbiសuខសងNម

(ក)កម�វiធLព)ងyង)បពWន]សu�ភiCល

)បeទសជបmuនក5ពuង�5)ទ�ងសកម� ដល<វi�ន!រទប<PÊត<សuខ�ព;:នiង�រក នiងជ5ង�ឆ(ង

:មរយJជ5ន,យឥតស5ណងនiងកiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស

œហœយ;នលទ]�ពæដលទទ,លបន¬uកកvuង!រœធ}œឱ�)បœសœរœឡœងនoវលទ]ផល�5ងeនZ។ ដoeចvZœហœយCន?)តoវeគ#យត&ម(Y

)បសiទ]�ពខ=ស<ច5x�Zលទ]ផល&ន ”!រព)ងyង)បពWន]សu�ភiCល”។

(៣) æកលម�គuណ�ពអប<រ�

ជ5ន,យរបស<ជបmuន Cន·�ស<បbhរពLជ5ន,យដល<PQបឋមសiក� xiយកiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទសឬជ5ន,យឥតស5ណង

14

(រuម�5ងជ5ន,យឥតស5ណងY4ក<មoលijន)ដoចកន(ងមក 1k?!រអប<រ�ក)មiតមធ�មសiក�នiងឧតbមសiក�វiញ។

œហœយ12eពលæដលកម=u?Cនiក<eចញx�លនx�Cយxផbតœល IDP

#)តoវCនeគជ,យ12កvuង)កបខណÀ&ន ”!រអភiវឌgធន�នមនuស�វiសWយឧស�ហកម�”។

(៤) កម�វiធLក;¡ត<)�ប<មLន)ប35ងមនuស�

xiយ;ន!របណbuZបc�លធន�នមនuស� 12កvuងមជ�មណÀលក;¡ត<)�ប<មLន)ប35ងមនuស�កម=u?

:មរយJកiច�សហ)បតiបតbi!របeច�កeទស ច5ន,នជនរងx)�ZxiយPរ)�ប<មLនឬយuទ]ភណÀមiន�ន<ផ¬uZ

)តoវCនថយចuZពLម,យ3451kម,យ345 ពL ២៨៦ �ក<12eពលœធ}œæផន!រ មក)តyម ១១១ ក<12345២០១៥ �ង?ក<æសbង។

៣-២-៤ P ន!រណE&នលទ]ផល�តueចញនiង�តuចoលæដល�ក<ពWន]នyង”!រព)ងyងអភiCលកiច�”

(ក)កម�វiធL!រ)គប<)គងហiរ²វត¨uP�រណJ

)បeទសជបmuនCនផbល<ជ5ន,យលក¥ណJ12ជ5�ន :មរយJ!របœង«œនសមត¨�ពស̈iតiនiងបœង«œនសមត¨�ពពន]iរ។

xiយPរæតបyz&នអ5œពœពuករល,យមiន)តoវCនxiZ)Pយ !រRរSបច5គx);ងថវi!នiង!រអនuវតbxនZ

;នគណeនយ��ពនiងត;��ពក)មiត�ប។ អភiCលកiច�æដលរuម�5ងគuណ�ព&នរijភiCល

12æត;នក)មiត�ប12កvuងបc�)បeទសXPន រuម?ម,យ)បeទស&ថនiងRវSតcម។ ដoeចvZ)បសiទ]�ព&នលទ]ផល

គ�មធ�ម។

(ខ)កម�វiធL!រRរSបច5)បពWន]ច±ប<・មuខ`ររដ�Cល

ដ5បoង 12កម=u?Cនnប<œផbœមពL!រ:ក<æតងeសចកbL)�ង)កមរដ�ប�eវណL។ ?គ5នiតæដលY

!របœង«œតœឡœងច±ប<æដល?x�ល!រណEឈរœលœមoលijន�គLទL៣ œហœយ xXយ;ន!រយល<ដyងរuម�4អ5ពL#

œទœបXចnកeចញពLអភiCលកiច�:មចiតbគ5នiតxiយ “!រ)គប<)គងxiយមនuស�”x�Z សe)មចCន។ œលœសពLeនZ1kRទត

12កvuងវគNបណbuZបc�លអvកឯកeទសæផvកច±ប< æដលCនអនuវតbx)!មជ5ន,យឥតស5ណង (“គx);ង�5)ទគណJeម�វ̄”)

;ន!ររuមច5æណកដល<!រអភiវឌgអvកជ5�ញæផvកច±ប< នiង!របœង«œនវi?¢ជLវJច±ប<។

x�ZបL?!រ�5)ទ)បកបxiយ)បសiទ]�ពកwxដយ កwផលបmZ�ល<មiន�ន<)តoវCនœកœត;ន12œឡœយ។

(គ)កម�វiធL!រ)គប<)គងបរiP ន

!រ!ត<បន¨យ!រប5�យឧស�Wនផ¬Zក��ក< (REDD+) xiយ!រ!ត<បន¨យ!រ!ប<ប5·�ញនiង!រខoច�ត&)ពœឈ

)តoវCនសន�ត<Y;ន)បសiទ]�ពខ=ស<។ �ងcមiញ ជ5ន,យeនZœទœបæតnប<œផbœម

œហœយx�ZបL?សមត̈�ពអvក�ក<ពWន])តoវCនព)ងyងxiយជ5�ញបeច�កeទស�ងœលœកwxដយ

កw#)តoវ!រeពលeវQខ(Zœដœម�Lកu5ឱ�;នផលបmZ�ល<œកœតœឡœង។

15

៣-២-៥ !រសeង¥បពL)បសiទ]�ព&នលទ]ផល

!រ#យត&ម(œលœវiសWយមoលi4ន)គyZeសដ�កiច� ?ពieសសកម�វiធLœដœម�Læកលម�eហijរច�សម=Wន]ទL)បជu5ជន ;នក)មiតខ=ស<។

ស);ប<កម�វiធLœដœម�Læកលម�បរiP នរស<12ទL)បជu5ជន (បរiP នទyក) នiង!រæថ�5សuខ�ពកwដoច�4eនZæដរ។

;ន)បសiទ]i�ពកvuង!រដក)�ប<មLន)ប35ងមនuស�ផងæដរ។ មmVងRទSត ស);ប<!រRរSបច5បរiP ន

�ណiជ§កម�នiង!រវiនix�គ !រ)គប<)គងហiរ²វត¨uP�រណJ !រRរSបច5)បពWន]ច±ប<នiងមuខ`ររដ�Cល

កម�វiធL)គប<)គងបរiP ន?œដœមx�Z ;ន)បសiទ]�ពក5រiតមធ�ម។ច5x�Zកម�វiធL!រជ)មuញវiសWយកសiកម�

នiងæកលម�គuណ�ប&នអប<រ� œយœងCនវiនiចËWយY ”;នបyzម,យ�គ(Ｃ)”។

៣-៣ �ពសម)សប&ននLតiវiធL

៣-៣-១ នLតiវiធL&ន!របœង«œតកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទស នiងx�លនx�Cយជ5ន,យ

12កvuងនLតiវiធL&ន!របœង«œតx�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រ:ម)បeទស #)តoវCន

អនuវតb12កvuងវiធLម,យæដល;នលក¥ណJ

!រចoលរuមœដœម�LxXយ;នមតix�បល<?P�រណJរបស<�គL�ក<ពWន]�5ងកvuង)សuក1)�)សuក ;ន�ពសម)សបល�មæដរ

បmuæនbកvuងច5xcមមតix�បល<P�រណJ !រចង�uលច5ន,ន២ គ��Åន!រប`zញភសbu:ង

œហœយ�ងx�ចcស<កwមiនCនឆ(uZបy¢5ងកvuង�ក��ចនEអ5ពLx�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រœឡយ

œទœបគ,រœធ}œ!រពន�ល<�ងហ�ត<ចត<ជoនដល<)ប?ជន។ œលœសពLeនZRទSត YœតœអនuPសនE�5ង៨

æដល)តoវCនiក<ជoន12កvuង!រ#យត&ម(:ម)បeទស æដលCនអនuវតb12កvuង345 ២០០៦

)តoវCនeគពinរcឬមiនCនx�Zគ�មiនCនដyង:មរយJអត̈បទxCZពuមIផ�យœឡœយ។ ?!រពiតcស<

អនuPសនE&ន!រ#យត&ម(:ម)បeទស #ពu5;នលក¥ណJ)តoវពinរc��មæដរ œហœយeពលeវQអនuវតbx�Z

កwខuស�41k:មលក¥ណJXចសe)មចCនខ=ស<ឬ�បx�Zæដរ។ ដoeចvZ

)បសiនœបœអនuPសនEx�Zមiន)តoវCនឆ(uZបy¡5ង12កvuងx�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌg:ម)បeទសប�µប<កwxដយ

#មiន)តoវសនviijនY;ន�ពសម)សប&ន!រដ5œណœរ!រ�ប��មៗCនeទ។ �ងcកwxiយ

œដœម�LxXយ;ន�ពត�¢ប<�4រ#ង!រ#យត&ម(:ម)បeទស នiងx�ល!រណEកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទសx�Z

គ,រពV�មផ�ព}ផ�យ?P�រណJ :មeគហទ5ពWរ?œដœម YœតœអនuPសនEកvuង!រ#យត&ម(:ម)បeទសមuនx�Z

)តoវeគពinរc�ងcx�Z។

៣-៣-២ )បពWន]:មiន !របនb�5)ទ

ដoចæដលCនប z̀ញ12កvuង “eសចកbLæណ�5សbLពL!រ#យត&ម( ODA œលœកទL១០” (២០១៦)

)កស,ង!របរeទសCនយកចiតbទuកiក<�ង��5ង

1kœលœមuខ`រមតi)បតiកម�កvuង!រ#យត&ម(របស<កiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE កvuងx�លប5ណងប5eពញx�លប5ណងពLរគ�

16

!រæកលម�!រ)គប<)គង ODA នiងគណeនយ��ពច5x�Z)ប?ពលរដ�។

ដoច�4eនZផងæដរ កvuងទស�នJគណeនយ��ពច5x�Z)ប?ពលរដ� គ,រផbល<ពWតÍ;ន )តyម)តoវ

xiយវiធL`យ)ស,លយល<ជoនដល<)ប?ពលរដ�។ œដœម�Lœឆ(œយតប1kនyងស5œណœ�5ងØយeនZ

)កស,ង!របរeទសក5ពuងœធ}œ!រ#យត5&លនiងផbល<ពWតÍ;ន)តឡប<1k!ន<មÃនbL�ក<ពWន]&ន)កស,ង កwដoច?អងN�ពអនuវតbជ5ន,យ

)ពម�5ងP នទoតជបmuន12បc�1)�)បeទស :មរយJeគហទ5ពWរ។ ល។

បច�uប�នv12កម=u? កiច�)បជu5)តoវœធ}œœឡœងរ#ងP នទoតជបmuន)បn5កម=u?នiង!រi�លWយ JICA )បn5កម=u? ?ទo1kកvuងម,យæខ12P នទoត។ កvuងកiច�)បជu5eនZ �ងP នទoត :មx�ល!រណE ;នអគN�ជទoតចoលរuមឯកអគNរដ�ទoតនiងម)នbL

)ពម�5ងមÃនbL)កuម!រ`រកiច�សហ)បតiបតbi!រeសដ�កiច��5ងអស<)តoវចoលរuម œហœយ�ងJICA

;ន:5ងពL)ប�ននiងបuគNលiក�5អស<æតងæតចoលរuម។ អvកជ5�ញរបស< JICA æដល)តoវCនប�§hន1k)បeទសកម=u?

)តoវCនeគអœ�§œញ:ម!រn5Cច< œដœម�L·�ស<បbhរx�បល<œលœបyz�5ងមoល œហœយ!រæចករ�æលកពWតÍ;នក5ពuង)តoវCនអនuវតb។

12កvuងកiច�)បជu5ដæដលx�Z មតi?œ)ចœន)តoវCន·�ស<បbhរ1kœលœគx);ងកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនEនiងបyz?œដម។

ដoeចvZកiច�)បជu5eនZ )តoវCនeគnត<ទuកY?កæន(ងដwស5�ន<ម,យ ស);ប<:មiនP ន�ពអនuវតbក5រiតx�លនx�Cយរបស<គx)មង

ODA xiយP នទoតនiង!រi�លWយ JICA។

៣-៣-៣ eសចកbLសeង¥ប&ន�ពសម)សប&ននLតiវiធL

ដoចæដលCនRរSប�ប<�ងœល !របœង«œត !រអនuវតb

!រ:មiននiង!របនb�5)ទច5x�Zកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE:ម)បeទស នiងx�ល!រណEជ5ន,យច5x�Zកម=u?

)ពម�5ងកiច�សហ!ររ#ងអងN�ពដ&ទកvuងក5រiតx�លនx�CយxនZ )តoវCនអនuវតb)បកបxiយសម)សបល�ម។

x�Z?�ងcកwxiយ ;ន!រសង�Wយម,យច5ន,ន xiយPរវiធLឆ(uZបy¡5ង ”មតix�បល<P�រណJ”

12កvuងនLតiវiធLបœង«œតx�លនx�Cយជ5ន,យ កwដoច?YœតœអនuPសនEកvuងរCយ!រណE#យត&ម(:ម)បeទសœលœកមuន

)តoវeគœ)បœ)Cស<�ងដoចeមbចx�Z ពiCកយល<ស);ប<)ប?ជន។

�ពសម)សប&ននLតiវiធL)តoវnត<ទuកY”ខ=ស<(B)”។

ជ5ពoកទL ៤ !រ#យត&ម(ពLទស�នJ!រទoត

៤-១ PរJស5�ន<�ង!រទoត

សព}&ថ�eនZ 12eពលæដលeសដ�កiច�របស<បc�)បeទសអភiវឌgនEថ�L12ត5បន<XសÁL?œ)ចœន)តoវអន<ថយxនZ

កvuង)បeទសកម=u? រក�អ):ក5œណœនeសដ�កiច�ដwខ=ស< )បæហល ៧% ?មធ�ម nប<ពL345 ២០១១ ។ កwបmuæនb

x�ZបL?nកeចញពL)បeទសæដល;ន ច5ណoល�បកbL

#)តoវeគក5ណត<Y?)បeទសæដល;នច5ណoលមធ�មក)មiត�ប12œឡœយ )ពម�5ង12;ន)ស�ប<)កL)កបនbផងæដរ។

មiន;នឥរi�បថœធ}œCតuកម�xiយកងក;�5ង)បiប<XវuធពLស5cក<ព,កគណបក�)ប35ងeទ

œហœយ;នស̈iរ�ព�ងនx�Cយ កw12æត;នបyzeសដ�កiច�នiងសងNមeផ�ងៗ ដoច?eហijរច� សម=Wន]

17

ឬ!រអប<រ�។ល។ x�ល1¦ធ5ប5ផuត&នeសដ�កiច�កម=u?គ� លuបប5Cត<�ព)កL)ក

!រចoលកvuង)បeទសæដល;នច5ណoលមធ�មក)មiតខ=ស<12)តyម345 ២០៣០ នiង!រអភiវឌgeសដ�កiច�)បកបxiយចLរ�ព។

ច5x�Z)បeទសជបmuន ;នPរJស5�ន<កvuង!រទoត នoវចoលរuមច5æណកកvuង!រអភiវឌg)បeទសកម=u? æដល?&ដគoយuទ]P)សb

:ម រយJកiច�សហ)បតiបតbi!រeសដ�កiច�។

៤-២ ឥទ]iពលæផvក!រទoត

កvuង�ម?;¡ស<ជ5ន,យក5ពoលរហoតដល<345 ២០០៩ )បeទសជបmuនCនœដœរត,�ទL�ងស5�ន<កvuង!រអភiវឌg)បeទសកម=u?។

ខណJæដលទ5ហ5&នជ5ន,យ12œលœមoលijនច5ន,នទyក)Cក<;ននi�4!រថយចuZæមន

æតឥទ]iពល&ន!រœលœកកម=ស<!រចi��yមជLវiតស);ប<)ស�ប<)កL)ក កwដoច?ជ5ន,យអភiវឌgæផvកច±ប< ជ5ន,យæផvកកសiកម� ជ5ន,យ

æផvកeវជ§P)សb នiងជ5ន,យដល<!រអភiវឌgeហijរច�សម=Wន]?œដœមx�Z )តoវCន)?បចoល�ង)Cកដ12កvuងកម=u?។

:មរយJ!រផb­ចœផbœមiក<x¾ÅZ·µល<xiយសeមbចអគNម�eស�បតLeតxជ ហÉuន æសន �យករដ�មÃនbLដល< “P̧ន

Tsubasa” នiង ”P̧នKizuna”x�Z )តoវxCZពuម=12œលœ)កiស)Cក< ៥០០ RរSល æដល?នiមiតbរ¹បx�Z

ទ5�ក<ទ5នងជបmuន - កម=u?Xច#យត&ម(Y ច5ណងដw1)Úæដលហ,សពLគ5នiត&នទ5�ក<ទ5នងeទ}�គLដwPម²ម,យ

គ�:មរយJសកម��ព�5មuខæផvក!រទoត��របស<)បeទសជបmuន æដល;ន ODA ?œដœម។ កvuងនWយeនZ

ឥទ]iផលæផvក!រទoត)តoវសន�ត<Y ;នក)មiតខ=ស<។

x�Z?�ងcកwxiយ 12កvuង!រស¬ង<មតiP�រណJxXយដyងY ក)មiត&ន!រសviទ]P4ល?ម,យជបmuន

កwដoច?ក)មiត&ន!ររ�ពyងទuកច5x�Zជបmuនរបស<)ប?ពលរដ�កម=u?មiនសoវខ=ស<eទ

œបœR)បSបRធSប?ម,យបc�)បeទសកvuងASEAN។ XចYCនY

សមiទ]iផលឬ)បវតbiP)សb&នជ5ន,យច5x�Zកម=u?របស<)បeទសជបmuន មiន)តoវCនæចករ�æលក?ម,យ)ប?ជនកម=u?ទo1keទ។

XចYCនæដរY ត)មoវ!ររបស<)ប?ពលរដ�ទo1kនiងត)មoវ!ររបស<)ប?ពលទo1ទ

æដល�ជរijភiCលកម=u?Cនœលœក?បyzx�Z ;នគ;�តពL�4។

រ¹ប�ព)Cក< 500RរSល

ច5c5: P̧ន Tsubasa )តoវCនxCZពuម=12�ងeឆ}ងនiងP̧នគLហ�hc12�ងP�5។

18

ជ5ពoកទL ៥ អនuPសនEនiងeមRរSន

៥-១ អនuPសនE

៥-១-១ បនb!រ�5)ទ ”eហijរច�សម=Eន]æដល;នគuណ�ពខ=ស<” នiង!រស)ម,លនiងព¼ន(½ននLតiវiធL

ខណJæដល)បeទសជបmuន12æតបនb�5)ទ)បeទសកម=u? គ,រប`zញ ”eករÛiÜx¾ÅZជបmuន”ថ�L æដលxXយeគយល<Y

ជបmuនមiនæមន? ”;¡ស<ជ5ន,យ�5មuខ”eទ បmuæនbជបmuន? ”;¡ស<ជ5ន,យដwល�ប5ផuត”។ ដoeចvZ œដœម�Lប5æបក�ពខuស�4ពL)បeទសចiន

œយœងគ,រæតខiតខ5xXយeគទទ,លP¿ល<នiង#យត&ម(1kœល “eហijរច�សម=Wន]æដល;នគuណ�ពខ=ស<”

ពL�ជរijភiCលកម=u?បæន¨មRទSត œហœយបy¢ក<Yគuណ�ព&នកiច�សហ)បតiបតbi!រeសដ�កiច�របស<ជបmuន

ពiត?ខ=ស<cស<។ ទន¬yមនyងeនZæដរ ខណJeពលæដលកiច�សហ)បតiបតbi!ររបស<ជបmuន)តoវCន#យត&ម(Y

;នលក¥ណJគ,រសមនiង;នគuណ�ពខ=ស<x�Z កw)តoវCនeគរiZគន<Y #)តoវ!រeពលeវQœដœម�Lœធ}œ!រសe)មចចiតb

នiងនLតiវiធL។ ?ពieសស គx);ង)Cក<កម�L )តoវ!រeពលeវQœ)ចœនeពក រuម�5ង!រសiក�បឋម（F/S）ដល<!រពiនiត�

កiច�)ពមR)ពSង)Cក<កម�L(L/A) នiងចuZហត̈eល�ចoល?ធរ;ន)ពម�5ងដ5œណœរ!រនLតiវiធLផbល<លទ]កម�

æដល)សប:មx�ល!រណEæណ�5��។ កvuងx�លប5ណងœដœម�LxXយ)បក,ត)បæជង

នiងកiច�សហ)បតiបតbi!រ?ម,យ)បeទសចiន;ន�ពœស�œ�4x�Z )កស,ង!របរeទស·អងN!រ JICA

គ,រជ)មuញ�ព`យ)ស,លនiងព¼ន(½នកvuងនLតiវiធL!រសe)មចជ5ន,យ ?ពieសសគx);ងកម�L œហœយកvuងx�Z គ,រ

ជ)មuញxXយeផ¬រសiទ]iអ5cច ដល<!រi�លWយមoលijនxXយCន!ន<æត��5ងæថមRទSត។

៥-១-២ !រសហ!រ?ម,យអងN!រជ5ន,យ?œ)ចœន œដœម�L��គuណ�ពនiងបរi;ណនiង!រœ)បœ)Cស<មoលនiធiឯកជន

12ច5x�ZមuខRទត œយœងគ,រព)ងLកជ5ន,យæដល�ញយកមកœ)បœ)Cស<នoវច5ណuច��5ងរបស<)បeទសជបmuន �5ង “គuណ�ព”

�5ង ”បរi;ណ”។ ស);ប< ”គuណ�ព” n5Cច<œធ}œ!រអនuវតbxiយរuមប��hល�4�ងបÝiន)បសប<

?ម,យជ5ន,យស);ប<កPងសមត̈�ព xiយœ)បœ)Cស<នoវ)កបខណÀរបស<គx)មង JICA æដល;ន)Pប<។

x�Z?�ងcកwxiយ #ស̈iត12កvuងបoរ̄លក¥ខណÀ;នសមត¨�ពP បWនរបស<�ជរijភiCលកម=u?

នiងអភiCលកiច�ល�ផងæដរ។ ដoeចvZ n5Cច<œធ}œ!រអភiវឌgធន�នមនuស�æដល;នក)មiតខ=ស<&នសLលធមEវi?¢ជLវJ�គLកម=u?

រuម�5ង!រលuបប5Cត<អ5œពœពuករល,យ នiងត;��ព&ននLតiវiធLœធ}œ eសចកbLសe)មចរបស<អងN!រ�5ងមoល&ន)កស,ង

œហœយគ,រផbល<x�បល<លក¥ណJ ”ឈ�cស<)តRចSក” ដល<�គLកម=u?ផងæដរ។

ទន¬yមនyងeនZ កvuងx�លប5ណងព)ងLកæផvក “បរi;ណ”x�Z )�ន<æត)កបខណÀ JICA æដល;ន)Pប<បmuxcÈZeទ

គ,រត�¢ប<�4?ម,យ JBIC œដœម�LRកSងគរមoលនiធiឯកជនកvuង!រœឆ(œយតប1kœលœត)មoវ!រeហijរច�សម=Wនbរបស<កម=u?។

៥-១-៣ បœង«œននiងព)ងLក ODA ដល<!រអភiវឌgធន�នមនuស�ទoល5ទoQយ នiងព)ងyងទ5�ក<ទ5នងសហ)បតiបតbi!រ

!រRរSនសo)ត1kវiញ1kមកកvuង!រ·�ស<បbhរមនuស� :មរយJ!រអប<រ�នiង!រអភiវឌgធន�នមនuស�

19

កwដoច?កiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE �5xXយ;នផល)បx�ជនE�ងធ5eធងដល<)បeទសកម=u?នiងជបmuន។

!រ�5)ទæផvកបeច�កeទស&នរដ�ករទyកP®តនiងទyកស�uយ)កuងKitakyushu

æដលCនសe)មចផbល< ”)បតi!រណEអចËរiយ&នភv5eពញ”Cន�5មកនoវឱ!សកម�សiក�ស);ប<មÃនbLវÄយeក�ង&ន)កuងeគæដរ។

œដœម�LxiZ)Pយបyzកvuង!រអភiវឌgនEæដល;នx�ល1¦12កvuង SDGs

គ,រœធ}œ!រតសÉoច5x�Zបyz��កvuង�ម?&ដគoអភiវឌgនE

ប5eពញខ}Z�ត1kវiញ1kមកæដលហ,សពLទ5�ក<ទ5នងជ5ន,យលក¥ណJnស< គ�អvកផbល<ជ5ន,យ(;¡ស<ជ5ន,យ)

នiងអvកទទ,ល(recipient)។ ?ពieសស 12eពលæដលសងNមមoលijនæដល;ន ”�ពដល<ក)មiត”

xiយPរ!រថយចuZអ):ក5œណœននiង)ប?ជនវÄយច5cស<œ)ចន

!របœង«œតកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនEលក¥ណJប5eពញ1kវiញ1kមកxនZ

មiន)តyមæតœលœកកម=ស<!រចoលរuមរបស<)ប?ជន12កvuង ODA របស<)បeទសជបmuនបmuxcÈZeទ

æថម�5ង;នផល)បx�ជនExiយ·µល<កvuង!រxiZ)PយបyzអភiវឌgនEរបស<)បeទសជបmuនæដល? ”)បeទសæដលជ,បប

yzមuនeគ” ផងæដរ œហœយœយœងXចបង}iលបទពixPធនE!រសiក�1kវiញ1kមកeនZ

12កvuងកiច�សហ)បតiបតbi!រអភiវឌgនE)បកបxiយគuណ�ពខ=ស<Cន។

#)សបនyង)ទyសbLជបmuនæដលY ”!រXណiតXសoរមiនæមនស);ប<អvកដ&ទeទ” æតមbង។

៥-១-៤ !រ�ក<ពWន]1kœលœក5æណទ)មង<អភiCលកiច� នiង!រព)ងLក&នកiច�សហ)បតiបតbi!រ

:មរយJ!រចoលរuមធ5ទoQយពLស5cក<)ប?ជន

កន(ងមកeនZ )បeទសជបmuនCនអនuវតbជ5ន,យកvuងវiសWយអភiCលកiច� ដoច?!របណbuZបc�លធន�នមនuស�æផvកច±ប<

ឬ!រ�5)ទ!រRរSបច5)បពWន]ច±ប< :មរយJ)កស,ងយuតbiធមE (�យកijនសហ)បតiបតbi!រអនbរ?តi)។ 12កvuងeពលអ�គត

រuមប��hល�5ង!រ�5)ទœលœក5æណទ)មង<ស);ប<x�លនx�Cយនiង)បពWន]xនZ កvuង�ម?&ដគ,ពiត)Cកដរបស<�គLកម=u?

œយœងគ,រœធ}œ!រ!ន<æតសកម�æដលរuម;ន!រផbល<អនuPសនEដ5បo�Åនឈ�)តRចSកផង :មរយJ3ក��

រuម�5ងកvuង!រទoតY4ក<ក5ពoលæដរ។ )បeទសជបmuន

គ�?រ)បeទសម,យ;ន)ប?ធiបeតយ�នiង�ព?នLតiរដ�¾នមuខeគម,យ12កvuងត5បន<XសÁL។ x�ង:មដ5œណœរ!រអភiវឌgនE

កvuង�ម?)បeទស)បកបxiយ;ន)ប?ធiបតLនiង�ព?នLតiរដ�12x)!យសÃ`¿មxQកœលœកទL២

គ,ររuម�4?ម,យ�គLកម=u?នoវ ”eករÛiÜx¾ÅZជបmuន” æដល;ន!ររក�សc�ប<�4ប<នiងœបœកច5ហរxiយeសរ̄xនZ

œដœម�Lœធ}œ!រជ5ន,យស);ប<æកលម� ”អភiCលកiច�លក¥ណJ)ប?ធiបeតយ�” xiយ;នទស�នJក5ដរ12æក�រ)ប?ជនកម=u?

œទœបXច;ន�ពខuស�4?ម,យ)បeទសចiនCន?មiន�ន។

#)បæហល?Cនមកដល<eពលeវQម,យ æដលផbល<អនuPសនEល}Lងបនbiច

កvuង�ម?)បeទសជបmuនដល<�ជរijភiCលកម=u?។ ពLx)�Z)បeទសជបmuន 12æត?;¡ស<ជ5ន,យធ5ប5ផuតស);ប<)បeទសកម=u?

12កvuងច5xcម)បeទស?ស;ជiករបស<អងN!រ OECD

20

œហœយ)តoវeគ�ម�រពន�ល<)បកបxiយxXយeគx�គយល<ស);ប<មជ�ijនកvuង)សuកនiង1)�)សuក

Yœតœœយœងគiត�ងដoចeមbចអ5ពLអភiCលកiច�របស<កម=u?12កvuងx�ល!រណEអភiវឌgនEច5x�Zកម=u?របស<)បeទសជបmuន។

#មiនæមន?វi�ន!រ!ត<បន̈យជ5ន,យeទ គ�Xច;នœកœតœឡœង:មរយJ!រព)ងLកជ5ន,យæដលCន)បមoលអvក�ក<ពWន]œ)ចន

)ស�ប<xiយ;នសកម��ព·�ស<បbhរវប�ធមÍឬវiទVP)សb?មoលijន )ពម�5ង·�ស<បbhររបស< NGO ឬសងNមសÁLវiល

កwដoច?ធន�នមនuស�æផvកច±ប<?œដœម œដœម�LxXយ)?បអនuPសនEដល<)កបខណÀ&នអភiCលកiច�ដwទoល5ទoQយ

æដលមiនXច)?បចoលCនxiយPរæតវi�ន!រកiច�សហ)បតiបតbi!ររ#ងរដ�នiងរដ�។