Em_phai_den_Havard

8/7/2019 Em_phai_den_Havard

1/398

1

LU V HOATRNG HN V

EM PHI N HARVARD HC KINH T

Nhng ngi dch:Nguyn Phan Qu

Luyn Xun Thiu

Luyn Xun Thu

Dch t nguyn bn ting HoaC B HARVARD Lu Dic nh

Do Tc gia Xut bnx n hnh 2001

NH XUT BN VN HO THNG TIN H NI 2004


2/398

2

LI GII THIUMt git mc c th lm

vn ngi suy nghMt cun sch hay c th thay i

s phn bit bao ngi!Lord Byron (18781824)

LM MT VIC KH HN LN TRINgy 12 thng 04 nm 1999, vi hng ch ln, tThng bo Thnh

ng bi Em phi n Harvard hc kinh t lm xn xao d lun ton Trung Quc,

ng thi qua cc phng tin thng tin i chng v mng Internet, bi bo lm

nc lng cc bc cha mang chm lo con ci hc hnh. Tc gi bi vit: Li Bnh

thng bo: Bn trng i hc M ni ting ng thi sn sng tip nhn c b

Thnh , 18 tui, Lu Dic nh v i th hon ton tin hc, tin mua sch v,

tin n v tin sinh hot ph mi nm khong trn 30 nghn USD. Bn trng i

hc l: i hc Harvard danh ting, i hc Columbia, Hc vin Wellesley, Hc

vin Mount Holyoke. Ngay hc sinh Hoa Kchen chn vo c cng l mt k

cng, i hi phi c thc lc, phi c chun b t xa ht sc chu o. Cn nh

vo c Trng i hc Harvard c cc chuyn gia son sch Hng dn

du hc gi l mt vic kh hn ln tri.

Trong th ca Trng i hc Harvard gi Lu Dic nh c on vit:Nm nay c tt c trn 18 nghn th sinh ghi tn, vy m nh trng ch c th tip

nhn 1.650 sinh vin. Vi slng th sinh ti gii v y tim lc nh vy m ch

cho php chn mt s lng sinh vin tng i t, thnh th Ban Chiu sinh

Harvard phi cn nhc ht sc thn trng, ct sao la chn c nhng em thc s

thng minh, tch cc hot ng v c nhiu tim lc. Ban Chiu sinh tin rng, vi

khnng ni tri v nng lc tng hp xut chng ca mnh, chc chn trong thi

gian hc i hc Harvard v sau khi tt nghip, em s c nhng cng hin quantrng.


3/398

3

Ngy 01 thng 08 nm 1999, Lu Dic nh hon tt mi th tc ln my

bay sang Hoa K, bt u mt chng ng phn u mi.

CUN SCH CNG C V LNG

Ngay sau khi bi bo Em phi n Harvard hc kinh t c cng b, b

Lu VHoa v ng Trng Hn V, ba m ca em Lu Dic nh nhn c hng

nghn cc c in thoi v hng vn bc th hi v cch thc nui dy Lu Dic

nh, ng thi ngh cho bit ti sao Trng i hc Harvard li coi trng kh

nng ni tri v nng lc tng hp n nh vy. Thm ch c mt Cng ty ln Thm Quyn cn fax cho h ngh sau khi tt nghip, Lu Dic nh sn

Cng ty lm vic

Khng th tr li ht cc cu hi v nhng bc th, b Lu VHoa cng

chng l Trng Hn V vit cun sch Em nht nh s hc Harvard m bn

ang c trong tay, k t m v qu trnh nui dy con ca mnh, do Tc gia Xut bn

x n hnh nm 2001, slng in ti 1 triu 60 nghn bn, chtrong vng 1 nm ti

bn vi 32 ln.

B Lu cho bit: Nm 1980, lc ang mang thai b nh, ti c ngi bn

l Hiu trng Khu tng mt cun sch ca tc giKimura Kyuichi Gio dc t

sm vi thin ti. Cun sch trng gin d, khng c v g hoa m, thm ch khng

thy c tn ngi dch. C c cun sch y ti mng nh bt c vng. Hng

ngy mi khi i lm vti u c k v nghin ngm nhng iu vit trong ti

khuya. Cun sch Kimura Kyuichi vit vo nm 1916, trong gii thiu t tnggio dc cng nhng kinh nghim nui dy c th thn ng Carl Witer. Cun sch

nh mmt cho ti. Ti hiu ra rng, vi chnh sch mi gia nh ch mt

con, mun con thnh ti t phi dy con bt u ngay tkhi 0 tui, ngha l t

lc cha c tui. Ti bn bc, trao i thng nht vi chng ti. Chng ti quyt

nh dy con ngay tlc a b va ct ting cho i. V chng ti lm ng

nh th.

C thni, i vi chng ti, l cun sch cng sc v lng. V, chomi ti gi, ti vn cha bit v ho tm no dch cun Gio dc t sm vi


4/398

4

thin ti t ting Nht ra ting Hn. Ti ch tm nim mt iu: Mi mi hm n

ngi khi xng t tng gio dc t sm v nhng nh hot ng thc tin

mra con ng thnh cng i vi cc bc cha m kht khao nui dy con thnhti. Ti cng tht khng ng, chnh nhs truyn b t tng gio dc c nu

trong cun sch cn li duy nht mt bn, trng by ti phng cc k vt qu him

ca Th vin Trng i hc Harvard cui cng li dn a con chng ti, Lu

Dic nh, n vi Harvard.

TI SAO BT U T MC S0

Ngi ta chng minh c rng, nu trong thi k nht nh, ta cho ongthn mt loi thc n nht nh, th con ong s bin thnh ong cha. Nhng

nu bqua giai on cn thit th cho d c nui con ong kia bao nhiu lu v

cng bng ng loi thc n y chng na n cng khng sao trthnh ong cha

c. Ch rng ngay t lc nh c kh nng bi t giu thc n cn tha,

nhng ng vo thi gian y, nu ta nht ch rng vo cn phng nn trng ximng

th ch mt thi gian sau , ch rng mt i kh nng bi t giu thc n.

Vi a tr, s vic xy ra cng ht nh vy.

Ngi ta ctng l bt u dy con cng mun cng tt, v n sc chun

bchu o hn. Nhng khng phi th! C nhng giai on ht sc quan trng v

c bit nhy cm i vi mi hnh thc nui dy, nh th b b qua s khng bao

gi b p li c. Nu nh a tr ln ba mi bp b bit ni th tng nh

chuyn chng c g nguy him c. Ri sau ny b s ni si thi. Song ngi

ta thy rng vic hc ni ca em slu hn, kh khn hn v ci chnh l n khng

c tc dng pht trin tr thng minh nh khi bit ni ng tui.

Carl Witer b linh cm c iu v vsau Kimura Kyuichi, Lu V Hoa tip

bc pht huy. Th ra trong th gii tr em ph bin Quy tc tim nng gim dn.

im ny vsau c khoa sinh tm l hc chng thc. V d, mt em b sinh

ra c 100 phn tim nng, nu nh bt u ngay t 0 tui, ta nui dy ht sc chu

o, th sau ny em s trthnh ngi c 100 phn nng lc. Nu nh n 5 tui

mi bt u dy d th cho d c dy d xut sc n u cng cht khong 80phn nng lc. Nhng nu li n 10 tui mi bt u dy d th lc ny cht


5/398

5

khong 60 phn nng lc. Do vy, vo ng thi k pht trin, nu nh tim nng

ca trkhng c khu gi, nui dy bi dng th dn dn cn kit, mai mt. V

y chnh l l do phi bt u dy tr t mc s0.

C iu u th kXIX, ngi ta khng hiu c iu . Ngi ta cho

Carl Witer con sd thnh thin ti l do t cht ch khng phi do gio dc

R rng, l i vi mi loi tim nng, chng ta khng c mt thi c, phi ra

sc to c hi cho chng pht trin, chc chn ri cng nh Carl Winter b, nh

Kimura Kyuichi, Lu VHoa Chng ta s nui dy con thnh nhng nhn ti tr

vit siu qun!

Cun Em nht nh s hc Harvard cung cp cho chng ta mt v d sinh

ng vcon ng gio dc cc thn ng. Cun sch tun th cht ch cc

nguyn tc gio dc ca Carl Winter i vi strng thnh ca con tr, vn

ti quan trng l gio dc, ch khng phi t cht. Tr em cui cng trthnh

thin ti hay ngi thng, khng phi di t cht thng minh nhiu hay t quyt

nh, m im mu cht l vic gio dc tr t lc mi sinh cho ti 56 tui.

Cc nh gio dc, cc bc cha m hy kp thi nm ly giai on pht trin ti quantrng ny, ng n tri i khng hnh khng bng!

Hy ra sc lm cho tr trthnh chnh n ngay t mc s0!

Th Trng.


6/398

6

LI MU

BN TRNG I HC NI TING CA MNG THI

TUYN CHN LU DIC NH(T thut ca Lu V Hoa - M ca Lu Dic nh)

BN TIN C BIT GY CHN NG TON QUC

Ngy 12 thng 04 nm 1999, Thnh thng bo a ra hng tt c bit

trn u trang nht: Em phi n Harvard hc kinh t. Phng vin bo Li Bnh

cho bit: C 4 trng i hc ca M(trong c i hc Harvard ni ting) cng

mt lc gi giy bo trng tuyn cho Lu Dic nh c gi 18 tui Thnh ,

trong c giy cp hc bng v sinh hot ph ln ti 30 ngn la M mi nm.

Bn trng i hc ca M l: i hc Harvard, i hc Columbia, Hc vin

Wellesley v Hc vin Mount Holyoke. Hc vin Wellesley l mt hc vin ni

ting tng o to cc nhn vt m khng t ngi khng bit ti nh Hillary -

cu phu nhn Tng thng M, Albright - cu ngoi trng Hoa K, b Tng M

Linh, nh vn Trung Quc Bng Tm Cn trng i hc Columbia v Hc

vin Mount Holyoke cng u l nhng trng i hc hng u th gii, ch

tuyn sinh hng nm rt kht khe, ngay c nhng hc sinh M cng kh trng

tuyn, cn vic thi u vo i hc Harvard ng u th gii th li cng c cc

hc sinh coi l chuyn kh hn ln tri. Thm Lu Dic nh - ngi cn ang

bn rn cng thng cho t thi c, pht chc c cc trng i hc ni ting trn

ng thi gi giy bo trng tuyn v cn ginh c hc bng ton phn! Hc

bng ton phn m ch ton b cc chi ph gm: tin hc ph, tin sch vv cc chi

ph n . Nhng khon tin ny u c nh trng i th.

Thng bo trn c tung ln mng Internet lp tc lan truyn ra ton quc, gy nn

mt chn ng ln.


7/398

7

-Tn Hoa x pht thng bo trn ton cu.-Hn chc phng vin ua nhau n phng vn Lu Dic nh v Trng Ngoi

ngThnh , ni c ang .

-Bo ch a phng ua nhau ng cc tin tc lin quan.-Rt nhiu cc thy, c gio cc trng trung hc, tiu hc gii thiu v k tch

Lu Dic nh cho cc hc sinh trn lp.

-Nhng ng b b m mong mun con ci mnh thnh t th li cng xc ng,kht vng gio dc con ci mnh trthnh mt Lu Dic nh th hai.

BN BC TH NHANH C CHUYN TNC M

i vi nh Nhi (nh Nhi, nh nh tn gi thn mt ca Lu Dic nh),

thng 04 nm 1999 l mt thi khc khng bao giqun. Tri qua gn bn thng

tri mit mi hc tp v dc ton sc thi vo cc trng i hc M, gi n thi

im thng bo kt qu.

Thi gian ra thng bo cc trng i hc M rt khc nhau, i vi nhng

hc sinh nhp hc vo ma thu th thi gian gi giy bo khong tthng 12 nm

trc n thng 4 nm sau. nh Nhi ch yu lm hs thi vo cc trng i hc

v hc vin ni ting min ng nc M. thng nht tuyn sinh, tm trng

i hc vng min ng nc M, tho thun v thng bo trng tuyn nht

nh vo ngy 1 thng 4. V hng nm u c nhng th sinh c bit u t cngc nhiu trng tuyn chn, to lp s cng bng, cc trng i hc c mt

tho thun nghim ngt: l cho cc th sinh cng mt lc nhn c giy bo

trng tuyn ca cc trng.

Nhng trng i hc ny ang l mc tiu v kht vng ca nhiu ngi.

Sau khi tip xc vi ngi i din ca i hc Harvard, nh Nhi ng n

trung tm n thi luyn tp. Chng ti cm tng thng, ch mong gii p c

ba cu hi hc ba:


8/398

8

nh nh liu c trng tuyn khng?

Trng tuyn vo nhng trng no?

C trng tuyn vo i hc Harvard khng?

Ca i cui cng quyt nh th sinh trng tuyn vo trng i hc ny l

cuc b phiu tp th ca Hi ng tuyn sinh. Thi gian b phiu tuyn sinh ca

i hc Harvard vo trung tun thng 3 hng nm. Theo quy nh, mt pht trc

khi ban hnh thng bo, khng ai c bit kt qu.

Thnhng Trng Hn V, cha dng ca nh Nhi, li c cch khc suy

on kt qu - tkhi nh Nhi su tui, anh y trc tip gio dc nh Nhi, ch

bo dn dt trong qu trnh trng thnh ca chu. Da vo phng php gio dc

gia nh p dng nhiu nm nay trong nc, anh y hiu rt r hiu qu thc t

ca n, v vy anh y khng nh rng nh Nhi chc chn s trng tuyn vo cc

trng i hc ny. Khi tuyn sinh, cc trng i hc ny chng mong mun c

c nhng hc sinh u t hay sao? Anh y kin tm tin vo s gio dc t cht gia

nh m hn chc nm qua nh nc ang theo ui. Nn gio dc y nh

Nhi t c tuyu chun trng tuyn ca i a scc trng i hc ni ting

trn th gii.

C iu, liu c trng tuyn vo i hc Harvard hay khng th anh y khng

chc chn lm. Harvard chnh l ngn thp cao nht trong cc Kim T Thp.

Vi cu hi th nht, anh don ng. Chiu ngy 29 thng 3, chng ti nhn

c th nhanh ca Hc vin Mount Holyoke, bn trong c giy bo trng tuyn vgiy chng nhn t cch nhp hc gi cho nh Nhi, do Ph Ch nhim Vn

phng s v Quc t ca hc vin ny k. Ni dung nh sau:

Em Dic nh thn mn!Em c Hc vin Mount Holyoke tuyn chn v

tr thnh sinh vin mi ca trng, nhp hc vo thng 2. Chc mng em! Nm

hc ny, tng s ngi d thi vo Hc vin l tng i ln trong lch s Hc

vin. C hn 2430 n sinh cnh tranh nhau c nm trong danh sch 500

hc sinh trng tuyn. Bn thn s tht ca vic em trng tuyn chng minh

em l mt n sinh c t cht c nhn rt tt v c nng lc hc tp cao. Ti


9/398

9

cng vi ngi Kerirtow Zeivis, Ch nhim vn phng v ngi Geon Picad Ph

ch nhim vn phng s v Quc t xin chc mng em.

nh Nhi c mt trng i hc bo lnh. Hc vin Mount Holyoke l

mt trng n sinh ni ting vng min ng nc M. Nhiu nm li y n lun

l mt trong nhng trng nsinh hng u ca 8 trng i hc min ng nc

M.

Bui ti, khi nh Nhi trvnh, chng ti bo tin ny cho chu. nh Nhi

nhy ln vui mng, nhg li cht lng i. Cn cu hi quan trng hn vn cha

c li gii p.Ngy hm sau, chng ti li nhn c th nhanh ca Hc vin Wellesley,

cng c giy thng bo trng tuyn v giy chng nhn t cch hc tp gi cho

nh Nhi:

Em Dic nh thn mn! Chc mng em! Hi ng tuyn sinh ca Hc vin

Wellesley b phiu tuyn chn em trthnh hc sinh kho 19992003 ca Hc

vin. Em l ngi lun lun c ca ngi, bi v vi thnh tu trn nhiu mt ca

mnh, em to ra skhc bit ln nht so vi nhng ngi d thi trong lch s

ca Hc vin Wellesley. Tsnghip hc tp v thnh tch c nhn em, Hc vin

Wellesley coi em l mt tin l trong nhng i tng cnh tranh ua ti hoa v

c nhiu nng lc.Ti hy vng vo ma thu nm nay em c thgia nhp vo cng

ng ca Hc vin Wellesley.

Ch nhim tuyn sinhJannit Riwen Lapuly

Wellesley l mt trng nsinh hng u ca M, c n trng ny hc

tp nh Nhi cun mn nguyn lm ri. Thnhng, nh Nhi vn cha thng

bo tin vui ny cho trng bit. Chu cn mun i, bi v mong mun ca chu l

i hc Harvard. Trong nhng ngy bn tai chucn vng vng li ca mt cu

sinh vin Harvard ni vi chu rng: Ti rt tin tng em c thcng hin cho

Harvard v cho Trung Quc, ti hy vng em strng tuyn vo i hc Harvard.

V th, mc d c giy bo trng tuyn ca hai trng khc, nhng chu vn kin


10/398

10

tr i hi m t Harvard. Th ri, ngy 5 thng 4 n. Theo quy nh ca i

hc Harvard, vo ngy trng s mng dy in thoi, hi theo yu cu,

cho nhng th sinh nng lng mun bit tin nhanh kt v kt quthi, nhng h liyu cu c tr li bng th tn dng c chnh. Do chng ti khng c th tn

dng nh yu cu nn ngi Lasue Timooen - ngi ph trch t chc giao lu hc

sinh Trung - M chng nghgip chng ti. L mt trong nhng ngi

gii thiu nh Nhi, ng cng rt mun bit c kt qu ngay.

10 giti, tc l 9 gisng min ng nc M, chung in thoi nh ti vang

ln, chnh l ngi Lasue gi n. Sau khi ni thng in thoi vi chng ti, ng

chuyn tip kt ni vi in thoi hi p ca i hc Harvard. Khi ng dy

thng, nh Nhi trc tip hi v trc ban ca Vn phng tuyn sinh Harvard, bi v

i hc Harvard ch tr li yu cu ca chnh th sinh.

Xin hy ni r htn v ngy thng nm sinh. Mt ging Anh c st khu m

M vang ln.nh Nhi p ng mi chi tit yu cu. Tip theo m my pht bn

chn khng yn, trong ng in thoi cn nghe r ting chy r r ca my tnh.

Congratulution! (Chc mng bn!). Bn trng tuyn vo i hc Harvard!.

Ngi trc ban nhit tnh tr li.Ngay lp tc, ton bgia nh chng ti vui mng

h reo. Chng ti i gipht ny t rt lu, n l kt qu ca con ng gio

dc t cht m chng ti chn la cho nh Nhi thn chc nm trc v lun

mong i c chng minh, mt phn thng cao nht cho tm huyt ca cha m!

cng l phn thng xng ng cho qu trnh hn chc nm phn u ca nh

Nhi! u dy in thoi pha bn kia ngi Lasue cng rt xc ng. ng nhit thnh

chc mng cho nh Nhi, sau cn i nh Nhi a ng nghe cho cha m. ngmun by t li chc mng cho chng ti. Ngy 7 thng 4, chng ti ng thi

nhn c th nhanh ca i hc Harvard v i hc Columbia gi ti.

V SAO I HC HARVARD LI TUYN CHN DIC NH?Khi mhai bc th nhanh ra, ni xc ng ca chng ti li chuyn sang s hiu k.Cgia nh chng ti xem i xem li giy bo trng tuyn vi nim vui khn xit.

Em Lu thn mn!Ti rt vui mng c thng bo cho em, Hi ng tuyn sinhv cp xt hc bng ca i hc Harvard b phiu tn thnh a tn em vo


11/398

11

danh sch hc sinh kho hc 19992003. Xin hy nhn ly li chc mng ca tii vi thnh vin kit xut ca em.Nm nay, c hn 18.000 th sinh ng k thi tranh ginh 1650 ch

tiu tuy

n sinh c

a trng chng ti. Trc s

l

ng ch

tiu

tuyn chn tng i t m lng th sinh ng k th vo th nhiu, Hi ng tuyn sinh Harvard phi chn la ht sc k lng tuyn chn nhng ngi cnng lc c nhn, snghip hc tp v hot ng ngoi kho phi phm. Hi ng

tin tng rng, vi tcht u t v nng lc tng hp xut chng ca mnhm em sc nhng cng hin quan trng trong thi gian theo hc Harvard v sau khi ttnghip ra trng.Ti rt hy vng em sn Cambridge (y l a bn dng chnca i hc Harvard) gia nhp vo i ng chng ti!

Ch tch

Hi ng tuyn sinh v cp xt hc bngWilliam R. Fitzsimans"

Hnh nh thy nh vy vn cha din t ht tnh cm ca mnh, v ch tch

ny cn vit thm mt dng di ch k ca mnh: Mt ln na, hy vng em s

gia nhp vo i ng ca chng ti!.Trong th nhanh ca i hc Harvard cn c

mt bc th chc mng ca ns Maro. Vi din tuyn sinh ny c ll ngi

sm vui mng trc vic nh Nhi ng k vo Harvard. Ngi sp xp cho nh

Nhi ni chuyn vi Harvard chnh l b. nh Nhi c Hi ng tuyn sinh b

phiu thng qua, khin b ht sc vui mng. N s Maro vit trong th:

Dic nh thn mn!Ti vit th ny by t chc mng i vi vic trng tuyn

ca em v nhng thnh tch m em t c! Vi t cch l ngi i din

tuyn sinh ca em, ti cm thy ht sc vui mng.Ti rt k vng vo em squyt

nh ng k nhp hc vo thng 9 nm nay. Ti xin gi li cu chc chn thnh

nht cho mi thnh cng trong tng lai ca em.

Trng i hc Columbia tng c chng ti coi trng nht, sut tin hc

bng ca hcn cao hn ci hc Harvard, ngay c k nghcng khng phi lm

thm lo cho vic n hc ca mnh. Giy bo trng tuyn ca Hc vin Columbia

thuc i hc Columbia vit:

Em Dic nh thn mn!Xin chc mng em! Ti cng vi ngi Oersden Quigeli

v ton th thnh vin ca Hi ng tuyn sinh vui mng c thng bo cho em

bit rng, em trng tuyn vo Hc vin Columbia, l thnh vin ca kho hc

19992003, vi tr lc thin ph v ti nng c nhn, em strthnh mt b phn


12/398

12

giu sc sng trong lng hc thut. Chng ti tin tng mi nng lc ca em s

c pht huy, bi p i hc Columbia.Do em trng tuyn trong cuc canh

tranh quyt lit nht trong lch sca i hc Columbia, em v gia nh em c yl do tho. Nm nay, Hc vin Columbia nhn c 13.000 n dthi vo

trng vi chtiu tuyn sinh l 955.

Ch nhim tuyn sinh h chnh quyErico. J. Veda.

Trong bc th nhanh ca i hc Columbia cn c thng bo tr cp hc

bng hchnh quy. Trng si th ton b tin hc ph, chi ph n , chi ph schvv cc ph dng cn thit khc trong 4 nm hc di hnh thc hc bng. Tin

trcp ca nm u tin khong 35.400 la.C th ni, t b bt c mt trng

i hc no cng u khin chng ti v cng luyn tic. Thnhng, cn c trng

i hc no c sc hp dn hn i hc Harvard ng u th gii.

LU DIC NH C GIO DC NH TH NO?

ng lc Lu Dic nh cn ang bn trng cu kin khp ni nn la chn

trng i hc no, mi ngi li bn lun vic i hc Harvard coi trng Tcht

u t v nng lc tng hp l m chiu g? Tcht u t v nng lc tng hp

ca Lu Dic nh c bi dng nh th no?Thnh thng bo m

bn ng dy in thoi nng vi Lu Dic nh - n bui chiu nhn c

gn mt ngn c in thoi, cc ng b b m kht vng con ci mnh thnh t,

mong mun c c b quyt dy con thnh ti tLu Dic nh v gia nhchng ti.

Th tn ca cc c gi t khp t nc n n gi n.

C mt b m tr hi: Lm sao gio dc ngay tu i vi a con nm

thng tui?".C hc sinh ln tui thnh gio nh Nhi lm thno hc tt ting

Anh. C ng b ca mt hc sinh nh tui quan tm Lm th no b sung

nhng khim khuyt ca mt a tr?.Cn c mt gio vin qun sm o vi

nh Nhi v kinh t, vn ho v nhn sinh.Mt em b chn tht hi: V sao trongcon mt ca b m , ch Dic nh ch l mt con ngi bnh thng?.


13/398

13

Cn c rt nhiu hc sinh trung hc mun trnn ni ting, mun c i du hc

coi Dic nh l tm gng mnh hc tp. H cng mun bit kinh nghim

tn dng thi gian nh thno?, Lm thno i du hc?Ngay c mtsthanh nin ang bi quan tht vng cng coi Lu Dic nh l ng lc phn

u vn ln, ngn n trong m tiMt cng ty ln Thm Quyn thm

ch cn gi Fax mi Dic nh sau khi tt nghip v lm vic cho cng ty ca h.

i vi nhng bc th , Dic nh v chng ti u rt mun tr li, nhng do

thi gian gp gp nn khng th tr li tng th mt. Chng ti ch c th vit mt

l th chung ng thi tr li mi thc ca bn c, by t li cm n v xin li

chn thnh ca chng ti ti tt c nhng ngi gi th.

Thi gian , Dic nh thc s rt bn rn.Ngoi vic n tip nhng cuc

ving thm lin tip, nh Nhi cn phi lo cc loi th tc, tranh th thi gian hc

thm Anh ng, i khch sn tp s lm nhn vin phc v theo yu cu ca cha m,

hc tp cch phc vngi khc, bi v trong thi gian hc cao trung, b m phi

thng xuyn phc v chu; ngoi ra, cn phi c rt nhiu sch i hc Trung

Quc theo k hoch, tn dng mi khnng c th bsung tinh hoa vn ho dn tc

i vi nhng vic khc, nh Nhi nh phi co li, t t nhng cuc phng

vn ca bo ch, truyn hnh. Chu np tin i hc li xe, nhng do bn rn qu

nn cng nh gc li. nhiu thng rng, nh Nhi ch c ng 4 -5 ting mi

m, nay chu cng cn phi c ng b.

Ngy 1 thng 8 nm 1999, cui cng Lu Dic nh hon thnh mi th

tc, p my bay i M, bt u mt lch trnh phn u mi trong cuc i mnh.

Trc khi chia tay, chu m cht ly b m: Con i ri, bm hc thi gian lphi vit th cho con. Bmcng khn trng vit li qu trnh nui dng con,

gip cho nhng ng bb m v nhng a con kht vng c c b quyt thnh

t. cng chnh l tm nguyn ca chng ti.


14/398

14

CHNG 1

VN MAY N TRC KHI SINH(T thut ca Lu V Hoa)

THI GIAN MANG THAI, M CA LU DIC NH C

C MT CUN SCH HAYL ngi msinh dng con, ti hiu hn ai ht rng, Lu Dic nh c c

ngy hm nay chnh l qu trnh ca lut nhn qu. Nhng tt c nhng nhn t

ny c pht huy tc dng, chnh l do chu c sinh ra trong thi i tt p

cha tng c. Chnh trong phong tro gii phng t tng ca cng cuc ci

cch mca, b m chu mi c tip xc vi nhng l lun v phng php

gio dc t sm ca u M v Nht Bn v c c svng chc gio dc Dic

nh ts sinh n cc thi k pht trin sau ny.

Nhng ai tng tri qua thi k hn u bit, trong thi ku ci cch m

ca, ni ln nhiu t tng v hc thuyt mi. Nhng phn t tr thc tin bu

rt hng hi tm ti v gii thiu nhng t tng mi, phng php mi c th

thc y cuc cuc hin i ho t nc. Trong cc trc tc l lun ca nc

ngoi, Nh xut bn Nhn dn H Bc xut bn cun sch Thin ti v s gio

dc t sm. Cun sch mng manh v ngay ctn ngi dch cng khng c ny gy hng th v cng cho hiu trng Khu, bn ca ti trong lp hc gio dc

t sm ca t chc Thnh nm 1980. Chy hng th mua lun vi cun ri

em tng cho m bn b n em ang mun sinh con, ti may mn cng c c

mt cun.

Khi , chnh sch ch sinh mt con va mi bt u thc hin, ti v cha

nh Nhi tri qua mt k hoch cn thn mang thai chu. Khi c c cun sch

ny, ti va ang thc hin kim tra thai nh kbnh vin. Trc khi kt thckim tra, bc s Hng, khoa Sn ph xoa ln bng ti mt lp kem v t chic ng


15/398

15

nghe ln, mmy, ting tung, tung, tung nhanh u vang ln, ging nh ting

ci tu ho chy txa. Bc s Hng ci ni:

- chnh l nhp tim p ca chu b con bn y, mnh m lm!

Ln u tin nghe c nhp p ca Lu Dic nh. V cng l ln u tin

nghe c li tn thng ca ngi khc i vi con mnh. Ti va vui mng li

va c . Mng v thi k thai nghn nghim trng sut ba thng cha nh hng

xu n qu trnh hnh thnh thai nhi. Mc d c v bn gichiu v chn giti

hng ngy ti u b nn o kch lit, nhng hai ba cm bui tra v bui ti ti

u c ht sc n, c thn c bao nhiu l c gng by nhiu. Ba sng duynht khng bnn i ti u duy tr mi ngy hai qu trng g, n hn 10 gicn

tng thm cc sa u nnh Ni tm li, bn thn khi kh chu cng phi p

ng nhu cu ca thai nhi. Ti ngh, l cch ngh ca tt c nhng b m ch sinh

mt con. Hin thc chc sinh mt con khin li ku gi nui dy con tt ca

Chnh ph bin thnh nguyn vng t pht ca c th h chng ti.

Trc khi c c cun sch thin ti v s gio dc t sm, ti c

xem qua my cun sch khoa hc nui dng tr nh, chun by v thclm th no cho tr kho mnh. Nhng lm sao nui dng tr tr thnh ngi

thng minh ti gii? Ngoi vic di truyn, ti cha tm ra bin php no khc.

Tgc di truyn, hai bn cha m ca Dic nh, ng ni nh Nhi l mt

cn b lo thnh c tinh lc di do, u c minh mn, tr nh rt tt, ng ngoi

nh Nhi l mt phi hu gi ti hoa, ch kin cng. Theo li ng ngoi, tn ban

u ca ng l m T Dn, trong tc phc ghi: T tin hm l Thi sT

M m i Hn. Sau ny do T M Thin b cung hnh, b coi l ni i nhc ca

gia tc, trnh ho nhc cho gia tc nn i thnh hm.

S ghi chp ca tc ph t nhin khin mi ngi tho, nhng l mt truyn

thuyt kh c th kim chng, nh Kporrob vit trong cun Con ngng ca La

M: C coi t tin bn tht sl tng qun, nhng bn vn ch l con ngng La

M.

Trn thc t, s di truyn tt ch l tim cht vi ngha sinh hc, mun thnh

cng v mt ngha x hi hc, bt cai cng u phi n lc sau khi sinh n.


16/398

16

Trong tm trng , ti c cun sch Thin ti v s gio dc t sm do hiu

trng Khu tng, ti v cng vui mng v phn khi.

M RNG TM NHN, TO RA THIN TI KHNG CH L

GIC MNG

C c cun sch y, ti vui mng nh vc vng, hng ngy mi khi ri

tr s tp ch, ti u c nghin ngm cho ti tn m khuya. Thnh tu huy

hong ca nhng ngi i trc trong thc hin gio dc t sm lm ti mrng

tm nhn. T tng gio dc v bin php nui dng con ci c th ca h li cng

hp dn ti.

Cun sch trc tin gii thiu qu trnh nui dng thn ng Carl Witer.

Khi cha c con, ng ra bin php gio dc con ci ngay t khi mi lt lng.

Theo li ng, vic gio dc i vi con tr phi bt u ng thi vi nh bnh

minh tr lc ca n. ng tin tng rng, vi nhng a trbnh thng, ch cn

gio dc ng s c th trthnh ngi phi thng.

Con ca mc s Witer sinh vo thng 7 nm 1800, Witer con sinh ra c v

ngc nghch hn nhng a trbnh thng, xm ging u cho a b mc chng

n n. M ca Witer con cng ni: Vic nui dy a con nh vy s chng c

ch li g, ch thm tn tin ca sc lc. Mc s Witer tuy cm thy bun, nhng

vn khng t b ch trng ca mnh. con 17 18 tui vo i hc khng b

km ci so vi nhng a tr khc, ng quyt nh vn tin hnh th nghim gio

dc thi ku nh k hoch. Khng ai c th ngc rng, kt qu th nghimli gy kinh ngc n nh vy.

Witer 89 tui c th s dng su ngn ng: c, Php, Italia, Anh, Latin

v Hy Lp, thng hiu ng vt hc, thc vt hc, vt l v ho hc, c bit cu b

rt gii ton hc. Nm Witer ln 9 tui cu thi vo i hc Leipzig; cha y 14

tui, do hon thnh lun vn ton hc nn c trao hc v tin s trit hc, khi 16

tui chng trai tr li ginh c hc v tin s Php hc ca i hc Berlin; 23

tui, Witer trthnh nh Php hc u t v nghin cu v Dante. Witer sut cuc


17/398

17

i dy hc, t th tui 83, tri qua mt cuc i hnh phc, vui sng v ni

ting.

Witer em s gio dc Witer trc tui 14 vit li thnh cun sch Gio

dc Carl Witer. Cun sch ny khi cha c mi ngi coi trng, ch cn rt t

bn c lu hnh cho n ngy nay. iu th vl, trong th vin i hc Harvard

cn lu gi mt bn. Nghe ni l cun sch him duy nht ca nc M. Th

vin ny coi l vt qu, v n c lu gi trong phng lu tr vt c bit qu

him. Phm l nhng ng b b m may mn c c cun sch ny v lm theo

phng php trong cun sch th u nui dng thnh cng con ci trthnh cc

ku t ging nh con ca Witer cha.

u th k ny, mt gio s thn hc M c cun sch ny v p dng

phng php ca Witer cha gio dc cho con ci mnh, nui dng con trai Bill

13 tui v con gi Lina 15 tui ca mnh trthnh sinh vin nh tui ca i hc

Harvard. Ngoi ra cn c Sedce trthnh sinh vin i hc Harvard khi 13 tui ca

Werner, tin s Harvard khi 18 tui u c gio dc theo phng php ny. Cha

ca hu c cun Gio dc Carl Witer v cng em qu trnh gio dc thi ku i vi con mnh vit thnh sch.

Kimura Kyuichi - hc gi Nht Bn u th k20, ch ti thnh tu v

trc tc ca h. dn tc Nht Bn c nhiu nhn ti, nm 1916, Kimura

Kyuichi vit cun sch Thin ti v s gio dc t sm, gii thiu l lun v

phng php gio dc ca Witer cha v nhng ngi i theo ng. Hc thuyt gio

dc thi ku m cun sch ny vin dn to nn nh hng su sc n t

cht dn tc Nht Bn.

n nay ti vn cha bit v ho tm no dch cun sch Thin ti v s

gio dc t sm ra ting Hn. Ch bit rng cn phi cm t ngi sng lp v

nhng ngi thc hin bin php gio dc t sm ny, mra con ng thnh

cng cho nhng ng b b m mong mun nui dng con mnh thnh ti. Rt

nhiu ng b b m nui dng con theo phng php trong sch, to ra v s

nhng thanh nin u t. T cht u t ca Lu Dic nh khin nhiu trng hc


18/398

18

ni ting trn th gii coi trng, cng chnh l c gio dc trn c scun sch

ny.

Khi , ti cng khng ngc rng, chnh t tng gio dc c truyn

b trong cun sch ct gith vin Harvard cui cng a Lu Dic nh n

vi chnh Harvard.

NGHIN NGM PHNG PHP, LP CH PHT TRIN TIM

NNG CA CON CI

c ht cun Thin ti v s gio dc t sm, trong ti ny sinh mt

tm nguyn mnh lit - ch cn sinh ra mt a tr tr lc bnh thng, nht nh s

nui dng n thnh ngi c nng lc phi phm! V th ti nghin ngm phng

php nui dy con ca Witer cha, nghin ngm t tng gio dc ca ng.

Witer cha cho rng, khnng bm sinh ca nhng a trl khc nhau, c a

mnh hn, c a km hn. Nhng s khc bit l c gii hn. Gi d thin ti

bm sinh l 100 phn nng lc th s bm sinh n n t khi nh ch khong di10 phn, cn khnng bm sinh ca trbnh thng khong 50 phn. Nu nh tt

c nhng a tru c gio dc nh nhau, vn mnh ca chng ph thuc vo

khnng bm sinh nhiu hay t. Thnhng tt c nhng a tru c p dng

s gio dc khng c hiu qu, cho nn chng khng thpht huy c ngay c

mt na khnng bm sinh ca chng. V d khnng bm sinh l 80 phn th ch

c thpht huy c 40 phn, khnng bm sinh l 60 phn th ch c th pht huy

c 30 phn. Nu cha m gio dc mt cch c hiu qu c th pht huy khnngbm sinh ln 8 9 phn, gi s khnng bm sinh ca a tr l 50 phn, c th

nui dng gio dc n vt qua a tr c khnng phm sinh 80 phn. ng

nhin, nu nh a tr c khnng bm sinh cng c p dng bin php gio dc

tng t, th a tr kia s khng thno vt qua c n. C iu, nhng a tr

mi sinh ra c khnng bm sinh cao siu l khng nhiu. Khnng bm sinh

ca i a s tr em khong 50 phn - i vi nhng ngi c ch thc hin gio

dc t sm th iu cng l lm ri.


19/398

19

Witer cha thc c rng, mun pht huy khnng bm sinh ca a con

ln 8 9 phn, th phi bt u gio dc t sm. iu ny c ngnh tm l

hc sinh vt i sau chng minh. V tim nng ca a tr c quy lut gim dn. Vd ni mt a trsinh ra c tim nng 100 phn nng lc, nu nh tin hnh

gio dc mt cch l tng i vi n t khi lt lng, n s c th trthnh ngi

c nng lc. Nu nh bt u gio dc t 5 tui, gi s c tin hnh gio dc mt

cch xut sc th cng chc c 80 phn nng lc. Nu nh n 10 tui mi bt

u gio dc, th nng lc cht khng 60 phn.

Cn c vo nghin cu ca cc nh khoa hc hin i cho thy, nguyn nhn

ca quy lut gim dn tim nng trem l do: tim nng ca mi ng vt u c

thi k pht trin ca mnh, hn na thi k pht trin ny l cnh, bt bin. Bt

lun l dng tim nng no, nu khng cho n pht trin thi k th s khng

bao gic th pht trin c na. V d, thi k pht trin nng lc theo m ca

g con l trong khong 4 ngy sau khi n, nu nh trong 4 ngy u khng cho

g con bn cnh m, th n svnh vin khng bao gii theo m na. Thi k

pht trin nng lc nhn bit m thanh ca m i vi g con l trong khong thi

gian 8 ngy sau khi sinh. nu trong khong thi gian khng cho g con nghe m

thanh g m th nng lc svnh vin mt i. Thi kpht t nng lc giu

thc n tha xung t ca ch con cng c thi hn nht nh, nu trong khong

thi gian em cho con t trong mt gian phng khng th giu thc n xung

di t, th n svnh vin khng bao gic c nng lc ny. Nng lc ca con

ngi chng ta cng vy, tim nng trem ng qu nu nh khng c c hi pht

trin trong thi k cng s b thui cht. Ni ngc li, nguyn nhn ca vic oto gio dc thin ti t sm chnh l ch.

Con ngi ca thi ku th k 19 li khng hiu c iu , ngoi my

ngi thn cn, mi ngi u ni Carl Witer l thin ti bm sinh ch khng

phi l kt qu ca s gio dc. T tng gio dc ca Witer cha cng khng c

ph bin nc c. Ti ngh, thuyt php bm sinh quan trng hn gio dcc

li hn ngi ln - va c th t an i mnh li va c th trn trnh trch nhim.

Nhng nu nh Witer cha cng ngh nh th, ng s khng thnui dng ca con u t nh vy.


20/398

20

Vic c sch v suy ngm thi kmang thai khin ti nhn thc su sc

rng: ngoi vic nui dng mt cch khoa hc trong cuc sng, iu quan trng

nht trong nui dng tr l phi trnh hin tng mai mt dn tim nng ca tr,i vi mi dng tim nng ca tru phi kp thi to c hi pht trin cho n.

iu quan trng hn l, b m phi c tinh thnh trch nhim cao, kin tr thc hin

khng mt mi. May m ti v cha ca Dic nh u cng chung mt quan im,

anh y cng mun dng phng php ca Witer cha nui dng con gi mnh

trthnh ngi c tr lc siu phm.


21/398

21

CHNG HAI

GIO DC T SM BT U T 0 TUI(T thut ca Lu V Hoa)

NGAY T KHI MI RA I, NH NHI GP BIT BAO

HON NNHon thnh xong khu chun bt tng, ti coi mi cm gic kh chu ca

thi kmang thai nh l m thanh bc i ca a con tin li pha mnh, ging

nh Witer tng hy vng, bnh tnh v hn hoan chn sra i ca a con. Ti

cn chun bkhi a con c na thng tui s bt u gio dc t sm.

Ma xun nm 1981, v mi dn dp cn phng mi c n v phn cho, ti

mt qu v chuyn dtrc 10 ngy. Tri qua 31 giau n d di, a con t

lu k vng cui cng cng cho i. Y t bo cho ti bit: Con gi! Nng

ba cn na lng.

Ti c qun ht mt mi mmt tm hnh bng con gi. V chu khng khc

c nn cc h l nm hai chn chu ko ln v v vo mng chu khng

ngng. Chu mto i mt en long lanh nhn thng vo ti. Khun mt tri xoan,

cm li cn c ngn! Da phng, hu nh khng c ch nhn nheo nh mt s trs

sinh khc, trng ging nh quto ty trong sut.

Mc d khng tin vo thn linh, rng y l cng lao bi b thi k mang thai

ca ti - a b c tch t li bng trng g v hoa qu, ti vn khng th km

lng mnh lin hi cm n Thng , cm n Tri Pht ban tng cho ti mt

a con pht trin bnh thng, hn na li c hp th nhng u im ca b m.

Ti chi c p dng phng php Witer cha, nui con gi mnh thnh mt

ngi c nhn cch kin ton, t cht u t, c kh nng xy dng cuc sng l

tng.


22/398

22

Thnhng, s tnh khng thun li nh ti tng.Do nc i nhiu, thai ng

mnh, lc nh Nhi ra i v nhau thai qun c nn sut cht ngt. Cc h l vi

vng cp cu, tim thuc, thxy, mt hi lu mi khc c thnh ting, boton c tnh mng.Trong lc vi vng, cung nhau ca nh Nhi ct khng c

tt, mt on ng di, li khng bng cn thn nn cung rn bnh thng 7

ngy l rng th nay phi 12 ngy. Sau li b thm mu, ko di n 20 ngy mi

kh. Trong 20 ngy , mi ln thay bng rn cho nh Nhi chng khc no nh

vt. a con gi ng thng, va i va au, khc n l cngi.

Cung rn kh, c th tm c, th chu li b tiu chy. Mt ngy mi

my ln, thuc no cng dng m vn chng h chuyn bin, khng tm ra nguyn

nhn. y thng khng lu phi vo bnh vin, truyn dch, u tc ca chu

phi co nhn, nhng bnh vn khng dt. B sa cng tho d, ung cng i ngoi,

hng cu lin tc h thp, chu gy nh con kh con.C ca chu ni: nh Nhi

gp nhiu hon nn nh vy, nn i tn thnh Nn Nn i!.

Ngi quen ca b ni thm ch cn ni: nh nh bnh n vy, chng

bng coi nh b, sinh thm mt a khc.B ni tr li: a con l ct nhc cacha m, c th vt bc ?.

Bui ti nghe c chuyn , ti khc rm rt v ghi vo nht k nui con:

Con i! Cho d con khng th trthnh ngi ni ting, m v cha vn mi yu

con, bo vchm sc con. Khi , ti khc khng bit bao nhiu ln v nh

Nhi! Ti va lo lng bi cung rn snh hng n tnh cch ca nh Nhi, li lo

lng trong ba thng u nui dng khng tt v bnh a chy snh hng n s

pht trin i no ca chu. Ti rt mun con gi li c nm trong bng m,

tt cu c lm li tu, trnh ci bnh khng tn ngy cng lm tn hi

nghim trng n sc kho ca con.

Cho n khi cha ca nh Nhi nghe ngi gii thiu tm n bc s ng y

Vng Tnh An (bit hiu Vng Nhi ng), chng ti mi bit, ti phm ca bnh

a chy lin tc chnh l do ngun sa bo va m c va lm cht mca

ti gy ra.


23/398

23

Thc ra khi vo vin, phng ho nghim cho kt qu sa ca ti c nhiu

cht bo, nhng bc s ch bo ti vt sa ra kh cht bo ri tip tc cho chu

ung. Vng Nhi ng kinh nghim y mnh, va nghe bnh tnh lp tc btti ngng cho chu b sa m, chuyn sang n nc cho trong mt tun v ct mt

thang thuc bc trgip kin t li tiu. Ngay ngy hm , nh Nhi ngng tiu

chy, qua 56 ngy m khi, cui cng cng vt qua c cn b cc.

KCH THCH PHT TRIN I NO, TIN HNH HUN

LUYN TNG QUAN

Mc d sinh ra nh Nhi gp nhiu hon nn, nhng ti vn khng t b k

hoch gio dc sm i vi chu. Thnhng vn t ra l phi bt tay vo vic

g mi hiu qu nht, nhanh nht?

Cn cvo phng php gio dc con gi ca phu nhn StrarNh gio dc

M, gii thiu trong cun Thin ti v s gio dc t sm, ti quyt nh bt u

hun luyn ng quan (tai, mt, ming, mi, da), kch thch pht trin i no. Bi v,

thnh gic, th gic, v gic, khu gic, xc gic l nn tng sinh l cm nhn th

gii bn ngoi, kch thch y vo c quan cm gic ca a tr s khin c nng

cc b phn i no tch cc hot ng, hnh thnh nn phn xc iu kin tch

cc, iu tit cc cng nng ca i no. Nu nh cc vng cng nng ca i no

a tru c pht huy hiu nng ln nht, a tr trthnh ngi thng minh

lanh li.

Na thng u, sau khi sinh nh Nhi, ngoi vic duy tr u n mi ngy

ng 22 ting, ti cn kin tr nh gicho chu n ung khin gisinh hc ca chu

hnh thnh quy lut ngay tu. Cho n khi chu c thn c cm, gia hai

ba ti vn ch cho chu ung nc chkhng cho n bt c th g, trnh cho d

dy ca chu khng c ngh, huyt dch lm vic nhiu b phn d dy khin

khng tp trung ln c i no. Nh pht minh M Edison tng ni, d dy lm

vic qu nhiu khin chc nng ca i no b gim thiu. Witer cha cng cho rng,nu ch dng tinh lc ca a tr vo vic tiu ho th i no skhng c pht


24/398

24

trin hon ho. V th, ng nghim cm Witer con tu tin n im tm, n vt, nu

c mun tng cng dinh dng cho a tr, th cng quy nh thi gian n thm c

nh. Ti cng thc hin nh vy i vi nh Nhi.

Khi cung rn ca nh Nhi khi, hng ngy ti u tm ra, xoa bp chn

tay v tp th dc cho chu, nh vy va c th pht trin xc gic, li va thc y

tun hon mu v nhy cm da ca chu. Mi ln tp th dc xong, ti u cho

nh Nhi nm ly ngn tay ti luyn tp ngi dy, do trs sinh to ra phn x

nm tnhin, chu dng lc ko ton thn ln nh l co x n. i n khi

hai thng, phn x ht, cnh tay ca chu luyn c mt lc tng i, to

iu kin thun li cho vic hun luyn chu tp b v sau.

Dng hun luyn tim nng ny rt c tc dng i vi vic tng cng kh

nng t bo v ca nh Nhi. T nhn ln, mt v u ca nhNhi u khng

b tn thng ln no. Mi khi bva p, ng, tay ca chu u c lc phn trn,

nhiu lm cng ch b sy st cht da cnh tay. Khi chu c 1 nm 8 thng tui,

mt ln t cu mnh. Ln chu b ln chic thang cao 2 mt, t nhin mt

chn tut xung, ti ng pha i din vi chic thang nn khng kp chy li, tiht ln tuyt vng: Tri i!. Ai ngchu ch dng mt tay nm cht ly bc thang

v con ci u ci hi hi vi ti.

Khi hun luyn ng quan, vic u tin ti lm l hun luyn khnng nghe.

Bi v thnh lc ca tr pht trin sm hn th lc, tr nh hc ng m, tch lu t

vng, ch yu l da vo thnh gic. Mi khi nh Nhi tnh dy, trc khi cho chu

n ti u ly sc sc nhiu mu lc trc mt chu, kch thch thnh gic v th gic

ca chu. Ti cn t t di chuyn sc sc sang phi sang tri, thu ht s ch ca

chu.

V v gic, ngoi vic kch thch cc ng v gic ca chu, trnh tnh

trng n bao nhiu ng cng khng cm thy ngt, n bao nhiu mui cng

khng cm thy mn, m n nhiu ng v nhiu mui u khng tt cho c th,

ti lun lun kin tr nguyn tc thanh m, va c thm bo s mn cm cm

gic ca chu, li trnh to ra thi quen xu n nhiu ng, mui.


25/398

25

Khi nh Nhi y thng, nm trn ging c th ct u dy, ti bn dng tay

y vo bn chn chu, luyn tp cho chu b. Tin s Grand Dawmon, vin trng

Vin nghin cu pht trin tim nng tr lc con ngi ca Mni: Nu nh chdng ba t ni r lm th no pht trin ti nng tr lc ca con bn, th

chnh lcho chu b. V sao b li quan trng nh vy? Bi v, nm sp l t th

hot ng thch hp nht cho tr nh, khi a trb, c bp phn c ca n s pht

trin nhanh, u ngng c cao, c th t do nhn mi vt xung quanh, tng nhiu

c hi cho cc kch thch khc, iu sthc y pht trin i no, khin a tr

thng minh.

Thnh qu ca vic hun luyn bt u tgiai on mi sinh l d thy. Cha

y 20 ngy, nh Nhi c thnhn qu tm nhn theo vch chun, sm hn 20

ngy so vi sxc nh kim tra tr nng tr nh ca Denver ca quc t. Khi 4

thng tui, nh Nhi c th t lt ngi, hai chn vng ln mun b, sm hn 2

thng so vi bnh thng Trc khi y 6 tui, ti lun dng Bng kim tra tr

nng tr nhDenver kim tra tnh hnh pht trin ca nh Nhi, trong tng s

105 hng mc kim tra t 16 tui, nh Nhi c gn 100 hng mc pht trin vt

mc bnh thng.

Mt iu ng khch l l, vic hun luyn i vi c quan cm gic khin

nh Nhi c c s nhy cm v phn ng tch cc. Khi c 5 thng tui, ti b

chu trc gng v bo chu thm mt ci, chu lin h minh ci st vo nh

chu trong gng. Khi ti cho chu ngi trn i v nm tay chu dy ma, thi

gian chu tp trung ch n my pht (nhng a tr cng la tui ch cn t yu

cu vi giy tp trung m thi); ln u tin c ti bln bn n ngi ln, mta trbnh thng ln hn chu vi thng s khng c phn ng g trn bn n,

nhng i vi nh Nhi li xut hin thc tham d mnh litchu nhanh nhn

nhn theo i a ti chc xung a rau, khi ti gp rau ln, chu vi vng h mm

i nhng khng ngrau li i vo ming ti, vy l chu nhy ln go ri i nho

xung t mnh lm ly n Nhng hnh ng nh vy d bo mt c trng

ca tnh cch tch cc chng ang dn hnh thnh trong c thnh Nhi.


26/398

26

15 NGY TUI BT U NHP TM T VNG

Cn c vo kinh nghim ca ngi i trc, mun pht trin tr lc nht nh

phi dy ngn ng cho tr t rt sm. Bi v ngn ng l cng c tip nhn tri thc

ca con ngi, khng c loi cng cny, a tr skhng c c bt k tri thc

no.

Nu nh a tr khng nm c ngn ng t rt sm th s gio dc khc

u khng th tin hnh c. V th trong nhng ngy chu bau rn v a chyti vn khng qun phi sm bt u hun luyn ngn ng.

Thnhng, phi bt u hun luyn vo thi im no mi mang li hiu qu?

Ngi gip ti tr li cu hi ny chnh l Ifura - ngi sng lp v l Gim c

danh d ca Cng ty in t SONY, nh gio dc hc Nht Bn ng thi.

Ifura cng l c gi trung thnh ca cun sch Thin ti v s gio dc t

sm; ng lui v ngh sau nhng thnh cng trn thng trng, ng nhit tnhlao vo nghin cu vn gio dc t sm. Sau khi phn tch cc qu trnh gio dc

ngay tkhi v sinh v thin ti, ng vit mt cun sch rt c gi tr: Gio dc

tr bt u t 0 tui. Tuy cun sch ny cng vi cun Thin ti v s gio dc t

sm m ti c c u b mt trong qu trnh nhng ngi bn ti mn xem,

nhng quan im v phng php c bn trong cun sch ng vai tr quyt

nh trong qu trnh gio dc Lu Dic nh; ti khng bao gic thqun c

nhng ni dung c bn ca n.

Ngi Ifura cho rng, a tr tkhi sinh ra tip thubng cc loi thng tin,

nu nh ngi ln c th la chn truyn ti a tr nhng thng tin c ch, s kch

thch hiu qu s pht trin thn kinh ca i no, iu c mt ngha ht sc

quan trng khng thnh gi ht c i vi vic pht trin tim nng tr lc ca

tr. Ifura chtrng, thi gian truyn t thng tin c ch cho tr c th bt u t

ngy 15 tui. Thl, khi nh Nhi c 15 ngy tui, ti bt u truyn t t vng

cho con gi nh tng ca Ifura.


27/398

27

Bui sm hm , nhn lc nh Nhi tnh gic, ti ly ngn tr nhnhng t

vo lng bn tay nh b ca chu, ging nh nhng a tr mi sinh c 15 ngy,

theo bn nng chu nm cht ly ngn tay tr ca ti. Khi , ti lin dng li nim p nhc i nhc li tngn tay, ngn tay.

Nhng lc chu thc, lc ti ni chuyn vi chu, lc th nh nhng ht cho

chu nghe; nhng cu ht nhiu nht vn l: M yu con mo con ca m, mo con

ku nh thno. Khi nh mt ang phn tn ca chu dng li qu bng bay

treo trn ging, ti cng nhc i nhc li nhiu ln: Bng bay hoc Bng

bay vng . K ckhi ang lm vic g ti cng lun dng ngiu thn thit

ni chuyn vi chu, ni chuyn cho chu hiu ti ang lm g.

Ti bt u t nhng vt trong cuc sng hng ngy m nh Nhi c

tip xc, dy i dy li tn gi ca cc vt cho chu. Khi chu ln hn mt cht,

ti lin va b va dy cho chu nhn bit cc dng trong gia nh; cc b phn

trn c th, cc b phn ca qun o; cc ni trong phng; cy c, chim th ngoi

sn Tt c nhng vt tht c th dn n s ch ca tr nh, c bn l nhn

thy g ni ny, hn na cn dy cho chu bit cng t hnh hnh dung t.

Khi ni bt u, ngoi vic chm ch nhn v t ra hng th, nh Nhi khng

biu hin ra l c nhnhng t vng ny hay khng. Nhng ti vn kin tr nhn

ni lm nh vy. Ti hiu rt r rng, gio dc ngn ng bt u t 15 ngy tui

khng nhm mc ch b bt u ni sm, m l nhm truyn t nhng thng

tin cho a tr, cho tr sm bt u tch lu t vng. Bi t duy ca con ngi ly

ngn ng lm vt truyn dn, m vt liu c bn nht ca ngn ng chnh l t

vng. Khi a tr nm c t vng t n nht nh, th bt lun n c pht

m c hay khng, nng lc nhn thc v nng lc l gii ca n su xut hin

nhanh chng. i n khi h thng pht m ca tr thnh thc, nhng t vng v

ng c m n hiu, s nhanh chng bt ra, nng lc biu t ca n vt xa

nhng a trm n khi mi bt u hc tp t vng. Nhng g m Lu Dic

nh trqua cng u ging nh vy.

Khi nh Nhi trn 6 thng tui, ti v cha ca chu c mua v cho chu mtcon hu ( chi) chy bng dy ct. Hai tun sau ti ang y chu nh bnh


28/398

28

thng, chvo con hu nhnhng ni: Con hu, con hu, con hu. Mt lt

sau, ti th kim tra chu: Con hu u?. nh Nhi lp tc quay u li, nh mt

chiu thng vo con hu. Ti kinh ngc, vui mng ni vi cha chu: Nhn ny, n bit nhn ra con hu ri y!. Cha chu lp tc th li mt ln na, nh Nhi

li mt ln na dng nh mt tr li. Vui mng qu khin ti m cht ly con

hn ly hn .

kim tra nng lc l gii ca chu c tht pht trin nhanh hay khng, ti

dng bin php tng t ththm i vi mt vi vt, biu hin ca nh Nhi

u xut sc nh vy. Chng ti b cng sc n lc trong 6 thng, cui cng chng

ti nhn c nh bnh minh ca tr tu u tin.

B NGOI N GIP SC, NGI TRC HUN LUYN,

NGI SAU TIP BC

Trc khi nh Nhi y 5 thng tui, chu lun sng nh b ni, khi saxong gian bp nh mnh ti mi chuyn chu v. Khi , Thnh vn dng loi

than t ong cha hm lng lu hunh cao, do ca thng gi duy nht ca gian bp

chnh l gian phng , khi ng cht ca s thy mi lu hunh xc thng vo mi.

nh Nhi sng y c na thng, thng xuyn b ho khc d di. m bo

sc kho ca chu, ti nh chuyn nh Nhi n trng ca cha chu ang dy.

Trng cch Thnh 2 gichy t. khng kh thong ng trong

lnh, nhng ti ch c thn vo ngy ngh hoc xin nghphp. Trc khi i,ti lp thi gian biu sp xp sinh hot ca nh Nhi v thi gian biu n

ung a cho b ca nh Nhi, thnh cu b gip ti tip tc tin hnh gio dc

thi ku, v hng dn cho bo mu chm sc cho cuc sng ca nh Nhi.

B ngoi ca nh Nhi trc khi nghhu l lnh o nh tr ca mt nh

my ln, mt ngi giu lng yu thng. gip ti nui dng nh Nhi, b

t H Bc chuyn n Thnh . Trc khi b ngoi tip xc vi nh Nhi, ti mi

b xem cun sch Thin ti v s gio dc t sm thng nht t tng gio


29/398

29

dc. iu may mn l, b ngoi cng rt khm phc phng php dy con ca

Witer cha, nhit tnh tham gia gio dc sm i vi nh Nhi. Tlc nh Nhi 1

nm 8 thng tui n trc khi n sng nh b ngoi, ti cng mi cu VTrung v man L xem cun Thin ti v s gio dc t sm, sau mi a

nh Nhi n gi. Hu nhit tnh v nhn ni tham gia pht trin tim nng tr

lc cho nh Nhi.

Sau khi nh Nhi trng tuyn vo i hc Harvard, c phng vin khi n

phng vn chng ti ni: Cc bn qul ngi trc hun luyn, ngi sau tip

bc.

Trn thc t, sng thun trong vic gio dc nh Nhi chnh l mt kinh

nghim quan trng trong nui dng nh Nhi ca ti. Ghi nhli ca ngi Ifura:

Tr em t0 -3 tui, phng thc tip nhn thng tin tbn ngoi thuc thi k

khun mu. Ni mt cch khc, tr em khng ging nh ngi ln, sau khi phn

tch l gii mi tip nhn m ni chung l ghi nhtt c li. Vic trong trng nht

ca thi k ny l phi la chn nhng thng tin tt nht cho tr nhm kch thch s

pht trin thn kinh i no, ng thi ht sc trnh a nhng thng tin xu votrong i no ca tr. Ti cho rng, thng tin xu nhiu nht, ln nht chnh l

nhng t tng gio dc cn gy tranh ci gia mi ngi. Nhng ci khc cha

cn bn ti, ch tnh ring vic trao i thi gian loi b nhng nh hng xu do

cch lm sai lm mang li l ti t, mt mi lm ri.

Ngi trc hun luyn, ngi sau tip bc khin k hoch nui dng

nh Nhi ca ti u khng gp bt c trngi no trong gia nh. Nh trong lnh

vc dy t vng cho nh Nhi, cgia nh ti u ni nhng li quy phm ging

nh Witer cha tng lm, vc bn khng dng nhng thnh tng m ngi

ln thng dng i vi tr em, v dnh quang quc (tht g), gu gu (con

ch), ng c (ung nc). Bi v, ng b ngoi, cu mca chu u hiu rng:

i vi tr nh, thi gian ghi nhch v gu guu ging nhau; tch

sm mun ri cng phi hc, cn tgu gu ch mt thi gian ngn sau l vt b.

Dy thnh tng cng chng khc g vic lng ph thi gian v tinh lc ca tr.

C ngi cm thy ni chuyn bng thnh tng vi tr em rt th v, nhng


30/398

30

tht ra chnh l mt s lng ph ln, thi gian ni t hnh tng i vi tr m

dnh dy cho nhng t vng chnh xc c hn khng.

Yu t tch cc trong vic dy t hnh tng cho tr l r rng. Ch dy

nhng ngn ng quy phm strnh cho a tr phi tch t nhng ph vt trong u,

sthc y hiu qu cho s pht trin nng lc l gii ca tr. Khi nh Nhi 9 thng

tui c v nh b ni n Tt, ti th pht ra mt ch thcho nh Nhi: em ti ko

ny cho b ni!, nhng khng ch b ni u. l mt th nghim m ng l

phi p dng vi a tr 3 tui. nh Nhi bng nhin cm ly gi ko, quay ngi

li trong xe tp i, lm chm y xe n trcb ni, nng ti ko ln v ku A!...

gi b ni nhn ly. Chu nghe hiu v vt qua cuc th nghim tr lc cho i

tng gp nhiu ln tui.

GIEO HT GING SAY M I DO SAU BA N

Ifuka coi khng kh gia nh cng l mt mt trong gio dc. V mt ny,

nh Nhi ch yu c li t b ngoi.

B ngoi l mt ngi nhit tnh, lng thin, thnh tm, b thng xuyn a

nh Nhi i do sau ba n, cng ni chuyn vui a vi nhng a tr ln tui. B

ngoi u rt ho nh thn thit vi con du, bo mu v nhng ngi hng xm

trng. Tnh cm tt p ghi du vo trong mng thn kinh ca nh Nhi. T

nhn ln, nh Nhi u vui v ho nh khi giao lu vi ngi khc.

u nm 1982, ng ngoi nh Nhi c minh oan sau 30 nm, t nng

trng ci to Sha Dng trv dy hc i hc Ngc Ty. B ngoi phi ri xanh Nhi trv H Bc on t vi ng ngoi, nh Nhi li trv nh b ni.

Khi ti i lm sut ngy, phi tm tr nh tp thc quan, ch c th tr

v nh b ni cng chi vi nh Nhi 2 ting ba ti. n 8h 30 pht, nh Nhi i

ng theo giquy nh, trong 1 -2 ting , ming ti hu nh khng lc no c

ngh, khng ni chuyn vi chu th li ht cho chu nghe, cho n khi chu ng

say.


31/398

31

Nhng bi ti ht cho nh Nhi nghe u l nhng ln iu ru con ni ting

trong v ngoi nc nh: ng i, ng i con, Bopbi thn thit ca m ca

Mozart, hay Gi ngng thi, cy lng im ca Trung Quc, hy vng trong iukin c hn c th truyn t mt s nt chm ph v m nhc cho nh Nhi.

Ifuka ni: Ci gi l gio dc, khng phi l i hc, bit ch, m phi bi

dng nhn cch kin ton, kch thch nim hng say mi mt, khin cho a tr s

c th thc hin y nng lc tthn.

i vi ti, mi pht c bn nh Nhi tht qu bu, u tn dng vo

vic kch thch tim nng, nim hng say ( quan st hiu qu gio dc sm, tikin tr ghi chp cun Nht k nui con ghi li qu trnh c th pht trin tr nng

ca nh Nhi).

Hu nh t 68 giti mi ngy ti u c bn nh Nhi, cho n con

n hoa qu, cn mnh th n cm, sau a con i do. Tnh n sn bng ,

trn ng i ti nhn thy g l ging ci , khin nh Nhi ch c thc: cy

cao cao, chim bay ln, ct in th kch, n ng, nh lu, cc loi hoa c, cc

loi xe c, cc loi ngi Nay nh Nhi i ra ngoi u nhn ci n, ci kia,ming ni khng ngh, Ti c to ra mt th gii ng ho cho nh Nhi, i vi

cy ci hoa cu biu th yu mn thn thit nh i vi con ngi. Nhn thy i

bn tay nh nhn ca nh Nhi nh nhng v vo nhng cnh hoa xun bn ng,

li cn ci gp ngi dng trn thm chng; mi khi nhn thy hoa c, chim

mung, nh Nhi u hoa chn ma tay mng reo vui v, ti li cm thy v cng

hnh phc, Ti thc s cm n hiu trng Khu - ngi gii thiu cho ti

phng php gio dc sm, cm tngi sng to ra l thuyt ny, ti cn mun

cm n ng b ngoi cho chng ti c sng trong mt mi trng t nhin tt

nh vy, cm n thin nhin, cm n cuc sng.

Khi bnh Nhi chi trong cng vin, ti khng nhng c thi gn gi i

vi cy ci, hoa c, g nh i vi con ngi, m cn by t s knh trng, thn

i i vi nhng ngi gp trn ng. C th, khi gp bt kngi c thn phn

thno, ti u dy nh Nhi phi knh cho, hoan nghnh, tm bit. Nu


32/398

32

nh c ai vui v dng li a vui, khen ngi, ti cn dy nh Nhi thm hi sc

kho - bt tay, cm n khoanh tay ci cho

Kt ca ca s dy bo ny l: nh Nhi t nhn ln u khng bao gi

nht nht sst, nhng chng ngi hoc trong nhng trng hp quan trng,

nh Nhi li cng pht huy tt.

i vi tr em ch cn bn dy bo, tr bt clc no cng u mun hc, c

bit l khi ngi ln a tri chi. Nhng tic rng mi ngi u cha nhn thc

y vic ny nn lng ph nhng thi c tt pht trin tim nng ca tr

nh. M ca Phi Phi bn hng xm cng l mt ngi tin theo s gio dc t

sm, chc iu stin theo y l cha y . Hm qua chy b Phi Phi (ln

hn nh Nhi na tui) ng trc cy c, nhng chy li khng ni cht g cho

con bit. Ti nh ni vi chy: Ch nn ging cho Phi Phi y l cy c, c phi

hay hn khng!. Ch y ci v ging hai ln cho chu b. Phi Phu bng nhin

hng phn ln, mun n s m vo l cy c. M b lin chy ui theo ni:

Khng c! Khng c! Trn mt l cy rt bn, c nhiu gai y!. Ti bngnhin thc c rng, cng t bt chnh l do c gio dc nh vy. Hn na,

Phi Phi va mi c th lng, mt cht hng phn khng d g to nn, nhng

nhanh chng b dp tt.

Khi a tr hc v chi, th khng nn ngh n chuyn bt hay khng, ch

cn tay ca tr khng a vo ming, bi bn khng bm vo nhng ch kn l

c. Tay bn c th ra sch, nhng nim tin hng th mt khi b mt i s kh

lng ly li c.

Trc khi nh Nhi c 2 tui, ti cho chu ho nghim phn nh k,

khng pht hin triu chng giun sn. C th thy, ch cn tm ra sch s, tay b

bn khi hc tp v chi a th cng khng h g.

iu c ngha nht l, phi tranh th tng pht tng giy truyn t thng tin

cho tr, kch thch shng phn cao ca a tr vi mi trng xung quanh, cho

tr hc tp v pht trin y nhng nng lc lin quan trong thi k tui th.


33/398

33

HC CNG NHIU, KHNNG GHI NH PHT TRIN CNG

NHANH

Nh khoa hc Nga Tscenov tng ni: Ci ngun ca mi tr tuu nm

s ghi nh. Cn cnguyn l dng mi ph c, gio dc t sm c th khin

nng cao thi gian biu pht trin khnng ghi nh. c bit l thi k b sa, mi

ngy ti truyn t nhng t vng tng ng, khng ngng kch thch kho t vng

trong i no a tr c ththc y s pht trin nhanh chng khnng ghi nh

ca a tr.

Nhn thc sng l nng lc ghi nhxut hin u tin trs sinh. nhNhi c hn 3 thng tui bt u nhn thc sng, sm hn 6 thng tui so vi

nhng a tr bnh thng; c 50% tr s sinh xut hin ghi nh l gii 10

thng tui, tc l xut hin mi quan h gia t vng v vt th, nh Nhi mi 6

thng ri xut hin khnng ny; nng lc nhn thc vt phm ng loi, v

bao hm cnng lc khi qut (c th nhn thc nhng im tng ng ca vt

phm), nn ni chung trs sinh t 13 tui mi dn dn hnh thnh, vi nh Nhi

khi 8 thng tui xut hin khnng ny. Khi , do bvim amidan nn nhNhi phi vo vin, tnh li khi ht st, nh Nhi ch vo ngn n in v ci,

dng nh mt biu th vi ti: l n in. C th thy, trong tr chi tm n

in m chu thng chi a nh khin chu ghi nh; qu cu bng thu tinh

c th tt m, bit pht sng chnh l n in!

Sau khi nh Nhi ghi nhtcon hu u tin, chu k thi gian ghi nht

vng ni chung u phi cn my ngy. Khi chu c 1 nm 1 thng ri, s pht

trin v khnng ghi nh cc k nhanh.Thi gian , c thnh Nhi cng pht

trin nhanh, canxi v st u khng p ng nhu cu. Hn 1 tui ri mi c

hai chic rng, thp m bao kn rt chm, hng cu cng b h xung. Thiu can

xi khng nhng nh hng n s pht trin xng ct ca tr nh, m cn khin

b ng khng ngon, nh hng n s pht trin i no. Thiu st thng khin tr

nhau u, bn thn, trngi trc tip n hot ng t duy ca tr, khin kh

nng ghi nhb gim thp. cung cp c svt cht y cho s pht trin tr

lc ca nh Nhi, ngoi vic nh k kim tra tnh hnh pht trin ca hng cu v


34/398

34

xng ct cho chu, ti cn b sung nhng khong cht cho nh Nhi t ngun

thc n v nc ung. Khi , mi ngy ti cn c bn nh Nhi 2 ting sau

ba ti, cho nn vic gio dc thi ku hng ngy u c bt u ti timthuc. S tin b v tr lc ca nh Nhi phn ln l c th hin trong qu trnh

i tim ny.

Ngy hm qua ti bnh Nhi n bnh vin tim b sung canxi, trn

ng i ti pht hin nh Nhi ch n mt bi ct bn ng, bn lp tc thng

bo cho chu: y l bi ct, l bi ct. Sau ti hi li chu: Bi ct u?.

nh Nhi khng h do dgi tay ch. Khi trv, trn ng ti li luyn tp mt

lt.

Ngy hm sau, ti b chu tin cha ln xe v trng. Trn ng v, t xa

nh Nhi chvo bi ct v ht tng ln. Ti c phn cha tin, sao chu li nh

nhanh nh vy? Th l ti hi nh Nhi: l bi ct ?. Thl nh Nhi khoa

chn ma tay ra sc ci mnh xung bn bi ct, i khi, chu cng tng tng

thn thit nh nhng th khc.

Khnng phn bit ca nh Nhi tin b rt nhiu, chu khng nhng gi tnng vi mi loi cy cn c vo v tr s ti ca cy, m cn bt u ch ra mt

cch chun xc nhng cy m chu nhnhng mi trng khc. Nh cy c, cy

chui, cy cam Vy m ti khng d liu trc c khi ti vit th cho bn

ti chcch hai ngy. Nhng bc tin b nh, nhng chn tnng lc tim

n ca trs sinh l rt sm.

Nng lc nhn bit c nhc n y c mt ngha quan trng trong vic

pht rtin khnng ghi nh. iu c ngha, v mt phng thc ghi nh. nh

Nhi khng nhng ch da vo sghi nhbt chc c hu nhng trdi 3

tui, m cn c khnng ghi nhphn gii; iu ny ch c nhng a tr trn

3 tui mi lm c. Bi v, gi s cng mt loi cy, nhng mi cy u di ngn

khc nhau, nn cng cn phi c nng lc khi qut tru tng c trng vt th

so vi vic phn bit ngn n sng c ngoi hnh tng ng. T c th thy,

gio dc ngn ng sm sthc y pht trin i no.


35/398

35

Cch vi hm sau khi ghi nht k phn trn, di s kin tr ca cha, nh

Nhi li mt ln na ri khi nh b ni, tr v khu tp th y mi khi than.

Khng lu sau, ti n Ty An phng vn hot ng trao gii thng gm gii innh Trm hoa ln th ba v gii Kim K ln thhai, sau li trv H Bc

thm mv ngi cha 24 nm khng gp mt. Ti phi xa nh Nhi mt na

thng. Khi gp li, va may l mt c hi th nghim khnng ghi nhca

chu.

Khi nh Nhi va nhn thy ti cn t ra khng cn ti, phi n hn 1

ting sau, khi c bo mu cho chu n, nh Nhi bn dng ngn tay ch vo ti ni:

M. Biu thl chu ngh ra ti l ai. Ti ngh, chu cng s lin i ngh n

cm gic vui v thn thit khi bn ti, nu khng chu lm sao c nh mt vui

mng v ci vi mc.

Sau khi t H bc trv, ti cn pht hin nh Nhi cn c hnh vi bun ci.

Mi khi nhn thy qun o ca ai treo ngoi hoc vt trn h xalng l bt ngi

phi i thu v, hoc em qun o y a cho ch nhn ca n.iu cho thy,

hng ngy truyn t cho nh Nhi y l ci g, ca ai?, khin chu pht trinnng lc ghi nhphn loi, i no ca nh Nhi v thm nng cao c hiu xut

x l thng tin.

NG, NG TT, HUN LUYN T DUY S NHANH

CHNG

T H Bc trv ti lun rt bn nn ghi li nht k nui dy con ca ti lt nhiu s kin cn ghi chp. Cho n ngy 10 thng 8, ti thy tr lc nh

Nhi c bc tin b mi nn m khuya li cm bt vit:

--- Hm nay ti phi ghi nhbc tin b mi ca nh Nhi. Ti cho rng, t trong

c th nhn thy chu bt u c hot ng t duy cp cao - tng tng.

Chiu ti, ti ng bn vn hoa ru cho nh Nhi ng. nh Nhi khng mun

ng, ti bn ni: ng tri rt thch con, mun nhn xem con nhm mt nh th

no. nh Nhi nhn ln tri xanh, li dng tay che mt. Ti thy chu nhn tri


36/398

36

qua k ngn tay, cm thy th v, bn thun mm to nn mt bi ht v ng tri v

c my, nh Nhi nghe rt chuyn tm. Bng nhin, chu gi tay ch ln tri xanh

ni: ng tri. Sau li ly tay che mt. Ti thy chu khng c mun ch, bnth chu hi chu: Con munnghe m k chuyn v ng tri khng?. nh Nhi

bn b tay ra, mtrn i mt chi. Ti bn k chuyn rng ng tri v c my

u mong mun nh Nhi mau ngi vo trong mng ri ni chuyn vi nh

Nhi trong mng. nh Nhi ht nhn ti li nhn tri xanh, dn dn i vo gic ng.

Ti ngh, m nay chu chc chn sm cng ng tri v c my i chi. Ch c

iu ti khng thon c tri v my sc hnh tng nh th no trong gic

mng ca chu.

Theo gii thiu ca Tm l hc gii, ng v nm m c lin quan mt

thit n s thnh thc ca i no, spht sinh c nng tm l v s bin ho ca

pht trin. Sd ti don gic mng ca nh Nhi l bi v ngay ttrc 8 thng

tui chu thng m ngkhc ci. Nu nh chu ngcha bnh thc,

chu s biu hin mt mi khng yn, khng mun hc vt. V th, ti c bit

coi trng cho nh Nhi ng, ng tt, mi ngy kin tr ng my ln theo yu cu

ca tui. iu cng rt quan trng i vi s pht trin ca i no.

Khi nh Nhi 12 16 thng tui, ban ngy c cch 4 ting li ng 2 ting.

Bui chiu vo 6 gi khi ti v nh th cng ng vo lc chu thc gic, ung

nc hoa qu r va chi va hc, tinh thnh c bit tt. Khi nh Nhi y 16

tui, ti sp xp li thi gian ng ngh ca nh Nhi, 8 giti i ng, 6 gisng

dy, bui tra 12 ging mt gic, 2 ging ny ch yu do ti d chu ng, t

6- 8 giti trc khi chu ng l thi gian ti a cho chu i chi.

Ni mt cch chnh xc, ni dung nht k ghi trn ch l mt ln hun luyn

pht trin sc tng tng. Ti ngh, mi hot ng mang tnh sng to u khng

trnh khi tng tng, sao khng dng thphp nhn cch ho pht trin sc

tng tng ca nh Nhi? Dng hun luyn ny c bt u vo lc chu 1 nm

2 thng tui.

Hm nay, nh Nhi n cm khng c ngon ming, u oi, ti nh dngli ni v hnh ng chim khch u phi n c dchu n. Chu bn em


37/398

37

cho chim khch n, cn i cho ong mt, kh, g con, vt con n, chu lm mi th

nh tht, c thoi bt u t.

Cng vi s pht trin nng lc t duy, tc hc tp ca nh Nhi ngy cng

nhanh, lng t vng tch tr c ngy cng nhiu, nng lc lin tng cng

nhanh chng pht trin (khi nh Nhi c 1 nm 5 thng tui, ang phi tim

thuc nng cao hng cu).

Nng lc lin tng ca nh Nhi li c mt bc tin b mi. Cn

chp ti, ti cho chu cng i chi, chu bn chn ch khng mun i. Ti ni: i

tim. Chu lp tc o khc. Ti n bn ddnh, nh dng cc ng tc trngcy chui, eo ngi p lm thay i s ch ca chu. Thnhng khi chu

nhn thy tuyn ng i ca hai m con, lp tc go cu cu bo mu n gip.

iu c ngha l: ang trong tnh trng b bao trm bi ni lo sphi tim,

chu vn khng qun cng ti hc ni. Ti ch vo nhng vt bn ng dy

chu ni, hu nh ch cn nhc li mt ln l chu nh. Khi ti bchu ang cn

khc hu hu sau khi tim, chu lp tc ni ra nhn vt chu va mi nhn thy:

hoa hng, than ci, ngi

Bn ngy sau, nng lc t duy ca nh Nhi li th hin thm mt bc nhy

vt michu khng nhng d cm c ton b qu trnh tim, m cn sp xp

trc s phn ng qua tng bc.

Chiu ti, ti li bnh Nhi i tim, iu k ll, nh Nhi khng h t ra s

hi. n phng khm gp y tc tim, chu cn gi c y tc ri ch vo ca phng

tim thuc, ti lm theo ngh ca nh Nhi bc theo c y t vo ca, nh Nhili ch vo chic gh trong phng bo ti ngi xung. Ti bng b cm ng bi s

dng cm v trn tnh m nh Nhi biu hin ra. Ti va biu dng nh Nhi, va

t nh Nhi ln i ti, chu khng h phn khng, bnh tnh ti ko chic vy

ca chu ra, khi chu hng v pha y t biu thtim vo y ny, chu lin m

ly ti v khc. l ci khc d cm sau n ang n gn, nhng chu vn

khng h c mun phn khng. Khi mi tim c a vo, nh Nhi au qu

chu khng ni khc to v giy gia. Ti mt mt gi cht ly i chu, mt mtlin tc an i chu: Dng cm ln con, stim xong ngay thi m. Mi kim tim


38/398

38

va rt ra, ti lin m ly chu, nhc chu ni vi c y tc: Cm n!. nh Nhi

ni trong ting khc, c y tc vui mng, lin em mt bm kim tim hng a cho

chu, nh Nhi lp tc vui v trli.

thng cho chu, ti dn nh Nhi ln ng Xun Hy chi, nh Nhi vui

v chy ra chy vo tim tr em, t ra rt vui v.

V sao ti li coi trng s vic ny? V l khnng ghi nhc qu trnh v tnh

tit ca s vic, ni chung chtr 3 tui mi hnh thnh, thm nh Nhi khng

nhng lm c khi cha y 1 tui, hn na cn biu hin ra nng lc t duy tru

tng, khin ti khng th khng vui mng.

BI DNG T BO NGH THUT, PHT TRIN TIM

NNG SNG TO

B Stenar, nh gio dc Mu th kny ni: Cuc sng m khng c

ngh thut th khc g mt hoang mc. Ti cho rng cho con ci c c mt

cuc sng hnh phc, giu tnh cm, cha m phi c ngha vtu dng vn hc v

ngh thut cho chng. Ti rt tn ng quan im ny, khng ch v ti hiu rng

thng thc ngh thut s to thm nim hng khi cho cuc sng, m cn bi v

ngh thut l mt dng hot ng mang tnh sng to, trong qu trnh bi dng t

bo ngh thut, c th pht trin hiu qu tim nng sng to ca tr nh.

B Stenar cho rng: Ting ht ru m du ca ngi m l cc k quan trng.

Ngay tthng u, ti nhnhng ht cho nh Nhi nghe, va ht va lc l hoc

v nh vo chu theo tit tu bi ht. Hn chc nm sau, cc chuyn gia nh gicch lm ny trong cun Cch mng hc tp: B ra thi gian 15 pht lc l,

vut ve hoc v v trs sinh, mi ngy ch cn lm 4 ln, th c th gip trnng

lc iu ho vn ng, t to ra c hi hc tp.

Qua s n lc ca ti, nh Nhi 5 thng tui ngy cng r rng biu hin

thch th i vi m nhc v khiu v.B sa v ung sa chu u phi nghe ht

mi hng th, bt k lc bng bnh n u, c nghe thy ting ht l tr nn

ngoan ngon. Khi ngi ln ht, chu lin chm ch lng nghe, li cn m nh


39/398

39

mun hc theo. Nu ti c khiu v trc mt chu, chc li cng vui mng hn.

Khi chu tron 10 thng, mm mng ngh thut ca chu hu nh hnh thnh.

Khi ti b chu ngm nga ht mt vi cu, chu bng nhin cng t ngm nga

ht v ma, tuy ch l vung vy i tay nh, nhng chnh l chu ang khiu

v, ch khng thl hnh ng no khc. Khi ti bchu ng trc gng thay

qun o, chu cng hng phn v hoa chn ma tay mnh m.

Dng khiu v ny tuy ch l hnh vi bt chc, hn na bt chc cng l

mt dng nng lc pht trin c bit, cn c s cv kp thi ca ngi ln

tng thm hng th v lng t tin cho tr.Khi nh Nhi va trn mt tui, nng lc bt chc pht trin tng i tt.

Khong mt tun trc, ti pht hin nh Nhi bit tchi tr bt chc.

Chu cm mt cc nh rng nh gilm nh ang nh rng vy, mt lc sau li

gilm n, ung, li cn v vo ming ku a a c v rt hng th, say sa,

bi cng khng chu. chnh l mt dng bt chc t pht.

Cn c mt ln, ti pht hin nh Nhi rt hng phn gim chn. chnh lkhiu v, ti bn cv ht ln ny n ln khc. Ti cho rng chnh l gio

dc nim say m v lng ttin i vi con tr.

Nim hng phn sng to khiu v hnh thnh t thi ks sinh khin chu

v s ln th nghim c s vui mng ca thnh cng trong cuc sng trng

hc sau ny. Mc d nhng iu nhy t c rn luyn nn khng tht quy phm

(v ti khng mun nh Nhi ln ln theo ngh biu din ngh thut nn ti rt t

hun huyn chu v mt ny), nhng chu vn c thm chm trong thng thcngh thut, tn tnh hng thh m nhc v ci p ca ngh thut khiu v, tht

l mt hnh phc ln trong i ngi.

So vi khoa hc, c em ln nht ca ngh thut l tnh tr tnh v tnh phi

li ch. Khi ti dy t vng cho nh Nhi, ti khng nhng dy nhng th hu

dng r rng, m cn dy chu nhng th hu nh khng tc dng.

Hm nay, ln u tin ti dy nh Nhi ngi hoa. l mi thm du mtca hoa bch lan. y l mi thm m ti thch nht, ngi c my ln, nh Nhi


40/398

40

l gii c hm ngha ca tngi (ch khng phi l tc ng ngoi hnh) v

khi nim ca thng thm.

My ngy nay, ti dy chu nhn bit bng hnh di nc h th c v

bng hnh di nh nng, chu rt thch th ch bng hnh bn tay ca mnh, bn

tay nh nhn lt i lt li chi a. Chu c th ch ra hoa hng trong mt b hoa.

Cn na, bt lun l mt trng c hnh dng nh th no, nm vtr no, chu u

chng nhc nhngi khc ch trn tri c ng trng.

u im ca dng hun luyn ny l, c thgip nh Nhi mrng tm nhn,

mrng phm vi lin tng, hnh thnh cng nhiu cc im hng phn tnh cm.Bi v ni cho cng, ngh thut l kch thch tnh cm t tng ca con ngi.

kch thch h thng tnh cm trong i no nh Nhi pht trin y , ti

cho chu hc cc t hnh thnh kch thch tnh cm. Khi chu c 1 nm 3 thng,

ti dy chu mt ng tc trtnh.

Ti bo nh Nhi gi hai cnh tay ra v ht ln mt cch thn phc A!

hy vng bt u t s dy chu hc bit biu hin s vui mng. Chu hc c

rt nhanh, ng tc lm tht s c hn.

Do hn ch bi nng lc pht m, nh Nhi cha th dng ngn ng biu

t tnh cm, ti bn tpht dng ng thngi biu t tnh cm thch th

ca mnh.

nh Nhi c th chng hn gi i vi nhng s vt m yu thch, khi

chu nhn thy n ng sng long trn ng mi sa, bn tay nh nhn tng

nhp t vo mi chu, tht l ng yu.

Ti cho rng, pht trin nng lc biu t phi bi dng dc vng biu t

bn tay. Trc khi hnh thnh nng lc biu t ngn ng, dc vng biu t ca

nh Nhi rt mnh m, hn na cn biu t rt c tnh.

Vng yu nht ca nh Nhi by gichnh l dng v khi chu ngi hoa.

Mi khi chu va ku ln: ! ! va a bng hoa vo trc mi ngi, bn s

chng cn cch g trch mng chu hi hoa. Hn na, chu ht ngi mt lc,


41/398

41

lin cong mi ci v by t cm xc: i ch! rt thn tnh, nh ang m mnh

trong hng hoa. Con gi 1 nm 4 thng tui yu qu ca ti i!

HC CCH KIN TR HN NA, MI LUYN KHNNG CH

Khi nh Nhi cn cha ra i, ti quyt nh nui dy chu thnh mt ngi

thnh t. Mc d ti khng bit ti y chu sginh c thnh cng lnh vc

no, nhng ti bit rt r rng, con ng i n thnh cng ch c mt. l: nhn

thc ng mc tiu, kin tr khng mt mi. Ti rt thch cu ni ca cho vin

Quch trong vkch Sa gia hng: Thng li sn t s n lc kin tr nhiuhn na!. Ti hy vng khi nh Nhi gp kh khn sau ny, sc ch kin

cng khin chu kin tr hn na, kin tr thm mt cht cho n khi ginh

thng li. V th, khi chu cn ang b trn ging, ti bt u hun luyn cho

chu tnh bn b.

Ti cho rng, s bn b ca nng lc ch l tin ca hnh vi bn b. Vic

hun luyn ca ti bt u t bi dng tnh b b ca nng lc. Cng c ca ti l

mt con g trng bng nha mu bit gy, trc tin dng ting g gy pha

trc, ng sau, bn phi, bn tri gy ch ca chu, sau t con g ni m

chu rn ngi ln mt cht l ti, hp dn chu ti nm ly. Khi chu nm khng

c v chun b t b, ti bn dng tay y chu ln mt cht v cv: C ln!

Cln!. nh Nhi ra sc p chn mt cht, con g trng trong tm tay. Ti li

dng hnh thc hoan h v hn chc mng thng li ca chu, chu th

nghim nim vui ca sphn uthnh cng.Khi nh Nhi bit b, ti bn gia

tng kh ca hun luyn khi mc tiu m chu nhanh chng t c, em

chi hp dn chu t chxa hn, sau cv chu tip tc b n ly. Lm nh

vy va bi dng sc hp dn li va luyn c kh nng b, tht l nht c

lng thin.

gio dc tinh thn kin cng cho con gi, ti lun cv, li ko chu tip

tc lm khi chu t b mc tiu m mnh cha t c. V dnh ng tc tm

bng, kim vt, v..v C khi chu mun ly thg nhng khng lm c,bn dng m thanh v ng tc cu cu ti trgip, ti ch gip chu gii quyt


42/398

42

nhng kh khn m chu khng khc phc c, sau vn chu t tin hnh

n cng. Nu nh nh Nhi c b vp ng au chno, ti cng khng an i

chu, m yu cu chu dng cm, khng s, nhanh chng chuyn dch s ch ca chu, thu ht chu quan st s vt mi, nhm lm qun i cn au. Ti tin chc

rng, ckin tr nh vy, ngh lc v lng dng cm ca nh Nhi s mnh mhn

ti.

Khi nh Nhi y 1 tui, nhng n lc ca ti nhn thy c thnh qu:

1 nm 1 thng tui Trc ba cm ti, nh Nhi vui v cm mt bnh phun bng

nha chi hi lu, do vn cn hng th chi nn khi ti ni vi chu vo n cm,

chu khc tht tht khng nghe, ti nh phi cho chu mang theo bnh phun i vo

phng n.Khi nh Nhi khc v chic bnh vng ca chn li, my ngi ln ngi

cnh bn ph bnh chu: nh Nhi hay khc nh lm!. K thc khc cng l

mt ngn ng ca trem. nh Nhi vi vng khc l cu cu ngi ln, chng

phi l biu t ch ca chu ? So vi nhng a trkhng lm c l vt b,

chng phi l s khc bit v mc bn b ca sc ch hay sao? Khc l dng

biu hin ca s tin b v tr lc ca tr, ch c th khin ta cm thy vui mng.

tnh hung ny khng thdng n, ung, m p, ddnh chuyn dch s ch

ca a tr m ch cn gip tr mt cht, c v chu tip tc thc hin.

4 ngy sau Hm qua ti dn nh Nhi vo sn nh Phi Phi bn hng xm chi,

s ch ca nh Nhi lun tp trung vo con vt. y l ln u tin chu nhn thy

mt con vt ln cn sng, bit ku cc, cc. cv v p ng lng hiu k ca

nh Nhi, ti bt chp c mi hi thi ca chung vt n gn bn. Ti ngh,

tnh chng ca nh Nhi c biu hin trong s quan st ny l rt kh c c.

Ging nh khi chu ci st ngi xung mt ng khi bi b tm kim, ch c

th tr gip chu hon thnh ch khng th s bn m trnh n.

1 nm 4 thng tui

Sc mnh ch m ti gio dc trc y c th hin r trong con ngi

nh Nhi, khi chu i lm mt vic g c bit thch th, bn mun can thip chu

th ch c th dn n s phn khng m chu hu nh khng th khut phc, ngoi

tr bn c th dng mt s vic khc cng k l mi m thu ht s ch cachu. Bin php ny cng nhiu ln khng c tc dng, nh phi p ng yu cu


43/398

43

m nhn tgc ca chu l rt nn lm.Na thng sau, nh Nhi dng sc

mnh ch ca ring mnh vo chkhng c php dng. Nghe c L bo mu

ni, nh Nhi chy n nh Tiu Vin bn cnh xin ng, Tiu Vin nghe theo lidn ca ti khng cho nh Nhi, chu bn khc lc trvi c bo mu n gip

chu, khng t c mc ch quyt khng v. Tinh thn kin tr cnhin ng

mng, nhng cnh tnh ti phi nhanh chng dy cho nh Nhi nm c khi

nim ca phm vi, cho chu t nh bit rng, c nhng vic cso th lm,

nhng cso nhng vic khng c php lm.

QUY NH PHM VI C PHP, KHNG C PHP T

NN MNG CHO GIO DC NNG LC T KIM CH

C ngi gic mnh, nhng c nhng ngi li khng t gic mnh.

Ngi gic mnh khng nhng trthnh k cn b m cn c th trthnh

thin ti. Ngi khng gi c mnh th khng nhng khng tr thnh thin

ti, m cn c th trthnh k cn b. Ti lun hy vng nh Nhi pht trin theo

hng ngi thin ti nn ng nhin mun gio dc chu thnh mt ngi gic bn thn.Ci gi l gic mnh tc l c nng lc t kim chy

mnh nhng vic cn phi lm v ngn cn nhng vic khng nn lm. Khi nh

Nhi c nng lc hnh ng c lp nht nh, nhng li cha c trang b

nhng quan nim phi tri, ti phi dy chu hc tp gimnh nh thno y?

Nm 1977, trc khi quen bit cha nh Nhi, ti c c mt cu chuyn gio

dc tr em ca Lin X qua mt cun sch xut bn trc thi kCch mng vn

ho.

Khi Ivan hn mt tui, b c bit thch x sch vca b mnh, b lin a

cho Ivan mt sbo ch c b b x v ni vi b rng: y l nhng bo ch

bi, c thx c, nhng sch vkia khng thx c. T khin b xy

dng khi nim ca tphm vi.

Ti rt thch cu chuyn ny, mun thc hin n t lu ri. Khi nh Nhi bt

u x sch, ti lin dng phng php ca cha Ivan, vch ra cho nh Nhi phm vi,xy dng quan nim c thkhng c v yu cu tr nh tn trng quy nh l


44/398

44

rt cn quan trng i vi strng thnh ca a con: Trong qu trnh kim ch

khng lm mt s vic, rn luyn c mt t cht khc hng ti thnh cng:

khnng t kim ch. Mt khi quy nh phm vi th phi trc sau nh mt yucu a con tun th. Nh li ca Shoda Michiko, hong hu Nht Bn ni khi gio

dc con: Mt ln cng khng th l ngoi l, lm ngc li l phi chu hnh pht.

Trem trnh b trng pht, s hc c vic rng buc mnh khng lm nhng

vic m ngi ln khng cho php lm.C ngi ni, a tr nhm yu cu

nghim khc nh vy liu c qu ng khng? Cch hiu ca ti khng nh vy.

Ni chung, gio dc nghim khc s rt gian khi vi a tr, thnhng ngay t

u gio dc nghim khc th s khng nh vy. Ging nh trong xy dng

thnh ph, nu nh chnh quyn thnh ph Qung Chu ly l do ng ph ca

Qung Chu khng chnh t tin hnh ti xy dng thnh ph, vy th nht nh

s mang li ni thng kh ln cho ngi dn. Thnhng thnh ph Chu Hi li

khng lm ging nh vy, do t khi mi bt u xy dng tu sa ng ph, nh

ca theo quy hoch ca chnh quyn thnh ph, kt qu thnh ph t chnh nh

bn c, li khng to ra bt c ni thng khno cho ngi dn. Gio dc i vi

trem cng nh vy, vic g khng cho php th ngay tu khng cho php,

iu s khng to ra s au kh cho a tr. Ging nh mt nh th ni:

Chng ta skhng cm thy thiu thn i vi nhng thm chng ta vn cha

thc c. Lc th ng , lc li khng ng , nh vy sem li sau kh

cho a tr.Witer cha gio dc con bit phn bit phi tri phn minh, trc sau

nh mt. Tkhi Witer c mt tui nghim khc yu cu con, vic g khng

c l khng c. ng cha bao gingh rng khi cn nh c th th lng mt

cht, i khi ln s nghim khc hn. Thnhng, li l cch lm ph bin ca

cc ng b b m trn th gii, lut cm ca hcng thay i tht thng, khi th

bo l c, lc li ni l khng c. iu nghim nhin to nn tm l u c

trong a tr, ch khng phi l nng lc t kim ch. Cn phi ni r thm rng,

cha m khng c chnh r rng hoc kin khng thng nht u l s ti k ln

nht trong gio dc tr nh.ng nhin, khi tr em va bt u xut hin hnh vi

ph hoi, ngi ln cn phi phn bit r s ph hoi v v s ph hoi c . Ph

hoi v l do c th pht trin cha y hoc ng tc cha c kho lo gy


45/398

45

nn, khng phi do i khi qua loa hoc c ph hoi. C mt s dng c ph

hoi thuc hnh vi mang tnh thm d ca a tr, nh p vtrng, bi ngn ko;

cn c mt s dng thuc hnh vi mang tnh ththch nh y ng g, x tgiy; c hnh vi mang tnh tham d v bt chc nh nh nhng cy hoa p hoc

rau c ri li em trng xung . Cn phi phn bit cc hnh vi i x, khng

th cm on mt cch v l. iu c bit quan trng l khi bn pht li cnh co

khng thnh vy, nht nh phi ni cho trc thlm nh thno.

i vi a tr1 nm 5 thng tui m ch dy ni thi th cha . Phi ch

ng nhng quy ph ca nh Nhi, nh nm vt xung t. Bn cng ngn cn,

a tr cng hng th, khi iu cn lm l chuyn hng. Bn cn ni: nh

Nhi hy em chic khn tay trn ging t ln chn (hoc xalng) hoc nh

Nhi hy nht quyn sch di t t tr vo gi sch i! Chu lp tc s ngng

vic quy ph, vui vi thc hin mnh lnh.

Mt hm, ti ang thi b ao, nh Nhi i cm dao thi. Ti ni vi chu:

nh Nhi, gip m mang ch v b ny vt vo xt rc i!. nh Nhi lp tc gip

ti lm. Tng ming tng ming v c vt vo xt rc. Nh vy va qun lc chu, li va gio dc chu phm cht yu lao ng, bit cch gip ngi

khc.

Tin hnh ng bquy nh phm vi c, khng c l kp thi xy dng

nn chthng pht, gip nh Nhi nhn r quan nim ng, sai.

Mi khi nh Nhi lm sai mt vic g ti lin bt chu tnh vo mng.

Chu lin gi cch tay ra ng sau ra sc v, ming cn ht ln nh! nh!,

nh mt lc, lin gi m: M! M! cho mnh. Lc u ti tng rng nh

Nhi chcoi l mt tr vui, sau ny mi pht hin nh Nhi hiu rng l hnh

vi trng pht. Bn xem, mi l chu nhn thc mnh lm sai vic g, nh lm bn

tay chng hn, l tmnh xin nh, hoc gi tay ra trc mt bn chu pht.

C iu, khng phi l hnh pht au n. Ti khng hy vng a tr v s

au n th xc m khng lm vic xu. khng chv nh tr con khng phi l

cch gio dc hay, m cn khin a tr dng th on tng t i x vingi khc. Khi ti ngn cm a tr lm mt vic g, ti chni: Nu con lm th


46/398

46

ny th kia, m skhng vui. Ly gio dc s coi trng ca chu i vi tnh

cm ngi khc.

Mt ngi bit coi trng tnh cm ca ngi khc th khng cn phi gio dc

nhiu cng c th ch ng bn thn, trn thc t, trc khi nh Nhi nhiu mt cch

chn chnh rng phi tranh th thi gian, khc kh hc tp, ng lc hc tp ln

nht ca chu chnh l cha m v thy c gio vui.

TRANG B THNG TIN TTRC, NH NGY KHAI HOA

KT QU

Khi nh Nhi y 1 tui ri, tr lc pht trin nhanh chng, ng thi thnng

v s kho lo cng tip tc pht trin:

By ginh Nhi chy rt nhanh, rt t b vp ng, chu c th tu tro

qua tro li gia gh xalng v ging, chu cn nhthng tro ln bn n hoc

bn lm vic, khin mi ngi va tc va bun ci. V mt vn ng, chu c th tro ln bn hoa cao 60cm trc ca. Nhn thy

a tr tro ln cao ti khng b n xung, m dy chu cch xung nh th no,

ging cho chu bit trc tin hy ngi xung, sau th chn xung. Ch cn

chu hc c phng php xung, th ngay ckhi khng c ngi ln , s

nguy him do leo cao cng c gim bt rt nhiu.

Mt iu kinh ngc l, mt sb trai dy nh Nhi ng tc nm sp chng

tay, my hm trc nh Nhi nm xung ng chng tay 5 -6 ln, khin ti ht

sc ngc nhin.

Cnh tay, cng chn ca nh Nhi u rt c ngh lc, chu c thng bng

mt chn hi lu (b gi ni chung phi 23 tui mi c c). Chu cn c th

m qu da nng by cn chn (tng ng 3,85 kg); trong cc ng tc nh

nhng chu dng tha n cm, ung nc rt gn gng, ch cn khng c ng

ngc, ngoi ra chu c thn rt sch s.


47/398

47

Ti khng nh c c mt thuyt php trong cun sch no c ni

rng h thng vn ng ca tr pht trin nhanh th h thng pht m s thnh thc

tng i chm, ngc li kt qucng ging nh vy. nh Nhi va may thucvo din h thng vn ng pht trin nhanh. Mc d so vi mc trung bnh, h

thng pht m ca chu cng pht trin sm hn, nhng chm hn nhiu so vi tr

lc v s kho lo.

Khi 1 nm 4 thng, nh Nhi c thni r rng g trng. Nhng cn mt

s m ni khng r, ch c th gi mt cch hm h. Ttri hoc ti cn c th

ni di, c mt s m rt pht, dy l thuc lin. Nhng mt s tkh pht m nh

qun o chu u pht m khng tt, ni c gio thnh c o. Ti dy

chu mt cu ting Anh: How do you do? (Cho ngi!), chu nh rt nhanh,

nhng c iu li ni thnh How do do!.

Ti khng v h thng pht m ca nh Nhi cha sm thnh thc m lm

chm tr tin dy ng m cho chu. Bi v nng lc ngn ngdo hai nng lc l

gii v biu t to thnh. S pht trin ca nng lc biu t c nhin chu hn ch

bi s thnh thc sm mun ca h thng pht m, s pht trin ca nng lc lgii li ch chu hn ch bi nhn thc nhiu t i vi s vt. Trong nhng ngy

thng k vng nng lc ni ca nh Nhi xut hin s nhy vt, ti c bit cnh

tnh mnh chc qun rng phi tip tc truyn t thng tin c ch cho nh Nhi.

Khi nh Nhi c 1 nm 5 thng, ti mua v hai bsch Xem tranh nhn

ch cho chu. Ngay ngy hm sau chu ni c t ci b. Nhng chu

khng chu ngi yn cng ti hc m ch thch t mnh lt i lt li, mm huyn

thuyn c t mp mkhng r. Phi chng chu cn qu nh? Ngh n chuyn t

thng ny bt u ging cho chu, ti li hiu ra mt iu: trong qu trnh nhn bit

ch cn phi nhn ni gp nhiu lnqu trnh tch luthng tin tng t.

Tun ny, nh Nhi hc ni my thu thanh, my git, pht m tuy cn cha

r, nhng t ca cc chth r rng. Ti dy chu tbt la ga, chu c th

ni r rng hai chbt la, nhng t vng u c dy sau khi nhn bit vt

cht. n sau ny khi chu xem tranh, c th dn tinh lc vo nhn mt ch. Tipht hin, nu m chko hi di, nh Nhi hc ni s khng lin mch, khi ni


48/398

48

nhanh ln mt cht, chu s thc c rng l mt t gm ba ch. Dy ting

Anh Cho bui sng! hay Chc ngngon! cng nh vy. Do chu n lc ni,

lc u cn cha r, nhng sau rt nhanh chng ni c r rng.

Ngy 26, sang nh Anh Anh bn hng xm chi, ti cm bng vit ch dy

chu s1, 2 chu pht m c chmt, hai tuy cha ni r, nhng chu

nhn bit c, c th cm ln ch smt v ch shai mt cch chun xc

theo mnh lnh ca ti. iu kin ti rt vui mng. Bt u t by gi, khng

nhng phi dy chu hnh thnh khi nim s, m cn phi hc nhn bit ch s.

Mi khi c iu kin l ti khng b lc hi truyn t khi nim v scho nh

Nhi, nh khi ln cu thang, v tay, nhng n lc khng h ung ph.

Gn na thng nay, nh Nhi tin b rt nhanh, c thni c rt nhiu t

vng m chu hiu, hn na cn biu hin kht vng ni mnh lit, bn ni cu:

y l than t ong ca ch. Chu sni cu ny theo phng thc ca mnh, thao

thao bt tuyt, rt th v.

Phm l nhng s vt nh Nhi cn cha nhn bit c, ti u yu cu c

bo mu khng dng cch ni: y l Kia l, ch nhng s vt nh Nhi nhn bit thng thuc, ti mi dy chu dng i tnhn xng.

Hm , ti ang dy chu i tnhn xng bn, ti, c y. Hng ngy

chng ti u i thoi nh sau: Bn l ai? nh nh; Ti l ai? M;

C bo mu y l ai? C y. C y, c bo mu. Bi hc ny u c thc

hin sau khi gp mt, m hn.

Ngy 24 thng 9, bc nhy vt m ti mong i cui cng xut hin.

Ngoi vic ni mang tnh bt chc dng x x, bcon, nh Nhi t nhin bt pht

ni c mt cu chuyn ngn M mua ko. Ti mng vui qu i, lin dn chu

i mua cho chu my vin ko.ng nhin, s tin b cng ni bt hn cn biu

hin nng lc l gii ca nh Nhi.

Chu c th nghe hiu nhng li tng i phc tp, nh bo chu

trc tin lm g, chu c th thc hin chun xc mt mnh lnh bao gm nm

ng tc. Chu c th chuyn tm nghe ti ging gii nhng cu chuyn ngntrong quyn truyn tranh, hn na cn c th c mt s phn ng. Bn xem, chu t


49/398

49

mnh m ly quyn truyn tranh, chvo con ch, con mo trong tranh t

c t ni, nhn rt chm ch. Tiu Vin bn hng xm rt tt i vi chu, chu

bn i cch xng h tC Vin thnh MVin, i vi M Dip cng vy.Bn bo chu yu, chu sgi bn tay nh nhn ln xoa hai bn m bn, ming

ni Yu ny, yu ny!, sau li tmnh yu mnh. nh Nhi c tm lng

ng cm rt mnh. Mt hm nhn thy mt b trai ng xung rnh nc, khc ln.

Chu ra sc ku to Anh i!, n khi nhn thy b trai trv nh mi yn tm.

Ngoi vic gii thch tnh hung xy ra trc mt cho chu, ti cng mun n ch

r th bchu ln. Nhng chu nht nh i ti quay li tm anh

Hm nh Nhi trn mt nm ri, ti th dy chu c thuc lng bi th

ng. Mi bt u, ti dy chu tng on hai ch, qua my ngy sau, nh Nhi

c thcng ti c lu lot Triu t/ bch / thi vn/ gian . Tuy rng chu

cha hiu hm ngha ca th, nhng ngm th cng ging nh ht vy, c th

khin chu cm nhn c s k diu ca vn lut th ca. Ti tin tng su sc

rng, mi thng tin truyn t sm u snh nhng ht ging gieo xung trong

ma xun, s ny mm kt tri trong cc giai on tip theo ca cuc i.


50/398

50

CHNG 3

TRONG NHNG NGY CHA M LY HN(T thut ca Lu V Hoa)

GI NH BN B NGOI, NH NHI NGY M NH M

Khi nh Nhi c 1 nm 8 thng, k hoch nui con ca ti gp hai tr

ngi ln: mt l ti v cha nh Nhi quyt nh ly hn, mt khi th tc xong, tin

lng ca ti v ph nui dng nh Nhi ch duy tr mc dinh dng cho

nh Nhi, khng th thu bo mu c; hai l cng tc bnh xt chc danh ca h

bin tp bt u th im. Ti nhn ln vn kin mn c ca n vth im

thy: i tng bin tp vin tr mi c tc phm chcha c vn bng nh ti

phi tri qua mt qu trnh hc i hc tng ng i hc vn khoa mi c

tham gia bnh xt cc chc danh. Hn na ti ch c th li dng nhng thi gian

ri hc ti chc.Lm thno y? Phi hy sinh tin ca mnh tip tc gio

dc nh Nhi? Hay l hy sinh tng lai ca nh Nhi hon thnh vic t hc ca

mnh? ang trong lc kh khn th mv a em trai V Trung ca ti ra tay

cu gip. B ngoi v cu yu cu ti a nh Nhi n nh b ngoi H Bc

hthay ti chm sc nh Nhi v thc hin phng php gio dc t sm theo yu

cu ca ti.

T ngy 23 thng 11 nm 1982 n ma xun nm 1983, nh Nhi sng bnb ngoi v cu. Khi , in thoi cn thuc loi xa x, cng ging nh nhng

ngi bnh thng, ti ch c thdng phng thc vit th trao i thng tin.

Trong l th u tin sau khi trvThnh , ti thnh cu m: M c th ghi

chp li mt cch n gin tnh hnh pht trin ca nh Nhi khng? Nh: khi no

th o cao, cn nng v l bao nhiu? Khi no th bt u ni nhng t ng mi?

Khi no bt u lm nhng ng tc mi, v.v Hoc khi no mi ln vit th m

vit thm vi cu, con gi li cng c.M ti khng nhng ghi th nh ti yucu, m cn k t m vic em trai ti a nh Nhi n tham quan vn bch th


51/398

51

nh thno. c li nhng l th qu bu ca 17 nm trc, nim yu thng v lo

lng ngy no nh hin ln trc mt, tnh cm thn thit khin ti xc ng n

my ngy m vn cha bnh tnh li c Tkhi nh Nhi sinh ra, bnh qun haithng phi chuyn nh mt ln, mi trng sng thay i lin tc mang li cm

gic khng an ton cho chu, ch cn s m p ca ngi ln m chu thn thuc

mi c th khin chu cm thy yn tm. By ngy sau khi ri Thnh , khi ti

dn nh Nhi i mua rau chgn nh b ngoi, nh Nhi t nhin ni vi ngi

nng dn bn rau: C bo mu ca chu bi ri!. i mt su thm v ngiu

th l khin ti git mnh, mi mi khng th no qun. Chu khng hiu c l

mnh ri xa c bo mu L m cho rng c L sm hm bn nhau nay t b

chu. Trong mi trng mi l, m l mi dy lin h duy nht vi cuc sng trc

y ca chu, my hm sau, mcng t nhin bin mt trong mt m ti ma thu,

s mt mt l qu ln.Tl th u tin m b ngoi gi cho ti c th thy, kh

nng ghi nhpht trin sm ca nh Nhi khin chu cm nhn c ni au

kh ca s phn ly nhiu hn s vi nhng a trng la.

nh Nhi lun nhn con v c bo mu ca chu. Khi ngtra bn i

tm phng ca con, mni phng trc mt l phng ca m chu, chu li khc

khng ngch na. T xa nhn thy mt ph n trhn ni l mi lm v,

khi n chu lin ni: Mi mxi cm, mi b n cm, mi cu n, mi c nh ta

n cm. C lc chu gi m l m bo mu, c lc gi m, m, lc gi l

b ngoi, c thchu thng ngh n nhng ngi ny nn gi mn an i

mnh.

sa cha cch xng h ca nh Nhi, b ngoi nhiu ln nhc chu:B l b ngoi ca chu. Mchu trvThnh i lm ri. tho mn

kht vng thng xuyn c gi m, nh Nhi ngh ra mt cch hp l ho

sxng h sai ca mnh:

Ti qua c th trong mng chu nhn thy con, bui sng tnh dy bn n

bn mi gp con mi. M hi, c phi trong m chu gp m khng, chu ni

ng. Khong 10 giti hm nay, chu ni vi m: Chu lm Lu V Hoa, b l

m. Bi v trc m c ni: B l m ca Lu V Hoa, b ngoi ca nh


52/398

52

nh. C th thy, suy ngh ca chu rt linh hot, nay chu gi m l m m,

m lin p ng, ht sc chu khng nhn cc con

y l ln gii quyt c lp vn phc tp u tin k tkhi nh Nhi ra

i. l ngy 1 thng 2 nm 1983, sau khi chng ti xa cch 2 thng. Mt nm

sau, trc khi ti n chu v Thnh , ni nh m su sc ging nh mt

ng c cng sut ln thc y nhanh s pht trin nng lc t duy tru tng

ca chu. Trong th ngy 10 thng 5, b ngoi vit:

nh Nhi vn gi m l mnh trc, m ni gi l b ngoi, b ni u

c nhng khng c gi l m. nh Nhi ni: M chu Thnh , gi mthn thit hn!. Khnng ghi nhca chu rt tt, chu vn thng xuyn nhc

n c bo mu.

Khi b ngoi vit th cho ti, nu nh Nhi cn thc b lin b chu va vit

va c, bi v chu va mun nghe li va mun nhn. Khi ti gi th, ti cng

dnh ring mt on vit cho chu hoc vit vo mt bu thip p b ngoi c

cho nh Nhi nghe.Dng thng tin truyn t bng th tn ny li n tng

c bit su sc cho nh Nhi. V dnh trong l th u tin gi cho m, ti thnhcu mch chm sc nh Nhi, ti c nhc n vic phi thng xuyn cho chu

n u ph. nh Nhi tuy khng thch n u ph ca vng H Bc, nhg vn n

mt ming, ming nhc: Con nghe theo li m.

LY HN KHNG LM THAY I TNH CM BAN U, K

HOCH NUI CON VN TIN HNH BNH THNG

Sau na nm lm th tc ly hn, khi nh Nhi va trn 2 tui, ti v cha ca

nh Nhi chnh thc hu b quan h hn nhn. Tin a ra quyt nh ny l: ti

tin rng ti c khnng m bo hnh phc cho con gi; tuy mt ngi cng ang

nui con th iu kin sng s gim st, nhng ch cn k hoch gio dc thi k

u vn c thc hin, nh Nhi vn c nui dng thnh ngi kho mnh, t

cht u t, c khnng to ra cuc sng hnh phc.Trc khi nh Nhi chuyn n

vi b ngoi, vc bn chu vn vo trng thi hc tp bng, sinh ra khng

lu b li ko chy trn con ng khia sng, sau khi xa cch ti, chu tm thi


53/398

53

khng cn ngi truyn t lng ln thng tin, nhng thi quen hc tp th hnh

thnh, ging mt chic t khng c phanh, vn tin vpha trc theo qun tnh.

Trong mi trng mi, cuc sng ca nh Nhi khng nhng c nhiu ni nhmi,m cn nhiu ni dung mi m. Nh b ngoi cch nh trkhng xa, trc khi ngh

hu b ngoi xy dng nh tr thnh mt n v tin tin, mi ngi y rt tt.

nh Nhi rt c cc c gio hoan nghnh. T lc chu

Documents

Em_phai_den_Havard