Erasmus w Polsce w roku akademickim 2007/2008

Fundacja Rozwoju Systemu EdukacjiWarszawa 2009

200708

Erasmus w Polsce w roku akademickim 2007/08


Fundacja Rozwoju Systemu EdukacjiNarodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”

Warszawa 2009

Druk sfinansowano przy wsparciu Komisji Europejskiej ze środków programu “Uczenie się przez całe życie”.

© Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Fundacja ponosi całkowitą odpowiedzialność za treść niniejszej publikacji

Opracowanie: Zespół programu Erasmus w Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji

Redakcja: Małgorzata Członkowska-Naumiuk

Projekt graficzny i skład:Eliza Goszczyńska

ISSN: 1734-9427ISBN: 978-83-60058-60-2

Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”ul. Mokotowska 4300-551 Warszawatel.: 0 22 46 31 321fax: 0 22 46 31 021www.frse.org.plwww.llp.org.plwww.erasmus.org.pl

3

Spis treści

Wstęp 5

Informacje ogólne i terminologia 6

Erasmus 2007/08 w pigułce 8

Budżet programu w roku 2007/08 9

Działania typu „mobilność” w roku akademickim 2007/08 w Polsce 11

Wymiana studentów w Europie 13

Wymiana studentów w Polsce 30

Wyjazdy polskich studentów 30

Wyjazdy na studia 36

Wyjazdy na praktykę 46

Przyjazdy studentów z innych krajów 52

Przyjazdy na studia 56

Przyjazdy na praktykę 57

Wymiana pracowników uczelni w Europie 58

Wymiana pracowników uczelni w Polsce 70

Wyjazdy polskich nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych dla studentów zagranicznych uczelni 72

Wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia 75

Przyjazdy pracowników zagranicznych uczelni do Polski 79

Kursy intensywne Erasmusa (IP) 82

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC) 89

Projekty centralne programu Erasmus 95

Information for foreign readers 100

5

Wstęp

Program Erasmus, uruchomiony w roku 1987 w celu wspierania i promowania mobilności stu-dentów i pracowników europejskich uczelni, realizowany jest w latach 2007-2013 jako część unijnego programu „Uczenie się przez całe życie”. Ideą przyświecającą tej kompleksowej inicja- tywie państw członkowskich UE jest zwrócenie uwagi społeczeństw naszego kontynentu na rolę edukacji i kształcenia na każdym etapie życia człowieka. Program Erasmus wspiera podnoszenie jakości kształcenia poprzez ułatwianie szkołom wyższym współpracy i wymiany doświadczeń, w której kluczowe miejsce zajmuje mobilność studentów i pracowników.

Celem publikowanych corocznie raportów na temat rezultatów Erasmusa w Polsce jest ukazanie aktywności polskich uczelni w programie. Aby umożliwić czytelnikom porównywanie danych z poszczególnych lat akademickich, struktura raportów dotyczących lat 2007/08 – 2013/14 będzie odzwierciedlać strukturę samego programu. Tam, gdzie to będzie możliwe, zostaną zamieszczone informacje archiwalne o programie z okresów, kiedy był on realizowany jako samodzielna inicjatywa (1987–1995) lub jako część programu „Socrates” (1995–2006).

Dane zamieszczane w raporcie pochodzą głównie z dwóch źródeł:

sprawozdań końcowych z realizacji działań zdecentralizowanych Erasmusa, składanych przez uczelnie do Narodowej Agencji programu „Uczenie się przez całe życie”;

opracowań statystycznych Komisji Europejskiej powstających na podstawie raportów składanych przez poszczególne kraje uczestniczące w programie.

Niniejsza publikacja zawiera jedynie podstawowe dane statystyczne odnoszące się do roku akademickiego 2007/08. Natomiast szczegółowe zestawienia pokazujące udział poszczegól-nych uczelni w Erasmusie znajdują się w tabelach dostępnych jedynie na stronie internetowej www.erasmus.org.pl. Ich wykaz został zamieszczony na końcu tekstu.

Zestawienia statystyczne zawarte w publikacji prezentują dane dostępne we wrześniu 2009 r. Mogą one być jeszcze korygowane przez poszczególne kraje, na przykład w konsekwencji podej-mowanych działań kontrolnych, jednak korekty te nie powinny być znaczące.

Czytelników zachęcamy do wyrażania opinii na temat Erasmusa i jego realizacji przez polskie szkoły wyższe; opinie te można przesyłać pod adres [email protected]. Państwa uwagi i ko-mentarze mogą się przyczynić do usprawnienia realizacji programu w naszym kraju.

Zespół programu Erasmus w Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji składa podziękowania wszystkim entuzjastom programu, mobilności i umiędzynarodowienia kształcenia, do których niewątpliwie należą koordynatorzy Erasmusa w uczelniach, za zaangażowanie, kreatywność i wytrwałość w pracy związanej z realizacją programu w Polsce.

Informacje ogólne i terminologiaErasmus w programie „Uczenie się przez całe życie”

Erasmus – program Unii Europejskiej adresowany do sektora szkolnictwa wyższego – wspiera międzynarodową współpracę szkół wyższych, umożliwia wyjazdy studentów za granicę na część studiów i praktykę, ułatwia mobilność pracowników uczelni, stwarza uczelniom liczne możliwości udziału w międzynarodowych projektach wraz z part-nerami zagranicznymi. Od roku akademickiego 2007/2008 Erasmus jest częścią programu „Uczenie się przez całe życie” (LLP – the Lifelong Learning Programme), którego celem jest podnoszenie jakości i atrakcyjności kształcenia oraz ułatwianie międzynarodowej współpracy i wymiany w dziedzinie edukacji.

Kraje uczestniczące w programie Erasmus:

27 krajów członkowskich UE: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Litwa, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy;

3 kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego: Islandia, Lichtenstein, Norwegia;

kraj kandydujący: Turcja.

Możliwości dla poszczególnych grup odbiorców

Uczelnie

Warunkiem udziału szkoły wyższej w programie jest przyznanie jej przez Komisję Europejską Karty Uczelni Erasmusa (Erasmus University Charter), która uprawnia do ubiegania się o fundusze na dofinansowanie konkretnych działań przewidzianych w programie.

Uczelnie mogą prowadzić wymianę studentów i pracowników, a także koordynować kursy intensywne Erasmusa (Intensive Programmes) lub brać w nich udział jako partnerzy. Mogą też koordynować lub uczestniczyć w projektach wielostronnych Erasmusa, administrowanych bezpośrednio przez Komisję Europejską. Projekty tego typu mogą dotyczyć opracowywania nowych programów nauczania, w tym – nauczania na odległość, modernizowania uczelni, współpracy z przemysłem itp. Ponadto uczelnie mają możliwość udziału w sieciach tematycznych Erasmusa – ogólnoeuropejskich projektach współpracy w danej dziedzinie.

Studenci

Warunkiem ubiegania się studenta o wyjazd w programie Erasmus jest udział jego macierzystej uczelni w tym pro-gramie. W ramach Erasmusa studenci mogą wyjechać do uczelni w innym kraju uczestniczącym w programie na część studiów (na okres od 3 miesięcy do jednego roku akademickiego) lub do zagranicznego przedsiębiorstwa na praktykę (3-12 miesięcy). Obowiązuje zasada jednokrotnego wyjazdu – student może wyjechać jeden raz w celu studiowania i jeden raz w celu odbycia praktyki, niezależnie od tego, na ilu kierunkach studiuje.

Studenci mają też inne okazje skorzystania z wymiany i współpracy międzynarodowej. Mogą wziąć udział w kursie intensywnym Erasmusa – jeżeli w projekcie tego typu uczestniczy ich wydział, a kurs dotyczy ich dziedziny studiów. Mogą także uczęszczać na wykłady lub innego rodzaju zajęcia prowadzone przez zagranicznych wykładowców przyjeżdżających na ich uczelnię w ramach Erasmusa.

Kurs intensywny Kurs intensywny programu Erasmus – to projekt realizowany przez grupę uczelni z różnych krajów, polegający na opracowaniu i przeprowadzeniu intensywnego cyklu zajęć dotyczących

6

specjalistycznego zagadnienia w danej dziedzinie albo tematyki interdyscyplinarnej. Wyjątkowy, międzynarodowy charakter kursu wynika stąd, że zarówno prowadzący go nauczyciele akademiccy, jak i studenci – uczestnicy kursu – pochodzą z różnych krajów.

Pracownicy uczelni

Nauczyciele akademiccy mogą wyjeżdżać do partnerskich uczelni za granicą w celu prowadzenia tam zajęć dy-daktycznych. Natomiast wszyscy pracownicy uczelni mogą się ubiegać o wyjazdy szkoleniowe do zagranicznych uczelni lub instytucji. Inne możliwości udziału pracowników w Erasmusie to m.in. uczestnictwo w projektach typu kursy intensywne oraz w projektach wielostronnych i sieciach tematycznych, w które są zaangażowane macierzyste jednostki pracowników.

Terminologia związana z programem ErasmusMobilność – w programach europejskich: wyjazdy do innych krajów (pobyt czasowy) w celu studiowania, podjęcia pracy, odbycia praktyki, udziału w szkoleniach, prowadzenia zajęć dla studentów itp.; często synonim wymiany lub wyjazdów zagranicznych.

Działania zdecentralizowane programu Erasmus – to działania programu Erasmus, za których koordynację są odpowiedzialne narodowe agencje programu w poszczególnych krajach, a nie centralnie Komisja Europejska. Działania zdecentralizowane Erasmusa obejmują:

wymianę studentów (Student mobility), wymianę pracowników uczelni (Staff mobility), realizację projektów typu kursy intensywne Erasmusa (Intensive Programmes, IP), organizację kursów językowych Erasmusa (Erasmus Intensive Language Courses, EILC).

Działania (zdecentralizowane) typu „mobilność”:: wyjazdy studentów na część studiów, wyjazdy studentów na praktykę, wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych

w zagranicznych uczelniach, wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia.

Działania scentralizowane podlegają bezpośredniemu nadzorowi Komisji Europejskiej; obsługę techniczną tych działań zapewnia powołana przez Komisję Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (the Education, Audiovisual and Culture Executive Agency – EACEA).

Działania scentralizowane obejmują: Projekty wielostronne (Multilateral Projects) dotyczące:

• opracowywania programów nauczania (Curriculum Development/CD);• modernizacji szkolnictwa wyższego (Modernisation of Higher Education);• rozwoju współpracy uczelni z przedsiębiorstwami (Cooperation between

Higher Education Institutions and Enterprises); • tworzenia „wirtualnych kampusów” (Virtual Campuses);

Sieci (Networks):• akademickie (academic);• strukturalne (structural);

Działania towarzyszące (Accompanying Measures).

7

8

Erasmus 2007/08 w pigułce

Wszystkie kraje uczestniczące

Ponad 2 500 uczelni biorących udział w programie

182 697 wyjazdów studentów, w tym162 695 wyjazdów na studia 20 002 wyjazdy na praktykę

32 040 wyjazdów pracowników uczelni, w tym27 157 wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć

4 883 wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia

252 projekty typu kursy intensywne programu Erasmus (IP)

Polska

256 uczelni z przyznaną Kartą Uczelni Erasmusa 217 uczelni realizujących konkretne działania przewidziane w programie Erasmus

w ramach umowy finansowej podpisanej z Narodową Agencją

12 854 wyjazdy studentów, w tym11 879 wyjazdów na studia

975 wyjazdów na praktykę

4 446 przyjazdów zagranicznych studentów, w tym4 135 przyjazdów na studia

311 przyjazdów na praktykę

2 460 wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć w zagranicznych uczelniach

651 wyjazdów pracowników uczelni na szkolenia

1 596 przyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć w polskich uczelniach

155 przyjazdów pracowników zagranicznych uczelni na szkolenia w Polsce

Ogółem w latach 1998 - 2008:

66 384 wyjazdy polskich studentów w ramach Erasmusa

18 076 przyjazdów zagranicznych studentów

11 896 wyjazdów nauczycieli akademickich

9

Budżet programu w roku 2007/08Rok akademicki 2007/08 był pierwszym rokiem realizacji Erasmusa jako jednego z programów sektorowych programu „Uczenie się przez całe życie”. Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady na finansowanie programu „Uczenie się przez całe życie” w okresie 2007-2013 przeznaczono 6,97 miliarda euro, a programu Erasmus – mniej więcej 40% tej kwoty.

W budżecie Erasmusa na rok akademicki 2007/08 ogółem w Europie przeznaczono na działania zdecentralizowane (tj. zarządzane przez narodowe agencje programu w poszczególnych krajach) nieco ponad 372 miliony euro. Poniższa tabela przedstawia podział budżetu na poszczególne kraje.

Tabela 1. Fundusze z budżetu programu Erasmus przyznane na działania zdecentralizowane poszczególnym krajom w roku akademickim 2007/08. Erasmus funds for decentralised actions allocated to the participating countries in 2007/08.

Fundusze przyznane, w euroAllocated funds (EUR)

1 Niemcy DE 43 119 712

2 Francja FR 43 100 276

3 Hiszpania ES 41 206 788

4 Włochy IT 34 300 108

5 Wielka Brytania UK 31 945 468

6 Polska PL 31 902 911

7 Turcja TR 22 559 310

8 Holandia NL 10 628 047

9 Portugalia PT 9 636 231

10 Rumunia RO 9 487 586

11 Grecja GR 9 486 481

12 Belgia BE 9 093 939

13 Szwecja SE 7 786 853

14 Czechy CZ 7 712 740

15 Finlandia FI 7 486 566

16 Węgry HU 7 377 889

17 Austria AT 6 751 123

18 Bułgaria BG 4 974 899

19 Dania DK 4 584 620

20 Irlandia IRL 4 554 679

21 Litwa LT 4 478 199

22 Norwegia NO 4 334 613

23 Słowacja SK 3 871 462

24 Łotwa LV 3 146 325

10

Fundusze przyznane, w euroAllocated funds (EUR)

25 Słowenia SI 2 866 894

26 Estonia EE 2 495 428

27 Cypr CY 1 112 919

28 Islandia IS 728 526

29 Malta MT 639 927

30 Luksemburg LU 529 810

31 Liechtenstein LI 120 667

Ogółem (Total) 372 020 996

Polska z budżetem przekraczającym 31 milionów euro plasuje się na szóstej pozycji wśród państw uczestniczących w programie. Taka wysokość kwoty dla naszego kraju jest wypadkową czynników uwzględnianych w algorytmie służącym do obliczania środków finansowych. Algorytm uwzględnia liczbę studentów, liczbę nauczycieli akademickich w przeliczeniu na pełne etaty, lokalizację kraju (średnio-ważona kwota ponoszona na sfinansowanie podróży), liczbę studentów i pracowników, którzy byli beneficjantami programu Erasmus w ostatnim okresie sprawozdawczym, liczbę projek-tów typu kurs intensywny koordynowanych przez uczelnie z danego kraju oraz liczbę kursów EILC zorganizowanych w ostatnim okresie sprawozdawczym i liczbę uczestniczących w nich studentów.

Kwota przyznana Polsce na działania zdecentralizowane programu Erasmus została powiększona o 232 047 euro dzięki przesunięciom z innego programu sektorowego. Łączna kwota po prze- sunięciu funduszy wyniosła 32 134 958 euro, z czego wykorzystano 31 907 485 euro, tj. 99,3%.

Poniższa tabela prezentuje rozkład środków, które nie zostały wykorzystane przez polskie uczelnie lub podlegały zwrotowi w roku 2007/08; środki te stanowiły niecałe 0,7% przyznanych funduszy.

Tabela 2. Środki niewykorzystane w ramach poszczególnych działań programu Erasmus w Polsce w roku 2007/08. Erasmus funds not used by the beneficiaries in Poland in 2007/08.

Rodzaj działania Symbol działania

Kwota zadeklarowana w sprawozdaniu końcowym jako niewykorzystana lub należna do zwrotu w wyniku

przeprowadzonej kontroli (w euro)

Wyjazdy studentów na część studiów SMS 23 196

Wyjazdy studentów na praktykę SMP 69 564Wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych STA 82 643

Wyjazdy pracowników w celach szkoleniowych STT 20 703Organizacja wymiany (zwrot był należny jeżeli liczba zrealizowanych wyjazdów była mniejsza niż liczba wyjazdów, na jaką przyznano dofinansowania OM

OM 13 140

Projekty typu kurs intensywny IP 26 289

Kursy językowe EILC EILC 0

Ogółem (Total) 235 535

11

Działania typu „mobilność” w roku akademickim 2007/08 w Polsce

Wnioski o dofinansowanie działań związanych z mobilnością złożyło do Narodowej Agencji 221 szkół wyższych, w tym 106 uczelni publicznych oraz 115 niepublicznych.

We wniosku składanym do Narodowej Agencji, uczelnie mogły planować realizację jednego, kilku lub wszystkich wymienionych poniżej działań:

wyjazdy studentów na studia, wyjazdy studentów na praktykę, wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych, wyjazdy pracowników uczelni w celach szkoleniowych.

Cztery uczelnie – trzy niepubliczne i jedna państwowa wyższa szkoła zawodowa – zrezygnowały z realizacji działań jeszcze przed podpisaniem umowy.

W ramach podpisanych umów: 206 uczelni planowało organizację wyjazdów studentów na studia; 122 uczelnie planowały organizację wyjazdów studentów na praktykę; 203 uczelnie planowały organizację wyjazdów nauczycieli akademickich w celu

prowadzenia zajęć dydaktycznych; 165 uczelni planowało organizację wyjazdów pracowników w celach

szkoleniowych.

Dane te dotyczą oddzielnie każdej kategorii wyjazdów, ale wiele uczelni prowadziło zarówno wymianę studentów, jak i pracowników. Wyjazdy studentów na praktyki mogły organizować jedynie uczelnie, które uzyskały tzw. rozszerzoną Kartę Uczelni Erasmusa, uprawniającą nie tylko do prowadzenia standardowej wymiany studentów, lecz także do organizacji wyjazdów na praktyki.

Wyjazdy studentów na praktykę za granicą oraz wyjazdy pracowników w celach szkoleniowych, wprowadzone do oferty programu Erasmus dopiero w roku 2007/08, powinny zyskiwać na popularności w kolejnych latach. Można oczekiwać, że tego typu wyjazdy będą organizowane przez wszystkie lub ogromną większość uczelni uczestniczących w programie.

Tabela 3. Stopień realizacji planowanych działań Erasmusa typu „mobilność” przez polskie uczelnie – zestawienie ogólne. Implementation of planned mobility type activities by Polish universities in 2007/08, an overview.

OgółemTotal number

of HEIs

PublicznePublic HEIs

NiepubliczneNon-public

HEIs

Liczba uczelni ubiegających się o dofinansowanie na realizację mobilności. Number of HEIs which planned mobility activities.

221 106 115

12

OgółemTotal number

of HEIs

PublicznePublic HEIs

NiepubliczneNon-public

HEIs

Liczba uczelni, które podpisały umowę finansową na realizację mobilności. Number of HEIs which signed the Financial Agreement with the NA.

217 105 112

Liczba uczelni, które zorganizowały co najmniej jeden wyjazd. Number of HEIs which organised at least one mobility flow.

203 105 98

13

Wymiana studentów w Europie SM – Student mobility

W roku akademickim 2007/08 – pierwszym roku realizacji Erasmusa w ramach programu „Uczenie się przez całe życie” – z wyjazdów na część studiów lub na praktykę skorzystało 182 697 studentów ze wszystkich krajów uczestniczących w programie.

Około 56% tej liczby stanowili studenci studiów pierwszego stopnia lub pierwszych 3-4 lat studiów jednolitych (undergaduate students), 42% – to studenci studiów drugiego stopnia lub ostatnich lat studiów jednolitych, a 2% – doktoranci. Około 66% ogółu stypendystów stanowiły kobiety.

Jak pokazuje poniższy wykres, liczba studentów korzystających z wymiany Erasmusa wciąż wzrasta.

Wykres 1. Łączna liczba wyjazdów studentów w ramach programu Erasmus w latach 1987/88-2007/08. Erasmus student mobility 1987/88 – 2007/08.

Erasmus 1987/88 – 89/90: 32 614 wyjazdów studentów,Erasmus 1990/91 – 1994/95: 251 683 wyjazdy studentów,Socrates I – Erasmus 1995/96 – 1999/2000: 455 782 wyjazdy studentów,Socrates II – Erasmus 2000/01 – 2006/07: 943 849 wyjazdów studentów.

Wyjazdy studentów

Jeśli wziąć pod uwagę łączną liczbę studentów wyjeżdżających na część studiów i na praktykę w roku 2007/08, to wzrost liczby wyjeżdżających wyniósł 14,7%, a więc był dość wysoki między innymi dzięki wprowadzeniu nowej kategorii wyjazdów – na praktykę. Poniższe zestawienie przed-stawia porównanie liczby studentów, którzy wyjechali na stypendium Erasmusa z poszczególnych krajów w roku 2006/07 i 2007/08.

200 000

180 000

160 000

140 000

120 000

100 000

80 000

60 000

40 000

20 000

0

1987/88

1988/89

1989/90

1990/91

1991/92

1992/93

1993/94

1994/95

1995/96

1996/97

1997/98

1998/99

1999/2000

2000/01

2001/02

2002/03

2003/04

2004/05

2005/06

2006/07

2007/08

3 24

4 9 91

4 19 4

56 27 9

06 36 3

14 51 6

94 62 3

62 73 4

07 84 6

42

79 8

7485

999 97

601 10

7 66

6

111

092

115

432

123

957

135

58614

4 03

715

4 42

1

159

324

182

697

Liczba wyjazdów studentów w ramach Erasmusa Number of Erasmus students

14

Tabela 4. Wyjazdy studentów w programie Erasmus w roku 2006/07 i 2007/08. Outgoing Erasmus students in Europe in 2006/07 and in 2007/08.

Kraj

Country2006/2007 2007/2008*

Wzrost lub spadek w stosunku do r. 2006/07

Rate of increase as compared with 2006/07

Austria AT 4 032 4 608 14,3%

Belgia BE 5 119 5 386 5,2%

Bułgaria BG 938 1 140 21,5%

Cypr CY 129 152 17,8%

Czechy CZ 5 079 5 587 10,0%

Dania DK 1 587 1 996 25,8%

Estonia EE 572 717 25,3%

Finlandia FI 3 773 3 952 4,7%

Francja FR 22 981 25 945 12,9%

Grecja GR 2 465 2 468 0,1%

Hiszpania ES 22 322 24 984 11,9%

Holandia NL 4 502 5 986 33,0%

Irlandia IE 1 524 1 817 19,2%

Islandia IS 189 216 14,3%

Lichtenstein LI 44 45 2,3%

Litwa LT 2 082 2 653 27,4%

Luksemburg LU 170 372 118,8%

Łotwa LV 807 1 187 47,1%

Malta MT 125 117 -6,4%

Niemcy DE 23 884 26 286 10,1%

Norwegia NO 1 257 1 154 -8,2%

Polska PL 11 219 12 854 14,6%

Portugalia PT 4 424 4 753 7,4%

Rumunia RO 3 350 3 379 0,9%

Słowacja SK 1 346 1 697 26,1%

Słowenia SI 972 1 192 22,6%

Szwecja SE 2 532 2 541 0,4%

Turcja TR 4 438 7 119 60,4%

Węgry HU 3 028 3 752 23,9%

Wielka Brytania UK 7 235 10 278 42,1%

Włochy IT 17 195 18 364 6,8%

Ogółem (Total) 159 324 182 697 14,7%

*Liczba wyjazdów na studia i na praktyki.

Prawie we wszystkich krajach – z wyjątkiem Malty i Norwegii – nastąpił wzrost liczby wyjazdów w stosunku do roku 2006/07. Najwyższy wzrost miał miejsce w Luksemburgu (o ponad 100%),

15

Turcji (o 60%), na Łotwie (o 47%) i w Wielkiej Brytanii (o 42%). W Polsce liczba wyjazdów wzrosła o 14,6%, czyli była bliska średniej europejskiej.

Wykres 2. Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów na studia i na praktykę. Mobility for studies and placements – outgoing students per country. 2007/08.

Jak pokazuje powyższy wykres, w roku 2007/08 Polska znajdowała się wśród krajów wysyłających najwięcej studentów do zagranicznych uczelni lub przedsiębiorstw w ramach Erasmusa. Niemcy, Francja i Hiszpania, „czołówka” na liście, to jednocześnie kraje, które wysłały na stypendia Erasmusa największą liczbę studentów od początku trwania programu (od 1987 r.).

W roku 2007/08 studenci Erasmusa stanowili ok. 0,85% populacji studentów krajów uczestniczących w programie. W 20 krajach proporcja ta była równa lub wyższa od średniej europejskiej. Polska znalazła się poniżej średniej wraz z 9 innymi państwami (Bułgaria, Grecja, Cypr, Norwegia, Rumunia, Słowacja, Szwecja, Wielka Brytania). Studenci, którzy wyjechali w ramach Erasmusa w roku 2007/08 stanowili 0,6% populacji studentów w naszym kraju.

Wykres 3. Procentowy udział studentów Erasmusa wyjeżdżających na część studiów i na praktykę w populacji studentów, 2007/08. Share of Erasmus students (studies, placements) in student population, 2007/08.

30 000

25 000

20 000

15 000

10 000

5 000

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

26 2

86

25 9

45

24 9

84

18 3

64

12 8

54

10 2

78

7 11

9

5 98

6

5 58

7

5 38

6

4 75

3

4 60

8

3 95

2

3 75

2

3 37

9

2 65

3

2 54

12

468

1 99

6

1 81

71

697

1 19

21

1871

1541

140

717

372

216

152

117

45

7,00%

6,00%

5,00%

4,00%

3,00%

2,00%

1,00%

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

6,43

%

1,77

%

1,54

%

1,41

%

1,37

%1,

37%

1,33

%

1,30

%1,

28%

1,19

%1,

19%

1,15

%

1,04

%1,

03%

1,01

%

0,95

%

0,92

%0,

90%

0,87

%0,

86%

0,78

%0,

68%

0,61

%0,

60%

0,54

%

0,44

%0,

43%0,

41%

0,36

%

0,29

%

Procent studentów Erasmusa w danym kraju, 2007/08 Share of Erasmus students in student population per country

Średnia w roku 2007/08. Average in 2007/08 (0,85%)

16

Zakładając, że program studiów trwa średnio 4-5 lat, można oszacować, że studenci Erasmusa w Europie stanowili ok. 4% studentów jednego rocznika (lub absolwentów), a w Polsce ok. 3%. Odsetek ten jest wciąż niższy od założeń strategicznych odnoszących się do mobilności Erasmusa.

Tabela 5. Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów na część studiów i na praktykę w roku 2007/08. Student mobility for studies and placements – outgoing students per country, 2007/08.

Kraj

Country

Liczba studentów wyjeżdżających na część

studiów

Number of outgoing students – studies

Liczba studentów wyjeżdżających na

praktykę

Number of outgoing students – placements

Łączna liczba studentów wjeżdżających na część studiów

i na praktykę

Number of outgoing students – studies and placements

Austria AT 4 133 475 4 608Belgia BE 4 781 605 5 386Bułgaria BG 1 078 62 1 140Cypr CY 148 4 152Czechy CZ 5 335 252 5 587Dania DK 1 674 322 1 996Estonia EE 595 122 717Finlandia FI 3 265 687 3 952Francja FR 22 556 3 389 25 945Grecja GR 2 308 160 2 468Hiszpania ES 23 107 1 877 24 984Holandia NL 4 699 1 287 5 986Irlandia IRL 1 514 303 1 817Islandia IS 210 6 216Liechtenstein LI 30 15 45Litwa LT 2 392 261 2 653Luksemburg LU 367 5 372Łotwa LV 968 219 1 187Malta MT 107 10 117Niemcy DE 23 553 2 733 26 286Norwegia NO 1 103 51 1 154Polska PL 11 879 975 12 854Portugalia PT 4 471 282 4 753Rumunia RO 2 953 426 3 379Słowacja SK 1 452 245 1 697Słowenia SI 1 018 174 1 192Szwecja SE 2 348 193 2 541Turcja TR 6 274 845 7 119Węgry HU 3 292 460 3 752Wielka Brytania UK 7 523 2 755 10 278Włochy IT 17 562 802 18 364

Ogółem (Total) 162 695 20 002 182 697

17

Wykres 4. Porównanie liczby wyjazdów studentów na część studiów i na praktykę. Share of student mobility for studies and for practical placements. 2007/08.

Wyjazdy na praktykę Erasmusa były najbardziej popularnie w Lichtensteinie (33% ogółu wyjazdów z tego kraju), Wielkiej Brytanii (27%), Holandii (21,5%), na Łotwie (18%) i w Finlandii (17%). W Polsce studenci wyjeżdżający na praktykę stanowili 7,6% ogółu naszych studentów wyjeżdżających w programie Erasmus.

Proporcjonalnie najmniej studentów wysłały na praktykę Luksemburg (1,3% ogółu wyjeżdżających), Cypr (2,6%), Islandia (2,8%), Włochy (4,4%) i Norwegia (4,4%).

Z uwagi na to, iż rok 2007/08 był pierwszym rokiem realizacji praktyk w programie Erasmus, proporcje te w kolejnych latach mogą się zmienić na korzyść wyjazdów na praktyki.

Przyjazdy

Trzy kraje wysyłające najwięcej studentów były jednocześnie krajami, które przyjęły największą liczbę studentów z innych państw. Najbardziej popularnym krajem docelowym dla studentów była – tak jak w poprzednich latach – Hiszpania.

30 000

25 000

20 000

15 000

10 000

5 000

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

Liczba studentów wyjeżdżających na praktykę.Number of outgoing students – placements

Liczba studentów wyjeżdżających na część studiów. Number of outgoing students – studies

18

Wykres 5. Przyjazdy studentów na studia i na praktykę do poszczególnych krajów. Mobility for studies and placementns – incoming students per country. 2007/08.

Liczba studentów wyjeżdżających była wyższa od liczby przyjeżdżających w 18 krajach, przy czym największą dysproporcję można było zaobserwować w Turcji, gdzie liczba przyjazdów stanowiła tylko ok. 28% liczby wyjazdów, w Rumunii (33%), na Łotwie (33%) i w Polsce (35%).

Z kolei liczba przyjeżdżających studentów przewyższała liczbę wyjeżdżających w 13 krajach. Największa dysproporcja między bardzo dużą liczbą przyjeżdżających i znacznie mniejszą liczbą wyjeżdżających wystąpiła na Malcie (przyjazdy stanowiły 400% wyjazdów), w Szwecji (321%), w Danii (261%) i w Irlandii (249%).

Wymiana studentów była najbardziej zrównoważona w Austrii, Grecji i Lichtensteinie, gdzie liczba przyjazdów stanowiła odpowiednio 96%, 93,3% i 93,2% liczby wyjazdów.

Tabela 6. Wyjazdy z poszczególnych krajów i przyjazdy do poszczególnych krajów w ramach programu Erasmus (łączna liczba wyjazdów/przyjazdów na część studiów i na praktykę). Erasmus student mobility in Europe in 2007/08: outgoing and incoming students per country (studies and practical placements).

Kraj

Country

Liczba studentów wyjeżdżających

Number of outgoing students

Liczba studentów przyjeżdżających

Number of incoming students

Różnica między liczbą wyjazdów

a liczbą przyjazdów

Difference

Stosunek liczby przyjeżdżających do wyjeżdżających (%)

Incoming/outgoing students ratio (%)

Austria AT 4 608 4 419 189 95,9%

Belgia BE 5 386 6 155 -769 114,3%

Bułgaria BG 1 140 445 695 39,0%

Cypr CY 152 314 -162 206,6%

Czechy CZ 5 587 3 719 1 868 66,6%

Dania DK 1 996 5 209 -3 213 261,0%

35 000

30 000

25 000

20 000

15 000

10 000

5 000

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

31 1

29

23 1

72

20 8

22

19 1

20

16 2

77

8 16

2

7 71

2

6 37

4

6 15

5

5 58

3

5 20

9

4 52

2

4 44

64

419

3 71

9

2 84

7

2 29

9

2 16

0

1 98

2

1 10

3

1 05

387

674

561

946

844

539

232

331

420

842

19

Estonia EE 717 619 98 86,3%

Finlandia FI 3 952 6 374 -2 422 161,3%

Francja FR 25 945 23 172 2 773 89,3%

Grecja GR 2 468 2 299 169 93,2%

Hiszpania ES 24 984 31 129 -6 145 124,6%

Holandia NL 5 986 7 712 -1 726 128,8%

Irlandia IRL 1 817 4 522 -2 705 248,9%

Islandia IS 216 323 -107 149,5%

Lichtenstein LI 45 42 3 93,3%

Litwa LT 2 653 1 053 1 600 39,7%

Luksemburg LU 372 208 164 55,9%

Łotwa LV 1 187 392 795 33,0%

Malta MT 117 468 -351 400,0%

Niemcy DE 26 286 20 822 5 464 79,2%

Norwegia NO 1 154 2 847 -1 693 246,7%

Polska PL 12 854 4 446 8 408 34,6%

Portugalia PT 4 753 5 583 -830 117,5%

Rumunia RO 3 379 1 103 2 276 32,6%

Słowacja SK 1 697 745 952 43,9%

Słowenia SI 1 192 876 316 73,5%

Szwecja SE 2 541 8 162 -5 621 321,2%

Turcja TR 7 119 1 982 5 137 27,8%

Węgry HU 3 752 2 160 1 592 57,6%

Wielka Brytania UK 10 278 19 120 -8 842 186,0%

Włochy IT 18 364 16 277 2 087 88,6%

20

Wyjazdy na studia SMS – Student mobility for studies

Ogólne podsumowanie danych statystycznych z krajów uczestniczących

Łącznie na część studiów w ramach programu Erasmus wyjechało 162 695 studentów; liczba wyjazdów wzrosła w stosunku do roku 2006/07 o 2,1%; wzrost liczby wyjeżdżających był nieco niższy niż w poprzednim roku, w którym wyniósł 3,2%.

Około 56% stypendystów wyjeżdżających na studia stanowili studenci studiów pierwszego stop-nia (lub pierwszych 3-4 lat studiów jednolitych, undergaduate students), 42% – studenci studiów drugiego stopnia (lub ostatnich lat studiów jednolitych, graduate students), a 2% – doktoranci.

Niemcy były krajem wysyłającym największą liczbę studentów; na kolejnych miejscach znalazły się Hiszpania, Francja, Włochy i Polska.

Spadek liczby wyjeżdżających studentów odnotowano w Niemczech, Francji, Belgii, Grecji, Szwecji, Rumunii, Norwegii, Finlandii, na Malcie i w Lichtensteinie.

Wzrost liczby wyjeżdżających studentów w stosunku do roku 2006/07 był najwyższy w Luk-semburgu i Turcji. Wzrost liczby wyjeżdżających studentów w krajach, które przystąpiły do Unii Europejskiej w roku 2004 i 2007 wyniósł średnio 5%.

Hiszpania była nadal krajem przyjmującym najwięcej studentów zagranicznych, na kolejnych miejscach uplasowały się Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy.

Liczba przyjeżdżających studentów wzrosła w 23 krajach; wzrostu nie odnotowały: Belgia, Niemcy, Grecja, Francja, Irlandia, Łotwa, Wielka Brytania i Islandia.

W wielu krajach obserwowano ogromną dysproporcję między liczbą wyjeżdżających i przyjeż- dżających studentów; największą dysproporcję odnotowały m.in. Luksemburg, Turcja i Rumunia. Polska ma największą dysproporcję na niekorzyść przyjazdów w liczbach bezwzględnych (przy-jazdów o 7 744 mniej niż wyjazdów). W Austrii i w Estonii stosunek liczby studentów wyjeżdżających i przyjeżdżających był najbardziej zrównoważony.

Największa grupa studentów Erasmusa reprezentowała nauki społeczne, biznes i prawo; kolejne reprezentowane dziedziny to nauki humanistyczne, sztuka, nauki inżynieryjne, technologia produkcji. Natomiast dziedzinami niedoreprezentowanymi były nauki przyrodnicze, matematyka, inżynieria komputerowa, nauki medyczne, pedagogika/kształcenie nauczycieli i usługi.

Pobyt studenta w uczelni zagranicznej trwał średnio 6,5 miesiąca.

62% stypendystów Erasmusa stanowiły kobiety.

Dzięki wspólnym wysiłkom krajów uczestniczących średnie miesięczne stypendium Erasmusa wzrosło w stosunku do roku poprzedniego o 26% i wyniosło 242 euro (średnia europejska).

Z wyjazdów Erasmusa skorzystało 161 studentów niepełnosprawnych, tj. o 14,2% więcej niż w roku 2006/07.

Studenci decydujący się na wyjazd bez stypendium (tzw. studenci z zerowym stypendium, „zero- -grant” students) stanowili 2,84% wszystkich wyjeżdżających studentów.

21

Tabela 7. Wyjazdy z poszczególnych krajów i przyjazdy do poszczególnych krajów na studia w roku 2007/08. Erasmus outgoing and incoming students per country (student mobility for studies).

Kraj

Country





Różnica między liczbą wyjazdów

a liczbą przyjazdów

Difference

Stosunek liczby przyjeżdżających

do wyjeżdżających


Austria AT 4 133 3 983 150 96,4%

Belgia BE 4 781 5 254 -473 109,9%

Bułgaria BG 1 078 367 711 34,0%

Cypr CY 148 228 -80 154,1%

Czechy CZ 5 335 3 408 1 927 63,9%

Dania DK 1 674 4 966 -3 292 296,7%

Estonia EE 595 546 49 91,8%

Finlandia FI 3 265 6 064 -2 799 185,7%

Francja FR 22 556 20 503 2 053 90,9%

Grecja GR 2 308 1 811 497 78,5%

Hiszpania ES 23 107 27 831 -4 724 120,4%

Holandia NL 4 699 7 002 -2 303 149,0%

Irlandia IRL 1 514 3 877 -2 363 256,1%

Islandia IS 210 274 -64 130,5%

Liechtenstein LI 30 36 -6 120,0%

Litwa LT 2 392 989 1 403 41,3%

Luksemburg LU 367 45 322 12,3%

Łotwa LV 968 354 614 36,6%

Malta MT 107 367 -260 343,0%

Niemcy DE 23 553 17 801 5 752 75,6%

Norwegia NO 1 103 2 648 -1 545 240,1%

Polska PL 11 879 4 135 7 744 34,8%

Portugalia PT 4 471 5 267 -796 117,8%

Rumunia RO 2 953 934 2 019 31,6%

Słowacja SK 1 452 693 759 47,7%

Słowenia SI 1 018 825 193 81,0%

Szwecja SE 2 348 7 751 -5 403 330,1%

Turcja TR 6 274 1 799 4 475 28,7%

Węgry HU 3 292 1 980 1 312 60,1%

Wielka Brytania UK 7 523 15 975 -8 452 212,3%

Włochy IT 17 562 14 982 2 580 85,3%

Ogółem (Total) 162 695 162 695

22

Wykres 6. Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów na studia. Student mobility for studies – outgoing students per country. 2007/08.

Wykres 7. Przyjazdy studentów do poszczególnych krajów na studia. Student mobility for studies – incoming students per country. 2007/08.

25 000

20 000

15 000

10 000

5 000

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

23 5

53

23 1

07

22 5

56

17 5

62

11 8

79

7 52

3

6 27

4

5 33

5

4 78

1

4 69

9

4 47

1

4 13

3

3 29

23

265

2 95

3

2 39

2

2 34

82

308

1 67

4

1 51

4

1 45

2

1 10

31

078

1 01

896

859

536

721

014

810

730

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

30 000

25 000

20 000

15 000

10 000

5 000

0

27 8

31

20 5

03

17 8

01

15 9

75

14 9

82

7 75

1

7 00

2

6 06

4

5 26

75

254

4 96

6

4 13

5

3 98

3

3 87

7

3 40

8

2 64

8

1 98

0

1 81

11

799

989

934

825

693

546

367

367

354

274

228

45 36

23

Średnie stypendium

Tabela 8. Średnie miesięczne stypendium Erasmusa wypłacane studentom wyjeżdżającym na studia. Average monthly student grant – student mobility for studies.

Kraj

Country

Średnie miesięczne stypendium (wyjazdy na studia)

Average monthly grant (studies)

Austria AT 185

Belgia BE 218

Bułgaria BG 564

Cypr CY 545

Czechy CZ 165

Dania DK 203

Estonia EE 447

Finlandia FI 208

Francja FR 181

Grecja GR 428

Hiszpania ES 161

Holandia NL 257

Irlandia IRL 233

Islandia IS 418

Liechtenstein LI 326

Litwa LT 249

Luksemburg LU 268

Łotwa LV 408

Malta MT 659

Niemcy DE 194

Norwegia NO 353

Polska PL 338

Portugalia PT 279

Rumunia RO 412

Słowacja SK 334

Słowenia SI 342

Szwecja SE 374

Turcja TR 242

Węgry HU 316

Wielka Brytania UK 440

Włochy IT 210

24

Wykres 8. Średnie miesięczne stypendium w Europie – wyjazdy studentów na studia. Average monthly grant in Europe – student mobility for studies. 2007/08.

Wykres 9. Średnie miesięczne stypendium w Europie w kolejnych latach – wyjazdy studentów na studia. Average monthly student grant, by year – mobility for studies.

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

700

600

500

400

300

200

100

0

659

564

545

447

440

428

418

412

408

374

353

342

338

334

326

316

279

268

257

249

242

233

218

210

208

203

194

185

181

165

161

300

250

200

150

100

50

02000/01 2001/02 2002/03 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08

140 138 135124

140157

192

242

Średnie stypendium w Europie – 242 euroAverage in Europe

25

Wyjazdy na praktykęSMP – Student mobility for placements

W programie Erasmus wyjazdy studentów na praktykę do przedsiębiorstw lub organizacji w innych krajach uczestniczących w programie były oferowane po raz pierwszy w roku 2007/08. Praktyka Erasmusa może trwać od 3 do 12 miesięcy, musi być ściśle związana z dziedziną studiów i zostać zaliczona przez macierzystą uczelnię studenta jako praktyka obowiązkowa lub nieobowiązkowa.


W roku 2007/08 na praktyki Erasmusa wyjechało łącznie 20 002 studentów, co stanowiło 11% ogółu studentów Erasmusa w tym roku.

Około 58% studentów, którzy wyjeżdżali na praktykę stanowili studenci studiów I stopnia (undergraduate students), 39% – studenci studiów II stopnia (graduate students), a 2% – dok-toranci.

Najwięcej studentów wyjechało na praktykę z Francji (prawie 17% ogółu wyjazdów studentów na praktykę w Europie), a następnie z Wielkiej Brytanii (13,8%) i z Niemiec (13,7%).

Tak, jak w przypadku wyjazdów na studia, Hiszpania była najbardziej popularnym krajem do-

celowym dla studentów wyjeżdżających na praktykę, do hiszpańskich przedsiębiorstw przyjechało 3 298 zagranicznych studentów, co stanowi 16,5% ogółu studentów, którzy wyjechali na praktykę w Europie; Wielka Brytania i Niemcy znalazły się na kolejnych miejscach; przyjęły odpowiednio: 3145 (15,7%) i 3021 (15,1%) osób.

W wielu krajach wystąpiła nierównowaga między liczbą studentów wyjeżdżających i przy- jeżdżających na praktyki. Wymiana studentów odbywających praktykę była najbardziej zrównoważona w Austrii, Niemczech i Portugalii.

Średni czas trwania praktyki wyniósł 4,3 miesiąca.

62% stypendystów Erasmusa wyjeżdżających na praktykę stanowiły kobiety.

Średnie miesięczne stypendium przyznawane na wyjazd na praktykę wyniosło 409 euro.

Zagraniczną praktykę odbyło tylko 4 studentów niepełnosprawnych.

1 390 studentów wyjechało na praktykę bez stypendium (tzw. studenci z zerowym stypendium, „zero-grant” students), co stanowiło 6,94% wszystkich wyjazdów na praktykę w Erasmusie.

Studentów Erasmusa przyjęło na praktykę około 15 000 przedsiębiorstw w Europie; małe przedsiębiorstwa stanowiły 44% ogółu firm przyjmujących studentów Erasmusa, średnie przedsiębiorstwa stanowiły 33% ogółu firm, a duże – 22%.

26

Tabela 9. Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów i przyjazdy do poszczególnych krajów na praktykę w roku 2007/08. Erasmus outgoing and incoming students per country – student mobility for placements.

Kraj

Country





Różnica między liczbą wyjazdów a liczbą przyjazdów

Difference

Stosunek liczby przyjeżdżających do

wyjeżdżających


Austria AT 475 436 39 91,8%

Belgia BE 605 901 -296 148,9%

Bułgaria BG 62 78 -16 125,8%

Cypr CY 4 86 -82 2150,0%

Czechy CZ 252 311 -59 123,4%

Dania DK 322 243 79 75,5%

Estonia EE 122 73 49 59,8%

Finlandia FI 687 310 377 45,1%

Francja FR 3 389 2 669 720 78,8%

Grecja GR 160 488 -328 305,0%

Hiszpania ES 1 877 3 298 -1 421 175,7%

Holandia NL 1 287 710 577 55,2%

Irlandia IRL 303 645 -342 212,9%

Islandia IS 6 49 -43 816,7%

Liechtenstein LI 15 6 9 40,0%

Litwa LT 261 64 197 24,5%

Luksemburg LU 5 163 -158 3260,0%

Łotwa LV 219 38 181 17,4%

Malta MT 10 101 -91 1010,0%

Niemcy DE 2 733 3 021 -288 110,5%

Norwegia NO 51 199 -148 390,2%

Polska PL 975 311 664 31,9%

Portugalia PT 282 316 -34 112,1%

Rumunia RO 426 169 257 39,7%

Słowacja SK 245 52 193 21,2%

Słowenia SI 174 51 123 29,3%

Szwecja SE 193 411 -218 213,0%

Turcja TR 845 183 662 21,7%

Węgry HU 460 180 280 39,1%

Wielka Brytania UK 2 755 3 145 -390 114,2%

Włochy IT 802 1 295 -493 161,5%

Ogółem (Total) 20 002 20 002

27

Wykres 10. Wyjazdy studentów z poszczególnych krajów na praktykę. Student mobility for placements – outgoing students per country. 2007/08.

Wykres 11. Przyjazdy studentów na praktykę do poszczególnych krajów. Student mobility for placements – incoming students per country. 2007/08.

Średnie stypendium

Średnie miesięczne stypendium wypłacane studentom wyjeżdżającym na praktykę Erasmusa wyniosło 409 euro. Poniższy wykaz przedstawia średnie stypendia w poszczególnych krajach.

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

4 000

3 500

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

3 38

9

2 75

52

733

1 87

7

1 28

7

975

845

802

687

605

475

460

426

322

303

282

261

252

245

219

193

174

160

122

62 51 15 10 6 5 4

3 29

8

3 14

5

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

3 500

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

3 02

1

2 66

9

1 29

5

901

710

645

488

436

411

316

311

311

310

243

199

183

180

169

163

101

86 78 73 64 52 51 49 38 6

28

Tabela 10. Średnie miesięczne stypendium wypłacone w poszczególnych krajach studentom wyjeżdżającym na praktykę. Average monthly student grant – student mobility for placements.

Kraj Country

Średnie miesięczne stypendium (praktyki)

Average monthly grant (placements)

Austria AT 204

Belgia BE 506

Bułgaria BG 877

Cypr CY 714

Czechy CZ 637

Dania DK 321

Estonia EE 478

Finlandia FI 394

Francja FR 437

Grecja GR 717

Hiszpania ES 499

Holandia NL 298

Irlandia IRL 713

Islandia IS 720

Liechtenstein LI 496

Litwa LT 647

Luksemburg LU 717

Łotwa LV 463

Malta MT 925

Niemcy DE 359

Norwegia NO 568

Polska PL 515

Portugalia PT 381

Rumunia RO 584

Słowacja SK 727

Słowenia SI 483

Szwecja SE 740

Turcja TR 835

Węgry HU 422


Włochy IT 588

29

Wykres 12. Średnie miesięczne stypendium w Europie – wyjazdy studentów na praktykę. Average monthly grant in Europe – student mobility for placements. 2007/08.

Źródło: raport Komisji Europejskiej pt. „Statistical Overview of the Implementation of the Decentralised Actions in the Erasmus Programme in 2007/2008” (oparty na danych ze sprawozdań złożonych przez narodowe agencje), wrzesień 2009

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

1 000

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

925

877

835

740

727

720

717

717

714

713

647

637

588

584

568

515

506

499

496

483

478

463

437

422

394

381

359

321

298

258

204

Średnie stypendium w Europie – 409 euroAverage in Europe

30

Wymiana studentów w Polsce SM – Student mobility, Poland

Wyjazdy polskich studentów

Od początku udziału w Erasmusie (1998/99) do roku 2007/08 włącznie z polskich uczelni wyjechało na stypendia Erasmusa 66 384 studentów, przy uwzględnieniu łącznej liczby wyjazdów na studia i na praktyki w roku 2007/08.

Wykres 13. Liczba wyjazdów polskich studentów w programie Erasmus w kolejnych latach. Polish outgoing Erasmus students, by year.

Tabela 11. Wyjazdy studentów polskich uczelni do poszczególnych krajów od 2000 do 2008 r. i łącznie w okresie 1998/99-2007/08. Polish outgoing students from 2000 to 2008, and in the period 1998/99-2007/08, by country of destination.

2000/01

2001/02

2002/03

2003/04

2004/05

2005/06

2006/07

2007/08*

Ogółem w latach 1998 – 2008

Austria AT 61 73 131 159 229 293 286 324 1 624

Belgia BE 218 230 294 358 436 475 520 561 3 378

Bułgaria BG 0 18 49 66 93 226

Cypr CY 0 7 38 30 75

Czechy CZ 84 247 353 423 1 107

14 000

12 000

10 000

8 000

6 000

4 000

2 000

02000/01 2001/02 2002/03 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/081999/001998/99

1 42

6 2 81

3 3 69

1 4 32

2 5 41

9 6 27

8

8 38

89

974 11

219

12 8

54

31

2000/01

2001/02

2002/03

2003/04

2004/05

2005/06

2006/07

2007/08*

Ogółem w latach 1998 – 2008

Dania DK 159 197 241 362 480 541 629 710 3 559

Estonia EE 14 20 38 53 125

Finlandia FI 174 188 280 310 376 423 459 482 2 871

Francja FR 529 624 745 857 1 086 1 116 1 188 1 210 7 857

Grecja GR 77 96 106 122 167 182 184 393 1 388

Hiszpania ES 245 319 442 546 764 968 1 171 1 521 6 204

Holandia NL 207 243 292 294 405 440 453 476 3 167

Irlandia IRL 35 50 51 74 98 136 167 161 797

Islandia IS 0 0 0 2 7 14 22 45

Liechtenstein LI 0 0 0 0 0 0 0 0

Litwa LT 42 84 120 137 383

Luksemburg LU 1 0 0 1 0 0 3 5

Łotwa LV 11 36 42 52 141

Malta MT 3 4 9 11 27

Niemcy DE 1 190 1 392 1 682 1 870 2 235 2 329 2 384 2 466 17 020

Norwegia NO 0 0 0 73 100 154 153 480

Portugalia PT 119 152 192 222 298 371 478 619 2 534

Rumunia RO 2 22 24 34 82

Słowacja SK 41 109 160 182 492

Słowenia SI 28 76 101 115 320

Szwecja SE 143 192 246 286 336 375 373 362 2 442

Turcja TR 21 103 191 332 647

Węgry HU 35 70 109 155 369

Wielka Brytania UK 281 262 314 337 475 567 627 727 3 968

Włochy IT 252 304 403 481 628 824 881 1 047 5 051

Ogółem (Total) 3 691 4 322 5 419 6 278 8 388 9 974 11 219 12 854 66 384

*Dane z roku 2007/08 obejmują wyjazdy na studia i na praktyki łącznie.

32

Wykres 14. Łączna liczba wyjazdów polskich studentów do poszczególnych krajów w latach 1998-2008. Total number of outgoing Erasmus students in Poland, by host country, 1998-2008.

W zestawieniu krajów, do których wyjeżdżali polscy studenci w okresie 1998/99–2007/08 pierwsze miejsce zajmują Niemcy, które przyjmują największą grupę studentów, a dalej plasują się: Francja, Hiszpania, Włochy, Wielka Brytania, Dania i Belgia. Nowe państwa członkowskie UE znajdują się na dalszych miejscach głównie z uwagi na fakt, iż wymiana studentów między tymi krajami – do których należy Polska – rozpoczęła się dopiero po ich wejściu do Unii Europejskiej.

Niemcy DE

Francja FR

Hiszpania ES

Włochy IT

Wielka Brytania UK

Dania DK

Belgia BE

Holandia NL

Finlandia FI

Portugalia PT

Szwecja SE

Austria AT

Grecja GR

Czechy CZ

Irlandia IE

Turcja TR

Słowacja SK

Norwegia NO

Litwa LT

Węgry HU

Słowenia SI

Bułgaria BG

Łotwa LV

Estonia EE

Rumunia RO

Cypr CY

Islandia IS

Malta MT

Luksemburg LU

Lichtenstein LI

0

17 020

2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000 14 000 16 000 18 000

7 857

6 204

5 051

3 968

3 559

3 378

3 167

2 871

2 534

2 442

1 624

1 388

1 107

797

674

492

480

383

369

320

226

141

125

82

75

45

27

5

0

33

W roku akademickim 2007/08 polskie uczelnie wykorzystały łącznie na wyjazdy studentów na studia i na praktyki kwotę 27,4 mln euro z programu Erasmus. Z wyjazdów Erasmusa skorzystało 12 854 studentów ze 182 szkół wyższych.

Tabela 12. Uczelnie, które wysłały najwięcej studentów na studia i na praktyki Erasmusa (łączna liczba wyjazdów). Polish universities with the highest number of outgoing Erasmus students (for studies and placements).

Uczelnia

Łączna liczba wyjazdów studentów na część studiów i na praktykę

Number of outgoing students (studies and placements)

Uniwersytet Warszawski PL WARSZAW01 1 097

Uniwersytet Jagielloński PL KRAKOW01 865

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza PL POZNAN01 856

Uniwersytet Wrocławski PL WROCLAW01 603

Uniwersytet Łódzki PL LODZ01 390

Uniwersytet Mikołaja Kopernika PL TORUN01 341

Politechnika Warszawska PL WARSZAW02 329

Politechnika Łódzka PL LODZ02 327

Uniwersytet Śląski w Katowicach PL KATOWIC01 317

Szkoła Główna Handlowa PL WARSZAW03 313

Uniwersytet Gdański PL GDANSK01 293

Politechnika Wrocławska PL WROCLAW02 264

Politechnika Gdańska PL GDANSK02 247

Akademia Ekonomiczna w Krakowie PL KRAKOW04 244

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego PL WARSZAW05 242

Politechnika Śląska w Gliwicach PL GLIWICE01 240

Politechnika Poznańska PL POZNAN02 236

Akademia Ekonomiczna w Poznaniu PL POZNAN03 226

Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu PL POZNAN10 211

Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie PL KRAKOW02 174

Poniższe zestawienie przedstawia liczbę wyjazdów studentów polskich uczelni do poszczególnych krajów.

34

Tabela 13. Wyjazdy studentów polskich uczelni na studia i na praktykę do poszczególnych krajów w roku 2007/08. Polish outgoing students in 2007/08 – student mobility for studies and for practical placements, by host country.

Kraj docelowy

Host country

Liczba wyjazdów studentów na część studiów

Number of received Polish

students (studies)

Liczba wyjazdów studentów na

praktykę

Number of received Polish (placements)

Łączna liczba wyjazdów studentów na część

studiów i na praktykę

Total number of received Polish students (studies

and placements), 2007/08

Procent łącznej liczby wyjazdów

Proportion of the total number of outgoing

Polish students

Austria AT 310 14 324 2,5%

Belgia BE 532 29 561 4,4%

Bułgaria BG 85 7 92 0,7%

Cypr CY 29 1 30 0,2%

Czechy CZ 406 17 423 3,3%

Dania DK 698 12 710 5,5%

Estonia EE 51 2 53 0,4%

Finlandia FI 461 21 482 3,7%

Francja FR 1 149 61 1 210 9,4%

Grecja GR 194 199 393 3,1%

Hiszpania ES 1 392 129 1 521 11,8%

Holandia NL 456 20 476 3,7%

Irlandia IRL 128 33 161 1,3%

Islandia IS 20 2 22 0,2%

Liechtenstein LI b.d. b.d. b.d. 0,0%

Litwa LT 130 7 137 1,1%

Luksemburg LU 0 2 2 0,0%

Łotwa LV 51 3 54 0,4%

Malta MT 10 1 11 0,1%

Niemcy DE 2 261 205 2 466 19,2%

Norwegia NO 149 4 153 1,2%

Portugalia PT 610 9 619 4,8%

Rumunia RO 33 1 34 0,3%

Słowacja SK 179 3 182 1,4%

Słowenia SI 104 11 115 0,9%

Szwecja SE 348 14 362 2,8%

Turcja TR 316 16 332 2,6%

Węgry HU 150 5 155 1,2%

Wielka Brytania UK 643 84 727 5,7%

Włochy IT 984 63 1 047 8,1%

Ogółem (Total) 11879 975 12854

35

Wykres 15. Łączna liczba wyjazdów polskich studentów na studia i na praktykę. Student mobility for studies and placements - outgoing students, Poland. 2007/08.

Najwięcej polskich studentów Erasmusa wyjechało w 2007/08 roku do Niemiec, Francji, Hisz- panii, Włoch, Wielkiej Brytanii i Danii. Niemcy, które od początku uczestnictwa Polski w programie Erasmus zajmują niezmiennie pierwsze miejsce pod względem liczby przyjmowanych studentów, z roku na rok przyjmują jednak coraz mniejszy procent ogólnej liczby polskich studentów Erasmusa (np. 1998/99 – 35%, 2004/05 – 27%; 2007/08 – 19%).

Tabela 14. Wyjazdy studentów polskich uczelni w roku 2007/08 – porównanie z rokiem 2006/07. Polish outgoing students in 2006/07 and 2007/08.

Kraj docelowy

Host country

Liczba wyjazdów studentów w roku 2006/07 (studia)

Outgoing students in 2006/07 (only studies)

Łączna liczba wyjazdów studentów na część studiów

i na praktykę, 2007/08

Outgoing students (studies and placements), 2007/08

Wzrost lub spadek w stosunku do roku 2006/07 r.

Increase/decrease in compari-son with 2006/07

Austria AT 286 324 13,29%

Belgia BE 520 561 7,88%

Bułgaria BG 66 92 39,39%

Cypr CY 38 30 -21,05%

Czechy CZ 353 423 19,83%

Dania DK 629 710 12,88%

Estonia EE 38 53 39,47%

Finlandia FI 459 482 5,01%

Francja FR 1 188 1 210 1,85%

Grecja GR 184 393 113,59%

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

2 46

6

1 52

1

1 21

0

1 04

7

727

710

619

561

482

476

423

393

362

332

324

182

161

155

153

137

115

93 53 52 34 30 22 11 3 0

36

Kraj docelowy

Host country



Łączna liczba wyjazdów studentów na część studiów

i na praktykę, 2007/08

Outgoing students (studies and placements), 2007/08

Wzrost lub spadek w stosunku do roku 2006/07 r.

Increase/decrease in compari-son with 2006/07

Hiszpania ES 1 171 1 521 29,89%Holandia NL 453 476 5,08%Irlandia IRL 167 161 -3,59%Islandia IS 14 22 57,14%Liechtenstein LI 0 n/dLitwa LT 120 137 14,17%Luksemburg LU 0 2 n/dŁotwa LV 42 54 28,57%Malta MT 9 11 22,22%Niemcy DE 2 384 2 466 3,44%Norwegia NO 154 153 -0,65%Portugalia PT 478 619 29,50%Rumunia RO 24 34 41,67%Słowacja SK 160 182 13,75%Słowenia SI 101 115 13,86%Szwecja SE 373 362 -2,95%Turcja TR 191 332 73,82%Węgry HU 109 155 42,20%Wielka Brytania UK 627 727 15,95%Włochy IT 881 1 047 18,84%

Ogółem (Total) 11219 12854 14,57%

Wzrosła liczba wyjazdów polskich studentów do większości krajów; najbardziej wzrosła liczba wyjazdów do Grecji (113,6%), Turcji (74%), do Islandii (57%) i na Węgry (42%). Znacznie więcej studentów niż w zeszłym roku wyjechało także do Rumunii, Estonii, Bułgarii, Hiszpanii i Portu-galii. Natomiast zmniejszyła się liczba studentów wyjeżdżających do Norwegii (-0,65%), Szwecji (-2,95%), Irlandii (-3,59%) i na Cypr (-21%).

Wyjazdy na studia

SMS – Student mobility for studies, Poland

W roku 2007/08 do zagranicznych szkół wyższych wyjechało na część studiów 11 879 studentów z 182 polskich uczelni. Łącznie uczelnie te otrzymały z programu Erasmus fundusze w wysokości 25 705 982 euro, z czego wykorzystały 25 682 786 euro, tj. 99,91%.

Studenci studiów I stopnia lub niższych lat studiów (undergraduate students) stanowili 35% wyjeżdżających (4 163 osoby), studenci studiów II stopnia lub wyższych lat jednolitych studiów magisterskich (graduate students) stanowili 64% (7 605 osób), a doktoranci – 0,9% (111 osób).

37

68% wyjeżdżających na stypendia Erasmusa stanowiły kobiety. Średnia długość pobytu polskiego studenta za granicą wynosiła 6,25 miesiąca.

Tabela 15. Studenci studiów I, II i III stopnia wyjeżdżający na część studiów w roku 2007/08, w podziale na kobiety i mężczyzn. Erasmus student mobility for studies in Poland (2007/08) – number of students, by cycle of study and sex.

Kobiety

Women

Kobiety – procent

% of women

Mężczyźni

Men

Mężczyźni – procent

% of men

Łączna liczba wyjazdów

Total


% of the total number of

outgoing students

Studia I stopnia lub niższe lata studiów jednolitychFirst cycle students or students of the first 3 years of one-tier degrees

2 912 69,9% 1 251 30,1% 4 163 35%

Studia II stopnia Second cycle students or students of the last years of one-tier degrees

5 130 67,5% 2 475 32,5% 7 605 64%

DoktoranciDoctoral students 63 56,8% 48 43,2% 111 1%

Ogółem (Total): 8 105 68,2% 3 774 31,8% 11 879 100%

Podobnie jak w poprzednich latach, duża część uczelni wysyłała dość niewielką liczbę studentów na stypendia Erasmusa. Na statystyczny rozkład wyjazdów miała oczywisty wpływ duża liczba mniejszych uczelni w Polsce.

Podział uczelni według liczby studentów, którzy wyjechali na stypendium Erasmusa wygląda następująco:

109 uczelni (60%) wysłało na stypendium Erasmusa od 1 do 25 studentów (niska skala wyjazdów wg klasyfikacji stosowanej w programie Erasmus), w tym aż 67 uczelni wysłało od 1 do 10 studentów,

46 uczelni (25%) wysłało od 26 do 100 studentów (średnia skala wyjazdów),

23 uczelnie (13%) wysłały od 101 do 400 studentów (wysoka skala wyjazdów),

4 uczelnie (2% – duże uczelnie) wysłały ponad 400 studentów (bardzo wysoka skala wyjazdów).

Tabela 16. Uczelnie, które zorganizowały najwięcej wyjazdów studentów do zagranicznych szkół wyższych na część studiów. Polish universities with the highest number of outgoing Erasmus students (studies).

UczelniaLiczba wyjazdów studentów na studia


Uniwersytet Warszawski PL WARSZAW01 1 020


38

UczelniaLiczba wyjazdów studentów na studia





Uniwersytet Mikołaja Kopernika PL TORUN01 329

Politechnika Warszawska PL WARSZAW02 323




Można zauważyć, że 3 272 wyjazdy studentów z 4 dużych uczelni (2,2% uczelni wysyłających stu-dentów), z których każda wysłała na stypendia powyżej 400 osób, stanowiły aż 28% łącznej liczby wyjazdów polskich studentów w ramach Erasmusa.

Tabela 17. Wyjazdy polskich studentów do poszczególnych krajów na studia w roku 2007/08 – porównanie z rokiem 2006/07. Student mobility for studies – Polish outgoing students in 2007/08, by host country; comparison with 2006/07.

Kraj docelowyHost country



Liczba wyjazdów studentów na część studiów, 2007/08

Outgoing students in 2007/08 (studies)

Wzrost lub spadek liczby wyjazdów w stosunku do 2006/07 r.

Increase/decrease in comparison with 2006/07 (studies)

Austria AT 286 310 8,39%Belgia BE 520 532 2,31%Bułgaria BG 66 85 28,79%Cypr CY 38 29 -23,68%Czechy CZ 353 406 15,01%Dania DK 629 698 10,97%Estonia EE 38 51 34,21%Finlandia FI 459 461 0,44%Francja FR 1 188 1 149 -3,28%Grecja GR 184 194 5,43%Hiszpania ES 1 171 1 392 18,87%Holandia NL 453 456 0,66%Irlandia IRL 167 128 -23,35%Islandia IS 14 20 42,86%Liechtenstein LI 0 n/dLitwa LT 120 130 8,33%Luksemburg LU 0 0 n/dŁotwa LV 42 51 21,43%Malta MT 9 10 11,11%

39

Kraj docelowyHost country



Liczba wyjazdów studentów na część studiów, 2007/08

Outgoing students in 2007/08 (studies)

Wzrost lub spadek liczby wyjazdów w stosunku do 2006/07 r.

Increase/decrease in comparison with 2006/07 (studies)

Niemcy DE 2 384 2 261 -5,16%

Norwegia NO 154 149 -3,25%

Portugalia PT 478 610 27,62%

Rumunia RO 24 33 37,50%

Słowacja SK 160 179 11,88%

Słowenia SI 101 104 2,97%

Szwecja SE 373 348 -6,70%

Turcja TR 191 316 65,45%

Węgry HU 109 150 37,61%

Wielka Brytania UK 627 643 2,55%

Włochy IT 881 984 11,69%

Ogółem (Total) 11219 11879 5,88%

Największy wzrost liczby wyjazdów odnotowano w przypadku wyjazdów do Turcji, na Węgry i do Rumunii, a największy spadek dotyczył wyjazdów do Irlandii i na Cypr. Mniej wyjazdów niż w roku poprzednim zrealizowano także do Francji, Niemiec, Norwegii i Szwecji.

Wykres 16. Wyjazdy studentów polskich uczelni na studia do poszczególnych krajów. Student mobility for studies – outgoing students, Poland. 2007/08.

Jeśli chodzi o zagraniczne szkoły wyższe, które w roku 2007/08 przyjęły najwięcej polskich studentów – stypendystów Erasmusa, to pierwsze miejsca zajęły następujące uczelnie: Vitus Bering

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

2 26

1

1 39

2

1 14

9

984

698

643

610

532

461

456

406

348

316

310

194

179

150

149

130

128

104

85 51 51 33 29 20 10 0 0

40

Denmark – University College w Horsens w Danii, Universidad Politécnica de Valencia w Hisz- panii, Coventry University w Wielkiej Brytanii, i Universiteit Gent w Belgii; do każdej z tych uczelni przyjechało ponad 100 naszych studentów. Poniżej przedstawiamy szczegółowy wykaz zagranicznych uczelni, które przyjęły co najmniej 60 studentów z Polski.

Tabela 18. Zagraniczne uczelnie, do których wyjechało najwięcej polskich studentów Erasmusa w roku 2007/08. Universities which hosted the highest number of Polish Erasmus students in 2007/08.

Nazwa uczelni

University

Kod Erasmusa

Erasmus code

Kraj

Country

Liczba przyjętych studentów z Polski

Number of received Polish students

Vitus Bering Denmark - University College DK HORSENS03 Dania 169

Universidad Politécnica de Valencia E VALENCI02 Hiszpania 124

Coventry University UK COVENTR02 Wielka Brytania 119

Universiteit Gent B GENT01 Belgia 107

Katholieke Universiteit Leuven B LEUVEN01 Belgia 97

Odense University College of Engineering DK ODENSE01 Dania 96

Univerzita Karlova v Praze CZ PRAHA07 Czechy 94

Universidad de Granada E GRANADA01 Hiszpania 94

Universität Mainz D MAINZ01 Niemcy 86

Universidad de Valencia E VALENCI01 Hiszpania 80

Universidade da Beira Interior P COVILHA01 Portugalia 79

Kobenhavns Universitet DK KOBENHA01 Dania 77

Università degli Studi di Bari I BARI01 Włochy 77

Technische Universität Dresden D DRESDEN02 Niemcy 74

Freie Universität Berlin D BERLIN01 Niemcy 67

Univerza v Ljubljani SI LJUBLJA01 Słowenia 66

Universidad de Vigo E VIGO01 Hiszpania 64

Radboud Universiteit Nijmegen NL NIJMEGE01 Holandia 64

Masarykova Univerzita CZ BRNO05 Czechy 62

Danmarks Tekniske Universitet DK LYNGBY01 Dania 62

Universidade do Porto P PORTO02 Portugalia 61

Aarhus Universitet DK ARHUS01 Dania 60

Rozkład wyjazdów studentów z poszczególnych województw jest przede wszystkim skorelowany z liczbą ośrodków akademickich i wielkością uczelni w danym województwie. Powyżej dwóch tysięcy studentów wyjechało tylko z województwa mazowieckiego, a powyżej tysiąca – z woje- wództwa małopolskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego.

41

Tabela 19. Wyjazdy studentów na studia w roku 2007/08 w podziale na województwa. Student mobility for studies in 2007/08, by province.

WojewództwoProvince

Liczba uczelni realizujących wyjazdy

studentówNo of higher

education institutions

Łączna liczba wyjazdów studentów

na studiaTotal number of

outgoing students

Liczba studentów, którzy wyjechali ze

stypendiumNumber of students

with grants

Liczba studentów, którzy wyjechali bez stypendium

Number of “zero-grant” students

mazowieckie 34 2 637 2 620 17

małopolskie 19 1 775 1 772 3

wielkopolskie 18 1 591 1 590 1

dolnośląskie 16 1 298 1 298 0

śląskie 18 965 965 0

łódzkie 10 826 826 0

pomorskie 13 692 692 0

kujawsko-pomorskie 7 422 422 0

lubelskie 9 394 394 0

zachodniopomorskie 9 298 298 0

podlaskie 7 262 261 1

opolskie 3 221 221 0

podkarpackie 5 197 197 0

warmińsko-mazurskie 5 148 148 0

lubuskie 4 85 85 0

świętokrzyskie 5 68 68 0

Jak pokazują statystyki dotyczące wyjazdów studentów na studia, ogromną większość studentów wysyłały uczelnie publiczne (91% studentów), a tylko niecałe 9% studentów – uczelnie niepubliczne. Wynika to w dużej mierze stąd iż uczelnie niepubliczne są przeważnie niewielkimi jednostkami, ale w niektórych przypadkach może być także związane z faktem, iż są to często bardzo „młode” uczelnie, które dopiero zaczynają rozwijać współpracę międzynarodową.

Tabela 20. Wyjazdy studentów na studia z uczelni publicznych i niepublicznych. Student mobility for studies – number of outgoing students from public and non-public universities.

Liczba wyjazdówNumber of outgoing students

Procent ogółu wyjazdów na studia% of the total number of outgoing students

Uczelnie publiczne (Public HEIs) 10 864 91,46%

Uczelnie niepubliczne (Non-public HEIs) 1 015 8,54%

Łącznie (Total) 11 879 100%

42

Średnie stypendium

Średnie miesięczne stypendium wypłacane w Polsce studentom Erasmusa wyjeżdżającym na część studiów wynosiło 338 euro; w stosunku do poprzedniego roku wzrosło ono o 15 euro (323 euro w roku 2006/07). Średnie stypendium w Polsce było wyższe od średniego miesięcznego stypen-dium obliczonego na podstawie danych ze wszystkich krajów uczestniczących, które wynosiło 242 euro.

23 polskich studentów zdecydowało się skorzystać z wyjazdu Erasmusa bez stypendium (tzw. stu-denci z zerowym stypendium).

Poniższy wykres przedstawia zmiany w wysokości średniego miesięcznego stypendium Erasmusa w Polsce na przestrzeni lat.

Wykres 17. Średnie miesięczne stypendium polskich studentów Erasmusa w kolejnych latach – wyjazdy na studia. Average monthly Erasmus student grant in Poland, by year – mobility for studies.

Średnie miesięczne stypendium było najwyższe w województwie podlaskim (401 euro), najniższe – w województwie lubelskim (287 euro). Zróżnicowanie wysokości miesięcznego stypendium wynika jedynie z decyzji podejmowanych przez uczelnie. Jednostka miesięcznego stypendium na etapie przyznawania środków uczelniom jest jednakowa. W województwie podlaskim uczelnie decydowały się na podnoszenie stawki stypendium kosztem zmniejszenia liczby wyjazdów, nato-miast np. w województwie lubelskim nie redukowano liczby wyjeżdżających, stąd niższa stawka stypendium.

400

350

300

250

200

150

100

50

0

2000/01 2001/02 2002/03 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/081999/001998/99

375

334

264

208

170

266 28

1

323 33

8

148

43

Tabela 21. Wysokość średniego stypendium studentów wyjeżdżających na część studiów w ramach Erasmusa, w podziale na województwa. Average grant for student mobility for studies, by province.


Średnie stypendium (nie uwzględniono wyjazdów bez stypendium)

Average grant

podlaskie 401

podkarpackie 385

małopolskie 381

kujawsko-pomorskie 372

łódzkie 370

śląskie 364

mazowieckie 360

lubuskie 357

warmińsko-mazurskie 353

dolnośląskie 346

opolskie 344

zachodniopomorskie 339

świętokrzyskie 335

pomorskie 334

wielkopolskie 323

lubelskie 287

Dofinansowanie wyjazdów studentów z innych źródeł

Stypendium Erasmusa z założenia pozwala na pokrycie tylko części kosztów związanych z pobytem w innym kraju; stypendium ma pomóc w sfinansowaniu podróży i w wyrównaniu różnic w kosztach utrzymania. Wyjazd w ramach Erasmusa wymaga więc także zaangażowania finansowego ze strony studenta i jego rodziny.

Stypendyści Erasmusa mogą otrzymać dodatkowe dofinansowanie od swojej macierzystej uczelni – jeżeli uczelnia podjęła decyzję o udzielaniu takiego dofinansowania – albo od zewnętrznych sponsorów, np. instytucji czy przedsiębiorstw współpracujących z uczelnią, władz lokalnych itp.

W roku 2007/08 60% polskich uczelni prowadzących wymianę studentów (109 ze 182 uczelni) udzieliło wyjeżdżającym wsparcia finansowego w różnej wysokości. Dofinansowanie wyjazdów studentów ze środków własnych uczelni oraz z innych źródeł zostało oszacowane na blisko 1,6 mln €, co stanowiło ok. 6% kwoty wykorzystanej w roku 2007/08 na stypendia dla studentów z budżetu programu Erasmus. Łączna kwota dofinansowania była o 186 tys. € wyższa niż w roku 2006/07 (kiedy dofinansowanie wynosiło ok. 1,4 mln €). Dofinansowanie ze środków innych niż fundusze Erasmusa stanowiło od 0,01% do 200% środków przyznanych uczelni z programu.

44

Szczegółowe dane na temat dofinansowania wyjazdów studentów przez poszczególne uczelnie przedstawione są w tabelach z danymi dotyczącymi wyjazdów studentów w roku 2007/08, zamieszczonymi na stronie internetowej programu Erasmus (www.erasmus.org.pl) w sekcjach: „Publikacje” i „Erasmus w Polsce – dane”.

Wnioski ze sprawozdań

Stypendyści Erasmusa wypełniają po powrocie z zagranicy obowiązkową ankietę stanowiącą niezbędny element sprawozdania się z wyjazdu. Warto wymienić procentowe podsumowanie odpowiedzi na kilka spośród pytań zadanych w ankiecie. Jeśli chodzi o czynniki, które miały największy wpływ na decyzję o wyjeździe na zagraniczną uczelnię, większość studentów (65% odpowiedzi) wskazała czynnik kulturowy – chęć poznania życia w innym kraju, poznania innej kultury, a nieco mniejsza grupa – czynnik akademicki (55% odpowiedzi) oraz chęć znalezienia się w nowym środowisku, otoczeniu (50%). Informacje o programach studiów zagranicznych uczelni coraz więcej studentów znajduje w internecie (60% odpowiedzi). Większość studentów wys-oko oceniła korzyści akademickie, naukowe z wyjazdu do zagranicznej uczelni na część studiów; najwyższą ocenę („5”) wybrało 39% studentów, a ocenę „dobry” („4”) – 34% studentów. Znacznie wyżej studenci ocenili korzyści osobiste z wyjazdu na stypendium: najwyższą ocenę wybrało aż 64% studentów, a ocenę dobrą – 21%; niską ocenę korzyści osobistych zaznaczyło tylko 5% studentów, a najniższej oceny nie wybrał nikt. Równie wysoka była ogólna ocena wyjazdu Erasmusa: 56% studentów oceniło go na „5”, a 30% – na „4”, nikt nie wybrał najniższych dwóch ocen. Ponadto łącznie ok. 80% studentów jest zdania, że wyjazd na zagraniczną uczelnię okaże się pomocny w ich przyszłej karierze zawodowej.

Studenci podkreślają przede wszystkim korzyści językowe, poznawcze, poszerzenie horyzontów, nabycie większej samodzielności, odwagi, otwartości na świat, przełamywanie stereotypów, zyskanie nowych przyjaciół z Europy i z całego świata; często wskazują też na korzyści akademickie – poznanie nowego systemu kształcenia, innego sposobu prowadzenia zajęć i pracy studentów.

Poniżej przytaczamy kilka wypowiedzi zaczerpniętych z ankiet:

– Uważam, że korzyści jest znacznie więcej niż problemów, dlatego warto jechać; poznanie innej kultury, obyczajów, możliwość nauczenia się nowego języka, innego spojrzenia na te same problemy.

– Nawiązanie znajomości, nabycie odwagi, doświadczenia i umiejętności radzenia sobie za granicą oraz niezapomniane wycieczki.

– Na pewno warto podjąć takie ryzyko. Wspaniała atmosfera, mili ludzie. Możliwość poznania kultur i osób spoza kraju, które zawsze w przyszłości można odwiedzić.

– Same korzyści – naukowe, kulturalne; nowe doświadczenia zawsze otwierają umysł, zmieniają spojrzenie i dodają pewności siebie i swoich możliwości.

– Wyjazd na stypendium to niesamowita przygoda połączona z nauką i rozwojem osobistym. Jest to dla mnie zupełnie nowe przeżycie, nawiązałam mnóstwo kontak-tów z ludźmi z całego świata, poznałam inną kulturę, język.

45

– Dzięki temu wyjazdowi miałam szansę poznać naprawdę ciekawych wykładowców i odmienny sposób nauczania, inne pomysły na prowadzenie zajęć.

– Miałem okazję uczyć się na świetnej uczelni, poznać ciekawych i mądrych ludzi, wszystko to zmieniło moje spojrzenie na świat. Dało mi więcej pewności siebie, a także motywację do realizacji kolejnych marzeń.

– Sam wyjazd na studia za granicę jest jednym wielkim plusem. Moim zdaniem, większa ilość studentów powinna wyjeżdżać na tego rodzaju programy, co pozwala rozwijać swoje horyzonty, przełamywać bariery, poznawać nowe kultury i przede wszystkim siebie samego.

– Prace zaliczeniowe i egzaminy w formie esejów nauczyły mnie samodzielności w formułowaniu własnych opinii; nauka oparta na pracy własnej, przygotowywaniu projektów, brak pracy odtwórczej.

– Ogromny bagaż doświadczeń. Rok przełamywania barier, kompleksów, pozna-wania nowych ludzi, kultur, zachowań. Rok podejmowania wyzwań przez cały czas: od prostego kupienia chleba w sklepie po napisanie egzaminu w obcym języku.

– Wszystkie zajęcia projektowe z profesorami i kilkorgiem asystentów, co poszerza pole widzenia. Szczere oddanie pracy ze studentami profesorów, którzy mają w dorobku naukowym imponujące dokonania.

– Zupełnie inny sposób prowadzenia zajęć, egzaminowania, oceniania, pracy zespołowej. Nauczenie się dużej samodzielności i odpowiedzialności.

W ankietach studenci mogą także wymienić trudności związane z wyjazdem na stypendium i po-bytem za granicą. Najczęściej studenci zwracali uwagę na następujące problemy:

znalezienie zakwaterowania i jego jakość;

problemy językowe (zbyt słaba znajomość języka danego kraju);

problemy finansowe; wysokie koszty utrzymania;

zbyt późne przekazanie stypendium przez macierzystą uczelnię;

trudności w ustaleniu odpowiedniego programu zajęć; konieczność zmian programu ze względu na brak niektórych zajęć;

trudności we współpracy z administracją oraz wydziałem w uczelni przyjmującej;

zła organizacja w uczelni przyjmującej;

rozbudowana biurokracja;

uciążliwe formalności na uczelni przyjmującej;

różnice kulturowe;

brak zainteresowania studentami na wymianie ze strony uczelni/wydziału przyjmującego;

brak lub niewystarczająca pomoc ze strony opiekuna/ów na uczelni przyjmującej;

długie oczekiwanie na wyniki egzaminów, dokumenty niezbędne do zaliczenia itp.

46

Bardzo często sygnalizowane problemy językowe skłaniają do refleksji, że nasi studenci powinni lepiej przygotowywać się językowo do wyjazdu i pamiętać, że znajomość angielskiego nie jest wystarczająca w przypadku wyjazdu do krajów, w których mówi się innymi językami; macierzyste uczelnie studentów powinny również zwracać szczególną uwagę na ten aspekt przygotowania studentów.

Wyjazdy na praktykę

SMP – Student mobility for placements, Poland

Wyjazdy na praktykę są nową formą mobilności studentów w programie Erasmus, wprowadzoną w roku akademickim 2007/08 wraz z rozpoczęciem programu „Uczenie się przez całe życie”. Łącznie w roku tym na praktykę w programie Erasmus wyjechało 975 studentów z 97 polskich uczelni, w tym 37 studentów, którzy w tym samym roku wyjechali również na kilkumiesięczny okres studiów (przy czym praktyka nie była włączona do pobytu na studiach, tj. nie odbywała się pod nadzorem zagranicznej uczelni).

Na praktykę Erasmusa wyjechało 522 studentów studiów I stopnia lub niższych lat studiów (undergraduate students), co stanowiło 53,5% ogółu wyjeżdżających na praktykę, 433 studentów studiów II stopnia lub wyższych lat studiów jednolitych (graduate students), tj. 44% wyjeżdżających na praktykę, oraz 20 doktorantów (2% wyjeżdżających na praktykę).

Podobnie jak w przypadku wyjazdów na studia, kobiety stanowiły większą grupę, tj. prawie 65% ogółu wyjeżdżających na praktyki.

Tabela 22. Studenci studiów I, II i III stopnia wyjeżdżający na praktykę Erasmusa w roku 2007/08, w podziale na kobiety i mężczyzn. Erasmus student mobility for placements in Poland (2007/08) – number of students, by cycle of study and sex.

Kobiety

Women

Kobiety – procent

% of women

Mężczyźni

Men

Mężczyźni – procent

% of men


Total


% of the total number of

outgoing students

Studia I stopnia lub niższe lata studiów jednolitychFirst cycle students or students of the first 3 years of one-tier degrees

319 61,1% 203 38,9% 522 54%

Studia II stopnia Second cycle students or students of the last years of one-tier degrees

301 69,5% 132 30,5% 433 44%

DoktoranciDoctoral students

12 60,0% 8 40,0% 20 2%

Ogółem (Total): 632 64,8% 343 35,2% 975 100%

47

Wykres 18. Wyjazdy polskich studentów na praktykę. Student mobility for placements – outgoing students, Poland. 2007/08.

Studenci naszych uczelni wyjeżdżali na praktyki do wszystkich krajów uczestniczących w programie, z wyjątkiem Lichtensteinu. Najwięcej osób wyjechało na praktykę do Niemiec (205), Grecji (199), Hiszpanii (129), Wielkiej Brytanii (84), Włoch (63) i Francji (61). Duża liczba wyjazdów do Grecji wiąże się przede wszystkim z praktykami organizowanymi w wielu greckich hotelach.

Poniższa tabela przedstawia 10 uczelni, które wysłały największą liczbę studentów na praktykę w ramach Erasmusa w roku 2007/08.

Tabela 23. Uczelnie, które zorganizowały najwięcej wyjazdów studentów na praktykę. Polish universities with the highest number of outgoing Erasmus students (placements).

Uczelnia

Liczba wyjazdów studentów na praktykę


Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu PL POZNAN10 188

Uniwersytet Warszawski PL WARSZAW01 77


Wyższa Szkoła Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach PL KIELCE08 57



Akademia Medyczna we Wrocławiu PL WROCLAW05 20

Uniwersytet Gdański PL GDANSK01 19


Politechnika Śląska PL GLIWICE01 19

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

250

200

150

100

50

0

205

199

129

84

63 61

33 2921 20 17 16 14 14 12 11 9 7 7 5 4 3 3 2 2 2 1 1 1 0

48

Podobnie jak w przypadku wyjazdów na studia, kilka uczelni z czołówki listy wysłało na praktyki Erasmusa bardzo wysoki procent ogółu studentów. Cztery uczelnie (tj. 4% ogółu uczelni realizujących wyjazdy na praktyki) wysłały łącznie na praktykę Erasmusa 380 studentów, co stanowiło aż 39% ogółu studentów, którzy wyjechali na praktyki.

Tabela 24. Wyjazdy studentów na praktykę w podziale na województwa. Student mobility for placements, by province


Liczba uczelni realizujących wyjazdy

na praktykiNumber of higher

education institutions


Total number of outgoing students

Liczba studentów, którzy wyjechali ze

stypendiumNumber of students

with grants

Liczba studentów, którzy wyjechali bez

stypendiumNumber of “zero-grant” students

wielkopolskie 11 275 275 0

mazowieckie 16 144 144 0

małopolskie 10 82 82 0

śląskie 12 79 79 0

świętokrzyskie 2 62 62 0

dolnośląskie 9 55 55 0

pomorskie 8 55 55 0

łódzkie 4 53 53 0

lubelskie 6 41 40 1

warmińsko-mazurskie 3 30 29 1

opolskie 2 24 24 0

podkarpackie 4 23 23 0

podlaskie 4 23 23 0

kujawsko-pomorskie 2 13 13 0

lubuskie 2 8 8 0

zachodniopomorskie 2 8 8 0

Dane dotyczące wyjazdów na praktykę Erasmusa z uczelni publicznych i niepublicznych rozkładają się inaczej niż w przypadku wyjazdów na studia. Spośród studentów wyjeżdżających na praktykę, prawie 41% pochodziło z uczelni niepublicznych (studenci tych uczelni stanowili natomiast tylko ok. 9% wyjeżdżających na studia). Statystyki te mogą wynikać z bardziej zawodowo zorientowanych programów studiów uczelni niepublicznych.

Tabela 25. Wyjazdy studentów na praktykę z uczelni publicznych i niepublicznych. Student mobility for placements – number of outgoing students from public and non-public universities.

Liczba wyjazdów


Procent ogółu wyjazdów na praktykę

% of the total number of outgoing students

Uczelnie publiczne (Public HEIs) 578 59,28%

49

Uczelnie niepubliczne (non-public HEIs) 397 40,72%

Łącznie (Total) 975 100%

Średnie stypendium

Średnie miesięczne stypendium wypłacane w Polsce studentom Erasmusa wyjeżdżającym na praktykę wynosiło 515 € i było wyższe o 106 € od średniej europejskiej (409 €). Tylko 2 studentów wyjechało na praktykę podpisując umowę na wyjazd bez stypendium (tzw. studenci z zerowym stypendium).

Wysokość średniego stypendium wahała się od 309 euro do 672 euro na miesiąc. Średnio najniższe stypendium wypłacały uczelnie w województwie warmińsko-mazurskim, a najwyższe – w województwie zachodniopomorskim. Zróżnicowanie wysokości miesięcznego stypendium wynika z przyczyn opisanych w rozdziale poświęconym wyjazdom na studia (s. 42).

Wysokość średniego stypendium wypłaconego w poszczególnych województwach pokazuje poniższa tabela.

Tabela 26. Wysokość średniego stypendium wypłaconego w poszczególnych województwach. Average grant for student mobility for placements, by province.


Średnie stypendium (nie uwzględniono wyjazdów bez stypendium)

Average grant

zachodniopomorskie 672

lubuskie 646

pomorskie 644

podlaskie 623

małopolskie 616

wielkopolskie 598

mazowieckie 591

śląskie 591

kujawsko-pomorskie 572

łódzkie 568

dolnośląskie 537

podkarpackie 495

lubelskie 473

świętokrzyskie 428

opolskie 427

warmińsko-mazurskie 309

50

Dofinansowanie wyjazdów studentów z innych źródeł

W roku 2007/08 36% uczelni wysyłających swoich studentów na praktyki (tj. 35 uczelni) udzieliło wyjeżdżającym wsparcia finansowego w różnej wysokości; Dofinansowanie wyjazdów studentów ze środków uczelnianych oraz z innych źródeł zostało oszacowane na 89 579 euro, co stanowiło ok. 5% kwoty wykorzystanej w roku 2007/08 z budżetu programu Erasmus na stypendia dla studentów wyjeżdżających na praktyki. Wysokość dofinansowania ze źródeł innych niż fun-dusze programu Erasmus wahała się od 0,02% do 125% kwoty przyznanej uczelni z budżetu programu.

Wnioski ze sprawozdań

Jak pokazują ankiety uczelni, stanowiące część sprawozdania rocznego, jak i ankiety stypendys-tów, pobyt na praktyce w zagranicznym przedsiębiorstwie był najczęściej oceniany pozytywnie. Ok. 86% studentów wysoko oceniło korzyści zawodowe wynikające z odbycia praktyki (korzyści ocenione na „5” i „4” w 5-stopniowej skali). Jeszcze większa grupa studentów (90%) wysoko oceniła korzyści osobiste z wyjazdu na praktykę (korzyści ocenione na „5” – 59% studentów i na „4” – 31%). 83% studentów uznało, że wyjazd na praktykę bardzo pomoże im w ich przyszłej pracy/ karierze zawodowej. Ogólna ocena praktyk Erasmusa była również bardzo wysoka – 55% studentów wskazało ocenę „5”, a 37% – ocenę „4”.

Wśród najważniejszych korzyści z wyjazdu na praktykę stypendyści wymieniali zdobycie doświad- czenia zawodowego i poprawę umiejętności językowych.

Poniżej przedstawiamy kilka wypowiedzi z ankiet:

– Moim zdaniem wyjazd Erasmusa to prawdziwa szkoła życia. Uczestnik ma szansę nie tylko na zdobycie cennego doświadczenia zawodowego, lecz także cech przydatnych w przyszłej karierze, takich jak zaradność, samodzielność, umiejętność radzenia sobie z problemami i nietypowymi sytuacjami, otwartość na innych ludzi i ich poglądy. Wyjazd za granicę i możliwość poznania odmiennej kultury były bezcenne.

– Poznanie specjalistycznego słownictwa, zapoznanie się ze specjalistycznym rynkiem, na którym działa firma, propozycja pracy stałej lub sezonowej.

– Poznanie zagranicznego rynku pracy.

– Możliwość skonfrontowania własnych umiejętności i doświadczeń z umiejętnościami i wiedzą studentów lub pracowników z placówek zagranicznych.

– Doskonała okazja do poszerzenia swojej wiedzy i nabrania doświadczenia w dziedzi- nach, w których jest to trudne w Polsce. Okazja do poznania nowych ludzi i nawiązania ciekawych kontaktów zawodowych.

– Nowe doświadczenie, życie w międzynarodowym środowisku, poznanie mentalności ludzi pochodzących z różnych krajów, ich kultury, większa tolerancja i otwartość na świat.

51

Warto jednak także wymienić najczęściej napotykane przez studentów problemy. Większość z nich wynikała niestety z niezadowalającej organizacji praktyk w części instytucji przyjmujących i z nie- właściwego podejścia do praktykantów. Uciążliwe okazały się też problemy związane z przepisami ogólnymi dotyczącymi statusu praktykanta w większości krajów; podobnie jak w Polsce, w wielu państwach zagraniczny student nie ma prawa do zniżek (lub niektórych zniżek), jeżeli nie posiada legitymacji studenckiej wydanej przez lokalną uczelnię; sytuacja taka dotyczy oczywiście studentów przyjeżdżających nie na uczelnię, lecz do przedsiębiorstwa na praktykę. Trzeba też zaznaczyć, że przy-czyny niektórych wskazywanych problemów, np. językowych, leżały po stronie studentów i wynikały z ich niewystarczającego przygotowania się do wyjazdu lub niedoinformowania.

Studenci wyjeżdżający na praktyki wymienili przede wszystkim następujące problemy i trudności: problemy językowe, określane często jako „bariera językowa”; czasem pojawiały się nawet

stwierdzenia „brak pracy w języku angielskim”, co oznacza, iż studenci nie zawsze odpowiednio przygotowali się do praktyki lub nie uzyskali wystarczających informacji o praktyce i instytucji przyjmującej;

trudności w ustaleniu konkretnego programu praktyk,

niewłaściwa organizacja pracy, nieodpowiedni dobór obowiązków, przydzielanych zajęć,

nieprzestrzeganie przez instytucje przyjmującą godzin pracy, zbyt duża ilość godzin pracy dziennie, zmuszanie do pracy w nienormowanych godzinach;

problemy organizacyjne: organizacja czasu pracy (w tym brak pracy) i brak odpowiedniego sprzętu;

traktowanie praktykantów jako taniej siły roboczej, wykorzystywanie ich do żmudnych lub monotonnych prac, niechętnie wykonywanych przez lokalnych pracowników;

brak szacunku do praktykantów;

nieprzestrzeganie porozumienia o programie praktyki (Training agreement);

brak integracji praktykantów z miejscowymi pracownikami.

Trudności te powodowały, iż część studentów skarżyła się na niemożność rozwijania umiejętności praktycznych w swojej dziedzinie.

Wśród innych istotnych problemów sygnalizowanych przez studentów można wymienić: trudności ze znalezieniem mieszkania lub złe warunki mieszkaniowe,

trudności adaptacyjne wynikające z różnic kulturowych,

kłopotliwe formalności związane z ubezpieczeniem, legalizacją pobytu i uzyskaniem nie- zbędnych dokumentów,

brak ulg studenckich (ulgi mają tylko osoby studiujące w miejscowych uczelniach),

problemy finansowe.

Doświadczenia z pierwszego roku organizacji praktyk w programie Erasmus z pewnością skłonią zarówno uczelnie, jak i przedsiębiorstwa do lepszej współpracy w kolejnych latach. Należy zwrócić szczególną uwagę na lepszą organizację pracy praktykantów, jej dostosowanie do charakteru studiów czy specjalizacji studenta, a także na kwestie związane z zakwaterowaniem, które powinny być ustalane z wystarczającym wyprzedzeniem, aby student miał czas na ewentualne znalezienie mieszkania we własnym zakresie.

52

Przyjazdy studentów z innych krajów

Według danych Komisji Europejskiej pochodzących ze sprawozdań składanych przez poszcze- gólne kraje, w roku 2007/08 do Polski przyjechało w ramach Erasmusa 4 446 studentów z innych państw biorących udział w programie. Jest to łączna liczba studentów, którzy przyjechali do Polski na studia i na praktyki.

Wykres 19. Przyjazdy studentów do Polski w latach 1998 – 2008. Incoming students in Poland

Tabela 27. Przyjazdy studentów z innych krajów do Polski w kolejnych latach. Incoming Erasmus students in Poland, by year.

Kraj

Country2000 /01

2001 /02

2002 /03

2003 /04

2004 /05

2005 /06

2006 /07

2007 /08*

Łączna liczba przyjazdów w latach 1998-2008

Incoming students in Poland in the period 1998-2008

Austria AT 9 13 24 22 52 53 73 75 329

Belgia BE 27 44 53 69 104 89 111 72 617

Bułgaria BG - - - - 13 34 39 59 145

Cypr CY - - - - 0 0 0 1 1

Czechy CZ - - - - 49 135 147 144 475

Dania DK 11 7 13 12 25 16 23 33 151

Estonia EE - - - - 2 8 5 12 27

Finlandia FI 42 47 46 60 75 62 58 69 503

Francja FR 98 95 201 314 378 459 514 571 2 763

Grecja GR 8 14 22 14 26 43 31 22 188

Hiszpania ES 78 80 123 176 246 345 471 675 2 236

Holandia NL 27 26 25 21 62 71 56 55 380

Irlandia IE 0 6 1 10 6 12 15 23 77

5 000

4 500

4 000

3 500

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

02000/01 2001/02 2002/03 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/081999/001998/99

220 46

6 614 75

0 996

1 45

9

2 33

2

3 06

33

730

4 44

6

53

Kraj

Country2000 /01

2001 /02

2002 /03

2003 /04

2004 /05

2005 /06

2006 /07

2007 /08*

Łączna liczba przyjazdów w latach 1998-2008

Incoming students in Poland in the period 1998-2008

Islandia IS - - - - 1 0 0 0 1

Lichtenstein LI - - - - 0 0 2 0 2

Litwa LT - - - - 42 84 111 118 355

Luksemburg LU 0 0 1 1 2 1 0 1 7

Łotwa LV - - - - 14 25 41 38 118

Malta MT - - - - 0 0 1 3 4

Niemcy DE 153 193 219 395 566 652 669 649 3 666

Norwegia NO - - - - 19 10 20 14 63

Portugalia PT 39 62 81 125 194 269 306 399 1 502

Rumunia RO - - - - 10 35 48 57 150

Słowacja SK - - - - 31 59 81 83 254

Słowenia SI - - - - 17 21 54 47 139

Szwecja SE 21 19 24 24 41 35 47 28 270

Turcja TR - - - - 72 224 434 770 1500

Węgry HU - - - - 17 34 51 80 182

Wielka Brytania UK 31 46 40 42 56 55 53 69 470

Włochy IT 70 98 123 174 212 232 269 279 1 501

Ogółem (Total) 614 750 996 1 459 2 332 3 063 3 730 4446 18 076

*W roku 2007/08 podano łączną liczbę przyjazdów na studia i na praktyki.

Wykres 20. Łączna liczba przyjazdów zagranicznych studentów do Polski na studia i na praktykę. Student mobility for studies and placements – incoming Erasmus students, Poland. 2007/08.

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

770

675

649

571

399

279

144

118

83 80 75 72 69 69 59 57 55 47 38 33 28 23 22 14 12 3 1 1 0 0

54

Tabela 28. Przyjazdy zagranicznych studentów do Polski na studia i na praktykę w roku 2007/08. Incoming Erasmus students in Poland in 2007/08 – student mobility for studies and for placements.

Kraj

Home country

Przyjazdy studentów na część studiów

Incoming students (studies)

Przyjazdy studentów na praktykę

Incoming students (placements)

Łączna liczba przyjazdów studentów Erasmusa, 2007/08

Total number of incoming Erasmus students, 2007/08

Liczba przyjazdów z danego kraju jako procent łącznej liczby

przyjazdów

Number of students from a particular country as

a proportion of the total number of incoming

students

Austria AT 64 11 75 1,7%Belgia BE 70 2 72 1,6%Bułgaria BG 59 0 59 1,3%Cypr CY 0 1 1 0,0%Czechy CZ 140 4 144 3,2%Dania DK 23 10 33 0,7%Estonia EE 12 0 12 0,3%Finlandia FI 60 9 69 1,6%Francja FR 533 38 571 12,8%Grecja GR 21 1 22 0,5%Hiszpania ES 592 83 675 15,2%Holandia NL 51 4 55 1,2%Irlandia IRL 23 0 23 0,5%Islandia IS 0 0 0Liechtenstein LI 0 0 0 Litwa LT 97 21 118 2,7%Luksemburg LU 1 0 1 0,0%Łotwa LV 32 6 38 0,9%Malta MT 3 0 3 0,1%Niemcy DE 602 47 649 14,6%Norwegia NO 14 0 14 0,3%Portugalia PT 395 4 399 9,0%Rumunia RO 53 4 57 1,3%Słowacja SK 78 5 83 1,9%Słowenia SI 47 0 47 1,1%Szwecja SE 25 3 28 0,6%Turcja TR 731 39 770 17,3%Węgry HU 79 1 80 1,8%Wielka Brytania UK 63 6 69 1,6%Włochy IT 267 12 279 6,3%

Ogółem (Total) 4 135 311 4 446

55

Istnieje pewna niespójność danych statystycznych odnoszących się do przyjazdów studentów i pracowników pochodzących z dwóch źródeł: ze sprawozdań końcowych uczelni (uczelnie deklarują ilu studentów/ pracowników przyjęły w danym roku akademickim) oraz z europejskiej bazy danych pokazującej, ilu studentów/ pracowników zostało wysłanych do Polski. Podobnie jak w ubiegłych latach, liczba przyjazdów z zagranicy podana przez nasze uczelnie jest nieco wyższa niż w statystykach Komisji Europejskiej. Rozbieżność wynika najprawdopodobniej stąd, iż część zagranicznych studentów i pracowników przyjeżdża do dwóch różnych szkół wyższych, stąd możliwość podwójnego wykazania niektórych osób i zawyżenia liczby podanej przez nasze uczelnie. W zestawieniach ogólnych prezentujących łączną liczbę przyjazdów dla kraju opieramy się na statystykach Komisji Europejskiej, natomiast w tabelach prezentujących liczbę przyjazdów do poszczególnych uczelni korzystamy z danych dostarczonych przez uczelnie, ponieważ publi- kowane statystyki Komisji Europejskiej nie zawierają szczegółowych danych w podziale na poszcze- gólne instytucje.

W roku 2007/08 liczba przyjazdów zagranicznych studentów Erasmusa do Polski wzrosła o ponad 19% w stosunku do roku 2006/07. Stopniowo zmniejsza się dysproporcja pomiędzy liczbą wyjeżdżających i przyjeżdżających studentów Erasmusa, ale procent studentów przyjeżdżających do naszego kraju, zarówno w stosunku do populacji studentów w Polsce, jak i do liczby naszych studentów wyjeżdżających w programie Erasmus pozostaje dosyć niski i daleko jeszcze do zrównoważonej wymiany studentów.

Tabela 29. Wymiana studentów w Polsce w kolejnych latach; porównanie łącznej liczby wyjazdów i przyjazdów. Exchange of students in Poland; comparison of the number of outgoing and incoming students, by year.

Rok akademicki Academic year

Liczba wyjazdów z Polski

Outgoing Polish students

Liczba przyjazdów do Polski

Incoming students

RóżnicaDifference

Stosunek liczby przyjeżdżających do liczby wyjeżdżających

Proportion of incoming to the outgoing students

1998/1999 1 426 220 1 206 15,4%

1999/2000 2 813 466 2 347 16,6%

2000/2001 3 691 614 3 077 16,6%

2001/2002 4 322 750 3 572 17,3%

2002/2003 5 419 996 4 423 18,4%

2003/2004 6 278 1 459 4 819 23,2%

2004/2005 8 388 2 332 6 056 27,8%

2005/2006 9 974 3 063 6 911 30,7%

2006/2007 11 219 3 730 7 489 33,2%

2007/2008 12 854 4 446 8 408 34,6%

Ogółem (Total) 66 384 18 076 48 308 27,2%

56

Przyjazdy na studia

Wykres 21. Przyjazdy zagranicznych studentów do Polski na studia. Student mobility for studies – incoming students, Poland. 2007/08.

W roku 2007/08 146 polskich uczelni – o osiem więcej niż w roku poprzednim – przyjmowało zagranicznych studentów Erasmusa. Jeśli chodzi o liczbę przyjętych studentów, w czołówce znajdują się duże uczelnie publiczne, mające wieloletnie doświadczenie we współpracy międzynarodowej:

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

800

700

600

500

400

300

200

100

0

731

602

592

533

395

267

140

97 79 78 70 64 63 60 59 53 51 47 32 25 23 23 21 14 12 3 1 0 0 0

Liczba przyjętych studentówNumber of incoming students

Uniwersytet Warszawski

Uniwersytet Jagielloński

Uniwersytet Wrocławski

Szkoła Główna Handlowa

Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Politechnika Łódzka

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

Politechnika Wrocławska

Uniwersytet Gdański

PL WARSZAW01

PL KRAKOW01

PL WROCLAW01

PL WARSZAW03

PL KRAKOW04

PL POZNAN01

PL LODZ02

PL WARSZAW05

PL WROCLAW02

PL GDANSK01

392

383

198

182

149

139

123

114

102

100

1 882Razem:

Total:

57

Wymienione wyżej uczelnie, tj. 7% uczelni, które przyjęły zagranicznych studentów, przyjęły aż 43% wszystkich studentów, którzy przyjechali do Polski w ramach Erasmusa w roku 2007/08.

Tabela 30. Liczba zagranicznych stypendystów Erasmusa przyjętych przez polskie uczelnie – zestawienie statystyczne. Incoming Erasmus students in Polish universities – statistics (Student mobility for studies in 2007/08).

Liczba zagranicznych studentów Erasmusa przyjętych przez uczelnię

Number of incoming Erasmus students

Liczba uczelni, które przyjęły daną liczbę studentów

Number of universities which received a given number of students

Procent wszystkich uczelni przyjmujących studentów ErasmusaPercentage of universities receiving

Erasmus students

1 – 10 76 52,1%

11 – 50 47 32,2%

51 – 100 14 9,6%

powyżej 100 9 6,2%

Przyjazdy na praktykę

W roku 2007/08 na praktyki w polskich przedsiębiorstwach i instytucjach przyjechało łącznie 311 zagranicznych studentów z 21 krajów. Można przewidywać, że w następnych latach liczba przyjazdów będzie rosła ze względu na szersze rozpropagowanie tej nowej formy mobilności Erasmusa.

Wykres 22. Przyjazdy studentów z poszczególnych krajów na praktykę do Polski. Student mobility for placements – incoming students, Poland. 2007/08

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

90

80

70

60

50

40

30

20

10

0

83

47

39 38

21

12 11 10 96 6 5 4 4 4 4 3 2 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0

58

Wymiana pracowników uczelni w EuropieST – Staff mobility

Do roku 2006/07 z wyjazdów Erasmusa mogli korzystać jedynie nauczyciele akademiccy. Celem wyjazdów było prowadzenie zajęć dydaktycznych w partnerskich uczelniach za granicą. Od roku 2007/08, kiedy Erasmus wszedł w skład programu „Uczenie się przez całe życie”, wszyscy pracownicy uczelni uzyskali możliwość ubiegania się o wyjazdy w celach szkoleniowych.

W roku 2007/08 łącznie odbyło się 31 987 wyjazdów pracowników uczelni krajów uczestniczących w Erasmusie, w tym 27 155 wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydak-tycznych i 4 832 wyjazdy pracowników na szkolenia.

Tabela 31. Mobilność pracowników uczelni w roku 2007/08 – wyjazdy z poszczególnych krajów w celu prowadzenia zajęć i na szkolenia. Erasmus teaching assignments (STA) and staff training (STT) in Europe in 2007/08 – outgoing mobility, by country.

Kraj Country

Liczba wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć

(STA)Outgoing mobility flows – teaching assignments

Liczba wyjazdów pracowników uczelni w celach szkoleniowych

(STT)Outgoing mobility flows

– training

Łączna liczba wyjazdów pracowników uczelni (ST)Outgoing mobility flows – teaching and training

Austria AT 763 107 870Belgia BE 960 68 1 028Bułgaria BG 523 78 601Cypr CY 62 22 84Czechy CZ 1 781 161 1 942Dania DK 363 49 412Estonia EE 284 169 453Finlandia FI 1 120 420 1 540Francja FR 2 458 217 2 675Grecja GR 448 87 535Hiszpania ES 2 653 351 3 004Holandia NL 633 64 697Irlandia IRL 193 18 211Islandia IS 51 27 78Liechtenstein LI 8 0 8Litwa LT 821 167 988Luksemburg LU 0 3 3Łotwa LV 395 440 835Malta MT 47 2 49Niemcy DE 2 681 297 2 978

59

Norwegia NO 345 133 478Polska PL 2 460 651 3 111Portugalia PT 719 100 819Rumunia RO 952 185 1 137Słowacja SK 495 100 595Słowenia SI 204 70 274Szwecja SE 501 114 615Turcja TR 1 521 383 1 904Węgry HU 737 156 893Wielka Brytania UK 1 469 113 1 582Włochy IT 1 508 80 1 588

Ogółem (Total) 27 155 4 832 31 987

Wykres 23. Łączna liczba wyjazdów pracowników uczelni z poszczególnych krajów w roku 2007/08. Staff mobility for teaching and training – outgoing mobility flows per country.

Wykres 24. Łączna liczba przyjazdów pracowniów uczelni do poszczególnych krajów w roku 2007/08. Staff mobility for teaching and training – incoming mobility flows per country.

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

3 47

4

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

3 500

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

3 11

1

3 00

4

2 97

8

2 67

5

1 94

2

1 90

4

1 58

8

1 58

2

1 54

0

1 13

7

1 02

8

988

893

870

835

819

697

615

601

595

535

478

453

412

274

211

84 78 49 8 3

Polsk

a PL

4 000

3 500

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

2 99

0

2 88

3

2 82

3

2 05

2

1 75

1

1 52

2

1 36

3

1 26

8

1 03

81

015

937

931

903

878

796

782

718

706

548

467

418

408

333

313

294

136

126

100

9 6

Polsk

a PL

60

Proporcjonalnie najwięcej wyjazdów szkoleniowych w stosunku do łącznej liczby wyjazdów pra-cowników zorganizowano (oprócz Luksemburga, gdzie miały miejsce jedynie wyjazdy szkolen-iowe pracowników) na Łotwie, gdzie wyjazdy na szkolenia stanowiły 53% wyjazdów pracowników, w Estonii (37%), w Islandii (35%) i w Norwegii (28%). W Polsce wyjazdy na szkolenia stanowiły 21% wszystkich wyjazdów pracowników.

Wykres 25. Porównanie liczby wyjazdów pracowników uczelni w celu prowadzenia zajęć i na szkolenia w roku 2007/08. Share of staff mobility for teaching assignments and for training, 2007/08.

Wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęćSTA – Staff teaching assignments


Liczba wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych w zagranicznych uczelniach w ostatnich latach stale wzrasta. W roku 2007/08 odbyło się łącznie 27 155 wyjazdów nauczycieli; w stosunku do poprzedniego roku nastąpił ponad 5-procentowy wzrost liczby wyjazdów.

Najwięcej wyjazdów nauczycieli akademickich zorganizowano w Niemczech, Hiszpanii i w Polsce.

W 23 krajach wzrosła liczba wyjazdów nauczycieli w stosunku do roku 2006/07. Największy wzrost odnotowały: Lichtenstein (o 33%), Bułgaria (o 22%), Polska (o 21%) i Łotwa (o 21%). Liczba wyjazdów nauczycieli akademickich zmalała natomiast w 7 krajach. Największy spadek nastąpił na Malcie (-14,5%), następnie w Grecji (-11%) oraz w Rumunii (-8%).

3 500

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

Liczba wyjazdów nauczycieli w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych. Outgoing teachers (teaching assignments)

Liczba wyjazdów pracowników uczelni w celach szkoleniowych. Outgoing staff (training)

61

Najwięcej przyjazdów nauczycieli akademickich odnotowały Niemcy, Francja i Włochy. Najwyższy wzrost liczby przyjazdów nastąpił w Islandii i na Malcie. W sześciu krajach spadła liczba przy-jazdów w stosunku do ubiegłego roku.

Średnie stypendium przyznawane nauczycielom na wyjazd wynosiło w Europie 648 euro.

Średni czas pobytu na stypendium wynosił 5,5 dnia.

Tabela 32. Wyjazdy nauczycieli akademickich (STA) w Europie w roku 2007/08 w porównaniu do roku 2006/07. Staff mobility for teaching assignments – outgoing mobility flows per country in 2007/08 and 2006/07

Kraj

Country2006/07 2007/08

Wzrost lub spadek w stosunku do r. 2006/07

Increase/decrease in comparison with 2006/07

Austria AT 773 763 -1,3%Belgia BE 977 960 -1,7%Bułgaria BG 428 523 22,2%Cypr CY 59 62 5,1%Czechy CZ 1 737 1 781 2,5%Dania DK 357 363 1,7%Estonia EE 281 284 1,1%Finlandia FI 1 095 1 120 2,3%Francja FR 2 293 2 458 7,2%Grecja GR 505 448 -11,3%Hiszpania ES 2 537 2 653 4,6%Holandia NL 621 633 1,9%Irlandia IE 176 193 9,7%Islandia IS 48 51 6,3%Lichtenstein LI 6 8 33,3%Litwa LT 755 821 8,7%Luksemburg LU 0 0 -Łotwa LV 326 395 21,2%Malta MT 55 47 -14,5%Niemcy DE 2 720 2 681 -1,4%Norwegia NO 293 345 17,7%Polska PL 2 030 2 460 21,2%Portugalia PT 667 719 7,8%Rumunia RO 1 035 952 -8,0%Słowacja SK 488 495 1,4%Słowenia SI 173 204 17,9%Szwecja SE 522 501 -4,0%Turcja TR 1 378 1 521 10,4%Węgry HU 676 737 9,0%Wielka Brytania UK 1 365 1 469 7,6%Włochy IT 1 428 1 508 5,6%

Ogółem (Total) 25 809 27 155 5,2%

62

Pod względem liczby wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych na najwyższych miejscach znalazły się Niemcy (2 681 wyjazdów), Hiszpania (2 653 wyjazdy), Polska 2 460 wyjazdów) i Francja (2 458).

Wykres 26. Liczba wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych. Staff mobility for teaching – outgoing mobility flows per country. 2007/08.

Tabela 33. Mobilność nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych (STA) – wyjazdy i przyjazdy w Europie w roku akademickim 2007/08. Staff mobility for teaching assignments – outgoing and incoming mobility flows per country in 2007/08.

Kraj

Country

Liczba wyjazdów nauczycieli akademickich

z danego kraju

Outgoing mobility flows – teaching assignments

Liczba przyjazdów nauczycieli akademickich

do danego kraju

Incoming mobility flows – teaching assignments

Różnica

Difference

Stosunek liczby przyjeżdżających do wyjeżdżających (%)


Austria AT 763 813 -50 106,6%Belgia BE 960 829 131 86,4%Bułgaria BG 523 378 145 72,3%Cypr CY 62 99 -37 159,7%Czechy CZ 1 781 1 123 658 63,1%Dania DK 363 413 -50 113,8%Estonia EE 284 288 -4 101,4%Finlandia FI 1 120 1 277 -157 114,0%Francja FR 2 458 2 493 -35 101,4%Grecja GR 448 682 -234 152,2%Hiszpania ES 2 653 2 510 143 94,6%Holandia NL 633 715 -82 113,0%Irlandia IRL 193 235 -42 121,8%Islandia IS 51 76 -25 149,0%Liechtenstein LI 8 5 3 62,5%

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Polsk

a PL

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

2 68

12

653

2 46

02

458

1 78

1

1 52

11

508

1 46

9

1 12

0

960

952

821

763

737

719

633

523

501

495

448

395

363

345

284

204

193

62 51 47 8 0

63

Litwa LT 821 658 163 80,1%

Luksemburg LU 0 6 -6

Łotwa LV 395 395 0 100,0%

Malta MT 47 107 -60 227,7%

Niemcy DE 2 681 2 927 -246 109,2%

Norwegia NO 345 367 -22 106,4%

Polska PL 2 460 1 596 866 64,9%

Portugalia PT 719 1 204 -485 167,5%

Rumunia RO 952 900 52 94,5%

Słowacja SK 495 665 -170 134,3%

Słowenia SI 204 261 -57 127,9%

Szwecja SE 501 531 -30 106,0%

Turcja TR 1 521 843 677 55,4%

Węgry HU 737 762 -25 103,4%

Wielka Brytania UK 1 469 1 437 31 97,8%

Włochy IT 1 508 2 560 -1 052 169,8%

Ogółem (Total) 27 155 27 155

Najbardziej „zbalansowana” była wymiana nauczycieli akademickich na Łotwie, w Estonii i we Francji. Polska należy do grupy 9 krajów, w których liczba wyjazdów nauczycieli przewyższa liczbę przyjazdów nauczycieli z zagranicy (Belgia, Bułgaria, Czechy, Hiszpania, Litwa, Polska, Rumunia, Wielka Brytania i Turcja).

Najwięcej nauczycieli akademickich gościły uczelnie w Niemczech, we Włoszech, w Hiszpanii, Francji i w Polsce. Powyżej tysiąca wykładowców przyjęły także Wielka Brytania, Finlandia, Portu-galia i Czechy.

Wykres 27. Liczba przyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć. Staff mobility for teaching – incoming mobility flows per country. 2007/09

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

2 92

73 500

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0

Polsk

a PL

2 56

0

2 51

0

2 49

3

1 59

6

1 43

8

1 27

7

1 20

4

1 12

3

900

844

829

813

762

715

682

665

658

531

413

395

378

367

288

261

235

107

99 76 6 5

64

Średnie stypendium

Średnie stypendium na wyjazd wynosiło od 1 318 euro w Islandii do 230 euro w Czechach; 17 krajów wypłacało nauczycielom stypendium powyżej średniej ogólnoeuropejskiej, czyli powyżej 648 euro.

Tabela 34. Wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć – średnie stypendium w poszczególnych krajach. Staff mobility for teaching assignments – average grant in 2007/08.

KrajCountry

Średnie stypendiumAverage grant

Austria AT 401Belgia BE 603Bułgaria BG 647Cypr CY 1 174Czechy CZ 230Dania DK 585Estonia EE 580Finlandia FI 505Francja FR 576Grecja GR 882Hiszpania ES 744Holandia NL 663Irlandia IRL 729Islandia IS 1 318Liechtenstein LI 824Litwa LT 412Luksemburg LU b.d.Łotwa LV 439Malta MT 861Niemcy DE 681Norwegia NO 797Polska PL 729Portugalia PT 897Rumunia RO 565Słowacja SK 504Słowenia SI 698Szwecja SE 849Turcja TR 979Węgry HU 530Wielka Brytania UK 698Włochy IT 774Średnie stypendium w Europie 648

65

Wykres 28. Średnie miesięczne stypendium w Europie – wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć. Average monthly grant in Europe – staff mobility for teaching assignments. 2007/08

Wyjazdy pracowników uczelni w celach szkoleniowychSTT – Staff mobility for training


W roku 2007/08 zorganizowano 4 832 wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia, co stanowiło ok. 15% łącznej liczby wyjazdów pracowników uczelni w programie Erasmus.

Polska, Łotwa i Finlandia zorganizowały najwięcej wyjazdów pracowników.

Wielka Brytania, Niemcy i Hiszpania przyjęły największą liczbę pracowników zagranicznych uczelni przyjeżdżających na szkolenia.

W ramach kategorii „wyjazdy szkoleniowe” uczelnie mogły również zapraszać specjalistów z zagranicznych przedsiębiorstw; celem ich przyjazdu było prowadzenie szkoleń dla kadry uczelnianej. Z tego typu mobilności skorzystało łącznie 52 pracowników europejskich przedsiębiorstw.

Średnie stypendium na wyjazd typu szkoleniowego wynosiło w Europie 734 euro, a średni czas trwania wyjazdu wynosił 6,5 dnia.

Wiele uczelni europejskich przeznacza wyjazdy szkoleniowe Erasmusa w pierwszym rzędzie dla pracowników administracji oraz innych jednostek niedydaktycznych, którzy mają mniej możliwości wyjazdu za granicę niż nauczyciele akademiccy.

1 400

1 200

1 000

800

600

400

200

0

1 31

8

1 17

4

979

897

882

861

849

824

797

774

744

729

729

698

698

681

663

647

603

585

580

576

565

530

505

504

439

412

401

230

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

Polsk

a PL

Średnia europejska – 648 euroAverage in Europe

66

Tabela 35. Mobilność pracowników w celach szkoleniowych (STT) – wyjazdy pracowników z poszczególnych krajów i przyjazdy do poszczególnych krajów w roku akademickim 2007/08. Staff mobility for training – outgoing and incoming mobility flows per country, 2007/08.

Kraj Country

Liczba wyjazdów pracowników

uczelniOutgoing mobility

flows – training

Liczba przyjazdów pracowników

uczelniIncoming mobility flows – training

RóżnicaDifference

Stosunek liczby przyjeżdżających do wyjeżdżających (%)Incoming/outgoing students ratio (%)

Austria AT 107 202 -95 188,8%

Belgia BE 68 209 -141 307,4%

Bułgaria BG 78 30 48 38,5%

Cypr CY 22 27 -5 122,7%

Czechy CZ 161 145 16 90,1%

Dania DK 49 135 -86 275,5%

Estonia EE 169 45 124 26,6%

Finlandia FI 420 245 175 58,3%

Francja FR 217 330 -113 152,1%

Grecja GR 87 114 -27 131,0%

Hiszpania ES 351 480 -129 136,8%

Holandia NL 64 163 -99 254,7%

Irlandia IRL 18 78 -60 433,3%

Islandia IS 27 24 3 88,9%

Liechtenstein LI 0 4 -4

Litwa LT 167 124 43 74,3%

Luksemburg LU 3 0 3

Łotwa LV 440 23 417 5,2%

Malta MT 2 29 -27 1450,0%

Niemcy DE 297 547 -250 184,2%

Norwegia NO 133 100 33 75,2%

Polska PL 651 155 495 23,8%

Portugalia PT 100 159 -59 159,0%

Rumunia RO 185 37 148 20,0%

Słowacja SK 100 53 47 53,0%

Słowenia SI 70 33 37 47,1%

Szwecja SE 114 175 -61 153,5%

Turcja TR 383 87 296 22,7%

Węgry HU 156 141 15 90,4%

Wielka Brytania UK 113 614 -501 543,4%

Włochy IT 80 323 -243 403,8%

67

W 16 krajach liczba wyjazdów była wyższa niż liczba przyjazdów, a w 15 krajach przeważała liczba przyjazdów. Najbardziej zrównoważona była wymiana pracowników uczelni na Węgrzech i w Czechach.

Najwięcej pracowników uczelni wyjechało na szkolenia z Polski, Łotwy, Finlandii i Turcji, zaś jeśli chodzi o przyjazdy, to największą liczbę pracowników uczelni przyjęły Wielka Brytania, Niemcy, Hiszpania i Francja.

Wykres 29. Liczba wyjazdów pracowników uczelni z poszczególnych krajów na szkolenia. Staff mobility for training – outgoing mobility flows per country. 2007/08.

Wykres 30. Liczba przyjazdów pracowników uczelni na szkolenia do poszczególnych krajów.Staff mobility for training – incoming mobility flows per country. 2007/08

651700

600

500

400

300

200

100

0

440

420

383

351

297

217

185

169

167

161

156

133

114

113

107

100

100

87 80 78 70 68 64 4927 22 18 3 2 0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

Polsk

a PL

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

Polsk

a PL

614

700

600

500

400

300

200

100

0

547

480

330

323

245

209

202

175

163

159

155

145

141

135

124

114

100

87 7853 45 37 33 30 29 27 24 23

4 0

68

Średnie stypendium

Najwyższe średnie stypendium na wyjazd przyznawała – tak jak w przypadku wyjazdów nauczycieli akademickich – Islandia (1 162 euro), a najniższe – Łotwa (417 euro). 16 krajów wypłacało pra-cownikom stypendium powyżej średniej ogólnoeuropejskiej, czyli powyżej 734 euro.

Tabela 36. Wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia – średnie stypendium w poszczególnych krajach. Staff mobility for training – average grant in 2007/08.

KrajCountry

Średnie stypendiumAverage grant

Austria AT 529Belgia BE 544Bułgaria BG 677Cypr CY 985Czechy CZ 424Dania DK 571Estonia EE 577Finlandia FI 545Francja FR 641Grecja GR 1 058Hiszpania ES 731Holandia NL 672Irlandia IRL 803Islandia IS 1 162Liechtenstein LI b.d.Litwa LT 539Luksemburg LU 773Łotwa LV 417Malta MT 945Niemcy DE 818Norwegia NO 1 036Polska PL 855Portugalia PT 947Rumunia RO 787Słowacja SK 597Słowenia SI 651Szwecja SE 946Turcja TR 1 063Węgry HU 943Wielka Brytania UK 822Włochy IT 856Średnie stypendium w Europie 734

69

Wykres 31. Średnie miesięczne stypendium w Europie – wyjazdy szkoleniowe pracowników uczelni. Average monthly grant in Europe – staff mobility for training. 2007/08

Źródło: raport Komisji Eurpejskiej pt. „Statistical Overview of the Implementation of the Decentralised Actions in the Erasmus Programme in 2007/2008” (oparty na danych ze sprawozdań złożonych przez narodowe agencje), wrzesień 2009

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Polsk

a PL

1 200

1 000

800

600

400

200

0

1 16

2

1 06

31

058

1 03

6

985

947

946

945

943

856

855

822

818

803

787

773

731

677

672

651

641

597

577

571

545

544

539

529

424

417

Średnia europejska – 734 euroAverage in Europe

70

Wymiana pracowników uczelni w PolsceST – Staff mobility, Poland

W roku 2007/08 po raz pierwszy, oprócz wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych w zagranicznych szkołach wyższych, uczelnie mogły organizować wyjazdy szkoleniowe wszystkich swoich pracowników. Łącznie odbyło się 3111 wyjazdów pracowników ze 183 polskich uczelni. Wykorzystano na ten cel 2 346 806 euro z budżetu programu Erasmus.

Należy zaznaczyć, że w przypadku mobilności pracowników uczelni dane statystyczne dotyczą liczby wyjazdów, nie liczby osób wyjeżdżających, ponieważ w przeciwieństwie do studentów pracownicy mogą wielokrotnie korzystać z wyjazdów oferowanych w programie Erasmus.

Tabela 37. Wyjazdy pracowników polskich uczelni w roku 2007/08. Staff mobility in Poland in 2007/08.

KrajCountry

Wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć Outgoing teachers

(teaching assignments)

Wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia

Outgoing staff (training)

Łączna liczba wyjazdów pracowników uczelni

Total number of mobility flows

Austria AT 58 13 71

Belgia BE 48 16 64

Bułgaria BG 35 0 35

Cypr CY 2 2 4

Czechy CZ 175 18 193

Dania DK 46 18 64

Estonia EE 9 7 16

Finlandia FI 69 25 94

Francja FR 208 44 252

Grecja GR 37 6 43

Hiszpania ES 244 69 313

Holandia NL 52 17 69

Irlandia IRL 16 6 22

Islandia IS 2 0 2

Liechtenstein LI 0 0 0

Litwa LT 114 21 135

Luksemburg LU 0 0 0

Łotwa LV 43 4 47

71

Malta MT 5 3 8

Niemcy DE 380 106 486

Norwegia NO 33 11 44

Portugalia PT 125 38 163

Rumunia RO 19 2 21

Słowacja SK 156 23 179

Słowenia SI 20 6 26

Szwecja SE 42 16 58

Turcja TR 133 20 153

Węgry HU 46 11 57

Wielka Brytania UK 100 103 203

Włochy IT 243 44 287

Ogółem (Total) 2 460 651* 3 111*

*W tym dwa nieuwzględnione w tabeli przyjazdy do Polski specjalistów z zagranicznych przedsiębiorstw w celu prowadzenia szkoleń w polskich uczelniach i zaliczane do kategorii „wyjazdy”, finansowane z pozycji „Wyjazdy szkoleniowe pracowników” z budżetu kraju przyjmującego – czyli Polski.

Pod względem łącznej liczby przyjętych pracowników naszych uczelni, na pierwszym miejscu znalazły się Niemcy, a na kolejnych Hiszpania, Włochy, Francja, Wielka Brytania, Czechy i Słowacja.

Wykres 32. Łączna liczba wyjazdów pracowników polskich uczelni do poszczególnych krajów w roku 2007/08. Staff mobility for teaching and training – outgoing mobility flows, Poland. 2007/08.

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

486

600

500

400

300

200

100

0

313

287

252

203

193

179

163

153

135

9471 69 64 64 58 57 47 44 43 35 26 22 21 16 8 4 2 0 0

72

Wyjazdy polskich nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dla studentów zagranicznych uczelni

STA – Staff teaching assignments, Poland

W roku 2007/08 odbyło się 2 460 wyjazdów nauczycieli akademickich ze 173 uczelni. Uczelnie te wykorzystały łącznie kwotę 1 789 147 euro z budżetu programu Erasmus, a stopień wykorzystania środków wyniósł 95,58%. Szacunkowa wysokość dofinansowania wyjazdów nauczycieli akademickich z budżetu uczelni i z innych źródeł wyniosła 262 983 euro, co stanowiło ok. 15% wykorzystanej kwoty z funduszu programu Erasmus.

Wśród nauczycieli z wyjazdów korzystali w większej mierze mężczyźni (58%) niż kobiety (42%), co szczegółowo obrazuje poniższa tabela.

Tabela 38. Wyjazdy polskich nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych w roku 2007/08 – procentowy udział kobiet i mężczyzn z uwzględnieniem stażu zawo-dowego. Staff mobility for training in Poland in 2007/08, by seniority and sex.

Kobiety

Women

Procent kobiet

% of women

Mężczyźni

Men

Procent mężczyzn

% of men


Total



Junior (młodsi stażem) 152 44,7% 188 55,3% 340 13,8%

Intermediate (o średnim stażu) 513 47,0% 579 53,0% 1 092 44,4%

Senior (starsi stażem) 369 35,9% 659 64,1% 1 028 41,8%

Ogółem (Total) 1034 42,0% 1426 58,0% 2 460 100%

Podsumowanie statystyk dotyczących wyjazdów nauczycieli akademickich z poszczególnych uczelni wygląda następująco:

88 uczelni zorganizowało od 1 do 5 wyjazdów,

31 uczelni – od 6 do 10 wyjazdów,




3 uczelnie – powyżej 100 wyjazdów.

Poniżej przedstawiamy wykaz uczelni, które zorganizowały najwięcej wyjazdów nauczycieli aka-demickich w roku 2007/08.

73

Tabela 39. Uczelnie, w których zrealizowały najwięcej wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć dla studentów za granicą w roku 2007/08. Staff mobility for teaching assignments – Polish universities with the highest number of outgoing staff in 2007/08.

UczelniaHigher education institution

Kod ErasmusaErasmus code

Liczba wyjazdówNumber of flows








Uniwersytet Rzeszowski PL RZESZOW02 76

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie PL KRAKOW05 66

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego PL WARSZAW05 58

Politechnika Wrocławska PL WROCLAW02 57

Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej PL BIELSKO02 53

Politechnika Śląska w Gliwicach PL GLIWICE01 50

Wykres 33. Liczba wyjazdów polskich nauczycieli akademickich do poszczególnych krajów.Staff mobility for teaching assignments – outgoing mobility flows, Poland. 2007/08

Jak pokazuje wykres, największa grupa polskich nauczycieli akademickich prowadziła zajęcia ze studentami w uczelniach niemieckich, hiszpańskich, włoskich, francuskich, czeskich i słowackich. Natomiast w klasyfikacji uczelni zagranicznych, które gościły polskich wykładowców, na pierwszych

400

350

300

250

200

150

100

50

0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

380

244

243

208

175

156

133

125

114

100

69 58 52 48 46 46 43 42 37 35 33 20 19 16 9 5 2 2 0 0

74

miejscach pod względem liczby przyjazdów nauczycieli z Polski znajdowały się uczelnie naszych sąsiadów – Litwy, Czech i Słowacji.

Tabela 40. Zagraniczne uczelnie, do których wyjechało najwięcej nauczycieli akademickich z polskich uczelni w roku 2007/08. Universities which hosted the highest number of academic teachers from Polish universities in 2007/08.

Nazwa uczelni Kod Erasmusa KrajLiczba przyjazdów

polskich nauczycieli akademickich

Vilniaus Universitetas LT VILNIUS01 Litwa 31

Ostravská Univerzita v Ostrave CZ OSTRAVA02 Czechy 29

Technická Univerzita v Kosiciach SK KOSICE03 Słowacja 26

Univerzita Karlova v Praze CZ PRAHA07 Czechy 25

Universidad de Granada E GRANADA01 Hiszpania 24

Vilniaus Pedagoginis Universitetas LT VILNIUS04 Litwa 24

Prešovská Univerzita v Prešove SK PRESOV01 Słowacja 24

Universita' degli Studi di Bari I BARI01 Włochy 22

Žilinská Univerzita v Žiline SK ZILINA01 Słowacja 22

Vitus Bering Denmark – University College DK HORSENS03 Dania 21

Technische Universität Dresden D DRESDEN02 Niemcy 21

Rozkład wyjazdów z poszczególnych województw przedstawia poniższy wykaz.

Tabela 41. Wyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć w roku 2007/08, w podziale na województwa. Staff teaching assignements, by province.

Województwo

Province

Liczba uczelni wysyłających nauczycieli w celu prowadzenia zajęć

No of higher education institutions

Liczba wyjazdów nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć

Total number of staff teaching assignments

mazowieckie 29 385

małopolskie 17 338

śląskie 20 281

dolnośląskie 17 262

łódzkie 10 184

wielkopolskie 15 171

pomorskie 13 163

lubelskie 8 123

kujawsko-pomorskie 8 105

podkarpackie 5 105

75

podlaskie 7 75

zachodniopomorskie 7 73

opolskie 3 72

warmińsko-mazurskie 4 50

lubuskie 3 38

świętokrzyskie 7 35

Nauczyciele akademiccy z uczelni niepublicznych w stosunkowo niewielkim stopniu korzystali z wyjazdów Erasmusa w celu prowadzenia zajęć dydaktycznych zagranicznych szkołach wyższych. Przeważająca większość to wyjazdy nauczycieli akademickich z uczelni publicznych (ponad 89%).

Tabela 42. Wyjazdy nauczycieli akademickich z uczelni publicznych i niepublicznych w roku 2007/08. Staff teaching assignments in 2007/08, data from public and non-public universities.

Liczba wyjazdów

Number of teaching assignments

Procent ogółu wyjazdów danej kategorii

% of the total number of teaching assignments

Uczelnie publiczne (Public HEIs) 2 197 89,31%


Łącznie (Total) 2 460 100%

Średnie stypendium

Średnie stypendium przypadające na wyjazd nauczyciela akademickiego wynosiło w Polsce 729 euro, a średnie stypendium obliczone na podstawie danych ze wszystkich krajów uczestniczących – 648 euro.

Należy pamiętać, że stypendium wypłacane pracownikom obejmuje ryczałtową stawkę na utrzy-manie, której wysokość jest uzależniona od kraju docelowego i długości pobytu, oraz kwotę przeznaczoną na dofinansowanie podróży.

Wyjazdy pracowników uczelni na szkolenia

STT – Staff mobility for training, Poland

W pierwszym roku, w którym uczelnie miały możliwość wysyłania pracowników za granicę na szkolenia, odbyło się jeszcze stosunkowo niewiele wyjazdów tego typu (651). Skorzystali z nich pracownicy 136 uczelni. Łącznie wykorzystano kwotę 557 659 euro, tj. 96,42% funduszy przyznanych na ten cel z programu Erasmus. Szacunkowa wysokość dofinansowania z budżetu

76

uczelni i z innych źródeł wyniosła 73 607 euro, co stanowiło 13% kwoty wykorzystanej z budżetu Erasmusa.

Z wyjazdów szkoleniowych korzystają przede wszystkim pracownicy jednostek niedydaktycznych, którzy do tej pory nie mieli możliwości udziału w mobilności Erasmusa, a niejednokrotnie są zaangażowani w działania związane ze współpracą międzynarodową. Celem wyjazdów pracow- ników administracyjnych jest często zapoznanie się z funkcjonowaniem analogicznej jednostki w innej uczelni. Coraz częściej stosowanym przez polskie i zagraniczne szkoły wyższe rozwiązaniem jest organizowanie tzw. tygodnia szkoleniowego (staff training week), na który zapraszane są osoby z kilku lub kilkunastu zagranicznych uczelni. Odbywają one w tym samym czasie wizytę typu szkoleniowego. Takie rozwiązanie pozwala uczelni goszczącej najbardziej efektywnie wykorzystać czas i możliwości organizacyjne, a osobom przyjeżdżającym umożliwia jednocześnie kontakt z przedstawicielami innych zagranicznych szkół wyższych.

Dane dotyczące stażu pracy i płci osób wyjeżdżających pokazuje poniższa tabela. Można zauważyć, że z wyjazdów szkoleniowych, przeznaczonych dla wszystkich pracowników uczelni, korzysta znacznie wyższy procent kobiet niż w przypadku wyjazdów w celu prowadzenia zajęć, przeznaczonych wyłącznie dla nauczycieli akademickich.

Tabela 43. Wyjazdy pracowników polskich uczelni na szkolenia w roku 2007/08 – procentowy udział kobiet i mężczyzn z uwzględnieniem stażu zawodowego.Staff mobility for training in Poland in 2007/08, by seniority and sex.

Kobiety

Women

Procent kobiet

% of women

Mężczyźni

Men

Procent mężczyzn

% of men


Total



Junior (młodsi stażem) 156 78,0% 44 22,0% 200 30,7%

Intermediate (o średnim stażu) 198 71,2% 80 28,8% 278 42,7%

Senior (starsi stażem) 134 77,5% 39 22,5% 173 26,6%

Ogółem (Total) 488 75,0% 163 25,0% 651 100%

Podsumowanie statystyk dotyczących wyjazdów nauczycieli akademickich z poszczególnych uczelni wygląda następująco:

112 uczelni zorganizowało od 1 do 5 wyjazdów,14 uczelni – od 6 do 10 wyjazdów,6 uczelni – od 11 do 25 wyjazdów,3 uczelnie – od 26 do 50 wyjazdów, jedna uczelnia – powyżej 50.

77

Tabela 44. Uczelnie, które wysłały najwięcej pracowników na szkolenia w roku 2007/08. Staff mobility for training – Polish universities with the highest number of outgoing staff in 2007/08.

UczelniaHigher education institution

Kod ErasmusaErasmus code

Liczba wyjazdówNumber of flows




Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie PL NYSA01 26



Politechnika Krakowska PL KRAKOW03 15

Politechnika Opolska PL OPOLE02 15



Uniwersytet w Białymstoku PL BIALYST04 10


Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II PL LUBLIN02 10

Największa grupa pracowników naszych uczelni wyjeżdżała na szkolenia do Niemiec, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Francji, Włoch i Portugalii. Szczegółowe dane nt. liczby wyjazdów do poszcze- gólnych krajów prezentuje poniższy wykres.

Wykres 34. Liczba wyjazdów pracowników polskich uczelni na szkolenia do poszczególnych krajów. Staff mobility for training– outgoing mobility flows, Poland. 2007/08

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

120

100

80

60

40

20

0

106

103

69

44 4438

25 23 21 20 18 18 17 16 16 13 11 117 6 6 6 4 3 2 2 0 0 0 0

78

Tabela 45. Wyjazdy pracowników w celach szkoleniowych, w podziale na województwa. Staff mobility for training, by province.

Województwo

Province

Liczba uczelni wysyłających pracowników na szkolenia

No. of higher education institutions

Liczba wyjazdów pracowników na szkolenia

Total No. of staff mobility for training

mazowieckie 17 145

dolnośląskie 15 67

wielkopolskie 15 67

małopolskie 15 61

śląskie 18 52

pomorskie 10 48

opolskie 3 43

podlaskie 6 32

lubelskie 8 27

łódzkie 4 26

kujawsko-pomorskie 7 24

zachodniopomorskie 5 18

podkarpackie 4 15

świętokrzyskie 4 13

warmińsko-mazurskie 4 9

lubuskie 2 4

Dysproporcja w liczbie wyjazdów szkoleniowych z uczelni publicznych i niepublicznych była nieco mniejsza niż w przypadku wyjazdów nauczycieli akademickich. Wyjazdy pracowników uczelni pub-licznych na szkolenia stanowiły 78%, a wyjazdy z uczelni niepublicznych – ok. 22% ogółu tego rodzaju wyjazdów.

Tabela 46. Wyjazdy szkoleniowe pracowników uczelni publicznych i niepublicznych w roku 2007/08. Staff mobility for training in 2007/08, data from public and non-public universities.

Liczba wyjazdówNumber of mobility flows

(staff training)

Procent ogółu wyjazdów danej kategorii% of the total number of mobility flows

(staff training)

Uczelnie publiczne (Public HEIs) 509 78,19%


Łącznie (Total) 651 100%

79

Średnie stypendium

Średnie stypendium wypłacane w Polsce pracownikom uczelni wyjeżdżającym na szkolenia wynosiło 855 euro i było wyższe od średniej ogólnoeuropejskiej (734 euro).

Stypendium wypłacane pracownikom wyjeżdżającym na szkolenia zawiera ryczałtową stawkę na utrzymanie, uzależnioną od kraju docelowego i długości pobytu, oraz kwotę przeznaczoną na dofinansowanie podróży.

Przyjazdy pracowników zagranicznych uczelni do Polski

W roku 2007/08 przyjazdy wykładowców (1 596) stanowiły aż 91% łącznej liczby przyjazdów pra-cowników zagranicznych uczelni do Polski, podczas gdy przyjazdy na szkolenia (155) były jeszcze stosunkowo nieliczne i stanowiły tylko ok. 9% przyjazdów.

Tabela 47. Przyjazdy pracowników zagranicznych uczelni do Polski w celu prowadzenia zajęć i na szkolenia w roku 2007/08. Staff mobility for teaching assignments and for training – incoming staff, 2007/08.

Kraj

Country

Przyjazdy nauczycieli akademickich w celu prowadzenia zajęć

Incoming teachers (teaching assignments)

Przyjazdy pracowników w celach szkoleniowych

Incoming staff (training)

Łączna liczba przyjazdów pracowników

zagranicznych uczelni


Austria AT 31 0 31

Belgia BE 49 3 52

Bułgaria BG 21 1 22

Cypr CY 0 0 0

Czechy CZ 158 4 162

Dania DK 21 1 22

Estonia EE 9 4 13

Finlandia FI 57 10 67

Francja FR 233 12 245

Grecja GR 23 3 26

Hiszpania ES 102 12 114

Holandia NL 40 0 40

Irlandia IRL 6 0 6

Islandia IS 1 0 1

Liechtenstein LI 0 0 0

Litwa LT 66 12 78

80

Kraj

Country


Incoming teachers (teaching assignments)

Przyjazdy pracowników w celach szkoleniowych

Incoming staff (training)

Łączna liczba przyjazdów pracowników

zagranicznych uczelni


Luksemburg LU 0 0 0

Łotwa LV 33 35 68

Malta MT 1 0 1

Niemcy DE 212 11 223

Norwegia NO 17 1 18

Portugalia PT 37 3 40

Rumunia RO 17 5 22

Słowacja SK 76 6 82

Słowenia SI 10 3 13

Szwecja SE 24 2 26

Turcja TR 174 19 193

Węgry HU 20 1 21


Włochy IT 97 2 99

Ogółem (Total) 1 596 155 1 751

Wykres 35. Łączna liczba przyjazdów pracowników zagranicznych uczelni do Polski w roku 2007/08. Staff mobility for teaching and training – incoming mobility flows, Poland. 2007/08

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

300

250

200

150

100

50

0

245

223

193

162

114

99

82 7868 67 66

5240 40

31 26 26 22 22 22 21 18 13 13 6 1 1 0 0 0

81


Wykres 36. Liczba przyjazdów nauczycieli akademickich z poszczególnych krajów do Polski w roku 2007/08. Staff mobility for teaching assignments – incoming mobility flows, Poland. 2007/08

Przyjazdy pracowników zagranicznych uczelni w celach szkoleniowych

Jak już wspomniano, w pierwszym roku organizacji wyjazdów szkoleniowych dla pracowników uczelni w ramach programu Erasmus do Polski przyjechała dość mała grupa pracowników za-granicznych szkół wyższych. Lepsze rozpropagowanie tego typu wyjazdów w Europie, a także rozszerzenie oferty szkoleń ze strony naszych uczelni spowoduje z pewnością zwiększenie liczby przyjazdów pracowników zagranicznych szkół wyższych.

Wykres 37. Liczba przyjazdów pracowników zagranicznych uczelni do Polski na szkolenia. Staff mobility for training – incoming mobility flows, Poland. 2007/08

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

250

200

150

100

20

0

233

212

174

158

102

97

76 66 61 57 49 40 37 33 31 24 23 21 21 20 17 17 10 9 6 1 1 0 0 0

Niemcy

DE

Franc

ja FR

Hiszpa

nia ES

Włochy

IT

Wielka

Bryta

nia U

K

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Austria

AT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Irland

ia IE

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Luksem

burg

LU

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

Lichte

nstein

LI

00000000111122333344556

1011121212

19

3540

35

30

25

20

15

10

5

0

82

Kursy intensywne ErasmusaIntensive Programmes (IP)

Od roku akademickiego 2007/2008 narodowe agencje programu „Uczenie się przez całe życie”– Erasmus są odpowiedzialne za zarządzanie projektami typu „kurs intensywny”. W latach 2000- -2006 realizację tego typu przedsięwzięć administrowała bezpośrednio Komisja Europejska. Kurs intensywny to krótki cykl zajęć dydaktycznych przygotowany przez nauczycieli akademic-kich z różnych krajów dla międzynarodowej grupy studentów (od 10 do 60 osób). W kursie muszą brać udział co najmniej trzy uczelnie z trzech różnych uczestniczących w programie krajów, a przynajmniej jedna z uczelni musi być instytucją z państwa członkowskiego UE. Kurs może trwać minimum 10 kolejnych dni, maksimum 6 tygodni. Wyjątkowy, międzynarodowy charakter kursu wynika stąd, że zarówno prowadzący go nauczyciele akademiccy, jak i studenci – uczestnicy kursu – pochodzą z różnych krajów.

Jedna z uczelni biorących udział w przedsięwzięciu pełni rolę koordynatora projektu i w imieniu konsorcjum składa wniosek o jego dofinansowanie do narodowej agencji w swoim kraju. Wniosek jest oceniany formalnie przez narodową agencję i merytorycznie przez niezależnych ekspertów, powołanych przez narodową agencję. Projekty, które otrzymują dofinansowanie, są realizowane zgodnie z zasadami określonymi w umowie finansowej, podpisywanej przez narodową agencję z uczelnią koordynującą.

Kurs intensywny może być działaniem jednorazowym lub powtarzanym – organizowanym cyklicznie przez maksymalnie trzy kolejne lata, każdorazowo dla innej grupy studentów. Najczęściej jest realizowany w formie szkoły letniej lub zimowej i trwa 2 tygodnie. Tematyka kursu z definicji wykracza poza zakres zajęć standardowo oferowanych w uczelniach w nim uczestniczących. Udział w kursie stwarza nauczycielom i studentom możliwość poznania nowych rozwiązań obejmujących zakres i metody uczenia się oraz nauczania, doskonalenie umiejętności, dostęp do informacji itd.

Kursy intensywne w Europie

W roku 2007/2008 uczelnie z 28 krajów uczestniczących w programie Erasmus, w tym z Polski, realizowały 252 projekty typu kurs intensywny, w których uczestniczyło ogółem 8840 studentów i 2705 wykładowców. Najwięcej kursów koordynowały uczelnie francuskie (30), austriackie (26), belgijskie i niemieckie (22), najmniej szkoły wyższe z Irlandii, Islandii i Lichtensteinu (1).

Najwięcej studentów uczestniczyło w kursach koordynowanych przez szkoły wyższe z Francji (1120 osób), Belgii (890 osób) i Austrii (866 osób), a najmniej – w projektach zarządzanych przez uczelnie: irlandzką (19 osób), islandzką (24 osoby) i z Lichtensteinu (25 osób). Najmłodsi uczest-nicy kursów mieli 17 lat, a najstarszy uczestnik -65 lat.

Największa grupa wykładowców była zaangażowana w prowadzenie kursów intensywnych koordynowanych przez uczelnie belgijskie (292 osoby), francuskie (264 osoby) i holenderskie (250 osób), a najmniej wykładowców prowadziło zajęcia w ramach kursów koordynowanych przez szkoły wyższe z Islandii (8 osób), Lichtensteinu (12 osób) i Malty (14 osób). Najmłodszy nauczyciel akademicki miał 20, najstarszy 78 lat.

83

Najwięcej kursów intensywnych w roku 2007/08 realizowanych było w dziedzinie nauk spo- łecznych, ekonomicznych i prawnych (22% z 252 projektów), a najmniej w dziedzinie usług (2%).

Udział polskich uczelni w kursach intensywnych

W pierwszym konkursie wnioski o dofinansowanie projektów typu kurs intensywny złożyło do Narodowej Agencji 14 polskich szkół wyższych, pełniących rolę koordynatora projektu. Łącznie złożonych zostało 17 wniosków. Dofinansowanie przyznano 12 projektom, a ostatecznie zreali-zowanych zostało 10 kursów koordynowanych przez polskie uczelnie, w tym 9 nowych i 1 kon- tynuowany. Informację o kursach intensywnych administrowanych przez polskie szkoły wyższe przedstawia poniższa tabela.

Tabela 48. Projekty typu kurs intensywny Erasmusa koordynowane przez polskie szkoły wyższew roku akademickim 2007/2008. Intensive Programmes coordinated by Polish universities in 2007/08.

Uczelnia koordynująca projekt

Kod Erasmusa uczelni

koordynującejTytuł projektu

Typ projektu

Kwota przyznana

na realizację projektu w roku

2007/08 w EUR

Kwota wykorzystana na realizację

projektu w roku 2007/08 w EUR

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

PL KRAKOW03PoReMuSS: Planning of the Regional Municipal Solid Waste Systems

nowy 14 715 12 786

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

PL KRAKOW03

Student Partnership for Reduction of Wastewater Treatment Contribution to Global Warming

nowy 23 090 19 765

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

PL KRAKOW04International Entrepreneurship in the Baltic Sea Region

nowy 23 215 14 883

Uniwersytet Łódzki PL LODZ01

Everyman Today and Tomorrow: Motif and Character in European Literature, Theatre, Media

nowy 15 150 13 395

Politechnika Łódzka PL LODZ02Sustainable Water Management

nowy 11 800 10 998

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

PL LUBLIN02

Building Civil Society and Fighting Social Exclusion – Contemporary Challenges for Social Work

nowy 37 200 33 548

84

Uczelnia koordynująca projekt

Kod Erasmusa uczelni

koordynującejTytuł projektu

Typ projektu

Kwota przyznana

na realizację projektu w roku

2007/08 w EUR

Kwota wykorzystana na realizację

projektu w roku 2007/08 w EUR

Politechnika Radomska im. Kazimierza Pułaskiego

PL RADOM01

Ecology and Safety as a Driving Force in the Development of Vehicles

nowy 37 489 37 461

Akademia Rolnicza w Szczecinie (obecnie Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny)

PL SZCZECI04 (obecnie PL SZCZECI02)

Resilience, Vulnerability and Sustainability in Rural European Environments

kontynuo- wany

17 535 15 707

Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie

PL WARSZAW37Intensive Course in European Preventive Diplomacy

nowy 15 240 13 868

Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu

PL ZAMOSC01Securing the Digital World

nowy 32 790 29 524

Razem (Total) 228 224 201 935

W kursach intensywnych koordynowanych przez polskie uczelnie wzięło udział 45 szkół wyższych z 20 państw uczestniczących w programie, w tym 6 także uczelni z Polski zaangażowanych w 3 projekty. Liczbę partnerów uczestniczących w poszczególnych polskich projektach, w podziale na kraje, przedstawia tabela poniżej. Należy zwrócić uwagę na to, iż w tabeli liczba partnerów nie jest równa liczbie uczelni, gdyż jedna uczelnia mogła uczestniczyć w kilku projektach i każdorazowo liczona była jako partner.

Tabela 49. Liczba partnerów z poszczególnych krajów uczestniczących w kursach intensywnych koordynowanych przez polskie uczelnie w roku akademickim 2007/2008*. Number of partners from different countries in the IPs coordinated by Polish universities in 2007/08.

Kraj uczelni partnerskiejskich

Kod Erasmusa uczelni koordynującej projekt

PL K

RAKO

W03

Po

ReM

uSS

PL K

RAKO

W03

St

uden

t Par

tner

ship

PL K

RAKO

W04

PL L

OD

Z01

PL L

OD

Z02

PL L

UBL

IN02

PL R

ADO

M01

PL S

ZCZE

CI0

4

PL W

ARSZ

AW37

PL Z

AMO

SC01

Licz

ba p

artn

erów

z

dane

go k

raju

og

ółem

*

Austria 1 1 2

Belgia 1 2 3

Bułgaria 1 1

Cypr 0

Czechy 1 1

85

Kraj uczelni partnerskiejskich

Kod Erasmusa uczelni koordynującej projekt

PL K

RAKO

W03

Po

ReM

uSS

PL K

RAKO

W03

St

uden

t Par

tner

ship

PL K

RAKO

W04

PL L

OD

Z01

PL L

OD

Z02

PL L

UBL

IN02

PL R

ADO

M01

PL S

ZCZE

CI0

4

PL W

ARSZ

AW37

PL Z

AMO

SC01

Licz

ba p

artn

erów

z

dane

go k

raju

og

ółem

*

Dania 0

Estonia 1 1 1 3

Finlandia 1 1 1 1 4

Francja 0

Grecja 1 1

Hiszpania 1 1 1 3

Holandia 0

Irlandia 1 1

Islandia 0

Liechtenstein 0

Litwa 1 1 1 1 1 1 6

Luksemburg 0

Łotwa 1 1

Malta 0

Niemcy 1 1 1 3

Norwegia 0

Polska 4 1 2 7

Portugalia 1 1 2

Rumunia 0

Słowacja 1 1

Słowenia 1 1

Szwecja 1 1 1 1 1 5

Turcja 1 1 2

Węgry 0

Wielka Brytania 1 1

Włochy 1 1 2Liczba partnerów uczestniczących w danym projekcie ogółem 2 2 4 3 8 8 10 3 4 6 50

* Liczba partnerów uczestniczących w projekcie z danego kraju nie jest równa liczbie uczelni z danego kraju, ponieważ jedna szkoła wyższa mogła wziąć udział w więcej niż jednym projekcie; w jednym projekcie mogło też uczestniczyć kilka szkół wyższych z danego kraju.

Najwięcej instytucji – 10 uczelni z 10 państw – uczestniczyło w kursie intensywnym „Ecology and Safety as a Driving Force in the Development of Vehicles”, koordynowanym przez Politechnikę Radomską im. Kazimierza Pułaskiego.

86

W projektach IP zarządzanych przez polskie uczelnie wzięło udział łącznie 353 studentów trzech stopni studiów (licencjackich/inżynierskich, magisterskich, doktoranckich), w tym:

233 studentów uczelni zagranicznych

z Austrii – 11 osób • Belgii – 19 os. • Bułgarii – 5 os. • Czech – 3 os. • Estonii – 11 os. • Finlandii – 11 os. • Grecji – 9 os. • Hiszpanii – 18 os. • Irlandii – 5 os. • Litwy – 33 os. • Łotwy – 4 os. • Niemiec – 13 os. • Portugalii – 12 os. • Słowenii – 5 os. • Słowacji – 5 os. • Szwecji – 26 os. • Turcji – 10 os. • Włoch – 23 os.

120 studentów uczelni polskich

Wyższa Szkoła Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych i Politycznych w Gdyni – 4 os. • Politechnika Krakowska – 20 os. • Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie – 5 os. • Uniwersytet Łódzki – 20 os. • Politechnika Łódzka – 5 os. • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II – 10 os. • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – 1 os. • Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu – 1 os. • Politechnika Radomska – 22 os. • Akademia Rolnicza w Szczecinie – 2 os. • Uniwersytet Warszawski – 3 os. • Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie – 10 os. • Politechnika Wrocławska – 9 os. • Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu – 8 os.

Najmłodsi uczestnicy polskich kursów intensywnych mieli 19 lat, najstarszy 45 lat.

W projektach koordynowanych przez Polskę wzięło udział 104 nauczycieli akademickich:

56 wykładowców z zagranicznych szkół wyższych

z Austrii – 2 osoby • Belgii – 4 os. • Bułgarii – 2 os. • Estonii – 2 os. • Finlandii – 5 os. • Grecji – 1 os. • Hiszpanii – 1 os. • Irlandii – 2 os. • Litwy – 6 os. • na Łotwy – 1 os. • Niemiec – 6 os. • Portugalii – 4 os. • Słowacji – 3 os. • Słowenii – 1 os. • Szwecji – 6 os. • Turcji – 3 os. • Wielkiej Brytanii – 1 os. • Włoch – 6 os.

48 z polskich szkół wyższych

Wyższa Szkoła Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych i Politycznych w Gdyni – 1 os. • Politechnika Krakowska – 7 os. • Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie – 2 os. • Uniwersytet Łódzki – 8 os. • Politechnika Łódzka – 2 os. • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II – 2 os. • Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie – 2 os. • Politechnika Radomska – 9 os. • Akademia Rolnicza w Szczecinie – 6 os. • Uniwersytet Warszawski – 3 os. • Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie – 3 os. • Politechnika Wrocławska – 2 os. • Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu – 1 os.

Najmłodszy nauczyciel akademicki uczestniczący w polskich kursach miał 26, najstarszy 78 lat.

87

Kursy intensywne koordynowane przez polskie uczelnie były poświęcone przede wszystkim zagad-nieniom z dziedziny nauk technicznych i przyrodniczych.

W roku 2007/2008 45 polskich uczelni wzięło udział w charakterze partnera w 77 projektach koordynowanych przez szkoły wyższe z 21 krajów, w tym także z Polski. Poniższa tabela przedstawia liczbę kursów intensywnych, w których polskie uczelnie uczestniczyły jako partnerzy, w podziale na kraje koordynujące.

Tabela 50. Liczba projektów typu kurs intensywny, w których polskie szkoły wyższe wzięły udział jako partnerzy w roku 2007/2008*. Number of IPs with Polish partners in 2007/08.

Kraj

Łączna liczba projektów

koordynowanych przez uczelnie danego kraju

Liczba projektów koordynowanych

przez uczelnie danego kraju, w których

wzięły udział polskie uczelnie*

Liczba polskich partnerów

w projektach koordynowanych

przez uczelnie danego kraju*

Liczba polskich uczelni w projektach


Austria 26 9 11 8

Belgia 22 6 6 6

Bułgaria 3 1 1 1

Cypr 0 0 0 0

Czechy 7 4 4 3

Dania 4 1 1 1

Estonia 3 0 0 0

Finlandia 17 2 2 2

Francja 30 10 13 9

Grecja 5 2 2 2

Hiszpania 14 4 5 4

Holandia 16 9 9 7

Irlandia 1 1 1 1

Islandia 1 0 0 0

Lichtenstein 1 0 0 0

Litwa 4 1 1 1

Luksemburg 0 0 0 0

Łotwa 2 0 0 0

Malta 2 0 0 0

Niemcy 22 9 11 9

Norwegia 2 0 0 0

Polska 10 3 7 6

Portugalia 13 1 1 1

Rumunia 2 0 0 0

Słowacja 5 4 6 5

88

Kraj

Łączna liczba projektów


Liczba projektów koordynowanych

przez uczelnie danego kraju, w których

wzięły udział polskie uczelnie*

Liczba polskich partnerów

w projektach koordynowanych

przez uczelnie danego kraju*

Liczba polskich uczelni w projektach


Słowenia 5 2 3 3

Szwecja 8 2 8 8

Turcja 0 0 0 0

Węgry 5 2 2 1

Wielka Brytania 10 2 2 2

Włochy 12 2 4 4

252 77 100 84

* Liczba projektów/partnerów nie jest równa liczbie uczestniczących uczelni; jedna szkoła wyższa mogła wziąć udział w więcej niż jednym projekcie albo w jednym projekcie mogła uczestniczyć więcej niż jedna szkoła wyższa z naszego kraju.

Najwięcej polskich uczelni uczestniczyło jednocześnie w projekcie „SAIL – Sustainability Applied in International Learning”, koordynowanym przez szwedzki Uppsala Universitet. W projekcie tym wzięło udział 7 polskich partnerów: Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Łódzki, Politechnika Łódzka, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Uniwer-sytet Warszawski i Akademia Medyczna we Wrocławiu.

Uczelnią polską najczęściej uczestniczącą w charakterze partnera w kursach intensywnych w roku akademickim 2007/2008 był Uniwersytet Jagielloński, który brał udział w 14 projektach koordynowanych przez uczelnie z 7 krajów. Kolejnymi uczelniami polskimi które wzięły udział w co najmniej pięciu projektach były: Uniwersytet Warszawski (7 projektów koordynowanych przez szkoły wyższe 6 krajów, w tym Polski) oraz Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (5 projektów koordynowanych przez uczelnie 3 państw).

Spośród polskich ośrodków akademickich Wrocław znalazł się na pierwszym miejscu pod względem liczby uczelni zaangażowanych w realizację kursów intensywnych: 7 uczelni wrocławskich uczestniczyło w 12 projektach organizowanych przez szkoły wyższe z 8 krajów, w tym z Polski.

89

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)Erasmus Intensive Language Courses (EILC)

Intensywne kursy językowe Erasmusa są organizowane specjalnie dla studentów uczestniczących w wymianie programu Erasmus w krajach, w których mówi się językami mniej rozpowszechnionymi. Kursy te są współfinansowane z budżetu programu Erasmus. Do grupy języków rzadziej na- uczanych zakwalifikowano: bułgarski, czeski, duński, estoński, fiński, flamandzki, grecki, islandzki, litewski, łotewski, maltański, niderlandzki, norweski, polski, portugalski, rumuński, słowacki, słoweński, szwedzki, turecki, węgierski i włoski.

Celem kursów EILC jest przede wszystkim umożliwienie studentom posługiwania się danym językiem w życiu codziennym i jak najlepszej integracji ze środowiskiem lokalnym, dlatego pro-gram ukierunkowany jest szczególnie na praktyczną naukę języka. Ponadto istotnym elementem kursów jest program kulturalny pozwalający uczestnikom zdobyć podstawową wiedzę na temat kultury, historii i zwyczajów kraju, do którego przyjechali.

W roku 2007/08 łącznie 4 894 studentów wzięło udział w kursach EILC za granicą. Poniższa tabela ukazuje, ilu studentów z poszczególnych krajów uczestniczyło w kursach EILC.

Tabela 51. Wyjazdy na kursy EILC – liczba studentów z danego kraju, którzy uczestniczyli w kursach EILC za granicą w roku 2007/08. EILC participants in 2007/08, by home country.

Kraj

CountryLiczba studentów, którzy

uczestniczyli w kursach EILC

Austria AT 188

Belgia BE 50

Bułgaria BG 28

Cypr CY 8

Czechy CZ 288

Dania DK 24

Estonia EE 46

Finlandia FI 225

Francja FR 384

Grecja GR 44

Hiszpania ES 426

Holandia NL 118

Irlandia IRL 20

90

Kraj

CountryLiczba studentów, którzy

uczestniczyli w kursach EILC

Islandia IS 0

Liechtenstein LI 0

Litwa LT 94

Luksemburg LU 0

Łotwa LV 34

Malta MT 0

Niemcy DE 1016

Norwegia NO 33

Polska PL 512

Portugalia PT 120

Rumunia RO 20

Słowacja SK 48

Słowenia SI 23

Szwecja SE 84

Turcja TR 282

Węgry HU 193


Włochy IT 424


Kolejne zestawienie przedstawia liczbę uczestników kursów EILC w 23 krajach organizujących tego typu kursy. Włochy były krajem, który przyjął na kursy językowe największą liczbę studentów (blisko tysiąc).

Tabela 52. Przyjazdy na kursy EILC – liczba zagranicznych studentów uczestniczących w kursach EILC organizowanych w roku 2007/08. EILC participants in 2007/0, by host country.

KrajCountry

Liczba uczestników EILC

Belgia (część flamandzka) BE (nl) 521

Bułgaria BG 40

Cypr CY 13

Czechy CZ 216

Dania DK 168

Estonia EE 72

Finlandia FI 354

Grecja GR 215

91

Holandia NL 219

Islandia IS 53

Litwa LT 79

Łotwa LV 53

Malta MT 25

Norwegia NO 152

Polska PL 173

Portugalia PT 544

Rumunia RO 96

Słowacja SK 54

Słowenia SI 121

Szwecja SE 387

Turcja TR 204

Węgry HU 149

Włochy IT 986


Wykres 38. Liczba uczestników kursów EILC organizowanych w poszczególnych krajach w roku 2007/08. EILC participants in 2007/08, by host country.

Udział polskich studentów w kursach EILC w innych krajach

Z raportów z poszczególnych krajów organizujących kursy wynika, że w roku 2007/08 kursach EILC wzięło udział 512 Polaków. Największa grupa polskich studentów uczestniczyła w kursach EILC we Włoszech (120 osób) oraz w Portugalii (96 osób). Żaden Polak nie uczestniczył tylko w kursach językowych EILC w Islandii.

Włochy

IT

Turcja

TR

Holand

ia NL

Czechy

CZ

Belgi

a BE

Portu

galia

PT

Finlan

dia FI

Węgry

HU

Rumun

ia RO

Litwa L

T

Szwec

ja SE

Grecja

GR

Dania

DK

Słowac

ja SK

Słowen

ia SI

Łotwa L

V

Norweg

ia NO

Bułga

ria BG

Eston

ia EE

Island

ia IS

Cypr C

Y

Malta M

T

1 200

1 000

800

600

400

200

0

986

544

521

387

354

219

216

215

204

173

168

152

149

121

96 79 72 54 53 53 40 25 13

Polsk

a PL

92

Tabela 53. Liczba polskich studentów uczestniczących w kursach EILC w roku 2007/08. Polish Erasmus students participating in the EILC courses in 2007/08.

Kraj Country

Liczba uczestników z Polski Number of Polish students

Belgia (część flamandzka) BE (nl) 72

Bułgaria BG 5

Cypr CY 2

Czechy CZ 23

Dania DK 13

Estonia EE 4

Finlandia FI 31

Grecje GR 9

Holandia NL 19

Islandia IS 0

Litwa LT 13

Łotwa LV 5

Malta MT 1

Norwegia NO 8

Portugalia PT 96

Rumunia RO 2

Słowacja SK 19

Słowenia SI 10

Szwecja SE 20

Turcja TR 24

Węgry HU 6

Włochy IT 130

Ogółem (Total) 512

Kursy EILC dla zagranicznych studentów w Polsce

W okresie od roku 1998/99 do 2007/08 w kursach EILC w Polsce, współorganizowanych przez Narodową Agencję programu, wzięło udział 980 studentów z innych krajów. Zainteresowanie zagranicznych studentów Erasmusa możliwością udziału w kursach języka polskiego wzrasta z roku na rok.

W roku 2007/08 kursy EILC dla przyjeżdżających do Polski stypendystów Erasmusa przeprowadziły cztery uniwersyteckie ośrodki nauki języka polskiego dla cudzoziemców:

Szkoła Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach,

93

Szkoła Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego,

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzo-ziemców,

Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców w Uniwersytecie Łódzkim.

Ośrodki te zostały wybrane w drodze konkursu ogłoszonego przez Narodową Agencję. Listy główne i rezerwowe kandydatów na kursy zostały ustalone przez Narodową Agencją Programu Erasmus w porozumieniu z organizatorami kursów, zgodnie z ogólnoeuropejskimi zasadami or-ganizacji kursów EILC.

Kursy EILC odbyły się we wrześniu 2007 r. i uczestniczyły w nich łącznie 173 osoby. W kursach EILC w Polsce od lat najliczniej uczestniczą studenci niemieccy, którzy w roku 2007 stanowili ok. 33% uczestników. Drugą co do liczebności grupą uczestników EILC byli studenci z Turcji (13% uczestników), a trzecią – Włosi (12%).

Tabela 54. Liczba zagranicznych studentów – uczestników intensywnych kursów języka pol-skiego EILC w roku 2007, w podziale na kraje. Participants of the EILC courses in Poland in 2007.

KrajCountry

Uniwersytet Śląski w

Katowicach


Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

w Lublinie

Uniwersytet Łódzki

Łączna liczba uczestników

Total number of participants

Austria AT 4 2 6

Belgia BE 0

Bułgaria BG 2 2

Czechy CZ 2 4 2 2 10

Dania DK 1 1

Estonia EE 1 1 2

Finlandia FI 2 1 1 4

Francja FR 2 6 6 4 18

Grecja GR 0

Hiszpania ES 3 1 2 6

Holandia NL 2 1 2 5

Irlandia IE 1 1

Lichtenstein LI 0

Litwa LT 0

Niemcy DE 11 20 15 12 58

Norwegia NO 0

Portugalia PT 1 1 3 5

Rumunia RO 0

Słowacja SK 1 1

94

KrajCountry

Uniwersytet Śląski w

Katowicach


Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

w Lublinie

Uniwersytet Łódzki

Łączna liczba uczestników

Total number of participants

Słowenia SI 0

Szwecja SE 2 1 3

Turcja TR 8 3 5 6 22

Węgry HU 1 3 1 5


Włochy IT 5 2 6 8 21

Ogółem (Total) 41 47 44 41 173

Przygotowanie i przeprowadzenie kursów zostało sfinansowane z budżetu programu Erasmus oraz ze środków uczelni organizujących kursy. Całkowita kwota przyznana z programu Erasmus na organizację kursów wyniosła 55 949 euro.

Kursy języka polskiego dla zagranicznych studentów Erasmusa są prowadzone przez wykwali-fikowanych nauczycieli specjalizujących się w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Część materiałów dydaktycznych jest opracowywana przez poszczególne szkoły językowe specjalnie na potrzeby kursów EILC. Stosowane są odpowiednie metody nauczania pozwalające na jak najbardziej aktywny udział studentów w zajęciach. Program kursów obejmuje wykłady na temat kultury i historii Polski, a także wycieczki krajoznawcze i program kulturalny np. pokazy filmów, sztuk teatralnych, zajęcia muzyczne, teatralne itp.

Ponad 90% uczestników kursów wyraża pozytywne lub wręcz entuzjastyczne opinie na temat kursów, sposobu ich prowadzenia i stworzonej przez organizatorów atmosfery. Studenci wysoko oceniają efekty kursów, których ukończenie daje im co najmniej umiejętność porozumienia się w sytuacjach życia codziennego, a w przypadku poziomu średnio zaawansowanego – także zdolność czytania i pisania po polsku, a nawet uczenia się w tym języku. Wyjątkowo dobrze są także oceniane zajęcia i spotkania umożliwiające studentom lepszą asymilację w nowym otoczeniu.

95

Projekty centralne programu ErasmusErasmus centralised actions

Działania scentralizowane w programie Erasmus są w większości wielostronnymi projektami realizowanymi przez grupę kilku lub kilkunastu instytucji z różnych państw uczestniczących w pro-gramie. Jedynie tzw. działania towarzyszące mogą być realizowane przez jedną instytucję.

Szczegółowy opis projektów centralnych w programie Erasmus jest dostępny na stronie internetowej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA). Opis ten jest częścią dokumentu o nazwie „Zaproszenie do składania wniosków” publikowanego odrębnie dla każdego roku budżetowego. Ogólne założenia projektów są każdego roku takie same, zmieniać się mogą priorytety określane odrębnie dla każdego nowego konkursu wniosków.

W programie Erasmus można realizować następujące projekty centralne: Projekty wielostronne (Multilateral Projects):

• opracowanie programów nauczania (Curriculum Development/CD);• modernizacja szkolnictwa wyższego (Modernisation of Higher Education);• współpraca uczelni z przedsiębiorstwami (Cooperation between Higher Education Institutions and Enterprises);

• „wirtualne kampusy” (Virtual Campuses);

Sieci (Networks):• akademickie (academic);• strukturalne (structural);

Działania towarzyszące (Accompanying Measures).

Wyniki konkursów 2007 i 2008

W dwóch pierwszych konkursach wniosków w programie Erasmus realizowanym jako część pro-gramu „Uczenie się przez całe życie” (tj. w roku 2007 i 2008), złożono w sumie 309 wniosków uznanych za uprawnione do oceny – 147 wniosków w konkursie roku 2007 oraz 162 wnioski w konkursie roku 2008. W roku 2008 nastąpił ponad 10-procentowy wzrost liczby zgłoszonych projektów w stosunku do roku 2007.

Tabela 55. Liczba wniosków złożonych w konkursach 2007 i 2008. Number of applications in 2007 and 2008.

Typ projektuLiczba złożonych

w konkursie roku 2007

Liczba złożonych w konkursie roku 2008

Liczba ogólna – konkursy

2007 i 2008

Projekty typu „Curriculum Development” 53 68 121

Projekty typu „Modernizacja szkolnictwa wyższego” 23 19 42

96

Typ projektuLiczba złożonych

w konkursie roku 2007

Liczba złożonych w konkursie roku 2008

Liczba ogólna – konkursy

2007 i 2008

Projekty typu „Kampusy wirtualne” 28 20 48

Projekty typu „Współpraca uczelni z przemysłem” 20 27 47

Projekty typu „Sieci wielostronne” 13 19 32

Projekty typu „Działania towarzyszące” 10 9 19

Ogółem (Total) 147 162 309

Opracowano na podstawie prezentacji przygotowanej przez EACEA „Erasmus Centralised Actions. Overview of Selection Results 2007 and 2008: Some trends”.

Opracowania Komisji Europejskiej podają, że procent zaakceptowanych projektów w konkursie 2007 wyniósł 41,8% – zaakceptowano 64 propozycje na 153 złożonych, z których 6 nie spełniało kryteriów formalnych, w związku z czym nie podlegało ocenie, a w konkursie roku 2008 – 35,6% – zaakceptowano 61 ze 171 złożonych propozycji, z czego 9 nie spełniało kryteriów formalnych i nie było ocenianych.

Najwięcej projektów zaakceptowanych w konkursach w roku 2007 i 2008 koordynują instytucje z Belgii – 14 projektów, Holandii – 13 projektów i Hiszpanii – 12 projektów. Uczelnie z jedenastu krajów nie koordynują żadnego projektu centralnego. Polskie uczelnie są koordynatorami dwóch projektów.

Mimo coraz większej liczbie składanych wniosków, Komisja Europejska uznała, iż zainteresowanie europejskich uczelni możliwościami oferowanymi w ramach tzw. działań scentralizowanych jest wciąż zbyt małe. Stwierdzenie to odnosi się szczególnie do nowych państw członkowskich, które rzadziej odgrywają aktywną rolę w zarządzaniu projektami centralnymi.

W konkursie 2007 polskie uczelnie zgłosiły ogółem cztery projekty wielostronne, w których występowały w roli koordynatora wnioskującego o dofinansowanie w imieniu konsorcjum, czyli całej grupy przygotowującej, a następnie realizującej projekt. Tylko jeden z tych wniosków uzyskał akceptację (25% zaakceptowanych wniosków, czyli poniżej średniej europejskiej).

W konkursie 2007 zaakceptowano projekt koordynowany przez Uniwersytet Jagielloński, zatytułowany „English for Specific Purposes: Therapeutic Professions”, z kategorii „kampus wir- tualny”. W projekcie uczestniczą uczelnie i instytucje z dziesięciu krajów: Austrii, Niemiec, Estonii, Hiszpanii, Francji, Grecji, Węgier, Turcji, Wielkiej Brytanii i Polski.

Podobnie jak w roku 2007, w konkursie roku 2008 polskie uczelnie pełniące rolę koordynatorów złożyły cztery wnioski projektów, z których jeden został zaakceptowany.

W 2008 r. zaakceptowano projekt koordynowany przez Akademię Techniczno-Humanistyczną w Bielsku-Białej zatytułowany „Statistical Analysis of Measurement Data for the Evaluation of Measurement Uncertainty”. Jest to projekt z kategorii „Curriculum Development – European Module”, realizowany wspólnie z uczelniami i instytucjami z czterech krajów: Niemiec, Wielkiej Brytanii, Rumunii i Włoch.

Opracowania Komisji Europejskiej podają, że polskie uczelnie lub instytucje występowały w roli instytucji partnerskiej:

30 razy w projektach centralnych zaakceptowanych w konkursie roku 2007,36 razy w projektach zaakceptowanych w konkursie roku 2008.

97

Tabela 55. Projekty centralne, w których uczestniczyły polskie uczelnie. Centralised Projects with Polish partners.

Tytuł projektu

Project title

Polska uczelnia/instytucja uczestnicząca w projekcie

Polish partner

Typ projektu centralnego

Project type

Konkurs 2007

European Pharmacoinformatics Initiative

Politechnika GdańskaOpracowanie programów nauczania (Curriculum Development)

European Higher Education Management and Development

Politechnika GdańskaOpracowanie programów nauczania (Curriculum Development)

Master in Management Administration i European Master on Arts, Culture and International Management

Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Opracowanie programów nauczania (Curriculum Development)

European Master on Arts, Culture and International Management

Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w KatowicachAkademia Sztuk Pięknych w Katowicach

Opracowanie programów nauczania (Curriculum Development)

European Master for European Teacher Training

Uniwersytet Jagielloński Opracowanie programów nauczania (Curriculum Development)

Intervention through ARTS Education in Universities, Schools and European Society in General

Uniwersytet Śląski w Cieszynie Modernizaja szkolnictwa wyższego

Employability & Entrepreneurship: Tuning Universities & Enterprises

Szkoła Główna Handlowa w WarszawieModernizaja szkolnictwa wyższego

Higher Education as a Generator of Strategic Competences

Politechnika Krakowska im. Tadeusza KościuszkiModernizaja szkolnictwa wyższego

Law and ICT Shared Virtual Campus Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wirtualne kampusy

E-learning in Distributed Data Network Laboratory

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Wirtualne kampusy

Virtual Campus on Post-Master Studies in Architecture

Politechnika Warszawska Wirtualne kampusy

English for Specific Purposes: Therapeutic Professions

Uniwersytet Jagielloński – Koordynator Wirtualne kampusy

Good practices in University – Enterprise Partnerships

Uniwersytet im. Adama MickiewiczaWspółpraca uczelni z przedsiębiorstwami

Cross-Border Virtual Entrepreneurship Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w LublinieWspółpraca uczelni z przedsiębiorstwami

ARTESNET Europe – Thematic Network for Higher Arts Education in Europe

Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie

Sieć tematyczna

ERABEE-TN – Education and Research in Biosystems (or Agricultural and Biological) Engineering in Europe

Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Sieć tematyczna

EUROBIOTECH – European Biotechnology

Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii Uniwersytet GdańskiPolitechnika Rzeszowska

Sieć tematyczna

98

Tytuł projektu

Project title

Polska uczelnia/instytucja uczestnicząca w projekcie

Polish partner

Typ projektu centralnego

Project type

SENT – The Network of European Studies

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Uniwersytet RzeszowskiUniwersytet Wrocławski

Sieć tematyczna

EUROPALS – European Pathology Assessment & Learning System

Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego – Zakład Patomorfologii

Sieć tematyczna

EUE-Net – European University – Enterprise Network

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gorzowie Wielkopolskim

Sieć tematyczna

POLIFONIA – Erasmus Network for Music

Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu

Sieć tematyczna

LANQUA – Language Network for Quality Assurance

Uniwersytet Warszawski Sieć tematyczna

Dissemination of TREE Thematic Network Results (Teaching and Research in Engineering in Europe)

Centrum Kształcenia Międzynarodowego Politechniki Łódzkiej Politechnika Opolska

Działania towarzyszące

The Archipelago of Humanistic Arts and Sciences: Structuring Interdisciplinary

Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie


European Interprofessional Education Network for Vocational Training in Health and Social Care

Uniwersytet Jagielloński Działania towarzyszące

Konkurs 2008

Statistical Analysis of Measurement Data for the Evaluation Measurement

Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej – KoordynatorMiędzynarodowa Fundacja Promocji Zaawansowanych Technologii„Anga” Uszczelniania Mechaniczne, sp. z.o.o

Opracowanie programów nauczania – moduł europejski

European standards in adapted physical activities

Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Modernizaja szkolnictwa wyższego

Transparent European Accreditation Decisions and Mutual Recognition Agreements II

Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany MiędzynarodowejPaństwowa Komisja Akredytacyjna

Modernizaja szkolnictwa wyższego

Virtual Based Research on New Security in Europe

Uniwersytet Wrocławski Wirtualne kampusy

Campus Europea Foreign Languages Learning Gateway

Politechnika ŁódzkaUniwersytet Lódzki

Wirtualne kampusy

Future Skills for Biotechnology Politechnika GdańskaWspółpraca uczelni z przedsiębiorstwami

Female Engineers Pushing Innovation in Companies

Politechnika WarszawskaWspółpraca uczelni z przedsiębiorstwami

Innovations and Learning in Spa Management

Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha

Współpraca uczelni z przedsiębiorstwami

Matching Higher Education and Enterprises Towards Universities and Stakeholders

Uniwersytet Pedagogiczny w KrakowieWspółpraca uczelni z przedsiębiorstwami

AQUA-TNET – Aquaculture, Fisheries & Aquatic Resource Management

Uniwersytet Łódzki Sieć akademicka

99

STEPS TWO – Stakeholders Tune European Physics Studies

Uniwersytet ŁódzkiUniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w LublinieUniwersytet im. Adama Mickiewicza w PoznaniuUniwersytet Śląski w Katowicach

Sieć akademicka

ETN TRICE – Teaching, Research, Innovation in Computing Education

Uniwersytet Warszawski Sieć akademicka

ELLEIEC – Enhancing Lifelong Learning for the Electrical and Information Engineering Community

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w KrakowiePolitechnika Lubelska

Sieć akademicka

CLIOH WORLDUniwersytet Jagielloński w KrakowieUniwersytet w Białymstoku

Sieć akademicka

CiCe4 – Children’s Identity and Citizenship in Europe

Uniwersytet w BiałymstokuUniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieUniwersytet WarszawskiUniwersytet Jagielloński w Krakowie

Sieć akademicka

ISEKI Ford 3 – Innovative Developments and Sustainability

Uniwersytet Rolniczy w PoznaniuSzkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Sieć akademicka

ENHSA III – European network of Hades of schools of architecture: restructuring the European higher architectural education area.

Politechnika Śląska w GliwicachPolitechnika WarszawskaPolitechnika WrocławskaPolitechnika Gdańska

Sieć akademicka

ESTIA-EARTH – To Sustain the Women’s Careers as Academics, Researchers and Professionals in Engineering, Computers and Science

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w TarnowieUniwersytet Jagielloński w Krakowie

Sieć strukturalna

THENAPA II – Ageing and disability – a new crossing between physical activity, social inclusion and life-long well-being

Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie


100

Information for foreign readersErasmus in Poland in 2007/08 – some statistics

256 higher education institutions holding an Erasmus University Charter

217 higher education institutions, including 105 public and 98 non-public institutions, signed the agreement with the National Agency and implemented Erasmus activities

Student mobility

12 854 outgoing students, including11 879 students who went abroad for a study period and975 students who went abroad for a placement in an enterprise.

4 446 incoming students, including4 135 foreign students who came to Poland for a study period and311 foreign students who came for a placement.

Student mobility for studies

Most popular destinations of Polish students were Germany (2261 persons), Spain (1392), France (1149), Italy (984), Denmark (698) and United Kingdom (643).

Average grant per month: 338 €

Number of outgoing students: from public higher education institutions: 10 864 persons (91% of the total number)from non-public higher education institutions: 1015 persons (9% of the total number)

The largest number of students came to Polish universities from: Turkey (731 persons), Germany (602), Spain (592), France (533), Portugal (395) and Italy (267). Student mobility for placements

Most popular destinations of Polish students were Germany (205 persons), Greece (199), Spain (129), United Kingdom (84), Italy (63) and France (61).

Average grant per month: 515 €

Number of outgoing students: from public higher education institutions: 578 persons (59 % of the total number)from non-public higher education institutions: 397 persons (41 % of the total number)

The largest number of students came to Poland for a practical placement from: Spain (83 persons), Germany (47), Turkey (39), France (38), Lithuania (21) and Italy (12).

101

Staff mobility

2 460 teaching assignments of Polish academic staff at foreign universities651 training visits of Polish university staff to foreign institutions

1 596 teaching assignments of foreign academic staff at Polish universities155 training visits of foreign university staff to Polish institutions

Teaching assignmentsMost popular destinations of Polish academic teachers were Germany (380 persons), Spain (244), Italy (243), France (208), Czech Republic (175) and Slovakia (156).

Average grant per teaching assignment – 729 €

Number of mobility flows:from public higher education institutions: 2 197 (89 % of the total number of mobility flows)from non-public higher education institutions: 263 (11 % of the total number of mobility flows)

The largest number of teachers came to teach at Polish universities from: France (233 teaching assignments), Germany (212), Turkey (174), Czech Republic (158), Spain (102) and Italy (97).

Staff training

Most popular destinations of Polish university staff were Germany (106 persons), United Kingdom (103), Spain (69), France (44), Italy (44) and Portugal (38).

Average grant per teaching assignment: 855 €

Number of mobility flows:from public higher education institutions: 509 (78 % of the total number of mobility flows)from non-public higher education institutions: 142 (22 % of the total number of mobility flows)

The largest number of staff came to Poland for a training from: Latvia (35 training visits), Turkey (19), France (12), Spain (12), Lithuania (12) and Germany (11).

In the period 19981 – 2008:

66 384 Polish students went abroad as Erasmus students18 076 foreign Erasmus students came to Poland Polish academic teachers had 11 896 teaching assignments at foreign universities

Detailed statistics are presented in the tables and graphs in the body of the publication. Each table and graph contains its English translation.

1 In 1998 Poland joined the Erasmus programme.

102

Wykaz zestawień zamieszczonych na stronie programu Erasmuswww.erasmus.org.pl (w sekcji „Publikacje” „Publikacje Narodowej Agencji”)


Udział polskich uczelni w Erasmusie w roku 2007/08 – działania realizowane w ramach umowy z Narodową Agencją

Wyjazdy studentów poszczególnych uczelni na studia

Wyjazdy studentów poszczególnych uczelni na praktyki

Wyjazdy studentów z poszczególnych województw

Liczba studentów Erasmusa w stosunku do łącznej liczby studentów poszczególnych uczelni

Przyjazdy studentów na studia do poszczególnych uczelni (w podziale na kraje)

Wyjazdy nauczycieli akademickich poszczególnych uczelni w celu prowadzenia zajęć za granicą

Wyjazdy pracowników poszczególnych uczelni w celach szkoleniowych

Wyjazdy pracowników uczelni z poszczególnych województw

Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”ul. Mokotowska 4300-551 Warszawawww.frse.org.plwww.erasmus.org.pl

ISSN: 1734-9427

ISBN: 978-83-60058-60-2

Documents

Erasmus w Polsce w roku akademickim 2007/2008