ESTRENALDIA / ESTRENO

TEATRO ARRIAGA ANTZOKIA

2014 URRIAN / OCTUBRE 2014

MASKARADA

659 131 291

ARKIMEDESEN PRINTZIPIOA

ESTRENALDIA: ARRIAGA ANTZOKIAN URRIAREN 29an (11:00 etan) Euskaraz URRIAREN 30ean (11:00 etan) Euskaraz URRIAREN 30ean (20:00 etan) Euskaraz BESTE EKITALDIAK: AZAROAREN 7an SOREARU ANTZOKIAn. AZPEITIA AZAROAREN 23an SAN AGUSTINean. DURANGO ABENDUAREN 3an PRINCIPAL ANTZOKIAn. GASTEIZ (2 emanaldi) OTSAILAREN 6an HERRI ANTZOKIAn. ORDIZIA MARTXOAREN 13an LIZEO ANTZOKIAn. GERNIKA MAIATZAREN 16an GAYARRE ANTZOKIAn. IRUÑA EL PRINCIPIO DE ARQUÍMEDES ESTRENO: TEATRO ARRIAGA 31 de OCTUBRE a las 20:00 h. Castellano 1 de NOVIEMBRE a las 20:00 h. Castellano 2 de NOVIEMBRE a las 19:00 h. Castellano OTRAS FUNCIONES 6, 7 Y 8 DE FEBRERO TEATRO QUINTERO. SEVILLA (5 funciones) 13 DE MARZO LIZEO ANTZOKIA. GERNIKA 14 DE MARZO ANDRES ISASI. GETXO 16 DE MAYO TEATRO GAYARRE. PAMPLONA

Arkimedesen Printzipioak udal-igerilekuko kloro giroan murgiltzen gaitu gure gizarte axolagabearen muturreko parabola da, benetakoa ala ez

den gertaera abiapuntua izanik. Haur igeriketa taldeko entrenatzaileak mutiko bati ahoan musua ematen ikusi duelakoan dago neskatila bat.

Masailean musu bat baino ez da, entrenatzaileak nekatzeraino dioen bezala edo

benetan bazegoen asmo lizunik?

Une honetatik aurrera sare sozialak irakiten hasiko dira eta saihetsezineko

zurrunbiloan hedatzen eskandalu bihurtuko den berria, beste aldetik inork

egiaztatzerik ez daukana.

Obrak aukera ematen digu gertaera hau; pertsonaia bakoitzaren ikuspegi eta iritzitik jasotzeko

protagonistarengandik, igerilekuko

zuzendariarengandik, lankideengandik,

gurasoengandik … . Baina zein da gure iritzia? Esandakoak egia hutsa dira edo gezurrik beltzenak osatzen ari dira. Inguratzen

gaituen gizartearen psikosi gaisoak gure iritzia ere kolokan jartzen du eta ikus daiteke zurrumurru soil batek nola astindu dezakeen gure barneko beldurra eta neurrigabeko indarkeria askatzea lortzeraino. Sare sozialen nonaikotasuna era kritikoan jasotzen da gaurreguneko egoera lazgarriak direla eta. Maskaradak Arkimedesen Printzipioa eskaintzen digu euskarako eta gaztelerako aktore talde bikain biri esker. Obra honek 2011ko Born Saria eskuratu zuen baita nazioarteko arrakasta ere hain ezberdinak diren Mexiko, Argentina, Colombia, Frantzia, Italia edo Errusian besteak beste. Euskarako eta gaztelerako aktore taldea beste batzuen artean honako hauek osatzen dute; Tessa Andonegi (GOENKALE), Eneko Sagardoy euskaraz eta Javier Pereira (2014ko Aktore Berri Onenaren GOYA saria), Lola Baldrich (ERCILLA saria, EL INTERNADO, Amar en Tiempos Revueltos, … ) gaztelaniaz.

Egilea JOSEP MARIA MIRO I COROMINA

Zuzendaria CARLOS PANERA

Itzulpena: IÑAKI ZIARRUSTA

Euskarako taldea

ENEKO SAGARDOY TESSA ANDONEGI XABIER ORTUZAR AITOR FERNANDINO

Reparto en castellano:

JAVIER PEREIRA LOLA BALDRICH ÁLVAR GORDEJUELA GORKA MÍNGUEZ

EskenografIa: GORKA MÍNGUEZ

Soinu espazioa eta ikus-entzuneskoen edizioa: URKO HERNÁNDEZ

Teknikoa: ARANTZA HEREDIA

Banaketa: IÑAKI ARKOTXA

Ekoizpena / producción MASKARADA

KRITIKAK / CRÍTICAS

“Arkimedesen printzipioa”

JAIME VALVERDE

(GARA)

Carlos Paneraren taldeak ongi bete du lana. Eneko Sagardoy aktoreak, begirale

susmagarriaren paperean, asmatzen du pertsonaia behar den anbiguotasuna

irudikatzen. Tessa Andonegi sakontasuna eta samurtasuna ematen dio begiralearen

ardura duen zuzendariari. Xabi Ortuzar ondo aritzen da begirale lañoari bizitza ematen,

hala nola Aitor Fernandino aita kezkatuta jokatzen.

“Arkimedesen printzipioa”

AGUS PEREZ

(BERRIA)

Denbora egitura interesgarria eratu du, ispilu apurtuaren antzekoa, eta horren

ondorioz ikusleek zerbait jarri behar izan dute beren aldetik, gertaeren benetako

irudiaren bilaketan. Ikuspegi eszenikotik etekin ona atera dio taula zuzendariak

denboraren izaera zatikatu horri, eszenak aurreko zein atzeko aldetatik erakutsiz.

“El principio de Arquímedes”

PEDRO BAREA

(EL CORREO)

Ha dado en la diana, en alguna diana que escuece…Su trenzado de tiempos con saltos y

paralelismos sucesivos, los trazos cada vez más nítidos en ese doble enfoque de la cara

y el envés del rumor. No es un texto pomposo, a veces parece el bloc de notas de una

terapia, con combinaciones a dos para decir frases comunes que cargan la tensión por

su sencillez, con aroma como de Harold Pinter, para grandes actores. Y sobre todo por

el final sin fin, sin moraleja, y la desazón que nos obliga a decidir. Mucho teatro.

Izu globala Lan egiten dutenek beldur diote lana galtzeari. Lan egiten ez dutenek beldur diote sekula lana ez aurkitzeari. Goseari beldur ez dionak janari dio beldurra. Gidariek ilbiltzeari diote beldur eta oinezkoek harrapatuak izateari. Demokraziak oroitzeari dio beldur eta lengoaiak esateari dio beldur. Zibilak militarren beldur dira. Militarrek beldur diote arma faltari eta armek beldur diote gerra ezari. Beldurraren garaia da. Emakumeak gizonaren biolentziari dio beldur. Gizonak beldurrik gabeko emakumeari dio beldur. Lapurrei beldur. Poliziari beldur. Zerrailarik gabeko ateari beldur, ordularirik gabeko denborari beldur. Telebistarik gabeko umeari beldur. Lotarako pilularik gabeko gauei beldur eta beldur, esnatzeko pilularik gabeko egunari. Jendetzari beldur, barkardadeari beldur. Izan zenari beldur eta izan daitekeenari beldur. Hiltzeari beldur, bizitzeari beldur. Eduardo Galeano

JOSEP MARIA MIRÓ I COROMINA (Vic, 1977) autorea dramaturgian lizentziatua

Bartzelonako Institut del Teatren eta Kazetaritzat Universitat Autonoma de Barcelonan

(UAB). “Arkimidesesen Printzipioa”ren egilea (2011) –XXXIV. Born Saria - “Una historia

explicada del revés, o no? (2009), “ La dona i el debutant” (2008) -Teatre Principal de

Palma Saria-, “La gran nit de Lurdes G.” (2008) Cristina Clementerekin eskuz esku

egina. – I Premi Ramon Vinyes – eta dramaturgietan “5 contes direrents” (2011), “Com

si entrés en una patria” (2010), “Cocaina, absenta, pastileas de balda´ i cafe amb llet”

(2010), “Capitus” (2010) eta “ El dia que vaig coneixer Harlod Pinter” (2009) beste

batzuen artean. Zuzendu ditu bere idatziak eta “La voix humane” (J. Cocteauk idatzia

eta F. Poulenc-ek musikatua) eta ikuskizun sormenetan (Marc Artigau-rekin batera)

“M3”, “Eva i Adam: ell darrer génesi” eta “Liturgia E/XXI”.

CARLOS PANERA MENDIETA 1956ko irailaren 14an

Bilbon jaioa Bilboko Lizeo Fantsesean Ikasia eta

Arte Ederretan (Ikus-entzunezkoetan) Euskal

Herriko Unibertsitatean, Másterra Arte eta

Ikuskizunen Zientziatan eta Diplomatua

Psikodidaktikako Graduondoko Ikastaro

Aurreratuetan.

Gaztetatik izan du harremana antzerki munduarekin hastapenetan musikari eta aktore lanetan Comicos-Kilikalariak taldean azkenean zuzendari aritzeko. 80ko hamarkadan sortu zuen Maskarada taldea Euskal Herrian dagoen talderik beteranoenetakoa eta bertan zuzendutako obren artean aipa daitezke; “Gastibeltzaren Karabinak”, “Harrizko Aresti Hau”, “El cartero de Neruda”, “La importancia de llamarse Ernesto”, “Kontrabajua”, “Ohean”, etc … Antzerkia kalekoa eta kaletarrena izan dadin plazaratu ditu bertakoekin Lekeition (“Gastibeltzaren Karabina”), Mungian (“Lauxeta”), Gernikan (“Gernika Sutan”) eta Bermeon (“Urperatutako Argiak”), … 1986 Eusko Jaurlaritzako beka jaso zuen Parisen lan egiteko Théatre de Soleil-en Arianne Mnouchckinek zuzendutako “Histoire du Pays de leur Réves” obran. Bere ibilbidean hainbat sari jasoa da esaterako; “Ercilla” 1984 eta 85ean, “Rosa Agirre” 1994an, “Egunkari Saria” 1996an, Nazioarteko zuzendari onenaren saria Mydland, AEBko Texasen 2006an. “El Mendieta” (Hiru Argitaletxea) liburuaren egilea da. Hainbat aldiz izendatua MAX sarietara. Beste lan batzuen artean itzulpenak ere egin zituen, aipagarriak, “Le menteau” (J. Cocteau), “Combat de négre et chiens” (B.M. Koltés), e

2011

Gernika Sutan

2008

En la cama

2008

Ohean

2006

Picasso 1937 historia del Guernica

2005

Extras Stones in his pockets

2005

Lauaxeta

2004

A ze parea!

2003

El contrabajo

2003

Konbat, Combate de negro y de perros

2001

Historias de un contenedor

2000

Kaio luma zikina

1999

Ikaro

1998

Bitácora de las estrellas

1997

El Cartero de Neruda

1996

Landalan

1994

La importancia de llamarse Ernesto

1993

Monstruo sakratuak

1992

Logalea zeukan ekilibristaren kasoa

1991

Gastibletzaren karabinak

1991

Marxkarada

1990

Akerlarrua

1989

Kontrabajua

1987

Gernika 16:30 H.S.O.

1986

Harrizko Aresti hau

1985

Gastibeltzaren Karabinak

1984

Ezagutu Bizkaia

1984

Pistolaren begi zuri beltzak

1983

Tira, jira, bira kalejira

1982

Danbor magikoa

1981 1980

Pantzart Jimmy Pottolo

ENEKO SAGARDOY 13 urtekin hasi zen antzerkian Karrika Antzerki Taldean, eta oraindik bertan dirau. Ikasketa ofizialik izan ez duen arren, irakasle desberdinekin aritu da : ahotsa eta kantua, kamera aurreko interpretazioa, dantza, antzerki fisikoa, dramaturgia, clown… Laborategietara emana, Artedramaren Laborategian izan da azken bi urteetan eta 2013ko udatik, Santanderreko Espacio Espiral Kopaiako ikerlari eta aktorea da. Kabia Laborategian ere egin du aktore entrenamentua bertakoa kideekin. 18 urerekin ETB1eko Goenkale telesailean lan egin zuen 2012 eta 2013 urteetan. 2013an, Euskal Aktore Onenaren saria eman zioten Euskal Bobinak sorietan. 2014ko udan, Le Sanctuaire film frantziarrean parte hartu du. Olivier Masset Depassen zuzendaritzapean eta Juan Acosta, Ruben Ochandiano, Alex Brendemuhl eta Josean Bengoetxea bezalako aktoreekin izan da. Antzerkia 2014 ARREN GANBARA ETA EMEEN SOTOA Dir : Iñaki Ziarrusta. Atx Tatroa 2014-13 IZARRAK MARRAZTEN Dir. Nazaret Froufe. Karrika 2014-13 INUNGANE Dir. J.M. Urrutia. Karrika 2014-12 LURRA ASTINDUZ Dir. J.M. Urrutia. Karrika 2013 NÁUFRAGOS Dir. Cristina Samaniego. Espacio Espiral 2013 BabEZlekia (perfomance) Dir. Miren Uribelarrea. Deslot Teatroa 2011 DES-BERDINA Dir. Maite Lopez. Kotsob Teatroa 2011 (ZA)PATUEK Dir. Edorta Barruetabeña. Plateru Teatroa 2010 OINEZ DABILEN JENDE ESKASA Dir. J.M. Urrutia. Karrika 2009 PAPEREZKO OHEA Dir. Irati Iturrate. KARRIKOLORE Zinea 2014 LE SANCTUAIRE Dir. Oliver Masset-Depasse. Le Haute TV / Canal + Telebista 2013-2012 GOENKALE Olatz Beobide. Pausoka

TESSA ANDONEGI Antzerkia 2005 EZIN DUT EGIA ESAN Tartean 2002 JOHN WAYNen LAGUNA Ados tatroa 1999 ARRAUTZA DELIKATUAK Hika teatroa 1995 LAMIAK Ados teatroa 1994 MAKILAKIXKI Fregoli Teatro 1993 LOS MÚSICOS DE BREMEN Fregoli teatro 1992 NONDIK Fregoli teatro 1991 GUILLERMO TELL TIENE LOS OJOS TRISTES Bederen 1 Zinea 2010 MYSTIKAL, EL VIAJE DE ELDYN Dibulitoon Studio 2008 GOAZEN Pausoka 1999 EL MISTERIO DEL MALETÍN METÁLICO Grupo Correo 1999 ENTRE TODAS LAS MUJERES Lan Zinema- Sendeja Films Telebista 2014-1008 GOENKALE .Etb Alicia 2008 BALBEMENDI Etb 2008-07 ESTO NO ES SERIO, O SI ? Etb 2005 MARTIN Etb 2003-02 BAIETZ GOGORATU Etb 2000-99 GALDESTREET Etb 1999 VA CANAL Tele Donosti 1998 COMO LA VIDA MISMA Tele Donosti 1996 JAUN TA JABE Etb 1996 BENTABERRI Etb 1994 GOENKALE Etb 1993 H-EGAN Etb 1993 UDAKO ENE BIDEOAK Etb 1993-92 ENE BA BIDEOAK Etb 1993-92 OLE TUS VIDEOS Forta

XABIER ORTUZAR

Antzerkia

2010 Lan/d/guage Roda Fetillera 2009 Locos por la vida Adolfo Quijano.. 2009-10 Les mamelles de Tirésias Emilio Sagi Arriaga Antzokia y Teatre del Liceu 2009 Se llamaba J.S. Bach Txamuskina teatro 2008 Aitaguna Crearte 2008 Tolomeo Curro Carreres Arriaga Antzokia 2007 Moctezuma Estefano Vizioli Arriaga Antzokia 2006-7 La Posadera Algis Arlauskas Tierra de sueños 2007 Hamlet Algis Arlauskas Artebi 2007 La tía de Charlie Marina Shimanskaya Artebi 2006 Tres Lunas Josu Angulo Astrolabio Teatro 2005 El jardín de los cerezos Marina Shimanskaya Artebi 2005 Lecturas dramatizadas Marina Shimanskaya Artebi Zinea

2014 Matarife Javier Rebollo y Alvar Gordejuela 2007 Lo más humano posible Pedro Ayto. Erandio TV Movie 2007 ¿Qué rueda fue? Jon Barandika Trola Producciones Laburmetraia 2007 Itzalak Iñigo Kintana Kimen Producciones Laburmetraia 2007 Gus & Sara Iñaki Beraetxe Kimen Producciones Laburmetraia 2006 Marijuana Yune González UPV Laburmetraia 2006 La casa de Charlie Jabi Barturen UPV Laburmetraia Telebista

2008 Herederos Cuarzo TV TVE1 2008 Hospital Central Videomedia Telecinco 2007 Pilotari 3Koma y Baleuko ETB1 2007 Con una noche no basta Iñigo Kintana (Bideoklipa)

AITOR FERNANDINO

Antzerkia

2014 GODOT Pabellón 6 Zuz. Pablo Ibarluzea

2013 ERPURUTXO Teatro Paraiso Zuz. Iñaki Rikarte

2013 POTTOLA/GORDA. Neil Labutte. Txalo Prod. Zuz. Begoña Bilbao

2012 JON BELDURGABEA/ JUAN SINMIEDO. Txalo Prod.

2011 THE WOLVES kale antzerkia. Deabru Beltzak

2009 ALI Txalo producciones. Zuz: Begoña Bilbao

2008 BASERRIKO SALTSA La Baldufa Teatre.

2008 AMETSEN MUSEOAEidabe Ekoizpenak. Zuz: Andoni Etxaniz

2007 TODA, UNA REINA. Porpol Teatro Zuz.: Carmen Ruiz Corral

2004 EL DECAMERÓN Gianni Bocaccio. Ados teatroa. Zuz: Garbi Losada

Zinea eta Telebista

2014 Spot Eroski Nature.

2013 Spot Huevos Hobea.

2013 BBK Live/Heineken

2013 Goenkale

2012 Spot de Movistar. Prod. Tesauro

2011 Alma al diablo. Serie Online.

2009 80 Egunean Dir: Jose Maria Goenaga.

2009 La maquina de pintar nubes. Dir: Patxo Telleria y A. Mazo. Fig. especial

2008 Que vida más triste. La sexta.

2008. Pilotari. ETB.

2006. “Blood, love” Laburmetraia. Zuz.: Javier Collado

2004. “Sigue buscando” Laburmetraia. Zuz: Raúl Rodríguez

ERRE PRODUKZIOAK & ARTEKA & MASKARADA S.L.

659 131 291

www.maskarada.net