Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

  • Upload
    dan-delo

  • View
    2.303

  • Download
    160

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    1/24

    Module 57

    6666

    FilipinoPagbigay Hinuha

    A DepEd-BEAM Distance Learning Program supported by the Australian Agency for International Development

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    2/24

    Hello! Isa na namang aralin ang inihanda para sa iyo. Sanaypagbutihan mo nang lubos kang matututo.

    Sa lahat ng mga bagay o pangyayari ang bawat isa ay may

    pakiramdam o paniniwala ukol dito. Sa araling ito, matutuhan moang pagbibigay hinuha sa mga pangyayaring binabanggit sa

    tekstong binasa.

    Basahin ang kwento. Magbigay ng hinuha sa mga pangyayari

    sa kwento. Sagutin lamang ang mga tanong pagkatapos basahinang kwento.

    Ang Kwento ni Lolo

    Kung ang bawat isang may kakayahan ay gagawa ng

    kanyang takdang gawain, ano sa palagay ninyo ang magiging

    daigdig natin?

    Subukin Natin

    Sa Mag-aaral

    Mga Dapat Matutuhan

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    3/24

    Nalulungkot si Lolo Juan sa nakikita niya sa kanyang apat na

    apo. Waring hindi magkasundo ang mga ito. Lagi nang ganoon

    ang takbo ng usapan nila.

    E, pambihira naman pala kayo! Pabulyaw na sabi ni Bryan.

    Ako na lamang ba nang ako ang gagawa rito? Pare-pareho naman

    tayong nakikinabang dito, hindi ba?

    Aba, ako ginawa ko na ang tungkulin ko, tugon ni Christian.

    Tinapos mo ba naman? tanong ni Edward.

    E, hindi nga! Ikaw ba naman Paulo, ginawa mo ba ang

    gagawin mo? sabi ni Christian na ang nakita naman ang hindi

    tapos na gawain ni Paulo.

    Naririnig ni Lolo Juan ang pagturu-turuan ng mga apo.

    Katulong ni Lolo Juan sa poultry farmng pamilya ang apat niyangapong lalaki. Hindi niya ito pinagsabihan o sinaway. Subalit

    lungkot na lungkot siya. Kapag ganito nang ganito, malamang na

    hindi magtatagal at babagsak ang kanilang poultry farm.

    Kailangang umisip siya ng paraan upang magbago ang mga ugali

    ng mga apo.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    4/24

    Lumabas si Lolo ng bakuran at doon tumuloy sa may tumana.Malungkot na nagmasid sa paligid si Lolo.

    Dapit-hapon na nang siyay matagpuan ng kanyang mga aposa tumana. Naroon pa rin sa mukha niya ang matinding lungkot.

    Lolo, may sakit ba kayo,? tanong agad ni Christian. O, baka

    may masakit sa inyo?Siyanga po, Lolo. Bakit mukhang may dinaramdam kayo?

    tanong ni Bryan sabay salat sa pisngi ng kanilang Lolo Juan.Wala akong sakit, sabi ni Lolo Juan. Nalulungkot lamang

    ako kasi may naalala akong kwento.Kwento ba ika nyo, Lolo? Siyanga po pala, Lolo, matagal na

    ninyo kaming hindi nakukuwentuhan,ah, ani Edward.Umupong paikot kay Lolo Juan ang apat na apo. At napilitang

    magkwento ni Lolo Juan.Isang hardinero na nag-aalaga ng mga pananim na

    namumulaklak ay malungkot na nagmamasid sa kanyang mgapananim.

    Bakit nagkaganito ito? ang naibulong niya sa sarili. Hindiniya nalalaman na nag-uusap pala ang mga kagamitan niya na silalamang ang nagkakarinigan at nagkakaunawaan.

    Alam mo, Araro, dapat sana nilalim-laliman mo angpagtipak mo sa lupa, sabi ni Pala.

    E, ginawa ko lang naman ang talagang magagawa ko,biyakin ang tingkal ng lupa, paliwanag ni Araro.

    Tinulungan sana tayo ni Asarol, patuloy na paninisi ni Pala.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    5/24

    E, ikaw ba naman, Pala, ginawa mo ba nang tumpak anggawain mo? tanong ni Asarol.

    Hindi na nga kung hindi, pangangatwiran ni Pala. E,mayroon din naman iba riyan na hindi tumulong sa atin, a, sagot

    ni Pala na nakatingin sa kinatatayuan ni Kalaykay na katabi niMunting Pala.

    Si Pandulos ay nakikigaya pa rin yata kay Pala, sabi niAraro.

    Ang matandang hardinero ay hindi nakatagal sa nakitaniyang pagkalanta ng pananim na napabayaan. Dali-daling kinuhaang munting araro at sinimulang bungkalin ang lupa. Mataposararuhin, nilagyan niya ng munting kanal na daluyan ng tubig.Ginamit naman ng hardinero ang pala. Isinunod ang asarol.Dinulos niya nang dinulos ang lupa sa tulong ng munting palang

    pandulos.Tila bawat gamit na panghukay at pandulos na gamitin ng

    hardinero ay nakiiisa sa kanya.Malalim ang mga kagat ng panghukay at pandulos sa lupa.

    Hindi nalalaman ng hardinero, ang kanyang mga kagamitang itoay nag-usap-usap na talagang magtutulungan at makikiisa sahardinero sa pagpapaganda muli ng mga pananim. Hindi nganagtagal at nanariwa ang mga pananim. Higit na masaya namanang hardinero. Subalit ang lalong pinakamasaya ay angmagkakaibigang sina Araro, Pala, Asarol, Kalaykay at Pandulos.

    Nadala rin ang damdamin ng apat na batang nakikinig sakwento ni Lolo Juan. Nagpalakpakan sila. Natuwa rin si Lolo.

    Sa paglakad nila pag-uwi sa kanila ay abala ang mga isipannina Bryan, Christian, Edward, at Paulo. Marami silang binabalakgawin para sa poultry farmni Lolo Juan.

    Sanggunian: Landas sa Pagbasa 6

    1.Ano sa palagay mo ang gagawin ng mga apo ni Lolo Juan sa

    poultry farmkinabukasan? Ipaliwanag.

    2.Nag-usap nga kaya ang araro at asarol sa kwento ni Lolo Juan?Ano sa palagay mo?

    3.Mahal ba ni Lolo ang mga apo niya? Bakit mo nasabi ito?

    4.Mahal ba ng mga bata si Lolo Juan? Patunayan ang iyong sagot.

    5.Bakit kailangang lumikha si Lolo Juan ng kwento para sa mga

    apo?

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    6/24

    Tapos ka na?

    Ihambing ang iyong sagot sa Gabay sa Pagwawasto.

    Ilan ang nakuha mo?

    Kung 4 o 5 ang nakuha mo, natutuhan mo na ang araling

    ito. Magpatuloy ka na sa susunod na modyul. Kung hindi naman,

    huwag mag-alala. Matutuhan mo pa ang araling ito. Magpatuloy

    ka.

    Nakarinig ka na ba ng mga kwento tungkol sa mga

    engkantada? Narito ang isang kwento tungkol sa mga

    engkantada. Basahin mo. Ngunit bago mo basahin alamin mo

    muna ang kahulugan ng ilang mahihirap na salitang mababasa

    mo sa kwento.

    1. bahay-kalakal - tindahan o gusaling pangnegosyo

    2. laman-lupa - mahiwagang nuno na nakatira sa ilalim ng

    lupa

    3. dapit-hapon - bago maghapon o oras na palubog na ang

    araw

    4. kapit-bisig - tulung-tulong

    5. takip-silim - dakong ikaanim ng gabi

    Handa ka na ngayong basahin ang kwento.

    Pag-aralan Natin

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    7/24

    MGA ENGKANTADA NGA KAYA?

    Bagong lipat pa lang sa bagong bahay nila sa nayon ang

    mag-anak nina Mang Ramon at Aling Oseng. Ang bahay at lupang

    nilipatan ng mag-anak ay pamana ng mga magulang ni Mang

    Ramon. Maligaya ang tatlong anak ni Mang Ramon sa bago nilang

    tirahan. Maluwang ang bakuran nila. May malapit pang batis at

    doon sila laging naglalaro, naliligo at nag -aaral lumangoy. Hindi

    tulad ng nasa lungsod pa sila.

    Dating kawani si Mang Ramon sa isang bahay-kalakal sa

    lungsod. Nagtitinda-tinda naman si Aling Oseng ng mga kendit

    kakanin sa harap ng kanilang munting bahay na malapit sa

    paaralang pinapasukan ng tatlong anak. Greyd 6 na si Nestor,

    greyd 5 si Eric, at greyd 3 si Ana.

    Masipag sina Mang Ramon at Aling Oseng. Itinuro nila sa

    mga anak ang ugaling kasipagan at pagkamatipid. Gayon pa man,

    parang hirap na hirap ang buhay nilang isang kahig, isang tuka.Hindi iyon ang pangarap ni Mang Ramon para sa mga anak.

    Minabuti ng mga-anak na umuwi sa lalawigan at tamnan

    ang namanang lupain.

    Pagdating sa lalawigan ay ipinaayos ni Mang Ramon ang

    dating bahay ng kanyang dating nasirang mga magulang. Nilinis

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    8/24

    din niya ang masukal at magubat na bakuran upang tamnan ng

    iba-ibang pananim. Tinulungan si Mang Ramon ng mga kamag-

    anak at kanayon. Alam ninyo naman sa mga nayon, kapit-bisig sa

    paggawa at kapag may ipinunlang kabutihan, ang aanihin ay

    kabutihan. Ang lupain nila ngayon ay natatamnan ng kalamansi,kape, saging, pinya at iba pang pananim.

    Karatig ng lupain ay ang malinaw na batis. Nagmumula ang

    daloy ng tubig sa batis sa hindi kalayuang gulod.

    Pinapayagan ng mag-asawa ang tatlong bata na maglaro,

    maligo at lumangoy sa batis, subalit hindi nila pinapayagang

    umakyat sa gulod.

    Huwag kayong pupunta roon, sabi ni Mang Ramon na ang

    itinuturo ay ang naggugubat na gulod. Maraming punong

    kawayan at iba pang puno roon. Makapal ang damong talahib atkugon. Walang mga taga-nayon na nais pumunta sa gulod upang

    mangahoy o pumutol ng kawayan o ng damong talahib o kugon.

    Natatakot sila sa mga engkantada, duwende at laman-lupa na

    naniniwala silang marami sa gulod na iyon.

    Isang araw, kailangang pumunta sa kabayanan nina Mang

    Ramon at Aling Oseng. Iiwan nila sa kanilang bahay ang kanilang

    tatlong anak. Panay ang bilin ng mag-asawa sa magkakapatid.

    Habang wala kami, huwag na muna kayong lalabas ng

    bahay. Diyan na lamang kayo sa loob maglaro, ang bilin ng ina.

    Kung may darating na tao, huwag kayong magpapatuloy o

    magbubukas ng pinto, ang bilin naman ni Mang Ramon. Hindi

    pa ninyo lubos na kilala ang mga tao rito.

    Sakaling may magbibigay sa inyo ng pagkain o ano pa

    man, huwag ninyong tatanggapin, ang habol pang bilin ni Aling

    Oseng.

    Opo, ang sagot ng tatlo.

    Tatay, Nanay, bastat umuwi po kayo agad, ang sabinaman ni Ana.

    Oo, sige, aalis na kami, ani ni Aling Oseng at lumakad na

    tungo sa bayan ang mag-asawa.

    Sinunod naman ng magkapatid ang bilin sa kanila ng ama

    at ina. Hindi sila lumabas ng bahay. Hindi rin sila naligo sa batis.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    9/24

    Nang dapit-hapon na at palubog na ang araw at wala pa

    ang ama at ina ay nag-alala na sila.

    Unti-unti nang lumaganap ang dilim sa paligid.

    May narinig ang tatlong bata. Tugtog ng banda ng musiko.

    Sumasaliw ang banda ng musiko sa pag-awit na tinig ngmaraming tao. Sinilip ng tatlo ang pinagmulan ng narinig nilang

    tugtog at pag-awit.

    Aba! Ano ba yon? Prusisyon? At saan galing ang

    prusisyon? Tanong din ni Nestor na labis na nagtataka.

    At saka lahat ng umiilaw ay nakaputi! ang sabi ni Ana.

    Ibinukas ng magkakapatid nang malaki ang bintana at

    pinanood ang magandang prusiyon. Maraming tao ang may

    dalang kandila. Ang iba naman ay may dalang parol. Ngunit

    walang karo ng Poon o ng sinumang santo sa prusisyon. Ang

    prusisyon ay tumigil sa harap ng kanilang bahay. Isang babaeng

    nakasaya at kimonang puti ang lumapit sa tapat ng bintana.

    Halikayo, mga bata. Sumama kayo sa prusisyon, anyaya

    ng babae kina Nestor.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    10/24

    Bilin po ng aming amat ina na huwag kaming lalabas ng

    bahay.

    Napangiti ang matandang babae. Bakit daw ? tanong pa

    niya.

    Ewan ko po! Basta yon po ang bilin sa amin at dapatnaming sundin, sagot ni Nestor.

    Anumang hikayat ng babae ay hindi niya napilit na sumama

    ang tatlo sa prusisyon. Iniabot ng isa pang babae ang isang supot

    na may lamang bungang-kahoy.

    Narito! May dala kami para sa inyo. Mga prutas, heto,

    abutin ninyo, sabi ng babae na iniabot na pilit ang supot ng

    prutas.

    Ikinalulungkot po namin. Hindi namin maaaring tanggapin

    iyan, sabi ni Eric.Bakit? Bilin din ba iyon ng inyong mga magulang?

    Nakangiting tanong ng babae.

    Ganoon nga po, sagot ni Eric.

    Hindi napilit ng babae sina Nestor na tanggapin ang supot

    ng bungang-kahoy. Iniwan na lamang sa tabi ng hagdanan ang

    supot. Bumalik ang babae sa prusisyon. Nagpatuloy ng lakad ang

    prusisyon pabalik sa pinanggalingan - sa kabila ng batis, sa may

    tuktok ng gulod.

    Gabi na nang dumating sina Mang Ramon at Aling Oseng.

    Naratnan nilang nagdarasal ang tatlong anak sa munting altar nila

    sa bahay. Nakita ng mag-asawa ang supot ng bungang-kahoy sa

    may hagdanan.

    Kaninong supot ito? tanong ni Mang Ramon.

    Ikinuwento nang tatlong bata ang tungkol sa prusisyon at

    ang pamimilit ng babae na sumama sila sa prusisyon at tanggapin

    ang supot ng bungang-kahoy.

    Hindi po kami sumama sa kanila at hindi po namintinanggap ang supot ng prutas, pero iniwan din po pala nila, sabi

    ni Ana.

    Tama ang ginawa ninyo, mga anak, sabi ni Mang Ramon

    at natutuwang niyakap amg mga anak. Ibinalik nila ang supot sa

    ibaba ng hagdan.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    11/24

    Naku, Ramon totoo pala ang bali-balita tungkol sa mga

    engkantada riyan sa gulod? Ang sabi ni Aling Oseng na tila

    natatakot. Baka mabuting umalis na tayo sa lugar na ito.Lumipat

    tayo ng lugar na tirahan, ani Aling Oseng.

    Bakit po? Ano po ba ang bali-balita? Ang tanong ni Nestor.Sabi nang ilang kanayon natin na marami nga raw mga

    duwende,nuno sa punso ,at enkantada sa magubat na bahagi ng

    gulod, sabi ni Mang Ramon.

    Naku po, Tatay!

    Nakakatakot nga po rito,

    sabi ni Ana. Tama po si

    nanay. Lumipat po tayo sa

    malayo sa gulod at sa mga

    engkantada.Hindi tayo dapat

    matakot. Hihingi tayo ng

    awa at tulong sa Panginoong

    Diyos. Hindi niya tayo

    pababayaan, ang sabi ni

    Mang Ramon.

    Pagkakain nila ng

    hapunan at bago matulog ay

    sama-samang nagdasal ang

    mag-anak. At sa araw-araw

    na buhay nila ay panay ang

    pagtawag nila sa Diyos Ama

    sa langit. Hindi sila ginambala ninuman. Nabuhay silang tahimik

    at maligaya.

    Sagutin:

    1. Anu-anong magagandang katangian mayroon ang tatlong

    magkakapatid?

    2. Nakatulong ba sa pagkaligtas sa kapahamakan ang pagiging

    masunurin nila?

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    12/24

    3. Paano ipinakikilala ng mag-anak ang pananalig at pagtitiwala

    sa Panginoong Diyos?

    4. Kung tinanggap kaya ng mga bata ang regalo ng babae, ano

    ang maaaring nangyari sa kanila?

    5. Paano hinarap ng mag-anak ang kanilang problema?6. Kung ikaw ay isa sa mga anak ni Mang Ramon, papayag ka

    bang doon pa rin tumira sa nayon matapos mong makita ang

    mga engkantada?

    7. Ano ang ibig sabihin ng Buhay na isang kahig, isang tuka?

    Ipaliwanag.

    Narito ang pangyayari batay sa kwento. Subukan mong

    bigyan ng hinuha ang mga ito.

    1. Tinanggap ng mga bata ang regalo ng babae.

    2. Hindi sumunod ang mga bata sa bilin ng mga magulang.

    Ganito ba ang sagot mo?

    1. Nadala sila ng mga engkantada patungo sa kanilang lugar.

    2. Napahamak sila.

    Kung katulad ang sagot mo, magaling ka! Tama ang mgasagot mo.Kung hindi naman maaari mong isangguni ang iyongsagot sa iyong guro dahil kahit naiiba ang iyong sagot maaaringtama pa rin ang mga ito.

    Ano ang ibig sabihin ng hinuha?

    Ang hinuha ay haka, suspetsa o hula.

    Pagbibigay hinuha sa mga pangyayariGamitin ang dating kaalaman o mga pahayag sa pagbibigay-

    hinuha sa nga pangyayari sa binasa. Magagawa mo ito kungmagiging mapanuri ka sa pagbabasa. Itanong sa sarili kung bakitganoon ang pahayag o pangyayari at kung ano ang inaakalangdahilan.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    13/24

    Gawain 1

    Ibigay ang iyong hinuha sa mga sumusunod na pangyayari:

    1.Nanatili sa Maynila sina Mang Ramon. Pinipilit nilangpagkasyahin ang kaunting kinikita ni Mang Ramon. Ayawkasi ng mga anak nya na mamuhay sa bukid.

    2.Natakot ang mag-anak ni Mang Ramon sa maaaring gawinng mga engkantada. Inilipat ang bahay nila sa malayu-layosa gulod. Ang nalimutan nila ay ang pagdarasal at pagtawagsa Panginoong Diyos.

    3.Kinaumagahan, lingid sa kaalaman ng amat ina aypinuntahan nina Nestor at Eric ang mahiwagang gulod.

    4.Nabalitaan ni Mang Ramon na kapag kaiibiganin niya angmga duwende, maaari siyang bigyan ng mga ginto atkayamanan. Kaya tuwing dapit-hapon ay pumupunta siya sagulod at lagi siyang nagdadala roon ng pagkain.

    5.May nakitang umbok ng lupa sa malapit na pitak palayanang mga tao. Hindi nila tinitibag ang lupa kasi bahay dawiyon ng nuno ng punso. Ngunit ang sabi ng isang batangnag-aaral sa hayskul, Bahay po ng anay iyan. Pagkatapostinibag ng mag-aaral ang umbok ng lupa.

    Tapos ka na?

    Ihambing ang iyong sagot sa Gabay sa Pagwawasto.

    Kung ang sagot mo ay naiiba, maaari mong isangguni angiyong sagot sa iyong guro baka wasto rin ang iyong mgakasagutan.

    Ilan ang nakuha mo?

    Gawin Natin

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    14/24

    Kung 4 o 5 ang nakuha mo, magaling ka! Magpatuloy ka.Kung 3 o pababa ang nakuha mo, magpatuloy ka pa rin!Paghusayan mo lang nang maunawaan mo ang araling ito.

    Gawain 1-A

    Basahin ang liham.

    La Paz, Iloilo CityHunyo 13,1996

    Mahal kong Ruth,

    Pasukan na naman. Nasa ikaanim na baitang ka na rin ano?Dito na ako sa La Paz Elementary School nag-aaral. Siguro ay

    nagtataka ka. Nakatira ako ngayon sa mga Tiya Pining. Alam mona ba kung bakit?

    Noong Abril nangyari ito. Bakasyon kasi kaya araw-araw,naglalaro kami nina Gretel, iyong kaklase kong naipakilala ko nasa iyo. Isinama rin niya ako sa lugar ng kanyang Lola. Malapit naiyon sa bundok. Pinayagan ako ni Tiya Pining na sumama sakanila.

    Sa tabi ng bahay ng Lola niya, may nakita kaming punongbalete. Halos araw-araw ay pinapasyalan namin ni Gretel angpunong iyon. May patay na balon pa sa tabi ng puno. Ayaw

    kaming papaglaruin doon ng Lola ni Gretel ngunit pumupunta rinkami.

    Noong Biyernes Santo, lalong ayaw kaming palabasin ngbahay ng Lola ni Gretel. Masama raw sabi pa ng Lola niya. Halamatulog na kayo pagkakain ng tanghalian, ang bilin pa niya bagoumalis para pumunta sa simbahan at makinig ng Pitong HulingSalita ni Kristo.

    Nang magtatanghali na, marami kaming nakitang tao nanag-uusyoso sa tabi ng punong balete. Nakiusyoso rin kami.Hustung-hustong ika-12 ng tanghali nang may narinig kamingsigaw ng mga bata - Inay Inay - Inay. Nagtakbuhan kaminglahat sa takot.

    Nang dumating ang lola ni Gretel, ikinuwento namin angnangyari. Sabi niya iyon daw ang dahilan kung bakit ayaw niyakaming papuntahin sa tabi ng punong-balete. May nakatira rawdoong tamawo noong una at bumabalik tuwing Biyernes Santo.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    15/24

    Ang mga boses raw na narinig namin ay boses ng mga anak natamawo kay Aling Miling na dating nakatira rito sa tabi ng puno.Ito ang sinabi sa amin ng Lola ni Gretel.

    Nakita ba ninyo ang balon doon? Iyon ang datingpinagkukunan ng tubig ng mga tao. Sa tabi rin nito sila

    naglalaba. Minsan, sa paglalaba ni Aling Miling sa tabi ng balon,nakakita siya ng mamahaling singsing. Nang sumunod na arawnasa loob ng batya niya ang singsing. Nang ibabalik niya ito satabi ng balon, may nakita siyang lalaki na walang balintataw.Nakangiti ito sa kanya. Itinanong niya kung ito ang may-ari ngsingsing. Sinabi ng lalaki na kanya ng ang singsing at ibinibigayniya kay Aling Miling. Natakot si Aling Miling at sinabi niya namay asawa na siya. Dali-dali niyang iniwan ang singsing sa tabi ngbalon.

    Gabi na kung umuwi ang asawa ni Aling Miling mula sa

    pagtatrabaho sa lungsod. Nang gabing iyon, nadatnan niyangnamimilipit sa sakit ng tiyan si Aling Miling. Malayo sila sakapitbahay at walang masakyan, kaya di na niya nadala ang asawasa kabayanan. Hindi na inabot ng umaga si Aling Miling. Sa samang loob mula noon, hindi na umuwi sa pook na iyon ang asawa niAling Miling. Namalagi na siya sa lungsod.

    Makalipas ang maraming taon, muling dumalaw sa pook na

    iyon ang asawa ni Aling Miling. Sa kinatitirikan ng dating bahay

    nila, may maliit na tindahan. Laking gulat niya nang makita ang

    nagtitinda. Kamukhang-kamukha ito ng kanyang asawa. Nakitarin niyang may tatlong anak ito ngunit nang masdan niya ang

    mga bata, napansin niyang walang balintataw ang kanilang mga

    mata. Agad siyang lumayo ngunit tinawag siya ng babae.

    Si Aling Miling ang babae. Buhay! Ngayoy maybahay na siya

    ng tamawo. May tatlo na silang anak. Dahil sa gusto ng babae na

    magkabalikan silang mag-asawa, sinabi niya rito na sa Biyernes

    Santo, sa ganap na ika-12 ng tanghali, sigaan daw ng lalaki ang

    punong-balete at lulundag daw si Aling Miling. Sinabi pa niya sa

    kanyang asawa na doon daw sa loob ng punong-balete sila

    nakatira ng tamawo.

    Sinunod ng asawang lalaki ang lahat ng bilin ni Aling Miling.

    Sumapit nga ang alas-12 ng tanghali ng Biyernes Santo. Laging

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    16/24

    tuwa niya nang biglang may lumundag mula sa itaas ng punong-

    balete.

    Nagsama muli ang mag-asawa at nanirahan na sa lungsod.

    Ngunit ang nakapagtataka, sa tuwing sasapit ang ika-12 ng

    tanghali ng Biernes Santo, may naririnig na boses ng mga bata natumatawag sa kanilang ina. Nagmumula sa punong balete ang

    mga tinig.

    Nakakatakot, ano? Ang nakakapagtaka ay pinahatid kami

    agad ng Lola ni Gretel nang hapon iyon. Umarkila siya ng dyip at

    pinauwi na kami agad sa bayan. Ibinilin pang huwag na kaming

    babalik doon. Siya na raw ang dadalaw sa amin. At alam mo,

    Ruth, nang ikwento ko kay Lola ang karanasan namin ni Gretel,

    sinamaan siya ng katawan, namutla at pinagpapawisan. Mabuti na

    lamang at naroon si Ate Joyce. Wala siyang duty sa ospital.Kinagalitan ako ni Mommy. Huwag ko na raw kukwentuhan si Lola

    tungkol doon. Saka pinapupunta na ako kina Tiya Pining dito sa

    La Paz at dito na raw ako mag-aaral.

    Siyanga pala, mula nang mamatay si Lolo, lagi nang

    malungkot si Lola. Balak ni Mommy na isama siya sa pagdalaw sa

    inyo diyan sa Tagaytay.Kung hindi lang may pasok, sasama rin

    ako. Di bale, sa Pasko ay diyan daw kami magbabakasyon. Bawal

    na raw sa akin ang sumama sa Sta. Barbara. Apo raw ako ni Lola

    at lahat daw tayo ay huwag pupunta roon.

    Siyanga pala, Ruth, hindi ba Miling ang pangalan ni Lola? Sa

    kanya nga kinuha ang pangalan ko, hindi ba? Ako raw ang

    kamukha ni Lola. Kaugnay kaya si Lola sa kwento ng tamawo?

    Gusto kong itanong iyon kay Lola o kay Mommy pero natatakot

    akong makagalitan. Itanong mo nga kay Tiya Remy.Magkapatid

    naman sila ni Mommy. Siguradong alam niya ang tungkol sa

    kwento. Itanong mo, ha? Si Tiya Pining ay ayaw ring magsalita.

    Hanggang dito na lamang at isulat mo agad sa akin angsagot.

    Ang iyong pinsan,

    Ann

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    17/24

    Basahin ang mga pangyayari.Ibigay ang iyong hinuha.Isulat

    ang iyong sagot sa iyong sagutang papel:

    1.Noong Biyernes Santo, ayaw kaming palabasin ng bahay ng

    Lola ni Gretel.

    2.Nang magtatanghali na, marami kaming nakitang tao na

    nag-uusyoso sa tabi ng punong balete.

    3.Nang ibabalik ni Aling Miling ang singsing sa tabi ng balon,

    may nakita siyang lalaki na walang balintataw ang mga

    mata.

    4.Hindi inabot ng umaga si Aling Miling.

    5.Nakita rin niyang may mga anak ito ngunit nang masdan

    niya ang mga bata, napansin niyang walang balintataw ang

    kanilang mga mata.

    Ihambing muli ang iyong sagot sa Gabay sa Pagwawasto.

    Kung naiiba ang iyong mga sagot, maaari mong isangguni ang

    iyong sagopt sa iyong guro baka wasto rin ang iyong mga

    kasagutan.

    Ilan ang nakuha mo?

    Kung 4 o 5 ang nakuha mo, magpatuloy ka.Kung hindi naman sagutin mo ang Mga Dagdag na Gawain.

    Basahin muli ang liham. Ibigay ang iyong hinuha sa mga

    sumusunod na pangyayari. Isulat ang iyong sagot sa iyongsagutang papel.

    1.Tuwing sasapit ang ika-12 ng tanghali tuwing Biyernes

    Santo, may naririnig silang boses ng mga bata na tumatawag

    sa kanilang ina.

    Mga Dagdag na Gawain

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    18/24

    Ang hinuha ay haka, suspetsa o hula.

    Gamitin ang dating kaalaman sa pagbibigay-hinuha sa mga

    pangyayari sa binasa. Magagawa mo ito kung magiging

    mapanuri ka sa pagbabasa .Itanong sa sarili kung bakit

    ganoon ang pahayag o pangyayari at kung ano ang

    inaakalang dahilan.

    2.Nagmumula sa punong balete ang mga tinig.

    3.Ang nakapagtataka ay pinahatid kami agad ng Lola ni Gretel

    yong hapong iyon.

    4.Kinagalitan ako ni Mommy. Huwag ko na raw kukwentuhan

    si Lola tungkol doon.5.Pinapunta na ako kina Tiya Pining sa La Paz at doon na raw

    ako mag-aaral.

    Ihambing ang iyong sagot sa Gabay sa Pagwawasto. Muli,

    maaari mong isangguni sa iyong guro ang iyong mga sagot.

    Ilan ang nakuha mo?

    Magpatuloy ka na.

    Matapos mong sagutin ang mga pagsasanay, maaari mo

    nang sagutin ang mga tanong sa ibaba.

    Ano ang hinuha?

    ________________________________________________________________

    Paano ka makapagbibigay ng hinuha?

    ________________________________________________________________

    ________________________________________________________________

    Tandaan Natin

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    19/24

    Basahin ang balita. Ibigay ang iyong mga hinuha sa mga

    pangyayari. Sagutin lamang ang mga tanong.

    30,000 TEXTILE WORKERS MAWAWALAN NG TRABAHO

    Ibinunyag kahapon ng dating Kalihim ng Paggawa at Pag-

    eempleyo Leonardo Quisumbing na aabot sa 30,000

    manggagawa sa mga pabrika ng tela ang namimingit mawalan

    na trabaho dahil sa pagbaba ng produksyon at pagsasara ng

    ilang textile mills.Dahil dito, sinabi ng dating Kalihim sa isang pulong-

    balitaan sa Malacaang na maglulunsad ng training program

    ang Kagawaran ng Paggawa at Paghahanapbuhay upang ihanda

    sa ibat ibang uri ng trabaho ang matatangggal na mga

    manggagawa.

    Ipinaliwanag ng dating Kalihim na ang mga pabrika ng

    tela sa bansa ay hindi na makakahabol sa mga katunggali nila

    sa ibang bansa tulad ng Malaysia na gumagamit ng mga

    modernong kagamitan (AFTA) at dito kasali ang Pilipinas.

    Nagbabala pa ang dating Kalihim na posibleng

    maapektuhan ang ibang industriya sa bansa dahil sa

    pagpapatupad ng AFTA. Ayon sa kanya, isa sa mga pabrika ng

    tela na nagsimula nang magbawas ng produksyon ay ang U/tex

    na nagpaabot na ng abiso sa kagawaran na magsasara na ang

    pabrika. Sinabi ng dating Kalihim na ang Pilipinas ay napag-

    iwanan na ng Malaysia at Timog Korea gayong ilang taon

    lamang ang nakalilipas ay pumapanghuli sa Pilipinas.Ibinunyag din ng dating Kalihim na gagawa ng

    pagsisiyasat ang Kagawaran ng Paggawa at Pag-eempleyo sa

    pagawaan sa bansa upang alamin kung alin-alin ang hindi

    sumusunod sa itinakda nitong patakaran.

    Sariling Pagsusulit

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    20/24

    1.Nanganganib ang mga trabaho ng mga manggagawang

    Pilipino.

    2.Kung mawawalan ng trabaho ang mga manggagawa

    3.Kung hindi makakahabol sa galing ng paggawa ang Pilipinas

    sa Malaysia.4.Kung magkakaroon ng malayang pakikipagkalakalan sa

    Southeast Asia.

    5.Patuloy na magpapahuli ang Pilipinas sa mga karatig-bansa

    sa ekonomiya.

    Tapos ka na?

    Ihambing muli ang iyong sagot sa Gabay sa Pagwawasto.

    Kung naiiba ang iyong sagot, maaari mo pa ring isangguni ang

    iyong sagot sa iyong guro.

    Ilan ang nakuha mo?

    Kung 4 o 5 ang nakuha mo, magaling ka! Magpatuloy ka na

    sa susunod na modyul. Kung 3 o pababa ang nakuha mo, sagutin

    mo muna ang Pagyamanin Natin nang lubos mong maunawaan

    ang araling ito.

    Ibigay ang iyong hinuha sa mga sumusunod na pangyayari:

    1.Kaarawan ni Lola Sion. Nagsimba siya nang maaga at

    naghanda ng kaunti. Ngunit tanghali na wala pa ring

    nagsisidating sa kanyang mga apo. Nagpasya na lamang

    siyang magpahinga. Tulog na siya nang dumating ang mga

    apo at inihanda ang pagsasaluhang pagkain at mga regalo

    2.Katatanggap lang ng sahod ni Roy kaya masaya siyang

    umuwi nang gabing iyon. Habang naglalakad siya patungo

    sa himpilan ng mga sasakyan may lalaking bumangga sa

    kanya.

    Pagyamanin Natin

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    21/24

    3.Dumating ang araw ng pag-alis ni Papa papuntang Saudi.

    Excitedkaming lahat. Malayo pa ang oras ng kanyang pag-

    alis ay naroon na kaming lahat sa airport. Ngunit lumipas na

    ang ilang oras hindi pa rin dumating ang taong makakasamaniya. Nagpasya na kaming magtanong. Parang bombang

    sumabog ang balitang aming nalaman.

    4.Naglalaro sina Maki at Joie sa plaza nang may nakita silang

    pitaka sa isang upuan. Kinuha nila ito at hinanap ang taga-

    bantay sa plaza upang ibigay ang pitaka.

    Ihambing muli ang iyong sagot sa Gabay sa Pagwawasto.Maaari mo pa ring isangguni ang iyong sagot sa iyong guro

    sakaling naiiba ang iyong mga sagot sa mga Gabay sa

    Pagwawasto.

    Ilan ang nakuha mo?

    Ngayon, natapos mo na ang modyul na ito. Magpatuloy ka

    na sa susunod. Binabati kita!

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    22/24

    Subukin Natin

    1.Ang mga apo ni Lolo Juan ay magtutulungan na sa mga

    gawain sa poultry farmkinabukasan dahil naliwanagan na

    sila sa kahalagahan ng pagtutulungan.

    2.Hindi talaga nag-uusap ang asarol at araro. Gawa-gawa

    lang ng Lolo ang kwento.

    3.Mahal ni Lolo ang mga apo niya dahil hindi niya

    pinabayaan ang mga ito na magkanya-kanya.

    4.Mahal ng mga bata si Lolo Juan dahil nakinig sila dito.

    Naunawaan nila ang kanilang Lolo sa pamamagitan nang

    kwento nito.

    5.Kailangang lumikha ni Lolo ng kwento para maunawaan

    ng kanyang mga apo ang kahalagahan ng pagtutulungan

    sa anumang gawain.

    Gawain 1

    1.Maghihirap sila sa buhay sa Maynila dahil kakaunti lang

    ang kita ni Mang Ramon.

    2.Nakalimutan nila ang pagdarasal at pagtawag sa Diyos

    kaya nananatili pa rin silang takot sa engkantada kahit

    lumipat na sila.

    3.Maaaring mapahamak sila dahil pumunta sila sa gulod

    kahit sila ay pinagbawalan ng kanilang mga magulang.

    4.Kinaibigan ni Mang Ramon ang mga duwende at

    binigyan siya ng mga ito ng ginto at kayamanan.

    5.Walang nangyari sa mga mag-aaral dahil talagang

    bahay lang ng abay anay ang umbok ng lupa.

    Gabay sa Pagwawasto

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    23/24

    Gawain 1-A

    1. Ayaw silang palabasin ng Lola ni Gretel dahil masama o

    marami raw ang kababalaghang nangyayaring Biyernes Santo.

    2. Maraming taong nag-uusyoso sa tabi ng punong baletedahil gusto nilang malaman kung totoo nga bang may mga

    batang umiiyak sa tuwing sasapit ang ika-12 ng tanghali ng

    Biyernes Santo.

    3. Ang lalaking walang balintataw ang siyang may-ari ng

    singsing na ibinalik ni Aling Miling.

    4. Sa mga karaniwang tao patay na si Aling Miling sa sakit

    ng tiyan subalit dinala pala ito ng tamawo sa kanilang lugar.

    5. Ang mga bata ay walang balintataw dahil anak ang mga ito

    ng tamawo. Sinasabing ang mga tamawo ay walang balintataw.

    MGA DAGDAG NA GAWAIN

    1.Ito ang mga anak ni Aling Miling at ng tamawo na

    tumatawag sa kanilang ina.

    2.Nagmumula sa punong balete ang tinig dahil doon daw ang

    tirahan ng tamawo.

    3.Ipinahatid agad sila ng Lola ni Gretel upang maiwasan nilang

    marinig ang anumang usap-usapan tungkol sa nakaraan.

    4.Pinagalitan siya ng kanyang Mommy at binalaang huwag

    kwentuhan ang kanilang Lola dahil ang kanyang Lola ay si

    Aling Miling.

    5.Pinapunta siya sa kanyang Tiya Pining sa La Paz upang

    maiwasan ang nakaraan ng kanilang pamilya.

    SARILING PAGSUSULIT

    1.Nanganganib ang mga trabaho ng mga manggagawang

    Pilipino dahil sa pagbaba ng produksyon at pagsasara ng

    ilang textile mills.

  • 7/24/2019 Filipino 6 DLP 57 - Pagbigay Hinuha.pdf

    24/24

    2.Kung mawawalan ng trabaho ang mga manggagawa ang

    kanilang mag-anak ay maaapektuhan pati na ang

    ekonomiya ng bansa.

    3.Kung hindi makakahabol sa galing ng paggawa ang

    Pilipinas sa Malaysia, maiiwan ito sa kompetisyon saibang bansa sa larangan ng negosyo.

    4.Kung magkakaroon ng malayang-kalakalan sa Southeast

    Asia lalong mahihirapan ang Pilipinas na makahabol sa

    kompetisyon sa larangan ng kalakal sa mga karatig-

    bansa.

    5.Kapag patuloy na magpapahuli ang Pilipinas sa mga

    karatig-bansa sa ekonomiya, mananatili itong isang

    mahirap na bansa.

    PAGYAMANIN NATIN

    1.Masusorpresa si Lola sa kanyang paggising.

    2.Nadukot ang sahod ni Roy.

    3.Hindi na makakapunta sa Saudi dahil naloko ito ng

    pekeng recruiter.

    4.Magpapasalamat sa kanila ang taga-bantay ng plasa at

    ang may-ari ng pitaka dahil sa kanilang katapatan.