Embed Size (px)
Citation preview
5/
20
03
fir jonk Leit vun 11 Joer unww
w.s
cien
ce-c
lub.
lu
NNeewwssNNeewwssSCIENCE CLUBSCIENCE CLUB
Université duLuxembourg
An dësem News fënns Info
Science live
Säit 4 a 5
Cyber Science
Säit 6 bis 7
Wat ass…Héngerhaut
Säit 8 bis 9
Science Quiz
Säit 10
Opléisung vum
leschte Quiz
Säit 10-11
Fotoen
Säit 34
Umellungsziedel
Säit 35
2S ä i t
��
��
��
Aktivitéiten
Du hues tëschent11 an 13 JoerSäit 12-14, 15-22
Du hues tëschent11 an 18 Joer
Säit 12-14
�
du:
Umellungsformular
Du hues tëschent13 an 15 JoerSäit 12-14, 23-28
3S ä i t
Säit 35
Du hues iwwert 15 Joer
Säit 12-14, 29-33
FotoenSäit 34
Bass du u Wëssen-schaft an Technik
intresséiert?
Hues du iwwer 11 Joer?
Wëlls du nei Leit kenne
léieren, déi déi selwecht
Intressen hu wéi s du?
Wa jo, da kuck dir den
neie Programm vum
„Science Club“ genee un.
De „Science Club“ bitt dir
nämlech vill flott Aktivitéi-
ten, wéi zum Beispill ver-
schidden technesch a
wëssenschaftlech Work-
shopen an Experimenter,
intressant wëssenschaft-
lech Ausstellungen am In-
an Ausland, „Science
Camp“, ….
Wann s du un Aktivitéite
wëlls deelhuelen, da mell
dech beim „Science
Club“ per Post (mam
Umellungsziedel op der
leschter Säit), per E-mail
oder per Internet
un. Mee denk drun, d‘Zuel
vun deenen, déi kënne
matmaachen ass limitéiert.
Duerfir, wann s du wierklech
un enger Aktivitéit intres-
séiert bass, da mell
dech esou
fréi wéi
méiglech
un.
Science-Club 25, rue Münster
L-2160 LëtzebuergTel.: 462233-450
Rép. - Fax: 462233-451
4S ä i t
(www.science-club.lu)
Science live iwwert d‘ganzt Joer !
De „Science Club“ ass
eng Initiativ vum „natur
musée“
(www.mnhn.lu)
an Zesummenaarbecht
mat der
mat de „Jonk Fuerscher
Lëtzebuerg“
(www.ajsl.lu)
a mam „Athénée de
Luxembourg“ (Projet
d’établissement)
(www.al.lu).
Mir hunn zesummen dë-
sen intressante Programm
op d‘Been gestallt a soen
dem „Fonds National de
la Recherche“
Merci fir seng finanziell
Ënnerstëtzung.
(www.fnr.lu)
5S ä i t
Université duLuxembourg
CCyybbeerrTableau périodique (op Franséisch)
Eng super Internetsäit mat enger Periodentafel
wou een eng Onmass vun Informatiounen
iwwert all eenzel Element kritt (Eegeschaften,
Virkommen, Geschicht, Hirstellung,
Verwendung). www.tableauperiodique.be/archi.htm
Seilnachts Chemie-Homepage (op Däitsch)
Eng intressant Internetsäit mat Experimenter,
Informatiounen iwwert all eenzel Element an
engem virtuelle Labo.
www.seilnacht.tuttlingen.com
CCyybbeerrSScciieenncceeInteressant Internet Site iwwer Chimie
CC
SScciieenncc
Opgepasst mat Chemikalien ze hantéieren ka geféierlech sinn, falls du probéiers fir Experimenter nozemaachen esou mach dat ëmmer ze-summen mat engem Erwuessenen deen eppes dovunner kënnt.
CCyybbeerrSScciieenncceeCCyybbeerrSScciieennccee
Chimie amusante (op Franséisch)
Hei fënns du e puer flott Experimenter z. B. wéi ee
Slime mécht, wéi een eng Flëssegkeet zum Lichte
bréngt a villes méi.
www.univ-pau.fr/~darrigan/chimie_amusan-te/20.html
CCyybbeerrSScciieenncceeee
CCyybbeerrSScciieennccee
Interessant Internet Site iwwer Chimie
Experimentalchimie (op Däitsch)
Hei fënns du eng ganz Rei vu flotten Experimenter, déi s
du och doheem nomache kanns, an och
Informatiounen iwwer déi verschidde Chemikalien.
www.experimentalchemie.deSScciieenncc
Dës Linken an nachvill méi fënns du ochop der Internetsäitvum Science Club:www.science-club.lu
ccee
CCyybbeerrSScciieennccee
Fir déi, déi nach ëmmer
drun zweiflen, sief mol gesot
de Mënsch ass en Déier.
De Phänomen vun der
Héngerhaut ënnerstëtzt dës
Behaaptung, well mir kenne
soen, dass d’Héngerhaut
en alen Déirenreflex ass.
D’Héngerhaut
entsteet duerch
d’Zesummen-
wéi eis Virfueren nach vill
Hoer haten an an Hiele
Schutz virun der Keelt
gesicht hunn. Well, wann
d’Hoer sech opstellen, gëtt
d'Fell méi déck, hält méi
Loft fest a schützt esou bes-
ser géint d’Keelt .
Ofschreckung
Awer firwat bild
sech d’Hénger-
haut, wa mir eis
erschrecken oder
wa mir e grujele-
che Film kucken?
8S ä i t
zéie vun engem klenge Mus-
kel un der Wuerzel vum Hoer.
Doduerch gëtt d’Hoer opge-
riicht an et bild sech e klen-
gen Hiwwel rondrëm d’Hoer.
Vill kleng Hiwwele
gesinn dann aus wéi
d’Haut vun engem
geplëmmten Hong:
d’Héngerhaut.
Schutz virun der Keelt
De Phänomen vun der
Héngerhaut war an der
Zäit eng sënnvoll
Reaktioun,
Firwat kréie mir Héngerhaut?
D’Fuerscher gesinn doran
eng Aart fir ze imponéieren
an ofzeschrecken. Wann
den Urmënsch engem Feind
géigeniwwer stoung, hu
sech seng Hoer reflexaarteg
opgeriicht. Doduerch huet e
vill méi grouss a geféierlech
ausgesinn an de Feind
konnt esou méi liicht verdriw-
we ginn. Dëst kënne mir gutt
bei der Kaz beobachten,
déi duerch dës
Reaktioun hier
Feinden erschreckt
a verdreift.
Bicher°
°
°
Internet
Lexikon der rätselhaftenKörpervorgänge,
ISBN: 3821839163
Le corps, A. Vandewiele, ISBN: 2215030720
Le corps humain, Nathan - Les clés de la Connaissances n° 18
ISBN: 2092772260
La magie du corps humain,Gallimard Jeunesse - Les racines du savoir n° 23,
ISBN : 2070583953
°
°
Och wa mir kee Fell méi
hunn, funktionéiert
d’Héngerhaut awer nach
ëmmer wéi virun honnert-
dausend Joer, dëst ass en
zousätzleche Beweis, dass
mir en Déier sin !!!
Fir weider Informatiounen
9S ä i t
°
Gesund und schön:
www.gesund.qualimedic.de/Haut_aufbau.html
ZDF Wissen und entdecken:
www.zdf.de/ZDFde/inhalt/15/0,1872,2010319,00.html
10S ä i t
a) 45 Minuten b) 15 Deeg c) 2 Méint
Schreif deng Äntwert opd’Umellung, oder
schéck eis se per Postoder per E-mail.
D’Gewënner gi gezunna kréien e schéine Präis.
Science Quiz OpléAn eisem leschteScience News hate mirdech gefrot, wou debedeitende lëtzebuer-ger Fuerscher W.J.Kroll gebuer ass a matder Erfuerschung vuwat fir engem Metallhie sech säi ganztLiewe laang beschäf-tegt huet?
Wann eis Äerd 1 Joer al wier, wéi al wier dann d'Menschheet ?
11S ä i t
éisung vum leschte Quiz
De Wilhelm Kroll ass de24. November 1889 zuEsch gebuer ginn. Hienhuet säi ganzt Liewelaang mat verschidde-ne Metaller gefuerscht,virun allem dem Titan.
Informatiounen iwwertde W.J. Kroll fënns du
am Science News(3/2003) an op derInternetsäit vun de
Jonke Fuerscher:www.ajsl.lu
Aus ären Äntferten humir 3 Gewënnergezunn:
Ben Kettels Charel Ney Julien Reimers
°
°°
Trophée de RobotiqueRe
spon
sabe
l: Pa
tric
k De
lhal
tPa
ul Z
imm
erB
iolo
g
D'nächst Joer hëltde Science Cluboch op der bel-scher Trophée deRobotique deel.Falls du interes-séiert bass fir matanere Jonken e
12S ä i t
10 Eur
o zu Bettebuerg opder Gare an de Säll vun de Jonke FuerscherVUn11JOER UN
Organisatioun: "natur musée",Jonk Fuerscher
Jo
nk
Fu
ersch
er
Roboter zesummen-zebauen an 2004 ander Belsch umConcours deelze-huelen, da melldech hei un!
www.ajsl.luwww.naturmusee.lu
Déi intresséiert treffen sech réigel-
méisseg fir e Roboter ze bauen.
RobocampRe
spon
sabe
l: Pa
tric
k De
lhal
tCl
aude
Bau
man
n Jé
rom
e Ho
ja
Paul
Zim
mer
Bio
log
An dësen2 Deeggëss dualles iwwerMindstormsRoboticsgewuer,du kannsmat anereJonken ze-summenun engemRoboterbauen.
40 Eur
o Am Chalet SNJzu Eesebuer weider
Infoen no der UmellungVUn11JOER UN
Organisatioun: "natur musée", Centre épiscolpal Convict,
Association JeunesScientifiques
13S ä i tu
Co
nv
ict
Jo
nk
Fu
ersch
er
Un
ive
rsit
é d
u Lu
xe
mb
ou
rg
Samschdes, den 11. Oktober 2003bis Sonndes, den 12. oktober 2003
Souwuel Ufängerewéi Experten ginnugeholl. De Gaston(Roboter vum Robo-bullteam Convict) anden Aiboo(Roboterhond vunSony) sinn natirlechoch mat derbäi. Dukanns och selwer eSensor fir däi LegoMindstorms Roboterzesummebauen amat heem huelen.
www.ajsl.luwww.convict.luwww.naturmusee.lu
Science Festival
www.science-festival.lu
Wëssenschaft liveerliewen a selwerexperimentéieren.Um Science Festivalkanns du uWorkshopen zu allewëssenschaftlechenThemen deelhuelen:Biologie, Chimie,Physik, Mathe,Bionik, Robotik...........
14S ä i t
De genee Programm kris du
geschécktVUn11JOER UNFreides, de 7. November 2003 bis
Sonndes, de 16. November 2003
Wildlife Photographer
Dënschdes, den 30. September 2003
Resp
onsa
bel:
Mar
yse
Jost
N
atu
rp
ho
to
gra
f
An dësem Atelierkriss du d'Grondprin-zipie vun der Natur-Fotografie erkläertan du kanns och sel-wer mat engem digi-tale FotoapparatNaturfotoe maa-chen.
4 Euro 15.00 Auer (bis
17.00 Auer), am"natur musée"VUn11 BIS13JOER
Organisatioun: "natur musée"
15S ä i tu
D'Ausstellung
“Wildlife Photographers”
ass nach am
"natur musée"
bis den 12. Oktober
ze gesinn
www.naturmusee.lu
Dënschdes, de 7. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Serg
e Ke
lsen
Jos
Sale
ntin
yB
iolo
g
An dësemNomëtteg kriss duÄntwerten opFroen ewéi: HunnInsekten e Mond?Wat ass an engerMull? Ass enTëntefësch eFësch?... Ënnertder Lupp an demMikroskop kannsdu selwer obser-véieren an experi-mentéieren.
16S ä i t
4 Euro 15.00 Auer (bis
17.00 Auer), amStater Kolléisch VUn11 BIS13JOER
Organisatioun: Athénée de Luxembourg
Kleng Déieren eemol ganz grouss
www.al.lu
Bio
log
Loftkësseboot bauen
Samschdes, den 18. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Paul
Zim
mer
Jo
nk
Fu
ersch
er
An dësem Atelierkanns du eLoftkëssebootbauen, wat iwwertde Buedem schwieft.Hei kriss du och deFunktiounsprinzip vunesou engem Booterklärt.
6 Euro 14.00 Auer (bis
16.00 Auer), am"natur musée"VUn11 BIS13JOER
Organisatioun: Association Jeunes Scientifiques
17S ä i twww.ajsl.lu
: D'Loftkëssebootkanns du
natierlech matheem huelen
Dënschdes, den 28. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Clau
de H
eidt
Bio
log
www.naturmusee.lu
Fësch kenneléieren,fänken (mat engemgroussen Netz) anoch schmaachen...
18S ä i t
15 Eur
o 8.00 Auer, P&RHowald (weider
Infoen no der Umellung)VUn11 BIS13JOEROrganisatioun: "natur musée"
Fëschen um Lindre
Brécke bauen aus Pabeier
Mëttwochs, den 29. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Dani
èle
Wal
dman
nB
au
ing
en
ieu
rin An dësem
Workshop léiersdu verschiddeBréckentypenkennen. Dukanns selwereng Breck vundenger Wiel ausPabeier bauen.Um Enn gëttdann all Bréckop hir Stabilitéitgetest.
4 Euro 8.30 Auer
(bis 11.30 Auer),um Kierchbierg
VUn11 BIS13JOEROrganisatioun: Université du Luxembourg
19S ä i t
Samschdes, den 22. November 2003
Resp
onsa
bel:
Andy
Gilb
erts
Ph
ysik
er
www.naturmusee.lu
Holz schwëmmt umWaasser, a Bläi geetënner. Wéi een ausHolz a Bläi eppesbastelt, watschwammen an tau-che kann, dat gittder nëmmen andësem Ateliergewuer.
20S ä i t
4 Euro 14.00 Auer (bis
16.00 Auer), am"natur musée"VUn11 BIS13JOER
Den archimedeschen Taucher
Den
archimedeschen
Taucher kanns
du natierlech mat
heem huelen.
Organisatioun: "natur musée"
Maths and Fun IV
Dënschdes, de 25. November 2003
Resp
onsa
bel:
Mas
sim
o M
alve
tti
Ph
ysik
er
Nei Spiller, Rätselena kleng Weisheeten.D'Mathematikanescht erliewen.
4 Euro 15.00 Auer
(bis 16.30 Auer),um Kierchbierg
VUn11 BIS13JOEROrganisatioun: Université du Luxembourg
21S ä i t
Organisatioun: Université du LuxembourgDënschdes, de 25. November 2003
Méindes, den 22. Dezember 2003
Resp
onsa
bel:
Mar
ia U
rson
e B
iolo
g
www.naturmusee.lu
Mir maachen Natur-Crèmes matAvocado- Ueleg,Hamameliswaasser,a Kakaobotter. Mirmëschen demKleopatra säiMëllechbad a maa-che Schampoing.
22S ä i t
10 Eur
o 15.00 Auer (bis17.00 Auer), am
"natur musée"VUn11 BIS13JOEROrganisatioun: "natur musée"
Schminke mat Natursubstanzen
Cargolux
Donneschdes, den 25. September 2003
Resp
onsa
bel:
Paul
Zim
mer
Mar
c Sc
honk
ert
Jo
nk
Fu
ersch
er
Wolls du schonsëmmer eng Kéieran e Cockpit vunengem Fligergoen an hannertd'Kulisse vun
234 E
uro 15.00 Auer (bis17.00 Auer), um
Findel (weider Infoenno der Umellung)VUn13 BIS15JOER
Organisatioun: Association Jeunes Scientifiques,Cargolux
S ä i t
Ca
rg
olu
x
engem Flughafe kuk-ken? Wa jo, da bassdu bei dëser Visitevum Cargocenter a vuCargolux genee richteg.
www.cargolux.comwww.ajsl.lu
Héichspannungsexperimenter
Samschdes, de 4. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Gast
on K
lare
sPa
tric
k De
lhal
tB
iolo
g
Experimenter matHéichspannung :Blëtzer kommen ausdenge Fangeren, avilles méi ....
24S ä i t
4 Euro 14.00 Auer (bis
16.00), am“natur musée”VUn13 BIS15JOER
Organisatioun: “natur musée”
www.naturmusee.luwww.gastweb.org
Ele
ktrik
er
RTL
Dënschdes, de 14. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Sand
ra B
intz
Pa
tric
k De
lhal
tR
TL
Eng Kéierhannertd'Kulissen vun derTelevisioun aRadio kucken !!Wéi ginnEmissiounen wéiPlanet - RTL oderd'Noriichtegemaach ?A villesméi...
4 Euro 15.00 Auer, bei
RTL umKierchbiergVUn13 BIS15JOER
Organisatioun: "natur musée", RTL
Bio
log
www.naturmusee.luwww.rtl.lu 25S ä i t
Solarfliger
Donneschdes, den 23. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Patr
ick
Delh
alt
Alin
e Fi
sche
r B
iolo
g
Mir bastelen a léiden eFliger, dee mat Hëllefvun der Sonnenenergieugedriwwe gëtt.
26S ä i t
10 Eur
o 15.00 Auer, zuSuessem am "Galileo
Science Mobil" (weiderInfos no der Umellung)VUn13 BIS15JOER
Organisatioun: "natur musée"
www.science-mobil.lu
Ch
em
ike
rin
www.naturmusee.lu
Mëllech oder Plastik ?
Samschdes, den 25. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Patr
ick
Delh
alt
Bio
log
Aus Mëllech maa-che mir : Plastik,Kéis, Botter,Yoghurt.....
4 Euro 14.00 Auer (bis
16.00 Auer), am"natur musée"VUn13 BIS15JOER
Organisatioun: "natur musée"
www.naturmusee.lu 27S ä i t
Zauberchimie
Dënschdes, de 4. November 2003
Resp
onsa
bel:
Mar
c Be
rnar
d C
he
mik
er
www.al.lu
An dësem Nomëttegkanns du vill witzegan erstaunlechExperimenter maa-chen: zauberen,datt et kraacht ablëtzt, Feier iessen, eVulkan bauen.
28S ä i t
4 Euro 15.00 Auer (bis
17.00 Auer), amStater Kolléisch VUn13 BIS15JOER
Organisatioun: Athénée de Luxembourg
Mad Lab: Sonar Explorer
Samschdes, den 18. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Patr
ick
Delh
alt
Bio
log
www.naturmusee.lu
An dësem Atelierléide mir eSonargerät zesum-men. Mat dësemGerät "gesäis" duHindernisser, geneewéi d'Flantermäis,och wann et ganzdäischter ass.
15 Eur
o 14.00 Auer(bis 16.00), am"natur musée"VUn15 BIS18JOER
Organisatioun: "natur musée"
29S ä i t
De
"SonarExplorer"
kanns du natiir-
lech mat heem
huelen.
Mir bauen eng Dampmaschin
Samschdes, de 25. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Paul
Zim
mer
Jo
nk
Fu
ersch
er
An dësem Atelier krissdu de Funktiouns-prinzip vun engerDampmaschinerkläert an du kannsoch selwer engbauen.
30S ä i t
20 Eur
o 14.00 Auer (bis16.00 Auer), am
"natur musée" VUn15 BIS18JOER
www.ajsl.lu
D'Dampmaschin
kanns du natier-
lech mat heem
huelen.
Organisatioun: Association Jeunes Scientifiques
GoodYear
Méindes, de 27. Oktober 2003
Visite vun der Good-Year (Fabrikatioun vuCamionspneuen):Vun der Recherchebis zum fäerdegePneu.
4 Euro 14.30 Auer, op
der GoodYear zuKolma-BiergVUn15 BIS18JOER
Organisatioun: Association Jeunes Scientifiques,GoodYear
31S ä i twwwajsl.lu www.goodyear.com
Resp
onsa
bel:
Jean
-Pau
l Sta
udt
Train
ing a
nd E
ducatio
n -
Goodyear
Liewensmëttelkontroll
Dënschdes, den 28. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Patr
ick
Delh
alt
Mor
is G
ilber
t B
iolo
g
Als éischt kannsdu e puerExperimenter am"natur musée"maachen, anduerno gi mir ande Staatslabowou mat neisterTechnologie eisLiewensmëttelop schiedlechSubstanzenënnersicht ginn.
32S ä i t
4 Euro 14.00 Auer (bis
16.30 Auer), am“natur musée”VUn15 BIS18JOER
Organisatioun: "natur musée", Laboratoire National de Santé
www.naturmusee.lu
Bio
ch
imis
t
DNA-d'Bausteng vun all Liewewiesen
Donneschdes, den 30. Oktober 2003
Resp
onsa
bel:
Patr
ick
Delh
alt
Bio
log
Hei gëss dualles ronderemden DNAgewuer : DNAkanns du heiselwer isoléie-ren, d'ADNMolekülnobauen ,....
4 Euro 14.00 Auer (bis
16.00 Auer), am"natur musée"VUn15 BIS18JOER
Organisatioun: "natur musée"
33S ä i twww.naturmusee.lu
Solarcup Bascharage (14.6.2003)
Fotoe vun eisen AktivitéitenPolymeren - Mir m
aacheSlim
e(22.7.2003)
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
Ech melle mech fir dës Aktivitéiten un:
Science-Club - 25, rue Münster - L-2160 LëtzebuergTel.: 462233 450 - Fax: 462233 451 - Mail: [email protected]
Wann dësen Ziedel ausgefëllt ass, schéck, fax oder mail e w.e.g. un de
Scie
nceQ
uiz
Op
léis
un
g v
um
....
....
....
....
....
....
....
...
....
....
....
....
....
....
...
Num
m:..
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
.
Virn
umm
:.....
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
...
...
.....
.
Ad
ress
:.....
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
....
L-..
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
...
Tél.:
......
......
......
......
......
......
......
...G
eb
uerts
da
tum
:.....
./....
../...
....
EMa
il:...
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
..
Umel
lung
och
per
Int
erne
t: ww
w.sc
ience
-club
.lu Umellungsziedel
(Säi
t 10
)
vum Science Club ass op 25, rue Münster, L-2160Lëtzebuerg.Hei kannst du dech umellen an krissInformatiounen iwwer d’Aktivitéiten:Shirley RodenbourgTel: 46 22 33 450Répondeur/Fax: 46 22 33 451 E-mail: [email protected]
Patrick DelhaltTel: 46 22 33-429E-mail: [email protected]ée nationald’histoire naturelle25, rue MünsterL-2160 Lëtzebuerg
D’SEKRETARIAT
COORDINATEUR AN USPRIECHPARTNER:
www.science-club.lu
Jonk FuerscherLëtzebuergBoîte postale 1387L-1013 Lëtzebuerg
Fonds national de la recherchec/o Ministère de la Culture, de l'EnseignementSupérieur et de la Recherche20, Montée de la Pétrusse L-2912 Lëtzebuerg
Université du Luxembourg6, Rue Coudenhove-Kalergi L- 1359 Lëtzebuerg-Kirchbierg
Part
ner:
Luxembourg-1Port payéP/S.514
Athénée de Luxembourg(projet d’établissement)24, bd. Pierre DupongL-1430 Lëtzebuerg
