FİNANSAL YÖNETİM - s4d4939f3943df59b.jimcontent.com · 29.09.2017 1 FİNANSAL YÖNETİM 01. TEMEL KAVRAMLAR Finans kavramı •Bir işletmenin firma değerini ve ortaklarının

29.09.2017

1

FİNANSAL YÖNETİM01. TEMEL KAVRAMLAR

Finans kavramı

• Bir işletmenin firma değerini ve ortaklarının işletmeye

koymuş oldukları sermayeyi (serveti) maksimum seviyeye

çıkarmak amacıyla,

işletme için gerekli olan fonların elde edilmesi ve

bu fonların işletme amaçları doğrultusunda etkin bir

şekilde kullanılarak

verimli aktiflere yatırılması anlamına gelmektedir.

Güz 2014 Finansal Yönetim 2

Finans ve yatırım tercihleri

• Elinde fazla nakdi bulunan veya fon fazlası bulunan bir yatırımcı, bu tasarrufunu menkul kıymetler piyasasında en fazla getiri sağlama ihtimali olan hisse senetlerine yatırma gibi bir tercihte bulunabilecektir.

• Ya da bu kişi, biriktirmiş olduğu tasarruflarını hazine bonosu satın alarak güvenli bir gelir sağlamayı tercih edebilecektir.

• Finans, potansiyel yatırımcıların, hangi alanlara yatırım yapacağının belirlenmesi konusunda önemli bir görev almaktadır.


Kişisel servet maksimizasyonu

• Kişilerin finansal alandaki sorunu, sahip olduğu mevcut kaynakları rasyonel bir şekilde kullanarak kendi servetlerini maksimize edebilmektedir.

• Finans, tüketim (yiyecek giyim v.b.) ile yatırım (hisse senedi, tahvil, gayrimenkul vb.) arasında gelirlerin nasıl dağıtıldığını, yatırım seçenekleri arasından nasıl seçim yapıldığını ve artan tüketim ile yatırım eğilimleri için gerekli olan fonların nasıl sağlandığını ve bunların hangi alanlara yatırıldığını ele almaktadır.


İşletme finansı

• İşletme finansı işletme için gerekli fonların uygun

koşullarda ele geçirilmesi ve bu fonların işletme

içerisinde etkin bir şekilde dağıtımını konu

edinmektedir.

• Yani, işletme finansı, işletmenin bilançosunda yer

alan dönen ve duran varlıklar, kısa vadeli ve uzun

vadeli yabancı kaynaklar ile özkaynakların

yönetilmesidir.


Finans fonksiyonunu etkileyen gelişmeler

1. İşletmelerin büyük ölçekte faaliyet göstermeleri,

2. İşletmelerin çeşitli tür mamul üretmeleri ve

çeşitli piyasalarda faaliyette bulunmaları,

3. Ekonominin değişme temposunu hızlandıran

araştırma geliştirme harcamalarındaki artış,

4. Ekonomide ve ekonominin birçok kesiminde

büyümeye daha fazla önem verilmesi


29.09.2017

2

Finans fonksiyonunu etkileyen gelişmeler

5. İşletmeler arasında birleşmelere gidilmesi ve

diğer işletmelerin aktif ve pasifinin satın

alınması

6. İletişim imkanlarının hızla yaygınlaşmasının

uluslararası para ve sermaye piyasalarının

gelişmesine katkıda bulunması ve söz konusu

piyasalardan fon sağlama imkanlarının artması,

7. Teknolojik ilerlemeler,

8. Bazı sektörlerde şiddetli rekabet sonucu kar

marjlarının daralması.


İşletme finansının amaçları

a. İşletmenin birinci amacı kar maksimizasyonudur yani işletmenin marjinal gelir ile marjinal maliyetin eşit olduğu noktada faaliyet göstermesidir.

b. İkinci önemli amaç, işletmedeki ortakların servetini maksimize etmektir. Ortakların servetinin maksimizasyonu, işletmedeki hissedarların gelecekte elde etmeyi beklediği tüm getirilerin net bugünkü değerinin maksimizasyonunu ifade etmektedir.


İşletme finansının amaçları

oOrtakların serveti, şirket hisse senetlerinin piyasadaki

değerine göre ölçülmektedir.

oOrtakların sahip olduğu hisse senetlerinin piyasa değeri

borsada işlem gördüğü fiyata göre belirlenir.

oHisse senetlerinin borsa fiyatı ise, işletme yönetimine,

işletme yönetiminin yatırım kararlarına, yatırımların

finansman kaynaklarına, işletmenin kar payı dağıtım

politikasına vb. faktörlere bağlıdır.

oHisse senetlerinin piyasa fiyatının yükselmesi ve düşmesi,

yönetimin başarı ya da başarısızlığını göstermektedir.


Finans yöneticisini işletmedeki rolü

Finans yöneticisinin, işletmeye fon arz eden finans

piyasaları ile işletme faaliyetleri arasında bir aracıdır.

Finansal yönetim, işletme için gerekli fonların en uygun

fiyattan sağlanması ve elde edilen bu fonların

maliyetinden daha fazla getiri sağlayan aktiflere

yatırılması sürecidir.

Finans yöneticisinin bu süreci doğru bir şekilde işletmesi,

işletmenin borsada işlem gören hisse senetlerinin fiyatını

arttıracaktır.

Artan hisse senedi fiyatları da ortakların servetini

yükseltecektir.



Finans yöneticisinin amaçları

Finans yöneticisinin amacı, işletmenin değerini maksimize edecek fonları elde etmek ve elde edilen bu fonları verimli üretken yatırım alanlarında kullanmaktır.

Finans yöneticisinin bu amaca ulaşmak için başlıca üç fonksiyonu yerine getirmesi gerekmektedir:

a. Finansal analiz ve planlama,

b. Aktif yönetimi,

c. Finansal yapının yönetimi.


29.09.2017

3

Finans yöneticisinin görevleri

• Finansal analiz ve planlama

• Önemli finansman ve yatırım kararları

• Aktif yönetimi

• Koordinasyon ve kontrol

• Finans piyasalarıyla ilgilenme

• İşletmenin karşılaştığı özel sorunların

çözümü


Finansal analiz ve planlama

• Finans yöneticisi, geçmiş yıllara ait verileri

incelemek ve farklı ekonomik olaylar

karşısında karşılaştırmalarda bulunmak,

işletmenin diğer yöneticileriyle ilişki kurarak

işletmenin gelecekteki hedefini

öngörümlemek ve

bu konudaki plan ve programları geliştirmek

zorundadır.


Önemli finansman ve yatırım kararları

• Finans yöneticisi, optimum satış oranının belirlenmesinde

pazarlama departmanı ile yakın bir ilişki içinde olmalıdır.

• Ayrıca hangi aktiflere yatırım yapacağını ve bu yatırımı

nereden finanse edeceğini de belirlemesi gereklidir.

• Yani yapılacak olan yatırımlar özkaynaklarla mı yoksa

yabancı kaynaklarla mı finanse edilecektir?

• Eğer yabancı kaynağa başvurulacaksa bunun süresi ve

maliyeti ne olacaktır?

• İşte finans yöneticisinin, bu soruların cevaplarını

işletmenin karlılığını ve sürekliliğini sağlayacak şekilde

vermeye çalışması gerekmektedir.


Aktif yönetimi

• Finans yöneticisi, işletmenin likit kaynaklarının ne kadarını nakit olarak tutulacağından ve bu kaynakların ne kadarını menkul kıymetlere veya maddi duran varlıklara yatırılacağından birinci derecede sorumludur.

• Finans yöneticisinin, nakit giriş ve çıkışları arasında düzenli bir dengenin kurulmasına da özen göstermesi gerekir.

• Bunun için kredili satışlara ayrı bir özen gösterilmeli ve stok düzeyleri ile maddi duran varlıkların türü ve miktarı hakkında da doğru kararlar alınmalıdır.


İşletmenin karşılaştığı özel sorunların

çözümü

İşletmenin başka bir işletmeyi satın alması,

işletmenin başka işletmelerle birleşmesi,

işletmenin tamamının veya bir bölümünün

satılması, konkordato önerilerinin kabulü ya da

konkordato teklif edilmesi, halka açılma ve tasfiye

işlemleri, işletmelerin ekonomik ömrü boyunca

karşılaştığı özel sorunlardır.

Finans yöneticisi, yukarıda belirtilen sorunlarla

ilgili kararların alınmasında önemli rol oynar.


Konkordato

• Elinde olmayan sebeplerle işleri iyi gitmeyen ve mali

durumu bozulmuş olan dürüst borçluları korumak için

kabul edilmiş bir müessesedir.

• Buna göre konkordato, borçlunun alacaklılarının (en az

2/3) çoğunluğu ile yaptığı ve ticaret mahkemesinin tasdiki

ile hüküm ifade eden öyle bir anlaşmadır ki, bununla

imtiyazsız alacaklılar borçluya karşı alacaklarının belirli bir

yüzdesinden feragat ederler ve borçlu, borçlarının

konkordatoda kabul edilen kısmını (yüzdesini) ödemekle,

borçlarının tamamından kurtulur.


konkordato.txt

29.09.2017

4

Enflasyonun işletme finansına etkileri

1. Faiz oranlarının yüksekliği

2. Planlama zorlukları

3. Kaynak talebinin artışı

4. Tahvil fiyatlarının düşüşü

5. Yatırımların planlanmasında ihtiyatlı

davranılması

6. Muhasebe sorunları


Faiz oranlarının yüksekliği

Enflasyon oranı ile faiz oranları arasında sıkı bir ilişki

vardır.

Enflasyonist dönemlerde, özellikle yabancı kaynaklardan

sağlanan fonların maliyetinde önemli artışlar olmaktadır.

Fonların maliyetinin artması sermaye yapısında borca

ağırlık veren işletmeler için ciddi sorunlar

yaratabilmektedir.


Planlama zorlukları

• Enflasyon, geleceğin belirsizliğini arttırmakta,

öngörümleme tekniklerini geliştirme çabalarına karşın

doğru tahminler yapmayı güçleştirmekte, hatta imkansız

hale getirmektedir.

• Bu durum finansal planlamanın ekonomide artan

belirsizliği yansıtacak şekilde daha esnek olması

gerektiğini ortaya çıkarmaktadır.


Kaynak talebindeki artış

Enflasyon dönemlerinde işletmelerin reel olarak aynı

düzeyde iş hacmini sürdürebilmeleri için daha fazla

miktarda fon kaynağına ihtiyaçları bulunmaktadır.

Enflasyon nedeniyle yatırım malları fiyatlarının

yükselmesi, maliyet unsuru olan kalemlerin

fiyatlarının yüksek oluşu, finans yöneticisini yeni

kaynaklar bulmaya zorlar, öte yandan bu dönemlerde

enflasyon hızını düşürmek için devlet para arzını

kısar ve fonları daraltma yoluna gider.

Alınan tüm bu önlemler işletmelerin finansman

güçlüklerini arttırır.


Tahvil fiyatlarındaki düşüş

Faiz oranlarındaki artış, sabit gelir sağlayan uzun vadeli tahvil fiyatlarında düşüşe neden olmaktadır.

Değer kaybına uğrama riskine karşı tasarruf sahipleri, enflasyon dönemlerinde uzun vadeli borç verme yerine, kısa vadeli borç vermeyi tercih etmekte ve bu tercih, uzun vadeli fonlardan kısa vadeli fonlara doğru bir kaymaya yol açmaktadır.

Tasarruf sahipleri, uzun vadeli borç verirken tahvil faizlerinin de genel fiyat düzeyine paralel olarak yükselmesini istemektedir.


Yatırım planlarında ihtiyatlı davranılması

• Enflasyonun işletmeler üzerinde yaptığı önemli bir etki de

yatırım yapma konusunda ortaya çıkan belirsizlik

ortamıdır.

• Artan kredi maliyetleri, fon arzındaki daralmalar, geleceğin

belirsizliği gibi nedenlerle işletmeler yatırım yapmak

istememektedirler.

• Uzun vadeli planlama güçlükleri de yatırımların

yapılmasını önemli ölçüde zorlaştırmaktadır.


29.09.2017

5

Muhasebe sorunları

Muhasebe kayıtlarında klasik muhasebe ilkelerinin uygulanması, enflasyon dönemlerinde gerçek olmayan fiktif kar hesaplamalarına neden olmaktadır.

Çünkü, klasik muhasebede stoklar maliyet bedeli ile değerlendirilmekte, amortismanlar da tarihsel maliyetler üzerinden ayrılmaktadır.

Düşük maliyetli stoklar yüksek kar hesaplamasına yol açarken, yaratılan nakit akışları stokların yenilenmesinde yetersiz kalmaktadır.

Aynı şeyler amortismanlar içinde söylenebilir.


29.09.2017

1

FİNANSAL YÖNETİM02. FİNANSAL PİYASALAR

Finans kurumları ve piyasaları

• Finans kurumları, mevduat kabul eden ve daha

sonra başkalarına ödünç para veren veya

toplamış olduğu bu mevduatları yatırım yaparak

değerlendiren bankalar gibi örgütlerdir.

• Finans piyasaları ise, fon arz edenler ile fon talep

edenlerin işlem yapmak için bir araya geldiği

organize olmuş bir piyasa türüdür.


Finans piyasası türleri

1. Para piyasası

2. Sermaye piyasası

3. Menkul kıymet piyasası (hisse senedi ve tahvil

gibi yatırım araçları alınıp-satılır)

4. Kambiyo piyasası (yabancı paralar alınıp satılır

ve bu paralar yatırım aracı işlevi görür)

5. Gayrimenkul piyasası


Para ve sermaye piyasası

• Sermaye piyasası, fon arz eden tasarruf sahipleri

ile fon talep eden girişimcilerin karşılaştığı bir

ekonomik pazardır.

• Bu pazarda, kısa vadeli fonların arz ve talebinin

karşılaştığı piyasalar para piyasası, uzun ve

sonsuz vadeli fonların arz ve taleplerinin

karşılaştığı piyasalar ise sermaye piyasası

olarak adlandırılmaktadır.


YATIRIM SÜRECİ

Finans Kurumları

Bankalar

Ticaret ve İhtisas Bankaları

Yatırım ve Kalkınma Bankaları

Kredi Kurumları

Sigorta Şirketleri

Sosyal Güvenlik Kuruluşları

Fon

Arz EdenlerFon

Talep Edenler

Finans Piyasaları

Para Piyasası

Sermaye Piyasası


Finans piyasalarının işlevleri

a. Bireysel tasarrufları özendirerek sermaye

birikimini sağlamak

b. Fonların etkin kullanımını mümkün kılmak

• Finans piyasaları örgütlenip kurum ve kurallarıyla

işlerlik kazandığı ölçüde ekonomiye kaynak

aktarımı hızlanmaktadır.


29.09.2017

2

Finans piyasaları ve ekonomi

Gelişmiş bir finans piyasası sistemi, ekonomideki refah düzeyinin daha da yükselmesini sağlar.

Finans piyasalarının mevcut olmaması ya da iyi işlememesi durumunda tasarruflar, bu fonlara ihtiyaç duyan ekonomik birimlere aktarılamayacaktır.

Böylece, aktif duruma geçemeyen veya yatırım alanlarına yönelmeyen bu fonlar, o ülkenin ve ülke içinde faaliyet gösteren işletmelerin gelişmesini engelleyeceğinden ekonomik kalkınma gerçekleşmeyecektir.


Para Piyasası

• Kısa vadeli fonların arz ve talebinin karşılaştığı

yerdir.

• Fon arz edenler: ticari bankalar, finans kuruluşları

ve kredi kurumları.

• Sistem bankalar aracılığı ile işlediğinde organize

olmuş, bankalar dışında işletmelerin birbirleri

veya müşterileri ile olan kredi ilişkileri ise

organize olmamış para piyasasını oluşturur.


Para piyasası araçları

• Para piyasasının ana kaynağı, tasarruf

sahiplerinin bankalara yatırmış oldukları

mevduatlardır.

• Para piyasası araçları: poliçe, bono, çek gibi

kambiyo senetleri ile kredi anlaşmaları, ticari

mevduat hesapları ve kredi kartlarıdır.

• Bu piyasada süre kısa olduğu için risk ve faiz

oranları sermaye piyasasına oranla daha

düşüktür.


Ticari Bankalar

• Para piyasasının en önemli kuruluşları ticari

bankalardır.

• Ticari bankalar, toplamış oldukları tasarrufları,

kısa vadeli fon ihtiyaçları bulunan kuruluşlara

borç vermek ve karşılığında faiz almak suretiyle

gelir elde ederek para piyasasının etkin

çalışmasında rol oynamaktadır.

• Ayrıca, bu bankaların kambiyo senetlerini iskonto

ederek işletmelere bir tür kaynak sağlama yoluna

gitmesi de oldukça önemlidir.


Net Getiri

• Fon arz edecek veya tasarruflarını

değerlendirecek olan kişi ya da kurumların,

mevcut fazla fonlarını nereye yani hangi piyasaya

aktaracakları konusunda belirleyici olan kriterlerin

başında vergi ve faiz oranları gelmektedir.

• Fon ihtiyacı olan kişiler de bu ihtiyaçlarını,

bankaların vermiş olduğu kredi faiz oranlarını

dikkate alarak yapacaktır.


Organize olmuş para piyasası

Organize olmuş para

piyasası, işlemlerin belirli

kurallara göre yapıldığı

piyasalardır. Bu piyasalara

en iyi örnek ticari

bankalardır.

Bankaların para

piyasasında yapmış

oldukları işlemler:

• Havale

• Çek, senet ıskontosu ve

tahsili

• Kredi verme

• Akreditif açma

• Tasarruf toplama

• Mevduat sahiplerine kredi

kartı verme

• Maaş ve ikramiye

ödenmesi

• Döviz alıp satma

• Emekli, dul ve yetim

aylıklarının dağıtımı

• Vergi ve SSK tahsilatı

yapma

• Kiralık kasa hizmeti verme


29.09.2017

3

Organize olmamış para piyasası

Bu piyasanın aracıları, kişiler (tefeciler) veya piyasa

bankerlik kuruluşlarıdır.

Bu piyasa türünün belirli kuralları yoktur.

Genellikle bu piyasadan sağlanacak fonun maliyeti,

organize para piyasasına oranla daha pahalıdır.

Organize olmamış para piyasasından fon talep edenler,

genellikle, organize para piyasasından fon sağlayamayan

küçük ve orta büyüklükteki işletmelerdir.


Sermaye piyasası

• Orta, uzun ve sonsuz vadeli fonların arz ve

talebinin yardımcı kuruluşlar aracılığıyla ve

menkul kıymetlere dayalı olarak karşılaştığı

piyasa.

• Uzun vadeli fonlar: tahviller

• Sonsuz vadeli fonlar: hisse senetleri


Sermaye piyasasına neden başvurulur?

• İşletmeler, para piyasasına genellikle geçici nakit

sıkıntılarını gidermek ve işletme sermayesi

ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla başvururken,

sermaye piyasasına uzun vadeli yatırım

projelerini finanse etmek ve sermayelerini

arttırmak üzere başvururlar.

• Bir çok ülkede sermaye piyasalarının gelişimi ile

ekonomik kalkınma birlikte görülmektedir.


Sermaye piyasasının avantajları

1. Sermayenin çok sayıdaki tasarruf sahipleri

arasında paylaştırılması nedeniyle, ülkedeki gelir

dağılımının düzelmesine yardımcı olabilir,

2. Küçük tasarruf sahipleri için karlı finansal yatırım

olanaklarını ortaya çıkartarak tasarrufların

artmasına yardımcı olabilir,

3. Öz kaynakları yeterli olmayan işletmelerin uzun

vadeli finansman sorunlarına uygun çözümler

getirebilir,

4. Fon arz edecek kişilerin kaynakları, verimli-üretken

yatırım alanlarına aktarılabilir.


Para Piyasası Sermaye PiyasasıAraçlar

Çek, senet, poliçe ve hazine

bonosu gibi kıymetli evraklar

Hisse senedi ve tahvil gibi

menkul kıymetler

Vade

Kısa; risk ve faiz oranı düşük Uzun; risk ve faiz oranı

yüksek

Başvuru nedeni

Geçici ve rutin nakit

sıkıntılarının giderilmesi

Sermayenin ve uzun vadeli

projelerin finansmanı

Kaynaklar

En fazla bir yıl vadeli veya

vadesiz tasarruflar

Devamlılık gösteren

tasarruflar (BES)


Sermaye piyasası türleri

• Birincil piyasa

• Doğrudan çıkarım

• Dolaylı çıkarım

• İkincil piyasa

• Üçüncül piyasa

• Dördüncül piyasa


29.09.2017

4

Birincil piyasa

Tasarruf sahiplerinin tahvil ve hisse senedi gibi

menkul kıymetleri doğrudan doğruya ihraç eden

anonim şirket şeklinde kurulmuş olan kuruluşlardan

veya bunlara ihraçta aracılık eden kurumlardan

alabildikleri piyasa.

Doğrudan çıkarım: menkul kıymetlerin doğrudan

ihraç eden kurum ya da kuruluştan alınması

Dolaylı çıkarım: çıkarıma aracılık eden kurumlardan

alınması.


Doğrudan çıkarım ve dolaylı çıkarımın

kıyaslanmasıDoğrudan çıkarımın avantajı, çıkarıma aracılık

eden bir kurumun arada bulunmaması nedeniyle

menkul kıymet ihracında katlanılan giderlerin

düşük olmasıdır.

Risk ise menkul kıymetlerin tümünün öngörülen

süre içerisinde satılamamasıdır.


Doğrudan çıkarım ve dolaylı çıkarımın

kıyaslanmasıDolaylı çıkarımın avantajı menkul kıymet ihracına

aracılık eden kurumun satışın tümünü garanti

etmesi yani satılamayan menkul kıymetlerin bu

garanti kapsamında kendi portföyüne alarak

bedelini ihraç eden kuruma ödemesidir.

Fakat, her dolaylı çıkarım işleminde aracı

kurumlar böyle bir yüklenim altına girmeyebilir.


İkincil piyasa

• İkincil piyasa, daha önce birincil piyasada

sunulmuş ve halen dolaşımda olan menkul

kıymetlerin alınıp satılabilmesine olanak sağlayan

bir piyasadır.

• Türkiye' de bu görevi «Borsa İstanbul (BİST)»

yürütmektedir.


Üçüncül piyasa

• Üçüncül piyasa, borsaya kayıtlı hisse senetlerinin

işlem gördüğü bir tezgah üstü (over the counter)

piyasadır.

• Üçüncül piyasada satıcılar, borsa bankerliği

olmayan kişi ve kurumlardır.

• Bunlar, alıcılar için sadece kayıt tutma ve

uygulama hizmeti verirler.

• Bu piyasadaki satıcılar, düşük komisyonlar

karşılığı küçük müşteri hizmetleri vererek

sağladıkları maliyet tasarrufları ile borsa üyesi

aracı kuruluşlar karşısında rekabette bulunurlar.


Dördüncül piyasa

• Dördüncül piyasalar, menkul kıymet alışverişinin

finansal yatırımcılar arasında gerçekleştiği en

yeni piyasalardır.

• Bu piyasalarda, özellikle zengin kurum ve kişiler

faaliyette bulunmaktadır.

• Söz konusu kişilerin amaçları, herhangi bir aracı

kuruma komisyon ödemeksizin menkul kıymet

alım-satımını gerçekleştirmektir.

• Bu piyasalarda alıcı ve satıcıyı buluşturan kişiler

vardır.


29.09.2017

5

Dördüncül piyasa

• Diğer piyasalarda görülen stok tutma, risk

yükleme, kredi hazırlama gibi faaliyetler ve

aracılar bu piyasada görülmemektedir.

• Bu sistemde, alıcı ve satıcılar birbirlerinin

kimliklerini hiçbir şekilde öğrenmemektedirler.

• Dördüncül piyasada faaliyette bulunmanın belli

başlı nedenleri, daha iyi bir fiyat sağlama umudu,

komisyondan tasarruf, işlemlerin hızla

sonuçlandırılması, işletme adının gizli

tutulmasıdır.


29.09.2017

1

FİNANSAL YÖNETİM03. FİNANSAL KURUMLAR

Finansal kurumlar

• Mevduat kabul eden ve daha sonra başkalarına ödünç

para veren ya da toplamış olduğu bu mevduatları

yatırım yaparak değerlendiren kurumlardır.

• Finansal kurumların görevi piyasadaki taraflar arasında

aracılık yapmaktır.

• Taraflar yalnızca bir araya getirilmez; istekleri birbirine

uygun tarafların bulunması ve pazarlık sürecinin

başarıyla yürütülmesi gerekir.

• Böylece her iki taraf için de birbirleriyle doğrudan

karşılaşsalardı elde edebileceklerinden daha iyi

şartların yaratılması hedeflenir.


Finansal kurumların temel işlevleri

1. Finansal varlıkları piyasada daha çok tercih

edilebilecek farklı finansal varlıklara

dönüştürmek (bu işlev aracı kurumlar

tarafından gerçekleştirilen işlevlerin başında

gelir),

2. Finansal piyasalarda müşterilerinin nam ve

hesabına işlem yapmak,

3. Finansal piyasalarda kendi hesaplarına işlem

yapmak,


Finansal kurumların temel işlevleri

4. Müşterileri için yeni finansal araçlar yaratmak

ve bu araçları farklı piyasalarda, diğer

yatırımcılara satmak,

5. Müşterilerini finansal araçlar ve finansal

piyasalar konusunda bilgilendirmek,

6. Müşterilerinin portföylerini (yatırım cüzdanlarını)

yönetmektir.


Finans kurumu türleri

1. Para Yaratan Finans Kurumları

• T.C. Merkez Bankası (TCMB)

• Bankalar

2. Para Yaratmayan Finans Kurumları

• Kalkınma ve Yatırım Bankaları

• Sosyal Güvenlik Kurumları

• Sigorta Şirketleri

• Kredi ve Kefalet Kooperatifleri


Finans kurumu türleri

3. Sermaye Piyasasına Hizmet Veren Kurumlar

• Aracı Kurumlar

• Yatırım Ortaklıkları

• Yatırım Fonları


29.09.2017

2

TCMB

• Para basma (emisyon) yetkisi ve reeskont

uygulaması ile, ekonominin para yaratan en

önemli kuruluşudur.

• İşlevsel açıdan merkez bankası, bir ekonomideki

para, kredi ve döviz politikalarının oluşturulması,

yürütülmesi ve denetimini yapmakla yükümlüdür.

• Web sitesi : http://www.tcmb.gov.tr


TCMB’nin temel amacı

• Bankanın temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktır.

• Banka, fiyat istikrarını sağlamak için uygulayacağı

para politikasını ve kullanacağı para politikası

araçlarını doğrudan kendisi belirler.

• Banka, fiyat istikrarını sağlama amacı ile

çelişmemek kaydıyla Hükümetin büyüme ve

istihdam politikalarını destekler.


TCMB’nin temel görevleri

1) Açık piyasa işlemleri yapmak,

2) Hükümetle birlikte Türk Lirasının iç ve dış

değerini korumak için gerekli tedbirleri almak ve

yabancı paralar ile altın karşısındaki denkliğini

tespit etmeye yönelik kur rejimini belirlemek,

Türk Lirasının yabancı paralar karşısındaki

değerinin belirlenmesi için döviz ve efektiflerin

vadesiz ve vadeli alım ve satımı ile dövizlerin

Türk Lirası ile değişimi ve diğer türev işlemlerini

yapmak,



3) Bankaların ve Bankaca uygun görülecek diğer

mali kurumların yükümlülüklerini esas alarak

zorunlu karşılıklar ve umumi disponibilite ile

ilgili usul ve esasları belirlemek,

4) Reeskont ve avans işlemleri yapmak,

5) Ülke altın ve döviz rezervlerini yönetmek,

6) Türk Lirasının hacim ve tedavülünü

düzenlemek, ödeme ve menkul kıymet transferi

ve mutabakat sistemleri kurmak,



7) Finansal sistemde istikrarı sağlayıcı ve para ve

döviz piyasaları ile ilgili düzenleyici tedbirleri

almak,

8) Mali piyasaları izlemek,

9) Bankalardaki mevduatın vade ve türlerini

belirlemektir.


MB para politikası araçları

• 1. Açık Piyasa İşlemleri

• 2. Reeskont Politikası

• 3. Yasal (Zorunlu) Karşılık Oranları


http://www.tcmb.gov.tr/

29.09.2017

3

Açık piyasa işlemleri (APİ)

• APİ, MB kanalı ile piyasadaki mevcut para

miktarını azaltmaya veya çoğaltmaya yönelik bir

para politikası aracıdır.

• MB bu işlevini eğer ekonomide fazla miktarda

para varsa elinde bulunan (buna teknik deyimle

portföyünde bulunan da denir) tahvilleri satışa

çıkararak piyasadaki fazla parayı çekmek, ya da

aksine ekonomide para azlığı varsa, piyasadan

tahvil alarak ekonomiye ek para sürmek şeklinde

gerçekleştirir.


APİ

• Örneğin ekonomide enflasyon hali mevcutsa bu

takdirde bu duruma yol açan fazla parayı

dolanımdan geri çekmek diğer bir deyimle para

arzını azaltmak gerekiyorsa, MB piyasaya tahvil

satar.

• Satın alınan tahvil kadar para, halkın ve

kurumların ellerinden MB kasalarına girer ve

halkın satın alma gücü bu ölçüde azalır.

• Bu birinci etkinin yanında bir diğer etki daha

vardır.


APİ

• Tahvil satın alan kişi ve kurumlar bu paralarını

ticarî bankalardan çekerek tahvil satın

alacaklarından, mevduatları azalacaktır.

• Mevduatları azalan bankalar da, bir taraftan

mevduat çarpanı formülünün, diğer yandan da

kredi çarpanı formülünün ters yöndeki etkileri

nedeniyle daha az kaydi para yaratabileceklerdir.

• Böylece MB’nin piyasaya tahvil çıkararak

satması, hem ekonomideki para arzını azaltmış,

hem de bankaların kaydi para yaratmaları

olanağını sınırlamış olacaktır.


APİ

• Diğer yandan MB’nin piyasaya tahvil sürmesi bir

taraftan aynı miktar paranın piyasadan

emilmesini sağlarken, diğer taraftan da piyasada

tahvil miktarının artması nedeniyle tahvil

fiyatlarının düşmesine yol açacaktır.

• Bu ise piyasada faiz oranlarının yükselmesi

sonucunu doğuracaktır.


APİ

• Varsayalım ki MB nominal değeri (tahvilin üzerinde

yazılan değeri ) 1.000 TL. olan ve % 14 faiz getiren

tahvilleri bol miktarda piyasaya sürsün.

• Piyasada bol olması nedeniyle 1.000 TL’lik tahvillerin bir

süre sonra 800 TL’ye satıldığını varsayalım.

• 800 TL’ye tahvil alan kimse bu parası için yılda (1.000

TL’ye 140 TL faiz alacağı için) yine 140 TL. faiz alacaktır.

• Bu durumda, 800 TL, 140 TL faiz getirdiği için faiz oranı

%14 den %17,5 a yükselmiş olacaktır.


APİ

• Enflasyon döneminde piyasadaki fazla parayı

çekmek amacıyla uygulanan açık piyasa

işlemleri, aynı şekilde ekonomide paranın kıt

olduğu deflasyon dönemlerinde de kullanılır.

• Bu durumda da MB piyasadan tahvil satın alarak,

aldığı miktar kadar parayı piyasaya sürmüş olur.

• Bu operasyonun etkileri, enflasyon döneminde

açıkladığımız operasyonun aksinedir.


29.09.2017

4

Reeskont Politikası

• Reeskont politikasının yürütücüsü MB’dir.

• MB dışındaki diğer bankalar, kendilerine kırdırılmak üzere kişi ve şirketlerce getirilen ticari senetleri MB götürerek kırdırırlar.

• Bu işleme senetlerin MB reeskontu denir.

• Örneğin A şirketi B’ye 10.000 liralık mal satsın ve B mal karşılığını A’ya 10.000 liralık bir ticaret senedi vererek ödemiş olsun.

• A nakit paraya ihtiyacı olduğu için senedi vadesinden önce herhangi bir bankaya götürerek belli bir iskonto karşılığında kırdırabilir.



• Eğer iskonto oranı %5 ise banka 10.000 liralık

senet karşılığında A’ya 9.500 lira öder.

• Bu senedi alan banka MB’ye giderek senedi belli

bir iskonto karşılığında kırdırabilir.

• Buna senedin reeskontu denir.

• Eğer reeskont oranı %3 ise MB 10.000 liralık

senet karşılığında bankaya 9.700 lira öder.

• Banka reeskonta verdiği senet için 200 lira

kazanmış olur.



• MB reeskont oranını yükselterek veya düşürerek

piyasaya az veya çok para çıkmasını (para

arzının artıp azalmasını) etkileyebilir.

• Enflasyon dönemlerinde, MB reeskont oranlarını

yükseltir, reel gelire kıyasla büyümüş olan

nominal geliri, para arzını kısarak gidermeye

çalışır.

• Deflasyon dönemlerinde ise reeskont oranlarını

düşürür, piyasaya daha fazla para arz etmiş olur.

Böylece ekonomiyi canlandırmaya çalışır.


Zorunlu (Munzam) Karşılıklar

• Disponibilite: "kullanılabilirlik; elde bulunan ve

kullanılabilecek durumda olan para; tasarruf;

açığa çıkarılmış, bakanlık emrine alınmış" gibi

anlamlar taşımaktadır.

• Sözün bankacılık alanındaki "Bankalarda mevcut

nakit ve derhâl paraya çevrilebilecek kıymet"

anlamındaki kullanımı için hazır para karşılığı

önerilmektedir.


Zorunlu (Munzam) Karşılıklar

• Zorunlu Karşılıklar, Türk Lirası yükümlülükler için

Türk Lirası olarak, yabancı para yükümlülükler

için ise ABD Doları ve/veya Euro olarak T.C

Merkez Bankası'ndaki hesaplarda tesis

edilmektedir.


Zorunlu karşılık oranları

TÜRK LİRASI YABANCI PARA

Tebliğ No OranıYürürlük

DevresiTebliğ No Oranı

Yürürlük

Devresi

2002/1 6,0 10.05.2002-

15.12.2005

2002/1 11,0 10.05.2002-

27.11.2008

2005/1 6,0 16.12.2005-

01.10.2009

2008/7 9,0 28.11.2008-

29.04.2010

2009/7 5,0 02.10.2009-

30.09.2010

2010/5 9,5 30.04.2010-

05.08.2010

2010/9 5,5 01.10.2010-… 2010/7 10,0 06.08.2010-

30.09.2010

2010/9 11,0 01.10.2010-…


29.09.2017

5

TCMB’nin temel yetkileri

Türkiye’de banknot ihracı imtiyazı tek elden Bankaya aittir.

1) Banka, Hükümetle birlikte enflasyon hedefini tespit eder, buna uyumlu olarak para politikasını belirler. Banka, para politikasının uygulanmasında tek yetkili ve sorumludur.

2) Banka, fiyat istikrarını sağlamak amacıyla Kanunda belirtilen para politikası araçlarını kullanmaya, uygun bulacağı diğer para politikası araçlarını da doğrudan belirlemeye ve uygulamaya yetkilidir.


TCMB’nin temel yetkileri

3) Banka, olağanüstü hallerde ve Tasarruf Mevduatı Sigorta

Fonunun kaynaklarının ihtiyacı karşılamaması durumunda,

belirleyeceği usul ve esaslara göre bu Fona avans

vermeye yetkilidir.

4) Banka, nihai kredi mercii olarak bankalara kredi verme

işlerini yürütür.

5) Banka, bankaların ödünç para verme işlemlerinde ve

mevduat kabulünde uygulayacakları faiz oranlarını

bankalardan istemeye yetkilidir.

6) Banka, mali piyasaları izlemek amacıyla bankalar ve diğer

mali kurumlardan ve bunları düzenlemek ve denetlemekle

görevli kurum ve kuruluşlardan gerekli bilgileri istemeye ve

istatistiki bilgi toplamaya yetkilidir.


Bankalar

• Banka, türü, kuruluşu, faaliyete geçmesi, faaliyeti,

mali bünyesi, teşkilatı ve denetimi Bankalar

Kanununda -veya istisnaen özel bir kanunda -

kısmen de MB Kanununda kamu hukuku kuralları ile

düzenlenmiş bulunan işletmenin kanuni adıdır.

• Banka işletmesi ancak bir anonim ortaklık şeklinde

işletilebilir.

• Banka halka açık anonim ortaklıklara ilişkin

hükümlere tabi olmayan bir anonim ortaklıktır.

• Banka işletmesinin çalışma alanı mevduat kabulü ve

bankacılık işlemleri yapmaktır.


Bankacılık işlemleri

• Mevduat kabulü,

• senet ıskontosu ve

iştiraı,

• menkul kıymet, döviz

ticareti ve bunların alım

satımında aracılık,

underwriting,

• yatırım ve fon yönetimi

danışmanlığı,

• mali istihbarat,

• mali durum

değerlendirmesi,

• altın ticareti,

• havale, akreditif, vesika

ve mal karşılığı, çek

muhataplığı gibi ödeme

ve tahsil işlemlerini,

• kiralık kasacılık,

• danışmanlık

• kambiyo işlemleri


Sadece bankalarca yapılabilecek

işlemler• Mevduat kabulü

• Menkul kıymetler dışında kalan kıymetli evrak ile mali

değerleri temsil eden veya ihraç edenin mali

yükümlülüklerini içeren her türlü evrakın halka arzı

• Menkul kıymetler yatırım fonu kurulması ve işletilmesi

• Kredi verilmesi

• Kambiyo işlemleri

• Vesikalı akreditif

• Çek muhataplığı


Bankalarca da yapılabilecek işlemler

• Sermaye piyasası işlemleri

• Basılı ve külçe altın alım satımı

• Havale

• Kambiyo senedi iştirası ve ıskontosu

• Saklama ve kiralama işlemleri

• Danışmanlık.


29.09.2017

6

Bankaların sermaye piyasasında

yapabileceği işlemler1) Kurul kaydına alınacak sermaye piyasası

araçlarının ihraç veya halka arz yoluyla satışına

aracılık,

2) Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası

araçlarının aracılık amacıyla alım satımı,

3) Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye

piyasası araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve

dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyon

sözleşmeleri dahil her türlü türev araçların alım

satımının yapılmasına aracılık,


Bankaların sermaye piyasasında

yapabileceği işlemler4) Sermaye piyasası araçlarının geri alım veya

satım taahhüdü ile alım satımı,

5) Yatırım danışmanlığı,

6) Portföy işletmeciliği veya yöneticiliği yapmak.


Mevduat kabul eden bankalar

• Mevduat bankaları mevduat kabul ederler ve

topladıkları paraları kredi olarak satarlar.

• Onun için binlerce tasarruf sahibi ve binlerce

müşteri ile çalışırlar.

• Bu bankaların amaçları toplam mevduatı en

yüksek kar elde etme ilkesine göre işletmek, yani

en ucuz ve müsait şartlarla parayı satın almak ve

en pahalı fiyatla satmaktır.


Mevduat kabul eden bankalar

• Parayı halkın ayağına giderek toplamak zorunda

olduklarından mevduat bankaları çok şube ile

yani, masraflı çalışırlar.

• İki türü vardır:

• Ticaret bankaları

• İş bankaları


Ticaret Bankaları

• Ticaret bankaları paranın ticaretiyle uğraştıklarından

parayı kısa vadeli işlemlerle işletmeyi tercih ederler.

• Teminatlı ve açık kredi, kambiyo alım satımı, senet

ıskontosu ve iştiraı ve gereğinde altın ticareti, ticaret

bankalarına özgü işlemlerdir.

• Krediye hakim olabilmek, paranın güvenliğini

sağlayabilmek amacı ile teminat almak yanında, kısa

süreli kredi ticaret bankalarının tercih ettikleri

yöntemlerdir.

• Kısa süreli krediler vadesi geldikçe uzatılır, limitler

yükseltilir.


İş bankaları

• Ticaret bankaları ile iş bankaları arasındaki fark,

mevduat olarak aldıkları paranın işletilme şekli ile

işletildiği yerdir.

• İş bankaları kısa vadeli kredi yanında uzun vadeli

yatırımlarda bulunur; sanayii, ortaklıklara iştirak

ederek ve onlara uzun vadeli fonlar sağlayarak

finanse ederler.

• Bankalar Kanunu'nun ilk hedefi mevduatı korumak,

ikincisi ise banka kredilerinin önce genel olarak,

sonra türleri itibariyle ülke ekonomisinin ihtiyaçlarına

göre sağlıklı bir şekilde dağıtılmasını sağlamaktır.


29.09.2017

7

Kalkınma ve yatırım bankaları

(KVYB)• Gelişmiş ülkelerdeki yatırım bankalarına gelişme

halinde bulunan ülkelerde kalkınma bankaları

denilmektedir.

• KVYB mevduat toplamaz ve kendi öz kaynaklarını ya

da diğer mali kurumlardan sağladıkları fonları satarlar.

Bu sebeple anılan bankalar, mevduat bankalarının

aksine, fonları uzun vadeli finansman tekniğine göre

kullanmak olanağına sahiptirler.

• Parayı binlerce mevduat sahibinden değil de belli ve

sınırlı sayıdaki kurumlardan sağlayan bu bankalar, az

şube ile çalışır ve krizleri daha kolay atlatabilirler.


Çıkarım aracılığı

• KVYB’lerin faal oldukları bir diğer alan da

sermaye piyasası işlemleridir. Bu işlemlerden

underwriting'de (çıkarım aracılığı) uzmandırlar.

• Underwriting fonksiyonunu, özel sektör

şirketlerinden veya kamu kurumlarından ihraç

edilen menkul değerlerin satın alınmasını, emekli

sandıkları, sigorta şirketleri gibi ellerindeki

paraları bazı değerlere yatıran şirketlere veya

münferit yatırımcılara satılmasını ifade eder.


Kalkınma bankalarının işlevleri

• Sanayi sektörüne uzun vadeli fon sağlamak,

• Ülke içinde toplanan kaynakları harekete

geçirerek sanayi sektörüne yöneltmek,

• Sermaye piyasasının gelişmesine katkıda

bulunmak,

• Girişimcilere proje düzeyinde teknik yardımda

bulunmak,

• Uygun yatırım imkanları ve alanları konusunda ön

araştırmalar yapmak,


Kalkınma bankalarının işlevleri

• Yeni yatırım alanlarına öncülük etmek,

• Devlet Planlama Teşkilatı'nın önerilerinin

uygulanmasını kolaylaştırmak ve plan

hedeflerinin gerçekleştirilmesine katkıda

bulunmak,

• Yabancı ülkelerden ve uluslararası finans

kuruluşlarından sağlanacak fonları ve teknik

yardımları sanayi sektörüne yöneltmek.


Türkiye'deki kalkınma bankaları

• Türkiye Sınai Kalkınma Bankası

(http://www.tskb.com.tr)

• Türkiye İhracat Kredi Bankası (Türk

Eximbank) (http://www.eximbank.gov.tr/)

• Türkiye Kalkınma Bankası

(http://www.tkb.com.tr/)


Türkiye İhracat Kredi Bankası

• Türkiye İhracat Kredi Bankası (Türk Eximbank) 1987 yılında kurulmuştur.

• Türk Eximbank'ın temel amaçları:

1. ihracatın geliştirilmesi,

2. ihraç edilen mal ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi,

3. ihraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması,

4. ihracatçıların uluslararası ticarette paylarının artırılması ve girişimlerinde gerekli desteğin sağlanması,

5. ihracatçılara uluslararası piyasalarda rekabet gücü ve güvence kazandırılması,

6. yurt dışında yapılacak yatırımlar ile ihracat maksadına yönelik yatırım malları üretim ve satışının desteklenerek teşvik edilmesidir.


http://www.tskb.com.tr/

http://www.eximbank.gov.tr/

http://www.tkb.com.tr/

29.09.2017

8

Türkiye İhracat Kredi Bankası

• Türkiye'de ihracatın kurumsallaşmış tek asli teşvik unsuru olan Türk Eximbank, bu amaca yönelik olarak ihracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları ve yurt dışında faaliyet gösteren müteahhit ve girişimcileri kısa, orta ve uzun vadeli nakdi ve gayri nakdi kredi, sigorta ve garanti programları ile desteklemektir.


Sosyal güvenlik kurumları (SGK)

• SGK sermaye piyasasının en önemli

kurumlarından biridir.

• Bu kurumlar, üyelerinden sağlamış oldukları

kaynakları önemli miktarda hisse senedi, kısmen

de kamu ve özel kesim tahvil, senet ve bonolarını

satın alarak, üyelerinin paralarını verimli bir

şekilde değerlendirmeye çalışmaktadır.

• Türkiye´de sosyal güvenlik kuruluşları niteliğinde

faaliyet gösteren kamu kurumları, Emekli Sandığı,

Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu´dur.


T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu

• Bunlar T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu çatısı

altında toplanmıştır.

• Bkz. http://www.sgk.gov.tr kurumun temel amacı;

sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı, etkin, adil,

kolay erişilebilir, aktüeryal ve malî açıdan

sürdürülebilir, çağdaş standartlarda sosyal

güvenlik sistemini yürütmektir.


Sigorta şirketleri

• Sigorta şirketleri belirli bir ücret karşılığında, gelecekte

karşılaşılabilecek beklenen veya istenmeyen bir olay

karşısında (tedbirli olmak amacıyla) sigorta sahibine belli

bir ödeme yapmayı yükümlenen finansal kurumlardır.

• Sigorta poliçesi, sahibine, ödediği primler karşılığında,

gelecekte belli bir olayın gerçekleşmesi üzerine önceden

anlaşılan miktarın sigorta şirketi tarafından ödenmesini

sağlayan hukuki anlaşmadır.

• Temel işlevi riske karşı engel oluşturmak olan sigorta

şirketlerinin üç türü vardır: Hayat sigortası; mal ve mali

sorumluluk sigortası; reasürörler.


Hayat sigortası şirketleri

• Konusu insan hayatına ilişkin riskleri teminat

altına almak olan bu şirketler, üstlendikleri risklere

göre üç ana gruba ayrılır:

• Hayatta kalma durumunu teminat altına alan sigortalar

• Ölüm durumunu teminat altına alan sigortalar

• Karma Sigortalar


Hayat dışı sigorta şirketleri

• Hayat sigortası dışında kalan her türlü sigorta mal

ve sorumluluk sigortası kapsamına girmektedir.

• Mal sigortaları, sigortalıya ait olan veya üzerinde

sigortalının, sigortalanabilir menfaati olan fiziki

malların sigortalanması işlemidir.

• Sorumluluk sigortaları ise, günlük yaşamda

üçüncü şahıslara verilebilecek her türlü zarar ve

ziyana karşı verilen sigorta teminatlarıdır.


http://www.sgk.gov.tr/

29.09.2017

9

Hayat dışı sigorta şirketleri

• Mal sigortaları kapsamına; yangın sigortaları,

kaza sigortaları, nakliyat sigortaları, makine-

montaj sigortaları, tarım sigortaları girmektedir.

• Sorumluluk sigortalarını; Karayolları Trafik

Kanunu Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası,

otobüs zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası vb.


Reasürans

• Reasürans Şirketleri, sigorta şirketlerinin yaptıkları işlemleri

tekrar sigortalayan yani "sigorta şirketlerinin sigortacısı"

olan şirketlerdir. Sigorta şirketlerinin kabul edebilecekleri

risklerin büyüklüğü bakımından genel olarak bir limitleri

yoktur. Bu nedenle sigorta şirketlerinin sermaye ve diğer

varlıkları ne kadar fazla olursa olsun, astronomik rakamlara

ulaşan risklerin gerçekleşmesi ve birkaç büyük hasarın aynı

anda meydana gelmesi halinde sigorta şirketlerinin öz

varlıkları ile bu hasarları karşılayabilmeleri olanaksızdır. Bu

sebeplerle, sigorta şirketleri teminat verdikleri risklerin

anlaşma yoluyla önceden belirlenmiş bir kısmını prim

karşılığında başka sigorta şirketlerine devrederler.


Reasüransa ihtiyaç duyulmasının

nedenleri• Rizikonun yayılması,

• Sigortacının iş kabul kapasitesinin artması,

• Sigortacının iş kabul esnekliğinin artması,

• Sigorta şirketinin mali yapısının desteklenmesi,

• Birikim (Kümül) Fazlasının yol açabileceği doğal

afet hasarlarının kontrolü,

• Reasürörden sigortacıya teknik bilgi aktarımı.


Sermaye Piyasası Kurulu

• http://www.spk.gov.tr

• SPK, biri başkan, biri başkan vekili olmak üzere yedi

üyeden oluşan, Maliye Bakanlığı’na bağlı tüzel

kişiliğe sahip bir kuruluştur.

• SPK, şeffaflık ilkesi gereğince kamunun

aydınlatılmasını, sermaye piyasasının güven, açıklık

ve kararlılık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin

hak ve çıkarlarının gözetilmesini temel amaç

edinmiştir.

• SPK’nin görev ve yetkileri SPK kanunu madde 22’de

sıralanmıştır.


Aracı kurumlar

• Aracı Kurumlar alım satım komisyonu (işlem

maliyeti) karşılığında finansal piyasaların işleyişi ve

alınıp satılan finansal varlıkların taşıdıkları risk ve

vaat ettikleri getiri hakkında yeterli bilgisi olmayan fon

sahiplerine, hem piyasa ile ilgili bilgi vererek, hem de

yatırımlarını yönlendirerek yardımcı olurlar.

• Aracı kurumlar yatırımcıların kendilerine emanet

ettikleri bu fonları topluca ve dünyanın yatırım

yapılabilir farklı piyasalarında farklı finansal araçlara

yatırarak değerlendirebilirler.


Aracı kurumların işlevleri

1. Finansal varlıkların vadelerini değiştirmek

2. Yatırım çeşitlendirmesi yoluyla riski en aza

indirmek

3. Arama, bilgi edinme ve işlem maliyetlerini en

aza indirmek

4. Bir ödeme mekanizması yaratmak


http://www.spk.gov.tr/

SPK_Gorev_Yetkiler.docx

29.09.2017

10

Finansal varlıkların vadelerini

değiştirmek• Piyasadaki borç verenlerin genel eğilimi kısa

vadeyi tercih etmek yönündedir.

• Buna karşın borç arayanlar gelecekteki

yatırımlarını gerçekleştirebilmek için mümkün

olan en düşük faizle en uzun vadeli kaynağı

bulmayı arzularlar.

• Bu iki tarafın aynı noktada buluşturulması finansal

piyasalarda; her iki tarafı birden memnun etmese

de koşullarda anlaştırabilecek olan finansal

kurumlar aracılığıyla gerçekleşir.


Finansal varlıkların vadelerini

değiştirmek

• Aracı kurumlar borç verenlerin sunduğu kısa

vadeli fonları uygun bir faiz ve anaparalarının bu

sürenin sonunda geri ödenmemesi riskini ortadan

kaldıran bir garanti ile yatırımcılar için uzun vadeli

kaynağa dönüştürürler.


Yatırım çeşitlendirmesi yoluyla riski

en aza indirmek• Aracı kurumlar ellerinde küçük çapta birikimleri bulunan

yatırımcıların kaynaklarını bir havuzda toplayıp, değişik

seçeneklere yatırım yaparak riski en aza indirebilirler.

• Küçük yatırımcılar; hangi seçeneklerin bir araya

geldiklerinde riski en aza indirilmiş bir portföy (yatırım

cüzdanı) oluşturacaklarını bilemeyebilirler. Bilseler de bu

portföyü oluşturabilecek yeterli birikimleri genellikle yoktur.

• Aracı kurumların daha riskli finansal varlıkları, daha az

riskli finansal varlıklara dönüştürerek yaptıkları bu

çeşitlendirme aynı zamanda finansal piyasaların daha

etkin çalışmasını sağlar.


Arama, bilgi edinme ve işlem

maliyetlerini en aza indirmek• Piyasadaki tüm yatırımcı adaylarının,

yatırım yapabilecekleri seçenekleri tam isabetle bulmaları,bu seçeneklerle ilgili piyasadaki tüm bilgiye mümkün olan en kısa sürede ulaşabilmeleri ve bilgiyi en iyi biçimde analiz ederek yapılabilecek en doğru yatırımı, en düşük işlem maliyetiyle gerçekleştirebilmeleri teorik olarak olası gözükse de bunun gerçek yaşamda karşılaşılması en düşük olasılıklardan biri olduğu herkesin malumudur.

• Aracı kurumlar yasal çerçeve içinde kalmak koşuluyla müşterilerine tüm bu hizmetleri makul bir ücret karşılığında sunarlar.


Bir ödeme mekanizması yaratmak

• Günümüzde finansal piyasalardaki ödemelerin

çoğu nakit dışındaki ödeme araçlarıyla ve hatta

elektronik fon transferi yoluyla yapılmaktadır.

• Aracı kurumlar müşterilerine ait hesaplardan bu

ödeme işlemlerini gerçekleştirebildikleri gibi;

onlara belli limitler dahilinde kredi de

kullandırabilirler.


Yatırım Ortaklıkları (YO)

• YO, sermaye piyasası araçları ile ulusal ve

uluslararası borsalarda veya borsa dışı organize

piyasalarda işlem gören altın ve diğer kıymetli

madenler portföyü işletmek üzere, kayıtlı sermaye

esasına göre anonim ortaklık şeklinde kurulan,

hisse senetlerini satın aldıkları ortaklıkların

herhangi bir şekilde sermayesine ve

yönetimlerine hakim olma amacını taşımayan

sermaye piyasası kurumlarıdır.


29.09.2017

11

Yatırım Ortaklıkları (YO)

• YO ile bireylerin tasarruflarını riske karşı korumak

amacıyla farklı finansal araçlara bilimsel

yöntemler dahilinde yatırılarak portföy

oluşturulmakta ve böylece fon arz edenlerin tek

başlarına edinemeyecekleri finansal uzmanlık

sayesinde hem bireysel yatırım riskleri dağıtıp,

sınıflandırılmakta hem de tasarrufların yatırım

portföyü biçiminde sermaye piyasasına

aktarılması ve yönetimi sağlanmaktadır.


YO işlevleri

• Ortaklık portföyünü oluşturmak, yönetmek ve

gerektiğinde portföyde değişiklikler yapmak,

• Portföy çeşitlendirmesiyle yatırım riskini, faaliyet

alanlarına ve ortaklıkların durumlarına göre en aza

indirecek şekilde dağıtmak,

• Menkul kıymetlere, finans piyasası ve kurumlarına,

ortaklara ilişkin gelişmeleri sürekli izlemek ve portföy

yönetimiyle ilgili olarak gerekli önlemleri almak,

• Portföyün değerini korumaya ve arttırmaya yönelik

araştırmalar yapmaktır.


Yatırım Fonları (YF)

• Sermaye Piyasası Kanun hükümleri uyarınca halktan

katılma belgeleri karşılığında toplanan paralarla, belge

sahipleri hesabına riskin dağıtılması ilkesi ve inançlı

mülkiyet esaslarına göre sermaye piyasası araçları,

gayrimenkul, altın ve diğer kıymetli madenler portföyü

işletmek amacıyla kurulan malvarlığına "Yatırım Fonu" adı

verilmektedir.

• Yatırım fonunun tüzel kişiliği yoktur; fakat malvarlığı

kurucunun malvarlığından ayrıdır.



• YF, bankalar, sigorta şirketleri, aracı kurumlar,

kanunlarında engel bulunmayan emekli ve yardım

sandıkları tarafından kurulabilir.

• Fon kurmak isteyen banka ve aracı kurumların, sermaye

piyasaları faaliyetlerinde bulunmak üzere SPK’dan izin

almış olmaları, aracı kurum ve sigorta şirketlerinin

tamamen veya belirli faaliyet alanları itibariyle sürekli ya

da 6 aya kadar geçici olarak durdurulması kararı

verilmemiş olması, kurucuların yetkilileri hakkında

sermaye piyasası ve ilgili mevzuata aykırılıktan dolayı

mahkumiyetlerinin bulunmamış olması gerekmektedir.



• YF kuran banka, katılma belgeleri çıkararak halka arz

eder. YF, kendi ortakları için yatırım yöneticisi şeklinde

hareket ederler ve tıpkı yatırım ortaklıkları gibi menkul

kıymet alıp satarlar. Menkul kıymet alım satımındaki

başarı ve başarısızlıklara göre, katılma belgelerinin

fiyatı artar veya azalır.

• YF, küçük tasarruf sahipleri için oldukça çekicidirler.

Çünkü küçük tasarruf sahiplerinin tek başlarına

yapamayacakları, menkul kıymet çeşitlendirilmesi,

muhasebe kayıtlarının tutulması vb. işlemleri kurucular

en iyi şekilde yapmaya çalışırlar .


Menkul Kıymet Borsaları (MKB)

• Alıcı ve satıcıların, belirli kural ve yönetmelikler

çerçevesinde menkul kıymetler üzerine alım satım

yapmak amacıyla bir araya geldikleri ve belirli bir yerleşim

yeri bulunan pazarlara “MKB” adı verilmektedir.

• MKB’de alım satım yapan tasarruf sahibinin, kar elde

etmek gibi bir amacı vardır. Kar amacı, özellikle menkul

kıymet borsalarının temelini oluşturan hisse senetleri alım

ve satımında önemli bir belirleyici unsurdur.

• Hisse senedi satın alan kişi, yatırımına temettü almak

veya yatırımını daha yüksek bir fiyatla satarak sermaye

kazancı sağlamak amacıyla hareket eder.


29.09.2017

12

MKB

• Anglosakson finans piyasalarında oluşmuş bir

deyim olan iyimser hava boğa davranışı (bullish

attitude), kötümser hava ise ayı davranışı

(bearish attitude) olarak nitelendirilir ve iyimser

düşünenlerin kötümserlerden fazla olması

durumunda boğalar hakim denilir.

• Kısaca ifade etmek gerekirse, "borsaya boğalar

hakim olduğunda fiyatlar yükselir, ayılar hakim

olduğu zaman fiyatlar düşmektedir".


MKB işlevleri

• Likitide Sağlama ve Sürekli Bir Pazar

Oluşturma

• Piyasada Tek Fiyat Oluşumunu Mümkün

Kılma

• Güvence Sağlama

• Mülkiyetin Tabana Yayılmasına Yardımcı

Olma

• Ekonomiye Kaynak Sağlama


Finansal Yönetim Güz 2014

Yrd. Doç. Dr. Rüstem Barış Yeşilay 1

FİNANSAL YÖNETİM04. PARANIN ZAMAN DEĞERİ

Paranın Zaman Değeri (PZD)

PZD bugün alınan 1TL’nin yarın alınacak 1TL’den

daha değerli olduğu yaklaşımıdır. Bunun nedeni

yarın gelecek olan paranın bugün alınamamasının

riskidir. Doğal olarak riskli para garanti paradan daha

az değer taşır. Bunların yanı sıra para ne kadar

erken ele geçerse o kadar fazla yatırım için kullanma

imkanı doğar. Bugün elde bulunan para faiz

kazanacağı için çoğalacaktır. Ne kadar erken elde

edilirse o kadar çok faiz getirir. Bu nedenle; zaman,

kararlarda ve değerlendirmelerde göz önüne

alınması gereken önemli bir faktördür.


Paranın Gelecekteki Değeri

• Basit Faiz Hesaplama:

• Gelecekteki Değer (FV)

• Bugünkü Değer (PV)

• Faiz Oranı (i)

FV= (PV) x (1+i)


Bileşik Faiz

FV= (PV) x (1+i)n

FV= 400 x (1+0.12)3

FV= 400 x 1.123

FV= 400 x 1.405

FV=562

Bu formülde bileşik faiz varsayımı vardır yani, kazanılan

faizin yatırımda kullanıldığı kabul edilmiştir. Bileşik faiz

kavramını Benjamin Franklin’in “Para parayı çeker ve

paranın çektiği para daha çok para çeker “ sözü güzel bir

şekilde açıklamaktadır.


Faiz ödemeleri yılda 1 defadan fazla yapılıyorsa, gelecek değer şöyle hesaplanır

Örneğin, yatırımcı, 1.000 lirasını, bir bankaya, 3 yıl için,faiz oranı yıllık %60’dan 6 ay vadeli olarak yatırmıştır.Yatırımcının 3. yıl sonunda parası kaç lira olacaktır?


6 6

n m

nm

3×2

nm

nm

nm

1

1.000 1

1.000 1 0,30 1.000 1,30

1.000 4,827 4.827

iFV =PV×

m

0,60FV

2

FV

FV

N zaman dilimi sonunda 1 TL’nin GD’si

• PZD problemini çözmede kullanılabilecek uygun araç

kitabın sonundaki N ZAMAN DİLİMİ SONUNDA 1 TL’NİN

GELECEKTEKİ DEĞERİ tablosudur. Bu tablo (kitapta

tablo 3) yatay olarak uygun faiz oranının ve dikey olarak

uygun dönem sayısının belirlenmesi ile bir katsayıya

ulaşmak için kullanılır. Bu katsayıya gelecekteki değer

katsayısı adı verilir.




72 kuralı

• Bu kural paranın belirli bir faiz oranıyla ne kadar

zamanda iki katına çıkacağını hesaplamakta

kullanılır. Kurala göre bu zaman faiz oranı 72’ye

bölünerek bulunur. Örneğin bir işletme %10 temettü

dağıtıyorsa yatırılan paranın iki katına çıkması 72 / 10

=7,2 yıl içinde gerçekleşecektir. Kural ayrıca belirli bir

süre içinde paranın iki katına çıkması için gerekli

faizin hesaplanmasında da kullanılabilir. Örneğin 5 yıl

içinde belli miktardaki paranın iki katına çıkması için

72 / 5 = %14,4 faiz getirmesi gerekmektedir.


GD’nin özellikleri

• GD pozitif faiz oranları uygulandığında bugünkü değerden

fazla olduğu için gelecekteki değer katsayıları her zaman

1’den büyüktürler.

• Belirli dönem sayısı için faiz oranı arttıkça gelecekteki

değer katsayısı artar. Aynı şekilde gelecekteki değer de

artar.

• Yatırımın faiz kazandığı dönem sayısı arttıkça GD

katsayısı ve GD artar.


5

4

3

2

1

6

2 4 6 8 10 12 14 16 zaman,t

%0

%10

%20

%30

Gelecek Zaman Değeri

Katsayısı


Paranın Bugünkü Değeri (PV)FV= (PV) * (1+i)n

PV =FV / (1+i)n

PV =FV * (1+i)-n

PV =FV * (1 / (1+i) n)

Formüle göre bugün elde olsaydı 1000TL üç yıl sonunda

%10 faiz ile 1331 TL olacağı için 1000 TL %10 faizle 3 yıl

sonraki 1331 TL’nin bugünkü değeridir.


ÖRNEK

Bugün bir bankaya üç ay vadeli olarak yatırılan birmevduat karşılığında 2 yıl sonunda hesapta 5600 YTLbirikmiş olduğu görülmektedir. Üç aylık faiz oranı %10 iseacaba hangi miktarda mevduat yatırılmıştı?


2 12n 8

3

x

8

1 1

1 1 0,10PV =FV× =5600×

nni

ÖRNEK

Bugün bir bankaya altı ay vadeli olarak yatırılan birmevduat karşılığında 3 yıl sonunda hesapta 7200 YTLbirikmiş olduğu görülmektedir. Altı aylık faiz oranı %18 iseacaba hangi miktarda mevduat yatırılmıştı?


3 12n 6

6

x

6

1 1 1

2,6991 1 0,18

1

2,699

PV =FV× =7200× 7200×

PV 7200× 7200×0,370=2667

nn

n

i



ÖRNEK

Bugün bir bankaya 4 ay vadeli olarak yatırılan birmevduat karşılığında 2 yıl sonunda hesapta 5200 YTLbirikmiş olduğu görülmektedir. Yıllık faiz oranı %12 iseacaba hangi miktarda mevduat yatırılmıştı?


2 12n 6

4

x

6

1 1

1 1 0,03PV =FV× =5200×

nni

%12%4

3i

PV

• Bugünkü değerin kullanıldığı diğer problem türü ise farklı

zamanlarda ele geçecek farklı miktarların bugünkü

değerlerinin karşılaştırılmasıdır. Bu değerlendirme iki nakit

akışının bugünkü değerinin karşılaştırılması ile mümkün

olur. Çünkü iki miktarın karşılaştırılması ancak aynı

zamandaki değerlerin karşılaştırılması ile sağlanabilir.


PV

Örneğin, iki yıl sonundaki 5000TL mi üç yıl sonundaki

5500 TL mi tercih edilmelidir? Burada faiz oranı

bilindiğinde bu miktarların bugünkü değerleri

karşılaştırılarak cevaba ulaşılabilir. Eğer faiz oranı %12

kabul edilirse;

PV = 5.000TL ( PV Katsayısı 0,12, 2) = 5000 TL ( 0,7972) =

3986 TL

ve

PV= 5.500TL ( PV Katsayısı 0,12, 3 )= 5500 TL ( 0,7118)=

3.915 TL

olarak hesaplanır. 3986 > 3915 olduğu için iki yıl sonunda

alınacak olan 5000 TL tercih edilmelidir.


PV





kabul edilirse;


5142 TL

ve


5161 TL

olarak hesaplanır. 5161 > 5142 olduğu için üç yıl sonunda



PV





kabul edilirse;


5142 TL

ve


5002 TL

olarak hesaplanır. 5142 > 5002 olduğu için iki yıl sonunda



PV

3 yıl sonundaki 6000 TL mi 4 yıl sonundaki 7000 TL mi

tercih edilmelidir? Her iki dönem için faiz oranı % 14

olsun.

PV = 6.000TL ( PV Katsayısı 0.14,3) = 6000 TL x (0,675) =

4050 TL

ve

PV= 7.000TL ( PV Katsayısı 0.14,4 )= 7000 TL x (0,592)=

4.144 TL

olarak hesaplanır. 4144 > 4050 olduğu için 4 yıl sonunda





Bugünkü değerin özellikleri

Bugünkü değer tüm pozitif faiz oranları için

gelecekteki değerden daha az olduğundan

bugünkü değer katsayısı her zaman 1’den

küçüktür.

Faiz oranı arttıkça bugünkü değer katsayısı

küçülür. Aynı şekilde bugünkü değer de küçülür.

Nakit akışı ne kadar uzak gelecekte

gerçekleşirse (yani n ne kadar büyük olursa)

bugünkü değer katsayısı ve bugünkü değer

küçülür.


%0

%10

%20

%30

Bugünkü Zaman

Değeri Katsayısı

1

0,80

0,60

0,40

0,20

2 4 6 8 10 12 14 16Zaman , t


Gelecekteki Değer ile Bugünkü

Değerin KarşılaştırılmasıAynı i ve n değerleri için bugünkü değer katsayısı

gelecekteki değer katsayısının tersidir:

PV Katsayısı i,n = 1/ FV Katsayısı i,n

Daha önce verilen örneğe geri dönüldüğünde %10 faiz ile

3 yıl için hesaplanan gelecekteki değer katsayısı olan

1,331’in bugünkü değer katsayısı tersi olmalıdır:

PV Katsayısı %10,3yıl = 1 / 1,331 = 0, 7513

Bu özellik bugünkü değerin hem çarpım hem bölme

işlemi ile bulunabilmesini sağlar.


• Bugünkü değer hesaplanırken, gelecekteki değer

bugünkü değer katsayısı ile çarpılabildiği gibi, gelecekteki

değer katsayısına da bölünebilir. İki işlem de aynı

bugünkü değeri verir.

• Örnekteki sayılar kullanılarak bunu kanıtlamak

mümkündür. 3 yıl sonunda %10 faiz altında elde edilen

1331 TL’nin bugünkü değeri iki yolla da 1000 TL olarak

bulunur.

• PV = FV ( PV Katsayısı)= 1331 ( 0,7513)= 1.000 TL

• veya

• PV= FV / ( FV Katsayısı)= 1331 / (1,331)=1.000 TL


YILLIK ÖDEMELER

• Yıllık ödemeler zaman içinde eşit aralıklarla ortaya çıkan

eşit nakit akışlarıdır. Bu nakit akışları yatırımların getirisi

olan gelirler veya gelecekte gelir elde etmek için yatırılan

fonlar yani giderler olabilir. Genelde yıllık ödemeler her yıl

sonunda ortaya çıkan nakit akışları için kullanılır.

• Ayrıca artan yıllık ödemeler de vardır. Birçok işletme

gerek büyümelerinin sonucunda gerek enflasyondan

dolayı temettülerini ve benzer ödemelerini her yıl belirli

oranlarla arttırırlar. Bu durumda artan yıllık ödeme

formülleri kullanılarak gelecekteki ve bugünkü değer

bulunur.


YILLIK ÖDEMELERİN (ANUİTE)

GELECEKTEKİ DEĞERİ• Yıllık ödemeler genelde yıl sonunda, yani dönem sonunda

gerçekleşir. Konuyu bir örnek üzerinde açıklamak yararlı

olacaktır. Örneğin; “Her yıl sonunda 10.000 TL alınarak 3

yıl boyunca %30 faize yatırılırsa bu miktarın gelecekteki

değeri nedir?” sorusu iyi bir açıklama örneğidir.




YILLIK ÖDEMELERİN (ANUİTE)

GELECEKTEKİ DEĞERİ• FVn : n yılın sonunda gelecekteki değeri

• PMT : Yıllık ödemeler

• FVAi,n : Yıllık ödemelerin gelecekteki değer katsayısı


(1 ) 1FV =PMT

n

n

i

i

• FVn= 10.000 x ((1+0,30)3 – 1)/0,30)

• FVn= 10.000 x ((1,3)3 – 1)/0,30)

• FVn= 10.000 x (2,197– 1)/0,30)

• FVn= 10.000 x (1,197/0,30)

• FVn= 10.000 x 3,99

• FVn= 39.900


ÖRNEK

• Bir işletmenin 10 ay sonra ödemesi gereken borcu için her

ay sonunda bankaya 50.000 YTL yatırması

gerekmektedir. Bu işletmenin 10 ay sonunda borcu ne

kadardır. Aylık faiz oranı %3 tür.


10

10

10

10

(1 ) 1 (1 0,03) 1FV =PMT 50000

0,03

(1,03) 1 1,344 1FV =50000 50000

0,03 0,03

0,344FV =50000 50000 11,467 573.350

0,03

n

n

ix

i

x x

x x

ÖRNEK


ay sonunda bankaya 6.000 YTL yatırması gerekmektedir.

Bu işletmenin 3 ay sonunda borcu ne kadardır. Aylık faiz

oranı %6’dır.


3

3

3

3

(1 ) 1 (1 0,06) 1FV =PMT 6000

0,06

(1,06) 1 1,191 1FV =6000 6000

0,06 0,06

0,191FV =6000 6000 3,183 19.098

0,06

n

n

ix

i

x x

x x

ÖRNEK


ay sonunda bankaya 700 YTL yatırması gerekmektedir.

Bu işletmenin 4 ay sonunda borcu ne kadardır. Aylık faiz

oranı %9 dur.


4

4

4

4

(1 ) 1 (1 0,09) 1FV =PMT 700

0,09

(1,09) 1 1,41 1FV =700 700

0,09 0,09

0,41FV =700 700 4,56 3.192

0,09

n

n

ix

i

x x

x x

VADESİ GELMİŞ YILLIK ÖDEMELERİN

GELECEKTEKİ DEĞERİ

(1 ) 1FV =PMT (1 )

n

n

ii

i


Genelde yıllık ödemeler yıl sonunda gerçekleşir. Ancak

bazı zamanlarda dönem başında da ortaya çıkabilirler.

Buna vadesi gelmiş ödeme denir. Aynı örnek ödemelerin

yılın başında yapıldığı varsayılırsa bu duruma örnek

oluşturur. Zaman çizgisi açısından her ödeme sola kayar.

Yani ilk ödeme yıl=0’da gerçekleşir. Bu durumda her

ödeme fazladan bir yıl faiz kazanmış olur. Formül değişir:



ÖRNEK

• Her yıl sonunda (başında) 8.000 TL 4 yıl boyunca %20

faize yatırılırsa bu miktarın gelecekteki değeri nedir?

• Her yıl başında 6.000 TL 5 yıl boyunca %5 faize yatırılırsa

bu miktarın gelecekteki değeri nedir?

• Her yıl başında 4.000 TL 6 yıl boyunca %3,3 faize

yatırılırsa bu miktarın gelecekteki değeri nedir?



GELECEKTEKİ DEĞERİ• Vadesi gelmiş yıllık ödemelerin gelecekteki değeri yıl

sonunda gerçekleşen yıllık ödemelerin gelecekteki

değerinden daha fazladır. Çünkü her ödeme fazladan bir

yıl faiz kazanır. Bu nedenle, bu tür ödemeler de dönem

sonlu ödemelere göre daha yüksek ödeme tutarı

hesaplanır.


YILLIK ÖDEMELERİN BUGÜNKÜ

DEĞERİ• Gelecekteki Değerin

bulunması gibi yıllık

ödemelerin bugünkü

değerinin bulunması

da mümkündür. Üç

yıl boyunca %30

faizle her yıl sonunda

10.000 TL ödeme

gerçekleşen örnek

ele alındığında bu

ödentilerin bugünkü

değeri yandaki

şekilde

hesaplanabilir.


YILLIK ÖDEMELERİN BUGÜNKÜ

DEĞERİ

n

0 n

(1+i) -1PV =PMT×

(1+i) ×i


Formül:

3

0 3

0

(1+0.3) -1PV =10.000×

(1+0.3) ×0.3

PV =10.000×1.816 18.160


BUGÜNKÜ DEĞERİ

0

(1 ) 1PV =PMT (1 )

(1 )

n

n

ii

i i


Vadesi gelmiş yıllık ödemelerin bugünkü

değerinin hesaplanmasında ise, bulunan sayı

(1+i) ile çarpılır. Çünkü ödemeler bir yıl fazla faiz

kazanmaktadırlar. Buna göre, formül aşağıdaki

şeklini almaktadır.

ÖRNEK

• Devre faiz oranı %6 iken, 5 yıl boyunca her dönem

sonunda (başında) alınacak olan 1000 YTL’nin bugünkü

değeri ne olacaktır?


0

5

0 5

0

(1 ) 1PV =PMT

(1 )

(1 0,06) 1 1,339 1PV =1000 1000

(1 0,06) 0,06 1,339 0,06

0,339PV =1000 1000 4,238 4238

0,08

n

n

i

i i

x



ARTAN YILLIK ÖDEMELER

• İşletmelerin nakit akışları işin büyümesi veya enflasyon

sonucunda artar. Belirli sayıda dönem için artan yıllık

ödemelere artan yıllık ödemeler adı verilir.

• PMT: ilk dönem sonunda gerçekleşen ödeme

• g: büyüme oranı

• i: faiz oranı


n1 1 1+g

PV=PMT× -i-g i-g 1+i

Örnek olarak bir çalışanın maaşı ele alınabilir. Çalışan

kişiye belirli bir iş karşılığı önerilen yıllık maaş 5.000 YTL

ve bu maaşın artma oranı yılda %9 olsun. Kişi 40 yıl

sonra emekli olacaktır. Yıllık faiz oranı %20’dir. Bu kişinin

40 yıl boyunca alacağı maaşının bugünkü değeri nedir?

Problemin çözümünün basitleştirilmesi için maaşın birinci

yıl sonunda verilmeye başlanacağı ve her yıl yıllık

ödeneceği varsayımı kabul edilmiştir. Buna göre, 40 yıllık

maaşın bugünkü değeri;


401 1 1+0.09

PV=5000× -0.20-0.09 0.20-0.09 1+0.20

40

40

1 1 1.09PV=5000× -

0.11 0.11 1.20

PV=5000× 9.091 9.091 0.908

PV=5000× 9.091-9.091×0.021

PV=5000× 9.091-0.191

PV 5000 8.9 44500


ÖRNEK

Çalışan kişiye belirli bir iş karşılığı önerilen yıllık maaş

9.000 YTL ve bu maaşın artma oranı yılda %8 olsun.

Kişinin 4 yıl boyunca çalışacağı varsayılsın. Yıllık faiz

oranı %18 ise kişinin 4 yıl boyunca alacağı maaşının

bugünkü değeri nedir? Problemin çözümünün

basitleştirilmesi için maaşın birinci yıl sonunda verilmeye

başlanacağı ve her yıl yıllık ödeneceği varsayımı kabul

edilmiştir. Buna göre, 4 yıllık maaşın bugünkü değeri;


4

4

1 1 1.08PV=9000× -

0.1 0.1 1.18

PV=9000× 10 10 0.915

PV=9000× 10 10 0.701

PV=9000× 10-7.01 26.910


41 1 1+0.08

PV=9000× -0.18-0.08 0.18-0.08 1+0.18

BİR YILDAN FAZLA ARALIKLARLA

YAPILAN ÖDEMELERHer iki yılda bir 450.000 TL ödeme yapılacaktır.

Ödemeler 20 yıl sürecek ve ilk ödeme ikinci yıl yapılacaktır. Yıllık faiz oranı %6 olarak belirlenmiştir.

Burada önemli olan iki yıllık dönem için faiz oranını belirlemektir. Faiz oranı

1,06 x 1,06 -1= %12,36’dır.

Yani iki yıl vadeli yatırılan 100 TL iki yıl sonunda ana para ve faiz olarak 112,36TL getirecektir.

Problemde yapılması istenen 450.000 TL’lik iki yılda bir yapılan ödemelerin 10 yıl boyunca yapılmışçasına yıllık %12,36 faiz ile bugünkü değerinin bulunmasıdır. Formül uygulandığında;

PV= 450.000 TL x PVA 10, 0,1236





10

10

(1+0.1236) -1PV=450000×

(1+0.1236) ×0.1236

3.207-1PV=450000×

3.207×0.1236

2.207PV=450000×

0.396

PV=450000×5.573=2.507.850

• Her iki yılda bir 60.000 TL ödeme yapılacaktır. Ödemeler

8 yıl sürecek ve ilk ödeme ikinci yıl yapılacaktır. Yıllık faiz

oranı %4 olarak belirlenmiştir. Ödemelerin bugünkü

değerini hesaplayınız?


4

4

(1+0.0816) -1PV=60000×

(1+0.0816) ×0.0816

1.369-1PV=60000×

1.369×0.0816

0.369PV=60000×

0.112

PV=60000×3.295=197.700

• Her üç yılda bir 4.000 TL ödeme yapılacaktır. Ödemeler 6

yıl sürecek ve ilk ödeme üçüncü yıl yapılacaktır. Yıllık faiz

oranı %9 olarak belirlenmiştir. Ödemelerin bugünkü

değerini hesaplayınız?


SONSUZ ÖDEMELER

• Yıllık ödemelerin sonsuza kadar devam ettiği yani dönem

sayısının olmadığı durumlarda sonsuz ödemeler ortaya

çıkar. Bunlara “Consol” adı verilmektedir.

• PV ( Sonsuz ödenek) = C / i

• Örneğin; sonsuza kadar her yıl 100.000 TL ödeme

yapılacağı belirlenmiş ve faiz oranı %40 olarak saptanmış

ise, bu nakit akışının bugünkü değeri nedir? Bu soru

yukarıdaki formül ile kolaylıkla çözülebilir.

• PV = 100.000TL / 0,40 = 250.000 TL


Yıllık ödemelerde olduğu gibi sonsuz ödemeler de artan bir trend izleyebilir. Artan trend yaklaşımında önemli olan nakit akışının sonsuza kadar aynı oranda artmasıdır. Bu durumda artan (büyüyen) sonsuz ödeme elde edilmiş olur. Büyüyen sonsuz ödeme için bugünkü zaman formülü ise;

PV = C / ( i-g)

Burada dikkat edilmesi gereken konu, birinci ödeme C, 0. yılda değil 1. yıl sonunda yapılan ödemedir.

Örneğin bugün 3.000TL ödeyecek olan ve sonsuza kadar olan ödemeleri içeren bir tahvil %5 büyüme hızına sahip ve faiz oranı %10 ise PV aşağıdaki şekilde hesaplanmalıdır:

PV= 3.000 TL + ( 3.150 / (0,10 - 0, 05)) = 66.000 TL

66.000 TL hem bugün alınan ödeneği hem de gelecek yıldan itibaren elde edilecek ödemelerin bugünkü değerini içermektedir.


Örneğin bugün 2.600TL ödeyecek olan ve sonsuza kadar

olan ödemeleri içeren bir tahvil %12 büyüme hızına sahip

ve faiz oranı %20 ise PV aşağıdaki şekilde

hesaplanmalıdır:

C=2.600+(2600 *1,12) / (1,20-1,12)

C=2.600+2912 / 0,08

C=2600+36400 = 39000




Örneğin bugün 2000 TL ödeyecek olan ve sonsuza kadar

olan ödemeleri içeren bir tahvil %9 büyüme hızına sahip

ve faiz oranı %12 ise PV aşağıdaki şekilde

hesaplanmalıdır:

C=2000+(2000 *1,09)/(1,12-1,09)

C=2000+2180 /0,03

C=2000+72667 = 74667


YATIRIM YAPILIR VE SONSUZA KADAR HER YIL

EŞİT ÖDEMELER ELE GEÇER

• Bir kişi bir projeye sonsuza kadar her yıl 10.000 TL

kazanacağı beklentisi ile 100.000 TL yatırım yapıyorsa

beklenen faiz oranı nedir?

• PV = PMT / i ise,

• i = PMT / PV

• denklemidir. PV, bugünkü değeri; PMT, yıllık ödemeleri; i,

faiz oranını göstermektedir. Problemin çözümü i = 10.000

TL / 100.000 TL = %10 olacaktır.


Yatırım yapılır ve bir yıl veya daha uzun bir süre

içinde tek bir ödeme ile geri alınır

Örneğin; 100.000 TL’lik yatırımın bir yıl sonunda 10.000

TL’lik getiri sağlayarak geri alındığı düşünülürse faiz

oranının bulunması için aşağıdaki formülün kullanılması

gerekir:

FV= PV ( 1+i) n n= 1 olduğunda,

FV= PV ( 1+i)

1+i = FV / PV

i = ( FV / PV ) – 1

Yani faiz oranı, i = (110.000 / 100.000 ) - 1 = %10 olarak

hesaplanır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta

gelecekteki değerin 10.000 TL’lik getiri tutarı ile yatırım

miktarı olan 100.000TL’nin toplamı olduğudur.


• Bu örnekte ödeme bir yıl sonra yerine 5 yıl sonra

yapılsaydı aynı denklem kullanılacaktı. Ancak denklem

çözülürken n = 5 olarak işlem yapılacaktı.

• (i + 1)5 = 110.000 / 100.000 = 1.10 olarak

hesaplandıktan sonra tablodan n= 5 sırasında katsayısı

1.10 olan faiz oranı bulunarak i= %2 olarak belirlenebilir.

• (Bkz. Tablo 3 5. yılda katsayısı 1.10 olan faiz oranı

%2’dir.)


• Başka bir örnek; bir kişinin belli bir süre sonra belli

miktarda bir paraya ihtiyacı olması ve elindeki parayı nasıl

değerlendirmesi gerektiği sorusudur. Örneğin, bir kişi 6 yıl

sonra koleje başlayacak olan çocuğunun okul masrafının

6 yıl sonra 8.000.000 TL olacağını tahmin etmektedir. Bu

kişinin şu anda elinde 4.000.000 TL’si bulunmaktadır.

Eğer bu para senede % 3 faiz getiren bir yatırımda

kullanırsa, bu kişi 6 yıl sonra bu para ile çocuğunun okul

taksitini ödeyebilir mi? Bunun gerçekleşmesi için faiz

oranı ne kadar olmalıdır? Öncelikle 4.000.000 TL’nın 6 yıl

sonraki değerinin hesaplanması gereklidir.


FV= 4.000.000TL ( 1. 03 ) 6 = 4.776.000 TL

Bu durumda 6 yıl sonunda kişinin yeterli parası olmayacaktır. 8.000.000 TL’yi elde edebilmek için gerekli minimum faiz oranı aşağıdaki şekilde hesaplanabilir.

FV= 4.000.000 TL ( 1 +i ) 6 = 8.000.000

( 1 +i ) 6 = 8.000.000 TL / 4.000.000 = 2

Gelecekteki değer katsayısı 2’dir. Tablodan 6 yıl için katsayısı 2 olan faiz oranı bulunur. Tablodan bakıldığında 6 yıl için %12 faizin katsayısının 1,9738 %13 faizin katsayısının 2,0820 olduğu görülmektedir. Yani bu kişi %12’den fazla faiz getiren bir yatırımda bulunursa bugünkü 4.000.000TL’si 6 yıl sonra 8.000.000 TL olacaktır.




4.000.000 TL ( 1 +i ) 6 = 8.000.000

( 1 +i ) 6 = 8.000.000 TL / 4.000.000

• ( 1 +i ) 6 =2


• Bu problem cebirsel olarak çözüldüğünde de faiz oranı

• ( 1 +i )6 = 8.000.000 TL / 4.000.000

• ( 1 +i )6 = 2

• (1+i) = 2 1/6

• (1+i) = 2 0,167

• (1+i) = 1,122

• i = 0,122

• i= %12,2


EŞİT YILLIK ÖDEMELER

Örneğin 2.000.000 TL’lik bir kredi beş yıl boyunca her yıl

500.000TL ödenmesini gerektiriyorsa alınan faiz ne

kadardır? Bilindiği üzere kredi ödemesi yıllık ödenek

katsayısı ile bulunabilir.

PV = PMT ( Yıllık Ödeme Katsayısı)

2.000.000=500.000 ( Yıllık Ödeme Katsayısı )

Yıllık Ödeme Katsayısı = 4

5 yıl için yıllık ödeme katsayısı 4 olan faiz oranı tablodan

bulunarak cevaba ulaşılır. Tablo 2’ye bakıldığında

katsayının %7 faiz için 4,1002 ve %8 faiz için 3,9927

olduğu görülmektedir. Cebirsel işlem yapıldığında ise faiz

oranı %7,93083 olarak ortaya çıkacaktır.



Örneğin 4.000.000 TL’lik bir kredi 9 yıl boyunca her yıl

500.000TL ödenmesini gerektiriyorsa alınan faiz ne

kadardır?

Bilindiği üzere kredi ödemesi yıllık ödenek katsayısı ile

bulunabilir.


4.000.000=500.000 ( Yıllık Ödeme Katsayısı )

Yıllık Ödeme Katsayısı = 8



katsayının %2 faiz için 8,162 ve %3 faiz için 7,786 olduğu

görülmektedir.



Örneğin 30000 TL’lik bir kredi 8 yıl boyunca her yıl

6000TL ödenmesini gerektiriyorsa alınan faiz ne

kadardır? Bilindiği üzere kredi ödemesi yıllık ödenek

katsayısı ile bulunabilir.


30000=6000 ( Yıllık Ödeme Katsayısı )

30000 / 6000 =Yıllık Ödeme Katsayısı

5 = Yıllık Ödeme Katsayısı



katsayının %11 ya da %12 olacaktır.


Amorti edilmiş borçlar

Alınan kredi veya borç belli bir sürede eşit taksitlerle

ödenecek ise bu amorti edilmiş borç olarak adlandırılır.

Bu durum bir örnekle daha iyi açıklanabilir.

Örneğin, bir işletme 2 eşit taksitte her yıl sonunda

ödenmek üzere 1.000.000 TL borç almıştır. İşletme kalan

borç üzerinden % 10 faiz ödeyecektir. Burada ilk

yapılacak olan işlem yıllık ödemelerin hesaplanmasıdır.

Bu da yıllık ödenek formülü kullanılarak kolayca bulunur.

Not: Bu soruda katsayı için kitabın arkasındaki Tablo 2

kullanılacak.




• PV0 = PMT ( PVA i,n )

• 1.000.000 TL= PMT (PVA %10, 2 yıl )

• 1.000.000 TL = PMT ( 1,7355 )

• PMT = 576.200 TL

• Eğer borçlu her yıl sonunda 576.200 TL öderse alacaklının

getiri oranı %10, borçlunun faiz oranı %10 olacaktır. Her yıl

sonunda yapılan ödeme hem faizi hem ana paranın bir

kısmından oluşmaktadır. Ödemelerin bu iki bölümünün açık

olarak görülmesi amorti şeması ile mümkün olur. Faiz ilk

yıllarda yüksekken daha sonra borçlu olunan ana para

azaldıkça azalır.


n

0 n

2

2

2

2

(1+i) -1PV =PMT×

(1+i) ×i

(1+0,1) -11.000.000 ×

(1+0,1) ×0,1

(1,1) -11.000.000 ×

(1,1) ×0,1

1,21-11.000.000 ×

1,21×0,1

1.000.000 ×1,7355

576.200

PMT

PMT

PMT

PMT

PMT



ÖRNEK

• Araba satın alırken 15.000 TL kredi alarak borçlandınız,

bu krediyi %15 faizle 4 yılda geri ödeyeceksiniz;

ödemelerinizin amorti şemasını oluşturunuz.


0 i,n

%15,4

PV =PMT*(PVA )

15.000=PMT*(PVA )

15.000=PMT*2,855

5.253,94=PMT

n

0 n

4

4

(1+i) -1PV =PMT×

(1+i) ×i

(1+0,15) -115.000 ×

(1+0,15) ×0,15

15.000 ×2,855

5.253,94

PMT

PMT

PMT


Yıl

(Ay)

Başlangıç

MiktarıÖdeme Faiz

Ödenen

Ana ParaKalan

1 15.000 5.253,94 2.250 3.004 11.996

2 11.996 5.253,94 1.799 3.455 8.542

3 8.542 5.253,94 1.281 3.973 4.569

4 4.569 5.253,94 685 4.569 0

21.015,8 6.015,96 15.000


Ödeme = Hesaplanan PMT değeri

Faiz = Başlangıç Miktarı x Faiz oranı

Ödenen Ana Para = Ödeme – Faiz

Kalan = Başlangıç Miktarı - Ödenen Ana Para



ÖRNEK

• Bir işletme 1.000 YTL’lik bir krediyi yıllık eşit taksitlerle 4

yılda geri ödeyecektir. Yıllık faiz oranı %18 olduğuna göre

eşit taksitler ve her devre ödenecek faiz miktarı ne

olacaktır?

• Çözüm:

• Önce yıllık eşit taksitler hesaplanacak sonra da

amortisman şeması oluşturulacak.


0 i,n

%18,4

PV =PMT*(PVA )

1.000=PMT*(PVA )

1.000=PMT*2,690

371,75=PMT

Yıl

(Ay)

Başlangıç

MiktarıÖdeme Faiz

Ödenen

Ana ParaKalan

1 1.000 371,75 180 191,75 808,25

2 808,25 371,75

3 371,75

4 371,75 0






ÖRNEK

• Araba satın alırken 27.000 TL kredi alarak borçlandınız,

bu krediyi %18 faizle 5 yılda geri ödeyeceksiniz;

ödemelerinizin amorti şemasını oluşturunuz.


0 i,n

%11,5

PV =PMT*(PVA )

17000=PMT*(PVA )

17000=PMT*3,696

4600=PMT

Yıl

(Ay)

Başlangıç

MiktarıÖdeme Faiz

Ödenen

Ana ParaKalan

1 17000 4600 1870 2730 14270

2 14270 4600 1569,7 3030,3 11239,7

3 11239,7 4600 1236,4 3363,6 7876,1

4 4600

5 4600 0






ÖRNEK

• Çeyizinize koymak üzere satın aldığınız beyaz eşya için

4000 TL kredi kullandınız. Bu krediyi %11 faizle 4 yılda

geri ödeyeceksiniz. Ödemelerinizin tamamen bitmesini

gösteren tabloyu oluşturunuz?


Bir yatırımcı, 1.000 lirasını, %40 faiz üzerinden 3 yıllığına

bir bankaya yatırmıştır. Yatırımcının 3. yılın sonundaki

parası ne kadar olacaktır?

FVn = PV ( 1 + i )n

FVn = 1.000 (1+0,40)3

FVn = 2.744 TL olur.




Yatırımcı, 3.000 lirasını, bir bankaya, 2 yıl için, faiz oranıyıllık %80’den 3 ay vadeli olarak yatırmıştır. Yatırımcının2. yıl sonunda parası kaç lira olacaktır?

FVnm = PV( 1 + i / m )nm

FVnm = 3.000 (1+0,80/4)2*4

FVnm = 3.000 (1+0,20)8

FVnm = 12.899,45 TL olur.


Bir yatırımcının 6 yıl sonra eline geçecek 5.000 TL’nin,

yıllık %60 bileşik faiz oranı ile şimdiki değeri kaç TL’dir?

PV =FV * (1 / (1+i)n)

PV = 5.000 * (1/(1+0,60)6)

PV = 298,023 TL’dir.


Bir yatırımcı, %30 faiz üzerinden, her yıl sonunda 4 yılboyunca, 4.000 TL yatırırsa, 4. yılın sonundaki yatırımtutarı ne kadar olur?


(1 ) 1FV =PMT

n

n

i

i

4(1 0,30) 1 2,8561 1FV =4.000 4.000

0,30 0,30

FV =4.000 6,187 24.748

n

n

• 4 yıl boyunca, her yıl sonunda elde edilen 100 TL’nin,

%30 faiz oranı üzerinden bugünkü değeri kaç TL’dir?


n

0 n

(1+i) -1PV =PMT×

(1+i) ×i

4

0 4

0

(1+0,30) -1 2,8561-1PV =100× 100×

(1+0,30) ×0,30 2,8561×0,30

1,8561PV =100× 100 2,16624 216,6

0,85683

• 4 yıl boyunca, her yıl sonunda elde edilen 100 TL’nin,

%11,2 faiz oranı üzerinden bugünkü değeri kaç TL’dir?


n

0 n

(1+i) -1PV =PMT×

(1+i) ×i4

0 4

0

0

(1+0,112) -1 1,529 1PV =100× 100

(1+0,112) ×0,112 1,529×0,112

1,529 1 0,529PV 100 100 100 3,094

1,529×0,112 0,171

PV 309,4

Bir yatırımcı, %40 faiz üzerinden, her yıl başında 3 yıl

boyunca, 300 TL yatırırsa, 3. yılın sonundaki yatırım

tutarı ne kadar olur?


0

(1 ) 1FV =PMT (1 )

nii

i

3

0

0

0

(1 0,4) 1FV =300 (1 0,4)

0,4

2,744 1 1,744FV =300 1,4 300 1,4

0,4 0,4

FV =300 4,36 1,4 1.831,2



• 200.000 YTL’yi aylık %3 faiz getirecek biçimde 5 ay için

bankaya yatırıyorsunuz. 5. ay sonunda toplamda ne kadar

paranız olacağını bileşik faiz tablosu oluşturarak

hesaplayınız?


Ay PV 1+i FVt PVi (Kazanılan Faiz)

1 200.000 1,03 206.000 6.000

2 206.000 1,03 212.180 6.180

3 212.180 1,03 218.545 6.365

4 218.545 1,03 225.102 6.556

5 225.102 1,03 231.855 6.735

31.855

• Bir finans kurumuna her ay yatırılan 300 YTL’lik eşit

ödemelerle 3 yıl sonunda %48 faizle ne kadar para birikir?

• i = 0,48/12 = 0,04

• n = 3 x 12 = 36


(1 ) 1FV =PMT

n

n

i

i

36(1 0,04) 1FV =300

0,04n

• Bir finans kurumuna her ay yatırılan 400 YTL’lik eşit

ödemelerle 2 yıl sonunda %12 faizle ne kadar para birikir?

• i = 0,12/12 = 0,01

• n = 2 x 12 = 24


(1 ) 1FV =PMT

n

n

i

i

24(1 0,01) 1FV =400

0,01n

• 3 yıl önce %25 bileşik faizle bankaya yatırılan bir miktar

para dönem sonunda 97.656 YTL olmuştur. Bankaya kaç

YTL yatırılmıştır.

• PV = FV * (1 / 1+i)n

• PV = 97.656 * (1 / 1+0,25) 3

• PV = 49.999,9 YTL


• Bir finans kurumundan her ayın sonunda 2.000 YTL taksit

ödenmek üzere bir kredi alınmıştır. Vade 3 yıldır. Yıllık faiz

oranı %72 ise bugün alınan kredi kaç liradır?

• n = 3 x 12 = 36

• i = 0,72 / 12 = 0,06


n 36

0 n 36

36

0 36

(1+i) -1 (1+0,06) -1PV =PMT× 2.000×

(1+i) ×i (1+0,06) ×0,06

(1,06) -1 7,147PV =2.000× 2.000× 29.231,1

(1,06) ×0,06 0,489

Finansal Yönetim Örnek Sorular Güz 2015


FİNANSAL YÖNETİMÖRNEKLER

Örnek

• 1000 TL %10 faizden kaç yıl süreyle yatırıldığında 1600

TL olur?

Güz 2015 Finansal Yönetim Örnek Sorular 2

PV=1000 TL, FV=1600 TL, i=0.1

(1 )

1600(1 ) (1 0.1)

1000

1.6 (1.1) log1.6 log1.1

0.20412 0.0413927

0.204124.93 5

0.0413927

n

n n

n

FV PV i

FVi

PV

n

n

n n

Örnek

• 2000 TL %5 faizden kaç yıl süreyle yatırıldığında 3000 TL

olur?


PV=2000 TL, FV=3000 TL, i=0.05

3000(1 ) (1 0.05)

2000

1.5 (1.05) log1.5 log1.05

0.1761 0.0212

0.17618.3

0.0212

n n

n

FVi

PV

n

n

n n

Örnek

• Herhangi bir miktar para %12,5 faizle ne kadar süreyle

yatırılırsa iki katı olur?

• FV=2PV

• FV=PV(1+i)n

• 2PV=PV(1+0,125)n

• 2=(1,125)n

• log2=nlog1,125

• log2/log1,125=n

• 0,301/0,051=n

• 5,9 yıl


Örnek

• Herhangi bir miktar para %8,5 faizle ne kadar süreyle

yatırılırsa dört katı olur?

• FV=4PV

• FV=PV(1+i)n

• 4PV=PV(1+0,085)n

• 4=(1,085)n

• log4=nlog1,085

• log4/log1,085=n

• 0,602/0,035=n

• 17,2 yıl


Örnek

• 3000 TL iki yıl boyunca yatırıldığında 3600 TL olmaktadır.

Dönem faizi yüzde kaçtır?

• FV=PV(1+i)n

• 3600=3000(1+i)2

• 3600/3000=(1+i)2

• 1,2=(1+i)2


1,2 1

1,095 1

1,095 1

0,095

i

i

i

i



Örnek

• 100.000 TL’lik yatırımın 5 yıl sonunda 10.000 TL’lik getiri

sağlayarak geri alındığı düşünülürse faiz oranı kaçtır?

• FV=PV(1+i)n

• 110000=100000 (1+i)5

• 110000/10000=(1+i)5

• 1,10=(1+i)5


1

5

0,2

1,10 1

1,10 1

1,019 1

0,019

i

i

i

i

Örnek

• 2000 TL 3 yıl boyunca yatırıldığında 2800 TL olmaktadır.

Dönem faizi yüzde kaçtır?

• FV=PV(1+i)n

• 2800=2000(1+i)3

• 2800/2000=(1+i)3

• 1,4=(1+i)3


3

3

1,4 1

1,4 1

i

i

Örnek

• Bir yatırımın net bugünkü değeri (NPV), yatırım dönemi

boyunca sağladığı getirinin piyasa faizi veya kendi faizi ile

iskonto edilmesi, bugüne indirgenmesi sonucu ulaşılan

değerdir. NPV > 0’dan büyük olması gerekir.

• 600 TL’lik bir ilk harcama içeren bir yatırım projesi beş yıl

içinde 1000 TL’lik bir geri dönüş vaat etmektedir. Dönem

faizi %9 olduğuna göre NPV nedir?

• PV= FV * (1/(1+i)n) = 1000 * (1/(1,09)5)

• PV= 1000 * (1/1,539)=1000*0,650= 650

• NPV= 650 – 600 = 50


Örnek

• Bir yatırımcı aşağıdaki üç seçeneğe yatırım yapabilir:

• Proje A’nın şimdiki maliyeti 2000 TL’dir ve 4 yılda 3000 TL

geri ödemektedir.

• Proje B’nin şimdiki maliyeti 2000 TL’dir ve 6 yılda 6000 TL

geri ödemektedir.

• Proje C’nin şimdiki maliyeti 3000 TL’dir ve 5 yılda 4800 TL

geri ödemektedir.

• Dönem faiz oranı %10 ise hangi proje tercih edilmelidir?


Örnek

• Bir yatırımcı aşağıdaki üç seçeneğe yatırım yapabilir:

• Proje A’nın şimdiki maliyeti 2200 TL’dir ve 4 yılda 3300 TL

geri ödemektedir.

• Proje B’nin şimdiki maliyeti 3000 TL’dir ve 6 yılda 5200 TL

geri ödemektedir.

• Proje C’nin şimdiki maliyeti 3000 TL’dir ve 5 yılda 4900 TL

geri ödemektedir.

• Dönem faiz oranı %8 ise hangi proje tercih edilmelidir?


Çözüm

• PVA= FVA * (1/(1+i)n) = 3300 * 0,735= 2425,5 – 2200=

225,5

• PVB= FVB * (1/(1+i)n)= 5200 * 0,630= 3276 – 3000= 276

• PVC= FVC * (1/(1+i)n)= 4900 * 0,681= 3336,9 – 3000=

336,9




Örnek

• Bir yatırım için bugün 40000 TL ödeme yapılmalıdır.

Yatırım sırasıyla ilk yıl için 10000 TL, ikinci yıl için 30000

TL ve üçüncü yıl için 20000 TL getiri vaat etmektedir.

Dönem faizi %10 ise bu yatırımı yapmak mantıklı mıdır?

• 1 yıllık 10000 TL’nin PV’si= 10000 * (1/(1+0,1)1)=9091

• 2 yıllık 30000 TL’nin PV’si= 30000 * (1/(1+0,1)2)=24793,4

• 3 yıllık 20000 TL’nin PV’si= 20000 * (1/(1+0,1)3)=15026,3

• Yatırımdan elde edilecek toplam getiri= 48910,7

• NPV= 48910,7 – 40000= 8910,7

• NPV > 0 olduğundan yatırım yapılabilir.


Örnek

• Bir yatırım için bugün 45000 TL ödeme yapılmalıdır. Yatırım sırasıyla ilk yıl için 8000 TL, ikinci yıl için 25000 TL, üçüncü yıl için 30000 TL ve dördüncü yıl için 15000 TL getiri vaat etmektedir. Dönem faizi %7 ise bu yatırımı yapmak mantıklı mıdır?

• 1 yıllık 8000 TL’nin PV’si= 8000 * 0,935 = 7480




• Yatırımdan elde edilecek toplam getiri= 65230

• NPV= 65230 – 45000= 20230



Örnek



TL, üçüncü yıl için 20000 TL getiri vaat etmektedir.

Dönem faizi %9 ise bu yatırımı yapmak mantıklı mıdır?





• NPV= 34864 – 35000= -136

• NPV < 0 olduğundan yatırım yapılamaz.


Örnek



TL, üçüncü yıl için 20000 TL getiri vaat etmektedir.

Dönem faizi sırasıyla %9, %8 ve %6 ise bu yatırımı

yapmak mantıklı mıdır?





• NPV= 36374 – 35000= 1374



Örnek


Yatırım sırasıyla ilk yıl için 600 TL, ikinci yıl için 1800 TL,

üçüncü yıl için 2000 TL getiri vaat etmektedir. Dönem

faizi sırasıyla %12, %10 ve %11 ise bu yatırımı yapmak

mantıklı mıdır?


Örnek

• Bir yatırım projesinin bugünkü maliyeti 7500 TL’dir. Bu

yatırım 5 sene boyunca her yıl sonunda 2000 TL’lik bir

getiri vaat etmektedir. Sermaye başka bir yatırımda %12

faizle değerlendirilebilecek durumda ise yatırım yapılmaya

değer mi?




Örnek

• Bir yatırım projesinin bugünkü maliyeti 8000 TL’dir. Bu

yatırım 4 sene boyunca her yıl sonunda 2700 TL’lik bir

getiri vaat etmektedir. Sermaye başka bir yatırımda %10

faizle değerlendirilebilecek durumda ise yatırım yapılmaya

değer mi?

• 2700 * PV 4, %10 = 2700 * 3,17= 8559 – 8000= 559

• NPV > 0 yatırım yapılabilir.


Soru

• Bir miktar para 10 Ekim 1994’den 10 Ocak 2002’ye kadar

% 8 bileşik faiz ve üçer aylık dönemler itibarıyla

yatırılmıştır. Uygulanacak faiz oranını ve kaç dönem için

uygulanacağını bulunuz.


Soru

• Bir işadamı %30 faizle ve faizin 6 aylık dönemler itibarıyla

hesaplanması koşuluyla 500.000 TL. borçlanmıştır.

Dördüncü yılın sonundaki toplam borç miktarı ne

kadardır?


Soru

• % 60 bileşik faizle aylık olarak yatırılan 250.000 TL 5 yıl 3

ay sonra ne kadara ulaşır?


Soru

• Bankadaki hesabına 6 aylık dönemler itibarıyla bileşik faiz

hesaplanan bir kişi, ilk üç yılda % 60 faizle 100 TL

yatırmış, faiz oranı 4. yıldan itibaren %50’ye düşmüştür.

Bu kişi hesabına para yatırdıktan 9 yıl sonra hesabını

kapatmıştır. Bu anda eline ne kadar para geçmiştir?


Soru

• 3 aylık dönemlerle ve % 60 faizle yatırılan 2.500 TL ne

kadar zamanda 13.500 TL’ye ulaşır?


PV=2500 TL, FV=13500 TL, i=0.60/4=0.15

13500(1 0.15)

2500

5.4 (1.15) log5.4 log1.15

0.732 0.061

0.73212

0.061

n

n n

n

n n



Soru

• Emekliliğine 2 yıl kalan bir memur 100.000 peşin, 450.000

TL emekli olduğunda ödenmek üzere bir ev satın almıştır.

Yıllık faizin % 60 ve yılda 2 kez faiz hesaplanması

durumunda evin bugünkü değerini hesaplayınız.

• Sonuç: 257.558 TL


Soru

• Bir şahıs % 5 faiz dönem faizi ile ve 6 aylık dönemlerle

faizlendirme yapılarak 50.000 TL. borçlanmıştır. Bu şahıs

ilk yılın sonunda 10.000 TL, ikinci yılın sonunda 20.000 TL

yatırmıştır. 3. yılın sonunda ödenmesi gereken kalan borç

miktarı ne kadardır?

• 50000 n=2*3=6

10000 n=2*2=4

20000 n=2*1=2

• Sonuç= 32.780


Soru

• Bir şahıs % 8 faiz dönem faizi ile 6 aylık dönemlerle

faizlendirme yapılarak 40.000 TL. borçlanmıştır. Bu şahıs

ilk yılın sonunda 10.000 TL, ikinci yılın sonunda 20.000 TL

yatırmıştır. 3. yılın sonunda ödenmesi gereken kalan borç

miktarı ne kadardır?

• Sonuç= 26.560


Soru

• 8 yıl vadeli ve 20 bin TL. nominal değerli bir borcun vade

bitimine kadar amorti edilebilmesi için, %5 faiz oranı

üzerinden her yılın sonunda yatırılacak taksit miktarını

bulunuz.


20000

PMT= 3094 TL

AFV

Soru

• % 5 faiz oranı üzerinden senelik devre sonlarında yatırılan

746 TL. tutarında eşit taksitlerle 7 bin TL. nominal

değerdeki bir borç kaç taksitle amorti edilir?

• Sonuç yaklaşık olarak 13


Soru

• Bir şahıs emekli olduktan sonra 10 yıl süreyle, her altı

ayda bir 500 TL. almayı istemektedir. Bu şahıs 18 yıl

sonra emekli olacaktır. Altı aylık faiz oranı % 9 olduğuna

göre;

• a) Şahsın emekli olduğunda bu taksitleri finanse

edebilmesi için emekli olduğunda ne kadar paraya ihtiyacı

vardır?

• b) İhtiyacı olan bu para bugün bankaya ne kadar para

yatırılarak sağlanabilir?


36

) ?

) *(1 )

4.564 *(1 0,09)

A

n

a PV

b FV PV i

PV

)4.564

)205

a

b



Soru

• Bir şahıs emekli olduktan sonra 5 yıl süreyle, her altı

ayda bir 6000 TL. almayı istemektedir. Bu şahıs 10 yıl

sonra emekli olacaktır. Altı aylık faiz oranı % 5 olduğuna

göre;

• a) Şahsın emekli olduğunda bu taksitleri finanse

edebilmesi için emekli olduğunda ne kadar paraya ihtiyacı

vardır?

• b) İhtiyacı olan bu para bugün bankaya ne kadar para

yatırılarak sağlanabilir?


Soru

• Bir şahıs çocuğunun okul masrafını karşılamak amacıyla

6 yıl sureyle ve her 3 ayın sonunda 1.000 TL. almayı arzu

etmektedir. Üç aylık faiz oranı % 8 olduğuna göre:

• a) Bu şahsın bugün bankaya ne kadarlık bir sermaye

yatırması gerektiğini,

• b) Süre boyunca ne kadar faiz ödendiğini bulunuz.


) ?

)Toplam ödemeler=?

Aa PV

b

)10.529

)13.471

a

b

Soru

• Bir işadamı 7.000 TL. peşin, her altı ayda bir 2.000 TL.

taksit ve 25 yıl süreyle bir makina satın almıştır. Altı aylık

faiz oranı % 8 olduğuna göre;

• a) Bu makinanın peşin değerini bulunuz.

• b) Bu makina için ne kadar fazla para ödendiğini bulunuz.


(1 ) 1Makinenin bugünkü değeri=Peşin ödeme + PMT

(1 )

Toplam taksitler 100.000

a) 31.467

b) 75.533

n

n

i

i i

Soru

• 10 yıl süreyle her ay başında 1500 TL.’lik gelir elde etmek

isteyen bir kişinin bugün bankaya yatırması gereken

parayı bulunuz. Aylık faiz oranı % 3.


A

120

A 120

A

A

(1 ) 1PV =PMT (1 )

(1 )

(1 0,03) 1PV =1500 (1 0,03)

(1 0,03) 0,03

34,711 1PV =1500 (1,03)

34,711 0,03

33,711PV =1500 (1,03)=1500 32,383 1,03

1,041

50.031

n

n

ii

i i

Sonuç

Soru

• Bir sigorta şirketi yaptığı sigorta karşılığında ya peşin

olarak 10.000 TL. ya da ilk ödemesi hemen yapılması

koşuluyla, 10 eşit taksit tahsil etmek istiyor. Faiz oranı % 6

olduğuna göre yıllık ödemeler ne kadar olmalıdır?


10.000

(1 0,06)

10000 7,36 1,06

10000 7,8

A

A

PV

PV PMT katsayi

PMT

PMT

1.282Sonuç

Soru

• 5 sene ertelenmiş bir borç, her yıl 5.000 TL. ödenerek 10

senede ödenecekse borcun bugünkü değeri ne kadardır?

Faiz oranı % 8.


(1 ) 1

(1 )

n

Ag n g

g geciktirme süresi

iPV PMT

i i

22.834Sonuç



Soru

• 3 yıl sonra başlamak üzere her yıl sonunda 1.500 TL. lik

taksitleri 8 yıl süreyle tahsil edebilmek için % 12 faiz veren

bir bankaya bugün kaç lira yatırılmalıdır?


5.304Sonuç

Soru

• % 13 faiz veren bir bankaya bugün kaç TL yatırılsın ki her

yıl başında 5.000 TL. elde edilsin?


*(1 )A

PMT iPV

i

Soru

• % 12 faiz veren bir bankaya 15.000 TL. yatıran bir kişi her

yılbaşında, devamlı olarak ne kadar liralık taksitler

alabilir?


*(1 )

*(1 0,12)15000

0,12

A

PMT iPV

i

PMT

140.000Sonuç

Soru

• Sürekli olarak her yılın sonunda 2.500 TL. almayı

düşünen bir kimse, bugün % 12 veren bir bankaya kaç TL.

yatırmalıdır?


A

PMTPV

i

Soru

• Bir makina 50.000 TL. peşin ve her yıl sonunda ödenecek

5.000 TL. taksitle satılmıştır. Yıllık faiz oranı % 12, kalan

borcun vadesi 10 yıl olduğuna göre, bu makinanın

bugünkü değeri ne kadardır?


(1 ) 1

(1 )

n

A n

iPV PMT

i i

Soru

• 5 yıl 10 ay süreyle, her ay 250 TL. elde edebilmek için,

yıllık faiz oranı % 12 ise, bugün kaç TL. yatırılmalıdır?


70

70

(1 ) 1

(1 )

(1 0,01) 1250

(1 0,01) *0,01

1250 250*50 12500

0,02

n

A n

A

A

iPV PMT

i i

PV

PV



Soru

• Peşin fiyatı 120.000 TL. olan bir arabayı taksitle satın

almak istemektesiniz. Satıcı ile vadeli anlaşma yaptınız.

Anlaşmaya göre hiç peşinat ödemeyecek ve 36 ay

ödemede bulunacaksınız.

• a) Yıllık faiz oranı % 24 ise, aylık ödemeler ne olur?

• b) Yıllık faiz oranı % 12’ye inerse, aylık ödemeler ne olur?

• c) Aylık taksit ödemeleri 5.000 TL. ve faiz oranı %12 ise,

hangi fiyata otomobili satın alırsınız?


(1 ) 1

(1 )

n

A n

iPV PMT

i i

Soru

• Bir bankadan konut kredisi olarak 150.000 TL. alan bir

kişi, yıllık %16 faizle 25 senede bu borcu ödeyecektir.

Krediyi alan kişinin yıllık ödemeleri ne kadar olacaktır?


(1 ) 1

(1 )

n

A n

iPV PMT

i i

Soru

• Bir bankadan konut kredisi olarak 150.000 TL. alan bir

kişi, yıllık %12 faizle 10 senede bu borcu ödeyecektir.

Krediyi alan kişinin yıllık ödemeleri ne kadar olacaktır?


(1 ) 1

(1 )

n

A n

iPV PMT

i i

Soru

• Kardeşiniz bu yıl liseden mezun oldu. Sizden geleceği ile ilgili yaptığı plan hakkında tavsiyelerinizi öğrenmek istiyor. Kardeşiniz, yaptığı plana göre, eğer hemen işe başlarsa 40 yıl sureyle her yıl 90.000 TL. kazanacağını tahmin etmektedir. Ancak üniversiteye başlarsa, 4 yıllık üniversite eğitiminden sonra işe başlayacağından 36 yıl süreyle her yıl 180.000 TL. kazanacaktır. Yine üniversitede 4 yıl boyunca her yıl 40.000 TL. harcama yapacaktır. Yıllık faiz oranı % 14.

• a) Eğer hemen işe başlarsa, toplam kazancının bugünkü değeri ne olur?

• b) Üniversiteye giderse, toplam kazancının (üniversite masrafları çıktıktan sonra) bugünkü değeri ne olur?


Çözüm


40

40

4

4

36

36

4

(1 ) 1) 90.000

(1 )

(1 ) 1) 40.000

(1 )

(1 ) 1180.000

(1 )

Elde edilen değer 4 yıl sonraki olduğundan bugüne dönüştürülmeli

FV=PV*(1+i)

Net şimdiki kaza

A

A

A

ia PMT PV PMT

i i

ib PMT PV PMT

i i

iPMT PV PMT

i i

nç=?

Soru

• Kardeşiniz bu yıl liseden mezun oldu. Sizden geleceği ile ilgili yaptığı plan hakkında tavsiyelerinizi öğrenmek istiyor. Kardeşiniz, yaptığı plana göre, eğer hemen işe başlarsa 30 yıl sureyle her yıl 11.000 TL. kazanacağını tahmin etmektedir. Ancak üniversiteye başlarsa, 4 yıllık üniversite eğitiminden sonra işe başlayacağından 26 yıl süreyle her yıl 24.000 TL. kazanacaktır. Yine üniversitede 4 yıl boyunca her yıl 20.000 TL. harcama yapacaktır. Yıllık faiz oranı % 10.

• a) Eğer hemen işe başlarsa, toplam kazancının bugünkü değeri ne olur?

• b) Üniversiteye giderse, toplam kazancının (üniversite masrafları çıktıktan sonra) bugünkü değeri ne olur?




Soru

• Bir işveren çalıştırdığı işçisi için bir emeklilik planı

hazırlamıştır. Plana göre işçi emekli olduğunda 250.000

TL. almaya hak kazanacaktır. Ancak bu para kendisine 10

yıl süreyle ve yılda 2 kez olmak üzere, eşit taksitlerle

ödenecektir. Faiz oranı % 12 ve faizlendirme dönemi 6 ay

ise, her 6 ayda bir işçinin eline geçecek emekli aylığı kaç

TL. olacaktır?


(1 ) 1

(1 )

n

A n

iPV PMT

i i

Soru

• Araba almak isteyen bir kişi bugün bir bankaya 15.000 bin

TL. yatırırken her ay sonunda da 5.000 TL yatırmayı

düşünmektedir. Kişi 18 ay sonra hangi fiyattan araba satın

alabilir? Faiz oranı % 36 olup, aylık faizlendirme söz

konusudur.


(1 ) 1

Peşin ödemenin 18 ay sonraki değeri (1 )

Biriken para=?

n

A

n

iFV PMT

i

FV PV i

Soru

• Araba almak isteyen bir kişi bugün bir bankaya 10.000 bin

TL. yatırırken her ay sonunda da 1.000 TL yatırmayı

düşünmektedir. Kişi 24 ay sonra hangi fiyattan araba satın

alabilir? Faiz oranı % 12 olup, aylık faizlendirme söz

konusudur.


Soru

• 500.000 TL. lik bir borç her altı ayda bir devre sonlarında

yapılacak 5 eşit ödemeyle ödenmek isteniyor.

Amortisman şeması yaparak her devrenin faizleriyle

anaparadan yapılan ödemeleri bulunuz. Faiz oranı % 6.


500.000

%6 / 2 %3

(1 ) 1

(1 )

A

n

A n

PV

i

iPV PMT

i i

Çözüm

• 80.000 TL. lik bir borç her 3 ayda bir devre sonlarında

yapılacak 6 eşit ödemeyle ödenmek isteniyor.

Amortisman şeması yaparak her devrenin faizleriyle

anaparadan yapılan ödemeleri bulunuz. Faiz oranı % 20.


Finansal Yönetim 29.09.2017

Yrd. Doç. Dr. Rüstem Barış YEŞİLAY 1

FİNANSAL YÖNETİM05. FİNANSAL PLANLAMA

FİNANSAL PLANLAMA (FP) NEDİR?

FP:

1. İşletmenin finansman yatırım seçeneklerini analiz etme,

2. Cari kararların gelecekte doğuracağı sonuçları

tahminleme,

3. Seçilecek alternatiflere karar verme,

4. Finansal planda belirlenen hedeflere göre ulaşılan

performansı ölçme aşamalarından oluşan bir süreçtir.

FP’nin amacı; riski minimize etmek değildir aksine

hangi risklerin yüklenilmeye değer, hangilerinin de

yüklenilmeye değer olmadığını saptamaktır.

Güz 2014 Finansal Yönetim

FP’nin KAPSAMI

FP’de üzerinde durulan temel faktörler:

1. Nakit akımları

2. Bölümlere ayrılmış analiz

3. Senaryo analizi (iyimser ya da kötümser)

4. Uzun ve kısa vadeli zaman dilimleri: FP hem kısa (1 yıldan daha az) hem de uzun vadeli (1 yıldan daha uzun) olarak yapılabilmektedir. Kısa dönemde işletmenin esnekliğini korurken nakit ihtiyaçlarını en etkili şekilde nasıl karşılayacağı (ya da nakit fazlasını nasıl değerlendireceği) konusu üzerinde durulmaktadır. Daha uzun zaman dilimlerinde ise, maruz kalınan riske göre getirinin maksimizasyonu, likitide ve esneklik problemlerine daha fazla dikkat çekilmektedir.


FP’nin ÇIKTILARI

1. Nakit akım tahminleri: FP süreci sonunda hem kısa hem de

uzun vadeli nakit akım tahminleri ortaya konacaktır.

2. Açık bir işletme stratejisi: Hesaplanan risk ve getiri

oranlarına göre belirli genişleme noktaları saptanacaktır.

Ayrıca tasarruf yapılacak ya da tasfiye edilecek bölgeler de

belirlenecektir.

3. Kısa ve uzun vadeli sermaye bütçeleri: Planlanan

sermaye harcamaları bölümler arasında genişleme ve

tasarruf alanlarına göre dağıtılacaktır.

4. İhtiyaç duyulan finansman miktarı ve zamanlaması:

İşletmenin cari finansman durumu, planlanan ödemeleri,

hedeflenen sermaye yapısı, tahminlenen finansal pazar

koşulları bu planlar oluşturulurken gözönüne alınır.


FP’nin BOYUTLARI

• Planlama ufku: Planlama yapılırken geleceği uzun vade

ya da kısa vade, genelde 12 ayla sınırlandırılırken

finansal planlamada daha fazla önem verilen uzun vade

ise, ortalama 5 yıl ile ifade edilmektedir.

• Toplanma: Bir finansal plan oluşturulurken, işletmenin

tüm proje ve yatırımları bir araya getirilerek ihtiyaç

duyulan toplam yatırım miktarı belirlenir. Diğer bir deyişle

her bir faaliyet biriminin yatırım teklifleri biraraya getirilir ve

bir büyük proje olarak kabul edilir.

Güz 2014 Finansal Yönetim Güz 2014 Finansal Yönetim

Planlama ufku ve toplanma derecesi belirlendikten sonra,

önemli, değişkenler hakkında alternatif varsayımlar seti

halinde hazırlanmış girdilerin finansal plana eklenmesi

gerekecektir.

1. En Kötü Durum Planı: İşletmenin mamülleri ve

ekonominin durumu hakkında olası en kötü

varsayımların dikkate alınmasını gerektirir.

2. Normal Durum Planı: İşletme ve ekonomik koşullarla

ilgili gerçekleşme olasılığı en yüksek olan varsayımların

dikkate alınmasıyla oluşmaktadır.

3. En İyi Durum Planı: Genelde büyük sermaye

yatırımları, yeni mamüller, mevcut pazarlarda hızlı

büyüme, yeni pazarlara girme gibi konuları içermektedir.



FP SÜRECİ

• FP sürecinin iki temel konusu nakit planlaması ve kar

planlamasıdır. Nakit planlaması işletmenin nakit

bütçesinin hazırlanması ile ilgiliyken, kar planlaması

proforma finansal tablolar yoluyla yapılmaktadır.

• FP süreci, uzun vadeli veya stratejik finansal planlar ile

başlar. Stratejik planlar, kısa vadeli faaliyet plan ve

bütçelerinin hazırlanması için bir rehber görevi görür.

Genelde, kısa vadeli plan ve bütçeler işletmenin uzun

vadeli stratejik amaçlarının uygulamaya konulmuş halidir.


Uzun Vadeli (Stratejik) Finansal Planlar

• Bu tür planların süresi 2-10 yıl arasında değişebilmektedir.

Uygulamada, yeni bilgiler elde edildikçe revize edilen 5

yıllık stratejik planlara daha sıkça rastlanmaktadır.

Genellikle faaliyet riski yüksek ve üretim döngüleri kısa

olan işletmelerin daha kısa süreli planlama dilimlerini

tercih ettikleri görülmektedir. Uzun vadeli finansal planlar

ise, AR-GE faaliyetleri, pazarlama ve ürün geliştirme

çalışmaları, sabit varlık yatırımları ve temel finansman

kaynakları gibi konuları içermektedir.


Kısa Vadeli (Faaliyet) Finansal Planlar

• Kısa vadeli planlar genellikle, 1-2 yıllık dönemleri

kapsarlar. Bu planların oluşturulmasındaki temel veriler

satış tahminleri, değişik biçimlerdeki faaliyet verileri ve

finansal verilerdir. Temel çıktılar ise, değişik sayıdaki

faaliyet bütçeleri, nakit bütçesi ve proforma finansal

tablolardır.


KISA VADELİ (FAALİYET) FİNANSAL

PLANLAMA SÜRECİ


Bütçe Fonksiyonları

Bütçe, en kısa ifadeyle, gelecekteki olayların

öngörümlenmesidir. Bütçeler kullanıcıları yönünden 3

temel fonksiyonu yerine getirirler:

1. İşletmenin gelecekteki finansman ihtiyacının miktarını

ve zararını ortaya koymak,

2. Bütçe rakamları ile fiili rakamlar arasında farklılıklar

olması durumunda düzeltici önlemlerin alınması için

temel oluşturmak,

3. Performans değerlemesi için temel oluşturmak.

Bütçeler, planları uygulamakla sorumlu kişilerin

performansını değerlendirmek için birer ölçüt görevini

yerine getirirler.


BÜTÇE TÜRLERİ

Fiziksel bütçeler, fiziksel birimler cinsinden düzenlenmiş

bütçelerdir. Örneğin; satış miktarı, personel sayısı, üretim

miktarı, stoklar v.b. Fiziksel bütçeler, gider ve kar

bütçelerinin hazırlanmasında temel olarak kullanılır.

Gider bütçeleri, bir işletmedeki her bir temel harcama

kategorisi için hazırlanan bütçelerdir. Örneğin; bir imalat

işletmesi üretim, satış, yönetim, araştırma-geliştirme ve

finansman giderleri için gider bütçeleri hazırlayacaktır. Bu

gider bütçeleri satış bütçesi ile birlikte kar bütçesinin

hazırlanabilmesi için temel oluşturur. Son olarak tüm

bütçe bilgilerinin nakit esasına dönüştürülmesi sonucu

hazırlanan bütçe ise, nakit bütçesi olarak adlandırılır.




BÜTÇELEME SİSTEMİ


BÜTÇELEME SİSTEMİ


NAKİT AKIM DÖNGÜSÜ

• İşletmenin nakit girişleri; faaliyetler, (satış ve alacak

tahsili) menkul kıymet ve bağlı ortaklıklara yaptığı

yatırımlar ve tahvil, hisse senedi veya kredi yoluyla

sağladığı finansmandan oluşmaktadır. Nakit çıkışları ise

faaliyetler, (materyal, maaş ve ücretler, kira, vergiler v.b.)

işletme sermayesi ve uzun vadeli yatırım ihtiyaçları; faiz

ve kar payı ödemeleri ile kredi ve tahvil geri ödemeleri

nedeniyle ortaya çıkmaktadır.


NAKİT AKIM DÖNGÜSÜ


NAKİT PLANLAMASI

Nakit bütçeleri, işletmelerin likidite durumlarını ortaya

koydukları için finansal planlama sürecinde büyük önem

taşımaktadır. Nakit bütçesi belirli bir zaman dönemi içinde

işletmenin nakit akışlarını gösteren detaylı bir plandır.

Haftalık, aylık ya da yıllık olarak düzenlenmiş nakit

bütçeleri birçok işletmede sıkça kullanılan araçlar

olmaktadır. İşletmelerin nakit akışları mevsimlere göre

değişme özelliği taşıyorsa, nakit bütçesinin

düzenleneceği zaman aralıkları kısalacaktır. Çoğu

sektörde mevsimsel nakit akışlarında değişikliğe

rastlandığından, nakit bütçeleri genellikle aylık olarak

hazırlanmaktadır.


Nakit bütçesinin doğruluğu;

(1) satış tahminlerinin ve

(2) bütçe hazırlanırken kullanılan varsayımların

doğruluğuna bağlıdır.

Satış tahminleri doğru değilse, bütçede yer alacak satış

tutarları da yanlış olacaktır. Benzer şekilde, kredili satışlar,

maaş ve ücretler gibi gider kalemlerine ait varsayımlarda

yapılacak hatalar nakit çıkışlarında da hatalara yol

açacaktır. Bu gibi nedenlerden dolayı, diğer finansal

planlama araçlarının olduğu gibi nakit bütçesinin de bazı

sınırlamaları bulunmaktadır.

Temel sınırlama, geleceğin taşıdığı belirsizliktir. Bu

sınırlama, belirsizliği dikkate alan tahminleme teknikleri

tarafından bir ölçüde ortadan kaldırılabilmektedir.



BİR NAKİT BÜTÇESİNDE YER ALAN

BELLİ BAŞLI KALEMLER


Nakit Girişleri Nakit Çıkışları

Peşin Satışlar Peşin Alışlar

Alacakların Tahsili Borçların Ödenmesi

Yatırım Gelirleri Maaş ve Ücretler

Uluslar arası ortaklıklardan ve

yavru şirketlerden gelirlerKira ve Sigorta giderleri

Varlıkların satışı Reklam, satış vb. nakdi giderler

Menkul kıymet satışı Vergiler

Alınan krediler Sermaye yatırımları

Faiz ve kar payları

Kredilerin geri ödenmesi

Doğrusal regresyon ve satış tahminlemesi

• Satış tahminleme yöntemleri arasında en fazla

kullanılanlardan bir tanesi doğrusal regresyon yöntemidir.

Sözkonusu yöntemde satışlar dönemlerin bir fonksiyonu

olarak kabul edilir. Diğer bir ifadeyle; dönemler bağımsız

değişken satışlar da bağımlı değişken olarak ele alınır.

Aşağıda doğrusal regresyon yöntemi ve satış gücünden

elde edilen bilgilerin makine parçaları üreten X

işletmesinin gelecek dönem satışlarının

tahminlenmesinde ne şekilde kullanıldığı sunulmaktadır.


X İŞLETMESİNİN GEÇMİŞ ALTI

DÖNEME İLİŞKİN SATIŞ VERİLERİ


Yıllar Satışlar (Yt) Dönemler (Xt)

1983 2,10 TL 1

1984 1,85 TL 2

1985 3,00 TL 3

1986 2,90 TL 4

1987 4,05 TL 5

1988 4,15 TL 6


• Satışlar (Y) bağımlı değişken ve dönemler de (X)

bağımsız değişken olduğuna göre regresyon

denklemi şu şekilde ifade edilir:

• Yt=a+b Xt

• Yt=t dönemindeki tahminlenen satışlar

• a=Regresyon katsayısı

• b=Regresyon denkleminin eğimi

• Xt=Dönem

• 1983 yılı 1 olarak kabul edildiğinde, 1988 yılı 6

değerini alacaktır.

AŞAMALAR

1. Satışların toplamını al

2. Dönemlerin toplamını al

3. Satışlarla dönemleri çarp toplamını al

4. Dönemlerin (bağımsız değişkenin) karesini al ve topla


X İŞLETMESİNİN TAHMİNLENEN

REGRESYON DENKLEMİ


Satışlar (Yt) Dönemler (Xt) (Yt) x (Xt) (Xt2)

2,10 TL 1 2,10 1

1,85 TL 2 3,70 4

3,00 TL 3 9,00 9

2,90 TL 4 11,60 16

4,05 TL 5 20,25 25

4,15 TL 6 24,90 36

18,05 TL 21 71,55 91




Ortalamalar:

ΣYt 18,050Satışlar=Y= = =3,008

n 6

Xt 21Dönem=X= = =3,50

n 6

• b’nin hesaplanması:


22

2

b

71,55 6 3,008 3,50b

91 6 3,50

71,55 63,168 8,382b

91 73,500 17,500

b 0,479

YtXt nY X

Xt n X

• a’nın hesaplanması


a=Y-bX=3,008-0,479×3,5=1,332

Bu verilere göre regresyon denklemi

Yt=a + b*Xt

Yt=1,332 + 0,479*Xt

1989 dönemi için satışlar tahminleneceğinden

(1989 = 7. dönem)

1989 tahmini satışlar;

1,332 + 0,479*7 = 4,685 YTL


Örnek: Aşağıdaki tabloda X işletmesine dair

satış rakamları verilmiştir. Buna göre 2007 yılı

satış rakamını doğrusal regresyon yöntemi ile

tahminleyiniz?

Yıllar Satışlar (Yt)

2003 7,800.0 TL

2004 8,200.0 TL

2005 9,400.0 TL

2006 10,100.0 TL


Yıllar Satışlar (Yt) Dönemler (Xt) (Yt) x (Xt) (Xt2)

2003 7,800.0 TL 1 7,800.0 TL 1

2004 8,200.0 TL 2 16,400.0 TL 4

2005 9,400.0 TL 3 28,200.0 TL 9

2006 10,100.0 TL 4 40,400.0 TL 16

35,500.00 TL 10.00 92,800 30

X İŞLETMESİNİN TAHMİNLENEN REGRESYON DENKLEMİ



22

2

b

92800 4 8875 2,50b

30 4 2,50

92800 88750 4050b

30 25 5

b 810

YtXt nY X

Xt n X





a=Y-bX=8875-810×2,5=8875-2025=6850


Yt=6850 + 810*Xt


(2007 = 5. dönem)


6850 + 810*5= 10900 YTL

DOĞRUSAL REGRESYON YÖNTEMİ

• Bu yöntemde, bilanço kalemleri satışların bir fonksiyonu

olarak ele alınır. Diğer bir deyişle, bilanço kalemleri

bağımlı değişken, satışlar bağımsız değişken olarak

kabul edilir. Regresyon yönteminin temelinde bilanço

kalemleri ile satışlar arasında geçmiş yıllarda bir ilişki

olduğu ve bu ilişkinin bir regresyon denklemiyle ifade

edilmesi düşüncesi yaratmaktadır. Bu şekilde bulunacak

regresyon denklemi, gelecek yıllara ait satış tahminleri ile

birlikte kullanılınca bilanço kalemlerinin gelecek yıllarda

alacağı değerler hesaplanabilir. Aşağıdaki örnek bu

amaçla düzenlenmiştir.


Yıllar Satışlar Alacaklar

1985 175 33

1986 200 38

1987 215 44

1988 185 35

1989 235 43

1990 265 45

1991 300 52

1992 280 47

1993 350 61

1994 420 71

1995 500 85

Bir işletmenin 1985-1995 dönemine ait satış ve alacak tutarları

aşağıda verilmiştir. 1996 yılı satışlarının 750 TL olması tahmin

edildiğine göre, bu yıla ait alacak tutarını doğrusal regresyon yöntemi

ile tahminleyiniz.


Yıllar Satışlar (X) Alacaklar (Y) X*Y X2

1985 175 33 5.775 30.625

1986 200 38 7.600 40.000

1987 215 44 9.460 46.225

1988 185 35 6.475 34.225

1989 235 43 10.105 55.225

1990 265 45 11.925 70.225

1991 300 52 15.600 90.000

1992 280 47 13.160 78.400

1993 350 61 21.350 122.500

1994 420 71 29.820 176.400

1995 500 85 42.500 250.000

3125 554 173.770 993.825


• Alacaklar ve satışlar arasındaki ilişkinin doğrusal olduğu

kabul edildiğine göre regresyon yöntemi aşağıdaki

biçimde ifade edilecektir.

• Y=a+bX

• Y= bağımlı değişken (alacaklar)

• X= bağımsız değişken(satışlar)

• a= X’in sıfır olduğu noktada y değişkeninin alacağı değer

• b= regresyon katsayısı


• Ortalamalar:


ΣY 554Alacaklar=Y= = =50,36

n 11

X 3125Satışlar=X= = =284,09

n 11





22

2

b

173.770 11 50,36 284,09b

993.825 11 284,09

173.770 157.375 16.395b

993.825 887.778 106.047

b 0,15

YX nY X

X n X



a=Y-bX=50,36-0,15×284,09=7,75


Y=7,75 + 0,15*X

1996 yılının alacak tutarı bu denkleme göre

şu biçimde hesaplanabilir:

1996 yılı tahmini satışları= 750 TL

Y=7,75 + 0,15*X

Y=7,75 + 0,15*750 = 120,25

Bir işletmenin 2002-2006 dönemine ait satış ve alacak

tutarları aşağıda verilmiştir. 2007 yılı satışlarının 275 TL

olması tahmin edildiğine göre, bu yıla ait alacak tutarını

doğrusal regresyon yöntemi ile tahminleyiniz.

Yıllar Satışlar (X) Alacaklar (Y)

2002 175 33

2003 200 38

2004 215 44

2005 185 35

2006 235 43


Yıllar Satışlar (X) Alacaklar (Y) X*Y X2

2002 175 33 5,775 30,625

2003 200 38 7,600 40,000

2004 215 44 9,460 46,225

2005 185 35 6,475 34,225

2006 235 43 10,105 55,225

1010 193 39,415 206,300

• Ortalamalar:


ΣY 193Alacaklar=Y= = =38,6

n 5

X 1010Satışlar=X= = =202

n 5



22

2

b

39415 5 38,6 202b

206300 5 202

39415 38986 429b

206300 204020 2280

b 0,19

YX nY X

X n X





a=Y-bX=38,6-0,19×202=0,22


Y=0,22 + 0,19*X

2007 yılının alacak tutarı bu denkleme göre

şu biçimde hesaplanabilir:

2007 yılı tahmini satışları= 275 TL

Y=0,22 + 0,19*X

Y=0,22 + 0,19*275 = 52,47

Bir işletmenin 2005-2008 dönemine ait satış ve alacak

tutarları aşağıda verilmiştir. 2009 yılı satışlarının 1450 TL

olması tahmin edildiğine göre, bu yıla ait alacak tutarını

doğrusal regresyon yöntemi ile tahminleyiniz.

Yıllar Satışlar (X) Alacaklar (Y)

2005 780 33

2006 820 38

2007 940 44

2008 1,010 35


DOĞRUSAL REGRESYON YÖNTEMİ

İLE SATIŞ TAHMİNİ


Yıllar Satışlar

2006 3.75 TL

2007 4.00 TL

2008 3.20 TL

2009 3.80 TL

2010 4.30 TL

Yandaki verilere

göre 2011 yılı

satışlarını doğrusal

regresyon yöntemi

ile hesaplayınız?

Yıllar Satışlar(Y) Dönemler (X) Y*X X2

2006 3.75 TL 1 3.75 1

2007 4.00 TL 2 8 4

2008 3.20 TL 3 9.6 9

2009 3.80 TL 4 15.2 16

2010 4.30 TL 5 21.5 25

19.05 15 58.05 55




22

2

b

58,05 5 3,81 3b

55 5 3

58,05 57,15 0,9b

55 45 10

b 0,09

YtXt nY X

Xt n X



a=Y-bX=3,81-0,09×3=3,54


Yt=a + b*Xt

Yt=3,54 + 0,09*Xt


(2011 = 6. dönem)


3,54 + 0,09*6 = 4,08 YTL



FİNANSAL YÖNETİM06. KAR PLANLAMASI ve KONTROLU

BAŞABAŞ NOKTASI MODELİ

• Başabaş analizinin amacı, işletmenin gider yapısı, satış hacmi ve karı arasındaki ilişkiyi inceleyerek, kara geçiş noktasındaki satış miktarını belirlemektir. İşletme başabaş analizi yoluyla kara geçiş noktasındaki satış hacmine karşı gelen satış tutarını da belirleyebilir.

• Kara geçiş noktasındaki satış miktarı, faiz ve vergiden önceki karın (FVÖK) sıfır olduğu satış miktarı olarak tanımlanabilir. Bu açıdan başabaş modelinin kullanımı finansal yöneticinin;

• Tüm faaliyet giderlerini karşılayacak satış miktarını belirlemesine,

• Değişik satış düzeylerinde elde edilecek FVÖK tutarlarını hesaplamasına olanak sağlar.


BAŞABAŞ NOKTASININ KULLANIM

ALANLARI1. Sermaye harcama analizi: Bir projeyi işletme için

ekonomik olarak faydalı kılacak satış hacmini ortaya

koyabilmektedir.

2. Fiyatlandırma politikası

3. İşgücü ücretleri

4. Gider yapısı: Değişken giderlerin azaltılması sonucu

sabit giderlerde ortaya çıkacak artış arasında bir tercih

yapılabilmesidir.

5. Finansman kararları


BAŞABAŞ NOKTASI MODELİNİN

GEREKLİ ELEMANLARI1. Sabit giderler: satış hacmindeki ya da üretim

miktarındaki değişikliklere karşı sabit kalan giderlerdir.

Toplam sabit giderler üretim miktarından bağımsızdırlar.

Üretim miktarı arttıkça sabit giderler daha büyük üretim

miktarlarına dağıtılacağından birim başına sabit

giderler azalacaktır.

2. Değişken giderler: üretim miktarı başına sabit fakat

üretim miktarındaki değişikliklere göre toplam olarak

değişen giderlerdir. Toplam değişken giderler şu şekilde

hesaplanabilir:

Toplam değişken giderler= Birim değişken gider x Üretim

miktarı


BAŞABAŞ NOKTASI MODELİNİN

GEREKLİ ELEMANLARI3. Toplam Satışlar ve Üretim Hacmi

Sabit ve değişken giderlerin yanısıra başabaş modelinin

diğer elemanları; toplam satış gelirleri ve üretim hacmidir.

Toplam satış gelirleri şu şekilde hesaplanabilir :

Toplam satış gelirleri= Birim satış fiyatı x Satış miktarı

Üretim hacmi ise işletmenin faaliyet düzeyi ile ilgilidir ve

miktar ya da satış tutarı olarak ifade edilebilir.


BAŞA BAŞ ANALİZİNDE VARSAYIMLAR

1. İşletmenin giderleri sabit ve değişken giderler olarak ayrılabilmektedir.

2. Birim satış fiyatı değişmemektedir.

3. Maddi duran varlıklar çeşitli üretim düzeylerinde aynı kalmaktadır.

4. Genel fiyat düzeyi kararlıdır.

5. Önemli stok değişmeleri olmamaktadır.

6. İşletme tek bir mal veya hizmet üretmektedir. Birden fazla mal veya hizmet üretiliyorsa üretimin bileşimi değişmemektedir.

7. Üretim faktörlerinin verimliliği sabit kalmaktadır.

8. İşletmenin izlediği politikalarda değişiklik yoktur.

9. Birim değişken giderler tüm üretim düzeylerinde aynı kalmaktadır.




BAŞABAŞ ANALİZİNDE KULLANILAN

YÖNTEMLER• Başabaş modeli işletmenin gelir tablosunun aşağıdaki

analitik formda ifade edilmiş halinden öte bir şey değildir:

Satışlar – (Toplam değişken giderler + Toplam sabit

giderler)= Kar

• Üretim miktarı temel alındığında;

1. her bir birimin satış fiyatının

2. birim değişken giderlerin bilinmesi gerekmektedir.


BAŞABAŞ ANALİZİNDE KULLANILAN

YÖNTEMLER• Başabaş modelinde incelenen kar rakamı faiz ve vergiden

önceki kar (FVÖK) tutarıdır. Üretim miktarına göre

yukarıdaki eşitlik, FVÖK’ın sıfıra eşitlenmesiyle başabaş

modeli halini alır:


Birim Birim ToplamSatış Satış

Satış × - Değişken × + Sabit =FVÖKMiktarı Miktarı

Fiyatı Gider Giderler

CEBİRSEL YÖNTEM

• Cebirsel yöntem başabaş noktası belirleme yöntemleri

arasında belki de en kullanışlı olanıdır.


Qb=Miktar olarak başabaş noktası

P=Birim satış fiyatı

F=Toplam sabit giderler

V=Birim Değişken Giderler

b

FQ =

P-V

• Örnek: Ege işletmesi tek bir ürün üretmektedir. Bu ürüne

ilişkin veriler şöyledir:

• Birim değişken gider : 5 TL/ birim

• Birim satış fiyatı : 10 TL/birim

• Toplam sabit giderler : 50.000 TL


b

F 50.000Q = 10.000 _ birim

P-V 10 5

BAŞABAŞ NOKTASININ SATIŞ TUTARI

CİNSİNDEN HESAPLANMASI• Birden fazla mal veya hizmet üreten işletmelerde başabaş

noktasını her mamül için miktar olarak hesaplamak güç

olmaktadır. Bu tür işletmelerde başabaş noktasını miktar

yerine satış tutarı cinsinden hesaplamak daha uygun

olacaktır.

• S: Satışlar (TL)

• V: Birim değişken gider

• Q: Miktar

• P: Satış fiyatı


FS=

V1-

P

• Yukarıdaki denklem Ege İşletmesine uygulandığında

başabaş noktasındaki satış gelirleri şu şekilde

hesaplanabilir:


F 50.000S= 100.000 _ TL

V 51- 1-

P 10



SATIŞ KARIŞIMI ANALİZİ

• Buraya kadar yapılan açıklamalar tek bir mal veya hizmet

üreten işletmeleri temel almaktaydı. Ancak uygulamada

işletmeler genellikle birden fazla mal veya hizmet

üretmektedirler. Birden fazla mal veya hizmet üreten

işletmelerde, başabaş noktasının hesaplanması birkaç

biçimde yapılabilir. Bunun için en azından;

1. Her bir mal veya hizmetin genel satış hacmi içindeki

payının,

2. Her mal ve hizmete ait birim değişken giderin ve birim

satış fiyatının,

bilinmesi gerekmektedir.


• Örnek: Y İşletmesinin iki mamül ürettiği ve sattığı

bilinmektedir. Mamüllere ilişkin veriler şöyledir:


A B

Satış Fiyatı 30.000 20.000

Değişken Giderler 24.000 10.000

Satış Karışımı % 60 % 40

Sabit Giderler 152.000.000 TL

• Birim Katkı Payı (A)= Satış Fiyatı – Giderler

• Birim Katkı Payı (A)= 30.000 – 24.000= 6.000 TL

• Birim Katkı Payı (B)= Satış Fiyatı – Giderler

• Birim Katkı Payı (B)= 20.000 – 10.000= 10.000 TL

• Ortalama Birim Katkı Payı= Katkı Payı x Satış Karışımı

Yüzdesi

• Ort Birim Katkı Payı= (6.000x0,6) + (10.000x0,4)

• Ort Birim Katkı Payı= 7.600 TL


SabitGiderlerToplamB.B.N.=

Ort.BirimKatkıPayı

152.000.000ToplamB.B.N.= =20.000_birim

7.600

• Örnek: Y İşletmesinin iki mamül ürettiği ve sattığı



A B

Satış Fiyatı 360 600

Değişken Giderler 240 400


Sabit Giderler 492.000 TL

• Birim Katkı Payı (A)= Satış Fiyatı – Giderler

• Birim Katkı Payı (A)= 360 – 240= 120 TL

• Birim Katkı Payı (B)= Satış Fiyatı – Giderler

• Birim Katkı Payı (B)= 600 – 400= 200 TL


Yüzdesi

• Ort Birim Katkı Payı= (120x0,45) + (200x0,55)

• Ort Birim Katkı Payı= 163 TL




492000ToplamB.B.N.= =3.000_birim

164

Çözüm

• A malı 3000 x 0,45= 1350

• B malı 3000 x 0,55= 1650

• A malı fiyatı 360 x 1350= 486000

• B malı fiyatı 600 x 1650= 990000

• 486000 + 990000 =1476000 toplam satış hasılatı




• Örnek: FB işletmesinin üç mamül ürettiği ve sattığı



A B C

Satış Fiyatı 20,000 TL 16,000 TL 24,000 TL

Değişken Giderler 6,000 TL 8,000 TL 18,000 TL

Satış Karışımı 20% 50% 30%

Sabit Giderler 22,000,000 TL

• Birim Katkı Payı (A)= 20000 – 6000= 14000 TL

• Birim Katkı Payı (B)= 16000 – 8000= 8000 TL

• Birim Katkı Payı (C)= 24000 – 18000= 6000 TL


Yüzdesi

• Ort Birim Katkı Payı= (14000x0,2) +

(8000x0,5)+(6000x0,3)

• Ort Birim Katkı Payı= 2800 + 4000 + 1800= 8600




22.000.000ToplamB.B.N.= =2558_birim

8.600

HEDEFLENEN KAR YAKLAŞIMI

Başabaş noktası gelir ve giderlerin eşit olduğu dolayısıyla karın sıfır olduğu bir satış hacmidir. İşletme yöneticilerinin belirli miktarlarda kara ulaşmayı hedeflemeleri durumunda hedeflenen kara ne kadarlık bir satış hacmiyle ulaşılacağının hesaplanması da daha önce açıklanan yöntemler ile mümkün olabilmektedir.

Örnek: Bir işletme öz sermayesi üzerinden %20 net kar elde etmeyi planlamaktadır. İşletme ile ilgili aşağıdaki verilere göre bu kar tutarını gerçekleştirebilecek satış hacmini hesaplayınız.

Özsermaye = 4.500.000 TL

Sabit Giderler = 1.650.000 TL

Değişken Giderler = 300 TL/Birim

Satış Fiyatı = 1.200 TL/birim

Vergi Oranı = % 40


• Öz sermaye üzerinden %20 kar elde edebilmek için

gerekli satış miktarı şu şekilde hesaplanabilir:

• Net Kar Hedefi= 4.500.000 x %20=900.000 TL

• İşletmenin 900.000 TL'lik kara ulaşabilmesi için yapılması

gereken satış miktarı şöyle hesaplanabilir:

• Satışlar - Değişken Giderler - Sabit Giderler =

Hedeflenen Kar

• 1200 Q - 300 Q - 1.650.000 = 900.000

• 900 Q = 2.550.000

• Q = 2833 birim


• Vergi gözardı edildiğinde işletmenin hedeflediği kara 2833 adet satarak ulaşacağı görülmektedir. Aynı tutardaki kara %40 vergi ödedikten sonra ulaşılması için gerekli satış miktarı şöyle hesaplanabilir:


Satışlar - Değişen Gid - Sabit Gid.= Hedeflenen VÖK;

1200Q-300Q-1.650.000= 1.500.000

900Q= 3.150.000TL

Q= 3.500 birim

VergidenSonrakiKarVergidenÖncekiKar=

1-VergiOranı

900.000VergidenÖncekiKar= =1.500.000_TL

1-0.4


• Örnek: Bir işletme öz sermayesi üzerinden %30

net kar elde etmeyi planlamaktadır. İşletme ile

ilgili aşağıdaki verilere göre bu karı

gerçekleştirebilecek satış tutarını hesaplayınız.

• Özsermaye = 6.000.000 TL

• Sabit Giderler = 1.450.000 TL

• Değişken Giderler = 450 TL/Birim

• Satış Fiyatı = 1.600 TL/birim

• Vergi Oranı = % 20




• Net Kar Hedefi= 6.000.000 x %30=1.800.000 TL

• Satışlar - Değişken Giderler - Sabit Giderler = Hedeflenen

Kar

• 1600 Q - 450 Q - 1.450.000 = 1.800.000

• 1.150 Q = 3.250.000

• Q = 2826 birim


Satışlar - Değişen Gid - Sabit Gid.= Hedeflenen

VÖK olduğundan;

1600 Q - 450 Q - 1.450.000 = 2.250.000

1.150Q= 3.700.000TL

Q= 3.217 birim

3.217 x 1600= 5.147.200 TL satış tutarına ulaşması

gerekir.


1-VergiOranı

1.800.000VergidenÖncekiKar= =2.250.000_TL

1-0.2







• Özsermaye = 1.200.000 TL

• Sabit Giderler = 500.000 TL


• Satış Fiyatı = 1.200 TL/birim



• Net Kar Hedefi= 1.200.000 x %20=240.000 TL

• Satışlar - Değişken Giderler - Sabit Giderler = Hedeflenen

Kar

• 1200 Q - 400 Q - 500.000 = 240.000

• 800 Q = 740.000

• Q = 925 birim


Satışlar - Değişen Gid - Sabit Gid.= Hedeflenen

VÖK olduğundan;

1200 Q - 400 Q - 500.000 = 320.000

800 Q = 820.000

Q = 1025 birim

1025 x 1200= 1.230.000 TL satış tutarına ulaşması

gerekir.


1-VergiOranı

240.000 240.000VergidenÖncekiKar= = =320.000_TL

1-0.25 0.75


• Örnek: Ege işletmesi tek bir ürün üretmektedir. Bu ürüne

ilişkin veriler şöyledir:

• Birim değişken gider : 8 TL/ birim

• Birim satış fiyatı : 12 TL/birim

• Toplam sabit giderler : 80.000 TL

Bu verilere göre miktar ve satış geliri bazında başabaş

noktasını hesaplayınız?





b

F 80.000Q = 20.000 _ birim

P-V 12 8

F 80.000S= 240.000 _ TL

V 81- 1-

P 12






• Özsermaye = 600.000 TL



• Satış Fiyatı = 1600 TL/birim



• Net Kar Hedefi= 600.000 x %20=120.000 TL



1-VergiOranı

120.000VergidenÖncekiKar= =171.429_TL

1-0.3

Satışlar - Değişen Gid - Sabit Gid.= Hedeflenen VÖK

olduğundan;

1600 Q - 475 Q - 145.000 = 171.429

1.125Q= 316.429TL

Q= 282 birim

282 x 1600= 451.200 TL satış tutarına ulaşması gerekir.



net kar elde etmeyi planlamaktadır.

• Özsermaye = 100.000 TL



• Satış Fiyatı = 120 TL/birim




• İşletme ile ilgili yukarıdaki verilere göre

A. Vergi ihmal edildiğinde bu karı

gerçekleştirebilecek satış miktarını,

B. Vergi dahil edildiğinde bu karı

gerçekleştirebilecek satış miktarını,

C. Vergi dahil edildiğinde bu karı

gerçekleştirebilecek satış tutarını hesaplayınız?


Soru

• Y İşletmesinin iki mamül ürettiği ve sattığı bilinmektedir.

Mamüllere ilişkin veriler şöyledir:


A B

Satış Fiyatı 36 60

Değişken Giderler 28 46


Sabit Giderler 60.000 TL



Soru (dvm)

• Bir önceki slaytta yer alan verilere göre

a) Her bir malın birim katkı payını

b) Ortalama birim katkı payını

c) Toplam başabaş noktasını

d) Başabaş noktasındaki mal bileşimi

e) Başabaş noktasındaki toplam satış hasılatını bulunuz?


29.09.2017

1

FİNANSAL YÖNETİM07. SERMAYE BÜTÇELEMESİ VE YATIRIM

KARARLARI

Yatırım

• İşletme açısından belirli bir üretim gücünün elde edilmesi

için yapılan her türlü harcamaya yatırım denir. Bu

harcamalar ister dönen varlıklara isterse duran varlıklara

yapılmış olsun işletme açısından yatırım sayılır.

• Ancak dönen varlıklara yapılan harcamalarla duran

varlıklara yapılan yatırımlar bir çok farklılık göstermektedir.

• Yatırım, gelecek dönemlerde oldukça uzun süre devam

edebilecek yarar sağlama bekleyişiyle, kaynak ayrılması

anlamında kullanılmaktadır.


Sermaye bütçelemesi

• Bir işletmede duran varlıklara yapılan yatırımlar sermaye

harcamaları olarak adlandırılmaktadır.

• Yatırım planları (sermaye harcamalarının planlanması) ise

Sermaye Bütçelemesi olarak bilinmektedir.

• Sermaye bütçelemesi;

uygun ve verimli yatırım alanlarının araştırılması ve

sermaye harcama önerilerinin (yatırım projelerinin)

değerlendirilmesidir.


Sermaye bütçelemesi (SB) tanımı

• Yeni, karlı, verimli yatırım projeleri araştırılmasını,

• bir yatırım önerisinin kabul edilmesinin etkilerini tahmin

edebilmek için teknik ve pazarlamaya hatta yönetime

ilişkin tüm etmenlerin incelenmesini,

• her yatırım önerisinin kar sağlama potansiyelini belirlemek

için ekonomik analiz yapılmasını içeren

• çok yönlü bir faaliyet olarak tanımlanabilir.


Finansal yönetim ve sermaye bütçelemesi


Sermaye bütçelemesi kapsamı

• Sermaye bütçelemesi;

a. Yatırım harcamaları için önerileri,

b. Her önerinin maliyetini ve karşılığında sağlanacak

yararları,

c. Her önerinin riskini,

d. Bu önerilerden seçilecek ve reddedilecek olanları,

e. Uygulamadan elde edilecek sonuçlara göre bütün

prosedürün yeniden değerlenmesini kapsar.


29.09.2017

2

Sermaye bütçelemesinin önemi

• SB’nin işletmeler açısından önemini arttıran bu

harcamalarla ilgili kararları stratejik hale getiren faktörler:

• i) Harcamalar önemlidir; maddi duran varlıklara yapılan

yatırımlar genellikle büyük tutarlara ulaştığından

finansman kaynaklarının ihtiyaç anında sağlanabilmesi

için çok önceden gerekli önlemlerin alınmış olması

gereklidir.

• ii) Uzun bir dönemi kapsar; bir harcama yapıldıktan sonra

ondan hemen geri dönmek mümkün olmaz. Bu durum

karar alma esnekliğinin yok olmasına yol açar.


Sermaye bütçelemesinin önemi (devam)

• iii) Satış tahminleri gerektirir; maddi duran varlıklara

yapılacak yatırımlar, esas itibarıyla, gelecek dönemlere

ilişkin satış tahminlerine bağlıdır. Bu yüzden sermaye

bütçelemesinin en önemli yanı, gelecek 10-15 yıl

içerisinde satış tahminlerini gerektirmesidir.

• Kısaca SB, bir işletmenin gelecekteki başarısını,

karlılığını, verimliliğini, para akışını, risk derecesini

belirleyen en önemli faktörlerden biridir ve işletmeler

açısından hayati bir öneme sahiptir.


Yatırım türleri

• Hayati bir önem taşıyan yatırımların çeşitli yönlerden

sınıflandırılması, yararlı ve etkin bir yatırım kontrol planı

gerçekleştirebilmek açısından önem arz etmektedir.

• Yatırımların farklı kriterler esas alınarak sınıflandırılması

mümkündür.

• Bir sınıflandırmaya göre yatırımlar:

a. Yenileme yatırımları

b. Genişleme yatırımları

c. Stratejik yatırımlar

d. Modernizasyon yatırımları


Yenileme yatırımları

• Mal ve hizmet üretiminin sürekliliği amacı ile sermaye

tahsisini içerir.

• Bir başka ifade ile bu tür yatırımlar işletmenin üretimine

devam edebilmesi için, aşınmış, yıpranmış, teknolojik

gelişmeler sonucu eskimiş duran varlıkların yenilenmesini

kapsar.


Genişleme yatırımları

• Tesislerin genişletilmesi, satışların artma ihtimaline karşı

yeni pazarların ele geçirilmesi için yapılan yatırımlardır.

• Genellikle kapasitenin arttırılması, gelişmiş teknolojilerin

kullanılması ile maliyetlerin düşürülmesi ve mamulün

geliştirilmesini mümkün kılar.

• İşletmelerin büyümelerine imkan verecek niteliktedir.

• Genişleme yatırımları iki türlü olabilir;

a. İşletmenin mevcut faaliyet dalında üretim kapasitesini

genişletmek,

b. İşletmenin mevcut faaliyetlerine ek olarak yeni mal ve

hizmetler üretmek yoluyla kapasitesini genişletmek.


Stratejik yatırımlar

• Stratejik yatırımların sağlayacağı faydalar uzun sürede

elde edilebileceği gibi bazı hallerde bu yararları parasal

olarak ölçmek de çok güç hatta çoğu kez imkansızdır. Bu

tür yatırımlar işletmeye dolaylı yararları olan ve genel

olarak verimliliği artırmaya yönelik yatırımlardır.

• Risk azaltıcı yatırımlar (teknik araştırma yatırımları, bazı

araştırma projeleri) ve personelin moralini yükseltmek

hedefini güden yatırımlar (kreş açılması, eğlence ve spor

tesislerinin yapılması) bu gruba girer.


29.09.2017

3

Modernizasyon yatırımları

• İşletmelerin daha çok maliyet tasarrufu sağlamak, üretim

kapasitesini yükseltmek amacıyla yaptıkları yatırımlardır.

• Rasyonelleştirme yatırımı olarak da isimlendirilen bu tür

yatırımlar, daha yararlı mal ve hizmet üretimi amacı ile

sermaye tahsisini içerir.


Yatırım türleri

• Yatırım türü ne olursa olsun, bir yatırım kararı alınması

demek alternatifler arasında seçim yapmak demektir.

Doğru bir seçim yapabilmek bir başka deyişle, gelecekle

ilgili olarak alınan kararların isabet derecesinin yüksek

olması için, karar almak durumunda olanların bir takım

bilgilere sahip olması gerektiği bilinen bir gerçektir.

• Özellikle işletme açısından hayati bir önem taşıyan, bir

bakıma işletmenin üretim ve satış kapasitesinin sınırlarını

ortaya koyan, duran varlık yatırımları için alınacak

kararlarda yatırımcıların mutlaka bir takım bilgi ve verilere

sahip olması kaçınılmaz bir zorunluluktur.


Yatırım kararları için gerekli veriler

• Yatırım harcamalarının tutarı

• Yatırımın işletmeye sağlayacağı net nakit girişi

• Yatırımın ekonomik ömrü

• Ekonomik ömrü sonundaki hurda değeri

• Yatırımdan beklenen verim oranı


Cari harcamalar – sermaye bütçelemesi

• Bir sermaye yatırım projesi, cari harcamalardan iki

yönden ayrılabilir:

a. bu projeler görece büyüktür.

b. yatırım başlatma maliyetine katlanılması ile faydaların

elde edilmesi arasında ciddi bir süre (bir yıldan fazla)

geçer.



• Sermaye bütçelemesine sistematik bir yaklaşım için:

a. uzun vadeli amaçların formüle edilmesi,

b. yeni yatırım fırsatlarının yaratıcı biçimde araştırılması ve

tanınması,

c. projelerin sınıflandırılması ve ekonomik ve/veya

istatistiksel bağımlı teklif planlarının anlaşılması,

d. bugünkü ve gelecekteki nakit akışlarının tahmin

edilmesi ve öngörülmesi,



e. gerekli bilgili karar seviyesine transfer edecek

kapasitede, uygun bir yönetsel yapı,

f. harcamaların denetlenmesi ve proje uygulamasının

önemli yönlerinin dikkatle gözetimi,

g. kabul edilebilir alternatifleri kabul edilmeyenlerden

ayırabilecek, değişen karar kuralları seti gerekmektedir.


29.09.2017

4

Yatırım projelerinin (YP) sınıflandırılması

• Yatırım projeleri;

a. bağlılık derecesine göre:

• birbirini dışlayan, tamamlayıcı ve ikame projeler;

b. istatistiksel ilişki derecesine göre:

• pozitif ilişki, negatif ilişki ve istatistiksel ilişkisizlik;

c. nakit akışının tipine göre;

• normal ve normal olmayan nakit akışı olarak sınıflandırılabilir.


Bağlılık derecesine göre YP

a. Birbirini Dışlayan Projeler

• Birbirini dışlayan projeler, birlikte gerçekleştirilemeyen

fakat ancak bir projenin gerçekleştirilebileceği projelerdir.

A ve B adında iki proje varsa ve bu iki proje birden

gerçekleştirilemiyor, ancak ve sadece bu iki projeden biri

gerçekleştirilebiliyorsa, A ve B projeleri birbirini dışlayan

projelerdir.



b. Tamamlayıcı Projeler

• Bir projenin seçilmesinin diğer bir projenin nakit akışlarını

artırması durumunda bu iki proje tamamlayıcı projelerdir.

A ve B adında iki proje varsa ve A projesi seçildiğinde B

projesinin nakit akışları artıyorsa A ve B tamamlayıcı

projelerdir. Örneğin, bir eczane açma kararı, bir doktorun

yakın bir binada muayenehane kurmasına bağlı olabilir.

Eczanenin nakit akışları, yakında bir muayenehanenin

varlığından ötürü gelişecektir ve karşı yönden,

muayenehanenin nakit akışları, yakındaki bir eczanenin

varlığından ötürü gelişecektir.



c. İkame Projeler

• Bir projenin seçilmesinin diğer bir projenin nakit akışlarını

azaltması durumunda söz konusu iki proje ikame

projelerdir. A ve B adındaki iki projeden, A projesinin

seçilmesi, B projesinin nakit akışlarını azaltıyorsa A ve B

ikame projelerdir.


İstatistiksel ilişki derecesine göre YP

a. Pozitif İlişki

• Projeler arasında aynı yönlü ilişki söz konusuysa

istatistiksel pozitif ilişkiden söz edilir.

b. Negatif İlişki

• Projeler arasında ters yönlü ilişki söz konusuysa

istatistiksel negatif ilişkiden söz edilir.

c. İstatistiksel İlişkisizlik

• Projeler arasında aynı ya da ters yönlü hiçbir ciddi ilişki

söz konusu değilse, söz konusu projeler istatistiksel

olarak ilişkisizdir.


Nakit akışının tipine göre YP

a. Normal Nakit Akışı

• Nakit akış işaretinde, süreç boyunca, sadece bir değişim

olması durumudur. Bu durumda;

a. projenin başında nakit çıkışı olacak ve sonrasında sürekli

sermaye girişi olacak,

b. projenin başında bir nakit girişi olacak ve sonrasında sürekli

sermaye çıkışı olacak,

c. sürecin sonunda nakit girişi ve diğer tüm dönemlerde nakit çıkışı

olacak,

d. sürecin sonunda nakit çıkışı ve diğer tüm dönemlerde nakit girişi

olacaktır.

• “-/++++, +/----, ----/+, ++++/-” şeklindeki nakit akışı normal

nakit akışıdır.


29.09.2017

5

Nakit akışının tipine göre YP

b. Normal Olmayan Nakit Akışı

• Nakit akış işaretinde, süreç boyunca, birden fazla değişim

olması durumudur.

“+/-/+++, -/+/-/++++” benzeri nakit akışları normal olmayan

nakit akışlarıdır.


Yatırım projelerinin değerlendirilmesinde

kullanılan yöntemler

Statik yöntemler

• Paranın zaman değeri

dikkate alınmaz.

Dinamik yöntemler

• Bu yöntemler

uygulanırken, paranın

zaman değeri dikkate

alınır.


Yatırım projelerinin değerlendirilmesinde

kullanılan yöntemler

Statik yöntemler

1. Geri Ödeme Dönemi

(Pay Back Period)

2. Yatırım Kârlılığı

(Return on Investment -

ROI)

Dinamik yöntemler

1. Net Bugünkü Değer (Net Present Value - NPV)

2. İç Getiri Oranı (Internal Rate of Return -IRR)

3. Düzeltilmiş İç Getiri Oranı (Modified Internal Rate of Return – MIRR)

4. Kârlılık Endeksi (Net Bugünkü Değer Oranı) (Profitability Index)

5. Ekonomik Katma Değer (Economic Value Added -EVA)


Geri Ödeme Dönemi Yöntemi

• Bu yöntemde, yatırım tutarını en kısa süre içerisinde

amorti eden proje, daha uygun proje kabul edilmektedir.

• Projenin sağladığı nakit akımlarının; projenin gerektirdiği

yatırımı kaç dönem içerisinde amorti ettiği hesaplanır.

• Alternatif projelerden, geri ödeme (amortizasyon) dönemi

küçük olan proje tercih edilir


Örnek

• Proje 1 ve Proje 2 projelerinin, 2008, 2009, 2010 ve 2011

yıllarında sağlayacağı tahmin edilen net nakit akışları

miktarları aşağıdaki gibidir. Buna göre, geri ödeme

dönemi yöntemiyle, hangi projenin seçilmesi gerektiğini

belirleyiniz.


Yıllar

2008 2009 2010 2011 2012

Proje 1 -3222 1677 1297 897 454

Proje 2 -4187 672 1136 1662 1450

Çözüm

• Proje 1'in net nakit akışlarının birikimli toplam değerinin 2011

yılında, Proje 2'nin birikimli toplam değerininse 2012 yılında

pozitif değer alacağı anlaşılmaktadır. Proje 1, 2010 yılı sonuna

kadar maliyetini karşılayacak kadar gelir getirmeyecektir. Proje

2 ise 2011 yılı sonuna kadar kendini amorti edemeyecektir.

Geri ödeme süresi daha kısa olan Proje 1 tercih edilmelidir.


Yıllar

2008 2009 2010 2011 2012

Proje 1 -3222 1677 1297 897 454

Proje 1 - Birikimli Toplam -3222 -1545 -248 649 1103

Proje 2 -4187 672 1136 1662 1450

Proje 2 - Birikimli Toplam -4187 -3515 -2379 -717 733

29.09.2017

6

Örnek

• Proje 1 ve Proje 2 projelerinin, yıllar itibari ile sağlayacağı

tahmin edilen net nakit akışları miktarları aşağıdaki gibidir.

Buna göre, geri ödeme dönemi yöntemiyle, hangi projenin

seçilmesi gerektiğini belirleyiniz.


Yıllar

2008 2009 2010 2011 2012

Proje 1 -923 234 156 302 454

Proje 2 -817 172 436 642 660

Yatırım Kârlılığı Yöntemi

• Basit kârlılık oranı olarak da adlandırılan yatırım kârlılığı

yönteminde projenin sağlayacağı net kâr toplamı, projenin

toplam tutarına bölünerek hesaplanır.

• Yatırım kârlılığı, yıllık ortalama kârın yıllık ortalama yatırım

tutarına oranı olarak da hesaplanabilir. Yatırım kârlılığı

yönteminde, kârlılık oranı en yüksek olan proje tercih

edilmektedir.



• 𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝚤𝑛 𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝐾𝑎𝑟𝑙𝚤𝑙𝚤𝑘 𝑂𝑟𝑎𝑛𝚤 =𝑌𝚤𝑙𝑙𝚤𝑘 𝑁𝑒𝑡 𝐾â𝑟

𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚 𝑇𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤

• Yatırımın ekonomik ömrü içinde sağlayacağı kar yıllar göre

farklılık gösteriyorsa, oran aşağıdaki şekilde yazılabilir.

• 𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝚤𝑛 𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝐾𝑎𝑟𝑙𝚤𝑙𝚤𝑘 𝑂𝑟𝑎𝑛𝚤 =𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎𝑁𝑒𝑡 𝐾â𝑟

𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚 𝑇𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤



• 𝑂𝑟𝑡. 𝑁𝑒𝑡 𝐾â𝑟 =𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝑑𝑎𝑛 𝑠𝑎ğ𝑙𝑎𝑛𝑎𝑐𝑎𝑘 𝑡𝑜𝑝𝑙𝑎𝑚𝑘â𝑟

𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝚤𝑛 𝑒𝑘𝑜𝑛𝑜𝑚𝑖𝑘 ö𝑚𝑟ü

• 𝑂𝑟𝑡. 𝑌𝑎𝑡. 𝑇𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤 =

Ç𝑎𝑙𝚤ş𝑚𝑎 𝑠𝑒𝑟𝑚𝑎𝑦𝑒𝑠𝑖 + 𝐻𝑢𝑟𝑑𝑎 𝑑𝑒ğ𝑒𝑟 +𝑆𝑎𝑏𝑖𝑡 𝑦𝑎𝑡. 𝑡𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤 – 𝐻𝑢𝑟𝑑𝑎 𝑑𝑒ğ.

2



Örnek: A projesinin 8 yıllık faydalı ömrü boyunca

sağlayacağı karların toplamı 12.000 TL’dir. Bu projenin

çalışma sermayesi 300 TL, hurda değeri 500 TL ve sabit

yatırım harcaması 4.000 TL’dir.

𝑂𝑟𝑡. 𝑁𝑒𝑡 𝐾â𝑟 =𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝑑𝑎𝑛 𝑠𝑎ğ𝑙𝑎𝑛𝑎𝑐𝑎𝑘 𝑡𝑜𝑝𝑙𝑎𝑚 𝑘â𝑟

𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝚤𝑛 𝑒𝑘𝑜𝑛𝑜𝑚𝑖𝑘 ö𝑚𝑟ü

𝑂𝑟𝑡. 𝑁𝑒𝑡 𝐾â𝑟 =12.000

8= 1.500



• 𝑂𝑟𝑡. 𝑌𝑎𝑡. 𝑇𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤 =Ç𝑎𝑙𝚤ş𝑚𝑎 𝑠𝑒𝑟𝑚𝑎𝑦𝑒𝑠𝑖 + 𝐻𝑢𝑟𝑑𝑎 𝑑𝑒ğ𝑒𝑟

+𝑆𝑎𝑏𝑖𝑡 𝑦𝑎𝑡. 𝑡𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤 – 𝐻𝑢𝑟𝑑𝑎 𝑑𝑒ğ.

2

• 𝑂𝑟𝑡. 𝑌𝑎𝑡. 𝑇𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤 =

300 + 500 +4.000–500

2= 800 + 1.750 = 2.550


29.09.2017

7


• 𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝚤𝑛 𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝐾𝑎𝑟𝑙𝚤𝑙𝚤𝑘 𝑂𝑟𝑎𝑛𝚤 =𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎𝑁𝑒𝑡 𝐾â𝑟

𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚 𝑇𝑢𝑡𝑎𝑟𝚤

• 𝑌𝑎𝑡𝚤𝑟𝚤𝑚𝚤𝑛 𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝐾𝑎𝑟𝑙𝚤𝑙𝚤𝑘 𝑂𝑟𝑎𝑛𝚤 =1.500

2.550= 0,588

• A projesinin ortalama karlılığı % 59’dur. Eğer sadece bu

proje hakkında karar verilecekse bu rakam yatırımın ort.

maliyeti ile karşılaştırılmalıdır. Bu oran, yatırımın ort.

maliyetinden büyükse yatırımın yapılması uygun olur. Eğer

başka proje alternatifleri de söz konusu ise, yatırımın ort.

karlılığı hem ort. yatırım maliyetini aşan, hem de en büyük

olan proje seçilmelidir.


Net Bugünkü Değer (NBD) Yöntemi

• Aşamaları:

1. Paranın zaman değerini yansıtmak için uygun bir

iskonto oranı seçilir.

2. Varlığın başlama maliyetinin bugünkü değeri hesaplanır.

3. Yatırımın yaşam süresi boyunca, her bir yıl için

faydalarını ya da yıllık net nakit akışları hesaplanır.

4. Yıllık net nakit akışlarının bugünkü değeri hesaplanır.

5. Net bugünkü değeri saptanır.

6. Proje kabul ya da reddedilir.



• NBD yönteminde, gelecekte,

her bir dönemde meydana gelmesi beklenen nakit

girişleri-nakit çıkışları farkı (net nakit akış tutarı) belirli bir

iskonto oranıyla (faiz oranı ya da sermaye maliyeti oranı)

bugüne indirgenir

ve her dönemin indirgenmiş değerleri toplanarak projenin

net bugünkü değeri hesaplanır.



• NBD sıfırdan düşük olan projeler kabul edilmezken, NBD

0 olan projelerin seçilmesi ya da seçilmemesi söz konusu

mümkün olabilecektir.

• NBD 0 olan projeler, istihdam yaratması ve atıl fonların

kullanılmasını sağlaması bakımından tercih edilebilecektir.

• Değeri 0'dan büyük olan projeler, NBD’ye göre

seçilebilecek projelerdir.

• Birden çok proje olması durumunda, NBD daha yüksek

olan proje tercih edilmelidir.


NBD Yönteminde Kararlar


NBDFaydalar -

Maliyetler

En az, en düşük geri

dönüş oranımız kadar

kazanç ummalı mıyız?

Yatırım Kabul

Edilmeli midir?

Pozitif Faydalar > Maliyetler Evet, daha fazla Kabul

Sıfır Faydalar = Maliyetler Eşit Farksızlık

Negatif Faydalar < Maliyetler Hayır, daha az Red

NBD formül

• NBD: Net bugünkü değer

• NAt: Söz konusu dönemdeki (t) net nakit akımı

• k: İskonto oranını (faiz oranı ya da sermaye maliyeti oranı)

• n: Projenin kapsadığı dönem sayısı

• 𝑁𝐵𝐷 = σ𝑡=0𝑛 𝑁𝐵𝐷

1+𝑘 𝑡


29.09.2017

8

Örnek

• Sermaye maliyetinin %16 olduğu varsayımı altında,

aşağıda, başlangıç yılı olan ve indirgeme yapılmayacak

olan 2007 yılı ile 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 ve 2013

yıllarındaki net nakit akış tutarları verilen Proje A ve Proje

B'nin net bugünkü değerlerini hesaplayarak, net bugünkü

değer yöntemine göre hangi projenin seçilmesi gerektiğini

belirleyeniz.


Yıllar

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Proje A -33220 17770 13970 9970 5540 1450 430

Proje B -42870 7720 12360 17620 15500 12180 6670

Çözüm

• NBD yöntemine göre hem Proje A, hem de Proje B, net bugünkü

değerleri 0'dan büyük olduğundan, fizibıl, yani yapılabilirdir. Fakat iki

projenin birbirini dışlıyor olması durumunda (yani bir proje yapılırken

diğer proje yapılamıyorsa, örneğin kaynaklar sadece bir projenin

yapılmasına izin veriyorsa) net bugünkü değeri daha yüksek olan

Proje A seçilmelidir.


2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Proje A -33.220 17.770 13.970 9.970 5.540 1.450 430

Proje B -42.870 7.720 12.360 17.620 15.500 12.180 6.670

İskonto 1 1,16 1,3456 1,5609 1,8106 2,1003 2,4364

Proje A'nın NBD'leri -33.220 15.319 10.382 6.387 3.060 690 176

Proje B'nin NBD'leri -42.870 6.655 9.185 11.288 8.561 5.799 2.738

NBD A 2.795

NBD B 1.356

Kârlılık Endeksi Yöntemi

• Fayda-maliyet oranı olarak da adlandırılan bu yöntemde,

projenin sağlayacağı nakit girişlerinin bugünkü değeri,

projenin gerektireceği nakit çıkışlarının bugünkü değerine

bölünmektedir.

• Dolayısıyla, kârlılık endeksi, bir projenin ekonomik ömrü

boyunca sağlayacağı nakit girişlerinin, projenin doğurduğu

nakit çıkışlarının bugünkü değerinin yüzde kaçı kadar

olduğunu ifade eder.



• Alternatif projelerde, kârlılık endeksi bire eşit veya birden

daha büyük olmak koşuluyla, kârlılık endeksi daha büyük

olan proje seçilirken, bağımsız projelerde bir projenin

kabul edilebilmesi için kârlılık endeksinin birden büyük

veya bire eşit olması gerekir.

• Kârlılık endeksinin, birden büyük olduğu projelerde net

bugünkü değer sıfırdan büyüktür.

• Bire eşitse, net bugünkü değer sıfırdır.

• Birden küçükse net bugünkü değer negatiftir.



• Kârlılık endeksi yöntemi, aşağıdaki koşullar altında, net

bugünkü değer yöntemiyle aynı sonucu vermektedir:

• 1. Başlangıçta yalnızca bir nakit çıkışı olduğunda,

• 2. Sadece bir proje değerlendirilirken.

• Kârlılık endeksini aşağıdaki gibi formülleştirmek

mümkündür.

• Kârlılık Endeksi = Nakit Girişlerinin Net Bugünkü Değeri /

Nakit Çıkışlarının Net Bugünkü Değeri


Örnek

• Aşağıdaki verilere göre ve bu projelerden yalnızca birinin

seçilmesi gerekiyorsa, kârlılık endeksi yöntemine göre

hangi proje yapılabilirdir?


Yıllar

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Proje A -33220 17770 13970 9970 5540 1450 430

Proje B -42870 7720 12360 17620 15500 12180 6670

29.09.2017

9

Çözüm

• Proje A'nın nakit çıkışlarının bugünkü değeri, 33220 iken Proje B'nin

nakit çıkışlarının bugünkü değeri de 42870'dir.

• Proje A'nın, 2008 yılından 2013 yılına kadar gerçekleşecek nakit

girişlerinin bugünkü değerlerini hesaplanıp toplandığında 36015

değerine ulaşıyoruz. Aynı şekilde Proje B için nakit girişlerinin

bugünkü değeriyse 44226'dır.


2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Proje A -33.220 17.770 13.970 9.970 5.540 1.450 430

Proje B -42.870 7.720 12.360 17.620 15.500 12.180 6.670

İskonto 1 1,16 1,3456 1,5609 1,8106 2,1003 2,4364

Proje A'nın NBD'leri -33.220 15.319 10.382 6.387 3.060 690 176

Proje B'nin NBD'leri -42.870 6.655 9.185 11.288 8.561 5.799 2.738

NBD A 2.795

NBD B 1.356

Çözüm

• Proje A'nın kârlılık endeksi;

• 36015/33220 = 1,084

• Proje B'nin kârlılık endeksi;

• 44226/42870 = 1.032'dir.

• Bir projenin kârlılık endeksinin birden büyük olması, bu projenin yapılabilir (fizibil) olduğunu göstermektedir.

• Dolayısıyla, bu sonuçlara göre, hem Proje A, hem de Proje B, bağımsız projeler olmaları durumunda, yapılabilirdir.

• Fakat -yetersiz kaynak ve benzeri gerekçelerle- bu projelerden yalnızca birinin seçilmesi gerekiyorsa, kısaca projeler birbirini dışlayan projelerse, kârlılık endeksi görece yüksek olan Proje A seçilmelidir.


Ekonomik Katma Değer Yöntemi

• Bir projenin finansman kaynaklarının maliyeti (sermaye

maliyeti), o projenin sağladığı getiri oranından küçükse,

proje, ekonomik katma değer (economic value added)

sağlamaktadır.

• Ekonomik katma değer yöntemiyle diğer yöntemler

arasındaki fark, sermaye maliyetinin hesaplanmasında

ortaya çıkmaktadır.

• Bu yöntemde sermaye maliyeti, ağırlıklı ortalama sermaye

maliyetidir.

• Dolayısıyla özkaynakların maliyeti de hesaplanmaktadır.

• Ekonomik anlamdaki kâr, özkaynak maliyetlerini de göz

önünde bulundurulması yoluyla saptanan kârdır.


Ekonomik Katma Değer Yöntemi

• Ekonomik katma değeri daha yüksek olan proje

seçilmelidir.

• Ekonomik Katma Değer (EVA) = (PGO%-SM%)*YT

• PGO: Projenin yüzde getiri oranı

• SM: Projenin finansmanında kullanılan sermayenin

maliyet yüzdesi

• YT: Projenin gerektirdiği yatırım tutarı


Örnek

• Kullanılan kaynakların maliyeti %21 iken aşağıdaki

projeleri ekonomik katma değer yöntemine göre

değerlendiriniz.

• A projesiyle ilgili değerler şu şekildedir:

• Getiri oranı: %23,

• Yatırım tutarı: 15.000YTL

• B projesiyle ilgili değerlerse şöyledir:

• Getiri oranı: %25

• Yatırım tutarı: 17.000YTL


Çözüm

• A projesinin bugünkü değeri =

(0.23-0.21)*15.000 = 300YTL

• B projesinin bugünkü değeri =

(0.25-0.21)*17.000 = 680YTL

• B projesinin bugünkü değeri, A projesinin bugünkü

değerinden yüksek olduğundan, B projesi seçilmelidir.


29.09.2017

10

İç Getiri Oranı Yöntemi

• İç getiri oranı, projenin gelecekte sağlayacağı dönemsel net nakit akımlarının bugünkü değerleri toplamını, söz konusu projenin yatırım tutarının bugünkü değerine eşitleyen iskonto oranıdır.

• İç getiri oranı, projeleri karşılaştırmak için kullanılan bir orandır. Birden çok proje içerisinde, iç getiri oranı en yüksek olan proje seçilir.

• Bir projenin iç getiri oranının yüksek olması, o projenin sağladığı nakit akımlarını bugünkü değerini sıfıra eşitlemek için daha yüksek bir iskonto oranı kullanılması gerektiğini göstermektedir.

• Bir projenin nakit akımlarının büyük olması o projenin yapılabilirliğini artırır.



• NÇt: t dönemindeki net nakit çıkışları

• NGt: t dönemindeki net nakit girişleri

• IRR: İç getiri oranı



• Bir projenin net bugünkü değeriyle iç getiri oranı

arasındaki ilişki yukarıdaki gibidir. İç getiri oranı

yükseldikçe projenin net bugünkü değeri azalmaktadır.


Örnek

• Aşağıdaki verilere göre ve bu projelerden yalnızca birinin

seçilmesi gerekiyorsa, iç getiri oranı yöntemine göre hangi

proje yapılabilirdir?


Yıllar

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Proje A -33220 17770 13970 9970 5540 1450 430

Proje B -42870 7720 12360 17620 15500 12180 6670

Çözüm

• Formülü, Proje A ve Proje B'ye uygulayarak gerekli

yöntemlerle çözümlemeyi yaptığımızda,

Proje A'nın iç getiri oranını % 20,85,

Proje B'nin iç getiri oranını ise % 17,16 olarak buluruz.

• Buna göre, iç getiri oranı daha yüksek olan Proje A

seçilmelidir.


Düzeltilmiş İç Getiri Oranı Yöntemi

• Düzeltilmiş iç getiri oranı yönteminde (modified internal

rate of return - MIRR), proje yatırımının bugünkü değerini,

nakit girişlerinin proje ömrü sonundaki gelecek değerine

eşitleyen iskonto oranı hesaplanmaya çalışılır.


29.09.2017

11

Düzeltilmiş İç Getiri Oranı Yöntemi

• Eşitliğin sol tarafı proje maliyetinin bugünkü değerini, sağ

tarafıysa her dönemdeki nakit girişlerinin n dönemi

sonundaki değerleri toplamını proje maliyetine eşitleyen

MIRR'yi gösterir


9/29/2017

1

FİNANSAL YÖNETİM08. SERMAYE BÜTÇESİ TEKNİKLERİ VE YATIRIM KARARLARI

SERMAYE BÜTÇESİ TEKNİKLERİ

VE YATIRIM KARARLARI

Bir ülkenin ekonomik gelişiminin en temel göstergelerinden biri o ülkenin büyüme hızıdır.

Büyüme hızını attıran en önemli faktörlerden biri

de özellikle uzun vadeli ve alt yapıya dönük yatırımlardır.

İşletmeler içinde aynı durum söz konusudur. İşletmelerin en temel hedeflerinden biri mümkün

olduğu kadar sağlıklı olarak büyüyebilmektir.

Sağlıklı büyümeyi sağlayacak en belirgin faktör de duran varlıklara olan yatırımlardır.

Guz 2015Finansal Yonetim

2

SERMAYE BÜTÇESİ TEKNİKLERİ

VE YATIRIM KARARLARI

Sermaye bütçesi kavramı da işletmenin

duran varlıklara yaptığı yatırımların finansal açıdan incelenip analiz edildiği

ve yatırımlara ilişkin gelir ve giderlerin belirlendiği bir süreçtir.

Bir çok faktörün bir arada ele alındığı yatırım projesi kararı, finansman

yöneticilerinin almak zorunda olduğu en önemli kararlardan biri olmaktadır.


3 SERMAYE BÜTÇESİNİN ÖNEMİ

Bu faktörlerden en önemlisi yatırım projelerinin süresidir. Yatırım kararlarının sonucu uzun bir

zaman sürecini kapsadığı için, bu geçen zaman

içerisinde finansman yöneticisi, karar verme konusunda bazı esnekliklerini yitirebilmektedir.

Örneğin; 10 yıllık kullanım süresi olan bir makinadan elde edilecek sonuç, kullanım

süresine bağlı olarak uzun olacağından bu

sürede karar vericinin makina ile ilgili karar verme esnekliği gittikçe azalır, eğer makina üretimle ilgili

bir makina ise makinanın alımı gelecekteki

satışları da etkileyeceği için 10 yıllık bir satış tahmini yapmak oldukça zor olacaktır.


4

SERMAYE BÜTÇESİNİN ÖNEMİ

Yatırım kararları genel olarak uzun bir kullanım süresine sahip ve değer olarak oldukça yüksek

tutarlarla ifade edilen aktiflerle ilgili olduğundan,

aktiflerin işletme için gerekliliği ve satın alınması ile ilgili kararların sonuçları da son derece önemli

olmaktadır.

Eğer işletme bir aktif kalemi için çok fazla yatırım

yapmışsa yeni bir tesis kurma gibi bu yatırımla ilgili

maliyetlere de katlanmak zorunda kalmış demektir.



Sabit aktifler için yeterince yatırım yapılmaz ise, işletmeler 2 tip problemle karşılaşabilir:

1) İşletmenin makina ve tesisleri yeterince modern olmadığı için mamuller kalitesiz olabilir ve

işletme rekabet gücünü yitirebilir.

2) Eğer işletmenin üretim kapasitesi yetersizse,

pazardaki talep artışına bağlı olarak işletme mevcut pazar payının bir kısmını rakip işletmelere

kaptırabilir ve kaybedilen müşterilerin tekrar

kazanılması çok fazla satış, promosyon gideri gibi pazarlama giderleri gerektireceğinden

maliyetlerde bir artış gözlenebilir.


6

9/29/2017

2


Yatırım kararlarına etki eden diğer bir önemli faktörde bu kararların zamanlanmasıdır.

Erken veya geç alınmış bir yatırım kararının maliyeti beklenenden çok yüksek olabilir. Geç

alınmış bir kararın maliyeti ile ilgili çarpıcı bir

örnekte verilebilir;

Örneğin: Bir ayakkabı üreticisi işletme, bir yıldan beri mamullerine olan talepte belli bir artış trendi

gözlemlemesine rağmen, üretim kapasitesinin

yetersizliği nedeni ile bu taleplere cevap verememiştir.



Daha sonra kapasite artırmak için, yeni bir ek tesis kurma kararı alır, ancak bu tesisin bitirilmesi yaklaşık 2 yıl alacaktır.

İşletme bu kararı alıp tesisi kurmaya başlar, ancak bu tesisin kurulma aşamasında, ayakkabı pazarına yeni işletmeler girer ve işletmenin daha önceden karşılayamadığı taleplere cevap verirler ve satışlarını arttırırlar.

Buna bağlı olarak, işletmenin kaçırılan bu talep sonucu pazar payında önemli bir düşme gözlemlenir.

Bu durumda geç kalmış bir yatırım kararının maliyeti ya da alternatif maliyeti oluşturur.


8


Bunun yanında erken verilmiş bir yatırım kararının maliyeti de çok yüksek olabilir.

Örneğin; Tire Kutsan A.Ş 1990 yılında yeterince araştırma yapmadan işletmenin bir aylık ihtiyacını

bir saatte karşılayabilen bir baskı makinası ithal

etmiştir. Makinenin amortisman, bakım ve faiz giderleri o kadar yüksek olmuştur ki, işletmenin bir

kaç yıllık sonuçlarını olumsuz yönde etkilemiştir.


9 SERMAYE BÜTÇELEMESİ

SÜRECİ

Sermaye bütçelemesi süreci birbirini takip eden aşamalardan oluşmaktadır. Yatırım kararları uzun

vadeli kararlar olup oldukça büyük bir finansman

yükü getirmektedir.

Özellikle ilk yatırım tutarı ve yatırım sırasında

oluşacak diğer giderlerin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi gerekmektedir.


10

SERMAYE BÜTÇELEMESİNİN

AŞAMALARI

1-Fikir Üretme:

İşletmedeki bütün kademelerde çalışanlardan

gelen öneriler değerlendirilir.

İşletme, karlı ve verimli projelere ilişkin önerileri teşvik etmek için bu önerileri getirenleri nakit

para, ücret artışı, prim, terfi gibi yollar ile

ödüllendirebilir.


11 SERMAYE BÜTÇELEMESİNİN

AŞAMALARI

Bu önerilerin değerlendirilmesi örgüt yapısına ve yapılacak yatırımın tutarına bağlı olarak

işletmeler arasında farklılık gösterebilir.

Karar verme yetkisi alt kademelere yüksek

derecede verilmiş işletmelerde, yatırımın

değerlendirilmesi daha alt kademelerde olabilmektedir.

Yatırım tutarı da düşük ise, bu durumda yatırım

projeleri daha alt örgüt kademelerinde

değerlendirilebilir.


12

9/29/2017

3


AŞAMALARI

Merkeziyetçi örgüt yapısına sahip işletmelerde yatırım kararı ve yatırımların değerlendirilmesi üst

düzey yönetim tarafından gerçekleştirilmektedir.

Büyük işletmelerde yatırım projeleri ile ilgili ayrı

komisyon ve komiteler oluşturulmaktadır.



AŞAMALARI

2-Analiz

Yatırım projeleri ile ilgili öneriler özellikle yüksek

yatırım tutarı gerektiren projelerde bu projelerin işletmenin genel amaçlarına ve planlarına

uygunluğu ve ekonomik geçerliliği açısından

detaylı bir şekilde gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.


14


AŞAMALARI

Ekonomik analiz (Maliyet-Fayda analizi), yatırım projesinden sağlanacak fayda ve maliyetlerin

değerlendirilmesi ile başlar.

Bu değerlendirmeler sonucu tahmin edilen fayda

ve maliyetler yatırım süreci sırasında kullanılacak

mali tabloların oluşturulmasında, özellikle nakit akım tablosunun oluşturulmasında

değerlendirilecektir.



AŞAMALARI

3-Karar Verme:

Karar verme aşamasında değerlendirilmesi

gereken en önemli 2 kriter:

yatırımın toplam tutarı ve

gerekliliğidir.


16


AŞAMALARI

a-Yatırım Tutarı:

Yatırım tutarına bağlı olarak yatırım kararı örgüt

içinde farklı kademelerde verilebilmektedir.

Yeni bir fabrika yapımı, yeni bir işletme merkezinin yapımı veya başka bir işletmeyi satın alma

kararları büyük parasal kaynak gerektiren

yatırımlardır.

Bu tür yatırımlara ilişkin kararlar üst düzey komite ve komisyonlar tarafından verilir.



AŞAMALARI

b-Gereklilik:

Özellikle iflas durumuna gelmiş olan işletmeler,

yeniden yapılanma süreci içerisinde, mevcut durumu iyileştirmek için yatırım tutarına

bakılmaksızın yatırım kararı vermek durumunda

kalabilirler.


18

9/29/2017

4


AŞAMALARI

İflas durumunda olan işletmeler, yatırım kararlarını hızlı bir şekilde vermek durumundadırlar.

Üretim için alınan bir makine ile bu makinenin bozulması ile oluşacak bakım ve tamir

maliyetlerinin yüksek olması durumunda işletme

bu makinenin değiştirilebilme olasılığını ve değiştirme gerekliliğini göz önünde

bulundurmalıdır.



AŞAMALARI

4-Uygulama

Küçük yatırımlarda uygulama aşaması oldukça

rutindir, çünkü yatırım tutarı düşüktür ve ödemeler düzenli olarak yapılmaktadır.


20


AŞAMALARI

Büyük yatırımlar için ise, yatırım bütçesinde oluşturulan rakamlarla gerçek rakamlar arasında

çok büyük bir sapma olmaması için sıkı bir kontrol

mekanizmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Yatırım devam ederken oluşan gerçek

maliyetlerin tahmin edilen maliyetlerden çok fazla sapması durumunda yatırımın

durdurulmasına karar verilebilir.



AŞAMALARI

5-Kontrol

Uygulanan yatırım kararlarının önceden

belirlenen hedefler ve prosedürlere uygunluğu denetlenir.

Bu denetleme sürecinde en çok kullanılan kontrol

araçları ise, oluşturulan bütçe ve proforma mali

tablolar ile yatırımların fizibilitesi araştırılırken belirlenen standartlar ve amaçlardır.


22

UZUN VADELİ HEDEFLER

Yatırım bütçelemesi sürecindeki aşamaların planlı bir şekilde uygulanabilmesi ve kontrolü için uzun

vadeli hedeflerin de oluşturulması gerekmektedir,

çünkü oluşturulan uzun vadeli hedefler, yönetici kararları için bir yol gösterici olacaktır.


23 UZUN VADELİ HEDEFLER

İşletmelerin en önemli hedeflerinden biri de işletmenin hisse değerini ve ortakların kazancını

maksimize etmektir.

Yatırım bütçelemesinin amacı da, işletmenin bu

amacı ile paralellik göstermektedir.

İşletme yaptığı yatırımlarda katlandığı riski de göz

önüne alarak en yüksek getiri sağlama yoluna gider, bu da işletmenin finansal açıdan en önemli

uzun vadeli hedeflerinden biridir.


24

9/29/2017

5

UZUN VADELİ HEDEFLER

Bir çok yatırım projesi sadece parasal gelir ve giderleri açısından değerlendirilmeyebilir.

Örneğin, bir işletme çalışanları için bir yemekhane açmak isteyebilir ve işletmenin bu hizmeti parasal

açıdan hiçbir getiri sağlamayabilir.

Çalışanlara sosyal bir hizmet sağlaması açısından

önem taşımaktadır.

Burada esas amaç, çalışanların rahat ve huzurlu olmasını sağlamaktadır.


25 YATIRIM BÜTÇELEMESİNDE NAKİT AKIMININ KULLANILMASI

Herhangi bir yatırım projesini değerlendirebilmek için o proje ile ilgili vergi sonrası nakit giriş ve

çıkışlarının belirlenmesi gerekmektedir.

Muhasebeden alınan faaliyet karı, vergi sonrası

kar rakamları ile birlikte nakit akışı rakamları da

kullanılmalıdır, çünkü işletmenin borçlarını veya yeni satın alınan bir maddi duran varlığın

ödemelerini yapabilme gücü işletmenin nakit

pozisyonu ile yakından ilgilidir.


26

YATIRIM BÜTÇELEMESİNDE NAKİT AKIMININ KULLANILMASI

Bir proje ile ilgili nakit akışı iki temel bölümden

oluşmaktadır:

1) İlk Yatırım

2) Faaliyetle İlgili Nakit Girişleri


27 İLK YATIRIM

Yatırım kararı verildikten sonra oluşan nakit çıkışı ile girişleri arasındaki tutardır ve ilk yatırım tutarı

belirlenirken aşağıda belirtilen faktörler göz

önüne alınmalıdır:

Yeni Aktifin Maliyeti: İşletmeye yeni alınan aktifin

maliyeti, o aktifin değeri olarak adlandırılabilir ve aktifi alabilmek için katlanılması gereken maliyeti

belirtir.


28

İLK YATIRIM

Kuruluş Maliyeti: Yeni alınan bir aktifin işletmede kullanıma hazır hale getirilebilmesi için katlanılan

maliyetlere denir. Kuruluş maliyeti de yapılan

yatırımın içine dahil edildiğinden yatırım içinde aktifleştirebilir ve gider olarak kaydedilmez.

Eski Aktifin Satılmasında Elde Edilen Gelir: Eğer işletme, yeni bir aktifi eski bir aktifle değiştirmek

isterse, eski aktiften elde edilecek gelir, ilk yatırım

tutarında nakit girişi olarak göz önüne alınır ve toplam yatırım tutarından düşülür.


29 İLK YATIRIM

Vergiler: İlk yatırım tutarı belirlenirken vergiler de göz önüne alınmalıdır. Özellikle, ülkemizde alım

satımlar sırasında hem alıcı hem satıcı birtakım

vergiler ile karşılaşmaktadır.

Net İşletme Sermayesindeki Değişim: Net işletme

sermayesi, işletmenin dönen varlıkları ile kısa vadeli borçları arasındaki farkı gösterir. Net

işletme sermayesindeki değişimler yatırım

kararlarını direkt etkilemesi açısından önem taşır.


30

9/29/2017

6

İLK YATIRIM

Eğer net işletme sermayesindeki değişim negatifse, bu değişim bir nakit girişini belirtir.

Bunun nedeni ise:

Fon akım tablosunun hazırlanması sırasında

aktiflerdeki azalış veya pasiflerdeki artış fon girişi

aktiflerdeki artış veya pasiflerdeki azalış da fon çıkışı

olarak kabul edilmektedir.

Bu açıdan incelendiğinde, net işletme

sermayesindeki azalış, aktiflerin pasiflerden daha az

arttığını veya daha fazla azaldığını göstermektedir.

Dolayısıyla pasiflerdeki artış ve aktiflerdeki azalış da

bir fon ve nakit girişi olarak kabul edilmektedir.Guz 2015Finansal Yonetim

31 FAALİYETLERLE İLGİLİ NAKİT

GİRİŞİ

Bir yatırım projesinden beklenen faydalar, o projeden elde edilen nakit girişleri ile

ölçülebilmektedir ve bu nakit girişlerini

kapsamaktadır, çünkü bir işletme mali sorumluluklarını yerine getirmeden, herhangi bir

fayda veya finansal anlamda bir fon kaynağı ve

nakit girişi yapamaz.

Özetlenecek olursa, nakit girişi faaliyetler sonucu

sağlanan ve harcanabilen fon kaynağıdır.

Nakit girişi rakamları ile muhasebeden elde edilen ve gelir tablosunda belirtilen kar rakamları

aynı değildir.


32

FAALİYETLERLE İLGİLİ NAKİT

GİRİŞİ

Nakit, işletmenin hazır değerlerinden biridir ve herhangi bir ödeme veya harcama için hemen

kullanılabilen fon kaynağını oluşturur.

Bunun yanında, dönem karı sadece belli bir

dönem sonunda o dönem içerisindeki

faaliyetlerden elde edilen kazancı gösterir ve elde edilen bu kar, nakit gibi hazır değer

olmayabilir.

Bu nedenle gelir tablosundan elde edilen kar

rakamları, nakit girişi rakamlarına dönüştürülmelidir.

Bu konuya ilişkin aşağıdaki gibi bir örnek verilebilir.Guz 2015Finansal Yonetim

33 ÖRNEK

XYZ İşletmesi eski üretim makinasını yenisiyle değiştirip değiştirmeme konusunda bir karar

verme durumundadır.

Karar verebilmek için gereken veriler aşağıdaki

tabloda sunulmuştur:


34

Makine

TürüYıl

Beklenen

Gelir

Beklenen

Gider

Amortisman ve Vergi

Öncesi Beklenen Kar

Yeni 1 10.000.000 9.700.000 300.000

2 10.000.000 9.700.000 300.000

3 10.000.000 9.700.000 300.000

4 10.000.000 9.700.000 300.000

5 10.000.000 9.700.000 300.000

Eski 1 9.500.000 9.350.000 150.000

2 9.640.000 9.510.000 130.000

3 9.800.000 9.690.000 110.000

4 9.800.000 9.710.000 90.000

5 9.550.000 9.480.000 70.000


35 ÖRNEK

Tablo incelendiğinde, görüldüğü üzere işletmenin yeni makine ile ilgili 5 yılık gelir ve gider

tahminlemeleri aynıdır.

İşletmenin tahminlemeleri yaparken yürüttüğü

temel varsayım, yeni makinanın 5 yıl boyunca

yüksek talebe bağlı olarak tam kapasite ile çalışacağı ve yeni makinaya bağlı üretilen

mamüllerin tümünün yüksek talebe bağlı olarak

satılacağıdır.


36

9/29/2017

7

ÖRNEK

Ancak, ülkemiz gibi enflasyonist ortamdaki ülkelerde bu varsayım, her zaman geçerli

olmayabilir ve 5 yıllık gelir ve gider

tahminlemelerinde enflasyon da hesaba katılmalıdır.


37 ÖRNEK

Bu örnekte, analizin kolaylığı açısından yeni ve eski makine ile ilgili amortismanlar daha önceden

hesaplandığı varsayılacaktır. Amortisman

rakamları aşağıdaki amortisman cetveli tablosunda gösterilmiştir:

Makine Türü

YılAmortisman

Tutarı

Yeni 1 100.000

2 100.000

3 100.000

4 100.000

5 100.000

Makine Türü

YılAmortisman

Tutarı

Eski 1 65.000

2 65.000

3 65.000

4 65.000

5 65.000


38

Cetvelde doğrusal amortisman yöntemi kullanılmıştır. Amortismanlarda hesaplandıktan

sonra, vergi oranı için Kurumlar Vergisi %46 olarak

dikkate alınırsa, nakit akışı ile ilgili analiz şöyledir:

YIL 1

Yeni Eski

Amortisman ve vergi öncesi kar

300.000 150.000

(-) Amortisman 100.000 65.000

Vergi öncesi kar 200.000 85.000

(-)Vergi %46 92.000 39.100

Dönem karı 108.000 45.900

(+) Amortisman 100.000 65.000

Nakit girişi 208.000 110.900


39 Bu işlemler, diğer yıllar içinde tekrarlandığında 5

yıllık beklenen nakit girişi aşağıdaki tablodaki gibi

olur:

Tabloda, 5 yıl boyunca her yıl yeni makineden

beklenen nakit girişi, eski makineden beklenen

nakit girişinden yüksek çıkmıştır.

Yıl Yeni Eski

1 208.000 110.900

2 208.000 100.100

3 208.000 89.300

4 208.000 78.500

5 208.000 67.700


40

İlk Yatırım ve Amortisman

Amortisman, başlıca iki nedenden dolayı yatırım kararlarında dikkate alınması gereken kriterdir:

Amortisman giderleri, net karın hesaplanmasında gider olarak ele alınmaktadır ve dönem karı

rakamı da nakit girişinin hesaplanmasında göz

önüne alınmalıdır.

Amortisman giderleri, nakit çıkışı gerektirmeyen bir gider olduğu için, nakit girişleri hesaplanırken

dönem karına ilave edilmelidir.


41 İlk Yatırım ve Amortisman

Bir proje için nakit girişlerinin hesaplanmasında amortisman giderlerinin yanında, nakit çıkışı

gerektirmeyen diğer giderlerde ele alınmalıdır.

Nedeni, bu giderlerin amortisman giderleri gibi

dönem karının hesaplanmasında kullanılması,

ancak nakit girişleri hesaplanırken dönem karına ilave edilmelidir.

Nakit akım tablosundaki nakit giriş rakamları,

projeden eklenen nakit giriş rakamları ile

karşılaştırıldığından, nakit çıkışı gerektirmeyen giderler, projelerin değerlendirilmesi açısından

önem taşımaktadır.


42

9/29/2017

8

YATIRIM PROJESİ TÜRLERİ

Yatırım projeleri için yapılan harcamalar ve projeden beklenen gelir ve diğer faydalar, uzun

bir zaman süreci içinde oluştuğu için, yatırım

projelerinin çoğu sabit aktif ile ilgili yatırımlar olmaktadır.

Her ne kadar yatırım harcamaları, birçok farklı nedenle yapılsa da, belli başlı nedenler ve proje

türleri, sabit bir aktifin genişletilmesi, değiştirilmesi

ve yenilenmesi biçiminde olabilmektedir.


43 YATIRIM PROJESİ TÜRLERİ

Genişleme: En çok karşılaşılan yatırım projesi türüdür.

Genişleme genellikle işletmeye yeni sabit aktiflerin alınması biçiminde olmaktadır ancak

mevcut fabrikanın kapasitesini arttırabilmek için

yapılan yatırımlar da genişleme projesinin içerisinde değerlendirilmektedir.

Özellikle hızlı büyüyen işletmeler, bu büyümeyi

hızlandıracak yeni bir sabit alımına veya mevcut

sabit aktiflerle ilgili ek yatırım yapma yoluna giderler.


44


Değiştirme:

Değiştirme kararları sadece, herhangi bir sabit

aktifin işlevini yerine getirememesi veya bozulması şeklinde olmayabilir.

Örneğin, üretimde kullanılan makine, her ne

kadar asıl amacı olan üretim işlevini yerine

getiriyorsa da, eğer sıkça tamir ve bakım gerektiriyorsa ve bu masraflar da işletmenin

toplam maliyetleri içinde önemli bir yer tutmakta

ise, bu makinenin değiştirilmesi önünde karar vermek gerekecektir.



Değiştirme kararlarında önemli olan kriter, değiştirme esnasında katlanılacak maliyetler ile

değişim sonucunda elde edilecek kazanç veya

tamir bakım giderleri gibi kaçınılabilecek giderlerdir.


46


Yenileme:

Genelde değiştirme kararına alternatif olarak

geliştirilen bir yatırım projesi türüdür.

Sabit aktiflerle, özellikle makineler ile değiştirme ve yenileme kararları, verimliliğin artırılması

açısından fayda sağlayacak kararlar olarak

algılanmalıdır.



Yenileme veya değişim ile ilgili yapılacak yatırım kararı verme durumunda, yenileme ile ilgili

yapılacak yatırım harcamalarından daha az

olabilir.

Ancak, eğer değiştirme sonucunda faydalar

daha fazla ve daha uzun bir süreyi kapsama durumunda değiştirme kararı tercih edilebilir.


48

9/29/2017

9


Diğer nedenler: Yatırım kararları sadece sabit aktiflerle ilgili olmayabilir.

Ancak, yatırımlar işletmeye gelecekte fayda sağlayacağı beklentisi ile yapılabilir ve işletme

açısından uzun vadeli bir fon kullanımını

gerektirebilir.

Bu giderlerin hepsi de belli bir fayda beklentisi ile yapılmaktadır.



Reklam giderleri satışların artacağı beklentisi ile,

ARGE giderleri yeni bir mamul geliştirme beklentisi

ile,

danışmanlık giderleri faaliyetlerde verimlilik artışı beklentisi ile ve

yeni mamul geliştirme giderleri de karlılığı veya

katkı payını maksimum kılacak bir mamul

karmasının geliştirilmesi beklentisi ile olabilir.


50



FİNANSAL YÖNETİM09. FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİ

Finansal analiz teknikleri

• Finansal tablolar muhasebe veri ve bilgilerinin özeti olarak

ortaya çıkar. Bu tablolalar çeşitli ölçü, karşılaştırma, oran

teknikleri kullanılarak analize tabi tutulur. Elde edilen

sonuçlar aracılığı ile işletme finansal durumu ve faaliyet

sonuçları hakkında bilgi sahibi olabilecektir. Analizler

sonunda işletmenin karlılık durumu, borç ödeme yeteneği,

varlıklarının verimliliği vb. konularında bilgi sahibi olunur.

• Kullanılan tekniklerin sonuçları hem işletmenin dönem

içinde göstermiş olduğu gelişmeleri değerlendirirken, hem

de geleceğe yönelik öngörümlemelerin yapılmasına

yardımcı olmaktadırlar.


Finansal analiz teknikleri

• Karşılaştırmalı Tablolar Analizi (Yatay Analiz)

• Yüzde Yöntemi ile Analiz Tekniği (Dikey Analiz)

• Eğilim Yüzdeleri Yöntemi ile Analiz (Trend Analizi)

• Oran Yöntemi ile Analiz (Rasyo Analizi)


Oran Yöntemi ile Analiz

• Bu teknikte amaç, tablolarda yer alan kalemler arasındaki

ilişkilerin kalemlerin birbirleri ile oranlanarak matematiksel

olarak açıklanabilmesidir. Böylece işletmenin ekonomik ve

finansal yapısı ile karlılık ve çalışma durumu hakkında bilgi

edinilebilir.

• Finansal tablolar çok sayıda kalemi içermektedir. Tabloları

oluşturan kalemlerin aynı amaçlara yönelik gruplar şeklinde

olması nedeniyle bu grupların arasındaki ilişkiler analist için

oran analizi açısından tablonun yorumunu kolaylaştıracaktır.

Böylece, finansal tablolarda yer alan kalemler, genel

ölçülerde toplulaştırılıp karşılaştırma bazları elde edilerek,

finansal verilerin zaman ve firma ölçeğinde

karşılaştırılabilirliği sağlanmış olmaktadır.


• Bunun yanında çok sayıdaki kalem arasındaki çok sayıda

oran hesaplanabilir. Ancak önemli olan bu oranların,

anlamlı sorulara cevap verebilmesidir. Ayrıca oranların

hesaplanması, tek başına amaç olmayıp, bir finansal araç

niteliğindeki oranların işletmenin amaçları ile

bütünleştirilerek değerlendirilmesi ve yorumlanmasıdır.

• Oran grupları:

• Likidite Oranları

• Finansal Yapı Oranları (Mali Oranlar)

• Faaliyet Oranları

• Karlılık Oranları


Likidite oranları

• Bu tür oranlar, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme

gücünü ve net işletme sermayesinin yeterliliğini gösteren

oranlardır.

• Likidite oranları, dönen varlık grubundan ele alınacak

kalemlerin özelliklerine göre üçe ayrılır:

• Cari Oran (Üçüncü Derecede Likidite Oranı)

• Asit-Test Oranı (İkinci Derecede Likidite Oranı)

• Nakit Oranı (Birinci Derecede Likidite Oranı)




Cari oran

• Paydaki dönen değerler net değerlerini yansıtmakta olup

reeskont ve karşılık hesaplarındaki tutarlar düşüldükten

sonra elde edilir. Cari oranın 2 olması yeterli görülmektedir.

Ancak cari oranın 2 olması ödeme gücünün varlığını

göstermez. Ödeme araçlarının kaliteli ve likidite

derecesinin yüksek olması gerekir. Dönen değerleri

stoklara bağlı olan bir işletmenin kısa vadeli borç ödeme

gücü, aynı cari orana sahip ancak dönen değerleri devlet

tahvili, banka vs. şekilde hızla ve değerinde paraya

çevrilebilecek kalemlere bağlı olan işletmenin kısa vadeli

borç ödeme gücünden daha düşüktür.


Cari Oran = Dönen Varlıklar

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

• Cari oran 2'den yüksek olabilir. Bu durumda işletmenin

elinde atıl bir şekilde duran varlık stoğu söz konusudur.

İşletme bu varlıkları kullanmayarak fırsat maliyetini

arttırmaktadır. Ancak bu atıl varlıklar değer artışları, faiz

gelirleri vs. nedenlerle değerlendirilirse karlılığın olumsuz

yönde etkilenmemesi sağlanılabilir.

• Bunun yanında, cari oranın yorumunda; dönen varlıkların

devir hızları göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin, cari

oran küçük olsa bile, stok devir hızı ve alacak devir hızı

yüksek olan bir işletme borçlarını kolaylıkla

ödeyebilecektir.



Dönen VarlıklarCari Oran =

Kısa Vadeli Borçlar

2.318.781Cari Oran = 1.02

2.270.883

Dönen Varlıklar

• 10-Hazır Değerler

11-Menkul Kıymetler

12-Ticari Alacaklar

13-Diğer Alacaklar

15-Stoklar

17-Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri

18-Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları

19-Diğer Dönen Varlıklar


Asit-Test Oranı (Likidite Oranı)

• Bu oran daha kısa sürede paraya çevrilebilecek olan

kalemlerin, kısa vadeli borçlara oranını gösterir. Asit-test

oranının 1/1 olması genelde yeterli sayılmaktadır. Bu

sonuç, işletmenin kısa vadeli yabancı kaynaklarının

tamamının hazır değerler, menkul kıymetler ve kısa vadeli

alacaklar toplamı ile ödenebileceğini gösterir.


Hazır Değerler + Menkul Kıymetler +

Asit-Test Kısa Vadeli Alacaklar =

Oranı Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

Dönen Varlıklar - StoklarAsit-Test Oranı=


Asit-test oranı (likidite oranı)

• Ancak sonucun 1/1'den büyük veya küçük olması

işletmenin likidite açısından güçlü veya zayıf olduğunu

göstermeye yetmeyebilir. Örneğin asit-test oranı 1'den

büyük olmasına rağmen alacakların tahsilat sürelerinin

uzun olması bu oranın yeterliliğini ortadan

kaldırabilmektedir. Bu nedenle oranın

değerlendirilmesinde, stok devir hızı, alacaklıların tahsilat

süreleri, stoklara olan bağımlılık ve diğer faktörler dikkate

alınmalıdır.




Dönen Varlıklar - StoklarAsit-Test Oranı=


2.318.781 949.703 1.369.078Asit-Test Oranı= 0,60

2.270.883 2.270.883

*

Hazır Değerler + Menkul Değerler+

Asit-Test Kısa Vadeli Alacaklar=

Oranı Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

51.651 379.364 625.553 174.360Asit-Test Oranı=

2.270.883

1.230.928Asit-Test Oranı= 0.54

2.270.883

*Kıs

a Vadeli Alac Kısa Vd Alac + Diğer Kısa Vd Alac


Stok bağımlılık oranı

• Asit-test oranının 1'den küçük çıkması, işletmenin

stoklarının dönen varlıklar içinde büyük tutarda yer

aldığını ve dolayısıyla kısa vadeli yabancı kaynakların

ödenmesinin stokların kullanılması ile yapılabileceğini

göstermektedir. Bulunan bu oran büyüdükçe, kısa vadeli

borçların ödenmesi için elden çıkarılması gereken stok

miktarı da artar.


Kısa Vadeli Hazır Değerler+Menkul Kıymetler

Stok Bağımlılık Yabancı Kaynaklar +Kısa Vadeli Alacaklar=

Oranı Stoklar



Oranı Stoklar

2.270.883 51.651 379.364 625.553 174.360Stok Bağımlılık Oranı

94

9.703

2.270.883 1.230.928Stok Bağımlılık Oranı

949.703

2.270.883 1.230.928 1.039.955Stok Bağımlılık Oranı 1.09

949.703 949.703




Oranı Stoklar

2.238.000 562.010 578.940 925.789 84.000Stok Bağımlılık Oranı

96

6.000

87.261Stok Bağımlılık Oranı 0.09

966.000


Finansal yapı oranları (mali oranlar)

• İşletmenin varlıklarını hangi kaynaklardan elde ettiğini;

kaynakların yapısını, dağılımını; uzun vadedeki

borçlarının ödeme gücünü analiz eden oranlar bu başlık

altında toplanır. İşletmenin özkaynak, yabancı kaynak

dengesinin sağlanması yabancı kaynak finansmanındaki

anapara ve faiz ödemelerinde işletmenin güçlü bulunması

anlamına gelir.

• Kaynak kullanımında özkaynakların ön plana çıkması

durumunda, işletmenin finansal yapısı güçlenecek ve az

miktarda kullanılan yabancı kaynakların kolaylıkla

ödenmesi gerçekleşeceğinden borç verenlerin riski

azalacaktır.


Yabancı kaynakların (borçların), aktif

toplamına oranı (finansal kaldıraç oranı)• İşletmenin kısa vadeli ve uzun vadeli yabancı

kaynaklarının aktif (pasif) toplamına oranını gösteren bir

orandır.


Kısa Vadeli Uzun Vadeli

Finansal Kaldıraç Yabancı Kaynaklar Yabancı Kaynaklar=

Oranı Aktif (Pasif) Toplamı

Bu oran pasif açısından yazılacak olursa;

Kısa Vad Uzun Vad

Fin. Kaldıraç Yabancı Kay Yabancı Kayn=

Kısa Vad Uzun VadOranı Öz

Yabancı Kayn Yabancı Kayn Kayn



Finansal Kaldıraç Oranı

• Bu oran yabancı kaynakların, toplam kaynaklar içindeki

payını göstermektedir. Finanal kaldıraç oranının yüksek

çıkması özkaynakların yetersiz olduğu anlamına geldiği

için, kredi verenlerin alacaklarının tahsili riskli duruma

gelebilir. Yani işletmenin borçlarını ödeyememe riskinin

yüksek olduğu ortaya çıkmaktadır.

• Batı ülkelerinde bu oranın 50/100 oranında olması

normaldir. Oranın 1/2'den büyük çıkması tehlike işareti

anlamındadır. Ancak gelişmekte olan ülkelerde

sermayenin yetersizliği nedeniyle bu oranın %60'a kadar

yükselmesi kabul edilebilir


Kısa Vad Uzun Vad

Fin. Kaldıraç Yabancı Kay Yabancı Kayn=

Kısa Vad Uzun VadOranı Öz

Yabancı Kayn Yabancı Kayn Kayn

2.270.883 142.063Fin. Kaldıraç Oranı

2.270.883 142.063 2.527.2

47

2.412.946Fin. Kaldıraç Oranı 0.49

4.940.193


Özkaynakların, Aktif Toplamına Oranı

(Özsermaye Oranı)• Bu oranın yüksek çıkması kredi verenlerin güvenini

sağlayacak ve sağlamlığını arttıracaktır. Ancak bu oranın

yüksek çıkması işletmenin düşük faizli uzun vadeli

kredilerden en düşük düzeyde yararlanabildiği anlamına

da gelir. Düşük faizli uzun vadeli krediler mevcut olması

durumunda işletme bu yabancı kaynaklardan yararlanmak

isteyebilir. Düşük faizli uzun vadeli kredinin kullanılması

durumunda özsermayenin karlılık oranı artacaktır. Ancak

bu kullanım nereye kadar olacaktır? Bu sınır, hem karlılığı,

hem de borç ödeme gücünü dengede tutabilecek toplam

kaynak maliyetinin minimum olduğu noktadır.


Özsermaye Oranı

• Özkaynaklar/Aktif Toplamı oranı, Yabancı Kaynaklar/Aktif

Toplamı oranıyla paralel olarak ortaya çıkar. Bu durumda

oranın %50 olması normaldir. Ancak, Yabancı

Kaynaklar/Aktif Toplamı'nın %60 olarak kabul edildiği

ülkelerde Özkaynaklar/Aktif Toplamı oranının %40

düzeyinde olması normal kabul edilebilir.


Özkaynakların, Özkaynaklar = veya

Aktif(Pasif)ToplamıAktif Toplamına Oranı

Özkaynaklar

Yabancı Kaynaklar+Özkaynaklar

Öz

Özkaynakların, Kayn =

Kısa Vad Uzun Vad ÖzAktif Toplamına Oranı

Yab Kayn Yab Kayn Kayn

Özkaynakların, 2.527.247

2.270.883 142.063 2.527.247Aktif Toplamına Oranı

Özkaynakların,

Aktif

2.527.2470.51

4.940.193Toplamına Oranı


Özkaynakların, toplam yabancı kaynaklara oranı

(özsermaye / borçlar oranı) (finansman oranı)

• Bu oran özkaynaklar ile yabancı kaynaklar

arasındaki dengeyi belirleyebilmek amacıyla dikkate

alınır. Oranının yüksek çıkması işletmenin finansal

açıdan bağımsız olduğunu ve işletmeye kredi

verenlerin baskısının olmadığı anlamındadır. Düşük

bir oran ise, kredi verenlerin baskısı sonucunda

işletmenin finansal açıdan zora düşmesi demektir.

Oranın 1/1 olması normaldir.


ÖzkaynaklarFinansman Oranı=

Toplam Yabancı Kaynaklar




ÖzkaynaklarFinansman Oranı=

Toplam Yabancı Kaynaklar

2.257.247Finansman Oranı= 1.04

2.412.946

• Bunun yanında, işletmenin özkaynakları arasında

ödenmemiş sermaye bulunmuyorsa, ödenmemiş

sermayenin ödenmesi durumunda kaynak

ihtiyacının tamamen karşılanıp karşılanmayacağını

ölçmek için aşağıdaki orandan yararlanılır.


Oran =Özkaynaklar + Ödenmemiş Sermaye

Yabancı Kaynaklar - Ödenmemiş sermaye

Kısa Vadeli Yabancı Kaynakların,

Toplam Kaynaklara Oranı• Varlıkların karşılanmasında kullanılan kaynakların, ne

kadarının kısa vadeli yabancı kaynaklar tarafından

oluştuğunu gösteren orandır. Bu oranın %30 çıkması

normal kabul edilir. Oranın %30'dan yüksek çıkması

durumunda varlıkların finansmanında gereğinden fazla

kısa vadeli yabancı kaynak kullanıldığı ortaya çıkar. Bu

istenen bir durum değildir. Kısa vadeli yabancı kaynaklarla

duran varlıkların karşılanması durumunda, dönen

varlıkların değerleri düşecek ve dolayısıyla net işletme

sermayesi negatif değer alacaktır. Bu durum işletmeyi

kısa vadeli yabancı kaynaklarının ödenmesi sırasında zor

duruma düşürecektir.


Kısa Vadeli Yabancı Kaynakların,

Toplam Kaynaklara Oranı


Kısa Vadeli Yabancı KaynaklarOran=

Toplam Kaynaklar (Aktif) (Pasif)

Kısa Vadeli Yabancı KaynaklarOran=

Toplam Pasif

2.270.883Oran= 0.45

4.940.193

Uzun Vadeli Yabancı Kaynakların,

Toplam Kaynaklara Oranı• Varlıkların karşılanmasında kullanılan kaynakların ne

kadarının uzun vadeli yabancı kaynaklar tarafından

oluştuğunu gösteren orandır.


Uzun Vadeli Yabancı KaynaklarOran=

Toplam Kaynaklar (Aktif) (Pasif)


Toplam Pasif

142.063Oran= 0.02

4.940.193

İç Kaynaklar (Otofinansman) Oranı

• İşletmenin ödenmiş sermayesinin ne ölçüde sermaye dışı

özkaynaklarla karşılandığını gösteren orandır.

• Oranın yüksek çıkması istenen bir durumdur. Oranın

oldukça yüksek çıkması, işletmenin kârlılığının yüksek

olduğunu ve elde ettiği kârlarını işletmede bırakarak

özkaynaklarını arttırdığını gösterir.




İç Kaynaklar (Otofinansman) Oranı


Yeniden DeğerlemeEmisyon Primi + Yedekler

ArtışlarıOtofinansman Oranı=

Çıkarılmış Sermaye

11.257+1.163.559+401.252Oran= 5.61

280.800

Emisyon Primi

• Ortaklıkların hisse senetlerini nominal değerinin üzerinde

bir fiyatla ihraç etmeleri sonucunda satış fiyatı ile nominal

değer arasında oluşan farktır. Emisyon primi sadece hisse

senetlerinin ihraç edilişinde oluşur. Ortakların ellerinde;

bulundurdukları hisse senetlerini veya kurumların

iştiraklerine ait hisse senetlerini, maliyet bedellerinin veya

nominal değerlerinin üzerinde bir bedelle satmaları

durumunda oluşan olumlu fark emisyon primi olarak kabul

edilemez. Primli hisse senedi ihraç edilmesi halinde

oluşacak emisyon primleri vergiye tabi olmaktadır.


Uzun Vadeli Yabancı Kaynakların, Devamlı

Sermayeye Oranı

• Uzun vadeli yatırımların uzun vadeli kaynaklarla

karşılanma oranının 1/1 olması arzu edilen bir durumdur.

Oranın yeterliliğinde, duran varlıkların, amortismanları

dolayısıyla tutulacak fonların zaman içindeki dağılımı ile

uzun vadeli kredilerin geri ödemelerinin zaman içindeki

dağılımı arasındaki ilişki de etkili olur. Duran varlıkların

amortisman süreleri kısa, yabancı kaynakların

vadeleri uzun olan işletmelerde 1/1'in altındaki oranlar

da yeterli olabilir.


Uzun Vadeli Yabancı Kaynakların, Devamlı

Sermayeye Oranı



Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Özkaynaklar

142.063Oran=

142.063 2.527.247

142.063Oran= 0.05

2.669.310

Maddi Duran Varlıkların, Özkaynaklara Oranı

• İşletmenin maddi duran varlıklarının (arazi, arsa, bina,

tesis, makine) ne kadarının özkaynak aracılığı ile

karşılandığını gösteren orandır. Bu oranın 1/1 olması,

maddi duran varlıkların tamamen özkaynaklar aracılığı ile

karşılandığını gösterir. Bu da yabancı kaynakların

ödenmesi anında üretimi veya hizmeti götüren maddi

duran varlıklara dokunulamayacağı anlamındadır. Bu kredi

verenlerin açısından olumlu bir durumdur. Ancak, sanayi

işletmelerinde maddi duran varlık tutarları oldukça yüksek

rakamlara ulaştığı için, bu ek maddi duran varlıkların

sadece özkaynaklar aracılığı ile finanse edilmesi mümkün

olmayabilir. Bu nedenle sanayi işletmelerinde bu oranın

65/100 olması normal kabul edilebilir.


Maddi Duran Varlıkların, Özkaynaklara Oranı


Maddi Duran VarlıklarOran=

Özkaynaklar

2.185.190Oran= 0.86

2.527.247



Maddi Duran Varlıkların, Özkaynaklar ve

Yatırım Kredileri Toplamına Oranı

• Özkaynaklarla finanse edilemeyen maddi duran varlıkların

ek olarak yatırım kredileri kullanılarak finanse edilmesi

durumunda sözkonusudur. Bu durumda oranın 1/1 olması

gerekir. 1/1'den yüksek çıkan oran, maddi duran

varlıkların özkaynaklar ve yatırım kredileri yanında diğer

kısa vadeli veya uzun vadeli yabancı kaynaklarla finanse

edildiği anlamına gelir. Oranın değerlendirilmesinde;

yatırım kredilerinin vadeleri ve kredilere ödenen faizler de

gözönünde bulundurulmalıdır.


Maddi Duran Varlıkların, Özkaynaklar ve Yatırım

Kredileri Toplamına Oranı


*


Özkaynaklar+Yatırım Kredileri Toplamı

2.185.190Oran= 0.86

2.527.247 8.539

*Finansal Borçlar

Maddi Duran Varlıkların, Uzun Vadeli

Yabancı Kaynaklara Oranı• Maddi duran varlıkların ne şekilde finanse edildiğinin

analiz edilmesinde kullanılan diğer oranlarla birlikte ele

alınan bu oran, maddi duran varlıkların ne kadar uzun

vadeli yabancı kaynak aracılığı ile finanse edildiğini

göstermektedir.



Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar

2.185.190Oran= 15.38

142.163

Yabancı Kaynakların, Maddi Öz Varlığa

Oranı• Maddi özvarlık; öz kaynak toplamından maddi olmayan

duran varlıkların çıkarılması suretiyle bulunur. Maddi

olmayan duran varlıklar, herhangi bir tasfiye durumunda

paraya dönüşemeyeceği için söz konusu varlıkların öz

kaynak toplamından çıkarılması uygun görülmektedir.

• Oran 1/1'den küçük olmalıdır. Bu durumda maddi öz

varlıkların daha az yabancı kaynak aracılığı ile finanse

edildiği sonucu çıkar.


Yabancı Kaynakların, Maddi Öz Varlığa Oranı


Toplam Yabancı KaynaklarOran=

Maddi Öz Varlıklar

Toplam Yabancı KaynaklarOran=

Maddi Olm. DiğerÖzkaynaklar-

Duran Var. Duran Var.

2.270.883 142.063Oran=

2.527.247 919 12.334

2.412.946Oran=

2

0.96.513.994

Duran Varlıkların, Özkaynaklara Oranı

• Bu oran, özkaynakların ne kadarının duran varlıkların

finansmanında kullanıldığını göstermektedir. Oranın 1’den

küçük olması istenir. Oranın birden büyük olması

durumunda, duran varlıkların bir kısmının özkaynaklar

yanında yabancı kaynaklar aracılığı ile finanse edilmiş

olduğunu gösterir.


Duran VarlıklarOran=

Özkaynaklar

2.621.412Oran= 1.03

2.527.247



Duran Varlıkların, Devamlı Sermayeye Oranı

• Duran varlıkların, ne ölçüde devamlı (özkaynaklar + uzun vadeli yabancı kaynaklar) sermaye tarafından karşılandığını gösteren bu oranın mutlaka birden küçük olması istenir.



Devamlı Sermaye


Uzun Vad Yab Kayn + Özkaynaklar

2.621.412Oran= 0.98

142.063 2.527.247

Varlıklar Arasındaki İlişkilerde Kullanılan

Oranlar• Bu oranlar işletmenin varlık yapısının analizinde kullanılırlar.

Bunun yanında varlıkların arasındaki ilişkilerin ele alınması,

daha önce ele alınan varlıklar ile kaynaklar arasındaki oranların

daha anlamlı bir şekilde yorumlanmalarına neden olur.


Dönen VarlıklarOran=

Toplam Varlıklar

2.318.781Oran= 0.47

4.940.193


Toplam Varlıklar

2.621.412Oran= 0.53

4.940.193


Toplam Varlıklar

2.185.190Oran= 0.44

4.940.193

• Yukardaki oranın ticari işletmelerde 1'den küçük

olması istenirken, üretim işletmelerinde (özellikle

yatırımda bulunan üretim işletmelerinde) 1'den

büyük olabilir.



Dönen Varlıklar

2.621.412Oran= 1.13

2.318.781

Nakit Oranı (Disponibilite Oranı)

• İşletmenin cari oranı ve asit testi oranına göre daha

kısa vadeli dönen varlıklarının ele alındığı orandır. Bu

oranın hesaplanmasında; vadesi gelen, kısa vadeli

yabancı kaynakların en çabuk şekilde ödenmesi

amaçlandığı için işletmenin acil şekilde nakit elde

edebileceği hazır değerler ele alınır.


Nakit Oranı = Hazır Değerler


Kasa+Banka+Diğer Nakit DeğerlerNakit oranı =



Hazır DeğerlerNakit Oranı =


51.561Nakit Oranı = 0.02

2.270.883

• Nakit oranı, faaliyetlerden sağlanan fon girişlerinin

durması ve alacakların tahsil edilmemesi durumunda

işletmenin kısa vadeli yabancı kaynaklarının

durumunu yansıtmaktadır.

• Nakit oranının %20'nin altına düşmemesi istenen bir

sonuçtur. Nakit oranının bu sonucun altına düşmesi

durumunda işletmenin nakit sıkıntısı içinde bulunduğu

ortaya çıkar. Oranının yüksek olması ise, işletmenin

atıl nakit mevcudunun bulunduğunu gösterir.

İşletmenin kısa vadeli yabancı kaynaklarını ödeme

tarihleri farklı ise, bu oranın %50 olması yeterli

görülebilmektedir.




• Oranının dikkate alınması nakit oranının daha

sağlıklı yorumlanmasına yardımcı olur. Bu oranın

büyük olması, daha düşük bir nakit akışı oranını

yeterli kılabilir.

• Bu oranlar yanında işletme likiditesinin

belirlenmesinde yararlanılabilecek diğer oran:


Faaliyetlerden Sağlanan Nakit Kaynaklar


Faaliyetlerden Sağlanan Fon Kaynakları


Bu oran asit-test oranının yorumlamasına yardımcı

olmaktadır. Bu oranın yüksek olması, daha küçük

asit-test oranının yeterli olması demektir.

• Bu oran asit-test oranına benzemektedir.

Aralarındaki fark; asit-test oranında paydada kısa

vadeli yabancı kaynakların, bu oranda ise yıllık

beklenen nakdi giderlerin yer almasıdır. Bu oranda

ölçülmek istenen, yıllık yapılması beklenen nakit

giderlerinin, proforma tablolarından elde edilebilecek

çok kısa sürede paraya çevrilebilir değerleri ile

karşılanıp karşılanmayacağıdır.


Kısa Sürede Paraya

Çevrilebilir

Değerlerin,Yıllık

Nakit Giderlerini

Karşılama Oranı

=

Kasa + Banka + Diğer Nakdi değerler +

Hisse Senedi ve Tahviller +

Alacaklar (Ticari ve Diğerleri)

Yıllık Beklenen Nakdi Giderler

• Bu oranda faaliyetlerden sağlanan fonların, dönen

varlıkların kısa vadeli yabancı kaynakları aşan kısmı

olan net işletme sermayesinin ne kadarını

karşıladığını göstermektedir.

• Bir işletmede faaliyetlerden sağlanan fon, net

çalışma sermayesini karşıladıktan sonra, duran

sermaye ne kadar fazla katkıda bulunursa o kadar

iyidir. Bu durumda işletme, üçüncü kişilerin baskısı

altına girmeden, borçlarını ödeyebilecek ve

faaliyetlerini genişletebilecektir


Faaliyetlerden Sağlanan Fonların,

Net Çalışma Sermayesini

Karşılama Oranı

= Faaliyetlerden Sağlanan Fonlar

Net Çalışma Sermayesi

• Bu oran, net işletme sermayesinin ne kadarının stoklara

bağlı olduğunu gösterir. Bu oranın yüksek çıkması,

stokların net işletme sermayesi içindeki oranının yüksek

olması, düşük çıkması ise net işletme sermayesi içinde,

stokların değil diğer dönen varlıkların oranının yüksek

olması anlamını taşır. Aşırı yüksek oran işletmenin

likidite yapısının güçsüz olması demektir. Bu durumda

işletme kısa vadeli ödemeler sırasında ödeme

güçlüğüne düşebilir. Aşırı düşük oran ise, stok

miktarının, yani üretimin, yani satışın az olması

nedeniyle yetersiz dönen varlık girişinin ortaya çıkması

dönen varlıkların gücünün düşmesi anlamındadır.


Stokların, Net İşletme Sermayesine Oranı =Stoklar

Net İşletme Sermayesi

Örnek 1

• Alacaklar 2.000.000

• Net Satışlar 10.000.000

• Stoklar 3.000.000

• SMM 7.000.000

• Kredili Satışlar 8.000.000

• Maddi Duran Varlıklar 5.000.000

• a- Yukarıdaki bilgilere göre stok devir hızını hesaplayınız.

• b- Alacak devir hızını hesaplayınız.

• c- Maddi Duran Varlık Hızını Hesaplayınız


Örnek 1

• a-

• SDH = Satışların Maliyeti / Ortalama stok ( D.B.M.M +

D.S.M.M/ 2 )

• SDH = 7.000.000 / 3.000.000

• SDH = 2,33

• b-

• ADH = Kredili satışlar / Ticari Alacaklar

• ADH = 8.000.000 / 2.000.000

• ADH = 4




Örnek 1

• c-

• MDVH = Net Satışlar / Maddi Duran Varlıklar

• MDVH =10.000.000 / 5.000.000

• MDVH = 2


Örnek 2

• Hazır Değerler 4 Milyon TL

• Kısa Vadeli Borçlar 12 Milyon TL

• İşletmenin nakit oranı % kaçtır?


Örnek 2

• Nakit Oranı =

• Hazır Değerler + Geçici yatırımlar ( menkul kıymetler ) /

Kısa vadeli Borçlar

• = 4 / 12

• = 0,33


Örnek 3

• Kredili satışlar 90.000

• Alacaklar 10.000

• Alacak senetleri 8.000

• Ortalama tahsil süresini bulunuz?


Örnek 3

• Alacak devir hızı= Kredili satışlar / (Alacaklar + Alacak

senetleri)

• Alacak devir hızı= 90 / (10 + 8) = 5

• OTS = 360 / Alacak devir hızı

• OTS = 360 / 5

• OTS = 72


Örnek 4

• Uzun Vadeli Borçlar 20.000

• Hazır Değerler 5.000

• Alacaklar 10.000

• Stoklar 15.000

• Geçici Yatırımlar 6.000

• Duran Varlıklar 25.000

• Cari Oran 1,5

• a. Kısa vadeli borçlar ne kadardır?

• b. Öz sermaye kaynakları ne kadardır?

• c. Yukarıdaki bilgilere göre Asit Test (Likidite) Oranını bulunuz?




Örnek 4

• a.

• Dönen Varlıklar= Hazır Değerler + Alacaklar + Stoklar +

Geçici Yatırımlar

• Dönen Varlıklar= 5.000+ 10.000 + 15.000 + 6.000

• Dönen Varlıklar= 36.000

• Cari oran = Dönen varlıklar / KVB

• 1.5 = 36.000 / KVB

• KVB = 36.000 / 1,5

• KVB = 24.000


Örnek 4

• b.

• ÖS = (Dönen varlıklar + Duran Varlıklar ) - ( Kısa vadeli

Y.K + Uzun vadeli Y.K )

• ÖS = 36 + 25 - 24 + 20

• ÖS = 61 - 44

• ÖS = 17

• c.

• Asit-Test Oranı = ( Dönen varlıklar - Stoklar) / KVB

• ATO= (36 – 15) / 24

• ATO= 0,87


Örnek 5

• Dönem Başı Stok 30 milyon, dönem sonu stok 44 milyon

ve satışların maliyeti 185 milyon ise stok devir hızı kaçtır?

• Stok devir Hızı = Satışların Maliyeti / Ortalama Stok

• = 185 / [(30 + 44) / 2]

• = 185 / 37

• = 5


Örnek 6

• Kredili Satışlar 10 milyon TL

• Ticari Alacaklar 4 milyon TL

• Kısa Vadeli Borçlar 8 milyon TL

• Stoklar 6 milyon TL

• Cari Oran 1,8

• a. Ortalama Tahsilat Süresi nedir?

• b. Likidite (Asit-Test) Oranı nedir?


Örnek 6

• a.

• Alacak Devir Hızı = Kredili Satışlar / Ticari Alacaklar

• = 10 / 4

• = 2,5

• Ortalama Tahsil Süresi = 360 / Alacak Devir Hızı

• = 360 / 2,5

• = 144


Örnek 6

• b.

• Cari Oran = Dönen Varlıklar / KVB

• 1,8 = Dönen Varlıklar / 8

• Dönen Varlık.= 1,8 X 8

• Dönen Varlık. = 14,4

• Likidite Oranı= (Dönen Varlıklar – Stoklar) / KVB

• Likidite = (14,4 – 6) / 8

• Likidite = 1,05




Örnek 7

• Hazır değerleri 100 milyar, menkul değerleri 80 milyar ve

kısa vadeli borçları 60 milyar olan işletmenin nakit

(Hassas) oranı kaçtır?

• Nakit Oranı = Hazır Değerler + Menkul Kıymetler (Geçici

Yatırımlar) / KVB

• = 100 + 80 / 60

• = 3


Örnek 8

• İşletmenin faiz ve vergiden önceki karı 30 milyar ve faiz

giderleri 5 milyar ise faiz karşılama oranı nedir?

• Faiz Karşılama Oranı = FVÖK / Faiz Giderleri

• = 30 / 5

• = 6


Örnek 9

• İşletmenin FVÖK 100 milyar, borçları 60 ve borç maliyeti

%40’dır. Satışlar 150 milyar ise faiz karşılama oranı

nedir?

• Faiz Giderleri = 60 x 0,40 = 24

• Faiz Karşılama Oranı = FVÖK / Faiz Giderleri

• = 100 / 24

• = 4,16


9/29/2017

1

FİNANSAL YÖNETİM

10. İŞLETMELERİN BÜYÜMESİ

Çevre Etkisi

Büyüme, işletmenin çevre baskılarına karşı koyabilmesi kadar, çevreye

uyma yeteneğini sağlar. Büyüyen işletmeler, rakiplerle daha kolay

mücadele ederken, müşterilerine de kaliteli hizmetler sunabilir.

Finansal Nedenler

Fonların kullanılmasında etkinlik

Rekabette finansal üstünlük sağlamak

Büyüme ile karı artırma imkanı sağlamak

Kredi kurumlarında ve borsada prim sağlamak

BÜYÜME NEDENLERİİşletmeler, çevrenin etkisiyle, finansman, pazarlama veya üretim

faaliyetlerinden kaynaklanarak büyümeyi amaçlayabilirler.

Üretime İlişkin Nedenler

Üretim hacminin artırılması

Girdilerle büyük miktarda alışlar ile maliyet tasarrufu sağlamak

Ar-Ge faaliyetlerine ağırlık verilmesi

Yan ürünlerin geliştirilmesi

Pazarlamaya İlişkin Nedenler

Pazarlama teknikleri daha verimli kullanılabilir

Ulusal ve uluslar arası pazarlara girme kolaylaşır

Pazar stratejileri geliştirilebilir

Satış giderlerinden tasarruf sağlanır

İÇ BÜYÜME:İşletmenin kendi içinde büyümesidir. Yönetim ve

örgütlenme üzerindeki etkisi azdır.

İşletmede görülen işlerin genişletilmesi, yoğunlaştırılmasıdır.

Önceden görülebilen ve planlanarak uyum sağlanabilen

zamana yayılmış bir büyümedir.

İç büyümenin hızı genelde üst yönetim büyüme hızından

düşüktür.

İŞLETMELERDE BÜYÜME BİÇİMLERİ VE YÖNLERİBüyüme iç büyüme ve dış büyüme biçiminde olabilir.

DIŞ BÜYÜME

Dış büyüme, başka bir işletmeyi ele geçirmedir. Bir

işletmenin başka bir işletmeyi yutması söz konusudur.

İşletmeler aynı alanda faaliyet göstermeyebilirler.

Ana işletme ile birleşen işletme arasındaki ilişkinin

derecesi yönetim ve örgütlenmeyi etkiler.

Bir işletme ister iç isterse de dış büyüme şeklinde

gelişsin belirli büyüme kalıpları içerisinde bulunur.

Bu yönler şöyledir:

YATAY

BÜTÜNLEŞMEDİKEY

BÜTÜNLEŞME

KARMA

BÜTÜNLEŞME

9/29/2017

2

1. Aynı konuda üretim yapan bir işletmenin bir başka işletmenin

denetimini ve mülkiyetini ele geçirmesi ya da ek olanaklar

geliştirmesi.Örneğin; otomobil lastiği üreten bir şirketin,

otomobil lastiği üreten başka bir şirketi satın alması.

2. Aynı dağıtım düzeyinde yer alan satıcıların satış eylemlerinin

birleştirilmesi. Örneğin; Bir bölüm perakendeci tüccarın bir

araya gelerek ortak bir büyük mağaza zinciri oluşturması.

YATAY BÜTÜNLEŞME

Yatay Bütünleşme iki şekilde olabilir;

Üst yönetim

Fabrika

1

Fabrika

2

Fabrika

3Fabrika

Üst Yönetim

YATAY BÜTÜNLEŞMENİN ŞEKİLLE GÖSTERİLMESİ

Niceliksel bir büyüme ve yenileşme olurken niteliksel açıdan

hiçbir değişim olmamaktadır.

Yatay bütünleşmenin yararları:

1. Yönetici personelden daha yoğun

yararlanma

2. Müşterilere daha iyi hizmet

sunabilme

3. Büyüyen pazar payına karşılık

verebilme

4.Büyük işletmelerin

üstünlüklerinden yararlanabilme

(pazarlık gücü ve büyük girdi alımları)

5. Daha fazla kâr sağlayabilme

6. Riskin dağıtılması

7. İşletme birimlerini karşılaştırarak

denetlemenin yapılabilmesi

•Sermayeye olan gereksinimin artması

• İşçi-işveren ilişkilerinde daha fazla özen gerekmesi

•İşletme sahibi,yönetici ve çalışanlar arasında ilişkinin

zayıflaması

Yatay Bütünleşmenin

Sakıncaları

DİKEY BÜTÜNLEŞMEÜretici işletmenin, kullandığı girdilerden herhangi birini kendisine

satan bir işletmeyi satın alması ya da kendi ürettiği malı satan bir

işletmeyi örgütüne katması durumunda DİKEY BÜTÜNLEŞME

gerçekleşmiş olur.

Girdi kaynaklarına yönelik olarak gerçekleştirilen genişleme geriye

doğru bütünleşme adını alır.

İşletmeyi ürettiği malı kullananlara doğru bir adı daha yaklaştıran

genişleme ileriye doğru bütünleşme adını alır.

Tam bir dikey bütünleşme örneğine hiçbir zaman

rastlanılmaz.

Dikey Bütünleşmenin Nedenleri:

1. İşletmelerin hammaddelerin nicelik,

nitelik ve özellikleri üzerinde denetim yapma

isteği

2. Daha uygun pazar payına

kavuşmak

3. Rekabette üstün bir konuma

gelmek

4. Dağıtım yöntemleri üzerinde daha

iyi bir denetim sağlama isteği

Dikey bütünleşme ile;

Daha düşük maliyet giderlerine Ar-ge

olanaklarına ulaşılır.

Bununla birlikte; Büyük bir parasal kaynak

aktarmayı, yeni riskler üstlenmeyi, örgütün

eşgüdümlenmesi sorunlarını ortaya çıkarır.

9/29/2017

3

Uzmanlaşmış

yönetimÜst yönetim

Uzmanlaşmış

yönetim

Mal

üretimi

Mal

satışıMal

üretimi

Hammadde

üretimi

İleriye ve geriye doğru bütünleşme

Mal

üretimi

Üst yönetim

Mal

satışı

Mal

üretimi

Hammadde

üretimi

Geriye doğru bütünleşme İleriye doğru bütünleşme

Bütünleşilemeyen bölümBütünleşilen bölüm

DİKEY BÜTÜNLEŞMENİN SINIRLARI

Yatay ve dikey bütünleşmenin karması olan bütünleşmeler

iki çeşittir:

YANSAL BÜTÜNLEŞME: İlgisiz ürünlerin ya da yan ürünlerin

üretimini ya da pazarlamasını gerçekleştirme

YANSAL büyümedir.

ÇEŞİTLENDİRİCİ BÜYÜME: İşletmenin ana ürün kuşağı ile

ilgili ya da rakip olan ürünlerin eklenmesi ile gerçekleşen büyüme

ÇEŞİTLENDİRİCİ büyümedir.

KARMA BÜTÜNLEŞME II. İŞLETMELERDE BİRLEŞME VE İŞBİRLİĞİ

ÇEŞİTLERİ (DIŞ BÜYÜME)

Birleşmenin amaçları

• Güçlerin birleştirilmesi ile verimliliği arttırmak

üzere üretim ilişkilerinin düzenlenmesi amacı

• Kredi ve finansman olanaklarının arttırılması

• Pazarda ekonomik bir güç oluşturma isteği

• Riski dağıtabilme isteği

• Vergi yükünü azaltabilmek

İşletmelerin çeşitli düzeydeki anlaşma ve birleşmelerini yediye

ayırarak inceleyebiliriz.

1. Centilmen Anlaşmaları

2. Konsorsiyum

3. Kartel

4. Konsern

5. Tröst

6. Tam Birleşme

(merger, füzyon)

7. Holding

1.CENTİLMEN ANLAŞMALARIBelirli bir ya da birkaç konuda anlaşma yapan ve anlaşma

koşullarına uymayı karşılıklı söze ve güvene dayalı olarak

yüklenen kişilerin yaptıkları anlaşmalardır.

•Hammadde ve satış pazarlarını paylaşmak, fiyat

rekabetini ortadan kaldırmak, satış koşulları, üretim,

personel gibi konularda işbirliğine gitmek gibi alanlarda

uzmanlaşmaya çalışırlar.

•Anlaşmaya uymamanın doğrudan bir yaptırımı

olmamakla birlikte anlaşma ile sağlanabilecek pazar

egemenliği ve tekelci gücün yitirilme tehlikesi en güçlü

yaptırımdır.

•Bu anlaşmalar, yasaların kartel ve benzeri anlaşmaları

yasakladığı ya da kamuoyu baskısının yoğun olduğu

ülkelerde kullanılmaktadır.

•Anlaşma; yazılı-sözlü, sürekli-geçici olabilir.

9/29/2017

4

2. KONSORSİYUM

İki ya da daha çok kuruluşun, hukuksal ve ekonomik bağımsızlıklarını

yitirmeksizin belli bir amacı gerçekleştirmek üzere, geçici olarak

işbirliğine girmeleridir. İşletmeler finansal olanaklarını, teknolojik

üstünlüklerini birleştirir ve bir konsorsiyum oluştururlar.

Kartel, aynı üretim dalındaki girişimlerin rekabeti ortadan

kaldırmak ya da azaltmak yoluyla pazarı etki altında

bırakmak üzere ve bağımsız hukuksal varlıklarını

koruyarak birleşmeleridir.

KARTELLER

Kartelin ögeleri şöyle özetlenebilir.

1. Birden fazla bağımsız işletmelerin bağımsızlıklarını koruması

2. Aralarındaki rekabeti sınırlandırmayı amaçlamaları

3. Aynı üretim dalındaki işletmelerin yer alması

4. Pazar payının çoğunluğunu sağlayan işletmelerin bir araya

gelmesi

Kartelin üyesi olmamakla birlikte kartel üyesiymiş gibi kartelin

almış olduğu kararlara aynen uyan işletmelere gölge girişimler

denir. Ancak kartelin alacağı kararlara karşı çıkabilecek güçteki işletmeler kartelle rekabet edebilir.

KARTEL ÇEŞİTLERİ

A. Koşul Kartelleri

B. Kota ya da kontenjan kartelleri

C. Fiyat Kartelleri

D. Satış Kartelleri

E. Uluslararası Karteller

Koşul kartelleri: Bu kartellerde üyelerin uygulamak zorunda

oldukları gönderme ve ödeme koşulları düzenlenir ve

üyelerce aynı biçimde uygulanır. Fiyatlar konusunda herhangi

bir düzenlemeye gidilmez.

Bu tür bir karteli giderleri satış fiyatı içinde olan işletmeler

gerçekleştirirler.

Kota ya da Kontenjan Kartelleri: Amaç

•Fazla üretimin elde kalmasını önlemek

•Üretim ve satışları kısarak öncekinden daha fazla kâr elde etmek.

Kota ya da

Kontenjan K.

Üretim ve satışınsınırlandırılması

O pazardaki toplam

malın niceliğininin

sınırlandırılması

sonucunu doğurur.

Fiyat yükselir.Daha fazla kâr

elde etme imkanı

Denetlenir

9/29/2017

5

Fiyat Kartelleri

İşletmelerin, mallarını belirli bir fiyattan aşağı satmamak üzere

anlaşmalarıdır. Fiyat kartelleri tekele benzerler.

Anlaşmanın yapılabilmesi için;

• Anlaşmada bulunan işletmelerin belirli bir büyüklüğü aşmış olması

• Ürettikleri malın nitelik olarak birbirinden çok farklı olmaması

gerekir.

Amaç: Zararları azaltmak ya da kârları yükseltmektir. Bu amaçla

pazarda belli bir mal için tek bir fiyat vardır ve bu fiyat kartel önce-

sinde geçerli olan fiyattan çok daha yüksektir.

Zorlukları:

•Tüm işletmelerde maliyet giderlerinin tekdüze olmaması.

Türleri: Ekonomik bunalım kartelleri,açık eksiltme kartelleri ve

fiyat indirme kartelleridir.

Satış Kartelleri:

Özel bir satış örgütüne sahip olan ve üyelerine bağımsız

satış işlemlerinde bulunma yetkisi tanımayan bir kuruluştur.

• Kartellerin en yoğun ve en katı türüdür.

• Fiyat kartellerinin aksayan yönlerini ortadan kaldırmak

amaçlanmıştır.

Uluslararası Karteller:

Uluslar arası pazarlardaki rekabeti sınırlandırmak ya da kaldırmak

amacıyla kurulan ve dışalım, dışsatım ya da hem dışalım hem de

dışsatım yapmayı amaçlayan kartellerdir.

Kartelin Yararları:

1. Kartel satışları arttırıp, kapitalin karlılığını yükseltir.

Rekabet savaşlarını ortadan kaldırır.

2. Sermayenin iyi kullanımı üretimi ucuzlatır.

3. Üretim istenildiği gibi ayarlandığından riskler azalır.

4. Satışların düzenli olması çalışanlar için bir güven yaratır.

Kartelin Sakıncaları1. Rekabetin olmaması üretimin akılcı(ussal) yürütülmesini

engeller.

2. Fiyatların yapay olarak yüksekliği verimsiz işletmeleri

ayakta tutar.

3. Kartel dışında kalan işletmelerin yaşama olanağı yoktur.

4. Niteliksiz mallar bile yüksek fiyatlarla satışa sunulur.

5. Tekel oluşturan karteller ülkelerin ekonomik, toplumsal yapısına

zarar verirler. Hatta siyasal bir güç unsuru da olabilirler.

KONSERNLER

Konsernler, bağımsız hukuksal varlıkları olan işletmelerin,

ortaklaşa bir ekonomik yönetim altına girmeyi kabul etmeleri

ile meydana gelen işletmeler kümeleşmesidir.

Her işletme adını korumakla birlikte konserne girdikten sonra

ekonomik bağımsızlığını kaybeder.

İşletmelerin bir konsernin altında toplanması çeşitli yollarla

gerçekleşir. En çok uygulanan;

•Eski ve maliyet giderleri düşük işletmeleri satın alıp kapatmak

•Üretimi en verimli, en başarılı işletmelerde yürütmektir.

TRÖSTLER

İki ya da daha çok işletmenin doğrudan tekel kurmak amacı ile

hukuksal özerkliklerini yitirerek, kapital ve yönetimlerini

birleştirmesi ile oluşur.

Özellikleri:

O zamana kadar ekonomik ve hukuksal bağımsızlıkları olan

işletmeler bütünleşir ve ortadan kalkarlar.

• Tekelci fiyat uygularlar.

• Yüksek kârlar sağlarlar.

• Kendi çıkarlarına ters düşen buluşların uygulanmasını engellerler.

• Bu nitelikleri ile tröstler bir çok ülkede yasa dışı olarak

tanımlanmıştır.

9/29/2017

6

Tröstlerin Başlıca Çeşitleri

A- Yatırım tröstleri: Yatırım tröstü bir tasarruf ve finansman

kuruluşudur.

B- Oylama tröstü: Belli bir alanda çalışan çeşitli işletmelerin

yönetimlerini, genel kurullarda çoğunluk oylarına sahip olma

yoluyla ele geçirmeyi amaçlayan kuruluşlardır.

İki ya da daha fazla işletmenin bir araya gelerek

bir tek işletmeyi meydana getirmesidir.

İki yolla oluşur:

1. İşletmeler kaynaklarını ve varlıklarını

bir araya getirerek yeni bir büyük işletme

oluştururlar.

2. Bir işletme başka bir işletmeyi satın alır

ve ana işletme içinde eritir.

Tam

Birleşme

İşletmeler bu birleşme ile;

• Satış ve reklam giderlerini azaltma

• Ar-ge çalışmalarını ortak yürütebilme

• Genel yönetim giderlerinden artırım

sağlama olanağı elde ederler.

Bu tür işletmeler, tekel oluşturabilme

özellikleri nedeniyle çeşitli ülkelerde

yasalarla engellenir.

7. HOLDİNG

Başka işletmelerin yönetim ve denetimini

ele geçirmek amacıyla.O şirketlerin oy

hakkına sahip pay senetlerini ellerinde

bulunduran şirketlere HOLDİNG adı verilir.

Bir holdinge bağlı şirketler iki çeşide ayrılır:

1.Ana şirket: Çok sayıda şirketin oy

hakkına sahip pay senetlerinin büyük bir

bölümüne sahip olarak, bu şirketlerin

yönetim ve denetimlerini ele geçiren

şirkettir.

2. Yavru şirket: Ana şirketin denetimi altında

bulunan ve hukuksal bağımsızlığını koruyan

şirkettir

A-HOLDİNG ÇEŞİTLERİ

İşlevleri yönünden holdingler:

a-Saf Holding: Başka şirketlere

katılma amacı ile kurulan

holdinglerdir.İşlevleri katıldıkları

şirketlerin yönetim ve denetimine

katkıda bulunmak ya da egemen

olmaktır.

b-Karma holding: Çeşitli şirketlere

katılmalarının yanı sıra doğrudan

doğruya mal ya da hizmet üretme

işlevini de üstlenen holdinglerdir.

Denetledikleri Şirketler Yönünden işletmeler:

a- Tek aşamalı Holding: Ana şirket bir kez katılımda bulunur,

katılımda bulunduğu şirketlerin başka şirketlere katılımı

söz konusu değildir.

Ana Şirket

Yavru

şirket

A

Yavru

şirket

C

Yavru

şirket

D

Yavru

şirket

B

9/29/2017

7

b-Çok Aşamalı Holding( Salkım Holding): Aşamalı holdingde

aşamalı şirketin de başka şirketlere katılımı vardır.

Ana Şirket

Ara Holding Ara Holding

Yavru

Şirket

A

Yavru

Şirket

B

Yavru

Şirket

C

Yavru

Şirket

D

Yavru

Şirket

E..

B- KARŞILIKLI KATILIMLAR YÖNÜNDEN HOLDİNGLERİN

ŞEMATİK OLARAK GÖSTERİLMESİ

A- Bir yavru şirket aracılığıyla katılım Ana

Şirket

Yavru

şirket

Yavru

şirket

Yavru

şirket

Bu katılım biçiminde herhangi bir

şirket herhangi bir holdingin

çatısı altına girmekte ve böylelikle

holdinge belli ölçülerde katılmış

olmaktadır.

B-İki yavru şirket aracılığı ile katılım:

Ana şirket

Yavru

Şirket

YavruŞirket

Yavru

Şirket

YavruŞirket

YavruŞirket

YavruŞirket

C- Ana şirket aracılığı ile karşılıklı katılım:

Anaşirket

Yavru şirket

Yavru

şirket

Bu katılımda ana şirketin ortak olduğu yavru şirketlerinbirbiriyle karşılıklı ilişkileri ve katılımları söz konusudur.

D-Ana şirket aracılığı ile ortaklaşa katılım

AnaŞirket

Bu tür bir katılımda ana şirket her

bir yavru şirkette pay sahibi

olmakta, yavru şirketler arasında

ortaklaşa katılım bulunmaktadır. Yavru

Şirket

Yavru

Şirket

C-HOLDİNGLERDE ÖRGÜTSEL YAPI

Genel

koordinatör

PlanlamaDenetleme

Yönetim

kurulu

Denetçiler

GenelKurul

Teknik

komiteFinans

komitesi

Finans

komitesi

Teknik

komite

9/29/2017

8

HOLDİNGLERİN İŞLETMELERE SAĞLADIĞI YARARLAR:

• Küçük bir sermaye ile büyük bir sermaye

denetlenebilir.

• Öz kaynakların kârlılığı artar.

• Risk dağıtılır.

• Büyük işletmelerin sahip oldukları tüm

üstünlüklere sahiptirler.

• Sermayenin büyümesini ve sermaye

pazarlarının gelişmesini sağlarlar.

• Ana şirket, yavru şirketlerin gelir vergisi

stopajlarının ödeme tarihini bir yıl ya da daha

çok geciktirebilir.

HOLDİNGLERİN YOL AÇTIĞI SAKINCALAR

1. Katlanılan risk artar.

2. Güç ve denetim belli kişi ve kümelerin ellerine geçer.

3. Yavru şirketler ana holdingin çıkarı doğrultusunda kullanılabilir.

4. İşletme varlıklarının değerinin olduğundan daha yüksek gösterilebilir.

5. Pazarda tam rekabet koşullarının oluşmasına izin vermezler. Bu

yüzden pazara yeni girmek isteyen ya da ekonomik yönden güçsüz

işletmelere yaşam şansı tanımazlar.

6. Yönetimde azınlıkta kalan ortaklar etkinliklerini yitirmektedirler.

7. Çeşitli ayrıcalıklar holdinglere yarar sağlarken devlet gelirlerinin

azalması sonucunu da doğurmaktadır.

8. Holdingler tekel oluşturarak ülkenin ekonomik ve toplumsal yapısına

zarar verirler.

Tablo 1: N yıl sonraki 1 TL.nin bugünkü değeri1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20% 21% 22% 23% 24% 25%1 0,990 0,980 0,971 0,962 0,952 0,943 0,935 0,926 0,917 0,909 0,901 0,893 0,885 0,877 0,870 0,862 0,855 0,847 0,840 0,833 0,826 0,820 0,813 0,806 0,8002 0,980 0,961 0,943 0,925 0,907 0,890 0,873 0,857 0,842 0,826 0,812 0,797 0,783 0,769 0,756 0,743 0,731 0,718 0,706 0,694 0,683 0,672 0,661 0,650 0,6403 0,971 0,942 0,915 0,889 0,864 0,840 0,816 0,794 0,772 0,751 0,731 0,712 0,693 0,675 0,658 0,641 0,624 0,609 0,593 0,579 0,564 0,551 0,537 0,524 0,5124 0,961 0,924 0,888 0,855 0,823 0,792 0,763 0,735 0,708 0,683 0,659 0,636 0,613 0,592 0,572 0,552 0,534 0,516 0,499 0,482 0,467 0,451 0,437 0,423 0,4105 0,951 0,906 0,863 0,822 0,784 0,747 0,713 0,681 0,650 0,621 0,593 0,567 0,543 0,519 0,497 0,476 0,456 0,437 0,419 0,402 0,386 0,370 0,355 0,341 0,3286 0,942 0,888 0,837 0,790 0,746 0,705 0,666 0,630 0,596 0,564 0,535 0,507 0,480 0,456 0,432 0,410 0,390 0,370 0,352 0,335 0,319 0,303 0,289 0,275 0,2627 0,933 0,871 0,813 0,760 0,711 0,665 0,623 0,583 0,547 0,513 0,482 0,452 0,425 0,400 0,376 0,354 0,333 0,314 0,296 0,279 0,263 0,249 0,235 0,222 0,2108 0,923 0,853 0,789 0,731 0,677 0,627 0,582 0,540 0,502 0,467 0,434 0,404 0,376 0,351 0,327 0,305 0,285 0,266 0,249 0,233 0,218 0,204 0,191 0,179 0,1689 0,914 0,837 0,766 0,703 0,645 0,592 0,544 0,500 0,460 0,424 0,391 0,361 0,333 0,308 0,284 0,263 0,243 0,225 0,209 0,194 0,180 0,167 0,155 0,144 0,13410 0,905 0,820 0,744 0,676 0,614 0,558 0,508 0,463 0,422 0,386 0,352 0,322 0,295 0,270 0,247 0,227 0,208 0,191 0,176 0,162 0,149 0,137 0,126 0,116 0,10711 0,896 0,804 0,722 0,650 0,585 0,527 0,475 0,429 0,388 0,350 0,317 0,287 0,261 0,237 0,215 0,195 0,178 0,162 0,148 0,135 0,123 0,112 0,103 0,094 0,08612 0,887 0,788 0,701 0,625 0,557 0,497 0,444 0,397 0,356 0,319 0,286 0,257 0,231 0,208 0,187 0,168 0,152 0,137 0,124 0,112 0,102 0,092 0,083 0,076 0,06913 0,879 0,773 0,681 0,601 0,530 0,469 0,415 0,368 0,326 0,290 0,258 0,229 0,204 0,182 0,163 0,145 0,130 0,116 0,104 0,093 0,084 0,075 0,068 0,061 0,05514 0,870 0,758 0,661 0,577 0,505 0,442 0,388 0,340 0,299 0,263 0,232 0,205 0,181 0,160 0,141 0,125 0,111 0,099 0,088 0,078 0,069 0,062 0,055 0,049 0,04415 0,861 0,743 0,642 0,555 0,481 0,417 0,362 0,315 0,275 0,239 0,209 0,183 0,160 0,140 0,123 0,108 0,095 0,084 0,074 0,065 0,057 0,051 0,045 0,040 0,03516 0,853 0,728 0,623 0,534 0,458 0,394 0,339 0,292 0,252 0,218 0,188 0,163 0,141 0,123 0,107 0,093 0,081 0,071 0,062 0,054 0,047 0,042 0,036 0,032 0,02817 0,844 0,714 0,605 0,513 0,436 0,371 0,317 0,270 0,231 0,198 0,170 0,146 0,125 0,108 0,093 0,080 0,069 0,060 0,052 0,045 0,039 0,034 0,030 0,026 0,02318 0,836 0,700 0,587 0,494 0,416 0,350 0,296 0,250 0,212 0,180 0,153 0,130 0,111 0,095 0,081 0,069 0,059 0,051 0,044 0,038 0,032 0,028 0,024 0,021 0,01819 0,828 0,686 0,570 0,475 0,396 0,331 0,277 0,232 0,194 0,164 0,138 0,116 0,098 0,083 0,070 0,060 0,051 0,043 0,037 0,031 0,027 0,023 0,020 0,017 0,01420 0,820 0,673 0,554 0,456 0,377 0,312 0,258 0,215 0,178 0,149 0,124 0,104 0,087 0,073 0,061 0,051 0,043 0,037 0,031 0,026 0,022 0,019 0,016 0,014 0,01221 0,811 0,660 0,538 0,439 0,359 0,294 0,242 0,199 0,164 0,135 0,112 0,093 0,077 0,064 0,053 0,044 0,037 0,031 0,026 0,022 0,018 0,015 0,013 0,011 0,00922 0,803 0,647 0,522 0,422 0,342 0,278 0,226 0,184 0,150 0,123 0,101 0,083 0,068 0,056 0,046 0,038 0,032 0,026 0,022 0,018 0,015 0,013 0,011 0,009 0,00723 0,795 0,634 0,507 0,406 0,326 0,262 0,211 0,170 0,138 0,112 0,091 0,074 0,060 0,049 0,040 0,033 0,027 0,022 0,018 0,015 0,012 0,010 0,009 0,007 0,00624 0,788 0,622 0,492 0,390 0,310 0,247 0,197 0,158 0,126 0,102 0,082 0,066 0,053 0,043 0,035 0,028 0,023 0,019 0,015 0,013 0,010 0,008 0,007 0,006 0,00525 0,780 0,610 0,478 0,375 0,295 0,233 0,184 0,146 0,116 0,092 0,074 0,059 0,047 0,038 0,030 0,024 0,020 0,016 0,013 0,010 0,009 0,007 0,006 0,005 0,00426 0,772 0,598 0,464 0,361 0,281 0,220 0,172 0,135 0,106 0,084 0,066 0,053 0,042 0,033 0,026 0,021 0,017 0,014 0,011 0,009 0,007 0,006 0,005 0,004 0,00327 0,764 0,586 0,450 0,347 0,268 0,207 0,161 0,125 0,098 0,076 0,060 0,047 0,037 0,029 0,023 0,018 0,014 0,011 0,009 0,007 0,006 0,005 0,004 0,003 0,00228 0,757 0,574 0,437 0,333 0,255 0,196 0,150 0,116 0,090 0,069 0,054 0,042 0,033 0,026 0,020 0,016 0,012 0,010 0,008 0,006 0,005 0,004 0,003 0,002 0,00229 0,749 0,563 0,424 0,321 0,243 0,185 0,141 0,107 0,082 0,063 0,048 0,037 0,029 0,022 0,017 0,014 0,011 0,008 0,006 0,005 0,004 0,003 0,00230 0,742 0,552 0,412 0,308 0,231 0,174 0,131 0,099 0,075 0,057 0,044 0,033 0,026 0,020 0,015 0,012 0,009 0,007 0,005 0,004 0,00331 0,735 0,541 0,400 0,296 0,220 0,164 0,123 0,092 0,069 0,052 0,039 0,030 0,023 0,017 0,013 0,010 0,008 0,00632 0,727 0,531 0,388 0,285 0,210 0,155 0,115 0,085 0,063 0,047 0,035 0,027 0,020 0,015 0,011 0,009 0,007 0,00533 0,720 0,520 0,377 0,274 0,200 0,146 0,107 0,079 0,058 0,043 0,032 0,024 0,018 0,013 0,010 0,007 0,006 0,00434 0,713 0,510 0,366 0,264 0,190 0,138 0,100 0,073 0,053 0,039 0,029 0,021 0,016 0,012 0,009 0,006 0,00535 0,706 0,500 0,355 0,253 0,181 0,130 0,094 0,068 0,049 0,036 0,026 0,019 0,014 0,010 0,00836 0,699 0,490 0,345 0,244 0,173 0,123 0,088 0,063 0,045 0,032 0,023 0,017 0,012 0,009 0,00737 0,692 0,481 0,335 0,234 0,164 0,116 0,082 0,058 0,041 0,029 0,021 0,015 0,011 0,008 0,00638 0,685 0,471 0,325 0,225 0,157 0,109 0,076 0,054 0,038 0,027 0,019 0,013 0,010 0,007 0,00539 0,678 0,462 0,316 0,217 0,149 0,103 0,071 0,050 0,035 0,024 0,017 0,012 0,009 0,006 0,004

1

Tablo 1: N yıl sonraki 1 TL.nin bugünkü değeri1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20% 21% 22% 23% 24% 25%40 0,672 0,453 0,307 0,208 0,142 0,097 0,067 0,046 0,032 0,022 0,015 0,011 0,008 0,00541 0,665 0,444 0,298 0,200 0,135 0,092 0,062 0,043 0,029 0,020 0,014 0,010 0,00742 0,658 0,435 0,289 0,193 0,129 0,087 0,058 0,039 0,027 0,018 0,012 0,009 0,00643 0,652 0,427 0,281 0,185 0,123 0,082 0,055 0,037 0,025 0,017 0,011 0,008 0,00544 0,645 0,418 0,272 0,178 0,117 0,077 0,051 0,034 0,023 0,015 0,010 0,00745 0,639 0,410 0,264 0,171 0,111 0,073 0,048 0,031 0,021 0,014 0,009 0,00646 0,633 0,402 0,257 0,165 0,106 0,069 0,044 0,029 0,019 0,012 0,008 0,00547 0,626 0,394 0,249 0,158 0,101 0,065 0,042 0,027 0,017 0,011 0,007 0,00548 0,620 0,387 0,242 0,152 0,096 0,061 0,039 0,025 0,016 0,01049 0,614 0,379 0,235 0,146 0,092 0,058 0,036 0,023 0,015 0,00950 0,608 0,372 0,228 0,141 0,087 0,054 0,034 0,021 0,013

2

Tablo 2: N yıl süre ile her yıl elde edilen 1 TL'nin bugünkü değeri (ANNÜİTE)1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20% 21% 22% 23% 24% 25%1 0,990 0,980 0,971 0,962 0,952 0,943 0,935 0,926 0,917 0,909 0,901 0,893 0,885 0,877 0,870 0,862 0,855 0,847 0,840 0,833 0,826 0,820 0,813 0,806 0,8002 1,970 1,942 1,913 1,886 1,859 1,833 1,808 1,783 1,759 1,736 1,713 1,690 1,668 1,647 1,626 1,605 1,585 1,566 1,547 1,528 1,509 1,492 1,474 1,457 1,4403 2,941 2,884 2,829 2,775 2,723 2,673 2,624 2,577 2,531 2,487 2,444 2,402 2,361 2,322 2,283 2,246 2,210 2,174 2,140 2,106 2,074 2,042 2,011 1,981 1,9524 3,902 3,808 3,717 3,630 3,546 3,465 3,387 3,312 3,240 3,170 3,102 3,037 2,974 2,914 2,855 2,798 2,743 2,690 2,639 2,589 2,540 2,494 2,448 2,404 2,3625 4,853 4,713 4,580 4,452 4,329 4,212 4,100 3,993 3,890 3,791 3,696 3,605 3,517 3,433 3,352 3,274 3,199 3,127 3,058 2,991 2,926 2,864 2,803 2,745 2,6896 5,795 5,601 5,417 5,242 5,076 4,917 4,767 4,623 4,486 4,355 4,231 4,111 3,998 3,889 3,784 3,685 3,589 3,498 3,410 3,326 3,245 3,167 3,092 3,020 2,9517 6,728 6,472 6,230 6,002 5,786 5,582 5,389 5,206 5,033 4,868 4,712 4,564 4,423 4,288 4,160 4,039 3,922 3,812 3,706 3,605 3,508 3,416 3,327 3,242 3,1618 7,652 7,325 7,020 6,733 6,463 6,210 5,971 5,747 5,535 5,335 5,146 4,968 4,799 4,639 4,487 4,344 4,207 4,078 3,954 3,837 3,726 3,619 3,518 3,421 3,3299 8,566 8,162 7,786 7,435 7,108 6,802 6,515 6,247 5,995 5,759 5,537 5,328 5,132 4,946 4,772 4,607 4,451 4,303 4,163 4,031 3,905 3,786 3,673 3,566 3,46310 9,471 8,983 8,530 8,111 7,722 7,360 7,024 6,710 6,418 6,145 5,889 5,650 5,426 5,216 5,019 4,833 4,659 4,494 4,339 4,192 4,054 3,923 3,799 3,682 3,57111 10,368 9,787 9,253 8,760 8,306 7,887 7,499 7,139 6,805 6,495 6,207 5,938 5,687 5,453 5,234 5,029 4,836 4,656 4,486 4,327 4,177 4,035 3,902 3,776 3,65612 11,255 10,575 9,954 9,385 8,863 8,384 7,943 7,536 7,161 6,814 6,492 6,194 5,918 5,660 5,421 5,197 4,988 4,793 4,611 4,439 4,278 4,127 3,985 3,851 3,72513 12,134 11,348 10,635 9,986 9,394 8,853 8,358 7,904 7,487 7,103 6,750 6,424 6,122 5,842 5,583 5,342 5,118 4,910 4,715 4,533 4,362 4,203 4,053 3,912 3,78014 13,004 12,106 11,296 10,563 9,899 9,295 8,745 8,244 7,786 7,367 6,982 6,628 6,302 6,002 5,724 5,468 5,229 5,008 4,802 4,611 4,432 4,265 4,108 3,962 3,82415 13,865 12,849 11,938 11,118 10,380 9,712 9,108 8,559 8,061 7,606 7,191 6,811 6,462 6,142 5,847 5,575 5,324 5,092 4,876 4,675 4,489 4,315 4,153 4,001 3,85916 14,718 13,578 12,561 11,652 10,838 10,106 9,447 8,851 8,313 7,824 7,379 6,974 6,604 6,265 5,954 5,668 5,405 5,162 4,938 4,730 4,536 4,357 4,189 4,033 3,88717 15,562 14,292 13,166 12,166 11,274 10,477 9,763 9,122 8,544 8,022 7,549 7,120 6,729 6,373 6,047 5,749 5,475 5,222 4,990 4,775 4,576 4,391 4,219 4,059 3,91018 16,398 14,992 13,754 12,659 11,690 10,828 10,059 9,372 8,756 8,201 7,702 7,250 6,840 6,467 6,128 5,818 5,534 5,273 5,033 4,812 4,608 4,419 4,243 4,080 3,92819 17,226 15,678 14,324 13,134 12,085 11,158 10,336 9,604 8,950 8,365 7,839 7,366 6,938 6,550 6,198 5,877 5,584 5,316 5,070 4,843 4,635 4,442 4,263 4,097 3,94220 18,046 16,351 14,877 13,590 12,462 11,470 10,594 9,818 9,129 8,514 7,963 7,469 7,025 6,623 6,259 5,929 5,628 5,353 5,101 4,870 4,657 4,460 4,279 4,110 3,95421 18,857 17,011 15,415 14,029 12,821 11,764 10,836 10,017 9,292 8,649 8,075 7,562 7,102 6,687 6,312 5,973 5,665 5,384 5,127 4,891 4,675 4,476 4,292 4,121 3,96322 19,660 17,658 15,937 14,451 13,163 12,042 11,061 10,201 9,442 8,772 8,176 7,645 7,170 6,743 6,359 6,011 5,696 5,410 5,149 4,909 4,690 4,488 4,302 4,130 3,97023 20,456 18,292 16,444 14,857 13,489 12,303 11,272 10,371 9,580 8,883 8,266 7,718 7,230 6,792 6,399 6,044 5,723 5,432 5,167 4,925 4,703 4,499 4,311 4,137 3,97624 21,243 18,914 16,936 15,247 13,799 12,550 11,469 10,529 9,707 8,985 8,348 7,784 7,283 6,835 6,434 6,073 5,746 5,451 5,182 4,937 4,713 4,507 4,318 4,143 3,98125 22,023 19,523 17,413 15,622 14,094 12,783 11,654 10,675 9,823 9,077 8,422 7,843 7,330 6,873 6,464 6,097 5,766 5,467 5,195 4,948 4,721 4,514 4,323 4,147 3,98526 22,795 20,121 17,877 15,983 14,375 13,003 11,826 10,810 9,929 9,161 8,488 7,896 7,372 6,906 6,491 6,118 5,783 5,480 5,206 4,956 4,728 4,520 4,328 4,151 3,98827 23,560 20,707 18,327 16,330 14,643 13,211 11,987 10,935 10,027 9,237 8,548 7,943 7,409 6,935 6,514 6,136 5,798 5,492 5,215 4,964 4,734 4,524 4,332 4,154 3,99028 24,316 21,281 18,764 16,663 14,898 13,406 12,137 11,051 10,116 9,307 8,602 7,984 7,441 6,961 6,534 6,152 5,810 5,502 5,223 4,970 4,739 4,528 4,335 4,157 3,99229 25,066 21,844 19,188 16,984 15,141 13,591 12,278 11,158 10,198 9,370 8,650 8,022 7,470 6,983 6,551 6,166 5,820 5,510 5,229 4,975 4,743 4,531 4,337 4,159 3,99430 25,808 22,396 19,600 17,292 15,372 13,765 12,409 11,258 10,274 9,427 8,694 8,055 7,496 7,003 6,566 6,177 5,829 5,517 5,235 4,979 4,746 4,534 4,339 4,160 3,99531 26,542 22,938 20,000 17,588 15,593 13,929 12,532 11,350 10,343 9,479 8,733 8,085 7,518 7,020 6,579 6,187 5,837 5,523 5,239 4,982 4,749 4,536 4,341 4,161 3,99632 27,270 23,468 20,389 17,874 15,803 14,084 12,647 11,435 10,406 9,526 8,769 8,112 7,538 7,035 6,591 6,196 5,844 5,528 5,243 4,985 4,751 4,538 4,342 4,162 3,99733 27,990 23,989 20,766 18,148 16,003 14,230 12,754 11,514 10,464 9,569 8,801 8,135 7,556 7,048 6,600 6,203 5,849 5,532 5,246 4,988 4,753 4,539 4,343 4,16334 28,703 24,499 21,132 18,411 16,193 14,368 12,854 11,587 10,518 9,609 8,829 8,157 7,572 7,060 6,609 6,210 5,854 5,536 5,249 4,990 4,755 4,540 4,344 4,16435 29,409 24,999 21,487 18,665 16,374 14,498 12,948 11,655 10,567 9,644 8,855 8,176 7,586 7,070 6,617 6,215 5,858 5,539 5,251 4,992 4,756 4,541 4,34536 30,108 25,489 21,832 18,908 16,547 14,621 13,035 11,717 10,612 9,677 8,879 8,192 7,598 7,079 6,623 6,220 5,862 5,541 5,253 4,993 4,757 4,54237 30,800 25,969 22,167 19,143 16,711 14,737 13,117 11,775 10,653 9,706 8,900 8,208 7,609 7,087 6,629 6,224 5,865 5,543 5,255 4,994 4,758 4,54338 31,485 26,441 22,492 19,368 16,868 14,846 13,193 11,829 10,691 9,733 8,919 8,221 7,618 7,094 6,634 6,228 5,867 5,545 5,256 4,995 4,75939 32,163 26,903 22,808 19,584 17,017 14,949 13,265 11,879 10,726 9,757 8,936 8,233 7,627 7,100 6,638 6,231 5,869 5,547 5,257 4,99640 32,835 27,355 23,115 19,793 17,159 15,046 13,332 11,925 10,757 9,779 8,951 8,244 7,634 7,105 6,642 6,233 5,871 5,548 5,258 4,99741 33,500 27,799 23,412 19,993 17,294 15,138 13,394 11,967 10,787 9,799 8,965 8,253 7,641 7,110 6,645 6,236 5,873 5,549 5,25942 34,158 28,235 23,701 20,186 17,423 15,225 13,452 12,007 10,813 9,817 8,977 8,262 7,647 7,114 6,648 6,238 5,874 5,550 5,260

1

Tablo 2: N yıl süre ile her yıl elde edilen 1 TL'nin bugünkü değeri (ANNÜİTE)1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20% 21% 22% 23% 24% 25%43 34,810 28,662 23,982 20,371 17,546 15,306 13,507 12,043 10,838 9,834 8,989 8,270 7,652 7,117 6,650 6,239 5,875 5,55144 35,455 29,080 24,254 20,549 17,663 15,383 13,558 12,077 10,861 9,849 8,999 8,276 7,657 7,120 6,652 6,241 5,876 5,55245 36,095 29,490 24,519 20,720 17,774 15,456 13,606 12,108 10,881 9,863 9,008 8,283 7,661 7,123 6,654 6,242 5,87746 36,727 29,892 24,775 20,885 17,880 15,524 13,650 12,137 10,900 9,875 9,016 8,288 7,664 7,126 6,656 6,243 5,87847 37,354 30,287 25,025 21,043 17,981 15,589 13,692 12,164 10,918 9,887 9,024 8,293 7,668 7,128 6,657 6,244 5,87948 37,974 30,673 25,267 21,195 18,077 15,650 13,730 12,189 10,934 9,897 9,030 8,297 7,671 7,130 6,659 6,24549 38,588 31,052 25,502 21,341 18,169 15,708 13,767 12,212 10,948 9,906 9,036 8,301 7,673 7,131 6,660 6,24650 39,196 31,424 25,730 21,482 18,256 15,762 13,801 12,233 10,962 9,915 9,042 8,304 7,675 7,133 6,661

2

Tablo 3: Bugünkü 1TL. nin N yıl sonraki değeri (Gelecekteki değer)1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20%1 1,010 1,020 1,030 1,040 1,050 1,060 1,070 1,080 1,090 1,100 1,110 1,120 1,130 1,140 1,150 1,160 1,170 1,180 1,190 1,2002 1,020 1,040 1,061 1,082 1,103 1,124 1,145 1,166 1,188 1,210 1,232 1,254 1,277 1,300 1,323 1,346 1,369 1,392 1,416 1,4403 1,030 1,061 1,093 1,125 1,158 1,191 1,225 1,260 1,295 1,331 1,368 1,405 1,443 1,482 1,521 1,561 1,602 1,643 1,685 1,7284 1,041 1,082 1,126 1,170 1,216 1,262 1,311 1,360 1,412 1,464 1,518 1,574 1,630 1,689 1,749 1,811 1,874 1,939 2,005 2,0745 1,051 1,104 1,159 1,217 1,276 1,338 1,403 1,469 1,539 1,611 1,685 1,762 1,842 1,925 2,011 2,100 2,192 2,288 2,386 2,4886 1,062 1,126 1,194 1,265 1,340 1,419 1,501 1,587 1,677 1,772 1,870 1,974 2,082 2,195 2,313 2,436 2,565 2,700 2,840 2,9867 1,072 1,149 1,230 1,316 1,407 1,504 1,606 1,714 1,828 1,949 2,076 2,211 2,353 2,502 2,660 2,826 3,001 3,185 3,379 3,5838 1,083 1,172 1,267 1,369 1,477 1,594 1,718 1,851 1,993 2,144 2,305 2,476 2,658 2,853 3,059 3,278 3,511 3,759 4,021 4,3009 1,094 1,195 1,305 1,423 1,551 1,689 1,838 1,999 2,172 2,358 2,558 2,773 3,004 3,252 3,518 3,803 4,108 4,435 4,785 5,16010 1,105 1,219 1,344 1,480 1,629 1,791 1,967 2,159 2,367 2,594 2,839 3,106 3,395 3,707 4,046 4,411 4,807 5,234 5,695 6,19211 1,116 1,243 1,384 1,539 1,710 1,898 2,105 2,332 2,580 2,853 3,152 3,479 3,836 4,226 4,652 5,117 5,624 6,176 6,777 7,43012 1,127 1,268 1,426 1,601 1,796 2,012 2,252 2,518 2,813 3,138 3,498 3,896 4,335 4,818 5,350 5,936 6,580 7,288 8,064 8,91613 1,138 1,294 1,469 1,665 1,886 2,133 2,410 2,720 3,066 3,452 3,883 4,363 4,898 5,492 6,153 6,886 7,699 8,599 9,596 10,69914 1,149 1,319 1,513 1,732 1,980 2,261 2,579 2,937 3,342 3,797 4,310 4,887 5,535 6,261 7,076 7,988 9,007 10,147 11,420 12,83915 1,161 1,346 1,558 1,801 2,079 2,397 2,759 3,172 3,642 4,177 4,785 5,474 6,254 7,138 8,137 9,266 10,539 11,974 13,590 15,40716 1,173 1,373 1,605 1,873 2,183 2,540 2,952 3,426 3,970 4,595 5,311 6,130 7,067 8,137 9,358 10,748 12,330 14,129 16,172 18,48817 1,184 1,400 1,653 1,948 2,292 2,693 3,159 3,700 4,328 5,054 5,895 6,866 7,986 9,276 10,761 12,468 14,426 16,672 19,244 22,18618 1,196 1,428 1,702 2,026 2,407 2,854 3,380 3,996 4,717 5,560 6,544 7,690 9,024 10,575 12,375 14,463 16,879 19,673 22,901 26,62319 1,208 1,457 1,754 2,107 2,527 3,026 3,617 4,316 5,142 6,116 7,263 8,613 10,197 12,056 14,232 16,777 19,748 23,214 27,252 31,94820 1,220 1,486 1,806 2,191 2,653 3,207 3,870 4,661 5,604 6,727 8,062 9,646 11,523 13,743 16,367 19,461 23,106 27,393 32,429 38,33821 1,232 1,516 1,860 2,279 2,786 3,400 4,141 5,034 6,109 7,400 8,949 10,804 13,021 15,668 18,822 22,574 27,034 32,324 38,591 46,00522 1,245 1,546 1,916 2,370 2,925 3,604 4,430 5,437 6,659 8,140 9,934 12,100 14,714 17,861 21,645 26,186 31,629 38,142 45,923 55,20623 1,257 1,577 1,974 2,465 3,072 3,820 4,741 5,871 7,258 8,954 11,026 13,552 16,627 20,362 24,891 30,376 37,006 45,008 54,649 66,24724 1,270 1,608 2,033 2,563 3,225 4,049 5,072 6,341 7,911 9,850 12,239 15,179 18,788 23,212 28,625 35,236 43,297 53,109 65,032 79,49725 1,282 1,641 2,094 2,666 3,386 4,292 5,427 6,848 8,623 10,835 13,585 17,000 21,231 26,462 32,919 40,874 50,658 62,669 77,388 95,39626 1,295 1,673 2,157 2,772 3,556 4,549 5,807 7,396 9,399 11,918 15,080 19,040 23,991 30,167 37,857 47,414 59,270 73,949 92,092 114,47527 1,308 1,707 2,221 2,883 3,733 4,822 6,214 7,988 10,245 13,110 16,739 21,325 27,109 34,390 43,535 55,000 69,345 87,260 109,589 137,37128 1,321 1,741 2,288 2,999 3,920 5,112 6,649 8,627 11,167 14,421 18,580 23,884 30,633 39,204 50,066 63,800 81,134 102,967 130,411 164,84529 1,335 1,776 2,357 3,119 4,116 5,418 7,114 9,317 12,172 15,863 20,624 26,750 34,616 44,693 57,575 74,009 94,927 121,501 155,189 197,81430 1,348 1,811 2,427 3,243 4,322 5,743 7,612 10,063 13,268 17,449 22,892 29,960 39,116 50,950 66,212 85,850 111,065 143,371 184,675 237,37631 1,361 1,848 2,500 3,373 4,538 6,088 8,145 10,868 14,462 19,194 25,410 33,555 44,201 58,083 76,144 99,586 129,946 169,177 219,764 284,85232 1,375 1,885 2,575 3,508 4,765 6,453 8,715 11,737 15,763 21,114 28,206 37,582 49,947 66,215 87,565 115,520 152,036 199,629 261,519 341,82233 1,389 1,922 2,652 3,648 5,003 6,841 9,325 12,676 17,182 23,225 31,308 42,092 56,440 75,485 100,700 134,003 177,883 235,563 311,207 410,18634 1,403 1,961 2,732 3,794 5,253 7,251 9,978 13,690 18,728 25,548 34,752 47,143 63,777 86,053 115,805 155,443 208,123 277,964 370,337 492,22435 1,417 2,000 2,814 3,946 5,516 7,686 10,677 14,785 20,414 28,102 38,575 52,800 72,069 98,100 133,176 180,314 243,503 327,997 440,701 590,66836 1,431 2,040 2,898 4,104 5,792 8,147 11,424 15,968 22,251 30,913 42,818 59,136 81,437 111,834 153,152 209,164 284,899 387,037 524,434 708,80237 1,445 2,081 2,985 4,268 6,081 8,636 12,224 17,246 24,254 34,004 47,528 66,232 92,024 127,491 176,125 242,631 333,332 456,703 624,076 850,56238 1,460 2,122 3,075 4,439 6,385 9,154 13,079 18,625 26,437 37,404 52,756 74,180 103,987 145,340 202,543 281,452 389,998 538,910 742,65139 1,474 2,165 3,167 4,616 6,705 9,704 13,995 20,115 28,816 41,145 58,559 83,081 117,506 165,687 232,925 326,484 456,298 635,914 883,754

1

Tablo 3: Bugünkü 1TL. nin N yıl sonraki değeri (Gelecekteki değer)1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20%40 1,489 2,208 3,262 4,801 7,040 10,286 14,974 21,725 31,409 45,259 65,001 93,051 132,782 188,884 267,864 378,721 533,869 750,37841 1,504 2,252 3,360 4,993 7,392 10,903 16,023 23,462 34,236 49,785 72,151 104,217 150,043 215,327 308,043 439,317 624,626 885,44642 1,519 2,297 3,461 5,193 7,762 11,557 17,144 25,339 37,318 54,764 80,088 116,723 169,549 245,473 354,250 509,607 730,81343 1,534 2,343 3,565 5,400 8,150 12,250 18,344 27,367 40,676 60,240 88,897 130,730 191,590 279,839 407,387 591,144 855,05144 1,549 2,390 3,671 5,617 8,557 12,985 19,628 29,556 44,337 66,264 98,676 146,418 216,497 319,017 468,495 685,72745 1,565 2,438 3,782 5,841 8,985 13,765 21,002 31,920 48,327 72,890 109,530 163,988 244,641 363,679 538,769 795,44446 1,580 2,487 3,895 6,075 9,434 14,590 22,473 34,474 52,677 80,180 121,579 183,666 276,445 414,594 619,585 922,71547 1,596 2,536 4,012 6,318 9,906 15,466 24,046 37,232 57,418 88,197 134,952 205,706 312,383 472,637 712,52248 1,612 2,587 4,132 6,571 10,401 16,394 25,729 40,211 62,585 97,017 149,797 230,391 352,992 538,807 819,40149 1,628 2,639 4,256 6,833 10,921 17,378 27,530 43,427 68,218 106,719 166,275 258,038 398,881 614,239 942,31150 1,645 2,692 4,384 7,107 11,467 18,420 29,457 46,902 74,358 117,391 184,565 289,002 450,736 700,233

2

Tablo 4: Her yıl 1TL. nin eklenmesiyle gelecekteki değer tablosu (ANNÜİTE)1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20%1 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,0002 2,010 2,020 2,030 2,040 2,050 2,060 2,070 2,080 2,090 2,100 2,110 2,120 2,130 2,140 2,150 2,160 2,170 2,180 2,190 2,2003 3,030 3,060 3,091 3,122 3,153 3,184 3,215 3,246 3,278 3,310 3,342 3,374 3,407 3,440 3,473 3,506 3,539 3,572 3,606 3,6404 4,060 4,122 4,184 4,246 4,310 4,375 4,440 4,506 4,573 4,641 4,710 4,779 4,850 4,921 4,993 5,066 5,141 5,215 5,291 5,3685 5,101 5,204 5,309 5,416 5,526 5,637 5,751 5,867 5,985 6,105 6,228 6,353 6,480 6,610 6,742 6,877 7,014 7,154 7,297 7,4426 6,152 6,308 6,468 6,633 6,802 6,975 7,153 7,336 7,523 7,716 7,913 8,115 8,323 8,536 8,754 8,977 9,207 9,442 9,683 9,9307 7,214 7,434 7,662 7,898 8,142 8,394 8,654 8,923 9,200 9,487 9,783 10,089 10,405 10,730 11,067 11,414 11,772 12,142 12,523 12,9168 8,286 8,583 8,892 9,214 9,549 9,897 10,260 10,637 11,028 11,436 11,859 12,300 12,757 13,233 13,727 14,240 14,773 15,327 15,902 16,4999 9,369 9,755 10,159 10,583 11,027 11,491 11,978 12,488 13,021 13,579 14,164 14,776 15,416 16,085 16,786 17,519 18,285 19,086 19,923 20,79910 10,462 10,950 11,464 12,006 12,578 13,181 13,816 14,487 15,193 15,937 16,722 17,549 18,420 19,337 20,304 21,321 22,393 23,521 24,709 25,95911 11,567 12,169 12,808 13,486 14,207 14,972 15,784 16,645 17,560 18,531 19,561 20,655 21,814 23,045 24,349 25,733 27,200 28,755 30,404 32,15012 12,683 13,412 14,192 15,026 15,917 16,870 17,888 18,977 20,141 21,384 22,713 24,133 25,650 27,271 29,002 30,850 32,824 34,931 37,180 39,58113 13,809 14,680 15,618 16,627 17,713 18,882 20,141 21,495 22,953 24,523 26,212 28,029 29,985 32,089 34,352 36,786 39,404 42,219 45,244 48,49714 14,947 15,974 17,086 18,292 19,599 21,015 22,550 24,215 26,019 27,975 30,095 32,393 34,883 37,581 40,505 43,672 47,103 50,818 54,841 59,19615 16,097 17,293 18,599 20,024 21,579 23,276 25,129 27,152 29,361 31,772 34,405 37,280 40,417 43,842 47,580 51,660 56,110 60,965 66,261 72,03516 17,258 18,639 20,157 21,825 23,657 25,673 27,888 30,324 33,003 35,950 39,190 42,753 46,672 50,980 55,717 60,925 66,649 72,939 79,850 87,44217 18,430 20,012 21,762 23,698 25,840 28,213 30,840 33,750 36,974 40,545 44,501 48,884 53,739 59,118 65,075 71,673 78,979 87,068 96,022 105,93118 19,615 21,412 23,414 25,645 28,132 30,906 33,999 37,450 41,301 45,599 50,396 55,750 61,725 68,394 75,836 84,141 93,406 103,740 115,266 128,11719 20,811 22,841 25,117 27,671 30,539 33,760 37,379 41,446 46,018 51,159 56,939 63,440 70,749 78,969 88,212 98,603 110,285 123,414 138,166 154,74020 22,019 24,297 26,870 29,778 33,066 36,786 40,995 45,762 51,160 57,275 64,203 72,052 80,947 91,025 102,444 115,380 130,033 146,628 165,418 186,68821 23,239 25,783 28,676 31,969 35,719 39,993 44,865 50,423 56,765 64,002 72,265 81,699 92,470 104,768 118,810 134,841 153,139 174,021 197,847 225,02622 24,472 27,299 30,537 34,248 38,505 43,392 49,006 55,457 62,873 71,403 81,214 92,503 105,491 120,436 137,632 157,415 180,172 206,345 236,438 271,03123 25,716 28,845 32,453 36,618 41,430 46,996 53,436 60,893 69,532 79,543 91,148 104,603 120,205 138,297 159,276 183,601 211,801 244,487 282,362 326,23724 26,973 30,422 34,426 39,083 44,502 50,816 58,177 66,765 76,790 88,497 102,174 118,155 136,831 158,659 184,168 213,978 248,808 289,494 337,010 392,48425 28,243 32,030 36,459 41,646 47,727 54,865 63,249 73,106 84,701 98,347 114,413 133,334 155,620 181,871 212,793 249,214 292,105 342,603 402,042 471,98126 29,526 33,671 38,553 44,312 51,113 59,156 68,676 79,954 93,324 109,182 127,999 150,334 176,850 208,333 245,712 290,088 342,763 405,272 479,431 567,37727 30,821 35,344 40,710 47,084 54,669 63,706 74,484 87,351 102,723 121,100 143,079 169,374 200,841 238,499 283,569 337,502 402,032 479,221 571,522 681,85328 32,129 37,051 42,931 49,968 58,403 68,528 80,698 95,339 112,968 134,210 159,817 190,699 227,950 272,889 327,104 392,503 471,378 566,481 681,112 819,22329 33,450 38,792 45,219 52,966 62,323 73,640 87,347 103,966 124,135 148,631 178,397 214,583 258,583 312,094 377,170 456,303 552,512 669,447 811,523 984,06830 34,785 40,568 47,575 56,085 66,439 79,058 94,461 113,283 136,308 164,494 199,021 241,333 293,199 356,787 434,745 530,312 647,439 790,948 966,71231 36,133 42,379 50,003 59,328 70,761 84,802 102,073 123,346 149,575 181,943 221,913 271,293 332,315 407,737 500,957 616,162 758,504 934,31932 37,494 44,227 52,503 62,701 75,299 90,890 110,218 134,214 164,037 201,138 247,324 304,848 376,516 465,820 577,100 715,747 888,44933 38,869 46,112 55,078 66,210 80,064 97,343 118,933 145,951 179,800 222,252 275,529 342,429 426,463 532,035 664,666 831,26734 40,258 48,034 57,730 69,858 85,067 104,184 128,259 158,627 196,982 245,477 306,837 384,521 482,903 607,520 765,365 965,27035 41,660 49,994 60,462 73,652 90,320 111,435 138,237 172,317 215,711 271,024 341,590 431,663 546,681 693,573 881,17036 43,077 51,994 63,276 77,598 95,836 119,121 148,913 187,102 236,125 299,127 380,164 484,463 618,749 791,67337 44,508 54,034 66,174 81,702 101,628 127,268 160,337 203,070 258,376 330,039 422,982 543,599 700,187 903,50738 45,953 56,115 69,159 85,970 107,710 135,904 172,561 220,316 282,630 364,043 470,511 609,831 792,21139 47,412 58,237 72,234 90,409 114,095 145,058 185,640 238,941 309,066 401,448 523,267 684,010 896,19840 48,886 60,402 75,401 95,026 120,800 154,762 199,635 259,057 337,882 442,593 581,826 767,09141 50,375 62,610 78,663 99,827 127,840 165,048 214,610 280,781 369,292 487,852 646,827 860,14242 51,879 64,862 82,023 104,820 135,232 175,951 230,632 304,244 403,528 537,637 718,978 964,359

1

Tablo 4: Her yıl 1TL. nin eklenmesiyle gelecekteki değer tablosu (ANNÜİTE)1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20%43 53,398 67,159 85,484 110,012 142,993 187,508 247,776 329,583 440,846 592,401 799,06544 54,932 69,503 89,048 115,413 151,143 199,758 266,121 356,950 481,522 652,641 887,96345 56,481 71,893 92,720 121,029 159,700 212,744 285,749 386,506 525,859 718,905 986,63946 58,046 74,331 96,501 126,871 168,685 226,508 306,752 418,426 574,186 791,79547 59,626 76,817 100,397 132,945 178,119 241,099 329,224 452,900 626,863 871,97548 61,223 79,354 104,408 139,263 188,025 256,565 353,270 490,132 684,280 960,17249 62,835 81,941 108,541 145,834 198,427 272,958 378,999 530,343 746,86650 64,463 84,579 112,797 152,667 209,348 290,336 406,529 573,770 815,084

2

Documents

FİNANSAL YÖNETİM - s4d4939f3943df59b.jimcontent.com · 29.09.2017 1 FİNANSAL YÖNETİM 01. TEMEL KAVRAMLAR Finans kavramı •Bir işletmenin firma değerini ve ortaklarının