วารสารเกษตรพระจอมเกลา 34 : 1 (109 - 117)

Food Truck ในประเทศไทย: กระแสแฟชนหรอแนวโนมใหมFood Truck in Thailand: Fashion or a New Trend

ศรจรรยา เครอวรยะพนธ 1

1 วทยาลยการบรหารและจดการ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง กรงเทพฯ 10520

ค�ำน�ำ

พตวคะ ใกลเทยงแลว กลางวนนไปทานอะไรกนดคะ? ใบเตย พนกงานใหมรนนองไลนถามเพอนรวมงานรนพในไลนกลมของแผนก

“คงอนอาหารแชแขงจะเตย ไมออกไปทานอาหารขางนอกนะ งานตดพน บายโมงนมประชมกบ MD. ดวยจะ กลวกลบมาไมทนประชม” พตวไลนตอบกลบมา.....ใบเตยจงเบนเขมไปชวนพเจยบ

“พเจยบละคะ ไปกบเตยไมคะ เตยวาจะลองขามไปตลาดนดฝงตรงขามบรษท เผอจะมอาหารหลาย ๆ อยางใหเลอก เบออาหารแถวบรษทแลวคะ”

“พเจยบไมไปนะเตย แดดรอน เดนไกลดวย แลวยงไปเจอคนรอควเพยบ พเจยบสงแมบานซอขาวกะเพราไกไขดาวมาทานแลวจะ”

“นพวกเรา” พจฟ ผจดการใหญไลนเขามารวมสนทนาดวย วนนจะพาไปทานอาหารญปน เจานราคาไมแพง แถมอรอย ใชเวลาไมนาน และไมตองตากแดดเดนไกลดวย ตวไมตองทานแลวอาหารแชแขงหรออาหารสนคดอยางกะเพราไกไขดาวทเจยบสง พวกเรามาลองทานอาหารญปนแบบ Food truck กนเถอะ

“ไปถงไหนคะพจฟ ไกลไมคะ วาแต Food truck หนาตาเปนไงหรอพ” ใบเตยไลนถามกลบมา “อยขางซอยของบรษทนแหละ ไปถงกรเองแหละวาหนาตาเปนไง จะไปกนหรอยงละ?” “ไปคะ ไป เรวเขา หวแลวคะ วาแตมอนพจฟเลยงนะคะ” ใบเตยไลนทงทายไว

Food Truck คออะไร???ศาสตราจารย ดร. วรรณ วบลยสวสด แอนเดอรสน ไดเรยกศพทภาษาองกฤษของ Food truck วา “รถตขาย

อาหาร” (ส�านกขาวอศรา, 2556) สวนผคนในยคแรก ๆ เรยกวา “รถขายอาหารแบบเคลอนท หรอครวเคลอนท” (INCquity, 2556) ขณะทนกการตลาดจะเรยกวา “ความอรอยตดลอ” (พงศสร เหตระกล. 2558) ส�าหรบผบรโภคยคปจจบน มกเรยกทบศพท จนเปนทรจกกนทวไปวา “Food truck” (Figure 1)

Figure 1 The image simulation of the food truck.Source : (INCquity, 2556)

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 109 10/3/2559 10:17:02

110 วารสารเกษตรพระจอมเกลา

ไมวาจะเรยกชอวาเชนไร แตกลาวไดวา Food truck คอธรกจทประกอบและจ�าหนายอาหารประเภทหนง โดยใชรถทมการออกแบบมาใหเปนรานอาหาร ซงรถดงกลาวอาจจะจอดประจ�าอยทใดทหนง หรอเคลอนยายไปตามจดตาง ๆ ทมลกคากลมเปาหมายอยกนเปนจ�านวนมาก และมพนทส�าหรบการจอดรถ เพอใหลกคาไดรบการบรการอยางสะดวกรวดเรว (Figure 2)

Figure 2 Parking area of food truck for customers.Source : (Southern Ocean Chamber of Commerce, 2015)

ควำมเปนมำของ Food Truck ยอนเวลาไปมากกวา 100 ป ในป ค.ศ.1866 ณ เมองเทกซส ประเทศสหรฐอเมรกา จะมตลาดกลางส�าหรบ

การคาขายเนอสตวตาง ๆ ดวยความยากล�าบากของ ชารลส กดไนท (Charles Goodnight) ทตองประกอบอาหารแตละมอในชวงเวลาทตองตอนวว และเมอเหนวารถของกองทพสหรฐอเมรกาทจอดทงไวในชวงสงครามกลางเมอง มความแขงแรงนาจะน�ามาประยกตใชงานได ชารลสจงไดตกแตงภายในรถดวยชนวางของและลนชก จดพนทส�าหรบภาชนะ เครองหงตม เครองเทศ เครองปรงรสตาง ๆ และใชรถคนดงกลาวเปนสถานทประกอบและจ�าหนายอาหาร จงนบวาเปนตนก�าเนดของ Food truck ตงแตครงนน โดยมการจ�าหนายเฉพาะถว กาแฟ ขาวโพด และวตถดบทสามารถปรงไดงาย ยงไมมอาหารจ�าพวกผก ผลไมสด หรอเนอสตว (Toyota Club Thailand, 2558)

กระทงในป ค.ศ 1980 เรมมรถบรรทกออกตระเวนเพอจ�าหนายอาหารในชวงเวลากลางคน ส�าหรบแรงงานกะดกในเมองนวยอรก ใชชอรถจ�าหนายอาหารนนวา “เดอะ อาวล”(The Owl) ถอเปนแบรนดผน�าแบรนดแรก ๆ ทท�าให Food truck เรมเปนทนยมและกลายเปนธรกจตนแบบจนถงปจจบน (INCguity, 2556) ดงนน Food truck จงเปนยานพาหนะทเคลอนทไปตามชมชนตาง ๆ เชน หางสรรพสนคา สถานรถไฟ สนามบน สถานรถบส สนามกฬา ศนยประชม เปนตน เพอขายอาหารหลากหลายชนด ตงแตอาหารมอเชา เทยง เยน รวมถงอาหารวาง และทาโก (ขนมปงแบบเมกซกน) ปจจบน Food truck ไดรบความนยมอยางมาก โดยมจ�านวนมากกวา 3 ลานคนในสหรฐอเมรกา (ส�านกขาวอศรา, 2556) เนองจากผบรโภคเรมมเวลาจ�ากด มรปแบบการใชชวตอยางรบเรง ผหญงเรมออกท�างานนอกบาน ไมมเวลาประกอบอาหารใหครอบครว จงตางตองการอาหารทมความสะดวก และรวดเรวตอการบรโภค ในราคาทไมสงเกนไป ซง Food truck เปนรปแบบการบรโภคทสามารถแกปญหาและตอบสนองความตองการของผบรโภคได (customers’ solution) ยงกวานน Food truck ยงสรางความพงพอใจใหกบผบรโภค ดวยการมเมนอาหารใหเลอกอยางหลากหลาย ประกอบกบในสหรฐอเมรกาเรองการบรโภคอาหารตามรานอาหารในแตละมอ จะมคาอาหารทคอนขางสง และยงตองจายคาทปอยางนอย 15-20% (INCguity, 2556) ในขณะทผคนสวนใหญมรายไดไมสงมากนก จงตองการบรโภคอาหารทมราคาประหยด โดยไมตองจายคาทป นอกจากนอเมรกนชนทเปนคนผวขาวทวไป เรมมพฤตกรรมการยอมรบอาหารตางชาตมากขน โดยมทศนคตวาการไดบรโภคอาหาร Food truck จะเปนโอกาสทดในการไดทดลองชมรสชาตอาหารนานาชาตดวย (a taste of the world) (ส�านกขาวอศรา, 2556) ปจจยตาง ๆ ดงกลาว

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 110 10/3/2559 10:17:02

111วารสารเกษตรพระจอมเกลา

จงสงผลให Food Truck ไดรบความนยมอยางรวดเรวในสงคมเมองของสหรฐอเมรกา ปจจบน Food truck ไมไดเปนทนยมเฉพาะกลมคนอเมรกนเทานน แตยงเปนทนยมของชาวตางชาตทมาท�างาน หรอนกศกษาตางชาตทมาศกษาตอในมหาวทยาลยตาง ๆ ของสหรฐอเมรกา เชน ชาวจน ญปน เกาหล เวยดนาม ไทย เปนตน ลกษณะของ Food Truck

ลกษณะของ Food truck คอ เจาของรถ คนขบรถ คนประกอบอาหาร จะเปนคน ๆ เดยวกน ตวรถจะมการตกแตงอยางสวยงาม ใหสอดคลองกบเมนอาหารทจดจ�าหนาย นอกจากนผขายจะตองมความร และจตวทยาดานการตลาดพอควร เพราะนอกจากจะตองปรบสภาพรถใหมความคลองตวตอการประกอบอาหารและการขายอาหารแลว (ส�านกขาวอศรา, 2556) ยงตองคดกลยทธในการดงดดใจลกคา เชน จดท�าเมนอาหารปดไวดานหนารถ ระบสวนประกอบ หรอเครองปรงของรายการอาหาร เพอใหผบรโภคทมขอจ�ากดในการบรโภคไดรบทราบขอมลของอาหารทตองการจะสงซอ เชน ผบรโภคทไมทานเนอวว ไมทานเนอหม แพกง ไมทานกระเทยม หรอกลมผบรโภคอาหารมงสวรต เปนตน (มตชนออนไลน. 2558)

ลกษณะทส�าคญอกประการหนงของ Food truck คอ เปนการจ�าหนายอาหารทผขายสามารถเจรจาสอสาร ทกทายกบลกคาแตละคนไดโดยตรง ท�าใหทราบถงความตองการหรอค�าตชมของลกคา แตกตางจากการบรโภคอาหารตามรานอาหาร ทใชพนกงานเสรฟเปนผใหบรการลกคา โดยเจาของรานไมไดเปนผดแลลกคาโดยตรง จงเกดชองวางระหวางเจาของรานกบผบรโภค ในขณะทผขาย Food truck จะใกลชดกบผบรโภคมากกวา สามารถตอบสนองผบรโภคทมความแตกตางกนทงในดานสงคมและวฒนธรรม ปจจบนนผใหบรการอาหาร Food truck ยงไดใชประโยชนจากเทคโนโลยเพอการตดตอสอสารและสรางปฏสมพนธกบผบรโภค โดยผบรโภคสามารถตดตามการยายจดจอดของ Food truck ไดทาง website, twitter, facebook fanpage รวมทงยงอพเดตเมนใหม ๆ ใหตดตามผานทางสอออนไลนอกดวย

นอกจากผขายอาหาร Food truck จะมปฏสมพนธกบผบรโภคแตละรายแลว ยงมปฏสมพนธระหวางผขายดวยกนเอง โดยพบวาผขายอาหาร Food truck จะมการสรางความรวมมอทางธรกจซงกนและกน (business alliance) แทนทจะแขงขนกนเอง กลาวคอผขายอาหาร Food truck จะชกชวนผขายอาหาร Food truck ประเภทอน ๆ มาจอดขายอาหารในบรเวณเดยวกน เชน รถขายเบอรเกอรมาจอดขาย ณ ทใดทหนง จะสงขอความไปชกชวนรถขายอาหารเกาหลหรอญปน ใหมาจอดในบรเวณเดยวกน เพราะจะท�าใหบรรยากาศของการขายอาหารในบรเวณนนคกคก สนกสนาน และหลากหลายมากขน เกดขอดคอ เปนการสรางเครอขาย (network) ทางการคา ชวยกนกระตนตลาด ชวยกนสรางการรบร (perception) ใหผบรโภคทราบวาในท�าเลทตงดงกลาว จะม Food truck นานาชาตมาจอดใหบรการอย ผบรโภคเดนทางมาทเดยว แตสามารถเลอกบรโภคอาหารไดอยางหลากหลาย ไมตองเปลยนจดหรอเดนทางไปใชบรการ Food Truck ยงท�าเลทตงอน ๆ เรยกวาเปนการบรการแบบครบวงจรในจดเดยว (one stop service)

จากการตดตอสอสารขางตน อาจกลาวไดวา Food truck ใช Social Media เพอการด�าเนนธรกจใน 2 มต คอ มตแรก ใชเพอสรางความสมพนธระหวางเจาของกบลกคา ใหเกดความผกพนตอกนในระยะยาว (Customer Relationship Management: CRM) จนท�าใหผบรโภคเกดความจงรกภกดตอตราสนคา (brand loyalty) และมตทสอง คอ ใชเพอเปลยนสมรภมการแขงขนทางการคา (competition) มาเปนการแบงปนทางการคา (share) ซงสอดคลองกบการตลาดในยคปจจบน คอยค 3.0

แม Food truck จะมขอดอยหลายประการ เชน สามารถเคลอนยายไปยงท�าเลตาง ๆ ลงทนนอย เมอเทยบกบการเปดรานอาหาร ทตองเสยคาเชาพนท ตองจางพนกงานจ�านวนมาก ท�าใหราคาอาหารของ Food Truck ถกกวาราคาของรานอาหาร แต Food truck มขอจ�ากดเรองประเภทของอาหารทตองเนนทานสะดวก ปรงงาย ใชเวลารอคอยไมนานนก กฎหมายของอเมรกายงมขอหามเรองการจอดรถในทชมชน รวมทงเกดการตอตานจากผประกอบการรานอาหาร ในเรองการจอดรถบงหนาราน และการขายอาหารตดราคา รวมถงปญหาเศษขยะททงไวตามทองถนน

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 111 10/3/2559 10:17:02

112 วารสารเกษตรพระจอมเกลา

(INCquity, 2556) ดงนนกลมผประกอบการรานอาหาร จงมทศนคตวา Food truck เปนคแขงขนของรานอาหารโดยตรง ในขณะทผประกอบการ Food truck มทศนคตวา Food truck ไมไดแขงขนกบ Food truck ดวยกนเอง และไมไดแขงกบรานอาหาร แตเพราะพฤตกรรมการบรโภคอาหารตามรานหรอภตตาคารเปนทนยมนอยลง จากการเปลยนแปลงของวถการด�าเนนชวต ตามสภาพเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ดงนนรานอาหารจงควรปรบเปลยนกลยทธการด�าเนนธรกจใหสอดคลองกบพฤตกรรมผบรโภค โดยไมควรกลาวโทษ Food truck วาเปนสาเหตท�าใหกจการมก�าไรนอยลง ตามบทเรยนทางการตลาดทกลาววา Change…..Before Force to ChangeFood Truck ในประเทศไทย

หากทานใดมโอกาสไดชมภาพยนตรเรอง Chef ซงเนอหาของภาพยนตรกลาวถงเชฟในรานอาหารทมชอเสยงโดงดงแหงหนงในสหรฐอเมรกา แตตอมาไดถกเจาของรานไลออก จงไปสมครงานตามรานอาหารอน ๆ แตไมมรานใดรบเขาท�างาน เขาตดสนใจซอรถมนบสมาคนหนง และดดแปลงตกแตงรถใหเปนรานอาหาร ขบตระเวนขาย ทาปาสสตรพเศษไปทวสหรฐอเมรกา (Figure 3) รถขายอาหารคนนกลายเปนแรงบนดาลใจใหกบผทสนใจน�ามาประยกตท�าเปนอาชพใหมส�าหรบคนไทย จนท�าให Food truck ก�าลงเกดขนมากมายในสงคมเมองของประเทศไทยอยางกรงเทพมหานคร (มตชนออนไลน, 2558)

Figure 3 CHEFadvising film.Source : (Pantip Learn, Share & Fun, 2557a)

ในป พ.ศ. 2558 Food truck ในประเทศไทย ก�าลงไดรบความนยมอยางมาก มผคดรเรมกจการลกษณะนเพมขนอยางตอเนอง ดวยขอไดเปรยบของท�าเลทตง เพราะสามารถยายจดจอดไปทไหนกได หากในพนทนน ๆ อนญาตใหจอดไดโดยไมผดกฎหมาย และดวยรปลกษณภายนอกจากการตกแตงทนาสนใจกวารานอาหารแบบปกตทวไป ทงน Food Truck ของไทยจะมความแตกตางกบ Food truck ตนต�ารบอยางอเมรกา โดย Food truck ของอเมรกาจะขบตระเวนไปจอดตามทตาง ๆ สวน Food truck ของไทยจะจอดรถเปนจดประจ�าตามตารางเวลาของแตละสถานท เพอตองการประหยดตนทนพลงงานเชอเพลง แตกลบกลายเปนขอดทท�าใหไดลกคาประจ�าเพมขน รวมทงไมสรางความร�าคาญหรอมเรองขดแยงกบเจาของรานอาหาร หาก Food truck ไปจอดบงหนารานอาหารนน ๆ ดงเชนทเกดขนในอเมรกา (อยางไรกตามในสภาพความเปนจรงทเกดขน พบวา กวา Food truck แตละเจาจะไดจดจอดทมลกคาตรงตามเปาหมายนน ตองลองผดลองถกยายทจอดกนมาแลวไมต�ากวา 2-3 แหง) เชน Danial Thaiger Burger เปน Food truck ขายเบอรเกอรสไตลอเมรกนทผบรโภคใหความสนใจกนมาก และบอกกนปากตอปาก ถงความอรอย ขนเทพของรานน เนองจากจะท�าสดใหมทกชนตอเมอไดรบออเดอร ดวยราคาทไมแพงจนเกนไป จะจอดอยประจ�าทสขมวท ซอย 38 ตรงขามซอยทองหลอ (เดนเขาซอยไปประมาณ 50 เมตร) ตงแตเวลา 17.30 – 22.00 น. แตจะมลกคามายนตอรอควตงแต 17.00 น. และมกจะหมดเรวทกวน จนเจาของรานตองลงประกาศในเฟซบควาวนนเบอรเกอรขาย

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 112 10/3/2559 10:17:02

113วารสารเกษตรพระจอมเกลา

หมดแลว เพอลกคาประจ�าจะไมตองเสยเวลามาทราน และผดหวงกลบไป (Wongnai, 2558) (Figure 4) หรอ Food truck ประเภท Pizza ยหอ “Pizza Aroy” มเตาอบพซซาทเปนหนภเขาไฟ ซงมคณสมบตเกบกกความรอนไดด และใชไมฟนเปนตวใหความรอน เวลารบประทานจะไดกลนหอม แปงกรอบรวน ไดอรรถรสของพซซาอยางแทจรง ความแตกตางของ Food Truck รานนคอ จะเปนพซซาแบบบาง กรอบ ตามตนต�ารบของอตาล ใหความรสกเบาทอง Pizza Aroy จะจอดอยทหมบาน Town in Town ซอย 4/4 ลาดพราว 94 ตงแตเวลา 11.00-22.00 น. ปดทกวนจนทร (USA Today, 2558) (Figure 5)

Figure 4 Food Truck of Danial Thaiger BurgerSource : (Wongnai, 2558)

Figure 5 Food Truck of Pizza Aroy.Source : (USA Today, 2558)

สวน Food Truck ทขายอาหารญปน และไดรบความนยมอยางมาก จะเปน Food truck ทมชอวา “Kofuku” ตวรถตกแตงดวยมานไมไผใหมบรรยากาศของการขายอาหารญปน ขายอาหารประเภทขาวหนาตาง ๆ ในราคาไมแพง เชน ขาวหนาทงคตส ขาวหนาแกงกะหรญปน เปนตน แตจะมความแตกตางจาก Food truck เจาอน คอ การจดใหมทนงส�าหรบรบประทานอาหาร Kofuku จะจอดประจ�าอยท The Scene ลาดพราว 94 ตงแตเวลา 18.30-01.00 น. (Wongnai, 2558) (Figure 6)

Figure 6 Food truck of Kofuku.Source : (Wongnai, 2558)

Food truck ในประเทศไทย จะมรายการอาหารตอบโจทยผบรโภคหลายกลม แตกตางไปตามลกษณะของผบรโภคในแตละท�าเลทจะน�ารถไปจอดขายอาหาร ไมวาจะเปนอาหารฝรง อาหารญปน ยงมอาหารจนแบบโจก สก

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 113 10/3/2559 10:17:03

114 วารสารเกษตรพระจอมเกลา

บะหมหมแดง หรออาหารไทย อาหารทานเลน เชน ลกชนปง หมยาง ปาทองโก หรอแมแตพวกขนมหวาน เชน ไอศกรม ขนมหวานน�าแขงเกลดหมะ ขนมปงสงขยา รวมทงเครองดมยอดนยมของกลมคนรนใหมจ�าพวก กาแฟสด ชาเขยว โกโก ทมรสชาตอรอย เขมขน เทยบเทากบเครองดมทเปนแบรนดตางประเทศ ในราคาเพยงแคหลกสบเทานน สาเหตท Food truck เปนทนยมอยางมากในประเทศไทย เพราะสามารถเขากนไดกบวถการด�าเนนชวตของคนไทยในปจจบน ทตางใชชวตอยางเรงรบ และเสนหของ Food truck คอ การขบตระเวนไปจอดในตรอก ซอก ซอย ทมอยเปนจ�านวนมากในกรงเทพฯ ดงนน Food truck จงไมใชจะใหบรการแตเฉพาะกลมคนท�างานตามอาคารส�านกงานเทานน แตยงสามารถเขาถงกลมคนทพกอาศยตามบานพกไดดวย เพราะผบรโภคไมตองเสยเวลาประกอบอาหารเอง สงผลใหมผประกอบการ SME เรมใหความสนใจธรกจประเภทนมากขน ดวยการดดแปลงรถมนทรค (Mini-Truck) ใหเปนรถขายอาหาร เพราะรถประเภทนมขนาดกะทดรด ลงทนนอยลง สามารถขบไดคลองตวในสภาพการจราจรทตดขดของเมองกรง ใชพนทจอดไมมาก แตมพนทการบรรทกคอนขางมาก ทส�าคญคอ รถกระบะเลกสามารถเปดทายได 3 ดาน ไมตดซมลอ จงเหมาะอยางยงในการดดแปลงเปนครวทสามารถประกอบอาหาร และเคลอนทไปใหบรการได เพยงแคมคาใชจายในการตอเตมหลงคา การท�าเคาเตอรไวภายในรถ การเดนระบบไฟและการตกแตง เพอใหได Food truck ทสวยงาม เขากบเมนอาหารทจ�าหนาย พรอมการจดหาเกาอใหนงบรโภคไดอยางสะดวกสบาย (Wongnai, 2558) (Figure 7)

Figure 7 Mini-Food truck of SME THAILAND.Source : (Wongnai, 2558)

Food Truck ในประเทศไทย เปนเพยงกระแสแฟชนหรอแนวโนมใหม การทจะพจารณาวา Food truck ทก�าลงเกดขนอยางมากมายในประเทศไทย จะเปนเพยงกระแสแฟชนท

เกดขนชวคร หรอเปนแนวโนมใหมทนาสนใจ กอนจะพจารณาถงค�าตอบดงกลาว ขอกลาวถงความหมายของค�าวาแนวโนม (trend) และกระแสแฟชน (fashion) เพอจะไดสรางความเขาใจไปดวยกน แนวโนมคออะไร

แนวโนม (trend) คอเหตการณหรอพฤตกรรมทเกดขนสม�าเสมอเปนชวงระยะเวลาหนง จนสามารถจะจบทศทาง แบบแผน ตลอดจนสามารถคาดเดาไดวาจะเกดขนซ�าอกเมอไร ดงนนเพยงเหตการณเดยวทเกดขนจะยงไมสามารถจดเขาเปนแนวโนมได (ทวา และคณะ, 2544) นบเปนศาสตรหนงทนกการตลาด นกสงคมวทยา และนกพฤตกรรมศาสตร ตางใหความสนใจเฝามองความเคลอนไหว ความเปลยนแปลงทเกดขน พรอมนกถงผลลพธทตดตามมาอนเกยวเนองจากแนวโนมนนๆ เมอแนวโนมสงผลตอการคาดการณในอนาคตเชนนแลว นกการตลาดจงตองวเคราะหแนวโนมดงกลาว เพอหาชองวางและโอกาสทจะเกดขน ผใดสามารถวเคราะหและหาโอกาสไดชดเจนกวา ยอมไดเปรยบในเชงเตรยมความพรอมเพอวางแผนระยะยาว ซงยอมดกวาการปรบเปลยนอยางกะทนหน โดยปราศจากแผนงานรองรบ นอกจากนการคาดการณแนวโนมไดแมนย�า ยงชวยใหผบรหารสามารถก�าหนดวสยทศนไดชดเจนมากขน

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 114 10/3/2559 10:17:03

115วารสารเกษตรพระจอมเกลา

กระแสแฟชนคออะไร กระแสแฟชน (fasion, fad) หมายถงเหตการณใด ๆ กตามทเกดขนและฮตอยางรวดเรว สรางความหวอหวา

สะพดอยางไมมตนสายปลายเหต (ศรวรรณ และคณะ, 2552) ดงนนจงไมสามารถน�ากระแสแฟชนมาคาดการณอนาคตได อกทงไมกอใหเกดประโยชนในการวางแผนระยะยาวใด ๆ กระแสแฟชนมกจะมาในลกษณะพายบแคม มาเรว ไปเรว ผประกอบการตองแยกความแตกตางของปรากฏการณทง 2 นใหได มฉะนนอาจกระทบถงธรกจโดยไมรตว เชน กรณสตวเลยงอเลกทรอนกสทชอวา “ทามากอตจ” (Figure 8) ซงเคยสรางความสนใจจากเดก ๆ ชาวญปนอยางมาก จนกระแสแฟชนดงกลาวเขามาถงเดก ๆ ชาวไทย ตางออนวอนผปกครองขอเปนเจาของสตวเลยงตวน จนตองมการสงจองและตองจายเงนมดจ�าลวงหนา ตอเมอความฮอฮาไดผานพนไประยะหนง สตวเลยงทามากอตจ ไดถกปลอยทงใหอดน�า อดอาหาร สนชวตอยในลนชกของเดก ๆ หรอตกตา Furby (Figure 8) ทครงหนงเคยชางพดชางจ�านรรจา ปจจบนกลายเปนตกตาทพดมากจนนาร�าคาญของเดก ๆ ไปแลว (M Thai, 2556)

Figure 8 Tamagotchi and Furby.Source : (M Thai, 2556)

วธกำรพจำรณำ “แนวโนม” และ “กระแสแฟชน” มวธการงาย ๆ ในการพจารณาแยกแยะความแตกตางของแนวโนมและกระแสแฟชน ดงน 1. แนวโนมจะเกดขนชา ๆ แตอยไดนาน ขณะทกระแสแฟชนจะเกดเรวไปเรว ลองสงเกตทมาของ Food truck

ซงเกดขนในสหรฐอเมรกา ตงแตป ค.ศ. 1866 นบยอนเวลาไปมากกวา 100 ป แมจะเกดขนในกลมทเรยกวา Trend sector จ�านวนไมมากนกทเลอกใชบรการ Food truck จนกระทงเมอวถการด�าเนนชวตของชาวอเมรกนไดเปลยนแปลงไปตามสภาพเศรษฐกจและสงคม รวมทงความเปนโลกาภวตนของโลกไรพรมแดน การบรโภคอาหาร Food truck จงไดแพรเขามากลายเปนทตองการมากขนส�าหรบสงคมคนเมองในประเทศไทย จนสามารถคาดการณไดวา Food truck จะเขามามความส�าคญตอวถชวตของคนไทยมากขน โดยเฉพาะกลมคนท�างานรนใหมทใชชวตอยางเรงรบ ตองการความสะดวกรวดเรว ตองการบรโภคอาหารทไมยงยากซบซอน ในราคาไมแพงเกนไป Food truck จงเปนทถกอกถกใจของคนเมอง เพราะมภาพลกษณททนสมย เปนไลฟสไตลแบบตะวนตก ดโกเกตามเเบบฉบบทคนเมองตองการ ทส�าคญคอตอบโจทยชวตอนเรงรบไดเปนอยางด

2. แนวโนมมตนสายปลายเหต ขณะทกระแสแฟชนไมมทมาทไป หรอกลาวงาย ๆ คอ แนวโนมสามารถอางองขอเทจจรง ขอมล สถต ทรวบรวมในอดต สงผลถงการคาดการณในอนาคต ในกรณของ Food truck เเมวาจะมในตางประเทศมานานแลว แตในเมองไทยยงเปนสงใหมอย และมแนวโนมจะขยายตวมากขน สงเกตจาก Food truck ในกรงเทพฯ ทมจ�านวนเพมขนอยางตอเนอง (มตชนออนไลน, 2558) จากขอมลอนเปนขอเทจจรง ท�าใหสามารถคาดการณโอกาส ชองทางใหม ๆ ทจะน�าผลตภณฑสกลมเปาหมายใหตรงตามความตองการ ไมวาจะเปน Food truck ประเภทเบอรเกอร พซซา อาหารญปน ไอศกรม สลด อาหารมงสวรต เครองดมตาง ๆ นอกจากนยงมการเพม

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 115 10/3/2559 10:17:03

116 วารสารเกษตรพระจอมเกลา

ความสะดวกใหกบผบรโภค จากการซออาหาร Food truck แบบ Take away ปรบเปลยนเปนการจดโตะ เกาอ ขนาดยอม ๆ ใหไดนงรบประทานอาหารแบบชล ๆ อกดวย (Figure 9)

Figure 9 Food truck are arranged tables and chairs for customers.Source : (Pantip Learn, Share & Fun, 2557b)

3. แนวโนมสามารถคาดการณได ตรงกนขามกบกระแสแฟชน ทไมสามารถก�าหนดทศทางได เราไมสามารถคาดการณไดวา ตอจากแฟชนการเตนระบ�าหนาทองจะเปนการเตนรปแบบใด ในสวนของงานทางการตลาดทตองวางแผนระยะยาว จ�าเปนตองพจารณาขอเทจจรงและน�ามาคาดการณในสงทจบตองได เชน การบรโภคอาหาร Food truck ไดรบความนยมในอเมรกา เนองดวยวถการด�าเนนชวตทรบเรงในสงคมเมอง จะสามารถเปนปจจยส�าคญและสงผลใหเกดพฤตกรรมการบรโภคอาหาร Food truck ในประเทศไทย ซงมวถการด�าเนนชวตทรบเรงเชนกนไดหรอไม สงเหลานจะคาดการณไดจากแนวโนม แตตองตดตามขอมลขาวสารอยางสม�าเสมอ เพราะแนวโนมไมไดเกดขนชวขามคน หากตองใชเวลาสะสมขอมล แนวโนมจะไมปรากฏในพาดหวขาวหนา 1 แตจะซอนอยในบทความ หรอ Scoop เลก ๆ ทมการน�าเสนออยางตอเนอง ซงผสงเกตเหนเทานนจงจะคนพบและคาดการณไดอยางถกตอง

สรป Food truck ในประเทศไทย คอแนวโนมใหมทนาสนใจ ไมใชกระแสแฟชนเพยงชวคร จนมผกลาววา Food

Truck เปนแนวโนมใหมส�าหรบนกไลลาความอรอย (Wongnai. 2558) ในอนาคตเมอไทยไดเขารวมกลมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จะมการเคลอนยายแรงงานอยางเสร คาดวาแนวโนมของ Food Truck อาจจะตองมรายการอาหารประจ�าชาตของประเทศในกลม AEC เพมขน เชน อามอก (Amok) ของกมพชา, อมบยต (Ambuyat) ของบรไน, หลาเพด (Lahpet) ของพมา, อโดโบ (Adobo) ของฟลปปนส, ลกซา (Laksa) ของสงคโปร, กาโด กาโด (Gado Gado ของอนโดนเซย, สลดหลวงพระบาง (Luang Prabang Salad) ของลาว, นาซ เลอมก (Nasi Lemak) ของมาเลเซย และปอเปยะ (Vietnamese Spring Rolls) ของเวยดนาม (วชาการดอทคอม, 2558)

เอกสำรอำงองพงศสร เหตระกล. 2558. Eating Out: Dining & Entertainment. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ บรษท แมบาน จ�ากด.มตชนออนไลน. 2558. รไวกอนตกเทรนด “Food Truck” เทรนดใหมเอาใจคนใชชวตเมองกรง. แหลงทมา : http://www.matichon.co.

th/news_detail.php?newsid=1435819735 สบคนเมอ 6 กรกฎาคม 2558.ทวา พงศธนไพบลย และคณะ. 2544. พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ : บรษทพฒนาวชาการ (2535) จ�ากด.ศรวรรณ เสรรตน และคณะ. 2552. การบรหารการตลาด. กรงเทพฯ : ธรรมสาร.ส�านกขาวอศรา. 2556. Food Truck พนทอาหาร วถการกนแบบใหมสงคมเมองอเมรกน. แหลงทมา: http://www.isranews.org/isranews-

scoop/item/18711-Food-Truck.html สบคนเมอ 8 กรกฎาคม 2558.

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 116 10/3/2559 10:17:03

117วารสารเกษตรพระจอมเกลา

วชาการดอทคอม. 2558. เมนเดด อาหารประจ�าชาตประเทศอาเซยน 10 ประเทศ. แหลงทมา : http://www.vcharkarn.com/blog/115894/93298 สบคนเมอ 3 มถนายน 2558.

INCquity. 2556. เทรนดใหมในสหรฐทก�าลงเตบโตและแตกตน. แหลงทมา http://incquity.com/articles/food-truck สบคนเมอ 3 มถนายน 2558.M Thai. 2556. ของเลนเดกยควยทน. แหลงทมา : http://teen.mthai.com/variety/56484 สบคนเมอ 3 สงหาคม 2558.Pantip Learn, Share & Fun. 2557a. หนง Chef สนก&ดมากกวาทคด. แหลงทมา : http://pantip.com/topic/32926660 สบคนเมอ 19 กรกฎาคม 2558.Pantip : Learn, Share & Fun. 2557b. Food Truck อยากท�ากบเขาบางไดไหมเนย. แหลงทมา : http://pantip.com/topic/31944612

สบคนเมอ 13 กรกฎาคม 2558.Southern Ocean Chamber of Commerce. 2015. Manahawkin Flea Market Food Truck Festival. Source : http://visitlbiregion.

com/new_events/manahawkin-flea-market-food-truck-festival/Toyota Club Thailand. 2558. อนเทรนด Food Truck ตามลารานดง เมนดวนบนครวเคลอนท. แหลงทมา : http://www.e-toyotaclub.net/site/Lifestyle-Detail/ID/961/-Food-Truck- สบคนเมอ 29 กรกฎาคม 2558.USA Today. 2558. Pizza Aroy. แหลงทมา : http://www.10best.com/destinations/thailand/bangkok/pizza-aroy/ สบคนเมอ 3 สงหาคม 2558.Wongnai. 2558. อรอยตดลอกบราน “Food Truck” เทรนดใหมส�าหรบนกไลลาของอรอย. แหลงทมา : http://www.wongnai.com/listings/food-truck สบคนเมอ 3 สงหาคม 2558.

12- ������� 3-58-���������- Food Truck �����������.indd 117 10/3/2559 10:17:03