98
ابي فن ارزييرش نهاي گزاندانپزشکي ليزر فوتونا در د آوري ويرايش1.0 )ينهاي( توليد:رماه مه9831 آخرين ويرايش: تيرماه9811 نده: سفارش دهمتحقيقات سسه ملي ت موس علوم پزشکي تهراننشگاه دا پزشکي آموزششت، درمان و وزارت بهدا مجريان طرح:ا مرزبان دکتر سيم دکتر محسنخباري اان اصلي طرح: همکارم صابونچي دکتر شبنبه باخور دکترسودا دکتر کاظميان

Fotona HTA Marzban 2012

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Fotona HTA Marzban 2012

آوري ليزر فوتونا در دندانپزشکيگزارش نهايي ارزيابي فن

)نهايي( 1.0ويرايش

9831مهرماه توليد:

9811تيرماه آخرين ويرايش:

سفارش دهنده: دانشگاه علوم پزشکي تهرانموسسه ملي تحقيقات سالمت

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي

مجريان طرح:

دکتر سيما مرزبان

اخباريدکتر محسن

همکاران اصلي طرح:

دکتر شبنم صابونچي

دکترسودابه باخور

دکتر کاظميان

Page 2: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

1

:( مقدمه و اهداف1

توسط ميامن 9191کارگيري ليزر در درمان بيماريها مبدل به پديده اي جالب توجه در حيطه پزشکي شده است. اولين ليزر در سال به

(Miamanو براساس تئوريهاي انيشتين معرفي شد. استفاده از ليزر د )( ر دندانپزشکي و بافت هاي دنداني توسط استرنStern ،)

( Rubyاتفاق افتاد. در آن زمان، تأثير ليزر رابي ) 9191( و همکاران در سال Goldman( و گلدمن )Sognnaesسوگنائز )

في ليزرهاي مختلف با طول با نتايج نااميد کننده اي همراه بود. بهرحال با پيشرفتهاي اخير در حوزه ليزر و معر dentineو enamelبر

. در دندانپزشکي کاربرد داردگوناگوني موج هاي وسيعتر و سيستمهاي توليد آن، به جرأت مي توان گفت ليزر در زمينه هاي

Nd: YAG 1064و طول موج Er: YAG 2940اي از ليزرهاي پرتوان هستند که در طول موج خانواده Fotona Fidelis IIIيزرل

ليزرهاي پرتوان براي جراحي بافت نرم و سخت و نيز مصارف زيبايي و پوست استفاده مي شوند. ليزر عمل مي کنند. فن آوري ليزر

Er: YAG 1.5قادر است که J هرتز آزاد نمايد و حداکثر 01و فرکانس 9111انرژي ليزر را در پالسهايي با زمان ميکرو ثانيه

00بر سانتيمتر مربع با زمان J 811قادر است پالسهايي بالغ بر Nd:YAGايي، ليزر وات مي باشد. براي مصارف زيب 01قدرت آن

وات را 90هرتز و ماگزيمم خروجي توان 911ميکرو ثانيه و فرکانس 801ميکرو ثانيه توليد نمايد و در مصارف دندانپزشکي زمان

ايجاد مي نمايد.

ت ترکيبي در مراکز پزشکي کاربرد داشته که مهمترين مصارف اين خانواده دو ليزر پر توان فوق هم بصورت جداگانه و هم بصور

، لکوپالکي، جراحي بافت نرم داخل دهان )برش، برداشت بافت، انعقاد، تخليه( عبارتند از: درحيطه بيماريهاي دهان و دندانليزر

دگي دندان براي حداکثر دسترسي در کانال ريشه، آما، دبريدمان، برداشت بافت گرانوله، برداشت فيبروم، پالپوتومي و کانال ريشه

برش، تراش ،کانتور و تخليه بافت استخواني محفظه ، دبريدمان و تميز کردن روت کانال، بزرگسازي و آماده سازي براي کانال ريشه

. جراحي اپيککتومي، و بلند کردن تاج استخواني و استئوپالستي استئوتومي،، دهاني

دندان در حال حاضر از عمده مسائل اساسي سالمت عمومي به شمار آمده و براي مديريت و رفع اين بيماريها ، بيماري هاي دهان و

ا وجود پيشرفت هاي چشمگير در سالمت دهان و دندان در بسياستها و اقدامات عملي در نظامهاي سالمتي جهان مورد توجه است.

به خصوص در گروه هاي کم درآمد ،هم درمان بيماريهاي دهان و دندان جمعيت هاي مختلف هنوز مشکالت مرتبط با پيشگيري و

بيماري هاي دهان و دندان بسيار شايع بوده و عواقب ابتال به آنها از قبيل . توسعه پابرجا هستنددر کشورهاي توسعه يافته و هم در حال

چشمگير است. بنابراين استفاده بهينه از فن آوري هاي درد، ناتواني و معلوليت و همچنين آثارشان در هر دو بعد فردي و اجتماعي

محاسبه هزينه ها و اثرات با هدف اين مطالعه هزينه اثربخش تر در اين حوزه از بخش سالمت بسيار حائز اهميت مي باشد. از اين رو

دهان و دندان انجام شد. کاربرد اين فن آوري در درمان بهينه ناهنجاري هاي

( روش کار:2

اند از:جنبه عبارت 1اند. اين آوري مورد بررسي قرار گرفتهاين فن جنبه مهم 1 هاي مختلف ليزر فوتونا اي بررسي جنبهبر

باشد. به عبارت ديگر فلسفه منظور هدف و منظور اصلي دستگاه و يا اجزاي آن مي(: Functionalitiesکارکردهاي دستگاه )

باشد.وجودي دستگاه مي

يک شاخص کمي/کيفي بيان کننده ميزان، چگونگي و يا کيفيت انجام هريک از کارکردهاي (:Performanceه )عملکرد دستگا

دستگاه است.

چکیده

Page 3: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

2 هاي متمايز هاي فني دستگاه است که معموال فروشندگان به عنوان مشخصهمنظور ويژگي (:Specificationهاي دستگاه )مشخصه

دهند.مي کننده دستگاه نسبت به ساير برندها ارائه

باشد. هاي موجود ميآوريآوري با فنترين مزايا و معايب اين فنبيان کلي مهم (:Advantages/Disadvantagesمزايا/معايب )

معتبري مانند پايگاه هاي اطالعاتيکاملي از ميزان اثربخشي کاربرد فن آوري ليزر فوتونا از به منظور جمع آوري اطالعات

PubMed ،Cochrane Database of Systematic Reviews {CDSR} و .... استفاده شد. مقاالت يافت شده در ارتباط با

اثربخشي فن آوري ليزر فوتونا در داخل و خارج از کشور با توجه به سيستم سالمت ايران توسط دو محقق به طور کامل مورد بررسي

واقع گرديد.

جوي اوليه و تعيين دقيق حيطه هاي جستجو و کليد واژه ها بر اساس مطابقت کارهاي پس از مطالعه کامل نتايج بدست آمده از جست

ديگري به صورت سيستماتيک در پنج پايگاه اطالعاتي تعيين شده در چهار جستجويران و جهان، ايتحقيقاتي صورت گرفته در

حيطه درمان ريشه دندان، ترميمي، پريودنتال وجراحي دهان انجام شد.

به اين منظور فرضياتي مانند ميزان درآمد پزشک متخصص شناسايي و محاسبه گرديد. دوم هزينه هاي کاربرد اين دستگاه در گام

کاربر دستگاه، محل ارائه خدمت، گذراندن دوره هاي آموزشي مرتبط با اين فن آوري، نوع بيماري، مشخصات فني دستگاه، مقدار

، ديدگاه جامعه و نرخ تنزيل مورد بررسي قرار گهداري و تعميرات، هزينه هاي نامشهودتقاضاي واقعي براي دستگاه، هزينه هاي ن

گرفته شد.

يافته ها: (3

در کنار محاسبه هزينه هاي کاربرد فن آوري ليزر فوتونا در دندانپزشکي به يک سنجه طبيعي براي اثربخشي فن اوري هاي ترميمي و

به عنوان کثال اثربخش شمرده شدن يک فن اوري است. -د استانه قابل پذيرش براي هزينهبه دنبال ان اجماع نظر متخصصان در مور

( را به عنوان سنجه طبيعي براي اثربخشي اين فناوري ترميمي مي توان برگزيد. بر اين اساس، TLYطول عمر يک ترميم دنداني )

هزينه اثربخشي رش نسبت بهيذپبه عنوان آستانه قابل ريال به ازاء يک سال ماندگاري بيشتر ترميم دنداني را 811.111چنانچه

( در نظر بگيريم، آنگاه در مقايسه فن آوري ليزر فوتونا و فناوري فرز و توربين براي ترميم پوسيدگي ها بايستي ICERافزايشي )

فوتونا داد. سال مشاهده کرد تا بتوان راي به هزينه اثربخش بودن فناوري ليزر 9.0دست کم اختالف عمري معادل

فناوري ليزر فوتونا به جهت امکان است. "صرفه جويي بر اساس گستره کاربرد"نکته قابل مالحظه در اين مطالعه استفاده از رويکرد

کاربرد در دمان هاي مختلف دندانپزشکي مي تواند از به کارگيري فناوري هاي جداگانه براي يکايک اين درمان ها به صرفه تر

اين به معناي کاهش هزينه هاي مستفيم درمان براي بيمار است. اما از سوي ديگر شواهد کافي براي اظهار نظر در مورد باشد؛ که

اثربخشي بيشتر اين فن آوري نسبت به درمان هاي معمول وجود ندارد.

:بحث و نتیجه گیري( 4

اي طبيعي اثربخشي مثل سال هاي عمر يک دندان نيازمنديم. به براي بررسي و تائيد فن آوري از زاويه ارزيابي اقتصادي، به سنجه ه

عبارت ديگر هنوز نمي توان از اثربخشي باالتر فناوري ليزر فوتونا نسبت به روش فرز و توربين سخن گفت. براي ارزيابي هاي بعدي

در ارزيابي اثربخشي فناوري هاي اجماع بر يک سنجه طبيعي کيفي نظير اثربخشي انجام مطالعات -اين فناوري از منظر هزينه

اثربخشي در سنجش فناوري هاي دندانپزشکي در -دستيابي به آستانه قابل قبول هزينه، و دندانپزشکي از قبيل سال هاي عمر دندان

ضروري است. ايران

Page 4: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

3

Introduction:

utilizing the laser treatment has become a phenomenon of interest in the medical field. The first

laser was introduced by Miaman in 1960, based on Einstein's theories. The use of lasers in

dentistry and dental tissue Hs occurred by Stern, Sognnaes and Goldman and Partners in

1964,. At that time, the effect of laser Ruby on enamel and dentine was associated with

disappointing results.

However, it is dare to say that laser is more applicable in a variety of fields of dentistry because

of recent advances in the field of lasers and lasers with larger wavelengths and production

systems. Laser Fotona Fidelis III is one of powerful lasers that operate at wavelengths Er: YAG

2940 and wavelengths Nd: YAG 1064.

Powerful lasers are used for soft and hard tissue surguries and skin and cosmetic purposes.

Laser Er: YAG laser is capable in releasing 1.5 J energy in microsecond duration pulses 1000

and 50 Hz and its maximum power is 20 watts. For aesthetic purposes, Nd: YAG laser can

produce 300 J pulses per centimeter in a time of 25 micro seconds and 320 micro seconds at

100 Hz and create the maximum output power of 15 watts in dental practices.

Two high-power laser above are used in medical centers separately and in combination that

major uses of this laser in oral diseases include: soft tissue surgery of the mouth, Lecopelaky,

pulpotomies and root canals, fibroma removal, removal of granulation tissue, debridement,

dental readiness for maximum access canal debridement and cleaning of root canals, root canal

maximize preparation for cutting, milling, contour and drainage oral cavity bone, osteotomy ,

lifting the bone crest and osteoplasty, and surgical Opikektomy.

Nowadays the oral deaseases is the major issues in public health and in order to managing and

resolving these problems, policies and actions in the world's health systems is required. Despite

of significant improvements in oral health in different populations there are still problems

associated with the prevention and treatment of oral diseases, especially in low-income groups,

in both developing and development countries. Oral disease is the most common diseases and

its consequences such as pain, disability is significant in both the individual and society

aspects. Therefore more cost effective use of this technology in the field of health is very

important. So this study aimed to estimate the costs and effects of the application of this

technology in the treatment of oral abnormalities.

Methods:

To study various aspects of Fotona laser, the four major aspects of this technology were

studied. The four aspects are as follows: Functionalities: it means the main purpose of the device or its components.

Performance: A quantitative / quality indicators expressing any of the functions of the device.

Specification: it means technical characteristics of device that the sellers usually express as a

distinctive characteristic in comprision to other brands.

Advantages/Disadvantages: the main overall advantages and disadvantages of the existing

technology

we used various valid databases such as PubMed, Cochrane Database of Systematic Reviews

{CDSR} and .... in order to gathering complete information about the effectiveness of Futuna

laser.

Papers related to effectiveness of l Fotona laser inside and outside of country was evaluated by

two researchers completely.

Abstract

Page 5: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

4 After a complete study of results of the initial search and determining the scope of the search

and matching keywords based on research work carried out in the world and Iran, we carry out

other search to determine systematically the five domains database in root canal therapy,

restorative, periodontal oral and oral surgery. The second step is identifying and calculating the costs of this system. The assumptions are:

the income of specialist as a user of technology, the location for service delivery, training

courses related to technology, type of illness, technical specifications, the actual demand for

equipment, maintenance costs, intangible costs, society vision and the discount rate.

Findings: To considere the Fotona laser as a cost - effective technology it is important to calculate the

cost of Fotona laser technology in dentistry as a natural measure for the effectiveness of a

Restorative technologies, and expert consensus on the accepted threshold. For example, the

longevity of a dental restoration (TLY) can be adopted as a natural measure for the

effectiveness of this technology. Accordingly, if we consider 300,000 rials per year for the

most lasting dental restorations as the threshold of acceptable incremental cost-effectiveness

ratios (ICER), there are minimum 1.5 years for life difference and it means that Futuna laser

technology will be cost effective.

The significant point od this study is the "saving based on scope of application" approach. Fotona Laser technology have many applications in different dental treatment and can be more

efficient rather than separate technologies for individual treatments; this means that the direct

costs of treatment for the patient wil be reduced.

But on the other hand there are insufficient evidence to comment on the effectiveness of these

technologies rather than the usual treatments.

Conclusions: For studing and approving this technology on the aspect of economic evaluation, it is

requred to have a natrual indicators of effectiveness such as a life of a tooth. In other

words, we can not still confirm the higher effectiveness of laser technology compared

to Turbin Bur. To further evaluation of this technology in terms of cost –

effectiveness, it is requred to set out a qualitative studies like a consensus on a natural

measure to evaluate the effectiveness of dental technology such as years of life of a

tooth, and achieve acceptable thresholds of cost - effectiveness in measuring dental

technology

Page 6: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

5

فهرست

مطالب

7 .......................................................................................................................................................................... مقدمه

0.............................مقدمه و اهداف ............................................................................................................... -اولفصل

3 .................................................................................................. (پيشرفت روند و تاريخچه): فوتونا آوري فن با آشنايي

3 .................................................................................................................................................... دندانپزشکي در ليزر آوري فن( 9-9

99 ...................................................................................................................................................... :فوتونا ليزر تاريخچه بررسي( 0-9

98 .............................................................................................................................. (:Functionalities) دستگاه کارکردهاي( 8-0

91 .................................................................................................................................. (:Performance) دستگاه عملکردهاي( 1-0

91 .............................................................................................................................. (:Specifications) دستگاه هاي مشخصه( 0-0

90 ............................................................................................................... (:Advantages/Disadvantages) معايب و مزايا( 9-0

99 ................................................................................................................................................................................... :دستگاه معرفي

97 .................................................................................................. (آوري فن اثربخشي ارزيابيروش اجرا ) –فصل دوم

97 ...................................................................................................................................... دندان و دهان بيماريهاي اپيدوميولوژي( 9-0

09 ........................................................................................................................................................... منابع جستجوي متدلوژي (0-0

01 ................................................................. ريشه درمان حيطه در Er:YAG و Nd:YAG ليزر باليني اثربخشي شواهد بررسي( 8-0

01 ........................................................................................................................................................................... ريشه درمان حيطه معرفي( 9-8-0

01 ........................................................................ ترميمي حيطه در Er:YAG و Nd:YAG ليزر باليني اثربخشي شواهد بررسي( 1-0

01 .................................................................................................................................................................................. ترميمي حيطه معرفي( 9-1-0

81 .................................................................... پريودنتال حيطه در Er:YAG و Nd:YAG ليزر باليني اثربخشي شواهد بررسي( 0-0

81 ............................................................................................................................................................................... پريودنتال حيطه معرفي( 9-0-0

87 ............................................................... دهان جراحي حيطه در Er:YAG و Nd:YAG ليزر باليني اثربخشي شواهد بررسي( 9-0

87 ......................................................................................................................................................................... دهان جراحي حيطه معرفي( 9-9-0

19 ...................................................................................................................................... :ياثربخش يبررس نتايج خالصه جدول (7-0

10.......... ......................يافته ها .................................................................................................................... -سومفصل

10 .................................................................................................................................. هزينه محاسبهتحليل اقتصادي و

18 ........................................................................................................................ :هزينه محاسبه براي فرضيات تعريف و شناسايي( 9-8

11 .................................................................................................................................................... :انيدرم رويه اوليه نسخه تهيه( 0-8

17 ........................................................................................................................................ :درماني رويه اوليه نسخه سازي نهايي( 8-8

17 .................................................................................................................................................. هزينه مدل هاي المان شناسايي( 1-8

13 ................................................................................................................................................ :هزينه محاسبه در اوليه فرضيات( 0-8

Page 7: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

6 01 ........................................................................................................................................................................ نهايي محاسبات( 9-8

00 ............................................................................................................................................................. :هزينه حساسيت تحليل( 7-8

03......................................................................................................................... بحث و نتيجه گيري ..... -فصل چهارم

...................................................................................دستگاه ليزر فوتونا در دندانپزشکي .......... اثربخشي -محاسبه هزينه

98 ......................................................................................................... مقاالت عميق بررسي تفصيلي نتايج: يک ضميمه

98 .............................................................................................................................................................................. :ريشه درمان( الف

70 .................................................................................................................................................................................... :پريودنتال( ب

70 ....................................................................................................................................................................................... :ترميمي( پ

37 .............................................................................................................................................................................. :دهان جراحي( ت

10 ..................................................................................................................... مقاالت بررسي نتايج خالصه: دو ضميمه

Page 8: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

7 مقدمه

دهيو کاربران ارائه گرد هايتوسط کمپان يدر پزشک زرياز مصرف انواع ل يمختلف يکينيو پنج سال گذشته گزارشات کل ستيب يط

زريمصرف ل نيبوده است .اول يبافت عاتيضا هيبرش و کشف و تخل ژهيبو يجراح يروشها ليدر تسه ادشدهيمصارف نياست. مهمتر

و درمان سرطانها و ياستفاده در دندانپزشک و سپس يپوست يجوانساز د،يزا يدر رفع موها يفناور نيبا استفاده از ا ،يدر چشم پزشک

به استفاده از لياز پزشکان و دندانپزشکان تما يشمار قابل توجه کهييگرفته شد تا جا يپ گريد يو دهها مصرف پزشک يبافت عاتيضا

فوتونا از يکمپان يديتول Er:YAGو Nd:YAG يزرهاي. لنددار يو مراکز ارائه خدمات عموم يخصوص يدر مطبها يفناور نيا

و هايدهان و دندان و جراح يهايماريو نگهدارنده ب يدر درمان قطع افتهي بيترک ايپرتوان هستند که بصورت جداگانه يزرهاينسل ل

توان به ليزرهاي دندانپزشکي سخت، نرم و يا دو منظوره . از انواع مختلف اين ليزرها ميکاربرد دارند ييبايو ز يپوست يهايماريب

رم( اشاره نمود. هدف از اين گزارش تحقيقاتي، ارائه نتايج بررسي و مطالعه عميق صورت گرفته به منظور شناسايي )سخت و ن

توان گفت مطالعه عميق صورت گرفته يشايد به جرأت مهاي اصلي خدمات ليزر فوتونا در دندانپزشکي است. کاربردها و حوزه

ليزر فوتونا يآورجانبه فن 1 ياين تحقيق بررس ياز ديگر مزايا( 0و 9. )ضميمه روديشمار مبارز آن به يهايدراين تحقيق از ويژگ

اشاره شده القاء کننده درک کاملي نسبت به دستگاه ليزرو مزايا/معايب است که به يفن يهااز مناظر کارکرد، عملکرد، مشخصه

و 9(ABCيابي برمبناي فعاليت )گي دندان از مدل هزينهآوري در درمان پوسيدهمچنين در بحث بررسي هزينه بکارگيري فن است.

ها بر فعاليتهاي درماني استفاده شده که منجر به محاسبه دقيق هزينه براي واحد خدمت شده است. تحليل حساسيت لذا نگاشت هزينه

اي ميداني از متخصصان الزم به ذکر است در طي اين مطالعه و بررسي ه هزينه بخش پاياني اين گزارش را تشکيل داده است.

کمک گرفته شده که از همکاري کليه اين دکتر اثني عشري و جناب هوشمندبهزاد باخور و دکتر سودابه محترمي چون دکتر

شود.عزيزان تشکر و قدرداني مي

1 Activity-Based Costing

م

Page 9: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

8

آشنايي با فن آوري فوتونا: )تاريخچه و روند پيشرفت( -اولفصل

يشکليزر در دندانپز يفن آور( 9-9توسط ميامن 9191کارگيري ليزر در درمان بيماريها مبدل به پديده اي جالب توجه در حيطه پزشکي شده است. اولين ليزر در سال به

(Miaman( و براساس تئوريهاي انيشتين معرفي شد. استفاده از ليزر در دندانپزشکي و بافت هاي دنداني توسط استرن )Stern ،)

( Rubyاتفاق افتاد. در آن زمان، تأثير ليزر رابي ) 9191( و همکاران در سال Goldmanگلدمن )( و Sognnaesسوگنائز )

با نتايج نااميد کننده اي همراه بود. بهرحال با پيشرفتهاي اخير در حوزه ليزر و معرفي ليزرهاي مختلف با طول dentineو enamelبر

وان گفت ليزر در زمينه هاي زير در دندانپزشکي کاربرد دارد:موج هاي وسيعتر و سيستمهاي توليد آن، به جرأت مي ت periodontal

restorative

surgical treatments THE HONG KONG MEDICAL)مجلهدر امروزه سيستمهاي ليزر بسياري در دندانپزشکي مورد استفاده قرار مي گيرند.

DIARY) جدول زير به طور خالصه اين سيستمها را به ي اشاره شده است که به سيستم هاي ليزر بسياري در دندانپزشک 0117در سال

شان در دندانپزشکي و شرکت سازنده آنها نمايش مي دهد:همراه کاربرد خاص

سيستمهاي ليزر در حوزه دندانپزشکي -9جدول

(Oral cavityي نرم در تأئيد شده اند. )براي درمان بافت ها 0FDAدر حال حاضر توسط Diodeو 9Nd:YAG ،2COليزرهاي

1 Neodymium-doped:Yittrium -Aluminium-Garnet 2 United States Food and Drug Administration

1

Page 10: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

9 براي درمان بافت هاي سخت در دندانپزشکي مورد تأئيد قرار گرفت و مطالعات و بررسي هاي 9117نيز در سال Er:YAGليزر

ياد شده است. يکي از periodontalاخير از نتايج مثبت به کارگيري آن حکايت دارد. از اين نتايج به مثابه انقالبي جديد در درمان

براي subgingival microfloraروش سنتي کنترل Root planningو Scalingد کاربرد ليزر در درمان پريو است. موار

با استفاده از ابزارهاي دستي عرفي، فرآيندي ناقص و بسيار وقت calculusمديريت بيماريهاي پريو است. طبق گزارشات، برداشت

هاي سونيک و Scalerوسايل گوناگوني نظير root surface debridementرآيي گير معرفي شده است. براي بهبود اثربخشي وکا

دهد اند. اخيرا نيز به مراتب ليزر مورد استفاده قرار گرفته اند. تعداد زيادي از مطالعات نشان ميغيرسونيک مورد استفاده قرار گرفته

کارگيري ليزر در درمان نتايج درماني يکساني برخوردار است. بهکه در مقايسه با ابزارهاي دستي، ابزارهاي سونيک و غيرسونيک از

هاي نرم و سخت است. ازميان مجموعه ليزرهاي موجود، ليزرهاي با قدرت باال پريو بسيار پيچيده شده است چراکه پريو شامل بافت

مورد بافت هاي نرم در درمان بسيار عالي در ablationو hemostaticهاي به دليل مشخصه Nd:YAG and diode2CO ,نظير

سخت مثل بافت لثه يبافتها يرو يشديد ياوليه اثر حرارت ياستفاده از اين ليزرهاگيرند. بهرحال زماني پريو مورد استفاده قرار مي

روي پوست و بافت هاي نرم شامل برداشت لکه هاي سياه frenectomyنابراين ليزرها بيشتر در درمان التهاب لثه دندان، داشتند. ب

(melanin( و رنگ آميزي لثه )pigmentation of gingiva .کاربرد دارند )

:اخيرا ليزرهاي Er:YAG Erbium-Chromium doped:Yittrium-Selenium-Gallium-Garnet (Er,Cr:YSGG)

د شده است. در بين همه پيشنها conventional scaling and root debridementبه عنوان يک گزينه و يا روش الحاقي براي

از بيشتري قابليت جذب در آب برخوردارند. اين ليزرها به طور موثري Er,Cr:YSGG و Er:YAGليزرهاي موجود، ليزرهاي

نيز به عنوان يک سيستم ليزر Erbiumسازد. گروه ليزرهاي هاي زيستي که شامل مولکولهاي آب هستند را خارج ميکليه بافت

توان به درمان پريو و نگهداري از ايمپلنت اشاره کرد. مي Er:YAGن پريو کاربرد دارد. از ديگر موارد کاربرداميدبخش براي درما

، موارد کاربرد آنها و مزايا و معايب آنها يانواع ليزرها در حوزه دندانپزشک يدر مورد معرف ياخير مطالعات بسيار زياد يسالها يدرط

[9است: ] يآنها در دندانپزشک يجار يها و کاربردهاعنوان نمونه بيانگر انواع ليزرها، طول موجصورت پذيرفته است. جدول زير به

Page 11: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

انواع ليزرها، طول موجها و کاربردهاي جاري آنها در دندانپزشکي -0جدول 11

يجار يکاربردها طول موج )نانومتر( نوع ليزر رديف

9 Excimer 813-918 سخت، برداشت سنگ )عدم استفاده در زمان نگارش اين يبافتها يريشه کن

گزارش(

0 Argon 091-133 Curing of composite materials, Tooth whitening

8 Carbon

Dioxide 91911

Intraoral soft tissue surgery, Sulcular debridement (subgingival

curettage in periodontitis and

peri-implantitis)

1 Nd:YAG 9191

Intraoral soft tissue surgery, Sulcular debridement (subgingival

curettage in periodontitis

and peri-implantitis), Analgesia, Treatment of dentin

hypersensitivity, Pulpotomy, Root canal

disinfection, Aphthous ulcer treatment, Removal of gingival

melanin pigmentation

0 Diode 131-900

Caries and calculus detection, Sulcular debridement (subgingival

curettage in periodontitis

and peri-implantitis), Analgesia, Treatment of dentin

hypersensitivity, Pulpotomy, Root canal

disinfection, Aphthous ulcer treatment, Removal of gingival

melanin pigmentation

9 Er,Cr:YSGG 0731

Caries removal and cavity preparation, Modification of enamel

and dentin surfaces, Intraoral

general and implant soft tissue surgery, Sulcular debridement

(subgingival curettage in periodontitis

and peri-implantitis), Scaling of root surfaces, Osseous surgery,

Treatment of dentin

hypersensitivity, Analgesia, Pulpotomy, Root canal treatment and

disinfection, Aphthous

ulcer treatment, Removal of gingival melanin/metal-tattoo

pigmentation

7 Er:YAG 0111 Same as Er,Cr:YSGG, although coagulative capabilities are more

limited and studies have

shown inefficient delivery energy at the tissue surface

Page 12: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

11 تاريخچه ليزر فوتونا: يبررس( 0-9

بررسي متون پيرامون فن آوري فوتونا، نشانگر آن است که فوتونا در وهله نخست نام يک شرکت معتبر توليد کننده سيستمهاي ليزر

در قالب يک آزمايشگاه تحقيقات اپتيک شروع به فعاليت نمود. ليکن پس از 9191سال در کشور اسلووني است. اين شرکت در

در حوزه تجهيزات ليزر اپتوالکترونيک با حساسيت باال در سطح صنايع نظامي شد. از High-techچندي مبدل به يکي از شرکتهاي

توجه شرکت معرفي شد. در حال حاضر فوتونا به جر دو به بعد، بخش پزشکي به عنوان يکي از ديگر از بازارهاي مورد 9131سال

بخش فوق الذکر در حوزه هاي ارتباطات و صنعت به ارائه خدمات مي پردازد. گفتني است تجهيزات ليزر محوري ترين حوزه

"سطح عملکردتوليد بهترين سيستمهاي ليزر در دنيا با بيشترين "تمرکز فعاليتهاي اين شرکت است به نحوي که شعار اين شرکت

است. در صنعت پزشکي ليزرهاي ساخته شده توسط فوتونا در بخشهاي جراحي )عمومي(، عملهاي زيبايي و دندانپزشکي کاربرد

فراوان دارند. موارد کاربري سيستمهاي ليزر فوتونا در زمان خود به جزئيات تشريح خواهند شد.

Nd: YAG 1064و طول موج Er: YAG 2940توان هستند که در طول موج اي از ليزرهاي پرخانواده Fotona Fidelis IIIليزر

ليزرهاي پرتوان براي جراحي بافت نرم و سخت و نيز مصارف زيبايي و پوست استفاده مي شوند. ليزر فن آوري ليزر عمل مي کنند.

Er: YAG 1.5قادر است که J هرتز آزاد نمايد و حداکثر 01فرکانس و 9111انرژي ليزر را در پالسهايي با زمان ميکرو ثانيه

00بر سانتيمتر مربع با زمان J 811قادر است پالسهايي بالغ بر Nd:YAGوات مي باشد. براي مصارف زيبايي، ليزر 01قدرت آن

وات را 90ن هرتز و ماگزيمم خروجي توا 911ميکرو ثانيه و فرکانس 801ميکرو ثانيه توليد نمايد و در مصارف دندانپزشکي زمان

ايجاد مي نمايد.

دو ليزر پر توان فوق هم بصورت جداگانه و هم بصورت ترکيبي در مراکز پزشکي کاربرد داشته که مهمترين مصارف اين خانواده

ليزر عبارتند از:

الف( درحیطه بیماريهاي دهان و دندان

)جراحي بافت نرم داخل دهان )برش، برداشت بافت، انعقاد، تخليه

کيلکوپال

پالپوتومي و کانال ريشه

برداشت فيبروم

برداشت بافت گرانوله

دبريدمان

آمادگي دندان براي حداکثر دسترسي در کانال ريشه، دبريدمان و تميز کردن روت کانال، بزرگسازي و آماده سازي براي

کانال ريشه

برش، تراش ،کانتور و تخليه بافت استخواني محفظه دهاني

ردن تاج استخواني و استئوپالستياستئوتومي،بلند ک

جراحي اپيککتومي

Page 13: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

12 ب( درحیطه بیماريهاي پوست و ساير جراحیها:

درماتولوژي و جراحي پالستيک : اپيدرمال نوي، شيليت اکتينيک، زوايد پوستي، کراتوز، وروکا، اليه برداري و کاهش

چين و چروکهاي پوستي

کيستها، پوليپها، هيپرکراتوزيس، لکوپالکي دهانجراحي گوش و حلق و بيني: لزيونهاي سرو گردن ،

دهان و فک و صورت: لزيونهاي دهان و زبان ، ژنژيوکتومي

جراحي عمومي: انسيزيون/ اکسيزيون جراحي، انعقاد و تخريب بافت نرم حين جراحي، شناسايي بافت و خروج ضايعات

وستاز بويژه در درمان ضايعات سرطاني بافتي، خروج بخش يا کل يک ارگان داخلي و انعقاد عروق و هم

بيماريهاي اندام تحتاني: زگيلها، وروکاي مسطح، وروکاي موزاييک، ماتريکسکتومي

چشم پزشکي: درمان گلوکوما

Page 14: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

13 اند تعبار جنبه 1اند. اين آوري مورد بررسي قرار گرفتهاين فن مهم جنبه 1 تر،هاي مختلف ليزر فوتونا به طور جامعبراي بررسي جنبه

از:

(: Functionalitiesکارکردهاي دستگاه )

باشد.باشد. به عبارت ديگر فلسفه وجودي دستگاه ميمنظور هدف و منظور اصلي دستگاه و يا اجزاي آن مي

(:Performanceعملکرد دستگاه )

ست.يک شاخص کمي/کيفي بيان کننده ميزان، چگونگي و يا کيفيت انجام هريک از کارکردهاي دستگاه ا

(:Specificationهاي دستگاه )مشخصه

هاي متمايز کننده دستگاه نسبت به ساير برندها ارائه هاي فني دستگاه است که معموال فروشندگان به عنوان مشخصهمنظور ويژگي

دهند.مي

:(Advantages/Disadvantagesمزايا/معايب )

باشد.يموجود م يهايرآوبا فن يآورترين مزايا و معايب اين فنمهم يبيان کل

(:Functionalitiesکارکردهاي دستگاه )( 8-0يک وظيفه، اقدام و يا فعاليتي است که بايد در جهت دستيابي به نتيجه مطلوب و موردنظر به پايان (، Functionمنظور از کارکرد )

[0] برسد.

اند از:فهرست کلي کارکردهاي دستگاه به طور خالصه عبارت

يري ميزان سائيدگي در بافتهاي سخت دنداناندازه گ

حفره آماده سازي

کمک به بيماريهاي حفره مياني دندان

وبافت هاي محافظ اطراف دندان لثه يدرمان بيماريهاکمک به

جراحي

ييبايپوست و ز طه حي

کارکردهايForona Nd:YAG:

Frenectomy

Gingivectomy

Fibroma removal

Hemangiomaremoval

Removal of peri-implant gingival overgrowth

کارکردهايFotona VSP Er:YAG:

Leukoplakia removal

Lichen planus removal

Gingivoplasty

Bone surgery

Elimination of diseased sulcular epithelium

Frenectomy and fibroma removal

دندان مقدار برداشته شده ازاندازه گيري

درمان پريو

Page 15: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

14 ايجاد حفره نوري به روش سرد در ميناي دندان، عاج دندان، ريشه )استخوان( دندان و کامپوزيتها بدون تأثير گرمايشي بر

دندانهاي مجاور

دندان يميناجراحي ليزر و بازسازي رويه پوست در درمان زيبابي و

(:Performanceعملکردهاي دستگاه )( 1-0( مرتبط با functional( فيزيکي يا کارکردي )attributeاس کمي است که يک ويژگي )(، مقيPerformanceمنظور از عملکرد )

اجراي يک مأموريت يا کارکرد را نشان ميدهد. ويژگيهاي عملکرد شامل موارد مقدار )چه تعداد، چه مقدار(، کيفيت )ميزان خوب

ا چه حد پاسخگو، چقدر معمول( و آمادگي )دردسترس بودن، ميانگين بودن(، پوشش )چه محدوده اي، تا چه ميزاني(، بجا بودن )ت

، محصوالت و فرآيندها دستگاه/سيستم برانکليه کار (( هستند. عملکرد توصيفي برايMTBFبين دو شکست ) يفاصله زمان

مثل هايي. بنابراين شاخص دربرگيرنده فرآيندهاي توسعه، توليد، تصديق، تسري، اجرا، پشتيباني، آموزش و ازرده خارج کردن است

[8] هستند. دستگاه قابليت پشتيباني کردن، قابليت تغيير فرآيند توليد، قابليت اطمينان و ... همگي از جمله شاخص هاي عملکرد

شوند:با توجه به نتايج جستجو، عملکردهاي دستگاه عمدتا شامل موارد کيفي بوده و به موارد زير محدود مي

زياد در انجام کارکرهادقت بسيار

خاصيت جذب عالي در تماس با آب

اثرحرارتي پايين

قت دستگاه است.(دندان در حد ميکرون )نشان دهنده د يميناتراش اليه اليه

(:Specificationsدستگاه ) يهامشخصه ( 0-0 طول موج وجود دارند: 8آوري بر حسب ميان تأثير بر روي بافت هاي انسان در اين فن

Er:YAG.از بيشترين قدرت جذب در برداشت دقيق بافت هاي برخوردار است ،

Nd:YAGها مي، دربرگيرنده باالترين قابليت جذب همگن درحين جراحي، گندزدايي و درمان ساختارهاي عميق بافت-

باشد.

KTP:YAG از بيشترين قابليت جذب در درمان ،oxyhemoglobin وmelanin برايphotothermolysis هاي

انتخابي برخوردار است.

سازد.کليه شرايط، الزامات و نيازمنديهاي رويه هاي پزشکي اتحاديه اروپا را برقرار مي

اند از:مشابه مورد مقايسه قرارداد عبارت يهاتوان اين نوع ليزر را با دستگاهيکه م يفن يهامشخصه

o طول موج

o ميزان نفوذ پالس

o تناوب زماني پالس

o عرض پالس

o ندازه اspot

o شکل موج

o بندي سيستم ليزرطبقه

Page 16: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

15 ها:مدل

Er:YAG (Fidelis Plus III, Fotona)

Er,Cr:YSGG (Waterlase MD, Biolase)

عبارات و متون مختلف مربوطه از واژگان زير براي توصيف عمدتا (:Advantages/Disadvantagesمزايا و معايب )( 9-0

ند:کرده ااستفاده مزاياي ليزر فوتونا ي بدون خونريزيحجرا

زمان کوتاه جراحي

کاهش ريسک آلودگي

همزمان موضع يموضع يضدعفون

يموضع يحسينياز کمتر به ب

يحعدم وجود درد )وجود درد ناچيز( پس از جرا

راحتي بيشتر براي بيمار

يعدم نياز به سوتور يا بخيه پس از جراح

بهبود سريعتر زخم

راجياز ج سنگراني و استرس کمتر پ

يو چسبندگ يعدم خونريز

براي بيمار يحکاهش ناراحتي پس از عمل جرا

کاهش زمان جراحي براي جراح

مراقبت ساختار يافته تر از بافت جراحي شده

حفظ سالمت پالپ با طول عمر بيشتر

ياز احتمال خطرات و درنتيجه افزايش سطح ايمن يپيشگير

اطمينان از وجود بيشترين سطح راحتي

يهوش ييا ب يحس يياز به بعدم ن

بيشتر ياز پوسيدگ يپيشگير

ارائه رويه هاي درماني چابک تر و سريعتر

دريافت تأئيديه ازFDA

يحسيب ياز به دارويکاهش ن

لثه يها يبعد از جراح يکاهش درد و ناراحت

يه در جراحياز به بخيکاهش ن

ع بافتيم سريترم

يکاهش التهاب بعد از جراح

يحس ياز به بيمحتاطانه نسوج دندان همراه با عدم ن اريتراش بس

از به مته و سوزنيعدم ن

.همچنين ليزر مرحله ترميم را تسريع کرده و از التهاب بعد از عمل مي کاهد

Page 17: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

16 دستگاه: يمعرف

يعملکرد يهادرنظر گرفته شده است. از جمله مشخصه Fotona SP Plusدستگاه به عنوان نمونه دستگاه ياجزا يمعرف يبرا

توان به موارد زير اشاره کرد:يدستگاه م

کاهش چين و چروک را دربردارد.ميزان بيشترين Er: YAGليزر (9

سريعترين اسکنر برداشت مو است. Nd: YAGاسکنر (0

شود.ي( شامل مrejuvenation) يجوانساز( تا vascular) يعروقيک بافت کارکرد روي از بيماريها را از يطيف وسيع (8

شک Fidelisدستگاه ليزر فوتونا مدل -9شکل

[1نوان نمونه ارائه شده است: ]اطالعات فني دو دستگاه ليزر فوتونا به ع 1و 8در ادامه، در جداول

XP-2 Focus - Quasi-Continuous Wave Nd:YAG اطالعات فني دستگاه -8جدولLaser wavelength: 1064 nm

Mode of operation: Quasi-Continuous Wave

Max. power 30 W

Pulsewidth range 0.1 ms - 2 ms

Max. frequency 100 Hz

XP-2 Focus - PULSE Nd:YAG ات فني دستگاهاطالع -1جدولLaser wavelength: 1064 nm

Mode of operation: Long Pulse

Max. fluence 300 J/cm2

Pulsewidth range 0.1* ms - 50 ms

Max. frequency 100 Hz

ميلي متر( 90)تا Er: YAGدسته/پروب

Nd:YAGاسکنر

لي متر(مي 90-0) Nd: YAGدسته/پروب

Page 18: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

17

يفن آور ياثربخش يارزياب -دومفصل

ي دهان و دندانولوژي بيماريهاياپيدوم( 9-0براي مديريت و رفع اين بيماريها ، به شمار آمده و يسالمت عموم يمسائل اساسدهان و دندان در حال حاضر از عمده يها يماريب

ر در سالمت دهان و دندان يچشمگ يشرفت هايبا وجود پ [0] .سياستها و اقدامات عملي در نظامهاي سالمتي جهان مورد توجه است

کم درآمد يبه خصوص در گروه ها مرتبط با پيشگيري و درمان بيماريهاي دهان و دندان مختلف هنوز مشکالت يت هايدر جمع

ع بوده و عواقب ابتال به يار شايدهان و دندان بس يها يماريب [9. ]توسعه پابرجا هستندافته و هم در حال يتوسعه يهم در کشورها،

[7چشمگير است. ] يو اجتماع ين آثارشان در هر دو بعد فرديمچنت و هيو معلول يل درد، ناتوانيآنها از قب

يمتعدد يدهان يها يماريهمانطور که ببدن برخوردارند. يسالمت عموم يبر رو ير گذارياحتمال تاثاز دهان و دندان يها يماريب

دن و اختالل در ارتباطات، به خاطر ينددن، خيم دارند. احساس درد و بروز مشکالت در خوردن، جويمزمن ارتباط مستق يهايبا ناراحت

ن يعالوه بر ا دارند. يو سالمت عموم سزايي در کيفيت امور روزمرهبهده نقش يب ديا آسيافته ير رنگ يده شده، تغيکش يدندان ها

توانند يمکنند که يروزانه در مدرسه، کار و منزل را فراهم م يت هايت فعاليه دهان و دندان موجبات محدوديمشکالت در ناح

[3در طول سال گردند. ] ا سر کاريد در مدرسه و يباعث از دست رفتن ساعتها کار مف

ت يکنند. نسبت دندانپزشک به جمع يم يزندگ يشهر يدرصد در نواح 91ش از يباشد که ب يون نفر ميليم 71ش از يران بيت ايجمع

دهند. يرا انجام م يو شهر ها طبابت دندانپزشک يخصوص يخش هاشتر دندانپزشکان در بيباشد، که ب ينفر م 0011ک به ي "بايتقر

ر کاهش داشته است اما همچنان تعداد ياخ يم شده در دهه هايده شده و ترميده، کشيپوس ير تعداد دندانهاياخ يهر چند در دهه ها

[1. ]دارند يرقم باالتر يسن يگروه ها يده در تماميپوس يدندانها

، کودکان 9877در سال يافته توسط دفتر بهداشت دهان و دندان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکيبر اساس مطالعه انتشار

گر آنها يند. در طول سه سال بعد سه دندان دگذار يا افتاده پشت سر ميده، پر شده يپوس يريرا با حدود دو دندان ش يسه سالگ يرانيا

متوسط يريش ين پس با کاهش تعداد دندانهايکنند و از ا يم يخراب سپر يريرا با پنج دندان ش يرود و شش سالگ ين مياز ب

ل يط بلکه به دليل بهبود شراين کاهش نه به دليشود. ا يموقع افتاده اند، کاسته م يا بيا پرشده اند يده اند يکه پوس يريش يدندانها

[91در معرض خطر است. ] يکاهش تعداد دندانها

گر يخراب شده دارد، به عبارت د يميک دندان داياز آنها يکيگذارند يرا پشت سر م يش سالگکه ش يرانياز هر پنج کودک ا

نکه يا يعنيدر دهان کودک است، يميچهار دندان دا "( که حدودايميدا يش دندانهاين سالگرد روي)اول يان مقطع شش سالگيتا پا

ک يرقم فوق پنج برابر شده به ينه سالگع ده است. در مقطيوسدندان پ 01ن ياز ا يکيدارند، يميدندان دا 01پنج کودک حداقل

ده در دهان دارد که يدندان پوس 9.0 يرانيبرابر شده و هر بچه ا 9.0ن رقم يا يسالگ 90رسد و سه سال بعد در يدندان در هر دهان م

[99ده شود. ]يده ديدندان پوس 8.1ل سا 93رود در دهان افراد يابد انتظار مين نحو ادامه يبه هم يدگيشرفت پوسياگر روند پ

کودکان يريش يدندانها dmftن و يبالغ يدندانها يبرا DMFTدندان يدگيک در پوسيولوژيدميندکس اپيا اين شاخص يج تريرا

ممکن است بر اساس DMF( است. Fم شده )يا ترميو (Mا از دست رفته )ي( Dده )يپوس يد تعداد دندانهاياس موين مقيباشد. ا يم

[90ش شود. ]( گزارDMFSر )يا تعداد سطوح درگي( DMFTتعداد دندانها )

0

Page 19: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

18 ن يساکن در شهر و روستا در فاصله ب يرانيساله ا 90-1-9ن يکودکان سن يميدا يدندانها DMF-Tنان ين و فاصله اطميانگيسه ، ميمقا

[98باشد. ] يم DMFTر محسوس در شاخص يياز عدم تغ يحاک 9838و سال 9877در سال يدو مطالعه کشور

يدگيمربوط به پوس 9.90ساله 90کودکان مربوط به 9.39برابر با DMF-Tاز مجموع 9838بر اساس مطالعه انجام شده در سال

(D و )[91باشد. ] يم شده ميترم يمربوط به دندانها 1.97

-/+ 21.5برابر با DMFTن يانگينجام شده است، مساله ا 11تا 80ان يرانيا يران بر رويدر ا يالديم 0110که در سال يشيمايدر پ

ن تعداد يانگيبدست آمد. م 3.2 -/+ 1.8م شده يترم يو دندانها 6.4 -/+ 11.0ده برابر با يپوس ين تعداد دندانهايانگيبود که م ,6.2

[90د. ]ين گرديينان تعينان باالتر از روستانشين شهرنشيم شده در بيترم يدندانها

01.9سالم در مردان يگزارش شد. تعداد دندانها 8.1و پرشده 1.8ده يپوس يهاانکه تعداد دندبود 07.1ساله ها 93 در DMFTمقدار

ده در زنان يپوس ينان بود و تعداد دندانهاينان کمتر از شهر نشيپر شده در روستانش ين تعداد دندانهايبود. همچن 08.8باالتر از زنان

[99داشتند. ] يميترم ياز به درمانهاينه سه نفر نياز هر چهار فرد مورد معا بود. 0.3شتر از مردان يب 8.8

مورد استفاده قرار گرفت. نتالدوويت پريوضع يابيارز يش فوق برايمايدر پ CPIا ي Community Periodontal Indexندکس يا

گرفتند: ودنتال مورد استفاده قراريت پريوضع يابيارز يسه فاکتور برا ين بررسيدر ا[ 97]

از لثه، يزيا عدم حضور خونريحضور

ر لثه،يجرم باال و ز

[93رد. ]يگ يمتر قرار م يليم 9متر و باالتر از يليم 0-1 يم بنديودنتال که در دو تقسيپاکت پر

ينداندسيستم شد اما در يم بنديبه شش سکتانت تقس يستم دندانيندکس، کل سين پالک ايندکس فوق و همچنيا يريبکارگ يبرا

در نظر گرفته شدند. 99، 99، 09، 89، 89، 19 يساله ها تنها دندانها 93

:عبارتند از يتم دندانين سيکدها در ا يتوصيف کدها در سيستم دندان -9جدول

توصيف کد

سالم صفر

خونريزي بعد از پروب کردن 9

جرم )شناسايي شده با پروب( 0

ميليمتر 0-1پاکت 8

تر يا بيشترميليم 9پاکت 1

X )سکتانتي در نظر گرفته نشده )به خار موجود نبودن دو دندان فانکشنال

يشود و به صورت کل يموجود گزارش م ين کل سکستانت هاين عدد بيبه صورت باالتر يگزارش فرد يبرا CPIندکس يا

ا اطالق شده است. فوق به انه يک از کدهايکه هر يين تعداد سکستانتهايانگيو م CPIن عدد يباالتر

18جرم بوده و يدرصد دارا 11داشتند، يزيدر صد خونر 9کد صفر بودند، اما يک در صد افراد دارايش فوق تنها يمايبا توجه به پ

ق داشتند. يدرصد پاکت عم 91درصد پاکت کم عمق داشتند و

درصد 13داشته و يزيدرصد خونر 08سالم بوده و لثه يداشتند، هشت درصد دارا ينه پالک دندانيمورد معا يساله ها 93تمام

موجود يالت با کم بودن تعداد دندانهاين تر بودن سطح تحصيين تر از زنان بود. پاييودنتال مردان پايت پريجرم بودند. وضع يدارا

[91ق تر مرتبط است. ]يودنتال عميپر يا پاکت هايا کمتر(، جرم يعدد 07در دهان )

Page 20: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

19 م ير را جهت ترميتوان مبالغ ز يکه صورت گرفته م يمتعدد يها يش ها و بررسيمايو ارقام بدست آمده از پ با توجه به اعداد

به شرح زير توصيف شده اند. اين ياين تعرفه ها در جداول ر بدست آورد.يز يمختلف با توجه به برآوردها يسن يگروه ها يدندانها

دهان و دندان برآورد شده است: عيشا يهايماريحاصل از ب يمبالغ بعنوان بار مال

رانيسال در ا 8 يدندان در گروه سن يدگيدرمان پوس تعرفهبرآورد -0جدول

9،130،039 ( 9830جمعيت )سرشماري

و درصد DMFT ،Decay يشاخصها

( 9877پوسيدگي )تحقيق کشوري سال

3/9 =DMFT

9/9 =Decay

پوسيدگي 11%

9،789،181 توسط دندانهاي پوسيده م

ترميم يک دندان در بخش تعرفهمتوسط

خصوصي

تومان 90111

تومان 09،108،101،111 ساله ها 8ترميم دندانهاي پوسيده تعرفهمتوسط

سال در ايران 90برآورد تعرفه درمان پوسيدگي دندان در گروه سني -8جدول

9،811،111 ( 9830سرشماري جمعيت )

و درصد DMFT ،Decay يشاخصها

( 9877پوسيدگي )تحقيق کشوري سال

0/9 =DMFT

0/9 =Decay

پوسيدگي 31%

9،913،111 متوسط دندانهاي پوسيده

ترميم يک دندان در بخش هزينه متوسط

خصوصي

نتوما 90111

تومان 01،901،111،111 ساله ها 90ترميم دندانهاي پوسيده تعرفهمتوسط

Page 21: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

سال در ايران 80-11برآورد تعرفه درمان پوسيدگي دندان در گروه سني -1دولج 21

1،191،030 ( 9830جمعيت )سرشماري

و درصد DMFT ،Decay يشاخصها

( 9877سال پوسيدگي )تحقيق کشوري

13/9 =DMFT

8/0 =Decay

پوسيدگي 90%

9،809،010 متوسط دندانهاي پوسيده

ترميم يک دندان در بخش تعرفهمتوسط

خصوصي

تومان 90111

80-11ترميم دندانهاي پوسيده تعرفهمتوسط

ساله ها

تومان 01،078،981،111

اين ا نشان مي دهد. آنها رتعرفه هاي درمان پوسيدگي دندان در در گروه هاي مختلف سني و به تعداد جمعيتدر جداول فوق

جداول نشان مي دهند که در گروه هاي مختلف سني نسبت به تعداد موجود در گروه تعرفه ها نيز تغيير مي کتتد.

Page 22: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

21

منابع يجستجو يتدلوژ( م0-0 ياطالعات يگاه هاياهد مرتبط، پااز شو يفهرست کامل اطالعات يبه منظور جمع آور

PubMed

Cochrane Database of Systematic Reviews {CDSR}

Cochrane Central Register of Controlled Trials

Scientific Information Database

ودنتال و لثه، يپر يافت ها، درمان بدندان شهيدرمان ره شده توسط فوتونا که عبارتند از يارا يکاربرد يطه هايک از حيدر هر

استخوان(، درمان يمپلنت، جراحيافته اطراف ايش يوم و لثه رويبروم و همانژي، برداشتن فيوکتومي، ژنژيدهان )فرنکتوم يجراح

، با .زبان، زمان و .. يمثل محدوديتها يتيچ گونه محدوديبدون قرار دادن هنگ؛ يچي، و بلييبايکن پالن، تراش حفره، زيا و ليلکوپالک

ران، چگونه يستم سالمت ايزر فوتونا در داخل و خارج کشور با توجه به سيل يفن آور ياثربخش " يمد نظر قرار دادن سؤال پژوهش

به صورت آزمون و MeSH INDEXاستفاده از با يديکل ين واژه هاييتع يه براياول يمورد جستجو واقع شدند. جستجو" است؟

مهر ماه ادامه داشت. 03خ يهفته تا تار 0د و به مدت يآغاز گرد 9831هر ماه م 97خ ين بار از تاريخطا چند

وجود داشت، يکه بين دو محقق اختالف نظر يواقع گرديد. در موارد يمقاالت يافت شده توسط دو محقق بطور کامل مورد بررس

مرجع پذيرش مقاله يا رد آن، محقق سوم بوده است.

يد واژه ها بر اساس مطابقت کارهايجستجو و کل يطه هايق حين دقييه و تعياول يآمده از جستجو ج بدستيپس از مطالعه کامل نتا

يگاه اطالعاتيک در پنج پايستماتيبه صورت س يگريد يآذر همان سال جستجو 07ران و جهان در ياصورت گرفته در يقاتيتحق

ط و يدهان انجام شد. عبارات جستجو بر حسب شرا يوجراحودنتال ي، پريميشه دندان، ترميطه درمان رين شده در چهار حييتع

ده، تنها يعنوان و چک يپس از بررس م شدند.يره تنظيو غ wildcardاز يبانير پشتينظ ياطالعات يگاه هايک از پايامکانات هر

زر در چهار يو نوع لا هر ديو Er:YAGا ي Nd:YAGزر ين صورت که مطالعات انجام شده با ليشدند؛ بد يمقاالت مرتبط نگهدار

ا ي ي، مرور نظام مند، مرور RCT يمطالعات ين طرحهايدهان و همچن يودنتال وجراحي، پريميشه دندان، ترميطه درمان ريح

مه شده صورت گرفت. ينقادانه مطالعات با توجه به جداول ضم يشدند. بررس ينقادانه نگهدار يابيارز ي؛ برايکوهورت و مقطع

شدند: ير کدبنديطبق روال ز يياده نهيمطالعات برگز

يمقاالت و منابع اطالعات يمنطق دسته بند -0جدول

ارزش عنوان کد

Er:YAG = 1; Nd:YAG = 2; KTP: YAG =3 نوع ليزر 9

= جراحي دهان 1= ترميمي، 8= پريودنتال، 0= درمان ريشه، 9 يحيطه مورد بررس 0

ايمني = 8= هزينه، 0= اثربخشي ، 9 ينوع بررس 8

- شماره مقاله 1

ر حاصل يج زيورود و خروج در مطالعات فوق نتا يگاهها و اعمال مالکهايک از پايدر هر يديعد از هر بار وارد کردن کلمات کلب

:ديگرد

Page 23: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

22 ؛ 9831آذر ماه سال 07خ يدر تار PubMedج جستجو در ينتا

شه دندان؛يدرمان ر

Search 1: applic* AND ((Er:YAG) OR (Nd:YAG) OR laser OR fotona) : 18802 مورد

Search 2: effectiveness OR efficacy: 557496 مورد Search 3: endodontics OR ((bacterial reduction) OR disinfection) OR (smear layer) OR debris OR

(temperature rise) OR remove* OR (obturation material): 413026 مورد

Search 4: #1 AND #2 AND #3: 84 مورد

؛يمیترم Search 5: restorat* OR (cavity preperation) OR (Shear bond Strength) OR ((bond OR tensile) AND

strength) OR SEM OR (scanning electron microscopy) OR (caries removal): 222466

Search 6: #1 AND #2 AND #4: 62

ده يبرگز يينها يمقاله جهت بررس 08و 09ب يبه ترت يميترمطه يشه دندان و در حيطه درمان ريصورت گرفته در ح يطبق بررس

دند.يگرد

ودنتال؛يدرمان پر

Search 7: (non periodontal surgery) OR gingivitis OR periodontitis (bleeding on probing) OR

(sulcus bleeding) OR (papillary bleeding index) OR (gingival bleeding) OR (clinical attachment

loss): 6662

Search 6: #1 AND #2 AND # : 8

دهان؛ يجراح Search 8: frenectomy OR gingivectomy OR ((removal) AND (fibroma OR hemangioma OR

leukoplakia OR (lichen planus) OR herpes)) OR peri implantitis OR (bone surgery)): 334175

Search 9: #1 AND #2 AND #8: 36

يب هفت و ده مقاله برايدهان به ترت يودنتال و جراحيپر ير جراحيدرمان غ يطه هاين مرحله جستجو در حين طبق آخريهمچن

مطالعه کامل متن انتخاب شدند.

، سه و 01، 09ب يبه ترتدهان يو و جراحي، پريميترمشه دندان ، ير درمان يطه هايحنقادانه مقاالت انتخاب شده در يابيپس از ارز

مقاالت شدند. يبررس ييوارد مخزن نها يينها يبررس يپنج مقاله برا

Cochrane;

يديکل ين صورت واژه هايبه همEffectiveness OR efficacy and laser OR (Er:YAG) OR (Nd:YAG) and oral OR dent*

مقاله از کل مقاالت چاپ شده 997 يد، که به طور کليز وارد گردين Library Cochraneمتفاوت ياطالعات يگاههايدر تمام پا

مطالعه کامل متن ي، پنج مقاله برايده و حذف موارد تکراريعنوان و چک يبدست آمد. بعد از بررس 0191تا 9139 ين سالهايب

شده اضافه يابينقادانه به جمع مقاالت از يابيدهان پس از ارز يطه جراحيک مورد در حيمل تنها که پس از مطالعه کاانتخاب شدند

د.يگرد

Page 24: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

23

CINAHL Database;

بدون قرار AND (dent* OR (oral health)) (OR (Nd:YAG) (Er:YAG)) يديعبارت کل CINAHL يدر بانک اطالعات

عنوان و يمقاله پس از بررس 91مقاله بدست آمد. تعداد 988د که در کل يردمورد جستجو واقع گ يتيچ گونه محدوديدادن ه

شده در کل ين مقاالت نگهداريشدند. از ب ينقادانه متن مطالعه نگهدار يو بررس يابيارز يبرا يده و حذف موارد تکراريچک

ودنتال و يپر يطه هايب در حيمقاله به ترت 0و 1ن ي، همچنيميمقاله در قسمت ترم 7شه و يطه درمان ريمقاله؛ دو مقاله در ح 93تعداد

وارد جداول شواهد شدند. يينها يريجه گينت يدهان برا يجراح Scientific Information Database;

مقاله 01مقاله بدست آمد. در کل 11د و يطه خاص مورد جستجوواقع گرديزر بدون محدود کردن به حيبا واژه ل يگاه اطالعاتين پايا

يبرا يميطه ترميمقاله در ح 1ت يمتن کامل مطالعه انتخاب شدند که در نها يبررس يده مرتبط بودند برايکه از نظر عنوان و چک

نگهداشته شدند. يينها يريجه گينت

جه حاصل شد. عنوان و خالصه مقاالت ينت 817 يجه داد. که پس از حذف موارد تکراريپاسخ را نت 181ه در کل ياول يجستجو

مورد پس از مطالعه کامل متن کنار 909مانده، يمورد باق 008ن يد.از بيمورد از مطالعه خارج گرد 971شده و يدست آمده بررسب

مقاله به عنوان شواهد در مطالعه وارد شدند. 71تا يجه نهايمورد نگاه داشته شد. در نت 70گذاشته شده و

جهت ييد و سپس جدول نهاياز مطالعات آزمون گرد يتعداد يه در ابتدا بر رود کيه گرديته يافته ها جداوليجهت استخراج

امد مورد يت شواهد استخراج شده از مطالعات مختلف بر حسب پياستخراج شواهد از مطالعات مورد استفاده قرار گرفت. در نها

ارائه گرديده است:در ادامه فلوچارت روند شناسايي شواهد ب شدند.يدر مطالعه با هم ترک يرياندازه گ

Page 25: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

24

فلوچارت روند شناسايي شواهد -9شکل

در بخش ضميمه يک موجود است. ياين نتايج به طور تفصيل

در حيطه درمان ريشه Er:YAGو Nd:YAGبررسي شواهد اثربخشي باليني ليزر (8-0 شهيطه درمان ريح يمعرف( 9-8-0

ت از يباشد که منجر به حذف عفونت و حما ياعصاب و عروق دندان )پالپ( م يحل درمانشه به طور معمول شامل مرايدرمان ر

درون دندان هستند که به يکيزيو پالپ چمبر حفرات ف شه دندانيموجود در ر کانال گردد. يم يکروبيدندان در مقابل حمالت م

رنده حذف يک در برگي. درمان اندودنتهستند يسلول ير مجموعه هايو سا ي، عروق خونيحامل اعصاب دندان يعيطور طب

شستشو، پرکردن کانال يکوچک و محلولها يل هايبا فا ياز حفرات دندان يو دفع آلودگ ي، شکل دهيفوق، پاکساز يساختارها

باشد. يس اوژنول ميل گوتاپرکا و سمان با بياز قب يز شده با ماده خنثيتم يها

ج يرا يسه با روش هايزر در مقايعمده ل يايشه صورت گرفته نشان دهنده مزايدر درمان رزر ينه کاربرد ليکه در زم يمطالعات متعدد

زنشت، يو ر يريز کردن موثرتر کانالها، کاهش نقوذپذيشتر، تميب يبا اثربخش ييا عبارتند از: عفونت زداين مزايمعمول است. مهمتر

[01. ]يسم ياز به استفاده از محلولهاين عدم نيهمچن

-يگردند، ميم Nd:YAGو Er:YAG يزرهايدر دستگاه فوتونا که شامل ل يکاربرد يزرهايل يعمده نامبرده شده برا ياياز مزا

[09] :ر اشاره کرديتوان به موارد ز

يکرومتريم 9111سمها تا عمق يکروارگانيحذف م

شهياطراف ر يبافتها يش دمايباال بدون افزا يها با توانها ين بردن باکترياز ب

مارانياقل رساندن تعداد دفعات مراجعه ببه حد

مورد 817پس از حذف موارد تکراري:

شده بر اساس عنوان و خارج

مورد 008چکيده:

ه داشته شده پس از بررسي نگ

مورد 70: نقادانه کامل متن

جستجوي اوليه

431

دهيبر اساس چک داشته شده هنگ

مورد 971:

ادانهبررسي نقشده بر اساس خارج

مورد 909:

مورد 70تعدادنهايي:

Page 26: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

25 در چند ياطالعات يع در بانک هايوس يپس از انجام جستجو Nd:YAGزر يشه دندان با ليطه درمان ريمقاالت بدست آمده در ح

شدند: ير طبفه بندير دسته زيز

فورکا يريعاج و نفوذ پذ يسخت

شهيه آپکس ريز نشت از ناحيکاهش ر

شکسته يل هاينده کانال و فاخارج کردن مواد پرکن

شه و کانال دندانيش حرارت در بافت اطراف آپکس ريافزا

برداشتنsmear layer ر( ير الي)اسم

درقالب جداول زير تهيه شده است: يايک از موارد فوق، شناسنامههر يبرا

مطالعات در بخش سختي عاج و نفوذ پذيري فورکا

مورد شامل: 7 :تعداد و نوع مطالعه

0 موردReview

9 موردRCT

2.1,2,3,4.1.8 کد شواهد مطالعات مربوطه:

2.1.1.9

2.1.1.10

2.1.1.11

2.1.1.13

2.1.1.14 1,2.1.1.15 1,2.1.1.12

هاي مختلف settingدر Nd:YAGتاباندن ليزر :يمقايسه با روشها

ليزرNd:yAG همراه با جوهر سياه

ليزر ديود

تغييراتي در ساختار عاج مي گردد اما در مورد کاهش نفوذ پذيري ليزر باعث :ينتيجه گير

.نمي توان به نتيجه قطعي رسيد

مطالعات در بخش کاهش ريز نشت از ناحيه آپکس ريشه

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

2.1.1.14 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.1.1.5

Nd:YAGليزر :يمقايسه با روشها

سيلرEWT

رات رتروگريدحف

شواهد موجود مغاير يکديگر مي باشند و براي نتيجه گيري نهايي نياز به :ينتيجه گير

.مطالعات بيشتر هست

Page 27: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

26 مطالعات در بخش خارج کردن مواد پرکننده کانال و فايل هاي شکسته

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

2.1.1.3 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.1.1.6

Nd:YAGليزر :يبا روشهامقايسه

فايلهاي گيتس گليدن ياK فايل

مشابه روش هاي معمول رايج است اما شواهد براي Nd:YAGکارآيي ليزر :ينتيجه گير

اظهار نظر قطعي کافي نيست.

مطالعات در بخش افزايش حرارت در بافت اطراف آپکس ريشه و کانال دندان

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

2.1.1.1 د شواهد مطالعات مربوطه:ک 2.1.1.3

با انرژي هاي مختلف Nd:YAGليزر :يمقايسه با روشها

ر تابش ليزر کريستاليزاسيون مجدد عاج درون در اثبا افزايش انرژي و حرارت :ينتيجه گير

کانال و برداشتن اسمير الير روي داد.

ر()اسمير الي smear layerمطالعات در بخش برداشتن

مورد شامل: 9 تعداد و نوع مطالعه:

1 موردRCT

0 موردReview

2.1.1.1 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.1.1.2 2.1.1.4 2.1.1.7 2.1.1.9 2.1,2,3,4.1.8

همراه با Nd:YAGليزر :يمقايسه با روشها Ag (NH3) 2F 38%

ليزر همراه با جوهر سياه

ليزر به تنهايي

ليزر ديود

اثربخشي بيشتري نسبت Nd:YAGاکثرمطالعات به اين نتيجه رسيدند که ليزر :يگير نتيجه

به ساير مداخالت معمول درماني ندارد.

ر يدر چند ز ياطالعات يع در بانک هايوس يپس از انجام جستجو Er:YAGزر يشه دندان با ليطه درمان ريمقاالت بدست آمده در ح

شدند: ير طبفه بنديدسته ز

Page 28: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

27 واره کانال يعاج د يمورفولوژ رييتغ

در داخل کانالدال يسياثر باکتر

شه و کانال دندان يش حرارت در بافت اطراف آپکس ريافزا

برداشتنsmear layer ر( ير الي)اسم

درقالب جداول زير تهيه شده است: ياهر يک از موارد فوق، شناسنامه يبرا

کانالتغيير مورفولوژي عاج ديواره مطالعات در بخش

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

1,2.1.1.12 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1,2.1.1.15

Er:YAGليزر :يمقايسه با روشها

ليزرND:YAG

کاهش فوذپذيري عاج را بيشتر ن ND:YAGدر مقايسه با ليزر Er:YAGليزر :ينتيجه گير

اهد بيشتري هست.مي دهد، اما براي عموميت دادن اين يافته نياز به شو

در داخل کانالمطالعات در بخش اثر باکتريسيدال

RCTمورد 1 تعداد و نوع مطالعه:

؟ کد شواهد مطالعات مربوطه:

روز 7به مدت Ca(OH)2 :يمقايسه با روشها

ثانيه ليزر 81برايEr:YAG

تاباندن ليزر درsetting هاي مختلف

Gaseous ozone- ثانيه 901براي

اثر آنتي باکتريسيدال بر روي Er:YAGطبق نتايج مطالعات فوق ليزر :ينتيجه گير

ل دارد، اما شواهد براي نتيجه گيري قطعي ناکافي است.اباکتريهاي داخل کان

افزايش حرارت در بافت اطراف آپکس ريشه و کانال دندان مطالعات در بخش

RCTمورد 9 تعداد و نوع مطالعه:

1.1.1.6 العات مربوطه:کد شواهد مط

هاي متفاوت Settingدر Er:YAGتابش ليزر :يمقايسه با روشها

تابش ليزر در انرژي هاي استاندارد با افزايش حرارت در حد متوسط همراه بود. :ينتيجه گير

)اسمير الير( Smear layerبرداشتن مطالعات در بخش

مورد شامل: 8 تعداد و نوع مطالعه:

Page 29: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

28 0 مورد RCT

9 موردReview

1.1.1.4 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.1.1.7 2.1.1.9

فايل کردن دستي و روتاري با و بدون ليزر :يمقايسه با روشها

physiologic saline solution conditioned with 24% citric acid gel

conditioned with 24% EDTA gel

conditioned with a 50% citric acid and tetracycline gel

Er:YAG laser مي تواند به صورت ايمن Er:YAGبا توجه به نتايج به نظر مي رسد که ليزر :ينتيجه گير

براي آماده کردن سطوح آلوده ريشه بکار رود. استفاده همزمان از ليزر

Er:YAG .به همراه روش هاي روتاري و دستي مي تواند اثربخش باشد

Page 30: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

29 در حيطه ترميمي Er:YAGو Nd:YAGبررسي شواهد اثربخشي باليني ليزر ( 1-0 يحيطه ترميم ي( معرف9-1-0

ه با برداشتن يمار به شکل اوليل بازگرداندن دندان بي، از قبينيبال ياز درمانها يشامل دامنه گسترده ا يدر دندانپزشک يميطه ترميح

ن يگزين جاين گردد، همچنيتام ييبايه عملکرد و زيت اوليفيکه کياگون به صورتگون يميها و قرار دادن مواد ترم يدگيتمام پوس

شود. يمناسب، مجاد اکلوژن ياز دست رفته و ا يکردن دندانها

، Er:YAG ،Nd:YAG(، CO2د کربن )ياکس يرند عبارتند از: ديگ يمورد استفاده قرار م يميطه ترميکه در ح يعيشا يزرهايل

Er,Cr:YASSG نا و هم در عاج(و يه حفره )هم در مينا، تهياچ کردن م يزرها برايود و آرگون. به طور معمول ليد يزرهايو ل

ن و يت عاج، سفت کردن رزي، بر طرف کردن حساسيدگيص و برداشتن پوسيه، تشخيثانو يدگياز پوس يريشگيآنها، پ يضدعفون

[00روند. ] يد کردن دندان بکار ميسف

[08] :کنند ير را فراهم ميفوتونا موارد ز موجود در دستگاه يزرهايل

سالم دندان يشتر ساختارهايحفظ ب

ات پالپ دندانيح يماندگار

ياجتناب از عوارض جانب

وجود ندارد( يحس يق بيبه انجام تزر يازين "مار )معمواليب يشتر برايب ينان از احراز راحتياطم

هيثانو يدگياز بروز پوس يريشگيپ

يميترم ينيوند اقدامات بالعتر شدن ريدرکل سر

ر دسته يدر چند ز ياطالعات يع در بانک هايوس يپس از انجام جستجو Nd:YAGزر يبا ل يميطه ترميمقاالت بدست آمده در ح

شدند: يطبفه بند

تراش حفره

o ريراليحذف اسم

o ش حرارت در پالپيافزا

o يدگيبرداشتن پوس

Bond strength

o يعاج/م يسخت( ناmicrohardness)

o يزنشت د رترمير( مmicroleakage)

درقالب جداول زير تهيه شده است: ياهر يک از موارد فوق، شناسنامه يبرا

حذف اسمير اليره: مطالعات در بخش تراش حفر

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

1,2.3.1.8 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.3.1.3

فرزو توربين :يمقايسه با روشها

ليزر Nd:YAG

-، اسمير الير ايجاد نميNd:YAG به نظر مي رسد برداشتن پوسيدگي با ليزر :ينتيجه گير

کند

Page 31: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

31

افزايش حرارت در پالپ ه:مطالعات در بخش تراش حفر

RCTمورد 9 تعداد و نوع مطالعه:

1,2.3.1.8 کد شواهد مطالعات مربوطه:

با اسپري آب Nd:YAGليزر :يمقايسه با روشها

زر ليNd:YAG بدون آب

همراه با آب تغييراتي در پالپ ايجاد نکرد ، اما شواهد Nd:YAGتاباندن ليزر :ينتيجه گير

براي نتيجه گيري قطعي کافي نيست.

برداشتن پوسيدگي ه:مطالعات در بخش تراش حفر

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

2.3.1.3 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1,2.3.1.8

carisolvو Er:YAGليزر :يمقايسه با روشها

اسپري آب ليزر با

به نظر مي رسد ليزر در برداشتن پوسيدگي موثر است اما شواهد موجود کافي :ينتيجه گير

نيست.

Bond strengthمطالعات در بخش

RCTمورد 9 تعداد و نوع مطالعه:

2.3.1.1 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.3.1.2 2.3.1.4 2.3.1.5 2.3.1.7 2.3.1.8

APAS airborne-particle abraded withاچ کردن با ذرات :يمقايسه با روشها

alumina اچ کردن با ليزرNd:YAG ،

91اچ کردن با% HCl

اچ کردن با ليزرEr,Cr:YASSG

رد. اثربخشي باالتري در افزايش استحکام باند رزين با دندان دا Nd:Yagليزر :ينتيجه گير

Page 32: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

31 (microhardnessسختي عاج/مينا ) :Bond strengthمطالعات در بخش

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

2.3.1.4 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.3.1.6

Nd:YAGليزر :يمقايسه با روشها

مادهSeal & Protect بر روي عاج Fluoride Acid Phosphate

مينا مي گردد اما باعث افزايش سختي عاج/ Nd:Yagات فوق ليزر مطالعطبق :ينتيجه گير

نتيجه گيري در مورد اثربخشي آن نياز به شواهد بيشتري دارد.

ر دسته طبفه يدر چند ز ياطالعات يع در بانک هايوس يپس از انجام جستجو Er:YAGزر يبا ل يميطه ترميمقاالت بدست آمده در ح

شدند: يبند

تراش حفره

o ريراليمحذف اس

o ش حرارت در پالپيافزا

o يدگيبرداشتن پوس

Bond strength

يعاج/م يسخت( ناmicrohardness)

: حذف اسميراليرمطالعات در بخش تراش حفره

مورد شامل: 1 تعداد و نوع مطالعه:

8 موردRCT

9 يمورد تجرب

1.3.1.7 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1,2.3.1.8

توربينفرزو :يمقايسه با روشها

ليزرER:YAG

-، اسمير الير ايجاد نمي ER:YAGبه نظر مي رسد برداشتن پوسيدگي با ليزر :ينتيجه گير

کند.

افزايش حرارت در پالپ: مطالعات در بخش تراش حفره

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

1,2.3.1.8 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.3.1.12 1.3.1.13 1.3.1.19

با اسپري آب ER:YAGليزر :يبا روشها مقايسه

Page 33: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

32 ليزرER:YAG بدون آب

همراه با آب تغييراتي در پالپ ايجاد نکرد ، اما شواهد ER:YAGتاباندن ليزر :ينتيجه گير

.براي نتيجه گيري قطعي کافي نيست

برداشتن پوسيدگي: مطالعات در بخش تراش حفره

RCTمورد 8 تعداد و نوع مطالعه:

1.3.1.7 اهد مطالعات مربوطه:کد شو 1.3.1.17 1,2.3.1.8

carisolvو Er:YAGليزر :يمقايسه با روشها

ليزرER:YAG با اسپري آب

فرزو توربين

اکسکاواتور دستي

در برداشتن پوسيدگي موثر است اما شواهد ER:YAGبه نظر مي رسد ليزر :ينتيجه گير

کافي براي تعيين اثربخشي موجود نيست.

Bond strengthمطالعات در بخش

RCTمورد 91 تعداد و نوع مطالعه:

1.3.1.1 کد شواهد مطالعات مربوطه:

1.3.1.3

1.3.1.4

1.3.1.5

1.3.1.6 1.3.1.9 1.3.1.10

1.3.1.11

1.3.1.15 هاي اوليه، primerاچ کردن با اسيد و :يبا روشها مقايسه

اچ کردن با ليزرER:YAG

باند باScotchbond Multi-Purpose

پتانسيل آماده کردن سطوح دنداني را دارد اما اثربخشي بيشتري Er:YAGليزر :ينتيجه گير

در مقايسه با روش هاي معمول ندارد.

Page 34: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

33 Bond strengthمطالعات در بخش

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

1.3.1.14 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.3.1.15

پراماترهاي متفاوت :يروشهامقايسه با

ليزرEr:YAG

گروه کنترل فرز و توربين

باعث mJ/4 Hz and 350 mJ/4 Hz 001با پارامترهاي ER:YAGليزر :ينتيجه گير

گيري کلي کافي افزايش سختي عاج تا عمق زياد شد؛ اما يک مطالعه براي نتيجه

نيست.

(microleakageمطالعات در بخش ريزنشت در ترميم )

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

1.3.1.16 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.3.1.18

، ER:YAGاچ کردن با ليزر :يمقايسه با روشها

،اچ کردن با اسيد

ليزرER:YAG توربين و فرز، سيستم ساينده هوايي ،

بر روي کاهش ريز نشت زير پرکردگي موثر نيست. Er:YAGليزر :ينتيجه گير

Page 35: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

34 در حيطه پريودنتال Er:YAGو Nd:YAGبررسي شواهد اثربخشي باليني ليزر ( 0-0 حيطه پريودنتال يمعرف( 9-0-0

شود که منجر به از دست رفتن يجاد ميفرصت طلب موجود در حفره دهان ا ياست که توسط عفونت ها يالتهاب يماريت بيودنتيپر

يماريمعلول در درمان ب -ه علتيگردد. با توجه به فرض يودنتال و استخوان آلوئوالر(ميپر يگامانهايت کننده دندان )ليحما يبافتها

ودنتال نه تنها شامل يده آل درمان پرياست. به طور ا يماريشرفت بيودنتال، هدف عمده درمان، کنترل عفونت و متوقف ساختن پيپر

[01رد. ]يگ يز در بر ميرا ن يماريه به خاطر باز دست رفت يم بافتهاياست بلکه ترم يماريشرفت بياز پ يريجلوگ

که توسط است يتحت لثه ا يوم( تجمع توده هايودونشيپر يودنتال )لثه، استخوان و بافتهايپر يدر نواح يماريجاد بيعلت عمده ا

درمان ي( عامل اصلscaling & root planning) يشه ايز کرن سطوح ريشوند. برداشتن جرم و پالک و تم يزه ميها کلون يباکتر

به صورت ناقص صورت گرفته و "مرسوم معموال يو با قلم ها يق سنتيودنتال است. برداشتن جرم به طريپر يماريجهت کنترل ب

يريل جرمگيل وساي، ابزار گوناگون از قبيشه ايدمان سطوح ريدبر يخشيو اثر ييش کارآيطلبد.به منظور افزا يرا م ياديزمان ز

سه يک در مقايک و اولتراسونيل سونينشان داده اند که وسا ياديشده است. مطالعات ز يزر معرفيل "رايک و اخيسونک و اولترايسون

[00گردند. ] يبرتر م يکسان و حتي يامد هايمنجر به پ يدست يريبا جرمگ

را به همراه يخت همراه است، ابهاماتنرم و س يمتشکل از بافت ها وميودونشيرنکه پيل ايودنتال به دليدرمان پر يزر براياستفاده از ل

ل يودنتال به دليطه پريتوانند در ح يود ميد يزرهايو ل CO2 ،Nd:YAGبا توان باال مانند يزرهايموجود، ل يزرهاين ليدارد. ب

زه ير به کربنشه و استخوان آلوئوالر بکار روند، منجير يک بکار روند. اما اگر بر رويات هموستاتيبافت نرم و خصوص يبرداشتن عال

روند. يبکار م ي، فرنکتوميوکتومينژيزر در ژين ليشوند. بنابرا يم يرات حرارتييشدن و تغ

طه يتوانند در ح يوم ميزر اربين گروه ليآب دارند. بنابرا يدر مولکولها ييجذب باال Er,Cr:YSSGو Er:YAG يزرهايل

[00موفق عمل کنند. ] يزريستم ليودنتال به عنوان سيپر

[09کنند: ] ير را فراهم ميموجود در دستگاه فوتونا موارد ز يرهازيل

دهند. يرا کاهش م يتحت لثه ا ييايباکتر يکشت ها يبه طور موثر

دارند. ياد بر ميز يرويجرمها را بدون وارد کردن ن

هيه به اليمار به صورت اليوم بيتليه اپيهمزمان با برداشتن ال يضدعفون

يشه ايستها به سطوح ربروباليف يبهبود چسبندگ

بافت نرم يها يل انجام جراحيتسه

ر دسته يدر چند ز ياطالعات يع در بانک هايوس يپس از انجام جستجو Nd:YAGزر يودنتال با ليطه پريمقاالت بدست آمده در ح

شدند: يطبفه بند

تيودنتيمداخله بر پر

تيويمداخله بر ژنژ

Page 36: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

35 يتمطالعات در بخش مداخله بر پريودنت

مورد شامل: 8 تعداد و نوع مطالعه:

0 موردRCT

9 مورد مرور نظام مند

2.2.1.1 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.2.1.2 2.2.1.3

اولتراسونيک/ درمان دستي با قلم :يمقايسه با روشها

ليزرNd:YAG

نسبت اثربخشي بيشتري Nd:YAGاکثرمطالعات به اين نتيجه رسيدند که ليزر :ينتيجه گير

به ساير مداخالت معمول درماني ندارد.

مطالعات در بخش مداخله بر ژنژيويت

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

2.2.1.2 کد شواهد مطالعات مربوطه: 2.2.1.3

درمان دستي با قلم :يمقايسه با روشها

ليزرNd:YAG

بيشتري نسبت به ساير اثربخشي Nd:YAGبا توجه به شواهد موجود ليزر :ينتيجه گير

مداخالت معمول درماني ندارد

ر دسته يدر چند ز ياطالعات يع در بانک هايوس يپس از انجام جستجو Er:YAGزر يودنتال با ليطه پريمقاالت بدست آمده در ح

شدند: يطبفه بند

تيودنتيمداخله بر پر

ودنتالين درمان پريدرد ح

تيويمداخله بر ژنژ

Page 37: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

36 مداخله بر پريودنتيت ات در بخشمطالع

مورد شامل: 0 تعداد و نوع مطالعه:

1 موردRCT

9 موردReview

1.2.2.1 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.2.2.2 1.2.2.3 1.2.2.4

تيغ پيستوري :يمقايسه با روشها

قلم هاي جرمگيري

در درمان بيماري ER:YAGيافته هاي بدست آمده حاکي از آن است که ليزر :ينتيجه گير

هاي پريودنتيت موثر است اما براي اثبات اثربخشي نياز به مطالعات بيشتري

است.

درد حين درمان پريودنتال مطالعات در بخش

RCTمورد 0 تعداد و نوع مطالعه:

1.2.2.2 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.2.2.3

ER:YAGليزر :يمقايسه با روشها

اولتراسونيک

درد کمتري داشتند و در ER:YAGدر يک مطالعه بيماران حين درمان با ليزر :يگيرنتيجه

مطالعه ديگر با وسايل اولتراسونيک درد کمتري را احساس مي کردند؛ نتايج

اين دو مطالعه مغاير يکديگر بودند.

Page 38: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

37 در حيطه جراحي دهان Er:YAGو Nd:YAGبررسي شواهد اثربخشي باليني ليزر (9-0 دهان يحيطه جراح يمعرف (9-9-0

بافت نرم و سخت فراهم نموده يطه جراحيزر، موجبات کاربرد آنها را در حيل يستم هايصورت گرفته در س يشرفتها و تکاملهايپ

ن تهاجم در بافت يق و با کمتريدق يبرش ها يبرا يده آل دندانپزشکيزر اياست که به عنوان ل يديوم مدت مديارب يزرهاياست. ل

[07] .رنديگ ين بافت نرم مورد استفاده قرار ميسخت , همچن ينداند يها

سطوح تحت تابش بدون وارد آمدن ينازک، بر رو يآنها در آب، برش مناسب و کارآمد با سطح مقطع تابش يل جذب بااليبه دل

[0رد. ]يگ يزر صورت ميافت کننده لياطراف و در يبه بافتها يب حرارتيچ گونه آسيه

يال ميتليبرواپيک فيپرپالستيعات هاين برداشتن ضايدر کودکان، همچن يبافت نرم داخل دهان يها يز در جراحين Nd:YAGزر يل

[03توند موثر باشد. ]

شنهاد شده است. عفونت يآن پ ييزا يا آلودگيدال يسيمپلنت با توجه به اثر باکتريماندگار نگهداشتن ا يبرا Er:YAGزر ين ليهمچن

مپلنت همراه با استخوان آلوئوالر ياطراف شده و منجر به از دست رفتن ا يمنجر به التهاب بافتها (peri-implantمپلنت )ياطراف ا

يهواز يب يگرم منف يها يباکتر ياديشود که شامل تعداد ز يجاد ميا يتحت لثه ا يکروفلورايگردد. عفونت در اثر م ياطراف م

انجام دادند و برداشته شدن پالک و جرم را بدون Er:YAGزر يمپلنت را با ليه ايح پادمان سطياما و همکاران دبريگردد. ماتسو يم

[01] .، به طور قابل مالحظه نشان دادندمپلنتيبه سطح ا يصئمه رسان

. مشاهده کردند Er:YAGزر يرا توسط ل يموثر ييزدا يمپلنت و آلودگيسلر و همکاران حرارت باال در سطوح اين کريعالوه بر ا

[ 89]. د استياثر آن مورد ترد يماندگار يد وليماه بهبود بخش 9مپلنت را در عرض يا-يتوان التهاب پر يزر مين ليبااستفاده از ا[ 81]

[80] :کنند ير را فراهم ميت درمان موارد زيو موفق ارميب يش راحتيتوانند باعث افزا يموجود در دستگاه فوتونا م يزرهايل

يزيخونر ل عدميبه دل يه جرحيد بهتر در ناحيد

گردد. ينده مياز بروز مشکالت در آ يپيشگيرکوتاه مدت زخم ها موجب باز ماندن

و تورم کمتر يعتر زخمها با ناراحتيم سريترم

يحس يق بياز به تزريکاهش ن

ه ياز به بخيعدم ن

ر يدر چند ز ياطالعات يع در بانک هايسو يپس از انجام جستجو Nd:YAGزر يدهان با ل يطه جراحيمقاالت بدست آمده در ح

شدند: يدسته طبفه بند

بافت نرمعات يبرداشتن ضا

يعات استخوانيبرداشتن ضا

برداشتن ضايعات بافت نرم مطالعات در بخش

Reviewمورد 9 تعداد و نوع مطالعه:

2.4.3.5 کد شواهد مطالعات مربوطه:

تيغ پيستوري :يمقايسه با روشها

ليزرNd:YAG

شواهد براي نتيجه گيري ناکافي است. :ينتيجه گير

Page 39: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

38

برداشتن ضايعات استخواني مطالعات در بخش

مورد مرور نظام مند 9 تعداد و نوع مطالعه:

2.2.1.1 کد شواهد مطالعات مربوطه:

تيغ پيستوري :يمقايسه با روشها

فرز و آنگل

ليزرNd:YAG

اکافي است.شواهد براي نتيجه گيري ن :ينتيجه گير

ر يدر چند ز ياطالعات يع در بانک هايوس يپس از انجام جستجو Er:YAGزر يدهان با ل يطه جراحيمقاالت بدست آمده در ح

شدند: يه بندطبقدسته

ياستخوان يچسبندگ يمپلنت برايا يآماده ساز

مپلنتيا يدال بر رويسياثر باکتر

بافت نرمعات يبرداشتن ضا

يوانعات استخيبرداشتن ضا

آماده سازي ايمپلنت براي چسبندگي استخواني مطالعات در بخش

RCTمورد 8 تعداد و نوع مطالعه:

1.4.3.8 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.4.3.10 1.4.3.11

Er:YAGليزر :يمقايسه با روشها

ليزرCO2

آنگل

اچ کردن با اسيد

اچ کردن ليزرEr:YAG

ايمپلنت در چسبندگي استخواني Er:YAGيک از مطالعات ليرز هر چند در هر :ينتيجه گير

موفق بوده است. اما به دليل متفاوت بودن نوع نمونه هاي مورد بررسي نمي توان

براساس مطالعات موجود نتيجه گيري کرد.

Page 40: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

39

اثر باکتريسيدال بر روي ايمپلنت مطالعات در بخش

مورد شامل: 1 تعداد و نوع مطالعه:

0 رد موRCT

0 مندمورد مرور نظام

1.4.3.2 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.4.3.7 1.4.3.9 1.4.3.6

Er:YAGتاباندن ليزر :يمقايسه با روشها

نتاباندن ليزرEr:YAG

دستگاه ساينده هوايي

پتانسيل باکتريسيدال بااليي بر روي سطوح ايمپلنت و درمان Er:YAGليزر :ينتيجه گير

لنتايتيس دارد، اما نياز به مطالعات کارازمايي باليني تصادفي بيشتري پري ايمپ

براي بررسي اثربخشي آن است.

برداشتن ضايعات بافت نرم مطالعات در بخش

مورد شامل: 1 تعداد و نوع مطالعه:

0 مورد RCT

9 مرور نظام مند مورد

9 موردReview

1.4.3.1 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.4.3.3 1.4.3.4 1.4.3.6

تيغ پيستوري :يمقايسه با روشها Diode laser at 810 nm

Er,Cr:YSGG laser at 2780 nm

Er:YAG 2940 nm در جراحي هاي بافت نرم مي تواند اثربخش باشد اما نياز به Er:YAGليزر :ينتيجه گير

.بررسي هاي بيشتري هست

نيبرداشتن ضايعات استخوا مطالعات در بخش

مورد شامل: 0 تعداد و نوع مطالعه:

9 يتجرب مورد

9 موردReview

1.4.3.4 کد شواهد مطالعات مربوطه: 1.4.3.3

Page 41: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

41 تيغ پيستوري :يمقايسه با روشها

فرز و آنگل

ليزرEr:YAG

در آب وهيدروکسي آپاتيت؛ مطالعات صورت Er:YAGبه دليل جذب باالي :ينتيجه گير

ليزر بر روي بافت سخت است ولي شواهد موجود براي گرفته بيانگر اثربخشي

اظهار نظر قطعي ناکافي است.

Page 42: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

41 :بررسي اثربخشي جدول خالصه نتايج( 7-0

1را در Nd:YAGو Er:YAGتوان اثربخشي ليزرهاي با توجه به مطالعات صورت گرفته و نتايج ارائه شده در بخشهاي فوق، مي

رديفهاي سبزرنگ بيانگر اثربخشي باليني استفاده از خالصه کرد. 9ودنتال و جراحي دهان در جدول حوزه درمان ريشه، ترميمي، پري

ليزر بوده، رديفهاي قرمز رنگ عدم اثربخشي را نمايش داده و رديفهاي سفيد خنثي بودن اثربخشي نسبت به روشهاي جايگزين را

هاي بيشتر است.(گيري زير نيازمند بررسي)دقيقتر بودن نتيجه دهد:نشان مي

خالصه نتايج بررسي اثربخشي ليزر در دندانپزشکي -9جدول

ليزر باعث تغييراتي در ساختار عاج مي گردد اما در مورد کاهش نفوذ پذيري نمي توان به نتيجه قطعي رسيد. سختي عاج و نفوذ پذيري فورکا

شواهد موجود مغاير يکديگر مي باشند و براي نتيجه گيري نهايي نياز به مطالعات بيشتر هست. کاهش ريز نشت از ناحيه آپکس ريشه

کار آيي ليزر Nd:YAG مشابه روش هاي معمول رايج است اما شواهد براي اظهار نظر قطعي کافي نيست. خارج کردن مواد پرکننده کانال و فايل هاي شکسته

با افزايش انرژي و حرارت در اثر تابش ليزر کريستاليزاسيون مجدد عاج درون کانال و برداشتن اسمير الير روي داد. افزايش حرارت در بافت اطراف آپکس ريشه و کانال دندان

اکثرمطالعات به اين نتيجه رسيدند که ليزر Nd:YAG اثربخشي بيشتري نسبت به ساير مداخالت معمول درماني ندارد. برداشتن smear layer )اسمير الير(

ليزر Er:YAG در مقايسه با ليزر ND:YAG نفوذپذيري عاج را بيشتر کاهش مي دهد، اما براي عموميت دادن اين يافته نياز به

شواهد بيشتري هست. تغيير مورفولوژي عاج ديواره کانال

طبق نتايج مطالعات فوق ليزر Er:YAG اثر آنتي باکتريسيدال بر روي باکتريهاي داخل کانل دارد، اما شواهد براي نتيجه گيري

قطعي ناکافي است. اثر باکتريسيدال در داخل کانال

تابش ليزر در انرژي هاي استاندارد با افزايش حرارت در حد متوسط همراه بود. افزايش حرارت در بافت اطراف آپکس ريشه و کانال دندان

با توجه به نتايج به نظر مي رسد که ليزر Er:YAG مي تواند به صورت ايمن براي آماده کردن سطوح آلوده ريشه بکار رود. استفاده

همزمان از ليزر Er:YAG به همراه روش هاي روتاري و دستي مي تواند اثربخش باشد. برداشتن smear layer )اسمير الير(

به نظر مي رسد برداشتن پوسيدگي با ليزر Nd:YAG، اسمير الير ايجاد نميکند حذف اسميرالير

تاباندن ليزر Nd:YAG همراه با آب تغييراتي در پالپ ايجاد نکرد ، اما شواهد براي نتيجه گيري قطعي کافي نيست. افزايش حرارت در پالپ

به نظر مي رسد ليزر در برداشتن پوسيدگي موثر است اما شواهد موجود کافي نيست. برداشتن پوسيدگي

ليزر Nd:Yag اثربخشي باالتري در افزايش استحکام باند رزين با دندان دارد. Bond strength

طبق مطالعات فوق ليزر Nd:Yag باعث افزايش سختي عاج/مينا مي گردد اما نتيجه گيري در مورد اثربخشي آن نياز به شواهد

بيشتري دارد. )microhardness سختي عاج/مينا )

به نظر مي رسد برداشتن پوسيدگي با ليزر ER:YAG ، اسمير الير ايجاد نميکند. حذف اسميرالير

تاباندن ليزر ER:YAG همراه با آب تغييراتي در پالپ ايجاد نکرد ، اما شواهد براي نتيجه گيري قطعي کافي نيست. افزايش حرارت در پالپ

به نظر مي رسد ليزر ER:YAG در برداشتن پوسيدگي موثر است اما شواهد کافي براي تعيين اثربخشي موجود نيست. برداشتن پوسيدگي

ليزر Er:YAG پتانسيل آماده کردن سطوح دنداني را دارد اما اثربخشي بيشتري در مقايسه با روش هاي معمول ندارد. Bond strength

ليزر ER:YAG با پارامترهاي mJ/4 Hz and 350 mJ/4 Hz 250 باعث افزايش سختي عاج تا عمق زياد شد؛ اما يك مطالعه براي

نتيجهگيري کلي کافي نيست. Bond strength

ليزر Er:YAG بر روي کاهش ريز نشت زير پرکردگي موثر نيست. )microleakage( ريزنشت در ترميم

اکثرمطالعات به اين نتيجه رسيدند که ليزر Nd:YAG اثربخشي بيشتري نسبت به ساير مداخالت معمول درماني ندارد. مداخله بر پريودنتيت

با توجه به شواهد موجود ليزر Nd:YAG اثربخشي بيشتري نسبت به ساير مداخالت معمول درماني ندارد مداخله بر ژنژيويت

يافته هاي بدست آمده حاکي از آن است که ليزر ER:YAG در درمان بيماري هاي پريودنتيت موثر است اما براي اثبات اثربخشي

نياز به مطالعات بيشتري است. مداخله بر پريودنتيت

در يك مطالعه بيماران حين درمان با ليزر ER:YAG درد کمتري داشتند و در مطالعه ديگر با وسايل اولتراسونيك درد کمتري را

احساس مي کردند؛ نتايج اين دو مطالعه مغاير يکديگر بودند. مداخله بر ژنژيويت

شواهد براي نتيجه گيري ناکافي است. برداشتن ضايعات بافت نرم

شواهد براي نتيجه گيري ناکافي است. برداشتن ضايعات استخواني

هر چند در هر يك از مطالعات ليرز Er:YAG در چسبندگي استخواني ايمپلنت موفق بوده است. اما به دليل متفاوت بودن نوع نمونه

هاي مورد بررسي نمي توان براساس مطالعات موجود نتيجه گيري کرد آماده سازي ايمپلنت براي چسبندگي استخواني

ليزر Er:YAG پتانسيل باکتريسيدال بااليي بر روي سطوح ايمپلنت و درمان پري ايمپلنتايتيس دارد، اما نياز به مطالعات کارازمايي

باليني تصادفي بيشتري براي بررسي اثربخشي آن است. اثر باکتريسيدال بر روي ايمپلنت

ليزر Er:YAG در جراحي هاي بافت نرم مي تواند اثربخش باشد اما نياز به بررسي هاي بيشتري هست. برداشتن ضايعات بافت نرم

به دليل جذب باالي Er:YAG در آب وهيدروکسي آپاتيت؛ مطالعات صورت گرفته بيانگر اثربخشي ليزر بر روي بافت سخت است

ولي شواهد موجود براي اظهار نظر قطعي ناکافي است. برداشتن ضايعات استخواني

Nd: YAG

E r: YAG

پريودنتال

Nd: YAG

E r: YAG

جراحي دهان

Nd: YAG

E r: YAG

درمان ريشه

E r: YAG

?ترميم

Nd: YAG

Page 43: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

42

حاسبه هزينه:م -سومفصل

______________________________________________________________________

يست کليه هزينه هاي اين روش درماني در بستر فعاليتهاي صورت به منظور محاسبه دقيق هزينه هاي درماني توسط ليزر فوتونا مي با

گامهاي زير براي محاسبه طي 9(ABCگرفته محاسبه گردد. به همين منظور با مبنا قراردادن روش هزينه يابي بر مبناي فعاليت )

گرديده است:

چارچوب محاسبه هزينه واحد خدمت -9شکل

هزينه هاي محاسبه شده در اين پروژه به ريال مي باشد. الزم به ذکر است که تمام

1 Activity Based Costing

شناسايي و تعريف فرضيات براي

محاسبه هزينه

ينسخه اوليه رويه درمان هيته

نسخه اوليه رويه ينهايي ساز

يدرمان

شناسايي المان هاي مدل هزينه

محاسبات نهايي هزينه

محاسبه هزينه واحد خدمت يبرا يچارچوب پيشنهاد

1 2

1

3 4

5

8

Page 44: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

43 شناسايي و تعريف فرضيات براي محاسبه هزينه: ( 9-8

تعريف دقيق و شفاف فرضيات در محاسبه هزينه بسيار پراهميت است. به همين منظور، در اولين مرحله اين فرضيات به طور دقيق

: اند ازصه عبارتاين فرضيات به طور خال معرفي شده اند.

بنابراين هزينه مرتبط با صورت گرفته و دفتر مطب درنظر گرفته شده در مرکز شهر تهران قراردارد. يدرمان در بخش خصوص

ساختمان براين اساس محاسبه خواهد شد.

اين موضوع ينه گذرانده است.را نيز در اين زم يآموزش يهامند بوده و دورهکار با ليزر بهره يبرا يمتوسط دندانپزشک از تجربه

مشخصا در محاسبه دستمزد پزشک تأثيرگذار خواهد بود.

از طريق متخصصان صورت گرفته يهايها )توجه شود که با توجه به بررساز دندان ييک يعبارت است از پوسيدگ نوع بيماري

نوع دندان مهم نيست(

دستگاه ليزر ليزر مورد استفادهAT Fidelis آن به شرح ذيل است: يخصات فنبوده و مش

AT Fidelis Er:YAG laser

Laser wavelength: 2940 nm

Max. fluence: 48 J/cm2*

Pulse energies: 0,02 J to 1,5 J

Pulsewidths: SSP (50 microseconds), MSP (100 microseconds), SP (300 microseconds)

LP (600 microseconds), VLP (1000 microseconds)

Max. frequency: 50 Hz

Max. average power: 20 W

Beam delivery type: FeatherLight arm

AT Fidelis Nd:YAG laser

Laser wavelength: 1064 nm

Max. fluence: 300 J/cm²*

Max. pulse energy 10 J*

Pulsewidths: VSP (100 microseconds), SP (180 microseconds), LP (320 microseconds)

Aesthetic modes* (15 & 25 ms)

Max. frequency: 100 Hz

Max. power: 15 W

Beam delivery type: Optical fiber; 200 µm, 300 µm and 945 µm*

AT Fidelis: مشخصات فني دستگاه ليزر 0شکل

آوري به طور کامل انتشار نيافته و در مراحل اوليه باشد چراکه هنوز اين فنهاي نگهداري و تعميرات مقدور نمي تخمين هزينه

يارعنوان هزينه نگهديکباردرمان( به يازاهزينه استهالک ساليانه )وياهزينه استهالک به %90دراين مورد، باشد.کارگيري ميبه

و تعميرات تجهيزات درنظرگرفته شده است.

.منظور اين است که هنوز اين دستگاه به طور مقدار تقاضاي واقعي براساس ميزان مراجعه بيماران به اين دستگاه مشخص نيست

اين دستگاه يبرا ياحتمال يش تقاضااستفاده از آن در افزاي يدستگاه و مزايا ينشده است. لزوم معرف يکامل انتشار نيافته و معرف

کمک خواهد کرد.

( هزينه هاي نامشهودIntangible costمثل هزينه ) هاي استرس، ناراحتي و درد تحميل شده به بيمار و يا هزينه زمان تحميل

اند. شده به بيمار و خانواده او مورد محاسبه قرار نگرفته

( ديدگاهPerspectiveمحاسبه هزينه: جامع )ه نگر

Page 45: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

44 :واقعيت اين است که به طور معمول در مطالعاتي شبيه به مطالعه جاري در ساير کشورها به فرض فرانسه اين نرخ بين نرخ تنزيل

در ايران درصد فرض شده است. ولي با مقايسه نرخ بهره و نرخ تورم واقعي در کشورمان ايران بايد گفت که نرخ تنزيل 1تا 8

کنيم. يفرض م درصد 7ه که در اين مطالعه آنرا درصد بود 9-7حدود يرقم

( تهيه نسخه اوليه رويه درماني: 0-8

در اين مرحله بوسيله مطالعه و بررسي دستورالعمل هاي درماني و مصاحبه هاي اوليه با تعدادي از متخصصين و جراحان مربوطه رويه

که نرم افزاري براي طراحي و تحليل iGrafxله توسط نرم افزار کامل درماني از مرحله تشخيص تا بهبودي ترسيم گرديد. اين مرح

فرآيندهاي کاري در کليه حوزه هاي صنعتي و غير صنعتي است، صورت پذيرفته است. جزيي ترين سطح ترسيم اين رويه درماني

منابعي است که در هر يک از ( است. ويژگي بارز اين نوع نگرش به فرآيند درمان، نگاشت بسيار جالب task/activityيک فعاليت )

0مراحل درماني ايفاي نقش مي کنند. اين منابع شامل نيروي انساني، منابع مصرفي و غير مصرفي و هرنوع منبع ديگري است. شکل

از کند تا زمان خروج اورا از زماني که بيمار براي درمان مشکل خود به دندانپزشک مراجعه مي cariesفرآيند نهايي درمان بيماري

دهد.فرآيند دريافت خدمت نشان مي

Page 46: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

45

: نمودار فرايند مراجعه به دندانپزشک به تفکيک علل و مشکالت دندانپزشکي 8شکل

کند:همانطور که در شکل مشخص است بيمار به واسطه بروز يکي از مشکالت و عالئم زير به دندانپزشک مراجعه مي

بروز مشکل بواسطه چکآپ هاي معمول دندان

،کل زيبايي در دندانهاي بيرونيمش

حساسيت به سردي، گرمي، هوا و يا تنقالت و شيريني و...

ها و اطالعاتي که بدست آورد، پزشک مدنظر خود را شناسايي کند. اين تأخير ممکن دهد بوسيله جستجودراين مرحله او ترجيح مي

ش درمان )تغيير روش درمان( همراه باشد. پس از مراجعه بيمار به است با عواقبي هم براي بيمار )مثل درد بيشتر( و هم درمورد رو

دندانپزشک فعاليتهاي زير انجام خواهد پذيرفت:

اوليه )شرح حال( برطبق پروتکل يبررس( هاي درمانيtreatment protocols)

استفاده از ساير روشهاي تشخيصي شامل نور فلورسانس از طريق نور ليزر، فيبرنوري و ياtransillumination منبع(

غيرمصرفي: ليزر(

:منابع مصرفي( راديوگرافيdeveloping material و فيلم- )منبع غيرمصرفي: وسيله رواديوگرافي

Page 47: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

46 گزينه يا مسير تشخيص مواجه است: 8دراين مرحله دندانپزشک بر اساس نتايج به دست آمده به تحليل و ارزيابي پرداخته و با

بيماريcaries

caries باضافه ساير مشکالت

ساير مشکالت

در حالت سوم، بيمار توصيه پزشک را دريافت کرده و از مسير درماني خارج شده و ديگر نيازي به درمان پوسيدگي ندارد و براي

ادامه درمان خود بايستي به ساير داندانپزشکان و متخصصان ديگر حوزه ها مراجعه نمايد.

برد، دندان را محرز دانسته و يا بيمار عالوه بر پوسيدگي از ساير مشکالت مثل پريودونتال رنج ميدر حالتي که پزشک پوسيدگي

پزشک دستکش خود را پوشيده )منبع مصرفي: دستکش( و در صورتي که بيمار به علت درد زياد ناشي از پوسيدگي به تزريق آمپول

سوزن و سرنگ( و سپس اين آمپول تزريق شده )ماده مصرفي: کارتريج، موارد(، % 01حسي نياز داشته باشد )برطبق تجربه در بي

(. همچنين بيمار کاور مربوطه را برتن کرده 9پوشد )ماده غيرمصرفي: ماسک و عينک ايمنيماسک و عينک ايمني مربوطه را مي

- suctionد. )ماده مصرفي: سيال دهمخصوص براي ليزر را در دهان بيمار قرار مي suction( و پزشک لوله 0)ماده مصرفي: کاور

(. suctionماده غيرمصرفي: دستگاه

پس از انجام کليه اقدامات اوليه جهت آماده سازي بيمار، کارهاي زير انجام خواهد شد: روشن کردنunit دندانپزشکي

آماده سازيhandpiece

روشن کردن دستگاه ليزر و قراردادنtip مناسب

روشن کردن دستگاهsuction و

روشن کردن المپ دستگاهunit

هاي دندان پس از انجام اقدامات فوق، کليه شرايط براي رفع پوسيدگي دندان فراهم است. در اين مرحله با کمک ليزر، پوسيدگي

-ايش ميدهد )مثل تست صداي دندان( تمام شرايط را براي هرچه بهتر انجام شدن کار آزمبرطرف شده و با تست هايي که انجام مي

شود )ماده مصرفي: اسيد(. در کند. ايزوله سازي دندان، شستشو بوسيله اسيد از جمله کارهايي است که در اين مرحله انجام مي

آخرين مرحله و پس از اطمينان از اتمام رفع پوسيدگي، بيمار دهان و دندانهاي خود را شستشو داده و براي پرکردن دندان در مرحله

توسط هوا تميز د. همانطور که در شکل نيز مشخص است در اين مرحله باند مناسب در محل مناسب قرارداده شده و شوبعد آماده مي

و با استفاده از مقدار مناسبي از مواد پرکننده محل پوسيدگي پرشده )ماده مصرفي: مواد پرکننده دندان( و عمليات ،شودمي

finishing وpolishing يت وضعيت دندان بازبيني شده و بيمار براي انجام اقدامات پس از درمان مرخص پذيرد. درنهاصورت مي

شود. درصورتي که بيمار ناراحتي در دندان خود احساس کند با تشخيص پزشک اقدامات الزم صورت پذيرفته و درصورت مي

تشخيص عدم نياز براي کاري، بيمار مرخص مي شود.

1 Safety Goggle 2 Apron

Page 48: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

47

سط ليزررويه درماني رفع پوسيدگي تو -1شکل

نهايي سازي نسخه اوليه رويه درماني: ( 8-8

جلسه صورت پذيرفت، نسخه اوليه مورد بحث و بررسي قرار 8طي اين مرحله و با جلسات گروهي که با متخصصين مربوطه طي

رحله با آن مواجه گرفته و پس از اعمال کليه نقطه نظرات، نسخه نهايي تهيه گرديد. از جمله چالش هايي که تيم پژوهش در اين م

بوده است. ينيهاي بالCPGاستاندارد درمان و تميالگور ايکمبود اطالعات مناسب شامل انواع نمودارها فلوچارت گرديد،

شناسايي المان هاي مدل هزينه ( 1-8

واحد خدمت است. براي هدف از اين مرحله ، طراجي مدل هزينه اي است که شامل کليه المان هاي تأثير گذار بر هزينه نهايي يک

اي دستگاه فوتونا دو مسير اصلي پيموده شده است:هاي هزينهشناسايي المان

،تماس با شرکت فوتونا در جهت دريافت اطالعات دقيق هزينه اي دستگاه شامل قيمت خريد، هزينه حمل و نقل )ماليات

اه، هزينه آموزش و... . سوابق مربوط به انجام اين گمرک، ترخيص، حمل تا انبار و...(، هزينه نصب و راه اندازي دستگ

مکاتبات موجود است. در ايميل دريافتي، اين شرکت نماينده رسمي و قانوني خود در داخل کشور را معرفي نموده که

Fidelisپس از تماس با آنها، قيمت خريد دستگاه و تحويل آن به همراه کليه هزينه هاي گمرکي و ... براي دستگاه

Page 49: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

48 Fotona الذکر صرفا براي مراکز دانشگاهي بوده و قيمت دالر اعالم شد. الزم به ذکر است که قيمت فوق 17111تقريبا

بيشتر است. %91-90خريد دستگاه براي ساير مراکز درماني حداقل

مين منظور يک ساختار اي. به هبرگزاري چندجلسه با متخصصان اين حوزه براي شناسايي و تعريف دقيق المان هاي هزينه

اي نهايي شد. اي تهيه شد و طي اين جلسات، اين ساختار هزينههاي هزينهاوليه از المان

تمام شده يک جدول زير ساختار محاسبه هزينهتشريح شده و سپس يدرادامه کليه فرضيات درنظرگرفته شده در محاسبات هزينه ا

اه ليزر فوتونا ارائه شده است:سط دستگتو cariesواحد خدمت درمان بيماري

:اوليه در محاسبه هزينه فرضيات( 0-8 فرضيات اوليه در محاسبه هزينه تمام شده به شرح زيرند:

سال 91 مقدار عمر مفید دستگاه:

نمود. اگر توان از پروسيجر طراحي شده استفادهبراي محاسبه اين زمان مي يک دندان: cariesمدت زمان انجام پروسیجر براي درمان

-تعريف کنيم، مي "(timeمدت زمان )"( موجود در اين پروسيجر طبق جدول زير Taskبه فرض براي انجام هريک از فعاليتهاي )

راي يک واحد خدمت را محاسبه نمود:توان به طور متوسط کل زمان صرف شده ب

1. Oral Assessment based on treatment protocols

2. Other diagnostic techniques, including fluorescence from laser light, fiber optic transillumination

3. Radiographic Eximination

4. Analysis & Decsion making

5. Wear glove

6. Injection (Approx. 20% of cases)

7. Wear mask & glove

8. Use safety goggles

9. Place apron for patient

10. Place disposable suction tip

11. Turn on the unit (water & electricity supplies)

12. Prepare handpiece

13. Turn on the laser device (water & electricity supplies)

14. Turn on suction

15. Turn on the light of unit

16. Place the appropriate tip on the handpiece

17. Remove caries from the tooth

18. Check the soundness of the prepared tooth

19. Isolate the tooth

20. Place acid etch

21. Wash the teeth using water and air

22. Place the bond

23. Air blow the bond

24. Cure the bond

25. Place the filling material in layers and light cure

26. Finishing and polishing

27. Check the tooth status

28. Do nessecary actions

دقيقه تا يک ساعت زمان الزم است. دراين 81توسط ليزر به طور متوسط بين ياما براساس نظريان خبرگان و متخصصات دندانپزشک

يکبار خدمت الزم است. يدقيقه برا 10مطالعه فرض براين است که به طور متوسط

Page 50: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

49 يک يبرا 701111 :طبق رويه تدوين شده cariesمیانگین دستمزد دندانپزشک براي هر بار استفاده از دستگاه براي درمان

مرتبط يکردن آموزشها يسال تجربه کار با ليزر و سپر 0-8دندانپزشک متخصص با حداقل

1111111ماهيانه : طبق رويه تدوين شده cariesبراي هر بار استفاده از دستگاه براي درمان دستیار دندانپزشکمیانگین دستمزد ساعت کارکرد درماه( 979)با احتساب يد ساعتدستمز 00707معادل با

ساعت کارکرد درماه( 979)با احتساب يدستمزد ساعت 93701معادل با 8811111ماهيانه میانگین دستمزد دستیار دندانپزشک:

صرفا شامل هزينه اين هزينه 9fotona.comسايت توجه شود براساس گزارش وب :طور سالیانهبه هامیانگین هزينه نگهداري دستگاهاز هزينه %90نمايد. دراين مطالعه، دست خود پيش بيني بايست در موجودي درمربوط به تعويض فيبر بوده که هر مرکزدرماني مي

و تعميرات لحاظ شده است. يها و تجهيزات به عنوان هزينه نگهداراستهالک ساليانه کليه دستگاه

فضاي مورد بوده و در مرکز شهر تهران در نظر گرفته شده در اين تحليل، يخصوص يدرمانمرکز : رکز درمانيموقعیت و مشخصات مميليون شده و هزينه 8011 ميليون ، قيمت اين دفتر 01بع هر متر مر باشد. با احتسابيم متر تجاري 71نياز براي چنين مرکز درماني

هد بود.ميليون خوا 00به طور متوسط ياجاره ماهيانه چنين ساختمان

دو روش موجود است: ياسرمايه يمحاسبه استهالک کاالها يبرا روش استهالک دستگاه: خطي مستقيم براساس قانون مالياتهاي مستقيم( روش 9

:اطالعات الزم براي محاسبه استهالک دستگاه ها، تجهيزات و ساختمانها در طول دوره عمر آنها

o ( قيمت تمام شدهInitial Cost)

o ارزش ا( سقاطSalvage Value)

o ( طول عمرLife Time)

در نرم افزار اکسل استفاده نمود. اين فرمول با دريافت 0SLNتوان از فرمول براي محاسبه استهالک به روش خطي مستقيم مياي اجاره توان از هزينهدهد. در مورد ساختمان مياطالعات فوق ارزش استهالک را در طي طول عمر دستگاه/ساختمان نمايش مي

شود نيز استفاده نمود.که به طور ساليانه پرداخت ميرا برکل ميزان دفعات خدمت در طول دوره عمر کاال محاسبه کرد. با اين ياسرمايه يتر اين است که هزينه هر کاال( روش ساده0

هربار خدمت محاسبه خواهد شد. يروش، هزينه استهالک به ازا

مورد نياز نيست. يهزينه خاص =يهزينه محل استقرار فن آور

دستگاه فوتونا در اوايل چرخه عمرش، مطمئنا يبحث وجود دارد، چراکه با معرف يدر مورد تقاضا جا =مقدار تقاضا به طور متوسط يامناسب در سطح جامعه و البته پذيرش و درک مزاي يوجود نخواهد داشت، لذا رفته رفته و با کمک اطالع رسان يزياد يتقاضا

1 http://www.aestheticlasers.us/our-blog/?Tag=Fotona%20Company 2 Straight-line depreciation

Page 51: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

51 از دو دندانپزشک يتقاضا افزايش خواهد يافت. با اين پيش زمينه، و براساس اطالعات دريافت يدستگاه توسط بيماران، شيب منحن

مورد و در 01متصور شد. با اين فرض در يک ماه، يکاريک هفته يرا ط يمورد درمان پوسيدگ 9 يتوان به طور متوسط تقاضايم توسط ليزر وجود خواهد داشت. يدرمان پوسيدگ يمورد مراجعه برا 033سال،

( هزينه متوسط يکبار ي)فرز توربين Turbin Burبا استفاده از يبرداشت پوسيدگ يتوسط روش معمول هزينه معالجات جايگزين=تجربه کار تخمين زده شده است. الزم به ذکر است براساس نظرات خبرگان اين حوزه که از 701111يک دندان يدرمان پوسيدگ

، هزينه درمان توسط ليزر از ينخواهد کرد. همچنين نسبت به روش سنت يتغيير چندان يبا ليزر نيز برخوردارند، مدت زمان رويه درمانهايي که صرف آموزش الزم صرف شده است تشکيل شده مازاد )که به آنها اشاره خواهد شد( و هزينه يهاهمان هزينه باضافه هزينه

است.

جدول محاسبه هزينه منابع مصرفي/غيرمصرفي دريک واحد خدمت به ازاي هر بار انجام پروسیجر= يه وسايل مصرفي/غیرمصرفهزين شده است: يها ازطريق مطالعه دربازار پيش بين. اين هزينهدر ذيل آمده است براساس پروسيجر تعريف شده

توسط ليزرمنابع مصرفي و غيرمصرفي در درمان پوسيدگي دندان -9جدول

منابع غيرمصرفي (ي)سربار مصرف منابع مصرفي

آيتم غيرمصرفي )( هزينه واحد آيتم مصرفي )( هزينه واحد

يدر محاسبه هزينه راديوگراف

لحاظ شده است.Developing materials 993370011 Fotona Laser9

Film 10111 هربار يبه ازا Radiography device

Mask هر بار يبه ازا Glove 9111 رهربا يازابه 7011

0111 Syringe 91111 هربار يبه ازا Safety Goggle

8011 Cartridge 9011111 High-volume suction

0111 Needle 911111111 Unit

Acid etch هر بار يازابه 911

Bond هر بار يازابه 81111

Filling material هر بار يازابه 911111

Others (Miror, …) هربار يازابه 91111

( محاسبات نهايي9-8

، در اين ( توسط دستگاه فوتوناcaries) يپوسيدگ براي محاسبه هزينه درمان واحد خدمت تشريح شدهپس از نهايي سازي ساختار

زير نمايش دهنده اين محاسبات است: يد، هزينه نهايي محاسبه شده است. جدولمرحله با محاسباتي که در فايل اکسل به انجام رس

ريال براي هر دالر براي يک مرکز خصوصي. گفتني است درصورت 99101دالر براي خريد، ارسال، نصب و راه اندازي دستگاه و 01101با احتساب مبلغ 9

شرکت فوتونا در ايران کسب شده است( کمتر خواهد بود. )اطالعات از طريق نمايندگي %90محقق شدن درخواست خريد از يک مرکز دانشگاهي اين مبلغ

Page 52: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

(caries) يمورد استفاده در محاسبه هزينه واحد خدمت درمان پوسيدگ يمتغيرها -0جدول 51

واحد تعداد متغير رديف

مورد/هفته 9 يمقدار تقاضاي هفتگ 9

مورد/سال 033 مقدار تقاضاي ساليانه 0

سال 91 عمر مفيد دستگاه 8

دقيقه/مورد 10 مدت زمان انجام رويه 1

مورد/روز 91 مقدار ظرفيت در روز 0

روز/سال 011 درسال يکار يتعداد روزها 9

مورد/سال 0111 زريظرفيت استفاده از دستگاه ل 7

مورد/هفته 01 (يمورد پوسيدگ 9کليه خدمات )شامل يهفتگ يميزان تقاضا 3

(caries) يمحاسبه هزينه واحد خدمت درمان پوسيدگ -8جدول نکته مبلغ )ريال( آيتم هزينه سرفصل هزينه

)غيرمستقيم(: يسرمايه ا يهزينه ها

( هزينه ساختمان:9

00,111,111 ( هزينه اجاره ماهيانه9-9

( هزينه متوسط شارز، برق، آب، گاز و تلفن 0-9

الزم است( ي)برق فشارقو0,011,111

کبار خدمتي يامتوسط هزينه ساختمان و سربار به از987,011

01= يهفتگ يبا احتساب کليه تقاضا

)کسرمراجعه( مورد/هفته

( هزينه تجهيزات0

از شرکت فوتونا Fidelis( دستگاه ليزر فوتونا مدل 9-0

، ترخيص از ي، حمل و نقل داخلFOB ي)شامل هزينه ها

(يگمرک، ماليات، بيمه، نصب، آموزش و راه انداز

993,370,011

214,112 يکبار خدمت يزر برایينه استهالک لهز

9,011,111 ي( دستگاه ساکشن ولتاژ قو0-0

يبه ازا يهزينه استهالک دستگاه ساکشن ولتاژ قو

يکبارخدمت2,2,2

911,111,111 يونيت دندانپزشکي( دستگاه 8-0

به يونیت دندانپزشکيهزينه استهالک دستگاه

کبار خدمتي يازا4,122

فوق به يو تعمیرات دستگاه ها يهزينه نگهدار

يمجموع هزينه ها %,1يکبار خدمت ) يازا

يکبار خدمت( ياستهالک به ازا

33,132

:يمستقيم درمان يهزينه ها يانسان ي( نيرو8

701,111 (ي( دستمزد دندانپزشک )ساعت9-8

00,707 (يار دندانپزشک )ساعتي( دستمزد دست0-8

93,701 (ي( دستمزد صندوقدار )ساعت8-8

Page 53: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

52 نکته مبلغ )ريال( آيتم هزينه سرفصل هزينه

کبار ي يبه ازا يانسان يمتوسط هزينه دستمزد نیرو

خدمت ,33,291

( مواد و تجهيزات1

10,111 هربار درمان يبه ازا ي( راديوگراف9-1

9,111 هربار درمان ي( ماسک به ازا0-1

91,111 هربار درمان ي( عينک محافظ به ازا8-1

7,011 ( دستکش1-1

0,111 ( سرنگ0-1

8,011 ( کارتريج9-1

0,111 ( سوزن7-1

3-1 )Acid 911

1-1 )Bond 81,111

91-1 )Filling materials 911,111

91,111 کبار مصرف، ...(ي( ساير هزينه ها )آيينه 99-1

کبار ي يازامتوسط هزينه مواد و تجهیزات به

214,199 خدمت

1,133,214 ( توسط دستگاه فوتوناcaries) يهزينه واحد خدمت درمان پوسیدگ

تحليل حساسيت هزينه:( 7-8مورد درنظرگرفته شده و با اين فرض هزينه تمام شده برابر با 033، 1ساليانه، براساس جدول يحالت اول( در اين حالت مقدارتقاضا

باشد.يمريال 9911791

دندان توسط فرزو توربين، هزينه يدرمان پوسيدگ يصورت گرفته در مورد روش سنت يهايهمانطور که اشاره شد، براساس بررس

ريال را بهمراه دارد. 111791معادل با ياباشد که اختالف اوليهيريال م 701111معادل يدرمان جايگزين رقم

در يسال، و هزينه نگهدار 91درنظر گرفته شود، عمر مفيد همان 0111و 0111، 9111، 011 مقدار تقاضا،حالت دوم( با فرض اينکه

استهالک ساليانه تجهيزات درنظرگرفته شود، در اين صورت: يهزينه ها %81 و %90دو حالت

محاسبه هزينه ها در حالت دوم -1جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 011 9981011 9909810

0 9111 9009909 9080119

8 0111 9191197 9191307

1 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

171190 131111

Page 54: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

53 مورد فرض شده است. )رديف اول 01کليه خدمات يبرا يهفتگ يا، ميزان تقاض033 ير تقاضامقدا يبه ازا، 8-91در کليه جداول توجه:

جدول(

ها مشابه حالت دوم باشد:حالت سوم( با فرض اينکه، هزينه اجاره ساختمان صفر درنظر گرفته شود و ساير هزينه

محاسبه هزينه ها در حالت سوم -0جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 9171791 9917199

0 011 9181011 9109810

8 9111 109909 180119

1 0111 391197 391307

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

301190 301111

درصد کاهش يابد: 91 و تجهيزاتزينه مواد حالت چهارم: بافرض اينکه نسبت به حالت دوم، ه

محاسبه هزينه ها در حالت چهارم -9جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 9973811 9099019

0 011 9998981 9981310

8 9111 9911799 9091019

1 0111 118117 113117

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

103000 198131

Page 55: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

54 درصد کاهش يابد: 91 يبه طور کل يانسان يحالت پنجم: بافرض اينکه نسبت به حالت دوم، هزينه نيرو

محاسبه هزينه ها در حالت پنجم -7جدول

ال(هزينه تمام شده )ري مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 9911801 9978001

0 011 9070938 9019111

8 9111 9999790 9970919

1 0111 100109 191119

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

101910 100983

91 يبه طور کل يو يونيت دندانپزشک يساکشن ولتاژ قوليزر، يلت دوم، هزينه دستگاه هاکه نسبت به حاحالت ششم: بافرض اين

درصد کاهش يابد. محاسبه هزينه ها در حالت ششم -3جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 9991118 9911731

0 011 9003111 9073131

8 9111 9908108 9998099

1 0111 101330 100739

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

197901 109011

Page 56: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

55 درصد کاهش يابد. 91حالت هفتم: بافرض اينکه نسبت به حالت دوم، صرفا هزينه دستگاه ليزر

سبه هزينه ها در حالت هفتممحا -1جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 9990910 9910990

0 011 9091111 9031308

8 9111 9901913 9991911

1 0111 109113 109171

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

197981 109739

درصد کاهش يابد. 91و يونيت يساکشن ولتاژقو هزينه دستگاهصرفا حالت هشتم: بافرض اينکه نسبت به حالت دوم،

محاسبه هزينه ها در حالت هشتم -91جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

ينه تمام شده )ريال(هز (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 9981990 9970790

0 011 9070788 9011970

8 9111 9991011 9979099

1 0111 101111 101311

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

101111 101099

نيز صفر درنظرگرفته شود. حالت نهم: بافرض اينکه نسبت به حالت ششم، هزينه اجاره ساختمان

محاسبه هزينه ها در حالت نهم -99جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 131118 9191731

0 011 103111 173131

8 9111 308108 398099

1 0111 311330 310739

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

710901 719011

Page 57: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

56 درصد کاهش يابد. 91حالت دهم: بافرض اينکه نسبت به حالت ششم، هزينه مواد نيز

محاسبه هزينه ها در حالت دهم -90جدول

هزينه تمام شده )ريال( مقدار تقاضا رديف (%90و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

هزينه تمام شده )ريال( (%81و تعميرات ) يدرصدهزينه نگهدار

9 033 9118118 0997108

0 011 9087131 9009971

8 9111 9980198 9919319

1 0111 101170 181879

0 0111 )ظرفيت محاسبه شده دستگاه(

310791 311711

Page 58: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

57

فوتونا ليزر فناوري اثربخشي-هزينه چهارم: تحليلفصل

____________________________________________

اثربخشي به مقايسه هزينه ها و پيامدهاي سالمتي فناوري ها مي پردازد تا بر اساس آن بتوان ميزان مطلوبيت نسبي هر -تحليل هزينه

صميم گيران بخش خدمات سالمت جهت تخصيص منابع فناوري به نسبت هزينه به کارگيري آن را سنجش کرد. اين تحليل، براي ت

اثربخشي براي مقايسه دو فن آوري بديل در پاسخ به يک مشکل -محدود اين بخش، مبنايي تحليلي فراهم مي آورد. در تحليل هزينه

1نپزشکي ترميمي( و توربين براي تراش حفره در معالجات دندا رزباليني )در مورد حاظر، مقايسه اثربخشي ليزر فوتونا و روش ف

(. 9حالت متصور است )جدول

: حالت هاي بالقوه نسبت هزينه و اثربخشي بين دو فن آوري بديل )ليزر فوتونا و روش فرز و توربين(9جدول

( سروکار 1يا 3، 7)خانه هاي 9در تحليل هزينه اثربخشي ليزر فوتونا نسبت به فناوري بديل، با يکي از خانه هاي سطر پائين جدول

701111( از روش فرز و توربين )ريال 9911791خواهيم داشت، چرا که هزينه واحد خدمت درمان پوسيدگي با فناوري ليزر فوتونا )

مين زده شده براي هزينه واحد خدمت با ته نيز پائين ترين رقم تخريال( باالتر تخمين زده مي شود. در تحليل حساسيت صورت گرف

که ريال( باالتر است. ضمن اين 701111ريال( مي باشد که باز از رقم ثابت تخميني در روش فرز و توربين ) 710901ليزر فوتونا )

ن و يونيت شفتن هزينه ساکرگنه اجاره ساختمان و کمتر در نظر از قبيل صفر بودن هزيعناصري از اين تحليل حساسيت )

ند که ناگزير هزينه خدمت درمان پوسيدگي با فرز و توربين را هم دندانپزشکي( عناصر مشترک هزينه يابي اين دو فناوري هست

کاهش خواهد داد.

به بنابراين براي ادامه تامل درباره تحليل هزينه اثربخشي بايستي به مقايسه اي واقع بينانه ميان اثربخشي دو فناوري دست بزنيم. با توجه

سه حالت متصور است:هزينه بيشتر ليزر فوتونا نسبت به روش فرز و توربيت،

جدول: در صورت اثربخشي کمتر ليزر فوتونا در مقايسه با روش فرز و توربين هيچ نيازي به انجام آناليز 7خانه شماره (9

هزينه اثربخشي وجود نخواهد داشت. روش رايج )فرز و توربين( همچنان روش ارزانتر و اثربخش تري است.

يکسان ليزر فوتونا با روش فرز و توربين با توجه به رويکرد تحليلي کمينه سازي جدول: در صورت اثربخشي 3خانه شماره (0

اثربخشي وجود ندارد چرا که عقالنيت حکم مي کند از ميان دو فناوري با -( باز نيازي به انجام آناليز هزينه0هزينه )

، فناوري ليزر فوتونا( ينجاش گرانتر ) در ااثربخشي يکسان، فناوري ارزانتر )در اينجا روش فرز و توربين( را برگزينيم و رو

را به کنار نهيم.

1

Page 59: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

58 جدول )اثربخشي بيشتر ليزر فوتونا به نسبت روش فرز و توربين(: حالتي است که در اين مطالعه بايد به آناليز 1خانه شماره (8

که بر سيستم سالمت بار خواهد اثربخشي دست بزنيم تا دريابين آيا اثربخشي بيشتر فناوري جديد، به هزينه باالتري -هزينه

کرد مي ارزد يا خير.

اثربخشي ليزر فوتونا به نسبت روش فرز و "اصلي در اين بخش از تحليل اقتصادي فناوري ليزر فوتونا همان است که بنابراين پرسش

ره مي اندازيم به خالصه اي از . براي پاسخ به اين پرسش، اکنون نظري دوبا"توربين در برداشتن پوسيدگي هاي دنداني چگونه است؟

نتيجه گيري هاي حاصل از مطالعات مرور شده در اين گزارش. البته از ميان مطالعات، در اين بخش به آنها نظر خواهيم داشت که

گزارش، اثربخشي اين -اثربخشي فناوري ليزر در درمان پوسيدگي دنداني را ارزيابي کرده اند، چرا که در هزينه يابي و تحليل هزينه

99مربوط است، خالصه اي از نتيجه گيري به درمان پوسيدگي دنداني فناوري بديل را روش فرزو توربين در نظر گرفته ايم که

مطالعه مرور شده عبارتند از:

ليزر بر روي کاهش ريزنشت پرکردگي موثر نيست. .9

جه گيري کلي کافي نيست.ليزر باعث افزايش سختي عاج تا عمق زياد شده اما يک مطالعه براي نتي .0

ليزر پتانسيل آماده کردن سطوح دنداني را دارد اما اثربخشي بيشتري در مقايسه با روش هاي معمول ندارد. .8

به نظر مي رسد ليزر در برداشتن پوسيدگي موثر است اما شواهد کافي براي تعيين اثربخشي موجود نيست. .1

يجاد نکرد اما شواهد براي نتيجه گيري قطعي کافي نيست.تاباندن ليزر همراه با آب تغييراتي در پالپ ا .0

به نظر مي رسد برداشتن پوسيدگي با ليزر اسميرالير ايجاد نمي کند. .9

ليزر باعث افزايش سختي عاج/ مينا مي گردد اما نتيجه گيري در مورد اثربخشي آن نياز به شواهد بيشتري دارد. .7

ايند رزين با دندان دارد.ليزر اثربخشي باالتري در افزايش استحکام ب .3

به نظر مي رسد ليزر در برداشتن پوسيدگي موثر است اما شواهد موجود کافي نيست. .1

ر همراه با آب تغييراتي در پالپ ايجاد نکرد اما شواهد براي نتيجه گيري قطعي کافي نيست.زليتاباندن .91

مي رسد برداشتن پوسيدگي با ليزر اسميرالير ايجاد نمي کند.به نظر .99

در يک ارزيابي کلي از اين يافته ها مي توان گفت:

( بر کافي نبودن شواهد جهت نتيجه گيري تاکيد مي کنند. بر اين اساس به 91و 1، 7، 0، 1، 0بسياري از مطالعات فوق )

نظر مي رسد براي اظهارنظر درباره اثربخشي فناوري ليزر به مطالعات بيشتر نياز است.

هستند از اثربخش نبودن ليزر در کاهش ريزنشت پرکردگي يا باالتر نبودن اثربخشي ليزر در آماده حاکي 8و 9مطالعه

کردن سطوح دنداني

بر افزايش استحکام باند رزيم با دندان در برداشتن پوسيدگي با ليزر 3بر عدم ايجاد اسميراليز و مطالعه 99و 9مطالعه

صادي اين پرسش به ميان مي آيد که عدم وجود اسميرالير و افزايش استحکام اما از زاويه ارزيابي اقتصحه مي گذارند.

( هستند. متخصصان دندانپزشکي ترميمي بايد قضاوت کنند که 8باند رزين با دندان تا چه اندازه واحد اهميت کلينيکي )

ر کيفيت و ماندگاري ترميم هاي ( فناوري ليزر به نسبت فناوري هاي رايج فرز و توربين د1اين درجه از ارتقاء کارآمدي )

دندانپزشکي تا چه اندازه موثر است. آنچه اکنون به نفع اصربخشي لير در دست است تعداد محدودي از مطالعات را شامل

نکه براي بررسي اثربخشي آحال مي شود که بر برخي تاثيرات مصبت ليزر در شرايط استاندارد درماني تاکيد مي ورزند.

و عيني تري از قبيل ماندگاري ترميم دنداني، احتمال حساس ه آناليزهاي اقتصادي، به سنجه هاي ملموس تر فناوري از زاوي

( دندان نيازمنديم. 9( و احتمال کشيده شدن )0شدن پالپ و لزوم انجام درمان ريشه دندان )

Page 60: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

59 شي فناوري، بايستي پيامدهاي مترتب بر به جهت سنجش پيامدهاي اقتصادي به کارگيري فناوري و تحليل دوسويه هزينه ها و اثربخ

کارگيري فناوري از نظر کلينيکي را بازشناخت. به اين جهت، با استفاده از مدل مارکوف، گيامدهاي کلينيکي محتمل پس از ترميم

ست داشتن (. براي انجام آناليزهاي کمي بر روي اين مدل، يازمند در د9پوسيدگي دنداني در طول زما نتحليل شده است)شکل

تخميني از اثربخشي فناوري ليزر و فناوري فرز و توربين در برداشتن پوسيدگي هاي دنداني و ترميم هستيم که چنين گزارش هاي

کمي در يافته هاي فعلي به چشم نمي خورند.

براي اثربخشي فناوري هاي ترميمي اثربخشي به آن نياز داريم دسترسي به يک سنجه طبيعي -جزء ديگري که براي انجام آناليز هزينه

اثربخش شمرده شدن يک فناوري است. پيامدهايي از -و به دنبال ان اجماع نظر متخصصان در مورد آستانه قابل پذيرش براي هزينه

Surrogateقبيل استحکام باند رزين به عاج يا ميزان اسميرالير پس از برداشتن پوسيدگي پيامدهايي مياني جايگزين )

outcomesاثربخشي بر اساي اين قبيل پيامدها قابل قبول نمي باشد. -(، و نه پيامد بيعي محسوب مي شوند و انجام آناليزهاي هزينه

( را به عنوان سنجه طبيعي براي اثربخشي Tooth Life Yearدر عوض، به عنوان مثال، مي توان طول عمر يک ترميم دنداني )

ريال به ازاء يک سال ماندگاري بيشتر ترميم دنداني را به عنوان آستانه 811.111ن اساس، چنانچه فناوري هاي ترميمي برگزيد. بر اي

( در نظر بگيريم، آنگاه در مقايسه فناوري ليزر فوتونا و فناوري فرز و توربين براي ICERقابل پذيرش نسبت هزينه اثربخشي افزايشي )

اثربخش بودن فناوري ليزر -سال مشاهده کرد تا بتوان راي به هزينه 9.0عادل ترميم پوسيدگي ها بايستي دست کم اختالف عمري م

فوتونا داد.

Page 61: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

61

صرفه "در اينجا نمي توان از يک موضع قابل توجه در دفاع اقتصادي از فناوري ليزر چشم پوشي کرد، که عبارت است از رويکرد

مکان کاربرد در درمان هاي مختلف دندانپزشکي )جراحي فک و ، فناوري ليزر فوتونابه جهت ا"جوئي بر اساس گسترده کاربرد

دهان، درمان هاي پريودنتال و درمان ريشه دندان، عالوه بر ترميم دندان هاي پوسيده( مي تواند از به کارگيري فناوري هاي جداگانه

، ممکن است وجود دستگاه فناوري ليزر براي يکايک اين درمان ها به صرفه تر باشد. به عبارت ديگر و در سطح ارائه دهنده خدمات

عمومي، او را از خريد چند مورد از وسائل و تجهيزات دندانپزشکي بي نياز کند که از منظر ارائه فوتونا در مطب يک دندانپزشک

. اما مساله اي دهنده به کاهش هزينه ها منجر شده و حتي مي تواند کاهش هزينه هاي مستقيم درمان براي بيمار را در پي داشته باشد

مطرح است و بايد بدان پاسخ گفته شود "Economies of Scaleدفاع اقتصادي از فناوري ليزر با رويکرد "که در برابر

فناوري ليزر به نسبت فناوري هاي رايج در ردمان هاي مختلف دندانپزشکي است، در حالي که عموم مطالعات انجام "اثربخشي"

شواهد براي اظهار نظر کافي "ي ليزر در جراحي و درمان ريشه به اين نتيجه گيري ختم شده اند که شده در مورد اثربخشي ناور

. بنابراين، شرط الزم براي تائيد اقتصاد فناوري ليزر ) که "ليزر، اثربخشي بيشتري نسبت به درمان هاي معمول ندارد"و يا "نيست

ارت است از: وجود شواهد کافي براي اثربخشي باالتر )يا، دست کم، برابر( قابليت هاي درماني متعددي براي آن برشمرده شده( عب

ليزر فوتونا در قياس با فناوري هاي جايگزين؛ که البته اکنون موجود نيست.

Page 62: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

61 جمع بندي

دگي دنداني( شواهد کافي در مورد تائيد اثربخشي فناوري ليزر فوتونا به نسبت فناوري جايگزين )روش فرز و توربين در درمان پوسي

در دست نيست. شواهد موجود، عموما ناظر به برخي پيامدهاي مياني جايگزين )مثل استحکام باند رزين با دندان( هستند، در صورتي

که براي بررسي و تائيد فناوري از زاويه ارزيابي اقتصادي، به سنجه هاي طبيعي اثربخشي )مثال سال هاي عمر يک دندان( نيازمنديم. با

از نمي توانيامدهاي مياني جايگزين نيز هم صدا و قابل اتکا نيستند. به عبارت ديگر، هنوز وجود شواهد موجود حتي از نظر پين ا

اثربخشي باالتر فناوري ليزر فوتونا نسبت به روش فرز و توربين سخن گفت، و از اين روست که با رويکرد کمينه سازي هزينه ها،

. به بيان ديگر، بر اساس شواهد موجود حرکت از فناوري فرز و نمي آيداثربخشي سربلند بيرون -ن هزينهفناوري ليزر فوتونا از آزمو

( ارزيابي مي شود و از B(، که در قسمت مسطح آن )Aاثربخشي )-توربين به سمت فناوري ليزر، نه در قسمت پرشيب منحني هزينه

(. 0اثربخش به نظر نمي رسد )شکل -اين رو هزينه

شنهادات کاربردي براي سیاستگذارانپیبا توجه به مطالب فوق مي توان به اين نتيجه رسيد که کاربرد ليزر در پزشکي اثرات باليني فراواني دارد و اين مساله در حرفه

دندانپزشکي نيز صادق است، اثراتي مانند:

موفقيت بيشتر در ارائه رويه درماني براي بيمار -

ر براي بيمار درد و ناراحتي کمتوجود -

حصول نتايج بهتر و سريع تر براي بيمار، بدون هيچ عوارض جانبي براي آنها -

قابليت تکرار اين رويه و افزايش تعداد مراجعين -

Page 63: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

62 کاربرد گسترده ليزر در پزشکي اين امکان را براي متخصصان قراهم مي سازد تا با مقايسه هزينه ها و اثرات باليني هر يک از فناوري

گزينه براي بيماران خود دست يابند. نبهتريانتخاب ها به

دانش باال نسبت به فيزيک عالوه بر کسب دندانپزشکي، دندانپزشکان حوزه حفظ ايمني و افزايش اثربخشي کاربرد ليزر در جهت

کامل آگاهي تلف ليزرها را بگذرانند و همچنين نسبت به توانائي ها و محدوديت هاي انواع مخ کافي يآموزشبايد دوره هاي ليزر

و ها کسب کنند. در نتيجه نخستين عامل در خريد فناوري ليزر داشتن مهارت هاي کاربردي کافي کاربران فناوري و آشنائي با قابليت

نه هزيکمترين با فناوري پس در صورت وجود دو يا چند فناوري با اثرات يکسان بايد گزينه ت؛ سمحدوديت ها و اثرات باليني آن اس

د. ايت کردر سياستگزاري سالمت رعرا در دسترس بودن خدمات به اين ترتيب اصل برگزيد و را

اثربخشي انجام شده بين بکارگيري فناوري ليزر فوتونا و فناوري جايگزين يعني روش فرز و -نتيجه محاسبه هزينهبا توجه به اينکه

بهتر است سياستگذاران در اخذ است، از اين رو قايسه با هزينه هاي کاربرد آن در م فناورياين توربين نشاندهنده عدم تائيد اثربخشي

رويکرد کمينه تصميمات مربوط به خريد فناوري هاي جديد درماني در حرفه دندانپزشکي عالوه بر تاثيرات باليني فناوري مورد نظر

سياست استفاده از فناوري هاي با از بهتر است ، سيدگي دندانيپودرمان . بنابراين در ارتباط با را در نظر داشته باشند سازي هزينه ها

د و بر اجراي دقيق آن نظارت کامل داشته است پيروي کننفرز و توربين که در اينجا همان فناوري هزينه کمتر و اثربخشي مشابه

رات مي توان ن هاي مختلف پزشکي به جالبته با استناد به مطالعات مشابه صورت گرفته در فناوري هاي ليزري متعدد در درماباشند.

گرفت که فناوري ليزر در ايران مجموعا اثربخش نيستند و نيازمند ظرافت خاصي در سياستگذاري نظام سالمت است.

پیشنهادات براي مطالعات بیشتر

وري به نظر مي رسند:اثربخشي، انجام مطالعات زير مفيد و بلکه ضر-براي ارزيابي هاي بعدي اين فناوري از منظر هزينه

اجماع بر يک سنجه طبيعي در ارزيابي اثربخشي فناوري هاي دندانپزشکي )از قبيل سال هاي عمر دندان( -

انجام يا دسترسي به مطالعات اوليه و مروري معتبر براي سنجش اثربخشي فناوري ليزر بر اساس سنجه طبيعي -

economies of scaleاست در آينده بر اساس )انجام اين مطالعات در حوزه هاي مختلف درماني ممکن

(شواهدي براي تائيد اقتصادي فناوري ليز رفراهم آورد

اثربخشي در سنجش فناوري هاي دندانپزشکي در ايران-دستيابي به آستانه قابل قبول هزينه -

Page 64: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

63 عميق مقاالت يبررس يضميمه يک: نتايج تفصيل

الف( درمان ريشه::مقالهعنوان 2.1.1.1 کدمقاله: Thermal and morphological effects of the pulsed Nd:YAG laser on

root canal surfaces

.He H, Yu J, Song Y, Lu S, Liu H, Liu L نويسندگان:

.Photomed Laser Surg. 2009 Apr; 27(2):235-40 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

هرتز 90هرتز , 01, 90 شه ها در سه گروه؛ يجانکشنال قطع شده اند. ره سمنتويشه که از ناحيپره مولر تک ر 911 تعداد نمونه:

زر قرار گرفتند. ياه، تحت تابش با ليهمراه با جوهر س

شه يشدند. سپس ر يريزر اندازه گين تابش ليستم ترموکوپل در حيشه با سير يکال و تاجيآپ يش دما در نواحيافزا :يپيامد موردبررس

واقع شدند. يشه مورد بررسير يسطوح داخل SEMم شده و به روش يم تقسيسط به دوناز و يها از محور طول

وجود داشت. يهر سه گروه همبستگ يدندانها يشه ايش دما در سطوح ريزر تابش شده و افزايل ين سطح انرژيب ها:يافته

رات ييزر تغيرکانس لش توان و فين در گروه اول بود. با افزايش دما در گروه سوم و کمترين افزايشتريب

زه شدن يستالير ، ذوب و رکرير اليل برداشته شدن اسميشه ها، از قبيکانال ر يواره هايک مرتبط در ديمورفولوژ

د.يعاج مشاهده گرد

ان در درم يريبکارگ يبرا Nd:YAGزر يل يانرژ يدر مورد انتخاب پارامترها يدين مطالعه اطالعات مفيدر ا ها:و توصيه يگيرنتيجه

شه دندان بدست آمد.ير

:عنوان مقاله 2.1.1.2 کدمقاله: Effect of Nd:YAG laser irradiation for removal of intracanal debris and smear layer in extracted human teeth.

.Harashima T, Takeda FH, Kimura Y, Matsumoto K نويسندگان:

.J Clin Laser Med Surg. 1997; 15(3):131-5 مرجع:

RCT نوع و محيط مطالعه & In vitro

شماره ليها تا فا شهيسمنتوجانکشنال قطع شده بودند. ر هيتک کاناله انسان که از ناح بوالريدندان سانترال ماند 89 تعداد نمونه:

مداخله بود که گروه قرار گرفتند. گروه اول بدون ييتا 90شدند. نمونه ها در سه گروه يگشاد شده و پاکساز 01

9متفاوت: يپارامتر تيدر دو وضع Nd:YAG زريبا ل بش. گروه دوم و سوم تحت تاديگرد يکنترل نامگذار

قرار گرفتند. pps 01وات و pps ،2 01وات و

از شهير يح داخلسطو SEMشده و به روش ميتقس مياز وسط به دون يها از محور طول شهير زر،يپس از تابش ل :يپيامد موردبررس

واقع شدند. يمطالعه، مورد بررس يقرارداد يبا توجه به مالک ها يزيلحاظ تم

را يعاج يمانده و دهانه توبولها يباق شهيسطوح ر يبر رو ريال ريو اسم يگروه اول و دوم، دبر يدر اکثر نمونه ها ها:يافته

شده ريتبخ ريال رياسم ،يشده و دبر زيتم "کامال يا شهيگروه سوم سطوح ر يمسدود کرده بودند. اما در نمونه ها

گروه نيرا ب يدار يتفاوت معن يآمار زيگرفته بود. آنال تصور ونيزاسيستالينمونه ها رکر شتريدر ب يبودند. حت

اول و سوم نشان داد. يها

است و ديمف ريراليدر برداشتن اسم Nd:YAG زريکرد که ل يريگ جهيتوان نت يمطالعه م نيا جيبا توجه به نتا ها:و توصيه يگيرنتيجه

گردد. يم pps 01شده در توان دو وات و يگشاد و پاکساز يها شهير يموجب ذوب شدن سطوح داخل

Page 65: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

64 :عنوان مقاله 2.1.1.3 کدمقاله: Study on removal effects of filling materials and broken files from

root canals using pulsed Nd: YAG laser.

.Yu DG, Kimura Y, Tomita Y, Nakamura Y, Watanabe H, Matsumoto K نويسندگان:

.J Clin Laser Med Surg. 2000 Feb; 18(1):23-8 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

شدند. لرپريآماده شده و سپس با گوتاپرکا و س شهير 93شدند. ميتقس ييتا 93دندان سانترال انسان به دو گروه 89 تعداد نمونه:

زريداخل کانال شکسته شدند. از ل يآماده ساز نيدر ح يبه طور عمد ليمتر از فا يليم 8به اندازه يبعد يتا 93در

Nd:YAG وات 8و 0و9 يشکسته شده با توانها ليو فا اپرکاخارج کردن گوت يو مکرر برا يبه صورت پالس

.دياستفاده گرد

نها درصد دندا 00از شتريخارج شدند و در ب زريتوسط ل "کامال يدرصد دندانها، عمده مواد پرکردن 71از شتريدر ب :يپيامد موردبررس

شدند. يريمرتبه اندازه گ 99تا 9درجه 07تا 97 نيدما ب شيشکسته شده خارج گشتند. افزا يها ليفا

خارج يبرداشتن مواد پرکننده داخل کانال را دارد و برا ييتوانا يپالس Nd:YAG زرينشان داد که تابش ل جينتا ها:يافته

تواند يکاهش دما بکار رود م يو در راستا نيف جهت روتدر خال بيترت نيشکسته شده اگر به هم يلهايکردن فا

واقع شود. ديمف

مواد پرکننده داخل کانال و يايشد و بقا دهيسنج يتوسط ترموگراف زريتابش ل نيح شهيدما در سطوح ر شيافزا ها:و توصيه يگيرنتيجه

شدند. يبررس SEMو يبا استروئوسکوپ شهيسطوح کانال ر راتييتغ

:عنوان مقاله 2.1.1.4 ه:کدمقال Effects of pulsed Nd: YAG laser irradiation on root canal wall dentin with different laser initiators.

.Zhang C, Kimura Y, Matsumoto K, Harashima T, Zhou H نويسندگان:

J Endod. 1998 May; 24(5):352-5 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

زريبه عنوان گروه کنترل ل کيداده شدند. گروه صيبه چهار گروه تخص يانسان به طور تصادف شهيدندان تک ر 11 تعداد نمونه:

افتيهر کانال در يبرا هيثان 11به مدت هيثان 91 يبه صورت تابشها زريبار ل 1گروه دوم، ينکرد. نمونه ها افتيدر

کردند. گروه افتيدر زريل يگروه قبل بيرنگ شدند و به همان ترت اهيبا جوهر سها شهيکردند. در گروه سوم ر

يآماده شدند و سپس تحت تابش مانند گروه دوم قرار گرفتند. پارامترها Ag(NH3)2F %83ها با شهيچهارم ر

pps. 01وات و 0عبارت بودند از : يتابش زريل

ذوب انگريآماده شدند، ب Ag(NH3)2F %83 اي اهيو به همراه جوهر س زريبش لکه توسط تا يا شهيسطوح ر :يپيامد موردبررس

بودند. يعاج يو باز شدن توبولها ريال رياسم ريشدن، تبخ

موثرتر است. يبا عاج دندان زريبه عنوان آغازگر واکنش ل Ag(NH3)2F %83با سهيدر مقا اهيجوهر س ها:يافته

مطالعه توسط يساعت، دندانها برا 13به مدت rhodamine Bدرصد محلول 1.9رار گرفتن در بعد از ق ها:و توصيه يگيرنتيجه

آماده شدند. SEMو کوپياسترئو

:عنوان مقاله 2.1.1.5 کدمقاله: Effect of Nd:YAG laser irradiation on the apical leakage of obturated root canals: an electrochemical study.

.Park DS, Lee HJ, Yoo HM, Oh TS سندگان: نوي

.Int Endod J. 2001 Jun; 34(4):318-21 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

ک،يشدند؛ در گروه ميبه چهار گروه تقس يشده تک کاناله انتخاب شدند. نمونه ها به طور تصادف دهيدندان کش 11 تعداد نمونه:

قرار کرونيم 811 ينور بري( با فا5 W, 20 Hz) Nd:YAG زريده شده و تحت تابش با لآما ليفا kکانالها با

تحت زريگروه دوم همانند گروه اول اما بدون ل رها د شهيپر شدند. ر يگرفتند، وسپس با گوتاپرکا به روش لترال

با گوتا پر شدند.گروه يکاليتبه صورت ور زريآماده شده و بعد از تابش ل ليدرمان قرار گرفتند. گروه سوم با پروفا

Page 66: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

65 بود. زرياما بدون تابش ب 8مثل گروه 1

و سه قرار داشتند، که کيدو، يگروه ها يبعد ينشت را داشت و در رده ها نيباالتر 1روز گروه 91بعد از :يپيامد موردبررس

(.P < 0.05) معنادار بود. يگروه ها از نظر آمار نيتفاوت ب

گردد. يپس از پرکردن کانال م شهير يکانال دندان باعث کاهش نشت از انتها يپس از آماده ساز زريش لتاب ها:يافته

شد. يريدر کانال اندازه گ يشيدو الکترود استاندارد و آزما نيب يکيروز مقاومت الکتر 91در طول ها:و توصيه يگيرنتيجه

:عنوان مقاله 2.1.1.6 کدمقاله: Removal of two types of root canal filling material using pulsed Nd: YAG laser irradiation.

.Anjo T, Ebihara A, Takeda A, Takashina M, Sunakawa M, Suda H نويسندگان:

.Photomed Laser Surg. 2004 Dec; 22(6):470-6 مرجع:

Experimental & In vitro نوع و محيط مطالعه

زريکه با ل AH26 ايآپکس ليعبارت بودند از : کون گوتاپرکا، س يمواد پرکننده داخل کانال مورد بررس تعداد نمونه:

Nd:YAG شدند. يخارج م دنيگل تسيفرز گ اي

ن دندا شهياز کانال ر يمطالعه منجر به برداشته شدن کامل دبر نيمئرد استفاده در ا ياز روشها کي چيهر چند ه :يپيامد موردبررس

يروشها ريکوتاه تر از سا يبه طور معنادار زريخارج کردن مواد پرکننده توسط ل ياما زمان الزم برا د،ينگرد

(P< 0.05معمول بود.)

ييايپرکننده از داهل کانال است و ممکن است مزا دخارج کردن موا يبرا يموثر لهيوس Nd:YAG زريتابش ل ها:يافته

.نسبت به روش معمول داشته باشد

و پس از برداشتن ماده پرکننده داخل شيکانال پ يها وارهيد يتيواپسيراد يبررس يبرا يتماس يوگرافيکرورادياز م ها:و توصيه يگيرنتيجه

(SEM) يالکترون کروسکوپيکانال بعد از برداشتن مواد پرکننده با م يها وارهيد ني. همچنديکانال استفاده گرد

شدند. يبررس

:عنوان مقاله 2.1.1.7 کدمقاله: Effect of Nd: YAG laser irradiation for removal of intracanal debris and smear layer in extracted human teeth.

.Harashima T, Takeda FH, Kimura Y, Matsumoto K نويسندگان:

.J Clin Laser Med Surg. 1997; 15(3):131-5 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

.ديمطالعه مورد استفاده واقع گرد نيسمنتوجانکشن در ا هيانسان بعد از قطع شدن از ناح نييفک پا يايدندان ثنا 89 تعداد نمونه:

با دو پارامتر متفاوت Nd:YAG زريتابش با ل 8و 0گروه زر،يکنترل بدون تابش ل اي کي: گروه ييتا 90گروه 8

(W, 20 pps (Group 2) and 2 W, 20 pps (Group 3)

بود و زيتم اريها بس وارهيماند، اما در گروه سوم د يباق ريراليو اسم يو دو، دبر کي يگروه ها يدر اکثر نمونه ها ها:يافته

معنادار بود. 8و 9 يگروه ها نيب يآمار زيشده بود. آنال زهيستاليو رکر وزيذوب، ف ر،يتبخ ريراليو اسم يدبر

شده در يپاکساز شهيکانال ر يداخل يو ذوب شدن ساختارها ريال ريو اسم يبرداشتن دبر يبرا Nd:YAG زريل ها:و توصيه ييرگنتيجه

است. ديمف pps 01وات و 0 يپارامترها

شده و واقع يمورد بررس يالکترون کروسکوپيبرش داده شده و توسط م يبه طور طول زريل شيها پس از تا شهير :يپيامد مورد بررس

قرار گرفت. يابيما مورد ارز يقرارداد يارهايداخل کانال با توجه به مع يزيتم

:عنوان مقاله 2.1,2,3,4.1.8 کدمقاله: The pulsed Nd:YAG dental laser: review of clinical applications

.Myers TD, McDaniel JD نويسندگان:

.J Calif Dent Assoc. 1991 Nov;19(11):25-30 مرجع:

يمطالعه مرور نوع و محيط مطالعه

Page 67: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

66 تعداد نمونه:

معمول يروشها رينسبت به سا زريل نيا يايمزادارد. ييهم در بافت سخت و هم نرم کاربردها Nd:YAG زريل ها:يافته

عمل. و کاهش درد پس از يبهترمنطقه جراح ديد س،يهموستاز ،يو تورم بافت يسلول ييجز بيعبارت است از: تخر

بتوان انجام داد وجود دارد. يحس يبه ب ازيرا بدون ن ياديز يپروسه ها نکهيامکان ا نيعالوه بر ا

يبرش و پروسه ها ،يوپسيب ،ياپرکلکتوم ،يوپالستيژنژ ،يوکتوميدر بافت نرم شامل: ژنژ Nd:YAG زريکاربرد ل ها:و توصيه يگيرنتيجه

تيو عاج، حساس ناياچ کردن م ،يدگيپوس ريبافت سخت: تبخ درشود. يم يآفت يو درمان زخمها يدرناژ، فرنکتوم

شود. يموقت م يحس يب جادياکسپوز شده و ا يا شهير يساختارها ييزدا

:يپيامد مورد بررس

:عنوان مقاله 1.1.1.1 کدمقاله: Efficacy of calcium hydroxide, Er:YAG laser or gaseous ozone against Enterococcus faecalis in root canals.

.Noetzel J, Nonhoff J, Bitter K, Wagner J, Neumann K, Kielbassa AM نويسندگان:

Am J Dent. 2009 Feb;22(1):14-8 مرجع:

RCT & In vitro و محيط مطالعهنوع

شدند. ميتقس ييتا 10به چهار گروه شهيتک ر يشده انسان دهيدندان کش 931 تعداد نمونه:

شده و سپس يآلوده شدند و سه روز نگهدار سيانتروکوکوس فکال يتمام دندانها با باکتر ونيزاسيلياز استر بعد

( شمارش شد.CFU) هايکلون يتعداد واحد ها

( گذاشته شد و بعد از آن OH)0caروز 7 يشدند و برا مي( تقسn=15گروه ) ريبه سه ز ييتا10ر گروه ه سپس

صورت CFUقرار داده شد و به دنبالش شمارش هيثان 901 يبرا وسيو سپس ازون گاز ER:YAG زريل هيثان 81

گرفت.

( بود و factor 10(4) each) Ca(OH)2از پس از استفاده هايکاهش باکتر نيانگيو دو م کي يدر گروه ها ها:يافته

فوق به طور ري(( بود. مقاد4)factor 5 x 10) 0(( و گروه 3)factor 5 x 10) کيبا ازون در گروه

بود. Er:YAG زريباالتر از درمان با ل يمعنادار

( بود و factor 10(4) each) Ca(OH)2پس از استفاده از هايکاهش باکتر نيانگيو دو م کي يدر گروه ها ها:و توصيه يگيرنتيجه

فوق به طور ري(( بود. مقاد4)factor 5 x 10) 0(( و گروه 3)factor 5 x 10) کيبا ازون در گروه

بود. Er:YAG زريباالتر از درمان با ل يمعنادار

شد. يابيارز هايکلون يتعداد واحد ها CFU :يپيامد مورد بررس

:قالهعنوان م 1.1.1.2 کدمقاله: Effects of Er:YAG laser irradiation on biofilm-forming bacteria associated with endodontic pathogens in vitro.

.Noiri Y, Katsumoto T, Azakami H, Ebisu S نويسندگان:

.J Endod. 2008 Jul;34(7):826-9. Epub 2008 May 22 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

ساخته شده از يها لميوفيب يبر رو Er:YAG زرياثرات ل تعداد نمونه:

Actinomyces naeslundii, Enterococcus faecalis, Lactobacillus casei, Propionibacterium

acnes, Fusobacterium nucleatum, Porphyromonas gingivalis

شدند. يبررس يهشگايآزما طيدر مح Prevotella nigrescens اي

Page 68: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

67 کيآتروف راتييتغ کهيدر حال افتيکاهش يبه صورت معنادار لمهايوفيزنده در ب يتعداد سلولها زريپس از تابش ل ها:يافته

شدند. جاديا کياز نظر مورفولوژ لميوفيسلول ب تهيو کاهش در دانس ييايباکتر يدر سلولها

در لمهايوفيممانعت کننده و برداشت کننده ب لهيو به عنوان وس ينيکاربرد بال يبرا ديشا Er:YAG يزرهايل ها:و توصيه يگيرنتيجه

مناسب باشند. شهيدرمان ر يدرمانها

شدند. يبررس کيو مورفولوژ يتياز نظر کم تيآپات يدروکسيه يها سکيد يبر رو لميوفيب ينمونه ها :يپيامد مورد بررس

:عنوان مقاله 2.1.1.10 کدمقاله: Morphologic changes and removal of debris on apical dentin surfaces after Nd:YAG laser and diode laser irradiation

.de Moura-Netto C, de Moura AA, Davidowicz H, Aun CE, Antonio MP نويسندگان:

.Photomed Laser Surg. 2008 Jun;26(3):263-6 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

وات 0.0هم وديد زريل يهرتز بود، برا 90و ژوليليم 911وات و Nd:YAG 1.5 زريل يپروتکل مورد استفاده برا تعداد نمونه:

هيثان 01مورد تابش با هيدر ثان متريليم 0بار با سرعت 1مورد استفاده قرار گرفت. هر نمونه وستهيبه صورت موج پ

دادند. ينمره ا 1 اسيرا در مق يو برداشته شدن دبر کيمورفولوژ راتييگر تغ نهيفاصله قرار گرفت. پنج معا

از پارامترها وجود نداشت )با استفاده از آزمون کي چيه اي زريدو نوع ل نيب ينمرات تفاوت معنادار يدر بررس ها:يافته

ييه برداشته شدن جزبه همرا يشدن و جامد شدن سطح عاج وزيف SEM ريتصاو (.P=0.05 سيکروسکال وال

ديبا گروه کنترل مشاهده گرد سهيدر مقا وديو د Nd:YAG زريتحت تابش ل ينمونه ها يدبر

زريعاج در گروه ل يسطح راتييشوند. تغ يرا موجب م يو برداشته شدن دبر کيمورفولوژ راتييتغ زريهر دو نوع ل ها:و توصيه يگيرنتيجه

Nd:YAG هماهنگتر بودند. راتييتغ وديد زريآشکارتر بود اما در گروه ل

يالکترون کروسکوپيهمان م اي SEMتوسط ينمره ا 1 اسيدر مق يو برداشته شدن دبر کيمورفولوژ راتييتغ :يپيامد مورد بررس

.ديگرد نييتع

:عنوان مقاله 2.1.1.11 کدمقاله: Evaluation of the furcation area permeability of deciduous molars treated by neodymium: yttrium-aluminum-garnet laser or adhesive.

Guglielmi CA, Müller Ramalho K, Scaramucci T, da Silva SR, Imparato JC, Pinheiro نويسندگان: SL.

Lasers Med Sci. 2010 Nov; 25(6):873-80. Epub 2009 Sep 8 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

افتيشدند: گروه کنترل که درمان در ميبه سه گروه تقس يانسان يريدندان مولر ش 81 يحفره دسترس جاديبعد از ا تعداد نمونه:

زريکه نمونه ها تحت تابش ل زريفورکا زده شد؛ گروه ل هينکردند؛ گروه چسباننده که ماده چسباننده به ناح

Nd:YAG .قرار گرفتند

ريراليدر گروه کنترل پوشانده شده بودند و در گروه چسباننده اسم ريراليرا که با اسم يعاج يتوبولها SEM زيآنال ها:يافته

.ديسطوح ذوب شده مشاهده گرد زريبود. در گروه ل افتهي رييماده چسباننده تغ نيبا هم

يريمولر ش يدندانها يفورکا يرا در نواح يجقادر است نفوذ عا Nd:YAG زريکرد که ل يريگ جهيتوان نت يم ها:و توصيه يگيرنتيجه

کاهش دهد.

ساعت قرار داده شدند. 1 يدرصد برا 1.0بلو لنيفورکا نمونه ها در محلول مت هيعاج ناح يرينفوذپذ يابيارز يبرا :يپيامد مورد بررس

متبحر با استفاده از توسط دو نفر کارشناس ريشدند. تصاو يشده و عکسبردار ميتقس مهيبه دو ن يسپس از مخور طول

با شتريب يزهايفورکا را محاسبه کردند. آنال هياحبا کل ن سهيدر صد نفوذ رنگ در مقا TpsDigنرم افزار

صورت گرفت. SEM يالکترون کروسکوپيم

:عنوان مقاله 1.1.1.3 کدمقاله: Bond strength of fiber posts after the application of erbium: yttrium-aluminum-garnet laser treatment and gaseous ozone to the root canal.

.Bitter K, Noetzel J, Volk C, Neumann K, Kielbassa AM نويسندگان:

Page 69: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

68 J Endod. 2008 Mar; 34 (3):306-9 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

شدند. ينگهدار نيآمدرصد کلر 1.0باال در يايدندان ثنا 911 تعداد نمونه:

از درمان شيپ اليکروبيم يآنت ميگرفتند اما رژ يقرار م نگيماده لوت ريکانال تحت تاث وارهيفدرت باند با عاج د ها:يافته

نداشت. ياثر

چه با استفاده از شهير اليکروبيم يآنت يکرد که درمان اضاف يريگ جهينت نگونهيتوان ا يمطالعه م نيا يها تيبا توجه به محدود ها:و توصيه يگيرنتيجه

قرار دهد. ريتحت تاث نگيپستها را بسته به نوع ماده لوت بريف ريگ توانديگازوس ازون م اي Er:YAG زريل

از درمان شيپ اليکروبيم يآنت ميگرفتند اما رژ يقرار م نگيماده لوت ريکانال تحت تاث وارهيفدرت باند با عاج د :يپيامد مورد بررس

داشت.ن ياثر

:عنوان مقاله 1,2.1.1.12 کدمقاله: Effects of Er: YAG and Nd:YAG lasers on dentin permeability in root surfaces: a preliminary in vitro study.

.Aranha AC, Domingues FB, Franco VO, Gutknecht N, Eduardo Cde P نويسندگان:

Photomed Laser Surg. 2005 Oct; 23(5):504-8 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

Er:YAG زريهرتز مورد استفاده قرار گرفتند. ل 90وات و 9.0هرتز و 91وات و 9 يبا پارامترها Nd:YAG رزيل تعداد نمونه:

فاده واقع شدند.سطح مورد است يمتريليم 9در هيثان 01هرتز، چهر بار هر کدام به مدت 0ژول و يليم 91با قدرت

زريدرصد؛ ل 09.10هرتز به مقدار 0و ژوليليم 91با قدرت ER:YAG زرينفوذ را کاهش دادند: ل ريز طيشرا ها:يافته

Nd:YAG نيهم ب يتفاوت آمار چيدرصد کاهش داد که خ 91.18 زانيهرتز به م 90وات و پالس 9.0با قدرت

درصد با 1.01را تا يريهرتز نفوذپذ 91وات وپالس 9با توان Nd:YAG زريل نيبر ا عالوه ارقام موجود نبود. نيا

کاهش داد. ياثر کمتر

9.0با توان Nd:YAG زريهرتز و ل 0و پالس ژوليليم 91 يبل انرژ Er:YAG زريمزالعه ل نيا جيبا توجه به نتا ها:و توصيه يگيرنتيجه

باشد. ديعاج مف يريکاهش نفوذپذ يتواند برا يهرتز م 90وات و پالس

شدند. يبررس زريپس از تابش ل يکاهش نفوذ عاج اي شيو مشاهده افزا ينفوذ محلول رنگ زانيم :يپيامد مورد بررس

:عنوان مقاله 1.1.1.4 کدمقاله: Comparative study of root canals instrumented manually and mechanically, with and without Er: YAG laser.

Biedma BM, Varela Patiño P, Park SA, Barciela Castro N, Magán Muñoz F, González ويسندگان: نBahillo JD, Cantatore G.

.Photomed Laser Surg. 2005 Oct; 23(5):465-9 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

( با 9شدند. ميمنتوانامل جانکشن قطع شده بودند به چهار گروه تقسکه از س يشده انسان دهيکش شهيتک ر يدندانها تعداد نمونه:

زريو ل ي( با دستگاه روتار1و ي( با دستگاه روتار8آماده دند، زري( با دست و سپس با تابش ل0دست آماده شدند،

پرکردن کانال آکاده شدند. يبرا

کانال موثر است. يها وارهيداخل د رازيال ريبرداشتن اسم يبرا ER:YAG زرياستفاده از ل ها:يافته

ليهمراه با وسا ER:YAG زرياست. استفاده از ل يضرور شهيدرمان ر طهيدر ح تيموفق يبرا ريال ريبرداشتن اسم ها:و توصيه يگيرنتيجه

کند. يشدن کانال دندان کمک م زيبه تم يو دست يروتار

شوند. يبررس SEM قيشدند تا از طر ميتقس مهيبه دو ن يدندانها به صورت طول :يپيامد مورد بررس

:عنوان مقاله 1.1.1.5 کدمقاله: Er:YAG laser: antimicrobial effects in the root canals of dogs' teeth with pulp necrosis and chronic periapical lesions.

.Leonardo MR, Guillén-Carías MG, Pécora JD, Ito IY, Silva LA نويسندگان:

.Photomed Laser Surg. 2005 Jun; 23(3):295-9 مرجع:

Page 70: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

69 RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

بودند استفاده شدند. نمونه کاليآپ ينکروز پالپ و پر عاتيکه دچار ضا ياندندان پره مولر انس شهير 11 تعداد نمونه:

استفاده نشد اما در گروه زرياز ل کيبرداشته شدند. در گروه شهيو پس از درمان از داخل ر شيپ کاليولوژيکروبيم

استفاده شد. زريدوم از ل

د که در يروز پس از درمان مشاهده گرد 7سمها يگانکرواريهمه م يبرا CFUش يک و دو افزاي يدر گروه ها ها:يافته

در گروه دو معنادار بود. يک و کل استرپتوککسيدر گروه يهوار يب يگونه ها

يشه ايستم ريسمها در سيکروارگانيپس از آماده کردن معمول کانال دندان باعث کاهش م Er:YAGزريتابش ل ها:و توصيه يگيرنتيجه

نشد.

يرياندازه گ CFUکشت قرار داده شد و يشهايد يق شد و بر رويرق يالينمونه خارج شده از کانال به صورت سر :يررسپيامد مورد ب

شد.

:عنوان مقاله 2.1.1.13 کدمقاله: Effect of Nd: YAG laser irradiation on the hardness and elastic modulus of human dentin.

Lee BS, Lin CP, Lin FH, Li UM, Lan WH نويسندگان:

.J Clin Laser Med Surg. 2003 Feb;21(1):41-6 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

قرار گرفت. يکرونيم 111 بريبا ف Nd:YAG زريتخت تابش ل يعاج دندان انسان تعداد نمونه:

و 00.3ه برابر بود با يثان 1ژول يليم 901ه و يثان 1ژول يليم 911 يا انرژي يعاج انسان يتيسياالست و مدولوس يسخت ها:يافته

19.1 GPaزر بودند. يافت تابش ليبدون در ين تر از سطوح عاجييپا ير فوق به طور معناداري. مقاد

دهد. يرا کاهش م يعاج انسان يتيسيو مدولوس االست يسخت Nd:YAGزر ين ليبنابرا ها:و توصيه يگيرنتيجه

Instronق ين امر از طريشدند. که ا يبررس Nd:YAGزر يپس از تابش ل يتيسيو مدولوس االست يرات سختيتغ :يپيامد مورد بررس

شدند. يز بررسين يکروسکوپ الترونير مينمونه ها ز ندنتر صورت گرفت.يکرز ايو و يزسختير

:عنوان مقاله 1.1.1.6 کدمقاله: The Er:YAG laser in endodontics: results of an in vitro study.

,Schoop U, Moritz A, Kluger W, Patruta S, Goharkhay K, Sperr W, Wernisch J نويسندگان: Gattringer R, Mrass P, Georgopoulos A.

.Lasers Surg Med. 2002; 30(5):360-4 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

يهايبا انرژ Er:YAG زريصورت گرفت تخت تابش ل شانيبر رئ شهيکه درمان ر يشده انسان دهيدندان گش 001 تعداد نمونه:

شود. يساز هيشب يداخل دهان يعيطب طيبود تا شرا نيبر ا يسع کهيمتفاوت قرار گرفتند درحال

کروسکوپ نشاند اد که عاج به صورت يدر کانال دندان بود. م Er:YAGزر يانگر اثر کشنده ليال بيباکتر يابيارز ها:يافته

يکه قدرت استاندارد مورد استفاده قرار مين تابش وقتيش دما در حيواره ها برداشته شده است. افزايوسته از ديناپ

گرفت، متوسط بود.

ال مناسب است.ها از داخل کان يحذف باکتر يبرا Er:YAGزر ين ليبنابرا ها:و توصيه يگيرنتيجه

قرار گرفتند. يمورد بررس ييدما يو سنجش ها يکروسکوپ الکترونيال، مير گروه از لحاظ باکتريدندانها در سه ز :يپيامد مورد بررس

2.1.1.14 کدمقاله::عنوان مقاله

Assessment of morphological changes and permeability of apical dentin surfaces induced by Nd:Yag laser irradiation through retrograde cavity surfaces.

.Arisu HD, Bala O, Alimzhanova G, Türköz E نويسندگان:

.J Contemp Dent Pract. 2004 May 15;5(2):102-13 مرجع:

Page 71: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

71 RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

متريليم 8به طول شهيکانال آپکس ر يفرم ده و يفک باال استفاده شدند. بعد از پاکساز يايثنا شهيدندان تک ر 70 تعداد نمونه:

گروه که در هر 0شدند. دندانها به هيته 0در 0استاندارد کيشد. حفره کالس دهيدندان بر يعمود بر محور طول

شدند. ميدندان بود، تقس 90 کي

ون آن يزاسيستالياج ذوب شده و رکرمقدار ع Nd:YAGزر يج استفاده از جوهر هندوستان همراه با ليبا توجه به نتا ها:يافته

ابد. ي يش مين با تابش و ماده آغازگر نشت افزايدهد. همچن يش ميرا افزا

ون آن يزاسيستاليمقدار عاج ذوب شده و رکر Nd:YAGزر يج استفاده از جوهر هندوستان همراه با ليبا توجه به نتا ها:و توصيه يگيرنتيجه

ابد. ي يش ميتابش و ماده آغازگر نشت افزان با يدهد. همچن يش ميرا افزا

شدند. يو نمده ده يزه شده موجود بررسيستاليو عاج رکر ير، دبرير الير اسميمقاد :يپيامد مورد بررس

انتخاب شدند. SEM يابيارز يپنج دندان از هر گروه برا

د. يگرد يبررس 91 ييکروسکوپ با بزرگنمايعاج با استرئوم يرينفوذپذ

1.1.1.7 اله:کدمق:عنوان مقاله

Comparative analysis of root surface smear layer removal by different etching modalities or erbium: yttrium-aluminum-garnet laser irradiation. A scanning electron microscopy study.

Theodoro LH, Zezell DM, Garcia VG, Haypek P, Nagata MJ, de Almeida JM, de نويسندگان: Paula Eduardo C.

Lasers Med Sci. 2010 Jul;25(4):485-91. Epub 2009 Mar 28 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

آماده شده با G2 ن؛يسال کيولوژيريکنترلشستشو با محلول ف G1شدند. ميتقس يگروه به صورت تصادف 9به يدندان انسان 81 تعداد نمونه:

درصد و ژل 01 کيتريس ديآماده شده با اس G4درصد؛ EDTA 24آماده شده با ژل G3د؛ درص 01 کيتريس دياس

زريتحت تابش با ل G6(؛ 47 mJ/10 Hz/5.8 J/cm(2)/pulse) Er:YAG زريتحت تابش با ل G5 ن؛يکليتتراسا

Er:YAG (83 mJ/10 Hz/10.3 J/cm(2)/pulse.)

را به طور يشه اين استفاده شود تا سطوح ريتواند به صورت مطميم Er:YAGزر يدهد که ل يج مطالعه نشان مينتا ها:يافته

آماده کند. يموثر

ودنتال است که ضرورت انجام مطالعه را به يپر يبافتها يميل ترمين مطالعه در نظر نگرفتن پتانسيا يتهاياز محدود ها:و توصيه يگيرنتيجه

د.ينما يبرجسته م in vivoصورت

ز شدند.يآنال يستم نمره دهيه شده و با توجه به سيته ييکروگرافهايم :يررسپيامد مورد ب

1,2.1.1.15 کدمقاله::عنوان مقاله

Morphological assessment of dentine and cementum following apicectomy with Zekrya burs and Er:YAG laser associated with direct and indirect Nd:YAG laser irradiation.

de Moura AA; Moura-Netto C; Barletta FB; Vieira-Junior ND; Eduardo نويسندگان:

Cde POral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, Oral Radiology & Endodontology مرجع:(ORAL SURG ORAL MED ORAL PATHOL ORAL RADIOL ENDO), 2010 Apr; 109(4): e77-82

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

گروه با توجه به نوع مداخله فرز 1ها به شهيو پر شدند. ر يشکل ده ،يپاکساز شانيها شهيباال ر يايدندان ثنا 11 تعداد نمونه:

Zekrya زريل اي Er:YAG (1.8 ،و مداخله بژوليليم 101وات ،)زريبا ل شتري Nd:YAG زريعدم استفاده از ل اي

شدند. ميتقس

زر يد. اما با ليدر عاج مشاهد گرد ييارهاير با شير الياسم Zekryaده شده با فرز يبر يکاليآپ يدر قسمت ها ها:يافته

ER:YAG زر يم ليرات مانند عاج برش داده شده بود که سطح مضررس و شکاف مانند داشت. تابش مستقيييتغ

Nd:YAG م آن ير مستقيکخ تابش غيبود. در حال ييوژن و جامدزاياز ف ييحانگر نوايو باکال ب يکاليآپ يدر نواح

را در سمان نشان داد. يرات کنترييتغ

Page 72: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

71 ن سطوح تابش يا در بيد يمشاهده نگردEr:YAGزر ين فرز و ليجاد شده بيت برش ايفياز لحاظ ک يچ گونه تفاوتيه ها:و توصيه يگيرنتيجه

مشاهده نشد. Nd:YAG زريم ليبا تابش مستق يو باکال يکاليشده آپ

کمتر بود. يم به طور معنادارير مساقيافت کننده تابش غيجاد شده در سطوح دريک ايرات مورفولوژيهرچند تغ

شد. يبررس SEMشه با يمتر فاصله از آپکس ريليم 8سنترال باال با يايکال ثنايسطح آپ يمورفولوژ :يپيامد مورد بررس

:هعنوان مقال 1.1.1.16 کدمقاله: Thermal effect and morphological changes induced by Er:YAG laser with two kinds of fiber tips to enlarge the root canals.

.Lee BS, Jeng JH, Lin CP, Shoji S, Lan WH نويسندگان:

Photomed Laser Surg. 2004 Jun;22(3):191-7 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

در گشاد Er:YAG رزيل ييشدند. توانا هيبا قطر ثابت از دندان گاو ته يدندان مصنوع شهير 90 يچهار گروه حاو تعداد نمونه:

شد. يژول بررس يليم 81 اي 01 يها يبا انرژ کردن کانال دندان

د که يژول مشاهده گرد يليم 81 يو صاف با انرژ يمخروط يپ هايبر تيرات دما توسط فييدر تغ يتفاوت مشخص ها:يافته

شه ير ييه انتهايشد و محدود به ناح يده ميبر ديدور ف يضويشکل ب يد. با سر مخروطيژول مالحظه نگرد يليم 01با

يجاد ميا يزتريسه با سر صاف سطح تميدر مفا يرز با سر مخروطيافتند که تابش با ليدر SEM. مالحظات بود

کرد.

گر يد يسه با سرهايرا در مقا يکال کمتريو مورفولوژ ياثرات حرارت Er:YAGزر يل يج سر مخروطيبا توجه به نتا ها:و توصيه يگيرنتيجه

کند. يجاد ميا

ين حرارتيبا دورب يحرارت يرهايله مادون فرمز ثبت شد و تصويشه توسط وسيرات دما در سطوح رييتغ :يبررسپيامد مورد

(thermocameraگرفته شد. تغ )يکروسکوپ الکترونيز با ميک نيرات مورقولوژيي SEM د.يگرد يبررس

Page 73: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

72 ب( پريودنتال:

:عنوان مقاله 2.2.1.1 کدمقاله: The effect of a pulsed Nd:YAG laser in non-surgical periodontal therapy.

.Slot DE, Kranendonk AA, Paraskevas S, Van der Weijden F نويسندگان:

J Periodontol. 2009 Jul; 80 (7):1041-56 مرجع:

نظاممند يمطالعه مرور نوع و محيط مطالعه

3 افتيبه در منجر Cochraneمقاله 83و PubMedمقاله 030و خالصه نيمستقل عناو يبه صورت بررس تعداد نمونه:

بود. ريداده ها امکان پذ يفيتوص زي. تنها آنالديبودند، گرد يابيارز يمقاله که مطابق با مالکها

چه به صورت ت،يودنتيمبتال به پر مارانيب هيدر درمان اول يپالس Nd:YAG زريل ياثربخش": يسوال مورد بررس :يپيامد مورد بررس

: ليازقب ودنتال،يالتهاب پر ينيبال يکاهش پارامترها "چگونه است؟ يجراح ريغ ودنتاليهمزمان بادرمان پر اي يتک

بودند. يمورد بررس يها امديلثه، به عنوان پ ليتحل ،ينيبال يعنق پاکت، سطح چسبندگ ت،يويژنژ ،يزيپالک، خونر

و کيعمول درمان )اولتراسونبا روش م سهيدر مقا Nd:YAG زريل يبرا يشتريب يشده اثربخش زياکثر مطالعات آنال ها:يافته

نشان ندادند. تيودنتيمبتال به پر مارنيب هي( در درمان اوليدرمان دست اي

نسبت به Nd:YAG زريل يبر برتر يمبن يگونه شواهد چيکند که ه يم شنهادينظام مند پ يمطالعه مرور نيا ه ها:يو توص يريجه گينت

وجود ندارد. دنتاليدرمان پرو يسنت يروشها

2.2.1.2 کدمقاله::عنوان مقاله

In vivo, A Short-Term Evaluation of Nd:YAG Laser as an Adjunct to Scaling and Root Planing in the Treatment of Periodontal Inflammation

Talat Qadri,* Pavlina Poddani,† Fawad Javed,* Jan Tunér,‡ and Anders Gustafsson نويسندگان:

Journal of Periodontology; 2010, Vol. 81, No. 8, Pages 1161-1166 مرجع:

يدهان مهيکنترل شده ن يسو کور، تصادف کي ينيبال ييکارآزما نوع و محيط مطالعه

زريبه همراه ل SRP) يشيآزما يبه گروه ها يبه طور تصادف ماريب 81 بوليچپ و راست فک ماند يها مهين تعداد نمونه:

داده شدند. صي( تخصSRP( و کنترل )تنها يدرمان

يريبر شده اندازه گينه کنندگان کالي( توسط معاPD( و عمق پاکت )GIندکس )يوال اينژي(، ژPIندکس )يپالک ا :يپيامد مورد بررس

شدند

PDدر يک هفته بهبود قابل مالحظه ايبعد از ها:يافته

(P <0.001) ,PI (P <0.05) يار لثه ايع شياو حجم م GCF (P <0.001)

يقابل مالحظه ا يبهبود يشيآزما يماه در گروه ها 8ن بعد از يد. همچنيمعنادار بود مالحظه گرد يکه از نظر آمار

PDد يمشاهاه گرد

(P <0. 01) ,PI (P <0.01) يار لثه ايع شيو حجم ما GCF (P <0.05) ر يک هفته مقادي. بعد از

دار بودند.يرات پايين تغيز ايماه ن 8دا کردند، که بعد از يکاهش پ يبه صورت معنادار MMP-8تا و ب 9ن ينترلوکيا

ودنتال را در يالتهاب پر ينيم باليآب عال يهمراه با اسپر Nd:Yagزر يکبار تابش ليهمرا با SRPدر کوتاه مدت ه ها:يو توص يريجه گينت

بخشد. يبهبود م ييبه تنها SRPسه با يمقا

:عنوان مقاله 2.2.1.3 کدمقاله: Effect of Nd: YAG laser irradiation on the treatment of oral malodour associated with chronic periodontitis

.Kara C, Demir T, Orbak R, Tezel A نويسندگان:

Int Dent J. 2008 Jun; 58(3):151-8 مرجع:

RCT & Invitro نوع و محيط مطالعه

داشتند در مطالعه وارد شدند. تيبد دهان شکا يمزمن که از بو تيودنتيمبتال به پر ماريب 91 تعداد نمونه:

Page 74: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

73 شونده ريتبخ يسولفور باتيترک ريمقاد ک،يارگانو لپت يعبارت بودند از : درجه بند يمورد بررس يپارامترها :يپيامد مورد بررس

VSCمتفاوت )آموزش بهداشت دهان، يو پس از خدمات درمان شيپ ينيبال ي، عمق پاکت و سطوح چسبندگ

(Nd:YAG زريل يو تابش تحت لثه ا SRP يريجرمگ

در يکاهش معنادار مارانيتمام ب در مشاهده شد. ژهيو ودنتاليپر يبد دهان و پارامترها يبو نيب يارتباط معنادرا ها:يافته

ريچند مقاد هر( p < 0.05. )ديم همه درمانها مالحظه گردبعد از انجا VSCو ينيبال يها ندکسيا ريمقاد

VSC به اندازه ييبه تنها زرياما درمان ل افتيدر تمام گروه ها بعد از درمان کاهشSRP موثر نبود. زريو تابش ل

و بر طرف ودنتاليمان پردر در ينقش کمک Nd:YAG زريل يتوان برا يبا توجه به اعداد و ارقام بدست آمده م ه ها:يو توص يريجه گينت

بد دهان قائل شد. يکردن بو

:عنوان مقاله 1.2.2.1 کدمقاله: Lack of adjunctive benefit of Er: YAG laser in non-surgical periodontal treatment: a randomized split-mouth clinical trial.

;Rotundo R; Nieri M; Cairo F; Franceschi D; Mervelt J; Bonaccini D; Esposito M نويسندگان: Pini-Prato G

Journal of Clinical Periodontology (J CLIN PERIODONTOL), 2010 Jun; 37(6): 526-33 مرجع:

يدهان مهين يتصادف ينيبال ييکارآزما نوع و محيط مطالعه

شهير حيو تصح يريجرمگ ،يفوق لثه ا دمانيدبر ار گرفتند: قر ريز يجراح رينوع درمان غ 1تخت ماريب 07در کل تعداد نمونه:

(SRPبه همراه ل )و ييبه تنها زريل زر،يSRP ياز کوآذرانت ها يکيبه ي. هر پروسه به صورت تصادفييبه تنها

داده شد. صيتخص يدهان

Ainamo and Bay's Index(، PIپالک ) ندکسيا ،يچسبندگ شياقزا زانيم :يپيامد مورد بررس

فوق لثه دمانيتوسط دبر ينيبال يچسبندگ شيدر افزا يگونه تفاوت آمار چيه ER:YAG زريماه پس از درمان ل 9 ها:يافته

يشتريب يچسبندگ شيمنجر به افزا SRP کهيحال در([ mm (95% CI -0.16; 0.46 1.90] ديمشاهد نگرد يا

به زريدرمان با ل نيب يگونه تفاوت آمار چيه ([mm (95% CI 0.05; 0.68 1.87. ]ديگرد ينسبت به مورد قبل

وجود نداشت. ييبه تنها SRPو SRPهمراه با

بدست جينتا نينداشت. عالوه بر ا ييبه تنها SRPنسبت به يشترياثر ب يسنت SRPو زرياستفاده همزمان از ل ه ها:يو توص يريجه گينت

بود. کساني يفوق لثه ا يريدرمان شده با جرمگ ينواح جيتاشوند با ن يدرمان م زريبا ل کهييآمده از نواح

:عنوان مقاله 1.2.2.2 کدمقاله: Subjective intensity of pain during supportive periodontal treatment using a sonic scaler or an Er:YAG laser

Braun A; Jepsen S; Deimling D; Ratka-Krüger P نويسندگان:

-Journal of Clinical Periodontology (J CLIN PERIODONTOL), 2010 Apr; 37(4): 340 جع:مر5

يدهان مهين ينيبال ييکارآزما نوع و محيط مطالعه

ند.تهت درمان قرار گرفت زريو ل کيمعمول، سپس با استفاده از قلم سون ودنتالياز درمان پر ماندهيبا دو پاکت باق ماريب 11 تعداد نمونه:

درمان مورد استفاده قرار گرفت. افتيدرد پس از در يبررس ي( براVASدرد ) يابيارز اسيمق :يپيامد مورد بررس

,median pain score: 0.71 U, maximum: 9.94 Uنشان داد که ) زريدرمان با ل نيدرد ح يابيارز ها:يافته

minimum: 0 Uکيسون هليبا درمان با وس سهيرا در مقا ي( درد کمتر (median pain score: 2.17 U,

maximum: 11.26 U, minimum: 0 Uکنند ياحساس م ماراني( بp<0.05در زمان درمان يتفاوت کهي، درحال

.p>0.05شود ينم جاديا

شود. يم کيسون لهيبا وس سهيباعث کاهش احساسات دردناک در مقا ودنتاليکننده پر تيدرمان حما نيدر ح زرياستفاده از ل ه ها:يو توص يريجه گينت

:عنوان مقاله 1.2.2.3 کدمقاله: Microbiological findings after periodontal therapy using curettes, Er: YAG laser, sonic, and ultrasonic scalers.

.Derdilopoulou FV, Nonhoff J, Neumann K, Kielbassa AM نويسندگان:

.J Clin Periodontol. 2007 Jul;34(7):588-98 مرجع:

Page 75: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

74 يدهان مهين يتصادف ينيبال ييکارآزما و محيط مطالعهنوع

کوآدرانت از هر کينمونه( 033شد )در کل يجمع آور ماريب 70 يپاکتها نيتر قياز عم ييايباکتر ينمونه ها تعداد نمونه:

لهيوس اي(، S)گروه کيسون لهي(، وسL)گروه Er:YAG زري(، لHبه کورت )گروه يبه طور تصادف ماريب

( اختصاص داده شد.U)گروه کيراسوناولت

,Aggregatibacter (Actinobacillus) actinomycetemcomitans (Aa)يها يتعداد باکتر :يپيامد مورد بررس

Porphyromonas gingivalis (Pg), Prevotella intermedia (Pi), Tannerella

forsythensis (Tf و ,)Treponema denticola (Tdدر جلسه او )درمان ماه بعد از 9و 8 نيل، همچن

شد. يرسبر مرازيپل رهيزنج تيبا استفاده از ک

و رزي. لافتنديدر تمام گروه ها کاهش يطور معنادار به Pg , Pi, Tf, Td يهايباکتر ريماه پس از درمان مقاد 8 ها:يافته

Uو L يگروه ها نيب يدار يمعن ياوت هاماه بعد تف 9را کاهش دهند. Aa رينتوانستند مقاد کياولتراسون لهيوس

بدست آمد. Td يباکتر يبرا L ،S ،U ي, و درگروه ها Pi ،Tf يها يباکتر يبرا S، در گروه Pg يبرا

دادند. حيترج زريرا به کار با دست و ل کياولتراسون رماند مارانيب

ل يگردد. کار با وسا يها م ير باکتريدر مقاد يل مالحظه امتفاوت منجر به کاهش قاب يدرمان يروش ها ه ها:يو توص يريجه گينت

کند. يجاد ميا يک درد کمترياولتراسون

:عنوان مقاله 1.2.2.4 کدمقاله: Short-term clinical and microbiologic effects of pocket debridement with an Er:YAG laser during periodontal maintenance.

.Tomasi C, Schander K, Dahlen G, Wennstrom JL نويسندگان:

Journal of Periodontology. 77(1):111-8, 2006 Jan مرجع:

RCT & In vivo نوع و محيط مطالعه

يجلسات متوال يوارد مطالعه شدند که در ط شتريب ايمتر يليم 0دندان با عمق پاکت 1با وجود حداقل ماريب 01 تعداد نمونه:

)کنترل( يريقلم جرمگ اي)تست( و زري، با ل يتحت لثه ا دمانيگرفتند. که تحت درمان دبر يقرار م يررسمورد ب

قرار گرقتند.

عبارت ينيبال يامدهايه پياول يرهايقرار گرفتند. متغ يماه بعد مورد بررس 1ک و ينه، يدر زمان معا ينيبال ير هايمتغ :يپيامد مورد بررس

(. CAL) ينيبال يعمق پاکت، سطح چسبندگ رات درييبودند از تغ

ک ماه بعد از درمان کاهش عمق پاکت در يدر گروه کنترل بود. 0.3متر در گروه تست و يليم 9ه يعمق پاکت اول ها:يافته

چ يماه پس از درمان ه 1را نشان داد. در يز بهبود قابل مالحظه اين CALگروه تست باالتر از گروه کنترل بود.

د. يمشاهده نگرد CALا بهبود يدر عمق پاکت يتفاوت گونه

ينکه احساس ناراحتير از اينشان نداد به غ يدمان تحت لثه ايزر جهت دبريل يرا برا يتيچ گونه مزيج مطالعه هينتا ه ها:يو توص يريجه گينت

زر به همراه داشت.يماران درمان شده با ليب يرا برا يکمتر

Page 76: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

75 پ( ترميمي:

:عنوان مقاله 1.3.1.1 ه:کدمقال Shear bond strength and SEM evaluation of composite bonded to Er:YAG laser-prepared dentin and enamel

.William J. Dunna,*, John T. Davisb, Anneke C. Bushc نويسندگان:

Dental Materials (2005) 21, 616–624 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

در اين مطالعه وارد chloramine-T %0.5دندان مولر انساني کشيده شده و نگهداري شده در محلول 011 تعداد نمونه:

شدند.

,Shear bond Strength - :يپيامد مورد بررس- Cohesive failure - Adhesive failure - Mix failure

- SEM ارزيابي

نشان داد که هم در عاج و هم ميناي دندان تنها نمونه هاي اسيد اچ شده قدرت باند بيشتري Post hocآناليزهاي ها:يافته

داشتند. درحاليکه نمونه هاي اماده شده با وسايل روتاري قدرت باند بيشتري در مقايسه با نمونه هاي آماده شده با

ليزر داشتند.

ها هم در عاج و هم در مينا، اسيد اچ کردن بهتر از ليزر اچ کردن بوده و ليزر اچ کردن در هرگونه نحوه تهيه دندان ه ها:يو توص يريجه گينت

نمونه هاي ليزر تابانده شده شيار دار شدن سطوح زيرين را فراتر از عمق SEMبهتر از هيچگونه اچ نکردن است.

معمول رزين هاي بکار رفته در سطوح دنداني نشان مي دهد.

:عنوان مقاله 1.3.1.2 کدمقاله: Microleakage of composite restorations after acid or Er-YAG laser cavity treatments

L. Ceballosa, R. Osorioa,*, M. Toledanoa, G.W. Marshallb نويسندگان:

Dental Materials 17 (2001) 340±346 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

دندان مولر سوم کشيده شده ايجاد شدند 93حفرات کالس پنج لينگوال و باکال در ه:تعداد نمون

درجات نشت رنگ در نواحي اکلوزال و ژينژيوال - :يپيامد مورد بررس

ها SEMارزيابي -

ه توسط تابش در ديواره هاي اکلوزال ريزنشت در حفرات اسيد اچ به طور معناداري پايين تر از مقادير بدست آمد ها:يافته

. (P , 0.05)، يا ليزر و اسيد اچ هر دو با هم بود (P , 0.001)ليزر

در ديواره هاي ژينژيوال هيچ گونه تفاوت آماري مشاهد نگرديد.

يست.تابش ليزر در مينا آلترناتيو معتبري در مقايسه با اسيد اچ کردن در چسبندگي ترميم هاي با کامپوزيت ن ه ها:يو توص يريجه گينت

:عنوان مقاله 1.3.1.3 کدمقاله: Resin bond strength and micromorphology of human teeth prepared with an Erbium:YAG laser.

.Trajtenberg CP, Pereira PN, Powers JM نويسندگان:

Am J Dent. 2004 Oct;17(5):331-6 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

دندان مولر سوم مورد استفاده قرار گرفت. نمونه ها ي عاج و مينا توسط فرز کاربايد يا ليزر اربيوم تحت تابش 13 اد نمونه:تعد

قرار گرفتند و تحت هر يک از شرايط زير قرار گرفتند:

(Scotchbond Multi-Purpose Plusاسيد اچ/ باندينگ ) -

Page 77: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

76 عدم اچ و همان ماده باند -

(EXL 547چ شونده )پريمر خود ا -

(Bond strengthقدرت باند ) - :يپيامد مورد بررس

SEMميکرومورفولوژي سطوح تحت تابش و سطوح باند شده در گروه هاي اسيد اچ و خود اچ شونده با -

آناليز شدند.

-Scotchbond Multiعاج آماده شده با فرز کاربايد و اسيد اچ شده با اسيد فسفريک همراه با باند ها:يافته

Purpose باالترين قدرت باند را داشت(35.7 MPa) عاج و ميناي آماده شده با ليزر .Er:YAG باالترين

باند شدند. Scotchbond Multi-Purposeقدرت باند را داشتند وقتيکه سطوح با اسيد اچ و با

(25.8-21.1 MPa). باالتري نسبت به ليزر با استفاده از پريمر خود اچ شونده داشت اما ليزر قدرت باند باالتري فرز کاربايد قدرت باند ه ها:يو توص يريجه گينت

بدون اچ کردن نشان داد. Scotchbond Multi-Purposeرا با استفاده از باند

ترل و عدم حضور اسمير الير را بر روي سطوح دنداني تابش شده توسط ليزر در مقايسه با دندانهاي کن SEMآناليز

آماده شده توسط فرز کاربايد نشان داد.

:عنوان مقاله 1.3.1.4 کدمقاله: Differences in bonding to acid-etched or Er:YAG-laser–treated enamel and dentin surfaces

Arturo Martínez-Insua, Luis da Silva Dominguez, ,Francisco Guitián Rivera, Urbano نويسندگان: A. Santana-Penín,

J Prosthet Dent 2000;84:280-8 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

دندان پره مولر انساني مورد استفاده قرار گرفتند. براکتها به ميناي اسيد اچ شده، ميناي ليزراچ شده، عاج اسيد اچ 31 تعداد نمونه:

گروه( سمان گرديد.دنداد در هر 01شده يا عاج ليزر اچ شده )

دنداني بدست آمده پس از آماده سازي سطوح براي چسبندگي –استحکام کششي باند هاي براکت - :يپيامد مورد بررس

مقاطع SEMبررسي -

بود که از نظر آماري به صورت (MPa 5.03 ± 14.05)ميانگين قدرت باند براي ميناي اسيد اچ شده ها:يافته

(P<.05)بود. ,(MPa 3.07 ± 8.45)از ميناي اسيد اچ شده معناداري باالتر

.(MPa 1.94 ± 2.48) در مقايسه با عاج ليرز اچ شده (MPa 2.50 ± 4.70)براي عاج اسيد اچ شده

نيز بالتر بود.

مقدار بدست آمده از اسيد اچ پايين تر از Er:YAGچسبندگي به بافتهاي سخت دنداني بعد از اچ کردن با ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

کردن معمول است.

2.3.1.1 کدمقاله::عنوان مقاله

An analysis of surface roughness, surface morphology and composite/dentin bond strength of human dentin following the application of the Nd:YAG laser

M.T. Ariyaratnam, M.A. Wilson, A.S. Blinkhorn نويسندگان:

Dental Materials 15 (1999) 223–228 مرجع:

RCT نوع و محيط مطالعه & In vitro

دندان در هر گروه( در مطالعه 91نمونه براي آناليز سختي مورد بررسي قرار گرفتند. هفت گروه ) 71در کل تعداد تعداد نمونه:

صادفي به هفت گروه تخصيص داده شدند.وارد شدند و نمونه هاي عاجي به صورت ت

( آناليز پروفايل سطحي صورت گرفت.perthometerبا پرتومتر ) - :يپيامد مورد بررس

نمونه ها با استفاده از ميکروسکوپ الکتروني مورد بررسي واقع شدند. -

به روش معمول با عاج استحکام برشي عاج تحت تابش ليزر/ کامپوزيت و عاج آماده نشده/ کامپوزيت و باند -

(Gold Standard, Chameleon Dental Products) .نيز مورد بررسي قرار گرفتند

Page 78: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

77 نمونه هاي عاجي آماده شده با ليزر با نمونه هاي تابش نشده با ليزر به از نظر کيفي متفاوت بودند. تابش ليزر با ها:يافته

رديد. باند رزين کامپوزيت با عاج ليزر تابانده شده به طور معناداري توانهاي باال منجر به ايجاد ميکروکرک و شيار گ

از عاج تابش نيافته متفاوت نبود، با وجود اينکه سختي سطح عاج تابانده شده توسط ليزر از عاج تابش نيافته باالتر

.(p , 0.05) بود.

نتيجه گيري کرد که سطوح عاجي اچ شده و تابش يافته با ليزر با توجه به نتايج بدست آمده اينگونه مي توان ه ها:يو توص يريجه گينت

Nd:YAG .تحت شرايط ذکر شده نسبت به روش هاي معمول آماده سازي عاج باالتر قرار نگرفتند

:عنوان مقاله 1.3.1.5 کدمقاله: Influence of Er:YAG laser on tensile bond strengthof a self-etching system and a flowable resin in different dentin depths

,Aline Evangelista de Souzaa,*, Silmara Aparecida Milori Coronab نويسندگان:

Journal of Dentistry (2004) 32, 269–275 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

درصد نگهداري شدند. 1.1کشيده شده و در محلول سديم آزيد ماه گذشته 9دندان مولر سوم انساني که در 93 تعداد نمونه:

( )عاج سطحي، عاج عمقي(MPaاستحکم باند کششي ) - :يپيامد مورد بررس

آناليز شدند. 11نوع شکستگي ها در سطح مقطع عاج/ماده ترميمي در زير ميکروسکوپ الکتروني با بزرگنمايي -

صورت مي adhesiveمي شد اگر که در سطح مقطع عاج/در نظر گرفته adhesiveشکست د رقسمت -

بود. اما در صورتيکه هم در سطح مقطع و cohesiveگرفت ؛ اگر در ماده يا جزء مورد عمل مشاهده مي گرديد

هم در ماده بود مخلوط به شمار مي آمد.

يکه در عاج عمقي درمان با کانديشنر غير در عاج سطحي نتايج بهتر و باند کششي بهتري مالحظه مي گرديد در حال ها:يافته

باند کششي بهتري داشت. NRC( يا ليزر به هرماه با NRCشستشو شونده )

براي درمان عاج بکار ميرود الزامي Er:YAGبا توجه به نتايج مي توان اينگونه نتيجه گيري کرد که زمانيکه ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

انديشنر باشد.است که به همراه با ماده ک

:عنوان مقاله 1.3.1.6 کدمقاله: Investigation of Er:YAG laser etching on enamel–sealant interface in vitro SEM study

.T. Tengrungsuna,*, S. Smithritheeb, N. Vongsavanc,S. Chuckpaiwonga, K نويسندگان: Vongsavan

International Congress Series 1248 (2003) 201– 208 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

مورد استفاده قرارگرفتند. in vitroدندان از هر بيمار( در اين مطالعه 0بيمار ) 90دندان پره مولر باال از 01 تعداد نمونه:

: تابش 0هر ثانيه، مرحله ميلي ژول در Er:YAG 140: تابش ليزر 9مرحله مطالعه د ردو مرحله صورت گرفت:

ليزر هرماه با اسيد اچ کردن،

سطوح بين مينا و سيالنت مورد ارزيابي قرار گرفتند. :يپيامد مورد بررس

نتايج بيانگر اين بود که نمونه ها در گروه کنترل ضمائم رزيني متعددي در سطح مينا داشتند. در نمونه هاي ديگر ها:يافته

وجود بودند اما در عمق شيارهاي سطح اکلوزالي ناپديد مي شدند و هيچ گونه ضمائم رزيني اجزاي اتصالي زيادي م

موجود نبود.

با توجه به نتايج مطالعه الگوهاي متفاوتي در پروسه هاي اسيد اچ کردن و ليزر اچ کردن وجود دارد. ه ها:يو توص يريجه گينت

:عنوان مقاله 2.3.1.2 کدمقاله: The effects of laser etching on shear bond strength at the titanium ceramic interface

,Jin-Tae Kim, Sung-Am Cho نويسندگان:

J Prosthet Dent 2009;101:101-106 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

Page 79: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

78 =nگروه آزمايشي ) 1مياي متر درجه دو در 01ول ميليمتر و ط 0.7ميله تيتانيوم خالص به عرض 91در کل تعداد تعداد نمونه:

( براي دريافت مداخالت متفاوت تقسيم بندي شدند.16

همچنين SEM( و آناليز Ra valueآزمون استحکام باند برشي در ماشين آزمون کننده يونيورسال انجام شد. سنجش سختي ) :يپيامد مورد بررس

ن استحکام باند براي ارزيابي طبيعت ذاتي سطوح صورت گرفت.نمونه از هر گروه پيش و پس از آزمو 9در

APAS (22.22 (4.04) MPa)مقادير استحکام باند برشي ذرات ساييده شده توسط هوا و آلومينيوم ها:يافته

له ، به طور معناداري باالتر از گروه آماده شده توسط ماشين و بدون مداخ(MPa (3.41) 21.22)، گروه ليزر اچ شده

(13.76 (3.16) MPa) و همچنين گروه اسيد اچ شده باHCL 91 درصد((3.26) 14.98 MPa) .بود

(P<0.05 )

در مقايسه با اسيد اچ کردن در بهبود قدرت باند پروسلن هاي با فيوز Nd:YAGاچ کردن سطوح تيتانيوم با استفاده از ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

بنابراين تفاوت معناداري بين ليزر اچ کردن و سايش سطوح با ذرات مشاهده نشد.پايين موثر تر است.

:عنوان مقاله 1.3.1.7 کدمقاله: Removal of carious dentin by Er:YAG laser irradiation with and without carisolv.

.Yamada Y, Hossain M, Suzuki N, Kinoshita JI, Nakamura Y, Matsumoto K نويسندگان:

.J Clin Laser Med Surg. 2001 Jun; 19(3):127-31 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

زده شد و سپس پوسيدگي carisolvو فرز برداشته شد. به نيمي از ضايعه Carisolvپوسيدگي پنج دندان کشيده شده با تعداد نمونه:

درمان شدند. carisolvبا و بدون Er:YAGدندان با ليزر 01فرز برداشته شد. برداشته شد. نيمه ديگر با استفاده از

حفره با دياگنودنت مورد ارزيابي دقيق قرار گرفت. از هر ضايعه پيش و پس از درمان عکسبرداري شد و حفره درمان شده با :يپيامد مورد بررس

و ميکروسکوپ الکتروني مشاهده گرديد. يميکروسکوپ نور

ميلي ژول به طور موثري پوسيدگي را 911تا 911با توان Er:YAGبه همراه ليرز carisolvنتايج نشان داد که استفاده از ها:تهياف

"دريافتند که در سطح حفرات تابش شده با ليزر الگوهاي متفاوتي از بي نظمي که معموال SEMبرداشت. با توجه به بررسي

ست، مشاهده مي گردد و اسمير الير نيز موجود نمي باشد.همراه با شيارهاي بسيار کوچک ا

مي توانند به صورت carisolvو ,Er:YAGبا توجه به نتايج مطالعه اينگونه مي توان نتيجه گيري کرد که ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

ه قرار گيرند.تکنيک جديد در مقايسه با برش و چرخ کردن مکانيکي براي برداشتن پوسيدگي مورد استفاد

:عنوان مقاله 2.3.1.3 کدمقاله: Removal effects of the Nd:YAG laser and Carisolv on carious dentin.

.Yamada Y, Hossain M, Kawanaka T, Kinoshita J, Matsumoto K نويسندگان:

J Clin Laser Med Surg. 2000 Oct;18(5):241-5 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

قرار داده شد و سپس ليزر carisolvدندان کشيده شده قدامي و مولر به مدت يک دقيقه 01بر روي تعداد نمونه:

Nd:YAG .به صورت اسپري ممتد آب به مدت يک دقيقه ديگر تابانده شد

همزمان در حين برداشت پوسيدگي حفره با دياگنودنت مورد ارزيابي دقيق قرار گرفت. از هر ضايعه پيش و پس از :يسپيامد مورد برر

درمان عکسبرداري شد و حفره درمان شده با استرئوسکوپ و ميکروسکوپ الکتروني مشاهده گرديد. تغيييرات دما

سنجيده شد. Thermovisionبا

وات به 9و 1در انرژي پالس هاي Nd:yAGو به دنبال آن تابش ليزر carisolvد که استفاده از نتايج نشان دا ها:يافته

دريافتند که سطوح حفره که تحت تابش ليزر قرار SEMطور موثري پوسيدگي عاج را برداشت. با توجه به مطالعه

ار کوچک بوده و اسمير الير مشاهده همراه با شيار هاي بسي "گرفتند نامنظمي هايي در سطح نشان دادند که معموال

نگرديد.

مي توانند روش ديگري براي برداشتن پوسيدگي در مقايسه با روش carisolvو Nd:YAGنشان داده شد ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

معمول مکانيکي دبرديمان و چرخ کردن دندان باشند.

Page 80: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

79 :عنوان مقاله 3.1.8.½ کدمقاله: Comparison between the removal effect of mechanical, Nd:YAG, and

Er:YAG laser systems in carious dentin.

.Yamada Y, Hossain M, Nakamura Y, Suzuki N, Matsumoto K نويسندگان:

J Clin Laser Med Surg. 2001 Oct;19(5):239-43 مرجع:

RCT نوع و محيط مطالعه & In vitro

Er:YAGابتدا نيمي از ده ضايعه پوسيدگي تحت درمان با فرز روند برداشته شدند. نيمه ديگر تحت تابش ليزر تعداد نمونه:

يمه قرار گرفتند. بعد ار آن نيمه ديگر ده دندان مجزاي ديگر با فز روند برداشته شدند و ن HZ 0ميليژول و 200

تحت اسپري مدام آب برداشته شدند. PPS 01وات و 9با توان Nd:YAGديگر با ليرز

تغيير دما و زمان الزم براي برداشتن پوسيدگي تعيين گرديد و ويژگي هاي سطحي حفرات با ميکروسکوپ :يپيامد مورد بررس

(.SEMالکتروني بررسي گرديد )

دو يا سه مرتبه طوالني تر از درمان با فرز بود. با توجه به يافته هاي Nd:YAGيا Er:YAGزمان تابش ليزر ها:يافته

ميکروسکوپ الکتروني تغييرات سطحي بيانگر يک سري بي نظمي ها در سطح بوده و اسمير الير حضور نداشت.

و يوارد آمدن صدمات حرارت زر حفرات را بدونيق ليکافي آب و تابش دق يپيشنهاد مي شود که تحت اسپر ه ها:يو توص يريجه گينت

جاد کرد.يا Nd:YAGو Er:YAGزر يتوان با ل يژه پالپ دندان مياطراف و به و يب به بافتهايآس

1.3.1.9 کدمقاله::عنوان مقاله

Microtensile bond strength of an etch-and-rinse adhesive to enamel and dentin after Er:YAG laser pretreatment with different pulse durations.

.Firat E, Gurgan S, Gutknecht N نويسندگان:

Lasers Med Sci. 2010 Aug 31. [Epub ahead of print] مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

شدند. دندانها پس از ميتقس نمونه 9 يحاو کيبه هفت گروه، هر يعاج يبه نه گروه و نمونه ها يينايم ينمونه ها تعداد نمونه:

0در يکروکششيشدند و قدرت باند م دهيبر يمتر يليم 9 يبه قطعات چوب کبرت تيکامپوز ميانجام پروسه ترم

(.n=30شد ) يريانتهاب شده از هر دندان اندازه گ يقطعه تثادف

متفاوت، يها يزر با انرژيلنا پس از تابش ي( به عاج و مmuTBS) يکروکششيقدرت باند م :يپيامد مورد بررس

د.يگرد يبررس يمتفاوت شکستگ يکروسکوپ شکلهاير استرئوميدر ز

تحت تابش قرار گرفتند کاهش يشتريکه مدت بيد اچ نشده زمانياس يزر وليتحت تابش با ل يگروه ها muTBS ها:يافته

افت.ي

ش دهد.يا افزايد کاهش يه به مدت زمان تابش و استفاده از اسرا بست muTBSتواند يزر ميدرمان با ل ه ها:يو توص يريجه گينت

:عنوان مقاله 1.3.1.10 کدمقاله: Towards a better understanding of the adhesion mechanism of resin-modified glass-ionomers by bonding to differently prepared dentin.

Cardoso MV, Delmé KI, Mine A, Neves Ade A, Coutinho E, De Moor RJ, Van نويسندگان: Meerbeek B.

J Dent. 2010 Nov; 38(11):921-9. Epub 2010 Aug 20 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

گالس ص داده شدند.يگروه تخص 9د که به يه گرديته يمولر دست نخورده انسان ياز دندانها ينمونه سطح عاج 13 نه:تعداد نمو

ا بدون استفاده از يزر با يسطوح آماده شده توسط فرز، شکسته شده، تابانده شده با ل يبر روFuji II LC ونومريآ

( GCفره )شنر حيافت کننده کانديد، دريک اسيليآکر يشنر پليکاند

( عالوه بر μTBS) يکرو کششياستحکام م يبررس يدرجه نمونه ها برا 87پس از هفت روز قرار گرفتن در آب :يپيامد مورد بررس

شدند. يبررس يعاج RMGIونومر يافته گالس آير يين تغيات سطح مقطع رزيخصوص TEM يبررس

(. P< 0.05را نشان داد ) يشتريماده کردن عاج استفاده شد فدرت باند بآ يکه از فرز برايشنر زمانياستفاده از کاند ها:يافته

را بدون در نظر گرفتن ين قدرت چسبندگيف تريمنجر شد که ضع يرا در سطح عاج يزير يزر ترکهايتابش ل

Page 81: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

81 يکرومتريم 0تا عمق يتوانست تا حدودFuji II LC ونومري(. گالس آP< 0.05شنر نشان داد ياستفاده از کاند

ن سطح يب يچ گونه ارتباط آشکاريد اما هيد و به عاج آماده شده با فرز و شکسته شده نفوذ نمايزه نماينراليج را دمعا

د. يزر مشاهده نگرديو سطح تابش شده با ل RMGIمقطع

باند ييتوانا يبه صورت نامطلوبر قرار داد و يرا با عاج تحت تاث RMGI يچسبندگ ييزرتوانايجاد شد با ليرات اييتغ ه ها:يو توص يريجه گينت

ر داد.ييشدن آن را تغ

2.3.1.4 کدمقاله::عنوان مقاله

Effect of Nd: YAG laser and acidulated phosphate fluoride on bovine and human enamel submitted to erosion/abrasion or erosion only: an in vitro preliminary study.

.Sobral MA, Lachowski KM, de Rossi W, Braga SR, Ramalho KM نويسندگان:

.Photomed Laser Surg. 2009 Oct;27(5):709-13 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

نمونه: يدو سر تعداد نمونه:

زر ي، ل APFافت ي(؛ کنترل )درمان نشده(، درn= 25م شدند )يسگروه تق 1تاج دندان گاوبه 911اول: يسر

Nd:YAG قه يدق 1زربه همراه با قرار دادن ي، لييبه تنها.APF

ش شده.يده شده وپاليک و سطوح بريلين آکريتاج قوطه ور شده در رز 01دوم: يسر

نا به خاطر ينا و از دست رفتن ساختار کياز اروژن م يريشگيپ يبرا APFهمراه با Nd:YAG يزر پالسيل ياثربخش :يپيامد مورد بررس

ا تنها اروژن.يش يجاد کننده اروژن و سايا يياستفاده از مواد غذا

د.يگرد يرياندازه گ Vickers يش و پس از درمان سحتيپ

يرا برا يج بهتريتان ي( موثر تر بود و از نظر آماريو گاو يانسان يناي)م APFبه همراه با Nd:YAGزر يتابش ل ها:يافته

نا در برداشت.يش ميو سا يسطح يزسختير

ريتحت تاث يانسان ينايو نرم شدن م يگاو ينايم شيباعث کاهش سا APFبه همراه با Nd:YAG زريتابش ل ه ها:يو توص يريجه گينت

بود. يشگاهيآزما طيتنها اروژن در مح اي شيکننده اروژن و سا جاديا ييمواد غذا

:عنوان مقاله 1.3.1.11 کدمقاله: Shear bond strength of a sealant to contaminated-enamel surface: influence of erbium: yttrium-aluminum-garnet laser pretreatment.

Lepri TP, Souza-Gabriel AE, Atoui JA, Palma-Dibb RG, Pécora JD, Milori Corona نويسندگان: SA.

.J Esthet Restor Dent. 2008; 20(6):386-92; discussion 393-4 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

يستاليودين تر از سمنتوانامل جانکشن جدا شدند. تاجها به صورت مزييمتر پايليم 0شان يشه هايدندان مولر ر 01 تعداد نمونه:

0و به ضخامت د ينا صاف گرديمر غوطه ور شده باشد. مين پليجاد گردد که در رزيمه اين 13برش داده شدند تا

ه باند شدن عالمت زده شد.يمتر ناح يليم

قرار گرفت. يابيمورد ارز ورساليونيسنجش نينمونه ها در ماش يقدرت باند برش :يپيامد مورد بررس

ن يد اچ شده بودند باالتريکه با بزاق آلوده نشده و اس ي( در سطوحMPaن قدرت باند )يانگيم يز آماريطبق آنال ها:يافته

و به دنبال آن Er:YAGزر يبزاق قرا گرفته بودند و ل ير آلودگيکه تحت تاث ي(. گروهP< 0.05قدار بود )م

ک در يد فسفري(. استفاده از اسP< 0.05ن قدرت باند را داشتند )ين ترييافت نموه بودند پايک دريد فسفرياس

جه داد.يرا نت يط خشک باند باالتريشرا

ط خشک و چه تر، يالنتها چه در محيد اچ کردن معمول را در قدرت باند سياس ينتوانست اثربخش Er:YAGزر يل ه ها:يو توص يريجه گينت

ش دهد.يافزا

:عنوان مقاله 1.3.1.12 کدمقاله: Pulpal response to Er: YAG laser drilling of dentine in healthy human third molars.

.Nair PN, Baltensperger MM, Luder HU, Eyrich GK نويسندگان:

Page 82: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

81 .Lasers Surg Med. 2003; 32(3):203-9 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

برطرف کردن مشکالت مربوط به کمبود فضا در دهان قرار بود خارج يدندان مولر سالم که برا 7در کل تعداد تعداد نمونه:

حفرات موجود در عاج به صورت موقت پر زر،يرداشتن ساختار دندان با لشوند، مورد استفاده قرار گرفتند. بعد از ب

(.n=2) عد( و سه ماه بn=5شدند ) دهيروز کش 7شده و دندانها بعد از

يو الکترون ينور کروسکوپيبا م يبررس يشده و برا ميتقس ييگروه ها ريشدند، به ز هيفينمونه ها ثابت و دکلس :يپيامد مورد بررس

ند.آماده شد

يعاج-در مجموعه پالپ کيپاتولوژ راتييگونه تغ چيه زريروزه چهر دندان از پنج دندان چرخ شده با ل 7در گروه ها:يافته

31قسمت حفره با کمتر از نيتر قيادنتوبالستها و گشاد شدن عروق در عم يجزئ بيدندان آس کينشان ندادند. در

يمکعب ياحاطه شده با با سلولها هيان گروه سه ماهه رسوب عاج ثالث. دو دندديمشاهده گرد يضخامت عاج متريليم

شد. دهيدر مجاورت پالپ د

درست و يبا توان انرژ کهيسخت است زمان يبافتها يمحافظت کننده پالپ لهيوس Er:YAG زريل جيبا توجه به نتا ه ها:يو توص يريجه گينت

نانومتر بکار رود. 0111طول موج

:عنوان مقاله 2.3.1.4 کدمقاله: بر استحکام باند برشي کامپوزيت به عاج Nd:YAG بررسي اثر ليزر پالسي

قاسمي امير,حکيم نازنين,فرامرزي محمدعلي نويسندگان:

)ويژه نامه )مرکز تحقيقات علوم 09 ;9830زمستان بهشتي مجله دانشکده دندانپزشکي دانشگاه علوم پزشکي شهيد مرجع:

.770-799:دندانپزشکي((

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

تراشيده دندان پر مولر تازه کشيده شده انساني صورت گرفت. ابتدا تاج دندانهاي 01تجربي بر روي مطالعه به روش تعداد نمونه:

م شدند.گروه آزمايش و کنترل تقسي شده و سطح عاجي موازي افق در آنها تهيه شد. دندانها به طور تصادفي به دو

و استحکام باند برشي- :يپيامد مورد بررس

نمونه ها توسط ميکروسکوپ الکتروني مورد بررسي قرار گرفتند

در کامپوزيت تتريک تغيير محسوسي بر ميزان استحکام باند برشي Nd:YAC نظر ميرسد استفاده از ليزر پالسي به ها:يافته

سرام با باند سينتاک نمي گذارند

در کامپوزيت تتريک تغيير محسوسي بر ميزان استحکام باند برشي Nd:YAC نظر ميرسد استفاده از ليزر پالسي به ه ها:يو توص يريجه گينت

سرام با باند سينتاک نمي گذارند

:عنوان مقاله 1.3.1.13 کدمقاله: Er:YAG بررسي تحليلي تابع توزيع دما درون ميناي دندان تحت تابش ليزر

شيرازي محمد فارسي بيتا,گودرزي,الهي پرويز نويسندگان:

.17-12:((29-30 )پي در پي 1-8)0 ;9837پاييز و زمستان ليزر پزشکي مرجع:

تجربي نوع و محيط مطالعه

يکي در که مختلف دندان دو مينا، برداشت Er:YAG به ليزر از استفاده هنگام به آب تأثير بررسي منظور به تعداد نمونه:

.کنيم مي بررسي را باشد آب بدون ليزر تابش ديگر دندان در و آب همراه رليز تابش

پس از شبيه سازي و حل تحليلي معادله انتقال حرارت درون ميناي دندان به بررسي تابع توزيع دما درون آن هنگامي :يپيامد مورد بررس

.با توان يک وات قرار مي گيرد پرداختيمEr:YAG که در معرض تابش ليزر

خصوصيات شکست مينا تغييري نمي کند. در 0oc-70ocهمچنين به دليل آنکه در محيط هاي آبي، در محدوده ها:يافته

اين مقاله، تغييرات چنداني در استحکام مينا نيز حاصل نمي شود

اثرات مخربي به دنبال نخواهد بر روي مينا، تحت اين شرايط، اطمينان بخش بوده و Er:YAG بنابراين، تابش ه ها:يو توص يريجه گينت

.داشت

Page 83: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

82 :عنوان مقاله 2.3.1.5 کدمقاله: مقاومت برشي کامپوزيت باند شده به عاج دندانهاي شيري پس از تابش ليزر

کوثري علي,سراج بهمن,پاسدار نيلگون نويسندگان:

.19-00، 81، مسلسل 9839: 90( 9ن، )مجله دندانپزشکي دانشگاه علوم پزشکي تهرا مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

دندان مولر اول و دوم شيري کشيده شده استفاده گرديد و دندانها بر حسب تصادف در سه 91در اين مطالعه از تعداد نمونه:

دندان قرار گرفتند. 01گروه شاهد )گروه اول( و هدف )گروه هاي دوم وسوم( متشکل از

به همراه Nd:YAGاستحکام برشي کامپوزيت متصل شده به عاج دندانهاي شيري پس از استفاده از ليزر ارزيابي :يپيامد مورد بررس

Conditioningاسيداچينگ، جهت

ثانيه 91و مدت زمان تابش ,01HZميلي ژول و فرکانس 911وات و انرژي 0با توان Nd:YAGکاربرد ليزر ها:يافته

کامپوزيت باند شده به عاج دندانهاي شيري مي شود. Shear Strengthباعث افزايش ميزان

ثانيه 91و مدت زمان تابش ,01HZميلي ژول و فرکانس 911وات و انرژي 0با توان Nd:YAGکاربرد ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

کامپوزيت باند شده به عاج دندانهاي شيري مي شود. Shear Strengthباعث افزايش ميزان

:عنوان مقاله 2.3.1.6 کدمقاله: بر سختي عاج Seal & Protect و ماده Nd:YAG مقايسه کاربرد ليزر

قزويني زادگان فاطمه,*مالکي پور محمدرضا,بيرنگ رضا,شيراني فرزانه نويسندگان:

.091-001((:93)مسلسل 8)01 ;9837اييز ن، پجامعه اسالمي دندانپزشکان ايرا، مجله دندانپزشکي مرجع:

RCT & In vitro و محيط مطالعه نوع

قرار گرفتند. يدندان عقل سالم مورد بررس 10 تعداد نمونه:

عدد سختى سطح عاج توسط دستگاه سختى سنجى ويکرز به دست آمد. نتايج مطالعه با استفاده از آناليزهاى آماري :يپيامد مورد بررس

One-Way ANOVA و پس آزمونLSD .مورد بررسى قرار گرفت

جهت رفع حساسيت عاجي موجب کاهش Nd:YAGنتايج حاصل از آزمونهاي آماري نشان داد که تابش ليزر ها:يافته

سختي عاج نگرديد.

در مجموع مي توان اين طور نتيجه گرفت که در تصويربرداري هاي مورد نياز ايمپلنت مي توان با اطمينان از ه ها:يو توص يريجه گينت

پيرال استفاده کرد.تکنيک توموگرافي اس

Tensile bond strength of dentin adhesives on acid- and laser-etched عنوان مقاله: 2.3.1.7 کدمقاله:dentin surfaces

Tarcin B; Gunday M; Ovecoglu HS; Turkmen C; Ovecoglu ML; Oksuz M; Ay M نويسندگان:

Quintessence International (QUINTESSENCE INT), 2009 Nov-Dec; 40(10): 865-74 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

ده يتارش يده شد تا سطوح عاجييسا يدندان مولر برداشته شد و سطوح اکسپوز شده با فرز الماس 919سطح اکلوزال تعداد نمونه:

و GSSYEr,Crزر :يکه عاج در هرگروه با ل م شدنديتقس ييتا 11دندان به سه گرئه 901جاد گردد. يشده با فرز ا

ت گشتند. سپس بعد از باند شدن يم با کامپوزيدرصد )کنترل( آماده ترم 87ک يد ارتوفسفريو اس Nd:YAGزر يل

ده يلوگرم سنجيک 01 يرويو ن قهيمتر در دقيليم 1.0نمونه با سرعت 901 يت استحکام باند کششيکامپوز يله هايم

و نفوذ مواد باند کننده به سطوح يريتطابق پذ يابيارز يبرا يکروسکوپ الکترونير ميانده در زمينمونه باق 09شد.

د. يگرد يبررس يينايافته مير ييتغ

و نفوذ مواد باند کننده به سطوح يري( تطابق پذSEM) يکروسکوپ الکترونير ميو در ز ياستحکام باند کشش :يپيامد مورد بررس

دند. يگرد يرسبر يينايافته مير ييتغ

داشت. ين قدرت باند بدشست آمده توسط مواذ باند کننده معمول در گروه کنترل تفاوت معناداريانگيمن يتفاوت ب ها:يافته

زر يسه با لي( در مقاP< 0.001ن گروه باالتر از گروه حامل اتانول بود )ير فدرت باند مواد حامل استون در ايمقاد

Page 84: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

83 Nd:YAG آمده با ر باند بدستيمقادEr,Cr:YSSG ( باالتر بودندP< 0.001مقاد .)ر باند بدست آمده با ي

.(P< 0.001معنادار بود ) يد اچ کردن در هر دو گروه مواد باند کننده باال بود و از نظر آمارياس

توانند به عنوان يننده است، اما نمجاد قدرت مواد باند کين مطالعه اچ کردن موثر تر از حاللها در ايهر چند درا ه ها:يو توص يريجه گينت

د اچ کردن معمول شوند.ين اسيگزيجا يروش فرع

:عنوان مقاله 2.3.1.8 کدمقاله: Influence of Nd: YAG laser irradiation on microtensile bond strength of adhesive systems to sound or carious dentin.

.Paranhos MPG; Spohr AM; Marcondes M; Oshima HMS; Mota EG; Burnett LH Jr نويسندگان:

Quintessence International (QUINTESSENCE INT), 2009 Feb; 40(2): 145-53 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

تحت چرخه 9تا 9 يگروه هام شده و يگروه تقس 90دندان مولر سوم اکسپوز شدند. دندانها به 91 يسطوح عاج تعداد نمونه:

ماندند. سه يبه صورت عاج نرمال باق 90تا 7 يقرار گرفتند، گروه ها يمصنوع يدگيجاد پوسيا يبرا PH يها

دندانها yو xد، عدم درمان )کنترلها(. در دو محور يزر به همراه ژل فلورايقه، ليک دقي يبرا ييزر به تنهايمداخله: ل

د.يگرد يريورسال اندازه گيونين سنجش يدر ماش يعاج يله هايم يند کششده شدند. و استحکام بايبر

د.يگرد يريورسال اندازه گيونين سنجش يدر ماش يعاج يله هايم ياستحکام باند کشش :يپيامد مورد بررس

ج نرمال با باند عا ين استحکام باند در گروه هايانگين مقدار مي( باالترP< 0.05) يتوک ANOVAز يطبق آنال ها:يافته

Clearfil SE (11.90 aPM) ,( 34.2تک باند MPaبود. حضور عاج پوس )قدرت باند يده به طور معناداري

Clearfil SEن وجود باند يزر و چه عدم تابش کاهش داد. با ايستم چسباننده چه تحت تابش لين دو سيرا در ب

د استحکام باند را در يزر همراه با فلوراين تابش ليعالوه بر اافته نشان داد. ين قدرت باند را در سطوح تابش يباالتر

ستم چسباننده کاهش داد.يدو س

ن يستم چسباننده خود اچ شونده برتريبه دنبال س Nd:YAGزر يده استفاده از ليعاج پوس يدگيپس از برداشتن پوس ه ها:يو توص يريجه گينت

زر بود. يو ل اچ کننده يستم کليسه با سيدر مقا ينيانتخاب بال

:عنوان مقاله 1.3.1.14 کدمقاله: Dentin Microhardness and Subsurface Morphology After Er:YAG Laser Cavity Preparation Using Different Parameters.

Souza-Gabriel AE; Chinelatti MA; Pecora JD; Palma-Dibb RG; Corona SA نويسندگان:

Journal of Dentistry for Children (J DENT CHILD), 2009 Jan-Apr; 76(1): 58-66 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

يها يبا انرژ زريگروه تحت تابش ل 90اختصاص داده شدند: يگروه به صورت تصادف 98به يتکه عاج 981 تعداد نمونه:

( ؛ و گروه کنترل با استفاده از فرز 1 اي، 8، 0) يد و پالس هاژول( بودن يليم 801 اي 811و 001و 011متفاوت )

. ديشده ثابت گرد شيبه صورت رو به باال و پال مهين کيشدند. ميتقس مهي. نمونه ها به دو نديآماده گرد ديکاربا

آماده شد. يالکترون کروسکوپيبا م يبررس يبرا گريد مهين

نقطه در 9( در هفت نقطه )کرومتريم 901و 901، 11، 91، 81سطح( در پنج عمق ) ي)سخت کروهاردنسيآزمون م :يپيامد مورد بررس

وسکوپرکيم با يسطح ريز يمورفولوژ يبررستابش نشده( صورت گرفت. هينقطه در ناح کيحفره و يلبه ها

صورت گرفت. ريز يالکترون

نقطه نيقتريهرتز در عم 1ژول و با يليم 801و 001 يها يتحت تابش با انرژ يدر گروه ها يسخت ريمقاد نيباالتر ها:يافته

91 يرا در عمق ها يهرتز مورفولوژ 8با 801و 811 يصورت گرفت. پارامترها يکرومتريم 91در يعنيحفره

جاديا راتييتغ يکرومتريم 81هرتز تا عمق 1ژول با يليم 801و 811، 001 يها يداد. انرژ رييتغ يکرومتريم

يليم 011را داشتند که معادل يسخت ريمقاد نيکه با فرز آماده شدند کمتر يي(. در گروه هاP= 0.0328کردند )

نشد. جاديا يسطح ريز کيمورقولوژ راتييبا فرز تغ ني( همچنP=0.1842هرتز بود ) 0ژول و

نقطه نيقتريهرتز در عم 1ژول و با يليم 801 و 001 يها يتحت تابش با انرژ يدر گروه ها يسخت ريمقاد نيباالتر ه ها:يو توص يريجه گينت

Page 85: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

84 هرتز 0ژول و پالس يليم 811 اي 001و 011تر نيپا يانرژ ريمقاد صورت گرفت. يکرومتريم 91در يعنيحفره

داشت. ديمشابه حفرات آماده شده با فرز کاربا جينتا

:عنوان مقاله 1.3.1.15 کدمقاله: Shear Bond Strength to Primary Enamel: Influence of Er:YAG Laser Irradiation Distance.

;Lessa FC; Mantovani CP; Barroso JM; Chinelatti MA; Palma-Dibb RG; Pecora JD نويسندگان: Borsatt

Journal of Dentistry for Children (J DENT CHILD), 2007 Jan-Apr; 74(1): 26-9 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

ديشدند. گروه کنرتل با اس مي( تقسn=10شده و به پنج گروه ) دهييکه سطوح باکالشان سا يانسان نيدندان کان 01 تعداد نمونه:

0و پالس ژوليليم 31 يو انرژ Er:YAG زرياچ کردن سطح با ل زريآماده شد. در گروه ل کيفسفر ديدرصد اس 80

استفاده شد. از ديگرفت که به دنبالش از اس ت( صورمتريليم 97و 99و91و90) هرتز در فواصل مختلف از دندان

( قرار داده شدند.Flitek Z250) ينيرز يو سپس استوانه ها ديتک باند استفادهگرد

يلگو( انجام شد. اقهيدر دق متريليم 1.0) ورساليونيسنجش نيدر ماش يسنجش استحکام باند کشش يآزمون ها :يپيامد مورد بررس

صورت گرفت. 11 ييبا بزرگنما کروسکوپيبا استرئوم يشکستگ

ني( و به هم0.19±) 90.78برابر با 90فاصله در( 9.93±) 93.79( در گروه کنترل = MPaباند ) ريمقاد نيانگيم ها:يافته

(. که ±6.81) mm=15.9 (±6.81); 16 mm=20.1 (±6.94); 17 mm=15.15 91 بيترت

.ديمالحظه نگرد شيمورد آزما يگروه ها نيب يتفاوت معنادار

رياچ کننده تاث ستميبا س سهيدر مقا يحت نايم يبر رو ينيرز ستميقدرت باند س يبر رو زريفواصل متفاوت تابش ل ه ها:يو توص يريجه گينت

گذار نبود.

:عنوان مقاله 1.3.1.16 کدمقاله: Effect of enamel preparation method on in vitro marginal microleakage of a flowable composite used as pit and fissure sealant.

Youssef MN; Youssef FA; Souza-Zaroni WC; Turbino ML; Vieira MMF نويسندگان:

;International Journal of Paediatric Dentistry (INT J PAEDIATR DENT), 2006 Sep مرجع:16(5): 342-7

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

Er:YAG (350 زري( ل0درصد، 87 کيفسفر ديپر سرعن و اس سي( هندپ9دندان پره مولر به سه گروه : 81 تعداد نمونه:

mJ, 4 Hz and 112 J/cmزري( ل8درصد، 87 کيفسفر دي( و اس Er:YAG (350 mJ, 4 Hz and

112 J/cmزري( و ل Er:YAG (80 mJ, 4 Hz, and 25 mJ/cmبرا )ينيرز ستميتمان خفرات س ي

نقره به مدت تراتيدرصد ن 01قرار گرفته و در محلول يحرارت يمشابه استفاده شد و نمونه ها در معرض چرخه ها

ساعت غوطه ور شدند. 3

ر غوطه ور شده و عکس گرفته ظهو يشده و در محلول عکاس ميتقس يمتريليم کي ينگوالينمونه ها به فطعات باکول :يپيامد مورد بررس

شد. يريشده اندازه گ برهيگر کال نهيصفر تاهفت توسط سه معا يدر درجه بند زنشتير زانيشد. م

> P) ديگروه ها مالحظه گرد رياچ شده و سا ديو اس Er:YAG زريآماده شده با ل يگروه ها نيب يتفاوت معنادار ها:يافته

0.0001.)

وجود رديگياچ کردن صورت م کهينازمانيم هيدو روش ته نيب يتفاوت معنادار چيکرد که ه يريگ جهيتوان نت يم ه ها:يو توص يريجه گينت

داد. جهيرا نت نشتيرز نيبالتر Er:YAG زريتنها با ل نايو تابش م هيندارد. ته

:عنوان مقاله 1.3.1.16 کدمقاله: Effect of enamel preparation method on in vitro marginal microleakage of a flowable composite used as pit and fissure sealant.

Youssef MN; Youssef FA; Souza-Zaroni WC; Turbino ML; Vieira MMF نويسندگان:

;International Journal of Paediatric Dentistry (INT J PAEDIATR DENT), 2006 Sep مرجع:16(5): 342-7

RCT & In vitro محيط مطالعه نوع و

Page 86: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

85 Er:YAG (350 زري( ل0درصد، 87 کيفسفر ديپر سرعن و اس سي( هندپ9دندان پره مولر به سه گروه : 81 تعداد نمونه:

mJ, 4 Hz and 112 J/cmزري( ل8درصد، 87 کيفسفر دي( و اس Er:YAG (350 mJ, 4 Hz and

112 J/cmزري( و ل Er:YAG (80 mJ, 4 Hz, and 25 mJ/cmبرا )ينيرز ستميتمان خفرات س ي

نقره به مدت تراتيدرصد ن 01قرار گرفته و در محلول يحرارت يمشابه استفاده شد و نمونه ها در معرض چرخه ها

ساعت غوطه ور شدند. 3

ه ور شده و عکس گرفته ظهور غوط يشده و در محلول عکاس ميتقس يمتريليم کي ينگوالينمونه ها به فطعات باکول :يپيامد مورد بررس

شد. يريشده اندازه گ برهيگر کال نهيصفر تاهفت توسط سه معا يدر درجه بند زنشتير زانيشد. م

> P) ديگروه ها مالحظه گرد رياچ شده و سا ديو اس Er:YAG زريآماده شده با ل يگروه ها نيب يتفاوت معنادار ها:يافته

0.0001.)

وجود رديگياچ کردن صورت م کهينازمانيم هيدو روش ته نيب يتفاوت معنادار چيکرد که ه يريگ جهيان نتتو يم ه ها:يو توص يريجه گينت

داد. جهيرا نت نشتيرز نيبالتر Er:YAG زريتنها با ل نايو تابش م هيندارد. ته

:عنوان مقاله 1.3.1.17 کدمقاله: Performance of four dentine excavation methods in deciduous teeth.

Celiberti P; Francescut P; Lussi نويسندگان:

A Caries Research (CARIES RES), 2006; 40(2): 117-23 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

ده شدند. دندانها برش دا يو در محور طول عهيضا هيداده شدند. از ناح صيبه چهار گروه تخص يريدندان مولر ش 31 تعداد نمونه:

يها بر رو مهيشد. ن يابيارز عهيوسعت ضا (CSLM) زريل يهمکانون يکروسکوپيو م يالکترون کروسکوپيبا م

لهيوس (Er:YAG ،3 زري( ل0 د،يربا( فرز کا9شد: ربرداشتهيز يبه صورتها يدگيهم منطبق شده و پوس

در هر دندان ثبت شد. بعد از برداشتن يدگيبرداشتن پوس ي. زمان الزم برايمري( فرز پل1 ،ياکسکاواتور دست

.شدند يعکسبرداز يالکترون کروسکوپيها با م مهين يدگيپوس

زانيهم قرار داده شدند تا بتوانند م يبر رو يدگيپس ار برداشت پوس يبا عکسها CSLMبدست آمده از ريتصاو :يپيامد مورد بررس

انطباق و عدم زانيم ياصل کل نيکنند. با توجه به ا سهيقام گريکديبرداشتن آن را با زانيو م يدگيوسعت پوس

شد. يرياندازه گ طهيدو ح نيانطباق ب

. زريل "تايو نها ياکسکاواتور دست ،يمريفرز پل د،ي: فرز کاربانيبه کمتر نيشتريسرعت چهار روش مورد آزمون از ب ها:يافته

ديبرداشت : فرز کاربا ني.کمتريمريفرز پل "تايتور و نهااکسکاوا زر،يسپس ل ديبرداشت توسط فرز کاربا نيشتريب

و محدوده برداشت عهيمحدوده ضا نيتطابق را ب نيبهتر يت. اکسکاواتور دسيمرياکسکاواتور و فرز پل زر،يسپس ل

قرار داشتند. زريو ل ديفرز کاربا ،يمريفرز پل يبعد ينشان داد که در رده ها

با در نظر گرفتن زمان دهيبرداشتن عاج پوس يمناسب برا لهيوس نيبهتر يريش يدر دندانها ياکسکاواتور دست نيابنابر ه ها:يو توص يريجه گينت

رسد. يبه نظر م يدگيبرداشتن پوس

1.3.1.18 کدمقاله::عنوان مقاله

Comparison of marginal microleakage of flowable composite restorations in primary molars prepared by high-speed carbide bur, Er: YAG laser, and air abrasion.

;Borsatto MC; Corona SAM; Chinelatti MA; Ramos RP; de Sa Rocha RAS; Pecora JD نويسندگان: Palma-Dibb RG

Journal of Dentistry for Children (J DENT CHILD), 2006 May-Aug مرجع:

RCT & In vitro لعهنوع و محيط مطا

شدند سپس به سخ دهيتراش نگواليانتخاب شده و حفرات کالس پنج در سطوح باکال و ل يريدندان مولر دوم ش 90 تعداد نمونه:

اچ کردن آماده شد. گروه دوم: ديپر سرعت و اس سي: کنترل بوده و با هندپکي(. گروه n=10شدند ) ميگروه تقس

( 111mJ/4Hz and 80mJ/4Hzر)يز يبا پارمترها بيبه ترت Er:YAG رزيو آماده کردنش با ل جاديا

شده و به ميو آماده شد. خفرات ترم جادياچ کردن ا ديو اس ييهوا ندهيسا ستميصورت گرفت. گروه سوم: با س

Page 87: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

86 شدند. يروز نگهدار 7مدت

درصد غوطه ور rhodamine B 2در قرار گرفتند، سپس يحرارت يشده و تخت چرخه ها شيها پال ميترم :يپيامد مورد بررس

نشت برش داده شدند. يبررس يشده و برا

با سهيقابل مقا ييهوا ندهيسا لهيوس يينفوذ را نشان دادند. کارآ زانيم نيبالتر Er:YAG زريحفرات آماده شده با ل ها:يافته

پرسرعت بود. سيهندپ

اليس تيشده با کامپوز ميحفرات کالس پنج ترم زنشتير يحفره بر رو هيته کرد که روش يريگ جهيتوان نت يم ه ها:يو توص يريجه گينت

گذار است. ريتاث يريش يدر دندانها

:عنوان مقاله 9.8.9.91 کدمقاله: Pulpal temperature increases with Er:YAG laser and high-speed handpieces.

Cavalcanti BN; Lage-Marques JL; Rode SM نويسندگان:

Journal of Prosthetic Dentistry (J PROSTHET DENT), 2003 Nov; 90(5): 447-51 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

0عاج رسانده شدند. حفرات کالس پنج به عمق – نايم يمتريليم 0.0به ضخامت يگاو بوالريماند يايدندان ثنا يس تعداد نمونه:

يپر سرعت بدون استفاده از آب برا سي؛ هندپ 9شدند: گروه جاديا ريز يفرات با روشهاشدند. ح جاديا متريليم

ريغ زري؛ ل 8خنک کردن حفره، گروه يبرا بپر سرعت با استفاده از آ سي؛ هندپ0خنک کردن حفره، گروه

ل ثبت شدند.مرتبط با ترموکوپ وتريدما با کامپ شي( همراه با آب خنک کننده. افزاmJ/10 Hz 801) يتماس

(گراديکند )به درجه سانت نييدما را تع شيعدد ترموکوپل داخل پالپ چمب قرار داده شد تا افزا کي :يپيامد مورد بررس

دما عبارت بودند از: شيافزا نيتنگيم ها:يافته

C (+/- 4.35 )و 99.91؛ کيگروه

دو يگروه ها نيتفاوت معنادار ب چي( ؛ ه1.12 -/+) C 0.91( و گروه سوم ؛ 0.71 -/+) C 1.19دوم ؛ گروه

(.P=.000 , P=.002 بيمتفاوت بودند )به ترت کيو سه مشاهده نشدو هم گروه دو و هم سه از گزوه

کرد. به نظر جاديآب ا يرا با وجود اسپر يمشابه يدما شيافزا زريپر سرعت و ل سيصورت گرفته با هندپ يتراشها ه ها:يو توص يريجه گينت

يپرسرعت برا سيو چه با هندپ زريدما چه در زمان تراش با ل شياز افزا يريجلوگ يآب برا يرسد اسپر يم

رسد. يبه نظر م يساختار دندان ضرور بياز تخر يريجلوگ

Page 88: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

87 ت( جراحي دهان:

:عنوان مقاله 1.4.3.1 کدمقاله: Use of laser technology in orthodontics: hard and soft tissue laser treatments

Genovese MD, Olivi G نويسندگان:

Eur J Paediatr Dent .2010 Mar;11(1):44-8 مرجع:

ينيبال يتجرب نوع و محيط مطالعه

و اثرات نايباقت سخت، اچ کردن م يجراح يبرا وديو د Er,Cr:YASSG ،Er:YAGمتفاوت زريسه ل تعداد نمونه:

مورد استفاده قرار گرفتند.( TMJ )بر طرف کردن درد يمحرک بافت

)اثرات يمر تبط با درمان ارتودنس يمخاط – يبرطرف کردن مشکالت لثه ا يمتفاوت برا زرياثرات سه ل يبررس :يپيامد مورد بررس

بافت نرم دارد، عالوه بر اثرات يبر رو کيو هموستات ياثرات جراح وديد زريموثر بر بافت سخت و نرم: ل يزرهايل

( ،يستيو محرک ز کيزآنالژ

يدرمان يپروسه ها بيترت نيبودند. بد زريتحت تابش ل يو مناسب بافت ها عيسر ميترم انگريموارد گزارش شده ب ها:يافته

تواند آنها يم ستيشده که خود ارتودنت منيو ا عيسر ل،يآن فوق العاده تسه ليتکم اي يدرمان ارتودنس يالزم برا

را انجام دهد.

تواند موثر باشد. يم يدرمان ارتودنس نيح يميو ترم يجراح ياز روند ها ياريدر بس زريبکار بردن ل ه ها:يو توص يريگجه ينت

:عنوان مقاله 1.4.3.2 کدمقاله: Bactericidal effect of the Er:YAG laser on dental implant surfaces: an in vitro study

.Kreisler M, Kohnen W, Marinello C, Götz H, Duschner H, Jansen B, d'Hoedt B نويسندگان:

.Department J Periodontol. 2002 Nov;73(11):1292-8 مرجع:

RCT & In vitro نوع و محيط مطالعه

انيوم (، اسپري شده توسط پالسماي تيتSAپليتلت )ايمپلنت( تيتانيوم با سه سطح متفاوت ؛ سندبالست شده ) 70 تعداد نمونه:

(TPS و پوشانده شده توسط هيدروکسي آپاتيت در محلولي از استرپتوکوکوس سانگوييس نگهداري شدند )

(ATCC 10556 .)

بررسي شدند. سطوح ايمپلنت تابش شده با ليزر با Kافزايش دما حين تابش اشعه با استفاده از ترموکوپلهاي تيپ :يپيامد مورد بررس

يز شدند.ميکروسکوپ الکتروني آنال

درصد 98.39، (SAدرصد ) 11.0در مقايسه با نمونه هاي تحت تابش قرار نگرفته، ميانگين کاهش باکتر يها ها:يافته

(HA و )11.9 ( درصدTPS در زمان تابش با ليزر )11.10ميلي ژول 901ميلي ژول بود؛ در حاليکه با ليزر 91

( محاسبه گرديد. در اين پارامتر هاي ليزري هيچ TPS) درصد 11.11( و HAدرصد ) 99.85، (SAدرصد )

گونه افزايش دماي اضافي يا تغييرات مورفولوژيک در سطوح ايمپلنت مالحظه نگرديد.

پتانسيل باکتريسيدال بااليي بر روي سطوح شايع ايمپلنت دارد. به Er:YAGحتي در سطوح پايين انرژي، ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

بيشتري براي بررسي کاربرد و کارآيي ليزر در درمان پري ايمپلنت نياز هست.مطالعات

:عنوان مقاله 1.4.3.3 کدمقاله: Effects of Er:YAG laser on periodontal therapy.

.Ishikawa I, Sasaki KM, Aoki A, Watanabe H نويسندگان:

.J Int Acad Periodontol. 2003 Jan;5(1):23-8 مرجع:

مطالعه مروري نوع و محيط مطالعه

در پروسه هاي مربوط به بافت سخت از قبيل برداشتن جرم Er:YAGدر اين مطالعه مقاالتي در مورد کاربرد ليزر تعداد نمونه:

و جراحي استخوان عالوه بر درمان هاي مربوط به بافت نرم از قبيل ژينژيوکتومي، کورتاژ لثه و برداشتن مالنين

ه است.آورده شد

Page 89: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

88 پروسه هاي مربوط به بافت سخت از قبيل برداشتن جرم و جراحي استخوان عالوه بر درمان هاي مربوط به بافت نرم :يپيامد مورد بررس

از قبيل ژينژيوکتومي، کورتاژ لثه و برداشتن مالنين آورده شده است.

هاي ليزري انتخابي موجود را افزايش دادند. در پيشرفت هاي تکنولوژيکي و تغييرات صورت گرفته ليست سيستم ها:يافته

در باالي ليست قرار دارد. ليزر فوق ليزر کريستالي سخت است که در محدوده طول موج Er:YAGبين آنها ليزر

) عمل مي کند. جذب بااليي در اب و هيدروکسي آپاتيت دارد.nm2940مادون قرمز )

اثربخشي اين ليزر را براي برداشتن بافت سخت و نرم و همچنين اثرات باکتريسيدالبدون درد يا مطالعات متعددي ه ها:يو توص يريجه گينت

درد کمتر در فرآيندهاي باليني نشان دادند.

:عنوان مقاله 1.4.3.4 کدمقاله: Surgical approach with Er:YAG laser on osteonecrosis of the jaws (ONJ) in patients under bisphosphonate therapy (BPT).

.Vescovi P, Manfredi M, Merigo E, Meleti M, Fornaini C, Rocca JP, Nammour S نويسندگان:

Lasers Med Sci. 2010 Jan;25(1):101-13. Epub 2009 Jun 19 مرجع:

تجربي و باليني نوع و محيط مطالعه

( ترميم کامل مخاطي بدون هيچ aگرفته بدين صورت تعريف شده است: )موفقيت باليني براي هر درمان صورت تعداد نمونه:

( تغيير از مرتبه باالتر به مرتبه پايين تر bگونه عاليم ظاهري و دورني )به عنوان طبقه صفر طبقه بندي مي شود(، )

( به مدت حداقل سه ماهRuggiero)مرتبه بندي

د may 2008تا 0111سايت مبتال بين ژانويه 990( داراي ONJ-BPز فکين )بيمار مبتال به استئونکرو 19 :يپيامد مورد بررس

گروه 1در ONJ-BPسايت مبتال به 00دپارتمان ادونتواستومولوژي دانشگاه پارما مورد بررسي قرار گرفتند.

متفاوت بسته به نوع درماني که به صورت گذشته نگر دريافت کردند، قرار داده شدند.

37.0درصد( و 911از نظر باليني بهبود پيدا کرده بودند ) Er:YAGتابش شده با ليزر ONJ-BPم نواحي تما ها:يافته

ماه ترميم شده بودند. نتايج بدست آمده در گروه درمان 98درصد نواحي به صورت کامل از نظر مخاطي بعد از

ه تنهايي دريافت کرده يا رويکرد شده با ليزر به صورت معناداري متفاوت از گروهي است که درمان پزشکي ب

اثرات باکتريسيدال و محرک Er:YAGجراحي سنتي را بر رويشان اعمال شده بود. عالوه براين مزيت عمده ليزر

بافتي احتمالي آن است که باعث تسريع در ترميم بافتهاي نرم و استخواني در مقايسه با درمانهاي رايج معمول مي

شود.

در بيمارن مبتال به LLLTهمراه با Er:YAGبا توجه به تجارب بدست آمده مداخله جراحي اوليه با ليزر ها: هيو توص يريجه گينت

استئونکروزو تحت درمان با بيس فسفونات مي توند موثرتر در مقايسه با درمان پزشکي يا ساير روشهاي معمول تلقي

گردد.

:عنوان مقاله 2.4.3.5 کدمقاله: Soft-tissue lasers in orthodontics: an overview.

.Kravitz ND, Kusnoto B نويسندگان:

Am J Orthod Dentofacial Orthop. 2008 Apr;133(4 Suppl):S110-4 مرجع:

مطالعه مروري نوع و محيط مطالعه

قيق کرده اند.مطالعاتي که بر روي استفاده ايمن و درست از ليزرهاي بافت نرم در ارتودنسي تح تعداد نمونه:

بررسي استفاده ايمن و درست از ليزرهاي بافت نرم در ارتودنسي :يپيامد مورد بررس

ليزر هاي بافت نرم کاربردهاي متفاوتي در ارتودنسي از قبيل ژينژيوکتومي، فرنکتومي، اپرلکتومي، صاف کردن ها:يافته

زخم هاي آفتي، اکسپوز کردن دندان هاي نهفته و پاپيال، آشکار کردن وسايل انکوريج موقت د ردهان، برداشتن

حتي سفيد کردن دندان دارند.

ليزر هاي بافت نرم کاربردهاي متفاوتي در ارتودنسي از قبيل ژينژيوکتومي، فرنکتومي، اپرلکتومي، صاف کردن ه ها:يو توص يريجه گينت

آفتي، اکسپوز کردن دندان هاي نهفته و پاپيال، آشکار کردن وسايل انکوريج موقت د ردهان، برداشتن زخم هاي

حتي سفيد کردن دندان دارند.

Page 90: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

89 :عنوان مقاله 1.4.3.6 کدمقاله: Interventions for replacing missing teeth: management of soft tissues

for dental implants

.Esposito M, Grusovin MG, Maghaireh H, Coulthard P, Worthington HV نويسندگان:

:Cochrane Database of Systematic Reviews 2007, Issue 3. Art. No.: CD006697. DOI مرجع:10.1002/14651858.CD006697.

مندمطالعه مروري نظام نوع و محيط مطالعه

بيمار مورد 911در کل هشت مطالعه کارازمايي باليني تصادفي شده مناسب شناسايي شدند و پنج کارآزمايي شامل تعداد نمونه:

بيمار( جايگزيني ايمپلنت به صورت بدون فلپ و همراه با فلپ معمول را 911بررسي واقع شدند. در دو مطالعه )

بيمار( ليزر 01بيمار( برش هاي کرستال و وستيبوالر دادند، يک مطالعه ) 01مورد بررسي قرار دادند. دو مطالعه )

ول جهت مرحله دوم ايمپلنت مقايسه کردند.اربيوم را با بلند کردن فلپ معم

شکست هاي مربوط به پروتز و ايمپلنت، زيبايي از نظر بيماران و دندانپزشکان، شکايات بيولوژيک، درد بعد از :يپيامد مورد بررس

عمل، ترجيحات بيمار، راحتي بيمار، عرض لثه چسبنده/کراتينيزه.

حت بوده و درد و ناراحتي بعد از عمل کمتري را در بيماران انتخابي نشان داد.جايگذاري ايمپلنت بدون فلپ را ها:يافته

شواهد معتبر موجود براي ارايه پيشنهاداتي در زمينه اينکه کدام نوع برش/ بخيه/ مواد بهتر است يا اينکه آيا ه ها:يو توص يريجه گينت

مخاط چسبنده/کراتينيزه براي بيمار مفيد هستند، تکنيکهاي تصحيح/افزايش بافتهاي نرم ايمپلنت يا افزايش عرض

کافي نيست.

:عنوان مقاله 1.4.3.7 کدمقاله: Treatment of peri-implantitis using an Er:YAG laser or an air-abrasive device: a randomized clinical trial.

vert S; Lindahl C; Jansåker AR; Persson GR نويسندگان:

-Journal of Clinical Periodontology (J CLIN PERIODONTOL), 2011 Jan; 38(1): 65 :مرجع73

RCT &In vivo نوع و محيط مطالعه

تخصيص داده شدند. Er:YAGنفره به صورت تصادفي به دو مداخله با وسيله ساينده هوايي يا ليزر 09دو گروه تعداد نمونه:

پس از مداخله جمع آوري شدند.ماه 9داده ها قبل از مداخله و

ميانگين کاهش عمق پاکتهاي پروب شده در دو گروه مداخله همراه با ميانگين تغييرات سطح استخوان مورد :يپيامد مورد بررس

بررسي واقع شدند.

ميليمتر بودند، در 1.3و 1.1ميانگين کاهش عمق پاکتهاي پروب شده در گروه هاي ساينده هوا و ليزر به ترتيب ها:يافته

mm (SD ± 0.9 ) 1.8-( و SD ± 0.8) mm 1.9-حاليکه تغييرات سطح استخوان )از دست رفتن استخوان(

ميلي متري در عمق پاکت و از دست 1.0بود که از نظر آماري معنادار نبودند. پيامد هاي مطلوب باليني کاهش

درصد افراد گروه هاي ساينده هوا و ليزر به ترتيب 11درصد و 17نرفتن سطح استخوان يا اضافه شدن به آن در

مشاهده گرديد.

نتايج باليني درمان محدود بوده و بين درمان شوندگان توسط دو روش درماني و افراد مبتال به پري ايمپلنتيتيس مشابه ه ها:يو توص يريجه گينت

بود.

1.4.3.8 کدمقاله::عنوان مقاله

Surface alterations of polished and sandblasted and acid-etched titanium implants after Er:YAG, carbon dioxide, and diode laser irradiation.

Stubinger S; Etter C; Miskiewicz M; Homann F; Saldamli B; Wieland M; Sader R نويسندگان:

International Journal of Oral & Maxillofacial Implants (INT J ORAL MAXILLOFAC مرجع:IMPLANTS), 2010 Jan-Feb; 25(1): 104-11

تجربي نوع و محيط مطالعه

Er:YAG ،CO2پارامتر متفاوت تحت تابش با ليزر هاي 1در SLAديسک تيتانيوم 9ديسک پاليش شده و 9 تعداد نمونه:

( تحت تابش بودند و ليزر continuousرت موج پيوسته )به صو CO2و ديود قرار گرفتند . ليزر هاي ديود و

Er:YAG به صورت پالسي مورد استفاده واقع شد. سطح هر ديسک با ميکروسکوپ الکتروني و ميکروسکوپ

Page 91: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

91 نوري سفيد همکانون آناليز شد.

آناليز سطح ديسک با ميکرئوسکوپ الکتروني و نوري صورت گرفت. :يپيامد مورد بررس

و پاليش شده SLAو ديود هيچ گونه تغيراتي را در سطح ديسک CO2در محدوده پارامترهاي انتخابي ليزر ها:يافته

و پاليش شده تغييراتي را نشان دادند. SLAديسک هاي Er:YAGايجاد نکردند. درحاليکه تحت تابش با ليزر

لي ژول در هر ثانيه نشان دادند. در مي 811ثانيه تابش با ليزر در توان 91تغييرات را پس از SLAديسک هاي

ثانيه تنها تغييرات ايجاد شد. نتايج 91ميلي ژول و در 011تابشي با توان Er:YAGديسک هاي پاليش شده با ليزر

بدست آمده از بررسي هاي ميکروسکوپ الکتروني و نوري با يکديگر مطابقت داشتند.

تغييرات واضحي را در ديسک هاي Er:YAGو ديود ، ليزر تابشي CO2وسته ليزرهاي در مقايسه با موج پي ه ها:يو توص يريجه گينت

SLA ثانيه ايجاد 91ميلي ژول و در 011ثانيه و ديسک هاي پاليش شده با توان 91ميلي ژول د ر 811با توان

ميلي ژول 011و 811 براي تاباندن بر روي سطوح ايمپلنت در توانهاي Er:YAGنمودند. بنابراين استفاده از ليزر

ايمن است.

:عنوان مقاله 1.4.3.10 کدمقاله: Use of Er:YAG laser to improve osseointegration of titanium alloy implants--a comparison of bone healing

.Kesler G, Romanos G, Koren R نويسندگان:

.Int J Oral Maxillofac Implants. 2006 May-Jun;21(3):375-9 مرجع:

RCT & Invivo نوع و محيط مطالعه

)در گروه آزمايش(ايجاد شد، در گروه Er:YAGموش صحرايي توسط ليزر 93استئوتومي در استخوان تيبياي تعداد نمونه:

موش 93در استخوان تيبياي rpm 9111ميليمتري با سرعت 9.8کنترل نيز پروسه مذکور توسط فرز با عرض

يي ديگر صورت گرفت. سپس آلياژهاي اسيد اچ شده مربوطه در داخل تيبيا قرار گرفتند. نه حيوان از هر صحرا

هفته پس از قرار گرتن آلياژها و بقيه بعد از سه ماه براي ارزيابي قرباني شدند. 8گروه

( ثابت شده BICايمپلنت( )-تماس استخوان بافتها براي ارزيابي بافت شناسي و هيستومورفومتريک )سنجش درصد :يپيامد مورد بررس

و آماده گشتند.

در گروه BICهفته ميانگين 8ماه پس از مداخله بود. بعد از 8هفته و 8آناليز آماري بيانگر تفاوتهايي بين دو گروه ها:يافته

78.01اه در گروه ليزر م 8درصد بود. اما بعد از 90.30درصد بود اما در گروه کنترل 01.13ليزر شونده برابر با

بود. 80.9درصد و گروه کنترل

صدمه رساني نکرد و الگوهاي ترميم عالي بود. Er:YAGآماده سازي سطوح ايمپلنت با ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

1.4.3.11 کدمقاله::عنوان مقاله

Influence of implant bed preparation using an Er:YAG laser on the osseointegration of titanium implants: a histomorphometrical study in dogs

.Schwarz F, Olivier W, Herten M, Sager M, Chaker A, Becker J نويسندگان:

.J Oral Rehabil. 2007 Apr;34(4):273-81 مرجع:

RCT & In vivo نوع و محيط مطالعه

يا دريل هاي معمول به صورت طرح نيمه Er:YAGسگ با استفاده از ليرز 1در فک پايين کانال ايمپلنت 01 تعداد نمونه:

نوع ايمپلنت پيچي از سه کارخانه مختلف به صورت تصادفي در 8ايمپلنت در هر حيوان( قرار داده شدند. 9دهاني )

ند.هفتگي بررسي کن 90و 0هر دو گروه قرار داده شدند تا ترميم زير بافتي را در

( و تماس استخوان با ايمپلنت از طريق هيستومورفومتريک بررسي شدند.WPGعرض فاصله بين ايمپلنتي ) :يپيامد مورد بررس

هيچ گونه عاليم افزايش دماي قابل شناسايي در مورد عوارض جانبي در هيچ يک از دو گروه مشاهده نگرديد. ها:يافته

ايجاد فاصله هايي به خصوص در ناحيه آپيکال استخوان هاي حمايت کننده مي منجر به "استئوتومي با ليزر معموال

گردد. ميانگين هاي مربوطه زير به دست آمدند:

Page 92: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

91 WPG 1.11-+/1.07، روش معمول 1.13-+/1.31ليزر mm ،(P<0.001 ؛ )BIC (2 ليزر :)81.0هفته/+-

3.17-+/91.9هفته( ليزر 12) BICه( هفت 12) BIC (P>0.05) %99.08-+/93.11و روش معمول 7.79%

(P>0.05)

در اين مطالعه مي Er:YAGبا توجه به محدوديت هاي اين مطالعه مي توان نتيجه گيري کرد که کاربرد ليزر ه ها:يو توص يريجه گينت

تواند وسيله موثري براي آماده کردن جايگاه ايمپلنت باشد.

Page 93: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

92 مقاالت يضميمه دو: خالصه نتايج بررس

العمط

ت صا

خمش

و ر

یزع ل

نوت

ادهان يجراح پريودنتال دهان يجراح درمان ريشه دندان

تراش حفره

Nd

: Y

AG

توي

نزير ژ

ه بخل

دا م

الدنت

يو پر

انرم

ن دحي

رد د

توي

نزير ژ

ه بخل

دا م

نيخوا

ستي ا

دگسبن

چي

برات

مپلني اي

سازده

آما

تمپلن

ي ايرو

بر ل

داسي

ترياک

ر ب اث

ت ن باف

تيعا

ضان

شتردا

برم

نيخوا

ستت ا

يعاضا

ن شت

رداب

ف حذ

smea

r la

yer

پ پال

درت

رار ح

شزاي

اف

گييد

وسن پ

شتردا

ب

Bond S

tren

gth

نا /مي

اجي ع

ختس

Mic

rohar

dnes

s

م

رمير ت

ت دنش

يز ر

(Mic

ro l

eakag

e)

الکان

ره يوا

ج د عا

يوژ

فولور

ر مغيي

ت

ل دا

سيتري

اکر ب

اثال

کانل

اخر د

د

شه ري

سپک

ف آطرا

ت ا باف

درت

رار ح

شزاي

افال

کانو

دان

دن

شتردا

بن

smea

r la

yer

عهطال

ع منو

و د

داتع

0 ي،

ورمر

1 R

CT

0 R

CT

9 R

CT

8 R

CT

0 ي،

ورمر

0 R

CT

0ي،

جربت

9 و

يور

مر9

ندم م

ظان

9 ي،

جربت

9 ري

روم

0 R

CT

9 ي،

جربت

8 R

CT

8 R

CT

91 R

CT

9 R

CT

0 R

CT

0 R

CT

1 R

CT

9 R

CT

0 R

CT

،9 ري

روم

ي:ها

وش ر

باسه

قايم

غ پتي

ي ور

ستي

- ري

گيرم

جي

هالم

ق

کوني

راسولت

ر، اليز

ي، گير

رم ج

يمها

قل

ريگي

رم ج

يمها

قل

ي رها

ليزE

r:Y

AG

،C

O2

گل

آنو

ييهوا

ده اين

سگاه

ست، د

زرن لي

ندتابا

ي،ور

ستغ پي

تي

dio

de

lase

r at

810

nm

; E

r,C

r:Y

SG

G l

aser

at

278

0 n

m

Er:

YA

G 2

940

nm

گل آن

ز و فر

ي،ور

شتغ پي

تي

ينورب

و ترز

ف

زرلي

ب

ن آدو

و بب

ي آسپر

با ا

ب، ي آ

سپريا ا

زر ا لي

يين

وربو ت

رزف

تي

دسور

واتکا

کسا

و يد

اسن با

رد ک

آچp

rim

er

با اند

ر، بليز

با دن

رر ک

آچه،

وليي ا

هاsc

otc

hbon

d

ف

زر ت لي

فاو مت

يرها

ماتپرا

Er:

YA

G

ينورب

و ترز

ل فنتر

کوه

گرو

زر،ا لي

ن برد

کاچ

د،

سيبا ا

ن رد

کاچ

رز

و فن

ربي تو

زر،لي

ييهوا

ده اين

ستم

يس س

،

يل زر

Er:

YA

Gيل -

زرN

D:Y

AG

- C

a(O

H)2

ت

مدبه

7 وز

ر -

برا ي

يل هيثان 81زر

Er:

YA

G اي

ن ند

تابايل

زردر

sett

ing

ها ي

فختل

م

Gas

eou

s- o

zon

e 120

هيثان

ش لتاب

ي زر

Er:

YA

G

در S

etti

ng

ها ي

تفاو

مت

زرن لي

دوو ب

با ي

تاررو

و تي

دسن

رد ک

يلفا

Page 94: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

93

یر گ

جهنتی

ي

يفته

اها

ياک

حده

آمت

دسب

يه ل

کت

اسآن

از ي

زرE

R:Y

AG

ن ب

رمار د

دي

مارها ي

يپر يدنت

وي

تبرا

ما ت ا

اسوثر

م ي

خشثرب

ت اثبا

ا ازين ي

ت بلعا

طاه م

بي

شتر ي

ت.اس

نيا جينتا مغا

عه طال

و مد

ريد.

ودنم ب

ا هب

ي فته

اها

يه ل

کده

داان

نشده

آمت

دسب

ي زر

ER

:YA

G

ن برما

ر دد

يمار

ها يينژيژ ي

الو

اس

وثرم

براما

ت اينت ي

ريگ جه ي

طعق

ازين يت ب

لعاطا

ه مب

يشتر

يت.

اس

رز ت لي

لعاطا

ز مک ا

ر ير ه

د دچن

هر E

r:Y

AG

نتي

ودوج

ت ملعا

طاس م

سابرا

ن توا

ي نم

سيرر

د بور

ي م ها

ونه نم

وعن ن

ودت ب

فاو مت

يل دل

بهاما

ت. اس

ده بو

فقمو

ت پلن

ايمي

وانتخ

اسگي

ندسب

چدر

رد. ک

يگير

جه

زر لي

Er:

YA

G

کتل با

سيپتان

ي ببرا

ي شتر

بيفي

صادي ت

اليني ب

مايراز

کات

لعاطا

ه مز ب

نيااما

د، دار

س ايتي

لنتيمپ

ي ا پر

انرم

و دت

مپلنح اي

طوي س

روبر

ي الي

ل بادا

سيري

ت. اس

ن ي آ

خشثرب

ي ارس

ر

زر لي

Er:

YA

G

ت.هس

ي شتر

ي بي ها

سيرر

ه بز ب

نيااما

د اش

ش ببخ

اثرد

واني ت

م م نر

ت باف

ي ها

حيجرا

در

ي اال

ب بجذ

ل دلي

به E

r:Y

AG

کاف

ي ناطع

ر ق نظ

هار اظ

يبرا

ود وج

د مواه

شلي

وت

است

سخت

بافي

روبر

زر ي لي

خشثرب

ر انگ

بيافته

گرت

ور ص

تلعا

طا؛ م

تاتي

آپسي

وکدر

وهيب

ر آد

اسي

ن شت

رداد ب

رسي

ر م نظ

به

ند ک

ميد ن

جار اي

اليمير

اسزر،

باليي

دگسي

پو.

کرد ن

جاپ اي

پالدر

ي رات

غييب ت

ا آه ب

مرار ه

لبزن

ندتابا

ت.يس

ي نکاف

ي طع

ي قگير

جه نتي

يبرا

د واه

شاما

، د

ت. يس

د نجو

موي

خشثرب

ن اععي

ي تبرا

ي کاف

د واه

شاما

ت اس

وثري م

دگسي

پوتن

داش بر

درزر

د ليرس

ي ر م

نظبه

زر لي

Er:

YA

G

نيدا

دنوح

سطن

رد ک

دهآما

ل سي

پتان

رد.دا

ل نمو

معي

هاش

رو با

سهقاي

ر مي د

شتري بي

خشثرب

ا ا ام

رد دا

را

زر لي

001

m

J/4 H

z an

d 3

50 m

J/4

Hz

ت.

يسي ن

کافي

کلي

گيرجه

نتيي

براعه

طالک م

ا ي ام

شداد

زيمق

ا عج ت

عاتي

سخش

زايث اف

باع

ر ليز

Er:

YA

G

ش رکاه

ي رو

بر زي

ت زنش

ريدگ

کرپر

يت.

يسر ن

موث

يل زر

Er:

YA

G

مقادر

ي سه

يبا ل زر

ND

:YA

G

پذوذ

ننفري

يرا ب

ج عا

ي شتر

ش مکاه

يبرا

ما د، ا

ده ي

ومعم

يدا ت

ن اد

ي نيفته

ا ازين

د بواه

ه شب

يشتر

يت.

هس

نتابق

ط جي

ق لفو

ت لعا

طام

ي زر

Er:

YA

G

آنتثر

ا ي

کتربا

يسيال

د

روبر

يکتر

باهاي

يبرا

د واه

شاما

د، دار

ل کان

ل اخ

دينت ي

ريگ جه ي

طعق

يکاف

نا ي

ت.اس

ش لتاب

ي زر

رژر ان

دها ي

يفزا

با ارد

داستان

اي

شود،

ه بمرا

ط هوس

متحد

در ت

رارح

نتا به

جهتو

با زر

ه لي ک

سدي ر

ر م نظ

بهيج

Er:

YA

G

ود.ر ر

کاه ب

يشه ر

ود آل

وحسط

ن رد

کده

آماي

بران

ايمت

ور ص

بهند

تواي

م

زر ز لي

ن ازما

همده

تفااس

Er:

YA

G

د.اش

ش ببخ

اثرد

واني ت

ي مست

و دي

تاررو

ي ها

شرو

اه مر

ه هب

Page 95: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

94

ت صا

خمش

و ر

یزع ل

نو

تلعا

طاالپريودنت م يجراح

دهان

يميترم شه دندانيدرمان ر

Nd

: Y

AG

تدنتي

يو پر

بر ن

ودر ب

موث

توي

نژير ژ

ن بود

ر بموث

رمت ن

بافت

يعاضا

ن شت

ردا ب

نيخوا

ستت ا

يعاضا

ن شت

ردا تراش حفره ب

Bond s

tren

gth

ختس

يج/م

عا ناي

Mic

rohar

dnes

s

ختس

يپذ

وذ نف

ج وعا

ري ي

کاور

ف

ش رکاه

زياح

ز نت ا

نش هي

سپک

آير

شه

فال و

کاناده

کنن پر

وادن م

رد ک

رجخا

ها لي ي

کسش

ته

و شه

ريس

پکف آ

طرات ا

بافدر

ت رار

حش

زاياف

دان دن

الکان

تنداش

بر

smea

r la

yer

فحذ

sm

ear

layer

پ پال

درت

رار ح

شزاي

اف

گييد

وسن پ

شتردا

ب

عهطال

ع منو

و د

داتع

9 ور

مر ي

د، من

ظامن

0 R

CT

0 R

CT

9 ور

مرعه

طالم

ي

9 ور

مرعه

طالم

يند

م مظا

ن

0 R

CT

9 R

CT

0 R

CT

9 R

CT

0 R

CT

9 R

CT

،0 ور

مر ي

0 R

CT

0 R

CT

0 R

CT

1 R

CT

0و ور

مر ي

هاوش

ر با

سهقاي

م :ي

لما ق

ي بست

ن درما

/ دک

ونيراس

ولتا

لما ق

ي بست

ن درما

د

ريستو

غ پيتي

گل آن

ز و فر

يور

ستغ پي

تي

ينورب

و ترز

ف

بن آ

دوو ب

ب ي آ

سپربا ا

زر لي

زرلي

Er:

YA

cari

solv

بي آ

سپربا ا

زر ا لي

ي

ت ذرا

AP

AS

air

bo

rne-p

arti

cle

abra

ded

wit

h a

lum

ina

،

زر،ا لي

ن برد

کاچ

با

دنکر

چ ا

91% H

Cl

و E

r,C

r:Y

AS

SG

زر لي

Nd

:YA

G -

ده ما

Sea

l &

Pro

tect

رو

بر ي

ج عا

- A

cid P

ho

sphat

e

Flu

ori

de

ن لند

تاباي

زرN

d:Y

AG

در

sett

ing

ها ي

فختل

ميل -

زرN

d:y

AG

س

هرجو

با راه

هم - اهي

يليد زر

ود

يل زر

Nd

:YA

G لريس -

EW

T -

گررو

رتت

فراح

دي

يل زر

Nd

:YA

Gيفا -

لهايگ ي

ست

يگل

اي دنK ليفا

يل زر

Nd

:YA

G

رژا ان

بها ي

يف

ختلم

يل زر

Nd

:YA

G

ه بامرا

ه

Ag

(NH

3)2

F

يل - 83% زر

سهر

جوبا

اه مر

ه اهي

يل - زر

نهاه ت

بي

ييل و

يد زر ود

Page 96: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

95

یر گ

جهنتی

ي

زر ه لي

کدند

سيه ر

يجن نت

ه ايت ب

لعاطا

رمکث

اN

d:Y

AG

د

داري ن

ماندر

ل مو

معت

خالدا

ر مساي

به ت

سبي ن

شتري بي

خشثرب

ا

زر د لي

جومو

د واه

ش به

جهتو

با N

d:Y

AG

د

داري ن

ماندر

ل مو

معت

خالدا

ر مساي

به ت

سبي ن

شتري بي

خشثرب

ا

ت. اس

فيکا

ي ناگير

جه نتي

يبرا

د واه

شت.

اسفي

کاي نا

گيرجه

نتيي

براد

واهش

ن شت

رداد ب

رسي

ر م نظ

به

ي بادگ

سيپو

ليز

مير اس

ر،

اد يج

ر االي

د

کني

نم

ت.يس

ي نکاف

ي طع

ي قگير

جه نتي

يبرا

د واه

شاما

، رد

نکاد

يجپ ا

پالدر

ي رات

غييب ت

ا آه ب

مرار ه

لبزن

ندتابا

ن شت

ردار ب

ر دليز

د رس

ي ر م

نظبه

ت.

يسي ن

کافود

وجد م

واه ش

امات

اسوثر

ي مدگ

سيپو

زر لي

Nd

:Yag

د ر

بانکام

تح اس

شزاي

ر افي د

التري با

خشثرب

ارد،

داان

دند با

ينز

زر ق لي

فوت

لعاطا

ق مطب

Nd

:Yag

فزا

ث اباع

ي ش

ختس

ي/ م

ج عا

يم نايا نت

امدد

گري

ريگ جه ي

ن ني آ

خشثرب

د اور

ر مد

ازيد ب

واه ش

بهي

شتر ي

د. دار

يل زر

تغث

باعيي

يراتج م

عاتار

اخ س

در ي

پذوذ

نفش

کاهد

ورر م

ا د ام

ددگر

ري ينم ي

ه نتن ب

تواي

جهطع

ق ي

.ديرس

ودوج

د مواه

ش

ي ريمغايکد

يم گربرا

و ند

اشب

ينت يريگ جه

ينها

ازين ييت ب

لعاطا

ه مب

ي شتر

ت.هس

ر آکا

يل يي زر

Nd

:YA

G

هاش

روبه

شام

ي را

ولعم

م جي

براد

واه ش

امات

اس ي

طعر ق

نظهار

اظ ي

ين يکافت

س.

فزابا ا

ي ش

رژان

يش ل

تاباقر

در ت

رار ح

وي

زريکر

يستاليزاس

ونسم

ن اشت

رداو ب

ل کانا

ن رو

ج د عا

ددمج

ريال ريرو

ياد.

د

زر ه لي

کدند

سيه ر

يجن نت

ه ايت ب

لعاطا

رمکث

اN

d:Y

AG

رد.

داي ن

ماندر

ل مو

معت

خالدا

ر مساي

به ت

سبي ن

شتري بي

خشثرب

ا

Page 97: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

96 Refrencess:

[1] D. Bradley Dean, DDS, MS (2001), Concepts in Laser Periodontal Therapy Using the Er,Cr:YSGG

Laser, www.ineedce.com

[2] IEEE-Std-1233- (1998), “IEEE Guide for Developing System Requirements Specification”

[3] Systems Engineering Handbook, a (2004) “what to” guide for all SE practitioners, incose-tp-2003-

016-02, Version 2a.

[4] www.fotona.com

[0] Greenspan D. (2007). Oral health is global health. J Dent Res; 86: 485

[6] Petersen PE. (2003). The World Oral Health Report: continuous improvement of oral health in the

21st century – the approach of the WHO Global Oral Health Programme. Community Dent Oral,

Epidemiol; 31(Suppl. 1): 3-24.

[7] Sheiham A, Watt R. Oral health promotion and policy. In: Murray JJ, Nunn JH, Steele JG.

Prevention of oral disease. 4th ed. Oxford, Oxford University Press, 2003. Pp: 241-258.

[3] Petersen PE, Ogawa H. Strengthening the prevention of periodontal disease: The WHO approach,

Periodontol 2005; 76: 2187-2193. [1] Pakshir HR. Oral health in Iran. Int Dent J 2004; 54:367-372.

–داشت دهان و دندان کودکان سيماي به -دفتر بهداشت دهان و دندان -معاونت بهداشتي –[ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي 91]

.9871، تهران، نشر جابر، 9877ايران سال

. انتشارات خسروي با همکاري پژوهشکده علوم 9831[ جانقرباني محسن، حاتمي حسين. اپيدميولوژي و کنترل بيماري هاي شايع در ايران. 99]

.191غدد درون ريز و متابوليسم، دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، صفحه

-، تاليف بي ام. استورديوانت چاپ دوم تهران انتشارات شايان0110[ ارسطوپور، کامران، ترجمه کتاب علم و هنر دندانپزشکي ترميمي، 90]

.900تا 31صفحات -9839نمودار

[98] Oral health survey in 3-6-9-12 years old in Islamic Republic of Iran 2003. Data from oral health

department, ministry of health and medical education (unpublished). [91] Hessari H, Vehkalahti MM, Eghbal MJ, Murtomaa HT. Oral health among 35- to 44-year-old

Iranians. Med Princ Pract. 2007;16(4):280-5

[90] Hessari H, Vehkalahti MM, Eghbal MJ, Samadzadeh H, Murtomaa HT. Oral health and treatment

needs among 18-year-old Iranians. Med Princ Pract. 2008;17(4):302-7. Epub 2008 Jun 3.

[99] World Health Organization (WHO). Oral health surveys- basic methods, 4th edn. Geneva: World

Health Organization. 1997.

[97] Hessari, H. (2009) Oral health among young adults and the middle-aged in Iran. Published PhD

thesis, University of Helsinki.

[93] Gutknescht N. Lasers in endodontics. Journal of the Laser and Health Academy. Vol. 2008; No.4/1 [91] Blueprint Dental ‘bringing innovation to dentistry’ Fotona Choose Perfection. (n.d.) Fotona Dental

Lasers: Complete Spectrum of Applications. Retrieved from,

http://www.chooseperfection.co.uk/files/products/pdf/Dental_Applications.pdf

[01] Salmos J, Gerbi MEMM, Braz R, Andrade ESS, Methodological quality of systematic reviews

analyzing the use of laser therapy in restorative dentistry, Lasers in Medical Science. 2010;25 (1):127-

36

[09] Blueprint Dental ‘bringing innovation to dentistry’ Fotona Choose Perfection. (n.d) Fotona Dental

Lasers: Complete Spectrum of Applications. Retrieved from,

http://www.chooseperfection.co.uk/files/products/pdf/Dental_Applications.pdf

[22] O’Leary, T. J. (1986) The impact of research on scaling and root planing. Journal of

Periodontology 57, 69–75.

Page 98: Fotona HTA Marzban 2012

و هزينه موسسه ملي تحقيقات سالمت به سفارش وري ليزر فوتونا در دندانپزشکيآ گزارش نهايي ارزيابي فن

، ويرايش نهايي0931مجريان طرح: دکتر سيمامرزبان و دکتر محسن اخباري، تيرماه

97 [08] Lee D.H. Application of Laser in Periodontics: A New Approach in Periodontal Treatment. Dental

Bulletin, Hong Kong Medical Diary. 2007 Oct, 12(10):23-27.

[03] Blueprint Dental ‘bringing innovation to dentistry’ Fotona Choose Perfection. (n.d.) Fotona Dental

Lasers: Complete Spectrum of Applications. Retrieved from

http://www.chooseperfection.co.uk/files/products/pdf/Dental_Applications.pdf

[01] Diaci J. Laser Profilometry for the Characterization of Craters Produced in Hard Dental Tissues by

Er:YAG and Er,Cr:YSGG Lasers. Journal of the Laser and Health Academy, Vol. 2008; No.2/1.

[00] Ishikawa I, Aoki A, Takasaki AA. Clinical application of erbium:YAG laser in periodontology. J

Int Acad Periodontol. 2008 Jan; 10(1):22-30.

[09] Vescovi P, Corcione L, Meleti M, Merigo E. Nd:YAG laser versus traditional scalpel. A

preliminary histological analysis of specimens from the human oral mucosa. Lasers Med Sci. 2010 Sep;

25(5):685-91

[07] Matsuyama T, Aoki A, Oda S, Yoneyama T, Ishikawa I. Effect of the Er:YAG laser irradiation on

titanium implant materials and contaminated implant abutment surfaces. J Clin Laser Med Surg 2003;

21:7-17.

[03] Kreisler M, Al Haj H, d'Hoedt B. Temperature changes at the implantbone interface during

stimulated surface decontamination with an Er:YAG laser. Int J Prosthodont 2002;15: 582-587.

[01] Kotsovilis S, Karoussis IK, Trianti M, Fourmousis I. Therapy of peri-implantitis: a systematic

review. J Clin Periodontol 2008; 35: 621–629.

[81] Blueprint Dental ‘bringing innovation to dentistry’ Fotona Choose Perfection. (n.d.) Fotona Dental

Lasers: Complete Spectrum of Applications. Retrieved from,

http://www.chooseperfection.co.uk/files/products/pdf/Dental_Applications.pdf