U� BAN NHÂN DÂN THÀNH PH� HÀ N�I TR��NG CAO ��NG Y T� HÀ �ÔNG

GIÁO TRÌNH

TIN H�C Tài li�u ào to s� c�p Dân s y t�

Hà N�i - N�m 2011

1

L�I NÓI ��U

Tin h�c là m�t n�i dung quan tr�ng trong ch��ng trình giáo dc �i c��ng cho �i t� ng s� c�p Dân s� y t�, và là môn h�c �i v�i t�t c� sinh viên trong toàn tr��ng. T� nhi�u n�m nay, môn h�c này � c gi�ng d�y h�u h�t các tr��ng ��i h�c, cao �ng, trung c�p, s� c�p… � n��c ta v�i nh�ng m�c � khác nhau, và c�ng có nhi�u sách, giáo trình Tin h�c khác nhau do nhi�u tác gi� bi�n so�n. Do s� phát tri�n nhanh chóng c a ngành Tin h�c và yêu c�u !i m�i trong ch��ng trình ào t�o c a B� Giáo dc và �ào t�o, chúng tôi ã biên so�n bài giáo trình môn h�c TIN H"C C#N B$N cho t�t c� sinh viên các ngành v�i mc ích � áp �ng ph�n nào nhu c�u ngày càng cao v� t� li�u d�y và h�c Tin h�c.

Dù có nhi�u c� g%ng nh�ng chúng tôi v&n không th� tránh � c nh�ng sai sót. R�t mong � c s� góp ý ki�n c a các 'ng nghi�p, các em sinh viên và các �c gi� � ch�t l� ng ngày càng hoàn thi�n.

Xin trân tr�ng c�m �n!

CÁC TÁC GI�

2

M�C L�C

Trang CH��NG I. H� �I�U HÀNH WINDOWS .................................................... 3

Bài 1: KH(I ��NG WINDOWS ................................................................... 4 1. Kh�i �ng Windows và các thành ph�n c a màn hình n�n. ..................... 4 2. Các ph��ng pháp t�o m�t Shortcut ........................................................... 6 3. The Recycle Bin: thùng rác ...................................................................... 8 4. Thay !i màn hình n�n .............................................................................. 9

Bài 2: MENU START VÀ WINDOWS EXPLORER ................................... 11 1. Menu Start ............................................................................................. 11 2. T�o và tìm ki�m t)p tin ho*c th� mc ................................................... 12 3. Kh�i �ng Windows Explorer ................................................................ 15 4. Di chuy�n, sao chép, xóa các �i t� ng .................................................. 16

CH��NG II: SO�N TH�O V�N B�N TRÊN MICROSOFT WORD ..... 18

Bài 1: CÁC THAO TÁC C#N B$N TRONG MICROSOFT WORD ......... 19 1. Kh�i �ng Word và các thành ph�n c a màn hình ................................. 19 2. Các phím ch�c n�ng ................................................................................ 23

BÀI 2: THAY �+I KI,U DÁNG T- LI.U ................................................. 25 1. Áp dng ki�u in )m, in nghiêng, g�ch d��i .......................................... 25 2. Phân bi�t � c phông ch� Unicode và TCNV3. .................................... 26 3. Thay !i phông ch�, c/ ch� .................................................................... 30

BÀI 3: CHÈN KÝ T0 �1C BI.T, C#N L2 CHO V#N B$N T3O TIÊU �2 �4U TRANG VÀ CU�I TRANG. ..................... 32

1. Chèn các ký t� *c bi�t ......................................................................... 32 2. C�n l� cho v�n b�n .................................................................................. 33 3. T�o tiêu � �u trang và cu�i trang ......................................................... 34

BÀI 4: T3O B$NG BI,U ............................................................................. 35 BÀI 5 �5NH D3NG V#N B$N B6NG PARAGRAPH CHIA C�T CHO V#N B$N ................................................ 46 BÀI 6: IN TÀI LI.U RA GI7Y ..................................................................... 49

CH��NG III: THI�T L�P B�NG TÍNH TRÊN MICROSOFT EXCEL 52

Bài 1: CÁC KHÁI NI.M C8 B$N ............................................................... 52 1. Kh�i �ng Excel và màn hình n�n .......................................................... 52 2. Các ch�c n�ng c a màn hình n�n ............................................................ 53

Bài 2: CÁC THAO TÁC C8 B$N V9I WORKBOOK ............................... 51 Bài 3: LÀM VI.C V9I B$NG TÍNH EXCEL ............................................. 54

3

CH��NG I. H� �I�U HÀNH WINDOWS

� H� �i�u hành Windows XP ���c hãng Microsoft s�n xu�t � dùng cho

các máy vi tính. Hi�n nay Windows ���c dùng rng rãi trên kh�p th� gi i do tính

d� h�c, d� s� d�ng h�n DOS nh� giao di�n �� ho� thông qua h� th�ng Menu,

hp ��i tho�i và các biu t��ng.

� Windows ���c hãng Microsoft cho ra ��i vào n�m 1985. Windows làm

vi�c theo ch� � c�a s�, t�i mt th�i �im m�i �ng d�ng (th�m chí m�i t� li�u)

���c c�p mt c�a s� � làm vi�c. Trong môi tr��ng Windows có th thi hành

nhi�u ch��ng trình cùng mt lúc. Windows liên t�c ���c nâng c�p và phát trin

qua nhi�u phiên b�n Windows 3.1, Windows 95, Windows 97, Windows 98,

Windows XP.

� Là mt h� �i�u hành m�nh, Windows XP có kh� n�ng b�o v� d� li�u khi

g�p tr�c tr�c h� th�ng. B�n thân m�i ch��ng trình ch�y trong Windows XP ���c

dành trong mt vùng tài nguyên riêng.

� H� tr� cho phép s� d�ng tên dài.

� H� tr� t�i �a cho các k� thu�t m i, nh� � ��a DVD, tích h�p v i h� th�ng

truy�n tin cao t�c ISDN, ADSL, h� th�ng qu�n lý ngu�n �i�n linh ho�t…

� H� tr� các m�ng c�c b (LAN) và truy c�p m�ng t xa (Remode

Network) và nhi�u tính n�ng khác.

4

Bài 1: KH�I ��NG WINDOWS VÀ CÁC THÀNH PH�N C�A MÀN HÌNH N�N

M�C TIÊU

1. Trình bày � c ý ngh:a các thành ph�n chính c a màn hình n�n.

2. T�o m�t Short Cut theo các ph��ng pháp khác nhau.

3. Th�c hành t�t các thao tác v�i Recycle Bin (thùng rác).

4. Thay !i � c màn hình n�n theo ý thích c a ng��i dùng.

N�I DUNG

1. Kh�i �ng Windows và các thành ph�n c�a màn hình n n.

Windows XP s; � c kh�i �ng khi b)t máy tính. Tu< theo ch� � � c

cài *t hay s� l�a ch�n c a ng��i dùng mà h� th�ng s; kh�i �ng Windows theo

m�t trong các ph��ng th�c khác nhau.

Khi k�t thúc vi�c kh�i �ng, màn hình n�n c a Windows có hình dáng nh� sau:

5

Các thành ph�n chính c�a màn hình n n Windows

1.1. Desktop: màn hình n�n

Màn hình n�n bao g'm m�i th� b�n nhìn th�y trên màn hình. B�n c�ng có

th� thay !i màu s%c c a màn hình n�n cho phù h p v�i s� thích.

1.2. My computer: biu t��ng “máy vi tính c!a tôi”

��a tr= chu�t vào ây r'i nh%p úp, � th�y m�i th� � c k�t n�i v�i máy

vi tính c a b�n: nh�ng ! :a c�ng, nh�ng ! :a m�m, nh�ng ! :a CD -ROM,

máy in, c�ng nh� m�i th� � c ch�a trong chúng.

1.3. Folder: nhóm tài li�u

M�t Folder ch�a nh�ng bi�u t� ng c a nh�ng ch��ng trình, tài li�u và

nh�ng t)p tin khác.

1.4. Icon: biu t��ng

M>i bi�u t� ng bi�u th? m�t ch��ng trình ho*c m�t tài li�u mà b�n có th�

kh�i �ng b@ng cách �a tr= chu�t t�i bi�u t� ng r'i nh%p úp. Nh�ng hình v;

giúp b�n nh)n di�n ch��ng trình mà bi�u t� ng bi�u th?.

1.5. Shortcut: l�nh t�t

B�n có th� *t l�nh t%t ngay trên màn hình n�n � truy c)p nhanh m�t

ch��ng trình ho*c m�t t)p tin khác, kh=i ph�i “s�n lùng” nó su�t d�c nh�ng

folders ho*c menu.

1.6. Taskbar: thanh tác v�

Thanh tác v luôn luôn hi�n di�n trên màn hình, theo dõi m�i ch��ng trình,

m�i folders và nh�ng t�p tin mà b�n ang m�, dù lúc ó b�n có sA dng chúng

hay không. Taskbar dùng � qu�n lý các ch��ng trình ang ch�y và chuy�n !i

gi�a chúng.

6

2. Các ph!�ng pháp to m�t Shortcut

Cách 1:

�� t�o m�t Shortcut, ta b�m nút ph�i chu�t trên màn hình n�n, ch�n New/

Shortcut, r'i ch�n ti�p Browse:

Xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Browse for folders, t� ây ng��i dùng dB dàng

l�a ch�n ch��ng trình mu�n t�o l�nh t%t. Sau khi ã l�a ch�n xong b�m Next, r'i

b�m ti�p Finish � k�t thúc công vi�c t�o Shortcut.

7

Cách 2:

Nháy ph�i chu�t lên bi�u t� ng, ch��ng trình mu�n t�o Short Cut. Xu�t

hi�n Menu d�c, b�m ch�n Send to r'i ch�n ti�p Desktop (Create short cut).

8

3. The Recycle Bin: thùng rác

Thùng rác là n�i ch�a các t�p, các �i t� ng b? xoá b= trong khi ta thao

tác. Các t�p không th�c s� b? xoá b= cho �n khi ta làm r>ng thùng rác.

� Các thao tác v"i thùng rác

Nháy úp chu�t lên bi�u t� ng Recycle Bin, xu�t hi�n cAa s! Recycle Bin:

Trong cAa s! này ta có th� th�c hi�n các thao tác:

o Ph#c h$i d% li�u: Nháy chu�t vào t�p hay bi�u t� ng ch��ng trình

ho*c th� mc c�n phc h'i, dùng l�nh File/ Restore. Windows s; t�

�ng khôi phc t�p hay bi�u t� ng ch��ng trình ho*c th� mc theo

ngu'n g�c ban �u.

o Xoá kh&i thùng rác: Nháy chu�t lên ch��ng trình c�n xoá b=, dùng

l�nh File/ Delete.

9

o Làm r'ng thùng rác: Xoá b= toàn b� nh�ng gì có trong thùng rác.

Dùng l�nh File/Empty Recycle Bin. Ho*c ta b�m nút ph�i chu�t lên

thùng rác r'i ch�n Empty Recycle Bin.

4. Thay (i màn hình n n

10

�� thay !i màn hình n�n, ta b�m nút ph�i chu�t trên màn hình n�n r'i

ch�n Properties, xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Display Properties:

� Background: ch�n cách trang trí màn hình n�n theo các m&u có sCn.

� Screen Saver: ch� � b�o v� màn hình.

� Appearance: thay !i m�u n�n, ki�u và m�u phông.

� Settings: l�a ch�n ch� � hi�n th? m�u.

11

Bài 2: MENU START VÀ WINDOWS EXPLORER

M�C TIÊU

1. Kh�i �ng � c ch��ng trình t� menu Start, thoát kh=i ch��ng trình

Windows.

2. T�o và tìm ki�m � c t)p tin ho*c th� mc theo yêu c�u.

3. Trình bày � c n�i dung chính c a Windows Explorer

4. Th�c hi�n � c ph��ng pháp di chuy�n, sao chép, xóa các t�p và th�

mc.

N�I DUNG

1. Menu StartMenu Start dùng � qu�n lý các �ng dng, các ch��ng trình ã

cài *t. Khi nháy chu�t vào nút Start, xu�t hi�n menu Start:

12

Trong Menu này có các mc:

� Programs: khi tr= chu�t vào mc này s; xu�t hi�n menu d�c c�p hai,

Program ch�a t�t c� các ch��ng trình có th� ch�y

� Documents: ch�a các tài li�u ã m� g�n ây nh�t

� Settings: thay !i cách hi�n th? c a Task bar & Start Menu ho*c các

thi�t l)p h� th�ng

� Search: tìm ki�m t�p ho*c th� mc

� Help and Support: cung c�p cho b�n nh�ng chD d&n t�ng b��c, c�ng

nh� nh�ng gi�i thích cho m�i công vi�c quen thu�c th��ng � c th�c

hi�n trên máy tính.

� Shut Down: thoát kh=i Windows và t%t máy ho*c kh�i �ng l�i máy

tính

o Turn Off: t%t máy tính

o Restart: kh�i �ng l�i máy tính, n�p l�i h� i�u hành

o Stand By: kh�i �ng l�i máy tính, không n�p l�i h� i�u hành

2. To và tìm ki�m t)p tin ho*c th! m#c

� �� t�o m�t th� mc trong Windows Explorer ta nháy vào menu File/

New/ Folder. Xoá b= ch� New Folder � khung bên ph�i cAa s! r'i

nh)p vào tên th� mc c�n t�o.

13

� �� tìm ki�m t)p tin ho*c th� mc ta làm nh� sau:

T� menu Start ta b�m ch�n Search r'i ch�n ti�p For Files or Folders …

xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Search Results:

� Search for Files or Folders named: Nh)p vào tên Files ho*c th� mc

c�n tìm.

� Containing text: Nh)p vào ki�u c a File

Ví d�: Gi� sA ta mu�n tìm ki�m m�t File có tên là: tinh�c.doc thì �

dòng Search for Files or Folders named ta gõ vào tên File là: tinh+c, còn

� dòng Containing text ta gõ vào ki�u c a File là: .doc. Thì máy tính s;

chD tìm �n các Files có tên là tinh�c.doc và s; b= qua t�t c� các Files có

cùng tên là tinh�c nh�ng có ph�n m� r�ng khác nh�: tinh�c.xls; tinh�c.dbf

…

� Look in: Xác ?nh ph�m vi tìm ki�m; chD tìm � ! :a C, ho*c ! :a D

hay c� ! C, D và E.

� Search Option: L�a ch�n ki�u tìm ki�m

14

� Search Now: Sau khi nh)p tên File ho*c th� mc c�n tìm xong ta

b�m ch�n Search Now � b%t �u vi�c tìm ki�m.

� Stop Search: D�ng vi�c tìm ki�m

15

3. Kh�i �ng Windows Explorer

Dùng l�nh Start/ Programs/Accessories/ Windows Explorer � kh�i �ng

Windows Explorer, xu�t hi�n cAa s! ch��ng trình Windows Explorer:

� Khung bên trái: là cây th� mc li�t kê t�t c� các tài nguyên c a máy: Các !

:a, Control Panel, thùng rác, h� th�ng m�ng… Trong khung này có các

thao tác:

� Nháy lên �i t� ng (! :a, th� mc …) thì n�i dung chính bên trong

c a �i t� ng s; hi�n lên � khung bên ph�i. ��ng tác này g�i là m�

m�t ! :a ho*c th� mc.

� Nháy vào d�u (+) �ng tr��c m�t �i t� ng thì trong cây th� mc s;

hi�n th? toàn b� n�i dung c a �i t� ng này.

� Nháy vào d�u (-) óng �i t� ng hi�n hành.

� Khung bên ph,i: li�t kê chi ti�t n�i dung (g'm các th� mc con và t�p) c a

�i t� ng có trong h�p sáng � khung bên trái. Có 5 cách hi�n th? n�i dung

b@ng cách dùng l�nh View:

� List: hi�n bi�u t� ng và tên th� mc, tên t�p.

� Details: hi�n bi�u t� ng, tên t�p, s� bytes, ki�u t�p, ngày gi� t�o.

16

� Large Icons: hi�n bi�u t� ng to.

� Small Icons: bi�u t� ng nh= x�p hàng ngang.

� Thumbnails: hi�n th? m�t hình �nh ch�a �ng các n�i dung chính

c a t�p n�u có th�.

4. Di chuy-n, sao chép, xóa các i t!.ng

4.1. Di chuy�n ��i tng

Bôi en các �i t� ng (th� mc, t�p) c�n di chuy�n. Vào menu Edit: ch�n

Cut (Ctrl + X) � di chuy�n �i t� ng. Ho*c nháy ph�i chu�t vào kh�i r'i b�m

ch�n Cut.

Ch�n ! :a (th� mc) c�n dán �i t� ng. Vào menu Edit: ch�n Paste.

Ho*c nháy ph�i chu�t r'i ch�n Paste

4.2. Sao chép ��i tng

L�a ch�n các �i t� ng (th� mc, t�p) c�n di chuy�n ho*c sao chép. Sau

ó vào menu Edit:

Ch�n Cut �� di chuy�n ��i tng

17

Ch�n Copy �� sao chép các ��i tng.

Trong cây th� mc � khung bên trái, ho*c bên ph�i. Ch�n th� mc ích

(hay ! :a) là n�i mà các �i t� ng s; � c *t vào. Nháy vào Edit r'i ch�n

Paste.

4.3. Xóa ��i tng

Cách 1. L�a ch�n các t�p hay th� mc c�n xoá, dùng l�nh File/ Delete,

xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Confirm Delete:

YES: ch�p nh)n vi�c xoá các �i t� ng

NO: huE b= vi�c xoá các �i t� ng

Cách 2. L�a ch�n các t�p hay th� mc c�n xoá, nháy nút ph�i chu�t vào

tên m�t �i t� ng ã ch�n, xu�t hi�n menu d�c, ch�n Delete, xu�t hi�n b�ng h�i

tho�i Confirm Delete:

YES: ch�p nh)n vi�c xoá các �i t� ng

NO: huE b= vi�c xoá các �i t� ng

18

CH��NG II: SO�N TH�O V�N B�N TRÊN MICROSOFT WORD

Ngày nay, tin h�c �ã có nh�ng b� c ti�n nhanh chóng v� �ng d�ng c!a nó

trong m�i l�nh v"c c!a cuc s�ng trên ph�m vi toàn th� gi i nói chung và Vi�t

Nam nói riêng. Tin h�c ���c m�i ng��i quan tâm và nh�c ��n nhi�u h�n bao gi�

h�t vì nó là mt ph#n không th thi�u trong cuc s�ng v�n minh, góp ph#n �$y

nhanh công cuc công nghi�p hóa, hi�n ��i hoá ��t n� c, ti�n ��n n�n kinh t� tri

th�c. Máy vi tính cùng v i nh�ng ph#n m�m là công c� ��c l"c giúp b�n qu�n lý,

t� ch�c, s�p x�p và x� lý công vi�c mt cách nhanh chóng và chính xác, ph�c v�

thi�t th"c cho vi�c tra c�u, h�c t�p, làm vi�c c%ng nh� gi�i trí.

&ã t lâu h� x� lý v�n b�n Word �ã ���c bi�t ��n và s� d�ng rng rãi '

nhi�u n� c trên th� gi i. WORD �ã ra ��i v i nhi�u phiên b�n khác nhau dùng

trong môi tr��ng MS - DOS. V i s" ra ��i c!a mt môi tr��ng làm vi�c m i r�t

thu�n ti�n là WINDOWS, �ã xu�t hi�n nh�ng phiên b�n m i c!a WORD làm vi�c

trong môi tr��ng m i này. WINWORD hay còn g�i là WORD for WINDOWS là

mt h� x� lý v�n b�n cao c�p dùng trong môi tr��ng WINDOWS. Nó là mt công

c� thông d�ng hi�n nay � x� lý các v�n b�n trong v�n phòng. Nh�ng version

���c s� d�ng rng rãi c!a nó là version 6.0 trong môi tr��ng WINDOWS 3.1 và

Microsoft WORD 2000 trong môi tr��ng WINDOWS 98/ WINDOWS Me/

WINDOWS XP/ WINDOWS 2000.

WORD là ph#n m�m so�n th�o v�n b�n cao c�p ch�y d� i môi tr��ng

Windows, chuyên dùng � so�n th�o v�n b�n, t�p chí, sách v' ph�c v� cho công

tác v�n phòng. WORD có các tính n�ng m�nh nh�: giao di�n �� ho� thông qua

h� th�ng Menu và các hp tho�i v i hình th�c th$m m� r�t cao; có kh� n�ng giao

ti�p v�n b�n v i các �ng d�ng khác; có các b ch��ng trình ti�n ích và ph� tr�

giúp t�o các v�n b�n d�ng ��c bi�t; có ch��ng trình kim tra, s�a l�i chính t�,

gõ t�t giúp ng��i s� d�ng so�n các v�n b�n ti�ng n� c ngoài và t�ng t�c � x� lý

v�n b�n; ch�c n�ng t�o biu b�ng m�nh và d� dùng.

19

Bài 1: CÁC THAO TÁC C�N B�N TRONG MICROSOFT WORD

M�C TIÊU

1. N%m v�ng � c các phím ch�c n�ng.

2. Phân bi�t và b)t t%t � c các thanh công c trên cAa s! Word.

3. Th�c hành thành th�o các ki�u gõ ti�ng Vi�t.

N�I DUNG

1. Kh�i �ng Word và các thành ph�n c�a màn hình

�� kh�i �ng Word ta nháy vào Start/ Programs/ Micrsoft Word. Màn

hình chính c a Word xu�t hi�n g'm các thành ph�n sau:

� Title bar (Thanh tiêu �): Cho bi�t tên c a v�n b�n ang m�. N�u m�

l�n �u tiên thì Word có tên m*c ?nh là Document 1.

� Menu bar (Thanh Menu): Thanh ch�a các l�nh c a Word, m>i mc

�ng v�i m�t Menu d�c. �� m� Menu d�c ta chD c�n nháy chu�t vào tên menu

ho*c b�m t! h p phím: Alt + Ký t� �i di�n c a menu (là ch� cái � c g�ch chân

trong tên m>i menu t��ng �ng).

20

Ví d. �� m� Menu File ta nháy chu�t vào Menu này ho*c ta b�m t! h p

phím Alt + F.

� Standard bar (Thanh công c chuFn): Thanh ch�a các nút l�nh, thay vì

ph�i vào Menu � ch�n l�nh thì ta chD vi�c b�m ch�n vào nút l�nh t��ng �ng.

Ví d. �� l�u v�n b�n lên :a thay vì ph�i vào Menu File r'i ch�n Save thì

ta chD c�n b�m chu�t vào bi�u t� ng � (Save) trên thanh công c chuFn.

Các nút trên thanh công c� chu�n

NÚT TÊN CH/C N�NG

New T�o m�t v�n b�n m�i

Open M� m�t v�n b�n ã có

Save L�u v�n b�n lên :a

Permission Cho phép chDnh sAa v�n b�n hay không

(�i v�i b�n sao chép)

E-mail Cho phép nh)p ?a chD E-mail c a ng��i s; nh)n v�n b�n

Print In m�t v�n b�n

Print Preview Quan sát trang v�n b�n tr��c khi in

Spelling Ki�m tra l>i chính t�

Research Tìm hi�u sâu m�t t�

Cut C%t �i t� ng ho*c v�n b�n � c ch�n

Copy Sao chép v�n b�n ho*c �i t� ng � c ch�n

21

Paste Dán �i t� ng ã � c c%t ho*c sao chép

vào m�t v? trí ã � c ch�n

Format Painter

Sao chép ki�u ?nh d�ng c a �i t� ng ho*c v�n b�n ã � c ch�n và áp dng ki�u ?nh d�ng ó cho �i t� ng ho*c v�n b�n khác

Undo H y b= thao tác v�a th�c hi�n

Redo Th�c hi�n l�i thao tác v�a h y b=

Table and borders Hi�n th? thanh công c Table and Borders

Insert Hyperlink

M� h�p tho�i Insert Hyperlink � th�c hi�n m�t siêu liên k�t �n m�t trang web hay m�t v�n b�n khác

Insert Table Chèn b�ng bi�u vào v�n b�n

Insert Microsoft Excel Worksheeet Chèn b�ng tính Excel vào v�n b�n

Columns Chia c�t cho v�n b�n

Drawing B)t/ T%t thanh công c ' h�a

Document map Hi�n th? toàn b� v�n b�n d��i d�ng s� '

Zoom Ch�n tE l� % phóng �i t� 25% �n 400%

Microsoft PowerPoint Help Kích ho�t Office Assistant

� Formatting bar (Thanh ?nh d�ng): Ch�a các h�p và bi�u t� ng dành

cho vi�c ?nh d�ng v�n b�n nh� ki�u, lo�i font, c/ font, c�n l�.

22

Các nút trên thanh � nh d�ng

NÚT TÊN CH/C N�NG

Style

Font Ch�n phông ch� cho v�n b�n � c ch�n

Font Size Ch�n c/ ch� cho v�n b�n � c ch�n

Bold Làm )m ph�n v�n b�n � c ch�n

Italic Làm nghiêng ph�n v�n b�n � c ch�n

Underline G�ch d��i ph�n v�n b�n � c ch�n

Align Left C�n l� trái cho ph�n v�n b�n � c ch�n

Align Center C�n l� gi�a cho ph�n v�n b�n � c ch�n

Align Right C�n l� ph�i cho ph�n v�n b�n � c ch�n

Align Justify C�n l� �u 2 bên cho ph�n v�n b�n � c ch�n

Line spacing �i�u chDnh kho�ng cách dòng trong ph�n v�n b�n � c l�a ch�n

Numbering �ánh s� th� t� t�i v? trí các �u o�n v�n b�n theo trình t�

Bullets �ánh d�u �u m>i o�n b@ng m�t ký hi�u, ký t�

Decrease Indent

D?ch chuy�n m�t hay nhi�u o�n ng%n sang trái

Increase Indent

D?ch chuy�n m�t hay nhi�u o�n ng%n sang ph�i

Outsite Border Thêm/ b= ��ng vi�n c a m�t ho*c nhi�u ô

23

Font color Ch�n màu ch� cho ph�n v�n b�n � c l�a

ch�n

Highlight Ch�n màu n�n cho ph�n v�n b�n � c l�a

ch�n

Nút Minimize : Thu nh= cAa s! màn hình hi�n t�i.

Nút Maximize : Phóng to cAa s! màn hình hi�n t�i.

� Nút Close : �óng cAa s! màn hình hi�n t�i.

� Thanh cu n d�c và thanh cu�n ngang.

Startus bar (Thanh tr�ng thái): Thông báo tình tr�ng c a cAa s! hi�n

t�i: S� trang hi�n t�i, trang hi�n t�i là trang th� m�y trong t!ng s� trang, v? trí con

tr= � dòng, c�t th� bao nhiêu, bàn phím � ch� � chèn hay è.

� Rulers (Th��c): M�t th��c theo chi�u ngang � phía trên c a vùng v�n

b�n, m�t th��c theo chi�u d�c � bên trái vùng v�n b�n.

2. Các phím ch0c n�ng

2.1. Các phím di chuy�n con tr�

� B�n phím m�i tên dùng � di chuy�n con tr= sang trái, sang ph�i, lên

hay xu�ng m�t dòng.

� Home: ��a con tr= v� �u dòng v�n b�n.

� End: ��a con tr= v� cu�i dòng v�n b�n.

� Page Up: Di chuy�n con tr= lên m�t trang màn hình.

� Page Down: Di chuy�n con tr= xu�ng m�t trang màn hình.

� Ctrl + Home: Di chuy�n con tr= v� �u v�n b�n.

� Ctrl + End: Di chuy�n con tr= v� cu�i v�n b�n.

24

� Ctrl + Page Up: Di chuy�n con tr= lên m�t trang v�n b�n.

� Ctrl + Page Down: Di chuy�n con tr= xu�ng m�t trang v�n b�n.

2.2. Các phím xoá ký t�

� Delete: Xoá t�t c� các ký t� t� v? trí con tr= v� bên ph�i.

� Back Space: Xoá t�t c� các ký t� t� v? trí con tr= v� bên trái.

� Phím Insert: Dùng � chuy�n !i gi�a ch� � chèn ký t� (Insert) và ch�

� è ký t� (Overwrite). Trong ch� � chèn, khi nh)p vào m�t ký t� nó

s; chèn vào t�i v? trí hi�n th�i c a con tr= nh)p và Fy ký t� hi�n th�i

sang bên ph�i. Trong ch� � è, khi nh)p vào m�t ký t� nó s; thay th�

ký t� hi�n th�i.

� Phím Alt: Dùng � ch�n các th�c �n d�c b@ng bàn phím. Ví d �

ch�n Menu Edit ta b�m Alt + E.

� Phím Esc: Dùng � ng%t m�t công vi�c ang th�c hi�n.

� Phím Enter: M>i khi �n Enter, con tr= nh)p s; xu�ng dòng và t�o ra

m�t o�n (Paragraph) m�i, o�n m�i này s; theo phông ch� và các ?nh

d�ng c a o�n tr��c.

3. Ki-u gõ ti�ng Vi�t

aa � â ee � ê ow, [ � �

aw � � oo � ô uw,w, ] � �

dd � { � 8 W, } � -

D�u gõ � cu i t1: s – d�u s%c, f – d�u huy�n, r – d�u h=i, x – d�u ngã, j –

d�u n*ng, z – xoá d�u v�a ánh.

25

BÀI 2: THAY �2I KI3U DÁNG T� LI�U

M�C TIÊU 1. Th�c hi�n � c các ki�u in )m, in nghiêng, g�ch d��i v�i t� li�u.

2. Phân bi�t � c phông ch� Unicode và TCNV3. Chuy�n !i phông ch� t�

Unicode sang TCVN3 và ng� c l�i.

3. Thay !i � c các lo�i c/ ch�. Thay !i � c các ki�u phông ch� theo yêu

c�u.

N�I DUNG

1. Áp d#ng ki-u in )m, in nghiêng, gch d!"i

1.1. Dùng chu�t

�� gây chú ý trong m�t o�n v�n b�n, ta có th� bi�n v�n b�n thành d�ng in

)m, in nghiêng, và g�ch d��i. Ta chD vi�c bôi en o�n v�n b�n mu�n ?nh d�ng,

sau ó nháy chu�t vào nút:

� B (Bold): In )m m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n.

� I (Italic): In nghiêng m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n.

� U (Underline): G�ch d��i m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n.

1.2. Dùng bàn phím

�� in )m, in nghiêng, hay g�ch d��i m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n ta bôi

en o�n v�n b�n c�n ?nh d�ng r'i b�m t! h p phím:

Ctrl + B: in )m m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n.

Ctrl + I: in nghiêng m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n.

Ctrl + U: g�ch d��i m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n.

Mu�n hu� b� ch� �� in ��m, in nghiêng, g�ch d�i m�t t�, hay m�t �o�n ta

bôi �en t� ho�c �o�n vân b�n c�n hu� b� r�i ch�n l�i nó m�t l�n n�a.

26

2. Phân bi�t !.c phông ch% Unicode và TCNV3. Chuy-n (i phông ch% t1

Unicode sang TCVN3 và ng!.c li.

2.1. Phân bi�t phông ch� Unicode và TCVN3

2.1.1 Phông ch� TCVN3

H� th�ng phông ch� c a TCVN3 luôn � c b%t �u là .Vn…….

� .Vn ….. (.VnTime) Ch� in th��ng có d�u

� .Vn ….. H (.VnTimeH) Ch� in hoa có d�u

��i v�i h� th�ng phông ch� c a TCVN3 tuy�t ��i không dùng Shift ho*c

Caps Lock � l�y ch� in hoa có d�u, vì khi ó ch� có d�u s; bé h�n nh�ng

ch� còn l�i trong câu.

Ví d: Shift (Caps Lock) + COONGJ � C�NG

2.1.2 Phông ch� Unicode

H� th�ng phông ch� c a Unicode không có .Vn ….

Times New Roman, Arial, Verdana ….

�� sA dng ch� in hoa có d�u trong h� th�ng phông ch� c a Unicode thì ta

ph�i sA dng Shift ho*c Caps Lock.

Ví d: Shift (Caps Lock) + COONGJ � C�NG

2.1.3 L"a ch�n kiu phông ch�

�� v�n b�n hi�n th? � c �y ch� ti�ng vi�t có d�u thì vi�c l�a ch�n phông

ch� ph�i 'ng nh�t gi�a phông ch� trong b�ng mã VietKey ho*c b�ng mã c a

Unikey và phông ch� trong khung h�i tho�i phông trên thanh ?nh d�ng.

27

L�a ch�n ki�u phông ch� trong b�ng mã VietKey

L�a ch�n ki�u phông ch� trong khung h�i tho�i phông

Phông TCVN3

Phông Unicode

Phông TCVN3

Phông Unicode

28

N�u trong b�ng mã VietKey ho�c Unikey �ã l�a ch�n là Unicode thì trong

khung h�i tho�i phông c�ng ph�i là Unicode. Trong b�ng mã VietKey ho�c

Unikey là TCVN3 thì trong khung h�i tho�i phông c�ng ph�i là TCVN3.

2.2 Chuy�n ��i phông ch� t� TCVN3 sang Unicode và ngc l�i.

�� chuy�n ��i �c phông ch�, yêu c�u máy tính ph�i ch�y ch ng

trình UniKey.

L�a ch�n phím chuy�n ��i

Nháy tr�c ti�p vào bi�u t� ng trên màn hình n�n, xu�t hi�n b�ng h�i

tho�i UniKey:

� B�ng mã: L�a ch�n phông ch� cho v�n b�n

� Ki�u gõ: Ch�n ki�u là TELEX.

� Phím chuy�n: Nên ch�n t! h p phím CTRL + SHIFT (vì Alt + Z

trùng v�i Vietkey � s; r�t khó sA dng n�u máy tính ch�y 2

ch��ng trình song song).

L�a ch�n xong b�m ch�n mc �óng � k�t thúc.

29

Chuy�n ��i phông ch�

Nháy ph�i vào bi�u t� ng c a Unikey n@m � góc d��i ph�i thanh Taskbar (thanh

tác v) r'i b�m ch�n mc Công c# ho*c b�m t! h p phím Ctrl + Shift + F6, xu�t

hi�n b�ng h�i tho�i UniKey Toolkit:

� B,ng mã:

o Ngu$n: Ki�u phông ch� v�n b�n ang sA dng

o �ích: Ki�u phông ch� mu�n sA dng trong v�n b�n sau khi chuy�n !i

L�a ch�n xong � b�m ch�n nút �óng.

� Các b!"c ti�n hành chuy-n (i phông

o Bôi en o�n v�n b�n c�n chuy�n !i phông ch�

o B�m l�nh Copy (Ctrl + C) � chép vào vùng �m (Clipboard)

o B�m t! h p phím: Ctrl + Shift + F9 � th�c hi�n vi�c chuy�n !i

phông ch�

o B�m l�nh Paste (Ctrl + V) � thay th� phông ch� t�i o�n v�n b�n ã

l�a ch�n

30

o L!u ý:

�� th�c hi�n �c vi�c chuy�n ��i phông ch� thì yêu c�u phông ch� trong

�o�n v!n b�n ph�i ��ng nh"t m�t ki�u phông.

3. Thay (i phông ch%, c4 ch%

�� thay !i phông ch�, c/ ch� c a m�t t� ho*c m�t o�n v�n b�n, ta bôi en

t� ho*c o�n v�n b�n c�n thay !i phông ho*c c/ ch� sau ó nháy chu�t vào h�p li�t

kê Font ho*c Font Size trên thanh ?nh d�ng r'i l�a ch�n ki�u phông ho*c c/ ch�

tùy ý. Ho*c ta nháy vào Menu Format trên thanh Menu, r'i ch�n Font, xu�t hi�n

h�p tho�i Font:

Font: Ch�n phông ch� Font style: Ch�n ki�u ch�

Size: Ch�n c/ ch� Font color: Ch�n m�u ch�

Underline Style: Dùng � g�ch d��i ký t�

Thay ®æi ph«ng, kiÓu d¸ng vμ cì ch÷

31

Text Effects: Hi�u 0ng

Các l�nh trong mc này có tính b)t ho*c t%t, ánh d�u � là m� và b= d�u �

là óng, tu< theo yêu c�u b�n có th� nh�p ch�n nhi�u mc cùng m�t lúc.

� Strikethrough: G�ch ngang gi�a ch� b@ng nét �n

� Double Strikethrough: G�ch ngang gi�a ch� b@ng nét ôi

Hai l�nh trên th��ng � c dùng khi b�n b= m�t o�n v�n b�n mà l�i mu�n

cho ng��i khác th�y.

� Superscript: ��a ch� lên trên và gi�m kích th��c

� Subscript: ��a ch� xu�ng d��i và gi�m kích th��c

Hai l�nh trên � c dùng � t�o các bi�u th�c nh�: y = a1x3 + b1x2 + c1x

� Shadow: CChh�� ccóó bbóónngg

� Outline:

��� Emboss: TTT���ooo ccchhh��� nnn!!!iii,,, ccchhh��� cccóóó mmmàààuuu tttrrr%%%nnnggg,,, bbbóóónnnggg mmmàààuuu eeennn nnn@@@mmm ��� ppphhhíííaaa ddd������iii

��� Engrave: TTT���ooo ccchhh��� nnn!!!iii,,, ccchhh��� cccóóó mmmàààuuu tttrrr%%%nnnggg,,, bbbóóónnnggg mmmàààuuu eeennn nnn@@@mmm ��� ppphhhíííaaa tttrrrêêênnn

B�n l�nh trên th��ng � c dùng � trang trí cho v�n b�n c�u k< h�n.

� Small caps: �+I CHG TH-HNG THÀNH CHG IN V9I KÍCH TH-9C

NHI H8N

� All caps: �+I CHG TH-HNG THÀNH CHG IN CÓ CÙNG KÍCH

TH-9C

Hai l�nh trên th��ng � c dùng trong ph�n tiêu � c a v�n b�n (th�c hi�n

v�n b�n b@ng ti�ng Anh s; cho hai hi�u �ng trên rõ ràng h�n).

� Hidden: Fn o�n v�n b�n trên màn hình và c� khi in b�n c�ng không th�y

� c o�n v�n b�n này. L�nh này không có tác dng xoá m�t o�n v�n

b�n, n�u c�n b�n có th� ch�n khu v�c o�n v�n b�n ã Fn và b= ánh d�u

Hidden � v�n b�n nó hi�n l�i.

Sau khi ch�n xong b"m vào nút OK �� k�t thúc vi�c l�a ch�n.

Character Spacing: Kho�ng cách gi�a các ký t�

� Spacing: ch�n kho�ng cách gi�a các ký t�

32

� Normal: bình th��ng

� Expanded: các ký t� xa nhau thêm m�t kho�ng

� Condensed: các ký t� xít l�i v�i nhau

� By: Thay !i giá tr? kho�ng cách

� Position: V? trí c a các ký t�

� Normal: V? trí th��ng

� Raised: ��a ch� lên trên

� Lowered: ��a ch� xu�ng d��i

� By: Thay !i giá tr? v? trí

Sau khi ch�n xong b"m vào nút OK �� k�t thúc vi�c l�a ch�n.

BÀI 3: CHÈN KÝ T5 �6C BI�T, C�N L� CHO V�N B�N.

T�O TIÊU �� ��U TRANG VÀ CU7I TRANG.

M�C TIÊU

1. Chèn � c các ký t� *c bi�t vào v�n b�n

2. C�n l� � c cho v�n b�n theo yêu c�u

3. T�o � c tiêu � �u trang và cu�i trang v�i các ?nh d�ng có sCn.

N�I DUNG

1. Chèn các ký t8 *c bi�t

�*t con tr= chu�t t�i v? trí c�n chèn, sau ó vào Menu Insert r'i ch�n

Symbol, xu�t hi�n h�p tho�i Symbol

33

.

Font: Lùa chän c¸c biÓu t-îng cÇn chÌn.

Sau khi ã l�a ch�n � c bi�u t� ng c�n chèn ta b�m ch�n Insert � chèn, r'i

b�m vào nút Close ho*c Cancel � k�t thúc vi�c chèn.

2. C�n l cho v�n b,n

Chèn ký t� *c bi�t

C¨n lÒ cho v¨n b¶n

34

�� c�n l� cho v�n b�n ta nháy chu�t vào Menu File ch�n mc Page Setup,

xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Page Setup:

Trong khung Margins:

Margins:

Top: C�n l� trên Bottom: C�n l� d��i

Left: C�n l� trái Right: C�n l� ph�i

Hearder: Tiêu � �u trang Footer: Tiêu � cu�i trang

Trong khung Paper:

Paper size: Ch�n c/ gi�y (ch�n kh! A4)

Orientation:

Portrait: In gi�y theo chi�u d�c

Landscape: In ngang gi�y

Apply to: Ch�n Whole document

3. To tiêu �u trang và cu i trang

� Insert AutoText: �i�n các m&u có sCn.

� Insert Page Number: Chèn s� trang.

� Insert Number of Pages: Chèn t!ng s� trang.

� Format Page Number: �?nh d�ng ki�u s�.

� Insert Date: Chèn ngày hi�n t�i.

� Insert Time: Chèn gi� hi�n t�i.

� Page Setup: L�a ch�n kh! gi�y cho v�n b�n.

T�o tiêu � �u trang

35

� Show/ Hide Document Text: Cho hay không cho phép hi�n th? v�n b�n c a trang hi�n t�i.

� Link to Previous: k�t n�i v�i ph�n Header and Footer � trang tr��c.

� Switch Between Header and Footer: Chuy�n !i con tr= gi�a tiêu � �u trang và cu�i trang.

� Show Previous: Xem Header ho*c Footer k� tr��c.

� Show Next: Xem Header ho*c Footer k� sau.

� Close Header and Footer: �óng khung so�n th�o tiêu � �u trang và cu�i trang.

BÀI 4: T�O B�NG BI3U

M�C TIÊU 1. T�o � c bi�u b�ng theo các ph��ng pháp khác nhau.

2. Th�c hi�n � c các thao tác v�i c�t, hàng.

3. C�n chDnh � c d� li�u trong ô, t�o ��ng vi�n theo yêu c�u.

N�I DUNG Có th� dùng các b�ng � t! ch�c thông tin và t�o các c�t v�n b�n n@m c�nh

nhau và trình bày d� li�u theo cách dB �c.

Vào Menu Table/ Insert/ Table xu�t hi�n

b�ng h�i tho�i Insert Table:

Number of Columns: S� c�t c�n t�o.

T¹o biÓu b¶ng

36

Number of Rows: S� hàng c�n t�o.

Auto fit bihavior: ChDnh � r�ng c a c�t.

Ho*c nháy chu�t vào bi�u t� ng Insert Table trên thanh công c chuFn, sau ó

b�m gi� r'i kéo rê chu�t � thi�t l)p s� c�t và hàng c�n t�o r'i th� chu�t ra.

2. Các thao tác v"i c�t, hàng

2.1. C!n ch#nh �� r�ng c�t

C�n chDnh � r�ng cho t�ng c�t m�t: *t con tr= vào giao i�m c a ��ng kJ

phân chia gi�a hai c�t � xu�t hi�n m�i tên 2 chi�u, sau ó b�m gi� trái chu�t r'i

kéo rê � c�n chDnh � r�ng c�t.

C�n chDnh � r�ng cho nhi�u c�t cùng 1 lúc: �a tr= chu�t lên �u c�t c�n c�n

chDnh � xu�t hi�n m�i tên tr= xu�ng màu en. B�m gi� trái chu�t r'i kéo rê � bôi

en nh�ng c�t c�n c�n chDnh. Nháy ph�i vào trong kh�i v�a bôi en, xu�t hi�n Menu

d�c � B�m ch�n: Table Properties �

37

Xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Table Properties � B�m ch�n l�p Columns:

� Preferred with: B�m ch�n vào ô vuông � hi�n th? h�p sáng i�u chDnh

� r�ng c�t.

� Previous Column: Tr� l�i c�t tr��c �y

� Next Column: Chuy�n �n c�t k� ti�p

2.2. C!n ch#nh chi$u cao hàng

C�n chDnh chi�u cao cho t�ng hàng m�t: *t con tr= vào giao i�m c a ��ng

kJ phân chia gi�a hai hàng � xu�t hi�n m�i tên 2 chi�u, sau ó b�m gi� trái chu�t

r'i kéo rê � c�n chDnh chi�u cao hàng.

C�n chDnh chi�u cao cho nhi�u hàng cùng 1 lúc: �a tr= chu�t ra �u hàng c�n

c�n chDnh � xu�t hi�n m�i tên nghiêng góc 45o. B�m gi� trái chu�t r'i kéo rê � bôi

en nh�ng hàng c�n c�n chDnh. Nháy ph�i vào trong kh�i v�a bôi en, xu�t hi�n

Menu d�c � B�m ch�n: Table Properties �

38

Xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Table Properties � B�m ch�n l�p Row:

� Specify Height: B�m ch�n vào ô vuông � hi�n th? h�p sáng c�n chDnh

chi�u cao hàng.

� Previous Row: Tr� l�i hàng tr��c �y

� Next Column: Chuy�n �n hàng k� ti�p

Sau khi c�n chDnh xong chi�u cao hàng b�m ch�n OK � k�t thúc.

2.3. B� sung ho�c xoá c�t, hàng

Khi làm vi�c v�i b�ng tính trong Word, có lúc ta c�n chèn thêm c�t, hàng sau

khi ã t�o b�ng. Word luôn cho phép b! sung các c�t, hàng trong cùng m�t b�ng

tính. Ngoài ra Word c�ng cho phép xoá nhanh các c�t, hàng theo ý mu�n c a ng��i

dùng.

2.3.1. B� xung thêm ct

Cách 1: C�t !.c thêm vào s9 n:m bên trái c�t !.c ch+n. ��a tr= chu�t

lên �u c�t mu�n chèn � xu�t h?ên m�i tên tr= xu�ng màu en, sau ó b�m nút ph�i

chu�t r'i ch�n Insert Columns.

39

Cách 2: Vào Menu Table r'i ch�n Insert:

Columns to the Left: Chèn thêm c�t v� bên trái con tr=

Columns to the Right: Chèn thêm c�t v� bên ph�i con tr=

2.3.2. Xoá ct

�� xoá c�t, ta �a tr= chu�t lên �u c�t c�n xoá, sau ó b�m nút ph�i chu�t

r'i ch�n Delete Columns. Ho*c vào Menu Table r'i ch�n Delete/ Columns. Ngoài ra

ta c�ng có th� dùng l�nh Cut � xoá c�t.

2.3.3. B� xung thêm hàng

Cách 1: Hàng !.c thêm vào s9 n:m bên trên hàng !.c l8a ch+n. ��a

tr= chu�t ra �u hàng mu�n chèn sau ó b�m nút ph�i chu�t r'i ch�n Insert Rows.

40

Cách 2: Vào Menu Table r'i ch�n Insert:

Rows Above: Thêm hàng vào phía trên v? trí con tr=

Rows Below: Thêm hàng vào phía d��i v? trí con tr=

�� thêm m�t hàng tr%ng vào cu�i b�ng, ta ��t con tr� vào ô cu�i cùng góc

d�i ph�i r�i b"m phím Tab. Ngay l�p t&c Word s' thêm cho ta 1 hàng tr%ng vào

cu�i b�ng.

2.3.4. Xoá hàng

Cách 1: ��a tr= chu�t ra �u hàng c�n xoá sau ó b�m nút ph�i chu�t r'i

ch�n Delete Rows.

41

Cách 2: �*t con tr= vào dòng v�n b�n c�n xoá, vào Menu Table/ Delete:

Table: Xoá toàn b� b�ng

Columns: Xoá c�t t�i v? trí con tr=

Rows: Xoá hàng t�i v? trí con tr=

Cells: Xoá ô t�i v? trí con tr=

2.4. G�p ô, chia ô

2.4.1. Gp ô

� Bôi en nh�ng ô c�n g�p. Nháy ph�i trong kh�i v�a bôi en � B�m

ch�n Merge Cells, ho�c vào Menu Table ch�n Merge Cells.

Chia ô

42

� �*t con tr= vào ô c�n chia, sau ó nháy ph�i chu�t � xu�t hi�n Menu

d�c � B�m ch�n Split Cells:

- Number of columns: S� c�t c�n t�o cho ô

- Number of rows: S� hàng c�n t�o cho ô

3. C�n ch;nh d% li�u trong ô, to !<ng vi n

3.1. C!n ch#nh d� li�u trong ô

Bôi en vùng d� li�u c�n c�n chDnh. �*t con tr= chu�t vào trong kh�i, nháy

ph�i � B�m ch�n Cells Alignment:

43

Trong khung Alignment: L�a ch�n ki�u l� và v? trí d� li�u trong ô.

� Chi�u ngang c a khung: th� hi�n l� c a ô

� Chi�u d�c c a khung: th� hi�n v? trí d� li�u trong ô

�� ?nh d�ng h��ng d� li�u trong ô: l�a ch�n ô d� li�u c�n ?nh d�ng, ti�p theo nháy ph�i chu�t ch�n Text Direction.

Xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Text Direction – Table Cell � ch�n ki�u d� li�u c�n ?nh d�ng. B�m OK � hoàn t�t.

44

3.2. T�o �(ng vi$n

Bôi en vùng d� li�u c�n t�o ��ng vi�n. Nháy ph�i chu�t vào trong kh�i,

xu�t hi�n Menu d�c � B�m ch�n Table Properties � xu�t hi�n b�ng h�i tho�i

Table Properties � B�m ch�n Borders and Shading

� ThJ Borders L�a ch�n ki�u, màu ��ng vi�n:

M#c Style: Ch�n ki�u ��ng ?nh thi�t l)p:

� Color: Ch�n màu cho ��ng th�ng.

� Width: Ch�n � dày, m=ng cho ��ng vi�n.

M#c Setting: Ch�n ph�m vi các ô thi�t l)p. Ngoài ra ta có th� ch�n ph�m vi các ��ng c�n thi�t l)p ?nh d�ng � mc Preview.

M#c Apply to: Ch�n ph�m vi các ô thi�t l)p cho phù h p:

� Table: Thi�t l)p ?nh d�ng này cho toàn b� b�ng.

� Cell: ChD thi�t l)p cho các ô ã ch�n.

45

� ThJ Shading cho phép thi�t l)p các ?nh d�ng v� tô n�n b�ng bi�u:

M#c Fill: Ch�n màu c�n tô. Ta có th� nh�n nút More Colors… � l�a ch�n nh�ng màu khác.

M#c Apply to: �� ch�n ph�m vi các ô c�n to màu n�n:

+ Table: Tô toàn b� b�ng.

+ Cell: ChD tô cho các ô ã ch�n.

46

BÀI 5 �=NH D�NG V�N B�N B>NG PARAGRAPH. CHIA C�T CHO V�N B�N

M�C TIÊU

1. Th�c hi�n t�t các ki�u hi�n th? trong v�n b�n.

2. Trình bày � c toàn b� v�n b�n ho*c m�t ph�n v�n b�n d��i d�ng c�t.

N�I DUNG

1. �?nh dng v�n b,n b:ng Paragraph

Khái ni�m Ch�c n�ng này cho phép thay !i cách hi�n th? c a m�t o�n ho*c m�t v�n

b�n. �ánh d�u o�n v�n b�n c�n thay !i sau ó vào Format r'i ch�n Paragraph,

xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Paragraph:

��nh d�ng b�ng Paragraph

47

Trong m#c Indents and Spacing:

Alignment: Ch�n cách dóng l�.

Indentation: Dùng � ch�n l� cho o�n:

Left: ch�n l� trái c a o�n so v�i l� trang.

Right: Ch�n l� ph�i c a o�n.

Special: Dùng � chDnh l� *c bi�t.

None: Bình th��ng.

First line: Dòng �u tht vào.

Hanging: C� o�n tht vào.

By: Quy ?nh kho�ng tht vào theo ý ng��i dùng.

Spacing:

Before: T�o kho�ng tr�ng phía tr��c m>i o�n.

After: T�o kho�ng tr�ng phía sau m>i o�n.

Line spacing: Quy ?nh kho�ng cách dòng trong o�n.

Single: Cách dòng �n.

Double: Kho�ng cách b@ng 2 l�n kho�ng cách dòng �n.

1.5 line: Kho�ng cách b@ng 1.5 l�n kho�ng cách dòng �n.

At least: Cách dòng nh= nh�t.

Exactly: Cách dòng chính xác theo giá tr? c a con s� do ng��i dùng

nh)p.

Multiple: Cách dòng theo b�i s� c a nAa dòng.

Trong m#c Line and Page Breaks:

Quy ?nh cách ng%t dòng và ng%t trang trong o�n.

Ô ki�m tra Windows/ Orphan Control: Tránh dòng �u tiên c a o�n � cu�i

trang, tránh dòng cu�i m�t o�n � �u trang.

Keep line together: Tránh ng%t trang � gi�a o�n.

Keep with next: Tránh ng%t trang � gi�a o�n ang ch�n và o�n k� ti�p.

Page Break befor: Chèn d�u ng%t trang vào o�n �u ang ch�n.

48

Suprress Line Number: Không in con s� chD dòng trong o�n (l�a ch�n này

áp dng chD khi ánh d�u t� �ng dòng � c ?nh).

Don’t Hephenate: Không dùng d�u n�i khi ng%t dòng trong m�t o�n (l�a

ch�n này áp dng chD khi vi�c dùng d�u n�i � c ch�n).

2. Chia c�t cho v�n b,n

Có th� trình bày toàn b� v�n b�n, m�t ph�n v�n b�n (Section) hay m�t nhóm

các Paragraph trên nhi�u c�t (Nên nh�, �� trình bày �c v!n b�n d�i d�ng c�t

thì v!n b�n ph�i n)m trong ki�u xem Print Layout).

Ch�n o�n v�n b�n mu�n chèn các c�t, sau ó nháy chu�t vào bi�u t� ng Columns

trên thanh công c chuFn, ho�c vào Menu Format ch�n Columns, xu�t hi�n h�p tho�i

Columns:

M#c Presets: L�a ch�n các cách chia c�t cho v�n b�n.

Numbers of Columns: Gõ vào s� c�t c�n chèn.

Width and spacing: Xác ?nh � r�ng và kho�ng cách gi�a các c�t.

Line between: Có hay không hi�n th? ��ng kJ phân chia gi�a 2 c�t.

Apply To: Xác ?nh ph�m vi v�n b�n � c trình bày s; chia thành c�t.

Whole Document: Toàn b� v�n b�n.

Selected Text: ChD chia c�t cho v�n b�n ã � c ch�n (bôi en)

This point Forward: T� v? trí con tr= tr� i.

Chia c�t cho v�n b�n

49

BÀI 6: IN TÀI LI�U RA GI@Y

MKC TIÊU

- In � c các trang v�n b�n ã chD ?nh ra máy in hi�n có

N�I DUNG

In t! li�u ra gi�y

Mu�n in m�t v�n b�n ta nháy vào bi�u t� ng Print trên thanh công c chuFn,

ho*c vào Menu File r'i ch�n Print xu�t hi�n b�ng h�i tho�i Print:

Name: Cho bi�t máy in ang dùng và l�a ch�n máy in.

Trong m#c Page range:

All: in toàn b�

Current page: ChD in trang hi�n t�i

Pages: Quy ?nh in các trang nào

Number of Copies: Nh)p vào s� b�n c�n in

Ô ki-m tra Collate: Trong khi in nhi�u b�n, in toàn b� d� li�u m>i l�n hay là

cùng m�t trang nhi�u l�n.

In t� liÖu ra giÊy

50

Print what: Ch�n lo�i �i t� ng c�n in.

M#c Pages per Sheet: In cùng m�t b�n tài li�u trên cùng m�t trang gi�y

ch�ng h�n nh� Card visit.

Mc Scale: T� �ng phóng to, hay thu nh= n�i dung chính c a tài li�u � phù

h p v�i n�i dung chính vài trang.

- Number of columns: S� c�t c�n t�o cho ô

- Number of rows: S� hàng c�n t�o cho ô

3. C�n ch;nh d% li�u trong ô, to !<ng vi n

3.1. C!n ch#nh d� li�u trong ô

Bôi en vùng d� li�u c�n c�n chDnh. �*t con tr= chu�t vào trong kh�i, nháy

ph�i � B�m ch�n Cells Alignment:

51

Trong khung Alignment: L�a ch�n ki�u l� và v? trí d� li�u trong ô.

� Chi�u ngang c a khung: th� hi�n l� c a ô

� Chi�u d�c c a khung: th� hi�n v? trí d� li�u trong ô

�� ?nh d�ng h��ng d� li�u trong ô: l�a ch�n ô d� li�u c�n ?nh d�ng, ti�p theo nháy ph�i chu�t ch�n Text Direction.

52

CH��NG III: THI�T L�P B�NG TÍNH TRÊN MICROSOFT EXCEL

Excel là mt ph#n m�m chuyên dùng cho công tác k� toán, v�n phòng

trên môi tr��ng Windows, th"c hi�n ���c nhi�u phép tính t ��n gi�n ��n

ph�c t�p. Excel t� ch�c và l�u tr� thông tin d� i d�ng b�ng nh� b�ng l��ng,

b�ng k�t toán, b�ng thanh toán, b�ng th�ng kê, b�ng d" toán …, và khi có s"

thay ��i d� li�u b�ng tính t" �ng tính toán l�i theo s� li�u m i. Thao tác trên

b�ng tính có th t�o ra các báo cáo t�ng h�p ho�c phân tích có kèm theo các

biu ��, hình v( minh ho�. Excel có nhi�u công c� m�nh � tính toán tài

chính, gi�i các bài toán th�ng kê và các bài toán t�i �u.

Bài 1: CÁC KHÁI NI�M C� B�N

MKC TIÊU

1. Kh�i �ng � c Excel theo các ph��ng pháp khác nhau.

2. N%m � c các ch�c n�ng chính c a màn hình n�n.

3. Th�c hành thành th�o các thao tác v�i bi�u t� ng t��ng �ng trên thanh công

c, thanh ?nh d�ng.

N�I DUNG

1. Kh�i �ng Excel và màn hình n n

�� kh�i �ng Excel ta vào Menu Start/ Programs/ Microsoft Excel, xu�t hi�n

màn hình giao di�n c a Excel nh� sau:

53

2. Các ch0c n�ng c�a màn hình n n

� Menu Bar (Thanh Menu): Li�t kê tên các mc l�nh chính c a Excel. M>i

mc �ng v�i m�t Menu d�c, � m� m�t Menu d�c ta chD c�n nháy chu�t vào tên

mc, ho*c b�m t! h p phím Alt + ký t� �i di�n (ký t� � c g�ch chân) c a m>i

mc.

� Workbook (S! tính): Là cAa s! ch�a n�i dung t�p. Tên t�p hi�n trên thanh

tiêu � cAa s! v�i ph�n m� r�ng ?nh sCn là XLS. V�i l�n m� �u tiên thì tên t�p

� c m*c ?nh là: Book 1.

� C�t (Column): Ghi tiêu � c�t t� trái sang ph�i theo ch� cái A, B, C..., Y,

Z,…, AA, BB …, IV. C�t là m�t t)p h p nh�ng ô theo chi�u d�c, có � r�ng m*c

?nh là 9 ký t� (có th� thay !i tr? s� này t� 0 �n 255), có t!ng c�ng 256 c�t.

� Hàng (Row): Ghi tiêu � hàng là ch� s�. Hàng là m�t t)p h p nh�ng ô theo

chi�u ngang, Chi�u cao m*c ?nh là 12.75 ch�m i�m (có th� thay !i tr? s� này t� 0

�n 409), và có t!ng c�ng 65536 hàng.

� Ô (Cell): Là giao i�m c a m�t hàng v�i m�t c�t. �?a chD c a ô � c xác

?nh b�i c�t tr��c hàng sau. Ví d: B6 là ?a chD c a ô n@m trên c�t B hàng 6. Ô hi�n

hành (Select Cell) là ô có khung vi�n quanh, m�t ô có th� ch�a t�i 32.000 ký t�. ��

nh)p n�i dung cho m�t ô, c�n *t tr= chu�t vào ô ó và ti�n hành nh)p các d� li�u

theo quy ��c c a t�ng lo�i.

� Sheet (B�ng tính): là m�t b�ng có 256 c�t và 65536 hàng. Tên b�ng tính

m*c ?nh là Sheet # (# là s� th� t�). M�t t�p Workbook có nhi�u Sheet, � c li�t kê

Sheet1, Sheet2, Sheet3…. Ta có th� quy ?nh s� Sheet trong m�t Workbook b@ng

cách:

Nháy chu�t lên Menu Tools/ Option/ Sau ó ch+n m#c General:

Sheet in New Workbook: Ch�n s� l� ng Sheet (lên t�i 255 Sheet).

54

Recently used file list:

� �!i tên Sheet: Nháy ph�i chu�t lên Sheet c�n !i tên � Rename �

Nh)p vào tên m�i.

L�u ý:

- Tên Sheet không � c trùng nhau

- Tên Sheet không � c � là ký t� tr%ng

� Xoá Sheet: Nháy ph�i chu�t lên Sheet c�n xoá � Delete

� Thêm sheet: Sheet � c thêm vào s; n@m bên trái Sheet � c l�a ch�n.

�� thêm 1 Sheet vào gi�a 2 Sheet b�t k<, nháy ph�i chu�t lên Sheet c�n

chèn � Insert.

� Thanh Formating (Thanh ?nh d�ng): Ch�a các l�nh d��i d�ng các nút có

bi�u t� ng � ?nh d�ng d� li�u c a b�ng tính nh� ki�u, lo�i font, c/ font, c�n l�…

� Thanh Standard (Thanh công c chuFn): Ch�a m�t s� l�nh thông dng c a

Excel d��i d�ng các nút có bi�u t� ng, các l�nh này có th� truy xu�t tr�c ti�p b@ng

chu�t.

55

Các bi�u tng trên thanh Standard:

Bài 2: CÁC THAO TÁC C�N B�N VAI WORKBOOK

M)C TIÊU

1. L�u � c Workbook ang so�n th�o lên :a vào b�t k< v? trí nào.

2. �óng � c Workbook hi�n hành.

3. T�o � c m�t Workbook m�i theo các ph��ng pháp khác nhau.

4. M� l�i � c m�t Workbook ã có trên :a.

N*I DUNG

L!u tr% m�t Workbook lên Ba

To m"i 1 th! m#c

56

�� l�u m�t Workbook lên :a ta nháy chu�t vào Menu File r'i ch�n Save,

ho*c b�m ch�n vào bi�u t� ng � Save trên thanh công c chuFn, xu�t hi�n b�ng h�i

tho�i Save As:

Save in: L�a ch�n ! :a, th� mc c�n l�u tr� v�n b�n.

Ta c�ng có th� t�o ra m�t th m�c m�i �� lu tr� v!n b�n b)ng cách b"m

chu�t vào bi�u tng Create New Folder r�i nh�p tên cho th m�c. Khi �ó

v!n b�n s' �c lu tr� vào th m�c v�a t�o.

File name: Nh)p vào tên cho v�n b�n c�n l�u tr�. 2. �óng cCa s( b,ng tính

Khi không còn làm vi�c trên m�t s! b�ng tính, ta có th� óng nó và ti�p tc

làm vi�c trong �ng dng. Có th� óng m�t s! b�ng tính 'ng th�i l�u ho*c không

l�u các thay !i. N�u ang làm vi�c trong m�t s! b�ng tính và g%ng óng nó,

Excel s; h=i b�n có mu�n l�u s! b�ng tính tr��c khi óng hay không?

�� óng m�t s! b�ng tính ta nháy chu�t vào nút Close � (� góc trên ph�i

màn hình), ho*c vào Menu File ch�n Close: Khi ó Excel s; h=i b�n có mu�n l�u

l�i các thay !i hay không?

Y

57

Yes: Excel s9 l!u li các thay (i và thoát kh&i ch!�ng trình.

No: Excel s9 không l!u li các thay (i và thoát kh&i ch!�ng trình.

Cancel: Quay li s( b,ng tính - ti�p t#c làm vi�c.

3. To m�t Workbook m"i

�� t�o m�i m�t Workbook b�n chD vi�c nháy chu�t vào bi�u t� ng

New trên thanh công c, ho*c nháy chu�t lên Menu File r'i ch�n New (ho�c b"m

t� hp phím Ctrl + N).

4. M� m�t Workbook ã có sDn trên Ba

58

Chú ý: c�n ch�n úng ! :a ho*c th� mc có ch�a t�p tin c�n m�, r'i ch�n

tên t�p c�n m� trong ?a chD ã ch�n.

�� m� m�t Workbook ta nháy chu�t vào Menu File r'i ch�n Open, ho*c

b�m ch�n vào bi�u t� ng Open trên thanh công c chuFn, xu�t hi�n b�ng h�i

tho�i Open:

Look in: Thông báo cho ng��i dùng bi�t v�n b�n � c m� n@m t�i th�

mc hay ! :a nào.

File name: Nh)p vào tên c a Workbook c�n m�.

59

Bài 3: LÀM VI�C VAI B�NG TÍNH EXCEL

M)C TIÊU

1. Th�c hành thành th�o vi�c sao chép, c%t dán d� li�u trong m�t Workbook.

2. Th�c hi�n � c vi�c thôi l�nh và hoàn l�nh các l�nh ã th�c hi�n.

3. B! sung ho*c xoá các hàng theo yêu c�u.

4. B! sung ho*c xoá các c�t theo yêu c�u.

N*I DUNG

1. Sao chép, cEt dán d% li�u

1.1. Sao chép d� li�u

Ch�n vùng d� li�u c�n sao chép b@ng cách: �*t con tr= chu�t t�i �u kh�i

d� li�u c�n sao chép, b�m gi� trái chu�t r'i k�o rê �n cu�i kh�i, sau ó nháy

chu�t vào bi�u t� ng Copy, ho*c vào Menu Edit ch�n Copy. �*t con tr= t�i v? trí

c�n dán, sau ó nháy chu�t vào bi�u t� ng Paste trên thanh công c, ho*c vào

Menu Edit ch�n Paste.

60

1.2. C%t dán d� li�u

Ch�n vùng d� li�u c�n c%t, dán b@ng cách: �*t con tr= chu�t t�i �u kh�i

d� li�u c�n c%t, b�m gi� chu�t r'i k�o rê �n cu�i kh�i, sau ó nháy chu�t vào

bi�u t� ng Cut trên thanh công c chuFn, ho*c vào Menu Edit ch�n Cut. �*t

con tr= t�i v? trí c�n dán, sau ó nháy chu�t vào bi�u t� ng Paste trên thanh công

c chuFn, ho*c vào Menu Edit ch�n Paste.

2. Thôi l�nh và hoàn l�nh các thay (i

Có nh�ng lúc sau khi ti�n hành nhi�u thay !i trong các b�ng tính, ta c�n thôi

l�nh và thay !i. Excel cho phép thôi l�nh các thay !i và hoàn l�nh.

Nh%p nút Undo trên thanh công c chuFn � thôi t�ng l�nh m�i th�c hi�n

(hu� b� các thao tác m�i th�c hi�n).

Nh%p nút Redo trên thanh công c chuFn � hoàn t�ng l�nh thay !i m�i

th�c hi�n (l"y l�i các thao tác m�i th�c hi�n).

3. B( sung ho*c xoá các hàng

3.1. B� sung các hàng

Nháy nút ph�i chu�t vào �u hàng mà b�n mu�n b! sung, sau ó ch�n Insert.

3.2. Xoá các hàng

Nháy nút ph�i chu�t vào �u hàng mà b�n mu�n xoá, sau ó ch�n Delete.

61

4. B( sung ho*c xoá các c�t

4.1. B� sung các c�t

C�t � c thêm vào s; n@m bên trái c�t � c l�a ch�n. Nháy nút ph�i chu�t

vào tiêu � c�t mà b�n mu�n b! sung, sau ó ch�n Insert.

4.2. Xoá các c�t

B�m nút ph�i chu�t vào tiêu � c�t mà b�n mu�n xoá, sau ó ch�n Delete.