GÖĞÜS HASTALIKLARINDA ACİLLER Dr. Gürsel ÇOK

GÖĞÜS HASTALIKLARINDA ACİLLER

Dr. Gürsel ÇOKEge Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD, İZMİR

TTD XIII. Kış Okulu15-19 Ocak 2014, Antalya

SUNUM PLANISUNUM PLANI

• Semptom-bulgular ve acil yaklaşım• Ağır astım atağı• KOAH akut alevlenmesi• Yabancı cisim aspirasyonu• Suda boğulma• Anaflaksi• RADS• CO entoksikasyonu• Dekompresyon hastalığı• Akut dağ hastalığı ve yüksekliğe bağlı pulmoner ödem • Vena Kava Süperior Sendromu

DİSPNE

Acil servise başvuran hastalarda en sık görülen solunumsal semptom

Ortopne

Trepopne

Platipne, ortodeoksi

Paroksismal nokturnal dispne

DİSPNE Ne zamandan beri var? Ani mi gelişti, yavaş yavaş

mı?

Eşlik eden başka semptom yada bulgu var mı?

Daha önce oldu mu, olduysa hangi tedaviyle düzeldi?

Sürekli kullandığı ilaç var mı?

Travma, yabancı cisim aspirasyonu, eşlik eden kalp yada akciğer hastalığı var mı?

Yakın zamanda cerrahi girişim yapılmış mı?

AKUT DİSPNE NEDENLERİ

• Yeni gelişen akut dispne Astım atağı Pulmoner emboli Pnömotoraks Kardiyak(akciğer ödemi) Pnömoni ARDS Toraks travması Plevral effüzyon Atelektazi Pulmoner hemoraji Üst hava yolu obstrüksiyonu RADS Psikojenik

• Kronik dispne üzerine eklenen akut dispne KOAH alevlenmesi Kronik kalp hastalıkları Göğüs deformiteleri İnterstisyel akciğer hast. Tekrarlayan mikroemboliler Solunum kas hastalıkları

DİSPNE

En sık görülen 4 hastalık grubu için anamnez ve FM ile %80’ine tanı konabilir.

Sadece anamnez ile; Solunum hastalıklarının % 47’sine Kardiyak hastalıkların % 67’sine Tüm hastalıkların % 56’sına

APNE

Apne süresince PaO2 dakikada 3-5 mmHg düşer, PaCO2 3-5 mmHg yükselir-20-30 dk’da ölüm

Spontan geri dönen apne: Cheyne-Stokes, uyku apne

Daha önce solunumsal hastalığı olmayan kişide apne;

Üst solunum yolunun tam tıkanması Santral solunum sistemi baskılanması yada hasarı Serebral hipoksemi

Acil solunum desteği sağlanmalı ve yakınlarından ayrıntılı öykü alınmalı

APNE

• Dilin tıkadığı hava yolu açılmalı, gerekirse aspirasyon• Airway takılması ve ambu desteği• Entübasyon, • Trakeostomi

WHEEZİNG

Astım KKY KOAH Bronşiolit Pulmoner tromboemboli Toksik gaz inhalasyonu Sarkoidozis Mukus tıkacı Yabancı cisim Endobronşiyal tümör, tüberküloz Bronşlara dıştan bası

STRİDOR

Bilinç kaybına bağlı dilin hipofarinksi tıkaması Yabancı cisim Enfeksiyonlar Travma Anaflaksi Koroziv madde içimine bağlı larinks ödemi Üst hava yollarında tümör yada dıştan bası

SİYANOZ Redükte hemoglobinin 5 gr/dl’nin üzerine çıkmasıyla

oluşur

Normalde Sat:% 80’in Hb:10 gr/dl Sat:% 70’in altına düşerse

siyanoz Hb:17.5 gr/dl Sat: % 90’ın• 3 temel mekanizmayla oluşur:

- Hipoksemi - Methemoglobinemi - Periferik staz

SİYANOZ

Düşük PaO2

Akciğer Hastalıkları• KOAH• Astım• P.emboli• ARDS• İAH• Torasik deformiteler

Kalp Hastalıkları• Şantlı kalp hast.• Akciğer ödemi

Santral Sinir Sistemi• Enfarkt• İskemi• Solunum merkezi depresyonu

SİYANOZNormal PaO2

Düşük SaO2

Methemoglobinemi

Konjenital Hemoglobin M

EdinselİlaçlarKimyasal maddeler

Normal SaO2

Periferik Staz

YaygınHipotansiyonKan viskozitesi ↑Kardiyak output↓

Lokal RaynaudVCSS

GÖĞÜS AĞRISI

Plöritik tipte göğüs ağrısı Pnömoni Plörezi Pnömotoraks Pulmoner emboli Plevra tümörleri Perikardit Kosta fraktürü Dressler sendromu

Cilt-kas-iskelet sistemi ağrıları Tietze sendromu Zona Travma (kosta-vertebra fraktürleri) Göğüs duvarı tümörleri Göğüs duvarı enfeksiyonları

GÖĞÜS AĞRISI

Retrosternal göğüs ağrısı MI Aort diseksiyonu GÖR, özefajit Perikardit Özefagus rüptürü Trakeobronşit

GÖĞÜS AĞRISI

Subdiyafragmatik nedenler• Safra kesesi hastalıkları• Gastrit• Pankreatit• Subdiyafragmatik abse

MASİF HEMOPTİZİ

Masif hemoptizi-> Bir kerede 200 ml, günde 200-600 ml

İletici hava yolları 150 ml

Göğüs servisine yatışların %11’i hemoptizi (bunların %5-14’ü masif)

Masif hemoptizide mortalite %38

Sıklıkla bronşiyal arterlerden kaynaklanır - %90◦ Pulmoner arterlerden %5

HEMOPTİZİ NEDENLERİ

Hemoptizilerin > % 85-90’ının nedenleri:Bronşektazi, pnömoni, tüberküloz, akciğer kanseri, bronşit

1-Enfeksiyon Hastalıkları Tüberküloz Bronşit Pnömoni Akciğer absesi Bronşektazi Aspergilloma Kistik fibrozis Kist hidatik

2-Kardiyak HastalıklarMitral stenozSol kalp yetmezliği

3- Vasküler HastalıklarPulmoner emboli/infarkt, PHTAort anevrizması-bronkovasküler fistül Arteriovenöz malformasyon

4-MalignitelerAkciğer kanseri Karsinoid tümörMetastatik tümörler

5-TravmaToraks travmasıTrakeovasküler fistülYabancı cisim aspirasyonuBronş rüptürüYağ embolisiBronkolitiyazis

6-İyatrojenik BronkoskopiAkciğer biyopsisiTrakeal aspirasyon Swan-Ganz kateteriLenfanjiyografiPulmoner anjiografiAntikoagülan, fibrinolitik tedavi

7-Alveolar Hemoraji SendromlarıVaskülitler ( Behçet Hastalığı, Wegener)Bağ dokusu hastalıklarıGoodpasture sendromu İlaçlar (Dpenisilamin, amiodaron, nitrofurantoin)İdiyopatik

8-Hematolojik BozukluklarDIC, hemofili, trombositopeni,

9-DiğerKatameniyal hemoptiziLenfanjioleiyomiyomatozisPnömokonyozis

9-İdiyopatik

HEMOPTİZİ NEDENLERİ

HEMOPTİZİLİ HASTAYA YAKLAŞIM

Acilen damar yolu açılmalı ve solunum pasajı sağlanmalı

Başı yukarıda, kanayan tarafa yatırılmalı Yatak istirahati, oksijen Ayrıntılı öykü ve FM Rutin kan, hemogram, koagülasyon testleri Uygun kan grubuna göre kan temin edilmeli Akciğer grafisiyle kanama lokalize edilmeli (BT?) Bronkoskopiyle kanama yeri tespiti ve tedavi (Fogarty kateteri, diğer endobronşiyal tedaviler)

Asfiksi bulguları varsa entübe edilmeli, Carlen’s tüpü

Warfarin aşırı dozunda K vit Tranexamic asit (parenteral 10mg/kg) Vazopressin (başlangıçta 0.2-0.4 U/dk, kanama

durursa aynı doz ile 12 saat devam) Antitusifler Koagulopatili hastalara taze tam kan, taze donmuş

plazma Nedene yönelik tedavi (RT) Bronşiyal arter embolizasyonu, cerrahi

değerlendirme



AĞIR ASTIM ATAĞI

Nefes darlığı, öksürük, göğüste sıkışma hissi, wheezing gibi semptomların bir veya birkaçının progresif artış gösterdiği epizodlar

Ağır atakta: konuşurken dispne, SS>30/dk, yardımcı solunum kasları kullanılır nabız>120/dk pulsus paradoksus>25 mmHg PEF<%60 PaO2<60 mmHg PaCO2>45 mmHg

Çok ağır atak: Sessiz akciğer, paradoks solunum, bilinç

bulanıklığı, bradikardi, pulsus paradoksus kaybı

Mortalite riski yüksek hastalar: Daha önce yaşamı tehdit eden atak öyküsü Son 1 yılda 2’den fazla acil servis-hastaneye

yatış Son 1 ayda acil servis-hastaneye yatış

Ayda 1 kutudan fazla kısa etkili β2 agonist kullanımı

Oral steroid kullanan, yada yeni kesmiş olan Ek kardiyak hastalık Psikiyatrik sorunları olan Sosyoekonomik durumu kötü olan

AĞIR ASTIM ATAĞI

Nazal yolla 2-4 l/dk oksijen (SaO2>%90) Spacer-aerochamber ile ilk 1 saatte 20 dk ara ile 2-4

puff kısa etkili β2 agonist (1-4 saatte tekrarlanır) Atağın ağırlığına göre aralıklı yada sürekli

nebülizasyon Kısa etkili β2 agoniste 30-60 dk içinde yanıtsızsa

antikolinerjik yararlı olabilir Atağın ağırlığına göre sistemik steroid Steroid, β2 agonist, antikolinerjik ile ilk 3 saatte

yanıt yoksa IV teofilin (önceden almıyorsa 6 mg/kg yükleme, 0.5 mg/kg/saat sürekli infüzyon)

AĞIR ASTIM ATAĞI-TEDAVİ

Mevcut tedaviyle GD daha kötüleşen, hiperkapni gelişen, bilinci bozulan, paradoks solunum, bradikardi gelişen, siyanoz oluşanların yoğun bakımda izlenmesi gerekir.

- İlave tedavi olarak IV veya SC kısa etkili β2 agonist

- 1/1000 adrenalinden 0.2-0.5 ml/20 dk ara ile 1-3 kez

- Magnezyum sülfat 2 g/20 dk infüzyon,

Buna rağmen genel durumu bozulan, koopere, hemen entübasyon düşünülmeyen hiperkapnik hastalarda NIMV düşünülebilir. Astımda yararı sınırlı!

AĞIR ASTIM ATAĞI-TEDAVİ

Tedaviye rağmen: Konfüzyon, bilinç bulanıklığı, GD’da hızlı bozulma Pulsus paradoksus kaybı SS>40/dk PaCO2>45 mmHg pH<7.25 Solunum kaslarında ciddi yorgunluk belirtileri Solunum arresti

AĞIR ASTIM ATAĞI-IMV

KOAH-AKUT ALEVLENME

Günlük değişikliklerden farklı olarak akut başlangıçlı, ilaç ilave etmeyi-doz artırmayı gerektiren öksürük, balgam miktarında artma ve pürülans, nefes darlığında artma ile karakterize

Nefes darlığı, balgam miktarında artış ve pürülans özelliklerinden üçü varsa Tip I atak

Alevlenmelerin en sık nedeni enfeksiyonlar ve

hava kirliliği

Yüksek riskli grup: - USOT alan - FEV1<1 lt - Yardımcı solunum kaslarını kullanan - Paradoksal solunum yapan - Sağ kalp yetmezliği bulguları olan - Sık atak geçirme ve hastaneye yatma öyküsü

olan - 65 yaşından büyük - Eşlik eden hastalığı olan - Sistemik steroid kullanan

KOAH-AKUT ALEVLENME

Yoğun bakımda izlenmesi gereken grup: - Başlangıç tedavisine yanıtsız şiddetli dispne - Konfüzyon, letarji, koma - Ek oksijen yada NIMV’e rağmen; * Persistan hipoksemi (PaO2<40 mmHg) ve/veya

* Progreyon gösteren hiperkapni (PaCO2>60 mmHg)

* Progresyon gösteren asidoz (pH<7.25)

KOAH-AKUT ALEVLENME

Kontrollü oksijen tedavisi

Bronkodilatatör tedavi: Öncelikle inhale kısa etkili β2 agonist, yanıta göre inhale antikolinerjik, aminofilin

Steroid tedavisi: 30-40 mg/gün metilprednizolon/7-10 gün

Antibiyotik

NIMV

IMV

KOAH-AKUT ALEVLENME-TEDAVİ

Genellikle çocuklarda

Erişkinlerde yemek yerken konuşma yada gülmeye bağlı gıda aspirasyonu,

Katı madde aspirasyonuna bağlı kısmi yada tam hava yolu obstrüksiyonu,

Mide içeriği yada kimyasal madde aspirasyonuna bağlı kimyasal pnömonitis

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU

Üst hava yolunun tama yakın obstrüksiyonunda ani dispne, bilinç kaybı, apne, siyanoz

Bu olgulara acilen Heimlich manevrası

Alt hava yolu obstrüksiyonunda bronkoskopi, cerrahi

SUDA BOĞULMA Tatlı yada tuzlu suda, genellikle kaza ile, nadiren

intihar yada cinayet

Boğulma: Su altında kaldıktan sonra 24 saat içinde laringospazma ve/veya akciğerlere sıvı aspirasyonuna bağlı hava yolu obstrüksiyonu neticesinde asfiksi, ölüm

Boğulayazma: Su altında kaldıktan sonraki 24 saati aşan dönemde kısmi veya tam iyileşme

Başlangıçta panikle az miktarda suyun tetiklediği apne veya laringopazmla ölüm veya kuru boğulma

Genellikle çok miktarda su aspirasyonuna bağlı asfiksi

Asfiksi, anoksik ve iskemik zedelenme

Aşırı sıvı yüklenmesi

Akciğer hasarı

Hipotermi

SUDA BOĞULMA-FİZYOPATOLOJİ

Glasgow koma skalası<6

CPR gereksinimi

Ventilatör desteği gereksinimi

pH<7.00 olanlarda prognoz kötü

SUDA BOĞULMA

Süratle solunum desteği, oksijen Hava yolu tıkalı ise Heimlich manevrası Isıtılmalı Servikal travma kuşkusu varsa boyun

desteklenmeli Yatay konumda tutularak beyin perfüzyonu

desteklenmeli Damar yolu açılmalı Kardiyak arrest varsa kalp masajı Solunum arresti varsa entübasyon, MV Monitörizasyon (Kalp, solunum, iyonlar, kan şekeri) Stabil olsa bile 12-24 saat izlem

SUDA BOĞULMA-TEDAVİ

ANAFLAKSİ

Tip I aşırı duyarlılık reaksiyonu sonucu mast hücresi ve bazofil aktivasyonuyla ani gelişen, deri, solunum, KVS ve GİS’e ait semptom ve bulgularla karakterize

Gıda, ilaçlar, böcek sokması, lateks, immunoterapiye bağlı ortaya çıkabilir

Enjeksiyondan 5-30 dk sonra, oral alımdan sonra 2 saat içinde

Başlama zamanıyla hastalığın ciddiyeti ilişkili

Temel olay ani anjiyoödem ve larinks ödemi Dispne, stridor, ses kısıklığı ve seste kabalaşma Göğüste sıkışma hissi, çarpıntı, hipotansiyon Cilt döküntüsü, kaşıntı, kızarıklık Yutma güçlüğü Dil ve dudaklarda şişlik Göz bulguları Baş dönmesi Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı Senkop, bilinç bulanıklığı, koma

ANAFLAKSİ

Zamanla yarış Tedavide gerekli ilaç ve ekipman hazır

bulundurulmalı Etken derhal uzaklaştırılmalı Böcek sokmasında turnike, bölgeye 1/1000

adrenalinden 0.1-0.3 ml Vital bulgular hızla değerlendirilmeli Erişkinde 0.5 mg adrenalin SC, IM, 10-15 dk ara ile

2-3 kez tekrarlanabilir. Şok, kardiyovasküler kollaps yada SC adrenaline

yanıt yoksa 1/1000’lik adrenalinden 0.1 ml, 10 ml SF ile sulandırılır, 10 dk içinde IV infüzyon

ANAFLAKSİ-TEDAVİ

Vasküler kollaps nedeniyle damar yolu bulunamazsa intratrakeal, sublingual adrenalin

Antihistaminik kombinasyonu (H1-H2): Klorfeniramin 10-20 mg IV yada difenilhidramin 25 - 50 mg İM/IV ve ranitidin veya simetidin IV

Steroid tedavisi: 1-2mg/kg metilprednizolon (6 saatte bir tekrarlanabilir

Gerektiğinde acil hava yolu açılmalı: Airway, entübasyon, krikotiroidotomi, oksijen

ANAFLAKSİ-TEDAVİ

Gerekirse CPR

Bronkospazmın tedavisi

Hipotansiyon varsa damar dışına çıkan volümün yerine konması için, kolloid, kristaloid, serum fizyolojik

Sistolik TA<90 mmHg ise dopamin

Mutlaka uyarı kartı taşımalı

ANAFLAKSİ-TEDAVİ

Yoğun olarak irritan bir gaz, duman yada aerosolün akut inhalasyonu sonrası astım benzeri semptomlar ve bronş aşırı duyarlılığı

Toluen diizosiyanat, klor, fosgen, sülfirik asit, duman, hidroklorik asit, amonyak, kapsaisin, klorin

Tanı kiterleri: - Daha önce solunumsal şikayet yok - Tek bir olay yada yoğun maruziyet sonrası - Maruziyetten sonra 24 saat içinde başlaması - Semptomların astımı taklit etmesi - SFT’de obstrüksiyon ve/veya BHR - Diğer akciğer hastalıklarının dışlanması

RADSRADS

Tedavi: - Steroid (Sistemik, inhaler)

- β2 agonist

- İpratropyum bromür, teofilin - Oksijen

RADSRADS

CO, kokusuz, renksiz, tatsız bir gaz sessiz katil!

Odun, kömür, gaz yağı, doğal gazın tam yanmaması sonucunda ortaya çıkar

Egzos gazı, yangın da CO kaynağı

CO ENTOKSİKASYONUCO ENTOKSİKASYONU

İzmir'de kömür sobası can aldı Sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen baba ile oğlu öldü. İzmir'in Konak ilçesinde kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen baba ile oğlu öldüYaşlı kadın soba gazından zehirlendi İzmir'in Boğaziçi semtinde, kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen yaşlı bir kadın öldü. Soba gazı 4 can aldı Bozüyük- Çarşı Mahallesi 409. Sokak 23 numaralı evde yaşayan ………ailesinin ilköğretim öğrencisi çocukları ……….karnesini merak eden amca ………………, uzun süre çaldığı kapıyı açan olmayınca şüphelendi

Hemoglobine afinitesi O2 ‘den 210 kat fazla (COHb)

Oksijenin Hb’e bağlanmasını engeller

CO, periferde myoglobin ile birleşir COMb kasların oksijen kullanımı bozulur doku hipoksisi

Laktat artışı, sitokrom inhibisyonu metabolik asidoz

CO ENTOKSİKASYONUCO ENTOKSİKASYONU

COHb<%10 asemptomatik

COHb>%10 Baş ağrısı, baş dönmesi Bulantı, kusma Bulanık görme Bilinç kaybı Konvülziyon, koma Taşiaritmi, myokard iskemisi

bulguları

COHb>%60 ÖLÜM

CO ENTOKSİKASYONU-KLİNİKCO ENTOKSİKASYONU-KLİNİK

Uygun öykü ve klinik tablo

Kesin tanı ve izlem arter kan gazında SaO2 ölçümüyle (Pulse oksimetre ile değil!)

CO-Oksimetre ile COHb düzeyi ölçülmeli, yoksa ekspiryum havasında CO ölçümü

COHb (%):0.16xCO

CO ENTOKSİKASYONU-TANICO ENTOKSİKASYONU-TANI

İleri yaş

CO maruziyet süresi

Koma

Tedaviye kadar geçen süre

Metabolik asidoz varlığı

Serumda yüksek amilaz ve aspartat aminotransferaz düzeyleri

CO ENTOKSİKASYONU-PROGNOZCO ENTOKSİKASYONU-PROGNOZ

Olay yerinden hızla uzaklaştırılmalı,

CPR ihtiyacı değerlendirilmeli,

%100 oksijen

COHb>%25 (Gebelerde COHb>%10) ise hiperbarik oksijen (Oda havasında COHb yarı ömrü 4-6 saat, hiperbarik ortamda 20-90 dk) tedavisi, ilk 6 saat çok önemli

HBO yoksa: Entübasyon+%100 oksijen+5 cmH2O PEEP

CO ENTOKSİKASYONU-TEDAVİCO ENTOKSİKASYONU-TEDAVİ


Hafif entoksikasyon (Güçsüzlük, bulantı, halsizlik, baş ağrısı)

NBO-% 100 oksijen/4 saat süreyle

Yeniden değerlendir

Semptomlar devam ediyorsa HBO düşün


Ağır entoksikasyon (Bilinç kaybı, fokal nörolojik sorunlar, konfüzyon, myokard iskemisi)

%100 oksijenle 90-120 dakika HBO

Semptomlar devam ederse 3-6 saat içinde HBO tekrarı

DEKOMPRESYON HASTALIĞI-VURGUN

Basınçlı hava ile yapılan dalışlardan sonra görülen sistemik bir hastalık

Dalarken dış basıncın artmasıyla çözünen inert gazın hızlı çıkışa bağlı yetersiz rekompresyon nedeniyle kan veya dokuda serbest kabarcıklara dönüşmesi ve atılamamasına bağlı

Hava ile yapılan dalışlarda nitrojen, Karışım gaz dalışlarında

- HELIOX: helyum, - TRIMIX (nitrojen/helyum/oksijen): nitrojen ve

helyum

Hastalık Gelişiminde Rol Oynayan Faktörler1- Dalınan derinlik2- Bu derinlikte geçirilen süre3- Hızlı çıkış4- Dehidratasyon5- Tekrarlanan dalışlar6- Vücut ağırlığı7- Su sıcaklığı8- Daha önce vurgun öyküsü9- Dalış sırasında yapılan efor10- KOAH

DEKOMPRESYON HASTALIĞI-VURGUN

Deri, kas, eklem tutulumu: Tip I (Hafif) Tüm sistemlerin tutulumu: Tip II (Ağır)

Kardiyopulmoner tutulum: - Nefes darlığı ve göğüste sıkışma hissi - Retrosternal ağrı - Öksürük - Halsizlik - Asfiksi - Şok, ölüm

Pulmoner gaz embolisi, interstisyel ödem, pulmoner HT, sağ ventrikül yüklenmesi

DEKOMPRESYON HASTALIĞI-KLİNİK

Sinir sistemi tutulumu- En tehlikeli tutulum - En sık medulla spinalis (alt torakal, üst lomber) - Parestezi - Parapleji - Miksiyon ve defekasyon kusurları

Daha az sıklıkta: - Refleks kayıpları - Patolojik refleksler - Kafa çifti tutulumları - Derin ve yüzeyel duyu kusurları


Eklem tutulumu - İlk ve en iyi tanımlanmış form - Kalça, dirsek, omuz, diz - Hareket kısıtlılığı ve ağrı

Deri tutulumu - Uçlarda kaşıntı - Gövdede döküntüler, mermer görünümü - Cilt altı amfizem - Portakal kabuğu görünümü


Diğer sistem tutulumları - Barsak enfarktüsü - GİS kanaması - Bulantı, kusma - İştahsızlık - Sensörinöral işitme kaybı - Denge bozukluğu


Tanı anında acilen başlayacak ve basınç odasında da devam edecek medikal tedavi

Basınç odasında uygulanacak rekompresyon tedavisi

Sekel kalması halinde rehabilitasyon

DEKOMPRESYON HASTALIĞI-TEDAVİ

Non-rebreathing maske ile % 100 oksijen

İzotonik sıvılarla sıvı replasmanı

Aspirin?, steroid?,

NSAI, HELIOX

En kısa sürede (uçak, helikopterle) HBO merkezine sevk

HBO 1 ATM üzerinde % 100 oksijenle

DEKOMPRESYON HASTALIĞI-TEDAVİ

Aksaz Deniz Üs Komutanlığı - Marmaris - MuğlaTel : 0 252 421 01-02-03-04-05-06 2177 ve 2167

Baroklinik Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - SamsunTel : 0 362 238 14 45 - 228 63 34 www.baroklinik.com

Bodrum Devlet HastanesiTel : 0 252 316 24 91

Bursa Neoks Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - BursaTel : 0 224 233 05 00 www.neoks.com

Club Likya World - Fethiye ÖlüdenizTel : 0 252 617 02 00 - 617 04 00

Çubuklu Sualtı Kurtarma Komutanlığı - Beykoz / İstanbulTel : 0 216 424 14 80

Deromed Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - Çankaya / AnkaraTel : 0 312 425 58 61 www.deromedhiperbarik.com

Fora Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - Balgat / AnkaraTel : 0 312 285 58 64 www.forahiperbarik.com

GATA Sualtı Hekimliği - Kadıköy / İstanbulTel : 0 216 346 26 00'dan 2971

HBO 2001 Oksijen Terapi Merkezi - İstanbulTel : 0 216 428 18 89-90

Hiperox Özel Ayak Sağlığı ve Zor Yara Hiperbarik Oksijen T.M..-AntalyaTel : 0 242 322 00 70 ww.hiperox.com

El Mikrocerrahi ve Ortopedi Travmatoloji Hastanesi, 1418 sok, No:14 Kahramanlar İzmir. Tel: 0.232.4410121

www.saglikturizmi.gov.tr

Hipermer Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - Şişli / İstanbulTel : 0 212 368 84 75 www.hipermer.com.tr

Hisar Intercontinental Hospital - Ümraniye / İstanbulTel : 0 216 524 13 00 www.hisarintercontinentalhospital.com

İstanbul Hiperbarik Oksijen Yara Ted. Merk.–Okmeydanı/İstanbulTel : 0 212 222 26 67 - 0 212 222 20 www.istanbulhiperbarik.com

İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp A.D. - Çapa / İstanbulTel : 0 212 414 20 32 www.istanbul.edu/sualtihekimligi/

Mersin Sahil Güvenlik KomutanlığıTel : 0 324 238 86 91

MED-OK Hiperbarik Oksijen Tedavi MerkeziTel : 0 212 635 81 29 www.med-ok.com

Neoks Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - İzmirTel : 0 232 3747222 Acil Tel: 0505 266 05 00

Oksimer Oksijen Terapi Merkezi - Avcılar / İstanbulTel : 0 (212) 428 57 57 www.oksimerhiperbarik.com

Oksimer Oksijen Terapi Merkezi - Haseki / İstanbulTel : 0 212 632 71 71 - 632 71 51 www.oksimerhiperbarik.com

Oksipol Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - Kadıköy / İstanbulTel : 0216 360 13 60 - 360 60 64 - www.oksipol.com

Vatan Hastanesi - Aksaray / İstanbul Tel : 0 212 534 86 00

Hipermer Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezi - Bahçelievler / İstanbulTel : 0 212 644 90 31 www.hipermer.com.tr

HBO (BASINÇ ODASI) MERKEZLERİ

AKUT DAĞ HASTALIĞI

Kısa sürede 2500 m (8200 feet) veya daha yükseğe çıkılması sonucunda yüksekteki düşük oksijen ve hava basıncına adapte olamamaya bağlı, (Acosta hastalığı)

Yüksek irtifaya çıkıldıktan sonraki ilk 12-48 saat içerisinde oluşur

Adaptasyonun (klimatizasyon) oluşmasıyla 3-7 günde geriler

http://priory.com/anaes/altitude.htm


Yorgunluk

Efor kapasitesinde düşme

Uykusuzluk, uyku kalitesinde bozulma

Sabah zonklayıcı tarzda baş ağrısı ile uyanma, baş dönmesi

İştahsızlık, bulantı, kusma

Göğüste sıkışma ve baskı hissi

Uyum gecikirse beyin ödemi, bilinç kaybı, herniasyon, koma, ölüm

AKUT DAĞ HASTALIĞI-KLİNİK

Hipoksiye bağlı sitotoksik serebral ödem, hiperperfüzyona bağlı vazojenik serebral ödem (Serebral kan akımı %25- 50 artar)

Diürezde belirgin azalma

Periferik ve periorbital ödem, alveoler ödem

Retinal hemoraji


Hafif: Başağrısı, iştahsızlık, kuru öksürük, idrarda azalma

Orta: Ataksi, garip davranışlar, hayal görme, nefes darlığı

Ağır: Akciğer ve beyin ödemi belirti ve bulguları


Sadece baş ağrısı varsa; istirahat, analjezik

Düzelmezse 300 m aşağıya indirilmeli-Primer tedavi

Beyin ödemi için 8 mg deksametazon yükleme, 4x4 mg idame (hafif-orta formda yüklemeye gerek yok)

Asetazolamid 250-1500 mg/gün

Asetaminofen

Oksijen

AKUT DAĞ HASTALIĞI-TEDAVİ

AKUT DAĞ HASTALIĞI-KORUNMA

2500 m’de 2-5 gün dinlenme

3000 m üzerinde günde sadece 300 m tırmanma,

1-2 gün önceden 2 x 250 -500 mg/gün asetazolamid PO, maksimum yükseklikte 48 saate kadar devam

Deksametazon 4 x 4mg/gün

Alkolden kaçınmalı

YÜKSEKLİĞE BAĞLI AKCİĞER ÖDEMİ

Çok daha yükseğe daha hızlı tırmanmaya bağlı

İlk belirtiler ADH’na benzer

Nefes darlığı, kuru öksürük, göğüs ağrısı

Ağır olgularda hemoptizi, halüsinasyon, ortopne, konfüzyon, birkaç saatte ölüm

FM’de taşikardi, taşipne, ateş, hafif HT, siyanoz, bazallerde raller, pulmoner odakta ikinci ses şiddetli

Akciğer grafisinde bilateral, pamuk atığı şeklinde, yamalı infiltrasyonlar

Pulmoner arter çapında artış

KTO normal

Apeksler ve sinüsler korunmuştur

YÜKSEKLİĞE BAĞLI AKCİĞER ÖDEMİ

http://www.high-altitude-medicine.com/graphics/illustrations/HAPE.jpg

En etkili tedavi en kısa zamanda en düşük seviyeye indirilmesidir. 300 m’lik düşüşte bile dramatik düzelme

İlk birkaç saat 6-10 l/dk O2, düzelme başlarsa 2-4 l/dk

Beyin ödemi varsa steroid

Kalsiyum kanal blokerleri 10 mg nifedipin dilaltı, sonra 4 x 20 mg yavaş salınımlı nifedipin

YÜKSEKLİĞE BAĞLI AKCİĞER ÖDEMİ-TEDAVİ

NIMV, büzük dudak solunumu

Çok acil, hastanın aşağıya indirilemediği durumlarda portabl hiperbarik odalar

Gamow ve Certec bag, portable altitude chamber (PAC)

2 psi basınç uygulaması 2000 metrelik inişin sağlayacağı yarara eşit etki yapar



VENA KAVA SÜPERİOR SENDROMU-VKSS

% 87-97’ si intratorasik malignitelere bağlı

Bu malignitelerin % 65-95’i bronş karsinomu

Tüm bronş karsinomlarının % 3-15’inde görülür

VKSS-KLİNİK

Dispne, baş-boyunda şişlik, öksürük, kollarda şişlik, göğüs ağrısı, baş ağrısı, baş dönmesi, senkop, mental durum değişikliği

Juguler venöz dolgunluk, dilate kollateral venler, boyun ve yüzde ödem, siyanoz, pletora, kollarda ödem, nörolojik bozukluklar

VKSS-TANI

Klinik

Akciğer grafisi

Toraks BT

MR

Venografi

Doppler USG

VKSS-TEDAVİ

Tanı konmadan kesin tedavi başlanmamalı!

Nedene bağlı

Oksijen, steroid, başın yükseltilmesi

Radyoterapi

Kemoterapi

Stent

Antikoagülan, trombolitik tedavi

Teşekkürler…

Documents

GÖĞÜS HASTALIKLARINDA ACİLLER Dr. Gürsel ÇOK