Embed Size (px)
Citation preview
GRAMADEG AR DRAWS Y CWRICWLWMMagu hyder a datblygu sgiliau
Dr Angharad [email protected] y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd
Nod y gweithdy1. Adnabod ffyrdd o gyflwyno gramadeg ar draws y
cwricwlwm a phwysigrwydd hynny
2. Edrych ar sut y mae modd defnyddio gramadeg fel llinyn cyswllt
3. Defnyddio llenyddiaeth fel sbardun ar gyfer adnabod a chymwyso gwybodaeth ramadegol
Sut ydych chi’n teimlo wrth feddwl am ddysgu / addysgu / astudio gramadeg y Gymraeg?
Y FANYLEB (Safon Uwch)• Adran benodol ar ‘ddefnyddio iaith’
Uned 3 – Defnyddio Iaith, a Barddoniaeth –Arholiad Ysgrifenedig (2 awr)Disgwylir i ymgeiswyr ateb dau gwestiwn.
Adran A: Defnyddio IaithGosodir cwestiynau cyfansawdd yn cynnwys gwahanol fathau o ymarferion ieithyddol. Gall yr arholwr osod cwestiynau megis yr isod:• (i) cywiro gwallau mewn testun/ cyfieithu testun i'r Gymraeg• (ii) newid berfau o'r person cyntaf i'r trydydd person/ presennol i'r
gorffennol /• unigol i'r lluosog• (iii) ysgrifennu'n bersonol ar amrywiaeth o ffurfiau
Ond... asesu ...
cywirdeb
hyder
cywair
eglur / clir gwybodaeth ramadegol
Creu cwricwlwm gramadeg
Concrete doing
Reflective reviewing
AbstractMaking new links
Active experienceplanning / applying
Cylched Kolb (1976)
Adeiladu patrymau a gwybodaeth trwy wneud
Meddwl am gywirdeb –
trafod / datrys problemau /
adfyfyrio
Gweld y patrymau a’r wybodaeth
mewn cyd-destunau
eraill
Cymhwyso – ar lafar, yn
ysgrifenedig, = rhuglder
Felly...
Gramadeg
Ffilm a llafaredd
Barddoniaeth
Rhyddiaith
Y ddrama a llafaredd
Y Gymraeg yn y
gymdeithas / Byw yn y Gymraeg
Trawsieithu
Gweld y patrymau a’r wybodaeth
mewn cyd-destunau
eraill
AbstractMaking new
links
Cymhwyso:
Ar lafar
Yn ysgrifenedig
rhuglder + hyder
GRAMADEG TRWY LENYDDIAETHAtgyfnerthu gwybodaeth a datblygu sgiliau
Gweithgareddau
1. Adnabod termau ac enghrefftiau (adeiladu)2. Treiglo – adnabod rheolau (adlewyrchu ar yr wybodaeth)3. Adnabod patrymau trwy lenyddiaeth – a’u defnyddio(creu cysylltiadau newydd)
Cymhwyso – creu o’r newydd
Cerdd enghreifftiol
Jones, Tudur Dylan. 2015. Fesul Gair. Llandysul: Gomer
Adnabod enghreifftiau• Chwiliwch am enghreifftiau o’r rhannau ymadrodd isod:
• Ansoddeiriau
• Enwau
• Enw benywaidd
• Enw gwrywaidd
• ‘yn’ traethiadol
• Berfenw
• Berf
• Rhagenwau
Creu patrymau newydd
mor goch â mor dywyll â
mor ddisglair â mor swnllyd â
Defnyddiwch batrymau o gerdd / rhyddiaith / testun fel sbardun i greu patrymau eraill / cysylltiadau newydd + adolygu ac atgyfnerthu gwybodaeth
Syniadau posibl (mae llawer mwy!)Dull Gweithgareddau (e.e.)Dysgu trwy dasgau (Task-based Learning TBL)
Bylchau gwybodaeth, jigso, datrys problemau,tasgau cyfathrebu
Dysgu cyfathrebol (Communicative Language Teaching CLT)
Jigso, cwblhau tasgau, casglu gwybodaeth, rhannu gwybodaeth, chwarae rôl
Dysgu cydweithredol(Collaborative Language Learning CLL)
Asesu gan gymheiriaid
Yr iaith gyflawn (The Whole Language)
Defnyddio llenyddiaeth – gweithgareddau cydweithredol Manyleb AI – Yn ystod y cwrs dylid rhoi cyfleoedd i ymgeiswyr ddarllen ac ymateb i ystod oddeunyddiau gwahanol gan gynnwys peth deunydd dilys, e.e llythyrau, llyfrau gwybodaeth, stori/nofel ar gyfer dysgwyr, cerddi, ffurflenni, adroddiadau, bwletinauApproaches and Methods
in Language Teaching 2014Jack C. Richards and Theodore S. Rodgers
I grynhoi
Gramadeg
Gweld y patrymau a’r wybodaeth
mewn cyd-destunau
eraill
AbstractMaking new
links
Cymhwyso:
Ar lafar
Yn ysgrifenedig
rhuglder + hyder
Sut gall Ysgol y Gymraeg eich helpu chi?
• Ymweliadau / gweithdai?• Nodiadau? • Llawlyfrau? • Hyfforddiant?
Cysylltwch ag Angharad Naylor: Naylor [email protected]
Cyrsiau Hyfforddiant Iaith: Cynllun Sabothol Llywodraeth Cymru
• Cwrs peilot, ardal y De-ddwyrain – Ebrill 2017• Manylion cyswllt: Lowri Davies – [email protected]
Diolch yn fawr iawn am wrando.
Os bydd gennych unrhyw gwestiwn neu syniadau ynghylch pa gymorth yr hoffech (nodiadau / ymweliadau / gweithdai
gyda disgyblion) – cysylltwch!
[email protected]@angharadnaylor@ysgolygymraeg
