HAFTALIK RAPOR 01 Nisan 2013

TCMB Mart ayında sürpriz kararlar aldı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Mart ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında

piyasa beklentilerinden farklı kararlar aldı. TCMB’nin faiz oranlarını ve buna paralel faiz koridorunun

genişliğini sabit tutması beklenirken, zorunlu karşılıklarda ise bir artırıma gitmesi bekleniyordu. Ancak

TCMB gecelik borç verme faiz oranındaki indirim ile hem faiz koridorunu daralttı hem de zorunlu

karşılıklarda herhangi bir artırım yapmadı. Bu haftaki raporumuzda PPK’nın bu ayki kararları ayrıntılı

şekilde incelenecektir.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)

Mart ayı toplantısında beklentilere paralel

politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale

faiz oranında herhangi bir değişikliğe

gitmeyerek %5.50 seviyesinde tuttu. TCMB

aynı şekilde faiz koridorunun alt bandı olan

gecelik borç alma faiz oranını da %4.50

seviyesinde tutarken, faiz koridorunun üst

bandı olan gecelik borç verme faiz oranını ise

beklentilerimizin üzerinde 100 baz puan

daraltarak %7.50’ye çekti. TCMB ayrıca, açık

piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı

bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan

borçlanma imkânı faiz oranını da %8’den

%7’ye çekti. TCMB, geç likidite penceresi

uygulaması çerçevesindeki borçlanma faiz

oranını %0 seviyesinde sabit tutarken, borç verme faiz oranını ise %11.50’den %10.50’ye indirdi.

Şubat PPK Mart PPK Değişim

Para Politikası

Araçları

Politika Faiz Oranı %5.50 %5.50

Borç Alma Faiz Oranı %4.50 %4.50

Borç Verme Faiz Oranı %8.50 %7.50

Faiz Koridoru 4.0 3.0

Zorunlu Karşılıklar

TL ZK’larda 25 baz puan

YP ZK’larda 50 baz puan

artırım

Sabit

ROK Sabit

Dilim artırımı ve

Bütün dilimlerde 0.1

puan artış

Vurgular

Yurtiçi Nihai Talep Ilımlı Sağlıklı toparlanma

TÜFE Enflasyondaki düşüş

sürecek.

Enflasyona ilişkin yukarı

yönlü riskler azalmakta.

Cari Açık Kademeli azalıyor.

İç talepteki canlanmaya

bağlı olarak artış

gözleniyor.

Sermaye Akımları Güçlü Yavaşlama var.

Para Politikası Esnek Esnek

Kaynak: TMCB

4

6

8

10

12

14

10

.20

11

11

.20

11

12

.20

11

01

.20

12

02

.20

12

03

.20

12

04

.20

12

05

.20

12

06

.20

12

07

.20

12

08

.20

12

09

.20

12

10

.20

12

11

.20

12

12

.20

12

01

.20

13

02

.20

13

03

.20

13

TCMB Faiz Oranları (%)

Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti

Borç Verme

Borç Alma

PolitikaKaynak: TCMB

Grafik 1

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

2

Merkez Bankası’nın Mart ayına ilişkin kararları bir önceki toplantıya göre dikkat çekici söylem farklılıkları

barındırıyor. İlk olarak büyümeye bakışta bir farklılaşma gözümüze çarpıyor. Önceki toplantı özetlerinde iç

talepteki toparlanma için “ılımlı” ifadesi kullanılırken, bu toplantıda yurtiçi nihai talebin “sağlıklı” bir seyir

izlediğinin belirtilmesi TCMB’nin yılsonu için %4’lük büyüme beklentisine dair daha rahat olduğunu gösteriyor.

Ayrıca sermaye akımlarına ilişkin yapılan vurgu da politika adımları açısından önemliydi. Sermaye akımlarının

güçlü seyri kredilere yansıması açısından politika kararları için belirleyici rol oynarken, son özette sermaye

girişlerinde bir yavaşlama görüldüğü söyleniyor. Enflasyon tarafında ise emtia fiyatlarında yükseliş görüldüğü

söylemi yerine mevcut görünümün enflasyon üzerindeki yukarı yönlü riskleri azalttığı belirtiliyor.

TCMB, yılın ilk aylarındaki güçlü sermaye akımlarının son dönemde küresel belirsizliklerin artması sonucu

yavaşladığını belirterek zorunlu karşılık oranlarında Mart ayında bir artırıma gitmedi. Ancak sermaye

akımlarındaki artan oynaklığa karşı Rezerv Opsiyon Mekanizmasının (ROM) etkinliğini kademeli olarak artırmaya

karar veren TCMB, Rezerv Opsiyon Katsayılarını (ROK) artırdı. Böylece TCMB, Türk lirası zorunlu karşılıkların

döviz ve altın cinsinden tesis imkanı dilimlerinin üst limitini değiştirmeden, dilim sayısına bir basamak ilave etti

ve ilk dilimler hariç diğer dilimlerde 0.1 puanlık bir artırıma gitti. Yapılan artırımlarla birlikte imkanların aynı

oranda kullanılması halinde, TCMB döviz rezervlerinin yaklaşık 0.6 milyar dolar, altın rezervlerinin ise yaklaşık

0.3 milyar dolar değerinde 6.7 ton artması bekleniyor.

TCMB’nin Mart ayındaki toplantısında aldığı

kararlar ilk aşamada piyasada kafaları

karıştırsa da izleyen süreçte alınan politika

önlemlerinin sıkılaştırıcı yapısı ön plana çıktı.

TL likiditesini sıkılaştırma yönünde atılan

adımların etkisiyle bankalar arası gecelik faiz

oranlarında ve aylık repo ihale faizlerinde sert

yükselişler görüldü. TCMB'nin geleneksel

yöntemle açtığı aylık repo ihalesinde,

likiditenin sıkılaştırılması ve aylık repo ihale

miktarı üst sınırının düşürülmesi nedeniyle

ortalama basit faiz bir önceki ihaleye göre

101 baz puan artarken Piyasa Yapıcı (PY)

bankalar ise 6.25 milyar TL tutarında gecelik repo imkanı kullandılar. Repo ihalelerindeki yükselişe ek olarak

atılan sıkılaştırıcı adımlar ortalama fonlama maliyetinde de artışa neden oldu. TCMB’nin kararı öncesinde %5.5

seviyelerinde bulunan ortalama fonlama maliyeti %5.94 seviyesine yükseldi. TCMB söz konusu likidite

sıkılaştırıcı önlemlerin sermaye girişlerindeki yavaşlamayla birlikte kredilerde yavaşlama amacına destek

vereceğini belitti.

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58

Rezerv Opsiyon Katsayıları (Döviz)

Kasım PPK

Mart PPK

Kaynak: TCMB

Grafik 2

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29

Rezerv Opsiyon Katsayıları (Altın)

Ocak PPK

Mart PPK

Kaynak: TCMB

Grafik 3

4

5

6

7

8

9

10

11

Kaynak: Reuters

O/N Libor Faiz Oranı (%) Grafik 4

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

3

Merkez Bankası Mart ayı PPK toplantısında yine piyasalar açısından sürpriz kararlara imza attı. Politika faizinde

ve koridorun alt bandında beklentilere paralel olarak değişikliğe gitmezken piyasanın sabit kalmasını beklediği

üst bantta 100 baz puanlık sert bir indirim yaptı. Bu ayki toplantıya ilişkin olarak biz de olası zorunlu karşılık

artışı maliyetlerinin telafisi için üst bantta bir indirim beklememize karşın, TCMB’nin bu kararı bizim

beklentilimizin bir miktar üzerinde gerçekleşti. Daha etkin bir Rezerv Opsiyon Mekanizması sayesinde TCMB bu

indirim ile daha dar ve simetrik bir faiz koridoru oluşturdu. TCMB böylece küresel piyasalardaki risk

algılamalarının arttığı bir ortamda rezervlerini güçlendirmeyi seçmiş görünüyor. Ancak son dönemde Euro

Bölgesi kaynaklı endişelerin gelişmekte olan ülkelerden fon çıkışına neden olduğu dikkate alındığında, her ne

kadar faizler uzun süredir %7.5 seviyesinin altında seyretmesine karşın, TCMB’nin olası sert kur volatilitesi

artışlarına karşı hareket alanının bir miktar daraldığını söyleyebiliriz. TCMB’nin bu ayki toplantısında büyümeye

ilişkin güveninin ve enflasyona ilişkin ciddi bir baskının oluşmayacağına dair görüşleri dikkat çekiyor. Bu durum

finansal istikrar odaklı adımların bakış açısının devam edeceğine işaret ediyor. Ancak kur tarafında volatilite

artışı ile birlikte bir yükseliş görülmesi durumunda enflasyonda bir katılığa yol açabileceği unutulmamalı.

İzleyen süreçte, para politikasında temel belirleyicilerden olan kredi büyümesi ve TL’nin değerinin yanında

küresel piyasalardaki gelişmelerin de daha fazla öne çıkacağı görülüyor. Özellikle Avrupa’da yaşanan

dalgalanmaların sona erip ermeyeceği veya mevcut sıkıntıların diğer ülkelere yansıyıp yansımayacağı önemli

olacaktır. Mevcut küresel ortamda belirgin bir değişiklik meydana gelmeden TCMB’nin önümüzdeki aylarda faiz

tarafında bir aksiyon gerçekleştirmeyeceğini düşünüyoruz.

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

4

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti

01.04.2013 Türkiye GSYH (2012,4.çeyrek, y-y) %1.6 %1.4 (açıklandı)

PMI İmalat Endeksi (Mart) 53.5 52.3 (açıklandı)

ABD PMI İmalat Endeksi (Mart) 54.9 --

ISM İmalat Endeksi(Mart) 54.2 54.2

02.04.2013 ABD ISM New York Endeksi (Mart) 572.7 --

Dayanıklı Mal Siparişleri (Şubat) %5.7 --

Fabrika Siparişleri (Şubat) -%2.0 %2.9

Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Şubat) %11.9 %12.0

PMI İmalat Endeksi (Mart) 46.6 46.6

Almanya PMI İmalat Endeksi (Mart) 48.9 48.9

TÜFE (Mart, y-y, öncül) %1.8 %1.6

İtalya PMI İmalat Endeksi (Mart) 45.8 45.0

İşsizlik Oranı (Şubat) %11.7 %11.8

Fransa PMI İmalat Endeksi (Mart) 43.9 43.9

İngiltere PMI İmalat Endeksi (Mart) 47.9 48.5

Para Arzı (Şubat) %0.90 --

03.04.2013 Türkiye TÜFE (Mart, y-y ) %7.03 %7.15

ÜFE (Mart, y-y) %1.8 --

ABD Mortgage Endeksi 823.7 --

ADP Özel istihdam (Mart) 198 bin 200 bin

ISM Hizmetler Endeksi (Mart) 56.0 55.8

Euro Bölgesi TÜFE (Mart, öncül, a-a) %1.8 %1.7

04.04.2013 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 357 bin 347 bin

Euro Bölgesi ÜFE(Şubat, y-y, öncül) %1.9 %1.4

PMI Hizmetler Endeksi(Mart) 46.5 46.5

Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Nisan) %0.75 %0.75

Almanya PMI Hizmetler Endeksi(Mart) 51.6 51.6

İtalya PMI Hizmetler Endeksi(Mart) 43.6 43.4

Fransa PMI Hizmetler Endeksi(Mart) 41.9 41.9

İngiltere PMI Hizmetler Endeksi(Mart) 51.8 51.3

Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Nisan) %0.50 %0.50

Japonya Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Nisan) %0.10 --

05.04.2013 ABD Tarımdışı İstihdam (Mart) 236 bin 200 bin

Dış Ticaret Dengesi (Şubat) -44.5 milyar $ -44.6 milyar $

İşsizlik Oranı (Mart) %7.7 %7.7

Euro Bölgesi Perakende Satışlar (Şubat) -%1.3 -%1.8

Almanya Sanayi Siparişleri (Şubat) -%1.9 %1.2

Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Şubat) 3.1 --

Haftalık Veri Takvimi (01 – 05 Nisan 2013)

5

TÜRKİYE

Sektörler (Sabit Fiyatlarla)

Sektör Payları

(%) (2012)

2012 I.

Çeyrek

2012 II.

Çeyrek

2012 III.

Çeyrek

2012 IV.

Çeyrek

2012

Tarım 9.1 5.2 3.6 2.7 4.3 3.5

Sanayi 24.4 2.9 3.5 1.1 0.0 1.9

İnşaat 5.7 2.7 -0.7 -0.7 1.5 0.6

Ticaret 12.7 0.9 0.7 -0.8 -0.5 0.1

Otel.veLokantalar 1.9 2.3 3.6 1.6 7.4 3.4

Ulaş. ve Haber. 14.9 5.3 4.6 2.8 0.3 3.2

Mali Kur. 12.0 4.5 3.6 0.9 3.8 3.2

Konut Sah. 4.5 1.7 1.7 1.6 1.7 1.7

Eğitim 1.9 4.5 4.5 3.5 4.6 4.3

Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.2 5.9 5.4 4.7 5.3 5.3

Vergi-Süb. 8.5 2.5 1.4 0.8 1.0 1.4

GSYH

3.3 2.9 1.6 1.4 2.2

Kaynak: TÜİK

Türkiye Büyüme Oranı

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

1.4

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

Reel GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

-5

0

5

10

15

20

25

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma

Kaynak:TÜİK

-20.0

-15.0

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %)

Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

6

Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla)

Sektör Payları

(%) (2012)

2012 I.

Çey.

2012 II.

Çey.

2012 III.

Çey.

2012 IV.

Çey.

2012

Yer. Hanehalkı Tük. Har. 66.4 -0.4 -1.3 -0.4 -0.8 -0.7

Dev. Nihai Tük. Har. 10.6 5.5 4.4 5.5 7.1 5.7

Gay. Safi Ser. Oluş. 24.7 0.7 -2.7 -4.2 -3.8 -2.5

Kamu Sektörü 4.0 -2.1 3.6 6.5 21.4 8.9

Özel Sektör 20.7 1.0 -3.6 -6.2 -9.2 -4.5

Mal ve Hiz. İhracatı 27.4 15.0 24.0 15.0 15.0 17.2

Mal ve Hiz. İthalatı 27.9 -5.1 0.4 2.0 3.2 0.0

GSYH 3.3 2.9 1.6 1.4 2.2

Kaynak:TÜİK

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)

Sanayi Üretim Endeksi

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

May

.06

Eki.0

6

Mar

.07

Ağu

.07

Oca

.08

Haz

.08

Kas

.08

Nis

.09

Eyl.0

9

Şub

.10

Tem

.10

Ara

.10

May

.11

Eki.1

1

Mar

.12

Ağu

.12

Oca

.13

Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi ÜretimEndeksi (y-y, %)Mevsim ve Takvim Etkisinden ArındırılmışSanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

İmalat Sanayi Üretim Endeksi

Kaynak:TÜİK

-10

0

10

20

30

40

50

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat

Kaynak: TÜİK

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

Oca

.08

Nis

.08

Tem

.08

Eki.0

8

Oca

.09

Nis

.09

Tem

.09

Eki.0

9

Oca

.10

Nis

.10

Tem

.10

Eki.1

0

Oca

.11

Nis

.11

Tem

.11

Eki.1

1

Oca

.12

Nis

.12

Tem

.12

Eki.1

2

Oca

.13

3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)

Kaynak: TCMB

7

-60.00-50.00-40.00-30.00-20.00-10.00

0.0010.0020.0030.0040.0050.00

Tem

.06

Oca

.07

Tem

.07

Oca

.08

Tem

.08

Oca

.09

Tem

.09

Oca

.10

Tem

.10

Oca

.11

Tem

.11

Oca

.12

Tem

.12

Oca

.13

Ara Malı İmalatı (y-y, %)

Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %)

Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y,%)

Kaynak:TÜİK

Sektörler

Yıllık Değişim Oranı (%)

Ocak Ayı

2012 2013

Petrol Ürünleri -4.0 1.9

Tekstil -3.8 7.1

Gıda 6.5 3.3

Kimyasal Madde -3.4 0.8

Ana Metal Sanayi 0.8 1.7

Metalik Olm. Diğ. Mineral -10.9 9.6

Taşıt Araçları 0.1 6.4

Elektrikli Teçhizat -3.8 4.4

Giyim -9.4 8.5

Kaynak: TÜİK

Sektörel Sanayi Üretim Endeksi

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

Şub

.01

Ağu

.01

Şub

.02

Ağu

.02

Şub

.03

Ağu

.03

Şub

.04

Ağu

.04

Şub

.05

Ağu

.05

Şub

.06

Ağu

.06

Şub

.07

Ağu

.07

Şub

.08

Ağu

.08

Şub

.09

Ağu

.09

Şub

.10

Ağu

.10

Şub

.11

Ağu

.11

Şub

.12

Ağu

.12

Şub

.13

Toplam Otomobil Üretimi (Adet)(12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi

Beyaz Eşya Üretimi

700000

900000

1100000

1300000

1500000

1700000

1900000

2100000

2300000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Sanayi Ciro Endeksi

70.080.090.0

100.0110.0120.0130.0140.0150.0160.0

Oca

.08

Nis

.08

Tem

.08

Eki.0

8O

ca.0

9N

is.0

9Te

m.0

9Ek

i.09

Oca

.10

Nis

.10

Tem

.10

Eki.1

0O

ca.1

1N

is.1

1Te

m.1

1Ek

i.11

Oca

.12

Nis

.12

Tem

.12

Eki.1

2O

ca.1

3

Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)

Kaynak:TÜİK

8

Kapasite Kullanım Oranı

72.7

55

60

65

70

75

80

85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

45

55

65

75

85

95

Dayanıklı Tüketim MallarıDayanıksız Tüketim MallarıAra MallarıYatırım Malları

Kaynak: TCMB

Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları

0.0

10,000.0

20,000.0

30,000.0

40,000.0

50,000.0

60,000.0

70,000.0

80,000.0

90,000.0

Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

PMI Endeksi

52.3

30

35

40

45

50

55

60PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters

90

95

100

105

110

115

120

125

130

Çalışan Kişi Başına (3 Aylık)

Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

9

ENFLASYON GÖSTERGELERİ

TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu

7.03

5.82

0

2

4

6

8

10

12

14

Şub

.04

Ağu

.04

Şub

.05

Ağu

.05

Şub

.06

Ağu

.06

Şub

.07

Ağu

.07

Şub

.08

Ağu

.08

Şub

.09

Ağu

.09

Şub

.10

Ağu

.10

Şub

.11

Ağu

.11

Şub

.12

Ağu

.12

Şub

.13

TÜFE (y-y, %)

Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)

1.84

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

Şub

.04

Ağu

.04

Şub

.05

Ağu

.05

Şub

.06

Ağu

.06

Şub

.07

Ağu

.07

Şub

.08

Ağu

.08

Şub

.09

Ağu

.09

Şub

.10

Ağu

.10

Şub

.11

Ağu

.11

Şub

.12

Ağu

.12

Şub

.13

ÜFE (y-y, %)

Kaynak: TCMB

0

5

10

15

20

25

30

35

Şub

.08

May

.08

Ağu

.08

Kas

.08

Şub

.09

May

.09

Ağu

.09

Kas

.09

Şub

.10

May

.10

Ağu

.10

Kas

.10

Şub

.11

May

.11

Ağu

.11

Kas

.11

Şub

.12

May

.12

Ağu

.12

Kas

.12

Şub

.13

Gıda Enerji Tüfe

Kaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)

ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi

ÜFE

-10.0-5.00.05.0

10.015.020.025.030.035.0

Şub

.06

Haz

.06

Eki.0

6Şu

b.0

7H

az.0

7Ek

i.07

Şub

.08

Haz

.08

Eki.0

8Şu

b.0

9H

az.0

9Ek

i.09

Şub

.10

Haz

.10

Eki.1

0Şu

b.1

1H

az.1

1Ek

i.11

Şub

.12

Haz

.12

Eki.1

2Şu

b.1

3

Tarım Sanayi İmalat Sanayi

Kaynak:TCMB

-1 0 1 2

Gıda ve Alkolsüz İçecekler

Giyim ve ayakkabı

Lokanta ve Oteller

Konut

Ulaştırma

Ev Eşyası

EğitimYıllık

Aylık

Kaynak: TCMB

5007009001100130015001700190021002300

100

120

140

160

180

200

220

240

260

Şub

.05

Ağu

.05

Şub

.06

Ağu

.06

Şub

.07

Ağu

.07

Şub

.08

Ağu

.08

Şub

.09

Ağu

.09

Şub

.10

Ağu

.10

Şub

.11

Ağu

.11

Şub

.12

Ağu

.12

Şub

.13

BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi

UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: Bloomberg

10

Türk- İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri

5

5.5

6

6.5

7

7.5

8

8.5

9

9.5

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri

-100

102030405060708090

İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%)

İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)

Kaynak:İTO

88.3

70

75

80

85

90

95

100

Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti

Kaynak: TÜİK

Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri

-4

-2

0

2

4

6

8

Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)

Kaynak: Türk-İş

11

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

10.1

9.6

7.08.09.0

10.011.012.013.014.015.016.017.0

Haz

.05

Kas

.05

Nis

.06

Eyl.0

6

Şub

.07

Tem

.07

Ara

.07

May

.08

Eki.0

8

Mar

.09

Ağu

.09

Oca

.10

Haz

.10

Kas

.10

Nis

.11

Eyl.1

1

Şub

.12

Tem

.12

Ara

.12

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)

İşsizlik Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

19,000

21,000

23,000

25,000

27,000

29,000

Mar

.08

Haz

.08

Eyl.0

8A

ra.0

8M

ar.0

9H

az.0

9Ey

l.09

Ara

.09

Mar

.10

Haz

.10

Eyl.1

0A

ra.1

0M

ar.1

1H

az.1

1Ey

l.11

Ara

.11

Mar

.12

Haz

.12

Eyl.1

2A

ra.1

2

İşgücü Arzı (kişi)

İstihdam Edilenler (kişi)

Kaynak: TÜİK

35.037.039.041.043.045.047.049.051.053.0

Mar

.08

Haz

.08

Eyl.0

8A

ra.0

8M

ar.0

9H

az.0

9Ey

l.09

Ara

.09

Mar

.10

Haz

.10

Eyl.1

0A

ra.1

0M

ar.1

1H

az.1

1Ey

l.11

Ara

.11

Mar

.12

Haz

.12

Eyl.1

2A

ra.1

2

İşgücüne Katılma Oranı (%)

İstihdam Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı

42.0

44.0

46.0

48.0

50.0

52.0

54.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

Mar

.08

Haz

.08

Eyl.0

8A

ra.0

8M

ar.0

9H

az.0

9Ey

l.09

Ara

.09

Mar

.10

Haz

.10

Eyl.1

0A

ra.1

0M

ar.1

1H

az.1

1Ey

l.11

Ara

.11

Mar

.12

Haz

.12

Eyl.1

2A

ra.1

2

Tarım Sanayi

İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı

020,00040,00060,00080,000

100,000120,000140,000160,000180,000200,000

Oca

.08

Nis

.08

Tem

.08

Eki.0

8O

ca.0

9N

is.0

9Te

m.0

9Ek

i.09

Oca

.10

Nis

.10

Tem

.10

Eki.1

0O

ca.1

1N

is.1

1Te

m.1

1Ek

i.11

Oca

.12

Nis

.12

Tem

.12

Eki.1

2O

ca.1

3

İş Arayanların Sayısı (kişi)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

İşkur İstatistikleri

92949698

100102104106108110112

20

05-I

20

05-I

II

20

06-I

20

06-I

II

20

07-I

20

07-I

II

20

08-I

20

08-I

II

20

09-I

20

09-I

II

20

10-I

20

10-I

II

20

11-I

20

11-I

II

20

12-I

20

12-I

II

Sanayi İstihdam Endeksi

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)

İşsizlik Oranı İşgücü Durumu

12

700

1,200

1,700

2,200

2,700

3,200

3,700

4,200

4,700

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)

Kaynak: TOBB

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı

95.0

100.0

105.0

110.0

115.0

120.0

125.0

130.0

20

05-I

20

05-I

II

20

06-I

20

06-I

II

20

07-I

20

07-I

II

20

08-I

20

08-I

II

20

09-I

20

09-I

II

20

10-I

20

10-I

II

20

11-I

20

11-I

II

20

12-I

20

12-I

II

Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - MaaşEndeksleri

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri

13

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

-60-40-20

020406080

100120140

Ara Malları (y-y, %)

Sermaye Malları (y-y, %)

Tüketim Malları (y-y, %)

Kaynak: TCMB

İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi

0

5000

10000

15000

20000

25000

İhracat (milyon dolar)

İthalat (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

İthalat

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

100

120

140

Ara Malları (y-y, %)Sermaye Malları (y-y, %)Tüketim Malları (y-y, %)

Kaynak: TCMB

İhracat

Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı

-11000

-9000

-7000

-5000

-3000

-1000

1000

3000

-84000-74000-64000-54000-44000-34000-24000-14000

-40006000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)

Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)Kaynak: TCMB

Kaynak:TCMB

-12000

-10000

-8000

-6000

-4000

-2000

0

Şub

.03

Ağu

.03

Şub

.04

Ağu

.04

Şub

.05

Ağu

.05

Şub

.06

Ağu

.06

Şub

.07

Ağu

.07

Şub

.08

Ağu

.08

Şub

.09

Ağu

.09

Şub

.10

Ağu

.10

Şub

.11

Ağu

.11

Şub

.12

Ağu

.12

Şub

.13

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

-20000

-10000

0

10000

20000

30000

40000

50000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)

Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)

Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)Kaynak: TCMB

14

TÜKETİM GÖSTERGELERİ

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları

40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

55.0

65.0

75.0

85.0

95.0

105.0

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

Krediler CNBC-e Güven Endeksleri

30

50

70

90

110

130

150

CNBC-e Tüketici Güven Endeksi

Kaynak: CNBC-e

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Krediler (y-y, %)

Kaynak: BDDK

Bireysel ve Ticari Krediler

-5

15

35

55

75

95

115

135

155

Bireysel Krediler (y-y, %)

Ticari Krediler (y-y, %)

Kaynak: BDDK

15

-60

-50

-40

-30

-20

-10

0

Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL)

Kaynak:TCMB

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları

Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku

Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge

-35

-15

5

25

45

65

Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %)

Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)

Kaynak:TCMB, VakıfBank

-3

7

17

27

37

47

57

Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)

Kaynak:TCMB

300

350

400

450

500

550

Toplam Borç Stoku (milyar TL)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

60

80

100

120

140

160

200

250

300

350

400

450

İç Borç Stoku (milyar TL)Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

150

200

250

300

350

400

Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL)

Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)

Kaynak:TCMB

16

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

-5

0

5

10

15

20

25

Şub

.04

Haz

.04

Eki.0

4Şu

b.0

5H

az.0

5Ek

i.05

Şub

.06

Haz

.06

Eki.0

6Şu

b.0

7H

az.0

7Ek

i.07

Şub

.08

Haz

.08

Eki.0

8Şu

b.0

9H

az.0

9Ek

i.09

Şub

.10

Haz

.10

Eki.1

0Şu

b.1

1H

az.1

1Ek

i.11

Şub

.12

Haz

.12

Eki.1

2Şu

b.1

3

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili

TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz

Para Arzı

0

5

10

15

20

25

30

35

Oca

k 20

04

Haz

iran

04

Kas

ım 0

4N

isan

05

Eylü

l 05

Şub

at 0

6H

azir

an 0

6K

asım

06

Nis

an 0

7Ey

lül 0

7Şu

bat

08

Tem

mu

z 08

Ara

lık 0

8M

ayıs

09

Ekim

09

Mar

t 10

Ağu

sto

s 1

0O

cak

11H

azir

an 1

1K

asım

11

Nis

an 1

2Ey

lül 1

2Şu

bat

13

Borç Alma Faiz Oranı (%)

Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB

0.0

50.0

100.0

150.0

200.0

250.0

0

5

10

15

20

25

30

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

TCMB (milyar dolar-sol eksen)Kamu Sektörü (milyar dolar)Özel Sektör (milyar dolar)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

50000000

70000000

90000000

110000000

130000000

150000000

170000000

100000000

300000000

500000000

700000000

900000000

Şub

.06

Ağu

.06

Şub

.07

Ağu

.07

Şub

.08

Ağu

.08

Şub

.09

Ağu

.09

Şub

.10

Ağu

.10

Şub

.11

Ağu

.11

Şub

.12

Ağu

.12

Şub

.13

M2 (bin TL)M3 (bin TL)M1 (bin TL-sağ eksen)

Kaynak:TCMB

17

2013-IMF Beklentisi (Ocak 2013)

Reel Büyüme (y-y,%)

Enflasyon (y-y,%)

Cari Denge /GSYH (%)

İşsizlik Oranı (%)

Borç St./GSYH (%)

Gelişmiş Ülkeler 1.40 1.68 -0.29 8.08 112.71

Gelişmekte Olan Ülkeler 5.50 5.67 1.00 -- 32.69

Tüm dünya 3.50 3.69 -- -- --

ABD 2.12 1.83 -3.08 8.12 111.72

Euro Bölgesi -0.20 1.67 1.26 11.46 94.92

Almanya 0.85 1.86 4.67 5.27 81.54

Fransa 0.36 0.96 -1.68* 10.52 92.07

İtalya -0.73 2.92 -1.36 11.06 127.84

Macaristan 0.79 3.50 2.68 10.47 74.24

Portekiz -1.01 0.21 -1.70 16.03 123.73

İspanya -1.31 1.35 -0.14 25.10 96.93

Yunanistan -4.00 -0.73 -2.90 25.37 181.83

İngiltere 1.11 1.70 -2.71 8.11 93.33

Japonya 1.20 0.32 2.29 4.42 244.98

Çin 8.20 3.10 2.46 4.10 19.56

Rusya 3.82 6.50 3.83 6.00 9.85

Hindistan 5.97 9.32 -3.26 -- 66.66

Brezilya 3.95 5.09 -2.79 6.50 61.17

G.Afrika 3.02 5.25 -5.84 24.73 43.31

TÜRKİYE 3.52 5.74 -7.12 9.88 36.66

Reel Büyüme (y-y,%)

Enflasyon (y-y,%)

Cari Denge/GSYH* (%)

Merkez Bankası Faiz

Oranı (%)

Tüketici Güven

Endeksi

ABD 1.7 2 -3.09 0.25 59.7

Euro Bölgesi -0.9 1.8 0.43 0.75 -23.50

Almanya 0.4 1.80 5.65 0.75 94

Fransa -0.30 1.20 -1.95 0.75 -30.10

İtalya -2.50 1.80 -3.26 0.75 85.20

Macaristan -2.70 2.80 1.22** 5.00 -37.30

Portekiz -3.80 0.20 -6.45 0.75 -55.50

İspanya -1.90 2.40 -3.53 0.75 -31.90

Yunanistan -5.50 0.10 -9.81 0.75 -71.20

İngiltere 0.20 2.80 -1.92 0.50 -26.00

Japonya 0.50 -0.70 2.03 0.10 44.30

Çin 7.90 3.20 2.76 6.00 108.20

Rusya 2.90 7.30 5.34 8.25 --

Hindistan 4.50 12.06 -3.44 7.50 --

Brezilya 1.38 6.31 -2.11 7.25 114.30

G.Afrika 2.50 5.90 -2.82** 5.00 -3.00

Türkiye 1.40 7.03 -6.38** 5.50 74.90 *Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2011 verileridir. **2010 Verileri Kaynak: Bloomberg

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler

Beklentiler

18

2011 2012 En Son Yayımlanan

2013 Yılsonu

Beklentimiz

Reel Ekonomi

GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 297 713 1 416 817 376 177 (2012, 4Ç) --

GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 8.8 2.2 1.4 (2012, 4Ç) 4.2

Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) 9.7 2.5 1.9 (Ocak 2013) --

Kapasite Kullanım Oranı (%) 75.4 74.2 72.7 (Mart 2013) --

İşsizlik Oranı (%) 9.8 9.2 10.1 (Aralık 2012) --

Fiyat Gelişmeleri

TÜFE (y-y. %) 10.45 6.16 7.03 (Şubat 2013) 6.0

ÜFE (y-y. %) 13.33 2.45 1.84 (Şubat 2013) --

Parasal Göstergeler (Milyon TL)

M1 148,455 167,404 160,700 (22.03.2013) --

M2 665,642 731,770 745,209 (22.03.2013) --

M3 700,491 774,651 787,757 (22.03.2013) --

Emisyon 49,347 54,565 54,962 (22.03.2013) --

TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 78,330 100,320 104,987 (22.03.2013) --

Faiz Oranları

TCMB O/N (Borç Alma) 5.0 5.0 4.50 (22.03.2013) --

TRLIBOR O/N 10.89 5.78 5.49 (22.03.2013) --

Ödemeler Dengesi (Milyon $)

Cari İşlemler Açığı 75,092 46,935 5,632 (Ocak 2013) 56,300

İthalat 240,842 236,545 19,394 (Şubat 2013) --

İhracat 134,907 152,537 12,435 (Şubat 2013) --

Dış Ticaret Açığı 105,935 84,008 6,958 (Şubat 2013) 93,000

Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)

Merkezi Yön. İç Borç Stoku 368.8 386.5 390.8 (Şubat 2013) --

Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 149.6 145.5 145.5 (Şubat 2013) --

Kamu Net Borç Stoku 290.1 251.6

( 3.Çeyrek) 251.6 (2012 3. Çeyrek) --

Kamu Ekonomisi (Milyon TL)

2011 Şubat 2012 Şubat

Bütçe Gelirleri 24,556 27,518 32,500 (Şubat 2013) --

Bütçe Giderleri 23,568 30,159 33,948 (Şubat 2013) --

Bütçe Dengesi 988 -2,641 -1,447 (Şubat 2013) --

Faiz Dışı Denge 7,159 5,973 3,549 (Şubat 2013) --

Türkiye Makro Ekonomik Görünüm

Vek

Vakıfbank Ekkonomik.arastirm

 

Cem Eroğ

Nazan Kı

Ümit Üns

Naime Do

Fatma Öz

Sinem Ul

Bu rapor Türkiye Vkullanılmvermek aalan bilgi

konomik Armalar@vakifbank

ğlu 

lıç 

sal 

oğan Eriş 

zlem Kanbur 

lusoy 

 Türkiye Vakıflar Vakıflar Bankası Tması nedeniyle doamacıyla hazırlanlerde daha önced

aştırmalar  k.com.tr

Müdür 

Müdür Yard

Müdür Yard

Uzman Yard

Uzman Yard

Uzman Yard

Bankası T.A.O. tT.A.O. bu bilgi ve oğrudan veya domış olup, hiçbir kden bilgilendirme

  

dımcısı 

dımcısı 

dımcısı 

dımcısı 

dımcısı 

tarafından güvenverilerin doğrululaylı olarak oluşakonuda yatırım öne yapmaksızın kıs

cem.eroglu@va

nazan.kilic@vak

umit.unsal@vak

naimedogan.eri

fatmaozlem.kan

sinem.ulusoy@

nilir olduğuna  inauğu hakkında heracak  zararlardan nerisi olarak yorumen veya tamam

akifbank.com.tr  

kifbank.com.tr  

kifbank.com.tr

is@vakifbank.co

nbur@vakifbank

vakifbank.com.t

nılan kaynaklardrhangi bir garantidolayı  sorumlul

umlanmamalıdır. men değişiklik yap

Vak

m.tr 

.com.tr  

r 

an sağlanan bilgvermemekte ve uk kabul etmem Türkiye Vakıflar pma hakkına sahi

kıfbank Ekonom

021

021

021

021

021

021

giler kullanılarak h bu rapor ve içinektedir. Bu  rapor Bankası T.A.O. bptir.  

mik Araştırmalar

2‐398 18 98 

2‐398 19 02 

2‐398 18 99 

2‐398 18 92 

2‐398 18 91 

2‐398 19 05 

hazırlanmıştır. ndeki bilgilerin or  sadece bilgi bu raporda yer 

r