HAFTALIK RAPOR 16 Haziran 2014

Türkiye ekonomisi 2014 yılının ilk çeyreğinde %4.3 büyüdü.

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 2014 yılının birinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla

%4.3 artarak %4.4 düzeyindeki beklentimiz ve %4.2 seviyesindeki piyasa beklentisi doğrultusunda gerçekleşti.

TÜİK tarafından yayımlanan verilerde, 2013 yılı rakamlarında herhangi bir değişiklik yapılmadığı görüldü. 2013

yılının ilk çeyreğinden gelen olumlu baz etkisinin 2014 yılı birinci çeyrek büyümesine bir miktar katkıda

bulunduğu görüldü.

İlk çeyrekte takvim etkisinden arındırılmış GSYH reel olarak geçen yılın aynı dönemine göre %4.4 artarken,

büyümeye takvim etkisinin önemli bir katkıda bulunmadığı görüldü. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış

reel GSYH’de bir önceki çeyreğe göre yaşanan %1.7 oranındaki artış ise, büyümede mevsimsel faktörlerin bir

önceki çeyreğe göre daha az rol oynadığını gösterdi.

Bu rakamlarla, Türkiye’nin reel GSYH’sı 2014 yılının ilk çeyreğinde 29.2 milyar TL oldu. GSYH, cari fiyatlarla ise

geçen yılın ilk çeyreğine göre %14.8 artarak 407.3 milyar TL oldu.

Harcamalar yönetimiyle reel GSYH içinde en

hızlı yıllık artış %11.4 ile ihracatta yaşandı.

İhracattaki hızlı artışa karşın ithalatın sert

şekilde daralarak geçen yılın ilk çeyreğine

göre %0.8 artması, geçen yıl GSYH’ya negatif

katkıda bulunan net ihracatın ilk çeyrekte

2.7 puan pozitif katkıda bulunmasını sağladı.

Döviz kurundaki hızlı yükselişin ithal girdi

maliyetlerini artırması sonucu yerli girdi

kullanımının artması ve yine kurdaki yükseliş

dolayısıyla dış ticaret verilerinin yansıttığı

şekilde uluslararası rekabet gücünün

artması, dış talebin GSYH’ya katkısını pozitife

dönüştürdü. Yılın geri kalanında döviz

kurunun seyrine bağlı olarak, dış ticaretin

büyümeye pozitif katkısının devam edeceğini

düşünüyoruz.

GSYH harcama kalemleri içinde en çok dikkat

çeken unsur, kamu harcamalarının reel

olarak yıllık bazda %8.6 artması oldu. 2012

yılının son çeyreğinden bu yana en hızlı

artışın yaşandığı kamu harcamalarına

karşılık, hanehalkı tüketim harcamaları %3.2

yıllık artış ile geçen yıla göre yavaşlamakla

birlikte ılımlı bir görünüm çizdi. Yurtiçi tasarrufların artırılması amacıyla bireysel kredilere Şubat ayından

itibaren getirilen sınırlamaların hanehalkı tüketimini sınırladığı söylenebilir. Geçen yıldan gelen olumsuz baz

etkisinin ve kredi düzenlemelerinin sonuçlarının daha net ortaya çıkmasıyla hanehalkı tüketiminde önümüzdeki

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

20

12-I

20

12-I

I

20

12-I

II

20

12-I

V

20

13-I

20

13-I

I

20

13-I

II

20

13-I

V

20

14-I

Hanehalkı Tüketimi Kamu Tüketimi

Yatırım İhracat

İthalat GSYİH (%)

Kaynak: TÜİK

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

4.3

1.7

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

07Q

1

20

07Q

3

20

08Q

1

20

08Q

3

20

09Q

1

20

09Q

3

20

10Q

1

20

10Q

3

20

11Q

1

20

11Q

3

20

12Q

1

20

12Q

3

20

13Q

1

20

13Q

3

20

14Q

1

Reel GSYH (y-y,%)

Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırılmış GSYH (ç-ç,%)

Kaynak: TÜİK

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

2

dönemlerde daha sınırlı artışlar yaşanmasını bekliyoruz. Böylece 2014’ün birinci çeyreğinde %3.9 artan ve

büyümeye 3.2 puan katkıda bulunan toplam tüketim harcamaları daha yavaş artacaktır.

İlk çeyrekte kamunun yatırım harcamaları geçen yıldan gelen olumsuz baz etkisinin de katkısıyla %4.1 yıllık artış

kaydederek reel GSYH büyümesine 0.2 puan katkıda bulunurken, özel sektör yatırımları yıllık bazda %1.3

azalarak büyümeye 0.3 puan negatif katkı yaptı. Yatırım harcamaları toplamda %0.5 küçülerek, büyümeye sınırlı

ölçüde olumsuz katkıda bulundu. 2013’te büyümeye olumlu katkıda bulunan stoklar ise 2014’ün ilk çeyreğinde

1.2 puan negatif katkı yaptı.

Reel GSYH verileri üretim yöntemiyle

incelendiğinde, 2014 yılı birinci çeyreğinde

geçen yılın aynı dönemine göre en hızlı

büyüyen sektörün, %13.2 oranı ile finans ve

sigorta faaliyetleri olduğu dikkati çekiyor. GSYH

içinde %25.7 oranı ile en yüksek paya sahip

sektör olan imalat sanayi 2013’ün üçüncü ve

dördüncü çeyreğinde olduğu gibi %4.9 büyüdü.

Finans sektöründen sonra en büyük üçüncü

sektör olan ve 2013’te %4.9 büyüyen toptan ve

perakende ticaret sektörü ilk çeyrekte ivme

kaybederek %3.0 büyüdü. Ulaştırmada da

benzer şekilde hız kaybı yaşanırken, geçen yılki

%3.4’lük yıllık büyümenin ardından bu yılın ilk çeyreğinde %2.9 büyüme gerçekleşti. GSYH içindeki payı ilk

çeyrek ortalamasına yakın %4.6 olan tarım sektörü ise geçen yılın aynı dönemine göre %3.9 büyüdü. Mevsim

etkisinin yoğun olarak hissedildiği tarım sektörü hasılası mevsim ve takvim etkilerinden arındırıldığında bir

önceki çeyreğe göre %5.0 büyüdü. Bu oran, tarımda 2004 yılının son çeyreğinden bu yana gerçekleşen en

yüksek çeyreklik artış oldu. 2014’ün ilk çeyreğinde daralma yaşanan tek sektör GSYH içinde %2.6 payı olan Bilgi

ve İletişim sektörü oldu. Söz konusu sektör %1.6 küçüldü. İlk çeyrekte hizmet sektöründe sanayiye göre daha

yüksek performans kaydedildi.

2014 yılı birinci çeyrek büyüme verilerini genel olarak değerlendirdiğimizde, net ihracatın büyümeye olumlu

katkıda bulunmasına karşılık, iç talebin ılımlı bir görünüme sahip olduğunu görüyoruz. Hanehalkı tüketiminin

ivme kaybetmesine karşılık, 30 Mart yerel seçimlerinin de etkisiyle kamunun tüketim harcamalarının belirgin

şekilde arttığı, buna karşılık, özel sektör yatırımlarındaki yavaşlamanın kamu sektörünce telafi edilemediği

dikkati çekiyor. Yılın geri kalanında esas olarak, bireysel kredilere getirilen düzenlemelerin etkisiyle hanehalkı

tüketimindeki yavaşlamanın devam etmesini bekliyoruz. Artan seçim öncesi yurtiçi belirsizlikler sonucu finansal

göstergelerdeki dalgalanmalar ve döviz kuru ile faizlerdeki yükselişin baskıladığı yatırım harcamalarının,

TCMB’nin Mayıs ayında aldığı faiz indirim kararı sonrası daha uygun finansman imkanları oluşmasına bağlı

olarak daha olumlu bir performans sergilemesi mümkün. Yerel seçimlerin sona ermesiyle azalan yurtiçi

belirsizlikler de yatırım ufkunun netleşmesi açısından önemli.

Birinci çeyrekte yurt dışı kaynaklı belirsizlikler de büyüme performansını etkiledi. ABD Merkez Bankası Fed’in

varlık alımlarını azaltma sürecini bu yılın sonlarına doğru tamamlayarak, gelecek yıldan itibaren faiz artırımına

başlayacağı yönündeki tahminler, gelişmekte olan ülkelerden ve Türkiye’den sermaye çıkışına neden oldu.

ABD’de hakim olan olumsuz kış koşulları ekonomik aktivitenin beklenen hızda toparlanmasını önlerken, Fed’in

özellikle istihdamda kalıcı bir artışta ısrar etmesi ve daha önceki söylemlerini değiştirerek, faiz artırımında acele

-2.0

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

16.0

20

12-I

20

12-I

I

20

12-I

II

20

12-I

V

20

13-I

20

13-I

I

20

13-I

II

20

13-I

V

20

14-I

Sektörel Büyüme Hızları (%)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret

Ulaştırma Finans GSYİH (%)

Kaynak: TÜİK

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

3

etmeyeceği sinyalini vermesi uluslararası sermaye akımlarındaki dalgalanmaları ikinci çeyrekte bir ölçüde

azalttı. Önümüzdeki dönemlerde Fed’in politika kararlarına bağlı olarak gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye’den

sermaye çıkışı yaşanmaması yatırım harcamalarını olumlu etkileyecektir.

2014’ün ilk çeyreğinde, yılın ilk aylarında yayımlanan beklentilerden daha güçlü bir performans sergileyen

Türkiye ekonomisi, ikinci çeyrekte azalan belirsizliklere karşın, daha olumsuz bir baz etkisi ile karşı karşıya.

Büyüme için en önemli öncül gösterge olarak gördüğümüz sanayi üretiminin Nisan’da %4.6 artışla olumlu

gidişatını koruması, reel kesim ve tüketici güveninde iyileşme gözlenmesi, buna karşın, PMI Satın Alma

Yöneticileri Endeksi’nin ivme kaybetmesi ve kapasite kullanımında artış yaşanmaması ikinci çeyrek için ılımlı bir

büyüme görünümü ortaya koyuyor.

Sanayi üretimi Nisan ayında yıllık bazda %4.6 artarak piyasa beklentisinin üstünde gerçekleşti.

Sanayi üretimi 2014 Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre arındırılmamış verilere göre %4.5 seviyesindeki

beklentimize yakın, %4.6 oranında arttı (piyasa beklentisi: %3.9). Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre de

sanayi üretiminde yıllık bazda yine beklentilerin üzerinde %4.6 artış gerçekleşti (beklentimiz: %4.0, piyasa

beklentisi: %3.7).

Sanayi üretiminin aylık değişimini incelediğimizde, arındırılmamış sanayi üretiminde bir önceki aya göre %0.3

azalış yaşandığı, fakat bu oranın geçmiş yıllar Nisan ayı aylık artış ortalamalarının üzerinde olduğu göze çarpıyor.

Benzer bir tablo Nisan’da Mart ayına göre %1.6 gerileyen takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi için de

geçerli. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise Şubat ve Mart aylarındaki %0.3 azalışın

ardından Nisan’da %1.0 arttı. Bu durum, Nisan ayında sanayi üretimi artışında mevsimsel faktörlerin etkisinin

daha düşük olduğunu gösteriyor.

Nisan ayı sanayi üretimi artışında önceki aylara

kıyasla baz etkisinin payı düşük iken, üretim

artışında yerel seçimler sonrası azalan

belirsizlikler ve rekabet avantajı rol oynadı.

Endeksin alt sektörleri içinde en yüksek yıllık

üretim artışı yaşanan sektör, %6.3 oranı ile enerji

sektörü oldu. Döviz kurunun yılbaşına göre

gerilemesine rağmen geçen yılın aynı dönemi ile

kıyaslandığında, ithal girdi kullanımı açısından

daha yüksek bir üretim maliyeti oluşturması,

sermaye malı imalatının %5.37 oranı ile Ocak

ayından sonra en yüksek artışını kaydetmesinde

etkili oldu. Ayrıca, ilk çeyrekte ortalama %6.5 artan ara malı imalatı, döviz kuru etkisi ile ithal girdi kullanımının

yurt içi üretim ile ikame edilmeye devam edildiğini gösterdi.

Yılın ilk üç ayında ortalama %3.9 artan dayanıklı tüketim malı imalatında iç talep koşullarının yanı sıra olumsuz

baz etkisi ile Nisan ayında %0.4 azalış yaşandı. Dayanıksız tüketim malı imalatı ise olumsuz baz etkisine rağmen

%4.1 artarak ılımlı bir performans sergiledi. Nisan ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektöründeki üretim

artışının devam ettiği, kömür ve linyit çıkarımının ise %29.7 oranı ile Mart 2008’den bu yana en hızlı artışı

kaydettiği göze çarptı.

-10

-5

0

5

10

15

20

25

Oca

Şub

Mar Nis

May

Haz

Tem

Ağu

s

Eyl

Eki

Kas

Ara

2010 2011 2012

2013 2014

Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TUİK

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

4

Sanayi üretiminin yaklaşık üçte ikisini oluşturan imalat sanayi İlk üç aydaki ortalama %5.2’lik üretim artışının

ardından Nisan ayında %4.1 artış yaşadı. Geçen yıldan gelen baz etkisinin olumsuz oluşu imalat sanayi

performansının Mart ayı artışının çok az altında kalmasına neden oldu.

Nisan ayı sanayi üretimi artışı, yerel seçimlere bağlı belirsizliklerin, seçimlerin ardından ortadan kalkmış

olmasının ve piyasalarda yaşanan dengelenmenin Nisan ayında üretim kararlarına beklediğimiz şekilde olumlu

yansıdığını gösterdi. Yatırım ufkunun görece netleşmesi ile sanayicilerin üretim kararlarında, geçen yıla göre

artan rekabet avantajı ve iyileşme eğilimini sürdüren dış talep koşulları ile ılımlı iç talep dinamiklerinin etkili

olduğu görüldü.

Sanayi üretiminin Nisan ayında olumsuz baz etkisine rağmen %4.6 oranında artması, sanayi sektöründe ilk

çeyrekteki güçlü performansının ardından ikinci çeyrekte ortalamada beklenenden daha az ivme kaybı yaşanma

ihtimalini gündeme getiriyor. Merkez Bankası’nın Mayıs ayında aldığı faiz indirim kararı ve piyasa faizlerindeki

gerileme, firmaların borçlanma imkanlarını artırarak sanayi üretiminin izleyen aylarda baz etkisinin de katkısıyla

olumlu performansını sürdürmesinde etkili olacaktır. Ayrıca, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) 5 Haziran’da

aldığı faiz indirim kararı ve genişletici para politikası duruşu dış talebin sanayi üretimine katkısını artırabilecektir.

Nisan ayı sanayi üretimi ikinci çeyrek büyüme performansına dair olumlu sinyal veriyor.

Birinci çeyrek büyüme oranının yıllık %4.3 ile yıl

başındaki olumsuz beklentilerden çok daha iyi bir

performans ortaya koyması, piyasa katılımcılarının

2014 yılı büyüme tahminlerini yukarı yönde revize

etmelerine neden oldu. İkinci çeyreğe ilişkin

büyüme beklentileri, öngörülenden yüksek gelen

Nisan ayı sanayi üretimi ile diğer öncül

göstergelerin Nisan ve Mayıs ayılarına ilişkin

verileri ışığında, şu an için olumlu bir görünüme

sahip. Olumsuz baz etkisinin sınırlayıcı rol

oynayacağı ikinci çeyrek büyüme performansı

açısından ılımlı seyir izleyen iç talep koşulları

önemli. Kamu kesiminin hanehalkı tüketim ve yatırım harcamalarını ikinci çeyrekte de telafi etmeye devam

edeceğini düşünüyoruz.

Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Haziran ayında faiz indirimine başlamasıyla, en büyük dış ticaret ortağımız

olan Euro Bölgesi ekonomisindeki toparlanmanın para politikası ile desteklenmeye başlanması, Türkiye için dış

talebin büyümeye katkısını olumlu etkileyecektir.

TCMB’nin artan enflasyonist baskılar karşısında sıkılaştırıcı parasal duruş sergilemekle birlikte faiz indirimlerine

devam edeceği beklentisi ile yılın ikinci yarısında ikinci çeyreğe kıyasla daha olumlu bir büyüme performansı

gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Bu çerçevede, birinci çeyrek büyüme verisi ve ikinci çeyreğe ilişkin

tahminlerimiz, %3.5 seviyesindeki 2014 yılı büyüme beklentimizle uyumludur.

İç talepte beklenenin üzerinde bir yavaşlama yaşanma ihtimali, Cumhurbaşkanlığı seçimlerine bağlı oluşabilecek

siyasi belirsizlikler, Fed’in para politikası duruşunda erken faiz artırımına işaret eden olası bir değişiklik ve son

günlerde Irak’taki karışıklıklarla birlikte artan jeopolitik riskler önümüzdeki dönem için büyüme performansı

üzerindeki aşağı yönlü riskler olarak dikkat çekiyor.

0

5

10

15

20

Mar

.10

Haz

.10

Eyl.1

0

Ara

.10

Mar

.11

Haz

.11

Eyl.1

1

Ara

.11

Mar

.12

Haz

.12

Eyl.1

2

Ara

.12

Mar

.13

Haz

.13

Eyl.1

3

Ara

.13

Mar

.14

Sanayi Üretimi (%, y-y, üç aylık ortalama)

Reel Büyüme Oranı (%, y-y)

Kaynak: TÜİK

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

5

Haftalık Veri Takvimi (16 – 20 Haziran 2014)

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti

16.06.2014 Türkiye Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (Mayıs) -2,720 Milyon TL 1,475 Milyon TL *

İşsizlik Oranı (Mart) %10.2 %9.7 *

ABD Sanayi Üretimi (Mayıs, a-a) -%0.6 %0.5

Kapasite Kullanım Oranı (Mayıs) %78.6 %78.9

Euro Bölgesi TÜFE (Mayıs, a-a) %0.2 -%0.1

17.06.2014 ABD TÜFE (Mayıs, a-a) %0.3 %0.2

Yeni Konut Başlangıçları (Mayıs, a-a) %13.2 -%3.5

İnşaat İzinleri (Mayıs, a-a) %8.0 -%0.4

Almanya ZEW Endeksi (Haziran) 62.1 62.1

İtalya Dış Ticaret Dengesi (Nisan) -3,873 Milyon € -3,700 Milyon €

İngiltere TÜFE (Mayıs, a-a) %0.4 %0.2

18.06.2014 ABD Cari İşlemler Dengesi (1. çeyrek, ç-ç) -81.1 Milyar $ -96.6 Milyar $

Fed Toplantısı -- --

Japonya Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) -808.9 Milyar ¥ -1.182 Milyar ¥

İngiltere BOE Toplantı Tutanakları -- --

19.06.2014 ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 317 Bin 314 Bin

Philadelphia Fed Endeksi (Haziran) 15.4 14.0

Öncül Göstergeler Endeksi (Mayıs) %0.4 %0.6

İtalya Cari İşlemler Dengesi (Nisan) 1,005 Milyon € --

Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Nisan) 106.6 --

İngiltere Perakende Satışlar (Mayıs, a-a) %1.3 -%0.5

20.06.2014 Türkiye Merkezi Yönetim Borç Stoku (Mayıs) 595.3 Milyar TL --

Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Nisan) 18.8 Milyar € --

Tüketici Güven Endeksi (Haziran, öncül) -7.1 -6.5

Almanya ÜFE (Mayıs, a-a) -%0.1 %0.0

İtalya Sanayi Siparişleri (Nisan, a-a) %1.3 %1.0

*Gerçekleşme

6

TÜRKİYE

Türkiye Büyüme Oranı

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)

Sanayi Üretim Endeksi

-5

-3

-1

1

3

5

7

-5

0

5

10

15

20

Eki.1

0

Oca

.11

Nis

.11

Tem

.11

Eki.1

1

Oca

.12

Nis

.12

Tem

.12

Eki.1

2

Oca

.13

Nis

.13

Tem

.13

Eki.1

3

Oca

.14

Nis

.14

Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi ÜretimEndeksi (y-y, %)Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış SanayiÜretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

01000020000300004000050000600007000080000

May

.01

Kas

.01

May

.02

Kas

.02

May

.03

Kas

.03

May

.04

Kas

.04

May

.05

Kas

.05

May

.06

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

Toplam Otomobil Üretimi (Adet)(12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi

Sanayi Ciro Endeksi

172.7

70

90

110

130

150

170

190

Oca

.09

Nis

.09

Tem

.09

Eki.0

9O

ca.1

0N

is.1

0Te

m.1

0Ek

i.10

Oca

.11

Nis

.11

Tem

.11

Eki.1

1O

ca.1

2N

is.1

2Te

m.1

2Ek

i.12

Oca

.13

Nis

.13

Tem

.13

Eki.1

3O

ca.1

4N

is.1

4

Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)

Kaynak:TÜİK

4.3

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

19

99Ç

32

000

Ç1

20

00Ç

32

001

Ç1

20

01Ç

32

002

Ç1

20

02Ç

32

003

Ç1

20

03Ç

32

004

Ç1

20

04Ç

32

005

Ç1

20

05Ç

32

006

Ç1

20

06Ç

32

007

Ç1

20

07Ç

32

008

Ç1

20

08Ç

32

009

Ç1

20

09Ç

32

010

Ç1

20

10Ç

32

011

Ç1

20

11Ç

32

012

Ç1

20

12Ç

32

013

Ç1

20

13Ç

32

014

Ç1

Reel GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

-10

0

10

20

30

40

50

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat

Kaynak: TÜİK

-5

0

5

10

15

20Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma

Kaynak:TÜİK

7

Kapasite Kullanım Oranı

55

60

65

70

75

80

85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

Beyaz Eşya Üretimi

700000

900000

1100000

1300000

1500000

1700000

1900000

2100000

2300000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

PMI Endeksi

50.1

30

35

40

45

50

55

60PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters

8

ENFLASYON GÖSTERGELERİ

100120140160180200220240260

30

.04

.200

7

28

.09

.200

7

29

.02

.200

8

31

.07

.200

8

31

.12

.200

8

29

.05

.200

9

30

.10

.200

9

31

.03

.201

0

31

.08

.201

0

31

.01

.201

1

30

.06

.201

1

30

.11

.201

1

30

.04

.201

2

30

.09

.201

2

28

.02

.201

3

31

.07

.201

3

30

.12

.201

3

31

.05

.201

4

5007009001100130015001700190021002300

UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi

Kaynak: Bloomberg

9.77

9.66

0

2

4

6

8

10

12

14

May

.04

Kas

.04

May

.05

Kas

.05

May

.06

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

TÜFE (y-y, %)

Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

11.3

-05

00

05

10

15

20

25

May

.04

Kas

.04

May

.05

Kas

.05

May

.06

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

ÜFE (y-y, %)

Kaynak: TCMB

02468

101214161820

Şub

.09

May

.09

Ağu

.09

Kas

.09

Şub

.10

May

.10

Ağu

.10

Kas

.10

Şub

.11

May

.11

Ağu

.11

Kas

.11

Şub

.12

May

.12

Ağu

.12

Kas

.12

Şub

.13

May

.13

Ağu

.13

Kas

.13

Şub

.14

May

.14

Gıda Enerji Tüfe

Kaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)

Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi

7.21

6.66

5.5

6

6.5

7

7.5

8

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri

Reel Efektif Döviz Kuru

100

105

110

115

120

125

130

135

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

TÜFE Bazlı (2003=100)

Kaynak: TCMB

110.24

TÜFE ve Çekirdek Enflasyon

ÜFE

9

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

35373941434547495153

Mar

.08

Eyl.0

8

Mar

.09

Eyl.0

9

Mar

.10

Eyl.1

0

Mar

.11

Eyl.1

1

Mar

.12

Eyl.1

2

Mar

.13

Eyl.1

3

Mar

.14

İşgücüne Katılma Oranı (%)

İstihdam Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

0708091011121314151617

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%)

İşsizlik Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı

700

1,200

1,700

2,200

2,700

3,200

3,700

4,200

4,700

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)

Kaynak: TOBB

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı

İşsizlik Oranı

10

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

TÜKETİM GÖSTERGELERİ

İthalat-İhracat

Dış Ticaret Dengesi

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni

0

5000

10000

15000

20000

25000

Nis

.04

Eki.0

4N

is.0

5Ek

i.05

Nis

.06

Eki.0

6N

is.0

7Ek

i.07

Nis

.08

Eki.0

8N

is.0

9Ek

i.09

Nis

.10

Eki.1

0N

is.1

1Ek

i.11

Nis

.12

Eki.1

2N

is.1

3Ek

i.13

Nis

.14

İhracat (milyon dolar)

İthalat (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

Cari İşlemler Dengesi

Sermaye ve Finans Hesabı

-11000

-9000

-7000

-5000

-3000

-1000

1000

3000

-84000-74000-64000-54000-44000-34000-24000-14000

-40006000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar)

Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen)

Kaynak: TCMB

40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

55

65

75

85

95

105

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

-12000

-10000

-8000

-6000

-4000

-2000

0

Nis

.04

Eki.0

4N

is.0

5Ek

i.05

Nis

.06

Eki.0

6N

is.0

7Ek

i.07

Nis

.08

Eki.0

8N

is.0

9Ek

i.09

Nis

.10

Eki.1

0N

is.1

1Ek

i.11

Nis

.12

Eki.1

2N

is.1

3Ek

i.13

Nis

.14

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

-20000-10000

0100002000030000400005000060000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar)Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar)Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar)

Kaynak: TCMB

11

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

-60000

-50000

-40000

-30000

-20000

-10000

0

10000

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)

Kaynak: TCMB

Bütçe Dengesi

28.1

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku

İç ve Dış Borç Stoku

Faiz Dışı Denge

-3

7

17

27

37

47

57

Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)

Kaynak:TCMB

60

80

100

120

140

160

180

200

220

200

250

300

350

400

450

İç Borç Stoku (milyar TL)Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

12

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

-5

0

5

10

15

20

25

May

.04

Kas

.04

May

.05

Kas

.05

May

.06

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank

Reel Büyüme (y-y,%)

Enflasyon (y-y,%)

Cari Denge/GSYH* (%)

Merkez Bankası Faiz

Oranı (%)

Tüketici Güven

Endeksi

ABD 2 2 -2.26 0.25 83.01

Euro Bölgesi 0.9 0.5 2.88 0.25 -7.10

Almanya 2.3 0.60 7.52 0.25 106

Fransa 0.80 0.80 -1.61 0.25 -22.00

İtalya -0.80 0.40 -1.99 0.25 106.30

Macaristan 3.50 -0.10 1.05** 2.40 -18.40

Portekiz 1.30 -0.30 -2.02** 0.25 -26.10

İspanya 0.50 0.20 0.70 0.25 -6.70

Yunanistan -5.50 -2.10 0.68 0.25 -52.50

İngiltere 3.10 1.80 -3.34 0.50 0.00

Japonya 3.00 3.40 0.70 0.10 39.30

Çin 7.40 2.50 2.35** 6.00 104.80

Rusya 0.90 7.60 1.56 8.25 --

Hindistan 4.60 7.08 -1.99 8.00 --

Brezilya 1.91 6.37 -3.63 11.00 107.60

G.Afrika 1.60 6.10 -5.24** 5.50 -6.00

Türkiye 4.30 9.66 -7.9 9.50 76.00

Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir. **: 2012 verisi.

TCMB Faiz Oranı

Reel ve Nominal Faiz

0

5

10

15

20

25

May

.06

Kas

.06

May

.07

Kas

.07

May

.08

Kas

.08

May

.09

Kas

.09

May

.10

Kas

.10

May

.11

Kas

.11

May

.12

Kas

.12

May

.13

Kas

.13

May

.14

Borç Alma Faiz Oranı (%)

Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Kaynak:TCMB

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler

13

2012 2013 En Son Yayımlanan

2014 Yılsonu

Beklentimiz

Reel Ekonomi

GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 415 786 1 561 510 407 309 (2014 1Ç) --

GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 2.2 4.0 4.3 (2014 1Ç) 3.5

Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2.5 3.4 4.6 (Nisan 2014) --

Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 74.4 (Mayıs 2014) --

İşsizlik Oranı (%) 9.2 10.0 9.7 (Mart 2014) 9.3

Fiyat Gelişmeleri

TÜFE (y-y. %) 6.16 7.40 9.66 (Mayıs 2014) 7.9

ÜFE (y-y. %) 2.45 6.97 11.28 (Mayıs 2014) --

Parasal Göstergeler (Milyon TL)

M1 167,404 225,331 222,741 (06.06.2014) --

M2 731,770 910,052 931,332 (06.06.2014) --

M3 774,651 950,979 975,804 (06.06.2014) --

Emisyon 54,565 67,756 71,973 (06.06.2014) --

TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 100,320 112,002 110,423 (06.06.2014) --

Faiz Oranları

TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 3.50 8.00 (13.06.2014) --

TRLIBOR O/N 5.78 8.05 10.07 (13.06.2014) --

Ödemeler Dengesi (Milyon $)

Cari İşlemler Açığı 48,497 65,004 4,788 (Nisan 2014) 51,000

İthalat 236,545 252,140 20,662 (Nisan 2014) --

İhracat 152,462 152,803 13,448 (Nisan 2014) --

Dış Ticaret Açığı 84,083 99,337 7,213 (Nisan 2014) 86,000

Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)

Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386.5 403.0 409.4 (Nisan 2014) --

Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 145.7 182.8 185.9 (Nisan 2014) --

Kamu Net Borç Stoku 240.6 198.3 198.3 (2013. 4Ç) --

Kamu Ekonomisi (Milyon TL)

2012 Mayıs 2013 Mayıs

Bütçe Gelirleri 30,826 34,901 37,555 (Mayıs 2014) --

Bütçe Giderleri 26,239 30,337 36,080 (Mayıs 2014) --

Bütçe Dengesi 4,587 4,564 1,475 (Mayıs 2014) --

Faiz Dışı Denge 6,996 8,107 8,556 (Mayıs 2014) --

Türkiye Makro Ekonomik Görünüm

Vek

Vakıfbank Ekkonomik.arastirm

 

Cem Eroğ

Nazan Kı

Buket Alk

Fatma Öz

Sinem Ul

Elif Engin

 

Bu rapor Türkiye Vkullanılmvermek aalan bilgi

konomik Armalar@vakifbank

ğlu 

lıç 

kan 

zlem Kanbur 

lusoy 

n 

 Türkiye Vakıflar Vakıflar Bankası Tması nedeniyle doamacıyla hazırlanlerde daha önced

aştırmalar  k.com.tr

Müdür 

Müdür Yard

Uzman 

Uzman  

Uzman Yard

Uzman Yard

Bankası T.A.O. tT.A.O. bu bilgi ve oğrudan veya domış olup, hiçbir kden bilgilendirme

  

dımcısı 

dımcısı 

dımcısı 

tarafından güvenverilerin doğrululaylı olarak oluşakonuda yatırım öne yapmaksızın kıs

cem.eroglu@va

nazan.kilic@vak

buket.alkan@va

fatmaozlem.kan

sinem.ulusoy@

elif.engin@vaki

nilir olduğuna  inauğu hakkında heracak  zararlardan nerisi olarak yorumen veya tamam

akifbank.com.tr  

kifbank.com.tr  

akifbank.com.tr

nbur@vakifbank

vakifbank.com.t

fbank.com.tr 

nılan kaynaklardrhangi bir garantdolayı  sorumlul

umlanmamalıdır. men değişiklik yap

Vak

.com.tr 

r 

an sağlanan bilgi vermemekte veuk kabul etmem Türkiye Vakıflar pma hakkına sahi

kıfbank Ekonom

021

021

021

021

021

021

 

giler kullanılarak he bu rapor ve içinektedir. Bu  rapor Bankası T.A.O. bptir.  

mik Araştırmalar

2‐398 18 98 

2‐398 19 02 

2‐398 19 03 

2‐398 18 91 

2‐398 19 05 

2‐398 18 92 

hazırlanmıştır. ndeki bilgilerin or  sadece bilgi bu raporda yer 

r