Hukuki Yönden ISG

7/29/2019 Hukuki Ynden ISG

1/42

HUKUK YNDEN SG

gvenlii konusunun sahipleri,

Devlet veren Sendikalar

Sal ve Gvenliinin AnayasalDayana

Devletin i gvenlii salama devinin kayna anayasadr. Anayasann 2. Maddesinde: TC sosyal bir hukuk devletidir.Anayasann 17. Maddesinde: Herkesin yaama hakk gvence altna alnmaldr.Anayasann 56. Maddesinde: Herkes salkl evrede yaama hakkna sahiptir, devlet herkesin hayatnbeden ve ruh sal iinde olmasn salar.Anayasann 50. maddesinde : Herkes sosyal gvenlik hakkna sahip , devlet bunu salar, tedbir alr.

Devletin grevleri

SG ile ilgili dzenlenen yasal ve hukuki dzenlemeleri yapar. SG kurumu olutur. Mevzuata uyulup uyulmadn denetler. Hukuki / idari / cezai yaptrma bavurur.1. Sal ve Gvenlii ile ilgili dier mevzuat

Kanunu Borlar Kanunu SSK Kanunu Umumi Hfzshha Kanunu Belediyeler Kanunu KO Szlemeleri2. SGKurumlar

gvenlii denetimleri itefti kurulunca Denetim dndaki dier faaliyetler SG genel mdrl tarafndan yaplr. ASGEM , eitimler ile ilgili alma3. MfettilerininNitelii , Says ve Denetim Skl

81 sayl szleme ile i yerlerinin sk sk denetlenmesi gerektii hkme balanmtr. SSK kanununa gre i kazalar olur olmaz o yerin zabtasna haber verilir. Meslek hastaln rendikten sonra 2 gn iinde yani hastal rendii gnden balayarak 2 gniinde SSKya bildirilir. veren 3 gnden fazla kaypla sonulanan kazalar bildirmek ve kayt tutmak zorundadr.

4. SGKurullar Sanayiden saylan


2/42

5Oden fazla ii altran 6 aydan fazla srekli ilerin yapld yerlerde SG Kurulu kurulmaldr. Kurul yeleri ; veren temsilcisi sg mhendisi yeri hekimi Formen Sivil savunma uzman kdan sorumlu kii Sendika temsilcisi Salk gvenlik ii temsilcisi

SG Kurul grevleri,

ynetmelik hazrlanarak, vekil onayna sunmak , uygulanmasn izlemek , alnmas gerekli tedbirleribelirlemek , kurul gndemine almak.

sg konusunda alanlara yol gstermek sg tehlikeleri ve nlemleri deerlendirmek, vekile bildirmek kazas / tehlikeleri incelemek , tedbirleri tespit etmek vekile sunmak sg eitimleri planlamak, vekile sunmak Bakm ilerindeki nlemleri planlamak , tedbirleri kontrol etmek Yangn, doal afet gibi ilgili tedbirlerin yeterliliini ve ekiplerin almalarn izlemek SG yllk rapor hazrlamak, gelecek yl belirlemek, vekile sunmak, plann yrtlmesini salamak. Acilen toplanmak (gerekli zamanlarda) Kurullar ayda en az 1 kez toplanr Toplant gndemi, yeri, gn 48 saat nceden bildirilir Acil durumda kurul ayn gn toplanr Kurulun laan toplanma sresi ayda 24 saati geemez verene bal birden ok messese varsa, iyerlerine ait SG raporlarn en az 6 ayda bir teknik

eleman eliinde ister ve kontrol eder.

5. vereninsorumluluu i =Sigortaca karlanmayan zararlar iin maddi tazminat davas aabilir.Hak sahipleri = Destekten yoksun kalma davas aabilir ve manevi tazminat davas alabilir.

Maddi Tazminat = Borlar Kanunu 46.madde inin solunum gcndeki azalma nedeniyle gelirindeki dn giderilmesindeki amalarn, grmezlik oran Sosyal Sigorta Salk lemleri Tzne gre belirlenir Toplam alabilirlik ya 60 kabul edilir Manevi Tazminat = Borlar K. 47.madde Bedensel ve ruhsal ac ile zntlerikarlamay amalar veren kusurlu ise manevi tazminat denir Manevi tazminatn miktarna yarg karar verir Manevi tazminat davas aabilecek kiiler, duygusal yaknl olanlardr. Desteklenen Yoksun Kalma Tazminat = Borlar K. 45.madde inin lmyle birlikte yaknlarnn destekten yoksun kaldklarna ilikin atklar davadr. Rucu Tazminat = SSK Kanunu

SSK yapt tm harcamalar iverenden takip eder.

6. verenindariSorumluluui durdurma yeri Kapatma Hayati tehlike varsa iyeri kapatlabilir.


3/42

veren 6 ign iinde itiraz edebilir Kapanmaya komisyon karar verir.Komisyon yeleri;2 mfetti + 1 blge mdr + 1 ii temsilcisi + 1 iveren temsilcisi Mfetti kapatma ile ilgili rapor yazar.

Blge mdr komisyonu toplantya arr ay okluu ile karar alnr.in durdurulmas;komisyon kararyla ve gvenlik kuvvetleri yardm ile yaplr.Kapatma karar mlki amire gnderilir.Mlki amirin emriyle gvenlik kuvvetlerince iyeri kapatlr.

verenin itiraz sonucu mahkeme kararnn uygulamas blge mdrnce yaplr.yerinin almasnda dablge mdr mlki amire bildirilir, kolluk gleri ile alr.

7. verenin Cezai Sorumluluu SG anlamnda cezai kovuturma Sanayi ve Ticarette i teftii hakkndaki 81 sayl uluslar aras szlemenin13. ve 17. maddeleri ile i teftii tznn 22.maddesinde dzenlenmitir.

Cezai yaptrm i kanunu ve trk ceza kanununda bulunmaktadr.

Cezalara kar tebli tarihinden itibaren en ge 7 gn iinde yetkili idare mahkemesine itirazedilebilir.lml i kazas sonras 2-5 yl hapis cezas ve para cezas sz konusu fakat tm parayaevrilebilir.

8. SSKAnlamndaki Kazalar yerinde ,ii yaparken, i iin bir yere gnderildiinde, emzirme zamanlarnda, iilerin toplu olaraktanmalar srasnda olan kazalardr.

9. Bireysel HukukuAnlamndakiKazalar verenin nlem almad iin oluan kazalardr.le ilgisi olmaldr.


4/42

SALIK HAKININ TARHSEL GELM VEADA SALII TANIMI

1- Salklalmahakknn kurumsal evrimi hukuku denetimi gvenlii hizmetleri ( Tazminat yasalar ile iilerin kayplar iveren tarafndan karlanmas) ii sendikalar hekimlii ve iyeri hekimlii hizmetleri ( tazminat yasas ile kk ii altrma kalkm )

Meslek ile hastalk arasndaki iliki

Sosyal Gvenlik Hizmetlerio Birincil koruma = i denetimi = retim alanndao kinci koruma = erken tan, soyaltm = retim alan dndao nc koruma = alma yetkisi snrlanm kiilerin yeniden Sal Hizmetleri letme

GENEL SGKurma izni ve denetleme izni belgesi alnmas

Kurma izni beyannamesi

Vaziyet plannaat projesiElektrik tesisat projesi

Istma ve havalandrma tesisat projesi

Makin eve yardmc tesisler yerleim plan Ham madde, Yardmc madde ve retilen maddelerin listesi ve mfetti tarafndan gerekli grlecekdier belge ve bilgiler

Kimyasal ve Meslek HastalklaKurun, Civa, Arsenik, Fosfor ve beyaz fosfor, Organik fosfor, Katmiyum, Mangenez ve bileikleri,Berilyum, Azotoksit, Benzin, Anilin ve nitroamin, Helojenli hidro karbonlar, KarbonslfrKkrtl hidrojen, Pnomokonyoz,

nleme Tedbirleri,kame, Kapal sistemde alma, Tecrit, Havalandrma, Toz lmleri, yeri salk kontrolleri

Kullanlan hammadde sebebi ile oluan hastalklar arbon, Tetonoz, Leptazpiroz, Ankiloztomyaz, Akcier Tbrklozu

Tedbirler yerinin dezenfekte edilmesi El, az, beden temizlii A yaplmas Farelerle mcadeleSGDE 10 PRENSP

1. Tehlikeli durum ve davrann ortadan kaldrlmas2. Kaza sebeplerini ortadan kaldrmak3. Her kaza ihtimalini ciddiye almak4. Kazann geli sesini duyma 1lml kaza/29 uzuv kayb /300 yaralanma5. Tehlikeli davran nedenleri- ahsi kusurlar- Eitim yetersizlii-

Fiziki yetersizlik- Uygunsuz mekanik artlar- Fiziki evre


5/42

6. Kazalardan korunmak iin- Mhendislik ve revizyon- Eitim- Ergonomi kurallarndan yararlanma- Tevik tedbirleri uygulama- Disiplin tedbirleri uygulama

7. SG Tedbirleri iyi ise, retim maliyeti dk kalite yksek olur ,nlemek, demekten daha ucuzve insancldr.

8. st dzey yneticilerinin, eitim ve bilinlerini artrlmas gereklidir.9. Formen ve usta ba gibi ilk kademe ynetici nemlidir 10. SG Tedbirleri , retimi artrr ve masraftan azaltr.


6/42

KORUMA VE NLEME POLTKALARInlem:Mesleki roller nlemek veya azaltmak iin i yerinde yaplan ilerin btn aamalarndaplanlanm veya alnm nlemlerin tm olarak tanmlanmaktadr.

Koruma: SALIK VE GVENLK RSKLERN NLENEMEMES DURUMUNDA ALIANLARIN OLUMSUZETKLEMESN ENGELLEMEK N YRTLEN ALIMALARDIR.

1. LO 155 SAYILI SZLEMESG ve alma ortamna ilikin;2. Blm Ulusal politika ilkesi Balkl3. Blm : Ulusal dzeyde eylem Balkl4. Madde ; Her yenin SG Byk politika olaca5. Madde ; Makine, Ekipman , i dzenlemesi, Eitim, ilerin korunmasn 6. Madde ; politikann gelitirilecei, grev ve sorumluluklarn belirlenmesi 7. Madde; Ortamn gzden geirilecei8. Madde; Yasa ve ynetmelik kartlaca9. Madde; Mevzuata uyumun denetlenecei, Uymayann cezalandrlaca10. Madde; Yasalara uyumda yol gsterici tedbir alnaca 11. Madde; Yetkili makamlarn grevlerini yerine getirmesi12. Madde; Makine reticilerinin ulusal hukuku dikkate almalar13. Madde; inin hakk olarak iten uzaklamas 14. Madde; eitim15. Madde; Yasa, Ynetmelik yaplacana ilikin taahht 16. Madde; Fiziksel, Kimyasal riskLerin iverene azaltlaca17. Madde; 2den safla i yeri varsa ortaklaa nlem alnaca 18. Madde; Acil durmlarda nlem19. Madde; letmede ii ve iveren arasndaki iliki olmas20. Madde; SG nlemlerinin iilere mali yk getirmemesi


7/42

SG POLTKALARI- Riskler ve iletme ile uyumlu olmalar- Srekli iyileme taahht etmeleri- Mevzuata ve dier artlara uyumlu taahht etmeleri - Dkmante edilmeli, uygulamal- Btn alanlara bildirilmeli- Taraflarn kullanmna ak olmal- Periyodik olarak gzden geirilmeli.


8/42

TAIMA VE KALDIRMA ARALARI- letme Faktr

Makinenin artk tutamayaca yk ile makinenin iaretlenmi en yksek alma yk arasndakiaritmetik oran

- Deney FaktrDeneylerde kullanlan yk ile donat/makine zerine iaretlenmi en yksek iletme yk arasndakiyk aritmetik ortalama

- Statik Deney ) Muayene yaplr ) En byk iletme yk x uygun static deney faktr = f , fe maruz braklr.Hasar Kontrol iin ykserbeste braklr. ) yeniden muayene edilir.

- Dinamik DeneyMakinenin tertibatn uygun alp, almad control edilir. Makine en yksek iletme kuvvetindeiletilir.

- TamburlarFlan genilii sarlan halatn apnn 2,5 kat olmal , halat frlamalarn nleyecek ekilde olmal.Yk tutma eleman alt seviyedeyken, tambur zerinde 2 sarm halat kalmalTambur yivi ile kullanlan halat ap uyumlu olmal limit switch olmal

- ZincirlerZincir baklalarndaki anma, bakla kalnlnn 4/1 ini gemezse zincir kullanlmamal. Baklalardaki boyuna uzaman % 5 i gemise zincir kullanlmamaldr.

- Halatlar ( Kendir )Islak ve gergin bekletilmemeli

Demir asklara aslmamalAsit ve andrclardan korunmalKeskin kenarl yk kelerinde zel tedbirler alnmal

- Halatlar ( tel )Kendin ile ayn arlkta ve apta olduklar halde daha mukavvimdir Islak ve kuru halde mukavveveti aynDeiik iklim artlarnda uzunluu nemli oranda deimiyor Uzun mrl ve dayanklBelirli periyodlarda uygun ya ile yalanmal Gvenlik katsays en az 5 olmaldr

- Halat apnda azalmaR < = 19 mm - 1 mm

22 < R < 28 - 1,5 mm

32 < R < 38 2 mm- Kaldrma makinelerindeki genel gvenlik nlemleri

Makine emniyet ynetmeliini uygun imal edilmeli ve montaj yaplmaldr. Koruyucu ve planl bakmlar uygun ekilde yaplmaldr Her trl tadilat ve bakm iin bir sicil kart tutulmaldr alma sahas iaretlenmeli ve iyi tanzim edilmelidir. Ilemler srasnda yetitirilmi manevraclar kullanlmaldr. Yetimi operatrler tarafndan kullanlmaldr. Operatrler dur iaretlerine uymaldr trafie kyorsa G snf ehliyet i olmaldr. Ykler dik olarak kaldrlmaldr Kancalarda emniyet mandal olmaldr

- Vinlerde gvenlikKanca gvenlii kat says en az 5 olmaldr Yalama srasnda elektrik akm kesilmelidirRay ularnda en az tekerleklerin yar ap kadar takoz olmaldr

--


9/42

- SG TZ 7. BLM Tamburun 2 yan flanl olacak Kanca en altta olduundan , tambur zerinde en az 2 tam devir yapacak boyda halat

sarlm olacak

Yldz limit swich olacak

Yldz kaldrma aralarn en ar ykn 1,5 katn kaldrabilecek yapda olmal, buna uygunfreni olmal.

Yldz 3 ayda bir kontrol edilecek Kanca gvenlik katsays, kaldrlacak ykn el ile altrlanda 3 katna mekanik olarak

altrlanlarda 4 katna ermi neden tayorlarsa 5 katna eit olacak

Raylarn her 2 bana , en az tekerleklerin yar ap yksekliinde takozlar koyulacak Vin kprsne kmaya salayan merdivenler ve kprnn her 2 yannda en az 45 cm

geniliinde geit yada sahnlk olacak.

Vin kprsnn her 2 banda ise 40 cm geniliinde sahanlk, geit olacak Vin geit ve saanlklar ile atlarndaki sabit tesisler arasnda en az 180 cm aklk

bulunacak.

Gezer vin yrme yollar en az 75 cm eninde olacaktr. 5 ton ve daha fazla yk kaldran yayl vinlerde 2 elektrikli fren veya 1 elektrikli ,1 mekanikfren bulunacaktr. En ar yk iin sapan ve kancalarn gvenlik kat says en az 5 olacaktr. Zincirler bu zelliklerini bitirdiklerinde ve boylar % 5 den fazla uzadnda bakla ve halkakalnlnn 4/1inden fazla anma meydana g eldiinde bunlar kullanlmayacaktr.

elik halatlarn gvenlik katsays 6dan aa olmayacaktr. Alt ykml elik halatlarn 50 cm ve zel elik halatlar 1 metre boyunca dayanmalarn

aadaki kadar kaybetmi olanlar kullanlmayacaktr.7 telli elik halatlarda % 1219 telli elik halatlarda % 2037 telli elik halatlarda % 2561 telli elik halatlarda % 25

Seol zel elik halatlarda % 12gen bkml halatlarda % 15Nuflese elik halatlarda % 20

elik halat balant ksmlar andnda , halatn 1-3 metresi uygun ekilde kesilecek veuygun tel

- SG TZ 8. BLM Yerden 150 cm ykseklikteki tama yollar yanna tama yaplacaktr. Bant ularna en 1 m uzunluunda muhafaza yaplacak, bant kopmalarna kar Yerden 215 cm ykseklikteki bantlarn camlar olacak Merdaneler aras 15 cm den fazla ak ise kapatlabilecek Sonsuz vidalarn oluklar 3 m kalnlnda ve kapaklar olacak. Fnomatik tayclara elle besleme yaplyorsa az ap 30 cm den bykse kapaklara en az

1 m uzaklkta huniler yaplacak.- KALDIRMA ARALARININ PERYODK KONTROL

sg tz ve ekipmanlarnn kullanmnda salkl ve gvenlik artlar ynetmeliine dayanmaktadr.

- Muayene ve deney yntemleri Fiziki ( gzle ) muayene artnamelere uygunluk deneyi Yk kaldrma yeterlilik deneyleri Statik deney

- Kard.ekip yap yeterlilii iin 1,25 hard ile 10 dk -yk yerden 10-20 cm kaldrlr ve gzle muayenesiyaplr.

- Dinamik deney- Kard.ekipmanlar ve frenlerinin emniyetli olup olmadn control iin yaplr.1.5 hat ile 60 dk yaplr.

Kararllk deneyleri


10/42

Devrilmeye kar gvensiz olanlar iin yaplr 60 dk.


11/42

KAYNAK LERNDE GVENLK- Elektrik kaynaklar

G kaynann bata alma gerilimi dk olmal en fazla ( DA 100 V - DA 80 V ) olmal 10- 40 Volt kaynak makinelerinde Topraklama olmal Izolasyon olmal

- GAZ KAYNAKLARITplerde valf az saat ynnn tersine doru sktrlr

Asetilen ; havadan hafif, bakr kullanlmal % 70 gm, civa kullanlmamal Lpg Hidrojen Oksijen, havadan ar yakc gaz Yldz azot argon ; azot havadan hafif oldurunca Argon havadan ar olur oldurunca

-ASAL GAZLARAsetilen tpleri kullanlmadan once en az 2 saat dik konumda tutulacak, sonra kullanlacak,dolumdan sonra ise 12 saatlik dik bekletilecek.

- Alev Tepm AsolReglator kn hortumdan once taklanlar tekrar kullanlabilir. - Isn/ k

nferoed; Kaynak snlarnn % 60 Grnen n; Kaynak nlarnn % 30uUV n ; Kaynak nlarnn % 10uKaynak nlayc iyonlayc, radyasyon bulundurmanferoed; Gzlerde kum hissi deride yankGrnen k stresi, mide bulants, yorgunlukUV ; gr bulankl,katarakt,yank

- Kaynak Lensi ve Akm iddeti- 15-20 Amper 8- 20-40 A 9- 40-90 A 10- 90-175 A 11- 175-300 A 12- 300-500 ve > 500 13 ve 14- Toz/Gaz/Duman

yeri havasndaki kaynak duman 10-20 mg/ m kp gememelidir.Kaynakhanede ii bana 300-400 m Kp hakim olmalHava emici kaynak noktasndan 20-30 cm mesafede olmal dika ilerledikce onu takip etmeli. Emicigc kaynak bana 10-25 m Kp / dk olmaldr.

- Havalandrma Genel havalandrma Lokal ( cebri ) Havalandrma

Ark emsojzi mesojeni cm Minimum Hava Akm hz m Kp / S Botu az ap cm10-15 0,07 7

15-20 0,13 9

20-25 0,2 11,5

5-30 0,3 14

Emme basma hava akm hz 15-30 m/ dak olmaldr.- Sonu

Embine basma koca akm hz 15-30 m / dak olmaldr, cebri havalandrmada Elektrik kaynak makinelerinde en yksek gerilim 100 V olan doru akm veya dk gerilim

kullanlmaldr.

CO2 boma etkisi


12/42

Argon bomaOzon akcierlerde tahriAzotoksit akcierde iddetli tahriCO zehirlenme yapar

Tpler 5 ylda 1 kez control edilmelidir.


13/42

EKPMANLARINDA / MAKNELERNDE

GVENLK-1- Imalatlarn sorumluluklar

Tasarmda gvenlikmalatta risk deerlendirilmesiaretlemeTalimatlarn hazrlanmas

- aretlemereticilerin ad ve adresiCE iareti ve imal ylSerisinin veya tipinin ksa gsteriliiGerekirse seri numarasYapm ylPatlayc ortamda kullanlacaksa, bunun belirtilmesiTipine ve emniyetli kullanlmasna ilikin bilgilerMakinenin ktlesi

- Ekipmanlarnda Bulunacak Asgari Gerekler Kumanda cihazlar altrma sistemi Dondurma sistemi Acil dondurma sistemi Mekanik riskler ve mevzi havalandrma I ekipmanlarnn sabitlenmesi Paralanma riski Makine koruyucular Aydnlatma Scak ve souk yzeyler Ikaz donanm Kullanm Bakm ileri ve kayt Enerji ve kontrol sistemi SG iaretleri Ii alma noktalar Iilerin korunmas

EKPMANLARIDA / MAKNELERNDE GVENLK-3

- EkipmanlarImalat Kullanm89/392 EEC 89/655 EEC

98/37 EC

Sanayi Bakanl / Makine Emniyet Yont.Riskin tasarm yolu ile azaltlmas TSEN 232-2 madde 3Koruma tedbirlerinin alnmas TS EN 292-2 madde 4

- Makine Emniyet YnetmeliiKapsam d makineler ;

G kayna kol gc olan makineler Tbbi amal makineler Elence parklarnda kullanlan zel makineler Basnl kaplar Nkleer makineler radyooktivite yayan


14/42

Radyooktif kaynaklar Silahlar Parlayc svlar iin depolama tanklar / boru hatlar Tehlikeli maddeler iin Yolcularn kara, demir ve su yolu ile tanmasnda kullanlan aralar Denizdeki vastalar ve bunlarn zerindeki tehizat Teleferiklerkablolu tama halatlar Traktrler Askeri makineler 15 dereceden fazla eimle yerletirilmi asansrler antiye asansrleri

EKPMANLARINDA / MAKNELERNDE GVENLK-2- makinelerinde kaza sebepleri

Operatrn eitimiOperatrn kulland makinenin zelliklerini bilmesiMakine bakm ve kontrolalma alannn gvenliiTehlikeli sahalarda zel tedbirlerOperasyon balamadan once kontrol

100 m mesafede kavak kontrolServis yollarnda eim en fazla 35 derece olmal Arac altrrken emniyette olmakI balamadan once makine testiDier insanlarMakine parkBakm srasndaki risklerYayna kar alnacak tedbirlerLastiklerin taklmas ve iirilmesiI elbisesi ve koruyucu malzeme

- Kk dililerin hareket ettii ray kullanlan insan tayc- Riskleri elektrikten kaynaklanan elektrikli tehizat

Kapsam dahili makineler ;

Tek yada ok bakl daire testereler Ahap iin yzey ileme makineleri Ahap iin el ile ykleme boaltma makineleri Ahap iin testere makineleri ve et iin Ahap iin zivana tezgahlar Ahap iin kalp freneleri Ahap iin portatif zincirli testereler Presler Plastik kalplama makineleri Yer alt almalar iin retilmi makineler

Lokomotif ve dekoviller

Tavan destekleri

Yer altnda alan makineler iin iten yanmal motorlar- Transmisyon milleri ve koruyucular- Ara bakm asansrleri- 3 m den fazla dikine kii tayan kaldrclar- Patlayclarn imalatnda kullanlan makineler.- CE ARET

Direktiflere uygunluu simgeler CE iareti 24 AB direktifleri ; rnlerin nelere uymas gerektiini ENstandartlar ; direktiflere uygunluun nasl elde edileceinirnler dk riskli snftaysa , retici ilgili direktiflerin gereklerini yerine getirdikten sonra CE iaretikoyabilir.

CE; salk , gvenlik , cevre , tketiciyi koruma

CE iareti yetkili kurulua verilmez , reticiler rnleri zerine kendileri koyarlar. CE iareti almas srasnda teknik dosya 10 yl boyunca saklanr ( son retimden sonra )


15/42

CE iareti , ilgili tm direktiflere uyulduunu gsterir Direktiflere uyum mecburi , standartlara tercihdir.

Yan sanayi rn zerine CE iareti koymaz reticinin beyanatn yapar. CE koullarna uygundemektir.

Nihai retici reticinin beyanatn istemelidir.

CESalk, gvenlik ,evre ve tketiciyi korumakla ilgili olan standartlara uygun retildiini anlatr.AB direktifirnlerin nelere uymas gerektiiniEN standartlar direktiflere uygunluun nasl olacan

A Tipi standart GenelB Tipi standartBaz ekipmanlarla birlikte kullanlabilir.C Tipi standartrne zel.

PERYODK KONTROL VE BELGE- Buhar kazanlar- Alak basnl buhar kazan 1,05-2 kg / cm2- Orta basnl buhar kazan 2,01-6,0 kg / cm2- Yksek basnl buhar kazan 6,01-ve zeri

Yayna ve patlamaya kar dayankl blmede ve stnde ii almayacak Parlayc ve patlayc maddelerin olduu iyerlerinde kazan dairelerinin dier yerlere al an

pencere ve kaplar olmayacak

Kazan dair.ykseklii kazan zerinde almaya elverili olacak Havalandrlacak Kazan dairesi inaat

Kap ve pencereler da doru alacakTavan hafif malzemeden yaplacakDireng sistemi olmal

- Yakt depolar7 kg / cm2 lik i basnc dayankl olacak.

- Panolar / ElektrikMmknse tehlikeli blge dnda olacak ( Pana )Tesisat exproof olacak

Aydnlatma etan olmalTopraklamaporotoner olmal

- Hidrostatik Deney- Flanslar krlenecek, monometer koyulacak, kazan 20 derece scaklkta sui le doldurulacak , en

yksek iletme basncnn 1,5 kat ile denenecek, basn dmesi varm kontrol edilecek. - Belgeler

Kazan iletme defteriKazan tek / pery.kontrol rapor ve kaytlarKazan sicil kaytlar

Kazan iletme talimatlarSu, elektrik, iletiim, Ph. . . . . . analiz sonular Operator ehliyeti

Kazan karakteristleri

Kazan iletme defteri ksm amiri tarafndan 24 yada 8 saatte bir grlp onaylanmal Kazan sicil kartnda deney sonular yaplacak

- Istanbul B. ehir imar yont.- Bina giriinde d ve i kap - arpma eklinde alan olacak kendi kendine kapanan

Kazann yan boluu 70 cm , iki tavan aras 40 cm tavan kazan zerinden 1 m daha yukarda olmalBorular yaltlmalKazan k suyu otomatik ayarlaycDuman bacasnn kesitinin en az % 25 i kadar hava bacas

Bacalar , binalardan 6 m uzaklkta , binann 80 cm ykseinde yk deitirme en az 60 derece 90 derece ke dirsek kullanlmayacak


16/42

Yatay duman kanallar 1-5 lik eimle bacaya balanacak ve uzunluu baca yksekliinin namayacak, kapak 30x30 olacak ( en az )

BASINLI KAPLAR basnc 0,5 borudan byk olan kap ve ekipman

- SG Tznde ad geen emniyet cihazlarBasn gstergesiScaklk gstergesiBesi pomp / seviye gstergesiBasn emniyetiBoaltma sistemiBlf donanmGaz yakt yangn emniyet sistemiGaz patlama emniyeti

Su sl genleme emniyeti-Tedbirler

Elektrik tesisat exproof olmalParotoner olmal

- Kazanlara hidrostatik test yaplr- Doalgaz havadan hafif LPG ar- Kompresrl

Seyyar kompresrler iilerden 10 m uzaklkta olmalzerinde etiket olmal ( imalat firma , imal tank , azami alma basnc, gazn cinsi olmal ) Ylda 1 kez kontrol edilmeliEmniyet subab ve monometer olmalSu boaltma musluu olmalTehlike annda komprenozi uzaktan durdurma sistemi alma patlamaya kar ayr bir blmede

Basnl Kaplarda TerslerZorlayc Olmayan Testler Zorlayc TestlerGazlar MuayeneZorlayc testten sonra Hidrolik TestKabn ii sui le doldurulur

Bu test tekrar uygulanmaldr. Pnomatik Test kabn ii soz ile doldurulurSv Szdrma Sreksizlik yzeyde ve aksaTesti iyi sonu verirManyetik Portikl lek flor I Test sadeceManyetik malzemede uygulanrKse ve kaynak yerinde yanltrRadyooktij test

Ultrosonik test

PERYODK KONTROL VE BELGE

ekipmanlar ile ilgili kontroller i ekipmanlarnn kullanmnda Salk ve Gvenlik artlarYnetmelii

I ekipmanlar iletme dnda kullanlyorsa son kontrol belgeleri yanlarnda olmal

- Teknik RaporGerekli tm bilgilerinYrtlecek uygulamalarnYetkili teknik elemann kanaat ve onaynn yer ald belgedir. Bu raporda ;

Makine / tesis bilgisi

Yetkili teknik eleman bilgisi

Test teknii ve artlarTek / pery. Kontrol sonular iin yorumYaplacak ilem bilgileriTest ekipman bilgisi

Blmleri

Tantm ve teknik zellikler


17/42

Test metodu ve uygulanacak kurallar Deerlendirme Ikaz ve neriler Sonu ve kanaat Tasdik ve onay

- yeri Bina ve Tesislere ait KontrollerTaban ve asma katlar

Asma iskeleler

- retim Alet ve Makinelerde Yaplan KontrollerAspirasyon tesisatKazanlar

KompresrlerBasnl kaplarBasnl gaztpleriKaldrma makine ve aralarAsansrlerBoru tesisat ile tank ve depolar

Frn ve ocaklarMotorlu arabalar ve rmorklarBasnl asit kaplarMarangoz makineleri

Basnl su ve hava tanklar- Elektrik Tesissatnda Yaplan Kontroller

Elektrik ve aydnlatma tesisatTopraklama tesisatAlev geirmez cihazlarElektrikli el aletleri

- Yangn Sistemlerinin KontrolSeyyar yangn sndrme cihazlar

Yangn alarm ve sistemleriMotopomplar ( hergn 15 dak altrlmal ) Yangn hortumlar

- DierKiisel koruyucu donanmTehlikeli sv tanklarBoru tesisatAsetilen tpler

- yerinde Bulunmas Gerekli BelgelerRisk deerlendirmesiTehlikeli kimyasal madde bulunmas halinde risk deerlendirmesi Titreime maruziyet durumunda risk deerlendirmesi

Grltye mazuriyet durumunda risk deerlendirmesiTehlikeli kimyasallarn kullanld iyerlerinde acil eylem planKanserojen / mutajen madde kullanmnn azaltlmas iin aratrmaPatlamadan korunma dkman ( ie balamadan once ) Maruziyetin nlenmesi ve azaltlmas acil durumlar iin plan kaytlarnn saklanmasSresi 1 yldan fazla olan i szlemesinin yazl olmasalma sresinin belirlenmesi

- Iveren tarafndan yaplacak bildirimler Iyerini bildirme 1 ay iinde blge mdrlne I kazas 1 ay iinde blge mdrlne Gece almas salk raporlar blge mdrlne gnderilir Kanserojen / mutajen maddelerle ilgili

- Proses bilgisi- Iyerindeki kans / mut madde miktar


18/42

- Maruz kalan ii says- Alnan nlemler ve kullanlankoruyucu aralar- Maruziyet ekli ve dzeyi ile ikame

Kanserojen ve murajen madde sonucu oluan meslek hastal bakanla bildirilecek Faaliyet durdu ise kaytlar bakanla verilecek (kans/mut) Kullanm yasak kimyasallar iin bakanlktan izin alnr ancak ;

- Bilimsel aratrma ve deney- Yan ve atk maddelerde bulunmas ve bunlardan ayklanmas- Teknoloji gerei ara madde olarak kullanlmas zorunlu ise

Iin durdurulmasn gidermek iin izin , blge mdrlnden Geici kapatlan i yerini, iverenin amas iin blge mdrlnden alnr

BAKIM VE ONARIM YERNDE KAZA SEBEPLER- alma izni- Kiisel koruyucular- alma sistemi- Tesis- Makine koruyucular- allan yer- Eitim, denetim, gzetim

KSEL KORUYUCU DONANIMLAR- Toplu korunma uygulamalar

Ikame

YaltmMuhafaza

Havalandrma / aydnlatmaIaretleme / uyar levhalar

- Kiiye Ynelik Koruma UygulamalarIe uygun personel seimi

Ie giri salk muayeneleriPeriyodik salk muayeneleriGeri dn salk muayaneleriRehabilitasyon almalar

- KKH SaylmayanlarSradan niformaAcil kurtarma servislerindeki ekipman

Asker, polis vs. kulland ekipmanKara tamaclnda kullanlan koruyucuSpor ekipmanNefsi mdafa iin kullanlanKKElar KKD Ynetmeliine uygun tasarlanm olmaldr..

YER BNA VE EKLENTLER Kapsam D

Iyeri dnda kullanlan tama aralar ve ileriGeici veya hareketli i alanlarMaden, petrol ve gaz kartma ileriBalk teknelerindeTarm ve ormanla ilgili tarla ve ormanlarda

- DierElektrik tesisat acil k yollar

Ka yollar ( yapnn herhangi bir noktasndan caddeye kadar alan devaml veengellenmemi )

Demeden en ok 120 cm yukarda, bibna dna alan, d zeminden en ok 3 cmykseklikte en az cam genilii 90x90 olan pencerelerde ka yolu olabilir.


19/42

Paslandrc, andrc vs. kaplama ilerinin yapld tekneler zerine yaplacak ekme az,tekne zerinde, yatay, bir uzun kenar boyunca olacak. Eni 50-120 cm olan teknelerde her ikikenar boyunca, daha byklerde 4 kenar boyunca devam edecek

Emilen hava iindeyanc/ pat. Madde varsa aspirator pervane kanal, gbei, gvdesidemir ve elikten yaplmayacak.

Aspirosyon tesisat 3 ayda 1 kontrol edilecek ok buulu i yerlerinde scaklk 15-30 derece olacak Aydnlatma

Avlu, ak alan, d yol, geit 20C luxKaba malz.tama, koridor, merdivenler 50 luxKaba montaj, kazan dairesi, asansr kabiniAmbar, soyunma / ykanma yeri, yemekhane 100 luxNormal montaj, kaba i tezgah 200 luxAyrntl iler 300 luxKoyu renkli dokuma, ince I 500 luxHassas iler 1000 lux

Tavan ykseklii en az 100 cm olacak, at eimli ise en ksa kenar 240 cm , ortalama 3 molacak

Iyeri merdiveni muk.katsays 4, metrekaredeEn az 500 kg yk tayacakIzgara aralklar 2 cm olacak

Merdiven genilii 110 cm, Trabzon iindeyse 100 cm genilikte Merdiven eimi 20 derece 45 derece olmal ( bakm ileri in kullanlan dnda ) Merdivende ba st boluk 220 cm olmal en az Basamak eni en az 22 cm , ykseklik 13-26 cm 225 cm den geni merdivenler ortasna Trabzon Merdivenin bittii asma kat demesinde bitmeyerek 75 cm daha devam etmeli Ykleme yerinde en az 1 k olacak Tezgahtar aras 80 cm , geitler en az 120 cm Soyunma yerleri gnde en az 1 kez temizlenecek Nemli, tozlu vs. madde ile allan yerde 2 blmeli dolap verilecek. Dolap kapaklar delikli

olacak. Dolap ykseklii en az 150 cm olacak

Du kabini 1x1,20 , soyunma yeri 2x1,40 olacak. Du kaps en az 170 cm ykseklikte olacak.Du blgesi en az 25 derece olacak.

100 iiye kadar 30 erkek 1 kabin 1 psuvar 25 kadn 1 kabin 100den fazla ise 100den sonras iin 50 kiiye 1

GVENLK VE SALIK ARETLER- Sabit ve Kalc aretler

Yasaklama , uyar , acil ka , ilk yardm gibi Yangn ekipmanlar krmz

Boru zerleriarpma , dme riskleriTrafik yollar

- Geici aretlerTehlike sinyali, acil tehlike kl , sesli , szl sinyal. Birbiri yerine kullanlanlar;Engel / dme tehlikesi olan yerler iaret levhas / gvenlik rengiIkl iaret , sesli sinyal veya szl haberlemeEl iareti veya szl haberlemeBirlikte kullanlan;Ikl iaret + sesli sinyalIkl iaret + szl haberleme

El iaretleri + szl haberleme- Tablo


20/42

Krmz Yasak iareti Tehlikeli hareket / davranTehlike alarm Dur , kapat ,acil durdur ,tahliyeYangnla mcadele Ekipman yerini gstermesi

Sar Uyar iareti Dikkatli ol , nlem al , kontrol etMavi ( 1 ) Zorunluluk iareti zel bir davran / eylem

KKE Kullan

Yeil Acil ka / lk yardm Kaplar / k yollar / ekipman tesisleriTehlike yok Normale dn

MaviSadece dairesel iinde ise emniyet rengiFluoresan turuncuSar yerine kullanlabilir

Ikl / sesli sinyal almas iin balayacan gsterir. I boyunca sinyal almaya devam eder. - Yasaklayc iaret

Daire biimindeBeyaz zerinesiyah piktogram , krmz ereve % 35

- Uyar iaretigen biimindeSar zerine siyah piktogram , siyah ereve % 50

- Emdirici iaretDaire biimindeMavi zerine beyaz piktogram % 50

- Acil k / ilkyardmDikdrtgen veya kareYeil zerine beyaz piktogram % 50

- Yangnla mcadeleDikdrtgen veya kareKrmz zerine beyaz piktogram % 50

- Boru ve KaplarIinde tek madde bulunan kap ve bunlar tayan borular, renkli zemin zerinde piktogram bulunansembol ile iaretlenir.Bu iaretler ayrca yana ve balant yerlerinede koyulur. Depolama blgesi yakn, depo odas giriinede koyulur.

- Ikl iaretler / sesli iaretlerIkl olan , tek renk yada belirli bir zemin zerine piktogramdan olumalBir aygt hem srekli hem aralkl poet gnderiyorsa aralkl gnderilen daha tehlikelidir , acilyaplmas gereken eyi ifade eder.

- Szl haberlemeKodlanm haldeki ksa metin olmalInsane yada yapay insane sesi olmal

Balat bir ilem veya hareketi balatmak iinDur bir hareketi durdurmak veya sona erdirmek iinTamambir ilemi sona erdirmek iinYukar yukar kaldrmak iinAa aa indirmek iinIleri-geri-sa-sol bunlar uygun el hareketi ile birlikteKesacil olarak durdurmak iinabuk gvenlik nedeniyle bir hareketi hzlandrmak iin

- El aretleriYz ne BakyorBalat / hazr ol / balama komutu Dur / kesinti ara / hereketi durdurIlemin sonuKaldrIndir


21/42

Yz Yana BakyorAvu ii yukar ise ileriAvu ii aa ise geriManevracnn sa saaManevracnn solu solaYatay mesafe

YAPI LERNDE SG- Yap Defteri

Iveren yap i defteri bulundurmaldr. Defterin sayfalar bir asl bir suret olacak ekilde olmal. - atlar

Dayankll azalm atlarda at merdiveni kullanlmayacaktr.- Proje sorumluluu

Iveren grevlendirilir , iveren adna projenin uygulanmas, hazrlanmas ve uygulamannkontrolnden sorumludur.

- Hazrlk KoordinatrProjenin hazrlk esnasnda salk ve gvenlikten sorumlu

- Uygulama KoordinatrUygulama esnasnda salk ve gvenlikten sorumlu

- Salk Gvenlik Plan ve BildirimiProje sorumlusu yada iveren salk gvenlik plan hazrlar / hazrlatr. SG riski yok isecoordinator atamayabilir.

I 30 gnden fazla , devaml 20 den fazla ii ve 500 yevmiyeden byk ise Bakanla bildirim yapanBildirimde;

Gocuk altnda kalma , kimyasal 7 biyolojik tehlikelerRadyonla ilgili iler / yksek gerilim hatt / boulma Kaz / patlayc madde kullanm / basnl kesanIinde yaplan iler / dalglarn yapt iler / prefabrik montaj Koordinatrn GrevleriHazrlk Aamas

- Salk Gvenlik plan hazrlar- Salk Gvenlik bilgilerini ieren dosya hazrlar, bu dosya Yap zerinde daha sonra yaplacak ilersrasnda dikkate alnr.

Koordinatrn Grevleri Hazrlk Aamas- I tamamlama sresinin tahmini- Teknik organizasyona ynelik kararlarn alnmas- Genel gvenlik kurallarnn uygulanmasnn koordinasyonu - Salk gvenlik plan uygulamasnn koordinasyonu- Dosyada yaplmas gereken deiiklik varsa yaplmas - Kontrollerin yaplmas- Izinsiz alana girilerin engellenmesi

Iverenin Grevleri- Alann dzeni temizlii-

Ulamn salanmas , yollarn belirlenmesi- Malzeme kullanm tama artlarnn belirlenmesi- Ekipman periyodik kontrolleri- Teh . maddeler iin uygun depolama alan salama- Atk depolama / uzaklatran- Teh . madde kullanma ve uzaklatrlma artlarn belirleme- Srenin tekrar belirlenmesi- alanlarla ibirlii- End. ( evredeki ) faaliyetleri dikkate alma - SG ile ilgili nlemleri olacak- SG ile ilgili konuda koordinatr ( uyar + talimat ) dikkate alnacaktr.


22/42

LETME BELGESKapsam

Sanayiden saylan 50 ve daha fazla ii istihdam eden iyerlerini kapsar Yap ileri

Yer alt / st maden = KapsamazSondaj

Iletme Belgesi

Iyeri ama ve altrma ruhsat dzenlenmeden once iletme belgesi alnmaldr. Bavuru formu ile yaplan bavuru gn iletme belgesi verilir. Belge verildikten 3 ay iinde teftie gidilir, iyeri uygunsa belge kesinleir. Uygun deilse 3 ay sure verilir. 3 ay boyunca denetime gidilmezse belge kesinleir.

Belge Geersizlii

Iyeri tanrsa retim faaliyet konusu deiirse

SG KURULLARI6 aydan fazla srekli ilerin yapld En az 50 ii altranSanayiden saylan iyerlerinde kurul kurulur.Kurul yeleri

Iveren / Vekili SG Mh. / Grevli Iyeri Hekimi Insan Kaynaklar Sivil Savunma Uzman Formen / Ustaba

Sendika Temsilcisi Sa.Gv. i Temsilcisi Kurul yelerinin Eitimi Kurulun Grev ve Yetkileri Mevzuat / Standartlar I kazas ve tehlikeli nedenleri End. Hijyen Etkili iletiim Acil durum nlemleri Meslek hastalklar I yerine ait zel riskler

Kurullar Arasnda birlii

Iverenin birden fazla kurul toplayan iyerleri varsa en az 6 ayda 1, ilgili teknik elemanlar toplayarakraporlar inceler.

Kurulun Grevleri

I ynetmelikhazrlamak , uygulanmasn izlemek , sonularn rapor yazmak , tedbirleri belirlemek alanlara yol gstermek Iyeri tehlikelerini ve nlemleri belirlemek I kazas / meslek hastal / tehlikeli durumda aratrma yapmak . raporu iveren vekiline vermek Eitim planlamak , plan iveren vek. Onayna sunmak Bakm / onarm ile ilgili tedbirleri planlamak , kontrol etmek Acil durumlara ait tedbirlerin uygunluunu kontrol etmek Iyeri Sa. ve Gv. Ile ilgili yllk rapor hazrlamak 83. Mad.acilen toplamak

alma Usulleri


23/42

Ayda en az 1 kez toplanr , toplant bilgisi katlmclara 48 saat nceden bildirilir. Ar i kazasnda toplanlabilir , yelerden biri arr. Hayati tehlike varsa iitoplanlmasn isteyebilir. Kurul toplant sresi ayda 24 saati geemez. Tutanak hazrlanr , nceki toplant kararlar grlr , yeni kararlar ilgililere ve alanlara duyurulur.

Iveren Vekilinin Ykmll

Gerekli ara gereci salamak , bilgi ve belgeleri iyerinde bulundurmak , kurul kararlarn uygulamak Kurulun YkmllKararlar uygulamak , glkler konusunda kurulu bilgilendirmek

DENETM VE TEFTKURULU

denetimi , Tefti Kurulu tarafndan yaplr 81 Sayl KO szlemesinde 3. Madde

129 Sayl KO szlemesinde 6. Madde yer alr.

1936 yl 30008 Sayl Yasa hayatnn Murakebe ile Teftii blmnde yer alyor. 1974 ylnda i mfettileri alma Genel Mdrl Merkez kadrolarna alnmtr. 28.12.1979da Tefti Tz ile i Tefti Kurulu Bakanl kurulmutur. ( fi ilen ) Dayana , TBMM tarafndan onaylanan uluslar aras bir szlemeden olan tek denetim rgtlenmesi,

i denetimidir.

81 Sayl KO szlemesi , 1950 tarih ve 5690 sayl yasa ile onaylanm ve ykmllk altna girmitir. (San. Ve Tic. Denetimi KO Szlemesi )12. Maddei mfettilerinin yetkileri K 9215. Maddesorumluluklarn yetkileri K 93

Denetiminin Dayanaklar Anayasa * Yasalar * SGB Tekilat ve Grevleri HK Yasa * Tefti Tz

Tefti Kurulu Bak.Grevleri- Mevzuata uygunluk denetlemesi- Mevzuat almas yapmak- Istatistikleri tutmak , deerlendirmek , yorumlamak- Mevzuatla ngrlen ve bakanlk tarafndan verilen ileri - I Tefti Tz 1979

13. MaddeMfettilerin grevleri14. MaddeMfettilerin yetkileri

- I Tefti Kurulu Ynetmelii 199112.maddeMfettilerin grev ve yetkileriMfettilerin Grevlerinceleme ve denetim yapmakIyerindeki alma koullar ile retim / yapm yntemlerini incelemekMevzuatla ilgili nerilerde bulunmakIlgili yaynlar takip etmekBilimsel alma / aratrma yapmakalma konusu ile ilgili istatistik tutmak.

KMYASALLAR- Kimyasallarn Zararlar Vcuda Giri Yollar

Soluma + Absorblandnda + Yutulduunda

ToksikTahri edici H2SO4 , HC1 , NaOHKimyasal yanklar organik / inorganik alkoller / asitler bezin, kerosen , klorlu hidrokarbon,alkol

Duyarlatrc krom tuzlar , recinelerRenk deiimi / leke Ar metoller ( gm, civa, arsenik )


24/42

Kanserojen / Mutojen / reme iin toksik / TeratojenAB snflamasGrup 1 Kans / Mut / reme iin toksik olduu bilinenGrup 2Kans / Mut / reme iin yeterli kant olan Grup 3Kans / Mut / reme iin olaslk bulunan yeterli kant olmayan

Terotojen , doacak ocukta deformasyon olutururKimyasal Etkileimleri

Bamsz etki : ayr bamsz etkilerde bulunuyorsa Sinerjik etki : ayn organda ayn ynde etki ediyorsa

Additif etki ; a maddesi E1 etkisi

b maddesi E2 etkisi

a + b E etkisi ( tek madde kadar )Potanziyolizasyon etki ; biri dierinin etkisini artrr

biri dierini aktive eder.Antoganizma ; biri dierinin etkisini yok eder.

- Kimyasallarn Sala Zararllarn Etkileyen FaktrlerFiziksel / Kimyasal

Maruz kalma ekli / sresi

Maruz kalann zellikleri ( ya, beslenme, cinsiyet, genetik )evresel zellikler (scaklk, basn, kimyasal kirleticiler, saklanma koullar )

- Parlayc MaddeParlama noktas 55 derecenin altndaki svlar oda scaklnda , basncnda hava ile temastayanabilen gaz

Enerji uygulanmadan hava ile temasta snan , alevlenen maddeSu ve nemli hava ile temasnda teh.miktarda ok kolay alevlenir gaz yayan madde Ate kayna ile ksa sureli temastan sonra kendiliinden yanan, ate uzaklatrldktan sonra dayanan kat madde

- Patlayc MaddeAtmosferik 02 olmadan da ani gaz yaylm ile ekzotermik reaksiyon verebilen Ksmen kapatldnda snma ile kendiliinden patlayan abucak parlayan , kat / sv / macunumsu /

jelatinimsi haldeki maddeler- Parlama

Kolay alevlenebilen maddelerin gazlarnn hava ile belli oranda karmlarnn ( hongen ) , maddeninok kolay alev alarak hzla yanmasna sebep olur , bu yanmaya parlama denir.

- Patlamaok hzl bir gaz genlemesi ile ve genellikle s aa karmasyla meydana gelen k imyasal reaksiyon.

- Oksitleyicizellikle yanc madde ve dier maddeler ile temasnda nemli lde eksotermik reaksiyona nedenolan maddeler

Peroksitler PerslgotlarOksitler Organik / inorganik nitritler

Klorotlar yodlarPermanganatlar Bromatlar

- Birbiriyle ReaksyonaGiren KimyasallarIki kimyasal birletiinde , inko tuzlar , metal hidritlerLityum Potasyum Rubidyum

Sodyum Kalsiyum Sezyum

- Parlama LimitleriGenellikle sv buhar iin kullanlr. Parlama aralndaki konsantrasyon yaktn hacimsel yzdesidir. Kimyasal Pos.Nak Kay.Nak Buh.YaCO 12,5 74 0,97

Metan 5 15 0,55

Etil Alkol 13 79 1,6

Hekzan -22 69 3,0Aseton -18 56 2,0

Benzin -11 80 2,7


25/42

Toluen 4 111 3,1

M Ksilen 27 139 3,7Amonyak 15 28 0,58

Hidrojen 4 75 0,07

Benzin 1 7 3

- Yanma ScaklAlevin srekliliini kendi kendine salad scaklk

- Parlama ScaklParlayc svlarn buhar kardklar en dk scaklk yada havadaki buharn tutuabildii en dkscaklk

- Patlama ( parlama ) LimitleriOrtamn, parl.sv buhar, yanc gazlar, yanc buhar ve hava ile uygun oranda karmnda, birtutuma kayna da varsa parlama olur. Bu uygun orana parlama aral denir.

- Parlama Alt Limiti LELst Limiti UELHavadaki, buhar / gaz / toz yzdesinin bir yangn oluturmas iin en alt seviyedir,en st seviyedir.

LD 50 ldrc doz LC 50 ldrc konsantrasyon

- SnflandrmaAB ILO BM ( UNRTD6 )

Dor x x Teh. maddelerin tanmasPot x ile ilgili tavsiye kararOk x x

A xZeh x

Tah x

Alj -

Kons x

re xMut x

evre -Reaktif hassas olu Kolay parlayan sv

Kolay parlayan katOksidon / Organik penoksit

Zeh. ve enf. Yol aan Radyoaktif

Sk sv ba altnda ya zehirli gazlar

- ok Kolay alevlenebilir MaddeD N < 0 derece sv ve gazK N < 35 derece

- Kolay Alevlenir MaddeP.M < 21 dereceSu veya nemli hava ile temasta ok kolay alev gaz yangn

- Alevlenir MaddeP.N 21 derece 55 derece- Patlayc OrtamYanc maddelerin gaz, buhar, sis ve tozlarnn atmosferik artlar altnda hava ile oluturduu veherhangi bir tututurucu kaynak ile temasnda tmyle yanabilen karm

- Patlama Riskine Kar Alnacak nlemler HiyerarisiPatlayc ortam olumasn nlemekPatlayc ortamn tutumasn nlemekPatlamann etkisini azaltacak nlem almak

- Patlama Riskinin DeerlendirmesiPat.ortam oluma ihtimali ve kalclTututurma kaynaklarnn bulunma / aktif hale gelme olasl Proseslerin / tesislerin karlkl etkileimi


26/42

Patlamann etkisinin bykl- Kullanm Yasak Olan Kimyasallar

Bilimsel aratrma / deney Atk rnlerde bu maddenin ayrlmasnda Ana madde olarak kullanm zorunlu ise

Bakanlktan izin alnr

( yllk kullanm mik + alan says + i tanm + nlemler + neden )

Blge 0 Gaz+buhar+sissrekli veya sk skBlge 1 Gaz+buhar+sisarasra meydana gelme ihtimali olan yerlerBlge 2 Gaz+buhar+sisihtimal olmayan olsa bile ok ksa surelyBlge 20 Bulut haldeki yanc toz srekli veya sk skBlge 21 Bulut haldeki yanc toz ihtimal olmayan, olsa bile ksa surely

- Patlamadan Koruma Dkman Pat.riskini deerlendirilmesi Ekler nlemler iz I Gazi.hal.madde Snflandrma ( iyerinin II Toz hal.madde Ekipmanlarn kontrol ve bakm III SiO2 / slkatlar Ekipmanlar i ekip.sa ve s olmas IV - Tratl / Klorat Pat.madde

V DinamitVI K.BarutVII Amonyum .iht.patmodVIII LPG

TZKPat / Par. Maddeler

LPG Magnezyum Nitroselltoz Korpit Tabanca boyalar Un, yem Niasta

Scak / Souk Karozif Maddeler

Nitric asit , slfirik asit Sodyum hidroksit, potasyum hidroksit Hidrofluarik asit Kat CO2Zehirleyici

Pb , fosfor, anomatik hidrokarbon ( benzene, naftalin, anttoluen, fenol, kiiler )

MALZEME GV. BL. FORMLARI

- CAS NOKimyasal maddenin , kimyasal kurumlar servisince verilen numaras

- IUPAC AdKimyasal maddenin , Milletler Aras Tems.Uyg.Kimya birliindeki ad

- Akut ZehirlenmeZararl maddenin uzun srede vcuda alnmas

- Kronik ZehirlenmeZararl maddenin uzun srede vcuda alnmas ( srekli )

- MAK Deerieitli kimyasal maddelerin iyeri havasndaki ( kapal ) bulunmasna msade edilen ve arada gnde8 saat alacak olanlarn salklarn bozmayacak asgari miktar. ( Pb MAK deeri 0,15 mg / m kp )

- TWAKimyasal madde miktarnn gnde 8 saat sredeki zaman arlkl ortalamasdr.

- STEL


27/42

Kimyasal maddenin min 15 dakika sure ile maruz kalnmasna izin verilen miktar.

KANSEROJEN / MUTAJEN

Snr deerKanserojen ve mutajen maddenn iinin solunum blgesinde havadaki, Ek III de belirtilen referanszaman aralndaki, zaman arlkl ortalama konsantrasyonu

Meslek KonserleriArsenic Solun Yol / Der / Kar 1 YlKrom ink Bran 1 YlAliptik Deri 1 YlBenzol 10 YlAsometrik Amin Mesane 10 YlKurum / Zift Deri 5 YlAsbest 10 YlIyonlatrc n 10 YlMaruziyetin nlenmesiTeknik imkanlarda tam kapal systemMaruziyet seviyesi azaltlacak

Snr deer almayacaknlemlerFazla madde bulunmayacak

Ii says az olacakMhendislik kontrolleri yaplacakOrtamdan dar uygun atlacakUygun lmler yaplacakUygun alma yntemleriKiisel korunma yntemleriHijyen

alanlarn eitimiAcil durum plan

Kapal kapEtiketlenmi szdrmaz kap

Salk kaytlar maruziyet sona erdikten 40 yl sonra saklanrBYOLOJK ETKENLERBakteri

Virus

Mikroorganizma = Genetik zelliini aktaran hcresiOlan yada olmayan mikrobik varlk

Mantar

Protozoa

Gda / Tarm / Hayvan / Salk / Atk / Kanalizasyon / Mikrobiyolojik tehis lab. Biyolojik EtkenlerGrup 1hastalk yapma ihtimali yokGrup 2hastala neden olan , topluma yaylmayan + tedavi var Grup 3ar hastala neden olan, topluma yaylan + tedavi var tuberkuloz Grup 4ar hastala neden olan,topluma yaylan + tedavi yok aids

Grup 3 ve 4 te alanlarn listesi yaplr. Liste ve kaytlar maruziyet bittikten 20 yl sonra saklanr

- Kalc ve gizli enfeksiyon- Sonradan ortaya kan- Uzun kuluka dnemi olan 40 yl saklanr- Tekrarlayan- Ciddi arza brakan

Grup 2,3,4 te alanlar, ie balamadan 30 gn onceGrup 4 lab.da alyorsa balangtan bakanla bildirilir


28/42

Normalde salk kaytlar 10 yl saklanr.Ynetmelik EkleriVBiy. Etkenlere kar koruma dzeyleriVIEndstriyel ilemlerde biy.VIIAlanma , a uygulama klavuzu

Kanserojen Ynt. Ekler Ek.IIreamin retimiIIKmr kurumuIIIBakr, Nikel cevheriIV Kuvvetli asit projesiV Sert odun tozuna maruziyet

ASBEST

Biyolojik etkili tozlardandr. Fibrojenik tozlar grubuna girmektedirKRzatl BeyazAktinalit / Amozit Kahverengi

Antofillit / Krokidalit Mavi

Amfibal Grubu ( en tehlikeli ) Sempantin Grubu

Amosit / Aktinalit Krizatil

Antofillit / Krokidalit

( mavi )

Tremalit

AB lkelerinde 2005 ylnda yasaklanm Trkiyede 1996 da Amfibal yasaklanyor MAK deeri lif / cmkp Krizatil ESD 0,6 lif / cm kp

Dier ESD 0,3 lf / cm kp

HastalklarAsbestozu

Akcier kanseriMesothelioma

Mide Barsak Kanseri veya Plevra Lezyonu( Uzun lifli ve amfibol grubu en tehlikeli )

ELLE TAIMA Arasz olarak 25 kg dan fazla tama / boaltma / ykleme ileri

El arbas gibi aralarla 50 kg dan yukar arlk tama, boaltma ve ykleme ileri tekerlekli ve pedall arabalarda 60 kg dan yukar arlk tanyorsa Ar ve Tekerlekli ler Snfna girer. Kadn ve genler altr lmaz

Kimyasal ve Biyolojik zellikli yklerin arasz olarak tanmas yasaktr. YKSEKTE ALIMA

Halatla yaplan almalarda en az 2 ayr kancal halat kullanlacaktr. Biri ini / k iin birigvenlik iin

Parat tipi emniyet kemeri Dme annda kendiliinden kilitlenen system Eitimli kii Eer 2 halat risk oluturuyorsa tek halat kullanlabilir ( zel durum )

KAPALI ALANLARDA ALIMA

Risk deerlendirmesi lmler


29/42

Az eleman Nezareti KKE Eitimler Giri ve klar / emniyete alma Haberleme Havalandrma 24 Volt Seyyar aydnlatma Mmknse elektrikli el aleti kullanmama

TTREMTitreimin Frekans = Birim zamandaki titreim saysna titreimin frekans denir HertzTitreimin iddeti = Birim alandaki , birim zamandaki akm gcne titreimin iddeti denir W / cm Kare

Insanlar 1-1000 H2 arasndaki titreimi alglarTitreimin insane vcudu zerindeki etkileriFiziksel ve Biyomekanik

Psikolojik ve Sensoryel

Fizyolojik

Patolojik etkiler

Insana etkisi olan titreim 1-100 H2 arasndakidirEl aletleri ile yaplan almalardaEl-kol titreim geirme oran 5 H2 den yksek olanlar 2.max dzey 20-30 H2Titreimin Klinik Etkileri

ok dk frekans = + < 2 H2Bulant / kusma / terleme

Dk frekans = 2 H2


30/42

- Hava scakl buulu 15-30 derece- Havann nem younluu - % 30 - % 80- Havann akm hz 0,3 0,5 m/sn- Radiant s ( s kaynandan frndan )

ScaklkBir standard gore, cismin ne kadar souk yada scak olduunu ifade eden nicelik.

H = M + R + C + E + DVcudun Metabolit Radyont Konvektif Buharlama Direk temasIs yk s kazanc enerji s yk yoluyla s

Alverii

Maksimal o2 alm arttka vcut ss der Yksek scakln sebep olduu rahatszlklar

- Is arpmas- Is kramplar- Is yorgunluklar

Radyont s , glop termometre ile llrHavann nemi , kato termometre / higrometre

Hava akm hz, anemometer Hissedilen scaklk = llen scaklk + hz

Efektif Scaklklmek iin; kuru term scakl + akm hz + yos term +nomogram lazm )

Termal konfor blgesine etki eden faktrler- Ort. Scakl- Ort.nem durumu- Ort.hava akm- Iin nitelii- Iinin giyimi- Iinin ya / cinsiyeti- Iinin beslenmesi- Iinin fiziki durumu- Iinin genel salk durumu

Bunalm BlgesiVcuttan s atmann g olduu ,hava akm olmayan ortamda bunalma hissedilen scaklk ve balnem kombinasyonu.

Meslek hastal belirtilmemiBASIN

Basn birimi bor yada N / cm kare Insanlar 4 atm basnca kadar dayanabilir

Kol bacak ars , bulank grme0 kare basncnn sonucu tasikard

SSK ya gore Meslek hastaldr. Akut durumda ykmllk 3 gn , dier 10yldr Akcier / snus grofus I byk eklemler , ylda 1

Radyolojik incelenmeliinceleme ii iten ayrldktan 2 yl sonrasna kadar devam etmeli

Dalg adalarnda kii ba 40 m kp hava olacak CO 2 miktar % 0,1 i gemeyecek

22 m den derine gnde 2den fazla inilmeyecek arasnda 5 saat olacak Ie baladktan sonra 15 gn sonra adaptasyon kontrol yaplacak 7,5 saat ynetmelii dikkate alnacak

GRLTDalga boyu cmBir dalga boyu iin geen zaman periyot T sn

Frekans ; saniyedeki titreim says + /sn Hz = + x


31/42

Ses basnc ; atmosferin, basn ile skma ve genleme arasndaki basn farkna denir. Basn bor pascal1 cm ye 106 dyn lk kuvvetin etkimesi ile oluan basn 1 bor = 10 pascalSesi tanmlamak ; basn + frekansSes gc ; ses kaynandan 1 m uzaklktaki ses basnc

Ses younluu ; birim alandaki ses gc Ses iddeti ; ses younluunun dzeyleriSes ykseklii , sesin tiz ve bas olarak ayrlmas F ses tiz , f ses basSubsank itebilen ultrasonic+ < 16 h 20 H< f < 20kH > 20 kH

Fizyolojik Etkiler

Ses iddetiFrekans dalmSresiDuyarllk

YaCinsiyet

Insanlar 20 M Pascal 200 Pascal duyar0 dB - 140 dB

Iitme eii - Ar eiiIitme Kayb

- Iletiim tipi iitme kaybD ve orta kulakta oluur / ani patlama

- Alg tipi iitme kaybI kulakta oluur / ok yk iddet ve frekans

- GSK ya gore meslek hastaldrGrltl ite en az 2 yl

85 dB stnde en az 30 gn allmal- Ykmllk sresi 6 aydr- lm cihazlar dBAya gore kalibre edilmeli - Grltden korunma Kaynanda

Ortamda Alcda

Odyolar 6 ayda 1 yaplmal Ar ve tehlikeli i deilse en fazla 80 dB

- Ar ve tehlikeli i ise en ok 95 dB olabilir. Bu durumda KKE verilir.- 85 dBin zerinde gnde en fazla 7,5 saat allr- Maruziyet snr deeri 87 dBA- En yksel maruziyet etkin de.85 dBA 140- En dk maruziyet etkin de. 80 dBA 112- 87 zerininde kulakl ver , az alr.- Gnlk grlt maruziyet dzeyi

8 saatlik almada, zaman arlkl ortalama- Haftalk grlt maruziyet dzeyi

8 saat, 5 gn, zaman arlkl ortalama

- Kimyasal mad.- Mesleki cilt- Pnomokonyoz MESLEK HASTALIKLARI- Mesleki bulac- Fizik etkenlerle


32/42

- alma bakanl- Salk bakanl DENETM YAPARLAR- Belediye

RADYASYON

- Tanecik yapdakilerAlfo

Bexo

Notron

Proton

Kozmik nlar- Iyonizon nlar - iyonize nlar

Tanecik yapdakiler Mor atei ( UY ) ( 1 - 10 nm )Gamma ( 10 - 10 nm ) Grnr ( 400 740 nm )Xnlar ( 10 - 10 nm ) Kzl tesi ( 740 - 10 nm )

Ksa dalga ~ 12Beta yank

Notron dokulara zararProton dokulara zarar ( hafif ) zararl Gamma dokulara zarar zararl+deri+troid+kan yapan zararl + kromozomMor tesi gz ve yank ( karnca )Kzl tesi gz ( katrakt ) ve yank

Meslek hastaldr Dtan etki yapan nlarn llmesi global dasimetre

Iten total veya parsiyel beden spectnometresi

Denetleme Atom enerjisi kurumu tarafndan yaplr. EKRANLI ARALARLA ALIMAGz muayenesi periyodik olarak yaplacaktr

2 ylda 1 kez olabilir.- Aralarn kumanda kabn ve src mahalinde alanlar - Tama aralarndaki bilgisayar sistemlerinde- Toplu kullanma ak bilgisayar sistemlerinde- Iyerinde kullanm srekli olmayan tanabilir sistemlerde- Hesap mak. Yazar kasa gibi kk ekranl cihazlarda- Ekranl daktilo kullananlar kapsamddr.

SG ETM- Ilgili ynetmelik 2004 te yaynland- Eitim program yaplrken

Iilerin grleri alnacak Yllk eitim program hazrlanacak, Program iinde ; hedef, konu, sure, ama, tarih, ei timci

bilgileri, katlmc says yaplmal- Eitim zaman

Ie balamadan once alma yeri ve i deiikliinde I ekipmanlarnn deimesi halinde Yeni teknoloji uygulamalarnda

- Eitim programYeni eitim : yeni ie balandndaIlave eitim : alanlarn eksikliklerini gidermek iinIleri eitim : alanlarn meslek dzeylerini ynetmek iin

- EitimleriSG Muh, yetkili kurum, vakf, eitim merkezi, ii ve iveren kurulular, i mfettileri

- Eitim sonras belgedeAd soyad, grev, nvan, eitim konusu, sresi, eiticinin ad, grev, nvan, imzas, tarih, yer bulunur


33/42

Eitim konular 17 adetGenel SG, mesleki hastalklar, i ekip, yasal mev, kke Gvenli artan, tem / dz, kimyasal, uyar iaretleri, ekran, yangn, termal kan, elektrik, ergonomic, ilkyardm, kaza

rgn Eitim;

Planl, programl, kiinin st kademeye hazrland eitimdir, okul gibi. Kiiye meslek kazandraneitimYaygn Eitim ;Planl, programl, rgn eitimin boluklarnkapatmay hedefler, kurs, seminer vs. Algn EitimPlansz,ailenin verdii eitimYetikin18 yan gemi, renci olmayanBymesini tamamlam, kiilii olumuUygun davranan ve doru karar verebilenBamsz ve iradi i yapabilen kiidir. renme Sreci

Farknda olmaIlgilenme

DeerlendirmeDeneme

Uygulama

Uygulama

Szl anlatm % 25Gstererek anlatm % 50Yaptrarak eitim % 90Grup tartmalarRol yapma

Problem zme

ERGONOMAmacInsane performansnn artmasInsane gvenliinin salanmasInsane salnn korunmas ve iyiletirilmesiInsane mutluluunun ve doyumunun salanmasAnlam ; uyum ve uygunlukturBileenleriAnatomi

Fizyoloji

PsikolojiMhendislik ve tasarm ynetimiErgonominin 3 ana zellemesiFiziksel ergonomi

Bilisel ergonomirgtsel ergonomiBilisel Ergonomi ; iin bilgi ileme gereksinimiyle ilgileninFiziksel Ergonomi ; nsanlarn anatomic, antropometrik, ( vcut boyutu )

fizyolojik ve biyomekanik karakteristii ile ilgileninrgtsel Ergonomi ; rgtsel yaplar, politik ve sreleri, sosyoteknik s istemlerin en uygun duruma

getirilmesiyle ilgilenir. ( alma saatleri gibi )


34/42

KAZALARI- ILO

nceden planlanmam, bilinmeyen ve kontrol altna alnmam olan, etrafa zarar verecek niteliktekiolaylar

- WHO- nceden planlanmam, ou kiisel yaralanmalara, makinelerin ve ara gerelerin zararauramasna, retimin bir sure durmasna yol aan biro lay - Iverenin Grevleri K Mad.77

Mevzuatn uygulanmasYazl olmayan kurallarn uygulanmasEitimDenetim

alanlarn kurallara uymalarnn salanmas- Cezalar

Kazasz

Idari Para K 105-107 Ii durdurma / kapatma K 79

( komisyon yeleri 2 mutfakta + 1 iverentem + 1 l.Blg.Mdr. Kazal

Hukuki Sorumluluk Borlar kanunu + SSKDesteklenen yoksun kalma tazminatI gremezlik tazminatManevi tazminat

SSK 15-26 masraflar ile ilgili ( iveren der ) SSK 27 Bildirim hemen zabta 2 gn Blg.Md.

Cezai SorumlulukTrk ceza kanunu 455-459Eylemin iradi olmas

Sonucun ngrlebilir olmasFaln sonucu istememi bulunmasIIIiyet baKamu Davas10 gnden fazla utirokat sresi varsa kamu davas alr

- 4 MMon / machine / media / monogement

lm durumunda gn kayb 7500 alnr. MESLEK HASTALII

- Hastalk eitleriGenel Salk sorunlar SYEI ilgili hastalklar Kronik dejeneotifMeslek Hastalklar

Maruziyet Sresi Ykmllk SresiPromokasyon 3 YlGrlt 2 Yl yada 85 dB zerinde 30 gn 6 ayK. Kurun Zeh. 3 YlAkut Arsenik Zeh. 1 ay

K. Arsenik Zeh. 1 YlLsemi ( benzene ) 10 YlSilikozis 10 YlBsinozis 3 YlTitreim 2 Yl

- Meslek Hastal Trleri ve NedenleriEn skgrlen meslek hastal deri hastalklar dr 2. srada grlen meslek hastal solunum sistemi dir


35/42

Kurun zehirlenmesinde sinir sistemidolam sistemisindirim sistemi

bbrekler sistemiFiziksel nedenli meslek hastalklarKimyasal nedenli meslek hastalklar

Toz nedenli meslek hastalklarBiyolojik nedenli meslek hastalklarErgonomik nedenli meslek hastalklar

- Meslek Hastalklar Tan Yntemleri Klinik deerlendirmeler

Btn ilerin deerlendirilmesiIyeri maruziyetleriBelirtilerin zaman ilikisiBenzer ikayeti olan baka iilerin varl I d etkilenmeler

Labaratuvar deerlendirmesiRadyolijik solunum sist.iinBiyolojik yntemler ( kimyasallar iin )Patolojik incelemeler

Meslek Hastal TedavisiMaruziyetin sonlandrlmasVasa spesyik tedavi

Gerekiyorsa semptomatik tedavi

- Meslek Hastalklarndan KorunmaKaynakta kontrol yaklamlarKiisel koruyucu uygulamalarTbbi yaklamlarIe giri muayenesi

Aralkl kontrol muayenesiSalk eitimi

- Meslek Hastalklarnn Hukuksal BoyutuIiye almad gnler iin geici igrmenlik odenir.Eer iinin igrme gcnde kalc azalma varsa srekli i grmezlik denei denir

- Meslek Hastalklarnn SnflandrlmasA Kimyasal nedenlerle olanBMesleki deri hastalklarC PnomokanyozlarDMesleki bulacE Fiziksel etmenlereInorganik Tozlar Organik Tozlar

Slikozis BisinazirAsbestozis ifti AkcieriAntrakozis

Siderozis

Toza bal meydana gelen1. Iritasyonkire / imento2. Pnomohitis aliminium3. Alerjik reaksyon org.toz4. Moliknezsiakcier kanseri5. Depolanma pnomokasyon

KurunBenzeneLsemiHekzonFelPestisitldrcSG Tznde


36/42

Katran / Asbest, Benzen, Arsenik, Krom, Nikel, Kadmiyum, aramatikamin

KORUNMA UYGULAMALARI

1.Ie Giri MuayeneleriYkseklik alma ; Lab dan EKG , kan ekeri , kreatinin, hemogram, tam idrar tet., akciergraf, adyometri

Pery muayene ; ylda 1Grlt alma ; Lod dan odyolojik muayene

Ilk muayene ; 1 yl iindePery muayene ; 1-3 yl aralklarla

2000-3000-4000 H kemik yolu iletiminde 10 dB kaypEn az 1 kulakta 1000-2000 H 30 dB

3000 H 40 dB Kayp6000-8000 H 60 dB

Tozlu alma ; Lob ; Solunum fark testi , akcier grafisi 35x35 200 m A Ilk muayene ; 6 ay1 yl ( kronik hasta bedensel mek. )

Pery.muayene ; 1 -3 yl2.Kontrol Muayeneleri

Erken Kontrol Muayenesi1 yl sonra ( yasal olarak ) baz ilerde 3 veya 6 ay

Aralkl Kontrol MuayenesiAr ve teh. ilerde 1 yl ( en az )Kursun / civa 3 ayda 1Arsenik / insektisit / toz 6 ayda 1Kadn 6 ayda 1Ar ve tehlikeli + ocuk 6 ayda 113-16 ya aras 6 ayda 1

zellii olan alanlarn muayeneleri3.Ek ve tamamlayc muayeneler

- Dier UygulamalarBaklamaIlk yardm ve Kurtarma almalarnn organizasyonuSalk eitimiGenel hijyen koullarnn salanmasKre ve ocuk bakm yeri denetimiYeterli ve dengeli beslenmenin salanmasRehabilitasyon hizmetlerinin salanmas

MADEN

< 19 O

> 2 Meton ii altrlmaz 0,5 CO

> 2 Metan Sadece kurtarma ii yaplr = 1 Metan patlatma yaplmaz Grizulu Ocaklarda

Emniyet lambas zorunludur. Yakt olarak yanlzca benzin kullanlabilir.

Su baskn nlemleri ve durumu Bakanla bildirilir Elektrik rapor defteri tutulur Grizulu ocaklarda anti grizulu malzeme kullanlr Lokomotiflerin egzost gazlar dar verilmeli Alev szdrmaz aygt kullanlmal Iten yanmal motorlar Bakanlk izni ile kullanlabilir. Tehlikeyi ilk gren mdahele eder ve nezaretciye haber verir. 7 gn i grememezlik durumunda bakanlklara bildirim yaplr ( SGB ve ETKB ) iSG Muh. Nezaretci, ilkyardmc ve odas, kurtarma ekibi olmal


37/42

bir vardiyada en az 50 ii altran ve ocak azndan 1 km ileri yaylm yerlerde, yer st ilehaberlemek iin telefon sistemi olmal.

Ocaa girenler iin kayt defteri tutulmas 24 saatte 300 den fazla ii alan ocaklarda fenni nezareti yardmcs olmal Fenni nezareti 5 yl deneyimli Mad.Mh / Yk.Mh. Daimi nezareti srekli ocaklarda bulunur Gc 100 kV zerinde motorlar varsa en az 3 yl deneyimli elektrik mh. Bulunmal Ocakta 6 ay altktan sonra , yetkililere tek bana bu ii yapacana karar verilen ii deneyimli ii

saylr

Her vardiyada ocan tm blmleri 2 kez nezareti tarafndan denetlenir. Tatillerden sonra ocak nezareti tarafndan denetlendikten sonra alma yaplr

Ynetmelik ;

Birbirinden bamsz ve yer stne kan 2 yol olmaldr. - Dik ise kuyu

Dz ise galeriEilimli ise desandri

- Maden Tz Madenlerde en az 2 ayr yolla yer stne balanr. Bu yollar arasndaki topuk 30 m den

aa olamaz. Yollarnaz ayn at altnda bulunamaz.

Derinlii 50 m den az olan kuyularda yukar k iin merdiven bulunmal. Basamak aral30 cm , eimi 80 , sahanlk aras 10 m den ok olamaz

Bakanln izin verdii patlayc kullanlr. Depoda 150 kg dan ok dinamit 300 den okkapsl olmaz. Scaklk 8-30

Patlayc maddenin boyu delik derinliinin yarsn geemez 5 ten ok lam ayn zamanda atelenecekse , seri halde balann Patlamam lam deliinin en az 30 cm yaknnda parallel delik alr ve atelenir. Ani gaz kan bacalarda lamlar seri balanr Kmr ocaklarnda ta iinde yaplan atelemelerde gecikmeli kapsl kullanlr.ani gr izulu

k olabilmi gecikmeli yerine emniyetli kapsl kullanlr.

Bina ve tesislere yakn ak iletmelerde gecikmeli kapslkullanlr. Kmr ocaklarnda lamlar ancak elektrikli kapsl ile atelenir. Ayn dirente olacak

kapsller, mmkn deilse fark en fazla 0,25 ohm olabilir.

Grizulu ocaklarda, lamn 25 m yarapndaki alanda lm yaplr. % 1 meton varsapatlatma yaplmaz.

Gvenlik iin ta tozu serpilir Grizulu ocaklarda ayak arkalar doldurulur Demir yollarnda eim en fazla % 0,5 Galerilerdeki demir yolu ile demir yolu ve iki vagon arasndaki mesafe 60 cm olmal Cepler 50 m aralklarla ve 2 klk olmal Iilerintand ekipmanlara bakanlk izin verir Skp Hava lm sonular havalandrma defterine yazlr Grizu lmleri noterce onayl emniyet defterine yazlr Grizulu ocakta CO maskesi verilir Grizulu ocakta 2 havalandrma gurubu olmal ( oternatifenejik ) Ta tozu iinde % 1,5 dan fazla organic madde olmayacak ve nem tutmayacak


38/42

Grizulu ocaklarda benzin yaktl emniyet lambalar kullanlr. Tm Lambalar bakanlkta onay alr. Lambalar en az 10 saat yanmal Su bakanlarna kar 25 m den az olmayan kontrol sondajyon yaplr 24 saatte 50 den ok ii alyorsa bir yangn ekibi oluturulur Iilerin % 5i 3den az olmamak kouluyla ilk yardm ekibi oluturulur Iilerin % 3 10 dan az olmamak kouluyla kurtarma oluturulur. Birden fazla iletme varsayarap en ok 50 km alan olan iinde ortak istasyon olmal Alev szdrmaz aygtlar 5 ylda bir kontrol edilir Metan > 1,5 elektrik kesilir Ykseklik > 5 m eim > 30 olan sevlerde atla skm yaplrken iilere KKE verilir Elle kaz yaplan yerlerde sev ykseklii 3 m yi aamaz. Salam arazide 60, yumuak 45,

sulu 30 yi geemez

Fenni nezareti 5 yllk deneyimi olacak Meslek hastalklar

Antrokoz

Silikoz

Ankilostamyoz

Leptosipiroz

Asbestos

Kursun, civa, arsenik, fosfor, kadmiyum, berilyum

NO x , CS x , HS x

SONDAJ

Tehlikeli ilerin yaplmasnda yazl alma izni sistemi olmal Enerji kesici system olmal Gaz akismleri yaplmal, kayt altna alnmal HS e dikkat edilmeli 10 dan fazla ii alyorsa dinlenme yeri yaplacak Kan zor olduu yerlerde solunum cihazlar bulunacak

Boru Hatt Cinsi RenkBuhar BeyazSu YeilHava Mavi

Gaz Koyu SarYa / Mazot KahverengiKimyasal Menekeamur KrmzDier Siyah

ELEKTRK1 Grup 3/A yuk.tek.retim 50 KM 150 kW 400 V 1500 kW 35 kV2.Grup 2 yl yk.tek.retim 30 kW 125 kW 400 V 1000 kW 35 kV

orta okuldan sonra 4/5

yl mesleki eitim grenler3.Grup Lise mezunu, bakanlk kursunu 16 kW 75 kW 400 V 500 kW

bitirmi 3308e gore usta 400 VElek i tesisi plan Elek.i tesisi iletme

Proje hazrlanmas ve yapm ileri ve bakm ileriImzalar

0-1 kV 1-17,5 kV 36 kV

En kk dzey uzaklk

zerinde trafik olmayan sular 4,5 5 5Ara gemesi elverili ayr 5 6 6


39/42

Ara gemesi elverili ky 5,5 7 7ehirleraras karayolu 7 7 7Aalar 1,5 2,5 2,5zerine klan dz daml yaplar 2,5 3,5 3,5zerine klmayan eik daml yaplar 2 3 3Elektrik hatlar 2 2 2

Hava hatt iletkenlerinin aalara olan yatay uzakl0-1 kV 1 m1-170 kV 2,5 m170 kV 3 m170-420 kV 4,5 mHava hattnn yaplara olan yatay uzakl10-1 kV 1 m1-36 kV 2 m36-72,5 kV 3 m72,5-170 kV 4 m170-420 kV 5 m

Gerilimli notlara mutlak yaklama mesafesi650 V15000 30 cm15000 V50.000 50 cm50.000 V - 150.000 120 cm150.000 V - 250.000 200 cm250.000 V420.000 350 cm* Ak hava elektrik tesisleri en az 180 cm ykseklikteki duvar veya tel kafesle evrilmi olmaldr.* Yksek gerilim tesisleri ve havai hatlardaki almalarda en az 2 kiiden oluan ekip almal Grev emir, alma izni formu dzenlenirEnerji kesme ve yeniden verme ilemi tutanakla kayt altna alnr. Senaratrlerde envensr salter bulunmal.

Arazide ve trafo merkezlerinde iletme / bakm / onarm yapacaklar i gvenlii ve ilkyardm eitimi almal.

Direkler- 3 yldan fazla kullanlan aa direkler , rmeye kar korunmal - ekile dip tarafna vurma yada dibini 20 cm kazma ya da direin kuvvetlendirilmesi esastr. - Alak gerilim direklerinde kullanlan lenteler, en alt iletkenin 50 cm altna balanm olmaldr- Yksek gerilim hattndaki lenteler topraklanm olmal

Aydnlatma TSE ve elek.i.Tes.Ynt. Sigortalar

32 An st olan sigortalarda en az 1 alter veya anahtarla kontrol altna alma olmaldr.

Gerilim altndaki blmler- Dokunmaya kar gerilimi > 50 V alternative

> 120 V doruAkml olan devreler yaltlmal, dorudan dokunmaza kar korunmal- Yaltlan alma zeminin izolasyon direnci alevlendi

Tevzi tablolar Elek. I.Tes.YntGerilimi < 1000 V ana datm tablolar iindekiler

Izoleli, bakm onarmdaki hcre dierinden paravanla

- Transformatr ve Kondansatr- Bunlarn koyulduu yerlerin duvalar ve kaplar yandna dayankl olmal- Hava soutmal transformatrler, s geirmeyen ve yanmayan bir blme ile kapatlmal- Trans. ve Kond. merkezlerindeki dier yksek gerilimli cihazlar, tel kafesli yada parmaklkl kaplar ile

zel hcrelere yerletirilmeli

Ak

- Zemin aside dayankl olmal


40/42

- Kvlcm yapmayan aspirator kullanlmal, boru ve boru kanallar elektrolit etkisine dayanklmalzemelerden yaplm olmal, ateli yerlere almamal

- Ak bataryas kutular akm geirmeyen malzemeden yaplmal- Kurun asitli aklerde kullanlan yaltkan gereler elektrolitlere dayankl olmal - Ak odalarnda ak alev ve sigara yasak - Suya asit koyulmal- Ak odalarnda, nemli yerler iin kullanlan kablolar kullanlmal, akkor telli Lamba ve szdrmaz tip

armature kullanlmal

Seyyar KablolarIslak yerlerde kk gerilimli kullanlmal

El AletleriYaltlm malzemeden saplar olmalzel sapanla tanmalKullanclar bol etekli geni elbise giymemeli

Kaynak Makinesialter makine zerinde bulunmal

Inaat antiyeleri- Kk gerilim veya 1/1 oranl, ift yaltkanl ekipman kullanlmal- Gv.transformatrne 1 alet bal olmal

Patlayc Ortamlar- Statik Elektrik

Titan , Al,Mg tozlarnn tand yerlerde statik elektrik dedektr olmal, notralizarkonulmalSentetik akaryakt kaplar iletken madde ile kaplanmalNem dkre karton / kat ile kaplama yaplmal Metal boyalarla boyanmal ya daToprak iine yerletirilmeli

- Alev Szdrmaz TehizatAlev geirmez cihaz iin kullanlan iletkenler eksiz borular iinde bulunmal, yada madeni klfl /mineral tecritli kablolar kullanlmal

Tehlikeli ortama giren elektrik tesisat borular tehlike alanna girdikleri noktada alev szdrmazbuatlarla donatlmaldr.

Tehizatn KorunmasAlev szdrmaz cihazn madeni gvdesi, kablolarn madeni klflar ve borular arasndaki elektrikbalants lehim kayna veya uygun maanlar kullanlarak yaplmaldr.Pot ortamlarda sigortalar ortamn dnda olmaldrPot ortamlarda ve tehlikeli mad.bulunduu ortamlarda aydnlatma devreside dahil tm elektrik tesisatylda 1 kontrol edilmeliOtomatik akm kesici olmal , akm % 10 deitiinde kesmeli Tozlu ortamda sigortalar darda olmal

- Yldrmdan korunma Kuv. Akm.Tes.Ynt hava hatlar uygun kapasitedeki parafudr ile korunmalylda 1 kontrol edilmeli

TopraklamaEtek i Tes.Ynt.Ylda 1 kontrol edilmeli, deien iletmede 6 ayda 1 ( hareketli ) Elektrik retim + iletiim + datm tesisleri hatlar hari 2 ylda 1Enerji nakil + datm 5 ylda 1

Koruma letkeniBu i iin kullanlan yaltlm iletkenler ve sfr iletkeni btn uzunluklar boyunca bellirenkte iaretlenmelidir.

YANGIN

Is / ScaklkIs bir enerji birimi, scaklk ise bir cisimde bulunan s enerjisi miktarnn lsdr.

Direk temas yoluyla snn yaylmas Konduksyonyaynda en byk rol * Direk temas yoluyla snn yaylmas Konduksyn

Isnma yoluyla snn yaylmas Radyasyon


41/42

Yava yanma demirin paslanmasKendi kendine yanma rmeHzl YanmaParlama parlayc maddenin belirli oranda hava ile karmlar ok kolay bir ekilde alevolarak yanmalarna sebep olur, buna parlama denir Duman yanma sonucu kan gaz + su buhar + rerasal paracklar

Alev s yada ou zaman k yayan gaz ktlelerine denir 0 azaldka sar olurAkaryaktta siyah olur, kzl alev , Mavi , yanan tankn inflak edeini gsterir CO ve CO oluur yanma sonucu

A snf yangn tahta, kmr, yazabilen kat su ieren sndrcler kullanlr su ilesoutulur

B Snf yangn yanabilen svCO ve kpkl sndrc, su sprey ve ie - CO soutma

D Snf yangn yanabilen hafif metaller Su YASAK; Noel, NoCO kullanlr E Snf yangn elektrik yangnlar

CO

Jet yangn ve blev gaz borusu kocaklarnda oluanszntdan oluan tutumakaynayan svnn tank basncn yenmesine( infilakina ) blev denir

Havuz tipi yangn ham petrol vs nin tanktan szp yanmasnaParlayc MaddeNormal artlar altnda buharlaabilen veya gaz halinde bulunan ve tutuma noktas dkolan madde

- ParlamaParlayc maddelerin yanma limitleri iinde hava ile karm oluturmalar, bunun tututurucu iletemas sonucu yanmas1. Snf Parlayc

Tutuma scakl < 38 ciddetli parlayc tutu < 0c, kaynama < 35 c ok parlayc tutu 0-21cParlayc tutu 21-38 c

2. Snf ParlaycTutuma scakl 38-60cYanc madde tutu 60-94 cParlama NoktasYanabilen svnn , parlamaya hazr buhar tabakas oluturabilecekleri en dk s Alt yanma snr hava + buhar n en az karm miktar st yanma snr hava + buhar n en ok karm miktar Patlama

Ideal karmdaki tutuan parlayc maddenin, kontrolnun enerji k olmasPotasyon HzPatlama basncnn yaylma hzTahrip GcPatlayc maddenin konsantrasyonu, patlama sonucu ortaya kard enerji ve detonasyonhznn oluturduu g.

Dk detanoyon hzolan maddeler Metal tozlar Buharlar Difertozorta det hz Metal Tahl PlastitDieryksek det hz Metal tozlar buhar ve gazlar

Gaz ( hidrokarbon )TozBasn Metalik Patlama


42/42

Organik

Kimyasal

Kat- Acil Durum

Afet olarak deerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik, tedbirsizlik gibi eitli amalarla meydan gelenolaylarn tm

- Blge 0 Gaz + buhar +sis herzamanBlge 1 Gaz + buhar + sis zaman zamanBlge 2 Gaz + buhar + sis nadirenBlge 20 Toz bulutu herzamanBlge 21 Toz bulutu zaman zaman Blge 22 Toz bulutu nadiren

Metan Petrol trevi solventler genellikle havadan arEtan Havadan hafif

Doal Gaz

Propon

Buton Havadan ar tutu < 38 c parlayc

HekzonLPG

Documents

Hukuki Yönden ISG