IIEPIEXOMENA

EtacxywyYj 11

L AvcxAumiddotnx~ qnAoaoltpicx xcxt laquoYAwaatxYj aTpocp~raquo

H cxrroJaysuaYj TYje yAwaacxc 27

Mtpolt npwto H KPITIKH THL METAcIgtYLIKHL

~TO I1PQIMO EPrO TOY WITTGENSTEIN

1 AoytxYj avcxyxcxtOTfjTc( 63

2 H cpoaYj TYjC rrpoTaaYjC TWV ysyov6TWV xcxt TYjC cxTISLXOVtaYjC

NOUC YAwaaa XC(t xoaJoc 99

3 laquoAsyctvraquo xcxt laquoCgtstxvovatraquo 137

4 To TIpaTTstv Yj Yj8txYj xcxt TO laquocx[VtyJcx TYjC swYjCraquo 151

5 H Js8oooC spsuvac 173

6 0 Wittgenstein xat 0 KOXAOC TYjC BtsvvYje 205

MEPOlt poundlEUtEPO H KPITIKH TH2 METAltDY2IKHL

LTO QPIMO EPro Tor WITTGENSTETN

1 NoYjJC( xat xpYjaYj 255

2 fpaJJaTtXSe sSYjy~aste XC(t poundtxovse Ano TYj AOytXYj JopCpYj

aTte Jopcpse swYjc 283

3 To aivtYJa TWV xavovwv 305

4 Noue cJnstpta xat yAwaaa NOYj[La xat totWTtxoTYjTa 319

5 NoYjJcx TCpasYj as[se H Yj8txYj LsTa TOV Wittgenstein 361

6 CDtAOaocptxYj Js8oooe 389

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή 11

1 Αναλυτική φιλοσοφία και laquoγλωσσική στροφήraquo Η απομάγευση της γλώσσας 27

Μέρος Πρώτο

Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ

ΣΤΟ ΠΡΩΙΜΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ WITTGENSTEIN

1 Λογική αναγκαιότητα 63

2 Η φύση της πρότασης των γεγονότων και της απεικόνισης Νους γλώσσα και κόσμος 99

3 laquoΛέγεινraquo και laquoδειχνύναιraquo 137

4 Το πράττειν η ηθική και το laquoαίνιγμα της ζωήςraquo 151

5 Η μέθοδος έρευνας 173

6 Ο Wittgenstein και ο Κύκλος της Βιέννης 205

Μέρος Δεύτερο

Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ

ΣΤΟ ΩΙ)ΙΜΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ WITTGENSTEIN

1 Νόημα και χρήση 255

2 Γραμματικές εξηγήσεις και εικόνες Από τη λογική μορφή στις μορφές ζωής 283

3 Το αίνιγμα των κανόνων 305

4 Νους εμπειρία και γλώσσα Νόημα και ιδιωτικότητα 319

5 Νόημα πράξη αξίες Η ηθική μετά τον Wittgenstein 361

6 Φιλοσοφική μέθοδος 389

10 fiQLLA KAI KPITIKH

Mepoc Tptto H ANAAfTIKH ltDIAOLOltIgtIA META TON WITTGENSTEIN

TppoundCO x6~a OtaltpwC~o[l06 1j ~7ttOCpOltp-j TY1lt ~~CaltpUOtx1]lt 415

LYNTOMOrpAltDIE~ EPrON TOY WITTGENSTEIN 447

BIBAIOfPAltIgtIA 449

EYPETHPIO OPON 487

EYPETHPIO KYPTON ONOMATON 495

10 ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ

Μέρος Τρίτο

Η ΑΝΑΛΥΤΙΚΉ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ WITTGENSTEIN

Τρίτο χύμα διαφωτισμού ή επιστροφή της μεταφυσικής 415

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ WITTGENSTEIN 447

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 449

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ 487

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ 495

fAwaaa Kat KptTtK~

TI apa TYlV aOLa~cpLo~fTl1TYl poundTItOpaol1 10U Ludwig Wittgenstein OTl1 oUYXpovl1

cptAOOOcptKf oxt~l1) II 8tol1fOU OfO cptAOOOltptKO (JTpoundptw~a TIapa~tvpoundt a~cptshy

ApoundyO~poundVY) H poundK ~tpous [ou aTIOppL~l1 Tl1s 8poundwpl1UKfs Ofaol1s YJ ~11 ypa~~tKf Kat

~11 OUOTYl~aLtKf EK6poundoYJ TWV aTIO~poundWV 10U poundvtOfpound f0 acpopLOUKO ucpos fYJs ypashy

cp~s 0 tOXUpOs n-POOWTILKOS fOVOS TYls OtOaOXaAtas fOU Ka8tofouv OUOKOAYJ TYJv

tVfa~~ TOU OfO TIAatOtO f1tas O~OtOypoundvouS noow f1aMov aKaOY)~aiKa npooavafoshy

AtO~tVl1lt CPtAOOOcptK~s Kafpoundu6uvol1lt Ano TO oMo f1tpolt o t a vaAuo8LC TOU poundVTUshy

TIwotoCouv f1pound fOV OUX-va l6lalLpoundpa TpoundXVLKO Kat pound~aVfAYJftKo 6lpoundlOOUHKO TPOTIO f1pound

fOV OTIOto poundKTUAtooOVTat KaAUnTOUV Opound tva pound~alppoundHKo poundupu TIpound6to 8pound~a((uv ano

TY) AOytK~ Kat Ta ~a8YJ~auKo ~tXPl TYJ CPtAOOOCPLK~ ~uxoAoyta Kal fl1v Y)8lK~ fa

onota npoopoundyyiCoVlal ~pound npwTofuTIia Kat ~pound6000AOytK~ aUOTY)pOTl1Ta 000 Kal ~pound

OtaltpWftOltKES poundtKOVpoundlt Kal ~poundTacpopt~ 0 Wittgenstein anofpoundAd tvav ano TOUS

Kopucpatous ltPtAOOOCPOUs fOU ElKOO(OU atwva EXEt acpfopoundt avpound~hY)AO xpw~a OTYJV

avaAUUKf ltplAooocpi a fOU ayyAoon~OVtKOU xwpOU aAAo poundnioYJs Y) 6l6aOKaAia fOU

EXEl 6tpoundloOUOpoundl anocpaOtOuKo Opound poundupw11aiKo pEu~aTa OKt~Y)s 011Ws dval YJ EPshy

1l11VpoundUUKf Kat 11 UOfpoundPY) KpntK~ 6poundwpta (Habermas) H Opound pound11i6paol1 [ou WPt~ou

tpyou fOU EXpoundt poundTIpoundKTa6d 11tpav fOU optCOVfa TYJlt cptAOoocpas opound nEOta onwlt Ot

KOtVWVtKES pound11tOT~~poundS Kat Y) 6poundwpia fY)lt AOY0fpoundxvtalt

H avO Xdpas ~ovoypacpia poundTIlXpoundlpd ~ta poundnava8Ewpl1oYJ KEVlptKWV 8pound~o[wv TY)s

cptAOOOcpias fOU ltlgttA060~d va a110fL~~0poundt fYJ OU~~OAf lOU 0f0 OtaltpuH LoTtKO aishyfl1~a TY)s aTIo~oypounduoYJs fOU YOU ~tow f11lt yAWOOK~S f1as aUfoOUvd6YJOYJS Kat

va anooaltpY)viopoundt fa tOtahpoundpa xapaKfY)ptOltKo TOU poundyxnpytf1aTos poundnava11poshy

oavaToAto~OU 1YJlt cptAOOOltptas Ws KpnlKyt c lOU vofflaTolt AVLXVEUEl flla av8pwTIoshy

AoytK~ OTIftK~ OlO tpyo TOU flpound o~ova fl1v pound~TIp6y~aTYJ XP~oYJ TWV poundvvOtwv fltoa OTO yiyvpound06at TYJlt Cwfs TYlV onota a~tOlTotd npoKpoundlllpoundvou va CPWfOpoundl ~dCova

poundpWf~~aTa yupw ano fOV xapaKf~pa TOU VO~llaTOS fYJs YVWltYYJlt Kat HuV a~twv

ISBN978-618-80 084-5- 8

Liberal Books wwwliberalbooksgr 9 786188 008458

Γλώσσα και Κριτική

Π αρά την αδιαμφισβήτητη επίδραση του Ludwig Wittgenstein στη σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη η θέση του στο φιλοσοφικό στερέωμα παραμένει αμφιshy

λεγόμενη Η εκ μέρους του απόρριψη της θεωρητικής στάσης η μη γραμμική και

μη συστηματική έκθεση των απόψεών του ενίοτε το αφοριστικό ύφος της γραshy

φής ο ισχυρός προσωπικός τόνος της διδασκαλίας του καθιστούν δύσκολη την

ένταξή του στο πλαίσιο μιας ομοιογενούς πόσω μάλλον ακαδημαϊκά προσανατοshy

λισμένης φιλοσοφικής κατεύθυνσης Από το άλλο μέρος οι αναλύσεις του εντυshy

πωσιάζουν με τον συχνά ιδιαίτερα τεχνικό και εξαντλητικά διεισδυτικό τρόπο με

τον οποίο εκτυλίσσονται Καλύπτουν δε ένα εξαιρετικά ευρύ πεδίο θεμάτων από

τη λογική και τα μαθηματικά μέχρι τη φιλοσοφική ψυχολογία και την ηθική τα

οποία προσεγγίζονται με πρωτοτυπία και μεθοδολογική αυστηρότητα όσο και με

διαφωτιστικές εικόνες και μεταφορές Ο Wittgenstein αποτελεί έναν από τους κορυφαίους φιλοσόφους του εικοστου αιώνα Εχει αφήσει ανεξίτηλο χρώμα στην

αναλυτική φιλοσοφία του αγγλοσαξονικού χώρου αλλά επίσης η διδασκαλία του

έχει διεισδύσει αποφασιστικά σε ευρωπαίκά ρευματα σκέψης όπως είναι η ερshy

μηνευτική και η ύστερη κριτική θεωρία (Habermas) Η δε επίδραση του ώριμου έργου του έχει επεκταθεί πέραν του ορίζοντα της φιλοσοφίας σε πεδία όπως οι

κοινωνικές επιστήμες και η θεωρία της λογοτεχνίας

Η ανά χείρας μονογραφία επιχειρεί μια επαναθεώρηση κεντρικών θεμάτων της

φιλοσοφίας του Φιλοδοξεί να αποτιμήσει τη συμβολή του στο διαφωτιστικό αίshy

τημα της απομάγευσης του νου μέσω της γλωσσικής μας αυτοσυνείδησης και

να αποσαφηνίσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εγχειρήματος επαναπροshy

σανατολισμου της φιλοσοφίας ως κριτικής του νοήματος Ανιχνεύει μια ανθρωποshy

λογική οπτική στο έργο του με άξονα την εμπράγματη χρήση των εννοιών μέσα

στο γίγνεσθαι της ζωής την οποία αςιοποιεί προκειμένου να φωτσει μείζονα

ερωτήματα γυρω από τον χαρακτήρα του νοήματος της γνώσης και των αξιών

εκδόσεις

(Ι Liberal Books

wwwliberalbooksgr

ISBN978-618-80 084-5- 8

9 786188 008458